You are on page 1of 129

Luminary Magazine Volume 4,No.

7 1

1
“tvif;tdrf.rl0g'”
(1) ppfreS af ompmayvGwv f yfciG &hf aSd p&ef
(2) tm%m&Sipf epfreS o
f r#wdu k zf suf&ef
(3) 'Dru
kd a&pDawmfveS af &;tiftm;pkrsm;ESihf
vufwGJ aqmif&Guf&ef
(4) jynfol jynfom;wdk h.cHpm;csufudk wifjy&ef//

odk “zd
h wfac:tyfygonf”
Edh kih fih Hah h&;/vl
h h h rh +ah h &;/pD
h h ;yGg;a&;
tawG;tjrif aqmif;yg;rsm;
a0zefa&; h aqmif rS h h h h h ;yg;rsm;
h h h h h h
uAsm/0wWKwdk/umwGef;/yef;csD rsm;udk
rnfolrqdk vGwfvyfpGmh h ay;yd h h h h k hE
h dkih fyh gonf
h h h h //

pmrlrsm;udk(15)&ufae h
aemufqHk;xm;jyD; ay;ydkΠ}uyg&ef
&Spfav;vHk; arwW ta&;awmf m&yfct H yfyyHk}uD gonf ; 22 // ESpfjynfh
txdrf;trSwf opPmjzifhay;ydk hygonf//
2 Luminary Magazine Volume 4,No.7

2
tvif;tdrpf um;
rmwdum pmrsuEf mS 5

acwf_ydKifcHpm;rSk(uAsm)
wdik ;f jynf&J t
h ysKd pif =unfatmif 8
r+yD;ao;aom rsKd ;qufopfwkd &h J h tcef;quf h h zsmyHkvHkeDOD; 9

uAsm
ausmufbv D ;l eJ h yef;yGiu
hf av;i,frsuEf mS at;jrESif;&nf 11
b,fvckd spvf kd h b,favmufcspo f vJav armifpdk;csdef 12
avmui&Jukd zefw;D =ujcif; cifarmifvGif 13
vufcsi;f wGv J kd h zd;k oHn
k 14
8888 &mZ0if Myu Tsaw 15
*sLvdkif cef;'gatmifcrf; 17
cGyfa'gif;aoG; xGef;+idrf; 18

tvif;tdrf umwGef; AZY 19


pum;ajymcef ;
vGwv
f yfciG uhf kd xifovdok ;kH wdik ;f raumif;bl; 0if;az 20
olwkd t
h jrif olwkd ph um; ud&k +J idr;f / udak tmifo&l jrifh 87

pmzwf c ef ;
vlxek J Eh ikd if aH &; eENwifah qG 55
88 rsd K ;quf a usmif ; om;rsm;.
trS w f w &pum;rsm; 21

Luminary Magazine Volume 4,No.7 3

2 3
8888 ta&;awmfyHk}uD;txdrf;trSwfpkpnf;r+
,Ofaus;r_okd h OD;n$wjf cif; aZmfaZmfatmif 32
OuUX 2 udo k [ D wifah qG ESihf awG q
h akH r;jref;jcif; 39
cGyaf 'gi;f wdk &h J eh 'd ge;f wifjrifah rmf 44
Armjynfu t&d;k wGeo
f u
H sL;&ifo
h nft
h cg cGgnKd 50
EdkifiHa&; / okw / &o aqmif;yg;rsm;
rsKd ;qufopfvkd q h =kd u&mrSm &Jabmfzdk;oHacsmif; 58
ppfu|eaf cwf ,ae v h il ,frsm; armifpdk;csdef 61
tcsKd vh ol m;um; tdak v h h *h % k af jymifav h h h &Jabmfzdk;oHacsmif; 64
twdwo f rdik ;f udk jyefveS w
f thJ cg vlxpk ed 0f if; 66
*syefujrefrm bmbmbdk;bdk; 75
aea&mifatmufu tEkynm aejcnf 80
usaemfpOf;pm;rdaom tydik ;f tprsm; rif;rif;odef; 83
t"rRjyKjcif;onf Oya'r[kwf a&S ah e OD;armifarmif 91
0wˆKwdk
om;trdEpS af ,muf xl;wifh 96
tcef;quf EdkifiHa&; tawG;tac:
p=um0VmxJu'dik ,
f mvufwpf (18) rd;k ajropf 100
bmomjyef tcef;quf
tdraf jrSmifavSmiftrd f tcef; (33) armifarmifvwf 105
tcef;quf EdkifiHa&;tawG;tjrif
'Da&jrifo
h pf jroef;wifh 112
tm%modr;f awmfveS af &;aumifppD pftyk pf w
k &m;cH}uD;rsm; "gwyf rkH sm; 122
88ta&;awmfy}kH uD;ESihf wqufwpyfwnf;tm%m&ppftyk pf k "gwyf rkH sm; 124

4 Luminary Magazine Volume 4,No.7

4
tvif;tdrpf um;
awmf v S e f a &; ta&;awmf y H k w ck jzpf a y:vm&onf qd k o nf u m;
ta=umif;w&m; oufoufrJhr[kwfay? tusdK;w&m;rsm;a=umifh ta=umif;
w&m;rsm; jzpfay:vm&jcif;jzpfonf? urBmhordkif;rSma&m/ jrefrmhordkif;rSmyg
xif&Sm;pGmawG@jrifEdkifonf? wdkif;wyg;vufatmuf +Adwdo# t*FvdyfudkvdkeD
u|eb f 0Y tzufzufrS tjrwfxw k f zdEydS cf sKyfcs,+f yD; tkycf sKyfaeaomumv 1900
jynfhESpfrsm;wGif wdk;wufaom acwfynmwwf vli,fawG&J@ vlr_a&;}udK;yrf;
aqmif&Gufr_rsm;rS wqifh EdkifiHa&;toGifaqmifvm+yD; EdkifiHvGwfajrmufatmif
}uKd ;yrf;cJ=h uonf? ausmif;om;rsm; uvnf; udv k ekd D ynma&;pepfukd 1920/ 1935/
1938 ausmif;om;oydwf wdkufyGJrsm;ESifh tHwkcJ@=u onf? wqufwnf;yif
vlxv k w l ef;pm;tm;vH;k yg0ifcahJ om 1300 jynfEh pS f ta&;awmfy}kH uD;udk qifEu J$ m
t*Fvyd u f kd wduk yf 0JG ifc=hJ uonf?
xd k r S w d k @ Armtpnf ; t&H k ; }uD ; . t*F v d y f t cuf Armtcsuf
aºu;G a=umfoaH tmufwiG f ocifatmifqef;OD;aqmifum t*Fvyd u f kd vufeufuikd f
awmfveS Ef ikd cf o hJ nf? od@k aomf vufeuf udik af wmfveS af &;wGif tm;ud;k rdc&hJ aom
zufqpf*syefvufatmuf (3) ESpfwmwGif &ufpuf=urf; =uKwfr_rsm;ESifh
&ifqdkifcJh=u&+yD;/ zufqpf*syefudkyg AdkvfcsKyfatmifqef; OD;aqmifr_atmufwGif
wdkif;jynfrS armif;xkwfEdkifcJhonf? odk@aomf zufqpfrsdK;aphum; jrefrmjynfwGif
oaE<wnfusecf hJ avonf?
t*Fvyd w f @kd 'kw, d t}urd f jyefvnf0ifa&mufvm+y;D qufvufu|ejf yK&mrSm
AdkvfcsKyf atmifqef;ESifh zqyv tzGJ@tpnf;}uD; OD;aqmifr_atmufwGif
vGwv f yfa&;twGuf }uKd ;yrf; aqmif&u G =f uonf? od@k aomf Adv k cf sKyaf tmifqef;onf
vuf&;kH &nf/ ESv;kH &nf wdu k yf rJG sm;jzifh }uKd ;yrf;aqmif&u G af ecsed f 1947 Zlvikd v f (19)
&ufae@wiG f wjcm;acgi;f aqmif }uD;rsm;ESit hf wl tm%m&l; vlowfaumifw@kd .
vky}f uo H wfjzwfru _ kd cHc&hJ avonf?
wdkif;jynf. rsdK;cspfxdyfwef; acgif;aqmifrsm; qHk;&_H;cJh&+yD;/ AdkvfcsKyf.
Edik if aH &;vrf;a=umif; wdu k yf JG ay: Yyif 1948 ZEM0g&v D (4) &ufae@wiG f jrefrmonf
urBmt h v,fY vGwv f yfaom jynfaxmifpk Edik if t H jzpf ay:aygucf &hJ onf? jrefrmwd@k
vGwfvyfa&;onf jynfolvlxkw&yfvHk; touf/ aoG;/ ac|;rsm; ay;qyfum
Luminary Magazine Volume 4,No.7 5

5
Ad k v f c sKyf a tmif q ef ; . OD ; aqmif r _ a tmuf w G i f pnf ; &H k ; pG m yg0if q if E G J
Edik cf ahJ oma=umifh &&Scd jhJ cif;yifjzpfonf?
vG w f v yf + yD ; acwf w G i f u m; tm%m& zqyv tzG J @ tpnf ;
twGi;f wGiaf &m/ Edik if aH &;tif tm;pk/ wdik ;f &if;om; tiftm;pkrsm; twGi;f wGiyf g
olwvl igwrif;ESihf tm%m+ydKif=u&m q&marG;/ wynfah rG; t+ydKif}uJ=u&m
vufeufuikd f ppftyk pf k ay:aygu}f u;D xGm;vmcJ&h onf? Edik if aH &;tiftm;pkrsm;u
ppfwyfut kd oH;k cs tm%mvk=u&mrS ppfwyfonf Edik if aH &;tiftm;pk rsm;udk
jyeftoH;k csum ppftm%m&Sipf epfukd wnfaxmifEikd cf o hJ nf? xdrk S Adv
k af e0if;ESihf
taygi;f tygrsm;. ppfwyfvw l ef;pm;onf wefc;kd }uD;xGm;vm&avonf?
od@k aomf trsKd ;om;vGwaf jrmufa&; acwftqufquf jynfoal &S@rS
&yfwnfcJhaom ausmif;omxkonfum; ppfwyftm%modrf; tkyfcsKyfr_udk
jyif;xefpmG qef@usiu f ef@uu G cf ahJ v onf? xd@k a=umifh Adv k af e0if;ppftyk pf rk S
ausmif;om;xkukd t+idK;xm;rkew f ;D um 1962/ rwfv (2) &uf tm%modr;f
+yD;csed rf yS if ausmif;om;xkukd jyif;xefpmG owfjzwfErdS ef if;um/ vGwv f yfa&;
ordik ;f 0if ausmif;om;or*~ taqmufttH}k u;D udyk if Zlvikd v f (7) &ufae@wiG f
azmufczJG suq f ;D ypfco hJ nf? od@k aomf ppftyk pf [ k m or*~taqmufttHu k o kd m
azsmufzsuf zsuq f ;D ypfEikd af yr,fh ausmif;om;xk. cGyaf 'gi;f pdw"f gwu f ukd m;
azsmufzsufEdkifpGrf; r&SdcJhay? 1963 or*~ESpfywfvnf v_yf&Sm;r_/ 1969
u|e;f qG,t f a&;tcif;/ 1970 wuUov kd af &$&wk/ 1974 OD;oef@ ta&;tcif;/
1976 r_ikd ;f &mjynfh ESihf tvkyo f rm; ta&;tcif;rsm; ponfh ta&;awmfykH
wdkufyGJrsm;u ppftkyfpk. rqv ygwD tm%m&Sifpepf wkefv_yfcJh&aom
ordik ;f pmrsuEf mS rsm;yifjzpfonf?
Adv
k af e0if; ppftyk pf . k rqv ygwt D yk cf sKyfro
_ nf wdik ;f jynfwiG ;f
taxGaxGt=uyf twnf;rsm;/ ygww D iG ;f r+idro f ufrr_ sm; ESihf urBmt h vnfrmS
tqif ; &J q H k ; Ed k i f i H b 0 a&muf c J h & +yD ; 1987 aiG p uU L zsuf o d r f ; vd k u f & m
jynfolwdk@t=uyfwnf;qHk;b0 a&mufcJh&onf? 1988 pufr_wuUodkvf
ausmif;om; ta&;tcif;wGif &ufpufpGmypfcwfajz&Sif;&mrS ausmif;om;
zke;f armf/ pd;k Edik w f @kd aoqH;k cJ&h +yD; wuUov kd af usmif;om;xk rcHr&yfEikd jf zpfum
rqv ppftyk pf u k kd &ifqikd f tHwak wmfveS =f u&mrS 8888 ta&;awmfy}kH uD;udk
wwdik ;f jynfv;kH yg0ifqifEEJ$ ikd cf =hJ uonf?
xdk 1350 jynfh ta&;awmfy}kH uD;rS rqv ppftyk pf . k orw (3)
6 Luminary Magazine Volume 4,No.7

6
a,mufukd jzKwcf sEikd cf hJ onf? Adv k af e0if; ppfwyf txl;wkev f y_ uf m ppfwyftm%m
vufvw $ &f rnfukd a=umuf&@HG +y;D 1988 pufwifbmv (18) &ufae@wiG f jynfou l kd
ypfcwf/ owfjzwf+yD; wdkif;jynftm%mudk xyfrHodrf;cJhonf? jrefrmhajrum;
aoG;v$r;f cJ&h onf?
ppftkyfpk 1990 jynfhESpfwGif a&G;aumufyGJ usif;ycJhaomfvnf;
wwdkif;jynfvHk; tjywftowf tEdkif&&SdcJhaom a':atmifqef;pk=unf
acgi;f aqmifonfh trsKd ;om;'Dru kd a&pD tzG@J csKyuf u kd m; ppftyk pf k *wd*0wfysuu f m
tm%mv$aJ jymif; ray;cJah y? 8888 ta&;awmfy}kH u;D udk OD;aqmif wdu k yf 0JG ifcahJ om
88 rsKd ;quf ausmif;om;rsm;udu k m; zrf;qD;/ owfjzwfrr_ sm;jzifh acsre_ ;f cJah v onf?
ppftkyfpkonfum; acgif;aqmifydkif; vlomajymif;vJcJhaomfvnf;
ppftm%m&Sif pepf udu k m; qufvufuikd pf u JG m tm%mwnf+rJa&;twGuf
&ufpuf,kwfrmr_ aygif;pHkjzifh jynfoludk zdESdyfaeqJjzpfonf? wdkif;&if;om;
vlrsK;d pkrsm;udu k m; rsK;d wke;f owfjzwfaeqJ jzpfonf? ppftm%m&Sipf epf w&m;0if
jzpfay:wnf+rJa&;twGuf 2008 t"rRtajccH Oya'udk jyXge;f um xdOk ya'udk
tajcjyKv#uf 2010 a&G;aumufyGJudk usif;y&efpDpOfaeonf? &Spfav;vHk;
ta&;awmfyHk}uD;udk OD;aqmifyg0ifolrsm;ESifh 'Drdkua&pD vdkvm;olrsm;udkum;
rw&m;zrf;qD;/ tusOf;csxmcJhonf? ppftkyfpkudk qef@usifolrSefor# +zdKzsuf
cHc=hJ u&onf?
ppftkyfpk. wrsdK;om;vHk; ppfu|efjyKa&;onf &Spfav;vHk; ta&;
awmfy}kH uD;. yef;wdik f r[kwaf y? wpfygwt D m%m&Sif pepf zsuo f rd ;f ypf/ rqv
ppftpd;k & tvdrk &S/d 'Dru kd a&pD &&Sad &; 'd@k ta&; onf 8888ta&;awmfy}kH uD;wGif
jynfolwdk@ aoG;ESifha&;um wdkufyGJ0if awmif;qdkcJhaom tem*wfjrefrmEdkifiH
ta&;yifjzpfonf?
'Drdkua&pD tESpfom&ryg/ vGwfvyf+yD; w&m;r#wr_r&Sdonfh 2008
tajccHOya'ESihf vlxv k w l ef;pm; t&yf&yf vGwv f yfpmG yg0ifrqifEEJ$ ikd of nfh 2010
a&G;aumufyo JG nf u|Eykf w f @kd pnf;vH;k nDnw G pf mG yl;aygi;f wdu k zf suf wGe;f vSe&f rnfh
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD;. &mZ0if aºuG;yifjzpfonf?
rw&m;r_ukd rnfo@kd yif qef@usiw f eG ;f vSeaf pumrl w&m;r#w.?
tm%m&Sirf eS o f r# usq;kH ap&rnf?

tvif;tdr&f aJ bmfrsm;
Luminary Magazine Volume 4,No.7 7

7
acwf_ydKifcpH m;rl uAsm

wdkif;jynf&J h tysKdpif
&ifom;-
rrSnahf o;wJh
tysKdpif
t&Sifr?
u|eb f 0 a&mufro hJ m;
arG;zGm;r,fw h ikd ;f jynf
pd@k z@kd E@kd &nf
rif&h ifrmS
rwnfapeJ@?
&ifom;-
rrSnahf o;wJh
tysKdpif
t&Sifr?
om;tdrf
wHcg;0
zGifhyg?
Ed;k =um;wJw h ikd ;f jynf
om;oaE< wnfyap
aiGE@kd &nf =unfyap?
Zmenf&ifaoG;
arG;wJah e@?
u|ef eJ@ u|eaf pmf
aq;=ua[h?--?

=unfatmif
rSwcf su?f ? opPmr*~Zif;rS ul;,laz: jyygonf?

8 Luminary Magazine Volume 4,No.7

8
acwf_ydKifcpH m;rl uAsm
r_yD;ao;aom rsdK;qufopf(1)wdk h&J htcef;qufwdkufyGJ
1920 'DZifbm 5 &uf
udv k ekd D jAL&du k &uftyk cf sKyfra_ tmufrmS
&efuek f wuUov kd Of ya'
oydwaf rSmufa&; awmfveS yf rJG mS
“,leAD mpwD tufOya' ysupf ;D ygap”
“qm&,f*su D &ufa'guf jyefomG ;”
aºuG;a=umforH sm;eSihf ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;&Jh
trsKd ;cspw f phJ wd f
wd@k ..... tav;jyKw,f?
(2)
1930 atmufwb kd m 30 &uf
vlceG f ajrcGef o\ar"cGef
tcGe}f uD;rsm; zdEydS t f m;a=umifh wdik ;f jcm;e,fcs@J ukd
awmfveS w f u kd x f w k cf ohJ nfh toufpeG o hf mG ;
v,form; olyek f
*ÏKef q&mpH acgi;f aqmif&@J
trsKd ;cspw f phJ wd f
wd@k ..... tav;jyKw,f? (4)
(3) 1945 rwfv 27 &uf
1938 'DZifbm 20 &uf Armh awmfveS af &;ordik ;f rSm
udvk ekd v
D ufyg;ap&J@ w&m;rJrh _ tkycf sKyfa&;udk zufqpf&ikd ;f e,fcs@J
awmfveS af oG;eJ@ oydwaf rSmuf awmfveS f wdu k x
f wk cf =hJ uwJh
ra=umufw&m;eJ@ tHw&k if; rsKd ;qufopf acgi;f aqmifrsm;
twGi;f 0ef&;kH ud0k ikd ;f ocifatmifqef;
t&dik ;f rdp>m jrif;pD;ykvyd w f w k af tmuf ocifoef;xGe;f / ocifp;kd
jym;jym;arSmuf t&du k cf &H ocifA[de;f / ocife/k ocifvaS z
*syq
f ifaumvdyaf usmif;om; ‘udak tmifausm’f &J@ .............
toufpaw;ay;cJh .............
rsKd ;csppf wd &f w
dS hJ acgi;f aqmifukd wd@k ...... tav;jyKw,f?
wd@k ..... tav;jyKw,f?
Luminary Magazine Volume 4,No.7 9

9
(5)
1962 Zlvikd f 7 &uf
wuUov kd f or*~ rdik ;f axmif+zdKcGJ
aoG;ajrus vlowfyJG ta&;awmfykH
1974 ckEpS f tvkyo f rm; ta&;tcif;
aoG;csi;f csi;f eD&J ta&;awmfykH
urBmu h vk or*~ twGi;f a&r_;csKyf
OD;oef@psmye v_y&f mS ;r_wu kd yf JG
rdi_ ;f &mjynfv h y_ &f mS ;r_ aoG;ajruswu kd yf JG
rs;dk qufopfw@kd &@J acgi;f aqmif
ausmif;om;rsm;&J@ OD;aqmifr_
wd@k ..... tav;jyKw,f?
(6)
1988 =o*kwv f 8 &uf
&Spaf v;vH;k ta&;awmfyo kH rdik ;f rSm
wygwD tm%m&Sit f pd;k & jzKwfcscw hJ hJ
rsKd ;qufopf ausmif;om;acgi;f aqmif
&Jabmf rif;udEk ikd f (8)
&Jabmf udu k =kd uD; 2010 rS onf
&Jabmf rd;k oD;ZGef pwJh tem*wf 21 &mpkopf c&D;rSm
ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;udk ta&;awmfyo kH pf
wd@k .....tav;jyKw,f? rsKd ;qufopfw@kd &@J tcef;qufwu kd yf rJG mS
(7) awmfveS af &; tiftm;pk
2007 pufwifbmv 18 &uf pnf;vH;k nDnw G rf _
a&$0ga&mifta&;awmfyo kH rdik ;f rSm yl;aygi;f aqmif&u G rf _
ukeaf ps;E_e;f usqif;a&; ppftm%m&Sif jzKwfcsa&; vufwcJG sw d q
f ufr_
awmfveS af &;rS rsK;d qufopfacgi;f aqmif vlxek iS hf wom;wnf; jzpfaer_
t&Si*f rB&D eSihf &[ef;ysKd rsm; armfueG ;f opf b,fvx kd ;kd rvJ
&Jabmfxifausmf wdu k yf aJG ysmf igw@kd ..... tav;jyKzd@k apmifah e+yD? ?
'Dru kd a&pD tiftm;pkrsm;
wdk@..... zsmyHk vHek OD ;D
tav;jyKw,f? Zlvikd /f 31/ 2010(rd;k rc tifwmeufr)S
10 Luminary Magazine Volume 4,No.7

10
ausmufbv
D ;l eJ h yef;yGihf uav;i,frsufEmS
ausmufbv D ;l rsuEf mS
ol@toufrowfyg
a&SmifusOfyg.
vl&m0ifatmif *wday;
bmoma&; ckw;kH vkyf
ppf&mZ0wfaumif rsuEf mS ,kwf
aumufusppf Of;vJ rsuEf mS ykwf
zdEySd f Adv k u f s rsuEf mS pkwf
jzKwford ;f xm;&rJh ae&m
ordik ;f jywdu k x f rJ mS
&moDawGom tvDvaD jymif;
ppf&mZ0wfaumif rsuEf mS rajymif;
romacgi;f xJtxd o,faqmif uav;i,frsuEf mS
olw@kd u, kd w f ikd f ,laqmifomG ;? pmoifcef; pdu k cf if;xJu
rdbarwWm ysK;d cif;xJu
yef;yGirhf suEf mS jzLv$oef@pif yef;uav;rsm;
awm&dik ;f ajrrSm zdEydS o f l vSpH yG zf sm;rSm zl;yGihf
vrf;ab; jrufawmawGxrJ mS ausmif;om; tcGit hf a&;
jruf&ikd ;f ajr&dik ;f awGxrJ mS rdbq&m tcGit hf a&;
&Si;f oef@ jzLv$pmG yGihf vlxak wG&@J tcGit hf a&;
a&mifpykH ef;yGiu hf av;rsm; awmif;qdk toufaoG; ay;qyf
t&d;k om;qH;k zl;yGihf odumQ }u;D jrwf wefb;kd
b,fob l ,f0grS tqdyrf oifh jrwfE;kd p&m rsuEf mS eJ@
avmuajrudk tvSqif ppfbv D ;l &J@ rsuEf mS
yef;&dik ;f yGi&hf @J wefb;kd Edi_ ;f ,SOf =unfph rf;yg?
jrwfE;kd p&m yGiv hf m$ eJ@
at;jrESi;f &nf
ppfbv D ;l &J@ rsuEf mS ar30/2010
(88 ta&;awmfyHk}uD;wGif ppftm%m&Sif ae0if;tkyfpk.
Edi_ ;f ,SO=f unfph rf;yg?
vSHpGyfzsm;wGif usqHk;cJh=uaom tjzLtpdrf;ausmif;om;
vlrr,f tmZmenf uav;i,frsm;odk@*k%fjyKOD;!$wfjcif;)

Luminary Magazine Volume 4,No.7 11

11
b,fvdkcspfvdk hb,favmufcspfovJav´
1? olw@kd u cspo f wJah v
odycf spof wJah v
cspvf eG ;f wJh Armjynf ajrjyif
ppfajrjyiftjzpf vkyv f u kd w
f ,f
vlowfuiG ;f jzpfomG ;w,f
tcsKyfcef;awG jzpfomG ;w,f
olw@kd tcsprf sm; pGr;f Edik of m;
Armjynf ajrwv$m;?

olw@kd u cspo f wJah v


odwcf spo f wJah v
cspv
f eG ;f xuf trdajrxuf
ud,
k u f sK;d pD;yGm;vkyu f u
G f
aoG;yifv,fxuf
aps;uGut f jzpf vkyv f u kd wf ,f
atmf--- olw@kd tcsprf sm; pGr;f Edik o f m;? zG@H +zdK;jcif;eJ@ qifjref;zd@k
v_y&f mS ;&ke;f uef ol&aJ umif;wd@k
trdajrudk cspw f ,fcspw f ,f ud, k u f sK;d pGe@f vw
$ cf =hJ uvd@k ?
aoG;pkwjf c,fv, S f Zdrcf zH @kd
ud,
k zhf @kd igzh @kd rdom;pkz@kd aoG;touf xyfxyfay;qyf&if;
toH;k csae=uvd@k ? trdajr&J@ ajcawmf&if;
igw@kd cspjf cif; azmf=uL;=u
2? tzdEySd cf H igw@kd igw@kd wdik ;f jynftb,fr# cspcf o hJ r#
trdajrudk odycf spv f @kd oufaotwefwef xlc&hJ
vGwv f yfwikd ;f jynf jzpfapzd@k t&d;k awmifvykd ckH =hJ u? ?
+idr;f csr;f r_e@J qifozd@k
r#wr_e@J tvSqifz@kd armifp;kd csed f
wd;k wufwnf+idrf jzpfapzd@k Zlvikd f 18-2010
12 Luminary Magazine Volume 4,No.7

12
avmui&Jukd zefw;D -ujcif;
- oli,fcsi;f
tckawmh uk, d rf jyKayr,fh
oljyKv#if
ud,
k -f -udk oufa&mufapwJh
(a*[ aA') ykpm> wyk'af =umif-h -?

- bmpdu k pf ukd xf uG w f hJ
igw@kd &@J --wdik ;f jynf
tckawmh zse;f vdu k &f wJah q; td-k -'Dxufyakd jym&&if
yd;k awGusv@kd w-hJ -? igu h kd }uD;us,w f ,fvkd rxife@J
23000 r*~g0yfausmf
- tusK;d &dS r&dS odapcsiv f @kd xkww f hJ v#ypf pf"gwt
f m;
ig ajymjyaewm obm0"gwaf iG@ pGr;f tife@J
yifjzpfaq;qdk yifjzpfaq; v#ypf pf"gwt f m;
oD;atmifaq;qdk oD;atmifaq; tajrmuftrsm; xkwEf ikd yf g&@J e@J
rxl;ygb;l --? EsLuvD;,m; qdw k m}u;D
- at; xl;wmu zefw;D ae=ujyef+yD--?
aq;zse;f &vGe;f vd@k
aq;eH@ &_&u _d f - tod
acsmif;w[Gw[ f w G f qd;k wmbJ twwfynm
tzwfwifw,fav--? vH+k cHKrl
ygw0f ef;usi&f @J
- wref;nufatmif obm0w&m;awGukd
&moDrvifah tmif em;rvnfwwfao;wJh
rvky=f uawmhb;l igw@kd --jynfoal wGukd
ta=uG;wifc+H yD; csmEdb k ikd f u
h &,farmaerSm
aq;zse;f ae=uw,f--? jrifa,mifaerdao;yg&@J ?
cifarmifviG (f jynf)
2010-3-8
Luminary Magazine Volume 4,No.7 13

13
vufcsif;wGJvdk h
Edik if &H yfjcm;
tae=umoGm;awmh
ig&h @J pw
d rf sm; ayawaw?

igjh ynf ig&h mG igZh mwdajr


jyefcsiw f phJ w
d f rsKu
d modyv
f @kd
pdwx f rJ awmh a=uGae+yDav?

a&jcm; ajrjcm;
wdik ;f wpfyg;ayrd@k
pum;vJrwl tpm;vJrwlay?

rduJG zuGJ om;uGJ r,m;uGJ


waoG;xJ wom;xJ
&Siu
f JG aouGJ jzpfrmS raoG?

b,fo@kd b,fykH qdak omfjim;vnf;


urBmrSm jrefrma[h &,fv@kd
rmefr0Hh EdkifcJh&Smay?

taoG;ta&mif rcGyJ J
waoG;wom; wpdwx f &J ,fe@J
vlxu J vl tjzL trJ rcGJ
twlwuG vufcsi;f wGv J @kd
'Dru kd a&pD atmifEikd zf @kd ta&;
wd@k wawG }udK;yrf;=uygp@kd av;--?

zd;k oHn
k (bmbmuaz;)
14 Luminary Magazine Volume 4,No.7

14
8888 &mZ0if
8
888
of
ory
em
eM
Th

8888 onf '¾&D yHjk yifr[kwb f ;l


8888 onf vlxk xkqpfcw hJ hJ aoG;armfueG ;f &mZ0if
8888 onf vky}f uHzefw;D csurf [kwf
8888 onf ordik ;f &J@ awmif;qdck suf
8888 onf r_ejf ym&Dri_d ;f r[kwf
8888 onf jzLpif=u,fawG eD&cJ w hJ hJ ordik ;f
8888 onf xH;k okwI f aysmuf&;kd xH;k pHr&dS
8888 onf ayw&mausmjyifukd wl;qG&if ol&aJ umif;wd@k }uHK;0g;oH=um;&w,f
8888 onf oufrhJ &ky0f wWKr[kwf
8888 onf ouf&Sd yuwdw&m;
8888 onf armif;jyefatmuf 'l;raxmufcb hJ ;l
8888 onf cGyaf 'gi;f pdw"f gwf 0dnOfawG yl;uyfawmufycJw h ,f
8888 onf rqv pepfq;kd udk ajrjrKyfz@kd
8888 onf udrk if;udEk ikd f udrk ;kd oD;ZGef udu k }kd uD; udak X;=uG,f ud+k yHK;csKd udrk if;aZ,s ud*k sirf D
cGyaf 'gi;f awG arG;xkwcf w hJ ,f

Luminary Magazine Volume 4,No.7 15

15
8888 onf arSmifru kd u f kd toufroGi;f cJb h ;l
8888 onf tvif;opf zGiq hf ckd suf jzpfw,f
8888 onf &mZ0if&ikd ;f cJw h ,f
8888 &J@ &mZ0if udzk ek ;f armf udk v_yEf ;_d &ifow d ,f
8888 onf tjzLx,fay: pkwcf su&f &J J =urf;=urf; qGjJ cif;cHc&hJ wJh ppfrsuEf mS
8888 onf wHwm;jzLrSww f ikd f wHwm;eD uifyeG ;f wyf trnfwiG cf w hJ ,f
8888 onf tif;,sm;uefabmif/ t"dywd wuUov kd f y&0k%/f jynfvrf;r/ tif;pdev f rf;r/
vSn;f wef;rD;ydKG if/h ajreDuek ;f rD;ydKG if/h ql;av/ a&$*w kH ikd /f +rdK@awmfcrf;ra&S@/ odrjf zLvrf;tusn;f wef
t&kyq f ;kd urBmysuf vlowfuiG ;f jzpfcw hJ ,f
8888 onf tm%m&Sif Adv k fae0if; Zmwford ;f rvScw hJ hJ ordik ;f oufao
8888 onf tm%m&Siyf v†if rsK;d qufvufqifu h rf;bd@k r[kwf
8888 onf trsK;d ,kwf aoG;pkwzf w k af umifawGukd vSn;f aeavSatmif; jrif;aZmif;rusef
awmESix f w k cf w hJ ,f
8888 onf ae0if; pdev f iG f armifarmifukd tvdrk &dS
8888 onf a':atmifqef;pk=unfukd vlx&k ifbwfxu J ar#mv f ifch suEf v S ;kH om; tjzpf
todtrSwjf yKcJw h ,f
8888 onf tm%m&Sif eJ@ vufuikd w f w k af wGtwGuf om;acsmah w;rqdn k nf;jycJbh ;l
8888 onf tm%m&Sif eJ@ vufyg;ap ppfacG;awGukd urBmra=uaw; [pfa=uG;cJw h ,f
8888 onf rqv wygwD twGuf r[kwb f ;l
8888 onf ygwpD kH 'Dru kd a&pDtwGujf zpfw,f
8888 onf rqv ta&cGcH |wf wpntwGuf r[kwf
8888 onf vlx&k @J toJ=um;u rJwjym;eJ@ NLD carmufukd rJyakH tmay; atmifycJG w H ,f
8888 onf wdik ;f wyg;tkycf sKyfru l kd awmfveS cf o hJ nfh vGwv f yfa&;r[kwf
8888 onf wdik ;f wyg;xuf qd;k onfh trsK;d ,kwu f kd awmfveS cf o hJ nfh
'kw, d vGwv f yfa&;
8888 onf tm%m&Sif vufyg;apawGtwGuf ajrae&mr&dS
8888 onf ,Ofaus;rl vl@todik ;f t0dik ;f wnfaqmufzkd jh zpfw,f
8888 onf 1300jynft h a&;awmfykH ESp(f 50)jynfh a&$&wkjzpfw,f
8888 onf People's Power vlxak tmifyjJG zpfw,f//

Myu Tsaw
16 Luminary Magazine Volume 4,No.7

16
*sLvdik f

rd;k awGom t}udr}f udrf &Gmcs


aoG;uGuaf wG rysuaf o;
&mZ0ifa=uG; ra=uao;?
cef;'gatmifcrf;

Luminary Magazine Volume 4,No.7 17

17
cGyaf 'gi;f aoG;
iSuaf wGxrJ mS cGyaf 'gi;f [m
ol&aJ umif; pm&if;0if tmZmenfb&k ifayg-h -?
cGyaf 'gi;f &J@aoG;
ajrmif;ab;ua& r[kwb f ;l --?
&J&ifjh cif; wuf=uGjcif;udk aqmifwhJ
r[kwrf cH aoG;v#&H &J aJ yg-h -?
62ckEpS rf mS a&;cJw h hJ aoG;ordik ;f
7*sKvdik u f kd rarh=ueJ@ --wJ-h -?
av;pm;rlrsm;pGmeJ@
OD;!$ww
f m0ef,v l ukd yf gw,f udak usm0f if;--?
88rSm xyfa&;wJh aoG;armfueG ;f udk
8av;vH;k aumif;uifwckv;kH
eDnKd rdi_ ;f cJ&h wm
urBmra=uygb;l a'gi;f rav; 0if;armfO;D --a&--?
'DaoG;awGqufcgp;D vd@k
2007 a&$0ga&mifaumif;uif}uD;rSm cGyaf 'gi;f aoG;cif;xm;wJh jrefrmjynf
cGyaf 'gi;f awG av[kepf ;D =ujyef+yD--? pmpDv@kd r&wJh ta&;awmfyakH wG=um;
ppftm%m&Siq f wkd muawmh aoG;rsm;pGm ,dpk ;D usc+hJ yD?
cGyaf 'gi;f wd@k &@J wzufurf;u acwf tqufquf&@J cGyaf 'gi;f rsK;d qufawGuvkd J
us;D uef;rJ}uD;awGayg-h -? csKyfaqmifum wkwaf ESmifzrf;vd@k
&mpkEpS f w0uftwGi;f aoG;ta&mif prf;wJyh u JG kd
axmifawGxrJ mS vkyaf ewke;f bJ--?
[dw-f --
cGyaf 'gi;f aoG;qdwk m&Jw,f
ravsmah om ZGeJ J w h &m;wJyh aJG wGukd
qufqifEaJ$ etke;f r,fqw kd m
us;D rdu
k }f u;D awGox d m;vdu k -f -?

xGe;f +idr;f (abmufaxmfom;)


18 Luminary Magazine Volume 4,No.7

18
tvif;tdru
f mwGe;f

Luminary Magazine Volume 4,No.7 19

19
ouf}u;D pum;

vGwfvyfcGifhudk
xifovdo
k ;kH wdik ;f raumif;bl;
0if ; az
(yef ; csD / &k y f & S i f / pmay/ *D w )
aomw&Sirf sm; cifAsm h h /h /
'Duae h jrefrmhpme,fZif;avmurSm
rqvppftpdk;&acwfueJ@pm&if pmayxkwf
a0cGiahf wGukd tqaygi;f rsm;pGm yd+k yD;awmh cGijfh yKcsay;xm;wmudak wG &h ygw,f// trsm;u wpHk
w&maom twdik ;f twmtxd rk'w d myGg;Edik =f uygw,f// 'Dvkd vGwv f yfciG ahf y;wmrsKd ;udk t&d;k rsm;
aom acs;cg;aom vky+f yD;awmh a0;zefp&mrvdb k ;l vdk h ,lqwJh olawGvnf; trsm;}uD;ygb/J /
rqvacwfuvnf; 'Duae h ppftm%m&SifacwfvdkygbJ// AdkvfcsKyf}uD;ae0if;u
ol@oabmtwdik ;f ppftm%m&Siyf yD iD gwaum aum+yD;awmh tkycf sKyfcw hJ mygb/J / Adv k cf sKyf}uD;
ae0if;u pme,fZif;avmuudk tJ'Dwkef;uawmh rsm;rsm;pm;pm; xkwfa0cGifh ray;ygbl;//
trsm;}u;D csKyjf c,f xm;ygw,f// +y;D awmh pmayavmuxJukd tawmfrsm;rsm;0ifpu G zf ufwmawG
&Syd gw,f// pmvH;k aygi;f awG 0ifjyifwmrsKd ;awGrmS rSew f mawG&o dS vdk rrSew f mawG / roifw h mawG
vnf; ygvmygw,f ynm&Siaf wGu rrSew f mawGukd 0ifjyif 0ifajym=uayrJh Akv d cf sKyfae0if;u
“usm; h h u h sm; rD;,yf” vkycf w hJ mawG trsm;}u;D ygb/J aumif;wJt h ydik ;f awGvnf;&Sad wmh &Scd yhJ gw,f/
jrefrmpm awGxJrSmrvdktyfbJ t*FvdyftoHk;tE_H;awGxnfhcGifh ray;ygbl;// aemufyef;csD
q&mawGu pD;yGg; a&;yef;cst D aeeJ h jrefrmpmvH;k awGukd 'DZikd ;f xGi+f yD; a&;=uwmawGuv kd nf;
jyif;jyif;xefxef ydwf yifjyefygw,f// 'g=uawmhvnf; tEkynmudprP mS ZGw0f if&y_ w f t hJ aetxm;
udk a&mufjyefwmygbJ aemuf qifqmawGtrsm;}uD;vkyyf gw,f//
'guawmh &Si;f ygw,f// rqv udak 0zefwu kd cf u
kd rf mS udk tvGeaf =umufwhJ oabmygbJ
'Duae ah cwf Adv k cf sKyrf LS ;}u;D awG vufxufusawmh &mxl;udu k taz}u;D Adv k cf sKy}f u;D ae0if;xuf
wqifh jrSix hf m;jyefygw,f// oluvnf; ppftm%m&Sif yDojyefygw,f// olwa,mufwnf;eJ h
igwaum aumjyefwmygb/J / ol u h sawmh wrsKd ; // ol u h kd ra0zefeJ h rwdu k cf u kd ef J qh ifqm
awGuawmh t&ifwikd ;f ygb/J
trsm;}uD;bJ// 'gayrJh pmaye,f/ tEkynme,fawGrmS tawmh}f uD;udzk iG ahf y;ygw,f
zGiv hf u
kd o
f rS OyrmwckeJ ah jym&v#if jrefrmpmayrSm t*Fvyd pf mvH;k awG azmjcif;aomjcif; rvdk
20 Luminary Magazine Volume 4,No.7

20
tyfbJazmif;yGukefwmawG trsm;}uD;bJ//jrefrm"avh jrefrmh0wfpm;qif,ifr_awGvnf;
tawmf}uD;udk *|ef;jyefukefayrJh ighudk ra0zef&ifawmf+yD jzpfcsif&mjzpf ypfxm;avovm;
rajymwwfygb;l // jref r mpme,f Z if ; wcsd K h q d k & if bd k v d k a &;xm;wmawG t rsm;}uD ; //
jrefrmvdak &;&if &om; eJ h oufoufukd tvG,v f ukd af e=uwmvm;// 'grrS [kwf bd&k ;l bJ
&l;uke=f uwmvm; rajymwwf awmhygb;l // aps;qdik af wGuvnf; bdv k ekd mrnfawGeJ t
h rsm;}uD;
'Dvdkusjyefawmhvnf; jynfolawGbuf u vGwfvyfcGifhudk tvGJ oHk;pm;vkyfae=uovdk
jzpfaeygw,f// t+r;D usuf t+r;D pm;/ acgi;f usuaf cgi;f pm; tusiyhf sut f awG;tac:awGue,fpkH
y,fpu kH kd ysH Eh @HS omG ;yH&k ygw,f// 'Dv f jkd zpfcsiw
f ikd ;f jzpfaewJh tajctaeawGukd a0zef=u/ ajymqd=k u/
jyKjyifay;wJh qH;k rwJo h al wG &Syd gw,f// r&Sw d m r[kwyf gb;l //
'gayrJh a&;rsm;a&Edik f / rD;rsm; rD;Edik f qdw k mvdrk sm;jzpfomG ;jyDvm;rajymwwfygb;l //
e,fy,fprkH mS eifusKd ; eif;u|eaf wG trsm;}uD; wd;k wufazmif;yGaeygw,f// vH;k 0rw&m;ygb;l vd@k
ta0zefc&H wJh zGJ ph nf;yHt k ajccHOya'qdw k m}u;D eJ h uk, d uf u kd ,
kd f w&m;0ifatmif ZGwv f yk jf y;D awmh
bezl;odkufwl;zdk h}udK;pm;aewJholeJ h eifusdK; eif;u|efawGjzpfukefwJh jynfolawG[m
bmeJ@wlovJqdkawmh tdk;&GJ heJ hqavmif;&GJ h pnf;urf; &SdwJh 'Drkdua&pDEdkifiHawmf}uD;w&yf
urBmt h v,frmS b,fvrkd sm;ay:ayguv f mrvJqw kd mapmif=h unfzh kd oh m&Syd gawmhw,f//

use;f rmcsr;f om=uygap 0if;az


usaemf0if;azyg// (yef;csD/ &kyf&Sif/ pmay/ *Dw)

tvif;tdrr
f S pmtkya f umif;wpfty
k f
xyfrx H w k af 0vku
d f
jyefygjyD?

88 rsKd ; quf a usmif ; om;acgif ; aqmif w pf O D ; &J h c H p m;


csu/f okd h r[kwf jrefrmjynfwiG ;f tjzpftysu/f okd rh [kwf
axmifwGif;tjzpfoepfawGukd pma&;olu ajymifajrmuf
vSypGm wifjyxm;ygw,f? tvif;tdrv f yd pf mtwkid ;f quf
oG,rf mS ,lEidk yf gonf?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 21

21
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

88 rsdK;qufausmi
usmif;f om;acgi
om;acgif;f aqmi
aqmifrf sm;.
8888 ta&;awmfy}kH uD; tr
trSwS wf &pum;rsm;

22 Luminary Magazine Volume 4,No.7

22
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

rif;udkEdkif

wu,fawmh &Spaf v;vk;H ta&;awmfy[ Hk m vlxw k &yfv;Hk nDnw G rf ,fq&dk if


b,fvdk tm%m&Sirf sK;d ukrd qkd jzKwfcsvdk &h w,fqw kd hJ oufaoukjd ycJw h ,f?
aemufwcsufu usaemfwkd h wkdif;jynfrSm usaemfwkd h jynfolawG[m
zdEydS rf a_ tmufrmS ESp&f nS v f rsm;cH&wJt h cg ayguu
f rJG a_ wG jzpfwwfw,f// tJ'aD yguu f rJG _
awG[mvnf; tJ't D csed rf mS tm%mykid af wGtaeeJ h xde;f rEkid o f rd ;f r& tqift h xdudk
a&mufomG ;wwfw,f qkw d mukn d e$ jf yaew,f//
tJ'Dawmh aumufcsuf jyefqGJ&r,fqkd&if jynfolw&yfvkH; wif;w,f
qk&d ifb,frif;rSrcHEidk b f ;l qkw d mukd oufaojyEkid w f ,f?
ta&;=uD;qk;H uawmh (88) &Spaf v;vk;H ta&;awmfy=Hk uD;&J@ tqk;H owfrmS
tm%modrf;vmwJh ppfwyf[m 'Drkdua&pDukdoGm;ygr,fqkdwJh *wdwvkH;ay;wJh
twGufa=umifh jynfolvlxk=uD;[m ta&;awmfykH&J ht&Sdefukd av#mhvkdufjyD;awmh
oydwaf wGudk &yfem;jy;D awmh aemufq;Hk a&G;aumufyq JG u
D dk vufcvH u dk =f uwmjzpfw,f?
qkdvkdcsifwmuawmh tzGJ htpnf;wck&J h*k%foduQm/ *wdpum;ay;cJhwJh
tzG@J tpnf;wck&@J *k%o f u d mQ [m tifrwefta&;=uD;w,f//
rdrw
d @dk ay;cJw h hJ *wdtwkid ;f wnfwnf=unf=unf taumifxnfazmfrS
omv#ijf ynfoal wGav;pm;wJh tzGJ t h pnf;jzpfr,f//
tem*wf[mvnf; aumif;r,f? tpOftvmvnf; aumif;r,f qkw d mukd
tckvEdk pS yf wfvnfae@rmS usaemftrSww f &ajymcsiw f ,f?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 23

23
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

udkudk}uD;

1974 &J@ zGJ@pnf;yHk[m EdkifiHa&;jy\emawGudk ajz&Sif;EdkifcJhjcif;r&Sdygbl;?


'ga=umifh Edik if o H m;awGrmS taxGaxG t=uyftwnf;awG jzpfvmwJt h cg/ ajymif;vJz@kd
vdktyfvmwJhtcg rSm zGJ@pnf;yHktajccHOya'u jyKjyifajymif;vJEdkifzdk@ aysmhajymif;
r_rsKd ;r&Sw d hJ twGuaf =umifh Oyrm 74 zG@J pnf;yHrk mS qdv k @kd &S&d if v$waf wmfu, kd pf m;vS,f
tm;vH;k &J@ &5% ausmu f oabmwl+y;D wJh aemuf qENc, H yl JG usi;f y+y;D rS jyifqifv@kd &r,f
qd+k yD;awmh wif;usyx f m;wJt h cgrmS aemufq;kH usaemfw@kd jyKjyifv@kd r&awmhwt hJ qH;k /
zG@J pnf;yHt k ajccHOya'abmifxrJ mS ajz&Si;f vd@k r&wJt h qH;k rSm usaemfw@kd aoG;xGuf
oH,akd wGe@J ajz&Si;f cJ@&ygw,f?
tcka&;qGJaewJh zGJ@pnf;yHkuvnf;yJ 'DvdkrsdK; wzufowf a&;qGJ+yD;awmh
jyKjyif&cufvSatmif wif;usyfr,fqdk&if h h h husaemfwdk@ 'DrSm ydkqdk;wmu 74
zG@J pnf;yHrk mS wke;f u &5 &mckid Ef ;H_ qdw k m (100) rSm (75) yg? usaemfw@kd 'Dae@a&;qGaJ ewJh
zG@J pnf;yHrk mS vlxu k , kd pf m;vS,u f &5 yJ&w dS hJ zG@J pnf;yHyk g? &5 &mckid Ef ;H_ ausmrf jS yifv@kd &
r,fqw kd m vlxu k b,favmufyJ jyifcsijf yifcsi/f Edik if o H m;awGu b,favmufyJ
jyifcsiw f hJ qENy&J &dS dS jyifciG rhf &Sb
d ;l ? ppfwyfu, kd pf m;vS,f axmufcrH _ &5 &mckid Ef ;H_ ausmrf S
jyifv@kd &r,fqw kd m[m usaemfw@kd Edik if o H m;awG&@J qENukd vH;k 0 vpfvsL&_xm;wm
jzpfwt hJ wGuaf =umifh 'Dvo kd mqufomG ;r,fq&kd if tvm;wl aoG;xGuo f , H rkd r_ sKd ;awG/
ayguu f rJG r_ sKd ;awG xyf+yD;}uHKEdik w f ,fv@kd usaemfw@kd xyf+yD;owday; xm;wmyg?
usaemfw@kd zG@J pnf;yHu k kd usaemfw@kd u, kd w f ikd f Edik if o
H m;awG&@J qENe@J qH;k jzwfay;
=ur,fv@kd usaemfw@kd 'g aqmf=ovdu k w
f mjzpfygw,f?

24 Luminary Magazine Volume 4,No.7

24
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

rif;aZ,s

“'DEpS rf mS &Spaf v;vk;H ESpyf wfvnfe@J qGr;f uyfyq JG +dk yD;


usaemfw@dk vkyw f ,f? t&ifw;Hk uawmh }uD;}uD;us,u f s,f rvkyjf zpfcb hJ ;l ?
'Dvv dk yk &f wJh tay:rSmvnf; tawmfyJ ESpaf xmif;tm;&jzpfrw d ,f? aemuf+y;D
&Spaf v;vk;H umvwav#muf &Spaf v;vk;H ta&;awmfy}Hk uD;rSm wcsK@d awG
&if;ES;D ay;qyfc&hJ wJh olawGtwGut f cktcsed u f srS tuk}d uD;wk@d utr#ay;a0
a&pufcsEidk w f ,f? tJ'h vD nf; auseyfEpS o f rd rhf &_ w
dS ,fæææ?
“aemufwcsuu f 'DEpS &f pS af v;vk;H ESpyf wfvnfae@rSm tv$m
aygi;f pkH tzG@J tpnf;aygi;f pk/H vlwef;pm;aygi;f pku H vlawGtukef vm=u
w,f? ygwDqkd'fua&m/ wkdif;&if;om;qkd'fua&m/ ausmif;om;qdk'f/
vl i ,f q k d ' f / jynf o l q k d ' f tuk e f v m=uw,f ? wenf ; ææ
tm;vkH;&Spfav;vkH;eJ@ ESD;EG,faewJh/ 8888 ay:rSm t+rJwrf;rSwf,l
wrf;wae=uwJh vlawGtm;vk;H vm=uw,f? tJ'aD wmh wzufu=unf&h if
t&rf;=unfE;l zk@d aumif;w,fæææ?
“'Dae@ tuk}d u;D wk@d usi;f ywJh 8888 ESpyf wfvnfae@rmS tuk}d u;D wk@d
taeeJ@rSmvnf; tawmfu h dk cHpm;&w,f?tJæckeuajymwJh tcsuo f ;Hk csuf
ayghaemf cHpm;&wmukdvnf; tukd}uD;0rf;omw,f? tm;vkH;wkd@vnf;
tuk}d uD;wk@d a&pufcs tr#ay;a0ovkd om"k ac:ay;=uyg?
usq;Hk av+yD;aom 'Dru dk a&pD ol&aJ umif;awGtwGuf om"k
ac:ay;yg?
wrf;w trSw&f twk,al y;}uygæææ?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 25

25
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

aX;ºu,
G f

“1988 ckEpS f &Spaf v;vk;H ta&;awmfyu Hk dk usaemfw@dk jrefrmEkid if rH mS jrefrmEkid if H


'Dru dk a&pD jyKjyifajymif;vJa&; ta&;awmfyt Hk jzpf Ekid if oH m; tm;vk;H uae+yD;awmh yg0ifqifEJ$
cJ=h uw,f? tJ'h rD mS jrefrmEkid if [ H m orkid ;f opfwckudk zGiv hf pS Ef idk cf +hJ yD; pepfopfwck twGuu f dk
usaemfw@dk Ekid if rH mS tawG;tac: awmfveS af &;w&yf jzpfc+hJ yDv@dk ajymvk@d &w,f?
'gayrJh tJ'h u D mvrSm usaemfw@dk qDrmS ckid rf mwJh tzG@J tpnf;r&Scd rhJ a_ wG ckid rf mwJh
pnf;&k;H a&;tiftm;/ ckid rf mwJah cgi;f aqmif r&Scd rhJ a_ wGe@J twl/ 88 wke;f u wu,fvx l k vkcd siw f hJ
yko H ¾efopfwckqu D dk wu,fad wm u h saemfw@dk rajymif;Ekid cf ahJ o;yg?
'gayrJh ajymif;vJEidk zf @dk twGuf tajccsEidk cf w hJ ,faygAh sm? qkyd gawmh wpfygwD tm%m
&Sipf epfuae ygwpD Hk 'Dru dk a&pDpepfudk ajymif;vJay;&r,f? wHcg;ydwf pD;yGg;a&;0g' uae+yD;awmh
wHcg;zGihf pD;yGg;a&;/ aps;uGupf ;D yGg;a&;pepfudk ajymif;vJEidk &f r,fqw dk hJ 'Dpepfyo Hk ¾efudk ajymif;vJ
jcif;[mawmh jzpfc+hJ yD?
ajymif;vJr,fqw dk hJ tajctaeuawmh aemufjyefqw k v f @dk r&awmhb;l ? 'gayrJv h @dk
tckvdk tcsed x f u d dk usaemfw@dk jrefrmEkid if rH mS 'Dtajymif;tvJ[m wu,freS rf eS u f efuef rjzpf
ao;wmvJæ´”
“ 18 ESp=f umqkw d hJ umv[m Ekid if w H Ekid if &H J h tajymif;tvJtwGuf wu,fudk
vkaH vmufwhJ umvyg? wu,fwef;om wkid ;f jynfwjynf&J h tem*gwt f wGuu f dk usc&H rJh
wm0efawGudk pkaygi;f usc=H ur,fqw dk hJ trsK;d om; jyefvnfoifjh rwfa&;[m wu,fwef;tm;vk;H
u &nf&, G =f uw,f? wu,fvyk af qmif=ur,f qkv d @dk &&dS if 'g[m wu,fvaHk vmufwhJ tcsed f
yg? tcktcsed rf mS usaemfw@dk jrefrmEkid if &H J h wu,f tajymif;tvJtwGuu f dk bmawGvt dk yf
aevJæ´ wlnrD a_ wGudk b,fv&dk mS rvJ æ´
usaemfw@dk wkid ;f &if;om;awG&@J v_y&f mS ;cJ&h wJh uGjJ ym;aewJh uGjJ ym;r_awGudk b,fv&dk mS
26 Luminary Magazine Volume 4,No.7

26
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

ud_k yHK;csdK

“ESpfaygif;rsm;pGm usaemfwkd@EkdifiHu jynfolawG[m zdESdyfr_/


wm;jrpfr/_ uef@owfcsuaf wGatmufrmS ra=ureyfe@J &ke;f uefvy_ &f mS ;cJ&h +y;D
'Drauseyfcsuaf wG tm;vk;H [m 8888 vlxv k y_ &f mS ;r_}u;D tjzpf odoo d mom
ay:ayguv f mcJ&h w,fæææ”
“ra=ueyfcsuaf wG/ wm;jrpfyw d yf ifra_ wGudk &ke;f uefaz:xkwjf y
ovk d u f w mygyJ ? ol w k d & J h &if x J r S m ES p f a ygif ; rsm;pG m rsKd o d y f c J h & wJ h /
ESpfaygif;rsm;pGmrsKdodyfxm;&wJh rauseyfr_}uD;ukd wcJeuf xkwfaz:
jyovku d w f hJ yG}J uD;vk@d ,lqygw,fæææ”
ud_k yHK;csdK
Ekid rf vJqw dk hJ trsK;d om; jyefvnfoifjh rwfa&;twGuf vufawG@usus
wu,f ajz&Si;f Ekid zf @dk 'Dru dk a&pD tiftm;pkawGrmS vnf; wm0ef&o dS vkd
wkdif;&if;om; jynfoltiftm;pkawG/ ppfwyf tiftm;pkawGrSmvnf;
wu,fu h dk wm0ef &Syd gw,f? 'gawGudk usaemfw@dk wu,f&atmif
vkyaf qmifomG ;zk@d &Spq f ,f&h pS f &Spaf v;vk;H ausmif;om;awG taeeJ@
vkyo f ifv
h yk xf udk w
f mukd
qufvuf vkyaf qmifomG ;zk@d udk tqifoif&h aSd e=uw,fæææ?”

aX;ºu,
G f
Luminary Magazine Volume 4,No.7 27

27
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

*sifrD

1988 'Dru kd a&pD v_y&f mS ;rlqw kd mu u|eaf wmfw@kd jrefrmedik if H


tajymif;tvJwckujkd zpfapwJh umvtydik ;f tjcm;oufouf r[kwyf eJ @J
urBmhordkif; a&pD;a=umif;rSm ajymif;vJapwJh umvtydkif;tjcm;wck
jzpf a ewmud k ; Asmh / jzpf a ewJ h t wG u f 'D j ref r med k i f i H w G i f o mrubl ;
urBmeh ikd if t
H oD;oD;wGirf mS yg u|eaf wmfw@kd 'Dtxl;ojzifah ygAh sm ta&S@wdik ;f
edkifiHawGaygh?
aemuf ta&S@Oa&my pojzi hf edik if aH wGrmS 'Dru kd a&pD awmif;qdk
r_awG jzpf+yD;awmhwurBmvHk; twdkif;twmeJ@ 'Drdkua&pDv_yf&Sm;rl}uD;
ay:aygufvmw,f?tJh'Dawmh u|efawmfwdk@aemufrS 'Drdkua&pD v_yf&Sm;
rlawGjzpfwhJ edik if aH wGu 'Dru kd a&pD &oGm;+y;D awmh &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH u;D
wedkifiHvHk;twdkif;twmeJ@ toufawGay;qyf+yD;/ aoa=u+yD;awmh
aoG;eJ@ac|;eJ@a&;ae&wJh jrefrmedkifiH[m ,ae@ tcsdeftxd bma=umifh
r&ao;ovJ qdw k hJ tcsu[ f m tawmfukd pdw0f ifpm;p&m aumif;w,f qdw k hJ
tcsuw f ckjzpfw,fv@kd u|eaf wmfajymcsiw f ,f?
bmjzpfv@kd vJqakd wmh 88 rSmvJ ay;qyfcw hJ ,f tckvaJ wmuf
avsmuf ay;qyfae&wkef;yJ tJ'gu tJ'D&J@teSpfom&[maygh/ tJh'DteSpf
om&[m u|eaf wmfw@kd twGuf 'gtaumif; qH;k wckukd vkyaf y;aew,fqw kd hJ
&_@axmifu h =unfrh ,fqw kd hJ u|eaf wmfw@kd tJ'h v
D kd cef@rSe;f vd@k &w,f?
bmjzpfv@kd vJqakd wmh 'Dru kd a&pD tJ....u|eaf wmf em;vnf
xm;wmuawmh.... r*~if&Spfyg;udk rusif}uHyJeJ@ edAŠmefr&Edkifovdk
'Drukd a&pD usiphf Ofukd rusi}hf uHyeJ @J 'Drukd a&pD r&edik bf ;l qdwk hJ t,ltqwckukd
ajymcsifwmyg?
28 Luminary Magazine Volume 4,No.7

28
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

'Dae&mrSm xyf+y;D awmh tav;teuf ajymcsiw f mu 'Dru kd a&pD


azmfaqmifay;ygr,fv@kd ajymaewJh 'Dppftm%m&Sif ppftpd;k &[mvnf;
'Dru kd a&pDusiphf Ofukd wu,fusi}hf uHz@kd ol@rSm tpDtpOfr&db S ;l //
r&d S w J h t wG u f v nf ; 'D r d k u a&pD e d k i f i H u d k v nf ; razmf b l ;
tvm;wlyJu|efawmfwdk@ twdkuftcH tiftm;pkawGuvJ/ 'Drdkua&pD
tiftm;pkawGuvnf; 'Dru kd a&pDpepfukd tm;vH;k nDnD !Gw! f w G ef @J
ydik yf ikd ef ikd ef ikd u f si}hf uH tm;xkwef ikd zf @kd vdak eao;w,fv@kd u|eaf wmfjrifw,f?
tJh'gbmvJ qdkawmh u|efawmfwdk@wifrubl; 'Dtypftcwf
&yfpJxm;wJh wdkif;&if;om; vlrsKd;pk tzGJ@tpnf;awG aemuf+yD;awmh
wdkif;&if;om; vlrsKd;pkawG/ u|efawmfwdk@u 'Dwdkif;&if;om;vlrsKd;pkawGeJ@
zG@J pnf;xm;wJh edik if u H ;kd As? tJh 'Dawmh (MAJORITY)) awGu;kd As/ vlenf;pkawG
ayghAsm?
tJh'Dawm h'Dvlenf;pkawG tygt0ifu|efawmfwdk@ 'Drdkua&pD
v_y&f mS ;aeolawG tm;vH;k [m wnDw!Gwx f eJ @J 'Drukd a&pDusiphf Ofwckukd
wnfaqmufz@kd vw kd ,f qdw k mudk tJ'gukd odz@kd
ta&;}uD;r,fv@kd usaemfxifw,f?
tJ'D 'Dru kd a&pDusiphf Of&@J teSpcf sKyfu bmvJv@kd ar;r,fq, kd if
( DIALOGUE)) yJAsm? 'di k,f mavmhyJ wu,fjy\emwpk pka0;/ qHak wG@/
qHk;jzwf/ ajz&Sif;wJh 'dkif,mavmhwck ay:aygufzdk@ vdkaew,f? tJh'D
'dik ,f mavmh ,mOfaus;rl jiif;y,faeor# umvygwv f ;kH [m u|eaf wmfw@kd
edik if rH mS 'Dru kd a&pDe@J tvSr;f a0;aetH;k r,fv@kd u|eaf wmfajymcsiw f ,f?
tJ'h aD wmh 'dik , f mavmhqw kd m ,Ofaus;odraf rG@whJ vl@tv$m
awGu toH;k jyKwehJ nf;vrf;wckyg? 'Dru kd a&pD&@J teSpo f m&vnf; jzpfw,f?
tJ'h gukd wu,fvufcH usio hf ;kH edik zf @kd twGuu f kd ,ae@teSp (f 20) eD;yg; 'Drkd
ua&pDvy_ &f mS ;rl@udk &ke;f uefvyf&mS ;ae&wJh u|eaf wmfw@kd jrefrmedik if u H
ppftpd;k &aum/ u|eaf wmfw@kd 'Dru kd a&pD tiftm;pkawG&,f/ wdik ;f &if;om;
vlrsK;d pkawGyg 0dik ;f 0ef;}udK;yrf;zd@k vdw k ,fv@kd u|eaf wmfajymcsiw f ,f?

*sifrD
Luminary Magazine Volume 4,No.7 29

29
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

udkjrat;

uwW & mvrf ; awG u d k wl ; qG v S e f = unf h v d k u f r ,f q d k & if


jrefrmedik if aH &;ordik ;f rSm pGe@f vw G cf w
hJ hJ ausmif;om;awG&@J aoG;pufawGe@J
jynfEh u
S af erSm trSeb f ?J
'Dawmh 'Dae&mrSm wdwdvif;vif;eJ@ &Sif;&Sif;vif;vif;
jywf j ywf o m;om; ajymcsif w mu ausmif ; om;awG [ m
awmufavsmuf jrefrmedkifiHa&; ordkif;avmurSm 1920 up+yD;
ausmif;om;ta&; twGuf wpfckwnf; vkyfcJhwm r[kwfyJeJ@
trsK;d om;a&;wm0efukd usaemfw@kd ajymcsiyf gw,f?
tvm;wlygbJ ,ckusaemfwdk@awG[m udk,f@&J@ykcHk;ay:rSm
usa&mufaewJh jrefrmjynfol w&yfv;kH vdck siw f hJ jynfou l wdu k &f u
kd f
rJay;+yD; jynfou l ud, k u
f =H urRm ud, k zf efw;D csiw f t hJ wGuf a&G;cs,f
xm;wJh ud, k pf m;vS,af wGu wqift h pd;k &w&yf zG@J pnf;+yD;tkycf sKyfwhJ
'Drdkua&pD ppfppf tpdk;&w&yf ay:aygufvmatmif 88rsKd;quf
ausmif;om;rsm;taeeJ@ rqkwrf epfaom vH;k veJ@ usaemfw@kd &do S r#
usaemfw@kd ud, k pf rG ;f / Om%fprG ;f &do S r# tm;vH;k usio hf ;kH +yD; }udK;pm;oGm;
r,f qdw k mudk 8888 "dXmeftjzpf wdwv d if;vif; usaemfw@kd ajymcsif
ygw,f?

30 Luminary Magazine Volume 4,No.7

30
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

tHhbG,fausmf

useG af wmfwkd h taeeJu h awmh &Spaf v;vH;k qdw k mudak rhjypfvkd h r&ovdk usew f u hJ saemf
wdk &h hJ movement awG / u|eaf wmfwkd h tm;vH;k =udK;pm;cJ&h wJh revolution tajctae t
&yf&yfuv kd nf; 'Dae&mrSm usaemfw@d u k revolution qdw k hJ pum;vH;k udk oH;k &jcif;ta=umif;
t&if;u / usaemfwkd h (r q v) udk awmfveS f ykeu f efc=hJ upOf tajctaeuwnf;u revolu-
tion qdw k phJ um;vH;k udk oH;k cJw
h myg? 'Duae h 'Dtcsed rf mS usaemfwkd hrevolution [m qdw k hJ
pum;vH;k udrk oH;k ygb;l ?
'Dae h 'Dtcsed rf mS trsKd ;om; jyefvnfoifjh rwfa&;qdw k hJ taetxm;rsKd ;udk oH;k wJh
tajctaerSm usaemfw@kd udk vl&mroGi;f wJh yHpk rH sKd ;cHpm;&ygw,f? 'gayr,fh usaemfw@kd quf+yD;
}udK;pm;oGm;ygrh ,f? usaemfwkd h taeeJu h awmh wdik ;f jynfukd +idr;f csr;f pGm ul;ajymif;a&;qdw k hJ
tpOfajyr_twGuf qufvufjyD; =udK;pm;oGm;OD;rSmyg?
tcktrsKd ;om;nDvmcHukd wpfzufowf =udK;pm;aewJh etz tpd;k &taeeJh b,fvykd J
vkyv f yk f usaemfwkd h taeeJu h awmh wpfzufowf qdw k mudk vH;k 0 vufrcHEikd yf gb;l ? tJ'h v D kd
vufrcHEikd af yr,fh usaemfwkd h taeeJu h awmh 'dik , f mavmhjyD;awm ah emufwpfck (tqifajyEdik f
p&m) ajyap&m ta=umif;awGukd usaemfwkd h qufjyD;t&if;cH =udK;pm;OD;rSm jzpfygw,f?
'gayr,fh 'Dae@ usaemfwkd h ud, k w f ikd u
f vl t h cGit hf a&;awG csKd ;azgucf aH e&wmudk
usaemf w d k @ onf ; cH a rwW m xm;ygw,f ? bma=umif h v nf ; qd k a wmh wpf r sd K ;om;vH k ;
tusKd ;twGuyf g?
'gayr,fh aocsmwmwpfcu k kd ajym&&if 'Duae@h trsKd ;om;nDvmcHukd usaemfwkd h vufrcHyg?
'gukd ajym0Hoh vdk jzpfay:vmr,fh tusKd ;qufuv kd J &J0phH mG cH&yJ gw,f? t&m&mrSm
wzufowfqefrt _ ay: usaemfw@kd vH0k vufrcHyg? bma=umifv h qJ akd wmh &Spaf v;vH;k &J@ tajc
taeZpfjrpfuu kd wzuowf t"rRajz&Si;f r_ukd vufrcHwhJ ordik ;f rd@k vd@k yg?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 31

31
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

aZmfaZmfatmif
,Ofaus;odrahf rG@aom vl@tzG@J tpnf;qDudk OD;wnfomG ;ae=uwJh urBm}u;D rSm&ufpuf
&kid ;f pkid ;f / ,kwrf mr_awGudk vufrcH=uawmhwm[m vluw dk efz;dk xm;r_/ vlom;tcsi;f csi;f pmemwwf
r_tay: wnfryDS gw,f? vl@orkid ;f pmrsuEf mS awGudk jyefveS =f unfv h u dk &f if tepfemcHra_ wG a=uuGJ
p&mawG/ ay;qyfcrhJ a_ wG xJuygy?J qifu h w J ;dk wuf jzpfpOfawG[m 'Dtwkid ;f ygy?J
urBmo h rkid ;f pmrsuEf mS rSm wkid ;f /Ekid if eH @J jynfoal wG toD;oD;&Scd =hJ uykt H ay:rSm Ekid if w
H Ekid if H
&J @tkyfcsKyfrif;vkyfwJhol[m ukd,fusifhw&m;/ pdwfapwem/ o'Ngw&m;eJ@ol@ywf0ef;usif
aumif;cJ&h if tJ'h w D idk ;f jynf/ vlrsK;d /Ekid if o
H l Ekid if o
H m;awG[m om,m0ajym+y;D ,Ofaus;r_xeG ;f um;
wJh wkid ;f jynfe@J vrl sK;d tjzpf *k%o f u d mQ &S&d dS orkid ;f wGi&f pfygw,f? 'Dvrdk rS [kwf rif;qk;d rif;npf
tkycf sKyfjcif;eJ@}uKHawG@ cHpm;=u&+yq D &dk if tJ'h D wkid ;f /Ekid if rH mS vl@tzG@J tpnf;wckv;Hk edru hf somG ;+y;D /
vlr@_ tedÏm&kaH wG[m wpwpavmif+rKduaf ewJh awmrD;ukd ta0;ujrif&ovkd ajcoHvpHk mG eJ@
jrefqefveG ;f +yD; 0ifa&mufvmwJh twd&'kuQ tukov dk w f &m;awG jzpfvmapw,f?
ArmhEidk if o
H rkid ;f pmrsuEf mS rSmawmh“1962ckEpS rf wfv(2)&ufae@ræ S ckEpS æ
f v(æ)&ufae@
txd Akv d af e0if;eJ@ taygi;f tyg ppf0g'aD wG tkycf sKyfco hJ nfv@dk ææ” wa=umif;xJyJ a&;vku d &f if
usaemftxufrmS ajymcJw h o
hJ rkid ;f pmrsuEf mS wck jywfjywfom;om; a&;vk@d &ygw,f?
trdwidk ;f jynfudk ppfreS w f hJ wu,fah pwemw&m;eJ@ aumif;pm;apcsiw f /hJ omwlnrD #
qk;d wlaumif;zuf trSew f u,fwu,f arwWmapwem tjynft h 0&Sw d hJ 'Drudk a&pDtpk;d &w&yf
ay:xGef;vmonfhwkdif jyefvnfwnfaqmuf,l&rJh pdwf&Snfonf;cHpGm oabmxm;}uD;}uD;
&Si;f vif;&rJah &;&mawG[m ESp(f 50) pm temwjcm;/ aq;wjcm; rjzpfz@dk awmfawmf}uD;ukd
32 Luminary Magazine Volume 4,No.7

32
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

*&kpu dk =f u&rSmjzpfw,f?'ga=umifh tjyeftvSeef m;vnfr/_ &kid ;f yif;ulnrD /_ oifyek ;f acsra_ wGe@J


ukpm;=u&if tJ'h t D csed u f p+y;D orkid ;f pmrsuEf mS aumif;w&Guf uAŠn;f xk;d I a&;xk;d Ekid yf gvrd rhf ,fv@dk
,k=H unfygw,f?
q&m}u;D '*kew f m&m&J h 1990avmufrmS a&;cJw h hJ “ aysmah jymif;jcif;eJ@ oefprG ;f jcif;”
qkwd hJ aqmif;yg;av;ukd trSww f & owd&jcif;eJ@twl jyefpOf;pm; cHpm;rdygw,f? yk;d }uK;d av;wrsiê f
&,f/ nGwaf jymif;wJh }urd af v;wacsmif;&,fe@J pkpnf;xm;wJh av;tdraf v;wck? 0g;ukd aoaocsm
csm oyfxm;wJh jrêm;wacsmif;æææ? tJ'h gawG[m aysmah jymif;wJt h &mawGe@J zG@J pnf;xm;wm
jzpfayrJh av;tdrx f u J dk jrmê ;xnfyh pfvw $ w f thJ cg vk&d mta0;eJ@ xkwjf cif;cwfEidk yf gw,f? csed o f m;
uku d cf sed qf ypfvw $ w f t hJ cg vk&d mta0;eJ@ xkwjf cif;cwfEidk yf gw,f? csed o f m;uku d f csed q
f ypfcwf
wwfr_ twwfynmawmh vkyd gw,f? rmausmw,fqw dk hJ t&mwck[m ol@xufrmausmw,f
qkw d t hJ &meJ@awG@&if usK;d ysuo f mG ;wwfygw,f?
Akv
d af e0if;eJ@ ol@taygi;f tygawG tm%m&l;oGyrf /_ rku d rf pJ mG usi}hf ucH rhJ a_ wG[m &Spaf v;
vk;H ta&;awmfy}Hk u;D rSmpkpnf;wJ/h nDnw G w f /hJ jynfow l &yfv;Hk &J ah ysmah jymif;+y;D oefprG ;f wJ+h ird ;f csr;f
pGm qENjyzGichf swu dk yf rJG mS ppfbv D ;l &J rh suEf mS zk;H uGmus ajrccJ&h ygw,f?
1990 arv (27) &ufae@rmS ygwpD Hk 'Dru dk a&pDa&G;aumufy}JG u;D uko d w l @dk &@J wpfygwtD m
%m&Sipf epfudk zsuo f rd ;f +y;D usi;f yay;cJ&h w,f? tJ'h t D csed u f t"rRxyfrH tm%modr;f +y;D tpk;d &
jzpfvmwJh (e-0-w) OuUXjzpfwhJ Akv d cf sKy}f u;D apmarmifu vGwv f yf+y;D w&m;rsw ê wJh a&G;aumufyJG
jzpfap&r,fqw dk hJ ol@tawG;/ol@todw&m;eJ@“a&G;aumufyrJG mS tEkid &f wJyh gwu D dk tm%mtyfz@dk
Oya't& *wday;ygw,f? +yD;&ifusaemfw@dk ppfwyfppfwef;vsm;jyefr,f? tajccHOya'a&;qGJ
wmusaemfw@dk tvkyrf [kwb f ;l ? cifAsmwk@d bmoma&;=u? usaemfw@dk orkid ;f w&m;cHtjzpf
rcHEidk b f ;l ”vk@d ppfwyf&@J &mxl;t}uD;qk;H acgi;f aqmifwa,muftaeeJ@ ajymcJw h ,f?
tJ'D tusKd ;quf&@J aemufrmS Adv k cf sKyf=u;D apmarmif[m &l;oGyo f w l pfa,muftjzpf
usepf pf0g'aD wGu, kd pf m; axmufvrS ;f a&;rSL;csKyf Adv k cf ifneG @&f @J jzKwfxw k o f wfjcif;ukd cHc@J &
w,fr[kwv f m;// Adv k af e0if; tarGcH usepf pf0g'aD wG[m tckcsed t f xd jynfoal wG&@J qENjzpfw@J
1990 a&G;aumufy&JG v'fukd vdrv f nfvn S jhf zm;r_trdsK;rsKd ; jcdr;f ajcmuf+zdKcGrJ t _ zHzk kH &ufpuf=urf;
=uKwfr_ toDoeD @J a&SmifvaJG e=ujyD;/ ppfwyfwpfwyf tm%mwnf+rJEikd af &;udk tywfwukwf
}uKd ;pm;pdwu f ;l ,Ofae=uwke;f yg//
'gawG[m Adv k af e0if;av@usihf arG;jrLoif=um;aycJ@w@J ed*;kH rvSw@J zo J ;kH csyuf pm;enf;
awGyg// 'DrmS wify=J um;zl;cJ@v@kd rSwrf w S , f , &Sw d @J ta=umif;tcsuaf v; wckuo kd wd&rdw,f//
wckaom npmpm;yGrJ mS tvHeD ocifp;kd &J@ pum;yg// Adv k af e0if;[m zJo;kH csyo f rm;wJ@ ,ae@vuf

Luminary Magazine Volume 4,No.7 33

33
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
&Sd ppf0g'aD wG[m Adv k af e0if;&J@ t&dyu f akd wmif reif;&Jb;l wJ@ om;wynfah jr;awGyg// 'Dvakd ecJ@w@J
Advk af e0if;vnf; wrvGeb f 0udk vufcsKd ;a&vd@k &wJ@val vmufe@J b0ajymif;cJ@ &jyD;ygjyD//
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy=kH uD;[m (18) ESpaf wmif&cdS @J yg+yD// b,fvakd jym&rSe;f rodw@J
a=uuG0J rf;enf;p&mawGe@J jzwfausmv f mcJ@&wJ@ umvwpfcyk g// rae@wae@uvdyk gb/J / rSwrf w S &&
&Spaf v;vH;k ae@ra&mufcif wpfywfavmuftvdrk mS wqif@pum;wqif@ eJ@ 0g;&Hyk ifawGrmS 0g;yef;
awGyiG @f aewm wtm;yJw@J wdu k w f ukd q f ikd q
f ikd f oli,fcsi;f awGpak ewJ@ tdro f mG ;wJ@ae@u olw@kd jc&H @J
w+cHausmrf mS &Sw d @J 0g;&Hyk if oH;k av;&H&k w dS ,f// [kww f ,fAsm0g;yef;awGyiG @f aevdu k w f mazG;vd@k av?
0g;awGyiG @f wm[m rif;ajymif;rif;vGJ jzpfwwfw,f jynfysuw f wfw,f wJ?h 'gukd oli,fcsi&f @J
taruu ajymwm// xyfajymao;w,f// om;wd@k o=d uvm; “*”i,fo;kH ck Oo#px f /k / ouU&mZf
888 ckEpS rf if;=u;D od[ k efbmG ; vufxufrmS tif;0ysucf @J b;l w,f/ om;wd@k ausmif;ol ausmif;om;
awG a=unmxm;wJ@&pS af v;vH;k [m 0g;awGyiG @f aewJ@twGuf jzpfEikd w f ,f h h w h @J //
tJ'rD mS wif usaemfw@kd oli,fcsi;f &J@ tarudrk av;pm;bJraeEdik af tmifjzpfrw d ,f//
oli,fcsi;f taru txufwef;jy (yifpifpm;) wpfa,mufjzpfw,f// tJ'n D uoli,fcsi;f awG
(8888) twGuf rwf/ ZGef ausmif;om;vyf&mS ;r_ tawG@t}uHKawG ajymjzpfc@J =uw,f//
1988 ckEpS rf wfv (13) &ufae@rmS &efuek pf ufrwuUov kd xf u J kd rqvppftpd;k &&J@ &J/
vHx k ed ;f wyfawG 0ifa&mufp;D eif; t=urf;zufra_ =umif@ pufrw _ uUov kd f yOPrESpaf usmif;om;
udzk ek ;f armf usq;kH jy;D udpk ;kd Edik yf g xyfru H sq;kH cJ@&r_/ ausmif;olausmif;om;awG 'g%&f mtajrmuf
trsm;eJ@ErdS ef if;cH&r_ owif;udk ausmif;om;avmu/ jynfoal vmurSmowif;qd;k jzpfc@J &jyD;
awmif;qdk qENjyr_awG[m wuUov kd af usmif;awGrmS jzpfay:cJ@ygw,f/ rwfv udzk ek ;f armfusq;kH
wJ@ausmif;om;v_y&f mS ;r_ usaemfu wwd,ESpf (ordik ;f ) ausmif;om;yg/ tJ'w D ek ;f u bGEJ iS ;f obif
cef;ra&S@rmS pk=u/ RC (2) udk toGm; jynfvrf;r=uD;ay:rSm/ tif;vsm;uefabmifa&S@ ta&muf
usaemfw@kd ausmif;om;aw (G 3000) avmuf&w dS ,f// vHx k rd ;f wyfawG 0ifa&muf&u kd ef uf+y;D t"rR
+R zdKcGi;f jcif; arv (2&)&ufae@ bke;f armf oj*dKvfr@J ae@rmS &efuek w f uUov kd 0f if;twGi;f usaemfw@kd
pkpnf;qHkjzpfcJh=uw,f// ausmif;om;xktm;vHk; reuf(9) em&DavmufrSmwif (1000)
ausmaf vmuf pkrad e+y;D /bek ;f armfukd ae@vnf (1) em&DrmS }uaH wmrSm o+*Kd vrf ,fv@kd a=unmxm;
jyD; tJ'rD euf (8) em&Dcef@rmS wmarGoo k mefrmS rD;o+*dKvfvu kd =f uw,fv@kd owif;&cJ@=uw,f//
tJ'DtcsdefrSm &efukefwuUodkvf&J@ RC a&S@rSm usaemfwdk@w&m;yGJawGpae+yD
ausmif;om;v_y&f mS ;r_ t&Sed u f pkd wifaeyg+yD RC &J@acgirf ;kd ay:rSm w&m;a[mcJ@=uw,f? tJ'v D ekd @J
bJ RC &J@ tay:rSm wd;k wufaom wuUov kd af usmif;om;rsm;tzG@J (wwz) udk zG@J jzpfc@J w,f//
tJ't D csed rf mS tif;vsm;vrf;/ wuUov kd &f yd o
f mvrf;/ jynfvrf;rawGrmS vHx k ed ;f wyf(1)
wyf/ olw@kd aemufrmS ppfwyf (1) wyf 0dik ;f xm;=u+yD;/ jynfvrf;ray:uae toHcs@J pufe@J (1)
34 Luminary Magazine Volume 4,No.7

34
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
em&DaemufqHk;xm;jyD; ausmif;0ef;xJu xGufay;zdk@ a=unmaeygw,f// usaemfwdk@u
ausmif;0ef;xJrmS ud, k @f tvkyu f kd qufae=uqJ/ wcsKd @vnf; xGuo f mG ;=ueJ@ &Sad ewke;f (wwz)
aumfrwD0if r,k,ak rmf (Oya' t"duausmif;ol) u “eifw@kd a,muFsm;awG r[kwb f ;l vm;/
xrde0f wfxm;=uygvm;” vd@k atmfajymaeawm@ wcsKd @vnf;awGa0pGmeJ@ &Sad ewke;f / ppfum;ay:u
toHcs@J puf&@J jrefjrefxu G af y;=uzd@k qlnaH e=uwke;f ausmif;om;xkxrJ S qH;k jzwfcsuw f pfcx k u
G f
vmw,f//tm;vH;k pDwef;+yD; ausmif;xJrmS wywf ywftav;jyK+yD; tjyifuckd sw D uf=ur,fayg@
wywfrjynfch ifrmS yJ ppfwyfu 0ef;&Hv#uf vHx k ed ;f awG twif;0ifa&muf&u kd Ef u
S f ygawm@w,f//
'Dvekd @J emusirf al ygi;f pHu
k kd cHpm;=u&&if; vHx k rd ;f um; tjym}u;D udpk ;D um usaemfw@kd wawG
tif;pdeo f ;D oef@axmifo@kd a&mufc@J =u&w,f/ &du k Ef u S n f iS ;f yef;cHxm;&vd@k aysm@acGred ;f armae=u
wke;f aemufwae@ xd;k ESu/f &du k cf wfoaH wG/ atmf[pfqn l o H aH wGe@J aoG;oH&&J J 'g%&f myvyG ud, k f
pD vlawGxyfraH &muf&dS vmygawm@w,f// &efuek af q;&H}k u;D u vlawGe@J AvDwuf+y;D jyefvmwJh
rGwpf vifvrl sKd ;awG trsm;pkjzpfw,f? olw@kd ajymjycsut f & ausmif;om;awGukd t=urf;zufErdS Ef iS ;f
r_awGukd rauseyf=uwJ@ t&yfo/l t&yfom;awG[m odr=f uD;aps;&H}k uD;udk rD;&SKd @umcsw D ufqEN
jyr_a=umif@ zrf;qD;eSyd pf uf cH=u&wmyg// tJ'rD mS awm@ i,fao;vd@k udw k ikd rf yg0ifc@J &ayr,fh usaemf
tazvdu k v f jH yovd@k jrifc@J ocd @J &wJ@ 1974 ZGef tvkyo f rm;v_y&f mS ;r_/ 'DZifbmOD;oef@ta&;tcif;
1975 ZGef tvkyo f rm;ESpyf wfvnf ta&;awmfykH aoG;pGe;f r_/ ae0ifr;D +ird ;f nrxGu&f rm&S,af vm
Oya'awG/ jynfoal wGukd zdEydS &f ufpuf ESrd ef if;r_awGukd ydrk kd em;vnfwwfvmw,f//
'Dvekd @J 1988 ZGev f ausmif;awG jyefziG @f jcif;ESi@f twl &efuek w f uUov kd f (yifr) rSm,ck
jynfwiG ;f ESi@f jynfya&muf ausmif;om;acgi;f aqmifawG[m Edik if aH &;tESpo f m& tjynft h 0eJ@
ZGe f ausmif;om;vyf&mS ;r_}u;D udk o,faqmifEikd cf @J =u&if;/ jrefrmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm;
'Drf ukd a&pDvy_ &f mS ;r_ tpnf;t&H;k (rup) udk zG@J pnf;cJ@=u+yD;/ 8888 ae@ukd jynforl sm;ESi@f twl
o,faqmifEikd cf =hJ uw,f//
(9/ 8/ 88) &uf/ (10/ 8/ 88) &ufawGrmS rqv ppftpd;k &&J@ &ufpuf&rf;um;pGmypfcwf
owfjzwfErdS ef if;r_awG/ aq;&H=k u;D / ql;avbk&m; pwJah e&mawGrmS aoG;pGe;f cJ=h u&+y;D ausmif;om;xk
taejzif@rqv ppftpd;k &qef@usiaf &; vufurf;pmapmifrsm;/ ydpk wmrsm;jzef@a0umausmif;om;
tiftm;udk jyefvnfppk nf;v#uf ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*~rsm;tzG@J csKyf w&m;0if
jzpfajrmufa&;aumfrwD (&efuek w f uUov kd rf sm; ausmif;om;or*~) udk (24/8/88) ae@&ufrmS pwif
zG@J pnf;um/ (28/ 8/88) &ufae@wiG f &efuek w f uUov kd f (yifr) &Sd ausmif;om;or*~ jrufcif;jyif
(Adv k af e0if;wd@k ppftyk pf k 1962 ckZeG v f ikd f (8) &ufae@wiG f azmufczJG suq f ;D vdu k af om ae&m)
rSm pepfwus tcrf;tem;jzifh zG@J pnf;taumiftxnf azmfcyhJ gw,f//
'Dtcrf;tem;rSm usaemfu tcrf;em;rSL;tjzpf aqmif&u G cf +hJ yD;/ OuUX rif;udEk ikd /f 'k
Luminary Magazine Volume 4,No.7 35

35
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
OuUX(1) udu k =kd u;D / taxGaxGtwGi;f a&;rSL; rd;k oD;ZGe/f wGzJ uf taxGaxGtwGi;f a&;rSL;(1) 0if;rd;k /
wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL; (2) atmifEdkif wdk@tm; wifajrSmufwm0ef,lcJh=uw,f/
Edik if w
H Ekid if rH mS +ird ;f csr;f a&;ZHk y&0%fqw kd m &Syfd gw,f// 'D+ird ;f csr;f a&; y&0%fawGxrJ mS vufeufe@J
ypfcwfowfjzwfzdk@rajymeJ@ vufeufudkifjyD;awmhawmifr0if&ygbl; ppfrufjzpfyGg;aewJh
umvrSmawmif oufqikd &f m tm%mydik af wGtaeeJ@ apmifx h rd ;f &w,f/ umuG,&f ygw,f//
ArmEdik if &H @J jzpfpOfrmS &efuek pf ufrwuUov kd /f &efuek w f uUov kd t
f jyifuckd sw
D uf=ur,f
ayg@// wywfrjynfch ifrmS yJ ppfwyfu0ef;&Hv#u v f xkH ed ;f awG[m ynma&;y&0%f/ aq;&H}k u;D qdw k hJ
use;f rma&; y&0%f/ a&$w*d b kH &k m;/ ql;avbk&m; qdw k hJ bmoma&;y&0%fawGrmS ppftpd;k &&J@
ypfcwf&rf;um;r_[m v@, l Ofaus;r_/ vl@*% k o f ud mQ awGukd csKd ;azmuf+y;D olw@kd tyk cf sKyfra_ tmufu
e,fajrrSeo f r#ukd ppfajrjyif/ ppfwvif;vdk oabmxm;w,fqw kd m xif&mS ;ygw,f//
aemif qlqyl yl v l yk &f if ppfwyfqw kd m aoewfuykd pf&if rd;k ay:axmifrypfb;l // wJw h hJ
ypfw,fqw kd @J vl&rf;um; vl,w k Af v kd af e0if;&J@ wdik ;f jynfuakd =ujimajymt+y;D / ausmif;om;xkawG
jynfo h v
l x l ak wG=um;rSm (ud)k edik jf refrm&J@ oD;csi;f [m rd;k xHvscH yhJ gw,f?
“urBm@ra=ubl;....igw@kd aoG;eJ@a&;cJ&h wJah rmfueG ;f awG....awmfveS af &;....
'Dru kd a&pD wdu k yf t JG wGi;f rSmusq;kH aom....a=omf ol&aJ umif;wdak &....
tmZmenfawGaewJw h ikd ;f jynf....&J&aJ wmuf 'd@k ArmawG....”
(8888 )jynfoal wG[m or*~awG/ nD!w $ af &;wyfaygi;f pkawGukd zG@J pnf;edik cf =hJ uw,f?
Auorsm;tzG@J csKy(f ,m,D) udak wmh rqv ppftpd;k &uae+y;D ausmif;om;or*~ zG@J pnf;
jcif;eSihf ausmif;om;or*~taqmuftOD; jyefvnfwnfaqmufjcif; wd@k twGuw f uUov kd q
f &m
rsm; or*~OuUX jrefrmpmyg armuQ q&m}uD;OD;pHwifrS wqifu h rf;vSr;f cJah omfvnf; Auorsm;
tzG@J csKyf(,m,D) rS rqv wygwt D m%m&Sipf epf wnf&Sd aeor# umvywfv;Hk ausmif;om;
or*~onf vGwv f yfpmG wnf&aSd eEkid rf nfr[kw?f ausmif;om;or*~ zG@J pnf;ay;jcif;udk vufcH
vdrrhf nfr[kwf jynforl sm; vdv k m;awmifw h v#uf &daS om'Dru kd a&pDta&;awmfy}kH u;D Y jynforl sm;
eSit hf wl vufwGJ aqmif&u G of mG ;rnf jzpfa=umif;/ A[dt k vkyt f r_aqmiftzGJ h Auorsm;tzG@J csKyf
(,m,D) qdjk yD; a=ujimcsuu f kd q&m}uD; OD;pHwifrw S qifh tJ'h t D csed u
f rqvorRw a'guw f m
armifarmifxH jywfom;pGm jyef=um;cJ+h y;D ? jrefrmedik if 'H rD u kd a&pD ta&;awmfy}kH u;D twGuf Auo
rsm;tzG@J csKyf (,m,D) ABFSUtaejzifh ordik ;f ay; trsKd ;om;a&;wm0efukd ausyeG pf mG qufvuf
xrf;aqmifc@J =uygw,f//
tJ'Daemuf EdkifiHawmftwGif;rSm jzpfysufajymif;vJ jzpfay:r_awGeJ@rqvppfwyfrS
t=urf;zufI EdkifiHawmftm%modrf;,lrnfudk }udKwifodjrif cef@rSef;od&Sd=uI Auo
rsm;tzGJ@csKyf(,m,D)udk toGifo¿efoHk;rsdK;cGJum wm0ef,l=uzdk@ pDpOf=uw,f/ /ajray: Y
36 Luminary Magazine Volume 4,No.7

36
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
Edik if aH &;ygww D &yftoGijf zifh “vl@abmifopf'rD u kd &ufwpfygw”D (DPNS)/ ArmEdik if v H ;kH qdik &f m
ausmif;om;or*~rsm; tzG@J csKyf (ABFSU) wd@k jzpfjyD;/ usew f zG@J rmS xdik ;f jrefrm e,fpyfa'o
oGm;um a'otoD;oD;rS ausmif;om;vli,frsm;ESif@ yl;aygif;um ausmif;om;wyfrawmf
(ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm; 'Dru kd &ufwpfwyfO;D (ABSDF) udk azmfaqmifc=hJ uw,f?
usaemfu ABFSU rSm pnf;&H;k a&; A[dak umfrwDOuUX tjzpf a&G;cs,w f m0efay;
cH&jyD;/rif;udkEdkif OuUX/ udkudk=uD; 'kOuUX/ twGif;a&;r_; ndkxGef;wdk@ ausmif;om;tvHudk
qufvufviG @f c@Jh =uygw,f// 1989 ckEpS f ZEM0g&v D (7) &ufae@rmS ae@rmS wuUov kd af umvdy/f
ody`H/ tajccHynmausmif;rsm;ESifh ausmif;om;wyfOD;wdk@rS ausmif;om;acgif;aqmif
ud, k pf m;vS,rf sm; (2) OD;uspD yg0ifum Auorsm;tzG@J csKyf ( ,m,D) udk uspv f pfpmG zG@J pnf;cJo h nf?
'dru kd a&pDa&;/ trsKd om;a&;/jidr;f csr;f a&;wm0efrsm;udk jynforl sm;qENEiS t hf nD OD;vnfrokef
xrf;aqmifc=hJ uonf//
1989 ckEpS f rwfv(13)&ufae@rmS bke;f armfEpS yf wfvnfae@tcrf;tem;udk &efuek pf ufr_
wuUov kd af usmif;0ef;xJrmS ausmif;om;/ vli,f/ tvkyo f rm;/ v,form; tzG@J tpnf;toD;oD;
ESihf Edik if aH &;ygwrD sm;rS tiftm;rsm; pkaygi;f nDnw G pf mG jzifh usi;f ycJ+h y;D Edik if aH &;awmif;qdrk r_ sm;ESihf
bke;f armf ESpyf wfvnf &ufowWywfvyf&mS ;r_ tjzpf/ udrk if;udEk ikd /f udu k }kd uD;/udak tmif'ifw@kd EiS hf
twl/ vli,ftzG@J tpnf;a cgi;f aqmiftcsKd @ yl;aygi;f um +rdK@e,ftoD;oD;wGiw f &m;yGrJ sm;jyKvkyf
cJ=h uw,f// r=umcifrmS yJ Auorsm;tzG@J csKyfrS udrk if;udEk ikd u f kd rwfv(23)&ufae@/ udak tmif'if
udk {jyD(23)/ udu k =kd uD;udk {jyD (27)&ufrmS tzrf;cH&jyD;/ vlabmifopf ygwrD S udo k ufxeG ;f wd@k yg
{+yD (9) &ufrmS toD;oD; tzrf;cHchJ =u&w,f/ usew f hJ vli,facgi;f aqmifawGvJ toD;oD;tzrf;cH
=u&w,f/
1989 arv (19)& ufae@rmS rE aW v;wuUov kd f &wembkreRd ,fajr uOPe aqmifrmS
udrk if;aZ,sw@kd u jrefrmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*~ jyefvnfz@JG pnf;a&;twGuf nDvmcH
w&yfusi;f ycJ@+yD;/ 1989 ar (20) ESi@f (21) &ufae@wiG f rE aW v;wuUov kd f tif;0 (9)cef;rrSm
ausmif;zGi@f a&;ESi@f ywfouf+y;D ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm; nDvmcHukd usi;f yEdik cf =hJ u
onf/ ajrvwfa'oqdik &f m ausmif;om;rsm; nDnw G af &;wyfaygi;f pk (runw) nDvmcHuv kd nf;
rauG;+rdK@e@J a&eHacsmif;+rdK@awGrmS ESp}f udru f si;f ycJ=h uygw,f// 'Dvekd @J ausmif;om;tzG@J rsm;pGmeJ@
trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyfw@kd yl;aygi;f um ppfwyf&@J trde@f '*D &Dxw k jf yD; zdEyfdS rf a_ wGjyif;xefvm
wJt h wGuf “trsm;jynforl =unfjzLwJh rw&m;wJh trde@f tm%m[lor# wm0eft& zDqef=u”
qdw k hJ tm%mzDqefa&; v_y&f mS ;r_awG taumiftxnf azmfc=hJ uygw,f// tJ'v D y_ &f mS ;r_awG
a=umifh a':atmifqef;pk=unf tygt0if/ tzG@J tpnf;toD;oD;/ ausmif;om;vli,ftoD;oD;
rS acgi;f aqmifrsm; tusO;f axmifawGxJ a&mufuek =f uygw,f//
Luminary Magazine Volume 4,No.7 37

37
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
1990 ckEpS af rv (27) &ufae@rmS 'Dru kd a&pD taxGaxGa&G;aumufy}JG uD; jyKvkyaf y;cJh
&+y;D trdsK;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyfrS 82.05&mcdik Ef e_ ;f jzift h jywftowf tEdik &f +y;D jynfoal wG[m
olw@kd &@J qENukd &J&ifph mG xkwaf zmfjyocJyh gw,f// 'gayr,fh ,ae@ rsuaf rSmufacwf tcsed t f xd
ppftpd;k &taejzifh ESpaf ygi;f (18) ESpw f ikd af tmif jynfov l xl k w&yfv;kH &J@ qENvt kd yfcsuaf wGukd
rsufuG,fjyK+yD;/ a&G;aumufyGJ&vm'fudk taumiftxnf azmfay;a&;twGuf !SdE_dif;
aqG;aEG;tajz&Smjcif; rvkyyf J 4if;wd@k tm%mwnf+rJa&;twGuf zdEydS cf sKyfcs,rf _ trsKd ;rsKd ;awGom
qufvufvyk af qmif aewmudk awG@&ygw,f? 'Dvekd @J Armjynfo/l jynfom;awG[m rif;qd;k rif;
npfawG&@J vufxrJ mS qd;k 0g;r_tzHzk kH eJ@ vlr'_ u k Q tedÏm&Hak wGuo kd m awG@}uHKcHpm;ae=u&ygw,f?
'Dtcsed rf mS ppftpd;k &&J@ qd;k 0g;&ufpufvw S @J tusO;f axmiftoD;oD;rS 2004ckEpS f
Ed0k ifbm (19)&ufae@rmS udrk if;udEk ikd jf yefvw G v f mjyD;/ ra&S;raESmif;rSmyJ udu k =kd uD;/ udak X;=uG,/f
udak Zmfrif;wd@k EiS hf tjcm;ausmif;om;acgi;f aqmifrsm; jyefvnfvw G af jrmufvm=ujyD; &if;ES;D
yGi@f vif;cspcf ifpmG jzif@ ,cifu Auo/ ruo eJ@ tjcm;trnfemrawGukd xm;cJ@=u+yD;jyefvnf
pkpnf;=uum vkt d yfaeaom jynfojl ynfom;awG&@J ta&;udk aqmif&u G Ef ikd &f ef/ jzwfoef;cJh
=u&aom tawG@t}uHK cHpm;r_awGukd tajccHum “88 rsKd ;qufausmif;om;rsm;” trnfjzifh
wdik ;f jynf&@J wm0efrsm;udk qufvufxrf;aqmifc@J =uygw,f//
8888 &J@pw d "f gwf 8888 &J@tarG[m jynfoal wG&@J awG@}uHKcHpm;r_ tedXg&akH wGtwGuf
qufvufwu kd yf 0JG ifaerSmjzpfjyD; trdEikd if H 'Dru kd a&pD& &Sad &;twGu=f udK;yrf;ae=uwJ@ aqmif&u G f
ae=uwJ@ jynfwiG ;f jynfy&Sd yk*Kd~ vftoD;oD;/ tzG@J tpnf;toD;oD;&J@ opPmw&m;a=umif@ yef;wdik f
a&mufrmS rvGv J @kd ,H=k unfpmG oH;k oyf csiyf gw,f// 'DacwfawGukd qufvuf&iS o f ef ae=u&atmif
pDpOfaqmif&u G f wcsyw f jym;/ wyGi@f wvufazmfaqmif=uwJh 8888 pdw"f gwu f kd jyovdu k rf t
_ ay:
av;pm;*k%, f rl yd gonf//
ed*;kH taeeJ@ jynfoal wG qEN/ jynfo&l yfwnfcsujf zpfwhJ 1990 a&G;aumufyJG &v'fukd
udik pf IJG Edik if aH &;jzwfoef;r_rsm;udk avsmufvrS ;f &if;/ &Spaf v;vH;k ta&;awmfy=kH uD;udk OD;nGwf
vsuf &Spaf v;vH;k pdw"f gwu f kd jrSiw
hf ifjyD; t&Sed jf rSi=hf uygv@kd Ek;d aqmfvu kd yf gw,f// /

aZmfaZmfatmif
Auorsm;tzGJ ch sKyf (ABFSU-88)
(&S p f a v;vH k ; 18 ES p f a jrmuf trS w f w &)

(tvif;tdrf r*~Zif; twGJ 1/ trSwf 5 rS jyefvnfu;l ,laz: jyygonf)

38 Luminary Magazine Volume 4,No.7

38
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
&Spaf v;vH;k ta&;awmfyt
kH wGi;f zG@J pnf;aqmif&u
G cf ahJ om General Strikes Committe rS

OuUX 2 udkoD[ wifhaqGESifh


awG hqHkar;jrefjcif;if;
'
ar; - GSC udkta&;awmfyHk umv rSm bma=umif@ zGJ@pnf;cJh&ygovJ//
ajz - GSC qdw k hJ General Strikes Committee udk zG@J pnf;cJ@&wJh ta=umif;
&if;uawmh oydwpf kH olyek x f qdw k hJ pum;twdik ;f tv$mtoD;oD;/twef;tpm; toD; oD;wk@d &@J
oydwfrsm;pHknDpGm ay:aygufvmcJhwJh twGuf zGJ@pnf;jcif;jzpfygw,f// aemufwcsufuawmh
jye@u
f saJ ewJh oydwt f iftm;pkawGukd pkjyD; pkaygi;f oydwf tm; eJ@om ppftpd;k & tm%mudk
zsuo f rd ;f atmifyJG qifeikd v
f rd rhf ,fv@kd ,H=k unf=uvd@k ygy/J /

ar;- GSC udkzGJ@pnf;jyD;aemuf bmawGvkyfay;EdkifcJ@ovJ//


ajz
ajz- GSC udkdzGJ@pnf;jyD;aemuf oydwfor*~aygif; 800ausmfeJ@ oydwftiftm;pk 10
od e f ; ausmf u d k pk p nf ; wnf a qmuf E d k i f c J h y gw,f / /tJ ' D t csd e f w k e f ; u &ef u k e f + rd K @rS m
ae@pOfoydwfarSmufaewJh oydwftiftm;pk[m 10 odef;ausmf&SdcJhw,f//ppftpdk;& &J@
vufeufuikd t f zG@J tpnf;(=unf;/a&/av)wyfawG ygvmcJw h ,f//aemufq;kH vHx k rd ;f wyf (&)
awmifygvmcJh&w,f// vlxk vlwef;pm;xJrSmqdk&ifvnf; tm0g'gvdk tdk;tdrfrJh olawGyg
ygvmcJw h ,f// 'Dtiftm;awGukG f SCu o&ufawmausmif;wdu k f aq&H}k uD;pk&yfwckwnf;u
A[djk yK+y;D 88 ta&;awmfykH oydw}f u;D udk qifEEJG ikd cf w hJ ,f/ jrefrmhtoH /&yk jf rifo=H um;/owif;pmawG
GSC tvHatmufukd a&mufaecJ+h yD// &xm;or*~awGe@J oydwf +zdKcGrJ ,fppftpd;k &wyfawGukd
blwm}uD;rS xde;f csKyfxm;Edik cf w
hJ ,f// GSC A[drk S +rdK@e,foydwaf umfrwDawGukd zG@J Eikd cf +Jh yD;
Luminary Magazine Volume 4,No.7 39

39
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
&[ef;&Siv
f l ausmif;om;jynfot l m;eJ@ vlxk tkycf sKyfa&;tzG@J awGz@JG Eikd cf @J w,f//tkycf sKyfa&;[m
vlxv
k ufxaJ &mufvmcJ@w,f//aemufq;kH oydwn f v D mcHvyk /f ppftpd;k &tm%mzsuf odr;f +yD;
vlxt
k pd;k & axmif&ef omvdyk gawmhw,f//'Dvkd vlxw k u kd yf aJG =umifh 26 ESpwf mppftpd;k &[m
orRw (3)quf jyKwfusomG ;cJ&h w,f//'Dtajcaewpfcv k ;kH udck jJG crf;pdwjf zm=unf&h if
1)EdkifiHa&;tiftm;pktwGif;tajctae
2)jynfov l x
l t
k wGi;f tajctaeqd+k yD; 2 ydik ;f cG=J unfEh ikd w f ,f//

1//EdkfifiHa&;tiftm;pk twGif;tajctae
ajray:Edik if aH &;eJ@ ajratmufEikd if aH &; 2 ydik ;f &Syd gw,f//ajray:Edik if aH &; tydik ;f rSm awm@=u;D
ig;=uD;qdwk m&Swd ,f a':atmifqef;pk=unftiftm;pk/ OD;wifO;D rsKd ;cspt f iftm;pk/ OD;Ek tiftm;pk
OD;atmif}uD;tiftm;pk eJ@0d"l& ocifcspfarmif tiftm;pkwdk@ jzpfw,f//ajratmufEdkifiHa&;
tiftm;pkrmS awmh ArmjynfueG jf rLepfygwD tiftm;pk jzpfwhJ 4828aumfrwD/tjcm;vuf,m
tiftm;pk tzG@J wjkd zpfw,f//ArmjynfueG jf rLepfygwD tiftm;pk jzpfwhJ 4828 aumfrwDukd 85
uGejf rLepfygwwD wd, t}urd u f eG u
f &uf twnfjyKz@JG pnf;ay;cJw h ,f/ 'yD gwD aumfrwD[matmuf
Armjynf/txufArmjynf ESpyf ikd ;f cG+J y;D ajratmufawmfveS af &;wm tajccHxm; aqmif&u G wf ,f
OD;ekqdk&if zqyv(oef@&Sif;) udktajccHxm;aqmif&GufcJh w,f// OD;atmif=uD; qd&k ifq&kd , S vf pf
ygwaD [mif;rsm;udk tajccHxm;aqmif&u G cf @J w,f//

2//jynf o l v l x k t wG i f ; tajctae
88 rdsK;qufrsm;jzpfw@J rif;udEk ikd /f udu k =kd u;D /rd;k oD;ZGe/f ndKxGe;f /wifatmif/pd;k 0if;/atmif'if/
rif;aZ,sm/aX;=uG,/f atmifrsKd ;wif/h udek /D rd;k armifarmif wd@k yg0ifwhJ ausmif;om;or*~tyk pf rk sm;/
q&mawmfO;D ajynDE/N q&mawmfO;D OwWr/q&m awmf&iS f acrmpm& wd@k yg0if wJ@ &[ef;ydsKor*~/
q&m=uD;pHwifw@kd /udjk rif@vid_ /f udak X;vGi/f udak X;ode;f /pma&; q&maZmif;xuf wd@k O;D aqmifyg0ifw@J
wuUodkvfq&mrsm;or*~/udkoD[/udkEdkifjrif@/udkatmif cspfwdk@yg0ifOD;aqmifwJ@ &efukefc&dkif
tvkyo f rm;o*~uakd ZmfxeG ;f (aq;wuUov kd af emufq;kH ESp)f wd@k O;D aqmifwhJ tajccH ausmif;
om;rsm; or*~/un kd Kd xGe;f wd@k O;D aqmifwhJ &efuek cf &dik af usmif;om;rsm;or*~uw kd ifq
h ef;/udjk yHK;csKd wd@k
OD;aqmifwhJ &efuek w f uUov kd af usmifom;rsm;or*~/ rH&k mG oef;!Ge@f / rH&k mG OD;wifa&$/a': jrifjh rifch if
wk@Od ;D aqmifwhJ &efuek af &Saersm;toif;/cGe0f if;vSKd if OD;aqmifwhJ bm;aumifpw D @kd [m rdrd us&m
wm0efrsm;,lcJh+yD/oydwfpHkatmif wGef;wifcJh=uw,f// oydwfpHkvdk@vnf;olykefx&ef GSC
udzk @JG pnf;cJ@w,f/ GSC &J@OuUXu OD;OwWr/'Ok uUX(1)awm@r&kH mG u OD;oef;nGe@f /'Ok uUX(2)uawm@
40 Luminary Magazine Volume 4,No.7

40
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
udkoD[(wifhaqG)taxGaxGtwGif;a&;rSL;udkaZmfxGef;/wGJbuftwGif;a&;rSL;u udkjrif@vSdKif
wd@k jzpfjyD; A[dak umfrwD (100)cef@yg0ifw,f//
ar;-88 ta&;awmf y H k } uD ; bmh a =umif h a y:ayguf c J h w mvJ / /
ajz
ajz-vlrla&; pD;yGg;a&; EdkifiHa&;bufaygif;pHk tajctaeawG[m taxGaxGt=uyftwnf;
uyfq;kd }u;D udu k sa&mufvmap+y;D /wikd ;f jynf[mzG@H +zKd ;r_tenfq;kH (LDC) b0 a&mufcsed f jzpfw,f/
'g[mvnf ; 26ES p f w m ppf t m%m&S i f t pd k ; &&J @ azguf j yef c J h w h J tusd K ;quf a wG y gbJ /
'DtusKd ;qufa=umifh taxGaxGuyfq;kd =u;D &J@ tusKd ;qufoauFw tjzpf vlxb k ¾m wdu k w f iG ;f
&Sw
d hJ aiGpuULawGukd t}urd }f urd f zsuo f rd ;f cJw
h ,f/ at;"jr wdu k cf w hJ ,f//'Dtay:rSm tv$maygi;f pH/k
twef;tpm;aygif;pHk/ vlxka'go aygufuGJvmcJhw,f// ppftpdk;&&J@aq;jrD;wdk jzpfwJh
aiGpuULtopfvJjcif;/vpmwdk;jrSifhjcif;wdk@[m uyfqdk;}uD;udk a&S@rwdk;EdkifcJhbl;// ppftpdk;& &J@
twGi;f w&m;ukd oabmuvnf; ysupf ;D aecsed u f sc+hJ yD//
'Dtajctaeqdk;}uD;&J@ ordkif;qdkif&m =uHK}udKufr_uawmh &efukefpufr_
wuUov kd af usmif;om;rsm;&J@ aiGpuULzsuo f rd ;f a&;wdu k yf rJG sm;ay:ayguv f mcJw
h ,f// 'Dw&m;wJh
wdu k yf u
JG kd ppftpd;k &[m;+ird ;f csr;f pGmajz&Si;f jcif;rjyKb/J wkwf wkwcf si;f /"g; "g;jcif;/ ay:vpDukd udik pf jJG y;D /
ppf w yf a oewf u snf z l ; awG u d k ausmif ; om;awG E S v H k ; om;=um; ypf o G i f ; vd k u f j cif ; yg//
'Dusnzf ;l awG[m udzk ek ;f armf/udpk ;kd Edik w f @kd ukd usq;kH apcJ+h yD;/88 ,rf;pyHak y:udk rD;zGm;uscjhJ cif;
jzpfw,f// 'D rD;zGm;[m wHwm;eD ta&;tcif;/ajreDuek ;f ta&;tcif;rSonf r[m'Dru kd a&pD
ta&;awmfy}kH uD;wdik f wGe;f wifvu kd wf hJ twGuf 88 ta&;awmfy}kH uD; ay:ayguf vmcJ&h w,f//
ar;- vlr_t=uyftwnf;awG haewJh jynfolvlxk=uD;udk b,fvdkf vrf;ray: qGJxkwfEdkif
cJ @ ovJ / /
ajz
ajz-vlr_tusyftwnf;awG@ aewJh jynfolvlxk}uD;udk b,fvdkvrf;ray:qGJxkwfEdkif
cJ h o vJ qdk&if{uefw&m;eJ@ taetrSefw&m;udkaygif;pyfEdkifwJh wyfOD; wckckuvrf;ray:
qGw J ifEikd cf hjJ cif;jzpfw,f/ {uefw&m;qdkwm vlxktHk=uGayguf uGJr_}uD;&J@rvGJraoG jzpfay:vm
ap&jcif;&J@ ta=umif;w&m;awG/Oya'oawGygy/J / taerSew f &m; qdw k muawmh ayguu f v JG ek ;D
jzpfaewJh tcsed rf mS ae&mwae&m/axmifw h axmif/h tcef;u¾wckuae pwifayguu f aJG pjcif;
ta=umif;w&m;wpfckygbJ'D{uefw&m;/taerSew f &m;awGukd usr;f ausaewJhwyfO;D /tpktzGJ
wOD;wa,mufupwifaygufcGJ vdkufjyD;vrf;ray:qGJwifvu k d jf cif;yg/q&mjroef
q&mjroef;wif@pum;eJ@
qd k & if u vD , d k y gx&m ES m acgif ; a=umif h a&mrjynf } uD ; rD ; [k e f ; [k e f ; awmuf jcif ; ygyJ / /
tJ'DtcsdefrSm taxGaxGtusyftwnf;a=umifh aygufuGJawmhr,f tcsdefa&mufaew,f//
'gub kd ,f olupwifaygucf rJG vJ apmifah e=uw,f//'Dtcsed rf mS &efuek pf ufrw _ uUovkd f ausmif;u
peufwu H kd rD;wd@k ay;vdu
k w
f @J twGuf rD;[ke;f [ke;f awmufomG ;cJ@w,f//
Luminary Magazine Volume 4,No.7 41

41
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
ar;-jynf o l v l x k [ m 8888 umvxuf a wmif v l r _ t usyf t wnf ; awG = uH K awG @
aecJ h & +yD ; vrf ; ray:rxG u f E d k i f a o;wm bma=umif h ygvJ / /
ajz-jynfov l xl [
k m 8888 umvxufawmif vlrt _ usytf wnf;awG =uKH awG@ ae&w,fqw kd m
[kwfygw,f// bma=umifhvnf;qdk&if ppftm%m&Sif/ppftkyfcsKyfa&; oufoufjzpfaevdkygyJ//
t=urf;zufr_ tjrifq h ;kH tcsed vf @kd vnf; ajymEdik yf gw,f 'Dvt kd ajctaerdsd K; jzpfaevsuo f m;eJ@
vlxk vrf;ray:rwufao;wm bmvd@k vnf;qd&k if wyfO;D wckc&k @J azmufcOJG ;D aqmifr,fh tcsed u f kd
apmifhaevdkygyJ// tJ'DtwGuf azgufcGJ OD;aqmifEdkifr,fh wyfOD;wckck ay:zdk@vdkygw,f//
'DwyfO;D ae&mudk b,foal wG,o l ifh ovJ qd&k if 90 wke;f utEdik &f xm;wJ t h eft,fvf 'DygweD @J
jynfo@l u, kd pf m;vS,af wGyjJ zpfyg w,f?
ar;- 88 umvwk e f ; u Ed k i f i H a &;tzG J t pnf ; awG e nf ; +yD ; / vl x k u d k y gatmif pnf ;
&Hk;EdkfifcJhw,f// tck tzJGtpnf;awGrsm;w,f// OD;aqmifr_ay;EdkifwJh vlyk*~Kdvfrsm;wm
awmif ppf t m%m&S i f u d k v l x k e nf ; eJ @ wd k u f z d k @ twG u f b ma=umif @ rpnf ; &H k ; Ed k i f
ao;wmvJ / /
ajz
ajz- 88umvwke;f u Edik if aH &;tzGt J pnf;awGenf;jy;D / vlxu k ykd gatmif pnf;&H;k Edifk cf @J w,fqw kd m
u tJ't D csed u f Edik if aH &; tzGt J pnf;awGe@J vly*k Kd~ vaf wG[m OD;aqmifr_ t&nftcsi;f jynf@ro D vdk
&J o H k ; &J p d w f " gwf v nf ; &S d c @J = uvd k @ ygbJ / / ao&J / wd k u f & J / tEd k i f , l & J w,f q d k w mayg@//
tckbma=umifrh atmifjrifovJq&kd if OD;aqmifr@J wyfO;D /tzG@J tpnf;awGe@J vly*k Kd~ vfw@kd [m
t&nftcsi;f jynf@rjDS cif;r&d/S ovdk &Jo;kH &J pdw"f gwf vnf; r&SEd ifkd =f uvd@k ygy/J /
ar;- 88 umvrS m ausmif ; om;v_ y f & S m ;r_ u pjyD ; Ed k i f i H a &;tif t m;pk a wG 0 ef ; &H
vmw,f / /ausmif ; om; Ed k i f i H a &;tif t m;pk a wG u f k d jynf o l a wG u ,H k = unf j yD ;
taxGaxGoydwf=uD;rSm yg0ifvmcJ@w,f//1996 ckeSpf ausmif;om;v_yf&Sm; r_[m 88
umvvdkyJ v_yf&Sm;EdkifcJ@jyD; bma=umif@ vlxkv_yf&Sm;r_txd ra&muf EdkifcJ@ovJ//
ajz
ajz- 88 u bma=umif@ atmifjrif&ovJqw kd mudk atmufygZ,m;eJ ah zmfjycsiw f ,f 1996
ckEpS f ausmif;om;v_y&f mS ;r_ vkyEf ikd af yr,f@ vlxb k ma=umif rh ygovJqw kd meJ@ ywfoufvkd h 88
a&S@yikd ;f ausmif;om; tvkyo f rm;v_y&f mS ;r_awGukd jyefvnfo;kH oyfz@kd vdyk gw,f//Oyrm-62 Zlvikd f
7 &ufausmif;om;v_y&f mS ;r_ 69 ausmif;om; u|e;f qG,f v_y&f mS ;r_/74ZGef 6 jynfv;kH u|wf
tvkyform;v_yf&Sm;r_/74 'DZifbm 11 &ufOD;oef@psmye ausmif;om;v_yf&Sm;r_/75
tvkyform;ESpfywfvnf v_yf&Sm;r_/76 r_dif;&mjynf@ausmif;om; v_yf&Sm;r_/'DwdkufyGJawG[m
ausmif;om; tvkyo f rm;v_y&f mS ;r_}uD;awG azmfaqmifEikd cf ahJ yr,fh bma=umihf 88 vdk rjzpfEikd cf Jh
ovJqw kd m oH;k oyfz@kd vdyk gw,f/ Armjynfordik ;f rSm 88ta&;awmfyrkH sKd ; 2 =urd o f m =uKH b;l ygw,f/

42 Luminary Magazine Volume 4,No.7

42
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
1) 1300jynf@ ta&;awmfykH
2) &Spaf v;vH;k ta&;awmfy(kH 1350 jynf@ ta&;awmfy)kH
'DEpS cf u
k kd qufpyfo;kH oyf&if Edik if w H umajymif;vJrE_ iS @f jynfwiG ;f ajymif;vJr_ qHck suf rdc@J =uwmudk
awG @ Ed k i f y gw,f / /'D v d k t cgrd s K;rS m acwf p epf a wG [ m =uD ; rm;wJ @ ajcvS r f ; =uD ; rsm;eJ @
twlwqpfcsd K;ajymif;oGm;wwf=uygw,f//
ar;-tck j ref r m@ta&; aqmif & G u f a eol a wG e J @ 'D r d k u a&pD wd k u f y G J 0 if a ewJ @
acgif ; aqmif a wG / tzG J @ tpnf ; 'D r d k 2006 eJ @ ywf o uf j yD ; twd k i f y if a c:/wd k u f y G J a c:
aewmeJ@ ywfowfjyD; 'Drdk 2006&J@tvm;tvmudkb,fvdkoHk;oyfcsifygovJ/
ajz
ajz-etz[m10 92xk w f j yef j yD ; trd s K;om;nD v mcH u d k u sif ; yzd k @ jyif q if j yD ; jynf w G i f ;
pD;yGg;a&; tajctae awGuEdk pS &f n S pf rD uH ed ;f csrwS jf yifqifw,f//'gayr,f@ q,fcEk pS f wpkpmvkyf
=unf@w,f//ratmifjrifbl;//EdkifiHa&;vrf;a=umif;ay:wufzdk@ Road Map (7)csufudk
csrw S jf yD;Edik if aH wmfuakd &S@qufz@kd =udK;pm;aew,f/'Dtajctae [m bmeJ@ wlovJq&kd if 1974
ckEpS u f tajccHOya'csrw S zf @kd jyifqifaewJh Adv k af e0if;&J@ awmfveS af &; aumifpeD @J wlaew,f//
1974tajccHOya'udk twnfrjyKao;cifrmS Edik if aH &; tiftm;pkawG awmfveS af &;
tiftm;pkawG[m EkdifovdkxifcJ@ayr,f@ 1974 ZGef tvkyform;awGu qef@usifw,f//
1974'DZifbmrSmOD;oef@vy_ &f mS ;r_/ 1975 ZGet f vkyf orm;ESpyf wfvnf /1976 r_id ;f &mjynf'gawG
bma=umif@jzpf&o vJjynff olawG=um;rSmt=uyftwnf;aygi;f pHek @J &ifqikd af e&vd@k yjJ zpfw,f//
tckvnf;Armjynf jynfoal wG vlr'_ u k Q t=uyftwnf;aygi;f pHak wG@ae&w,f//etz uvnf;
Road Map 7-csuu f kd twnfjyK+y;D tajccHOya' udck srw S zf @kd jyifqifae+yv
D t
kd ajc taersKd ;rSm
usaemfwdk@ EdkifiHa&;tiftm;pkawG nDn$wf&r,f// tuGufususvkyfEdkifygrS 'Drdk2006&J@
tvm;tvm[m aumif;r,f 'DvdkrSr[kwfvdk@ rnDn$wfbl; tvkyfawGudkv$JacsmfpGm
vkyaf e=uOD;r,f pm&Guaf y:u pDru H ed ;f awGukd xdik +f yD;jiif;ckeaf e=u+yD;/vufawG@vyk if ef;awGrmS
tm;enf ; aer,f q d k & if atmif j rif E d k i f p &m ta=umif ; r&S d b l ; /tck jiif ; ck e f y G J a wG e J @
wdkufyGJac:oHawGawmfawmf us,fus,fjyef@jyef@ =um;ae&+yD//vufawG@ydk if;awGuawmh
tm;enf;aeao;w,fvdk@ xifw,f//'DtwGufa=umif@ udk,fvkyf&yfawGudk udk,frSefuef
pG m oH k ; oyf E d k i f z d k @ vd k a eygw,f / / //

(tvif;tdrf r*~Zif;twGJ 1/ trSwf 5 rS jyefvnfu;l ,l az: jyygonf?)

Luminary Magazine Volume 4,No.7 43

43
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

cG y f a 'gif ; wd k h& J h ed ' gef ;

wifjrifah rmf

ausmif;om;awGqw kd m tpOftvmt& rw&m;r_ukd acgi;f iH@k rcHwwfwhJ &d;k om;+yD;


wufºuGwv hJ il ,fawGyg? jrefrmhordik ;f pOf wav#mufv;kH vdv k rkd mS ppftm%m&Sief @J ausmif;d om;
qdw k m wdu k yf aJG wG tpDt&De@J av#mufvrS ;f vmcJ@=uwmyg? jrefrmEdik if &H @J yxrt}urd f ppftm%m
odr;f wJh 1958 ckEpS f tdraf pmift h pd;k &vufxufup+yD; ausmif;om;awG[m tusO;f axmifxJ
a&muf&/ udu k ;kd u|e;f tyd@k c&H eJ@ ppftm%m&Si&f @J zdEydS rf r_ sKd ;pHu k kd cHc@J &w,f? tJ'aD emufrmS 'kw, d
t}urfd f ppftm%modr;f cJ@w@J 1962 ckEpS u f p+y;D ,ae@txd ausmif;om;awG[m ppftm%m&Sif
&J@ zdEydS rf r_ sKd ;pHuk kd cHae&wke;f ygy?J
udv k ekd aD cwf trsKd ;om;vGwaf jrmufa&; }udK;yrf;r_ujkd yef=S unf&h ifvnf; ausmif;om;
acgi;f aqmifawG/ ausmif;om;awG[m vli,fynmwwfrsm;yDy/D rw&m;r_uq kd ef@usicf ck jH cif;eJ@
trSew f &m;udk jrwfE;kd jcif;pwJh wdu k yf 0JG ifpwd "f gwcf ikd rf molrsm;jzpfcv hJ @kd udv
k ekd aD cwftrsKd ;om;
vGwaf jrmufa&; wyfO;D rSm ae&,lEikd cf @J ovdk vGwv f yfa&;acwfO;D wenf;tm;jzifh ygvrD ef'rD u kd a&pD
acwf&J@ ausmif;om;or*~eJ@ ausmif;om;v_yf&Sm;r_awGudk =unfh&if jynfwGif;ppf&yfpJa&;/
'Dru kd a&pDa&;/ +idr;f csr;f a&;pwJh t"dyg` ,af wGqu D kd ODwnfEikd cf yhJ gw,f?
vGwv f yfa&;&+yD;acwf ausmif;om;or*~&@J ordik ;f udk jyef=unfrh ,fq&kd if 1951ckEpS f
=o*kwv f (15) &ufae@rmS ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*~rsm;tzG@J csKyf (A u o )udk
pwifz@JG pnf;cJ@+yD; 1956 ckEpS rf mS pwkxˆ nDvmcH/ 1958 ckEpS rf mS yOPrnDvmcH/ 1960 ckEpS rf mS
qXrnDvmcH ponfjzifh nDvmcH toD;oD;udk usi;f yEdik cf w hJ ,f? 1960 ckEpS rf mS rSmusi;f ycJw h hJ
qXrnDvmcH[m ygvrD ef'rD u kd a&pD acwfrmS aemufq;kH usi;f ycJw h hJ nDvmcHwckvnf;jzpfcw hJ ,f?
1988 ckEpS rf mS zke;f armf ta&;tcif;/ wHwm;eD ta&;tcif;awGupvd@k ausmif;om;
awG[m oufqikd &f m wuUov kd t
f vdu k f ,m,Dausmif;om;or*~awG zG@J pnf;+yD; wdu k yf 0JG if
cGyaf 'gi;f tvHukd v$iw hf ifum ppftm%m&Sif qef@usijf zKwfcsa&;udk pwifc=hJ uw,f?
44 Luminary Magazine Volume 4,No.7

44
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
jrefrmjynf&@J pD;yGm;a&; c|w+f cKH usr/_ tkycf sKyforl sm;&J@ tm%m&Siq f efrw
_ @kd a=umifh jzpfygG ;
vmcJ&h wJh 1350 jynfh ta&;awmfyv kH @kd ac:qdEk ikd w
f hJ &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH u;D udk pwifO;D aqmif
cJo
h al wG[mvnf; jrefrmjynf&@J ausmif;om;awGyjJ zpfco hJ vdk jynfow l &yfv;kH &J@ yg0ify;l aygi;f r_
a=umifhvnf; jrefrmhordkifrSm armfuGef;wifEdkifcJhovdk urBmuyif todtrSwfjyKcHcJh&wJh
ta&;awmfy}kH uD;vnf; jzpfcw hJ ,f?
ausmif;om;eJ@ jynfoal wGukd ppfwyfu &uf&ufpufpuf ypfcwfErSd Ef iS ;f cJw h ma=umifh
cGyaf 'gi;f aoG;awGe@J twl jynfo@l aoG;awGyg ajrusc&hJ w,f? 1988 ckEpS /f =o*kwv f (28) &ufae@rmS
&efuek w f uUov kd f ausmif;om;rsm;or*~ (&uo) tygt0if ,m,Dausmif;om; or*~toD;oD;
yg0ifwJh nDvmcHudk &efukefwuUodkvf ausmif;om;or*~ taqmuftOD;a[mif;&ifjyifrSm
usi;f ycJ=h uw,f? 'Dnv D mcH rSm udrk if;udEk ikd /f udu k }kd uD;/ udrk ;kd oD;ZGew
f @kd OD;aqmif+yD; tr_aqmif
aumfrwD (40) yg0ifwhJ ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*~rsm; tzG@J csKyfukd atmifjrifpmG
zG@J pnf;Edik cf yhJ gw,f? 'Dnv D mcH }uD;[m Auo rsm;tzG@J csKyf (ABFSU) &J@ owWrt}udraf jrmuf
nDvmcHtjzpf ordik ;f 0ifcyhJ gw,f?
udrk if;udEk ikd /f udu
k }kd u;D / udrk ;kd oD;ZGef wd@k OD;aqmifcw hJ hJ Auo [m &Spaf v;vH;k ta&;awmfykH
}uD;rSm wyfO;D uae yg0ifco hJ vdk Auo &J@ OD;aqmifra_ emufrmS jynfov l x l wk &yfv;kH wdu k yf rJG mS
yg0ifvmcJ=h uw,f? ausmif;om;or*~u OD;aqmif+yD; tpmiwfcH qENjyyGaJ wGukd &efuek +f rdK@
ae&mtES@H rmS wcJeuf usi;f ycJ=h uovdk tjzLtpdr;f 0wf ausmif;om;i,fawGuvnf; 'Dtpm
iwfcH qENjyyGJ awGukd yg0ifaxmufcv H mcJ=h uw,f?
wduk yf wJG jznfjznf; &uf&n S v f mcJw h t
hJ wGuaf =umifh oydwt f iftm;pkawGukd pkppk nf;pnf;
xde;f xm;Edik &f eftwGuf ausmif;om;or*~rS OD;aqmifum 1988 ckEpS f / pufwifbm (6) &ufae@
&ef u k e f jynf o k @ aq;&H k } uD ; rS m A[d k o yd w f p cef ;
zGiv hf pS cf @J +yD; taxGaxG oydwaf umfrwD( General
Strike Committee )ud k zG J @ pnf ; cJ h y gw,f ?
'DtaxGaxG oydwaf umfrwDrmS &[ef;ysKd rsm;or*~/
ausmif ; om;or*~ r sm;/ tvk y f o rm;rsm;ES i f h
v,form;rsm;or*~/ &efuek w f uUov kd f q&mrsm;
or*~/ &efuek f a&S@aersm; or*~/ pma&;q&mrsm;or*~
tp&So d jzifh zG@J pnf;yg0ifcyhJ gw,f?
A[do k ydwpf cef;rSm ausmif;om; or*~u, kd f
pm;vS,f (119) OD; wd@k u vufrw S af &;xd;k um 0ef}u;D
csKyfa[mif; OD;Ek/ Adv k cf sKyf}uD;a[mif; ol&OD;wifO;D /
Luminary Magazine Volume 4,No.7 45

45
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
Adkvfr_;csKyfa[mif; OD;atmif}uD;eJ@ a':atmifqef; pk=unf wdk@udk vlxkudk,fpm;vS,f
acgi;f aqmifrsm;tjzpf awmif;qdt k odtrSwf jyKcJ=h uw,f?
1988 ckEpS f pufwifbmv (18) &ufae@rmS ppfwyfu tm%modr;f vdu k +f y;D wJah emufrmS
oydwf tiftm;pkawGukd acsre_ ;f cJw h ,f? ausmif;om; trsm;pkawG[m xdik ;f jrefrme,fpyf/ w&kyf
jrefrm e,fpyf/ tdE, N jrefrme,fpyf/ wdik ;f &if;om;vlrsKd ;pk
vufeufudkif awmfvSefe,fajrrsm;qDudk ul;ajymif;
a&muf&dS oGm;cJ=h uygw,f?
tJ'v D kd tajctaersKd ;rSm Auo rsm;tzG@J
csKyf[m ordik ;f &J@vt kd yfcsut f & toGio f ¾mef (3)
rsdK;eJ@ qufvufv_yf&Sm;cJhw,f? (1) Auo [m
jynfwGif;rSm ajratmuf UG taeESifh qufvuf
&yfwnf armif;ESicf o hJ vdk (2) vl@abmifopf 'Dru kd &ufwpf
ygwDtaeESifh jynfwGif;rSm w&m;0if&yfwnfcJh+yD; (3)
vufeufuikd f awmfveS af &; e,fajrudk a&muf&o dS mG ;wJh
ausmif;om;awGu jrefrmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;
rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD; (ru'w) (ABSDF) /
(ausmif;om;wyfrawmf)udk 1988 ckEpS /f Ed0k ifbmv (1)
&ufae@ vGwaf jrmufe,fajrrSm xlaxmif vdu k =f uw,f? 'Dvykd J xl;jcm;wJh toGio f ¾mefawGe@J
ausmif;om;awGu trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf (NLD) udk 1988 ckEpS f pufwifbmv (27)
&ufae@rmS zG@J pnf;wnfaxmifc=hJ uw,f?
1989 ckEpS /f rwfv twGi;f rSm e0w tpd;k &[m udrk if;udEk ikd /f udu k }kd uD; tygt0if
Auo ausmif;om;acgi;f aqmifawGukd rw&m;zrf;qD;um ESp&f n S af xmif'g%af wG csrw S v f u kd f
w,f? Auo ausmif;om;wOD;vnf;jzpf/ vl@abmifopf 'Dru kd &ufwpfygwu D kd OD;aqmifxal xmif
olwOD;vnf;jzpfwhJ udrk ;kd oD;ZGe[ f m 1989 ckEpS /f {+yv D (21) &ufae@rmS vufeufuikd f awmfveS af &;
udk ul;ajymif;zd@k awmcdo k mG ;cJyh gw,f?
a&G;aumufyt JG }uKd umvjzpfwhJ 1989 ckEpS x f rJ mS 88 rsKd ;qufausmif;om; acgi;f aqmif
awGe@J a':atmifqef;pk=unfw@kd [m e0w &J@ rw&m;zrf;qD; xde;f odr;f jcif;cHc&hJ w,f? usecf w hJ hJ
88 rsKd ;qufausmif;om;awG[m 1990 ckEpS f a&G;aumufyrJG mS trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf
tEdik &f a&;twGuf vl@abmifopf 'Dru kd &ufwpfygwD tvHawmfatmufuae tpGr;f ukeyf ;l aygi;f
aqmif&u G cf +hJ yD; ausmif;om;Edik if aH &;[m tm%mydik Ef ikd if aH &; r[kwb f ;l qdw k mudk vl@abmifopf
'Dru
kd &ufwpfygwu D oufaojycJw h ,f?
46 Luminary Magazine Volume 4,No.7

46
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

1990 ckESpf/ arv (27)


&ufae@ a&G;aumufyrJG mS trsKd ;om;
'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tEdkif&cJhayr,fh
a&G;aumufyt JG +yD; &ufaygi;f (60)
twGif; tm%mv$Jay;r,fqdkwJh
uwdukd e0w tpd;k &u rwnfwhJ
twGuf 1990 ckEpS f Zlvikd v f xJrmS
*EDcN ef;r nDvmcH usi;f ywmudk e0w
u 1/90 trdef@xkwfjyef+yD; a&G;
aumufy&JG v'furkd suu f , G jf yKcw hJ ,f?
'Dvt kd usyt f wnf;awG=um;rSm vl@abmifopf 'Dru kd &ufwpfygw[ D m ajray:rSm
w&m;0ifygwt D jzpf qufvuf&yfwnfciG hf r&awmhwt hJ wGuf vGwaf jrmufe,fajrudk 1990 ckEpS /f
Ed0k ifbmvxJrmS ygwt D vdu k f ul;ajymif;a&muf&cdS &hJ w,f?
1995 ckEpS /f Zlvikd v f xJrmS a':atmifqef;pk=unfukd aetdrt f us,cf sKyfrS jyefvw $ f
ay;vdu k w f thJ cg ausmif;om;awGu a':atmifqefp=k unftem;rSm jyefvnf0ef;&Hvu kd =f uygw,f?
2000 jynfEh pS x f rJ mS e0w u a':atmifqef;pk=unf&@J c&D;oGm;vmcGiu hf kd ydwyf ifcw hJ hJ twGuf
a=umifh jzpfay:cJh anmifwek ;f ta&;tcif;/ 'v ta&;tcif;eJ@ &efuek b f w l m}uD; ta&;tcif;
awGa=umifh 2000 jynfh ckEpS /f pufwifbmvxJrmS a':atmifqef;pk=unfukd aetdrt f us,cf sKyef @J
jyefvnf xde;f odr;f vdu k jf yefygw,f?
2002 ckEpS f arvxJrmS a':atmifqef;pk=unf aetdrt f us,cf sKyfu jyefvnfvw G f
ajrmufvmcJ+h yD; 2002-2003 ckEpS f 'Dru kd a&pD c&D;pOfawGrmS ausmif;om;awG vdu k yf gvy_ &f mS ;
vmcJh=uwm[m ausmif;om;awGu 'Drdkua&pDwdkufyGJawGeJ@ ruif;uGmcJhbl;qdkwmygyJ?
a':atmifqef;pk=unf&@J rSeu f ef&&J ihw f hJ OD;aqmifr&_ @J aemufrmS ausmif;om;awG[m pnf;urf;&S/d
nDnw $ +f yD; trSew f &m;eJ@uu kd n f w D hJ tiftm;pkwcktjzpf &yfwnfc=hJ uw,f?
2003 ckEpS /f arv (30) &ufae@ 'Dy, J if;vky}f uHr_ ta&;tcif; t+yD;rSmawmh e0w
[m oHk;a&mifcs,f ausmif;om;awGudk wa,mufrusef zrfqD;cJhygw,f? 2004 ckESpf/
ESpu f ek af vmufrmS udrk if;udEk ikd w f @kd 88 rsKd ;qufausmif;om; acgi;f aqmifawG jyefvnf vGwaf jrmuf
vmcJh=u+yD;/ olwdk@[m 88 rsdK;qufausmif;om;rsm;tzGJ@udk xlaxmifEdkifcJh=uw,f?olwdk@&J@
tem;rSm rsKd ;qufopf/ rsKd ;qufa[mif; ausmif;om;awG jyefvnf0ef;&H pka0;cJ=h uw,f? od@k ayr,fh
ausmif;om;awG&@J Ed;k =um;wufºf urG _ t&dyt f a,mifawGukd e0w tpd;k &[m =um&Sncf iG rhf jyKEdik yf J
2006 ckEpS f xJrmS udrk if;udEk ikd /f udu k }kd uD;/ ud+k yHK;csKd / udak X;ºuG,/f udrk if;aZ,spwJh ausmif;om;
Luminary Magazine Volume 4,No.7 47

47
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

acgi;f aqmif tcsKd @ukd jyefvnfzrf;qD;


xde;f odr;f vdu k jf yefygw,f?
tjyifrmS usecf w hJ hJ ud*k sirf /D udjk r
at;/ udt k b hH , G af usmf udak Zmfrif;rif;
pwJh ausmif;om;acgi;f aqmif awG
OD;aqmif+yD; tzrfq;D cH ausmif;om;
awG jyefvw $ af y; a&;twGuf vuf
rSwf a&;xd;k awmif;qdw k hJ (Signa-
ture Champaign) v_yf&Sm;r_udk
az:aqmifcJh=uw,f? aemufxyf
qufvuf+yD; tjzLa&miftuFsD 0wfqifwhJ v_y&f mS ;r_ (White Champaign) udv k nf; jyKvkyf
v_@H aqmfc=hJ uw,f? 'ga=umifh e0w tpd;k &[m udrk if;udEk ikd f wd@k ukd av;v/ ig;v t=umrSm
jyefvw $ af y;cJw
h ,f?
2007 ckEpS /f =o*kwv f xJrmS e0w tpd;k &u avmifpmqD aps;E_e;f awGukd jrSiw hf ifvu kd f
wma=umifh 88 rsdK;qufausmif;om;rsm;tzGJ@u =o*kwfv (18) &ufae@rSm ukuUdKif;rS
wmarGaps;txd vrf;av#muf qENjycJ=h uwmudk jynfoal wGuvnf; vdu k yf g0ef;&Hc=hJ uw,f?
tJ'aD emuf2007 ckEpS /f =o*kwv f (21) &ufae@ noef;acgirf mS udrk if;udEk ikd /f udu k }kd uD;tygt0if
88 rsKd ;qufausmif;om; acgi;f aqmif (15) OD;udk etz tpd;k &u zrf;qD;xde;f odr;f vdu k yf gawmh
w,f?
'DtcgrmS awmh reDvmode;f / rrD;rD;/ rpkpak EG;/ raemftek ;f vSw@kd [m &efuek +f rKd @ ae&mtES@H
rSm qENjyyGaJ wGukd OD;aqmifjyKvyk cf w hJ ,f? tJ'aD emufrmS awmh oHCmawmf ausmif;om;jynfoal wG
yg0ifwhJ 2007 ckEpS /f a&$0ga&mifawmfveS af &;}uD; ay:ayguv f mcJ&h ygawmhw,f?
ordik ;f t&jyef=unfv h u
kd &f if 1988 ckEpS f rS 2007 ckEpS t f xdwikd af tmif Auo
zG@J pnf; v_y&f mS ;r_[m (3) }udrw f ikd f ay:xGe;f vmcJw h ,f qdEk ikd yf gw,f? 1988 ckEpS rf mS udrk if;udEk ikd /f
udu k }kd uD;/ udrk ;kd oD;ZGew
f @kd OD;aqmifwhJ Auo? ( tJ'u D ae arG;zGm;ay;cJw h hJ jrefrmEdik if vH ;kH qdik &f m
ausmif;om; rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD; ABSDF ( ausmif;om;wyfrawmf)/ vl@abmifopf
'Drdku&ufwpfygwDeJ@ 88 rsdK;qufausmif;om;rsm; tzGJ@wdk@[m ppftm%m&Sif qef@usifa&;
wdu k yf rJG mS ,ae@wikd af tmif vlxEk iS t hf wl&adS eqJjzpfw,f?)
1993 ckEpS rf mS &Jabmfxufr;kd (c) td;k a0aZmf OD;aqmifwhJ Auo (,m,D)? (1993
ckEpS f Auo uae qif;oufvmwJh ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*~rsm; tzG@J csKyf Edik if jH cm;
a&;&maumfrwD[m vGwaf jrmufe,fajr rSm 'Duae@txd &yfwnfvy_ &f mS ;aeqJ jzpfygw,f?)
48 Luminary Magazine Volume 4,No.7

48
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
2007 ck E S p f / =o*k w f v (28)
&ufae@rSm ausmfudkudk OD;aqmifwJh Auo
qd+k y;D ay:xGe;f vmcJyh gw,f? 2007 ckEpS f Auo
udk rzGJ@pnf;cifuwnf;u 2007 rsdK;quf
ausmif;om;awG[m 8.8.2007 ae@ ajcmuf
xyf}u;D omoemodyH` ausmif;rSm 88 rsKd ;quf
ausmif; om;rsm;tzGJ@u OD;pD; usif;ywJh
&Spfav;vHk;ta&;awmfyHk (19) ESpfjynfh tcrf;tem;rSm udkrif;udkEdkif/ udkudk}uD; pwJh
rsKd ;qufa[mif;awGe@J twl vlxak &S@arSmufa&mufvmcJw h myg?
2007 ckEpS /f =o*kwv f rSm reDvmode;f / rrD;rD;/ rpkpak EG;/ raemftek ;f vSw@kd OD;aqmifwhJ
qENjyyGaJ wGukd 2007 rsKd ;qufopfausmif;om;awG 0ef;&Hc=hJ uwmyg? 2007 ckEpS /f pufwifbmv
(5) &ufae@ yckuUL oHCmawmfta&;tcif;up+yD; jzpfay:cJhwJh vrf;av#mufarwWmydk@wJh
oHCmawmfawGuv kd nf; 2007 rsKd ;qufopfausmif;om;awG vdu k vf aH pmifah &Smufay;&Ho k mru
2007 ckEpS /f pufwifbmv 24 ESihf 25 &ufae@ taxGaxGoydw}f uD;rSm a&$w*d kH ta&S@zufr'k f
a=u;oGe;f bk&m; oydwpf cef;rSm rsKd ;qufopfausmif;om;awG[m cGyaf 'gi;f tvHuv kd i$ +hf yD; pmay
tEkynm&Siaf wG/ Edik if aH &;wufºuG v_y&f mS ;olawGe@J twl oHCmawmfvy_ &f mS ;r_ukd vufwjJG riS w hf if
cJ+h yD; ql;avbk&m;rSm Auo rsm;tzG@J csKyf ud, k pf m; ausmif;om;acgi;f aqmif ausmu f ukd u dk
ppftm%m&Sijf zKwfcsa&; &J&aJ wmufred @f ceG ;f udk ajym=um;cJyh gw,f?
pufwifbmv (26) &ufae@ oHCmawmfvy_ &f mS ;r_ukd etz u tiftm;oH;k acsre_ ;f
aewJ=h um;rSm pufwifbmv (27)/ (28)/ (29) &ufae@awG xdwikd af tmif 2007 Auo rsKd ;quf
opf ausmif;om;awG ra=umufr&G@H cGyaf 'gi;f tvHawG v$ix hf ul m jynfoal wG/ oHCmawmf
awGe@J twl a&$0ga&mifawmfveS af &;}uD;wGif yg0ifqifEcJ$ =hJ uw,f?
'D 2007 Auo rsKd ;qufopf ausmif;om;acgi;f aqmifawGjzpf=uwJh udak usmu f u kd /kd
ud'k +D iDr;f vif;/ ud&k jJ r[de;f / udpk nfoal rmif/ udOk m%fvif;atmif/ r[efeOD ;D wd@k ukd etz u a0;vH
acgizf sm;wJh tusO;f axmiftoD;oD;rSm rw&mzrf;qD;;xde;f odr;f xm;cJyh g+yD?
acwftqufquf trsKd ;om;a&;wdu k yf aJG wGrmS ausmif;om;awG[m pkppk nf;pnf; nDnD
nGwn f w G ef @J cGyaf git
f vHuu kd ikd pf /JG cGyaf 'gi;f tm;rmefjynf0h pGmeJ@ cGyaf 'gi;f pdw"f gwu f kd &if0,fxm;+y;D
jynfolvlxkeJ@twl wdkufyGJ0ifcJh=uwmyg? vuf&Sd ppftm%m&Sif wdkufzsufa&;awGrSmvJ
ausmifom;awG[m ausmif;om;awG[m ppftm%m&Siu f kd 'l;raxmufyJ wdu k &f w
J hJ ausmif;om;
awGyg? ppftm%m&Siaf wG b,fvykd J zdEydS Ef ydS f ausmif;om;pdw"f gw/f cGyaf 'gi;f pdw"f gwu f awmh
b,fawmhrS aoroGm;yJ aemufxyfcyG af 'gi;f awG ay:ayguv f mOD;r,fqkd aocsmaeygawmhw,f?
wifjrifah rmf
Luminary Magazine Volume 4,No.7 49

49
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS

Armjynfut&d;k wGeof uH sL;&ifrh nfth cg cGgndK


EdkifiHwck&Jhordkif;qdkwmwu,fawmhusrf;wapmiftjzpfeJ@wdkif;oljynfom;wkdif;&Jh
tdraf &S@{nfch ef;u pmtkypf ifay:rSm cef@cef@ xnfxnf&adS e&rSmæ
usrwdk@jrefrmEdkifiH&Jhordkif;udkawmh +Adwdo#vufa0cHb0uvGwfajrmufcsdefup+yD;
“tmoHEikd ”f armfueG ;f vd@k uAsn;f xk;d &rvkyd g?(tmoHtm&if;oefoefe@J EpS yf &dap>'=umatmifjiif;&if;
tEdik t f jzpf owfrw S jf cif;cH &wJu h srwd@k ordik ;f udq k v kd wkd myg)'Dawmh jrefrmvli,fawGav;u
ud, k Ehf ikd if &H hJ ordik ;f udo k cd si&f if Google Art Sm Burma vd@k &du k x f nfv h @kd r&Edik yf gb;l ?
(Arm jynfrmS tifwmeufrajymeJ?h uGejf yLwmudak wmifvil ,ftm;vH;k &Jh q,fyw kH yHo k ;kH Edik zf @dk
raocsmvd@k yg?) ud, k Ehf ikd if &H o
hJ rdik ;f udok cd si&f ifu, kd w hf idk ;f jynfrmS &_a'girhf sK;d pHu
k aeud, k w f ikd jf zwfoef;
cJh=u&wJhvl}uD;olrawGudk ar;jref;pHkprf;wJhenf;u &kd;pif;aomf vnf; ra[mif;EGrf;ao;wJh
ordik ;f okawoe csO;f uyfenf;wcktjzpftoH;k ðyaeqJ?
wcsK@d usawmh oDcsi;f awGxu J ae+yD;awmhvnf; tcsut f vufawG/ jzpfysuyf akH wGukd
pkaqmif;Ekid yf gw,f? oDcsi;f qdw k muvnf; &ifxu J cHpm;vm&rSa&;vd@k xu G v f mEdik w f hJ
aw;a&;q&m&Jh &ifEpS yf v k pJ pfppfjzpfwt hJ wGuf ,H=k unfxu dk wf hJ ordik ;f tcsuaf wGv@kd
vufcEH ikd yf gw,f?
wuUodkvfwdk@ausmif;wae&mætkwfyHktkwfysufpkv#ufyHkv#ufaejyefwm
ajrrS m òyd v J æ roJ u J G a omxd k t csif ; t&m
taotcsm=unh f j yef a wmh
tajz&S m od E d k i f / &mZ0if t cd k i f t rm ausmuf p marmf u G e f ; /
xGef;v#ufwifwmppfajrxdkwvif;/ cif;wJhae&m
usr rarG;cif(4)ESp/f (1962)ckEpS /f Zlvikd v f (7) &ufwiG f vSn;f wef;rD;yGKd it hf eD;/ r*Fvm'k-H
jynfvrf;r}u;D ab;u&efuek 0f Zd m… ESio hf yd w
H` uUov kd (f &mZl;)&Jo h rdik ;f 0ifausmif;om;or*~taqmuf
tOD;}uD;ukd awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&vdk@ olwdk@udk olwdk@ orkwfxm;wJh AdkvfcsKyfae0if;&Jh
ppftpd;k &u rdik ;f axmifòzdcv GJ udk yf gw,f? tJ't D aqmuftOD;xJrmS ausmif;om;awG&adS erSe;f
od o d } uD ; eJ @ wrif u d k y d w f + yD ; azmuf c J G z suf q D ; owf j zwf c J h w myg// ?
ouf O D ; qH y d k i f æ bk & if t vm;æwrif r oem;æausmif ; om;awG u d k t&S i f r xm;
ausmif ; &d y f u av;usOf ; usOf ; xJ r S m æaotrsm;ærajy;om/
paw;&Smavawmhwm&kwfw&ufomæowfcJhwJh'Dae&maoG;awGajrusordk@t
onf;rSm wu,frcsrf;om
50 Luminary Magazine Volume 4,No.7

50
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
'DoDcsif;udk t"dywdvrf;r}uD;ay:rSmjznf;jznf;av#muf&if;qdkjycJholu usrtazyg? olu
tJ'ta&;tcif;jzpfwt hJ csed rf mS &mZl; (Rangon Arts and Science of University)
ausmif ; om;}uD ; wa,muf j zpf c J h + yD ; ausmif ; om;awG & J h wzuf o wf aoG ; ajrusyJ G u d k
uk, d w f ikd óf uHawG@cpH m;cJ&h ol? olajymwJo h rkid ;f udk ,H=k unfwm[m tazjzpfaewma=umifx h uf
ordik ;f pD;a=umif; xJrmS ud, k w f ikd pf ;D arsmwkud pf m;cHc&hJ zl;olwa,muftaeeJ@ ,Hw k momjzpfygw,f?
“tJ'rD wdik cf ifuwnf;u olw@kd u ausmifom; awGEikd if aH &; vkyw f thJ pOf tvm
udkzsufcsifvdk@ or*~udk ta=umif;&Sm+yD; ydwfzdk@ óud;pm;ae=uwm? ukvm;pdefppfAdkvf
wa,mufudkv$wfv$wf+yD; taqmifxJrSm vmvm&efpaecJhwm/ tazwdk@&Jh ausmif;om;
acgif;aqmif (tazusrudkajympOfu xdkppfAdkvf.trnfudka&m/ ausmif;om;acgif;aqmif
.trnfyg ajymcJah omfvnf; usr. rSw^f m%fcsK@d ,iG ;f r_a=umifh rrSwrf ad wmhyg?) u t+yHK;rysuf
ol&efpor#em;axmifaecJhw,f? tazwdk@uawmh tawG@t}uHK Ekawmh rcHcsifpdwfeJ@
tazwdk@ausmif;om;acgif;aqmifudk [dkvlapmfum;or# cH&aumif;vm;/ tJ'Daumifudk
0dkif;&kdufr,f/ udk,fh ausmif;xJrSm udk,fhvlawGcsnfhyJ/ ol@wa,mufxJudk bma=umufp&m
vkdvJvdk@0dkif;ajym=uwmaygh? olutazwdk@udk òyH;=unfh+yD; ‘olwdk@vdkcsifwmvnf; 'gyJAs/
cifAsm;wd@k 0ikd ;f &kud w f mcHcsiv f @kd ol@acgi;f udv k mxd;k ay;aewm? tJ'grS aemufwae@us&if vl&rf;um;
ausmif;om;awGu tpdk;&0efxrf;ppfAdkvfwa,mufudk0dkif;&dkufjcif;qdk+yD; pmvkH;rJ}uD;awG
eJo h wif;a&;/ +yD;awmhusKyfw@kd ausmif; om;or*~ukd w&m;0ifzsuo f rd ;f ckid ;f +yD; ausmif;om;awG
Edik if aH &;v_y&f mS ;r_uykd w d v f rd rhf ,fav? a'goudx k ed ;f =urSaygAh sm’vd@k tazwd@k ukd em;cscw hJ ,f”
b,fvykd jJ zpfjzpf tazajymjywJph um;awGxrJ mS ausmif;om;awGu ppfAv kd af wGukd
rif;wd@k acgi;f aqmifawGEpS af ,mufaygi;f vd@k rcS ek pfwef;atmifv@kd vm;qdw k ahJ r;cGe;f ar;cJw h ,fqw kd m
udak wmh oabmusrw d mtrSeyf if? olw@kd uvnf; 'guykd J temay: wkwu f s jzpfomG ;=urSmygy?J
t"d y wd v rf ; r}uD ; u or*~ t aqmuf t OD ; &S d c J h z l ; w,f q d k w J h t"d y wd v rf ; r&J h tp
vuf,mbuftpGeq f ;kH u a=uuJaG ewJh uGuf vyf}u;D eJ@ t"dywdvrf;r}u;D &Jt h qH;k u bJ@G EiS ;f obif
cef;r}uD;wd@k ukd qufqaH &;jywfawmufroGm;&avatmifwnf;cHay;aewJh óud;}uD;wacsmif;vd@k
usrjrifa,mifvmrdw,f?
usrtJ'aD e&mrSmvrf;pav#mufczhJ ;l wmu (1987) ckEpS /f usr&Jh ta0;oifwwd,
ESpfpmar;yJGajzqdkawmhr,fh teD;uyfoifwef; umvrSmyg? tazu usrudk uav;vdk
oabmxm;+yD; ausmif;vdkufydk@cJhwmvdk@ [kdwkef;uxifcJhrdayr,fh wu,fawmh ausmif;
uoifray;wJh ordkif;a=umif;awG usrudk olukd,fwdkifvdkufoifay;cJhwmygvm;qdkwm
tckjyefawG;rdrS ay:vmygawmhw,f? usru oDcsi;f wat;at;eJ@ wckcu k kd t+rv J yk af ewwfco hJ ?l
tJ'w D ek ;f u vli,fawG&hJ pdwu f ;l ,OfurBm}uD;jzpfwhJ &mZl;udo k m vli,fyyD D rSe;f wef;=unfE;l
aewwfoal v? 'Dawmh usrem;axmifrd nnf;qdrk w d o
hJ cD si;f awGu-
Luminary Magazine Volume 4,No.7 51

51
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
ausmif;zGi&hf if&nf;pm;av;udak c:+y;D OD;cspv f ufzuf&nfomG ;aomufr,fæqdw k mrsK;d *syq f if
ompum; ajymwwf c J h & if ol a vajymjyvd r f h r ,f ud k , f b ,f v d k a pmif h w mol t od q H k ; /
armift h cspq f ;kH a&æqdw k mrsK;d rmvmaqmif'v D rf;ta&S@rmS *DwmoHnwdik ;f =um;w,f/
pmoifvmolav;&Jt h cef;uuG,æ f qdw k mrsK;d awGayg/h
tJ'v D &kd ifcek =f unfE;l p&musrwd@k &phJ w d u f ;l ,OfurBm}uD;xJrmS aoG;pGe;f wJah e@&ufawGvnf;
&SdcJhao;wm usrwdk@jrefrmhordkif;xJrSm rygcJhbl;? w&m;0ifxkwfv$ifhcGifh&wJh oDcsif;wdwf
acGawGxrJ mS vnf; r=um;cJ&h zl;bl;av?
“&dyu f eJjrifor# opf&u G v f y_ w f mawmifrcseb f J pufaoewfe@J twJv G u kd q f yGJ pfae=uwJh
ppfom;awGukd tazhoil ,fcsi;f w a,mufu avmufav;cGe@J cyH pfcahJ o;w,f? aemufawmh
ppfom;awGu avmufpmawGb,fuxGuv f movJqw kd modomG ;+y;D twJv G ukd q f x GJ nfv h ukd wf m
ol@O;D aESmufawGuaemufuavmufpmxkwaf y;aewJo h il ,fcsi;f &Jrh suEf mS rSm oGm;uyfuek w f ,f/
tJ'Doli,fcsif;a&m/ olwdk@udkjrifae&wJh q&mwa,mufa&m oGufoGufcg atmif&l;oGm;
awmhwmyJ”0efxrf;tm;vHk;ygwD0ifjzpfap&r,fqdkyg&JheJ@ taz bma=umifh ygwD0if rjzpfcJh
ovJqw kd m&Jt h ajzudk rqvoufwef;ukecf ge;D av; usrS usrodciG &hf vdu k cf w hJ myg?
(ESp)f
tJ'(D 87) ckEpS &f hJ pufwifbmvqef;ydik ;f rSmyJ aiGpuULta&;tcif;av;pjzpfcyhJ gw,f?
wEdik if v H ;kH u 0efxrf;awGukd vpmxkwf ay;+yD;vk@d rS wywfrjynfch if w&m;r0ifaiGpuULawGukd
a=unmcJ+h yD; wvvH;k pm;p&mr&Sad wmhwhJ 0efxrf;awGukd aiGvnf; jyefvJ ray;cJw h hJ ppftpd;k &&Jh
wm0efysufuGufr_awGudkausmif;om;awGu OD;xkwfawGc|wf/ vrf;ay:xGufvm=u+yD;
vmor#um;awGudk &yfwef@ap+yD; ydkufqHxGufawmif;jcif;eJ@ wdkif;jynf&JhtajctaerSefudk
qENjycJ=h uygw,f? tpd;k &&Jh ajz&Si;f enf;uawmh ausmif;awG ydwyf pfvu kd jf cif;ygy?J
&S p f a v;vH k ; ta&;awmf y H k } uD ; [m vuf z uf & nf q k d i f & ef y J G u pcJ h w mygvd k @
b,fvykd aJ usmif;om;awGukd tykwcf scyhJ gap/ jzpf&yfreS f uawmh tpd;k &&Jh rl0g’oabmxm;awG/
wkdif;jynftay:rSm rsufESmvGJcJypf wm0efr,lr_/ wm0efysufuGufr_awG/ vli,fawG&Jh
zG@òH zd;&Siof efvmwJh Edik if aH &;tawG;tac:eJ@ v_y&f mS ;r_rsm;udk ajrvSeo f w
k o f ifvu dk jf cif;yg?
tm%m&S i f & J h ypf r d e f @ ay;oH / armif ; jyef a oewf o H a wG = um;
jynfolawG&Jh[pfaºuG;oH rdk;,HrSmvGifhae
EdkifiHawmfudk topfarG;zGm;&ef ordkif;rSmvdkvm;ae+yDav
jrefrmEdkifiH yOPrajrmufudk wdk@xlaxmifpdk@av
Adv
k cf sKyfae0if;&J“h ppfwyfqw kd m rd;k ay:axmifrypfb;l ” qdw k hJ em;0ifq;kd vSwhJ
urBmausmo f rdik ;f 0ifred @f ceG ;f &,fæEdik if aH wmfut kd opfarG;zGm;zk@d vy_ &f mS ;óud;pm;aewJh
52 Luminary Magazine Volume 4,No.7

52
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
vli,frsK;d qufopfawG&,fæ
vli,fawGuakd xmufct H m;ay;zd@k 0dik ;f &Hòydqif;vmwJv h x
l }k uD;&,fæ
ayw&may:rSm acsmif;pD;aewJh aoG;awG&,fæ
ocsKõif;ukef;u usKyfwkd@zcif/ E_d;+yD;awmhjyvkdufprf;csif
usKyfwdk@cspfwJhu,fwif&SifAdkvfcsKyfa&hæjynfolawGaoyJGx=unfhygtkH;æ
qd k w J h A d k v f c sKyf u d k w rf ; wwd k i f w nf o H a wG & ,f [ m &S p f a v;vH k ; &J h b,f a wmh r S
raysmufawmhr,fh tem&Gwaf wGjzpfygw,f?
Ed k i f i H a wmf o pf a rG ; zG m ;jcif ; &J h aetm&k % f r wuf c if
'D r d k u a&pD r xG e f ; um;ao;awmh Armjynf t arS m if u sae
vl u d k v l v d k t k y f c sKyf a &;rsKd ; Armjynf r S m r&S d a yæ
wu,fawmh vludkvlvdktkyfcsKyfEdkifzdk@ tajccHOya'udk AdkvfcsKyfatmifqef;eJ@wuG
wkdif;&if;om;acgif;aqmif}uD;awGu (1947) ckESpfu a&;qJGay;cJh+yD;jzpfygw,f? Oya'uJhodk@
tm%mwnfapaomtrdef @rsm;eJ@ ESpfaygif;ESpfq,feD;yg; tkyfcsKyfrif;rlaep&m ta=umif;
bmqdk bmrSr&Syd gb;l ? ud, k t hf vkyrf [kwb f eJ @J vnf; oef;(300)avmufuek u f sp&dwaf wGjy+yD;
anmif E S p f y if n D v mcH u d k q ,f E S p f a usmf u sif ; yaep&m ta=umif ; vnf ; usif ; yaep&m
ta=umif;r&Syd gb;l ?
AdkvfcsKyfwdk@vdk wdkif;jynfeJ@vlrsKd;tay:rSm wu,fcspfwJh/ ynmwwfyk*~Kdvfrsm;u
udkvdkeDb0rSmawmif acwfrSD enf;uswJh tajccH Oya'udk av;vr#eJ@ tacsmudkiftqifh
txd+yD;atmifa&;qJaG y;Edik cf ahJ yr,fh etzppftyk pf u k awmh b,fawmhrS twnfjzpfrvmEdik w f hJ
olw@kd &hJ ta&òcHOya'udk ESp&f n S vf rsm;qJaG ecJyh gw,f? usrwd@k jynfol awG&t hJ wGuu f awmh
rif;qd;k rif; npfawGtyk cf sKyfaerSjzifOh ya'eJ@yjJ zpfjzpf Oya'rJyh jJ zpfjzpfbmrSx;l jcm; vmrSm r[kwyf g
bl;? usrwd@k u usrwd@k tay:rSm vlukd vlvt kd yk cf sKyfr,fh tpd;k &rsK;d udo
k m tvd&k ydS gw,f?
Oya'&JhatmufrSm jynfoleJ@twl pnf;urf;ao0yfpGm&Sdaer,fhtpdk;&rsKd;udkom
vkcd siEf pS v
f ykd gw,f? jynfou l kd &ifrjS zpfaom om;eJ@rjcm;æ trd&ifciG w f iG ;f uom;i,fonf rdcif&hJ
rsuEf mS udx k ;kd }uw d u f efausmufaomfjim;tòy;H rysucf spcf ifEikd pf rG ;f aomærif;usiw hf &m;ESit
hf nDtyk cf sKyf
usi}hf uHEikd wf hJ acgi;f aqmifaumif;rsK;d udo k m vkt d yfygw,f?
Oya'urnfo@kd yifqakd pæqdw k hJ rif;qd;k rif;npfrsK;d æig&iS b f &k if/ b,fEpS yf wfuu
æqdw k hJ igwaumaum aumwJh olyek t f pk;d &rsK;d udk usrwd@k tvdrk &Syd gb;l ?
tJvv kd pl m;rsK;d awGu a&;qJw G hJ tajccHOya'qdw k mawGuv kd nf; twnfðyray;Edik yf gb;l ?
ArmjynfemZ mZDDvufopf*dk%f;udk Oya'awGeJ@ ta&òcH+yD;
tm%myd k i f t zJ G @ tpnf ; rsmtoG i f vk y f r aeygeJ @ avæ
Luminary Magazine Volume 4,No.7 53

53
&Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD; 22 ESpjf ynft
h xdr;f trSwpf mrsufEmS
usrwd@k jrefrmhordik ;f awGrmS e,fcst hJ E &W m,fuo kd if=um;&wJt h cg jyXmef;pmtkyrf mS zufqpf&hJ
t"dyg` ,u f kd ‘txl;&ufpuf =urf;ñuwfaom’vd@k t"dym` ,fziG q hf ykd gw,f? *smreDrmS awmh emZD
wJ?h usrwd@k Eikd if u H rsK;d cspaf w;ðyq&mrsm;u(62)ckEpS w f ek ;f uppftpd;k &&Jvh yk &f yfawGukd wifpm;a&;
zJG@&mrSm zufqpfe,fajr toif azG&Sm wuUodkvfwdk@ausmif; tJ'Dwae&m vdk@a&;zJG@
cJh=uovdk/ (88) rSmawmh ArmjynfemZ mZDDvufopf*dk%f;udk Oya'awGeJ@ ta& òcH+yD; &,fvdk@
a&;vdu k =f ujyefygw,f?
wdkif;jynfudk cspfvSygcsnf&JhqdkwJh usrwdk@&Jhppfacgif;aqmif}uD;awG[m urBmrSm
eHrnftysuq f ;kH pepfq;kd awGe@J wkid ;f jynfukd zsuq f ;D +yD;aewJah emufraS wmh vHak tmifrS zH;k vd@k r&wJh
tykwef @H awG/ t&_yx f w k af wGukd Oya'awGe@J ta&òcHaezd@k vnf;rvdak wmhyg?
'DvdktcsdefrsKd;rSm tajccHOya'a&;qJGvkd@ +yD;umeD;yg+yD/ jynfol@qENcH,lyJGudk
r=umcifusif;yygawmhr,fqkdwJhtcgrSm tawmfav; udk pdwfuoduatmufjzpf&ygw,f?
jynfoal wGu (90) a&G;aumufyrGJ mS ud, k pf u
D , kd pf D qENawGjycJ=h u+yD;+yDr[kwv f m;? tJ'w D ek ;f u
vufeufuikd t f zJ@G tpnf;awG&rhJ aJ wGawmifrS usrwd@k jynfoal wG&rhJ aJ wGe@J cJx G wk ,
f v
l @kd r&atmif
aygi;f pnf;cJw h mav?wu,fv@kdqENc, H yl u
GJ okd mrSerf eS u f efuefusi;f yay;r,fv@kd,=kH unf&avmufwhJ
taxmuftxm;awG&r,fq&kd if usrwd@k jynfoal wGuvnf; t}urd w f &mruvnf; jyefjyef+y;D
usrwd@k &q hJ ENawGukd rSwaf usmuftwifc&H yJ gw,f?
(oH;k )
wu,fv@kd rsm;jynfo@l qENc, H yl GJ trSew f u,fay:vm+yDqykd gawmh?
b0oHo&mudk ,H=k unfow l a,muftaeeJ@ usru vdak wG;rdygw,f? (62) ckEpS u f rdik ;f cJyG pf
owfcHcJh&wJhausmif;om;awG/ OD;oef@ta&;tcif;rSm tavmif;csif;xyfcJh&wJh ausmif;ol
ausmif;om;awG/ (88) ta&;tcif;rSm a&maxG;usqHk;oGm;cJh&wJhausmif;om;jynfolawG&Jh
aemufwzefb0awGjyefpae=u+yDqdk&if olwdk@[m touf (40) wef;uae rJay;EdkifwJh
yxrqH;k t&G,f (18) ESpu f akd wmh jyef&ae=uawmhrmS jzpfygw,f?
jynfolawGeJ@ausmif;om;tavmif;awGt&dk;wGefcsdefa&mufvm+yDav
EdkifiHawmfvlowfr_awG &Hk;wifppfaq;ay;
t&dk;wGefoH qdkwmudk usr =um;zl;ayr,fh róuHzl;ao;yg? jynfol@qENcH,lyJG[m t&dk;
wGeo f u H sL;&ifch sed yf qJ w kd hJ tawG;0ifvmcdu k rf mS usrpdwaf wG tjyif;txefvy_ &f mS ;vmygw,f?
usrud, k w f ikd vf nf; (62) ckEpS &f hJ vl0ifpm;jzpfcsijf zpfaerSmav?

cGmndK (28 &uf/ ZGefv 2007 ckESpf)


54 Luminary Magazine Volume 4,No.7

54
pmzwfcef;

eENwifah qG

r*FvmygcifAsm
tckwavm Edik if aH &;ygwt D opfawG ay:xGuv f mygw,f// owif;pm/ a&'D,edk J *h sm
e,ftcsKd rh mS vnf; Edik if aH &;ta=umif;t&mawG udk awG ah e/ =um;ae / zwfae&ygw,f// 'gayrJh
vnf; tuef t h owfawG vdak ewmawG / wzufapmif;eif;usaewmawG uawmh 'keJ ah ';yg//
tJ'aD wmh Edik if aH &;qdw k mbmvJ vdk t h ckacwf rsKd ;qufopfvil ,fawGtaeeJ ah r;csiv f mrSmyg//
rsdK;qufa[mif; awGtaeeJ huvnf;jyefvnfqef;ppfvmcsif=urSmyg// 'gudka0zefa&;q&m/
uAsmq&m/pm=unfh wdu k yf nm&Sif q&marmifprG ;f &nfu }uKd ;pm;jy;D awmh tajzay;xm;ygw,f/
/ q&m&J v h x l ek J Eh ikd if aH &; qdwk phJ mtkyrf mS yg//
'Dpmtkyx f rJ mS q&mu wcsKd h ynm&Siaf wGvdk ynm&Siq f efqef Edik if aH &;qdw
k m *&dpum;
uaeqif;oufvmwm / t*Fvyd v f kd b,ftbd"geu f b,fvzkd iG w hf ,f b,fusr;f u b,fvkd
qdw k ,f&,fvkd h orm;pGr;f jy ajymqdrk xm;ygb;l // q&muawmh b0tawG t h }uKH xJu xkwEf w _ f
qif j cif = unf h r d o r#awG u d k csa&;cJ h r d w mvd k h q d k y gw,f c if A sm// acwf + yd K if t ,f ' D w m&J @
wdkufwGef;csuft&'Daqmif;yg;awGudk acwf+ydKiftifwmeufpmrsufESm ay:rSma&;om;cJh
wmjzpfygw,fw/hJ / 'gukd *syef u tvif;tdrf pmtkyw f u
kd uf ae+yD;awmh jyefvnfppk nf;+yD;awmh
'DEpS rf mS rS yHEk ydS x
f w k af 0wmjzpf ygw,f//
'Dawmh q&m b h 0tawG t h }uHKqdv k kd b
h mawGjzpfEikd yf govJ// q&m&J jh zwfoef;r_ tcsKd @
udk jyef=unf&h atmifyg// ygvrD ef'rD u kd a&pDacwf/ jynfwiG ;f ppf/ jynfwiG ;f +idr;f csr;f a&;v_y&f mS ;r_
ausmifom;or*~/ txufArmEdik if pH ma&;q&mtoif;/ ref;wuUov kd u f avmif&iS t f oif;/ vlxk
owif;pm;/ tJ'aD emuf awmufav#muf rqvacwf/ e0w/ etzacwftxdaygh // tcktaemuf
Edik if aH wGrmS pmwrf;zwfoak woe jyKaeygw,f// uAsmaygi;f csKyf ajcmuftyk /f [dck srd if;uAsm
bmom jyefwpftkyf/pmaya0zefa&;oHk;tkyf/ tjcm;a0zefa&; wpftkyf/ aemuf tufaq;
awGpmpDpmuHk; awGvnf;a&;om;xkwfa0cJhygw,f// tckawmh jynfytoHv$ifhXmeawGeJ@
pmapmifawGrmS ajymae/ a[mae/ a&;aeqJyg//
Luminary Magazine Volume 4,No.7 55

55
'Djzwfoef;r_awGxu J bJ xkwEf w _ qf ifjcifxm;wmjzpfygw,f// 'Dpmtky[ f m q&mjynf
ya&mufrS xkwaf 0wJ oH;k tkyaf jrmufpmtkyjf zpfygw,f// 'DxrJ mS bke;f }uD;/ ausmif;om;/ tvkyf
orm;/ ausmif;q&m/ppfom;/ owif;pmq&m/ bmoma&;/Edik if aH &;orm; pma&;q&m / v,fo
rm;eJ q h &mud, k w f ikd &f J h Edik if aH &;eJ b
h ,fvkd ywfowf qufE, G af ew,fqw kd mudk aqmif;yg; 11
yk'ef J &h iS ;f jyxm;ygw,f// Ekid if t H a&;&mawGrmS wyfrawmfom;awG yg0ifoifw h hJ u¾ eJ yh wfouf
+yD;awmh q&m&J h t}uHjyKcsuu f awmh&iS ;f ygw,f// Edik if aH &;tod&&dS edS J jh ynfol t h usKd ;udk xrf;&Guf
&r,fvkd q h ykd gw,fcifAsm//
“trSefuawmh wyfrawmfqdkwmEdkifiHawmf&J hvufatmufygbJ// jynfy&efudk
umuG,fa&;ut"du/ jynfol h tE W&m,f umuG,fa&;u t"duav// tckvdktcgrsdK;rSm
Edik if aH &;tod&w dS ,fqv kd kd &h &Sd if jynfov l x l uk kd aoewfeJ yh pfw,fqw kd hJ tvkyv f [kd mrsKd ;[m
rygbaJ erSmaygAh sm// tJ'ED ifkd if aH &;rsKd ;udk ppfom;awGu em;vnfw,fqv kd kd &h &dS if jyef+yD;awmh
aoewfajymif;udk wcgwnf; jynfoludk tE W&m,fjyKwJholawGbuf vSnfh onfxdatmif
vky&f &J rSmaygAh sm h h t h 'J v D kd oabmrsKd ;usaemfujzpfcsiw f myg”
ArmjynfEikd if aH &;udk Edik if jH cm;om;awGxuf Armjynfom;awGu ydo k w d ,fvkd , h =kH unf
wJh &Jabmfz;kd oHacsmif;u 'Dpmtkyef J yh wfouf+yD;awmh trSmpma&;&mrSm“ 'Dvjkd zwfoef;r_awG
&Scd whJ hJ pmzwfvnf;tifrwefemwJo h l qdak wmhol ah qmif;ygwikd ;f [m ud, k ef J t h jrifrwlwmav;
awG tenf;tusO;f ygaumif;ygayrJh OD;a%Smufvy_ &f mS ;vdk ah umif;wmawGjzpfaeygw,fvkd h trSm
pmrSma&;xm;ygw,f/ q&m&J ah qGrsKd ;om;csi;f eJ t h aygi;f toif;awGxrJ mS tckacwftwdu k t f cHv@kd
ac:wJh olyek /f oluefrsKd ;pHk tvHe/D Auy/ jynfol &h aJ bmf qd&k , S ef aD wGtjynfeh J /h / 'gayrJh jynfo@l
qef@ usiaf &;vkyw f hJ zqqd&k , S v f pfawGuakd wmh q&muwoufv;kH qef u h siv f mwJo h yl g//
“txl;ojzifah wmh 0wWKawG bmawG ygb/J /r[maqGwkd Ah efarmfwifatmifwkd h [m
b0rSmtcHjzpfw,fvkd x h ifwmbJ// e*g;eDpmtkyaf wGeJ h txWKy`wadW wGvnf;zwf&w,fAs// u|Eykf ef @J
rdu k u f ,faumvif;wdk v h eD ifwkd h ” tJonfvkd e*g;eDpmtkyaf wGeJ }h uD;jyif;vm cJ&h wJq h &m[m
EdkifiHa&;orm;awGudk wefzdk;xm;wJhyHkpHjzifh EdkifiHa&;orm;qdkwm '\edu ynm &SifeD;yg;
pmayavhvmxm;olawGjzpfygw,f// 'ga=umifv h nf; usaemfwkd h wav;wpm;q&m wif +yD;
aygif;oif;qufqHcJhwmjzpfygw,fvdk hqdkygw,fcifAs// 'DvdkEdkifiHa&;eJ hpmayqufpyfaeyHkudk
tav;tjrwfjyKxm;ovdk Edik if aH &;vkyaf ewJo h al wG txl;ojzifh usaemfwkd jh ynfya&mufaewJh
vli,fawG=um;rSm Edik if o H rdik ;f avhvmr_tm;enfaewmudk tckvakd xmufjy+yD;awmh t}uHjyK
xm;ygw,f//
“vli,fawGzwfoifhw,fqdkwm EdkifiHa&ordkif;eJ h EdkifiHa&;oabmw&m;awGudk
odae&rSm aygh// oabmw&m;qdkwmuvnf; vpfpeifawG&,fr[kwfygbl;//usaemfwkd@u
ay:vufwpf&Sif jzpfcsifw,fqdk&ifawmh ay:vufwpf vrf;udkav#muf&r,f// EdkifiHa&;udk
56 Luminary Magazine Volume 4,No.7

56
vdu k pf m;&r,f// pmzwf&r,f// pmrzwfb;l qdv k kd &h &dS if 'g usaemfwkd h Edik if aH &; orm;jzpfvmrSm
r[k w f b l ; // Oyrmqd k y gawmh / / usaemf w d k h u Ed k i f i H a &;orm;qd k a wmh usaemf w d k @ u
awmfveS af &;orm;qdak wmh qd+k y;D awmh usaemfa&S rh mS pum;vmajymwJh vli,fwa,muf&w dS mudk
abmif; bDxJ vufE_duf+yD;awmh tJ'Dawmh usaemfu ol hudkar;w,f// 'dk hArmtpnf;
t&H;k b,foal xmif wmvJqakd wmh olu ocifu, kd af wmfri_d ;f axmifwmaygAh smwJ/h / r[kwyf gb;l /
/ ocifbaomif; ol =um;awmifr=um;bl; bl;wJ/h / uGejf rLepfygwu D akd &m b,foal xmifwmvJ
ocifoef;xGe;f wJ/h /r[kwb f ;l // tJ'gu Adv k cf sKyfatmifqef;ygvkd ah jymawmh [m q&m}uD;u
ayguw f ufu&vdk ah jymw,f// Edik if aH &;u tJovdjk zpfaew,f// Edik if aH &;ordik ;f udk rodbeJ @J
ud, k u f ukd , kd f Edik if aH &;orm;vdk x h ifaevdk &h &dS if 'g[mrSm;ygw,fvkd u h saemf trke;f cH+yD; awmh
ajymwmygbJ// t&ifwkef;uawmh udk,fudk q&m}uD; touf&Snfatmifaeyg/q&m}uD;
use;f rmatmif aeygvkd q h +kd yD;awmh vmuefawmhaewJh vli,fawGb/J / *g&0jyKae wJo h al wGb/J /
usaemfwkd t h o J vdk qH;k r vdu k &f ifawmh tem;ruyfawmhb;l ”
'Dpmtkyx f rJ mS bke;f }uD;eJ Eh ikd if aH &;/ bmoma&;eJ Eh ikd if aH &;qd+k yD;awmh aqmif;yg;ESpt f yk f
awmif cGaJ &;xm;wmudak wG &h ygw,f// tJovdk q&mawmf oHCmawmfrsm;taeeJ h Edifk if t H a&;
&mawGrmS ryg0ifbJ raeEdik af tmif ywfowfae&wJh ta=umif;udv k nf; q&mu&Si;f jyxm;
ygao;w,f//
“tck[mu oHCmawmfawGukd wdu k &f u kd x f cd u
dk v
f mw,f// xdcu kd vf mwJt
h cgusawmh
EdkifiHa&;vkyfwm r[kwfbl;aygh// tckvdk usaemfwdk harwWmydk hvrf;av#muf w,fqdkwmrsdK;
[dt k &ifwek ;f u OD;OwWr wdk /h OD;0dpm& wd@k vkyw f mrsKd ;awGukd taxmuftxm;jyK+yD;awmh
usaemfuajymwmyg// vlawG 'kuQa&muf =uw,f// ao=u/ a=u=uw,fqdkwJh [mudk
oHCmawmfawGuvnf; bk&m;om;awmfawGu vnf;arwWmydk h+yD;awmh wm;jrpfwJh
Edik if aH &;rsKd ;udk awmh tckvyk o f mG ;wmrsKd ;udak wmh tifrwefoabmusw,f// }udKufw,f
q&m 1961 ckEpS u f wnf;u a&;zGJ ch w hJ hJ awmfveS af &;uAsmrSmuku d wnf;u q&mh&J h
Edik if aH &;tay:oabmxm;udk &Si;f &Si;f vif;vif;wifjyxm;wmudk awG &h ygw,f//
awmfveS af &; acsmarG &h n S vf sm;/ 0g;vH;k rsm;udk
"g;jzifph w d jf zm/ cGvJ u kd &f mwGif
0g;rSm ysupf ;D cJah v+yD
=urf;wrf;&Snv f sm; 0g;jcrf;rsm;udk
"g;jzif jzwfowf ,ufyg vwfr_
oyf&yfvpS mG awmif;jzpfvmvdr/hf /
awmif;rSm 0g;xuf wefz;kd wuf.
0g;twGuf ESajrm r&SEd iS /hf /
Luminary Magazine Volume 4,No.7 57

57
rsdK;qufopfvdk hqdk-u&mrSm
&Jabmfzdk;oHacsmif;

etztpd;k &[m a&G;aumufyv JG yk rf ,hf &ufuakd wmh ra=unm/ uef@owfcsKycf s,rf a_ wGyJ
wck+yD;wck a=unmaeygw,f? wae@wek ;f uyJ etz “jynfaxmifpk a&G;aumufyaJG umfr&Si&f ŒJ
!$e=f um;csut f rSwf (2)” qdw k mudk a=unmvdu k af wmh a&G;aumufy0JG ifr,fv@kd tm;cJxm;ol
awGqu D pdwyf suo f aH wG pDueJ xyfay:xGuv f mygw,f? etz&JŒ0Suzf aJ wGu uke/f rukeEf ikd b f ;l vd@k
ajym&rvdyk gy?J pnf;urf;&Sw d hJ 'Dru kd a&pDuay;wJh payhpaf v;udk vnfyif; ud;k awmifausmf arSsmu f ;kd
aeolawGrmS vnfyif;udk wywf+yD;wywf a¹rGywfc&H ovdk jzpfaeygw,f?
'Dvt kd cgrmS etz&JΠydu k q
f rH ay;&wJh a&SŒaeawG[m 'Dtcsi;f t&mawGukd rodusKd ;useG f
jyK+yD; wjcm;ta=umif;t&mawGuykd J yH}k uD;csŒJ ajymqdak e=uygw,f? tckwavm olw@kd ajymwJh
txJrmS a&m/ wcsKd Œtvm;wl “ynm&Si”f rsm;xJua&m tawmftajymrsm;vmwJh toH;k tE_e;f
opfwckudk owdxm;rdygw,f? tJ'guawmh “rsKd;qufopf”qdkwmjzpfygw,f? jrefrm
“EdkifiH&JŒuH=urRm[m rsdK;qufopfawGtay: wnfaew,f” vdk@ajymwJh avoHrsKd;awG&JŒ
aemufu, G rf mS pOf;pm;p&mawG trsm;}uD;&Sad eygw,f?
Edik if w H Edik if rH mS Edik if aH &;tusyt f wnf;}u;D jzpf+yq D &kd if rsK;d qufopfqw kd hJ toH;k tE_e;f udk
tawmfav; =um;vm&wwfygw,f? awmfawmftoH;k wnfw h hJ a0g[m&wckygy?J 'gayr,fh
a00g;vSw,f/ &Si;f zd@k vw kd ,fv@kd xifygw,f? rsK;d qufopfqw kd m b,fvv kd al wGukd &nf!e$ ;f wmvJ?

'g[m q&m&J Eh ifkd if aH &;cH,cl suf acwfajymif;awmfveS af &;tay: oabm;xm;vdk h qdk


Edkifygw,f// 'Dpmtkyfav;[mjzifh awmif;eJ h0g; wef;zdk;txm; rrSm;ta&G;rrSm;=uapzdk h
wdu k wf eG ;f xm;wJh pmtkyaf v;jzpfyga=umif; wifjy&if; 'Dwywf pmzwfcef;'DrmS wif&yfem;yg&ap?
rdbjynfotl aygi;f ud, k pf w
d Ef pS jf zm use;f rmcsr;f om=uygapcifAsm//
eENwifah qG
from mizzima webside
58 Luminary Magazine Volume 4,No.7

58
aemuf+yD; b,frsK;d quf&ŒJ rsK;d qufopfv?J etzu rjywfarG;jrLaewJh ppftm%m&Sipf epf&ŒJ
rsK;d qufopfawGukd ajymwmvm;? acwftqufqufrmS zdEydS rf t _ rsK;d rsK;d eJ@ ppftm%m&Sif pepf
awGukd qef@usiw f u kd yf 0JG ifcohJ al wGe@J vH;k 0rywfoufwhJ tkw=f um;jrufayguf rsK;d qufopfvm;?
trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyfe@J rywfoufz;l wJv h u l kd rsK;d qufopfv@kd qdck siw f mvm;? tJ'v D al wG
qdkvdkwJh rsKd;qufopfqdkwmu jrefrmjynf&JŒ e,fcsJŒqef@usifa&;/ zufqpfqef@usifa&;/
tm%m&Sifqef@usifa&; tpOftvmawGuae cGJxGufwJh/ tJ'DrsKd;qufawGeJ@ uif;vGwfwJh
etztkypf ;kd r_e@J &iftyk rf uGm }uD;jyif;wJh rsK;d qufukd ajymaewmvd@k awG;p&mjzpfaeygw,f?
'gjzifh olw@kd &nf!e$ ;f wJh rsK;d qufopfe@J rwlwhJ wjcm;rsK;d qufqw kd muaum &Syd govm;?
'Dae@vkd tajctaerSm &SEd ikd yf govm;vd@k ar;aumif;ar;vmygr,f?f &Syd gw,f? awmufavSsmuf
ay:aerSmygvdk@yJ ajz&ygr,f? q&mAef;armf wifatmifajymwJh acwfuay;tyfwJhwm0efudk
xrf;aqmifr,fh rsK;d qufopfqw kd m acwf&ŒJ vdt k yfcsu/f awmif;qdck sut f & rkcs ay:udak y:aerSm
jzpfygw,f? enf;wm/ aES;wmawmh &Sad umif;&Syd gr,f?
jrefrmjynf jynfolawG&J@ ta&;awmfyHk[m cufcJ=urf;wrf;wJh c&D;pOf}uD;udk
&mpkEpS ef @J cs+D yD; rsK;d qufwqufukd aemufwqufu qufc+H yD; wdu k yf 0JG ifc=hJ uwm jzpfygw,f?
t*Fvdyfe,fcsJŒorm;udk rsdK;qufwquf+yD;wquf q,fpkESpfeJ@csD+yD; wGef;vSefcJh&ovdk
ppftm%m&Siaf wGuv kd nf; q,fpEk pS ef @J csD wdu k yf 0JG ifae=uygw,f? a&SŒrSmvnf; tJ'v D ykd q
J uf+yD;
wdu k cf siw f u kd &f OD;rSm jzpfygw,f? 'Dvw kd u kd yf 0JG if=u&mrSm a&SŒu wdu k yf 0JG ifomG ;olawG/ pGe@f vw $ rf _
rsK;d pHk jyKoGm;olawGe@J tqufjzwfv@kd jzpfygrh vm;? tvG,af v; pOf;pm;=unhyf g? a&SŒuwdu k yf JG
0ifcw hJ mawG r&Sb d eJ @J 'Dae@ wdu k yf aJG wG &SEd ikd yf grh vm;? &Spaf v;vH;k ta&;awmfyrkH &Scd &hJ if trsK;d om;
'Dru kd a&pD tzG@J csKyfw@kd / e0w/ etzwd@k &SEd idk yf grh vm;? 1974-75-76 wdu k yf aJG wGe@J wjcm;
ajratmufawmwGif; v_yf&Sm;r_awGr&Sd&if &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk ay:aygufEdkifyghrvm;?
tukev f ;kH [m qufaewmyg? ordik ;f a=umif;udk jzwfawmufz@kd }upH nf/ }uq H wJh tm%m&Siaf wG
tEdik Ef ikd if rH mS ay:cJzh ;l ygw,f? wjcm;rajymeJ@ Adv k af e0if;utp Adv k o f ef;a&$txd q&m}u;D ocif
ud, k af wmfri_d ;f eJ@ Adv k cf sKyfatmifqef; tcef;udk azsmufzsuzf @kd }udK;yrf;cJ=h uwm taotvJyJ
r[kwv f m;? 'gayr,fh 'if;wd@k b,frmS atmifjrifv@kd v?J tckq&kd if etz[m 'gukd vufawmif
avSsmv h u kd &f +yD r[kwyf gvm;?
'ga=umihf etzeJ@ olw@kd wynfv h ufom;awGe@J rwlbJ rsK;d qufopfv@kd ajymae=uol
awGu 'DrsK;d qufopfqw kd hJ toH;k tE_e;f udk 'Dvt kd "dym` ,fziG yfh gw,f? t"dutm;jzifh t&if
rsKd ;qufa[mif;awG[m touft&G,af =umihf tygt0if ta=umif;trsKd ;rsKd ;a=umihf qufvuf
wdu k yf 0JG if&mrSm tuef@towftrsK;d rsK;d &Sad evd@k olw@kd xufy+kd yD; xufxufjrufjruf vkyu f ikd Ef ikd f
r,fh vGecf w hJ hJ ta&;awmfyakH wG&ŒJ tpOftvmawG/ aumif;rGecf suaf wGe@J oifcef;pmawGukd
Luminary Magazine Volume 4,No.7 59

59
qufcx H m;wJh rsK;d qufopfukd qdv k w kd mjzpfygw,f? ordik ;f ay;wm0efv@kd ajymavh&=dS uwJh t&m[m
a&SŒuoGm;ESio hf al wGe@J jynfov l x l k w&yfv;kH u ay;wJw h m0efukd qdv k wkd mjzpfygw,f? 'ga=umihf
jynfoal wG vdv k m;wJh rsK;d qufopfqw kd mu &Spaf v;vH;k ta&;awmfyekH @J csu}f udK;jywfygw,fv@kd
tom;,lajymaewJ/h (7) &uf Zlvikd f ta&;awmfyekH @J 1974 tvkyo f rm;ta&;awmfy/kH OD;oef@
psmyewdu k yf /JG q&m}u;D rdi_ ;f &mjynhf v_y&f mS ;r_awG[m awmxJu aoG;xd;k vH@_ aqmfv@kd jzpfay:wm
vd@k ociftm;& u|eyf g;0 ajymaewJh “rsKd ;qufopf” rsK;d udk qdv k wkd m r[kwyf gb;l ? tJ'[ D mawGu
acwftqufquf vufeufcsawG&ŒJ qd;k arGe@J tpOftvmudk qufcx H m;=uwJh tvdak wmf&d
rsK;d qufopfawGom jzpfygw,f?
'Dordik ;f tauG@rmS vli,fawGukd b,fvrkd sK;d qufopfvv J @kd prf;oyfr,hf t"du rSwf
ausmufuawmh etz&JΠ2008 ckEpS f zG@J pnf;yHk tajccHOya' tay: b,fvo kd abmxm;ovJ
qdw k hJ tcsuyf jJ zpfygw,f? tJ'w D Edik if v
H ;kH rsK;d qufaygi;f rsm;pGm ppfuseG jf zpfapr,hf zG@J pnf;yHk
tajccHOya'udk wdu k zf surf vm;/ 'g}uD;udrk +DS yD; ud, k w hf ud,k f aumif;pm;r,hv f rf;udk &Smrvm;
qdw k m[m Edik if aH &;tiftm;pkawG tm;vH;k twGuf "mwkaA' prf;oyfcef;xJu vpfwrf wfpaf yyg
ygy?J Adv k o f ef;a&$w@kd etzppftyk pf &k ŒJ ta&;awmfyu kH kd qufcrH ,fh rsK;d qufopfvm;/ tmZmenf
ol&aJ umif; taxmiftaomif;&JΠta&;awmfyu kH kd qufcrH ,fh rsK;d qufopfvm;qdw k m ud, k fh
tcef;ud, k f a&G;cs,q f ;kH jzwf&rSmyg?
jyef=unhv f u kd &f if jrefrmjynf&ŒJ ordik ;f rSm zG@J pnf;yHak wG[m +zdKzsuv f @kd +ydKysu&f wmawG
csn;f ygy?J 1947 ckEpS f tajccHOya'[m Adv k af e0if;wd@k ajceJ@zsuv f @kd ysuo f mG ;wmjzpf+yD; rqv
ppftpd;k &&JΠ1974 ckEpS zf @JG pnf;yHk tajccHOya'uawmh &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH u;D eJ@ rsK;d qufopf
awGu wdu k zf suv f u kd v f @kd ysuof Ok ;f oGm;wm jzpfygw,f? 1935 ckEpS rf mS t*Fvyd u f v kd ekd D tpd;k &u
csrw S cf w hJ hJ jrefrmjynf&ŒJ yxrqH;k zG@J pnf;yHk tajccHOya'vd@k q&kd r,fh Oya'[mvnf; (urBmppf
}uD;udk ausm+f yD;aemuf) 1946 ckEpS rf mS ysuo f mG ;cJyh gw,f? tJ'v D kd ysuaf pcJw h mrSm tJ'w D ek ;f u
rsK;d qufopf Edik if aH &orm;awGv@kd ajym&r,fh ocifatmifqef;/ ocifoef;xGe;f polawG OD;aqmif
wdu k yf 0JG ifcv hJ @kd jzpfygw,f? tck etz &JΠ2008 ckEpS f zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk zsuo f rd ;f zd@k wm0ef
[m rsK;d qufopfawG&ŒJ acgi;f ay:udk a&mufvmyg+yD?
jrefrmjynfvEkd ikd if rH mS zG@J pnf;yHt k ajccHOya' qdw k m[m rzsu&f ifrysuyf gb;l qdw k m
&Si;f aeygw,f? etzu vSpH yG ef @J a&;xm;wJh 2008 ckEpS t f ajccHOya'udk jynfoal wG[m nD!w G rf _
tiftm;eJ@wdkufzsuf&ygvdrfhr,f? 'Dwm0ef[m jynfolw&yfvHk;rSmomru txl;ojzifh
rsK;d qufopfawG&ŒJ ycH;k ay:rSm txift&Sm; usa&mufaeygw,f?
&Jabmfzdk;oHacsmif;
30/ ZGef/ 2010
60 Luminary Magazine Volume 4,No.7

60
ppfu|efacwf
,ae hvli,frsm;
armif p d k ; csd e f
(u)
uavmif&iS w f OD;./ “,ae@vil ,frsm;”acgi;f pOfjzifh a&;om;onfh aqmif;yg;udk (2010)
Zlvikd f (1) &ufwiG /f tm tufzf at/ a&'D,rkd x S w k v f i$ chf o hJ nf? ,if;aqmif;yg;udk em;axmif+y;D
onfah emuf/ onfaqmif;yg;udk a&;jzpfco hJ nf?
aqmif;yg;&Si. f tmabmfu/ Todjk zpfonf? ppftyk pf u k a&G;aumufyJG vkyaf wmhrnf?
ppfvw $ af wmfxrJ mS (ukvm;xkid )f 498 ae&mxJrmS / 'Dru kd &ufwpf tiftm;pkuae&m(200)
avmufrsm;/ &avrvm;qd+k yD;/ vli,fawGu ar#mv f ifah e=uonf? xkv d il ,frsm;rSm/ (88)
rSmarG;zGm;cJ=h uo!f/h vli,frsm;jzpfonf? xkv d il ,frsm;onf/ }uzH w G u f o hJ @kd / ppftyk pf . k vufyg;
apawGuykd J od=uonf? 'Dru kd &ufwpf tiftm;pkawG/ b,foal wGvJ qdo k nfu/kd xdv k il ,frsm;
rod=uyg? olw@dk ukd rJay;zd@k od csi=f uonf? xkv d il ,frsm;rSm (88) ta&;awmfyu kH v
kd /J tao
tcsmrod=ubl;....[l I aqmif;yg;&Siu f a&;om;azmfjyxm;onf?
ol@aqmif;yg; tESpfcsKyfu/ 'gygyJ? ,ae@vli,frsm;[k qdk&mY/ (88) wGif arG;
zGm;vmcJ=h uonf/h touf (22) ESpf t&G,0f ef;usif vli,frsm;ud/k wdu k &f ukd af jymqdjk cif; jzpfonf?
wenf;tm;jzif/h toufjzifh aomhcwfvu kd jf cif;jzpfonf? vli,fqo kd nfukd touf/ (16/ 17/
18/ rS touf 40) 0ef;usiu f kd trsm;u owfrw S x f m;onf? aqmif;yg;&Siu f touf (22)
t&G,u f okd m uGu+f y;D / &nfreS ;f xm;onfukd awG@&onf?
a,bk,stm;jzif/h (90) a&G;aumufyw JG iG /f rJray;cJ&h o!fh uav;rsm;onf/ ,QK
(2010) wGif rJay;&awmhrnf? (88) ta&;awmfyu kH /kd rodu|r;f cJ=h uonfh xkv d l i,frsm;onf/
(88) ta&;awmfyakH =umifh ay:xGucf o hJ nfh ppftyk pf k zefw;D onfh a&G; aumufyJG (2) ck teuf/
'kw, d a&G;aumufyu JG /kd rJxnf&h ef/ toifjh zpfae=uonf? ol wd@k onf/ }uH@z@HG (vlxk tac:
}uH@zw G )f / rsm;udk twGi;f od/ tcsi;f od odaeojzih/f }uH@ zGwu f kd r}udKuf[k qdo k nf? ppftyk pf k
v$waf wmfxw J iG /f ppftyk pf u k /kd wGe;f vSerf nfh 'Dru kd &ufawG&adS ecJv h #i/f xdt k iftm;pkukd
rJay;vdo k nf[k qdo k nf?
(c)
ppftyk pf o k nf tm%m+r+J rcH ikd rf ma&;twGu/f zufqpfvyk &f yftwdik ;f vkyf vmonf?
'Dru
kd a&pDEiS hf vGwv f yfciG u hf kd &,lvo kd rl eS o
f r# acsre_ ;f ypfaeonf? wd;k wuf zG@H +zKd ;aprnfh tawG;ac:
t,ltqrsm;/ wprusef csKy+f ird ;f oGm;ap&ef/ tarSmifacwf tjzpf zefw;D vdu k of nf? xdt k arSmif
Luminary Magazine Volume 4,No.7 61

61
acwfxw J iG /f touf&iS o f efa&;twGu/f &ke;f uef&if;/ rdrw d @kd touf&iS af eaomvl@b0/ vlrb _ 0
udk wpwp odjrifvm=uonf? rdrd b0udk rdrd jyefvnfojd rifvmonfh tqifo h @kd a&mufvmonf?
xdk (88) ck 0ef;usif wGi/f arG;zGm;cJo h nfh ,ae@vil ,frsm;onf }uH@zw G u f kd odvmonf? (88)
ta&;awmf yHu k rkd odb;l / ravhvmbl;yJxm;? }uH@zw G Ef iS hf ppftyk pf u k kd odvmonf?
(88) ta&;awmfy. kH ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f av aºuG;a=umfo/H wdu k f zsuo f /H
wdu k yf vJG i_d ;f oHw@kd u/kd r=um;cJ&h aomfvnf;/ ae@w"l0/ ppftyk pf Ek iS hf vlxk t=um; zdEydS t f yk pf ;kd ol
ppftyk pf Ek iS hf rdrw d @kd vil ,frsm;t=um;/ ukev f yk qf ufqaH &;b0/ zdEydS rf _ atmufu vlra_ &;b0/
vlwef;pm;b0ud/k wp+yD;wp/ odjrifvmcJo h nf? rw&m;r_/ rr#wr_/ ,kwrf myufpufr_ wd@k ukd
odvmonf? tm%m&So d El iS hf rJo
h /l vufeuf&o dS El iS hf r&So d /l tjy!ft h v#H tcGit hf a&;&olEiS hf
vH;k 0r&&So d w l @kd t=um;u/ uGm[r_ukd odvm onf? wdu k yf u JG v kd oJ v d monf?
,if;wd@k onf b0u ay;tyfvu kd o f nft h od/ cHpm;r_ jzpfonf? vGwv f yfr_ ESifh
'Drdkua&pDqdwfokOf;/ rJarSmifaeaom umvwGif/ qdkcJh+yD;jzpfo!fh/ aqmif;yg;&Sif.
oH;k oyfcsut f wdik ;f / 'Dru kd &ufwpf tiftm;pku/kd rJay;csiw f ,f? rJay;yg&ap---[lI/ wpmpm
awmifw h [pfa=uG;ae&Hjk zif/h rjy!fph kH rvHak vmufa=umif;/ odjrifvm=uygvrd hf OD;rnf?
b0onf/ wvdrv hf rd hf oGm;aeaom/ ausmufw;kH r[kw?f Armjynf tusO;f axmifxJ
u/ ppfu|ef "g;pmcHtjzpfEiS /hf &ke;f uefae&aom/ om;aumifb0tjzpf od jrifvm=uygvrd rhf nf?
xdt k cg/ ppftyk pf . k zdEydS af &; u&d,mwckjzpfvmrnfh ppfvw $ f awmfxw J iG /f wdu k yf 0JG ifrnfh
'Drdku&ufwpf tiftm;pk &SmazGa&;xuf/ rdrdwdk@ om;aumifb0udk/ awmfvSefonfh
'Dru kd &ufwpftjzpf ajymif;vJypf=uygvrd rhf nf? aemuf qH;k wGiu f m; ppftyk pf ak &G;aumufyo JG nf
ppftyk pf k tjrwfxw k o f nfyh /JG wdik ;f jynfEiS hf vl rsKd ;twGu/f wjym;om; rygonfhf yGjJ zpfojzifh
ppftyk pf k a&G;aumufyJG tvkrd &S?d qef@ usi=f u? (2008) ppfz@JG pnf;yHu k kd ajcokwcf kH vkyyf pf=u
ppfvw $ af wmf tvdrk &Sd h h q h o kd nfh Edik if aH &; a&csed t f qifo h @kd wd;k jrSihf ajymif;vJypfygvrd rhf nf?
(*)
(88) ESihf (88) 0ef;usiw f iG f arG;zGm;cJ=h uonfh touf (22) ESpf t&G,/f xdx k akd om
vli,frsm;onf vl@tzG@J tpnf;xJwiG /f woD;wjcm; vlwef;pm;w&yftjzpf &yfwnfae=uonf
r[kwaf y? zdEydS rf /_ tEdik u f sirhf /_ apmfum;armfum; jyKrlqufqrH u _ kd cHpm;ae=u&onfh
vlxt k oD;oD;. wdu k yf rJG sm;ESihf a&mjyGe;f usiv f nfae&jcif; jzpfaeojzifh xdw k u kd yf rJG sm;onf
vli,frsm;xHo@kd ae@w"l0 &du k cf wfaeqJjzpfonf?
=unfyh g? ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;/ ppftyk pf k pdww f ikd ;f us a&;qGx J m;onfh
(2008) ppfz@JG pnf;yHu k kd qef@usiaf &;/ [pfaºu;G oHrsm;atmufwiG /f ydpk wm wdu k yf JG 0ifae=uonf?
wyfveS @f oH pm&Gurf sm;/ }ucJ sum wdu k yf 0JG ifae=uonf? awmfveS o f nfh 'Dru dk &ufwpf tiftm;pk
rsm; jzpf=uonfh ausmif;om;or*~/ oHCmh or*~/ (88) rsKd ;qufrsm; wdu k yf 0JG if a=unmcsurf sm;/
62 Luminary Magazine Volume 4,No.7

62
xkwjf yefcsurf sm;rSm/ +rdK@jywGif yvlysaH ecJh onf? qkawmif;yGrJ sm;rSm/ us&J mrS pdyv f monf?
(88) ckEpS af rG;/ xdv k il ,frsm;onf/ xdw k u kd yf rGJ sm;ESihf xdawG@ae&ayvdrrhf nf? OyuQmjyK I r&?
rsuu f , G jf yKIr&? wu,f u/ xdw k u kd yf rJG sm;xJwiG /f touf(22) t&G,f vli,frsm;/ wpdwf
wa'o yg0ifc=hJ u +y;D jzpfonf? aqmif;yg;&Sif wzufoufa&;ouJo h @kd / rjzpfEikd ?f xkv d il ,frsm;
onf/ 'Drkd u&ufwpf tiftm;pku/kd rJay;zd@k &SmazG apmif=h unfah e&Hk oufoufawmh rjzpfEikd ?f
enf;vrf;pH/k o¾efp/kH enf;y&d,m,f tzHzk jkH zif/h wdu k yf 0JG ifae=uaom/ 'Dru kd a&pD
awmfveS af &; tiftm;pkrsm;./ wdu k yf rJG sm;onf/ xkv d il ,frsm;xH/ &pfywfx&d S vmvdrrhf nf?
bmvJ (2008) ppfz@JG pnf;yH/k wpHv k ;kH eJ@ wckjcif;&J@ t"dyg,af wGu bm awG vJ? b,fvv kd ?J
tifet f ,fv'f /D 'DcsKyyf gw/D vlxt k oD;oD;u b,fvv kd ?J b,f vdk oabmxm;awG &Sad e=u+yv D ?J
ppftyk pf u k aum/ b,fE, S &hf pdS ? vlrsKd ;pkawGu b,f vkv d ?J bmvJ? b,fv?J xdak r;cGe;f rsm;onf
vli,frsm;. b0xJwiG f ar$aESmufajAmif;qef aeygvrd rhf nf? (2010) a&G;aumufyu JG /kd bma=umifh
qef@usif oydwf arSmuf cJ=h uovJ?
'Dru
kd &ufwpf tiftm;pkukd cspw f ;D acgi;f oef;&Smovkd &SmazGaeaom/(88) arG; vli,f
rsm;onf/ Edik if aH &;todtjrif a&csed jf rihw f ufvmum/ a&G;aumufyu JG kd qef@usio f nfh vlxk
toD;oD;ESifh wv$mwnf;/ wpyfwnf; jzpfvmygvrd rhf nf? (88) ta&;awmfyu kH / csrw S af y;
vdu k o f nfh ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f a&;onf xdv k il ,frsm;. &ifx/J b0xJ/ vufxJ a&muf
vmygvrd Ohf ;D rnf? xdrk w S qifh aemufwqifv h rS ;f um/ ordik ;f 0efxw k /f 0efy;kd rsm;udk xrf;&Guf
o,fy;kd ae=uonfh tjcm; tjcm;aom/ oufEyk sKd rspf vli,frsm;udk =u!fu h m/ rdrv d yd jf ymudk
&Suv f m/ &G@v H mygvrd rhf nf? ud, k u f sKd ;pGe@f tepfemcHwu kd yf 0JG ifae=uonfh wdik ;f jynf. om;aumif;
&wem/ orD;aumif; &wemrsm;udk =u!fu h m/ rdru d , kd rf rd /d “toifu b,fov l /J b,fvv kd ?J ”
[k ar; cGe;f xkwv f mygvrd Ohf ;D rnf? “vl,Ofaus;qdw k m/ zdEydS t
f Edik u f sichf aH e&onfh aus;u|ef
ozG,/f wd&pd m> ef b0ud/k zsuo f rd ;f ajymif;vJypfoyl guvm;?” qdo k nfh todw&m;u/ xdv k il ,f
wd@k . vl@b0/ vl@Ev S ;kH tdru f kd ajy;aqmifh &du k cf wfygvrd Ohf ;D rnf? rw&m;wm ud/k acgi;f iH@k cw H m/
om;&dik ;f / vl&ikd ;f yJ? rw&m;wmudk qef@usiaf wmfveS jf cif;onfom vl@,Ofaus;? xdk 2 rsKd ;teuf
ig bmvkyrf vJ?
rD;aecef;/ rD;zGm;cef;ESihf ocõsKif;uke;f t=um;/ vl@b0ud/k t"dyg, ` zf iG q hf kd vm=uyg
vdrrfh nf? ,Ofaus;vSy/ wefz;kd jy!f0h onfh vl@b0/ acwfwm0ef rausyeG /f rsuEf mS yef;rvS/
txufwef;rusonhf t&kdif;vl@b0udk cGJjcrf;pdwfjzm&if; xdkem;vnfr_rsm; ,Hk=unfr_rsm;/
xd@k aemuf v_y&f mS ;&ke;f uefrr_ sm;u/ xdk a,mifuef;uef;/ vli,fb0udk jriS w hf ifay;ygvrd Ohf ;D rnf?
taxmiftaomif;aom =u,fyiG rhf sm;pGmwd@k onf/ zdEydS /f &efjyKol vlwef;pm;ESihf rdrw d @kd tzdEydS cf H
vlwef;pm;wd@k t=um;/ yÉdyuQ wdu k yf /JG txyfxyf=um;rSmyJ/ awmufyr_rsm;onf/ tqifq h ifzh @G H
+zKd ;vmcJo h nfyJ r[kwv f m;? armifp;kd csdef
Luminary Magazine Volume 4,No.7 Zlvdkif 16/ 2010 63

63
tcsdK hvlom;um;
tdkav
*k%fajymifav [k qdktyf.
&Jabmfzdk;oHacsmif;
q&m}uD; eef;nGef haqG
Edik if w
H ckrmS &Spaf v;vH;k vdk wrsK;d om;vH;k vuQ%maqmifwhJ ta&;tcif;}uD;awG
jzpfymG ;w,fq&kd if usq;kH oGm;wJh tmZmenfawG/ touf&iS w f ukd yf 0JG ifaewJh ol&aJ umif;awG/
ud, k w f ikd uf wufwufºuGºuG rvkyEf ikd af yr,fh ud, k &fh ŒJ r,dr;f ,dik wf hJ &yfwnfr/_ a&;om;ajym=um;
csuaf wGe@J jynfov l xl u k kd Edik if aH &;todawGay;ae+yD; wdik ;f jynfu av;pm;=unfnKd wm cH&wJh
yk * ~ d K vf a wG / aemuf + yD ; opP m azmuf a wG q d k + yD ; owf o wf r S w f r S w f a jymp&mvl a wG
ay:xGuv f mavh&ydS gw,f? tJ't D xJrmS q&m}uD;eef;!Ge@f aqG[m wwd,trsK;d tpm;xJu
yk*Kd~ v}f u;D jzpfygw,f? 'gukd ol@tokbudk pmayavmu/ Edik if aH &;avmu/ ¶ky&f iS af vmu/ tEkynm
avmu pwJh e,fy,ftoD;oD;u vlawG vmyd@k / tokb¶_=uwmu azmfjyoufaocHaeygw,f?
vlxt k a&;awmfy}kH uD;wck ay:ayguw f ,fq&kd if b,fwek ;f urS Edik if aH &;eJ@reD;pyfcw hJ hJ
vlawGa&SŒwef;u wufwufºuºG uyG gvmwm awG@&avh¶ydS gw,f? rxl;qef;wJeh , d mryg? 'De,d mr
udk teD;qH;k ordik ;f xJujzpfwhJ &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD;rSm tjrifomqH;k vd@k ajym&if&ygw,f?
'Dvykd g0ifopl m&if;xJrmS q&m}u;D eef;!Ge@f aqGuakd wmif pm&if;oGi;f &if &rvm;rodyg? ajym&&if
q&m}uD;[m *syefacwfqw D ek ;f u tm&Svil ,frmS yg0ifvy_ &f mS ;cJw h ahJ emuf b,fEikd if aH &;
v_y&f mS ;r_awGrmS rS ryg0ifco hJ avmuf aecJw h myg? 'Dvekd @J &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH u;D ay:vmw,f
qdak wmh q&m}u;D eef;!Ge@f aqG[m ta&;}u;D vSsijf zifh aoG;eD;&mygp+rJ jzpfa=umif; azmfjycJyh gw,f?
'gayr,fh tJ'aD emufyikd ;f rSmawmh ol@touft&G,ef @J use;f rma&;u ol@ukd om;jzpfoel @J &ifaygif
wef;+yD; qufvuf vkyu f ikd Ef ikd af tmifciG rfh jyKcJyh gb;l ?
ajym&r,fq&kd if &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH uD;&JŒordik ;f [m Edik if w H umu ta&;awmfykH
}uD;awGrmS jzpfavhjzpfx&Sw d hJ twdik ;f yJ aemufqufwaJG wGjzpfay:cJyh gw,f? tJ'guawmh zdEydS o f l
tpd;k &&JŒ&ufpufwhJ ESyd u f yG rf _ wm&Snq f ufvuf wnf&adS ewmeJ@twl ta&;awmfy}kH uD;wke;f u
wufºuGvy_ &f mS ;olawGxrJ mS ZGeJ bJe@J qufvufawmihcf EH ikd o f al wG avsmh avsmv h mwmygy?J
ta&miftaoG;ajymif;ukew f m/ avoHajymif;ukew f m pwJh tajymif;wumrsK;d pHu k kd awG@&ae&
csed rf mS q&m}u;D eef;!Ge@f aqGvv kd al wG[m touft&G,ef @J use;f rma&;uvG+J y;D bmrS rajymif;vJ
64 Luminary Magazine Volume 4,No.7

64
bJ }uH}hH uHch ikd f &yfwnfaecJ=h uwmudk vlxak wGt=um;rSm ausmuf¶yk x f }k uD;awGozG,f awG@c=hJ u
&ygw,f? tdk}uD;tkdrt¶G,fusrS udk,hfuavmifudk tydwfcH&w,fqdkawmh q&m}uD;[m
yg;pyfyw d rf oGm;bJ wjcm;uavmifemrnf (Oyrm okcrde)f awGe@J ud, k t fh jrifukd rjzpfjzpfatmif
qufazmfjycJw h mud=k unh&f if q&m}u;D &JΠrmefravSsmh [efraysmw h hJ Zmwdukd awG@jrif=u&ygw,f?
q&m}uD;vdyk *k Kd~ vfawG&ŒJ Edik if aH &;pdw"f mwf[m wcsKŒd vlawGvkd aumuf¶;kd rD;r[kwb f J zGrJ ;D vdk
awmufavSsmuf avmifcw hJ mrd@k Edik if aH &;vkyo f al wGtzd@k pH,pl &maumif;vSygw,f? 'ga=umifh
vnf;yJ t&G,t f rsK;d rsK;d yg&w dS hJ q&m}u;D wd@k rdom;pk[m etz tm%m&Siaf wGe@J "rRmeJ@aomuvdk
jzpfaewmjzpfygw,f? tckawmh ArmjynfrmS vdk touf (80-90) ausmt f &G,t f xd axmufvrS ;f
a&;u apmih=f unfjh cif ;cH&w,f/ wtdro f m;vH;k apmih=f unhcf &H w,fqw kd hJ udprP sK;d wjcm;Edik if aH wG
rSm &Srd &S &dS ŒJ vm;vd@k awmif pOf;pm;ae&yg+yD?
'DEikd if rH mS u ppftm%m&Sio f ufwrf; &Sn=f umvmwmeJ@trSs aus;vufawG/ awmifay:
awGrmS a&m +rdKŒjyawGrmS yg rdom;pkawG 'kurQ sK;d pHak wG@&/ wuGw J jym;jzpf&wmawG rsm;oxuf
rsm;vmaeygw,f? tckq&kd if 'Dvt kd jzpfrsK;d [m qef;awmif rqef;awmhb;l vd@k qdEk ikd yf gw,f?
q&m}uD;wd@k rdom;pkvnf;yJ 'Dvu kd Eœm&c&D;udk jzwfoef;cJ&h w,fqw kd mudk vlwikd ;f od=uygw,f?
q&m}uD; tokbvdyk J +rdKŒay:rSm&Sad ewJh vluek /f vlpv kH u kd yf @kd ayr,fh tdro f m;awGxu J vdu k rf yd@k
Edik w f mawG&w dS hJ tokbrsKd ;awG jrefrmjynfrmS rsm;yJrsm;vSygyaumvm;?
q&m}u;D [m Z&ma=umih/f b,ma=umihf uG,v f eG o f mG ;wmvd@k q&kd ayr,fh a&SŒwef;rSm
&efoel @J olwjyefu, kd w f jyef ypfcwf&if; usq;kH oGm;wJh tmZmenfawGe@J wwef;wnf;xm;
*k%jf yKxdu k o f jl zpfygw,f? ta=umif;u ol[m aemufq;kH tcsed t f xd ol&ŒJ vufeuf (uavmif)
udk rcsbJ &yfwnfomG ;vd@k ygy?J 'Dae&mrSm axmufjyzd@k aumif;wm wcku 'Dae@tcgrmS wcsKŒd
vlawG[m udk,feJ@odw,fqdk&if/ 'grSr[kwf udk,hfemrnfyg wGJwifEdkifr,fqdk&if vufeuf
csomG ;oluv kd nf; tmZmenfawGe@J wwef;wnf;xm; *k%jf yKwmawG awG@ae&wmygy?J 'g[m
rD', D macwf/ tifwmeufacwfr@kd xifwikd ;f vkyv f @kd &wJh vuQ%mr[kwyf gb;l ? pHawGaysmufuek w f hJ
vuQ%mjzpfygw,f? 'ga=umifh tck q&m}u;D vdyk *k Kd~ vu f kd *k%jf yK&mrSm tJ'grsK;d awGe@J taotcsm
cGjJ cm;zd@k awmh vdyk gw,f? ylZmp ylZae,smeH qdw k hJ ylaZmfxu kd o f u l kd ylaZmf&m. qdw k mvdyk J
Edik if aH &;rSmvnf; q&m}uD;eef;!Ge@f aqGw@kd vkd *k%jf yKxdu k of al wGukd *k%jf yKwmyJ jzpf&ygr,f?
jrefrmjynf&ŒJ 'Dru kd a&pDta&;awmfy}kH uD;[m c&D;&Sn}f uD; csw D uf&OD;r,fo h abmawG
jrifawG@ae&ygw,f? aemufxyf usqHk;r_awG/ tepfemcHr_awGudk ra&Smifrv$JomawG@=u&/
vkyf=u&OD;rSmyg? tJ'Dvdk&Snfvsm;wJh vrf;=urf;}uD;udk qufavSsmufzdk@qdk&if pHjyawG
trsm;}uD;vdyk gw,f? 'DtwGuf aumuf¶;kd rD; v_y&f mS ;cJo h al wGukd pHrjyKbJ aowJt h xd/ touf
&Spq f ,fausmf ud;k q,fe;D yg;txd rm;rm;rwfrwf&yfcH tavSsmrh ay;cJo h al wGuo kd m pHjyK&ygr,f?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 65

65
twdwfordkif;udk jyefvSefwJhtcg qifjcifp&m

vlxpk ed 0f if;

'DwESpaf vmuftwGi;f *sme,fawG zwfaumif;vmw,f? t&ifuvdk t&nfr&


tzwfr& azsmaf jza&;owif;awGtpm; Ekid if aH &;ta=umif;/ 'Dru
dk a&pDta=umif;/ a&G;aumufyJG
ta=umif;/ owif;aqmif;yg;awG ol x
h ufig jydKifoxufjydKifatmif az: jyvm=uw,f?

a,mif0g;0g;tod
'Dvakd z: jyvm=uwm vl=uD;ykid ;f twGuv f J aumif;w,f? r=um;&/ rajym&wm=umjyD
jzpfwJ ph um;awGudk tm;&yg;&zwfjy;D tm;&yg;&pm;+rKH jh yefEidk =f uw,f? vli,fv&l , G af wGtwGuf
vJ trsm;}u;D aumif;w,f? tqufjywfaewJh acwfta=umif;awGuo dk =d u&w,f? *sme,fawGudk
aus;Zl;wifrw d ,f? vli,fv&l , G af wGomrubl; tckcsed rf mS touf(50)wef;atmif a&mufae
olawGawmif uk, d Ehf idk if &H @J orkid ;f ukd aoaocsmcsm rSerf eS u f efuef od=uwmr[kwb f ;l / a,mif
0g;0g; avmufomod=uwm? twdwo f rkid ;f ukd rodwt hJ cgusawmh tckypPKye` rf mS a&G;aumufyw JG @dk
'Dru
Dk a&pDwkd t
h a=umif;awGudk =um;&wJt h cgrmS [kv d al jymvJ [kwEf ;dk Ek;d / 'Dval jymvJ[w k Ef ;dk Ek;d eJ@h
a,mif0g;0g; jzpf=uae=u&w,f? uk, d wf idk w f w d u
d sus bmrS qH;k jzwfEidk pf rG ;f r&S=d ubl;?
ol&aJ umif;wd@k / tmZmenfw@kd qw kd m[m ta&;awmfy}kH uD;wckay:vm/ tcGit fh a&; aumif;wck
}uHKvmw,fqw kd meJ@ jzpfajrmufvmwm r[kwyf gb;l ? a&&Snw f u kd yf JG vrf;a=umif;}uD;ay:rSm
rSwaf usmufwif/ tprf;oyfc+H yD;rS jzpfajrmufvmwm jzpfw,fqw kd m q&m}uD;eef;!Ge@f aqG&ŒJ
b0eJ@ &yfwnfvy_ &f mS ;r_awGu azmfjyaeygw,f? 'Dae&mrSm q&m}uD;eef;!Ge@f aqG aumif;&m
ok*wdvm;ygapvdk@ qkawmif;aezdk@rvdkygbl;? q&m}uD;eef;!Gef@aqGvdk vlawGrsm;rsm;
ay:ayguyf gapvd@k yJ qkawmif;vdu k yf gw,f? &Jabmfzdk;oHacsmif;
Zlvdkif/ 19/ 2010
66 Luminary Magazine Volume 4,No.7

66
wtHhw-ojzpf-u
*sme,fvpfawG jyefjyD;az: jyae=uwJh twdwo f rkid ;f a=umif;awG zwfjyD; wcsKd q h &dk if
r,HEk idk af vmufatmifudk yg;pyfta[mif;om; jzpfae=uwmawG&w,f? umwGe;f awGawG@
jyefawmhvnf; 'Dvo kd a&mfvkd &h ovm;/ 'Dvakd vSmifvkd h &ovm;eJ@ wtHw h =o jzpfae=uw,f?
'ga=umifh *sme,fawGudk aus;Zl;wifw,fajymcJw h m? 'gayr,fh b0ifrusoabmrwl Ekid w f mawG
vnf;&Syd gw,f? *sme,fawGu jyefvnfaz: jywJh twdwjf zpf&yfawGxrJ mS trsm;pku Ekid if aH &;
orm;tcsi;f csi;f uG=J u/ +y=J uwmawG wOD;eJ w h OD; tjyeftvSeyf w k cf wfwmawGcsn;f awG &h w,f?
Ekid if aH &;qkw d m uk, d w f idk rf }uHKbl;olawG&@J tjrifrmS Ekid if aH &;orm;awGqw dk m 'Dvbkd uJ =JG u+yJ=u
wku d cf u kd af e=uwmbJ/ b,forl rS aumif;ygvm;vdk h ,lqxm;p&m jzpfaew,f?
'Dae jh refrmhwyfrawmf&J t h rawjzpfwhJ &Jabmfo;kH usyd f Adv k af tmifqef;/ Adv k v f uFsm/
Akv d pf =uFm/ Adv k af e0if;/ Akv d af Z,s/ Akv
d &f efatmif/ Adv k rf K_ ;atmif/ Adv k Af v/ Akv d w f m&m pwJh
yk*Kd~ vfawGtm;vH;k [m ocifbJG ch EH idk if aH &;orm; qkw d t
hJ csuf arS;rSed u f ,G af ysmufomG ;Ekid yf gw,f?
em;rvnfEkdifbl;
nDnGwfa&; ta&;=uD;yHkukd ajymcsifvdk htuGJt+yJawGukd jyefaz:xkwfwmqkdwJh
ta=umif;jycsuu f vnf; rSew f ,frxifygb;l ? nDnw G af &;ta=umif; wjcm;ajymp&m/ jyp&m
erlemawG trsm;=u;D &Syd gw,f? 1300jynfh ta&;awmfy=kH u;D ta=umif;/ 1920/ 1936 ausmif;om;
oydw=f uD;ta=umif;wdk /h aeol&ed t f pnf;ta0;=uD; ta=umif;wkd /h yifvn kH v
D mcHta=umif;wd@k
vdtk a=umif;awG renf;vSygb;l ? 'gawGudk aZmif;ay;az:xkwjf cif; rjyKbeJ J h uGw
J m+yw J mawGcsn;f
az:xkwaf e=uwmawmh em;rvnfEidk af tmif jzpf&ygw,f? vl ah vmurSmtjrifoabmxm;jcif;
rwlujJG ym;wm[m vl@obm0jzpfw,f? uJ&h J &h w _ cf s&r,fh udprP [kwb f ;l / Ekid if aH &;vkyw
f ,f
qkw
d muvnf; vlah vmuta&;ukd vky=f uwmbJ? tJ'aD wmhoabmxm; t,ltquGjJ ym;wm
awG aqG;aEG;jiif;ckew
f mawG &S+d rJjzpfw,f?
jiif;ckefwmvl hobm0
aqG;aEG;jiif;ckejf cif;[m &efjzpfwmr[kwyf gb;l ? orRw tkb d mrm;&J@ use;f rma&;Oya'ukd
tar&duefwpfEidk if v H ;kH jiif;;cHck =hJ uovdk v$waf wmfEpS &f yfv;kH rSmvnf; jiif;cHak qG;aEG;=uwmygb?J
v$waf wmfxnf; rJcw JG t hJ cgrmS vnf; tkb d m;rm;&J h ygwu D 'Dru dk &uftrwf uef@uu G rf aJ y;ol
awG&cdS o
hJ vd/k jyKd ib
f uf &Dywfbvpfuef trwfawGu axmufcrH aJ y;olvnf; &Scd yhJ gw,f? tJ'v D kd
Luminary Magazine Volume 4,No.7 67

67
jiif;ckecf =hJ uvdk u
h ef u h uG §f axmufcrH J ay;cJ=h uvdk bh ,fygwrD S ESpjf crf;ruGo
J mG ;ovdk b,ftrwfurdk S
vnf; ol yh gwaD wGu ykwcf wfrypfc=hJ ubl;?
*syefEidk if uH LDP qkw d hJ ygw=D uD;qk&d if *d%
k ;f tkypf ak wG wpf'gZifavmuf w&m;0if
wnf&adS ewJh ygwjD zpfw,f? 'gawmif LDP [m Ekid if aH &;tm%mukd wpfavSsmufv;kH eD;yg;/
csKyfuidk xf m;Ekid cf yhJ gw,f? *d% k ;f tkypf ak wGa=umifh ygwt D pdwpf w d t
f r$mr$m uGwJ mrsKd ;rjzpfcyJh gb;l ?

oabmaygufoifhw,f
pdw"f gwtf awG;tac: &ifu h suo f w l idk ;f jiif;ckewf m[m &efjzpfwmr[kw/f uk, d ef @J
t,ltqrwlwikd ;f &efojl zpfomG ;wm r[kwq f w dk hJ oabmobm0ukd em;vnf=uygw,f?
*sme,fawGu 'Dtcsuu f dk oabmaygux f m;oifw h ,f? rD;avmif&mavyiho f vdk jzpfroGm;
atmifowdxm;qifjcifoifw h ,f? jiif;cHwk ikd ;f &efxjzpfwm r&ifu h suaf o;wJh uav;awG&@J
tjyKtr_jzpfw,f? &ifu h suo f al wG[m jiif;wkid ;f &efx rjzpfb;l / uk, d ehf @J rwl uk,
d &hf efov l kd
oabmrxm;bl;/ rwlayr,fh vufwrJG jzKwfwrf; aecsi=f uw,f? tkb d m;rm;eJ h [Dvm&if
uvifwef[m t=u;D qH;k +yKd ib f uf}u;D rsm;tjzpf wpfO;D eJ w h pfO;D tjyif;txefa0zef wku d cf u
kd =f u
jiif;ckecf =hJ uwmbJ? ' gayr,hf tckawmh orRweJ h Ekid if jH cm;a&;0ef=uD;tjzpf vufwaJG eEkid cf =hJ u
w,f? 'g[m&ifu h sujf cif;&J h taumif;qH;k om"ujzpfw,f?

aus;Zl;uef;&ma&mufr,f
*sme,fawGtaeeJ h aESmif;acwfvil ,fawGudk Ekid if aH &;eJ@ yufoufwhJ A[kow k jzef@
a0ay;&mrSm 'Dtcsuaf wGudk tav;teufxm; pOf;pm;jyD;rS ay;oifw h ,f? Ekid if aH &;orm;
qkw d m b,forl rS aumif;bl;qkw d hJ tjrifrmS ;awG jzpfay:apr,fh ta=umif;awGudk a&Smif&mS ;oifh
w,f? vli,fawGvufxJ 'Dvt kd jrifrsKd ;pGo
J mG ;&if e,fcsJ o
h rm;awGeJ h zufqpfawGudk topfpeG @f h
wku d v
f ukd jf y;D wkid ;f jynfvw $ vf yfa&;&atmif rdypfzypf/ tk;d ypftrd yf pf/ om;ypfr,m;ypf/ aqmif&u G f
cJ=h uwJh Ekid if ahH us;Zl;&Si=f u;D rsm;ukd aus;Zl;uef;&m a&mufomG ;ygvrd rhf ,f? owdxm;=u/ qifjcif=u
apvdyk gw,f? vlxpk ed 0f if;
(EG,ef rD *~Zif; twGJ 20/ trSwf 3/ Zlvikd v
f / 2010 ckEpS rf S ul;,laz: jyygonf)
68 Luminary Magazine Volume 4,No.7

68
,cifvrStquf

2008 zGJ@pnf;yHk tajccHOya'


ESi fh
tem*wf
tydik ;f (2)
bDbpD D txl;tpDtpOf
jrefrmEdik if aH &;rSm t"du tjiif;yGm;p&m jy\emwck j zpfaewJh 2008 ck tajccH
Oya'eJ@ywfouf+yD;awmh BBC u txl;oH;k oyfcsuf tpDtpOfawGukd tydik ;f 5 ydik ;f cG+J yD;awmh
wifqufay;aeygw,f? 'Dwywf 'kw, d ydik ;f rSmawmh tajccHOya'rSm yg0ifwhJ orRw eJ@ 'kw, d
orRw wd@k &ŒJ tcef;u¾eJ@ ywfouf+yD;awmh avhvmoH;k oyfxm;ygw,f? OD;aersK;d ol&ed f pDpOf
+yD;awmh a':oDwmEG,u f wifqufay;rSmyg?
“yxrOD;qH;k usaemfw@kd Edik if aH wmf t}u;D tuJaygah emf/ b,fvo kd mG ;rvJv@kd p+y;D tajcrl
pcsygw,f/ tJhawmh EdkifiHawmft}uD;tuJudk oGm;wJhtcgusawmh orRweJ@ oGm;=uw,f?
t}uD;tuJwa,mufrSm taqmifta,mif t}uD;tuJ r[kwfbl;ayghaemf/ ouf0ifwJh
Edik if aH wmfwckv;kH udv k nf; ud, k pf m;jyKr,f/ Edik if o
H m;tm;vH;k &JŒ txGÉt f jrwfjzpfr,f/ t}u;D tuJ
taeeJ@ orRwwm0efvnf; ol,rl ,f? 'Dtay:rSm usaemfw@kd tajcjyKvdu k =f uw,f”
tem*wf jrefrmEdik if &H ŒJ txGÉt f xdyaf e&mrSm orRwudx k m;zd@k qH;k jzwfcwhJ thJ a=umif;
trsK;d om;nDvmcHukd tqH;k txdwufcw hJ hJ awmifwiG ;f }uD;+rdKŒe,f rJqENe,f trSwf (1) uae
a&G;aumufccH &hJ wJh OD;ode;f =unfu ajymoGm;wmyg? arvxJrmS jynfv;kH u|wf qENc, H yl v
JG yk rf ,fh
tajccHOya'rl=urf; yk'rf (2) rSm ajymxm;wmu Edik if aH wmfukd jynfaxmifpo k rRwjrefrmEdik if H
[k ac:wGiaf p&rnf[k ajymxm;ovdk yk'rf (16) rSmawmh Edik if aH wmf t}uD;tuJEiS hf Edik if aH wmf
tkycf sKyfa&; t}uD;tuJonf Edik if aH wmforRw jzpfonfv@dk qdx k m;ygw,f? 'Dtcsuaf wG[m
t&ifu jrefrmEdik if rH mS &Scd w hJ hJ orRwawGe@J b,fvkd uGmjcm;ygovJ? *syefEikd if H cef;' wuUov kd u f
ordik ;f ynm&Sif a'guw f mat;csr;f &Si;f jywmuawmh.........
“jrefrmEkid if rH mS 1948 uae+yDawmh 1962 txd orRw (3) OD; ay:xGe;f cJyh gw,f? 'D
(3) OD;pvH;k [m wu,fawmh taqmifta,mifrsS omjzpfwhJ orRwawGjzpfygw,f? 1974
zG@J pnf;tkycf sKyfykH tajccHOya' rSmusawmh orRwpepfukd ajymif;oGm;w,f? orRwudk v$waf wmf
w&yfx&J w dS thJ wGuf jynfo@l vw $ af wmfu rJtrsm;pke@J a&G;aumuf wifajrêmufw,f”
2008 ckEpS f tajccHOya' rl=urf;xJrmS a&m tem*wf Edik if aH wmf&ŒJ orRwudk b,fvkd
Luminary Magazine Volume 4,No.7 69

69
a&G;cs,w f ifajrmê uf rvJ/ b,fvykd *k Kd~ vrf sK;d awG orRwjzpfvmEdik rf vJ/ orRw wm0efawGaqmif&u G f
&mrSm tvGt J rSm; tvGet f usL;aw G rjzpfatmif wjcm;r¾dKifawGuae orRwudk b,fvkd
xde;f ausmif;xm;ygovJ pwmawGukd wifjyoGm;rSm jzpfygw,f&iS ?f
yxrqH;k orRw a&G;cs,rf ,ft h a=umif;=unfrh ,fq&kd ifawmh 2008 ckEpS f tajccHOya'
rl=urf; yk'rf (60) rSm orRwa&G;cs,w f ifajrSmufa&;tzG@J e@J a&G;cs,w f ifajrêmufr,f vd@k ajymxm;
ygw,f? orRw a&G;cs,w f ifajrêmufa&;tzG@J qw kd m b,foal wGygv?J OD;ode;f =unfu.......
“tzG@J qwkd mvnf; wjcm;awmh r[kwyf gb;l / jynfo@l vw $ af wmfrmS t&yfbufu (330)/
jynfoal wGuvnf; 'g¶u kd af &G;ay;r,f/ trsK;d om;v$waf wmfrmS (160) a&G;ay;r,f? tJawmh
wyfrawmfumuG,af &; OD;pD;csKyfuae a&G;vdu k w f t
hJ cgrmS (166) OD; &Srd ,faygah emf/ tJ'D (166)
OD;u 'korRw wOD;/ trsK;d om;v$waf wmfuae 'korRw wOD;ayg/h aemuf+yD;awmh jynfo@l vw $ f
awmfrmS 'korRw wOD;ayg/h tJ'D (3) OD;udk jynfaxmifpk v$waf wmfuae+yD;awmh orRwwOD;
a&G;r,fayg/h t&yfbufuvnf; &&if&r,f/ wyfbufuvnf; &&if&r,f? 'guawmh ajymvd@k
r&bl;? tJawmh b,fol&&ayghav/ usefwJh (2) OD;uawmh 'korRw (2) OD;jzpfr,fav/
jyef=unfrh ,fq&kd if wdu k ¶f u kd rf [kwaf omfvnf; jynfo@l vw $ af wmfuwqifh ud, k pf m;vS,af wGu
ae+yD;awmh orRwudk a&G;cs,rf mS jzpfygw,f? v$waf wmf (2) &yf aygi;f vdu k w f hJ jynfaxmifpk
v$wfawmf[m trsm;qENudktajcjyK+yD; a&G;wJhtwGufa=umifhrdk@vdk@ 'D[m 'Drdkua&pD
enf;usw,fv@kd usaemft h aeeJ@ vufcyH gw,f”
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf&JΠzGJ@pnf;yHktajccHOya'qdkif&m txl;ajymcGifh&yk*~dKvf
OD;odef;!Gef@u 'Dvdk tzGJ@ (3) zGJ@eJ@ a&G;cs,fwifajrêmufwm[m 'Drdkua&pDenf;rusbl;vdk@
ajymygw,f?
“umuG,af &;OD;pD;csKyfu cef@tyfxm;wJh wyfrawmfom;rsm;qdw k hJ tpktzG@J tpm;
wdik ;f eJ@jynfe,f aygAh sm/ v$waf wmfu, kd pf m;vS,f tpktzG@J u wifwmrsK;d usaemfw@kd vdck siw f ,f?
tJ't D pktzG@J u wifvu kd w f ,f qd&k if 'D orRw u vlxt k m;vH;k wifvu kd w f hJ vlxu k , kd pf m;vS,f
awGwifwhJ orRwjzpfrmS ayg?h tck[muawmh (2) pku vlxk ud, k pf m;vS,/f wpku cef@tyfc&H wJh
orRw/ tJ'u D wnf;u ppfreS w f hJ 'Drukd a&pDpepf vlxq k ENudk ud,k pf m;rjyKEdik b f ;l vd@k usaemfw@kd u
tJ'u D wnf;u wifjycJw h m&Syd gw,f”
'kw, d orRwawGxu J ae orRwwOD;udk jynfaxmifpv k w$ af wmfu b,fvakd &G;cs,f
r,fqw kd mawmh odc&hJ yg+y?D b,fvykd *k Kd~ vfrsK;d awGukd a&G;cs,Ef ikd yf govJqw kd m qufvufavhvm
=unf=h u&atmifyg&iS ?f orRw txdjzpfvmEdik f wJh 'kw, d orRwawGukd a&G;cs,&f mrSm yk'rf
(60) yk'rf cGJ (*) rSm v$waf wmf ud, k pf m;vS,x f u J jzpfap/ v$waf wmf uk, d pf m;vS,f r[kwo f ul kd
jzpfap a&G;cs,fEdkifw,fvdk@qdkxm;yg w,f? jynfya&muf jrefrmEdkifiH a&SŒaersm;aumifpD
70 Luminary Magazine Volume 4,No.7

70
taxGaxGtwGif;a&;rSL; OD;atmifxl;uawmh 'Dtcsuf[m 'Drdkua&pDenf;rusbl;vdk@
ajymygw,f?
“wurBmvH;k rSm }udKufwEhJ ikd if u H kd =unfyh g/ Presidential System eJ@ usio hf ;kH wJh
orRwOD;aqmifwphJ epfukd vlxu k ae+yD;awmh ol@&ŒJ toJ=um;u rJwjym;eJ@ b,fol orRw/
ijzL/ ieD/ ia=umif/ iusm; qdw k mudk od+yD;awmhrS ol@[mol a&G;cs,+f yD;awmh rJay;&wJph epfukd
usifhoHk;&wmjzpfw,f? orRwpepfudk usifhoHk;w,fqdk&ifawmh 'Dvdk vlxkudk,fwdkifu
orRwudo k +d yD; a&G;cs,cf iG &hf adS wmhrS 'g[m vlxu k a&G;cs,w f ,fv@kd usaemfw@kd u twdtvif;
ajymcsiw f ,f? tckawmh tJvrkd [kwb f eJ @J vlxek @J vH;k 0 tquftoG,jf ywfomG ;w,f? vlxu k
a&G;cs,w f ifajrêmufciG v hf nf; r&S/d odciG v hf nf; r&S/d vlxek @J vH;k 0 tquftoG,jf ywfwhJ orRw
yJv@kd usaemfu ajymcsiw f ,f”
OD;ode;f =unfuawmh a&G;aumufcH v$waf wmfu, kd pf m;vS,af wG a&G;r,fh 'kw, d orRw
awG[m v$waf wmfxJ uyJjzpfEikd af cs&+dS yD; wyfrawmfom; ud, k pf m;vS,u f a&G;r,fyh *k Kd~ vfuom
v$waf wmfu, kd pf m;vS,f r[kwo f jl zpfEikd w f t hJ a=umif; ol@t,ltqudk tckvakd jymygw,f?
“v$waf wmfu, kd pf m;vS,f r[kwo f q l w kd mudak wmh wyfrawmfbufu umuG,af &;
OD;pD;csKyuf wifjyw,f/ wyfrawmf ud, k pf m;jyKwhJ ud, k pf m;vS,af ygah emf/ olw@kd ukd a&G;&rSmjzpfr,f/
olw@kd u 'Dwyfrawmf t&m&Sad wGu jynfo@l vw $ af wmfrmS aum trsK;d om;v$waf wmfrmS aum
ygvmwJyh *k Kd~ vfawG jzpfw,f? tu,fI olw@kd xu J kd a&G;r,fqv kd @kd &&dS ifvnf; olw@kd u orRw
jzpfcGifh&Sdw,f? (wyfrawmft&m&SdawGu?) tJ'Dvdkjzpfvmvdk@&Sd&ifvnf; wyfrawmfuae
t+idr;f pm;,l+yD;om;jzpfw,fv@kd vnf; owfrw S x f m;ygw,f/ 'gayr,fh tjyifuwa,mufukd
ac:+y;D awmh v$waf wmfu, kd pf m;vS,rf [kwo f u l kd xnfah y;zd@k uawmh r[kwb f ;l vd@k usaemft h aeeJ@
,lqw,fav”
wyfrawmfom;jzpfap/ t&yfbufujzpfap/ 'DtxJrmS rS v$waf wmfu, kd pf m;vS,f
awGxu J jzpfap/ a&G;aumufcH yk*Kd~ vfr[kwo f jl zpfap orRwjzpfvmEdik w f hJ tcGit hf vrf;&Sad ewm
awmh odc&hJ yg+yD? 'gayr,fh orRwjzpfEikd w f hJ t&nftcsi;f uef@owfcsuaf wGa=umifh rrSswwJh
ydwyf ifra_ wG &Sad ew,fv@kd OD;ode;f !Ge@f u axmufjyygw,f?
“ta&;}uD;wJhtcsufu bmvJqdkawmh ppfa&;tjrif&Sd&r,fqdkwJh tcsufyg?
ppfa&;tjrifqw kd mu omref t&yfom;awGtzd@k rmS ppfa&;tjrif &SEd ikd w f ,f/ r&SEd ikd b f ;l qdw k m
aemif 'Dz@G pJ nf;yHt k ajccHOya'&JΠt"dym` ,f zGiq hf ckd suaf wGrmS tifrwef tjiif;yGm;zG,u f pd P &Sw d ,f?
tedrq hf ;kH ppfa&;tjrif&w dS ,fqw kd m ppfom;a[mif;yJ jzpf&awmhrmS ud;k ?
aemufwck usaemfajymcsiw f mu orRw t&nftcsi;f udk owfrw S w
f t hJ cgrmS 'D
orRw u rdru d , kd w
f ikd af omfvnf;aumif;/ rdb wyg;yg;uaomfvnf;aumif;/ rdrZd eD; od@k r[kwf
Luminary Magazine Volume 4,No.7 71

71
cifyeG ;f u aomfvnf;aumif;/ rdr&d ŒJ w&m;0if om;orD;wOD;uaomfvnf;aumif;/ xdw k &m;0if
om;orD;&JŒZeD; (od@k r[kw)f cifyeG ;f [m Edik if jH cm; tpd;k &&JŒ aus;Zl;opPmawmfukd cH,al pmifah &Smuf
¶dak ool/ Edik if jH cm;tpd;k &&JŒ vufatmufcjH zpfo/l wdik ;f wyg; Edik if o H m; rjzpfap&/ xdo k &l ŒJ vuf
atmufcjH zpf&if/ wdik ;f wyg; Edik if o H m;&JΠtcGit fh a&;udck pH m;cGi&hf &dS if tJ'yD *k Kd~ vaf wG[m a&G;aumuf
wifajrêmufccH iG hf r&Sb d ;l vd@k owfrw S x f m;wmud;k ?
tJ'gawG[m vGefcJhwJh ESpfaygif; (60) ayghAsm/ usaemfwdk@EdkifiH vGwfvyfa&;&cgp
udv k ekd pD epfu ¶ke;f xGuaf ewJt h csed rf mS ol@acwf ol@tcgt& obm0usygw,f? tJ'v D tkd csuf
rsKd;eJ@ orRw a&G;cs,fcGifhudk uef@owfxm;wm bma=umifhvJ? 'gu tm;vHk;odygw,f?
a':atmifqef;pk=unfukd jrefrmhEikd if aH &;rSm OD;raqmifEikd af tmif }uH&, G cf suef @J vyk w
f myg”
OD;ode;f =unf uawmh orRw t&nftcsi;f jynfph o kH jl zpf&if b,fo@l urkd qdk cGjJ cm;r_
r&Sb d ;l vd@k jiif;csuf xkwyf gw,f?
'gawGuawmh b,fvykd *k Kd~ vfrsK;d udk orRwa&G;rvJ qdw k t hJ xJu ta&;}uD;wJt h csuf
awGyg? wcg orRw&JΠvkyyf ikd cf iG ehf @J tjyeftvSef xde;f ausmif;yHak wGxu J t"duuswmawGukd
avhvm=unf=h u&atmifyg?
2008 ckEpS f tajccHOya'rl=urf; jyÏmef;csuaf wGrmS orRw[m jynfaxmifpt k pd;k &
tzG@J 0if/ 0ef}uD; tzG@J 0ifawGe@J wuG w&m;ol}uD;csKyf/ pm&if;ppfcsKyfpwJh wjcm;r¾dKift}uD;tuJ
awGtjyif a&G;aumufcH v$wfawmfudk,fpm;vS,fawGudk ppfaq;jzKwfcsEdkifwJh tm%m&SdwJh
a&G;aumufyaJG umfr&Sif tzG@J 0ifawGuykd g a&G;cs,cf ef@tyfyikd cf iG ahf wG &Sad eygw,f? OD;ode;f =unfu
'DtcGit hf m%mawG[m tvGet f usL;rjzpfygb;l vd@k qdyk gw,f?
“ol wifjyr,ho f t l m;vH;k [m jynfaxmifpv k w $ af wmfu oabmrwlv@kd &&dS if jzpfukd
rjzpfb;l ? w&m;pD&ifa&;aum/ tkycf sKyfa&;aum Oya't& tm;vH;k uvSr;f +yD;awmh xde;f xm;
wm? b,fae&mu xdef;vJqdkawmh jynfaxmifpk v$wfawmfuae+yD;awmh tukefvHk;yJ
vSr;f +yD;awmh xde;f xm;wmyJ”
OD;ode;f =unfu 'Dvakd jymayr,fh orRw&JŒaqmif&u G cf suaf wGukd jynfaxmifpk v$wf
awmfu }uD;=uyfEikd pf rG ;f r&Sb d ;l vd@k OD;atmifx;l u axmufjyygw,f?
“v$waf wmfuae+yD;awmh orRw&JŒ vkyaf qmifyikd cf iG ahf wG tay:rSm }uD;=uyfyikd cf iG hf
tm%m bmwckrS &Srd aebl;? aemuf tqd;k qH;k tcsuu f trsK;d om;umuG,af &;eJ@ vHjk cHKa&;
aumif p D & S d a ew,f ? tJ ' D aumif p D r S m t"d u ygaewmu orR w vnf ; ygw,f /
umuG,af &;OD;pD;csKyfe@J ppfAv kd cf sKyf awmfawmf rsm;rsm;vnf; ygae=uw,f? tJawmh trsK;d om;
umuG,af &;eJ@ vHjk cHKa&;aumifpu D tm%m (3) &yfukd usio hf ;kH r,fh tm%modr;f ppfaumifpD
oabmaqmifw,f? orRwu tJ'aD umifp&D ŒJ tpdwt f ydik ;f w&yfjzpf+yD;awmh tJ'h aD umifpu D
72 Luminary Magazine Volume 4,No.7

72
wqifh tm%mudq k ufc+H yD;awmh usio hf ;kH wJo
h abm jzpfomG ;w,f”
trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf txl;ajymcGi&hf yk*Kd~ vf OD;ode;f !Ge@f uawmh olw@kd p;kd &drf
wmu ygww D cktaeeJ@ v$waf wmf ae&mtawmfrsm;rsm; tEdik &f &ifawmifrS tJ'yD gw&D ŒJ
tcef;u¾ arS;rSed o f mG ;Edik w
f yhJ pkH H jzpfaew,fv@kd ajymygw,f?
“ygwu D a&G;cs,v f ukd w f hJ orRw (od@k r[kw)f 'korRw (od@k r[kw)f 0ef}uD;/ 'k0ef}uD;
tm;vHk;u ta&G;cH&+yD;wmeJ@ w+ydKifwnf; EdkifiHa&;ygwDu E_wfxGufay;&rSm/ tJawmh
ygw&D ŒJ vdik ;f udk ud, k pf m;jyK+yD; ajymydik cf iG &hf zdS @kd q&kd if tjrifrh m; qH;k &mxl;awGukd v$waf wmfrmS
vufcw H meJ@ ed*;kH csKyfomG ;+yD? v$waf wmfu, kd pf m;vS,f jzpf&ifvnf; v$waf wmfu E_wx f uG f
&awmhr,f/ tJawmh ygwaD cgi;f aqmifawGu v$waf wmfrmS ae&mawmh &r,f/ ygw&D ŒJ vrf;pOfukd
azmfEdkifwJh EdkifiHacgif;aqmifjzpf=urSm r[kwfygbl;? tem*wfygwD&JŒvrf;pOfudkyJjzpfjzpf
taumiftxnfazmfEikd zf @kd tcGit hf vrf;tm;vH;k ed*;kH csKyf+yD;awmh t+yD;owf ydwyf ifxm;wJh
tajccHOya'rl=urf;yg”
2008 tajccHOya'rl=urf;t& ygwaD wGtaeeJ@ vkypf &mawG &Sad o;wJt h a=umif;/
'gayr,fh twdu k t f cH qdw k muawmh r&SEd ikd w f t hJ a=umif; OD;ode;f =unfu qdyk gw,f?
“ygwaD wG&ŒJ tcef;u¾u arS;rSed rf oGm;ygb;l / yd+k yD;awmh a&SŒudak &mufvm=urSmyJ?
yxrOD;qH;k umvrSmawmh tavhtusihf enf;ao;wJu h mvrSmawmh &Sad umif;&Srd mS aygah emf/
qdak wmh twdu k tf cH taeeJ@uawmh oD;oD;jcm;jcm; r&Sb d ;l vd@k awmh usaemft h aeeJ@ jrifw,f?
v$wfawmfxJa&mufoGm;+yD qdkvdk@&Sd&if tm;vHk; v$wfawmfudk,fpm;vS,fawGcsnf;yJ? [kdu
twdu k tf cHygw/D 'Duawmh tpd;k &qdw k mrsK;d r&Sb d ;l vd@k usaemfawmh xifw,fav? orRwudk
a&G;cs,f+yD;&if ol@tzGJ@eJ@ol tkyfcsKyfr,f/ 'DxJrSmygwDu v$wfawmfudk,fpm;vS,fawGvnf;
ygcsiyf gr,f/ ygcsirf v S nf; ygr,f? 'gayr,fh xde;f zd@k odr;f zd@k udp&P yfrmS awmh ygwaD wG&ŒJ Mem-
ber awGa&m/ ygw0 D ifawGua&m/ xkua&m tukev f ;kH uawmh xde;f zd@k odr;f zd@k xrJ mS &Sad erSm/
'ga=umifh 'Dru kd a&pD tjynft h 0&Sw d ,fv@kd usaemfu ,H=k unfygw,f”
'Dawmh twdu k t f cHr&SEd ikd w f hJ v$waf wmfuae orRwudk b,fvrkd sm; ta&;,lEikd rf mS ygv?J
2008 ckEpS f rl=urf; yk'rf (215) rSm Edik if aH wmforRwu Oya't& aqmif&u G cf suaf wGe@J pyfvsO;f +y;D
rnfonfh v$wfawmf/ rnfonfh w&m;¶Hk;rSmrS ajz&Sif;&ef wm0efr&Sdap&/ tajccHOya't&
pGypf jJG ypfwifjcif;om vkyEf ikd w f ,fv@kd ajymxm;ygw,f? 'Dvkd pGypf jJG ypfwifjcif;eJ@ ywfoufv@kd awmh
OD;ode;f =unfu..........
“tenf;qHk; (4) yHk (1) yHk v$wfawmfuae+yD;awmh ol@udk pGyfpGJjypfwifwJh[mudk
yxrOD;qHk; tqdkwifoGif;&r,f ayghaemf/ tJ'g jynfol@v$wfawmfuvnf; jzpf&ifjzpfr,f/
trsK;d om;v$waf wmfuvnf; jzpf&ifjzpfr,fayg?h tJ'D av;yHw k yHu k ae+yD;awmh wifjyvmw,f/
Luminary Magazine Volume 4,No.7 73

73
vufrw S x f ;kd vmw,fq&kd if pHpk rf;a&;aumfrwD zG@J r,fayg/h pHpk rf;ppfaq;wJt h cgrmS olu acsycGihf
vnf; &Sw d ,f? tu,fIom pHpk rf;ppfaq;a&;u ay:ayguv f mvd@k jynfaxmifpv k w $ af wmfu
ae+yD;awmh orRwtjzpfuae rxdkufwefbl;vdk@ qHk;jzwfvdk@&Sd&if olu orRwt&muae
usomG ;rSmyJ? oltaee@J wOD;wnf; wa,mufwnf;uae+yD;awmh tvGet f u|aH qmif&u G w
f m
r&Sdatmif 'Drdkua&pDt& trsm;uae+yD;awmh Oya'a=umif;t&yJ xdef;odrf;xm;w,fvdk@
usaemftaeeJ@ wifjyvdyk gw,f”
vufawG@rmS awmh orRwudt k a&;,lEikd w f t
hJ xd jzpfvmzd@k cufwt hJ a=umif; OD;ode;f !Ge@f
u axmufjyygw,f?
“25 µ uyJ wifwif/ bmyJ wifwif/ aemufq;kH tqH;k tjzwfu (3) yHk (2) yHu k
qH;k jzwfrmS yJ? 'Dvw $ af wmfrmS t+rJwrf; rarhz@kd u 25 µ udk umuG,af &; OD;pD;csKyfu cef@tyf
xm;wJyh *k Kd~ vfu v$waf wmfu, kd pf m;vS,f tjzpf vm+yD;ae&m,lr,fh v$waf wmfyg? tJawmh
umuG,af &;OD;pDcsKyfu cef@tyfxm;wJh jynfou l ra&G;cs,w f hJ v$waf wmfu, kd pf m;vS,af wGu
tqH;k tjzwfray;&if/ olw@kd u oabmrwl&if bmrSvyk v f @kd &wmrS r[kww f m”
“NLD”txl;jyef=um;a&;wm0efcH OD;ode;f !Ge@f yg?
tcktxd usrwd@k tpDtpOfrmS Edik if aH wmforRwudk b,fvakd &G;rvJ? b,fvykd *k Kd~ vf
rsK;d awG orRw jzpfvmrvJ? 'DorRwtay: tjyeftvSef xde;f a=umif;r_awG b,fv&kd rdS vJ
qdw k mudk ta&;}uD;wJt h csuaf wG aumufEw k wf ifjycJyh g+yD? 'Dawmh 'DorRwpepf[m Edik if eH @J
oifah wmfr&_ ydS g&ŒJ vm;?
jrefrmEdik if H a&SŒaersm;aumifpD taxGaxGtwGi;f a&;rSL; OD;atmifx;l uawmh........
“wdik ;f &if;om;vlrsK;d aygi;f pHk aexdik =f uwJh usaemfw@kd jrefrmEdik if rH mS wdik ;f jynftyk cf sKyfa&;
tm%mudk vlwa,muf/ ESpaf ,mufvufxrJ mS xm;&Su d sio hf ;kH wJph epfe@J roifah wmfb;l ? Edik if aH &;
t& nSêEd id_ ;f tkycf sKyf Edik rf ,fph epfrsK;d udk &SmazG&rSmjzpfw,f? orRwpepfuawmh 'Dvt kd ajccHrsK;d
vH;k 0 r&Sbd ;l vd@k usaemf ajymcsiw f ,f”
ordik ;f ynm&Sif a'guw f m at;csr;f uawmh ........
“jynfo@l vw $ af wmf ud, k pf m;vS,rf [kww f hJ vlwa,mufuawmif orRw jzpfvm
Edik wf ,fav? }udKufwv hJ ul kd 0ef}uD;tjzpf cef@w,f? tJ'0D ef}uD;awGu ol@uykd J wm0efc&H r,f?
jynfou l a&G;aumuf wifajrmê ufvu kd wf hJ ud,
k pf m;vS,af wGrmS bmtm%mrS r&Sb d ;l ? b,fvrkd S
'DorRwudk xde;f csKyfEikd pf rG ;f r&Sb d ;l qdw k m[m tawmfxif&mS ;ae+yDav”
wcg NLD txl;jyef=um;a&; wm0efcH OD;ode;f !Ge@f uvnf; .........
“t&yfbuftpd;k &qdw k m wu,fwrf;usawmh 'Dz@JG pnf;yHrk =l urf;t& vufawG@rmS
bmrSrjzpfEikd yf gb;l ? tck aemuf vmr,fo h rRw u ppfa&;tjrif&&dS r,fqakd wmh ppfom;a[mif;
74 Luminary Magazine Volume 4,No.7

74
*syefujrefrm
(rSef&mudk opPmqdkygrnf)
bmbmbdk;bdk;
(acwW=wdkusdK)

*syefu jrefrm/ qdvk w kd mu bd;kf bd;k wdk v


h kd *syefrmS &Sad e=uwJh jrefrmawG ta=umif;udk
waphwapmif; jyefajymif;ajymjycsipf w d af y:vmygI a&;jzpfomG ;jyefygonf?
*syefu jrefrmawG ta=umif;udk a&;&r,fq&kd ifawmh 'Dae ah cwfrmS jrefrm'Dru kd a&pD
ta&;udk v_y&f mS ;aeolrsm;&J h ta=umif;u xdyq f ;kH u ae&m,lvrd rhf ,f xifygw,f? bd;k bd;k u
rSe&f mudk ajymavh a&;avh&wdS mayrJh tckvkd ta=umif;awGukd a&;&avhawmh ud, k zhf ufu,
kd uf+y;D
a&;aew,fvkd h xifrmS pd;k vdk yh g? ckvyJ J rSew
f mawGukd yGiyhf iG v hf if;vif; a&;om;wifjyoGm;rSmyg?
xJuyJ jzpfrmS ayg?h Armjynfoal wG vdv k m;wJh Edik if aH &;acgi;f aqmifawG txl;ojzifh t&yfzuf
acgi;f aqmifawGaygAh sm/ wdwu d susajym&&if a':atmifqef;pk=unfvkd acgi;f aqmifrsK;d udk orRw
rjzpfatmif a&;qGx J m;wJh tajccHz@JG pnf;yHOk ya' rl=urf;yJv@kd t"du ajymvdyk gw,f”
'gayr,fh OD;ode;f =unfuawmh 'Dru kd a&pDpepfe@J nDygw,f wJ?h
“tcsKyftjcmtm%mudk v$waf wmfuae udik x f m;w,f? v$waf wmfu csay;wJh
udprP eS o
f rSsukd 'DorRw u taumiftxnfazmf&w,f? tJ't D aumiftxnfazmf aqmif&u G zf @kd
udprP mS ol@rmS wm0ef tjynft h 0 &Sw d ,f? umuG,af &;OD;pD;csKyfw@kd bmwd@k / trsK;d om;vHjk cHKa&;
aumifpw D @kd bmwd@k nmwd@k qdw k m[m orRw&JŒ atmufrmS yJ &Syd gw,f? 'Dv&l ŒJ vkyyf ikd cf iG hf
rSeof rSs tm;vH;k udk wdik ;f jynftwGuf vkyrf ,fq&kd ifawmh v$waf wmf u todtrSwjf yKay;r,f?
'gayr,fh ol@u, kd u f sK;d pD;yGm;eJ@ wdik ;f jynftwGuf tusK;d r&Sb d ;l qdv
k @kd &&dS ifawmh v$waf wmfuae
tcGiahf y;rSmawmhr[kwb f ;l ? 'ga=umifrh @kd v@kd 'Dru
kd a&pD&w dS ,f/ v$waf wmfu tjrifq h ;kH ae&mrSm
&Sdw,f/ v$wfawmfxJ uae csrSwfxm;wJh Oya'awGeJ@ ausmfvkyfvdk@r&wJh twGufa=umifh
'Dru kd a&pD tjynft h 0&Sw d ,fv@kd usaemfw@kd u ,H=k unfygw,f”
OD;ode;f =unfyg? 2008 rl=urf;yg orRweJ@ orRwtay: tjyeftvSef xde;f ausmif;r_
qdik &f m tcsut f vuf t,ltqtrsK;d rsK;d udk wifjyay;cJw h mjzpfygw,f? aemufwywfrmS awmh
orwtay: wyfawmfua&m =oZm b,favmuf v$r;f rd;k Edik yf govJ qdw k t
hJ csuf tygt0if
wyfrawmf&ŒJ tcef;u¾ta=umif; tao;pdwf em;qif&rSmjzpfygw,f?( bDbpD t D oHvi$ chf su)f
qufvufazmfjyygr,f7?5
Luminary Magazine Volume 4,No.7

75
*syefu jrefrmawG trsm;pk[m Edik if aH &; (odk )h 'Dru kd a&pDta&;awGukd tifwu kd t f m;
wku d f yg0ifvy_ &f mS ;ae=uwmudak wmh trsm;todyJ jzpfygvrd rhf ,f? vltrsm;eJ o h ufqikd w f hJ v_y&f mS ;
r_awGreS o f r# oma&;ema&;/ tv_twef;/ yGv J rf;obifawGygrusef Edik if aH &;v_y&f mS ;olawG
ryg0ifwhJ yG&J ,fvkd h r&So d avmufygy?J ,kwpf t G qH;k *Dwazsmaf jza&;yGaJ wGu tp (Edik if aH &;tESpf
om&rygwhJ yGrJ sKd ;qd&k if) atmifjrifr&_ &Szd kd h awmfawmfav;udk cJ,Of;vSygw,f?
bk&m;xD;awmfwifyJG jzpfjzpf/ bke;f awmf}u;D ausmif; &HyakH iGy/JG bke;f awmf}u;D ausmif;zGiyhf /JG
o}uFeyf /JG oDwif;u|wyf JG qdw k mawGutp Edik if aH &;v_y&f mS ;olawGu OD;aqmifO;D &Gujf yK+yD;awmh
usi;f yjyKvkyaf e=uwmyg? vGwv f yfa&;yG/J jynfaxmifpyk aJG wGomru wdik ;f &if;om;tm;vH;k &J@
&d;k &myGaJ wG/ ESpof pfu;l yGaJ wGutp wdik ;f &if;om;Edik if aH &;v_y&f mS ;olrsm;uyJ OD;aqmif+y;D usi;f yay;
ae=uwmygyjJ zpfygw,f? t+idryhf JG obifyaJG wGq&kd ifvnf; Edik if aH &;ysuv f ;kH 'grrS [kwf Edik if aH &;
tESpo f m& ygwt hJ ajym/ tqd[ k efawGyg bmwckrS ruseaf tmifygy?J
wcgw;kH u jrefrmEdik if u H emrnfausmaf wG xdyw f ef;o&kyaf qmifawGyg oHu k syd ef ;D yg;
*syefrmS vma&mufazsmaf jzbl;ygw,f? cGucf u G v f efyJG jzpfwt hJ jyif tar&dum;jyef axmifaxmif;
armif;armif; rif;orD;qd&k if &efuek t f jyefrmS yg0ifywfoufr_ r&Sad =umif;udk awmif;yefw;kd v#Kd ;vdu k f
&wm tarmyJayg?h tJ'aD emufyikd ;f awmh *syefuyGpJ OfawG awmfawmfrsm;rsm; Edik if aH &;orm;awGe@J
ywfoufrmS rdk ch iG rhf jyKcJw h m tawmfyif=umvdu k w f mawG ch &hJ ygao;w,f?
'gawGa=umifb h J *syefu jrefrmawGta=umif;udk ajymr,fq&kd if Edik if aH &;v_y&f mS ;ol
awGukd a&S w h ef;wifajymqdk ae&jcif;jzpfygw,f?
urBmay:rSm qENtjycH&qH;k oH&;kH (ppftcGe&f ;kH ) udjk yygq&kd ifjzifh wdu k sKd u (ppftcGe&f ;kH )
ygb?J qENjyyGaJ wG[m ae@pOfqo kd vdk qufwu kd &f adS e =ujyefygw,f? wae w h &ufvnf;r[kwf
wvwESpv f nf; r[kwyf gyJ ae@pOfe@J tr# qENjyv_y&f mS ;ae=uwJh 'Dru kd a&pDta&;udk v_y&f mS ;aqmif
&Guaf e=uwJh tzGJ t h pnf;awGuakd wmh rcs;D =uL;yJukd raeEdik yf gb;l ? 'ga=umifv h nf;yJ (ppftcGe&f ;kH u)
vlawG[m acgi;f raz:0hEhH ikd af tmifygb?J wcsed w f ;kH u etz&J v h ufygapwa,mufu &H;k 0if;xJu
ae uifr&mwvH;k eJ h vSr;f &du k vf kd h jy\emawGwwf+y;D qENjyr,fwOD;&J h a'gub f ed yfyspH m rdb;l wm
av;udv k J jyefvnftrSw&f rdapygw,f?
*syefa&mufjrefrmawG&J h Edik if aH &;v_y&f mS ;r_awG[m Edik if w H umu jrefrmawG=um;rSm
ausmaf pmxif&mS ;vSygw,f? txufuaz: jycJo h vdrk sKd ; yGv
J rf;obiftcef;tem;/ tjidro hf bif
oHcsypf mom;awGomru acwfay:aw;*DwtqH;k Edik if aH &;v_y&f mS ;olawG csn;f ygb?J 'gawGwif
omrubJ pmaya[majymyGaJ wG jrefrmpm=unhw f u kd af wGygrusef Edik if aH &;v_y&f mS ;=uwJo h rl sm;
ubJ OD;aqmifay;ae=uwmudk rsu0f g;xifxif awG jh rifEikd =f uygayw,f?
tJ'v D kd Edik if aH &;v_y&f mS ;r_awG rsm;jym;t&Sed t f 0g }uD;oavmuf xif&mS ;wJh Edik if aH &;
76 Luminary Magazine Volume 4,No.7

76
acgi;f aqmifqw kd m bd;k bd;k wdk 'h *D syefrmS wa,mufwavr#r&Sw d mudk tm;vH;k todyjJ zpfrmS yg?
Oyrm xif&mS ;wJh pma&;q&m}u;D awG emrnf}u;D ausmif;om;acgi;f aqmif}u;D awGeJ h ygwt D zG@J pnf;
aygi;f pH&k J h vGwaf wmfu, kd pf m;vS,af wmf}u;D rsm; vnf;yJ wa,mufwavr#yif vma&mufaexdik f
cJjh cif; r&Syd gb;l ? b,fvx kd ;l xl;jcm;jcm;vlrsKd ;rS r&Sw d mudak jymjycsiw f myg? yd+k yD;odxm;apcsiw f m
uawmh (*syefudk EdkifiHa&;v_yf&Sm;zdk h a&mufvmolqdkwmudkawmh) vufcsdK;+yD; a&wGufvdk@
&Edik af umif;yg&J ?h tJ'v D rkd &Syd gyeJ J u
h kd v_y&f mS ;r_trsm;qH;k jzpfaewJ*h syefujrefrmawG&@J wrlx;l
jcm;csub f x J ifygw,f? wenf;ajym&&ifawmh tJ'h v D kd b,fvx kd ;l xl;jcm;jcm;vlrsKd ;rS r&Sad ewmu
yd+k yD;awmh v_y&f mS ;vdk &h aewmvJyJ jzpfaumif;jzpfEidk yf gw,f?
*syefEikd if rH mS Edik if aH &; tzGJ t h pnf;awGuawmh tiftm;tawmfav; aumif;=uygw,f?
oH;k av;zGJ q h &kd if wzGJ u h t kd iftm;(200) eD;yg;eJ h (200)ausmf (300) txdawmif&adS e=uygw,f?
uset f zGJ th pnf;rsm;[mqd&k ifvnf; tifwu kd t f m;wdu k f v_y&f mS ;ae=uwmawGcsn;f ygy?J nDvmcH
yGaJ wG usi;f ywJt h csed t f cgrsKd ;awGrmS qd&k ifawmh wu,fu h v kd w G af wmfw&yf usi;f yaeovdrk sKd ;
waeukef ESpyf ikd ;f cG+J y;D usi;f yjyKvky=f uwmyg? ESppf Ofqo kd vdk tzGJ t h wGi;f tzGJ o h m;rsm; tm;vH;k &J@
&ifxu J qENawGukd az:xkww f ifjy=u topfwzefjyefvnfI zGJ ph nf;=ueJ h pepfwus&v dS yS g
ayw,f?
'Dvn kd ! D w G =f uovdk pkaygi;f v_y&f mS ;=uwmawG &Sad yrJh v_y&f mS ;=uwJo h al wG rsm;=uovdyk J
tzGJ t h pnf;awGuvnf;rsm;jym;vSygw,f? 'Dawmh tuGt J +yJawGvJ &S=d urSmuawmh rvG{J uef
yJaygah emf? 'guawmh odyq f ef;=u,fvw S ,f rqdEk ikd yf gb;l ? b,fEikd if u H jrefrmawGrS wzGJ w h pnf;xJ
&Sad e=uw,fvkd v h J r=um;rdovdk &Srd mS vJyJ rxifygb;l ? aocsmygw,f/ tuGeJ J t h +yJ wckcak yg?h
oabmxm; uGv J w JG muvnf; &S&d rSmygy?J vGwv f yfpmG oabmxm;uGv J yJG ikd cf iG ahf wG &S&d rJph epfukd
csw D ufae=uwmyJ r[kwv f m;?
'gayr,fh usaemfwkd h *syefrmS u trsm;eJ o h ufqikd w f hJ tcef;tem;awG/ pDwef;vSnv hf n S f
yGaJ wG qd&k ifawmhvm; qENjyolO;D a& ,cifuqdk (500) 0ef;usi(f 500)ausm/f tckq&kd if(800)
ausmf wcgw&H(1000) 0ef;usit f xd rxifrw S af vmufatmif rsm;jym;pGm yg0ifvy_ &f mS ; =uwmudk
vnf; awG jh rif =um;odEikd =f uygw,f? b,fEikd if rH mS rS 'Dvrkd sKd ;rv_y&f mS ; rusi;f yEdik cf =hJ ubl;? xl;jcm;
wmwckuawmh 'Dvv kd y_ &f mS ;ae=uwm[m b,fvt kd zGJ t h pnf; toif;tzGJ rh sm;eJ h Edik if w H umrS
ulnaD xmufyh ahH ewmrsKd ; vH;k 0 tv#O;f r&Sw d mudv k nf;yJ bd;k bd;k taeeJ h &J&0J 0hH hH ajymjyEdik f ygayw,f?
'Dval wGtm;vH;k [m reufr;kd vif;wmeJ h tvkyu f t kd jrefajy;? aumfzw D cGuaf wmifrS
at;at;aq;aq; azsmrf aomufEikd =f uygb;l ? vrf;rSm &xm;ay:rSm }uKH ovdyk J oGm;&if;vm&if;eJ@
Adu
k jf znf&h wmyg? tvkyx f aJ &mufawmhvnf;yJ vlpifppfuae puf&yk w f &kyv
f kd jzpfomG ;&jyefygw,f?
*syefrmS tvkyv f yk &f wmu tJ,m;uGe;f cef;xJrmS xdik +f yD; uGeyf sLwmav;eJ@ tvkyv f yk &f wJo h l
Luminary Magazine Volume 4,No.7 77

77
qdw k m (1000)rSmwa,muf&zdS kd rh vG,v f yS gb;l ? trsm;tm;jzifah wmh pm;aomufqikd af wGrmS yJ
pm;yGx J ;kd oluxd;k / yefuefaq;oluaq;/ rD;zdx k rJ mS vS;D ckwcf sujf yKwf/ a=umfavSmf vkyu f ikd =f u&
wmyg?
reufu;kd em&Dausmu f ae naeoH;k em&Dtxd trsm;tm;jzifh vky=f u&ygw,f?aemufxyf
n tvkyu f kd roGm;rSD (odk rh [kw)f tul;tajymif;rSm ppftcGe&f ;kH a&S@ ajy;+yD;qENjyv_y&f mS ;=u&
wJh olawGursm;ygw,f? tJ'u D tjyefusrS naetvkyu f kd ajy;v$m;/ njyefawmhvnf; tawmf
rsm;rsm;[m n(11) em&Dausmrf S jyef=u&wmyg? tdru f akd &mufawmh a&rd;k csKd ;+yD;&if oef;acgif
oef;vGJ jzpfaeyg+yaD &m? tJ't D csed uf srS wa,mufeJ w h a,muf zke;f eJ q h ufo, G =f u/ owif;ar;=u/
tvkyu f pd aP wGajym=ueJ h nqd(k 2) em&Dausm(f 3) em&D0ef;usirf S tdy=f uwJo h l rsm;ygw,f? bd;k bd;k wd@hk
vdk omrefvy_ &f mS ;aewJh olawGawmif tJ'v D t kd csed u f srS tdy=f u&w,fqakd wmh tzG@J tpnf;awG
rSmacgi;f aqmifyikd ;f wm0ef,x l m;wJo h al wGqkd 'Dxufykd tvkyrf sm;=urSm trSeyf gy?J
tvkyyf w d &f uf we*FaEGae rh sKd ;awGrmS qd&k ifvyJ J tpnf;ta0;yGaJ wGwuf a[majymyGJ
awG usi;f y=u/ yGv J rf;obifawGusi;f y=ueJ@ qdak wmh yGv J rf;obifwck }uD;}uD;rm;rm; vkyv f @kd h
+y;D +yq D &kd ifawmhvm; tvkyyf su&f ufawGrsm;vdk h tvkyx f w k yf pfc&H olawGvJ reJvaS wmhygb;l av?
'Dv}kd udK;pm;yrf;pm;vkyu f ikd af e=uwm bmtcGit hf a&;awG &aevdk v h v J kd h ar;p&mjzpf
vmygw,f? trsm;uawmhajym=urSmyg? Edik if aH &;cdv k cH_ iG hf &zdk t
h wGu&f ,fvdk h ajym=urSm rv$J
raoGygyJ? 'gayrJhvnf; cdkvH_cGifh&+yD;olrsm; udk,fwdkifa&m r&&Sdao;olrsm;tm;vHk;yg0if+yD;
wufwuf=uG=uGeJ h v_y&f mS ;ae=uwmud=k unf&h ifjzifh tcGit hf a&;wckwnf;udo k m ar#mv f if+h yD;
vkyu f ikd af e=uw,fvkd h rnforl #ajymvdk rh &Edik yf gb;l qdw k m&Si;f aeygw,f? tcGit hf a&;orm;awG
ryg0ifygb;l vdk ah wmh rajymvdyk gb;l ? 0g;vH;k &Snef J o h rd ;f &rf;wmrsKd ;awmh rjzpfoifw h mrsKd ;udak wmh
ajymwmyg? bmyJjzpfjzpf tjcm;Edik if }H uD;awGrmS vdk rdrt d wGucf v kd c_H iG hf &+yD;wmeJ h ud, k u f sKd ;ouf
oufyJ v_y&f mS ;aeolawGxufpm&if ud;k q,fqomvdrrhf ,f xifryd gw,f? bd;k bd;k wdk q h rD mS vJ
&Syd gw,f? cdv k c_H iG &hf +yD;awmhumrS wjcm;Edik if }H uD;awGukd vpfajy;=uolawGeJ ah &m+yD; ig;cH;k r
waumifa=umifh wavSv;kH rykwaf pcsiw f mudk ajymwmyg? vl&,fvkd jh zpfvmawmhrS aomu
ud, k pf aD wmh &S=d urSmygy?J vlwck ylr&_ ,f ukaÉuÉmvdk h qd=k uw,fr[kwyf gvm;?
az: jycJhovdkygyJ *syefukdvm&zkd huvnf; w,frvG,fvSygbl;? &r,fqdk&ifvnf;
ukeu f sp&dwaf wGu rsm;vGe;f vSygw,f? aemuf+yD;,ae t h csed t f xd *syefEikd if u H cdv k c_H iG ahf y;+yD;
awmhac:,lxm;vkd h a&mufvm=uwJo h q l vkd kd h wOD;wa,mufwavr# r&Scd ahJ o;ygb;l ? 'DEpS f 2010
xJrmS awmhjzifh e,fpyfa'ou 'kuo Q nfawGukd ac:zdk ph pD OfaewH;k ygb?J 'g[mvnf; rajymyavmuf
atmifygy?J ta&twGut f m;jzifuh tifrwefrS enf;+y;D av;ig;q,fawmif jynfrh ,frxifygb;l ?
'kuo Q nfpcef;u vlawGuvnf;yJ *syefurkd vmcsiw f ohJ u l rsm;aeav&J ?h pcef;xJrmS u enf;enf;
78 Luminary Magazine Volume 4,No.7

78
taeacsmify&kH ygw,f? *syefuakd &mufrS b0udk wpfujyefp&rSm a=umufae=uyH&k ygw,f? *syef
udak &mufrS 'kuo Q nfppfppfjzpfawmhrmS udk olwdk w h awGu }udKwifox d m;yH&k ygw,f? *syefukd
a&mufvmwJo h al wGxrJ mS vnf; wu,fu h kd Edik if aH &;vkycf siv f kd (h odk )h Edik if aH wmfuae rjzpfrae
xGuaf jy; wdr;f a&SmifvmcJh =u&olawGu vufcsKd ;a&wGuv f kd h &Edik yf gw,f?
rnfokd yh ifqakd pumrl 'Dvt kd qd;k taumif; tusKd ;ta=umif;awG=um;xJuyJ *syefu
jrefrmawGu &mcdik Ef e_ ;f tm;jzifh vkyt f m;zufrmS a&m v_y&f mS ;r_rmS a&m xda&mufwhJ tusKd ;ouf
a&mufra_ wG trsm;}uD;&Sad ewmudv k J rnforl #jiif;Edik v f rd rhf nf rxifyg? Oyrmtm;jzifh e,fpyf
a'oaxmufyef rh a_ wG jynfwiG ;f ta&;ay: axmufyrH a_ wGeJ h tjcm;xda&mufwhJ awG q h akH qG;aEG;yGJ
awGq&kd if Edik if w H umrSm&Sw d hJ xif&mS ;wJh acgi;f aqmifra_ y;Ekid w f hJ ajyma&;qdck iG &hf o dS al wGuv kd J
zdw=f um;+y;D crf;crf;em;em; aqmif&u G =f uwJt h cgawGrmS vnf;yJ rdrw d @kd &@J ac|;enf;pmawGukd tm;vH;k
pkaygi;f +yD;awmhrS usi;f y=uwmyg? b,ftzGJ t h pnf;&J h axmufyu hH n l aD iGeJ v
h yk cf w
hJ mrsKd ; w}udrf
r#yifr&Scd yhJ gb;l ? 'guu kd *syefujrefrmawG&J h xdu k w f efw &hJ if;ES;D jrKyfErHS a_ w q G &kd ifvnf; rSm;r,f
rxifygb;l ?
wjcm;tm;omcsuw f ckuawmh *syefEikd if rH mS &Sw d hJ jrefrmvlrsKd ; ta&twGu&f @J (90)
&mE_e;f u wdu k sKd {&d,mxJrmS oGm;vmaexdik =f uwmrsm;ygw,f? wdu k sKd &J vh rf;yef;qufo, G af &;
aumif;rGew f t hJ wGuaf =umifv h J v_y&f mS ;r_awGrmS tvG,w f ulppk nf;vdk &h Edik w f mvJyjJ zpfygw,f?
'Dru kd a&pDEikd if w H cktjzpf &yfwnfaewma=umifh vGwv f w G v f yfvyf (&JrmS ygrpf,)l cGijhf yKcsuf
awmif;cH+yD; &Jtapmift h a&SmufawGeJ u h kd qENjyv_y&f mS ;Ekid cf iG hf &cJw h mvnf;yJjzpfygw,f? aiGa=u;
twGuq f &kd ifvnf;yJ wae u h akd v;ig;em&Davmuf vkyw f o hJ q l &kd if aexdik pf m;aomufp&dwaf vmuf
awmh tqifajyEkid =f uygw,f? 'gayr,fh Edik if aH &;vkyw f o hJ al w t G wGuu f awmh v_y&f mS ;r_p&dw/f
&HyakH iGxnf0h ifr/_ wjcm; txl;axmufyphH &dwaf wGeJ h qd&k ifawmh txufrmS az: jycJo h vdyk gy?J w
aeuke&f ek ;f uefvy_ &f mS ;rS avmufiaS vmuf&ykH &J =dS uwmyg? rdrt d rd rf o d m;pkuykd g axmufy=hH u&wJh
olawGq&kd if vpmxkww f meJ ah iGukd or cGw J rf;csovdk vkyv f u kd &f ifvufxrJ mS vrf;p&dwaf wmif
tEdik Ef idk &f ,fayg?h
*syefuakd vxJu a&mufvmwJo h al wG &So d vdk a&xJu wwfvmcJo h al wGvnf; renf;vS
ygb;l ?av,mOfeJ ah &mufvm=uovdk oabFmqdu k u f yfw;kH qif;vm=uwJh olawGvJ &S=d uygw,f
vdk hqdkvdkwmyg? aemufqHk; b,fvdkenf;eJ hyJ a&mufvma&mufvm trsm;pk[mEdkifiHa&;
e,fy,fxu J kd 0ifa&mufvm=uygw,f? rdrw d wfEikd w f b hJ ufu Edik o f avmuf Om%f&nfro DS avmuf
yg0ifvy_ &f mS ; &ke;f uef=uwJh *syefa&muf jrefrmtrsm;pk(icH;k rawGryg) udk bmbmbd;k bd;k u omom
xd;k xd;k eJ h rSe&f mudo k pPmqdv k u kd yf gonf?
bmbmbd;k bd;k (acwW=wdu
k sdK)
Luminary Magazine Volume 4,No.7 79

79
aea&mif atmufu
tEkynm
aejcnf

usri,fi,fuav;uwnf;u &ky&f iS /f Zmwfobif/ tjird afh wGudk t&rf;}uKu d yf gw,f?


}uKduv f eG ;f vkd h =unfch iG &hf wkid ;f rvGww f rf;=unfch yhJ gw,f? =unf+h y;D wJt h cgwidk ;f pdwu f ;l awG,Ofjy;D
ukd,fhtawG;eJ@ukd,f aysmfaewwfygw,f? ZmwfawG/ t+idrhfawG/ &kyf&SifawGjyefoGm;wkdif;
ikcd &hJ ygw,f? rdbawGu “ ZmwftzGJ ah emufvu dk o f mG ;ygvm;” vkd h qlycl yhJ gw,f? usrwkd &h mG u
bk&m;yG&J w dS idk ;f &ky&f iS /f 'grrS [kw&f if ZmwfobifawGudk &kaH qmufjy;D bk&m;&HyaHk iG&mS wwfygw,f?
bk&m;yGu J usi;f y&if 2&uf=umygw,f? bk&m;yGjJ y;D oGm;vkd h aqmufxm;wJ&h u Hk zdk su&f rSm ESajrmvGe;f
vkd q h jdk yD; uefx&ku d of iG ;f =uygw,f?
'ga=umifrh dk v h dk v
h J usrwkd &h mG uvlawG Zmwfw f dk /h &ky&f iS wf dk u
h dk =unf&h wmyg/ +rKd w h ufjy;D
&ky&f iS =f unfzh dk q h w dk muvnf; rjzpfEidk yf gb;l ? tvkyef J v h ufu ae ph Ofrjywf&dS aewwfawmh wul;w
u+rKd w h ufjyD; &ky&f iS =f unfzh dk q h wdk m pdwu f ;l xJawmif rxnfEh idk yf gb;l ?
&Gmqkw d muvnf; vSsypf pfr;D r&Sad wmh arSmife@J rrJ q J ydk gawmh? 'gayrJh &ky&f iS w f dk /h Zmwfw@kd
uefx&ku d o f iG ;f +yDq&dk if vSsypf pfr;D xdex f ed ef @J / yGaJ ps;wef;uvnf; pnfpnfum;um;e@J qkad wmh
pdwo f ufomp&m wckvdk jzpfaewmyg? uefx&ku d f wcgoiG ;f &if; 4&uf-5&uf =umwwfw,f?
tJ'D av;ig;&uf[m usr&J t h wufºuGq;Hk tcsed af wGqydk gawmh? aemufawmh wjznf;jznf;eJ@
uefx&kdufZmwfawG/ &kyf&SifawG[m arS;rSdef+yD; aysmufuG,foGm;awmhwm usrEkdifiHjcm;
rxGucf ift f xdygy?J
aemufyidk ;f AD'G , D adk wG acwfa&mufjyefawmhvnf; pdwaf jzp&mwck &vmjyefygw,f?
uefx&ku d o f iG ;f wJah cwfvdk yJaG ps;wef;awGawmhr&Sad yrJh =unfph &mawG wyk}H uD;wk;d vmw,f?
o&kyaf qmifrif;om;/ rif;orD;awGuvnf; aygraS yg&,f? Zmwfvrf;awGuvnf; r&k;d wrf;?
tJ'w D ek ;f uawmh bmZmwfvrf;jzpfjzpf =unfv h u dk w f mygy?J tESpo f m& &Srd &Sq d w dk mukd rpOf;pm;rdyg
bl;? uk, d phf w d u f adk jzazsmufay;Ekid &f if jy;D wmyJq+dk y;D =unfw h wfygw,f? xkyv f yk o f El iS hf o&kyaf qmif
rif;om;/ rif;orD;awG vnf; pD;yGm;a&;t& vkyu f idk =f uwmyJ r[kwv f m;vkd h aygah ygah v;pdwx f m;
rdcyhJ gw,f? 'gayrJh wu,fwrf;awG;=unfah wmh tEkynmqkw d m xda&mufr&_ w dS hJ jynfoal wGeJ h
teD;uyfq;Hk &Sad ewJh t&mwckyrJ [kwv f m;? bmjzpfvdk v h q J adk wmh taysmo f abm/ pdwaf jy
vufaysmuf=unfw h ,f qkad yrJh o&kyaf qmifawG&J h yDjyifwo hJ &kyaf qmifra_ wGa=umifh &owckck
80 Luminary Magazine Volume 4,No.7

80
awmh tm;ay;wJyh &dwo f wf&J h &ifxrJ mS useaf pcJph +rJyg? 'ga=umifh b,favmufyJ Zmwfvrf;awG
qk;d ae/ nHah eygap tEkynm[m jynfoal wGudk txda&mufq;Hk eJ h tjrefq;Hk pnf;&k;H Ekifd w f hJ t&mwck
qkw d mygy?J
rvGww f rf;tm;ay;cJyh gw,f? uk, d &fh J 0h goemvnf;ygwmayg?h i,fi,fwek ;f uqk&d if
pdwu f ;l awG,Ofjy;D &l;oGycf &hJ ygw,f? wcgEidk if jH cm;a&mufawmhvnf;bJ &oavmuftcsed af v;rSm
tm;ay;qJygy?J Ekid if jH cm;qkw d mu tcsed u f t dk wdtus wGujf yD; oGm;vmvSKyf&mS ;ae&wJh ae&m
wckyg? 'Dawmh jrefrmjynfrmS &Sw d ek ;f uvkd pdwu f ;l vnf;r,OfEidk af wmhb;l ? tcsed u f dk vufawG@usus
tok;H csae&wmqkad wmh uk, d 0hf goemav;ukd OD;pm;ray;Ekid af wmhygb;l ? 'gayrJh }uKduv f eG ;f vk@d
rysurf uGuf tm;ay;aeqJygy?J
uk,d af &mufaewJEh idk if rH mS &Sw d hJ tEkynmavmuukjd rifawG o h &d v dS mwJt h csed rf mS awmhh
tm;i,fovk/d &Supf &mvkv d dk jzpfomG ;ygw,f? bma=umifv h q J adk wmh uk, d w hf idk ;f jynfvdk tcsKyf
tcs,af wG/ txde;f tuGyu f ef o h wfcsuaf wG rsm;rsm;pm;pm; r&Sad vawmh olwdk &h @J vkyaf qmifcsuf
e,fajrawG[m }uD;us,v f eG ;f wmawG &h ygw,f? vGwv f yfwhJ tawG;tac:awG/ ulnD yHyh ;dk r_
awGa=umifh olwdk &h J t h Ekynmavmu[m wk;d wufjyD;&if;wk;d wuf/ atmifjrif+yD;&if; atmifjrif
oGm;=uw,fr[kwf vm;? wcgow l dk &h J h jynfoal wGudk qGaJ qmifEidk w f thJ iftm; uk, d w hf idk ;f jynf
wckwifur urBmwkid af tmif pnf;&k;H Ekid cf w hJ m awG@&ygw,f?
jrefrmEkid if u H tEkynm&Siaf wGtaeeJ h vGwv f yfrKS r&Sw d hJ t&dyt f m0goatmufrmS
wk;d wufatmifrvkyEf ifkd w f m tjypfr&Sad yrJh jynfoal wGuadk wmh tusK;d jyKapcsiyf gw,f? tESpo f m&
&Srd &Sqd w dk m &ky&f iS }f uKduv f eG ;f wJh usrawmif pdw"f gwf awmfawmfusvmygjyD?
usr&ky&f iS t f Ekynm wckwnf;ukyd J }uKduw f mr[kwyf gb;l ? pmzwfwmt&rf; 0goem
ygygw,f? awG@orSspmtukef zwfygw,f? i,fpOfwkef;uawmhh pdwful;,OfEkdifor#,OfwJh
pmawGtzwfrsm;ayrJh tckawmh uk, d t hf wGuf tusK;d &Sad prJh pmawGzwfjzpfygw,f?
tvif;tdrrf *~Zif; (*syef) u xkwaf 0wJh vlxEk iS Ehf idk if aH &; pmtkyu f dk zwfvu dk &f ygw,f?
q&marmifprG ;f &nf&J h pma&;q&meJ@ Edidk if aH &;aqmif;yg;rSm pmaywku d yf w
JG ck jzpfcw hJ ,fqw dk m
a&;xm;ygw,f? pmaywku d yf aJG =umifh tawG;tac: trsK;d rsK;d ay:cJyh gw,fw?hJ “pmayonf jynfol
udt k usK;d jyK&rnf” “jynfol ph may” “tEkynmonf tEkynmtwGu”f vkd zh wf &ygw,f?
usraumif;aumif; em;rvnfygb;l ? usrtaeeJ h ed*;Hk csKyfvu dk &f &ifawmh jynfou l dk tusK;d jyKwJh
pmay jzpf&r,f? pma&;q&mawGonf bufrvku d &f ? jynfoal wGeJ u h if;uGmvkd rh &yg? jynfoal wG
eJ uh if;uGmaecJ&h if tEkynmppfppfudk rzefw;D Ekid yf g? pmay[m Ekid if aH &;orm;awG&@J vufatmuf
cH tm%mykid af wG&@J vufatmufcrH jzpfap&vk@d qkyd gw,f? aemufxyfxyfjznf&h &ifawmh tEk
ynmukd ckw;Hk vky+f y;D Ekid if aH &;tm%mwnf+raJ tmif rvky&f vk@d q&dk rSmygy?J Edik if jH cm;wkid ;f jynfawGrmS
Luminary Magazine Volume 4,No.7 81

81
vnf;&Syd gw,f? emrnfausmw f hJ rif;om;/ rif;orD;awGudk tok;H jyK+y;D rJq, G wf mawG awG &h ygw,f?
'gu tJ'D rif;om;/ rif;orD;[m tJ'v D w$ af wmftrwfudk rJay;rnfo h /l tJ'yD gwu D dk tm;ay;wJo h l
qkad wmh/ 'Dru dk a&pDEidk if rH mS udpP r&Sad yrJh ppfwyftyk cf sKyfaewJh jrefrmEkid if rH mS awmh tjrifrawmf
ygb;l ? olwdk u h yJ vky+f yD;/ wjcm;tzGJ t h pnf;awGudk vkycf iG hf ray;wma=umifyh g? wef;wlvyk yf ikd f
cGiahf wG ay;r,fq&dk ifawmh wrsK;d ayg?h
'guvJ tckwavm =unfjh zpfvu dk w f hJ Zmwfum;wum;a=umifh tckvdk pmawGt&Snf
=uD; ajymjzpfwt hJ a=umif; t&if;ygy?J pma&;&wm tifrwefysi;f wJh usr[m oli,fcsi;f w
a,mufudk tultnDawmif;jy;D Facebook vkycf idk ;f &yg w,f? uk, d af jymcsiw f mawGudk trsm;
odatmifvdk yh g? aemufjy;D rif;om; ausmo f u l dk tm;usvdk yh g? ol &J ah &;om;csuaf wG aumif;vGe;f
vkd yh g?
tm&k%fOD;rSm zl;wJh=um
“tm&k um” qkdwJh Zmwfvrf;wGJ&Snfwck =unfhjzpfvkdufygw,f?
&Snrf mS aygh orkid ;f a=umif;aemufcH Ekid if aH &;jzpf&yfreS f Zmwfvrf;rkd v h dk vh m;awmhrodygb;l ? &Snv f u dk f
wmvnf; vGeyf ga&m? o&kyaf qmifwrhJ if;om;/ rif;orD; awGvnf; tpkt H vifygy?J 'Davmuf
o&kyaf qmifawGpw Hk hJ Zmwfvrf;rsK;d wcgrrS =unfzh ;l ygb;l ? vGirf ;dk / vlrif;/ ausm&f aJ tmif/ tdjENm
ausmZf if/ 0kid ;f pkcidk f ode;f / r,fv'dk /D rkad [uk/d pk;d jrwfoZl m pojzifh tpkyH ?J tukeaf &;cs&&ifawmfawmf
&Sno f mG ;r,f? ZmwfneG ;f eJ 'h g&u dk w f mu wifoef;OD;wJ?h
Zmwfvrf;u ppcsi;f oDaygrif;&J h trsK;d tEG,af wGaeoGm;wJt h rd /f OD;oef@tw k *f el @J
pygw,f? wcg jynfyEkid if rH mS xkwaf 0wJh Ekid if aH &;pmtkyaf wGuv dk nf; awG &h w,f? ajymwJh
pum;vkH;wkdif;[m orkdif;a=umif;aemufcHvkd hqkdwJhtwkdif;bJ EkdfifiHa&;pum;awGcsnf;ygyJ?
Zmwfvrf;oabmt&/ orkid ;f a=umif;ukd twdtusajymr,f qk&d ifawmh uk, d w f idk jf yKpkxm;wJh
orkid ;f tcsut f vufawG csn;f yJEiS ahf wmh rrSeu f efEidk b
f ;l vkd x h ifygw,f? ykv d dk qh ;dk wmu jzpfcw hJ Jh
orkid ;f awGwidk ;f rSm ppfwyf&J h vkyaf qmifcsuo f m rSeuf efw,f/ wzuf&@J vkyaf qmifcsuaf wG[m
rSm;aew,fqw dk mukd ay:vGiaf tmifvyk af ewm[m &kyq f ;dk vGe;f tm;=u;D ygw,f? etz ppftpk;d &
u &efuek rf mS ae&wma=umufvdk h topfzefw;D wJ/h +rKdah wmfvdk ah c:wJh aejynfawmf vkd ah c:wJh
+rKd u
h v dk nf; &ku d jf yoGm;ygw,f? aumif;rGew f ahJ e&m/ vSywJyh e;f+c/H opfviG w f hJ taqmuftOD;awG
vnf; &ku d jf yoGm;ygao;w,f? tpOftquf tkycf sKycf w hJ hJ ppfwyf&J h vkyaf qmifcsuef J h ,ckvuf&dS
etzppfwyf&J h vkyaf qmifay;cJw h hJ vkyaf qmifcsuaf wG (vrf;wHwm;/ rD;&xm;vrf;/ wuUov dk f
ausmif;opf) ukd uGuu f uG uf iG ;f uGi;f &kud x f m;ygw,f? yHyh ;dk rSKawGuvnf; &uf&ufa&ma&m
qkyd gawmh? etz ppfwyfvufatmufcH tzGJ t h pnf;awGu tm;wufoa&m? pOf;pm;p&m t
aumif;qkH;uawmh 'DtcsdeftcgusrS 'DZmwfvrf;udkjy&wmvJ? a&G;aumufyGJeD;vmvkd@
rJq, G w f t hJ aeeJ rh sm;vm;ayg?h etz[m olwdk rh pGe@f vw G Ef ikd w
f hJ tm%mukrkd &ru ,lcsiv f eG ;f vk@d
82 Luminary Magazine Volume 4,No.7

82
usaemfpOf;pm;rdaom
tydkif;tprsm;
rif;rif;odef;
usaemf oH;k wef;ESpaf &mufawmh &GmrSm wDAaDG wG acwfpm;vmonf// &Gmta&S yh ikd ;f ig;'dik f
tdru f t&ifp0,fonf// xdak emuf &Gmtaemufyikd ;f ig;'dik u f xyf0,fonf// &Sm;yg;ypPn;f jzpfonfh
tjyif a&'D,kd / uufqufavmufom em;axmifb;l onfh usaemfwkd t h zd@k txl;tqef;yif
jzpfonf// xdk ah =umifh usaemft h udEk pS af ,mufu oGm;=unfzh kd h rdbrsm;xHciG ahf wmif;onf// wpf
cgomG ;cGijhf yKvdu
k o f nf// xdrk pS I c% c% cGiahf wmif;awmhonf// nrd;k csKyfv#if +cHwcH g;udk tcsed f
rSeaf omhcwfwwfonfh tazh. pnf;urf;udk csKd ;azmuf&m a&mufaeawmhonf// pnf;urf;}uD;
vGe;f onfh tazu usaemft h udrk sm; nbuftjyifxu G w
f mudk r}udKufawmh aemufq;kH tdrrf mS
vnf; wDAw DG vH;k 0,fzkd jh zpfvmonf// tdrrf S pufjyifq&mudak c:I wDAt DG }u;D wvH;k 0,fvmcJo h nf
xdak e rh pS I usaemfwkd t h rd w
f iG f wDAaDG &m*gEiS t
hf wl wwfoyd nm&Siaf &m*gEpS cf v k ;kH yl;wGv
J mcJh
awmhonf//

tEkynmukd ckw;Hk vky/f tEkynmonfawGudk tok;H csw,fq&dk ifawmh &kyyf suv f eG ;f ygw,f?
tm%mvuf0,fyidk x f m;wJh tm%mykid af wGu vkycf siw f mawGvyk cf iG &hf wdik ;f vkyrf ,f
qk&d ifawmh ppfreS af omtEkynm ay:ayguv f mrSm r[kwo f vd/k jrefrmhtEkynm t&nftaoG;
[m wjznf;jznf;arS;rSed +f yD; aysmufu, G o f mG ;rSm aocsmygw,f? usrtaeeJ@ ajym&&ifawmh
tEkynm[m ta&miftaoG;rsK;d pk/H t&omrsK;d pk&H w dS ,fvdk h ,lqrdygw,f? 'Dta&mifEiS hf t&om
awGudk rdrw d dk v
h ckd siw
f hJ ta&mifq;dk r,f/ rdrv d cdk siw
f t hJ &omukd pyfr,fq&dk ifawmh tEkynm[m
usO;f ajrmif;vGe;f wJah e&mav;rSm toufiifaeygvrd rhf ,f? tEkynm[m avmif;&dyrf &Sd vGwv f yf
aerSom tzl;tnGef ah wG a0aeygvrd rhf ,f?
ajymcsiw f muawmh tEkynm[m b,ftzG@J tpnf;/ b,ftoif;tzJG h tok;H cscH
vufatmufcH r[kw?f jynfol ukd tusK;d jyK&rnf qkw d t hJ wGuf tEkynm[m jynfoal wG&@J
tm&ku H dk rnpfErG ;f apcsiw f muawmh tEkynmukcd spw f hJ usr&J qh ENtppftrSeyf gy?J
aea&mifatmufrmS vef;apcsiw f muawmh tEkynmyg? aejcnf
29/ 7/ 2010
Luminary Magazine Volume 4,No.7 83

83
pufq&mtrnfrmS udjk rifph ;kd jzpfonf// tif*sief , D m vufrw S &f xm;onf[k qdo k nf/
/ tdraf xmifonfjzpfI uav; wa,muf&+dS y;D &efuek w f iG af eonf// usaemfwkd t h rd w f iG f xdpk Ofu
aq;&d;k puf/ opfpuf/ qefpuf rsm;udk wnfaxmifxm;onf// tao; pm;av;awGjzpfygonf//
tif*sifpufrsm;ysufv#if jyifzdk h pufq&mudk vcpm;jzifhac:xm;+yD; tdrftay:xyfwGif ol@
twGuaf e&may;xm;onf// tjcm;tvkyo f rm;rsm;uawmh tvky+f y;D v#if tdrjf yeftyd =f uonf/
/ nwdik ;f wDA=GD unhzf kd h rD;pufarmif; &onf// wDA0GD ,fvmcgp uwnf;u usaemfwkd h udik =f unfzh @kd
a0;pG / cyfa0;a0;rS =unh&f onf// udjk rifph ;dk . vufo;kH pum;u “rif;wdk eh m;rvnfygb;l ” qdu k m
usaemfwdk hudk atmfatmfv$wfwwfonf// olpufjyifae onfhtcgwGifvnf; usaemfu
oGm;=unhw f wfonf/ xdt k cgrsKd ;wGif olu tazhukd olb,fvakd wmfa=umif; b,fvw kd wfa=umif;
udk ajymjywwfonf// olynmjyvdkufwm b,folawmh cHoGm;&w,f ponfjzifh tazh
udak jymjyonf// tazu tomem;axmif&if; ol vkyyf kH udik yf akH wGukd avhvmrSwo f m; aeonf/
tif*siftpdwftydkif; tac:ta0:awGudk t*Fvdyfvdk udkjrifhpdk;u ac:wwfonf//
t*Fvyd f vdak &;xm;onfh pufyikd ;f qdik &f m pmtkyaf wGukd zwfwwfonf/ olukd usaemfwkd t h m;vH;k u
txif}uD;=uonf// &GmrSm tjcm;vkyif ef;&Sirf sm; pufysuw f ikd ;f olukd vmac:wwfonf// oljyif
ay;vdkufv#if aumif;oGm;onf// wajz;ajz;eJ@ emrnf &vmonf// wcsdK hu vdktyfonfh
puf y pP n f ; rsm;ud k wG i f c H k t yf o nf h t cg ud k j rif p d k ; ud k ,H k = unf p d w f c spG m cd k i f ; =uonf / /
puftydyk pPn;f udv k nf; &efuek w f ufwikd ;f oleJ h rSmvdu k =f uonf// usaemfwkd t h rd u f ay;onfh
vctjyif oltyd0k ifaiG&ojzifh 0ifaiGtawmfajzmifv h monf// odk ah omfojl yif+yD;onfh pufukd
tjcm; pufq&mwa,mufu xyfjyifomG ;w,fq&kd if olr}udKufawmh // aemufw}udrf ol@
udak c:v#if ynmaumif;aumif;jyawmhonf//
ol bmawG vkycf o hJ nfukd tazhukd ajymjywwfonf// xdt k cg tazu “ud, k uf kd
,H=k unftm;ud;k vdk h tvkyt f yf&if apwemrxm;Edik &f ifawmif &d;k &d;k om;om;awmh vkyaf y;aygh
igw
h &l m ” [kajzmif;zsajymqdw k wfonf// xdt k cg pufq&mudjk rifh uoGm;wufav;ay:atmif
+yHK;&if;“ausmif;wke;f u tJ'gawG roif&bl; OD;av;&” [k jyef jyefajymwwfonf//
r=umcifrmS yif udjk rifph ;kd . tykyef @H owif;rsm; usaemfwdk =h um;&awmhonf// &efuek f
oGmpOf rSmvdu k o
f nfyh pPn;f rsm;udk qdik Ef iS ahf ygi;f +yD; aps;wifonf// jzwfpm;onf// wGicf EkH iS ahf ygi;f
+yD; aps;wifonf// trsm;u ajym=uaomfvnf; usaemhrf b d rsm;u r,H=k u // remvdk vdk ah jym
onf[x k if=uonf// ol 'h g%rf cHEikd o f nfh vkyif ef;&Sirf sm;u tjcm; pufq&mrsm;udk ac: jyif
=uonf// xdt k cgou l “ 'Dtvkyrf sKd ;qdw k m obm uta&;}uD;w,f// pufjyifw,fqw kd m em;
vnfrS jyifvkd &h w,f // usaemfu tif*sief , D mausmif;qif;As // tckjyifaewJah umifawGu
bmynm wwfvkd v h J h h h tvum;aumifawG / wwfa,mifuef;awG ”ponfjzifh ajymwwfonf/
84 Luminary Magazine Volume 4,No.7

84
/
usaemfwkd &h mG . t"du toufarG;0rf;ausmif; vkyif ef;onf a&vkyif ef;ESifh v,f,m
vkyif ef;jzpfonf// yifv,fig;zrf; vkyif ef;jzifh 0ifaiGaumif;=uaomfvnf; usaemfrh b d rsm;u
ormtZd0 vkyif ef;jzifo h m toufarG;vd=k uonf// taz ausmif;tkyq f &m}u;D b0rS t+ird ;f pm;
,l+y;D onfah emufyikd ;f tarvkyu f ikd af eonfh tdrw f iG ;f pufrv _ yk if ef;ESihf v,fvyk if ef;udo k m apmufcs
vkyu f ikd v f m=uonf/ usaemfwkd t h rd Yf 0gwiG ;f Oykwaf e q h v kd #if 8yg;oDv aqmufwnf vm=uonfh
Oykwo f nfrsm;udk tywfwikd ;f tvSLvkyaf vh&o dS nf// xdk ah emuf ae v h nfrpS I ntxd w&m;
uwfqufacGrsm;zGi+hf yD; w&m;em=uonf// wcgw&H udjk rifph ;kd w&m;emaewmawG &h +yD; 0dik ;f 0ef;
vkyu f ikd af eonfuv kd nf; awG &h wwfonf// xdk ah =umifh udjk rifph ;kd b,fvkd vlpm;vJqw kd mudk cef@reS ;f
zdk ch ufvo S nf//
xdpk Ofu usaemfwkd t h rd w f iG f xrif;csuo f nfh tr}uD; roef;at; qdo k nfh trsKd ;orD;
}uD; wOD;&So d nf// a,musmF ;eJ u h aJG e+yD; 3 ESpo f m;t&G,f uav;wa,muf&o dS nf// olwkd h om;
trdu rD;zdak qmifxw J iG f tcef;vky+f yD;tdyo f nf// rD;zdak qmif t0ift0 wHcg; udk usaemfwkd h
tdrrf }uD; aemufaz; wHcg;zGix hf m;v#if tazwdk t h yd cf ef;xJrS wef;jrifae&onf// ntcg taygh
tyg;oGm;vdv k #if aemufaz;wHcg;zGi+hf yD; rD;zdak qmifujkd zwfrS tdro f modk ah &mufonf//
wnY usaemfwkd h om;tzawG wDA=DG unfah epOf tar u tdycf ef;xJwiG f tdyaf e.
udkjrifhpdk;tdrfay:xyfrS qif;vm+yD; tdrfomzufodk hoGm;onf// udkjrifhpdk;oGm;+yD; r=umcif
tr}uD;roef;at;vnf; rD;zdkaqmifwHcg;udkzGifh+yD; tdrfomzufodk hoGm;onf// xdkjzpfpOfudk
tdy, f mxJwiG f tdyf raysmaf o;onft h aru jrifvu kd o f nf// xdk ah emuf tarxvdu k o f mG ;+yD;
tdro f m a&S@ rS aeI “ roef;at; h h h roef;at; h h h nD;tckxu G cf ”hJ [k vSr;f ac:vdu k o f nf//
tdro f mxJwiG f udjk rifph ;kd ESihf roef;at;wdk h ydwrf ad e=uonf// csucf si;f xGurf vmawmh h h h
tarpdww f +kd yD; xyfatmf vdu k o f nf// tarhtoHa=umifh usaemfwkd o h m;tzvnf; wDA=DG unhf
ae&mrS tarhaemufo@kd vdu k o f mG ;onf//
tdro f ma&S @wiG f tarcg;axmuf+yD;&yfaeonf// tazu bmjzpfwmvJ[k ar;awmh
taru tdro f mudk vufnKdS ;xd;k jyv#uf “wd&p>mefawG wd&p>mefZwfcif;aewmav ”[k tazudk
ajymonf// taz u csucf si;f em;rvnf // xdk ah emuf tdro f mwHcg;yGiv hf monf// tdro f mxJrS
udjk rifph ;dk eJ rh oef;at; ESpaf ,mufom;twlwx l u G v f monf// tazu usaemfwkd u h kd ac:+yD; tdrf
xJjyef0ifonf / tar u bmrS rajymao;bJ olwkd Eh pS af ,mufukd tdrx f aJ c:vmonf/ xd@k aemuf
tdrw f cH g;udyk w d vf u kd +f yD; h h h
udjk rifph ;kd udk vufnKdS ;xd;k v#uf h h h
“[J h h h h avmurSm ynmwwfwikd ;f vlvo kd zd kd rh vG,b f ;l [J /h / 'Dtrd rf mS eifwkd t h aysmf
vdu k zf kd h ac:xm;wmr[kwb f ;l // eifrh mS r,m;eJ h orD;eJ /h / eifah jymvdu k &f if eifrodwm rwwfwm
Luminary Magazine Volume 4,No.7 85

85
bmrSr&Sb d ;l // acwfynmawG b,favmufwwfwwf vlqw kd m ud, k uf sio hf v D aumif;rS vlawm
wd;k w,f[J /h / vlawmxJrmS awmh olawmfaumifa,mifaqmif+yD; ud, k v f yk af ewJh tvkyaf wGu
olawmif;pmavmufawmifrS *k%rf &S&d if vl w h &d p>mefb/J / vlqw kd m t&Suef J t h ouf&iS &f w,f/
ynmawG b,favmufwwfwwf / toufawG b,favmuf}uD;}uD; vlrmS ud, k u hf sihf w&m;
qdwk m&Sw d ,f// apmifx h rd ;f &w,f // tJ'ga=umifh jrwfpmG bk&m;u raumif;r_[o l nf pdwu f , G f
&m t&yfr&Sb d ;l vdk q h ;kH rwmayg[ h hJ // aemufq;kH b,forl S rod&ifawmif eifpw d u f kd eifow d ,f
r[kwv f m;// b,frmS vJ uG,&f mt&yf ” xdak emuftaru pum;ajymwmc%&yf+y;D roef;at;
bufokd vSnv hf #uf h h h
“nD; udk trwdk u h ac:xm;wm ud, k n hf rD wa,mufvkd oabmeJ ah c:xm;wm //
tcsed w f efvkd h vifvckd si&f if vif&ygw,fath// tckawmh olrmS r,m;}uD;eJ h om;orD;awGeJ /h /
vlysKd vlvw G q f &kd if tru bmajymrSmvJ// nD; ol u h , kd &l if [krd mS ol u h rkd cDS akd ewJh olawG bmjzpf
rvJ// tckacwf ud, k af rG;xm;wJh om;orD;awGuakd wmif rqH;k rEdik v f kd h ypfxm;wJh rdbawG wyHk
wacgi;f / nD;wdk u h , kd w f ikd u f tckvjk d zpfaeawmh nD;wdk o h m;orD;awGukd b,fvq kd ;kH r rvJ/ avmu
}uD;rSm qif;&Jwmvnf; &Sufp&mr[kwfbl;/ ynmrwwfwmvnf; &Sufp&mr[kwfbl; /
todw&m;awGrsm;acgi;f yg;vm+yDq&kd if a=umufp&maumif;awmhbmbJ// &Su&f rSe;f vnf;rod/
a=umuf&rSe;f vJrod ud, k x f ifwmud, k v f yk f ud,k x f ifwmud, k af jym+yD; ywf0ef;usiu f kd tav;
rxm; ud, k u f siw hf &m;awG azmufjym;=uawmhwmbJ h h ”h
taru ajym&if;qd&k if; tcef;xJ0ifomG ;onf// xdak emuf ydu k q f aH wGuikd +f yD; jyefxu G f
vmonf// xdk aemuf udjk rifph ;kd ESihf roef;at;wdk u h kd ay;onf//
“nD;wdk h reufrvif;rSD 'Duae qif;yg // uJ h h h uJ txkyjf yif”[k qdu k m tdraf y:rS
ESicf svu kd af vonf//
usaemf i,fi,fwek ;f u tdrrf mS jzpfysucf w hJ hJ tjzpftysuaf v;wckyg// tarajymonfh
pum;rsm;u tckxw d ikd ;f em;xJwiG f qGaJ eqJyifjzpfonf// xdpk Ofuaumif;rGepf mG em;rvnfc/hJ /
tckawmh h h &h moDawG tvDvaD jymif;vdk h ESpaf wGvnf; aESmif;cJah v+yD// ud, k ahf jc
axmufay: ud, k &f yf+yD; avmu}uD;udk tefwk &ifqikd af e&csed f ta=umif;wdu k q f ikd f avwdik ;f
tarh pum;awGukd jyefvnf=um;a,mifro d nf// acwfynmawGoif,=l uvdk h toufarG;0rf;
a=umif;vkyif ef;awG ajzmifah jzmifjh zL;jzL; jzpfEikd af yrJh ud, k u f siw fh &m;qdw k hJ t&m[m ud, k w f ikd f
xdr;f odr;f usiafh qmifygrS &a=umif;udk em;vnfvmrdonf// aemufq;kH oHa0* &rdonfrmS vl@b0
wGif “ud, k u hf sio hf v D w&m; jynfpo kH &l J h wpf&ufwm touf&iS af exdik jf cif;[m ud, k u hf sio hf v D
w&m; azmufjyefow l kd &h J @EpS wf pf&m touf&iS af exdik ;f jcif;xufjrwf.” qdo k nfh tqH;k trudk
'DvtwGuf usaemfpOf;pm;rdaom tydik ;f tprsm;tjzpf wifjyvdu k &f ygonf//
rif;rif;ode;f
86 Luminary Magazine Volume 4,No.7

86
awG q
h akH r;jref;cef;
olwdk htjrif olwdk hpum;

ud&k +J idr;f / udak tmifo&l jrifh

Burma Campaign Japan

25.7.2010 ae@rmS Burma Campaign Japan rS Reporter udak tmifo&l jrifh


ESihf tvif;tdrf r*~Zif;wm0efcH OD;&J+idr;f wd@k awG@q/kH ar;jref;/ aqG;aEG;r_ukd az: jyay;vdu k yf gw,f?
udkatmifol&jri jrif?h ? OD;&J+idr;f 'D2010 a&G;aumufyu JG kd etz ppftpf;k &taeeJ@ usi;f ywJh
a&G;aumufyEJG @J ywfouf+y;D vuf&jdS refrmjynfrmS &Sad ewJh 'D...rSwyf w kH if+y;D awmh a&G;aumufyrJG mS
0if+ydKifr,fh ygwaD wGtaeeJ@ olw@kd &@J tajctaeav;.....
OD;&J+idrf;? ? tcku|eaf wmfw@kd vuf&dS a&G;aumufyu JG kd 0if+ydKifr,fyh gwaD wGu t&yfpum;eJ@
ajym&&if ay;wm,l/ aºuG;wmpm;/ cdik ;f wmvkyaf vmufy&J rdS ,f?
udak tmifo&l jri jrif?h ? tckvkd a&G;aumufy0JG if+yKd ifr,fh tzG@J tpnf;awGxrJ mS vJ tck toHxu G f
vmw,fayg@av/ olw@kd rmS vGwv f yfpmG pnf;&H;k ydik cf iG ahf wGr&Sb d ;l / aemuf Budget awGvJ r&Sb d ;l
qdw k hJ twdik ;f twmtaeeJ@ OD;&J+idr;f tjrifav;......
OD;&J+idrf;? ? 'D[muawmh 'Dvykd jJ zpfrmS ayg@ bmjzpfv@kd vq J akd wmh e*dv k t
f ajctae tajccH
&SdwJol&Sdovdk/ r&SdwJhol r&Sdbl;/ tajccH&SdwJh olawGxJrSmawmifrS wpn vdk[mrsdK;qdk&if
tajccH&SdwJholawG/ e*dkvfxJu &Sif;&Sif;ajym&&if wdkif;jynf&J hydkufqHawGudk vuf0g;}uD;tkyf
xm;wJholaw/G ydkqdk;wmu 'Duae@ }uHhzGwfqdkwJh vlr_a&;toif;}uD;uae+yD;awmh ygwDudk
ajymif;vdu k w
f hJ tcsed rf mS Edik if aH wmfyikd w
f hJ ypPn;f tm;vH;k udk olw@kd u vuf0g;}u;D tky+f y;D awmh/ oH;k pGJ
+yD;awmh/ tvGJoHk;pm;vkyf+yD;awmh aewJhtcgusawmh usefwJholawG awmfawmftcuftcJ/
aiG;a&;a=u;a&;utp tcuftcJjzpf aew,f?
udak tmifo&l jri jrif?h ? ucsit f zG@J xrJ mS ckxrd w
S yf wkH if+yD;awmh av#mufxm;wmudk vufrcHwhJ
olawGvnf; &Sdaew,fayg@av/ aemuf+yD;awmh 'Da&G;aumufyGJudk 0if+ydKifr,fh ygwDawG
taeeJ@aum OD;&J+ird ;f taeeJ@ b,fvrkd sm; 0if+yKd io f if/h r+yKd io f ifh qdw k OhJ pPmav;awG/ a&G;aumufyJG

Luminary Magazine Volume 4,No.7 87

87
rSm jzpfvmr,fh taetxm;av;awG b,fvv kd rJ odb;l cifAsm?h
OD;&J+idr;f ? ? u|eaf wmfw@kd t,ltqu 0ifr+ydKifoifw h bhJ ufu u|eaf wmfw@kd e*dv k u f wnf;u
&yfxm;wmyJ? bmjzpfv@kd vq J akd wmh 'D 2008 Oya'/ 'D[meJ@ywfouf+yD;awmh u|eaf wmfw@kd u
qef@usifxm;wJh twGufa=umifh 0if+ydKifwJhudpPudk 'gusaemfwdk@u vHk;0vufrcHwJh udpPyJ/
0if+yKd ifwo hJ al wG 'guvJ rjzpfEikd w f u hJ pd P 0ifvyk =f uwJu h pd yP ?J rjzpfEikd w f uhJ pd u P kd 0ifvyk =f uwJt h cgrmS
ckeu ajymovdk jzpfvmOD;awmh ay;wm,l/ aºuG;wmpm;/ cdik w f mvkyf tqifah vmufy&J rdS ,f?
udak tmifo&l jri jrif?h ? tawG;tac:u (2) rsKd ;xGuv f mwmayg@av/ Edik if aH &;t& &oavmuf
,lxm;r,fqw kd hJ tawG;tac:eJ@ 'Da&G;aumufyu JG kd vH0k Boycott vkyrf ,fqw kd hJ tawG;tac:udk
OD;&J+idr;f taeeJ@ b,fvjkd rifvrJ od?
OD;&J+idrf;? ? usaemfw@kd u Boycott ? 'Da&G;aumufyu JG kd Boycott vkyw f mxufpm&if 'D
2008 Oya'udk vH0k vufrcHb;l qdw k hJ OpPmudk usaemfw@kd u t"du vufcw H ,f? bmvd@k vq J akd wmh
'D 2010 [m 2008 udk tajccH+yD;awmh 2010 a&G;aumufyJG Oya'xGuw f ,f? 'Duae+yD;awmh
2010 vkyw f ,f? bmvd@k vufrcHvq J akd wmh usaemfw@kd ppfwyftm%mpodr;f wJh tcsed u f p 1958/
1962 rSmup olw@kd &@J oabmobm0u olw@kd &@J tm%mwnf+rJa&; twGuyf J vkyw f ,f/
ppfwyfvlwef;pm;udk xlaxmifw,f? olwdk@tusdK;pD;yGm;udkyJvkyfw,f/ jynfolvlxkudk
bmrSpw d rf 0ifpm;bl;? tJawmh 'D....*wdvw J nfcw hJ m r[kwb f ;l / Oyrm 88 +y;D awmh Edik if aH &;t&
Election vkyaf y;w,f/ jynfou l w&m;0ifa&G;aumufvu kd w f hJ trsKd ;om;'Dru kd a&pD tzG@J csKyf
ay:vmw,f? 'guv kd J olw@kd ppfO;D pD;csKyfjzpfcw hJ hJ Adv k cf sKyfapmarmif ud, k w f ikd u f u kd *wday;cJw h ,f?
'gukd ysuu f u G +f yD;awmh tckcsed x f v d J olw@kd vaJ$ y;wm r[kwb f ;l ? olw@kd &J o h rdik ;f a=umif;udu k
*wd rwnfb;l / *wdysuu f u G w f ,f qdw k hJ ordik ;f a=umif;u olw@kd rmS &S+d yD;om;yJ?
udak tmifo&l jri jrif?h ? [kwu f hJ *wdysuu f u G w f ,f qdak wmh ,H=k unfrr_ w hJ ,f vd@k vnf; ajymvd@k
&wmayg@aemf?
OD;&J+ird ;f ? ? t"duuawmh 'Dtm%mv$aJ y;r,fqw kd hJ udpaP yg@aemf/ tm%mrv$b J ;l / tm%mudk
xm0& qkwu f ikd rf ,fv@kd pdwu f olw@kd rmS &S+d yD;om;yJ/ 'gu b,frmS txift&Sm;&So d vJ qdak wmh
2008 Oya'rSmudu k wdwu d sus olw@kd u, kd w f ikd f jyXmefcw hJ myJ?
udkatmifol&jri jrif?h ? 'Dvuf&adS &G;aumufyJG +yD;oGm;vd@k olw@kd owfrw S x f m;wJh ygwu D
tm%m&r,f qdv k @kd &&dS if tm;vH;k vJ od+yD;om;ayg@av/ a&G;aumufyJG +yD;oGm;vd@k v$waf wmfjzpf
vm+yD;wJh aemufyikd ;f rSm jrefrmjynf&@J tem*wfuakd &m b,fvjkd rifovJ rodb;l cifAsm?h
OD;&J+ird ;f ? ? usaemfw@kd u aumif;zd@k awmh rjrifb;l / qd;k zd@k y&J w dS ,f? olw@kd awGu olw@kd xrJ mS awmif
rSyJ tcsi;f csi;f tm%mvkr,fh jy\emawGu trsm;}uD;ay:vmEdik pf &m/ jzpfvmEdik pf &mawG
&Sad ew,f? Oyrm olw@kd abmif;bDc|wx f rJ mS vJyJ &Srd ,f? e*dv k cf |w+f yD;om; abmif;bDu|waf wGe@J
88 Luminary Magazine Volume 4,No.7

88
aemufrcS |ww f hJ abmif;bDu|waf wG olw@kd csi;f tm%mjy\emwufEikd w f ,f? tm%mawGu
b,frmS oGm;+yD; jy\emwufvq J akd wmh pD;yGm;zufrmS tajccH+yD; jzpfvmEdik w f ,f?
udak tmifo&l jriif?h ? tJawmh ud, k ahf usmud, k f rvHw k o hJ abmrsKd ;awG ayg@aemf olw@kd xrJ mS wif?
OD;&J+idrf;? ? tJ trsm;}uD;&Sad erSmyJ?
udkatmifol&jri jrif?h ? 2010 a&G;aumufyeJG @J ywfouf+yD; OD;&J+idr;f tvif;tdrf r*~Zif;
taeeJ@ ayg@av/ *syeftpdk;&udk jrefrmjynfeJ@ ywfouf+yD;awmh jzpfapcsifwmawGudk
bmrsm;ajymcsif ygovJ/ *syeftpd;k &taeeJ@ b,fvjkd zpfapcsio f vJ qdw k hJ yHpk rH sKd ;av;aygah v?
OD;&J+idr;f ? ? usaemfw@kd *syefa&mufaewJ/h *syefrmS v_y&f mS ;aewJh Edik if aH &;ygwaD wG tJ'pD um;udk
usaemfajymcsiw f ,f? ajymcsiw f m bmvJv@kd qakd wmh/ usaemfw@kd Eikd if rH mS t"dutrsKd ;om;a&;
jy\emu (2) ck&v dS mw,f? wcku AIDS jy\em/ usaemfw@kd Edik if rH mS AIDS a&m*gawGjzpfymG ;
aew,f? tpdk;&u ukoray;bl;/ +yD;awmh r&Sdygbl;qdk+yD; azsmufxm;w,f? yk*~vdu
ulnDapmifha&Smuf ukoaewJh vlawGudk aESmuf,SufzsufqD;aew,f?aemufwcsufu
tEkjrLAH;k prf;aew,f/ vkyaf ew,f/ etz u ud, k wf ikd v
f yk af ew,f/ ppftpd;k &ujiif;w,f? 'gayr,fh
oufao tcdik t f vHu k &Sad ew,f? 'D (2) cku bmoGm;jzpfaevJqakd wmh 'Djy\emu bmvd@k
trsKd ;om;a&;jy\em jzpfaevJqakd wmh Oyrm *syefrmS a&m*g&w dS ,fq&kd ifvel mudk tpd;k &u
w&m;0if a=ujimvdu k wf ,f? ukvu J o k ay;w,f/ tJawmh b,fvo kd mG ;+yD; ol;pufrmS vJ? tck
jrefrmEdik if rH mS ukvrJ ukb;l / 'D[mudv k nf; zHzk ;kH zdzd vkyx f m;=uw,f/ tckrv S yk w f mr[kwb f ;l ?
vGecf w hJ hJ [d;k tESpf (20) avmufuwnf;u vkyx f m;wJu h pd ?P 'D[muwu,fu h kd rjzpfoifw h myJ?
aemufwck jy\emu *syeftpd;k &eJ@ *syefjynfo/l jynfom;awGa&m/ *syefEikd if aH &;
tzG@J tpnf;awGa&m usaemfajymcsiw f mu 'DtEkjrLeJ@ywfouf+yD;awmh *syefEikd if q H wkd mu tck
aemufv (6) &ufqdk&if tEkjrLAHk;ESpfywfvnfjynfh+yD? [D&dk&SD;rm;/ em*gpmuD 'kwd,
urBmppf&@J 'g%&f mawG? Oyrm aemifwcsed f ajrmufu&kd ;D ,m;uae+yD;awmh *syefEikd if H wdu k sKd +rdK@ukd
}uJcsvu kd wf hJ tEkjrLAH;k u Made in Myanmar omjzpfaevd@k &&dS if *syefawG &ifusKd ;vdrrhf ,f?
tJ'gav;udk em;vnfay;zd@k .....?
udak tmifo&l jrif?h ? [dk 2010 a&G;aumufyeJG @J ywfouf+y;D awmhayg@av *syeftpd&k udk b,fvkd
yHpk rH sKd ;eJ@ b,fvkd Drive yHpk rH sKd ;eJ@ *syefEikd if jH cm;a&; 0ef}uD;udk jzpfapcsiw f hJ yHpk rH sKd ;&So
d vJrodb;l /
2010 a&G;aumufyeJG @J jrefrmjynf 'Dru kd a&pDta&; OD;wnfomG ;zd@k twGuu f ?kd
OD;&J+idrf;? ? olw@kd vuf&dS *syeftpd;k &ajymaewJh yHpk u H awmh usaemfw@kd }udKufwhJ vdik ;f ayg@aemf/
a':atmifqef;pk=unfeJ@ EdkifiHa&;tusOf;om;awGv$wf/ awG@qHka&;vkyf/ a&G;aumufyGJrSm
yg&r,fayghaemf/ 'gu usaemfwdk@jzpfapcsifwJhvdkif;/ vuf&Sdtpdk;&u 'DtoHxGufvmwm[m
usaemfw@kd twGuu f awmh ydak umif;wmayg@? 'gayr,fh +yD;cJw h hJ tcsed af wGwek ;f u olw@kd *syefrmS
Luminary Magazine Volume 4,No.7 89

89
jrefrmEdik if u H a&G;aumufyt JG wGuf a&G;aumufyJG oifwef;awGay;w,f/ vkyw f ,fqw kd m[m/
'gawGuawmh raumif;bl;?
udkatmifol&jri jrif?h ? taemuftyk pf ak wGe@J ,OS v f @kd &&dS if/ taemufEikd if aH wGe@J ,SOv f u kd &f if
olw@kd &@J zdtm;ay;r_[m enf;aew,fv@kd rxifb;l vm;? tJ'g OD;&J+ird ;f taeeJ@ b,fvrkd sm;jrifovJ
rodb;l cifAsm?h
OD;&J+idrf;? ? 'guawmh usaemftckav;wif ajymoGm;wmyJ? Edik if jH cm;qdw k OhJ pPmuawmh
b,fEikd if rH mS yJjzpfjzpf olw@kd &J th usKd ;pD;yGm;yJ/ tusKd ;pD;yGm;udk wzufuvkyaf erSmyJ? tJ't D ay:rSm
olw@kd Edik if aH &;udk Play aewJh OpPmu/ 'guawmh usaemfw@kd u tjypfomG ;ajymvd@k vnf; r&bl;?
oGm;+y;D &_wcf sv@kdvJ r&bl;? 'Dawmh wckawmh&w dS ,f olw@kdonf usaemfw@kdEikd if u H kd wu,f'rD u kd a&pD
&apcsi&f if/ usaemfw@kd Edik if u H kd wu,fw;kd wufapcsi&f if vrf;rSe/f urf;rSef ae&r,f? usaemfw@kd Eikd if H
wu,fw;kd wufvmrS/ wu,fppfreS w f hJ 'Dru kd a&pDEikd if H jzpfvmrS olw@kd u, kd wf ikd uf wu,f
ppfreS wf hJ pD;yGg;a&;awGvyk Ef ikd rf ,fv@kd .........?
udkatmifol&jri jrif?h ? tvif;tdru f OD;&J+idr;f eJ@ awG@qakH r;jref;jcif;jzpfygw,f? usaemfw@kd
aus;Zl;trsm;}uD;wifygw,f .......?? OD;&J+idr;f aus;Zl;trsm;}uD;wifygw,f cifAsm?h
OD;&J+idrf;? ? [kwu f hJ cifAsmh.....aus;Zl;trsm;}uD;wifygw,f?
( www. burmacampaign.net rS ul;,laz: jyygonf)

ynm'ge
tvif;tdrf r*~Zif;(*syef) rS }uD;rSL;I
*syefEikd if aH &muf jrefrmEdik if o
H m;rsm;twGuf *syefpm
pum;ajymESihf tajccH a&;enf; o'Ng udk tcrJ h oif=um;ay;ygrnf//
rnforl qdk vGwv f yfpmG wufa&muf avhvmoif,El ikd yf gonf//
oifwef; tpDtpOfEiS hf tcsed Zf ,m;udk atmufygzek ;f eHygwrf sm;wGif
qufoG,far;jref;Edkifygonf//
qufoG,f&efzHk;eHygwfrsm;-
080-3520-4267
tvif;tdrf r*~Zif;
080-6608-1246
080-6754-7701

90 Luminary Magazine Volume 4,No.7

90
Oya' a&;&m

t"rRjyKjcif;onf Oya'r[kwf
OD;armifarmif(w&m;&H;k csKyfa&SaΠe)
jrefrmEdik if 'H rD u
kd a&pD &&Sad &; / Oya'ESi@f tnD 'Dru
kd a&pDpepf ay:ayguaf &;/ 'Dru kd a&pD
usi@f pOfrsm;ESi@f tnDz@JG pnf;yHk tajccHOya'wpfck ay:xGuaf &;wd@k onf tvGerf S ta&;=uD;
ayonf?
,ae@urBm}uD;onf 21 &mpk. 10 pkESpfwck pGef;cJ@+yD;jzpfonf? urBmay:wGif vnf;
acwfpepftcsdK@ csKyfjidrf;jcif;ESif@twl acwfpepftopfrsm;vnf; ay:ayguf v#uf&Sdayonf?
aemufwcku vlom;tm;vHk;+idrf;csrf;pGm twlaexdkifa&;qdkaom jidrf;csrf;a&; tkef;armif;
acguo f rH sm; uvnf; qlnv H su&f adS yonf? enf;ynmtrsK;d rsK;d vSsijf refpmG zG@jH zdKwd;k wufjcif;
ESi@f twl Oya'rsm;onfvnf; vSsijf refpmG wd;k wuf ay:ayguv f suf &Sad yonf? rnfo@kd yif
Oya'topfrsm; ay:aygufaomfvnf; vGefcJ@aom ESpfaygif;wpfaxmifausmf umvqDu
ynm&Siw f Œkd . n$e=f um; csurf sm;yif jzpfonf? tqdyk g n$e=f um;csurf sm;udk tusO;f rSsazmfjy&vSsif
h h h h
t&pPww
kd ,f(vf) ARISTOTLE (BC-332-384)
Ekid if q
H o kd nfrmS Edik if o H m;tm;vH;k tusKH ;0ifI Edik if o H m;tm;vH;k u tyfEiS ;f aom tpd;k &u
tcsKyftjcmtm%mudk ydik q f ikd &f rnf? tpd;k & tkycf sKyfa&;pepfuvnf; t&nftcsi;f &So d rSs
vkyu f ikd Ef ikd cf iG @f &jdS yD;/ rdrw
d Œkd b0woufwm0,f aysm&f i$ cf sr;f ajrŒ pGmaexdik Ef ikd &f ef zefw;D ay;aom
pepf j zpf & rnf ? Tod k @ aom pepf r sd K ;onf rnf o d k @ toG i f u d k aqmif a qmif
zG@J pnf;yHt k ajccHOya't&tkycf sKyfaom pepfrsKd ;omvSsif jzpf&rnf?
yavwdk PLATO (BC-347-427)
Edik if &H dS vkyo
f m;jynfow
l Œkd onf w&m;rSswr_ukd &SmazG=u&rnf? umuG,=f u& rnf? Edik if YH
todOm%fESif@ qifjcifwHkw&m;&Sdolrsm;tm; EdkifiHudktkyfcsKyfolESif@ w&m;ol}uD;rsm;tjzpf
xm;&S&d rnf?
*|efavmh(cf) JOHN LOCKE (AD-1632-1704)
Oya'jyKtm%monf tpd k ; &. t"d u tm%mjzpf & rnf ? od k @ aomf t=uG i f ; rJ @
tm%mrjzpfap& tpd;k &qdo k nfrmS vlxu k ,H=k unfrj_ zif@ tm%mtyfEiS ;f xm; jcif;jzpf&rnf?
rdrw
d @kd .qENEiS @f rudu
k n
f v
D sS if tpd;k &udzk suof rd ;f &ef vlxYk tcGi@f ta&;&S&d rnf?
Luminary Magazine Volume 4,No.7 91

91
jynfolwdk@. touftdk;tdrf pnf;pdrfwdk@udk xdcdkufysufjym;apaom tpdk;&w &yfudk
wdkif;oljynfom; vltrsm;uomvSsif jzKwfcsEdkif&efjzpfonf? txufygwdk@rSm EdkifiH/
tpd;k &ESi@f zŒJG pnf;yHk tajccHOya'wd@k ukd urBmt h awG;tac: ynm&Si=f uD;rsm;onf vGecf @J aom
ES p f a ygif ; &maxmif c sD u mvu Ed k i f i H e ,f e d r d w f & ,f vd k @ yD j yif r _ r &S d c sd e f u mv/ Oya'
twdtusrjyÏmef;rDtcsed u f vrf;n$ecf surf sm; jzpfygonf?
wu,fawm@ Edik if w H nfaxmif&mY Oya'udt k rSo D [JrjyKyJ Edik if u
H w kd nfaxmif jyD;rS Oya'
ay:ayguv f mjcif;jzpfonf? ,if;Oya'u Edik if zH @JG pnf;wnfaqmufyu kH kd todtrSwjf yKonf[k
qdkEdkifayonf? Oya'qdkonfrSm EdkifiHwckwnfaqmuf &eftwGuf tvGefta&;}uD;aom
udpPwckjzpfayonf? tvGefta&;}uD;aom Oya'rsm;xJwGif zGJ@pnf;yHktajccHOya'u
ydI
k ta&;}uD;ayonf?
zGJ ph nf;yHt
k ajccHOya'qdo
k nfrmS tb,fenf;
´
WHAT IS CONSTITUTIONAL LAW´
tajccHOya'qdo k nfrmS Edik if w
H cktwGi;f Y toH;k jyKaom Oya'rsm;xJwiG f tjrif@q;kH Oya'
tajccHusqHk; Oya'jzpfonf? (SUPREME LAW OF THE LAND) tajccHOya'jzif@
rnfo@kd aom tpd;k &w&yfukd wnfaqmufrnf qdw k mudk azmfjyygonf? tpd;k &ESi@f Eikd if o H m;
ESpOf ;D ESpzf ufw@kd . yÉdOmOfpmcsKyf (THE CONTRACT OF THE CITIZEN AND GOVERN-
MENT) [kvnf; ac:Edi k yf gonf?
tajccHOya'jzif@ tpd;k &.tm%mudv k nf; xde;f csKyfxm;&ygonf? (INDEFINING AND
LIMITING THE GOVERNMENT POWER) tajccHOya'udk EdkifiHom;tm;vHk;u
yg0ifa&;qG&J rnf? ajccHOya'a&; qGo J nf@tcsed wf iG f Edik if aH wmftwGi;f &mZ0wfrKS usL;vGeo f rl sm;
rSty EdkifiHa&;tusOf; om;rsm; r&Sdap&yg? tzGJŒtpnf;wck/ vlwOD;ua&;qGJonf@
tajccH O ya'onf w&m;rS s wr_ r&S d y g? trS e f w u,f a wm@ ppf w yf u a&;qG J o nf @
tajccHOya'onf vl tiftm;ESiv hf ufeuf / jcdr;f ajcmufrE_ iS @f nSi;f yef;ESyd pf ufrsm;ay:wGio f m
tajccHonf udak wG@&onf? xd@k uo J @kd aom tajccH Oya'rsKd ;onfjynfow l @kd . vdvk m;csuEf iS @f
ynm&Sirf sm;. qifjcifww kH &m;ay:wGif trSo D [JjyKraeyJ Edik if u H rkd w&m;tkyf pd;k xm; onf@
vlwOD;(od@k ) vlwpk.qENEiS @f tcGi@f tm%may:wGif wnfwahH ea=umif;/ t*F vdyOf ya'ynm&Sif
*|eq f ,fvrf eG f (JOHN SALMOND) u a&;om; cJ@avonf?
trde@f EiS @f owfrw
S o f nfh Oya'pepfukd twif;tusyv f u
kd ef mapjcif;udk tcGi@f tm%m
(SANCTION) [kac:onf? 4if;tcGi@f tm%mudk rSswr_ (EQUITY) &Sjd y;D / bufvu kd rf _ (BIAS)
r&Syd J jyKvky&f ayrnf?
wu,f a wm@ tajccH O ya'qd k o nf r S m buf r vd k u f o nf @ tjyif rnf o l w OD ;
92 Luminary Magazine Volume 4,No.7

92
wa,muftwGu[ f k jyÏmef;xm;jcif; r[kwaf y?
toH;k jyKaomOya'onf wbufapmif;eif; jyKvkyx f m;aomf/ Oya't& w&m; rSswr_
r&SdEdkifay? vlwOD;wa,muf(odk@) vlwpk.xifjrifr_ xif&mpdkif;r_ rjyKEdkif&ef zGJ@pnf;yHk
tajccHOya'udk jyÏmef;jyKvkyx f m;jcif; jzpfonf? tajccHOya'onf trsm; em;vnfatmif
jywfom;&rnfjzpfjyD; vdo k nfxufryd&k ay? wu,fawm@ tajccH Oa'. tESpo f m&onf
vlom;wOD;csif;pD. arG;&mygtcGif@ta&; jynf@pHkpGm &&Sda&;yif jzpfonf? arG;&myg
tcGi@f ta&;qdo k nfrmS rlvtcGi@f ta&; ( BILL OF RIGHTS) yifjzpfonf?
vlom;wa,muftaejzif@ urBmay:wGif rnf@onfa'o rnfonf@EdkifiHwGif
arG ; zG m ;onf j zpf a ap (od k @ ) aexd k i f o nf j zpf a p vl w a,muf . arG ; &mygtcG i f @ ta&;
udk&&SdjyD; jzpfayonf? tajccHOya'jzif@ vlwa,muf. rlvtcGif@ta&;rsm;udk ydwf
yifwm;qD;jcif; rjyKvky&f ay?
tajccHOya'onf w&m;rSswr_&adS p&ef &nf&, G cf suEf iS @f vnf;jynf@p&kH ayrnf? Edik if w H Edik if .
H
tajccHOya'udk av@vmjcif;tm;jzif@ azmfjyygEdkifiH. tpdk;&onf jynfolrsm;tay:wGif
b,fvt kd yk cf sKyfonfqw kd mudv k nf; od&ygonf?
rSefuefrSswjyD; 'Drdkua&pD&Sd&JŒvm; (odk@) tm%m&Sifqefonfh tpdk;&vm; (odk@)
ESdyfpufnSOf;yef;onfh tpdk;&vm;qdkwmudkvnf; av@vmod&SdEdkifygonf? zGJ@pnf;yHkt
ajccHOya'xJwiG f tjynfjynfqikd &f moabmwlnrD /_ (UNIVERSALAGREEMENT) vlom;csi;f
pmem&kid ;f yif;r_&adS om vltcGi@f ta&; ( HUMAN RIGHTS) rsm;udk rsuu f ,G jf yK OyuQmjyK
a&;qGx J m;jcif; rjyK&ay?
acwfopfval er_ todik ;f t0dik ;f wGif vGwv f yfrKS r&Sjd cif;ESi@f tcGi@f ta&;r&Sjd cif; (NO LIB-
ERTY AND NO RIGHTS) udk rnf@onfEikd if w H iG rf sS vufrcH=uay? urBm}u;D udk ysupf ;D apzd@k (od@k )
a'owGi;f jidr;f csr;f a&;udk xdcu kd af pzd@k tjyif;xefq;kH jcdr;f ajcmufaewmu rw&m;Oya'rsm;udk
owfrSwfjyÏmef;jyD; tm %mtvGJoHk;pm;jyK/ vlwpkaumif;pm;a&;udk a&S;&_jyD; Oya'rsm;
a&;qGt J yk cf sKyf aejcif;yJ jzpfygonf? ,QKuJ@o@kd jzpf&jcif;rSm tm%mtvGo J ;kH pm;jyKaeaom tpd;k &
rsm;udk jyefvnfta&;r,lEikd I f jzpfygonf?
w&m;Oya'qdo k nfrmS 'Dru kd a&pDut kd ajccHaomtajccHrr_ sm;ay:wGio f ma&; qG&J ayrnf?
w&m;Oya'pd;k rd;k r_r&Sv d sS if vlom;tm;vH;k wef;wlnrD sS rr_ &Edik yf g? w&m;Oya'pd;k rd;k r_ r&SI d
tpd;k &. Oya'rJ@vyk &f yfrsm;udw k m;qD;umuG,Ef ikd rf nf r[kwyf g?
w&m;Oya'pdk;rdk;r_r&SdI vltrsm;pk.qENrsm;onfvnf;tm%mydkifwdk@. vspf
vsL¶lonfuckd &H ayrnf?
w&m;rSswr_&Sdaom tajccHOya' (CONSTITUTIONAL JUSTIC) rsm;udka&;qGJ
owfrw S jf cif;jzif@ acwfopftpd;k &wd@k onf ,ae@ 21 &mpkEpS x f w J iG f acwfopfval er_/
Luminary Magazine Volume 4,No.7 93

93
Edik if aH &;(MODERN POLITICAL SOCIETIES) udk wnfaqmuf&ef }uKd ;yrf;vsuf &S=d uonf?
bma-umifhu|Efkyfwdk hzGJ hpnf;yHktajccHOya'udkvdktyf-uygoenf;?
´
WHY DO WE NEED CONSTITUTIONAL LAW´
txufygar;cGef;onf xl;qef;onf@ar;cGef;wckawm@r[kwfay? odk@ayrJ@ EdkifiH
om;wOD;twGuftaejzifhrl ar;cGef;wdkaomfvnf;ajz&rnf@tajzrsm;u rsm;vSay onf?
'Dru kd a&pDtjynf@t0&Sjd yD; Oya'ESi@f tnDtyk cf sKyfonfh (ACCORDING TO THE LAW )
tpd;k &rsKd ;onfyifvsS if om,m0ajymaom Edik if w H ck wnf aqmuf&ef zG@J pnf;yHt k ajccHOya'
vdt k yfygonf? xdu k @J o@kd tajccH Oya'rsKd ;&&S&d ef twGuf tajc cHOya'jzifyh if tpd;k &rsm;udk
w&m;rSswr_&&dS ef zGŒJ pnf;&ayrnf? (TO ORGNIZED THE GOVERNMENT) Edik if o H m;wd@k .
vGwv f yfrr_ sm;udk umuG,&f rnf? (TO PROTECT THE CIVIL LIBERTIES) rdrw d ikd ;f jynf.
Edik if aH &;pepfuv kd nf; xnf@oiG ;f a&;qG&J ayrnf? (THE FOUNDATIONAL DOCUMENT OF
OUR POLITICAL SYSTEM) 'Dru kd a&pDjynf@0aom Edik if aH &;pepfrsm;ESihf Edik if o
H m;wd@k .
rsm;jym;aomvl@ tcGi@f ta&;rsm; &&Scd pH m;Edik &f ef zGŒJG pnf;yHt k ajccHOya'xJwiG f azmfjyxm;&rnf?
yg0if a&;qGx J m;&ayrnf? (OTHER NATIONS MANAGE TO HAVE A DEMOCRATIVE
POLITICAL SYSTEM AND ABUNDANT CIVIL LIBERTIES WITHOUT OUR FORM
OF CONSTITUTIONALISM)
usGekfyfwdk@vdktyfaom zGJ@pnf;yHktajccHOya'rSm/ tajccHOya'onf usGefkyfwdk@Edkif
iHom;rsm;twGuf umuG,fr_trsdK;rsdK;ay;aom tcGif@ta&;trsdK;rsdK;&Sdaom touf
tdk;tdrfpnf;pdrf vHkjcHKr_udkay;aom tm%m&Sdtpdk;&wdk@u usGefkyfwdk@.vGwfvyfpGmae
xdik v f yk u f ikd &f mS azGru
_ kd raESmuf,u
S af om (od@k ) raESmuf,u
S Ef ikd af om Oya'rsKd ;jzpf ayonf?
xd k @ tjyif tajccH O ya'xJ w G i f tm%mud k , pf r l ; aom vl w OD ; (od k @ ) tpk z G J @ I
Edik if uH =kd um&Snpf mG rw&m;tkycf sKyfI r&edik &f ef umuG,af omOya'rsm;yg0if&ay rnf? (THE
PEOPLE CONTROL A GOVERNMENT) od@k ro S m rw&m;aomtpd;k &rsm;u jynforl sm;.
tcGi@f ta&;rsm;udk ydwyf ifwm;qD;r_ rjyKvkyef Kd ifrmS jzpfonf? tpd;k &wd@k .tcGi@f tm%mrsm;udk
uef@owfxm;Edik &f rnf? (LIMITS THE POWER OF THE GOVERMENTS) w&m;rSs waom
Oya'rsm;udk xnf@oGif;a&;qGJxm;&ayrnf? vGwf vyfpGm ajymqdka&;om;cGif@ rsm;udk
uef@owfcsKyfcs,x f m;aom Oya'rsm;udk tajccHOya'wGif xnf@oiG ;f a&; qGjJ cif;rjyK&? (CON-
STITUTION SHALL MAKE NO LAW TO LIMIT, THE FREEDOM OF SPEECH AND
WRITE) Oya'.txufwGif rnfolrSr&Sdap& (NO MAN ABOVE THE LAW)
tjrif@q;kH tm%m&So
d yl ifvsS if Oya'txufwiG rf &S&d / tajccHOya'.atmufwiG f yif &S&d ayrnf?
(Oyrm) jynfolrsm;u a&G;aumufwifajrmufxm;onf@ orRw. tm%monfyifvSsif
94 Luminary Magazine Volume 4,No.7

94
zG@J pnf;yHt
k ajccHOya'. atmufwiG yf if&dS &rnf? (THE PRESIDENT POWERS SHALL BE
UNDER THE CONSTITUTION LAW)
tu,fI tpd;k &w&yfonf rdrt d m%mwnfjrJ&eftwGuf rdrv d t
kd yfovdk Oya' rsm;jyKjyD;
Oya'udv k ufeufozG,t f oH;k jyKI tkycf sKyfaeygujynfol rsm;uzG@J pnf;yHk tajccHOya'wGif
yg0ifaom Edik if o H m;rsm;. vGwv f yfciG @f uukd muG,f aomOya' (LIBERTIES OF CITIZEN)
rsdK;jzif@ tqdkygtpdk;&udk jzKwfcsEdkif&ayrnf? EdkifiHom;rsm;onf rdrdwdk@. vGwfvyfcGif@ESif@
cH p m;cG i f @ trsd K ;rsd K ;ud k Oya'rsm;u umuG , f ay;xm;aom tajctaersd K ;&&S d a p&ef /
tajccHOya'xJwiG f xnf@oiG ;f a&;qGJ xm;zd@k vdt k yfvaS yonf?
,ae@acwfonf 21 &mpkESpfjzpfjyD; enf;ynmrsm; ydkrdkzGHŒjzdK;wdk;wufvSsuf&Sdonf jzpfI
vlom;rsK;d EG,pf u k kd Edik xf ufp;D eif;jyKaom nSi;f yef;ESyd pf ufrj_ yKaom vltrsm; . vlrsK;d pkw@kd .
,Ofaus;r_udk xdcdkufapmfum;aom t&m&mudk ydwfyifwm;qD;aom/ vln$ef@wHk;apaom
ud p P t rsKd ; rsLd ; ud k ouf q d k i f & m tpd k ; &wd k @ onf Oya'jyÏmef ; I rusL; vG e f = uap&ef
urBmzh jHG zdK;jyD;Edik if rH sm;ESi@f ukvor*~w@kd u yl;aygi;f Iwdu k zf suvf suf &Sad yonf? oufqikd &f m
a'otoD;oD;/ EdkifiHtoD;oD;wGifvnf; rdrdwdk@. zGJ@pnf;yHk tajccHOya'wGif xnf@oGif;I
umuG,=f u&ef vdt k yfvsu&f ydS gonf? ed*;kH csKyfq&kd vSsif tpd;k &wd@k onf Oya'udk ta=umif;jyI
,kwdWr&Sdaom/ rw&m;aom Oya'rsm; rjyKvkyfEdkif&efESif@ tm%mudk rw&m;&,lxm;jcif;
rjyKEdkif&ef/ w&m;rSswI rSefuefwd usjyD; jynfolwdk@twGuf touftdk;tdrfpnf;pdrfudk
umuG,af y;Edik rf nf@ zG@J pnf;yHt k ajccHOya'rsK;d vdt k yfvsu&f ydS gonf?
vGwv f yfrE_ iS @f w&m;rSswr_ukd umuG,&f ef}udK;yrf;r_rsm;onf rrSeu f efaom tpd;k &tcsK@d .
r&d;k rom;vdrv f nfvn S zhf sm; jiif;ckerf r_ sm;ay: Y }udrzf efrsm;pGm tajccH cJ@&onf? xd@k a=umif@
tajccHOya'jzif@ vlwOD;. vGwfvyfpGmajymqdkcGif@/vGwfvyf pGma&;om;xkwfa0cGif@/
vGwv f yfpmG pnf;&k;H v_yaf qmfciG @f / paom tcGi@f ta&;wd@k onf vl@tcGi@f ta&;. r&Srd ae/ r&rae/
&S d a e&ae&rnf @ tajccH t csuf r sm;jzpf =uavonf / / ?
od@k aomf ,if;vlom; tcGi@f ta&;rsm;udk jynf@0pGmtmrcHcsuaf y;&rnf@ 'Dru kd a& pDpepfonf
toGio f ¾mefa&m tESpo f m&yg pnf;ESi@f urf;ESi@f Oya'ESi@f jzpf&ayrnf? w&m; rSswr_ r&S/d
pnf;urf;r&Sd vkyfudkifajymqdkjcif;rSm trSefpifppf 'Drdkua&pDESif@jy'g; wvrf; oHwvrf;om
jzpfa=umif; a&;om;vdu k &f ygonf?
ud;k um;aom pmtkypf m&if; OD;armifarmif(w&m;&H;k csKyfa&SaΠe)
Oya'odyyH` nm (armifwift;kH )
jcpH nf;&d;k twGi;f uvl (pdr@f armif)
JUSTICE (TOM CAMPBELL)
LAW (101) (JAY .M. FEINMAN)
IN OUR DEFENSE (ELLLEN ALDERMAN) (CAROLINE KENNEDY)

Luminary Magazine Volume 4,No.7 95

95
0wKˆwkd cHpm;r+

om;trdESpfa,muf
xl;wifh

“ ukvm;xdik rf mS 0ifxikd yf g”
pcef;rSL;u olrrsuEf mS udk pl;pl;0g;0g; pdu k =f unfo h nf? olru pcef;rSL;
bmar;rvJ? ajzzdk@ toifjyifxm;onf? usrudk vBuf&nf jzpfjzpf/ aumfzDyJ jzpfjzpf
wcG u f a vmuf w d k u f y gvm;[k a wmif ; yef b d k @ pOf ; pm;rd a o;onf ? qJ q d k u sd e f ; armif ; rS m
pd;k ojzifrh awmif;yefvakd wmh? ylavmiftu kd pf yf tcsKyfcef;onf pdw"f gwu f ykd g rGe;f =uyfaponf?
olronf qmavmifI rGe;f =uyfvmonf?
“ jynfw h efqmvkypf m;wm b,favmuf=umjyDv?J igh udak wmhvrd rf ,f
r}uHe@J aemf? vdrn f mr_e@J xyfjyD;yk'rf wyf&if xyf+yD;emvdrrhf ,f? [kw+f yDaemf? at;oef;&J@
cifyeG ;f 'kwyf=uyf armifvi_d u f a&S@wef;pcef;rSmyJvm;/ aemufwef;udk jyefra&mufwm
b,favmuf=umjyDv/J ol@vpmudk vpOfyrkH eS &f &J@vm;?”
'Dvadk r;cGe;f rdsK;awGukd ajz&vdrrhf nf[k wGurf xm;cJ?h jynfw h efqmtvkyf
udv k yk cf whJ m b,favmuf=um+yDvq J o
kd nfh ar;cGe;f u olr&ifukd vdi_ ;f xapcJo h nf?
“ usr 'Dtvkyv f yk w
f m wESpaf usmaf usmyf &J ydS gao;w,f? usrvifu a&S@wef;rSmyJ
&Syd gw,f? ol&wJh ppfwyfvpmeJ@ usrwd@k ro d m;pkb0 r&yfwnfEikd b f ;l av?
usra,musmF ; aemufwef;ra&mufwm=umyg+yD? wyfuxGuaf yrJh xGucf iG rhf ay;bl;vd@k
ajymw,f?”
“ b,f+rdK@awGukd oGm;a&muf tvkyv f yk cf v
hJ J”
“ jr0wD rJaqmuf udak &mufcw hJ ,f? tJ'rD mS wvavmuf=umw,f? cav;awGu
i,f a o;awmh orD ; }uD ; wa,muf x J e J @ v$ J x m;vd k @ r&ao;bl ; ? orD ; }uD ; u
q,fwef;ratmifao;bl;? cav;awGvJ xdr;f odr;f / ausmif;vJwuf/ wzufuvJ pm;aomufqikd f
um&mtdkauqdkifrSm tdrfp&dwf&atmif pm;yGJxdk;vkyf&w,f? 'ga=umifh rJaqmufrSm wv
tvkyv f yk +f yD; jyefvmcJ&h w,f?”
96 Luminary Magazine Volume 4,No.7

96
&Jpcef;rSL;u aemufxyfar;rnfh ar;cGe;f rsm;udk ar;oifh rar;oifh pOf;pm; =unfo h nf?
ppfwyf ESihf ykvyd f qdo k nfu ppftm%m&Siv f ufxu J cg;ydu k af qmifwyf awG? vufuikd w f w
k f
cg;ydkufaqmif wyfom;jcif; b0wl jzpfaeojzifh pmemaxmuf xm; pdwfu ol@&ifxJodk@
pD;0ifvmonf? &Jpcef;rSL;u ol.azmufonfrsm;udk pDrcH sut f & zrf;qD;cJ&h ojzifh tm;emrdonf?
aus;Zl;&Siaf wGukd aus;Zl;uef;ovdk jzpfaeojzifv h nf; ydI k tm;emrdonf?
rat;oef;u olw@kd . “acgi;f r}uD;” rwd;k =unfukd vGecf o hJ nfh nuxJu a'go
jzpfaecJhonf? rwdk;=unfu ykvdyf&Hk;cef;udk vpOfyHkrSef qufa=u;roGif;cJh? vm'frxdk;cJh?
qufa=u;ay;+yD;+yD;[k qdkum xdkaiGudk 0g;+rdK@cJhonf? ykvdyfzrf;qD;rl jy\emonf xdkrS
pwifcJhjcif;jzpfonf? xdk@jyif ywf0ef;usifu twdtus wdkif=um;vmcJhojzifh +rdK@e,f
at;csr;f om,ma&; ESihf zG@H +zKd ;a&; ppfaumifpt D zG@J u +rKd @e,f&pJ cef;udk trde@f ay;&onf? ta&;ay:
pDrcH suxf wJ iG f olr ESihf jynfw h efqmtzG@J onf uyfqu kd cf jhJ cif; jzpfonf?
+rKd @e,f ykvyd &f ;kH uvJ aus;Zl;&Sif azmufo,fawGukd b,fvm zrf;qD;csiyf grh vJ? +rKd @e,f
&Jpcef;rSL;. ZeD; vnfyif; ESihf vufrS a&$q}JG udK;/ a&$vuf aumufrsm;onf jynfw h efqmwd@k .
rsuaf &rsm; ac|;rsm;jzifh pGe;f ayaecJo h nf r[kwv f m;? aus;Zl;&Sif azmufonfawG jzpfaecJo h nf?
aemufwcku 0efxrf;vpm awG wd;k jrSi/hf aiGpuULawG ydx k w k o f jzifh aiGazmif;yGvmcJo h nf?
ukeaf ps;E_e;f }u;D rm;vmcJo h nf? jynfw h efqm vkyt f m;cudk wd;k csiw f ikd ;f wd;k Irjzpf? azmufo,fysuf
rSm pdk;&onf? odk@aomf &Jpcef;udk vpOfay;aeus qufa=u;u ukefaps;E_ef; ESifh twl
jrifwh ufvmonf? jynfw h efqm avmuwGiv f nf; t=uyftwJ yÉdyuQrsm; qdu k af &mufvmonf?
jynfw h efqm vkyt f m;c 0ifaiGueJe/J pm;aomufp&dwf ukeaf ps; E_e;f u rsm;rsm;? qufa=u;u
rsm;rsm; jrifw h uf?
“'Dvykd g? igw@kd uawmh w&m;Oya't& !dpS eG ;f vmwJv h u l kd zrf;qD;&rSmyJ? w&m;pG&J rSmyJ?
'gu tvkyf 0wW&m;/ wm0ef 0wW&m; t&aygh? 'D=um;xJ igwdk@txufu vl}uD;awGu
pDrHcsuf&dSvm+yD zrf;yg/ qD;yg/ ESdyfuGyfygqdk&if igwdk@u vufydkuf=unfhaevdk@ r&awmhbl;?
zrf;qD;&awmhwmayg?h tckvJ eifw@kd ukd zrf;qD;&w,f? emrnf ysupf m&if; xJ ygomG ;+y?D aemufwcg
zrf;rdw,fq&kd if axmifuswt hJ xd jzpfvmvdrrfh ,f?”
pcef;rSL;u tom;ndKndK/ rsufESmjym;jym;/ ar;&dk;um;um;/ rsufvHk;tdrfu
usO;f usO;f arS;arS;/ ig;clrsuv f ;kH ? tm;,l+yD; pum;ajymwdik ;f rsuaf wmifukd rem;wrf; wzsyzf syf
cwfonf? txufuay;vmaom trde@f [o l r# emcHo?l xdek mcHrjl zifh tdraf xmifrb l 0onf
pnfum;=u, G 0f vmcJo h nf r[kwv f m;?
“usrwd@k rdbawGu qif;&Jw,f? oabFmqdyrf mS txrf;orm;/ qdu k uf m; eif;+yD;
usrwd@k rdom;pkukd tazu vkyaf =u;G w,f? usrud, k wf ikd f rdbawG vufxrJ mS ysu H svyk cf w
hJ mygy?J
Luminary Magazine Volume 4,No.7 97

97
tckvJ jynfw h efqm tvkyu f kd rvkycf ifu [if;&Guf [if;oD; opfo;D a&mif;cJw h ,f? aemufawmh
acgufjyefa=u;ay;&wJh twdk;u qyfvdk@ ravmufwJh tqHk;/ t&iftESD;r&dSwJhtqHk;
usr'D b 0a&muf c J h w mygyJ ? cav; av;a,muf & d S w ,f ? usr orD ; }uD ; ud k usrvd k
cE Wmudk,fa&mif;pm;&wJh tajctae rsKd; ra&muf&atmif usr }udK;pm;aew,f? +yD;awmh
om;av; ESpaf ,mufuv kd J ppfwyfxJ r0ifrzd @kd }udK;pm;ae&rSmyJ?”
olryg;pyfxrJ S pum;vH;k rsm; xGuu f svmonf? wu,fu b0xJu xGuu f svmcJo h nfh
pum;vH k ; rsm; jzpf o nf ? apmapmu qmavmif r G w f o d w f o jzif h vB u f & nf w cG u f
awmif;aomufz@kd uykd if owdr&Edik af wmh?
“wu,fvrkd sm; usra,musmF ; udak rmifvi_d o f m pcef;rSL;}uD;vdk t&m&d}S uD; wOD;
jzpfaer,fq&kd if usrwd@k rdom;pk b0[m a&$e@J aiGe@J ylyefp&m&drS mS r[kwb f ;l ? usrajym&Jygw,f?
pcef;rSL;&J@ rde;f r[m usrvdk jynfw h efqm vkyrf mS r[kwb f ;l ? usr a,musmF ;vJ pcef;rSL;vdk t&m&dS
jzpfc&hJ if usrvJ q&mh rde;f rvdk jynfw h efqm b,fjzpfygrh vJ? tckawmh aumif;pm;wmu usrwd@k
&Jabmfrdom;pkawG r[kwfbl;? ppfAdkvfcsKyfawG/ csrf;om=uG,f0wJh vlawG avmu edAŠmef
a&mufae=uwJt h csed rf mS usrwd@k vkd atmufq;kH u ppfwyf rdom;pkawGrmS b0awG ysupf ;D
a=urGae=uw,f? olwdk@om;orD;awG aumif;pm;=u/ ynmawGoif=u/ rdk;xdatmif
avScg;axmif+yD; wufEdkif=uwJhtcsdefrSm usrwdk@u zmtjzpfeJ@ cav;awG xrif;pm;zdk@
vkyfae&w,f? usrorD; q,fwef;ajzbdk@ usr usL&Sifxm;ray;Edkifbl;? usrt&rf;yJ
pdwx f cd ukd cf whJ ,f?”
at;oef ; . E_ w f c rf ; v$ m awG wqwf q wf wk e f , if v mcJ h o nf ? &if x J w G i f
qd@k eifvh monfukd xdr;f odr;f rxm;Edik af wmh? &du _ I f &du
_ u f m idak =u;G rdawmhonf? rsuv f ;kH tdrxf rJ S
rsu&f nfpufrsm; pD;qif;vmcJo h nf?
“udak rmifvi_d f a&S@wef; pcef;uae usr ol@ukd b,fvadk jym&rvJ? q&m usrudk
oifay;yg? b,fvakd jym&rvJ? usrb0 zmo,frb0[m b,fvv kd yk +f yD; ole@J xdu k w f efygrh vJ?
usr a,muFsm;[m usrtjzpftysu/f rdom;pkb0udk odomG ;&if b,fvckd pH m;&rvJ? usr
rpOf;pm;&Jbl; q&m? tJ'D ppfAdkvfcsKyfawGaum b,fvdkcHpm;=urvJ? olwdk@ rdom;pkawG
b,fvckd pH m;=urvJ? odcsiv f u kd wf m q&m&,f?”
olr. pum;vH;k rsm;onf &du _ o
f jH zifh &du
k cf wfum wcgw&H 0d;k w0g; jzpfomG ;onf?
olronf vufESpfzufjzifh rsufESmay:tkyfum &d_ufIidkaeqJ? pcef;rSL; bmqufajym&rSef;
rodawmh? olr. cifyeG ;f onf 'kwyf=uyf armifvi_d u f kd ajy;I jrifa&mifaeonf? Edi_ ;f ,SO+f yD;
=unfrh o d nf? +rdK@e,fpcef;rSL;}uD;jzpfvmcJyh u kH kd jyefowd& vmonf? pcef;rSL;. q&mu Adv k cf sKyf
pdeaf tmif? Adv k cf sKyf csr;f omonfxuf csr;f omzd@k xrf;aqmifay;&onf? Adv k cf sKyfuvJ wzef
98 Luminary Magazine Volume 4,No.7

98
olwdk hom;orD;awG aumif;pm;-u/ ynmawGoif-u/
rdk;xdatmif avScg;axmif_yD; wufEdkif -uwJhtcsdefrSm
usrwdk hu zmtjzpfeJ hcav;awG xrif;pm;zdk hvkyfae&w,f?

apmifrh =unf&h @_ co hJ nf? Tod@k jzifh olonf +rdK@e,fpcef;rSL;}uD; jzpfvmonf? at;oef;. cifyeG ;f /
'kwyf=uyfarmifvi_d o f nf t&Siaf rG;aecsi;f }uD;cJo h l r[kwcf ?hJ
pcef;rSL;u wHcg;aygufqDodk@ zswfueJ vSrf;=unfhonf? ykvdyf&Hk;pma&; wOD;u
pcef;rSL;&H;k cef;xJo@kd 0ifvmaeonf? xd@k aemuf tav;jyKum owif;yd@k onf?
“pD r H c suf e J @ jynf h w ef q mawG u d k zrf ; vmcJ h = uw,f q&m? 'D w cgawmh
um&mtdkauqdkifrSm pm;yGJxdk;vkyfwJh jynfhwefqmi,fi,f&G,f&G,fav;awGyg ygvmw,f?
tJ'gvm+yD; owif;yd@k wm q&m? 'DrmS vlpm&if;awG q&m?”
ykvyd &f ;kH pma&;u zrf;qD;ac:aqmifvmcJo h nfh vlpm&if;udk ol@q&m pcef;rSL;vufxJ
xnfah y;vdu k o f nf? rat;oef;u &H;k cef;eH&aH y:wGif csw d qf xJG m;aom ppftyk pf k ppftm%m&Si. f
oabmxm;rsm;udk wck+y;D wck vdu k zf wf=unfo h nf? wd@k wm0efta&;oH;k yg;/ Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/
xdak emuf vlral &; OD;wnfcsuaf v;&yfukd pdu k =f unfah erdonf? “wrsK;d om;vH;k . pdw"f gwEf iS hf tusihf
pm&dwW jrifrh m;a&;/ wrsK;d om;vH;k use;f rm}uH@cikd af &; ESihf ynm&nfjrifrh m;a&;”a=uG;a=umfoH
pum;vH;k rsm; onf opf&u G rf sm;uJo h @kd wjzKwfjzKwfa=uGusomG ;avovm;rod? rsu&f nfrsm;
jynft h ikd af eaom rsuv f ;kH tdrx f wJ iG f pmvH;k rsm;udk rjrifawmh? orD;}uD; at;at;vdi_ f udo k m
jrifa&mifaerdonf? um&mtdak u ESihf pm;aomufqikd w f iG f q,fwef;atmif csipf w d /f rdcifukd
ulnv D pkd w d jf zifh tvkyv f yk af eonfh orD;udk owd&um qd@k eifah ejyef onf? ol@vyk t f m;cjzifh
rdcifukd axmufyahH ecJo h nfh orD;? tvdu k of w d wf+yD; vdrmR onfh orD;?
vlpm&if;ppfaq;ae&mrSm pcef;rSL;onf rat;oef; rsuEf mS udk zsyu f eJ vSr;f =unfo h nf?
Zmwfvrf;wyk'yf aJ [h-- [lI pdwx f w J iG f nOf;rdonf? b,fwwfEikd rf vJav? igbm wwfEikd rf mS vJ?
Ekwcf rf;u wcsuw f eG @f vy_ f oGm;ao; onf? xd@k jyif ol@rsuv f ;kH tdru
f rD;cJwcJukd rsuv f ;kH jzifh
+rdK@csaeovdk ylxo l mG ;onfrmS trSeyf jJ zpfonf?
at;at;vdi_ ?f touf 16ESp?f zcif 'kwyf=uyf armifvi_d ?f rdcif a':at;oef; qdo k nfh
trnfpm&if;onf pcef;rSL;. rsufvHk;xJwGif rD;awmufoGm; ouJhodk@ &ifxJwGifvnf;
xlyo l mG ;onf? olvyk Ef ikd w f mu om;trdEpS af ,mufukd rqHq k nf;rdatmif vkyaf y;Edik o f nf?
od@k r[kwf qHq k nf;ap&ef zefw;D ay;Edik o f nf? b,fvkd vkyo f ifoh vJ? abmfvyf ifukd pm;yGaJ y:wGif
wa'guaf 'guaf cgu&f if; vlpm&if;ay:wGif ol@rsuv f ;kH t=unfu h kd acwW ausmufcsxm;aeqJ?
xl;wifh
Luminary Magazine Volume 4,No.7 99

99
Edik if aH &;tawG;tac:
p-um0VmxJu
'dkif,mvufwpf
(18)
rd k ; ajropf
“ p=um0Vm&J@ jzpfxGef;wkd;wufr_
Oya'ESihf ywfoufv@dk vlom;wk@d &@J odjrifr_
orkid ;f rSm tpOfbeJ m;vnfyHk (2) rsK;d &Scd w hJ ,f?
wrsKd;u wuUaA'tjrifESifh em;vnfr_jzpfjyD;/
aemufwrsK;d u tEkyËdavmrtjrifEiS ehf m;vnf
r_jzpfw,f? 'DEpS f rsK;d [m tjyeftvSef qef@usiw f hJ
urBmt h jrifEpS rf sK;d tjzpf jzpfay:vmw,f? ”
acwfopfw&kyaf wmfveS af &;acgi;f aqmif/ Edik if aH &;awG;ac:ynm&Sif armf pDwek ;f onf
ol. “yËdyuQusr;f ”ukd xko d @dk pwifziG vfh pS v
f u
dk of nf? urBmt h jrifEpS f rsK;d ?
a&S@q;Hk tykid ;f rsm;wGif wuUaA'ac: pdw0f g'ukd txl;wvnf&iS ;f vif;zGihf qkcd jhJ y;D jzpfonf?
&Si;f vif;zGiq hf odk nf qk&d mY rmufch -f tde*f s,Ef iS hf rufch 0f g'rD sm;jzpf onf? vDeifEiS hf pwmvifw@dk .
tjrifrsm;ukd xkwfE_wfazmfjyjcif;omjzpfonf? ,ck vnf; armfonf rmufhcf0g'Djzpfonfh
tav#muf rmufch t f jrifEiS yhf if wuUaA'ukd &Si;f vif;zGiq hf cdk o
hJ nf?
“ wuU a A'uk d w&k y f j ynf r S m &$ r f a A'vk d @ ac:w,f ? 'D t awG ; tac:rsKd ; [m
w&kyfjynfrSmjzpfjzpf/ Oa&mywkdufrSmjzpfjzpf tvGefa&S;uswJhorkdif;umvwck twGif;rSm
pdwf0g'qkdif&m urBmhtjrifjzpfw,f? jyD;awmh vlwkd@&J@tawG;tac:xJrSm =uD;pkd;aew,f?
Oa&mywku d w f idk ;f jynf tajrmuftjrm;&J@ vlrp_ ;D yGm;a&; tajct ae[m t&if;&Si0f g'jrifrh m;pGm
jzpfxGef;wkd;wufwJhtqifhokd@ wkd;wufvmvkd@/ ukef xkwfpGrf;tm;pk/ vlwef;pm;wkdufyGJESifh
0dZ…mynm&yfrsm;[m orkdif;rSmr=uKHbl;wJht qifhtxd wkd;wufvmvkd@ pufr_vkyfief;/
ypPn;f rJvh w l ef;pm;[m orkid ;f wk;d wufr_ twGuf t=uD;jrwfq;Hk xGe;f tm;=uD;w&yf jzpfvmvk@d /
rufch 0f g'&J@ &ky0f g'tEky ËdavmrurBmt h jrif ay:ayguv f mw,f? 'ga=umifh "e&Siv f w
l ef;pm;rSm
twd t vif ; ajymif a jymif w if ; wif ; azmuf j yef w J h p d w f 0 g'tjyif / od r f z sif ; wJ h
wpwpajymif;vJa&;0g' xGuaf y:vmjyD; &ky0f g'tEkyËdavmrukd twku d t f cHjyKw,f? ” [lI
armfuqko d nf?

100 Luminary Magazine Volume 4,No.7

100
tEkyËdavmr urBmhtjrifonf w&kyfjynfrSmjzpfjzpf/ Oa&mywkdufrSmjzpfjzpf
a&S;acwfuwnf;u ay:aygufcJhjyD;jzpfonf[k qkdonf? okd@aomfvnf; a&S;acwfa[mif;
tEkyËdavmronf tvkt d av#muf jzpfvmonfh &k;d &d;k jzpfonfh vuQ%maqmifonf? [kpd Ofu
vlra_ &;orkid ;f tajctaet&qkv d #if jyD;jynfph o Hk nfo h abm w&m;&Szd @dk rjzpfeidk af o;a=umif;/
xk@d a=umifh p=um0VmxJudk tuket f pif &Si;f rjyEkid cf ahJ =umif; armfuqko d nf? aemufyidk ;f
umvwGif wuUaA'. 0ifa&muftpm;xk;d jcif; ukcd v H u dk &f onf? 18&mpk aemufyidk ;f ESihf 19
&mpktpydkif;avmufwGif aexkdifcJhonfh emrnfausmf *smreftbd"rRmq&m [D;*Jvfonf
tEkyËdavmrukd azmfxw k cf o
hJ nf?
ok@d aomfvnf; ol. tEkyËdavmronf pdw0f g' tEkyËdavmrom jzpfonf[k armfu
t&St d wkid ;f aumufcsucf sonf? ypPn;f rJv h w l ef;pm; ta&;awmfyu Hk dk a&S@aqmifonfh =u;D jrwfonfh
yk * ~ K d v f } uD ; rsm;jzpf = uonf h rmuf h c f E S i f h t d e f * s,f w k d @ u vl o m;wk d @ .od j rif r _ o rk d i f ; xJ u
tjyKoabmaqmifonfh atmifjrifrr_ sm;ukd pkpnf;aygi;f csKyfvu dk jf yD;/ txl;ojzifh [D;*Jv&f @J
tEkyËdavmrxJu usK;d a=umif;qD av#mo f nft h ykid ;f ukd a0zefppfxw k , f ul m/ tEkyËdavmr
&kyf0g'ESifh orkdif;&kyf0g'qkdonfh r[moabmw&m;ukd zefwD;vkdufawmhrS vlom;wkd@.
odjrifr_orkdif;wGif r&Sdpzl;onfh awmfvSefa&;=uD;w&yf jzpfay:vmawmhonf[k qkdonf?
aemufyidk ;f wGif vDeifEiS phf wmvifw@dk u xkrd [moabmw&m;ukd wk;d wufap&ef jyKvyk cf jhJ yefonf?
w&kyjf ynfo@dk xko d abmw&m; jyef@ymG ;a&muf&v dS monfEiS hf w+yKdief uf w&kyjf ynf. awG;ac:r_
avmurSm tvGe=f u;D rm;onfh ajymif;vJrr_ sm; jzpfay:vmonf[k armfu aumufcsujf yKonf?
armfu urBmt h jrifEpS rf sK;d . oabmw&m;ESihf aemufcrH sm;ukd xko d @dk &iS ;f jyonf? ,ck
urBmt h jrifEpS rf sK;d ukd armf.awG;ac:a&;om;csuf rl&if;twkid ;f azmfjy vku d &f ayonf?
(c)
wuU a A' urB m h t jrif / 'grS r [k w f od r f z sif ; wJ h wpwpajymif ; vJ a &;0g'
urBmt h jrifqw dk mawG[m txD;wnf;jzpfwhJ rv_yrf &Sm;&yfwef@aewJ/h wzufowf uswhJ tjrifjzifh
urBmah vmuukd =unf&h w _ mjzpfw,f? tJ'u D rBmt h jrif[m urBmavmuay:&Sd t&mudpP
rSeo f r#udk =unhw f thJ cg/ t&mudprP eS o f r#&@J o¿efEiS hf trsK;d tpm;wk@d udk =unhw f t hJ cg wckEiS whf ck
xm0pOf woD;wjcm; jzpfaewJt h &m/ xm0pOf rajymif;vJwt hJ &mvk@d jrifw,f? ajymif;vJwm
&S d w ,f q k d & if v nf ; ta&twG u f wk d ; wm/ av#mh w mES i f h ae&majymif ; wmavmuf b J
jzpfw,fv@dk qw dk ,f? tJovkd wk;d wmav#mw h mESihf ae&majymif;wmawG&@J ta=umif;t&if;[mvJ
t&mudpPrsm;&J@ twGif;ykdif;rSmr&SdbJ tjyifykdif;rSmom&Sdw,f? qkdvkdwmu jyifytiftm;u
wGe;f aqmf vk@d jzpfw,fv@dk qw dk ,f? urBmay:&Sd rwlwt hJ &mudpt P rsK;d rsK;d ESihf olw@dk &@J x;l jcm;r_ehJ
vuQ%m[m pwifay:ayguu f wnf;u twkid ;f wnf&adS ejzpfw,f? aemufyidk ;f rSm jzpfay:vmwJh
ajymif;vJra_ wG[m ta&twGuf wk;d yGm;vmwm/ av#mo h mG ;wmom jzpfw,fv@dk wuUaA'
Luminary Magazine Volume 4,No.7 101

101
orm;awGu ,lqw,f? t&mudpPwrsKd;[m 4if;ESifhwlwJh t&mrsm;ukdom tpOftjrJ
xyfjyefwvJvJ ayguzf mG ;Ekid w f ,f? rwlwhJ wjcm;t&m tjzpfrajymif;vJEidk b f ;l vk@d olw@dk ,q l
=uw,f?
wuUaA'orm;awG&@J tjrift&qk&d if t&if;&Si0f g' aoG;pkyrf /_ t&if;&Si0f g'&J@ tm;+yKdif
r_/ t&if;&Siv f @l tzG@J tpnf;&J@ wuk, d af umif;0g' tawG;tac:tp &Sw d mawGudk a&S;aus;u|ef
acwfrmS ru urBmOD;rSmawmif awG@Eidk w f ,f? aemifvJ xm0pOfrajymif;vJbJ qufvufwnf&dS
oGm;vdrOhf ;D rSmjzpfw,f? vl@tzG@J tpnf; jzpfxeG ;f wk;d wufr&_ @J ta=umif;t&if;ESihf ywfoufv@dk
ajym&&if vl@tzG@J tpnf; jyifyrSm&Sw d hJ yx0D/ &moDOwktp&Sw d hJ tcsurf sm;a=umifh jzpfw,fv@dk
olw@dk u &Si;f jy=uw,f? olw@dk [m jzpfxeG ;f wk;d wuf&mta=umif;t&if;ukd t&mudprP sm;&J@jyifyrSm
orefumv#u H m &SmazG=uw,f? t&mudprP sm;[m twGi;f yËdyuQa=umifh jzpfxeG ;f wk;d wuf
vmw,fv@dk &ky0f g' tEkyËdavmru wifjywJh oabmw&m;ukd jiif;y,f=uw,f?
'ga=umifh olw@dk [m t&mudprP sm; tESpo f m&t& trsK;d rsK;d / tzkzH &Hk w dS ,fqw kd mukd
&Si;f rjyEkid b f ;l ? tJ't D awG;tac:rsK;d [m Oa&mywku d rf mS 17&mpkEiS hf 18&mpkEpS rf sm;u qk&d if
puf,E , W m;&ky0f g'jzpfw,f? 19&mpktukeEf iS hf 20&mp t k pusawmh odrzf si;f wJh wppajymif;vJ
a&; oabmw&m;&Sv d mw,f? w&kyjf ynfrmS awmh “ aumif;uifbHk rajymif;oa&G@ wa&m;awmfvJ
rajymif;vJ ”qkw d hJ wuUaA' tawG;tac:&Sw d ,f? 'DtawG;tac:ukd aqG;ajrh,, dk iG ;f cJ+h y jD zpfwhJ
ya'o&mZftyk pf ;dk ol vlwef;pm;u umv&Sn=f umpGm axmufct H m;ay;cJw
h ,f? vGecf w hJ hJ tESpf
(100) upjyD; Oa&mywkdufuae puf,E W,m;&kyf0g'ESifh odrfzsif;wJh wpwpajymif;vJa&;
oabmw&m;awG jyef@ymG ;a&muf&v dS mw,f? 'gawGuakd wmh "e&Siv f wl ef;pm;u axmufct H m;ay;
w,f?
wuUaA'urBmhtjrifESifh ajymif;jyefyJ/ &kyf0g' tEkyËdavmr urBmhtjrifuawmh
t&mudpPrsm;&J@ jzpfxGef;wkd;wufr_ukd avhvm&mrSm t&mudpPrsm;&J@ twGif;ykdif;ukd4if;/
t&mudpw P ckru wjcm;t&mudprP sm;&J@ b,fvq dk ufpyfaew,fqw dk m uk4d if;/ avhvm&r,f
vk@d ,q l w,f? qkv d w dk mu t&mudprP sm;&J@ jzpfxeG ;f wk;d wufru _ dk t&mudprP sm;&J@ twGi;f ykid ;f &Sd
rvGrJ aoGjzpfay:&rJh uk, d yf idk v
f y_ &f mS ;r_tjzpf =unfh jrif&r,f? jyD;awmh t&mudpw P idk ;f &J@ v_y&f mS ;
r_[m tJ't D &mudp&P @J ab;ywfywfvnf&dS wjcm;t&mudprP sm;ESihf tjyeftvSef qufpyfjyD;
tjyeftvSef *,uf&u dk af ew,fv@dk =unfjh rif&rSmjzpfw,f? t&mudp&P @J jzpfxeG ;f wk;d wufr_
ta=umif;t&if;[m t&mudp&P @J jyifyrSmr&S?d t&mudp&P @J twGi;f ykid ;f rSmom&Sw d ,f? t&mudp&P @J
twGi;f ykid ;f yËdyuQay:rSm wnfaew,f? b,ft&mudp&P @J twGi;f ykid ;f rSmrqkd tJovkd yËdyuQ
jzpfaevkd@ t&mudpPv_yf&Sm;r_ESifh jzpfxGef;wkd;wufr_ukd jzpfay:vmapw,f? t&mudpP&J@
tJ't D wGi;f ykid ;f yËdyuQ[m t&mudpjP zpfxeG ;f wk;d wufr&_ @J t&if;cHta=umif; t&if;jzpfw,f?
t&mudpw P ckEiS hf wjcm;t&mudprP sm; tjyeftvSeq f ufpyfwmESihf tjyeftvSef *,uf&u dk w f m
102 Luminary Magazine Volume 4,No.7

102
uawmh 'kw, d ta=umif;t&if;jzpfw,f?
'ga=umifrh @dk &ky0f g'tEkyËdavmr[m wuUaA'uswhJ puf,E , W m;&ky0f g'ESihf odrzf si;f wJh
wpwpajymif;vJa&; oabmw&m;wk@d &@J jyifyta=umif;&if; o abmw&m; 'grrS [kwf twGe;f
aqmfcH oabmw&m;wk@d udk tm;&S&d dS qef@usiw f udk f cku d Ef idk cf w
hJ ,f? jyifyta=umif;&if; oufouf
[m t&mudp&P @J puf,E , W m;ozG,f v_y&f mS ;r_ (0g) twkid ;f twm=uD;rm;vmwmESihf ao;i,f
oGm;wm/ ta&twGuf wkd;rsm;vmwmESifh av#mhoGm;wmwkd@udkom jzpfay:apEkdifa=umif;/
b,ftwGuaf =umifh t&mudprP sm;[m tESpo f m&t& axmifaomif;ru jcm;em;ae&w,f?
tjyeft vSef ajymif;vJae=uw,fqw dk mukd &Si;f rjyEkid af =umif; xif&mS ;w,f? pifppfrmS jyify
tiftm;u wGe;f aqmfv@dk jzpfay:vmwJh puf,E , W m;ozG,f v_y&f mS ;r_vnf;bJ t&mudp&P @J
twGi;f ykid ;f yËdyuQudk tajcjyKjy;D jzpfay:vm&wmjzpfw,f? tyifrsm; ESio hf wW0grsm; &k;d &k;d =u;D xGm;
vmjcif;/ ta&twGuf wkd;yGm;vmjcif;[mvnf; t"dutm;jzifh twGif;ykdif;yËdyuQa=umifh
jzpfw,f?
tvm;wlyJ vl@tzG@J tpnf; wk;d wufr[ _ m t"dutm;jzifh jyifyta=umif;t&if;
a=umifrh [kw/f twGi;f ykid ;f t a=umif;t&if;a=umifjh zpfw,f? wkid ;f jynftajrmuftjrm;[m
yx0Dtaetxm;ESihf &moDOwktajctae rajymif;vJayrJh 4if;wk@d &@J vl@tzG@J tpnf; ajymif;vJr_
[m tvGef =uD;w,f? e,fcs@J &&k mS ;Ekid if [ H m qk&d ,S v f pf qkAd , D ufjynfaxmifpt k jzpf ajymif;vJ
vmw,f? ya'o&mZfqefwhJ wHcg;ydwx f m;wJh *syefjynf[m e,fcs@J *syefEikd if t H jzpf ajymif;vJ
vmw,f? tJ'w D idk ;f jynfEpS jf ynf&@J yx0Dtaetxm;ESihf &moDOwktajc taeuawmh ajymif;vJ
wmr&Syd gb;l ?
tcsdef=umanmif;pGm ya'o&mZfpepfjzifh pkd;rkd;cJhwJhw&kyfjynf[m vGefcJhwJh tESpf
100upjyD; t=uD;tus,fajymif;vJvmw,f? cktcg tcsKyftcs,fuif;wJh vGwfajrmufwJh
w&kyfjynfopftjzpfodk@ a&S@&_ajymif;vJaew,f? w&kyfjynf&J@yx0DESifh &moDOwkuawmh
ajymif;vJwmr&Sb d ;l ? urBmwckv;Hk ESihf urBmt h pdwt f ykid ;f toD;oD; wk@d &@J yx0Dtaetxm;ESihf
&moDOwk[mvJ ajymif;vJaeygw,f? 'gayrJh 4if;wk@d &@J ajymif;vJru _ dk vl@tzG@J tpnf; ajymif;vJrE_ iS hf
E_id ;f ,SOv
f u dk &f if tvGeef nf;yg;vSw,f? urBmyh x0D taetxm;ESihf &moDOwktajctae
ajymif;vJr_[m ESpfaygif;aomif;ESifh csDjyD;=umrSom odomEkdifw,f? vl@tzGJ@tpnf;
ajymif;vJr_uuawmh ESpfaxmifaygif; wcsKd@/ &maygif;wcsKd@/ q,faygif;wcsKd@ 'grSr[kwf
ESpt f enf;i,f/ vtenf;i,f (awmfveS af &;umv)twGi;f rSmawmif ajymif;wmodomw,f?
&kyf0g'tEkyËd avmrtjrift&qkd&if obm0avmu&J@ ajymif;vJr_[m t"dutm;jzifh
obm0 avmu&J@ twGi;f ykid ;f yËdyuQ =uD;xGm;r_a=umifjh zpfw,f?
vl@tzG@J tpnf;&J@ajymif;vJr[ _ m t"dutm;jzifh vl@tzG@J tpnf;&J@ twGi;f ykid ;f yËdyuQ

Luminary Magazine Volume 4,No.7 103

103
=uD;xGm;r_a=umifh (0g) ukex f yk pf rG ;f tm;ESihf ukev f yk q f ufqaH &;wk@d &@J yËdyuQ/ vlwef;pm; yËdyuQ/
topfEiS t hf a[mif;wk@d &@J yËdyuQrsm;a=umifjh zpfw,f? tJ'yD ËdyuQ =u;D xGm;vmvk@d vl@tzG@J tpnf;
ukd a&S@o@kd wufvrS ;f zk@d wGe;f aqmfay;vku d f w,f? vl@tzG@J tpnf;a[mif;ukd topfEiS t hf pm;xk;d zk@d
wGef;aqmfay;vkdufw,f? &kyf0g'tEkyËdavmr[m jyifyta=umif;&if;ukd ypfy,fygovm;?
rypfy,fyg? jyify ta=umif;t&if;[m ajymif;vJa&;twGuf tcsut f vufjzpfw,f? twGi;f ykid ;f
ta=umif;t&if;[m ajymif;vJa&;twGuf tajctjrpfjzpfw,f? jyifyta=umif;&if;[m
twGi;f ykid ;f ta=umif;&if;ukd trSjD yKrS t&ma&mufw,fv@dk &ky0f g' tEkyËd avmru ,lqw,f?
=uufO[m oifah v#mw f t hJ yl"gwu f &dk &Svd @dk =uufuav; jzpfvmw,f? 'gayrJh tyl"gwu f ausmufcJ
ukd =uufuav;jzpfatmif ajymif;vJr ay;Ekdifbl;? bma=umifhvJqkdawmh 'Dt&mESpfck&J@
tajctjrpfjcif; rwlv@dk jzpfw,f?
wkdif;jynftoD;oD;&Sd jynfolrsm; tjyeftvSef *,uf&kdufr_[m tjrJbJ &Sdw,f?
t&if;&Si0f g'acwf/ txl;ojzifh e,fcs@J 0g'ESihf ypPn;f rJv h w l ef;pm;awmfveS af &;acwfrmS Ekidk if aH &;t&/
pD;yGm;a&;t&/ ,Ofaus;r_t& wkid ;f jynftoD;oD;wk@d tjyef tvSe*f ,uf&u dk rf E_ iS hf tjyeftvSef
wGef;aqmfay;r_[m tvGefw&m=uD;rm;w,f? atmufwkdbm qkd&S,fvpfawmfvSefa&;[m
&k&mS ;Edik if oH rkid ;f rSmom acwfopfw&yf zGiv hf pS vf u dk &f rHk u/ urBmo h rkid ;f rSmvJ acwfopfw&yf
zGifhvSpfwm jzpfwJhtwGuf urBmay:&Sd wkdif;jynftoD;oD;&J@ twGif;ykdif; ajymif;vJr_rsm;ukd
*,uf&u dk cf wfw,f? tvm;wlyJ w&kyjf ynf&@J twGi;f ykid ;f ajymif;vJru _ vdk J txl;eufepJ mG *,uf
&ku
d cf wfw,f? 'gayrJh tJovkd ajymif;vJrr_ sm;[m wkid ;f jynftoD;oD;&J@ twGi;f ykid ;f ESihf w&kyjf ynf
twGi;f ykid ;f &Sd uk, d yf idk wf &m;ukd tajcjyKjyD; jzpfay:&wmjzpfw,f? ppfwyfEpS w f yf ppfwu dk &f mrSm
wwyf&;H_ jyD; wwyfEidk w f ,f? &_;H olEiS Ehf idk o
f l ESpzf ufpvk;H ukd olw@dk twGi;f ykid ;f ta=umif;t&if;u
qk;H jzwfw,f? Ekid o f [ l m tiftm;=u;D rm;vk@d / 'grrS [kwf OD;pD;uGyu f w J mrrSm;vk@d Edik w f mjzpfw,f?
&_;H ol[m tiftm;enf;vk@d / 'grrS [kwf OD;pD; uGyu f w J mrSm;vk@d &_;H wmjzpfw,f? jyifyta=umif;
t&if;[m twGi;f ykid ;f ta=umif; &if;ukd trSjD yKjyD; t&ma&mufw,f?
(*)
,if;wk@d onf armf.tjrifjzpfonf? urBmt h jrifEpS rf sK;d ESiyhf wfoufI armf.awG;ac:
a&;om;csurf sm;xJu xkwEf w _ af umuf,u l m rl&if;twkid ;f azmfjy vku d &f ayonf? awmfveS af &;
acgi;f aqmifwOD;onf wkid ;f jynfvw G af jrmufz@dk rnfo@dk awG;ac:oenf;? awmfveS o f nfh tawG;
tac: tbd"rRmw&yfudk rnfo@dk wnf aqmufoenf;? Ttcsuo f nf ta&;=uD;vSayonf?
wu,fu armfonf rufch f 0g'ukd vufc, H =Hk unfvu dk jf yD;aemuf rufch f 0g'w D OD;jzpfvmjcif;ESihf
twl tEky Ëdavmr&ky0f g'ukd vlrv _ ufawG@b0twGuf rD;&_;wefaqmifjzpfvmap&ef xGe;f n‡d
E_id ;f cJo
h o
l mjzpfonf? rdak jropf
Zlvdkif/ 10/ 2010
104 Luminary Magazine Volume 4,No.7

104
bmomjyeftcef;quf
Tpmtkyfonf pma&;q&mr
karen connelly . rl&if;pmtkyw f tkyjf zpfjyD;
pmzwfolrsm; tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom
qEN a =umif h =uKd ; pm; wif j yvk d u f y gonf ?
Tpmtkyt f m; zwfapjcif;jzifh jref rmEkid if t H wGi;f
tkycf sKyfrif;rlaeaom ppftpk;d &. vuf xufwiG f
jrefrmEkdifiHom;wkd@ rnfa&G hrnfr#xdvl@tcGifh
ta&; qk H ; &S K H ; aejyD ; jref r mEk d i f i H w G i f ; &S d
tusOf;axmif rsm;twGif; rnfuJhokdh zdpD;ESdyfpuf/
rnf u J h o k d qif ; &J ' k u Q cH & I ppf t pk d ; &.
vlrqefrr_ sm;ukd uGuu f u G uf iG ;f uGi;f odjrif&rnf
jzpfygonf? tcef;quftjzpf azmfjyoGm;ygrnf?
tvif ; td r f r **~~ Z if ;
bmomjyef q d k o l Roland Hardy (c)armif a rmif v wf

,cif v rS t quf td r f a jrS m if a vS m if t d r f


tcef; ( 33 )
xG u f a yguf w H c g;qD o k d @ vS r f a r#mf = unf h v k d u f o nf ? “ at;rif ; wk d @ uk d igaiG
tvkHtavmufay;vkdufr,f? tJ'DaiG[m bk&m;uyfzkd@ yef;eJ@ qDrD;/ tar$;wkdif 0,fzkd@bJ?
bmrStykdray;Ekdifbl;? at;tckay;wJhaiG[mvnf; rif;wkd@rkef@zkd;xJuae jyefjzwfr,f?”
araray;wJah iGudk awZtdwaf xmifxx J nfv h u
dk yf gw,f? ae@cif;ykid ;f tyl&edS jf yif;vGe;f vSwt hJ csed f
ajcvSr;f awGudk jrefjrefvrS ;f =uw,f? nDtpfuEdk pS af ,muf pdwu f ;l xJrmS r[mAE<Kvrf;r=u;D ay:rSm
bDv;l =uD;u wvSr;f csi;f vSr;f vmaew,f? a*: ZDvmaumif=uD;waumifvdk ausmufcw J ;Hk ESihf
vSr;f ayguv f u
dk w
f ,f?
atmifrif;? ? “ wu,fbJ tJ'v D jdk zpfrmS vm;´”
awZ? ? “ r[kwb f ;l nDav;? araru igw@dk olrsm; toufudk rowf
apcsiw f m? tcktrd af jr‡mifuo dk wfwmvnf; ararr=uKdub f ;l ”
atmifrif;? ? “ ajymvk@d &rvm;? tjyifrmS vnf; 'Dvrdk jzpfEidk b f ;l vk@d ?”
awZ? ? “ tvum;ygumG / bDv;l awG/ ewfawGqw dk m tjyifrmS wu,f
r&Syd gb;l ? ”
atmifrif;? ? “ rif;b,fvdk odv´J ”
Luminary Magazine Volume 4,No.7 105

105
awZ? ? “ ewfawG[mvnf; vlawGeJ@t&G,fwlwlyJ? wcgw av
i,f&ifvnf;i,fr,f? =uD;&ifvnf;=uD;Ekdifw,f? odyfruGmygbl;uGm? araru igwkd@
aemuf'v D rdk vkyaf tmif ajcmufwmygumG ? bmvnf; rif;a=umufomG ;o vm;´”
atmifrif;? ? “ra=umufygb;l ? ”
awZ? ? “ [kwyf gw,f/ rif;a=umufaewmyg?”
atmifrif;? ? “ r[kwfygbl;? tJ'DbDvl;u ig@ukdrjrifatmif b,f rSm
yk e f ; &rvJ / 'grS r [k w f & if v J xG u f a jy;&if v J &wmyJ r [k w f v m; ” ajymajymqk d ES i f h
atmif r if ; ok w f a jcwif j yD ; oG m ;vk d u f w m 4bavmuf a vmuf a0;oG m ;w,f ? awZ
atmif r if ; aemuf u k d tajy;vk d u f o G m ;jyD ; atmif r if ; yk c k H ; uk d trd t &uk d i f v k d u f w ,f ?
tuk=d uD;avoHEiS hf “ igw@dk aeyl=uD;xJrmS 'Dvb dk aJ v#mufajy;ae&if tylv#yjf yD; ao vdrrfh ,f?”
r[mAE<Kvvrf;ay:rSm bwfpu f m;=u;D awGajy;aew,f? bwfpu f m;xJ rSmvnf; vlawGtjynf?h
tjyifrmS vnf; wGaJ vmif;ckad e&wJv h al wGvnf; trsm;=uD;? ql;avbk&m;=uD;&J@ teD;em;rSm&Sw d hJ
taemf&xmvrf;r=uD; wzufwcsufrSm rdef;r=uD;awG/ a,mufsm;=uD;awG tvkyfqif;vkd@
tdrjf yef=uw,f? wcsK@d aomvlawG [m naeykid ;f vrf;ab;qkid af v;awGziG zhf @dk jyifqifae=uw,f?
wa,muf E S i f h w a,muf vuf u k d i f x m;&if ; bwf p f u m;awG wa0ga0gql n H
ajy;vGm;aewJh vrf;r=uD;ukd jzwfajy;=uw,f?
ql;avbk&m;=uD;&J@ ajc&if;ukda&mufawmh olwkd@ajcvSrf;awG aES;vmw,f?
aA'ifq&mawG/ bk&m;&Scd ;kd enf;pmtky/f pdyyf w k ;D awGa&mif;wJh qkid t
f csK@d ujdk zwfausmf vmw,f?
avSum;xpfawG wxpfcsif;vSrf;wuf&if; yef;qkdifukdvkduf&Smrdw,f? yef; qkdifawG@awmh
yef;qkid u f tbGm;=uD;u olw@dk nt D pfuEdk pS af ,mufudk jyKH;jyD;=unfah e w,f? t0ga&mifyef;awG/
tjzLa&mifyef;awGudk aoaocsmcsma&G;jyD; yku d qf aH csvu
kd f w,f?
awZpdwfxJukd tdrfajr‡mifawG jyefa&mufvmw,f? atmifrif;pdwfxJrSm awmh
ewfbDvl;t=uD;=uD;awG tjyifbufrSmwu,f&Sdaew,fqkdwmyJ? bk&m;&ifjyif awmfrSm
vlawG[mxkid jf y;D &Scd ;dk ae=uw,f? bk&m;ajc&if;vrf;ray:rSm ajy;aewJb h wfpf um;=u;D awGw;D wJh
[Ge;f oHqn l pH mG =um;&w,f? aumifrav;awG pum;azmifz@JG jyD; avSum;xpfudk tajy;tvGm;
wufvmaewmawG@&w,f? nDtpfukdESpfa,muf wdwfqdwfpGm a&S@ukdtenf;i,fwkd;&if;
yef;awGuyf/ qDrD;xGef;/ tar$;wkdifxGef;=uw,f? awG@ygjyD/ Ak'<jrwfpGmbk&m;? ol@ukdikH@jyD;
jyKH;jyKH;=u;D =unfah ew,f? awZaumif;aumif; odw,f? jrwfpmG bk&m;u ukvm;jynfuvmwm
jzpfw,f? bk&m;vnf; uav;t &G,fjzpfcJhbl;w,f? rif;om;wyg;jzpfcJhvkd@ bk&m;vnf;
trJvkdufcJhbl;rSmyJ? csrf;om =uG,f0r_awGukd pGef@v$wfjyD; w&m;a'\emawGa[m=um;zkd@
ul;ajymif;oGm;cJhw,f? awZpOf;pm;=unfhw,f? rif;om;[m a*gwrbk&m;rjzpfcifawmh
106 Luminary Magazine Volume 4,No.7

106
trJvu dk w f t hJ cg av;ypfz;l rSm trSeyf ?J awZ[m bk&m;&J@acsmarG@oef@pifaewJh rsuEf mS awmfudk
zl; ar#m&f if; 0rf;enf;ovkcd pH m;vm&w,f? wHawG;awG jrKdcsvu dk &f if; acgi;f ik@H omG ;w,f?
'l;axmufcsvu dk &f if; rsuEf mS a&S@rmS vufz0g;ESpzf ufupdk x k m;jy;D uefawmh vku d w
f ,f?
nDi,fatmifrif;vnf; awZvkyfovkdvkdufvkyfw,f? okH;=udrfwdwd? vlawG bk&m;&Sdckd;&if
ok;H =udrw f w d d uefawmh=uw,f? trsm;enf;wl vky=f uw,f? bk&m;=uD;qDu xGuv f mwJth cg
ajcvSr;f awGenf;vmjyD; nDtpfnED pS af ,mufpum; rajymjzpfbJ wdwq f wd af ew,f?
aA'if q &mawG q k d i f w k d @ trS w f w &ypP n f ; awG a&mif ; wJ h q k d i f a wG u k d ausmf
jzwfvmcJhw,f? olwkd@ESpfa,mufrSm pmuav;v$wfzkd@ ykdufqHtydkrygayrJh/ =udrfjcif;xJ u
pmuav;awGukd c%ai;=unfhaerdw,f? 'DvkdeJ@tjyef jrKd@xJjyefa&mufawmh qlnHoHawG
jyef=um;vm=u&w,f? pum;wvkH;rSrajymbJ puULa&mif;wJhqkdifawG taygifqkdifawG/
xk d i f c k H a o;ao;av;awG r S m xk d i f j yD ; vuf z uf & nf a omuf & if ; tjiif ; yG m ;aewJ h
ukvm;tzk;d =uD;awGudk awG@&w,f?
bk&m;ausmif;uefoGm;jyD; jyefwJhtcgwkdif; pdwfxJrSm t&m&mukd tav;t euf
xm;wwfvmjyD; pdwfxJrSmvnf; ayghyg;vef;qef;aew,f? c%t=umrSm pdwf xJrSm
avjyif;wckwu dk cf wfomG ;ovkd jzpfomG ;w,f? “ igw@dk aemufb,fawmhrS ol rsm;touf
rowfawmhb;l uGm?” acguq f aJG =umfe@H ar$;ar$;av; ESmacgi;f xJa&muf vmw,f? atmifrif;u
“ ajymvkd@r&bl;/ jyefvkyfcsifvJ vkyfrSmbJ? ” ajymawmh awZ atmifrif;&ifbwfukd
wGe;f vku d w f ,f? “ araru igw@dk &J@ avmufav;cGudk jyefay;rSm r[kwaf wmhb;l uG”?
wjznf;jznf;ESifh ajcvSrf;awGoGufvmw,f? [if;e@HawG/ bwfpfum;rD;ckd;e@H awG/
bwfpfum;u ususef&pfwJh qDeH@awG&vmw,f? “ odyfrylawmhbl;aem” ajym ajymqkd
nDtpfuEdk pS af ,muf tdrzf ufudk ajy;=uawmhw,f? olw@dk jrKd@ta=umif;ukd jyefowd&w,f?
oabmusp&maumif;wJh jrKd@emrnfyJ? “ &efukef”? [kwfw,fav? &efawGukefoGm;wm
b,favmufaumif;ovJ? vGwv f yfrt
_ &omukd jyefcpH m;vm& w,f? 5bavmufavmufa0;wJh
tdrzf ufudk zkeaf wGxaewJ=h um;rSm iSuEf pS af umif xyso H ef;oGm;=uw,f?
arar[m ol@pu dk cf if;xJrmS opfcyG ef;awGudk a&avmif;aew,f? ararhrsuf ESm[m
reuf w k d i f ; bk e f ; awmf = uD ; awG qG r f ; cH = uG v mwk d i f ; qG r f ; avmif ; aepOf tazh t wG u f
owdw&aumif;r_ukokdvfjyKaeus rsufESmrsKd;jzpfygw,f? yef;awGxJrSm r&rf; apha&mif
yef;rsm;[mxl;jcm;pGm zl;yGiahf e=uygw,f? arar&J@ tjrwfE;dk qk;H r&rf;aph a&mifyef;rsm;[m
awmxJ r S m tavh u sayguf w mxuf yd k v S y gw,f ? yk d u f u G e f t pyf av; tk y f x m;vk d @
aea&mifjyif;jyif;rcH&ay? naecif;csed f a&mufjyrD @dk aumif;uif=u;D [m r&rf;apha&mif yk;d ydwpf =u;D
jzef@csxm;ovkd vSyaeygw,f?
Luminary Magazine Volume 4,No.7 107

107
awZ[marar&J@ v#K@d 0u S cf suaf wGudk odyof cd siaf ew,f? ararigw@dk vyk f wmawG
b,fvrdk sm; vkyjf yD;odomG ;wmvnf;? OD;wk;d atmifursm; jyefwidk w f mvm;´
“ r[k w f b l ; / rif ; &,f atmif r if ; &,f twl w l x G u f o G m ;&if r[k w f w m
wckcv k yk af wmhr,f/ ig&h @J vnfyif;aemufem;u v_yo f mG ;w,f? tJ'ge@J igow d m? igajymjyD;bJ?
igah cgi;f xJ wckcak &mufvmvk@d igrif;eJ@atmifrif;ukd vku d &f mS wm? rif;wk@d bmvkyv f yk f igo&d
rSmbJ? igrif;wkd@tarbJ? rif;wkd@[m nDtpfukdt&if;awGbJ? b,fawmhrSrarheJ@? igwkd@[m
rjrif E k d i f w J h = uKd ; awG axmif a ygif ; rsm;pG m ES i f h csnf xm;=u w,f ? tJ ' D = uKd ; awG [ m
rsupf Ed iS rhf jrifEidk b f ;l ? zk;d zk;d ig;r#m;wJh yvyfpwpf=uKd;vkd odycf idk f wJ=h uKd;vm;´ b,fv=dk uKd;rsK;d vJ´
arar jyKH;vku d w f ,f?
“ oGm;--- oGm;upm;=uawmh? at;-- 'gayrJh igrmS xm;wm b,fawmh rSmrarhe@J ?
avmuf a v;cG q k d w m o&uf y if u o&uf o D ; cl ; zk d @ bJ o k H ; ?” atmif r if ; vG e f cJ h w J h
wES p f a usmf a vmuf u yk Z G e f a wmif b uf v #Kd @ 0S u f u d p P E S i f h o G m ;wk e f ; arh u sef c J h w ,f ?
b,fvv dk yk &f rvJ´ tckawmh nDtpfuEdk pS af ,muf avmufav;cGwvufbJ &Sw d ,f?
nDtpfukdESpfa,muf tdrfajr‡mifawG rowfawmhyg? awZ[m jcHpnf;&kd;ay:
rSmwifxm;wJh ykvif;awG/ o&ufoD;awG rypfawmhyg? oltdrfacgifrkd;ay:rSm av;cGukd
t0wfEiS v hf aHk tmifxw k /f om;a&uGi;f rsm;pGmESihf av;cGyrHk ayguaf wmhatmif &pfywf xm;w,f?
atmifrif;rjrifatmif odr;f xm;vku d w f ,f?
atmifrif; b,fawmhrS rawG@atmif ae&mc%c%ajymif;xm;w,f? awZpdwx f rJ mS
atmif r if ; ol @ uk d ol @ &J @ av;cG E S i f h y pf r S m od y f a =umuf w ,f ? uk d , h f a vmuf av;cG E S i f h
uk d , f h u k d j yef y pf w muk d rcH c sif y g? xrif ; 0k d i f ; rS m bmtoH r S xG u f r vmyg? ar aru
atmifrif;&J@xrif;yef;uefxJukd [if;awGESpfZGef;xyfxJhay;aew,f? awZpdwf xJrSm
'Dae@xrif;pm;&wm vk;H 0cHwiG ;f rawG@yg?
awZ? ? “ atmifrif; igxifw,f/ rif;vkyw f mawG[m rSm;aejyDxif w,f? ”
atmifrif;? ? “ at;-- igpw d rf aumif;bl;? ”
awZ? ? “ rif;oGm;r,fq&kd if rif;rSm;oGm;r,f? ”
atmifrif;? ? “ igwk d @ aoaocsmcsm aqG ; aEG ; cJ h = ujyD ; jyD ? igh r S m a&G ; p
&mvrf;ruseaf wmhb;l ? igomxGurf oGm;&if tdrrf mS bJ azazhvb dk J ikww
f w
k x
f idk jf y;D tzrf;cH&rSm?
rif;a&m odyftajctaeraumif;bl;? rif;odyft&JpGef@vGef;w,f? rif;[m rif;tajcaeukd
em;rvnfao;bl;? ”
awZ? ? “ tJ'v D qkd &dk if rif;wae&m&mrSmbJjzpfjzpf c%avmufyek ;f aevku d af yg?h
rjzpfb;l vm;? rE aW v;jzpfjzpf/ ppfuidk ;f jzpfjzpf bk&m;ausmif;uefawG trsm;=uD;&Sw d ahJ e&mrSm
108 Luminary Magazine Volume 4,No.7

108
uk&d if0wfjyD;uk, d af &mifazsmufaevku d af yg?h bke;f =uD;awG[m wjcm;ausmif;om;awGuv dk nf;
'DvkdbJ 0Sufay;=uwmyJ?tajctae odyfraumif;awmhbl;? rif; -- azazajymcJhwmawG
arhaejyDvm;?”
atmifrif;? ? “ awmfjyD awZ? xyfrajymeJ@awmh?
tcktajctaeawG[m azaz&Sdwkef;uvkd r[kwfawmhbl;? trsm;=uD;ajymif;vJoGm jyD?
azazhpum;[m trSeyf ?J rif;rSwrf d OD;rvm;? aoewfuu dk idk jf y;D ppfwu dk wf m tm%m&Siq f efw,f
qkw d mav?”
atmifrif; pm;jyD;om;yef;uefudk tm;ESiw hf eG ;f xkwv f udk v f @dk xrif;pm;yGaJ y: uae
atmufuu dk svv k rk mS awZu zrf;xdr;f vku d w f ,f? “ awmfawmh igw@dk tazh ta=umif; rajym
eJ@? taz[m olw@dk owfv@dk ao&wmr[kwv f m;? tcktyk cf sKyfae wJh ppftpk;d & rajymif;rjcif;
vlb,fEpS af ,muf xyfao&OD;rSmvJ?”
awZ? ? “ igar;aewmvnf; 'gbJav? jiif;aevkd@vnf; tykdyJ? tajz a&m/
ar;cGe;f a&m twlwyl ?J 'Dru dk a&pDqw dk m ta&;=uD;qk;H yJ? tJ'gudk &atmif vky&f r,f?”
a':pENm[m E_wcf rf;tpku H dk wif;wif;usyu f syf ydwx f m;w,f? b,fvb dk J jzpfjzpf
'Dnt D pfuEdk pS a,muf uk, d b hf 0uk, d f qk;H jzwf=u&r,f? pm;yG0J idk ;f tpGe;f ukd pdwf raumif;pGm
ararpkduf=unfhaew,f? awZ&ifxJrSm wif;wif;usyfusyf cHpm;vm& w,f? awZvnf;
em;vnfw,f? ararhvkdbJ atmifrif;ukd e,fpyfukdxGufoGm;zkd@ tm;ray;csifbl;? 'gayrJh
atmifrif;vGwzf @dk vrf;[m 'Dvrf;bJuseaf wmhw,f? a&G;p &mvrf;r&Sb d ;l av?
arar[m atmifrif;&J@ vufarmif;ukd wif;wif;usyfusyf qkwfukdifvkduf &if;
wkd;wkd;av;ajymvkdufw,f? “ ukd;em&D xkd;awmhr,f?” Armjynftxufbufukd oGm;rJh
bwfpu f m;ukd trDvu dk jf y;D ausmif;uoli,fcsi;f awGEiS hf csed ;f xm;wJah e&moGm; &r,f r[kwv f m;?
tJ'o D il ,fcsi;f ausmif;om;awGEiS hf ,k;d ',m;e,fpyfpcef;ukd ta&mufomG ;&rSm? rJaqmufudk
a&mufatmifomG ;&r,f?
atmifrif;? ? “awZ bmbJjzpfjzpf igomG ;&awmhr,f? rif;awmh vku d cf v
hJ @dk
rjzpfb;l ? 'DrmS ae&if; ararhudk apmifah &Smuf&r,f?”
awZ? ? “ ig- Armjynf r S m bJ a er,f ? 'g[m igh E k d i f i H ? igarG ; wJ h a e&m”
awZuk, d u fh u
dk ,dk f ,k=H unfw,f? o&Jabma=umifv@dk aecJw h mr[kwb f ;l ? 'Dtrd u f dk vnf;
rcGcJ sibf ;l ? ararhuv dk nf; rcGEJ idk o f vk/d tcspq f ;Hk oZifuv dk nf; rcGEJ idk yf g? cspjf cif; arwWmawG/
oHa,mZOfawGa=umifh o&Jabma=umifvdk rh [kwb f ;l ? oZifEiS ahf emuf ESpEf pS af vmufq&dk if
vufxyf=ur,fv@dk wkid yf ifxm;w,f? wu,fv@dk oZifvu dk cf &hJ if awmh olvnf;atmifrif;vkd
awmckdjzpfrSmbJ? 'gayrJh oZifrdbawGu cGifhjyKrSmr[kwf bl;? e,fpyfqkdwm awmeufjyD;
Luminary Magazine Volume 4,No.7 109

109
c&D;=urf;w,f? odyyf ifyef;r,f? tE &W m,fawGvnf; odyrf sm;w,f? odycf sppf &maumif;wJh oZifu
t=urf;rcHEidk b f ;l ? awmawG/ awmifawG=um;xJ ajy;vku d /f v$m;vku d rf jzpfEidk b f ;l ? oZift h om;awG
yef;yGiahf v;vkd odyEf ;l nHah ysmah jymif;vSygw,f?
atmif r if ; aemuf u d k wywf v S n f h v k d u f w J h t csd e f r S m awZ[m xk d i f c k H a y:u
qif;vdu k w f ,f? atmifrif;[m tckcsed x f d tcsp&f qk;H nDi,f r[kwv f m;? tckcsed u f pjyD; olw@dk
wa,mufudk wa,muf umuG,Ef ikd =f uawmhrmS r[kwb f ;l ? awZ{nfch ef; xJrmS atmifrif;ukd
apmifhaevkdufw,f? atmifrif;wHcg;0ukd a&mufaejyD; ausmykd; tdwfwvkH;ausmrSm
vG , f x m;w,f ? vuf a umuf w uG i f ; / qG J = uKd ; wuk H ; / araru atmif r if ; &J @
*si;f *suu f uftw d xf rJ mS tyfcsn=f uK;d ESihf aoaocsmcsm xk;d jy;D xJx h m;w,f? rdom;pkyidk q f idk af om
aemufq;Hk a&$awGb?J “aeOD;/ c%apmifOh ;D ” awZajymvku d &f if; tdraf y:ukad jy;wufomG ;w,f?
jyef q if ; vmawmh tnKd a &mif td w f u av;ES i f h y wf x m;jyD ; om;a&yif a wG E S i f h
&pfywfcsnaf ESmifxm;wJh ypPn;f av;?
atmifrif;? ? “ bmvJu/G ta&;w=uD; ay;p&muvJ´
awZ? ? “ rif ; awmxJ a &muf r S zG i f h = unf h a ygh u G m / rif ; twG u f wu,f
tvkdtyfqkH;t&m jzpfvmrSmaocsmw,f? ta&;ay:usnfqefayghuGm? ”awZ&,f
armovkad jymvku d af yrJh vnfacsmif;xJrmS a&qmovkd tmacgiaf jcmufuyfae w,f?
tck v nf ; awZ wa,muf w nf ; usef & pf c J h &OD ; rS m bJ ? tazwk e f ; uvnf ;
cHpm;csut f wlwb l ?J 'gayrJh 'Dwcg[m taztzrf;cH&wJt h csed w f ek ;f uESihf rwlb;l ? taz[m
ppfwyfuzrf;oGm;wm? atmifrif;u awZukdcGJjyD;xm;cJhwm? ol@&nf&G,f csufawGtwGuf
atmifrif; awZukcd se&f pfcw hJ m? awZ bmrSrwwfEidk af wmhyg? ol@ pdwx f rJ mS ol[m atmifrif;ukd
opPmazmufro d vkd cHpm;rdwmtrSeb f ?J ol@naD tmif rif; ol@uzkd ufjyD; E_wq f ufcsed rf mS awZ
“ rif;ukd igcspfygw,f”qkdwmukd atmifrif; em;em;uyfjyD; ajymvkdufygw,f? atmifrif;
bmrSjyefrajymEkdifcJhyg?
ol@nD -- tr$mavmufcsp&f wJh nDav;/ wHcg;ukjd zwfjy;D jcx H uJ xGuo f mG ;jy?D rsupf t d pkuH dk
rSwv f u dk &f if; wa&G@a&G@a0;oGm;wJh atmifrif;&J@ ajcoHub dk J em;pGiahf e rdw,f? pum;odyrf sm;wJh
vli,fwa,mufxu G o f mG ;wJh “ zvyf/ zvyf” qkw d ahJ jcoH awG[m wjznf;jznf;eJ@ wk;d wk;d oGm;vkd
h r=um;&awmhovkd awZcHpm;rdw,f? awZ rsufpdukd tomt,mzGifh=unfhrdw,f?
rsuf p d w rS d w f t wG i f ; rS m t&m&m[majymif ; vJ cJ h y gw,f ? pmwk d u f a owW m ay:rS m
va&mif E S i f h t xD ; usef p G m yG i f h a ewJ h opf c G y ef ; av;[m taraysmuf o G m ;vk d h
use&f pfwu hJ av;i,fyrm odrif ,ftm;EG@J use&f pfaew,f?
tpdr;f a&mifEEk k orf;aewJh tdraf jr‡miftjrD;av; eH&=H um;ukd wd;k 0ifaysmuf uG,o f mG ;jyD;
110 Luminary Magazine Volume 4,No.7

110
ukwifay:rSmxkid af e&if; xk;d xm;wJah rmfzif;t&Sed u f w&dy&f yd w f ufaejyD; &ifxrJ mS wvSyv f yS Ef iS hf
avxJrSysHae/ v$ifhar#maeovkdbJ? awZrsufpdxJrSmawmh tjyifu aumif;uifjym=uD;ukd
jcm;xm;wJh oHwkdiftacsmif;awGukdbJ pdwfnpfpGm ai;=unfhaerdw,f? i,fi,fwkef;u
tdyfcJhwJhtdyf,mukd owd&rdw,f? ukwifatmuf rSm awZodyfwefzkd;xm;jyD; tm;uswJh
azazh"gwyf /Hk tzk;d ay;cJw h hJ epfrygwahJ zmifwed f wacsmif;/ rsupf yd pHk yH gwhJ a'gi;f &J@tar$;awmifwpk/H
azazrokH;jzpfvkd@ odrf;xm;cJhwJh umAGefayygtvdyfav;wckxnfhxm;wJh oHAl;av;[m
awZES i f h a tmif r if ; wk d h nD tpf u k d td y f w J h t cef ; xJ r S m tck x uf x d & S d a eOD ; r,f ?
awZrSwfrdao;wmu tJ'DoHAl; av;[m 1988 Ekd0ifbm 29&ufae@txd awZESifhtwl
&Scd yhJ gw,f?
bmjzpfv@dk vnf;qkad wmh tJ'n D q,fem&Dcw JG w d rd mS ppfaxmufvrS ;f a&;o rm;awG
awZ&J@wHcg;ukd w'kef;'kef;ESifh xkaejyD; wHcg;twif;zGifhckdifaewJhtcsdefrSm awZ [m
tJ'o D AH ;l av;ukd ESar#mwooESihf ai;jyD; =unhaf ecJw h t hJ csed f jzpfygw,f?
tJ'o D AH ;l av;xJu aysmufq;Hk aewJh ypPn;f av;[m awZtckvdk tzrf;rcH
&cif wvavmufu nDtpfuEdk pS af ,muf cGcJ mG jcif;txdr;f trSwEf iS hf awZ atmif rif;ukd
ay;vk d u f w J h avmuf a v;cG w vuf j zpf y gw,f ? awZ&J @ tcspf a wmf 0k d i f y k H p H o pf
om;aumif;aumif;ESifh xGif;xm;wJh av;cGav;/ awZi,fi,fuwnf;u ukdifvmcJhwJh
av;cGav;rSm zkeaf wGawmif wufaeOD;r,fxifw,f?
azazhukd zrf;oGm;wkef;uvkdbJ awZukd zrf;awmhvnf;twlwlyJ? acgif;ay:
ukdqeftdwftvGwfpGwfjyD; =uKd;wkwfjyD; um;&J@=urf;jyifay:ypfxm;cJh=uw,f? vnfyif; ukd
ppfzed yfEiS zhf x d m;w,f? a':pENm[m rD;zkad csmifxu J pm;yGcJ rHk mS wdwq f wd jf idro
f uf pGmxkid &f if;
use&f pfcw hJ ,f? 'g[mtrSeyf ?J awZtzrf;cH&&if ararb,fvv dk yk jf yD; useaf ecJrh ,fqwdk mukd
awZ rjrifapcsiw f mtrSeyf ?J
'Dw=udrf[m a':pENmb0twGuf yxrOD;qkH;vkyfcJhbl;wJh tvkyfyJ? a=uG uGJpGm
atmf[pfikda=uG;rdw,f? pdwfxJrSm 'Dwcgawmh rsKdodyfrxm;awmhyg? aocsm wmuawmh
a':pENm&J@io dk uH kd =um;ekid w
f o
hJ l wa,mufrrS &Sad wmhb;l r[kwv f m;? b,forl S r=um;Ekid af wmhwm
aocsmrSawmh atmfirdk jd yDayg?h
qufvufaz: jyygrnf
Roland Hardy (c) armif a rmif v wf

Luminary Magazine Volume 4,No.7 111

111
Edik if aH &;tawG;tjrif

'Da&jrifoh pf
jroef;wif h

jrefrmhq&kd ,
S v
f pf vrf;pOfygwD vufxuf/jrefrmhwyfrawmftrnfcH ppftm%m&Sirf sm;rS xkwaf 0cGifhjyK+yD;aemuf
ydwfyif wm;jrpfjcif;cH&aom q&mjroef ; wif h . 'Da&jrifhopf (armfpDwkef; ESifh w&kwaf wmfveS af &;)
pmtkyftm;/ tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm; taejzifh vufawG hb0 w&kwfjynfawmfvSefa&;ESifh
cH,jl zwfoef;r_rsm;udk pmzwfow l kd h avhvm od&EdS ikd af p&ef tcef;quftjzpf azmfjyvku d yf gonf//
(pma&;ol. rdom;pkEiS hf qufo, G af &; cufco J jzifh today;jcif; r&So
d nfukd cGivhf w
$ af y;yg&ef
awmif;yeftyfygon)f

,cifvrStquf
1935 ck =o*kwv f uke/f pufwifbmvqef;wGi/f wyfeaD wmfonf/ *syefukd wdu k &f ef/
ajrmuf y d k i f ; ok d @ quf I / csD w uf o nf ? vuf s mES i f h vuf 0 J a wmif y ef r sm;cG J x m;+yD ; /
ppfa=umif;wa=umif;wGif/ wyfom; (30000) rS (35000) xd ygonf? vufsmbuf
ppfa=umif;wGi/f yxr ppfrsuEf mS wyfrawmfrS yxrESihf wwd, wyfrawmf tpkrsm; ESi/hf
(use;f ud@k axmif. wyfrsm;jzpfaom) pwkwˆ ppfrsuEf mS wyfrawmfr/S trSwf (30) wyfrawmf
tpk r sm;ygonf ? vuf 0 J p pf a =umif ; wG i f yxrppf r suf E S m wyf r awmf r S / yÌr ES i f h
e0rwyfrawmftpkrsm;ESifh pwkwpˆ pfrsuEf mS wyfrawmfr/S trSwf (31) ESifh (32) wyfrawmfw@kd
yg0if=uonf?
vufsmbuf ppfa=umif;wGif armf/ csLtifvikd ;f ESihf aygvpfAsK&d0k if trsm;pk yg =uonf?
vuf0b J ufppfa=umif;wGif use;f ud@k axmif/ csLaw;ESihf vsLykcd si;f wd@k yg=uonf
112 Luminary Magazine Volume 4,No.7

112
xdt
k csed f use;f ud@k axmif. tE &W m,fonf/ wjznf;jznf; }uD;vmae+yD? ol@
aemufwiG f awmifw h if;o!f/h vufeufuikd w f yf&o dS nf? ol@ppfa=umif;onf/ armfuyG f uJo!f/h
ppfa=umif;xuf/ tm;aumif;onf? armf. tm;enf;aom ppfa=umif;udk 0ifjzwfum/
armfESifhaygvpfAsK&kd wzGJ@vHk;udk zrf;+yD;/ ygwDESifhwyfrawmf. acgif;aqmif ae&modk@
wuf,El ikd o f nf? od@k r[kwv f #if armfh ppfa=umif;udk &efov l ufwiG ;f ydwrf d atmif yd@k Eikd of nf?
armf. ppfa=umif;onf/ qGeyf efa'oudk jzwf&rnf? qGeyf efukd jzwf v#i/f xdak 'oxJwiG f
tcdik t f rm wyfpaJG eaom/ ulrefwefwyfawG=um;u jzwf&rnf
armf.wyfrsm;onf/ wvcef@em;+yD;o!fhwdkif/ tm;rjy!fh=uao;? c&D;&Snf
csw D ufyaJG =umifh csed @J qJ &S=d uao;onf? ,ckwikd f csed @J armyef;aeo!fh wyfrsm;jzifh ul rifwef
ppfa=umif;udk/ azmufxGufum ajrmufbufodk@ csD&awmhrnf? armf. wyfrsm; onf/
&GmvH;k u|wf xGuaf jy;=uaom/ wdbuf&mG rsm;wGif pcef;cs=u&onf? armfu tdrrf sm;xJr/S
rnfo!fh ypPn;f udrk #/ r,l&[k ol@wyfom;rsm;udk trde@f xw k of nf? pnf;urf;azmuforl sm;udk
ypfowfonf? &GmjyifbufwiG f &dwcf ge;D qJqJ *sKH cif;}u;D rsm; udk awG@&onf? armf.wyfrsm;onf/
xGufajy;aeaom &Gmom;rsm;twGuf/ *sHKrsm; udk &dwfay;cJh=uonf? wvif;rsm;wGif
yHak y;cJ=h uonf? olw@kd ,laom ypPn;f rsm; t wGuf ydu k q
f rH sm;xm;ypfc=hJ uonf? od@k &mwGif
olw@kd wiG f qefr&S?d tom;r&S?d qm; r&S?d qm;r&So d !fth wGuf ydI k 'kuaQ &muf=u&onf?
*sKH aphjyKwfukd qm;rygyJ aomuf &ojzif/h Adu k ef m=uonf? wyfom;wOD;u/ tdrw f tdrw f iG f
0ufoa&rsm;awG@ojzif/h jyKwfpm;onf? armfvnf; xdk 0ufoa&jyKwfuykd if aomufonf?
Tod@k jzifh wyfeD awmfonf/ 0ufoa&jyKwfuykd if/ pm;aomufvmcJo h nf?
qGefyefe,fxJodk@ a&mufv#if/ rdkifaygif;rsm;pGmus,fo!fh/ pdrfhawm}uD;rsm;udk
jzwf&onf? pdrahf jrawGu/ eif;vdu k v f #i/f u|o H mG ;onf? &$@AH u G xf w
J iG ef pfI/ trsm;t jym;
aocJ=h uonf? qGeyf efem;od@k a&mufv#i/f ulrifwefw@kd u armf. ppfa=umif;udk !Syw f ukd o f nf?
TwGif jy\emw&yf ay:vmonf?
usef;udk@axmifESifh armf. ppfa=umif;ESpfa=umif;onf/ ajrmufbufodk@ csDvm
cJ=h uonf? armf.wyfu jrpf0gjrpf. ajrmufbufo@kd a&mufomG ;onf? use;f ud@k axmifu
ola&mufo!ft h csed w
f iG /f jrpfa&v#H I/ rul;Edik [f q k ukd m/ awmifbufurf; wGif use&f pfco hJ nf?
TwGif use;f ud@k axmifu ol@wyfrsm;udk awmifbufo@kd jyefqw k f um armhw f yfrsm;udv k nf;/
jrpfujkd zwfI/ jyefqw k cf &hJ rnf[k trde@f ay;onf? TwGif armfw h yfrS wyftcsKd @u awmifbufo@kd
jyef q k w f v d k = uonf ? ajrmuf b uf w G i f bmr# pm;p&mr&S d ? awmif b uf w G i f /
Zufc|rfjynfe,fxJokd@/ jyefqkwf&v#if/ xrif; aumif; aumif;pm;&rnf? xdk@a=umifh
armf.ppfa=umif;wGi/f tkyrf Edik f xde;f r& jzpfuek o f nf? wcsKd @wyfawGu/ jyefuek =f uonf?
Luminary Magazine Volume 4,No.7 113

113
tvmwke;f uuJo h @kd yif pdrahf jrawG/ AGuaf wm}u;D awGuakd usmI f / jyef=uonf? jyefqw k &f mwGi/f
use;f ud@k axmifEiS t hf wl/ csLaw;ESihf vsK ydck se;f wd@k vnf; ygomG ;=uonf? rdryd gomG ;&jcif;rSm
use;f ud@k axmifu “aoewfjzifh awh” I ac:aoma=umif/h ygomG ;&onf[k csLaw;u aemifwiG /f
tar&duef owif; q&mr t*~epd ruf'af vudk ajymjyonf? od@k jzifh armf. aemufwiG f
wyfom; (8000) cef@om useaf wmhonf? wyfom; (22000) ausmo f nf/ armf. trde@f u/kd
zD qefum use;f ud@k axmif. wyfrsm;ESit hf wl/ jyefv! S o hf mG ;=uonf?
“olwdk@ jyefvS!fhukef=uawmh u|efawmfwdk@wawGyJ usefawmhw,f? awm
}u;D rsurf x J rJ mS bmrSpm;p&mr&Sb d ;l ? jrufawm}u;D awGu qifw&yfavmufrubl;? uGi;f pyfrmS /
&Gmuav;wcsKd @ wav awG@yg&@J ? 'gayrJh &Gmom;awG r&Sad wmhb;l ? xGuf ajy;uke=f u+yD? OuUX
armfu bmudrk S r,l&bl;wJ?h u|eaf wmfw@kd [m OuUX armf&@J rsuEf mS udk =u!frh w d ,f?
&JabmfawG jyefvS!fhoGm;wmudk =u!fh+yD;/ armf awmfawmf pdwfxdcdkufaeyHk&w,f?
u|eaf wmfw@kd vJ w&H;k &H;k jyefv! S ahf ewJ/h wyfawGukd =u!f+h y;D / pdw"f mwfusvm=uw,f? a&S@rmS
awmif a wG trsm;}uD ; ausmf & tH k ; r,f ? wd k u f y G J a wG eJ @ wd k ; tH k ; r,f ? pm;p&mvJ
ajrmufbufoGm;av &Sm;avyJ? &Jabmftawmfrsm;rsm;rSm 0rf;udkufvdk@ twkef;t&kef;
aouke=f uw,f?
“OuUX armfu ‘oGm;csio f l oGm;yaph’ vd@k ajymw,f? yga&S qdw k hJ &Gma&muf awmh/
u|eaf wmfw@kd tpnf;ta0;wck vky=f uw,f? OuUX armfu ‘b,fEh , S vf J &Jabmfw@kd
jyefv! S chf sio f vm;’ vd@k ar;w,f? u|eaf wmfw@kd ol@rsuEf mS udk ai;=u!fh ae=uw,f? OuUX
armf[m u|efawmfwdk@eJ@ aoruGm/ &SifruGm twl&SdcJhw,f? u|ef awmfwdk@eJ@twl/
ajcvsiaf v#mufcw hJ ,f? xrf;pifay:udk a,mifv@kd awmif rwufb;l ? ol@twGuf ay;xm;wJh
xrf;pifukd 'g%&f m&wJh &JabmfawGukd ay;w,f? u|eaf wmf wd@k u ‘u|eaf wmfw@kd b,fawmhrS
aemufa=umif; rjyefb;l / OuUX armfe@J twl/ a&S@ udk wdu k rf ,fv@kd ’ atmf=uw,f? 'Dawmh
OuUX armfu ‘olw@kd jyefvm=urSmyJ// igw@kd qD jyefvm&rSmyJ? olw@kd jyefvmEdik af tmif/ igw@kd u
vrf;&Si;f xm;&r,f? olw@kd jyef vmEdik af tmif/ vrf;cif;ay;xm;&r,f’ vk@d OuUX armfu
ajymw,f? ajymwJt h wdik ;f yJ u|eaf wmfw@kd [m a&S@wuf+yD;/ &efoal wGe@J wdu k yf }JG uD; wyGu J /kd
wduk vf u kd &f w,f?”
xdw k ukd yf rJG mS vwfZ;D ud;k awmif=um;wdu k yf jJG zpfonf? cseaf u&Sw d .f t aumif;qH;k
wyfr;_ jzpfo/l [lqeG ef efu wyfom; (40000) jzifh xdak wmif=um;rS ydwI f / apmifo h nf?
wyfeaD wmfonf/ 'g;vGwrf sm;/ vSrH sm;tygt0if/ &&mvufeufjzif/h ulrif wef jrif;wyfukd
0ifwu kd o f nf?
“u|eaf wmfw@kd [m &efou l /kd tydik ;f ydik ;f ckwxf pfypf=uw,f? u|eaf wmfw@kd ukd b,forl S
rwm;Edik b f ;l ? wnvH;k wdu k w f m reufvif;awmh u|eaf wmfw@kd 'Dawmif =um;udk &wmyJ” [k
114 Luminary Magazine Volume 4,No.7

114
wyfom;a[mif;}uD;wOD;u ajymjyonf?
c&D;&Sncf sw D ufyw JG ek ;f u olw@kd jzwfausmcf &hJ o!f/h pdrahf wm}uD;rsm;udk ,ckwikd f olw@kd
rarhEikd af o;? ( c&D;&Snf csw D ufyw JG iG yf gco
hJ /l ,ck 3000 ausmf useaf o;onf?)
“ pdrahf wm}uD;awG[m/ rqH;k Edik af wmhb;l ? wuJh &$@H yifv,f}uD;/ a&oJuE mW & }uD;?
ajccsvdkufwmeJ@ w+ydKifeuf pkyf,lvdkufovdk/ jrSKyfoGm;wmyJ? pdrfhawm}uD;xJrSm +cHK
ykwu f av;awG/ uGu=f um;ayguaf e=uw,f? wcsKd @ ae&mawGrmS / ajrrmusew f ,f? tJ'D
pdrahf wm}uD;udjk zwf&if/ ajrrmwJh ae&muav;awGay:uyJ/ jzwfv@kd &w,f? a&S@u oGm;ESiw hf h J
vlawGu/ qdwfar$;eJ@ uspfxm;wJh }udK;}uD;udk/ csypfcJhw,f? aemufuvl awGu
tJ'}D uKd ;wef;twdik ;f vdu k +f y;D oGm;&w,f? wcgusawmh/ ESi;f awGusv@kd }uKd ;p aysmufomG ;w,f?
ESi;f awGuv kd ufe@J azmf+y;D / }uKd ;pudrk eJ&mS ,l&w,f? }uKd ;p[m us awmfw@kd &@J toufaoG;a=umyJ?
“wcg wavusawmhv/J vlrsKd ;pkawGukd vrfjytjzpf iSm;&w,f? 'Dprd afh wm }uD;udk
b,fae&mu jzwf&r,fqw kd m olw@kd yo J wd ,fr[kwv f m;? 'gayrJh vlrsKd ;pkawG iSm;ctjzpf
tom;eJ@ydkufqH ay;&r,fvdk@ awmif;w,f? iSm;cuvJ odyfaps;}uD;w,f +yD;awmh
ajcvsiv f u kd +f y;D / rjyEdik bf ;l qdv k @kd olw@kd ukd u|eaf wmfw@kd u/ a0ge@J xrf;ac:cJ&h ao;w,f? a0gukd
vlajcmufa,muf xrf;&w,f? wcgwavusawmhvJ yifyef;vGe;f vd@k b,fxrf;Edik rf vJ?
vJuu JG ek w
f mayg?h 'Dvkd tcsed rf mS olw@kd vufcyk x f uJ a&qdak wmh ydu k q f H odyaf wmif;wmyJ?”
olwdk@wGif pm;p&mr&Sd? Owku wae@oHk;cgavmuf ajymif;wwfonf? aeyGihf
o!ft h cgyiG o hf nf? c%=umv#i/f qDEiS ;f awGusvmwwfonf? c%=umv#i/f rd;k &Gm um/
avjyif;wdu k v f mwwfao;onf? nwGif &$@H awGu a&cJojzihf aumif;aumif; tdyI f r&?
wa,mufuw kd a,muf rSI D / xdik &f if;/ tdy=f u&onf? jrufupkd m;=u&onf?
cs,f&DoD;vdk toD;awGawG@ojzifh/ xdktoD;rsm;udk pm;=u&onf? yJjrpfvdk OrsdK;awGudk
pm;=uojzih/f tqdyjf zpfuek =f uonf? 0rf;udu k af &m*g pGu J ek =f uonf?
“u|efawmfwdk@eJ@ ygvmwJh *sHKaphawGudk/ tpdrf;vdkufpm;=uw,f? 'gayr,fh
b,ftpma=uygrh vJ? 0rf;oGm;awmh taphvu kd af wGcsn;f yJ? tJ'w D ek ;f u (12) ESpo f m; (13)
ESpo f m;/ (14) ESpo f m;/ &Jabmfuav;awGygw,f? awmfawmft=hH ozd@k aumif;wJ/h &Jabmfav;awGy?J
olw@kd =u!fv h u kd &f if/ wyfO;D ucsn;f yJ? '%f&m&aewJh vlemawG&@J temudk aq;ay;w,f?
nus&if x+y;D / vla&w,f? b,f&;D oD; vdu k cf ;l w,f? a&S@ u oGm;ESi+hf y;D / vrf;raysmufatmif
toHay;w,f? em&Dacguw f ,f? u|eaf wmfw@kd 'D vdk pdrahf wm}u;D xJukd jzwfawmh/ bmvkyw f ,f
xifovJ? oDcsi;f qdw k ,fav? ‘om; a&udk 'Dvpdk m;rnf’ qdw k hJ oDcsi;f ? om;a&cg;ywfawGukd
jyKwf? twH;k uav;awGvyk f +yD;/ pm;=uw,f? a&uvJ ykyaf ew,f?
“wcgwav wdbufvrl sKd ;pkawGu/ u|eaf wmfw@kd ukd +cHKcdw k u kd af o;w,f? &J abmf
awmfawmfrsm;rsm; usq;kH cJ&h w,f? jrufawm}uD;xJqakd wmh/ &efo f u l kd rjrif& bl;? r=uc%
Luminary Magazine Volume 4,No.7 115

115
tvpfrmS / twdu k cf =H u&w,f? wcgwavusawmh/ u|eaf wmfw@kd vJ awGa0vmwwf=uw,f?
ao&rJt h wlw/l tqdypf m;+y;D aorvm;/ EGx H eJ pfaorvm;? ypfowf+y;D aorvm;? wenf;enf;eJ@
aowmu aumif;vdrt hf ;kH r,fv@kd xifrw d ,f?”
olw@kd ajcaxmufrsm;wGi/f tdik ;f tem}uD;awG ayguaf eonf? a&S@uoGm; ESio fh al wG
vJusaoqH;k uke=f uw,f? tavmif;awGukd wufeif;oGm;=uw,f? “usr av#mufaewke;f /
ZdueJ jrnfv@kd jrufyifawGukd +zJ=u!fv h u kd af wmh/ vlao&J@ rsuEf mS }uD; oGm;awG@w,f?
ckxufxd tdrrf ufxrJ mS ay:vmwwfao;w,f?” [k pdrahf wm udk oH;k }udrjf zwfc&hJ o!f/h
trsKd ;orD;wOD;u ajymjyonf?
xdkpdrhfawm}uD; jzwfwkef;u/ &Jabmftrsm;tjym; qHk;&_H;cJh=uonf? pdrfhawm
}uD;rsm;wGi/f &JabmfawG rnfr# aocJ=h uonfukd rnforl # rajymEdik ?f awmif=um;udk
wduk o f rd ;f +y;D / awmifwef;}u;D wcku/kd jzwfausm&f jyefonf? xdak e&mrSm uefpEk iS /hf &Sef pD;e,fpyf
jzpfonf? awmifapmif;ay:wGi/f acwW em;=uonf? aqmif;0ifpjzpfI/ awmifxyd w f iG f
tvGeaf t;onf? olw@kd ywfywfvnfwiG f awmifwef;}u;D rsm;/ acsmuf urBm;}u;D rsm;om &So d nf?
ESpf ya0o%Dwek ;f u/ jrpf0g jrpfu/ o,faqmifvmojzif/h vkt d ufajr0grsm; zH;k aom/
awmifwef;}uD;rsm;jzpfonf? opf/ 0g; qdI k / bmr# r&S?d ajr0gawmifwef;}uD;rsm;onf/
wGe@f acguaf wmifwef;}u;D rsm; jzpfae=uonf? tcsKd @ae &mwGi/f rdik f &m/ axmif pwk&ef;&Sad om/
ajr0g csKd ih0f rS ;f }uD;awG jzpfae=uonf? ,ck wyfeaD wmfonf/ jynfe,f q,fcu k kd jzwfum/
(11) ck ajrmuf/ jynfe,fxo J @kd 0ifae +y?D Tawmifwef;udk ausmv f #i/f tv,fyikd ;f / tm&Swu kd /f
oJuE mW &txd/ &Snv f sm; aom/ w&kww f w H ikd ;f }u;D udk jrif&awmhrnf? armfonf 0rf;omrqH;k
jzpfaeonf? T ae&mwGi/f uAsm wyk'yf if pyfvu kd af o;onf?
aumif;uifu jrihw f ,f
wdraf wGu =unfw,f
awmifqu D kd ysw H hJ awmief;udk
=u!frh w d ,f
w&kww f w H ikd ;f }uD;qD ra&muf&if
igw@kd [m vlom;awG r[kwb f ;l
igw@kd vmwJh c&D;udk vufcsKd ;a&awmh
vD (20000) &So d mG ;+yD
vsLyefawmifxyd af y:u
igw@kd &J@ atmifvaH wG[m
taemufavxJrmS wvlvv l iG ahf e=uw,f
'Dae@ igw@kd vufxrJ mS
116 Luminary Magazine Volume 4,No.7

116
}udK;wacsmif; udik x
f m;w,f
e*g;}uD;udk csnzf @kd
tjyma&mif e*g;}uD;udak um
b,ftcgrsm; 'd@k csnEf ikd rf mS vJ

tjyma&mife*g; qdkonfrSm/ =u,fcGefESvHk;pko!fh/ euQwfudk qdkjcif; jzpfonf?


*syefjynfukd pd;k rd;k o!fh euQwjf zpfonf? armfonf/ awmifxyd rf aS eI/ ajrmufbuf ol cs&D r!fh
c&D;ud/k ar#m=f u!fo h nf? em;ae&m rjrif? wdu k yf aJG wGukd qufwu kd &f OD;r!fh c&D;[k jrifonf?
olEiS hf ol@wyfom; (7000) onf/ w&kwjf ynfu vlork'&N m}uD;xJ wGi/f a&pufuav;
wpufr#om/ jzpfonf? vl (7000) u/ pkwjf ywfcsed @J um/ +rKd @xJ &GmxJwiG f raeEdik ?f vlr&So d !f/h
ajr0gcsKd i0fh rS ;f }u;D xJwiG /f ajy;v$m;ae&ao;onf? T txJu/ *syefvkd tiftm;}u;D Edik if w H Edik if uH /kd
tHwk zuf+ydKifrnfqjkd cif;rSm/ &kww f &uf =u!fv h #i/f =uGm;vH;k [k xif&onf? olajympOfu/
armfonf/ ordkif;udk jzwfoef;aeqJ jzpfonf? =uGm;vHk; [kwfr[kwfudkrl/ ordkif;u
oufaojycJ+h yD?
“vsLyefawmifxyd u f qif;vmawmh/ ppfb&k if/ olyek af wG&@J jrif;wyfawGe@J wdu k yf aJG wG
wduk &f ao;w,f? u|eaf wmfw@kd yJ Edik w f ,f? atmufwb kd mv (20) &uf ae@rmS / &Sepf ;D
ajrmufyikd ;f u/ 0lcscD si;f qdw k /hJ c&dik af v;wcku/kd a&muf=uw,f? u|ef awmfw@kd a&mufawmh/
arSmif&D +zdK;zs jzpfae+yD? 'Dwek ;f rSm armif;oHawG/ AHo k aH wG =um;&+yD;/ u|eaf wmfw@kd u/kd
vm}udKolawGe@J awG@&w,f? ‘OuUX}uD;armf oufawmf &Snyf gap? w&kwu f eG jf rLepfygwD
t"Ge@f &n S yf gap?’ qdw k hJ a=uG;a=umfoaH wGukd t arSmifxrJ mS =um;ae&w,f? u|eaf wmfw@kd
0rf;omvGe;f vd@k id=k uw,f?”
armfESifh ol@&aJ bmf (7000) wdk@./ c&D;&SnfwdkufyGo J nf qHkcef;wdkifa&muf+yD?
xGuv f muwnf;u/ T t0wftpm;jzifh xGucf =hJ uonf? &$@H awG/ *s;D awG ayum/ pkwf jywfae+y?D
armfonf wyfO;D rS &yfonf? c&D;&Sncf sw D ufyu JG /kd vm}udKo!f/h wyfr;_ / ql ydik w f ek ;f u armhu f kd
ayG@zuf E_wq f ufonf?
“usLyfw@kd ukd vm}udKazmf&wJh twGu/f aus;Zl;wifw,f &Jabmf”
armfu Tr#om ajymonf? olw@kd ESpaf ,mufv;kH / wdwq f w d af e=uonf? ajymp&m
pum;awGrsm;ojzif/h b,fupI/ ajym&rnfrod?
&Sepf ;D ajrmufyikd ;f wGi/f wyfem;o!ft h cgusr/S wyfeaD wmfonf/ rdrjd zwfoef; cJ&h o!f/h
c&D;udk jyef=u!fo h nf? rdik af ygi;f (7500)/ awmifwef; (18) ck/ jrpf (24) jrpf/ jynfe,f (11)
e,f/ +rdK@ (62) +rdK@/ vlrsKd ;pke,f (6) ck/ ppfb&k ifrsm;. ppfwyf (10) wyf/ cseaf u&Sw d .f wyfom;

Luminary Magazine Volume 4,No.7 117

117
woef;&Sd ppfwyf}uD; wwyf?
T t&mwd@k ukd jzwfoef;cJ&h onf?
“c&D;&Snf csw D ufyq JG v kd @kd / 'Dcsw
D ufy}JG uD;[m bm t"dyg,&f o dS vJv@kd / ar; aumif;
ar;=uvdrfhr,f? 'DcsDwufyGJ}uD;[m ordkif;rSwfwrf;rSm yxrqHk; t}udrfjzpf w,f?
ausnmpmwrf; jzpfw,f? 0g' jzef@csaD &; wyfz@JG jzpfw,f? rsKd ;}upJ uf jzpfw,f vd@k u|eaf wmfw@kd
ajz&vdrrhf ,f? wyfeaD wmfom;awG[m/ ol&aJ umif;awG jzpf+yD;/ e,f cs@J e@J ol@aemufvu kd af cG;/
cseaf u&Sw d v f kd vlrsKd ;awG[m/ bmrS toH;k rusb;l qdw k m/ 'D csw D ufy}JG uD;u/ wurBmvH;k udk
ausnmvdu k w f ,f? wyfeaD wmf&@J vrf;a=umif;uom olw@kd ukd vGwaf jrmufa&;qDukd yd@k ay;Edik w f hJ
vrf;a=umif;jzpfw,fqdkwmudk/ jynfe,f (11) e,f&Sd/ oef;aygif; (200) avmuf&SdwJh/
jynfoal wGukd ausnmvdu k w f ,f? c&D; &Snf csw D ufy[ JG m/ rsKd ;}uJpufvJ jzpfw,f? jynfe,f
(11) e,fxrJ mS rsKd ;aphawGukd cschJ w,f? 'DrsKd ;aphawG[m ta!Smifah yguv f mvdrrhf ,f? t&Guaf wG
xGuv f mvdrrhf ,f? tyGiahf wG yGiv hf mvdrrhf ,f?” [k armfu ajymcJo h nf? (“*syefe,fcs@J orm;udk
qef@ usiw f u kd cf u
kd af &; enf;y&d,m,f” aqmif;yg; vufa&G;pifusr;f / twGJ 1?)
1936 ckEpS w f iG f armfu c&D;&Sncf sw D ufyEJG iS hf ywfoufo!f/h uAsm wyk'f udt k *~g
pEd;k od@k ay;cJo
h nf?
wyfeaD wmf[m
a0;vHwhJ wdu k yf aJG wGukd ra=umufz;l
jrpfaygi;f waxmif awmifaygi;f waomif;udv k J
at;at;oufom ausmEf ikd w f ,f
auG@aumufyifyef;wJh awmifpOfig;xyf[m
olw@kd tzd@k v_id ;f wGe@f uav;awGavmufy&J w dS ,f
a=umufrufz, G af umif;wJh 0lrifah wmifxÉG rf sm;awG[m
olw@kd z0g;atmufrmS &$@H yHu k av;awG jzpfaew,f
oJo*d F g jrpfwzufu
ESi;f aiG&pf+cHKwJh urf;yg;apmuf}uD;awGu
aEG;aew,f
wmwl;jrpfa&,Ofay:u
oH}udK;}uD;awG[m at;aew,f?
rif&eS ;f awmifwef;ay:u
rqH;k Edik wf hJ awmifc;kd awG=um;xJrmS

118 Luminary Magazine Volume 4,No.7

118
&,foaH wG b,favmuf[ed ;f aeovJ
wyfrawmf}uD; oH;k ck jzwfawmh
olw@kd rsuEf mS awG[m +yHK;aew,f
armfw@kd wyfrsm; ajrmufyikd ;f udk a&mufomG ;o!f/h xdt k csed Yf / jyefqw k o f mG ; aom/
use;f ud@k axmif.wyfrsm;onf/ csLudak cs@ qdo k !f/h +rKd @uav;w+rKd @wiG f pcef;cs =uonf? xd+k rKd @wiG f
wdbuf&[ef;rsm;ESihf ajr&Si}f uD;rsm;/ =oZmv$r;f rd;k onf? use;f ud@k axmifonf/ xd+k rdK@wiG f
wyfeaD wmf tpnf;ta0;w&yf usi;f yum/ “xGuaf jy;aom” armfu h kd a0zef&w _ cf sonf?
armf. vky&f yfonf/ ygwED iS w hf yfrawmf. nD!w G af &;udk zsuq f ;D aponf[k a0zefonf?
qGe, f D tpnf;ta0;u/ wifajrSmufco hJ !f/h A[kd aumfrwDEiS hf aygvpfAsK&du k /kd w&m;r0if[/k
ausnmonf? A[kdaumfrwD topfw&yf zGJ@pnf;&ef/ w&kwfwjynfvHk;u/ ygwD0if
ud, k pf m;vS,rf sm;./ pHn k tD pnf;ta0;w&yf udk ac:,lonf? trnfcH A[dak umfrwDtwk.
!$ef=um;csufrsm;udk remcH[k/ trdef@ xkwfonf? xdk@aemuf oludk,fwkdif taxGaxG
twGi;f a&;r_;tjzpf/ OD;aqmifo!fh ,m,D A[dak umfrwDqo kd nfukd zG@J onf? ol acgi;f aqmifo!fh
,m,Daygvpf AsK&kd qkd onfukd zG@J onf? olacgi;f aqmifo!f/h trsKd ;om; vlrsKd ;pk tpd;k &tzG@J ukd
zG@J onf? ppf aumfr&Sif zG@J I/ csLaw;udk aoemywdcsKyf cef@onf?
Tod@k jzifh use;f ud@k axmifonf/ w&kwu f eG jf rLepfygw. D t}uD;tuJae&mudk r&
t& ,lonf? ol@tpd;k &ESihf ol@wyfwnf&mrSm wdbufvrl sKd ;wd@k usKd ;wd;k usw J J ae xdik o f !f/h
awm}uD;rsurf jJ zpfonf? bde;f xGuo f nf[k ausm=f um;onf? use;f ud@k axmif onf ol@wyfukd
ukex f wk af &;wyfz@JG wck jzpfvmatmif rvkyEf ikd ?f ol@wyfonf vlxk tay:wGi/f 0efxw k f 0efy;kd
jzpfaeonf? armfu vlrsKd ;pkrsm;xJwiG /f tajccHpcef; wnf aqmufjcif; rjyK&ef/ ol@ukd
owday;bl;onf? xkad 'orsm;u vlae}uJonf? pdu k yf sKd ; a&; cufonf? wyfom;rsm;wGi/f
bmompum; tcuftcJ &So d jzif/h vlxEk iS hf pdr;f onf? [efvrl sKd ; bk&ifrsm;ESi/hf ulrifwefw@kd
ESdyfpufcJhojzifh/ vlrsdK;pkrsm;onf &efvdk wwf=uonf? usef;udk@axmif. wyfonf/
bd e f ; ta&mif ; t0,f vk y f I / wnf w ef @ ae onf ? ppf b k & if . ppf w yf w wyf
toGiaf qmifvmonf? a&m*gb,ESihf xGuaf jy;r_ rsm;a=umifh wyfom;OD;a& enf;vmonf?
armfEiS hf A[dak umfrwDu olw@kd &&dS m &Sepf ;D ajrmufyikd ;f od@k vdu k v f m&ef/ a=u; eef;jzifh
!$e=f um;onf? 1936 ck ZGev f wGi/f [d@k vek f uGyu f o J !f/h 'kw, d ppfrsuEf mS wyfrawmfonf/
&SefpD;odk@ a&mufvmonf? [dk@vkef uGyfuJo!fh 'kwd, ppfrsufESm wyfrawmfonf/
tauG@taumufrsm;pGmudk jzwfoef;cJ&h onf?
yifauG[KdG if uJo h @kd yif [d@k vek o f nf/ ulrifwef Adv k cf sKyfwOD; jzpfonf? uGef
jrLepfygwb D ufo@kd ajymif;vmum/ 1927 ck =o*kwv f (1) &uf/ eefcsef ykeu f efrw_ iG f yg0ifcohJ nf?

Luminary Magazine Volume 4,No.7 119

119
xkpd Ofu [d@k vek o f nf/ ol@Zmwd jzpfo!f/h [leef taemufajrmufyikd ;f wGi/f tajccHpcef;wck
wnfaqmufco hJ nf? 1934 ckwiG /f cseaf u&Sw d uf / ol@pcef;udk wdu k o f rd ;f o!ft h cgY/ [d@k vek o f nf
auG@acsmifjynfe,f ta&S@ajrmufydkif;odk@ qkwfvm cJh&onf? vrf;wGif A[kdpcef;udk
&efow l u kd o f jzih/f qkwv f mcJ&h aom/ *siaf y&Sd uGyf uJo!h/f ajymufusm;rsm;ESihf awG@onf?
TwGif *siaf y&So d nf/ [d@k vek . f 'kw, d ppf rsuEf mS wyfrawmfonf/ auG@acsmifjynfe,fEiS hf
[leefjynfe,fu/kd acguw f @kH acgujf yef ul;ae&onf? 1936 ckEpS x f u J srS use;f ud@k axmifpcef;&S&d m/
pifuseef ,fxo J @kd a&muf oGm;onf? use;f ud@k axmif. pcef;rSm/ e*du k &Sm;yg;&o!ft h xJ/
wyfom; (20000) &So d !f/h [d@k vek . f wyfa&mufvmo!ft h cgwiG /f ydI k cufcv J monf?
tjiif;yGm;r_awG ay:vmonf? TwGif *siaf y&Su d / wyftm;vH;k &Sepf ;D jynfe,fajrmufyikd ;f &S/d
armfh aemuf od@k vdu k &f ef wifjyonf? csLaw;u 0rf;ajrmuf0rf;om axmufco H nf? 1936
ck Zl vdik v f wGif csLaw;/ [d@k vek w f @kd acgi;f aqmifo!f/h pwkwEˆ iS hf 'kw, d ppfrsuEf mS wyf
rawmfrsm;onf/ armf &S&d mod@k vku d v f mcJ=h uonf?
armfESifh csLtifvdkif;u/ csLaw;ESifhwuG usefcJho!fh/ wyfeDawmf wckvHk;udk
olw@kd &&dS mod@k vdu k v f m&ef/ vlvw $ af c:cJo h nf? csLaw;wd@k vdu k v f m+y[ D /k =um;&o!fh tcg Y/
&Sepf ;D wGi&f o dS !f/h wyfw0ufu/kd apv$wu f m/ vrf;&Si;f cdik ;f onf? od@k jzif/h csL aw;wd@k wyfonf/
&eforl sm;=um;rS acsmacsmarmarm xGuv f mEdik cf =hJ uonf? od@k &m wGif armfw@kd a&muf+yD;/
wESp=f umrS olw@kd a&mufvm=ujcif; jzpfonf?
“olw@kd a&mufvmawmh csLaw;[m wap> &kyaf yguaf ew,f? use;f ud@k axmif uawmh/
0vdk@ +zdK;vdk@/ b,fvdkvkyf+yD; 'DavmufajymifaeovJ rodbl;” [k xdkpOfu armf.
pcef;wGi&f o dS !f/h a'guw f m r[dik af whu ajymjyonf?
use;f ud@k axmifonf/ &Sepf ;D od@k vG,v f , G Ef iS hf vdu k v f mjcif;r[kw?f vrf;wGif
use;f ud@k axmifu/ pDru H ed ;f wckukd wifjyefonf? ol@prD u H ed ;f u armf&&dS mod@k vdu k &f ef r[kw?f
pifuseaf 'o (qdAk , D ufe,fteD;) wGif oGm;I/ tajccHpcef;aqmuf&ef jzpf onf? csLaw;/
[d@k vek Ef iS hf *siaf y&Sw d @kd u vufrcH? od@k &mwGif use;f ud@k axmifonf/ cGx J u G o f mG ;onf? jrpf0g
jrpfukd ul;um/ uefpek ,fpyftwdik ;f / pifuseef ,fxo J @kd 0if onf? pifppf xdak e&monf/
tajccHpcef;twGuf roifhavsmf/ oJuE Wm&}uD; jzpf onf? pwk&ef; wrdkifv#if/
vlig;a,mufom&So d nf? TwGif &efow l @kd 0dik ;f ydwo f jzif/h use;f ud@k axmifwyfonf/ (2000)
om usef a wmh o nf t xd / jyKwf j yKwf j yKef ; cJ h & onf ? xd k wyf } uG i f ; rsm;ud k armf .
u,fq,fa&;wyfz@JG rsm;u/ &Sepf ;D od@k ac:vmcJ&h onf?
use;f ud@k axmifonf/ ol@ ppfwyfukd olzsucf o hJ nf? ,ck ol@u, kd o f l Edik if aH &; t&
zsuq f ;D ypfjyef+yD? use;f ud@k axmif usq;kH &jcif;rSm armhaf =umifrh [kwf b,forl jyK rdrrd _
a=umifjh zpfonf? armf. &eforl sm;udk armfu b,fawmhr# rwdu k &f ? olw@kd vky&f yfa=umifh
120 Luminary Magazine Volume 4,No.7

120
tvdv
k kd usq;kH uke=f ujcif;jzpfonf?
&Snv f sm;I/ aoG;pGe;f aom w&kwjf ynfawmfveS af &;. ordik ;f Y use;f ud@k axmif.
tcef;u¾onf jynfo@l twGuf toufpeG @f orl sm;ESihf twlr&S?d rdru d , kd f usKd ;twGuf
touf&iS af e=uaom/ opPmazmufrsm;ESio fh m twl&o dS nf?
qufvufaz: jyygrnf? jroef;wifh

oydfwfarSmuf qENjy=u
ppftpd;k &xkwf owif;pmawG[m ppfu|ejf yKzd@k 0g'jzef@a&;omjzpfw,f?

ppftpd;k &vkyf atmifbmavxD[m ppfu|ejf yKzd@k b¾maiG w&yfomjzpf+yD;/


jynfoal wG pm&dwyW sujf ym;w,f?
2008 t"rR tajccHOya'eJ@
2010 a&G;aumufyJG Oya'udk
tajccHjyKvkyw
f @J 2010 a&G;aumufy[
JG m w&m;0if ppfu|ejf yKa&;eJ@ ppftyk pf k
&moufyef}u;D pd;k a&;omjzpfw,f?

ESpaf ygi;f (50) eD;yg; ppftyk pf k wdik ;f jynfukd t"rRtyk cf sKyfvmwm wdik ;f jynfe@J vlrsKd ;
ysupf ;D edru
hf sae+yD? 'ga=umifh h h h
ppftyk pf uk kd awmfveS f jzKwfcsv=kd uv#io f ifw@kd &J@ aqGrsKd ;om;csi;f / rdwaf qGtodu
k f
t0ef;udk qENjyKvkycf ikd ;f vdu
k yf g?
(1) ppftpd;k &xkwf owif;pmawGukd 0,frzwfe@J ?
(2) ppftpd;k &vkyf atmifbmavxDukd oydwaf rSmuf/ vH;k 0rxd;k &?
(3) 2010 a&G;aumufyu JG kd rJrxnfeh @J / oydwaf rSmuf?

rSwcf su?f ? owif;pm0,frzwf/ xDrxd;k / rJrxnfw h mudk bmOya'eJ@rS ta&;,lr&?


ppftpd;k &udk wu,fjzKwfcscsi&f if rdrd rdom;pke@J todu
k t
f 0ef;udk 'Davmufawmh
wyfveS @f vdu
k yf g?
tvif;tdr&f aJ bmfrsm;

Luminary Magazine Volume 4,No.7 121

121
122 Luminary Magazine Volume 4,No.7

122
Luminary Magazine Volume 4,No.7 123

123
124 Luminary Magazine Volume 4,No.7

124
tvif;tdrf r*~Zif;
tm;
ulnaD xmufyahH y;aom

(1) bdkbdkouf (9) &Jatmifausmf


(2) &Jrif;0if; (10)) atmifatmifrdk;
(3) ausmfxeG ;f Edik f (11) L NOORA
(4) cdik Of ;D i,f (12) ausmfpmG jrifh
(5) ESi;f 0wf&nfp;kd (13)ausmfrsdK;xGef;
(6) 0if;bdb k kd (14) aevif;atmif / cifcifav;
(7) pdik ;f yef;armif (15) atmifrsdL;rif;
(8) armifcifaZmfO;D (16)apmxGef;0if;

wdk t
h m; tvif;tdrrf *~Zif; &Jabmfrsm;rS
rSww
f rf;wif *k%jf yKtyfygonf//

Luminary Magazine Volume 4,No.7 125

125
tvif;tdrf wm0efcH
&J+idrf;

ta0;a&muf t,f'wD m
aZmfaZmfatmif (t*Fvef)
ABFSU (88)rsKd;quf

t,f'wD m
aZmfaZmfEkdif / rif;rif;odef;

tr_aqmift,f'wD m
cifarmifaZmf / Anm;b&kdif,efuif;
xGef;+idrf;

pmpD/ pm&kduf
ausmfxGÉf0if; / pnfoljrifh
tHah rmf / aZmfrsK;d
[def;rif;

jynfwiG f;/ jynfy jzef hcsda&;


rsKd ;rif; / jr0if;pd;k / atmif=unf
ausmjf rifx
h eG ;f / ausmo
f &l
ausmfcdkif0if; / [efaZmf0if;

126 Luminary Magazine Volume 4,No.7

126
pmtkycf sKyfvyk af &;
ausmfrkd;Ekdif / aX;0if;
at;aZmfjrifh / 0if;Edkif(vifydk&if)
0if;Edkif (yef;yJwef;)

Web Site owif; /rD', D m


rsK;d jrifah tmif / at;oku d /f
&Jjrifah tmif / omxuf
rsKd ;apm / cdik v
f if;

yef;csD o&kyfazmf
xDvm / ol&ed f (erRw)l
ausmfvif;xGÉfatmifcif

b¾ma&;ESihf pm&if;tif;
atmifaZ,smndK / xGe;f xGe;f 0if;
aeatmifausmf / cdik =f unf0if;
tm;opfrGef

ulnyD Hhykd;a&;ESi fh v_yf&mS ;r_tzGJ h

=unfw;dk / wifEikd f
jynf+zdK;&J / rsKd ;ausmo
f ed ;f
EkEak 0 / jrwfausmo f l

Luminary Magazine Volume 4,No.7 127

127
tvi
tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef
POST 169-0075
TOKYO TO, SHINJUKU-KU
TAKADANOBABA,3-7-10
303,HIGARI BLD
TEL - 03 - 6313 - 4178
FAX - 03 - 3915 - 6443
Japan.

TEL
080-5070-0080
080-3574-9700
090-9954-5070
090-6528-9292
090-7198-4763

e-mail
aalinneain@yahoo.com
http://www.alineain.net/
http://www.alineain.com/
http://luminarymagazine.wordpress.com/

128 Luminary Magazine Volume 4,No.7

128
Luminary Magazine Volume 4,No.7 129

129

You might also like