Professional Documents
Culture Documents
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jyKpkol
cifjrwfo,
G f
&efuek w
f uov
dk f
orkid ;f Xme
1998
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
2
tcsKyf
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
usrf;jyKorkdif;tcsKyf
usrf;trnf
jrefrmEkdifiHokdY *syefwkdY0ifvmjcif;ESihf &ckdifa'ozufqpfawmfvSefa&;
usrf;jyKol
cifjrwfoG,f
Xme
orkdif;
&,laombGJY
r[m0dZm
bmom
orkdif;
usrf;jyKpESpf
1996
usrf;NyD;ESpf
1998
usrf;wif&ufpGJ
EIwfar;&uf
pmppftzGJYOuX
OD;ausmf0if;
ygarmu
orkdif;Xme
&efukefwuodkvf
pmppftzGJU0if
OD;jrifhodef;
uxdu-orkdif;Xme
&efukefwuodkvf
jzihf twnfjyKvufcHonf/
usrf;BuD;Muyfol
uxdu
orkdif;Xme
&efukefwuokdvf
OD;odef;atmif
jyifypmppf
a':ciftkef;jrihf
wGJzufygarmu (Nidrf;)
orkdif;Xme? rauG;'Du&Daumvdyf
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
rmwdum
pmrsufESm
tcsKyf
ud
usrf;jyKorkdif;tcsKyf
uk
rmwdum
ul
kyfykHpm&if;
au
twkdrSwfpm&if;
uJ
ed'gef;
uH
tcef; (1)
jrefrmEkdifiHokdY *syefwkdY0ifvmjcif;
tcef; (2)
zufqpfawmfvSefa&;wGif &ckdifajymufusm;
wkdY\tcef;u@
61
jyefvnfokH;oyfcsuf
aemufqufwGJ(1)
119
aemufqufwGJ (2)
121
aemufqufwGJ (3)
125
usrf;ukd;pm&if;
129
awGUqkHar;jref;onfhyk*dKvfrsm;pm&if;
135
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
5
kyfykHpm&if;
pmrsufESm
ykH(1)
jrefrmEdkifiHtpkd;& zGJUpnf;onfhtcef;tem;
a'gufwmbarmftm; *syef 'kwd,ppfaoem
ywdcsKyftD'g;ESihftwlawGU&pOf
ykH(2)
tdEd,EkdifiHa&;\zufqpfwkdufzsufa&;tzGJY
rS awmfvSefa&;&Jabmfrsm;ykH
32-33 Mum;
106-107/
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
6
twkdrSwfpm&if;
*syefacwfjrefrmEkdifiH
ppfaMumif;BuD;rsm;
ppftwGif;
ppftwGif;Armjynf
awmfvSefa&;(1)
wkdif;q,fwkdif;
EdkifiHa&;c&D;ESihf AkdvfcsKyfBuD;ae0if;
jynfawmfom
jynfe,fordkif;('k)
zufqpfawmfvSefa&;
Armjynf
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf
wnfaxmifykH
bkHb0
rDemrDuDuef;
armifhbufwef tpD&ifcHpm
jrefrmhvGwfvyfa&;wGif &ckdifwkdif;
&if;om;rsm;\tcef;u@
&ckdifESihfjrefrmvGwfvyfa&;
&JabmfokH;usdyf
olYuRefrcH
twGif;a&;
Aung San
Burma Army
Challange
In Burma
Japanese Military
Administration
My Burma
Occupation of Burma
Retreat
The Roots
*syefppftkyfcsKyfa&;acwf jrefrmEdkifiH
&JabmfokH;usdyfESihf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfppfaMumif;BuD;rsm;
ppftwGif;c&D;onf
owif;pmrsm;u ajymjywJh ppftwGif;Armjynf
awmfvSefa&;c&D;0,f(1)
zufqpfawmfvSefa&;XmecsKyfESihf wkdif;q,fwkdif;
jrefrmEkdifiHa&;c&D;ESihf AkdvfcsKyfBuD;ae0if;
jynfawmfomc&D;
jynfe,fjzpfpOforkdif;('kwd,wGJ)
1947- zufqpfawmfvSefa&;
*syefacwfArmjynf
OD;vGef;azESihf OD;bGefwdwfwkdY\ ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfpwif
wnfaxmifykH
bkHb0rSmjzihf
uRefawmfyg0ifcJhaom rDemrDuDuef;
armifhbufweftpD&ifcHpm
jrefrmhvGwfvyfa&;BudfK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;rsm;\
tcef;u@
&ckdifwkdif;&if;om;rsm;ESihf jrefrmEdkifiH\vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI
AkdvfcsKyfatmifqef;ESihf &JabmfokH;usdyf
olYuRefrcHZmwdrmefjzihf pmwrf;
uREfkyfwkdYtwGif;a&;
Aung San of Burma
The Grouth of the Burma Army observed from
the Japanese View Point
Burma's Challange
The Campaign in Burma
Burma: Japanese Millitary
Administration
My Burma
Japanese Occupation of Burma
Retreat from Burma
The Roots of the Revolution
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
7
ed'gef;
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
tcef;(1)
jrefrmEkdifiHokdY *syefwkdY0ifa&mufjcif;
*syefwkdYonf 7 'DZifbm 1941 wGif [ma0,HuRef;1&Sd tar&duefykdif ykvJqdyfurf;2ukd AkH;BuJwkdufckduf
zsuq
f ;D vku
d o
f nf/ NAw
d o
d QEiS fh tar&duefwo
Ydk nf 8 'DZifbm 1941 wGif *syefudk ppfaMujimvku
d &f m *syefonf
3
ta&SUtm&SppfyGJBuD;wGif yg0ifvm&onf/ *syefwkdYonf tm&Sawmifykdif;a'orsm; wkdufckdufodrf;ykdufa&;wGif
jrefrmEkid if o
H nf ppfa&;t& tcsut
f csmusaoma'ojzpfaomaMumihf jrefrmEdik if w
H iG f ajcuky,
f u
l m wyfpx
JG m;
4
Ekdifa&;ukd vkdvm;onf/
*syefwo
Ydk nf ,k;d ',m;Edik if w
H iG f wyfpx
JG m;Ny;D aemuf? yxrtqiht
f aejzihf jrefrmEdik if t
H wGi;f odYk csw
D uf
0ifa&mufum jrefrmEkid if aH wmifyidk ;f &Sd NAw
d o
d Qw\
Ydk avwyfpcef;rsm;ukd wku
d cf u
dk o
f rd ;f yku
d jf cif;jzihf rav;,m;wGif
wku
d yf 0JG ifvQu&f adS om *syefw\
Ydk vkNH cKH ru
I dk &,l&efjzpfonf/ 'kw,
d tqift
h aejzihf &efuek Nf rKd Uukd odr;f yku
d jf cif;jzihf
NAw
d o
d QEiS fh wkwcf seaf u&Sw
d t
f pk;d &\ qufo,
G rf u
I dk jzwfawmuf&ef? wwd,tqift
h aejzihf jrefrmwpfjynfv;Hk
&Sd NAdwdoQwyfrsm;ukd wkdufckdufacsrIef;NyD;aemuf wkwfEdkifiHESihf tdEd,EkdifiHwkdYokdY qufvufcsDwufwkdufckduf&ef
jzpfonf/5
ocifatmifqef;onf *syefwyfrsm; jrefrmEdkifiHokdY 0ifa&mufwkdufckdufrnfhtE&m,frS rvGJra&Smifom
BuKH awGU&rnfjzpfaomaMumihf jrefrmEdifk if t
H wGi;f &Sd e,fcsUJ t*Fvyd q
f efu
Y siaf &; ajratmufawmfveS af &; &Jabmfrsm;
xH *syef\tultnDukdcsnf; tm;ukd;jcif;rjyK&ef befaumufNrdKUrS pma&;taMumif;Mum;NyD; owday;cJhonf/
xkdYjyif &JabmfokH;usdyf0ifrsm;xJrS ukdvSarmif(AkdvfaZ,s)ESihf ocifxGef;cif(AkdvfjrifhaqG)wkdYukd jrefrmEkdifiHwGif;okdY
BuKd wifapvTw
f e,fcsUJ t*Fvyd af wmfveS af &;twGuf BuKd wifjyifqifrv
I yk if ef;rsm;twGuyf g pnf;k;H jyifqifa&;
vkyif ef;rsm; aqmif&u
G x
f m;&ef TeMf um;vku
d o
f nf/ ocifatmifqef;\&nf&,
G cf surf mS jynfwiG ;f &Sd ajratmuf
awmfveS af &;tiftm;pkrsm;u jrefrmEkid if v
H w
G v
f yfa&;twGuf BuKd wifjyifqifrv
I yk if ef;rsm; pDpOfaqmif&u
G x
f m;
jcif;jzihf jrefrmEkdifiHrS e,fcsJUt*Fvdyfwyfrsm;ukd acsrIef;wkdufckdufNyD;aomtcg *syefwyfrsm;tm; vGwfvyfaomk
jrefrmEkid if t
H jzpf &ifqidk Ef idk &f efjzpfonf/ tu,f ,if;tpDtpOftwkid ;f ratmifjrifygu ajratmufawmfveS f
a&;tiftm;pkrsm;ESihf jynfolvlxkwpf&yfvkH;onf *syefu jrefrmwpfjynfvkH;ukd vuf0g;BuD;tkyfum cs,fvS,f
rnft
h a&;ukd tk<H uqefu
Y si&f ef zGUJ pnf;Ny;D jzpfaom jrefrmhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfu *syefudk qufvufawmfveS f
6
wkdufyGJ0if&efjzpfonf/
odaYk omf xkt
d csed u
f ta&;ygaom jrefrmEkid if aH &; acgif;aqmifrsm; axmifxaJ &mufaeojzihf xku
d pd u
dk
rnforYdk QrpDrv
H u
dk &f / *syefu jrefrmEkid if t
H ygt0if tm&Sawmifyidk ;f Ekid if rH sm;ukd csw
D ufwu
dk cf u
dk rf nfrmS rvGrJ aoG
jzpfaomaMumifh &Jabmfo;Hk usyd 0f ifrsm;taejzihf jrefrmEkid if v
H w
G v
f yfa&;twGuf e,fcsUJ t*Fvyd u
f dk vufeufuidk f
wku
d yf 0JG ifEidk &f ef wyfrawmfwpf&yfzUJG pnf;Ny;D jrefrmEkid if w
H iG ;f odYk *syefwyfrsm;ESifh &ifaygifwef;csw
D uf0ifa&mufum
jrefrmjynfvw
G v
f yfa&;ukd zefw;D &,l&efrmS t"dujzpfayonf/ xkaYd Mumihf 27 'DZifbm 1941 wGif befaumuf
NrdKU&Sd OD;vGef;az\aetdrf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf7 twGuf pkaqmif;&&Sdaom wyfom;opfrsm;ESihftwl
AkdvfawZ? Akdvfvusfm? Akdvfrif;acgif? AkdvfapmaemifwkdYonf jrefrmjynfvGwfvyfa&;twGuf wkdufyGJ0if&ef opm
t"dXmefjyK yxrtBudrfaoG;aomufyGJ usif;yonf/ 30 'DZifbmwGif &JabmfokH;usdyfwkdY 'kwd,tBudfrf
aoG;aomufyGJ usif;yonf/2
,if;tcsed rf wkid rf D (23) 'DZifbm (1941) wGif av,mOftpif; (80)ausmyf g0ifaom *syefavwyfonf
&efuek Nf rKd Uukd Ak;H Buw
J u
dk cf u
dk &f m vl (2000)ausmaf oNy;D tk;d tdrf t
f aqmuftOD; rsm;pGmysuq
f ;D cJ&h onf/ c&pfprwf
aeY(25 'DZifbm)wGif 'kw,
d tBurd v
f ma&mufwu
dk cf u
dk cf &hJ m Ak;H ESpBf urd Bf ucJ sjcif;wGif av,mOf (52)pif;ukd ypfcs
Ekifd cdo
hJ nf/ xku
d o
hJ Ydk &efuek Nf rKd Uukd *syefwv
Ydk ma&mufwu
dk cf u
dk o
f jzihf r*Fvm'kaH v,mOfuiG ;f &Sd NAw
d o
d Qav,mOfrsm;
3
ukd rauG;NrdKUodkY ajymif;a&TUxm;cJh&onf/
31 'DZifbm (1941)wGif ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfukd atmufygtwkdif; zGJYpnf;vkdufonf/
cifjrwfo,
G f
10
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jrefrmhvGwfvyfa&;wyfrawmf ppfXmecsKyfppfaMumif;
ppfaoemywdcsKyf
AkdvfcsKyfBuD;rdkd;BudK;
ppfOD;pD;csKyf
AkdvfcsKyfrl&umrd
ppfOD;pD;csKyf
AkdvfcsKyfatmiffqef;
ppfOD;pD;t&m&Sd
Akdvf&efatmif
ppfOD;pD;t&m&Sd
AkdvfrSL;BuD; tD*Drm(wkd,kd*sDuDrmwm)
ppfOD;pD;t&m&Sd
'kAkdvfrSL;BuD; &Sifrif;
(tkdemtkdrpfZkwmeD)
ppfa&;csKyf
'kAkdvfrSL;BuD; uDrl&m(&Sd[D*lcsD)
aiGpm&if;0ef
AkdvfrSL;BuD;rDemrDtkdum(pl*D;)
aq;rSL;csKyf
AkdvfcsKyfqlZluD;(a'gufwmqlZluD;)
ukd,f&HwyfrSL;
AkdvfrSL;BuD;tkdZlbkd(Akdvf,mrmzkdwm)10
wyfrSL;
uDwm*sD;rm;wyfzGJUrSL;
wGJzuft&m&Sd
tDem'gwyfzGJUwyfrSL;
wGJzuft&m&Sd
wkdif&mwyfzGJUwyfrSL;
wGJzuft&m&Sd
uDZmukdwyfzGJUwyfrSL;
wGJzuft&m&Sd
wyfrSL;
wGJzuft&m&Sdrsm;
armfvNrdKifppfaMumif;
AkdvfcsKyfBuD; rkd;BudK;
AkdvfrSL;BuD;uDwm*sD;rm;
(Akdvfwum[m&Sd)
Akdvfapmatmif
'kAkdvfrSL;BuD;tDem'g('k AkdvftDem'g)
Akkdvfrkd;
AkdvfrSL;wkdif&m (wyfMuyfBuD;[D&mtdcsKd)
AkdvfZifa,mf
'kAkdvfrSL;BuD;tdyfcsfqlZluD;
(AkdvfqlZluD;)
Akdvfwkdif,m(wyfMuyfwkdif,m)
xm;0,fppfaMumif;
'kAkdvfcsKyfBuD;umig&SD;rm;
(AkdvfBuD;umig&SD;rm;)
Akdvfvusfm
Akdvfva&mif
AkdvfausmfaZm
AkdvfAv
AkdvfOmP
'kAkdvfrSL;BuD;'kdtd(Akdvf'kdtd)
'kAkdvfrSL;BuD;tDZlrD;,m;
(AkdvftDZlrD;,m;)
'kAkdvfrSL;BuD; wkdrkdwkd(Akdvfwkdrkdwkd)
AkdvfrSL;&SDrl,m (wyfMuyfBuD;&SDem;)
AkdvfrSL;tDwkd(wyfMuyfBuD;tDwkd)11
cifjrwfo,
G f
wGJzuft&m&Sdrsm;
wyfrSL;
wGJzuft&m&Sdrsm;
wyfrSL;
wGJzuft&m&Sdrsm;
11
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
AkdvfrSL;arm&d(wyfMuyfBuD;arm&d)
AkdvfrSL;tDau'g (wyfMuyfBuD;tDau'g)
AkdvfrSL;Ekdaq; (wyfMuyfBuD;Ekdaq;)
a&aMumif;csDwyfzGJU
AkdvfrSL;BuD;[D&m,mr
'kAkdvfrSL;BuD;tmuDum0g
('kAkdvftmuDum0g)
Akdvf&efEkdif
Akdvfrif;acgif
Akdvfawmufxdef
AkdvfrSL;tDauab(wyfMuyfBuD;tDauab)
AkdvfrSL;tDrmrl,m
(wyfMuyfBuD;tDrmrl,m)
rpwmqmwkd(t&yfom;)
rpwmtDZmwkd(t&yfom;)
rpwmtkd&m[DuD(t&yfom;)
wmemumwyfzGJU
'kAkdvfrSL;BuD;wmemum
(Akdvfwmemum)
Akdvfbkef;jrifh
AkdvfrSL;ZkdifZif;(wyfMuyfBuD;ZkdifZif;)12
twGif;olykefwyfzGJU
wyfrSL;
Akdvfae0if;
wGJzuft&m&Sdrsm;
Akdvfwm&m
Akdvfvif;,kef
Akdvfrkd;kd
Akdvfjr'if13
Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfudk txufazmfjyyg wm0efrsm; cGaJ 0cefx
Y m;vku
d Nf y;D aemuf Armhvw
G v
f yfa&;
14
15
wyfrawmfwyfzUJG toD;oD;wko
Yd nf ppfom;pkaqmif;a&;vkyif ef;rsm;ukd Zif;r,f ? vrf;zkef; ESihf rdrdwkdYwyfpGJxm;
&m toD;oD;wGif ppfom;pkaqmif;Mu&m ppfAkdvfppfom;pkpkaygif; (496)a,muf&&Sdonf/16
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf jrefrmEdkifiHtwGif;odkY armfvNrdKifppfaMumif;? xm;0,fppfaMumif;?
a&aMumif;csw
D yfzUJG ? twGi;f olyek w
f yfzUJG [l ppfaMumif;Bu;D rsm;jzef
Y 0ifa&mufco
hJ nf/ *syefw\
Ydk wyfr(33)wyfr
(55)wkEYd iS t
fh wl 0ifa&mufcMhJ uonf/ jrefrmEdik if t
H wGi;f &Sd ajratmuftzGUJ tpnf;rsm;rSvnf; rdrw
d t
Ydk zG0YJ ifrsm;ukd
Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfo0Ydk if&ef apvTwcf &hJ m jrefrmEdik if w
H iG ;f okYd a&mufaomtcg ppfAv
dk pf pfom; pkpak ygif;
3776 OD;&SdvmcJhonf/17
Akv
d rf LS ;Bu;D qlZu
l ;D 18onf *syeftrSwf 15 wyfrawmfEiS fh qufo,
G
f Ed idI ;f Ny;D Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf
twGuf vufeufrsm;ukd Akdvfae0if; OD;pD;aom twGif;olykefwyfzGJUESihftwl jrefrmjynftwGif;okdY av,mOfjzihf
o,f,lum avxD;jzihf csay;&ef pDpOfaomfvnf; Zefe0g&Dv (8)&ufaeYwGif av,mOfysH tcuftcJaMumihf
cifjrwfo,
G f
12
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
xkt
d pDtpOf rjzpfEidk af Mumif; od&onf/ xkaYd Mumihf Akv
d rf LS ;Bu;D qlZu
l ;D onf Akv
d af e0if; OD;pD;aom twGi;f olyek f
wyfzUJG ukd jrefrmjynfwiG ;f okYd uke;f vrf;c&D;rS 0ifa&mufNy;D e,fcsUJ t*Fvyd af wmfveS af &;vkyif ef;rsm;ukd BuKd wifppD Of
aqmif&u
G &f ef qk;H jzwfonf/19 ,if;uJo
h Ykd Akv
d af e0if; acgif;aqmifaomtwGi;f olyek w
f yfzUJG ESit
fh wl vufeufc,
J rf;
rD;ausmufrsm;ukd jrefrmjynfwGif;okdY avxD;jzihf csay;&ef ysufuGufjcif;rSm jrefrmjynfvGwfvyfa&;ukd jrefrmwkdY
ukd,fwkdifwkdufcdkufodrf;,lcGifh rjyKvkdbJ ,if;wkdY\vufyg;apolvQKdtjzpf tokH;csvkdaomaMumihfjzpfonf/
Zefe0g&D (1942)wGif *syeftrSwf(15)wyfawmfAkdvfrSL;BuD; emumwm20ESihf AkdvfrSL;BuD; qlZluD;wkdY
aqG;aEG;&m Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmftaejzihf jrefrmEkid if t
H wGi;f odYk csw
D uf0ifa&muf&mwGif aqmif&u
G &f rnfh
atmufygvkyfief;rsm;ukd ajymMum;onf/
(1) Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf jrefrmjynfwiG ;f okYd csw
D uf0ifa&mufygu ae&mtESt
YH jym;wGif ppfom;pkaqmif;
a&vkyfief;rsm; aqmif&Gufrnf/
(2) ppf&HykHaiGtwGuf vkdtyfygu ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfu tcGeftaumuf pnf;Muyfrnf/
(3) armfvNrdKifNrdKUukd odrf;ykdufNyD;ygu tkyfcsKyfa&;tzGJU xlaxmifrnf/
(4) &efukefNrdKUukd odrf;ykdufNyD;ygu jrefrmjynfvGwfvyfa&;aMujimrnf/21
odkYaomf *syeftrSwf(15)wyfawmf ppfaoemywdcsKyf 'k*sife&,f; tD'g22tm; *syeftmPmykdifwkdYu
jrefrmjynfta&;ESifh ywfouf aqG;aEG;&mwGif vGwv
f yfa&;qko
d nfph um;ukyd if tok;H rjyKrad p&ef txl;*kjyK&
rnf[k TeMf um;xm;Ny;D jzpfonf/ *syefwo
Ydk nf jrefrmhvw
G v
f yfa&;ESiyfh wfouf uwdjyKxm;csuu
f dk jrefrmjynf
23
ftwGif;odkY 0ifa&mufjcif;rjyKrDuyif azmufzsufpjyKvmNyDjzpfaMumif; awGU&onf /
jrefrmEkid if t
H wGi;f &Sd e,fcsUJ t*Fvyd af wmfveS af &;ajratmuftiftm;pkrsm;ESifh yl;aygif;Ny;D Armhvw
G v
f yfa&;
wyfrawmfcsw
dD ufrvmrD vlxpk nf;k;H a&;vkyif ef;rsm;? e,fcsUJ t*Fvyd af wmfveS af &;twGuf jyifqifrv
I yk if ef;rsm;ukd
BuKd wifppD Ofaqmif&u
G &f ef vkt
d yfaeonf/ xkaYd Mumihf Akv
d af e0if;acgif;aqmifaom twGi;f olyek w
f yfzUJG ukd jrefrm
e,fpyfodkYjzwfausmf jrefrmEkdifiHtwGif;odkY0ifa&muf&ef AkdvfrSL;BuD;qlZu
l ;D u wm0efay;apvTwv
f u
dk o
f nf/24
twGif;olykefwyfzGJUonf (14)Zefe0g&D (1942)wGif &[kdif;rS xGufcGmNyD; Zif;r,f? tkH;uGKdi25
f ? omaqmif
&ef;26wkdYukd csDwufcJh&m aomif&if;jrpfukd cufcJpGm jzwful; jrefrmjynfwGif;okdY a&muf&SdcJhonf/27xkdYaemuf
a&T*Gef;&GmrS oHvGifjrpftwkdif; pkefqif;cJh&m 0wfBuD;&GmokdY a&mufonf/ 0wfBuD;&GmwGif 'kdYArmtpnf;tkH;0if
ocifapmarmiftm; ac:,lawGUqkH ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf e,fcsJU
t*Fvyd u
f dk awmfveS w
f u
dk cf u
dk &f ef csw
D ufvmNyjD zpfaMumif; ajymMum;Ny;D vkt
d yfaomtpDtpOfrsmukd pDpOfaqmif
&Gucf o
hJ nf/ xkaYd emuf odrq
f yd o
f aYkd &muf&cdS o
hJ nf/ odrq
f yd o
f Ydk a&mufaomtcg tzGUJ vku
d q
f ufvufcsw
D ufygu
vkHNcHKrIr&SdonfuwpfaMumif;? tu,f tzrf;cH&ygu tm;vkH;wpfNydKifwnf; tzrf;cH&rnfu wpfaMumif;
wkaYd Mumifh Akv
d af e0if;u &efuek o
f v
Ykd nf;aumif;? Akv
d w
f m&mu ysO;f rem;okv
Yd nf;aumif;? Akv
d rf ;dk ku
d yJc;l odv
Yk nf;
aumif;? Akdvfvif;,kefu jynfokdYvnf;aumif;? toD;oD;oGm;a&muf e,fcsJUt*FvdyfawmfvSefa&;vkyfief;rsm;
jyifqifvkyfukdif&ef wm0efcGJa0NyD; odrfqdyf &GmpkcGJvkdufMuonf/28
Akv
d af e0if; &efuek o
f aYdk &mufNy;D jynfot
Yl a&;awmfyHk ygwD0if&aJ bmfrsm;ESihf tquftoG,&f &SNd y;D e,fcsUJ
t*Fvyd af wmfveS af &;vkyif ef;rsm;ukd pDpOfaqmif&u
G Mf uonf/ e,fcsUJ t*Fvyd af wmfveS af &; jyifqifrv
I yk if ef;rsm;
rSm
(1)
tqifhqifh ppfynmoifMum;ay;jcif;
(2)
vufeuf&dumaq;0g;okdavSmifjcif;
(3)
t*FvdyfwyftwGif;&Sd csif;? ucsif? u&if? jrefrmppfAkdvfppfom;rsm;tm; csOf;uyfpnf;kH;odrf;oGif;jcif;
(4)
EkdifiHa&;t& pnf;kH;0g'jzefYjcif;
(5)
axmifwGif;tusOf;cHae&aom &Jabmf&Jbufrsm;tm; axmifazmufxkwf,l&ef pDpOfjcif;
(6)
t*FvdyfwkdY\ ppfa&;pDrHrIukd taESmuft,Sufay;jcif;
(7)
t*FvdyfwkdY\ ppftiftm; tajctaeukd wGufcsuf tmPmodrf;,ljcif;
cifjrwfo,
G f
(8)
13
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jynfwiG ;f awmfveS af &;tzGUJ rsm; odr;f ,lxm;Ny;D jzpfonfh e,frsm;wGif ,m,Dtyk cf sKyaf &;tzGUJ rsm; zGUJ pnf;
Nidrf0yfydjym;a&;twGuf Muyfrwfxdef;odrf;apmihfa&Smufjcif; ponfhtao;pdwftpDtrHrsm; jyifqifNyD;
jrefrmjynfwiG ;f odYk Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf 0ifa&mufwu
dk cf u
dk o
f nfEiS w
fh pfNyKd ief ufwnf; vufeuf
29
ukid af wmfveS af &; pwifvyI &f mS ;&efwjYdk zpfonf/ okAYd v
dk af e0if;onf ajratmufawmfveS af &;vkyif ef;
rsm;ukd qufvufacgif;aqmif&if; (8)rwfv (1942)wGif Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfu &efuek Nf rKd Uukd
csw
D uf0ifa&mufaomtcg Akv
d af e0if;onf pnf;k;H xm;aom tiftm;pkrsm;ukd OD;aqmif Armhvw
G v
f yf
30
a&; wyfrawmfESihf yl;aygif;rdavonf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\ ppfaMumif;wpfaMumif;jzpfaom xm;0,fppfaMumif;ukd AkdvfBuD;
um0g&S;D rm;31 OD;aqmifNy;D &Jabmfo;Hk usyd 0f ifrsm;jzpfonfh Akv
d v
f usmF ? Akv
d v
f a&mif? Akv
d rf if;a&mif? Akv
d jf rifah tmif?
AkdvfAv? AkdvfOmPESihf *syeft&m&Sdrsm;jzpfaom AkdvftDZlrD? Akdvf'kdtd? 'kAkdvfwkd,kdwkdYtjyif *syefwyfMuyfBuD;rsm;
yg0ifMuonf/ xm;0,fppfaMumif;rS 'kAkdvfwkdrkdwkd? wyfMuyfBuD;&SDem;? AkdvfOmP? akdvfrif;a&mifwkdYukd *syefwyfr
(55)rS 'kAkdvfrSL;BuD;tkduD;32 OD;pD;wyfzGJYESihftwl uefcsembl&D33 rS wkdif;jrefrme,fpyfodkY csDwufaponf/34
(8)Zefe0g&D (1942)wGif xm;0,fppfaMumif;onf befaumufNrdKUrS xGufcGmoGm;&m uefcsembl&DokdY
(10)Zefe0g&DwiG f a&muf&v
dS monf/ xkt
d csed w
f iG f tku
d ;D wyfzUJG onf xkid ;f jrefrme,fpyfrw
S qifh jrpfwmokcYd sw
D uf
oGm;onf/ jrpfwmwGif t*FvdyfwyfpkwpfpkESihf wkdufyGJjzpfyGm;NyD; jrpfwmukd odrf;ykdufonf/ xm;0,fppfaMumif;
jonf uefcsembl&DodkY a&mufaomtcg vufeufcJ,rf;rD;ausmufrsm;ukd 0rfAkd? wGrfwD? qifjzLwkdifwkdYrSwqifh
jrpfwmokdY o,faqmif&ef pDpOfonf/ (17)Zefe0g&DwGif ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf xm;0,fppfaMumif;ESihf
*syefwyfr(55)rS tku
d ;D wyfzUJG onf jrpfwmrS xm;0,fudk csw
D ufwu
dk cf u
dk o
f rd ;f yku
d cf o
hJ nf/ xm;0,fudk odr;f yku
d f
Ny;D aemuf NrKd UcHvBl u;D ay;cJo
h nf/ xm;0,fNrKd UwGif Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfoYkd 0ifa&mufvmaomwyfom;opf
35
rsm;tm; ppfoifwef;ay;jcif;ukdvnf; aqmif&GufcJhonf/
xkt
d csed w
f iG f *syefwyfr(55)onf &[kid ;f ? rJaqmuf? aumhu&dwrf w
S qifh armfvNrKd io
f Ykd OD;wnfcsw
D uf
vQu&f o
dS nf/ *syefwyfr(55)onf t*Fvyd w
f yfrsm;ESifh armfvNrKd iw
f iG f wku
d yf jJG yif;xefpmG jzpfymG ;Ny;D (31)Zefe0g&D
(1941)wGif armfvNrdKifNrdKUukd odrf;,lEkdifcJhonf/36 *syefwyfr(55)onf armfvNrdKifukd tkduD;wyfzGJUra&mufrD
wpf&ufBuKd wiford ;f yku
d Ef idk cf o
hJ nf/ armfvNrKd iu
f dk *syefwyfrsm; odr;f yku
d Nf y;D aMumif; owif;&&So
d nfEiS w
fh pfNyKd ief uf
AkdvfBuD; um0g&SD;rm;? Akdvf'kdtd? Akdvfvusfm? AkdvfAv? wyfMuyfBuD; rDvuDwkdYonf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf
xm;0,fppfaMumif;ukd uGyfuJvQuf armfvNrdKifokdY csDwufvmonf/ xm;k0,fppfaMumif;onf armfvNrdKifwGif
xm;0,fudk odr;f yku
d pf OfuuJo
h Ydk NrKd Utkycf sKyaf &;tzGUJ ukd zGUJ pnf;aqmif&u
G &f efjzpfaomfvnf; *syefwyfu zGUJ pnf;cGifh
ray;aomaMumihf Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh *syefwq
Ydk ufqaH &; wif;rmpjyKvmonf/ xkrd w
S qifh xm;0,f
ppfaMumif;onf zm;tH? a&T*Gef;? uGrf;qdyf? jrpfusKd;? wmqkHrS yJcl;okdY csDwufcJh&m (7)rwfv(1942)wGif yJcl;ukd
odr;f yku
d &f &So
d nf/ xkaYd emuf Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf ppfaMumif;onf yJc;l NrKd UwGif ocifwifEiS fh ocifpaH 0wkYd
tm; bDtidk af t tkycf sKyaf &;tzGUJ ukd acgif;aqmifapNy;D &efuek Nf rKd UokYd *syefwyfr (55)rS wyfzUJG tcsKUd ESifh OD;wnfcsD
wufvmum (8)rwfv(1942)wGif &efukefNrdKUukd odrf;ykdufEkdifcJhonf/37
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\XmecsKyf ppfaoemywddcsKyf AkdvfcsKyfBuD; rkd;BudK; AkdvfcsKyfatmifqef;ESihf
kH;tzGJU0if (28)OD;onf (11) Zefe0g&D(1942)wGif befaumufNrdKUrS &[kdif;NrdKUokdY rD;&xm;jzihf xGufcGmoGm;onf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf ppfXmecsKyfESihf armfvNrdKifppfaMumif;onf &JabmfokH;usdyf0ifrsm;jzpfaom AkdvfcsKyf
atmifqef;? Akdvf&efatmif? Akdvf&JxG#f? AkdvfapmatmifwkdY yg0ifonf/38
Akdvfrkd;BudK;ESihf AkdvfcsKyfatmifqef;wkdY OD;aqmifaom ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf ppfXmecsKyfESihf
armfvNrKd ipf pfaMumif;onf awmawmiftxyfxyfudk jzwfausmNf y;D cufcyJ ifyef;pGm csw
D ufvm&m (7)azazmf0g&D
wGif aomif&if;jrpfurf;ay:&Sd omaqmif&ef;okYd a&muf&o
dS nf/ xkaYd emuf (9)azazmf0g&DwiG f xkid ;f jrefrme,fpyfudk
jzwfaf usmNf y;D csw
D ufvm&m ul;qdyo
f Ydk (11)azazmf0g&DwiG f a&muf&o
dS nf/ ul;qdyw
f iG f ppfom;pkaqmif;a&;vkyif ef;
rsm; vkyfaqmifNyD; wyfzGJUrsm;cGJum (16)azazmf0g&DwGif Akdvf&efatmifu a&SUajy;wyftjzpf oHvGifjrpfukd OD;pGm
cifjrwfo,
G f
14
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
15
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
twGi;f olyek t
f zGUJ [l ppfaMumif;Bu;D av;aMumif; jzefNY y;D jrefrmjynfwiG ;f okYd csw
D ufc&hJ m &efuek Nf rKd Uukd Armhvw
G v
f yf
52
a&; wyfrawmfu *syefwyfrsm;xufapm(8)rwf (1942)wGif odr;f yku
d rf jd cif;jzpfonf/ *syefwyfrsm; &efuek Nf rKd U
ukd odr;f yku
d rf o
d nfh (10)rwf (1942)wGif *syefppfbufonf ppftyk cf sKyaf &;Xmeukd zGUJ pnf;Ny;D ppftyk cf sKyaf &;Xme
kH;ukd ,cifbk&ifcHtdrfawmfa[mif;wGif zGJUpnf;NyD; ppftkyfcsKyfa&;XmekH;ukd ,cifbk&ifcHtdrfawmfa[mif;wGif
zGiv
hf pS
f vkyif ef;rsm; pwifawmhonf/53 xkaYd Mumihf Adv
k rf ;dk BuKd ;u *syeftrSw(f 15)wyfrawmf 'kw,
d ppfO;D pD;csKyf
54
55
56
AkdvfrSL;BuD;emql; ? AkdvfrSL;BuD; emumwm ? AkdvfrSL;BuD; aw&mul&m wkdYESihf oGm;a&mufawGUqkHum jrefrmjynf
vGwfvyfa&;aMujimay;&ef udpukd aqmif&Gufay;a&;twGuf awmif;qkdonf/ Akdvfrkd;HBudK;u *syeftpkd;&ESihf
*syefwyfrawmfonf jrefrmjynfwiG ;f okYd csw
dD uf0ifa&mufvmpu jrefrmjynftm; vGwv
f yfa&;ay;rnf[k aMujim
csufxkwfjyefcJhonf/ ,cktcg jrefrmEkdifiHom;wkdYonf *syefwyfrawmfESihftwl yl;aygif; EkdifiH\vGwfvyfa&;
twGuf wku
d yf 0JG ifco
hJ nfrmS rsujf rifu,
dk af wGUyifjzpfygonf/ jrefrmEkid if o
H m;wku
Yd *syef\ta&SUtm&S ppfyw
JG iG f
vnf; tifwu
dk t
f m;wku
d u
f n
l rD nfjzpfygonf/ xkaYd Mumifh jrefrmjynfvw
G v
f yfa&;ukd csucf si;f aMujimEkid af &;twGuf
*syefwyfrawmfEiS fh jrefrmjynfov
l x
l w
k pf&yfv;Hk u *syefwu
Ydk dk awmfveS v
f rd rhf nfjzpfaMumif; ajymMum;aomfvnf;
jrefrmhvw
G v
f yfa&;aMujimay;&efupd u
dk *syefwu
Ydk rodusK;d uRjH yKum jrefrmjynftm; qufvuford ;f yku
d x
f m;&ef
om jyifqifcJhonf/ AkdvfrSL;BuD; emql;u, cktcsdefonf &efukefNrdKUukdom odrf;ykdufrdao;aMumif;? txufArm
EkdifiHwpfckvkH; qufvufodrf;ykduf&ef vkdao;aMumif;? xkdYjyif jrefrmEkdifiHonf oD;jcm;vGwfvyfaom EkdifiHwpfck
tjzpf &yfwnf&eftiftm;ESihf tajctaer&Sdao;aMumif;wkdYaMumihf jrefrmEkdifiHukd vGwfvyfa&;aMujimay;&ef
tcsdefapmao;onf[k jyefMum;ajymqkdonf/57
trSefrSm *syefwyfrawmfonf jrefrmEkdifiHvGwfvyfa&;ay;&ef aqmif&Gufay;vkdpdwfr&SdaomaMumihf
taMumif;jyajymqkad ejcif;om jzpfavonf/ ,if;udpE iS yfh wfouf *syefawmifyidk ;f wyfrawmf ppfaoemywdcsKyf
zD;rm&S,af w&mtlcs58
D xH trSw(f 15)wyfawmfO;D pD;csKyf 'kAv
dk cf sKyBf u;D tD'gu wifjypOfuyif tlcsu
D oabmrwl
59
aMumif; jyefMum;xm;NyD;jzpfonf/
*syeftmPmykdifwkdYonf &efukefNrdKUawmfukd odrf;NyD;vQif vGwfvyfa&;aMujimcGifhay;rnf[k uwday;cJh
aomfvnf; &efukefukd odrf;NyD;onftxdyif vGwfvyfa&;twGuf taMumif;trsKd;rsKd;jyum ppftkyfcsKyfa&;jzihf
xde;f odr;f rnf[al om 0g'ukd usio
fh ;Hk &efBuKd ;pm;Muonf/ vGwv
f yfa&;&awmhrnf[al om todpw
d jf zihf wuf<u
vIy&f mS ;cJah om jrefrmrsK;d csprf sm;onf Akv
d cf sKyaf tmifqef;ESifh rMumcPawGUqkaH qG;aEG;cJo
h nf/ xkpd Ofu tajctae
ESihfywfouf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfESihf ocifacgif;aqmifwkdYu tkyfcsKyfa&;tmPmESihf vGwfvyfa&;ukd
aMumjimay;&ef jyif;xefpGm awmif;qkdMuonf/ odkYaomf *syefu wdusaomtajzray;cJhay/60
Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh ocifacgif;aqmifwo
Ydk nf uJo
h jYkd zpfvmvdrrhf nf[k BuKd wifwu
G q
f xm;
NyD;jzpfonf/ tajctaet& *syeftm; awmfvSefrIjzpfawmhrnfukd od&SdMuaomfvnf; pkpnf;rI? pnf;kH;rIr&Sdao;
ojzihf acwqkdif;iHhoGm;jcif;omjzpfonf/ ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfESihf EkdifiHa&;acgif;aqmifrsm;onf *syef
qefYusifa&;pdwf"mwfrsm; jzpfvmcJhonf/ tiftm;csif;rrQom *syefwkdYukd tckduftwefY vkdufavQm&jcif;
jzpfonf/61
*syefwyfESihf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf jrefrmEkdifiHokdY 0ifvmpOfwpfavQmufvkH; jrefrmhvGwfvyfa&;
wyfrawmfudk *syefwu
Ydk tkycf sKycf MJh uonf/ xkaYd Mumihf Akv
d rf ;dk BuKd ;xH Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfudk Armt&m&Sd
rsm;u tkyfcsKyf&ef awmif;qkdaom pmwpfapmifukd AkdvfcsKyfatmifqef;u a&;om;cJhonf/ ocifxGef;tkyf?
Adkvfvufsm? AkdvfaZ,s? Akdvf&JxG#f ponhf&JabmfokH;usdyf0ifrsm;u vufrSwfa&;xkd; ay;ykdYcJhonf/ xkdYaMumihf
Akv
d cf sKyaf tmifqef;tm; Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf ppfaoemywdEiS fh Akv
d v
f usmf tm; ppfO;D pD;csKyt
f jzpfceft
Y yf
aMumif; trdex
Yf w
k jf yefco
hJ nf/ Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf &efuek Nf rKd Uukd odr;f yku
d Nf y;D aemuf jrefrmt&m&Srd sm;u
62
OD;pD;uGyfuJ *syefwkdYu tBuHay;t&m&Sdfrsm;tjzpf aqmif&Gufonf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf &efukefNrdKUukd (8)rwfv(1942)wGif atmifjrifpGm odrf;ykdufEkdifcJhNyD;
aemuf ppfO;D pD;tjzpf Akv
d cf sKyaf tmifqef;rS uGyu
f u
J m Akv
d rf LS ;Bu;D aZ,s OD;pD;onfw
h yfr(1)ESifh Akv
d rf LS ;Bu;D ae0if;
cifjrwfo,
G f
16
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
OD;pD;onfw
h yfr(2)[l wyfr(2)ck zGUJ pnf;Ny;D jrefrmEkid if t
H xufyidk ;f &Sd qkwcf mG aeaom t*Fvyd w
f yfEiS fh wkwrf sm;
ukd vku
d v
f aH csreI ;f cJo
h nf/ txufjrefrmEkid if o
H Ydk csw
D ufwu
dk cf u
dk af &;ESiyfh wfouf Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfu
,if;\wm0efyyD jD yifjyif&adS pa&;twGuf *syefawmifyidk ;f wyfrawmfoYdk wm0efww
d u
d suscaJG y;&ef awmif;qko
d nf/
xkdYaMumihf *syefwyfrawmfu {&m0wDjrpf ta&SUbuftjcrf;ukdvnf;aumif;? ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfu
{&m0wDjrpftaemufbufjcrf;ukv
d nf;aumif; toD;oD;wm0efcaJG 0wku
d cf u
dk Mf u&ef owfrw
S af y8;&onf/ *syef
awmifyidk ;f wyfrawmf zD;rm&S,af w&mtlcso
D nf *syeftrSwf (15)wyfawmfwyfrLS ; *sief &,ft'D gtm; txufArm
jynfoYkd csw
D ufwu
dk cf u
dk &f ef (7)rwf(1942)wGif trdeaYf y;vku
d af omaMumifh *syefwyfr(55)onf yJc;l ukd odr;f yku
d f
NyD;aemuf (10)rwfvwGif awmifilokdY csDwufoGm;onf63/
(26)rwf (1942)wGif awmifiu
l o
dk rd ;f onf64/ *syefNrKd Uawmfjzpfonfh rEav;jzpfonf/ awmifirl S *syef
trSwf(55)wyfronf rEav;vrf;twkdif; csDwufaepOf AkdvfrSL;BuD; qlZluD;onf ajrmufykdif;ppfqifa&; Armh
vGwv
f yfa&;wyfrawmfvnf; yg0ifcsw
D uf&ef pDpOfonf/ xkaYd Mumihf Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfudk wyfr(2)ckc
JG
zGJUpnf;um ajrmufykdif;ppfqifa&;wyfrawmfukd AkdvfcsKyfatmifqef;tm; ppfOD;pD;tjzpf &mxl;cefYtyfum
acgif;aqmifaponf/ Akv
d af e0if;ESifh Akv
d af Z,swt
Ydk m; wyfrwpfcpk w
D iG f OD;aqmifaponf/ &efuek Nf rKd Uapmifw
h yfudk
Akv
d af usmaf ZmESifh Akv
d pf BumF wkt
Yd m; uGyu
f aJ ponf/ Akv
d rf LS ;Bu;D qlZu
l ;D onf Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf ppfO;D pD;
csKyt
f jzpf wm0ef,o
l nf/ Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfrS wyfrESpcf o
k nf jynfvrf;twkid ;f ajrmufbufocYkd sw
D uf
Muonf/ ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf yifrwyfBuD;onf {&m0wDjrpfukd jzwful;NyD; ajrmufbuf&Sd NAdwdoQESihf
*syefwyfrsm; ra&mufaom ppfrahJ 'ookYd csw
D ufNy;D jrpfujdk zwfausmu
f m NAw
d o
d Qwyfrsm;ESifh awGq
Y w
Hk u
dk yf jJG zpfymG ;
onf/ NAw
d o
d Qwt
Ydk m; yckuL rSqw
k cf mG oGm;apcJo
h nf/ ayguf &efol (500)cefu
Y dk wku
d cf u
dk Nf y;D atmify&JG &So
d nf/
csw
D ufaepOfumv 0rf;a&m*gjzpfaomfvnf; Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfyifrwyfBu;D onf rEav;taemufzuf
66
,if;rmyifukd odrf;ykdufEdkifcJhonf /
*syeftrSwf(15)wyfawmftwGuf topfxyfrHa&muf&SdvmaomtrSwf(56)wyfronf ta&SUbufokdY
vSnNfh y;D &Sr;f jynfbufoYkd csw
D ufonf/ *syefwyfonf (29){NyD (1942)wGif vm;I;d uko
d rd ;f yku
d Ef ikd cf o
hJ nf/ wkwf
jrefrmvrf;rBu;D ukd jzwfawmufvu
dk jf cif;jzihf *syefwyfrawmfonf rEav;ukd umuG,w
f u
dk cf u
dk af eaom NAw
d o
d Q
67
wyfrawmfESihf wkwfwyfrawmfukd atmifjrifpGm wkdufckdufEkdifcJhonf/
rEav;NrKd Utm; *syefwyfrsm; odr;f yku
d cf geD;wGif axmifxJ tzrf;cHae&aom Ekid if aH &;acgif;aqmiftcsKUd
axmifrS vGwfcJhMuonf/ rEav;NrdKUajrmufbuf ajcmufrkdiftuGm&Sd uykdif&Gm\awmifbufacsmif;urf;ab;&Sd
a&wGi;f teD; (30){NyD (1942)wGif vQKUd 0Sut
f pnf;ta0;jyKvyk cf MhJ uonf/ xkt
d pnf;ta0;wGif ocifE?k ocifp;dk ?
ocifausmpf ed ?f ocifjroGi?f ocifausmNf irfd ;f ? ocifoed ;f azwkyYd g0ifMurnf/ ocifp;dk ? ocifausmpf ed ?f ocifjroGif
ESihf ocifodef;azwkdYu *syefckcHwkdufckdufa&;vrf;pOfjzifh r[mrdwfwkdYxHrS tultnD,l&efjzpfonf/ ocifEkESihf
ocifausmNf ird ;f wku
Yd *syefxrH S vGwv
f yfa&;&Ekid rf nf[k arQmv
f ifMh uojzihf *syefukd apmihMf unhv
f o
dk nf/ r[mrdwf
ESihf raygif;rDvGwfvyfa&;ay;rnf[k uwday;apvkdonf/ odkYt,ltquGJvGJcJhaomfvnf; r[mrdwfESihf
tquftoG,f,lxm;&ef tm;vkH;oabmwlMuonhftjyif *syefqefYusifa&;twGuf vkdtyfaom jyifqifrIrsm;
jyKvkyf&efvnf; oabmwlMuonf/68
uykid f tpnf;ta0; oabmwlncD sut
f & ocifp;kd ? ocifausmpf ed Ef iS hf ocifjroGiw
f u
Ydk wkww
f yfrawmf
ESifh tquftoG,,
f Nl y;D wkwEf ikd if H okrYd [kwf tdE,
d Ekid if o
H Ykd oGm;Mu&ef qk;H jzwfMuonf/ jrefrmEdik if t
H jyifbuf
rSaetultnDawmif;cHNyD; jynfyrSvnf;aumif;? jynfwGif;rSvnf;aumif;? *syefqefYusifa&;vkyfief;ukd
aqmif&u
G &f ef jzpfonf/ ocifEEk iS hf ocifausmNf ird ;f wku
Yd ocifatmifqef; txufjrefrmEkid if o
H t
Ydk vmukd apmifBh uKd
,m,Dtm;jzihf *syefESihfyl;aygif;vkdMuonf/69
ocifoed ;f azrSm *syefqefu
Y siaf &;0g'jzefjY cif;ukd pwifxm;Ny;D jzpf xifay:pGmae&ef rjzpfay/ xkaYd Mumihf
ocifoed ;f azonf r[mrdww
f EYdk iS fh tquftoG,&f &eftwGuf jrefrmEdik if t
H jyifbufoYdk xGucf mG &ef qk;H jzwfonf/
okjYd zihf uykid &f mG tpnf;ta0;qk;H jzwfcsut
f & jrefrmEkid if \
H tem*wfvw
G v
f yfa&;BuKd ;yrf;rItwGuf vkyif ef;pOf
cifjrwfo,
G f
17
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
rsm;ukd csrw
S Ef ikd cf o
hJ nf/ jrefrmEkid if v
H w
G v
f yfa&;wku
d yf EJG iS hf ywfouf Ekid if aH &;acgif;aqmifrsm;twGi;f oabm
xm;rsm;uGjJ ym;cJah omfvnf; *syefvufatmufoYdk usa&mufrnft
h cg xkt
d iftm;pkrsm;onf *syefqefu
Y siaf &;wGif
vufwGJrdcJhMuonf/70
*syefwyfrsm;onf (1)ar(1942)wGif rEav;ESifh rk&H mG NrKd Ursm;ukd odr;f yku
d cf o
hJ nf/71 odYk txufjrefrm
EdkifiHNrdKUawmf rEav;usNyD;aemuf jrefrmEkdifiHbk&ifcH qma':refprpf72onf jrpfBuD;em;rS (4)ar(1942)wGif
av,OfysjH zihf tdE,
d Ekid if H qif;rvm;73NrKd Uodx
Yk u
G cf mG oGm;onf/ Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh *syefwyfrsm;u
(7)ar(1942)wGif Aef;armfEiS jfh rpfBu;D em;ukd odr;f yku
d o
f nf/ NAw
d o
d Qwyfrsm;onf jrefrmEkid if rH S (12)ar (1942)wGif
csif;wGif;jrpfwpfzufurf;rS tdEd,EkdifiHokdY xGufcGmoGm;Muonf/74
qkwcf mG aeaom NAw
d o
d Qwyfrsm;ukd ppfy&d,,fjzihf xGuaf ygufudk qD;BuKd yw
d q
f w
Ydk u
dk cf u
dk jf cif;? qufo,
G f
a&;vrf;aMumif;rsm;ukd jzwfawmufjcif; paomajymufusm;enf; &ifqidk w
f u
dk yf rJG sm;ESiv
hf nf;aumif;? twGi;f olyek f
wyfrsm;\ tultnDjzihfvnf;aumif; t*Fvdyf? tdEd,? wkwfwyfrsm;ukd atmifjrifpGm armif;xkwfEkdifcJhonf/
a&Tawmifwu
dk yf w
JG iG f Akv
d &f efEikd \
f wyfrsm;onfvnf;aumif;? a&Tusiw
f u
dk yf w
JG iG f Akv
d Zf ifa,mf\wyfrsm;onfvnf;
aumif;? &ckdifppfrsufESmwGif Akdvf&efatmif\wyfrsm;onfvnf;aumif;? *kPf,lEkdifavmufatmif atmifyGJrsm;
&&SdcJhMuonf/75
Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS t
fh wl jrefrmEkid if o
H Ydk 0ifa&mufwu
dk cf u
dk Mf uaom *syefwyfrsm;onf av;v
ausmu
f mvtwGi;f jrefrmEkid if w
H pf0rS ;f vk;H ukd odr;f yku
d Ef idk cf MhJ uavonf/ *syefu xku
d o
hJ v
Ykd Qijf refpmG atmifyrJG sm;
&&Sjd cif;onf ppftiftm;Bu;D rm;jcif;aMumiho
f mr[kwb
f J Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh jrefrmEkid if w
H idk ;f &if;om;
jynfow
l pf&yfv;Hk uyg NAw
d o
d QwpYdk ;dk rk;d onfudk rcHvMdk u wu,fv
h w
G v
f yfa&;ukd &&Sad wmhrnf[al om arQmv
f ifch suf
jzihf ulnDaqmif&GufMujcif;omvQif xkduJhodkY NAdwdoQukd jrefrmhajrrS vQifjrefpGm qkwfcGm&jcif;yifjzpfonf/76
*syefwYdk jrefrmwpfEidk if v
H ;Hk ukd odr;f yku
d Nf y;D aemuf qufvufaqmif&u
G &f rnfv
h yk if ef;pOfrsm;tjzpf rDemrD
tzGJUonf AkdvfcsKyfatmifqef;tygt0if &JabmfokH;usdyf0ifrsm;ESihf 'kdYArmtpnf;tkH;0ifocifrsm;tm; okdY
uwdu0wfjyKcJhMuonf/
*syefonf jrefrmhvGwfvyfa&;twGuf jrefrmtm; vufeufypnf;rsm; axmufyHhulnDrnf/ jrefrmjynf
wGi;f okYd 0ifa&mufvmMurnfh *syefvufeufuidk w
f yfzUJG 0ifrsm;rSm jrefrmjynfawmifyidk ;f rS &efot
l <uif;tuserf sm;
ukd armifESifokwfoifd&efom &nf&G,faomaMumihf r[mwpfwyfrQom uefYowf 0ifa&mufcsDwufaprnf/
jrefrmwpfjynfv;Hk \ ppfa&;ESit
fh yk cf sKyaf &;vkyif ef;[lorQudk jrefrmhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh rDemrDtzGUJ uom
wm0ef,laqmif&Gufrnf/
xku
d wdu0wfwo
Ydk nf jrefrmhvw
G v
f yfa&;twGuf ulnaD xmufyrhH nf[al om rDemrDtzGUJ \&nf&,
G cf suf
yef;wku
d Ef iS u
fh u
dk n
f q
D aD vsmaf omfvnf; *syeftpd;k &\qk;H jzwfcsuu
f m; r[kwcf ahJ cs/ *syefwyfrawmf ppfO;D pD;csKy\
f
oabmwlcGifhjyKcsufvnf; r[kwfcJhacs/ rDemrDtzGJUOuX(Akdvfrkd;BudK;)u txuftmPmykdifESihf vkH;0rwkdifyif
raqG;aEG;bJ rdrdwm0efESihf rdrdoabmt& wpfzufowfqkH;jzwf ajymqkdjcif;rQomjzpfonf/77
&efukefNrdKUukd odrf;ykdufNyD; aemufrMumrD rDemrDtzGJUOuXonf bDtkdifatwyfzGJU tkyfcsKyfa&;XmerSL;
ocifxeG ;f tkyt
f m; jrefrmEkid if AH [kt
d pk;d & tkycf sKyaf &;t&m&Scd sKyt
f jzpf ceft
Y yfNy;D tkycf sKyaf &;udpr sm;ukd aqmif&u
G f
aponf/ A[kdtpkd;&wGif Xme(10)ck cGJa0zGJUpnf;NyD; XmerSL;rsm; cGJa0cefYtyfonf/ XmerSL;toD;oD;wkdYonf
wcsdefwnf;wGif tkyfcsKyfa&;t&m&SdcsKyfESihf vufatmuf&Sd tkyfcsKyfa&;aumifpD0ifrsm; jzpfMuonf/ a'oE&
tkyfcsKyfa&;ukd pD&ifpke,f(ckdif)NrdKUe,f? NrdKUr? aus;&Gm[ltkyfcsKyfa&;tzGJU tqifhqifhcGJ 'Drkdua&pDpepft&
vkyfukdifaqmif&GufMuonf/78
jrefrmjynfudk 0ifa&mufcgp vykid ;f &ufyidk ;f twGi;f A[kt
d pk;d &ESiq
fh ufpyfr&I adS om bDtidk af t a'oE&
tkycf sKyaf &;aumfrwDEiS fh Nird ;f csr;f a&;wnfwrhH aI umfrwDwu
Ydk om wm0ef,al qmif&u
G Mf uNy;D rDemrDt
df zGUJ acgif;aqmif
aom tkycf sKyaf &;,E&m;udk xkAYd rmtpnf;tk;H ESifh bDtidk af twyfzUJG wku
Yd 0kid ;f 0ef;ulnMD uonf/ *syefppfbuftyk f
csKyfa&;ukdrl tvsOf;*krpkdufbJ a'oE&tiftm;ukd csKyfukdifNyD; pdwfwkdif;usvkyfief;aqmif&Gufaeaom rDemrD
cifjrwfo,
G f
18
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
19
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
aumif;aomvuPmwpf&yf r[kwo
f nfuv
dk nf; *syefwyfrawmft&m&Srd sm; aumif;pGmoabmaygufxm;Muonf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf wpfcsdefcsdefwGif rdrdwkdY*syefwyfrawmfukd tE&m,fay;vmrnfukdvnf; *syef
ppfacgif;aqmifBu;D rsm; tBu;D tus,pf ;dk &draf omu jzpfvmcJo
h nf/86 xkaYd Mumihf *syefwyfrawmfacgif;aqmifrsm;
u jrefrmwkdYtm; *syeftpkd;&onf rMumrDvGwfvyfa&;ay;awmhrnfjzpf vGwfvyfa&;wyfrawmftrnfjzihf
qufvufxm;&Sd&ef roifhavsmfawmhaMumif;? wkdif;jynfESihfvGwfvyfa&;ukd umuG,f&eftwGuf umuG,fa&;
wyfrawmfomxm;&Sd&ef vkdtyfaMumif;? ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf wyfom;OD;a&tqrwefrsm;NyD; ppf
pnf;urf;enf;vrf;rsm;ukd pepfwusvu
dk ef mol enf;yg; pnf;urf;&SNd y;D ckid rf maomwyfrawmfwpf&yfudk tjrefjyef
vnfzUJG pnf;&ef vkt
d yfaeNyjD zpfaMumif;? Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfrmS ppfynmoifMum;avhusirfh I enf;yg;ao;
ppfynmoifwef;rsm;ukd pepfwus zGiv
fh pS Nf y;D oifMum;&ef vkt
d yfaMumif;? okaYd omf vltiftm; tqrwefrsm;
vlrsK;d pkyH g0ifaom Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfom;rsm;ukd ppfynmoifMum;ay;rnfqv
dk Qif rvG,u
f al omaMumih?f
pepfwusjyefvnfzGJUpnf;rnfjzpfaom umuG,fa&;wyfrawmfrSomvQif ppfynmrsm;oifMum; avhusihfay;&ef
vG,fulrnfjzpfaMumif; pojzihf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\ tiftm;ukd avQmhcs&ef ajymMum;vmonf/87
AkdvfcsKyfatmifqef;ESihf acgif;aqmifBuD;rsm;u zufqpf*syefrsm;ukd jyefvnfawmffvSefEkdifa&;twGuf
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfrSm ppfa&;tawGUtBuHKESihf avhusihfrIrsm; vkdtyfaeao;jcif;? *syef0efBuD;csKyfwkd*sKd
u (21-1-42)wGif jrefrmEdik if t
H m; vGwv
f yfa&;ay;rnfjzpfaMumif; rdeMYf um;xm;jcif;wkaYd Mumihf Armhvw
G v
f yfa&;
89
wyfrawmfrS ArmhumuG,fa&;wyfrawmf zGJUpnf;&efudpukd oabmwlcJhjcif;jzpfonf/
AkdvfcsKyfatmifqef;onf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmftpm; ArmhumuG,fa&;wyfrawmfzGJUpnf;&ef
te,fe,ft&yf&yfodkY a&muf&SdaeMuaom ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmftm; jyefvnfpkpnf;a&;twGuf pwif
aqmif&u
G o
f nf/ (13-6-42)wGif Aef;armfoYdk a&muf&adS eonhf Akv
d cf sKyaf tmifqef;xHrS Akv
d af Z,soYdk bDtidk af t
wyfrsm; rEav;jyefqif;&ef? tkycf sKyaf &;udpr sm; tvsO;f a&SmifusO&f ef wkid ;f oljynfom;rsm;ESifh qufqaH &;ajyjypf
&ef tcsufrsm;ygaompmukd a&;om;vkdufonf/90
*syeftmPmykid w
f u
Ydk Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmf\ cRw,
f iG ;f csurf sm;ukd jyifqif pepfwusjyefvnf
zGJUpnf;&rnf[laom ppfrdefYjzihf *syefbk&ifhwyfrawmfBuD;\ tpdwftykdif;tjzpfvnf;aumif;? ArmEkdifiH&Sd *syef
wyfrawmf ppfaoemywdBu;D *sief &,ft'D g\trdeaYf tmufwiG f MoZmcHwyfrsm;tjzpfxm;&S
d (27-7-1942)wGif
91
Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfudk ArmhumuG,af &;wyfrawmftrnfoYdk ajymif;vJvu
dk o
f nf/ Akv
d cf sKyaf tmifqef;
92
onf AkdvfrSL;BuD;tqifhjzihf ArmhumuG,fa&;wyfrawmf ppfaoemywdjzpfvmonf/
xkaYd emuf(1)Mo*kw(f 1942)aeYwiG f *sief &,ft'D guyif ppftyk cf sKyaf &;\uGwu
f rJ aI tmufwiG f jrefrmEkid if H
A[kt
d yk cf sKyaf &;tzGUJ ukd zGUJ pnf;ay;jyefonf/ ,if;tpk;d &tzGUJ onf *syefw\
Ydk ta&SUtm&SppfyBJG u;D atmifjrif&efEiS fh
ta&SUtm&SwkdufwGif acwfopfxlaxmif&ef *syefwkdY\tpDtpOfrsm; atmifjrifa&;twGuf ,if;wkdYtvkdus
aqmif&Guf&onf/ jrefrmEkdifiHtpkd;&tzGJUwGif atmufygyk*dKvfrsm;yg0ifonf/
(1)
0efBuD;csKyf
a'gufwmbarmf
(2)
b@ma&;0efBuD;
a'gufwmodrf;armif
(3)
v,f,mpkdufysKd;a&;0efBuD;
ocifoef;xGef;
(4)
opfawma&;0efBuD;
ocifxGef;tkyf
(5)
ul;oef;a&mif;0,fa&;ESihf pufrIvufrI0efBuD;
OD;vSaz
(6)
vrf;c&D;qufoG,fa&;ESihfqnfajrmif;0efBuD;
ocifApdef
(7)
ynma&;ESihfusef;rma&;0efBuD;
OD;b0if;
(8)
w&m;a&;0efBuD;
OD;xGef;atmif
(9)
vrf;yef;taqmuftOD;0efBuD;
AEKvOD;pdef
(10)
Xmevufukdifr&Sd0efBuD;
ocifjr93
cifjrwfo,
G f
20
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
21
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
22
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
23
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jrefrmEdik if o
H nf *syefEikd if \
H vkyif ef;aqmif&u
G cf surf sm;ESifh uku
d n
f aD tmif aqmif&u
G &f rnfjzpfonf/ ppfraI &;&m
rsm;ESihf pyfvsOf; jrefrmEkdifiHtpkd;&onf *syefEkdifiHtm; tpGrf;ukefulnD&rnf/ *syefwyfzGJUrsm;vkdtyfaom
tultnDrSeforQjznhfpGrf;ay;&rnf/ vkdtyfvQif *syefwyfzGJUrsm;twGuf vkdtyfaomtaqmuftOD;rsm;ukd
wnfaqmufay;&rnf/ jrefrmtpk;d &onf umuG,af &;twGuf vkt
d yfaom Munf;? a&? avvufeufuidk w
f yfzUJG
rsm; zGUJ pnf;ay;&rnf? okaYd omf tiftm;ESiw
fh yfzUJG pnf;yku
H dk *syefwu
Ydk OD;pD;aqmif&u
G &f rnf/ ArmwyfzUJG rsm;onf
ppfumvtwGi;f ppfqifE&JT mwGif *syefppfaoemywd\trdeu
Yf dk cH,&l rnf[al omtcsurf sm;vnf;yg0ifonf/115
*syefEidk if t
H pk;d &u jrefrmacgif;aqmifBu;D rsm;tm; rwf(1943)wGif *syefEikd if o
H Ydk zdwMf um;cJ&h m a'gufwm
barmf? a'gufwmodr;f armif? ocifjr? Akv
d cf sKyaf tmifqef;wkyYd g0ifaom jrefrmuk,
d pf m;vS,t
f zGUJ onf (11)rwf
(1943)wGif &efukefNrdKUrS xGufcGmoGm;Muonf/ (18)rwf(1943)wGif wkdusKdNrdKUodkYa&muf&SdNyD; 0efBuD;csKyfwkd*sKdESihf
vGwfvyfa&;udp&yfrsm;ukd aqG;aEG;Muonf/ ,if;aqG;aEG;yGJwGif vGwfvyfa&;oabmwlnDcsufrsm; &&SdNyD;onhf
aemuf jrefrmuk,
d pf m;vS,t
f zGUJ onf *syeftpk;d &u ay;tyfaom pmcReaf wmfu,
dk al qmif wku
d sKrd jS yefvnfxu
G f
116
cGmvm&m (14){NyD (1943)wGif jrefrmEkdifiHokdY jyefvnfa&muf&SdvmMuonf/
*syeftmPmykid w
f o
Ydk nf (8)ar (1943)wGif jrefrmEdik if v
H w
G v
f yfa&;twGuf BuKd wifjyifqifvyk u
f idk &f ef
OuX a'gufwmbarmf yg0ifaom vGwfvyfa&;pDpOfrItzGJUukd zGJUpnf;ay;cJhonf/ tzGJU0ifrsm;tjzpf
ocifjr
OD;vSaz
AkdvfcsKyfatmifqef;
AEKvOD;pdef
OD;xGef;atmif
ocifukd,fawmfrIdif;
a'gufwmodrf;armif
ocifoef;xGef;
ocifEk
ocifxGef;tkyf
ocifApdef
OD;quf
qmjrbl;
[oFmwOD;jr
OD;cspfvkIdif
OD;cifarmifa'G;
OD;odef;armif
OD;at;armif
OD;oGif
OD;ausmfNidrf;
a'gufwmpHpDzkd;
OD;ausmf
OD;at;
OD;b0if;
OD;xGef;a0
wkdYyg0ifonf/117
,if;tzGUJ ESi
fh Ed idI ;f *syefwo
Ydk nf (1)Mo*kw(f 1943)wGif jrefrmEdik if (H &Sr;f jynfe,fEiS fh u&ifeeD ,frt
S y)
118
vGwfvyfa&;ukd aMujimonf/ xkdaeYwGifyif jrefrmEkdifiHqkdif&m *syefppfaoemywd rmqmumqlum0gbD u
ppftyk cf sKyaf &; kyo
f rd ;f aMumif;aMujimonf/ (1)Mo*kw(f 1942)aeYu ceft
Y yfcahJ om A[kt
d yk cf sKyaf &;pDpOfrt
I zGUJ ukd
zsufodrf;aMumif; aMujimvkdufonf/ xkdaemuf jrefrmEkdifiHtpkd;&ESifh twkdifyifcHvTwfawmfukd zGJUpnf;ay;onf/
*syefwkdYzGJUpnf;ay;aom tpkd;&tzGJU0ifrsm;rSma'gufwmbarmf
EkdifiHawmft"dywd
ocifjr
'kwd,0efBuD;csKyf
a'gufwmodef;armif
b@ma&;0efBuD;Xme 0efBuD;
OD;b0if;
jynfxJa&;0efBuD;Xme 0efBuD;
OD;xGef;atmif
yl;aygif;aqmif&Gufa&;Xme 0efBuD;
AEKvOD;pdef
BuD;yGm;a&;ESihf 0g'jzefYcsDa&;Xm 0efBuD;
OD;vSaz
opfawmESihfowKwGif;0efBuD;Xme 0efBuD;
ocifoef;xGef;
ajrESifhv,f,mpkdufysKd;a&;0efBuD;Xme 0efBuD;
OD;odef;armif
w&m;a&;Xme 0efBuD;
24
cifjrwfo,
G f
OD;jr(aysmfbG,f)
OD;vSrif;
OD;at;
ocifav;armif
ocifEk
AkdvfcsKyfatmifqef;
ocifvGef;abmf
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
ul;oef;a&mif;0,fa&;ESihf pufrIvufrI0efBuD;Xme 0efBuD;
ynma&;? usef;rma&;? pnfyifom,ma&;0efBuD;Xme 0efBuD;
tcGefawmfXme0efBuD;
vrf;yef;qufoG,fa&;ESihf qnfajrmif;0efBuD;Xme 0efBuD;
EkdifiHjcm;a&;Xme 0efBuD;
umuG,fa&;0efBuD;Xme 0efBuD; (ppf0efBuD;)
taqmuftOD;ESihf jyefvnfxlaxmifa&;Xme0efBuD;
wkdYjzpfonf/119
twkdifyifcHvTwfawmftrwfrsm;rSm
ocifukd,fawmfrIdif;
OD;BuD;jrihf
a'gufwmpHpDzkd;
OD;bkkd;pH
OD;oGif
OD;bvIdif
OD;cspfvIdif
OD;cifarmifyk
OD;xGef;az
'D;'kwfOD;bcsKd
OD;quf
jrefrmhtvif; OD;wif
[oFmwOD;jr
OD;pdef0if;
OD;ausmf
OD;boD
OD;at;armif
ocifom'if
OD;armifarmifAsm;
OD;rSD wkdYjzpfonf120/
jrefrmEkid if v
H w
G v
f yfa&; aMujimonfah eYwiG yf if t"dywda'gufwmbarmfonf NAw
d o
d QEiS t
fh ar&duefwYdk
tm; ppfaMujimonf/ xkdYaemuf *syef-Arm r[mrdwfpmcsKyfukdvnf; csKyfqkdonf/ ,if;pmcsKyfwGif r[mta&SU
tm&S ppfyBJG u;D atmifjrifpmG wku
d cf u
dk Ef idk &f ef *syefEidk if EH iS fh jrefrmEkid if w
H o
Ydk nf ppfa&;? Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;tm;jzihf
yl;l aygif; aqmif&u
G Mf u&rnfjzpfaMumif; azmfjyyg&Sad vonf/121 pifppftm;jzihf xkpd mcsKyrf sm;rSm *syefww
Ydk u
dk cf u
dk f
aeaom ppfBu;D atmifjrifa&;twGuf jrefrmwk\
Yd ypn;f ? jrefrmwk\
Yd vkyt
f m;ESifh jrefrmwk\
Yd toufrsm;ukd paw;
122
tokH;cs&ef csKyfqkdaompmcsKyfrQomjzpfonf/
azmfjyyg *syef-Arm r[mrdwfpmcsKyftjyif *syef-ArmvQKdU0SufppfpmcsKyfwpfckukdvnf; csKyfqkdcJhayao;
onf/ ,if;pmcsKyw
f iG f r[mta&SUtm&S ppfyBJG u;D qifEaJT epOftwGi;f *syefwyfzUJG rsm;vkt
d yfaom ypn;f tiftm;?
vltiftm;jzihf ulnaD &;? ArmhwyfrawmfwyfzUJG rsm;tm; *syefppfaoemywdcsKy\
f uGyu
f rJ aI tmufwiG f xm;&Sad &;?
uifaywkdifac: *syefppfykvdyfwkdY\ jyKrlaqmif&GufrIrsm;wGif jrefrmtpkd;&tzGJUu 0ifa&mufpGufzufjcif;rjyKbJ
yl;aygif;aqmif&u
G af &; ponft
h csurf sm; yg0ifonf/ xkaYd Mumihyf if jrefrmEkid if o
H nf vGwv
f yfaomEdik if w
H pfEidk if H
jzpfapumrl *syefppfykvdyfrsm;u rsKd;cspfvli,fajrmufrsm;pGmwkdYtm; zrf;qD;csKyfaESmifOf;yrf;owfjzwf&mwGif
jrefrmEdkifiHtpkd;&tzGJUu rnfodkYrQaqmif&GufEkdifpGrf; r&SdcJhay/123
A[kpd pftzGUJ csKyBf u;D \ tpnf;ta0;wpf&yfudk (15)pufwifbm(1943) wGif ppf0efBu;D k;H usi;f yjyKvyk f
&m ,if;tpnf;ta0;rS ArmhumuG,af &;wyfrawmftrnfudk Armhwyfrawmf124 trnfoaYdk jymif;vJac:a0:&ef
qkH;jzwfcJhonf/125
jrefrmEkid if \
H vGwv
f yfa&;ukd aMujimay;cJah omfvnf; &Sr;f e,fEiS fh u&ifeeD ,f26? 0e,fwu
Ydk dk csev
f yS x
f m;
27
cJhonf/ *syefwkdufkduftkyfcsKyfrIatmufwGif xm;NyD; ppftkyfcsKyfa&;jzihf tajymif;tvJr&Sd qufvuftkyfcsKyf
onf/128 usKid ;f wkEH iS fh rkid ;f yefe,f(2)e,furdk l (1942)ESpOf ;D ykid ;f rSp *syefu ,k;d ',m;odYk jrefrmEkid if AH [kt
d yk cf sKyf
a&; pDpOfrItzGJUukd wpfpkHwpf&m today;jcif; r&SdbJ cspfMunfa&;vufaqmiftjzpf ay;tyfxm;cJhNyD; jzpfonf/
odaYk omf (22)pufwifbm(1943)wGif *syeftpk;d &tzGUJ 0ifrsm;ESifh vGwaf wmftBuaH y;tzGUJ 0ifrsm; tpnf;ta0;rS
r[mta&SUtm&S ppfyBJG u;D atmifjf rifa&;twGuf jrefrmwk\
Yd yl;aygif;aqmif&u
G rf yI rdk &dk &S&d ef usKid ;f wkEH iS fh rkid ;f yefe,f
cifjrwfo,
G f
25
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
vpm
800
800
cifjrwfo,
G f
26
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
TefMum;a&;0ef
400 rS 600
txufygZ,m;ESihf wpfzufwGif azmfjycJhaom ukefaps;EIef;Z,m;ukd EIdif;,SOfMunhfjcif;jzihf xkdpOfu
vlxk\pD;yGm;a&;tajctaerSm ajymrjyEkdifavmufatmif qkd;0g;aMumif; odomEdkifonf/ EkdifiHjcm; 0ifukef
xGufukefESihf pyfvsOf; *syefukrPDBuD;rsm;u vuf0g;BuD;tkyfxm;Muonf/ *syefacwfu jrefrmEkdifiHwGif;okdY
*syefukefypnf;rsm; a&muf&Sdvmonf[k rMum;&bJ? jrefrmEkdifiHrS qefpyg;? uRef;opf? ajryJ? ajymif;? 0g*Grf;?
oHwo
dk pH ? armfawmfum;taumif;rsm;ESifh tysurf sm;? y&dabm*rsm;? a&cJaowm? a&'D,t
dk p&Sad om ypn;f rsm;
&EkdiforQ o,f,loGm;Muonf/tcsKdUukd tcaMu;aiGay; ,lNyD;tcsKdUukd tcaMu;aiGray;bJ ,laqmifoGm;
Muonf/136
jrefrmEkid if w
H iG f use;f rma&;? vlraI &;? bmoma&; tajctaersm; wpfaeYxufwpfaeY qk;d 0g;vmcJo
h nf/
*syefwyfrawmfBuD; csDwufvmaomtcgwGif *syefEkdifiHrS aq;0g;ypnf;rsm; ygvmrnf[k jrefrmjynfolvlxku
tm;ukd;wBuD; arQmfvifhcJhaomfvnf; *syefwyfBuD; a&mufvmaomtcgwGifum; jrefrmwkdY\ arQmfvifhcsufrsm;
vk;H 0aysmufu,
G cf &hJ onf/ Ekid if jH cm;rS a;0g;rsm; a&mufrvmojzihf jrefrmEkid if w
H iG ;f &Sd aq;krH sm; ydwv
f u
dk &f onf/
aq;kHrsm;wGif usef&Sdaeaom aq;0g;t<uif;tusefrsm;ukdyif *syefppfwyfrsm;u odrf;,loGm;cJhonf/137
aq;0g;&Sm;yg;jywfvyfraI Mumihf jrefrmEkid if t
H &yf&yfwiG f ausmufa&m*g? 0rf;a&m*gtygt0if ul;pufwwf
aoma&m*grsm; tBuD;tus,fjzpfyGm;vmonf/ a&m*gjzpfyGm;vmygu uko&ef aq;vnf;r&Sd/ xkdYjyifa&m*g
rjzpfymG ;ao;aoma'orsm;wGiv
f nf; BuKd wifumuG,o
f nft
h aejzihf a&m*gumuG,af q;rsm; xk;d ESjH cif; rjyKEidk cf hJ
ay/ aq;0g;tenf;i,fpkaqmif;&SmazG wnfaxmifxm;aom aq;kHrsm;rSmvnf; q&m0efESihf olemjyKq&m^
q&mrrsm;&Sm;yg;rIaMumifh wjznf;jznf;ydwcf &hJ onf/ xkaYd Mumihf jrefrmorm;awmfrsm;uvnf; rdrrd w
d w
Ydk wfusr;f
wkdif;&if;aq;ynmjzihf a&m*grsm;ukojcif;jzihfulnDMuonf/ odkYaomf tenf;i,frQaom wkid ;f &if; aq;q&mrsm;
onf ppfajy;&if; a&m*grsK;d pkBH uKH awGUae&aom jrefrmvlx\
k 'kuu
dk xda&mufpmG rulnED ikd /f 138
ynma&;bufwiG v
f nf; jrefrmEdik if o
H nf rsm;pGmedru
hf sco
hJ nf/ *syefwo
Ydk nf t*Fvyd b
f momoifcef;pm
rsm; oifMum;jcif;ukd &yfq&J eftrdex
Yf w
k cf o
hJ nf/ orkid ;f bmomwGif t*Fvyd rf sm;ESifh ywfoufonft
h csut
f vuf
rsm;ukd z,f&Sm;NyD; xkdae&mwGif *syefEdkifiHorkdif;ESihf *syeftrsKd;om;rsm;ukd trGef;wifxm;onfhtcsufrsm; jyKjyif
xnfhoGif;oifMum;&onf/ *syefacwfwGif zGifhvSpfoifMum;Ekdifaom ausmif;rsm;vGefpGmenf;yg;onf/ rlvu
zGiv
fh pS x
f m;aomausmif;rsm;rSm ppf'gPfaMumihf ausmif;om;r&Sjd cif; q&m&Sm;yg;jcif;aMumihf ydwx
f m;&onf/139
*syefwkdY bmoma&;ESihf ywfoufvnf; usK;vGefapmfum;rIrsm; jyKvkyfvmcJhonf/ *syefwkdYonf Ak'
bmom0ifrsm;jzpfaomfvnf; jrefrmEkid if &H dS &[ef;oHCmawmfrsm;? apwDyx
k ;dk rsm;ukd Munfb
dk aYdk 0;pG raxrJjh rifjyK
Muavonf/ *syefwkdYonf Ak'bmombk&m;? ausmif;0if;twGif;odkY zdeyfpD; 0ifjcif;? bk&m;ykxkd;rsm;teD;wGif
tnpftaMu;rsm; pGeyYf pfjcif;wkYd jyKvyk Mf uonf/ bke;f Bu;D ausmif;rsm;twGi;f od0Yk if oHCmawmfrsm;ykid yf pn;f rsm;
ukd twif;t"rv,
k uf,il ifjcif;? &[ef;oHCmawmfrsm;tm; t*Fvyd o
f v
l QKrd sm;[k pGwpf
JG ku
d Ef u
S jf cif;? owfjzwf
140
jcif;txd jyKvkyfvmcJhonf/
*syefwkdYonf ,kd;',m;-jrefrmrD;&xm;vrf;azmufvkyf&mwGif jrefrmvlxkBuD;tm; t"rqGJac:cJhonf/
,k;d ',m;-jrefrmrD;&xm;vrf;azmufvyk af &;vkyif ef;ukd Ek0d ifbm (1942)rS pwifvyk u
f idk cf o
hJ nf/ xkv
d yk if ef;twGuf
vkt
d yfaom tvkyo
f rm;rsm;ukd ywf0ef;usiaf 'orsm;rS t&yfom;rsm;tm; iSg;&rf;ac:,lc&hJ m vkaH vmufpmG r&&Sd
ojzihf ,m,Djrefrmtpk;d &tm; tvkyo
f rm; &SmazGay;&ef tultnDawmif;&onf/ vkt
d yfaom tvkyo
f rm;rsm;
ukd Nrdwf? xm;0,f? armfvNrdKif? oxkH? yJcl;? awmifil? tif;pdef? [oFmw? ykodrfckdifwkdYrS pkaqmif;&&Sdonf/
azazmf0g&Dvuke(f 1943)txd pkaqmif;&&Sad om tvkyo
f rm;OD;a&rSm pkpak ygif; (13950)OD;jzpfonf/ vsmxm;
aom tcsdefumvukefqkH;csdefwGif vkdtyfaomtvkyform;OD;a&\xuf0ufrQom pkaqmif;&&Sdonf/141
tvkyo
f rm;rsm; pkaqmif;a&;onf rnfrQyifc,
J Of;apumrl ,k;d ',m;-jrefrmrD;&xm;vrf;azmufvyk af &;
vkyif ef;rSm *syefwt
Ydk wGuf ppfa&;t& MuefMY umrcHEidk af om vkyif ef;Bu;D jzpfonf/ xkaYd Mumihf trSw(f 15)wyfrawmf
taejzihf ,if;jyemukd ajz&Si;f &ef enf;vrf;&Sm&awmhonf/ xked nf;vrf;rSm ,cifu tvkyo
f rm;pkaqmif;a&;
cifjrwfo,
G f
27
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
enf;pepfudk zsuo
f rd ;f Armhvu
G f ;Hk wyfac: acR;wyfzUJG pnf;jcif;yifjzpfonf/142 vrf;azmufvyk af &;vkyo
f m;rsm;
ukd acR;wyfom;[kac:onf/ jrefrmjynft&yf&yf&Sd acR;wyfom;rsm;ukd rD;&xm;vrf;azmufvkyf&mwGif tokH;jyK
aomfvnf; *syefwo
Ydk nf acR;wyfom;rsm;tay: oem;mwmrIuif;pGm qufqo
H nf/ acR;wyfwiG f tpm;vnf;
0atmifrpm;&? emruse;f jzpf aq;ukoay;jcif;vnf;r&S/d xkaYd Mumihjf refrmvlxo
k nf acR;wyfpcef;wGif twk;H
143
tkH; aoMuonf/
*syefwo
Ydk nf jrefrmvlxt
k m; enf;rsK;d pkjH zihf ESyd pf ufO ;f yrf;jcif;? t"rapckid jf cif; ponfrsm;ukd jrifawGU&
onft
h cgwkid ;f ArmhwyfrawmfrS pGr;f tm;&So
d rQ jynfow
l b
Ydk ufrS 0ifa&muf&yfwnfco
hJ nf/ ,if;ok&Yd yfwnfco
hJd jzihf
*syefwEYdk iS fh y#dyursm;jzpfvmum ArmhwyfrawmfEiS fh *syefw\
Ydk qufqaH &;wif;rmvmonf/ Armhwyfrawmfonf
,cif Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfacwfuwnf;uyif *syefuadk wmfveS &f ef pdw"f mwfjyif;xefvQu&f &dS m ,ckuo
hJ Ykd
zufqpfokyu
f dk yDyjD yifjyifjrifawGUvmaomtcg zufqpfawmfveS af &;twGuf wqifw
h uf vQKUd 0Supf mG BuKd ;yrf;
vmonf/ *syefwu
Ydk vnf; tpueOD;uyif Armhwyfrawmftm; ,kMH unfpw
d cf srrI &Sad y/ Armhwyfrawmfudk oHo,
pdwfjzihf tNrJwrf;apmihfMuyfMunhf&SKcJhMuonf/ 'kwd,AkdvfrSL;BuD; zk&mtd144u ArmhumuG,fa&;wyfrawmfrS
AkdvfrSL;BuD;vusfmESihf AkdvfAwifwkdYtm; ausmufqnfe,frS NAdwdoQascwfu w&m;olBuD;vkyfcJhbl;ol wpfOD;ESihf
aygif;um *syefqefu
Y siaf &;twGuf vkyaf qmifaeonf[yk if pGwpf aJG jymqku
d m Akv
d Af wiftm; zrf;qD;ac:aqmif
oGm;Ny;D tcsed Mf umjrihpf mG ESyd pf ufc&hJ m *syefwjYdk yefvw
T v
f u
dk af omtcg Akv
d Af wifrmS pdw"f mwfacsmufcsm; oGm;av
145
awmhonf/
*syefw\
Ydk zufqpfokyu
f dk yDyjD yifjyifjrifvmaom Akv
d af tmifqef;OD;pD;onfh Armhwyfrawmfu zufqpf
awmfveS af &;ukd (1943)ckEpS u
f ek yf idk ;f wGif qifE&JT ef &nf&,
G cf ahJ omfvnf; pepfusaom tpDtpOfEiS fh pDrcH surf sm;
a&;qGjJ cif;? vkt
d yfaom&dum ESifh o,f,yl aYdk qmifa&;vkyif ef;rsm; pDpOfjcif; jynfov
l x
l t
k wGi;f eufKS id ;f pGm pnf;k;H
vIyf&Sm;jcif;? EkdifiHa&;ESihf ppfa&;jyifqifrIvkyfief;rsm; aqmif&Gufjcif; ponfhvkyfief;rsm;ukd raqmif&Guf&ao;
aOmaMumihf aESmihfaES;MuefYMumcJh&onf/146
*syefwb
Ydk ufuvnf; xkt
d csed w
f iG f ppfa&;t& tajctaeaumif;vSonfr[kwaf y/ Ek0d ifbm(1943)wGif
f dk tdE,
d jynf e,l;a'vDwiG f wnfaxmifzUJG
armifb
h ufwef147OD;pD;aom ta&SUawmiftm&S r[mrdwpf pfXmecsKyu
pnf;vkdufonf/ (30)Ekd0ifbm (1943)wGif NAdwdoQtrSwf(15)wyfrBuD;rS wyfr(33)onf ppfawGodkY OD;wnfcsD
wuf *syefwkdY\cHppfaMumif;ukd(2)vMumrQ jyif;jyif;xefxefwdkufckdufcJhMuonhftjyif 'kwd,AkdvfcsKyfBuD;
pwD;0J(vf)148 OD;pD;aom wyfrESpfckuvnf; Zefe0g&D(1944)wGif tmoHe,fvD'kdvrf;rBuD;ukd azmufvkyf&if;
[l;aumif;awmifMum;txdvnf;aumif;? azazmf0g&DvwGif 0if;*dw149
f \ csi;f 'pfwyf150rsm;onf 'kw,
d tBurfd f
csif;wGif;jrpfukd jzwfausmf rEav;NrdKUtxufrkdif (200)xdvnf;aumif;? xkd;azmufwkdufckdufvmcJhonf151/
jynfwGif;&Sd zufqpfawmfvSefa&;tiftm;pkrsm;onf jynfy(tdEd,)&Sd r[mrdwfppfXmecsKyf r[mrdwf
NAw
d o
d QppfXmecsKyEf iS fh (1943)tukef (1944)ESpt
f ul;avmufwiG f tquftoG,f &&Scd ahJ vonf/ tdE,
d Ekid if o
H Ydk
zufqpfawmfvSefa&;twGuf r[mrdwfrsm;ESihf qufoG,f&ef a&muf&Sdaeaom ukdodef;azxHrS jrefrmEkdifiHokdY
jyefvw
T v
f u
dk af om ocifwifa&T a&mufvmcJo
h nf/ ocifwifa&T tdE,
d odt
Yk jyefwiG f jynfwiG ;f zufqpftiftm;
pkrsm;u &ckid af cgif;aqmif uk
d x
dk eG ;f ukd tdE,
d Ekid if o
H Ydk yxrqk;H xnfv
h u
dk o
f nf/ &ckid w
f idk ;f wGif tajctaeay;yg
u zufqpfawmfvSefa&;ukd apmpD;pGmvkyf&efvnf; rSmMum;vkdufonf/ odkYjzihf 'kwd,tBudrf? wwd,tBudrf
jrefrmEkdifiHrS zufqpfawmfvSefa&;twGuf &Jabmfrsm;wpfokwfNyD;wpfokwf tdEd,odkYa&muf&Sdum jynfwGif;&Sd
zufqpfawmfvSefa&;tiftm;pkrsm;ESihf tquftoG,frSefrSefjyKvkyfcJhMuonf/152
zufqpf0ifkd;wef;EkdifiHrsm;jzpfMuaom *smreD? tDwvDESihf *syefwkdYonf (1943)tukef (1944)cefYwGif
urmph pfrsuEf mS toD;oD; xk;d ppfrcS pH pfoYdk jyefvnfa&muf&v
dS monfEiS t
fh rQ r[mrdwEf ikd if rH sm;u xk;d ppfqifE
JT a
tmifyGJrsm; cH,laeMuNyDjzpfonf/ *syefwyfrsm;onf Zefe0g&D(1944)wGif tifzmppfqifa&;twGuf wyfrsmukd
pk;Hk vku
d o
f nf/ xkt
d csed w
f iG f &ckid pf pfrsuEf mS *syefwyfrsm;ESifh r[mrdww
f yfrsm;tjyif;txef wku
d cf u
dk v
f Qu&f dS
onf/ *syefwkdYonf wrl;vrf;rS tdEd,EkdifiHokdY csDwufwkdufckduf&ef csif;wGif;jrpf0Srf;a'o pkkH;aeMuonf/
cifjrwfo,
G f
28
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
*syefwo
Ydk nf xkt
d csed f ppfrsuEf mS opfwpf&yfziG jhf cif;rSm rSm;,Gi;f rIyifjzpfonf/ &ckid pf pfrsuEf mS wku
d yf rJG sm;jzpf
aeNy;D atmifyrJG &ao;csed w
f iG f tdE,
d ukd csw
D uf&ef BuKd ;pm;jcif;rSm *syef\rku
d rf rJ yI ifjzpfonf/ r[mrdww
f yfrsm;
taejizhf *syefwyfrsm; tdEd,okdYppfjyKvmjcif;onf rdrdwdkYtwGuf tcGihfta&;wpf&yf&yf[k armifhbufwefu
,lqonf/ (8)rwf (1944)wGif *syefwyfrawmf\ trSw(f 33)wyfr? trSw(f 31)wyfrESifh trSw(f 15)wyfrBu;D
rsm;onf ppfaMumif;BuD;rsm;cGJ tdEd,okdY ppfcsDonf/153(15)rwf(1944)wGif *syeftrSwf(15)wyfawmfonf
tifzmppfqifa&;twGuf csif;wGif;jrpfukd jzwfausmf ukd[D;rm;&Sd &efolrsm;\ qkwfcGm&mvrf;aMumif;ukd jzwf
awmufMuonf. okaYd omf tifzmukd teD;uyfwu
dk cf u
dk af eaom yifrwyfrBu;D rSm vufeufypn;f taxmuftyHh
r&ojzihf Zlvidk v
f v,fcefw
Y iG f jyefvnfqw
k cf mG vm&onf/ odjYk zihf *syefw\
Ydk tifzmppfqifa&; I;H edrchf &hJ onf/154
ppfonf(80000)yg0ifwu
dk cf u
dk cf ahJ om tifzmppfqifa&;wGif (30000)om jrefrmjynfoYkd jyefvmEkid cf NhJ y;D (50000)
155
usqkH;usef&pfonf/
odkY *syefwkdY ppfrsufESmtoD;oD;wGif ppfa&;IH;edrfhpOf yJcl;NrdKU ArmhwyfrawmfpHjywyf&if;wGif (4)rS
(7)Mo*kwf(1944) AkdvfcsKyfatmifqef;? ocifpkd;? ocifoef;xGef;? AkdvfA[def;wkdYonf zufqpf*syefrsm;tm;
qefu
Y siaf wmfveS af &;ESiyfh wfouf vQKUd 0Supf mG awGUqkaH qG;aEG;cJMh uNy;D Akv
d cf sKyaf tmifqef;wifjyaom zufqpf
wkdufzsufa&; jynfolYvGwfvyfa&;tzGJUcsKyfukd zGJUpnf;&ef tpDtpOfESifh z-w-y-vtzGJUcsKyf\ yxrqkH; aMujim
pmwrf;trSwf(1)ukd tm;vkH;vufcHoabmwlMuonf/ ]]zufqpfwdkufzsufa&; jynfolYtzGJUcsKyf}}156ukd Mo*kwf
f iG f yg0ifaomtzGUJ tpnf;rsm;rSm Armhwyfrawmf uGejf rLepf
(1944)wGif zGpYJ nf;xlaxmifvu
dk o
f nf/157 tzGUJ csKyw
ygwD? jynfot
Yl a&;awmfyyHk gwDwjYdk zpfonf/ tzGUJ csKyOf uXtjzpf Akv
d cf sKyaf tmifqef;ukd a&G;cs,w
f ifajrm ufMuNy;D
ocifoef;xGe;f u twGi;f a&;rSL;tjzpf aqmif&u
G &f ef oabmwlMuonf/ tzGUJ csKyw
f iG f yg0ifaom uGejf rLepfygwD?
jynfot
Yl a&;awmfyyHk gwD? Armwyfrawmfwo
Ydk nf tpykid ;f wGif rdrw
d \
Ydk oD;jcm;tpDtpOf oD;jcm;pnf;k;H a&;vkyif ef;
wkjYd zihf wuGw
J jymn;pDjzpfaeMuonf/ tcsKUd ae&mrsm;wGif tNyKd it
f qkid f pnf;k;H rIrsm;yif &Sad eonfjf zpf&m wzGUJ ESifh
wzGJU*kdPf;*Poabmxm;rsm;yif &SdaeMuavonf/ z.w.y.vtrnfjzihf tiftm;pkokH;&yfukd xyfaygif;pk
vku
d af pumrl oD;jcm;tzGUJ tpnf;rsm;tjzpf qufvuf&adS eayonf/ qk&d ,
S v
f pft,l0g'rsm;ukd ,kMH unfouf0if
aomtzGJUtpnf;? vlyk*dKvfrsm;jzpfygvQufESihf odkYtiftm;pk (3)&yfuGJjym;aejcif;onf rvkdvm;tyfaMumif;
avmavmq,faqmif&u
G &f rnfh zufqpf*syefawmfveS af &;twGuv
f nf;aumif; aemifwiG x
f rf;aqmifomG ;&rnfh
vGwv
f yfa&; 'Dru
dk a&pDa&; qk&d ,
S v
f pf0g'a&;wkt
Yd wGuv
f nfaumif;? vuf0t
J iftm;pkrsm;tjzpf wpfzUJG wpfygwD
wnf;tjzpf odyfonf;pGm nDGwfrI&Sda&;onf txl;ta&;BuD;aMumif;ukd AkdvfcsKyfatmifqef; odjrifcJhonf/
xkaYd Mumihf wyfrawmfacgif;aqmifrsm;? jynfot
Yl a&;awmfyyHk gwDacgif;aqmifrsm;ESifh uGejf rLepfygwDrS acgif;aqmif
rsm;ukd wpfygwDwnf;tjzpf pkaygif;zGJUpnf;bkdYajymqkd wkdufwGef;cJhonf/ xkdYaemuf pufwifbm(1944)wGif
wpfBurd ?f atmufwb
dk m(1944)wGif wpfBurd ?f Akv
d rf LS ;Bu;D ae0if;? Akv
d &f x
J #G ?f OD;baqG? OD;ausmNf ird ;f ? Akv
d af tmifBu;D ?
Akdvfarmifarmif? ocifcspf? ukdbaqGav;wkdY a';'&J&Sd ocifpkd;xHoGm;a&mufaqG;aEG;um tiftm;pkokH;&yfukd
wpfygwDwnf;tjzpf zGJUpnf;cJhonf/ AkdvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG zufqpfwkdufzsufa&; jynfolYtzGJUcsKyf
acgif;aqmifrsm;onf zufqpf*syefawmfveS af &;? trsK;d om;vGwv
f yfa&;twGu
f jrefrmEdik if t
H wGi;f &Sd wkid ;f &if;om;
rsm;tm;vk;H pnf;vk;H nDw
G rf &I rdS o
S m xajrmufatmifjrifrnfjzpfaMumif; ,kMH unfMuonht
f avQmuf wkid ;f &if;om;
vlrsK;d rsm; pnf;vk;H nDw
G rf o
I abmxm;rsm;ukd a&;qGcJ srw
S Nf y;D vufawGUwGiv
f nf; pnf;k;H aqmif&u
G cf MhJ uonf/
txl;ojzihf u&iftrsKd;om;rsm;ESihf pnf;vkH;nDGwfrIjyefvnf&&Sdatmif tmkHpkdufaqmif&GufcJhonf/ *syef
0ifpu e,fcsJUorm;rsm;\ ya,m*aMumihfvnf;aumif;? zufqpf*syefwkdY aoG;xkd;ay;cJhrIaMumihfvnf;aumif;?
jzpfymG ;cJ&h aom u&if-ArmvlrsK;d a&; t"dukP;f rsm; owfyjJG zwfyrJG sm;onf u&ifEiS Ahf rmtrsK;d om;rsm;ukd aoG;uGJ
apcJhonf/ aoG;uGJrI yaysmuf pnf;vkH;nDGwfrI jyefvnf&&Sdap&ef AkdvfcsKyfatmifqef;onf txl;BudK;pm;
aqmif&GufcJhonf/158
Akv
d cf sKyaf tmifqef;onf u&if-ArmcspMf unfa&;rStpjyK wkid ;f &if;om;vlrsK;d rsm;\ pnf;vk;H nDw
G rf u
I dk
159
wnfaqmuf&eftwGuf wkid ;f &if;om;vlrsK;d rsm;ta&;ESifh ywfouf oabmxm; ukd (19-2-45)wGif xkwjf yef
cifjrwfo,
G f
29
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
aMujimcJhonf/160
tdEd,jynf&Sd r[mrdwfppfXmecsKyfESifh ocifodef;azxHrS azazmf0g&Dv wwd,ywf (1945)wGif txl;
wm0efjizhf apvTwv
f u
dk af om &ckid &f aJ bmf Akv
d pf o
H mausmEf iS fh Akv
d o
f mxGe;f atmifwYdk yJc;l taemufxef;awmBu;D
ta&SUa&Tavmif;&Gmab;&Sd r[mrdwfESihfqufoG,fa&;pcef;okdY avxD;jzihf qif;vmcJhonf/ xkd&JabmfESpfOD;ESihf
ta&SUr[mrdwpf pfXmecsKyu
f ArmjynfzufqpfawmfveS af &;tzGUJ csKyo
f Ydk ay;vku
d af om pmwpfapmifEiS fh uko
d ed ;f az
xHraS y;vku
d af om pmwpfapmif ygvmonf/ xkpd mrsm;ESiyfh wfouf zufqpfwu
dk zf suaf &; jynfov
Yl w
G v
f yfa&;
tzGJU0ifrsm;onf (1)rS (3)rwf(1945)wGif &efukefNrdKU&Sd AkdvfcsKyfatmifqef;\aetdrfwGif pka0;wkdifyifMuonf/
r[mrdwfppfXmecsKyfrS ay;aompm\oabmrSm
at-tufzf-tkd161onf r[mrdwfppfXmecsKyf\ wyfzGJUwpfckjzpfaom trSwf (136)wyfzGJU\wkdufkduf
tkyfcsKyfrIatmufwGif &Sdap&rnf/
at-tufz-f tk\
d tkycf sKyrf aI tmufwiG &f adS om vufeufuidk w
f yfrsm;onf r[mrdww
f yfrsm;\ppfqifa&;
ESihf oD;jcm;uif;vGwf rdrdwkdYoabmtavQmuf *syefwyfrsm;ukd ppfqifwkdufckdufjcif; rjyK&/
trSwf(136)wyfzGJUu TefMum;owfrSwfay;aom a'orsm;wGifom at-tufzf-tkdwyfzGJUrsm;u *syef
rsm;ukd wkdufckduf&rnf/
xko
d wfrw
S x
f m;aoma'orsm;okYd tdE,
d &Sd at-tufz-f tkt
d zGUJ 0ifrsm;ukd avxD;jzihf csay;rnf/ ,if;wkYd
ESifhtwl trSwf(136)wyfzGJUrS qufoG,fa&;t&m&Sdrsm; ygvmrnf/
at-tufz-f tkv
d ufeufuidk f wyfom;rsm;twGuf vkt
d yfaom vufeufc,
J rf; vkt
d yfonft
h a&twGuf
ukd qufoG,fa&;t&m&Sd\ axmufcHcsufjzihfom avxD;jzihf csay;rnf/
*syefwt
Ydk m; wku
d cf u
dk Nf y;D aom a'orsm;wGif at-tufz-f tko
d nf trSw(f 136)wyfzUJG okYd vufeufrsm;ukd
csufjcif;jyefvnfay;tyf&rnf/
pmwGif yg&Sdfaomtcsufrsm;ukd at-tufzf-tkdXmecsKyfu oabmwlnD&ef vkdonf/ oabmxm;ukd
tjrefjyefMum;yg[l ygonf/162
ocifodef;azxHrS ay;vkdufaompm\oabmrSm
(1944)ckESpf 'DZifbm aemufqkH;ywfrSp (1945)azazmf0g&Dvukeftxd &ckdifjynfwGif *syefzufqpf
wkt
Yd m; &ckid rf sK;d csprf sm;u vufeufuidk w
f u
dk cf u
dk &f mwGif r[mrdwEf iS fh yl;aygif;aqmif&u
G cf ahJ om tawGUtBuKH t&
r[mrdwrf sm;xHrS vufeufc,
J rf;tultnD&&Sad &;rSm rvG,u
f ?l vko
d avmufta&twGuu
f dk r&cJ/h r[mrdww
f yf
rsm;onf *syefwt
Ydk m; wku
d cf u
dk &f ef tcuftcJawGUaeaoma'orsm;wGio
f m rdrw
d zYdk ufqpfawmfveS af &;orm;rsm;
ukd vufeufcJ,rf;tultnDay;vkdMuonf/ ,if;wkdY\ppfrdefYay;rIukd emcH&rnf[kvnf; awmif;qkdMuonf/
xkdYaMumifh r[mrdwfwkdYxHrS vufeuftultnD&a&;ukd t"durxm;&ef rdrdvufeufjzihf rdrdwkdYzmom *syefukd
awmfveS w
f u
dk cf u
dk af &;ukd t"duxm;&ef? rdrw
d o
Ydk wfrw
S af oma'oESifh oifah wmfonfxifaom tcsed w
f iG f *syefwYdk
ukd awmfveS &f ef r[mrdwx
f ;dk ppfrmS vQijf refvmojzihf zufqpfwt
Ydk m; wpfjynfv;Hk wGif awmfveS w
f u
dk cf u
dk af &;ukd
163
aqmif&u
G &f ef ponfjzihf jzpfonf/ xkpd mrsm;ESiyfh wfouf jrefrmacgif;aqmifrsm;\ aqG;aEG;yGu
J dk atmufyg
oabmxm; qkH;jzwfcsufrsm;ukd tm;vkH;oabmwl csrSwfcJhMuonf/
zufqpfwu
dk zf suaf &; jynfot
Yl zGcYJ sKyo
f nf r[mrdwpf pfXmecsKy\
f pmygoabmxm;rsm;ukd vufrcHEidk /f
r[mrdwfppfXmecsKyf\ukd,fpm; trSwf(136)wyfzGJU\tkyfcsKyfTefMum;rIukd vufrcHEkdif/
rdrw
d \
Ydk zufqpfawmfveS af &;wyfzUJG rsm;onf rdrw
d aYdk &G;cs,o
f wfrw
S x
f m;onfah 'orsm;om rdro
d abm
tavQmufppfqifa&;vkyfrnf/ odkYaomf r[mrdwfESihf dEIdif;aqmif&Gufrnf/
rdrw
d v
Ydk ufeufuidk f wyfzUJG 0ifrsm;ESifh aysmufMum;ta&twGuf &So
d avmufun
l rD nfqo
dk nfudk oabm
wlonf/
zufqpfwu
dk zf suaf &;jynfot
Yl zGUJ csKyo
f nf zufqpf*syefwt
Ydk m; jrefrmEdik if w
H pf0rS ;f vk;H wGif wpfNyKd iw
f nf;
awmfvSefwkdufckdufMurnf/
cifjrwfo,
G f
30
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
4/
5/
6/
7/
8/
9/
Hawaiian Island
Pearl Harbour
cifjrwfo,
G f
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
31
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfwnfaxmifykH
OD;oefY? jynfawmfomc&D; yxrwGJ yxrtBudrf(&efukef? pmayAdrmefykHESdyfwkduf? 1961) pm-41
aemifukd;um;vQif? oefY? jynfawmfom[k twkdTef;rnf/
Col. Suzuki
(wyfrawmf
armfuGef;wkduf-pp 94, 95 CD-20)Here after this work will be repered to as Burma Army
22/
23/
24/
25/
26/
27/
28/
29/
30/
31/
32/
33/
34/
35/
36/
37/
38/
39/
cifjrwfo,
G f
40/
41/
42/
43/
44/
45/
46/
47/
48/
49/
50/
51/
52/
53/
54/
55/
56/
57/
58/
59/
60/
61/
62/
63/
64/
65/
66/
67/
68/
69/
70/
71/
72/
73/
74/
75/
32
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jrefrmhtvif;owif;pm-26? 3? 1942
Dhamika U Ba Than, The Roots of the Revolution (Rangoon, Government Printing
Press, 1962) P. 16. Hereafter this work will be refered to as Ba Than, The Roots
Mg Mg, Aung San of Burma (The Hague, Martinus Nijhaf, 1962) P, 50 Here after this
work will be refeared to as Mg Mg Aung San
Burma Army, P-192
jrefrmhtvif;owif;pm 31-3-1942
Burma Army, P. 192
Burma Army, P. 193
Ibid, P. 194
cifjrwfo,
G f
76/
77/
78/
79/
80/
81/
82/
83/
84/
85/
86/
87/
88/
89/
90/
91/
92/
93/
94/
95/
96/
97/
98/
99/
100/
101/
102/
103/
104/
105/
33
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jrefrmhq&dk ,
S v
f pfvrf;pOfygwD? urmo
h rkid ;f rSww
f idk rf sm;? wwd,wGJ (&efuek ?f jrefrmhq&dk ,
S v
f pfvrf;pOf
ygwD? 1966)? pm-138
106/
Won Zoon Yoon, Japan's Occupation of Burma 1941-45, (New York University-1971)
p. 226 Hereafter this work will be refered to as Woon Zoon Yoon)
Occupation of Burma.
107/
108/
cifjrwfo,
G f
109/
110/
111/
112/
113/
114/
115/
116/
117/
118/
119/
120/
121/
122/
123/
124/
125/
126/
127/
128/
129/
130/
131/
132/
133/
134/
135/
136/
137/
138/
139/
140/
141/
34
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
(u) vlxOk ;D vS? owif;pmrsm; ajymajywJh ppfwiG ;f Armjynf? wwd,wGJ (rEav;? Bu;D yGm;a&;ykEH ydS w
f u
dk ?f
1968) pm-65 aemifukd;um;vQif OD;vS? ppftwGif;Armjynf (w)[k twkdTef;rnf/
(c) tkdEkdwkd;k? *syefacwfjrefrmEkdifiH pm-388? 389
(u) vGif? Armjynf pm-157? 158
(c) tkdEkdwkd;k? *syefacwfjrefrmEkdifiH pm-389? 390
(u) OD;vS? ppftwGif;Armjynf (w)? pm-75
(c) tkdEkdwkd;k? *syefacwfjrefrmEkdifiH pm-393
(u) vGif? Armjynf pm-158
,if;
pm-199
Burma Tational Army
Armhacwfowif;pm 17? 9? 43
u,m;jynfe,f
ol&d,owif;pm (rEav;) 27-3-43
(u) tkdEkdwkd;k? *syefacwfjrefrmEkdifiH pm-309
(c) OD;vS? ppftwGif;Armjynf? pm-157
Trager, Japanese Military Administration, pp. 229-230
Armhacwfowif;pm 25-12-1943
U Ba U, MY BURMA (New York, Taplishing Co, INC, 1959) P-166 Hereafter this work
will be refered to as Ba U, MY BURMA
Ba U, MY BURMA p. 170-171
cifjrwfo,
G f
35
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
142/
143/
144/
145/
146/
147/
148/
149/
150/
151/
152/
153/
154/
155/
156/
157/
From Fascit Bondage to New Democracy: The New Burma in the New World (Rangoon,
Nay Win Kyi Press, 1945) P.2
158/
159/
160/
161/
162/
163/
164/
165/
166/
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
36
tcef;(2)
cifjrwfo,
G f
37
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
38
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
39
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
40
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
ukvm;rsm;xH vku
d o
f mG ;Ny;D rSo
D nhaf e&mwGif wku
d yf jJG zpfymG ;cJo
h nf/ ukvm;rsm; xGuaf jy;ojzihf tBu;D tus,rf jzpf
29
cJhay /
rkd;vif; pdwfcs&NyDxifum vlrsm; rdrdwkdYae&mtoD;oD;odkY jyefoGm;Mu&m (800)wGif (40)cefYom
usefawmhonf/ olBuD;vnf;tdyfarmusvQuf&Sdonf/ eHeuf (8)em&DcGJcefYwGif ukvm;rsm;vufeufukd,fpDjzihf
vmaeaMumif; uif;pcef;rS owif;&onf/ olBu;D ukd EI;d &mr&awmhojzihf &So
d rQvrl sm; pk;Hk um ocifApdeOf ;D aqmif
vQuf ukvm;rsm; vm&mbufokdYoGm; &ifqkdifwkdufckdufMuawmhonf/ xkdwkdufyGJwGif olBuD;nDtpfukdokH;OD;ESihf
vlaygif; (15)OD;cefaY oqk;H Ny;D usev
f rl sm; t&yfav;rsuEf mS okYd xGuaf jy;Muonf/ xko
d wif;aMumihf aus;&Gmvlxk
vnf; ukvm;rsm;ESifh a0;&modx
Yk u
G af jy;Muonf/ odrYk &nf&,
G b
f J jzpfvmaom t"dukP;f aMumifh ocifvBl u;D ?
vli,frsm; te,fe,ft&yf&yfoYdk pmjzihv
f rS ;f tultnDawmif;Muonf/ &So
d rQa&TaiGrsm; a&mif;csvQuf t*Fvyd f
ppfajy;rsm;xHrS vufeuf0,f,lMuonf/ tcsKdUae&m Ak'bmomppfajy;rsm;onf ta&;BuD;aoG;eD;um vlyg
0ifa&mufun
l &D ef vku
d v
f mMuonf/ ocifrsm;uvnf; ppfajy;rsm;ukd pnf;vk;H t"dukP;f jzpf&modYk ac:aqmif
vmcJo
h nf/ t*Fvyd pf pfajy;u&ifArm ppfom;rsm;ESifh t*Fvyd w
f yfqw
k &f mwGif useaf ecJah om &m*smykypf pfom;rsm;
ESpfbufvkH;rS ulnDwkdufckdufMuojzihf vltaotaysmufrsm;vSonf/30
odkY ppfawGckdifwGif tkyfcsKyfa&;ysufjym;vsuf&SdpOf a&S;,cifuyif tjrpfwG,fcJhaom &ckdifwkdif;&if;
om;rsm;ESihf rlqviftrsKd;om;rsm;\ raMueyfrIrsm;onf ukvm;-&ckdift"dukPf;tjzpf jyif;xefpGm aygufuGJ
awmhonf/ t"dukPf;jzpf&jcif;rSm &ckdifjynfonf &moDOwkaumif;rGefNyD; ajrMoZmvnf;aumif;ojzihf pyg;
pku
d yf sK;d &efv,
G u
f o
l nf/ &ckid v
f ,form;rsm;onf rdrw
d x
Ydk eG ,
f ufaomv,frsm;ukd aumufpu
dk jf cif;rjyKbJ ysK;d BuJ
vQuf pyg;pkdufysKd;Muonf/ xGufvmaompyg;rsm;rSm rsm;vGef;ojzihf v,form;rsm; &dwfyif rEdkifMu/
t*Fvyd t
f pk;d &u xkt
d csuu
f dk odojzihf ppfwaumif;bufrS ac:awmukvm;ac: b*Fvu
D v
k m;rsm;ukd
&ckdifodkYac:aqmif pyg;&dwfckdif;onf/ ukvm;rsm;rSm qif;&JvGef;ojzihf pyg;&dwfctwGuf pyg;tenf;i,f
&vQiyf if auseyfpmG jyefomG ;Muonf/ t*Fvyd t
f pk;d &ac:aqmifvmaom ukvm;OD;a&rSm wpfEpS v
f Qif aomif;ESifh
csD&Sdonf/ ESpfpOfyif tcsKdUaomb*FvDrsm;onf XmaeokdYrjyefawmhbJ &ckdifwGifyif tdrf&mwnfaxmifvQuf
v,fvkyfpm;Muonf/
,if;ukvm;rsm;rSm v,fyidk &f iS rf sm;xH tvkyv
f yk &f mwGif tcaMu;aiGtenf;i,fom,ljcif;? tvkyBf uKd ;pm;
vkyjf cif;wkaYd Mumifh v,fxeG cf iG yfh
dk wGiw
f iG u
f s,u
f s,&f vmMuonf/ ,if;wkYd wGiu
f s,v
f monfEiS t
fh rQ &ckid v
f ,f
orm;rsm;rSm tvkyfvufrJhjzpfvmMuonf/ tcsufukd raMueyfaom awmaevlxkonf tcGifhta&;ukd
apmifhpm;vQufaecJh&m ,ckuJhodkY ppfBuD;jzpf tkyfcsKyfoluif;rJhvmcsdef xdef;odrf;&ef EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;
wdrf;a&Smifae&csdef olwkdYtwGuf tcGifhaumif;BuD;jzpf odkYt"dukPf;tjzpf aygufuGJ&jcif;jzpfonf/31
ukvm;-&ckdift"dukPf;jzpf&jcif;onf NAdwdoQe,fcsJUpepfqkd;rsm;teuf ]]aoG;cGJtkyfcsKyfa&;}}32onf
t"dut&if;cH uryidk ;f w&m;cHjzpfonf/ e,fcsUJ NAw
d o
d Qonf uvdeu
f saomenf;jzihf &ckid jf ynftm; ukv
d edk b
D 0okYd
oGwo
f iG ;f cJph Ofup &ckid t
f rsK;d om;vGwv
f yfa&;wku
d yf o
JG nf vufeufpu
JG ikd ef nf;jzihv
f nf;aumif;? Ekid if aH &;enf;?
pnf;k;H a&;enf;rsm;jzihv
f nf;aumif;? toGio
f @meftrsK;d rsK;d jzihf ay:aygufco
hJ nf/ tdE,
d Ekid if ?H jrefrmEkid if w
H w
fYdk iG f
xif&Sm; NAdwdoQe,fcsJUukd qefYusifonfh acgif;aqmifwpfOD;jzpfaom &ckdiftrsKd;om;q&mawmf OD;OwrESihf
&ckid t
f rsK;d om;acgif;aqmif tqufqufwrYdk mS NAw
d o
d Qe,fcsUJ pepfq;dk ukd wku
d zf sucf MhJ uonf/ NAw
d o
d Qe,fcsUJ onf
,if;wk\
Yd tkycf sKyaf &;wnfwrhH t
I wGuf &ckid jf ynfwiG f aoG;cGt
J yk cf sKyaf &;pepfudk taumiftxnfjzihf toufoiG ;f
cJMh uonf/ Ekid if jH cm;rS &maygif;rsm;pGmaom ukvm;rsm;ukd &ckid jf ynfoaYdk c:vmNy;D ukvm;ajr&Sipf epfudk xlaxmifay;
cJo
h nf/ ukvm;ajr&SiBf u;D rsm;onf {&mrtwk;d Bu;D pm;pepfjzihf &ckid v
f ,form;wkd uREJ mG ;rsm;0ifvmvQif jyefray;
bJ xm;jcif;rsm;jyKvyk Mf uonf/ xkaYd Mumihf ukvm;"e&Si?f ajr&Sirf sm;ESifh &ckid t
f rsK;d om;v,f,mrJrh sm;\ y#dyf urmS
33
ESpfaygif;rsm;pGmuyif tjrpfwG,fvmcJhonf/
vuf&SdNAdwdoQe,fcsJUqefYusifrIwGifvnf; ukvm;"e&Sifrsm;onf tpOftvmtm;jzihf NAdwdoQwkdY\
ajrm ufyifah y;csut
f & &ckid rf sK;d cspq
f efu
Y siaf wmfveS af &;orm;rsm;tm; zrf;qD;Ny;D tdE,
d axmifoYkd ykpYd Ofu NAw
d o
d Q
cifjrwfo,
G f
41
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
e,fcsUJ tvku
d s &cdidk rf sK;d cspw
f \
Ydk owif;rsm;ukv
d nf; axmufvrS ;f ay;&onf/ xkt
d csuu
f v
kd nf; &ckid w
f idk ;f &if;om;
rsm; raMureyfjzpfNy;D tcgtcGiahf pmifph m;vQu&f pdS Of &ckid w
f idk ;f NAw
d o
d Qtyk cf sKyaf &;ysujf ym;um &ckid af cgif;aqmif
rsm; a&Smifwdrf;aecsdefwGif xkdraMueyfrIrsm;onf ukvm;-&ckdifvlrsKd;a&; t"dukPf;tjzpf aygufuGJawmhonf/
wkdif;&if;om;rlqvifrsm;ukd rwkdufckdufbJ EkdifiHjcm;om;ukvm;rsm;ukdom wkdufckdufcJhjcif;jzpfonf/ odkYjzihf
t"dukPf;BuD;onf ajrykHNrdKUe,f ,ufacsmif;&GmrS pwifjzpfyGm;cJhNyD; ,if;rSwqifh rif;jym;? NrdKUa[mif;?
ausmufawmfNrdKUe,frsm;okdY ul;pufoGm;cJhonf/ t"dukPf;jzpfyGm;&ma'orsm;wGif &ckdiftrsKd;om;? tdEd,
trsK;d om;OD;a& tenf;trsm;tvku
d f tiftm;rsm;aombufu tEkid ,
f o
l wfjzwf? rD;IUd rIrsm; &ufpufpmG jyKvyk f
vmMuonf/ tiftm;enf;aombufudk tulnaD y;&ef "m;? vS?H vufeufrsm; ukid af qmifxm;aom vufeufuikd f
tzGUJ rsm; ay:aygufvmcJo
h nf/ &ckid w
f idk ;f &if;om;rsm;bufrS rdru
d ,
dk u
f kd tmPm&Si[
f k trnfcaH om ode;f ausmf
atmif? armifausmf,? OD;*Erm polwkdYOD;aqmifaom vufeufukdifwyfzGJUrsm; ay:aygufvmouJhokdY tdEd,
trsK;d om;bufrv
S nf; tkypf v
k u
dk zf UJG um wku
d cf u
dk rf rI sm; jyKvyk v
f mMuojzihf t"dukP;f Bu;D onf xde;f rEdik o
f rd ;f r&
34
jzpfum aoG;acsmif;pD;cJhonf/
vlrsK;d a&;t"dukP;f Bu;D aMumihf wkid ;f vk;H qkid &f mrS em,uq&mawmfrsm; OD;aqmifaom aus;&GmumuG,f
a&; wyfzUJG rsm; ay:aygufvmonf/ ajrykNH rKd Ue,fwiG f q&mawmf OD;pdEm OD;aqmifaom aus;&GmumuG,af &;wyfzUJG ?
NrdKUa[mif;ESihf ausmufawmfNrdKUe,fwGif q&mawmf OD;ynmoD[ OD;aqmifrIjzihf AkdvfMumvSatmif acgif;aqmif
aom umuG,af &;wyfzUJG wkYd ay:aygufvmcJo
h nf/ ,if;wko
Yd nf aemifzufqpfawmfveS af &;ukd qifErJT nfh ]]&ckid jf ynf
35
umuG,fa&;wyf}} rsm;jzpfMuonf/
t"dukPf;ajyNidrf;a&;twGuf wkdif;vkH;qkdif&mrS acgif;aqmifBuD;rsm; BudK;pm;Muonf/ okdYaomf
t"dukPf;ajyNidrf;a&;aqmif&Gufcsufrsm;onf xda&mufrIr&SdcJhay/ wkdif;vkH;qkdif&mrS acgif;aqmifrsm;jzpfaom
q&mawmfOD;pdEm? OD;ynmoD[? OD;kdxGef;? OD;MumvSatmif? OD;xGef;0if;wkdYuwzGJU? OD;atmifZHa0? OD;omZHvS?
OD;atmifxeG ;f OD;? OD;kv
d jS zL? tpvmrfbmom0if ppfawGtrsK;d om;ausmif;q&m rpwm aZmfaemf'if? rpwmtblcg
wku
Yd wzGUJ tzGUJ ESpzf UJG cGu
J m t"dukP;f jzpfymG ;&m a'o&S&d mG rsm;okYd vSnv
hf nft"dukP;f ajyNird ;f a&;w&m;rsm;
a[majymcJhonf/ aemufqkH;wGif &ckdifwkdif;vkH;qkdif&m wkdif;&if;om;tpnf;tkH;rS ]]tdEd,trsKd;om;? uav;?
vlBuD;? rdef;r rusefowfjzwfjcif;wkdY vkH;0vufrcHEkdifaMumif;? tdEd,okdYxGufcGmvkdolwkdY ab;&efuif;&Sif;pGm
oGm;vmEdkifa&;twGuf oGm;cGihfay;&rnf/ arwm&yfcHcsufukd rvkdufemygu wkdif;vkH;qkdif&mrS BuD;av;aom
tjypf'Pfay;rnf/}}[k aMujimcJo
h nf/ tdE,
d trsK;d om;wkx
Yd u
G cf mG &ef tcsed o
f wfrw
S af y;jcif; ul;wkpYd pD Ofay;jcif;wkYd
jyKvyk af y;cJah omfvnf; tdE,
d trsK;d om;wku
Yd r,kMH unfojzihf ukvm;&GmBu;D rsm;wGif pkaygif;aexkid u
f m vufeuf
vloyl rdk dk pkaqmif;vmonf/ tdE,
d trsK;d om;wku
Yd vnf; ,if;wkv
Yd t
l iftm;rsm;&m bl;oD;awmifEiS fh armif;awm
36
NrdKUe,fbufokdY pkkH;oGm;Muonf/
bl;oD;awmif? armif;awmae &ckid w
f idk ;f &if;om;rsm;onf ta&;ykid f ;Hk pku
d &f m bl;oD;awmifNrKd UokYd ppfajy;
ckdvIHMu&onf/ &ckdifwkdif; NAdwdoQtkyfcsKyfa&; qkwfcGm&m vkdufygroGm;aom ta&;ykdif OD;OD;ausmfckdifonf
bl;oD;awmifNrKd U &ckid w
f idk ;f &ckid 0f ef;Hk pku
d v
f Quf ppftyk cf sKyaf &;jzihf tkycf sKyaf eonf/ xkaYd Mumifh bl;oD;awmifNrKd U
wGif u&ifwyfp(k ,cifbm;rm;abmfvefw,
D m37 wyfom;rsm;)&JwyfzUJG 0ifrsm;ESifh NrKd Uay:&Sv
d il ,frsm;onf ckid 0f ef
k;H ajymif;a&TUpOfu ygvmaom vufeufc,
J rf;rsm;jzihf NrKd Uapmihu
f muG,af &;tzGUJ zGUJ pnf;um vufeuftjynht
f pkEH iS fh
38
vma&mufwkdufckdufavh&Sdaom? tdEd,trsKd;om;rsm;ukd ckcHumuG,fEdkifcJhonf/
xkdtajctaewGif &ckdifppfaMumif;csD Akdvf&efatmif OD;aqmifaom bDtkdifatwyfonf &ckdifwkdif;odkY
csDwufa&muf&SdvmcJhonf/ &ckdifppfaMumif;csD ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfonf Akdvf&efatmif OD;aqmifvQuf
{NyD; (1942)wGif awmifukwfvrf;rSwqifh &ckdifwkdif;okdY csDwufvmcJhonf/ jrefrmjynfajrmufykdif; ppfqifa&;
twGuf csDdwufvmaom bDtkdifat wyfrawmfonf jynfNrdKU AkdvfrSL;BuD; plZluD;u tdEd,jrefrme,fpyf&Sd
ta&;ygaom ppfawGNrdKUukd odfrf;ykdufa&; wyfqG,fwpfckapvTwf&ef Akdvfatmifqef;tm; trdefYay;ojzihf xkd
wyfq,
G u
f dk Akv
d &f efatmifu uGyu
f u
J m *syefAv
dk w
f memum? wyfMuyfem*grD39?wku
Yd tBuaH y;t&m&Srd sm;tjzpf
cifjrwfo,
G f
42
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
wyfom;(400)ESit
hf wl &ckid w
f idk ;f odYk csw
D ufvmcJ\
h /40bDtidk af twyf &ckid w
f idk ;f twGi;f csw
D ufvm&mvrf; wpfavQmuf
wGif vGwv
f yfa&;ukv
d v
dk m;Muaom &ckid w
f idk ;f &if;om; vlBu;D vli,fajrmufjrm;pGmwkYd bDtidk af t wyfoYdk 0ifa&muf
vmcJhMuonf41/
odEYk ikd if aH &;tajctae Iwaf xG;aecsed w
f iG f Akv
d &f efatmif OD;pD;aom Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfonf
awmifukwfrSavSBuD;rsm;jzihf csDwufvm&m (28){NyD (1942)wGif rif;jym;okdY qkdufa&mufvmcJhonf/42 rif;jym;
wGif Akdvf&efatmifwyf&SdaepOf refatmifrS ocifvSatmif? ukdapmjr? ukdpHazmf? ocifbvkH? ocifxGef;&Sdef?
ukb
d ;dk EG,?f ukb
d ;dk a0wkaYd &mufvmNy;D Akv
d &f efatmifEiS afh wGUqko
H nf/ Akv
d &f efatmiftaejzihf ppfawGudk odr;f yku
d af &;
onf ta&;BuD;aMumif; xkdYaMumihf ausmufjzL &rf;NAJbufokdY rvSnfhEdkifaMumif; vkdtyfygu Akdvfrif;vGif wpfOD;
wnf;uko
d m xnfv
h u
dk Ef idk rf nf[k ajymojzihf tqkyd g&Jabmfwo
Ydk nf Akv
d rf if;vGiEf iS t
fh wl &rf;NAo
J Ydk jyefomG ;Muonf/
xk&d aJ bmfrsm;onf vufeufpak qmif;Ny;D &rf;NA?J rmefatmifoo
Ykd mG ;um NrKd Utkycf sKyaf &;tzGUJ ukd zGUJ Muonf/ OD;pHabmf?
ukdbvkH? OD;xGef;&SdefwkdYonf &rf;NAJ? rmefatmifwkdY\ tajctaeukd xdef;odrf;EdkifcJhMuonf/43
ausmufjzLwpfNrKd Uwnf;om useaf wmhonf/ ausmufjzLukd &JwyfzUJG rS xde;f odr;f vQu&f o
dS nf/ Akv
d rf if;vGif
ESifh OD;pHabmfwYdk aqG;aEG;Mu&m OD;pHazmfu ausmufjzLNrKd UxJoYdk t&if0if &JwyfzUJG ESi
fh Ed idI ;f &ef? Ny;D rS Akv
d rf if;vGif
wkt
Yd m; vmac:&efjzpfonf/ Ed idI ;f xm;onht
f wkid ;f OD;pHazmf NrKd UwGi;f od0Yk if &JwyfzUJG ESiafh wGUqkNH y;D ]]Akv
d &f efatmif
wyf &ckid w
f idk ;f odYk csw
D ufa&muf&adS eNyjD zpfojzihf vufeuftyf&efvadk Mumif;}}ajymMum;onf/ ,if;odaYk jymMum;ae
pOfrSmyif Akdvfrif;vGif OD;aqmifNyD; a'ocH&Jabmf 100 cefYvkdufyg NrdKUwGif;okdY 0ifvmcJhonf/ NrdKUcH&JwyfzGJUu
OD;pHazmfajympum;ukd r,kHMunfbJ &SdaepOf Akdvf&efatmifwyf csDwufvmonf/ okdYaomf Akdvfrif;vGifwpfOD;om
ygNyD; usef&Jabmfrsm;rSm a'ocHrsm;jzpfojzihf NrdKUcH&JwyfzGJUu NrdKUtkyfcsKyfa&;tmPm rtyfbJ &SdaecJhonf/
Akdvfrif;vGif taejzihf &orQvufeufpkaqmif; vl(100)cefYygaomfvnf; ausmufjzL&JwyfzGJUukd vufeufcsif;
r,SOEf ikd af y/ xkaYd Mumifh &JwyfzUJG ukd wdww
f w
d 0f ifp;D &ef BuaH o;onf/ okaYd omfvnf; vufeufcsi;f r,SOEf idk jf yefojzihf
&rf;NAJokdY wyfqkwfNyD; Akdvf&efatmifukd ajymMum;&ef Akdvf&efatmif&Sd&m ppfawGodkY csDwufcJh&onf/ Akdvfrif;vGif
ESit
fh wl OD;pHazmf? ocifvaS tmif? OD;xGe;f &Sed ?f OD;omxif? OD;xGe;f atmif? OD;omarmifwYdk vku
d yf gum Akv
d &f efatmif
ESiafh qG;aEG;cJMh uonf/ ausmufjzLNrKd Ue,f tkycf sKyaf &;udpt
wGuf Akv
d &f efatmif? q&mawmfO;D pdEm wkYd qufvuf
aqG;aEG;um Akv
d &f efatmif &ckid w
f idk ;f rS jyefqw
k cf sed f Zlvidk (f 1942)wGif OD;wufeaD tmif? OD;jraz? OD;armifaumif;
wkdY OD;aqmifaom ausmufjzLNrdKUe,f tkyfcsKyfa&;tzGJUESihf ausmufjzLckdif bDtkdifat tkyfcsKyfa&;tzGJUtwGuf
ocifvSatmif? ocifbvkH? OD;pHazmfwkdYOD;aqmifaom tzGJUukd zGJUpnf;ay;cJh&onf/44
Akv
d &f efatmif &ckid w
f idk ;f rif;jym;NrKd Ue,f &Sad epOf ukjd r(&efuek w
f uov
kd af usmif;om; or* 'kOuXESifh
Armhxu
G &f yf*P
k ;f rS ppfawGckid af jratmufawmfveS af &;twGuf wm0efay;xm;ol)? bkaH ygufomausm?f OD;bpHwYdk
pkpnf;NyD; ,if;wkdY\pnf;kH;vIyfaqmfrIjzihf bDtkdifatodkY wyfom;opfrsm; rsm;pGm0ifa&mufcJhMuonf/45
Akdvf&efatmif OD;aqmifaom bDtkdifatwyfonf ppfawGukd odrf;&ef rif;jym;rS avSBuD;rsm;jzihf
ykPm ;uRe;f txuf [if;ca&mfoYdk vmcJMh uonf/ ,if;t&yfrS ukvm;wefjrpfab;&Sd ykPm ;uRe;f ukd 0iforfd ;f cJo
h nf/
Akv
d &f efatmifwyf ykPm ;uRe;f wGi&f pdS Of OD;omZHv?S OD;atmifxeG ;f OD;? OD;kx
d eG ;f ? OD;armifew
D Ydk vma&mufawGUqkcH NhJ y;D
ppfawGoYkd qufvufvu
dk yf gcJo
h nf/ ykPm ;uRe;f rS &ckid &f aJ bmfrsm;jzpfaom uko
d mxGe;f atmif? ukad tmifomxGe;f ?
46
ukdeDxGef; tp&SdolwkdY Akdvf&efatmifwyfokdY 0ifa&mufcJhMuonf/ Akdvf&efatmifwyf ykPm;uRef;odkYa&mufNyD;
ra&S;raESmif;wGifyif *syefwyf&if;wpf&if;vnf; ykPm;uRef;odkY qkdufa&mufcJhonf/ xkdtcsdef ppfawGrSvmaom
t*Fvyd o
f abFmukd *syefwyfu tajrm ufEiS yfh pf&m t*Fvyd pf pfoabFmepfjrKyo
f mG ;cJo
h nf/ t*Fvyd pf pfoabFmrsm;
ukvm;wefjrpf0wGif &Sad eojzifh Akv
d &f efatmifwyf a&aMumif;rS csrD wufawmhbJ ykPm ;uRe;f rS ajcvQicf sw
D ufc&hJ
onf/47 ykPm ;uRe;f rS tjrifu
h Re;f ausmufwef;okYd qufvufcsw
D uf&m ausmufwef;wGif ppfawGNrKd Uapmihf t*Fvyd f
wyfESihf Akdvf&efatmifwyf wkdufyGJjzpfyGm;&m t*Fvdyfwyfqkwfajy;&avonf/ xkdkYaemuf em&DuefokdY qufvuf
csDwuf&m em&DuefwGifvnf; t*FfvdyfwyfESifhxyfrH awGUqkHwkdufyGJjzpfyGm;&onf/ qufvufMuufukdif;wefodkY
qufvufcsw
D uf&m vrf;wGif &m*smykwu
f v
k m;rsm;ESifh &ifqidk af wGUNy;D ypfcwf&m ukvm;rsm; xGuaf jy;Muavonf/
cifjrwfo,
G f
43
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
44
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
45
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
onf/ ,if;uG,v
f eG Nf y;D aemuf OD;atmifZaH 0 qufvufyg0ifco
hJ nf/ qif;&Jom;tpnf;tk;H Bu;D \ &ckid w
f idk ;f rSK;
62
tjzpf ukdkdxGef; xrf;aqmifcJhonf/
]]ppfawGckid f wkAYd rmqif;&Jom; tpnf;tk;H }}ukd OD;bpH? ukad usmjf rwkYd &efuek rf S jyefvnfa&muf&v
dS mNy;D
aemuf? a'gufwmbarmftpk;d &\ TeMf um;csut
f wkid ;f zGUJ pnf;cJo
h nf/ OD;bpHtm; ppfawGckid f wkAYd rmqif;&Jom;
tpnf;tk;H ckid f acgif;aqmiftjzpfvnf;aumif;? ukpd w
H ift
h m; twGi;f a&;rSL;tjzpfvnf;aumif;? NrKd Ue,facgif;
aqmifrsm;tjzpf OD;armifeD -NrdKUa[mif;NrdKUe,f? OD;xGef;0if;-ausmufawmfNrdKUe,f? OD;ausmfjr-yvuf0NrdKUe,f?
OD;a&Teef;OD;-rif;jym;NrKd Ue,f? ODpo
H matmif? OD;armifausmZf -H aygufawmNrKd Ue,f? OD;apmomatmif-&aohawmifNrKd U
e,fwt
Ydk m; toD;oD;ceft
Y yfonf/ xko
d Ykd Edik if aH &;? tkycf sKyaf &;udpr sm;ukd a'gufwmbarmftpk;d &\ TeMf um;csuf
twkid ;f vku
d ef maqmif&u
G jf cif;jzihf zufqpf*syefawmfveS af &;twGuf r[mrdww
f yf&&dS m tdE,
d ESifh tquftoG,f
jyKEdkif&ef tcsuftcsmusaom yvuf0wGif ukdausmfjr acgif;aqmifaom Nidrf;csrf;a&;apmihfxdef;rI aumfrwD
,m,DtkyfcsKyfa&;tzGJUukd zGJUpnf;cJhonf/63xkdYjyif &ckdifumuG,fa&;wyftaejzihf w&m;0if&yfwnfEdkifcGifh&&ef
&ckid w
f idk ;f wkAYd rmtpnf;tk;H acgif;aqmifrsm; BuKd ;yrf;cJMh uonf/ OD;bpHwu
Ydk ppfawGckid o
f nf txl;ta&;Bu;D
aMumif;? t*Fvyd pf pfwyfu rMumcP Ak;H BupJ ufaoewfjzihf ypfcwfaeojzihf ppfawGckid t
f wGuf txl;tpDtpOf
wpf&yf jyKvkyf&efvkdaMumif; &ckdifwkdif;taejzihf bD'Datvnf; zGJUcGifhr&ao;aMumif; &ckdifwkdif;umuG,fa&;
wyfwpfwyfukd zGihfvSpfay;zkdYvkdfaMumif; ajymMum;NyD; awmif;qkdcsufrsm; a&;qGJwifjyMuonf/
(1)
ppfawGe,ftm; jrefrmjynfwGif txl;oD;oefYxm;aome,fjzpfaMumif; aMujim&ef
(2)
ckdif0efESihf NrdKUe,ft&m&Sdrsm;tm; Nidrf0yfydjym;a&;twGuf txl;tmPmay;&ef
(3)
&ckid ef ,fumuG,af &;wyfrawmfwpfcu
k dk zGUJ pnf;cGiahf y;Ny;D *syefwyfrawmfrS ppfAv
dk rf sm;u acgif;aqmifrI
ay;jcif;? vufeufay;jcif;? aiGaMu;axmufyhHjcif;rsm;ukd aqmif&Gufay;&ef
(4)
bl;oD;awmife,fuo
hJ Ykd ukvm; &ckid t
f "dukP;f jzpfymG ;&ef taMumif;&Sad om ukvm;wefjrpfurf;ajcwpf
0kdufwGif ajymufusm;wkdufyGJrsm;twGuf vkH;0tcGifhray;&ef? vufeufay;urf;jcif;vnf; rjyKvkyf&ef/
(5)
ppfarmfawmfbkwfwpfpif;jzpfap? ESpfpif;jzpfap acwokH;&efwkdYjzpfonf/
awmif;qkdcsufrsm;ukd OD;omZHvS? ukdkdxGef;? ukdbpH? OD;pHwifh? OD;armifeDwkdYu vufrSwfa&;xkd;NyD;
*syefAv
dk rf LS ;Bu;D ume,fr,
D mZmuD64 xH wifjyMuonf/ ume,fr,
D m0guDu txl;ESpNf cKd uNf y;D &efuek Af [kpd pf;Hk okYd
66
taMumif;Mum;vku
d o
f nf/ xkt
d awmtwGi;f owif;pkaqmif;a&;ESifh 0g'jzefyY mG ;a&;XmerSL; rpwmqmumwm65
u &ckdifumuG,fa&;wyfrawmfwpfck zGJUpnf;EdkifaMumif;ESihf vufrSwfpm&Gufukd ckdif0ef OD;atmifxGef;OD;xH
ay;tyfvkdufonf/ &ckdifumuG,fa&;wyfrawmf zGJUpnf;&ef ume,frD,m0guDESihf t&m&SdqmumwmwkdY ESpfOD;
dEIdif;NyD; oabmwlMujcif; jzpfavonf/ xkdYaMumihf &ckdifumuG,fa&;wyf tkyfcsKyfa&;tzGJUukd OD;atmifxGef;OD;
OD;aqmif aiGxdef; OD;ausmfxGef;OD;? ckdifrSL; OD;pHwifh? twGif;a&;rSL; OD;ausmfjr? ckdifacgif;aqmif OD;bpH?
0g'jyefYyGm;a&; owif;pkaqmif;a&;? ppfom;pkaqmif;a&; OD;pHa&TwkdY toD;oD;wm0ef,l zGJUpnf;cJhMuonf/67
(16) Zefe0g&D (1943)wGif &efuek Af [kpd pf;Hk rS *syefppfAv
dk rf sm;jzpfMuaom rpwm*srD m68? rpwmuk*d g69
wkdY &ckdifumuG,fa&;wyfzGJUpnf;a&;ESihf ywfouf tajctaepkHprf;&ef a&mufvmMuonf/ rpwmwm*sDrmu
&ckid u
f muG,af &;wyfzUJG pnf;&ef A[krd t
S cGiahf wmif;&rnf[k ajymvmojzihf ppfom;pkaqmif;a&;wyfudk &yfpv
J u
dk f
onf/ umuG,af &;wyfzUJG &ef? tcGit
fh a&;r&&Sad o;ojzihf owif;pkaqmif;a&;ESifh &efoel ,foYkd olvQKrd sm; apvTwf
a&;ukd t"duaqmif&GufcJh&onf/ xkdtcsdefwGif *syefppfwyfwpfwyfonf ajrmufOD;NrdKUokdY 0ifa&mufvmonf/
ajrmufOD;NrdKUukd t*Fvdyfav,OfysHrsm;u pufaoewfESihf ypfcwfoGm;&m NrdKUvlxktaejzihf tawmfyif wkefvIyf
ajcmufcsm;oGm;cJhonf/ NrdKU&GmvlBuD;rsm;u *syefppfwyfajymif;a&TU&ef ajymvm&m *syefwkdYu ta&;BuD;ojzihf
ajrmufO;D yif pcef;cs&ef pDpOfcMhJ uonf/ xkaYd Mumihf NrKd Uvlxo
k nf eD;pyf&mNrKd U&Gmrsm;okYd ajymif;a&TUxGucf mG oGm;cJh
70
71
72
onf/ xkdtcsdefwGif *syef Akdvfem*grD ? rDuD ?ESihf ukd*gwkdYu txl;tpDtpOfwpf&yftaejzihf yvuf0NrdKUokdY
a&muf&v
dS mNy;D umuG,af &;wyfAv
dk t
f jzpf &JabmfapmOD;ukd ceft
Y yfNy;D umuG,af &;wyfom;rsm;tm; ppfoifwef;
73
ajymufusm;ppfqifa&;ukd avhusihfay;onf/
cifjrwfo,
G f
46
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
47
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
48
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
49
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
50
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
51
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
ocifoed ;f az tdE,
d okYd xGucf mG pOfuyif tquftoG,v
f yk &f ef wm0ef,x
l m;aom bkaH ygufomausmf
uvnf; qufom;ESpOf ;D apvTwcf o
hJ nf/ ,if;wkrYd mS ukv
d aS usmEf iS hf ukx
d eG ;f atmifausmw
f jYdk zpfonf/ jrefrmEkid if w
H iG ;f
tajctaersm;ESihf &ckdifwkdif;wGif OD;ynmoD[u OD;aqmifaom &ckdifumuG,fa&;wyfu zufqpfawmfvSefa&;
twGuf toifhjzpfaejcif;ukd owif;ykdY&ef? ukdvSausmftm; yxrapvTwfcJhNyD; ukdxGef;atmifausmftm; 'kwd,
apvTwfcJhonf/ okdYaomf vrf;yef;qufoG,fa&;tcuftcJaMumifh ukdvSausmfESihf ukdxGef;atmifausmfwkdYESpfOD;
ukdpHomausmfxH twla&muf&SdoGm;Muonf/102
uk
d x
dk eG ;f tdE,
d okjYd yefomG ;Ny;D &ufaygif;(20)twGi;f a&muf&v
dS mcJjh cif;jzpfonf/ ,if;wku
Yd dk ocifoed ;f az
xHoYdk ykaYd y;&ef OD;ynmoD[xHrS trdeyYf gvmojzihf ukpd o
H mausmu
f tdE,
d okYd ykaYd y;cJo
h nf/ Zlvidk v
f ukef (1944)
wGif OD;ynmoD[trdejYf zihf ukad rmifuav;? ukpd o
H mausm?f &Jabmfped af rmifwYdk tdE,
d okx
Yd u
G cf mG cJo
h nf/ vrf;c&D;
wGif tdEd,EdkifiH wef;qifhNrdKU r[mrdwfwkdYu rouFmojzihf ukdpHomausmfwkdYtm; zrf;qD;cJhonf/ zrf;qD;onfh
aeYwiG yf if t*Fvyd t
f &m&Sw
d pfO;D u ukpd o
H mausm\
f vQKUd 0Sut
f rnf xGe;f ausm[
f ak jymum vma&mufac:,lco
hJ nf/
t
T *Fvyd t
f &m&SEd iS t
fh wl ukv
d aS usm?f ukx
d eG ;f atmifausmw
f EYdk iS fh awGUqkNH y;D uk
d x
dk eG ;f xHa&muf&cdS o
hJ nf/ umvuwm;
NrKd U tufpt
f ;D tkid f ac: ausmif;wGipf pfowif;pkaqmif;a&;vkyif ef;rsm;? &efot
l iftm;ukd aemufausmrS zsuq
f ;D
a&;vkyfief;? rSwfnmPfoifwef; vufeuftao;ypfcwfenf; azmufcGJypnf;tokH;jyKenf;? wkdYukd ukdvSausmf?
ukdxGef;atmifausmf? ukdarmifuav;? ukdpHomausmf? &JabmfpdefatmifwkdY oifMum;cJh&onf/103
ocifoed ;f azu ,if;wkt
Yd m; Ekid if aH &;oifwef;ay;onf/ oifwef;rsm;ukd &ufowEpS yf wfMum oifMum;
cJJh&NyD; ocifodef;azESihf ukddkxGef;wkdYxHrS &ckdifumuG,fa&;wyfESihf r[mrdwfwyftquftoG,f &,l&efudp?
zufqpfawmfvSefa&;qkdif&m TefMum;csufrsm;ukd &ckdifwkdif;awmfvSefa&; acgif;aqmifrsm;tm; wifjy&ef?
pmay;vku
d
f Mo*kwv
f ukew
f iG f ukpd o
H mausmEf iS fh armifped af tmifwYdk tdE,
d rS jyefvmcJMh uonf/ olw\
Ydk wm0efrmS
ppfawGESihftdEd,jrefrme,fpyftMum;wGif ajcjrefowif;qufoG,fa&; aqmif&Guf&efjzpfonf/
ocifodef;azESihf ukdkdxGef;wkdYonf ukdxGef;atmifausmftm; &efukefodkY apvTwfcJhonf/ ukdxGef;atmif
ausmf &efukefokdYa&muf&SdNyD;aemuf awmfvSefa&;tquftoG,frsm; jyKvkyfEdkifcJhonf/ odkYjzihf jrefrmjynfrrS
zufqpfawmfvSefa&;tzGJUacgif;aqmifrsm;ESihf zkdYpf(126)r[mrdwfwyfwdkY tquftoG,f &&SdcJhonf/105
&ckid w
f idk ;f rS tdE,
d odYk awmfveS af &;&Jabmfrsm; wzGzJ aJG &muf&o
dS mG ;cJo
h nf/ ,if;wkrYd mS OD;ynmoD[? Akv
d o
f m
xGe;f atmif? OD;ausm?f ukad tmifbef;? ukjd rarmif? ukad rmifapmjzL? ukpd ed x
f eG ;f jzL? ukad pmxGe;f ? ukad 0vm? ukpd x
H eG ;f ?
106
ukdausmfom? ukdrkd;om? ukdAodef;? ukdarmifpdefwkdYjzpfonf/
Ek0d ifbmvuke?f (1944)wGif OD;ynmoD[ESifh bkaH ygufomausmw
f Ydk apvTwv
f u
dk af om uko
d mausmt
f m;
ocifoed ;f azESifh qufo,
G af y;&ef ukpd o
H mausmo
f nf &JabmfxeG ;f atmifZEH iS fh tdE,
d okYd pkid ;f wifacsmif;rSwpfqifh
,if;rac:aumhbZmrS tdEd,okdY a&mufoGm;cJhonf/ &ckdifajymufusm;wyfzGJU0iftcsKdUonfvnf; *syefrsm; &dyfrd
oGm;ojzihf tdEd,okdY oGm;a&mufcJh&onf/ tdEd,wGif ukdkdxGef;onf a&muf&Sdvmaom &ckdif&Jabmfrsm;ukd
pkpnf;vQuf ajymufusm;oifwef;? avxD;oifwef;rsm;ukd oif,al pcJo
h nf/ r[mrdww
f EYkd iS q
fh ufo,
G ef m;vnfrI
107
&&Sdxm;NyD;djzpf? zkdYpf(136)wyfzGJUrS ajymufusm;wyftaejzihf avhusihfay;jcif;jzpfonf/
&ckid w
f idk ;f wGif q&mawmf OD;ynmoD[? OD;pdEm ? Akv
d Mf umvSatmif? bkaH ygufomausmw
f u
Ydk &ckid u
f muG,f
a&;wyf odkYr[kwf &ckdifajymufusm;wyfukd awmfvSefa&;twGuf BudKwifjyifqifxm;cJhonf/ OD;ynmoD[onf
NrdKUa[mif;NrdKUe,f jya';&GmwGifvnf;aumif; q&mawmf OD;pdEmonf ajrykHNrdKUe,f Mumtif;awmif&GmwGifvnf;
aumif;? bkaH ygufomausmo
f nf NrKd Ua[mif;NrKd Ue,f avmif;&Sn&f mG wGiv
f nf;aumif;? ajymufusm;pcef;rsm; zGiv
fh pS f
108
um &ckdifvli,frsm;tm; vQKdU0Sufpkaqmif;cJhonf/
Akv
d Mf umvSatmifonf ajymufusm;wyfrsm;ukd vSnv
hf nfxed ;f odr;f &if; awmfveS af &;twGuf tcsed u
f u
dk f
109
wyfpv
k u
dk f wyfazsmufEikd &f ef pDpOfco
hJ nf/ &ckid w
f idk ;f awmfveS af &;twGuf tqifoifjh zpfaecsed f awmfveS f
a&;acgif;aqmifwkdYonf &efukefokdY xyfrHoGm;a&muf ArmjynfrESifh yl;aygif;aqmif&Guf&ef aqG;aEG;cJhonf/
xko
d aYdk qG;aEG;&mwGif &ckid u
f muG,af &;wyfonf bD'aD t\ vufatmufcw
H yfr[kwo
f jzihf &ckid u
f muG,af &;wyf
52
cifjrwfo,
G f
ykH-2/
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
(aemufwef;)
(tv,f)
(a&SUwef;)
cifjrwfo,
G f
53
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
54
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
55
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
56
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
a&;ukd uko
d ef;armifu wm0ef,Nl y;D ajrmufbufyidk ;f aus;&Gmrsm;ukd OuXOD;a&TBuKd iEf iS fh tzGUJ 0if OD;&efBu;D atmif
wku
Yd wm0ef,pl nf;k;H cJo
h nf/ okaYd omf OD;a&TBuKd i\
f wm0ef a&SmifvrJT aI Mumihf zufqpfawmfveS af &; ajratmuftzGUJ
csKyf\ TefMum;vTmrsm;? vkyfief;pOfrsm;ukd awmfvSefa&;tzGJU0ifrsm; rod&SdcJh&bJ XmecsKyfESihftquftoG,f
jywfawmufcJh&onf/ xkdYaMumifh Mo*kwf(1944)wGif ukdoef;armif &efukefokdYoGm;a&mufqufoG,fcJhavonf/
ukdoef;armif oHwGJokdY jyefa&mufNyD;aemuf OD;a&TBudKifae&m OD;atmifjrtm; tpm;xkd; pnf;kH;a&;vkyfief;ukd
qufvufvyk u
f ikd cf o
hJ nf/ wku
d cf u
dk af &;wyfzUJG rsm;ukv
d QKUfd 0Suzf UJG pnf;um vufeufrsm; 0,f,pl ak qmif;cJMh uonf/131
Ekd0ifbm(1944)wGif q&mawmf OD;auo&m"dywdd &efukefokdY xyfrHoGm;a&mufNyD; zufqpfqefYusifa&;
tzGJUcsKyf(attufzftkd)ESifh qufoG,fcJhonf/ azazmf0g&D (1945)wGif q&mawmf oHwGJokdY jyefa&mufvmcJhNyD;
q&mawmfO;D aqmif oHwNJG rKd Ue,f c&rf;armfaus;&Gm vufcw
k jf ym;wGif tpnf;ta0;jyKvyk u
f m zufqpfawmfveS f
a&;wm0efrsm;ukd cGaJ 0Muonf/ r[mrdww
f yfEiS hf tquftoG,,
f &l ef ppfawGoYkd qufo,
G af &;wm0efjzihf vQKUd 0Suf
ajratmuf t zG J Y \ twG i f ; a&;rS L ;? uk d o mxG e f ; atmif t m; apvT w f & ef v nf ; aumif ; ? OD ; armif p d e f t m;
r[mrdww
f yfEiS fh oHwcJG kid af wmfveS af &;tzGUJ wkYd qufo,
G &f mwGif qufom;tjzpfvnf;aumif; wm0efrsm;ay;tyf
cJo
h nf/ r[mrdww
f yfwYdk qufo,
G af &;wm0ef,
l a&muf&o
dS mG ;aom uko
d mxGe;f atmifEiS fh OD;armifped w
f rYdk w
S qifh
oHwGJNrdKUe,f&Sd *syefwyftaetxm;jy ajrykHrsm; awmifukwfacsmif;wpfavQmuf&Sd *syefwyftaetxm;jy ajrykH
rsm;ukd qufoG,fay;tyfEkdifcJhojzihf *syefrsm;\wyfpcef;rsm;ukd r[mrdwfwkdY wduspGm AkH;BuJEdkifcJhonf/132
xko
d aYdk vwyfrS wduspmG wku
d cf u
dk Ef ikd rf aI Mumifh *syefwyfonf awmifuw
k v
f rf;rS qkwcf mG &ef tpDtpOfudk
zsufodrf;NyD; oHwGJckdkif0ef OD;xGef;pdef acgif;aqmifaom tpkd;&tzGJU0ifvlBuD;rsm;ESihf ,if;wkdY\rdom;pkrsm;ukdyg
wpfygwnf; ac:aqmifNy;D *Gacsmif;vrf;rS rwfv(1945)wGif qkwcf mG oGm;cJo
h nf/ ,if;wkEYd iS t
hf wl awmfveS af &;
acgif;aqmifukdoef;atmifvnf; vkdufygoGm;cJh&m oHwGJNrdKUrS qufom;jzihf ]]jrefrmjynf Armhwyfrawmf ppfOD;pD;
csKyfu zufqpf*syeftm; awmfvSefwkdufckduf&ef aMujimpmwef;}}ukd ukdoef;armifxHay;ykdYEdkifcJhojzihf *syefwyf
em;ae&m ukdif;ckH&GmwGif (27){NyD (1945) ukdoef;armif OD;pD;aom ajratmufawmfvSefa&;tzGJU0ifrsm;u
*syefuifaywkdifESpfOD;ukd owfjzwfjcif;jzihf oHwGJckdif zufqpf*syefawmfvSefa&;ukd twdtvif; pwifcJhonf/
zqyvtzGJUcsKyfrS *syefawmfvSefa&;ukd qifEGJaeNyDjzpfaMumif; *GNrdKUe,fawmfvSefa&;acgif;aqmif ukdoef;armif
xHoYdk qufvufowif;ay;ykcYd o
hJ nf/ xkaYd Mumihf *syefrsm;ukd ,if;wkq
Yd w
k cf mG &mvrf;wpfavQmufwiG f okwo
f ifEikd cf hJ
onf/ r[mrdwfwkdYonf (28){NyD (1945)wGif awmifukwfNrdKUudk vnf;aumif;? (9)arvwGif oHwGJNrdKUukdvnf;
aumif;? (13)arvwGif *GNrKd Uudv
k nf;aumif; odr;f yku
d Ef ikd cf o
hJ nf/ odjYk zihf &ckid jf ynfwpf0rS ;f vk;H *syefvufatmuf
133
rS vGwfajrmufcJh&ayonf/
&ckifd w
f idk ;f wGif *syefwu
Ydk dk wku
fd x
f w
k cf NhJ y;D d ar*smuku Akv
d pf o
H mausm?f Akv
d o
f mausm?f Akv
d af rmifuav;?
Akv
d o
f mxGe;f atmifwu
Ydk dk tdE,
d odjYk yefac:oGm;cJo
h nf/ r[mrdww
f u
Ydk Akv
d pf o
H mausmw
f t
Ydk m; jrefrmjynfr zufqpf
awmfveS af &;twGuf uln&D ef bk&ifaumfr&Siaf y;&ef vsmxm;aMumif; urf;vSr;f cJo
h nf/ okaYd omf Akv
d pf o
H mausmf
wku
Yd wpfO;D rSvufrcHbJ rNy;D jywfao;aom jrefrmEkid if H zufqpfawmfveS af &;uko
d m qufvufvyk u
f idk v
f adk Mumif;
134
ajymNyD;jyefcJhMuonf/
'kw,
d urmppfrjzpfru
D yif &ckid w
f idk ;f &if;om;wkYd Ekid if aH &;todpw
d "f mwfrsm; Ed;k Mum;cJNh y;D jzpfonf/ yxr
ausmif;om;oydw?f 'kw,
d ausmif;om;oydww
f aYdk Mumihf &cdik jf ynfov
l x
l w
k pf&yfv;Hk e,fcsUJ qefu
Y siaf &;? trsK;d om;
vGwaf jrmufa&;wku
d yf 0JG ifvpdk w
d f jyif;xefcMhJ uonf/ xkaYd Mumifh &ckid w
f idk ;f vk;H qkid &f m wkid ;f &if;om;tpnf;tk;H Bu;D
\ OD;aqmifru
I dk cH,u
l m ArmjynfrrS e,fcsUJ qefu
Y siaf &;tiftm;pkrsm;ESifh qufo,
G pf nf;k;H vIy&f mS ;rIrsm; &Scd MhJ u
onf/ ppfawGckdif ajratmufawmfvSefa&;tzGJUukdvnf; zGJUpnf;cJhonf/ xkdtcsdef t*FvdyftkyfcsKyfa&;ysufNyD;
*syefwkdY0ifvmcJhonf/ &ckdifwkdif;&if;om;wkdYtaejzihf xkdpOfu jrefrmjynfr e,fcsJUqefYusifa&;tiftm;pkrsm;ESihf
tquftoG,f jywfawmufaecsed jf zpfojzihf *syef0ifvmvQif rnfoq
Ykd ufvufvyk u
f idk q
f ufqMH urnfudk rdrw
d Ydk
zmomaqG;aEG;cJMh uonf/ &ckid w
f idk ;f &if;om;wko
Yd nf *syef0ifvmygu *syefEiS ahf cwomvufwNJG y;D wpfcsed cf sed w
f iG f
jyefvnfawmfvSefrnf[k cH,lxm;cJhonf/ xkdYaMumihf *syef0ifvmcsdefwGif *syefESifh[efjyom aygif;NyD; zufqpf
57
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
58
cifjrwfo,
G f
33/
34/
35/
36/
37/
38/
39/
40/
41/
42/
43/
44/
45/
46/
47/
48/
49/
50/
51/
52/
53/
54/
55/
56/
57/
58/
59/
60/
61/
62/
63/
64/
65/
66/
67/
68/
69/
70/
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
Arakan Defence Force
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
bpH? &ckdifESifh jrefrmhvGwfvyfa&; pm-106
OD;omausmf (EkdifiHawmfaumifpD0if-Nidrf;) ESihf awGUqkHar;jreff;csuf (11-4-97)
Subhas Chandra Bosc
59
cifjrwfo,
G f
71/
72/
73/
74/
75/
76/
77/
78/
79/
80/
81/
82/
83/
84/
85/
86/
87/
88/
89/
90/
91/
92/
93/
94/
95/
96/
97/
98/
99/
100/
101/
102/
103/
104/
105/
106/
107/
108/
109/
110/
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
Nagami
Miki
OD;omausmf (EkdifiHawmfaumifpD0if-tNidrf;pm;)ESihfawGUqkHar;jref;csuf(11-4-97)
OD;atmifZHa0? armifuHxl;rSwfpk pm-113
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
OD;atmifZHa0? armifuHxl;rSwfpk pm-113
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
wifjr? wdkif;q,fwkdif; pm-92
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
OD;bpH? &ckdifESifh jrefrmhvGwfvyfa&; pm-272
oef;oef;OD;-jrefrmhvGwfvyfa&;BudK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;wkdY\tcef;u@ pm-83
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
60
cifjrwfo,
G f
111/
112/
113/
114/
115/
116
117/
118/
119/
120/
121/
122/
123/
124/
125/
126/
127/
128/
129/
130/
131/
132/
133/
134/
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
OD;omausmf (EkdifiHawmfaumifpD0if-tNidrf;pm;)ESihfawGUqkHar;jref;csuf
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
jynfe,fjzpfpOforkdif; ('kwd,wGJ) pm-67
armihfbufweftpD&ifcHpm (&efukefumuG,fa&;0efBuD;Xme 1957) pm-277? aemifukd;um;vQif
armifhbufweftpD&ifcHpm[k twkdTef;rnf/
armihfbufweftpD&ifcHpm ? pm-278
bkHaygufomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
bkHaygufomausmf-awmfvSefa&;(1) pm-153-157
bpH? &ckdifESifh jrefrmhvGwfvyfa&; pm-294-296
armihfbufweftpD&ifcHpm ? pm-284
jynfe,fjzpfpOforkdif; ('kwd,wGJ) pm-69
(c) wdkif;q,fwkdif; pm-96
wifjr? wdkif;q,fwkdif; pm-96
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
wifjr? wdkif;q,fwkdif; pm-98
armihfbufweftpD&ifcHpm ? pm-284
oef;oef;OD;-jrefrmhvGwfvyfa&;BudK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;wkdY\tcef;u@ pm-81
oef;oef;OD;-jrefrmhvGwfvyfa&;BudK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;wkdY\tcef;u@ pm-82
oef;oef;OD;-jrefrmhvGwfvyfa&;BudK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;wkdY\tcef;u@
pm-82-83
OD;pHomausmfESihf awGUqkHar;jref;csuf
cifjrwfo,
G f
61
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
jyefvnfo;Hk oyfcsuf
t*FvdyfwkdYonf jrefrmwpfEkdifiHvkH;ukd (1885)rS pwif uRefjyKodrf;ykdufcJhygonf/ xkdtcsdefrSpwif
jrefrmEdik if &H dS wkid ;f &if;om;aygif;pkw
H o
Ydk nf t*Fvyd w
f t
Ydk m; jyefvnfawmfveS &f ef tcsed jf ynhBf uKd ;pm;tm;xkwcf MhJ u
onf/ yxrausmif;om;oydwf? 'kwd,ausmif;om;oydwfwkdYaMumihf ausmif;om;rsm; jrefrmEdkifiHa&;avmuokdY
0ifvmNy;D e,fcsUJ \zdEydS rf rI sm;ukd wGe;f vSe&f ef BuKd ;yrf;cJMh uonf/ e,fcsUJ t*Fvyd t
f m; awmfveS &f ef jynfytultnD
ukdvnf; &SmazGaecJhMuonf/ xkdtcsdef *syefwkdYuvnf; tm&Sta&SUykdif;ukd odrf;a&;wGif jrefrmEdkifiHonf ppfa&;
t& tcsut
f csmusojzihf jrefrmEdik if t
H m; odr;f yku
d Ef ikd &f ef vkv
d m;vQu&f o
dS nf/ xkaYd Mumifh a'gufwmuku
d q
l t
l m;
oGm;pkdufq&mtjzpfjzihf jrefrmEdkfifiH\tajctaeukd avhvm&efBudKwifapvTwfxm;cJhcsdefvnf; jzpfonf/
a'gufwmuku
d q
l El iS fh ocifA[de;f tp&Sad om wkAYd rmtpnf;tk;H rS jrefrmvli,frsm; &if;ES;D pGm qufqrH cd MhJ uonf/
xkrd w
S qifh jrefrmvli,frsm; (1941)rSpwif *syefEidk if w
H iG f ppfynmoifMum;cJMh u&m 'kw,
d urmppfBu;D jzpfvm
csdef ,kd;',m;EkdifiH befaumufNrdKU ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfukd zGJUpnf;NyD; *syefwyfrawmfESifhvufwGJ
jrefrmEdkifiHodkY (1942)wGif 0ia&mufcJhMuonf/ ,fi;okdY0ifrvmrDuyif jrefrmEkdifiHwGif;okdYa&muf &efukefukd
odr;f Ny;D csed w
f iG f jrefrmhvw
G v
f yfa&; aMujimay;rnf[k jrefrmESihf *syefwu
Ydk wd&cdS MhJ uonf/ *syefwYdk jrefrmEdik if w
dH iG ;f
okYd a&mufvmaomtcgwGiu
f m; vGwv
f yfa&;raMujimay;ko
H mru jrefrmjynfov
l x
l u
k ykd g ESyd pf ufuvljyKvmcJh
Muonf/
tajctaersK;d &ifqidk &f vdrrhf nfuv
dk nf; Akv
d cf sKyaf tmifqef;tp&Sad om jrefrmvli,frsm; *syefEikd if H
wGif &Sad epOfuyif odEiS cf NhJ y;D jzpfonf/ okjYd zpf *syefwEYdk iS fh twlw
JG 0ifrvmrDuyif vGwv
f yfaomjrefrmEdik if H
tjzpf *syefwt
Ydk m; &ifqidk Ef ifdk af &;twGuf jyifqifxm;Mu&ef jrefrmEkid if w
H iG ;f &Sd vkyaf zmfuidk b
f ufrsm;tm; BuKd wif
taMumif;Mum;cJhonf/ okdYaomf xkdtcsdefu ta&;ygaom EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm; axmifxJa&mufaeojzihf
xkdudprnfokdYrQ rpDrHvkduf&/ jrefrmEkdifiHwGif;okdY *syefwkdY 0ifvmNyD;csdefwGifvnf; zufqpfokyfukd awGUjrifvm&
*syefudk awmfveS &f ef Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfrS BuKd ;yrf;cJah o;onf/ okaYd omfvnf; ppfa&;tawGUtBuKH t&
vnf;aumif;? vufeuft&vnf;aumif;? *syefwu
Ydk dk r,SOEf idk af o;ojzihf jyefvnfawmfveS af &;udpu
dk acwa&TU
qkdif;cJh&onf/ ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfu ,if;wkdYtay: rausreyfjzpfvQuf&Sdonfukd odjrifaom Armh
vGwv
f yfa&;wyfrawmf\tiftm;ukd avQmch s&ef pDpOfcNhJ y;D Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmftpm; tiftm;tenf;i,f
om&Sdaom ArmhumuG,fa&;wyfrawmftjzpf ajymif;vJzGJUpnf;apcJhonf/ ArmhumuG,fa&;wyfrawmfukdvnf;
,if;wkdY\ BudK;ukdifrIatmufwGif xm;cJhonf/ tkyfcsKyfa&;bufwGifvnf; ,if;wkdYoabmuscs,fvS,fEkdifrnfh
a'gufwmbarmftm; t"dywdwifajrm uf jrefrmEdik if aH &;ukd cs,v
f ,
S cf MhJ ujyefonf/ pD;yGm;a&;bufwiG v
f nf;
ausmaxmufaemufcrH &Sad om *syefaiGpuLrsm;jzihf jrefrmhp;D yGm;a&;ukd ,kid ef aYJ pcJo
h nf/ use;f rma&;bufwiG v
f nf;
*syefwyfrawmfBu;D csw
D ufvmygu aq;0g;rsm; ygvmrnf[k jrefrmjynfov
l x
l u
k arQmv
f ifch MhJ uonf/ okaYd omf
*syefwYdk 0ifvmcsed w
f iG u
f m; aq;0g;[l pk;d pif;rQ rygbJ jrefrmEkid if aH q;krH sm;&Sd vufuseaf q;0g;rsm;ukd *syefwyf
rawmfu odrf;ykdufcJhojzihf *syefacwf jrefrmvlxkrSm a&m*gb,ab;qkd;BuD;'gPfukd tvl;tvJcHpm;&if;
raooifb
h J aoaMucJMh u&olrsm;vnf; tajrmuftrsm;yif &Scd o
hJ nf/ *syefuifaywkid \
f rw&m;zrf;qD;i;f yrf;
rI'Pfukdvnf; cg;pnf;cHcJhMu&ao;onf/ *syefwkdY\ESdyfpufrIukd rcHEkdifonfhtqkH; jrefrmjynfolvlxk *syeftm;
jyefvnfawmfvSefcJhMuonf/
*syefwYdk jrefrmEdik if o
H Ydk 0ifvmNy;D &ckid w
f idk ;f odv
Yk nf; a&mufum ,if;wkYd pdww
f idk ;f uscs,v
f ,
S cf MhJ uonf/
&ckid w
f idk ;f &if;om;wk\
Yd rsK;d csppf w
d "f mwf&iS o
f efvmap&ef rsK;d aphcsay;cJo
h l q&mawmfBu;D OD;OwrESifh tjcm;&ckid f
rsK;d cspaf cgif;aqmifrsm;\ pnf;k;H vIaYH qmfraI Mumifh &ckid w
f idk ;f &if;om;wkYd rsK;d csppf w
d "f mwf &Sio
f efvmcJo
h nf/ &ckid w
f Ydk
em;rsufpdyGifhvmcJhMuaomfvnf; NAdwdoQwkdY aoG;cGJtkyfcsKyfa&;pepfu tjrpfwG,fvmcJhojzihf ukvm;&ckid t
f "dukP;f jzpfymG ;cJo
h nf/ xkt
d csed f Akv
d &f efatmif OD;aqmifaom Armhvw
G v
f yfa&;wyfrawmfEiS fh *syefwyf
cifjrwfo,
G f
62
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
63
aemufqufwGJ(1)
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
64
aemufqufwGJ(2)
ppf0efBu;D Akv
d cf sKyaf tmifqef;\vlrsK;d a&;ESiyfh wfouf vku
d ef m&ef u&iftrsK;d om; &Jabmftaygif;wkYd
xH o0PfvTmESihf wyfom;rsm; vkdufem&ef tcsufBuD; (4)csuf/
vlrsKd;a&;ESihfywfoufvkdufem&ef
u&iftrsKd;om; &Jabmftaygif;wkdY....
&Jabmfw\
Ydk nDvmcH uGezf &ifo
h Ydk txl;wufa&mufvadk omfvnf; rvGrJ uif;omaom tvkyu
f pd r sm;onf
kwcf sn;f ay:vm uREyfk u
f ,
dk w
f idk rf vmEdik b
f /J uREyfk u
f ,
kd pf m; 'kw,
d ppf0efBu;D Akv
d rf LS ;Bu;D vusmF ESifh Akv
d rf LS ;Bu;D
Mum'kd;wkdYukd apvTwfygonf/
&JabmfwYdk nDvmcHoYdk vlu,
kd w
f idk rf vma&mufEidk af omfvnf; uREyfk \
f 0dnmOfrsm &JabmfwEYdk iS t
hf wlwyl if
&Sd &JabmfwkdY\ uGefz&ifhtxajrmufatmifjrif&m atmifjrifaMumif; txl;qkrGefawmif;aeonf[k &JabmfwkdY
tm; ,kHMunfapcsifygonf/
jrpf0uRef;ay:a'orsm;odkY ,ciftcgu uREkfyfvSnfhvnfvma&mufpOfu uREkfyftm; u&iftrsKd;om;
rsm;\ tBuD;qkH;rdwfaqGwpfOD;tjzpf todtrSwfjyKapvkdaMumif; uREkfyfajymcJhonfukd &JabmfwkdY Mum;rdaumif;
Mum;rdygvdrfhrnf/ uRkEkfyfonf ,ckwzef pum;ukd xyfrHazmfjyurf;vSrf;vkdygonf/ ArmEkdifiHwGif vlrsKd;rsm;
wpnf;wkH;wnf; jzpfrIukdvnf;aumif;? ArmEdkifiHvlrsKd;rsm;ESihf tdrfeD;yg;vlrsKd;rsm; pnf;kH;rIukdvnf;aumif;?
ArmEkid if v
H rl sK;d rsm;onf rSeu
f efaom vlrsK;d a&;w&m; vufuidk x
f m; urmol urmom;wkEYd iS fh tusK;d wlaqmif&u
G f
rIukdvnf;aumif; uREkfyfonf a&S;,cifup ,kHMunfcJhygonf/ okdY,kHMunfonfhtwkdif; uREkfyfwwfEdkiforQ
BudK;pm;aqmif&GufcJhygonf/ qufvufvnf; aqmif&GufoGm;rnfyif jzpfygonf/ uREkfyf\ pdwfxm;rSm
,ckppftajctaewGif cgawmfrSD0g'oabm r[kwfonfukd wdwdvif;vif; em;vnfapvkdygonf/ uREkfyf\
apwemonf u&iftrsK;d om;tay:omru ArmEdik if H vlrsK;d tm;vk;H ay:wGif xm;ygonf/ apwem pdwx
f m;
onf wpfaeYaeY vufiif;tm;jzihf vufawGUuREkfyfjyEkdifonfhtcgwGif xifxif&Sm;&Sm;jrifawGU&ygvdrfhrnf/
vlrsKd;rsm;ESihfywfouf uREkfyf\oabmxm;ukd tusOf;tm;jzihf azmfjy&aomf atmufygtwkdif;
yifjzpfygonf/
1/
rnfolrqkd bmom-omoemw&m;ta&;wGif vGwfvyfpGm rdrdwkdYukd;uG,fvkd&m bmomukd ukd;uG,fcGifh
&Sd&rnf/ EkdifiHawmftpkd;&onf bmoma&;wGif Mum;ae&rnf/
2/
vlrsKd;uGJjym;rIukdvnf;aumif;? bmomuGJjym;rIukdvnf;aumif;? a,musFm;...rdef;ruGJjym;rIukdvnf;
aumif;? tajcjyKum EkdifiHawmftwGif; &mxl;XmeE& tvkyftukdifrsm; &&Sda&;wGif csKyfcs,frIrsm; r&Sd
ap&/
3/
tvkyo
f rm;rsm;onfvnf;aumif;? v,form;rsm;onfvnf;aumif;? tif;orm;rsm;onfvnf;aumif;?
vlrsKd;bmomra&G; tcGifhta&;wef;wl &&Sd&rnf/ tvkyform;rsm;onf usef;rma&;ESihfnDGwfaom
tvkyfcsdefukd omvkyf& em;cGifh&ufrsm; toufarG;0rf;ausmif;vkHavmufaom tcaMu;aiGrsm;
ponfwkdY &-&rnf? vlrsKd; bmom uGJjym;olrsm;twGuf aeYxl;aeYjrwfrsm;ukd tpkd;&kH;ydwf&uftjzpf
todtrSwjf yK&rnf/ v,form;...tif;orm;rsm;wGiv
f nf; oD;pm;cay;jcif;udp? EGm;pm;usuf ae&m
rsm; tcrJhokH;pGJcGifhudp? tdrfokH;xif;0g;? tdfrf,m aqmuf&efopf0g;rsm; tcrJh&&SdcGifhudp? tdrfokH;pm;&ef
om; ig; brf;qD;EdkfifcGifhudpwkdYtwGuf tm;vkH;qif;&Jom; v,form;? tif;om;rsm;onf vlrsKd;ra&G;
&&Sd&rnf/
cifjrwfo,
G f
4/
5/
65
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
cifjrwfo,
G f
66
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
aemufqufwGJ(3)
ykefuefdx<ua&;-TefMum;csuftrSwf (1)
cifjrwfo,
G f
67
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
atmufygtcsufrsm;ukdvnf; wygwnf;aqmif&GufoGm;&rnf/
6/
NrdKUe,fukd pD;rdvQif "m;wyf? vSHwyf? Aefwkd? Aef&Snfwyf? okdif;wyfrsm;ukd zGJUpnf; olwkdYtm;
toD;oD;vufeufrsm;ukd ukid af qmifapum igwk\
Yd vuf&v
dS ufeufrsm;ESifh odr;f ,l&&Sad om vufeufrsm;pkaygif;
ap cefYnm;BuD;us,faom tiftm;jyyGJBuD;ukd usif;yMu&rnf/ enf;tm;jzihf vlxkrsm;twGif;wGif ykefuef
x<ua&;pdw"f mwf tawmrowfEikd af tmif wk;d wufvmayvdrrhf nf/ odu
Yk si;f y&if; zrf;,l&&Sad om *syefoUHk yef;
rsm;ukv
d nf; jynfov
l x
l t
k rsm;ukd jrifap&rnf? okyYH ef;rsm;ukd axmufxm;mwmpGm jyKp&k rnf? (rO;f qJ&)wwf
Edik v
f Qif *syeft&m&Srd sm;tm; zrf;qD;xm;&rnf? aemifta&;BuKH vmvQif igwkt
Yd xJrS tzrf;cH&olrsm;ESifh okyYH ef;csi;f
vJvS,fEdkif&ef taMumif;&Sdonf/
7/
tiftm;jyyGBJ u;D rsm; usi;f yNy;D aomtcgwGif w&m;yGrJ sm;ukv
d nf; usi;f yum zufqpfwu
dk zf suf
a&; jynfolYvGwfvyfa&;tzGJUrsm;ukd zGJUpnf;a&;twGuf ppfwyftwGuf vlrsm;ukd odrf;oGif;ap&rnf/ (ArmhvGwf
vyfa&; wyfrawmfjyefwrf;ukd zwfjy&rnf? a&SUa&Smuf uGefjrLepfuvyfpnf;rsm;ukd rzGJUpnf;awmhbJ zufqpf
wkdufzsufa&; jynfolYvGwfvyfa&;tzGJU uvyfpnf;rsm;ukdom zGJUpnf;awmhrnf/)
8/
ykeu
f efx<ua&; wm0efcw
H yfom;rsm;onf rdrw
d q
Ydk idk &f me,fy,frsm;wGif &mZ0wfusL;vGecf suf
rsm;ukd aumif;pGmzdESdyfokwfoifay;&rnf/
9/
okdavSmifxm;aomypnf;rsm;ukd odrf;,la0iS&m trsm;jynfolwkdYESihf oifhjrwfaumif;rGefpGm
qufqHap&rnf? y#dyu rjzpfap&/
10/ ykefuefx<ua&;wGif yg0ifaqmif&Gufaom Armhwyfrawmfom;rsm;onf rdrdwkdYoufqkdif&m
ppf0wfppfpm;rsm;ESifh qifEMJT u&rnf/ okrYd o
S m ppfwu
dk af eaom vlwpfrsK;d \tcGit
hf a&;ukd 'ifjynh&f Ekid af yvdrrhf nf/
wpfcgwpf&Htm;jzihf rvTJomrQomvQif t&yf0wft&yfpm;ukd 0wfwkduf&rnf/
11/ NrdKU&GmumuG,fa&;tzGJUrsm;ukd zGJUpnf; Nidrf0yfydjym;a&;ukd xdef;odrf;ap&rnf/
12/ ykefuefx<ua&;ESihfywfoufaomtcsuftvufrsm;ukd odap&ef atmufygpmapmifrsm;ukd
avhvmMu&rnf/
(1) ykefuefbkdYjyifMupkdY (2)ajymufusm;ppfy&d,m,f? (3) wkwfjynfESifh Mu,feDwyf (4)rD;avmifajr
y-'k (5) ajymufusm;ppfqkdwm bmvJ (6) usrESihf &JeDwyf (7) ykefuef&ef tcsdefusNyDdESihf jynfolYppftzGJUrS
xkwfa0onfh aMumfjimpmwrf; 1-2-3-4zufqpfwkdufzsufa&; jynfolY
vGwfvyfa&;tzGJUcsKyf
cifjrwfo,
G f
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
68
usrf;ukd;pm&if;
rl&if;taxmuftxm;rsm;
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
wyfrawmfarmfuGef;wkduf
10/
11/
12/
EBR. 30
Aung San
wyfrawmfarmfuGef;wkduf
13/
14/
wyfrawmfarmfuGef;wkduf
15/
CD. 20
From Fascist Bondage to New Democeacy: The New Burma in The new world
(Rangoon, Nay Win Kyi Press 1945)
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
CD. 20
owif;pmrsm;
wkdif;cspfowif;pm
wkdif;cspfowif;pm
wkdif;cspfowif;pm
wkdif;cspfowif;pm
aeYpOfaMu;rkHowif;pm
Armhacwfowif;pm (txl;xkwf)
Armhacwfowif;pm (txl;xkwf)
Armhacwfowif;pm (txl;xkwf)
jrefrmhtvif;owif;pm
jrefrmhtvif;owif;pm
ol&d,owif;pm
13-5-1942
15-5-1942
8-6-1942
6-8-1942
20-12-1941
1-8-1943
13-11-1942
25-12-1943
26-1-1942
31-3-1942
20-3-1942
cifjrwfo,
G f
69
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
wpfqifhcHtaxmuftxm;rsm;
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
cif&D? a':
cspfyef? armif
uRefawmfyg0ifcJhaom rDemrDuDuef;
(jyef) jrefrmhajrodkY *syefxkd;ppf? &efukef? jrefrmjynfpmtkyfwkduf?
1965
wm&m? Akdvf
&Jabmfo;Hk usyd jf ynfawmfjyef? wwd,tBurd ?f &efuek ?f a'gif;ykEH ydS w
f u
dk ?f
1973
wuokdvfpdefwif
1945-zufqpfawmfvSefa&;orkdif; &efukef? pyg,fatmifpmpOf?
1966
wifjr? ocif
zufqpfawmfvSefa&;XmecsKyfESihf wkdif;q,fwkdif;? &efukef?
pyg,fatmifpmpOf? 1968
bkHb0rSmjzihf (&efukef? woufwmpmay? 1974)
wifjr? ocif
wifatmif (AkdvfrSL;BuD;a[mif;) *syefacwfppfynmawmfoifwpfO;D ? yxrtBurd (f &efuek ?f aomMum
ykHESdfyfwkduf? 1971)
Av? Akdvf
vGwfvyfa&;c&D;waxmuf
bpH? OD;
&ckdifwkdif;&if;om;rsm;ESihf jrefrmEdkifiH\vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI
(&efukef? rkd;rif;pmay? 1966)
bkHaygufomausmf
awmfvSefa&;c&D;0,f(1)? (&efukef? oEmatmifpmay? 1973)
AkdvfcsKyfatmifqef;ESihf &JabmfokH;usdyf? a&Twkpmay? 1968)
rif;acgif? Akdvf
armifarmif? a'gufwm
jrefrmEdkifiHa&;c&D;ESihf AkdvfcsKyfBuD;ae0if;
(&efukef? yk*HykHESdyfwkduf? 1969)
armifb
h ufweftpD&ifcpH m (&efuek u
f muG,af &;0efBu;D Xme? 1957)
jra'gif;kd
&JabmfokH;usdyftwKywd (&efukef pmayAdrmefykHESdyfwkduf? 1991)
vGif? ocif
*syefacwfArmjynf (&efukef? oD[ykHESdyfwkduf? 1969)
vS? OD;? vlxk
owif;pmrsm;uajymjywJhppftwGif;Armjynf? wwd,wGJ
(rEav;? BuD;yGm;a&;ykHESdyfwkduf? 1968)
okawoe&Jabmf
&JabmfokH;usdyfESihf ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfppfaMumif;BuD;rsm;
(&efukef? &JtkH;ausmfykHESdyfwkduf? 1975)
jynfawmfomc&D; (yxrwGJ)? yxrtBudrf (&efukef? pmayAdrmef
oefY? OD;
ykHESdyfwkduf? 1961)
oef;oef;OD;? r
jrefrmhvGwfvyfa&;BudK;yrf;rIorkdif;wGif &ckdifwkdif;&if;om;wkdY\
tcef;u@ (r[m0dZmbGJUtwGuf wifoGif;aomusrf;-1992)
odef;azjrihf
ppftwGif;c&D;onf? wwd,tBudrf? (&efukef? yk*Hpmtkyfwkduf?
1966)
tkdEkdwkd;k? rpwm
*syefppftkyfcsKyfa&;acwf jrefrmEdkifiH
(&efukef ? yk*Hpmtkyfwkduf? 1975)
70
cifjrwfo,
G f
1.
Ba Maw, Dr
2.
Ba Than, U, Dhamika
3.
4.
Ba U, U
Bisheshwar Prasad, Dr
5.
Trager Frank
6.
7.
Mg Mg,
Won Zoon Yoon,
jrefrmEkdifiHokdY*syefwkdY 0ifvmjcif;ESihf
&ckdifa'o zufqpfawmfvSefa&;
awGUqkHar;jref;onfh yk*dKvfrsm;pm&if;
trnf
*kPfxl;
OD;pHabmf
bkHaygufomausmf
OD;pHomausmf
tNidrf;pm;? jrefrmpmXme
vGwfvyfa&;armfuGef;0if yxrqihf
EkdifiH*kPf&nfyxrqifh? armfuGef;0ifyxrqifh
pufrI(1) (tNidrf;pm;)
EkdifiHawmfaumifpD0if (tNidfrf;pm;)
OD;omausmf
awGUqkHar;jref;onfhaeY
10-8-96
12-2-97
3-10-96
11-4-97