Geçmişten Günümüze Ormancılık

2
Gerek ziraat ve gerek memleketin servet ve shhati umumiyesi noktas nazarndan ehemmiyeti muhakkak olan ormanlarmz asri tedbir ile hsnhalde bulundurmak, tevsi etmek ve azami faide temin eylemek esas dsturlarmzdan biridir.
Mustafa Kemal ATATRK

(Meclis al konumas-1922)
nsanolu, var olduu gnden bu yana evresini kuatan ormanlardan faydalanma yollarn aramtr. nceleri bu faydalanma yalnzca barnmak, yiyecek, yapacak ve yakacak odun temin etmek biiminde olmu, ancak zamanla insann gelimesi ile birlikte artan ve eitlenen ihtiyalar sonucu ormanlardan faydalanma da eitlenmitir. Ormanlar, hayatmzn her safhasnda ihtiya duyduumuz 6000 eit kullanma yeri olan odun ve odun d orman rnleri hammaddesi kayna olmakla birlikte, gnmzde daha ok ne kan karbon depolamas, oksijen kayna olmas, yer st ve yer alt sularn dzenlemesi, iklime olumlu etki yapmas, erozyonu nlemesi gibi sosyal faydalar ile dnyann vazgeilemez ortak deerleri arasnda yerini almtr. lkemizde ormanlar ve ormancla ait ilk belgeler, Osmanl mparatorluunun Tanzimat dnemine ait olmakla birlikte, ormanlar ve ormanclk faaliyetleri hakknda yeterli bilgi vermemektedir. Osmanl dneminde, ormanlarn Cibal-i Mbaha olarak herkesin istifadesine ak klnd bilinmektedir. Ormanlara ilikin ilk dzenleme, Tanzimat Ferman ile birlikte 1839 ylnda Ticaret Nezaretine bal Orman Mdrlnn kuruluu ile balar. Hizmetleri snrl lde olan Orman Mdrl, bu dnemde daha ok ordunun ve sarayn orman rnlerine olan ihtiyacn temin etmi, padiah ve yaknndaki zevatn avlanmalarna ortam salayc faaliyetlerde bulunmutur. Cumhuriyet dnemi ile birlikte bu durum deimi, ormanlarmzn korunmas, gelitirilmesi ve organize bir ekilde teknik icaplara gre iletilmesi iin 4 Haziran 1937 tarih ve 3204 sayl Orman Umum Mdrl Tekilat Kanunu ile hkm ahsiyete haiz katma bteli bir kamu idaresi olarak Orman Umum Mdrl kurulmutur. Orman Genel Mdrl, 1960l yllardan itibaren de anayasamzda yer bulan ormanclk ilkeleri ve Bakanlmz politikalar erevesinde; bata ormanlarn korunmas, gelitirilmesi ve srdrlebilir bir anlayla iletilmesi erevesinde, lkemiz orman kaynaklarn en iyi ekilde yneten, lkemize ve insanlarmza hizmet eden kurumsal bir yapya ulamtr. Bu kurumsal yaplanma sonucu sahip olduu ekonomik ve teknolojik seviye ile yetimi insan gc ve bilgi birikimiyle bata komu lkeler olmak zere Balkanlar, Orta Asya Trk Cumhuriyetleri ve Orta Dou lkelerine teknoloji ve bilgi destei verecek bir konuma ykselmitir. Ormanclmzn tarihi geliimine k tutmas ve bugn ulat seviyeyi gstermesi bakmndan ok deerli ve nemli bir kaynak olarak grdm bu yaynn hazrlanmasnda emei geen arkadalarm tebrik ediyorum. 170 yldr hayatlar pahasna ormanlarn korunmas ve bugnlere getirilmesinde mcadele etmi ve bugn hayatta olmayanlar rahmetle anarken, tm orman tekilat alanlarn kutlar, baarlar dilerim. Prof. Dr. Veysel EROLU evre ve Orman Bakan
rman, aalarla birlikte, dier bitkiler, hayvanlar ve mikroorganizmalar gibi canl varlklarla toprak, hava, su, k, scaklk gibi fiziksel evre unsurlarnn birlikte oluturduklar karlkl ilikiler dokusunu simgeleyen canl bir varlktr. Orman ekosistemi dediimiz bu varlk, insanolunun yaradlndan bu yana insanlarn faydasna olan kaynaklar barndrm ve insanolu bu kaynaklardan dzensiz biimde yararlanmtr. Zamanla bu nemli kaynan urad zararlarn insan hayatn tehdit edebilecek llere ulat grldnde, ormanlarn ncelikli olarak korunmas ve gelitirilmesi konusuna vurgu yaplm ve konunun bilincinde olan lkelerin nclnde ormanclk bilimine nem verilerek gerekli yasal dzenlemeler yaplmtr. Bu durum orman kaynann ynetimi asndan yeni bir adm olmutur. lkemizde ormanlarn ynetimi 19uncu yzyln balarna kadar uzanmaktadr. nceleri Cibali Mubaha yani herkesin istifadesine ak bir anlayla faydalanlan ormanlar Tanzimat Ferman ile birlikte disiplin altna alnarak ormanclk hizmetlerinin takibine ynelik olarak 1839 ylnda ticaret nezaretine bal bir Orman Mdrl kurulmutur. Hizmetleri snrl lde olan bu mdrlk, sarayn, donanmann, tophanenin ve ordunun orman rnlerine olan ihtiyacn salamak, istekleri en ksa zamanda ve yeterli miktarda karlamak, saray mensuplarnn avlanma ve elenmelerine imkn salamak iin almalarda bulunmutur. Zamann gemesiyle birlikte artan nfusumuzun orman hizmet ve rnlerine olan ihtiyalar da artm ve eitlenmitir. Cumhuriyet dnemi ile birlikte toplumumuzun artan ve eitlenen ihtiyalarn karlamak iin ormanlarmzn bilim ve teknolojinin nda daha verimli bir tarzda ynetilmesine ynelik olarak da 1937 ylnda bu gnk manada Orman Umum Mdrl kurulmu ve ormanlarn ynetimine ilikin politikalar oluturulmutur. Ormanclk politikamzn temelini, ormanlarn korunmas, gelitirilmesi, geniletilmesi ve srdrlebilir bir anlayla iletilmesi prensipleri oluturmaktadr. Bu prensipler erevesinde faaliyetlerini yrten Orman Genel Mdrl bu gn geldii nokta itibariyle ormanlar korumada ve yangnla mcadelede Akdeniz lkeleri arasnda en baarl lke ve orman varln arttrmada da Dnyann sayl lkeleri arasnda yerini almtr. 170 yldr lkemizin, insanlarmzn ve ormanclmzn hizmetinde olan Orman Tekilat, bu seviyeye kkl tarihi birikimleriyle ve mensuplarmzn inanl, zverili almalaryla ulamtr. Bu vesile ile ormanclk tarihimize k tutacak bu yayn hazrlamada emei geenleri kutlar, almalarnzda baarlar dilerim. Osman KAHVEC Orman Genel Mdr
OSMANLI DEVLET'NN KURULUUNDAN ARAZ KANUNNMES'NN LN EDLD 1858 TARHNE KADAR OSMANLI TOPRAK HUKUKU'NA GENEL BR BAKI VE ORMANLAR
Osmanl ormanclnn geliimini ve yllar iinde meydana gelen yapsal deiimleri daha anlalr klmak amacyla konuyu, kurulutan Arazi Kanunnmesi'nin iln edildii tarih olan 1858'e kadar geen dnem ve 1858-1922 yllar arasndaki dnem olmak zere ikiye ayrdk. nce, her iki dnemin de genel erevesini oluturan Osmanl toprak hukukuyla ilgili hatrlatmalar yaparak, ormanlarn bu erevenin neresinde olduunun tespitine ynelik baz bilgiler vermeye alacaz. slm ordularnn fethettii topraklarn devlete ait olduunu kabul eden hukuk kural, Byk Seluklular tarafndan Yakndou'ya da getirilmi ve ikt adyla kurumsallatrlmtr. Osmanllara tmr adyla geen bu mr arazi rejiminin kullanmn dzenleyen hukuksal ereveyi, eriat ile padiahn koyduu rf kanun salyordu. eriat, bireyin genel anlamda toprak zerindeki tasarruf haklarn gvenceye alrken, kanun, daha ok tarm arazisi zerindeki devlet denetiminin srdrlmesiyle ilgiliydi. Fethedilen topraklarn rakabesi(kuru mlkiyeti) devlete maledilerek, tasarrufu, tapu resmi ad verilen bir bedel karl fertlere tahsis edilmiti. Bu topraklar mr adn almaktayd. Bununla beraber, fethedilen topraklar baz eyletlerde (Hicaz, Basra vb.) Mslman halkn, Midilli, Basra ve Balkanlarda gayr-i Mslim halkn mutlak mlk olarak braklmt. Baz eyletlerde ise toprak, askerler arasnda mlk olarak paylatrlmt. Mr arazideki vergi kaynaklarnn belli hizmetler karlnda grevlilere havale edilmesi tmar sistemiyle gereklemekte, kendilerine tmar tevcih edilen kimseler, arazinin rakabesine veya tasarrufuna deil sadece gelirine sahip olabilmekteydi. Devletin sahibi olan padiah, arazinin tasarruf ve intikal tarzn istedii ekilde dzenleyebilmekte; mr arazinin bir blmn mlk olarak balamakta veya satabilmekteydi. Yine bir grup toprak da, halkn ya da bir grubun ortak kullanmna terk edildii iin Metrk Arazi ismini almaktayd. Osmanl toprak hukukundaki dier arazi eidi ise, Vakf Arazi idi. Gerek mlk topraklar, gerek padiahn izniyle mr topraklarn bir blm vakf haline getirilebilmekteydi. zet olarak, Osmanl toprak hukukunda tasarrufa konu olan arazi eitlerini e ayrmak mmkndr: 1- Mlk Arazi 2- Vakf Arazi 3- Mr Arazi dar, sosyal ve ekonomik fonksiyonlar ieren tmar organizasyonunu tm detaylaryla burada ele almak olanak ddr. Ayrca, konumuz olan ormanlar bu sistem iinde deerlendirmeye almak da baz yanlglar beraberinde getireceinden; biz stat olarak ormanlarn bu organizasyonun neresinde olduuna ilikin baz bilgiler vermekle yetineceiz. Mlk olan orman, koru ve aalk blgeler: Orman, koru ve aalk blgelerin mlk haline gelmesi ise u ekillerde olmaktayd: Birincisi, fetih srasnda yararllklar grlen gazilere temlik edilmesi veya ayn srete gayr-i Mslimlerin elinde braklmas. kincisi, tarma elverisiz bir yerin aalandrlarak imar ve enlendirilmesi sonucu bu emei veren kiiye devredilmesi. ncs, tarm arazisinin aalandrlmas sonucunda bahe ya da orman haline getirilmesi. Drdnc olarak da, dalarda kendiliinden yetien -Hd-
10
y Nbit- aalarn yetimesi veya meyve vermesi iin aba harcam olan kiiye devredilmesi. Her drt ekilde de toprak mlkiyet kurallar geerli olup, aa ve rnlerinin5 tasarruf hakk -vergisini vermek kouluyla- sahibinin olmakta ve miras olarak brakabilmekteydi. Vakf olan orman, koru ve aalk blgeler: Geliri mminlerin ihtiyalarna sarfedilmek zere kurulan vakflarn nemli kaynaklarndan birini tarma dayal gelirler oluturmaktayd. Ancak, kereste asndan verimli olan ve meyve aalarnn bol olduu Marmara, Akdeniz ve Karadeniz blgesindeki orman ve aalk alanlarn vergi kayna olarak tahsis edilmesi uygulamasna da ska rastlanmaktayd. Mr statdeki orman, koru ve baltalklar: Mr orman, Mr Da, Kor-y Mr, Kory Hass ya da Kor-y Hmyn da denen bu tr ormanlar byk lde, Tersne-i mire, Tophne-i mire, Istabl- mire ve stanbul'un yakacak ihtiyac iin ayrlmt. Osmanl Kanunnmeleri bu tr ormanlardan izinsiz olarak aa kesmeyi, orman rn elde etmeyi, hayvan otlatmay ve avlanmay kesinlikle yasaklamt. Yine mr statde olup koruma tedbirlerine ok az bavurulan iki grup orman daha bulunmakta idi. Bunlardan birincisi, Cibl-i Mbha denen devlet tarafndan reynn kereste, yakacak ve mimar ihtiyalar iin ayrlm ormanlard. kinci grup orman ve korular ise, ky veya kasabalar iin ayrlm baltalklar olup, evresinde ikamet edenler korunmas ve yetitirilmesinden sorumlu olduklar gibi ihtiyalarn da buralardan temin edebilmekteydiler. Osmanl Devleti'nin arazi hukuku ve bu hukukun ormanlar ilgilendirdii lde ksa bir deerlendirmesini yaptktan sonra, ormanlarn idaresi ve tasarruf yntemlerine gz atmak istiyoruz.
KURULUTAN 1858 TARHNE KADAR ORMANLARIN DARES

Bu baln Tersne-i mire Tarihi olarak deitirilmesi de mmkndr. Zira, rn asndan verimli olan ormanlarn idaresi bu kurum tarafndan gerekletirilmitir. Bu noktada Osmanl Ormanclk Tarihi, Tersne-i mire'nin Tarihi'yle zde bir hale geldiinden tersne ve organizasyonundan ksaca bahsetmek faydal olacaktr. XV. yzyldan itibaren younlaan gemi yapmnda kullanlacak kerestelerin istenilen ap ve miktarda bulunabilmesi iin tersneye elverili aalarn bulunduu blgeler koruma altna alnmt. Bu tr ormanlarn snrlar, Sancak Beyi ve kadlarn gzetiminde bilirkiiler tarafndan tespit edilmekte, koruma ve denetimi korclar ma'rifetiyle yaplmaktayd. Osmanl Devleti'nin XVI. yzylda Akdeniz'de byk bir deniz gc olarak ortaya kmasnn arka plannda, Tersne-i mire, organizasyonu vard. Genellikle ormanlara yakn blgelerde kurulan tersnelerin hacim olarak en bykleri ise unlard: Merkez s Hali (En byk kereste deposu olma zelliine de sahipti), zmit, Sinop, Svey, Birecik, Basra, Rusuk ve Kefken tersneleri. Gerek sefer dnemlerinde, gerek baz meslek gruplar iin ina edilecek gemilerin zamannda yetitirilmesi, devletin ncelikli problemlerinden birini oluturmakta idi. Gemiler iin gereken kereste, Tersne-i mire Emni'ne bal olarak alan Kereste Emni'ne bildirilmekte, Kereste Emni de yre grevlileriyle birlikte en ksa srede belirlenen miktar tersneye ulatrmaya almaktayd. Kereste elde edilen balca aa trleri ise unlard: Mee, am, karaaa, kestane, ceviz, imir, hlamur ve nar aalar.
11
Bu kereste eitleri ise, genellikle tersnenin ihtiyalarna ayrlm orman blgelerindeki halkn avrz vergileri karlnda yani Ocaklk olarak salanmaktayd. Ocaklk olarak salanamayan durumlarda da tccarlardan kereste almna gidilebilmekteydi. Tersneye gelen rnn salanmasnda ise azmsanmayacak sayda bir alma grubu grevliydi. Tersneye ait rnleri nakletmek ve gemi inasnda almak zere, gerek tersnede gerek gemi yaplan dier yerlerde yaya, msellem, yrk, canbaz gibi amele, nakliye ve renber gruplar grev yapmaktayd. Eer gemi Rumeli kylarnda yaplacak ise, Rumeli msellemleriyle yrk, canbaz ve tatarlardan, Anadolu sahillerinde yaplacaksa yaya ve msellemlerden yararlanlmaktayd. Bu hizmet gruplar altar ay arayla nbetlee hizmet yrtmekteydiler. Tersneye gelen orman rnleri ise u meslek gruplar tarafndan ilenmekteydi: Neccrlar: Kalafatlar: Gemileri verilen planlara gre imal eden marangozlardr. Geminin iine su gememesi iin tahtalar zift ve katranla dolduran meslek grubuydu. Errekeler(Bkclar): Keresteleri verilen llere gre kesen meslek grubuydu. Teksinrclar: Gemiler iin gerekli krekleri dalardan kesmekle grevliydiler. Pr-tralar: Krek imalinde almakta idiler. Fundaclar: Yeni yaplan gemileri funda aac yakarak kurutmaktaydlar. Kmrcler: Tersne ve Tophne iin gereken odun kmrn imal etmekle grevliydiler. Makaraclar: Gemi iin byk ktkleri makara haline getirmekteydiler. Varilciler: Su ihtiyac iin varil ve f imal etmekteydiler. Sefer dnemlerinde kereste ihtiyac ve dolaysyla onlar ileyen meslek gruplarnn saysnda da art olmaktayd. Yukarda belirtildii gibi tersneler genellikle tama olanaklarnn elverili olduu ve tersnenin iine yarayacak aalarn bulunduu blgelerde kurulduundan, tersnenin olduu her yerde byk ormanlar vard demek yanl olmayacaktr. Tersne-i mire'ye ocaklk olarak balanan yerler ise unlardr: znikmid, Yalakbd, Sarayr, Pazarky, b- Sf, Akhisar, Geyve, Akyaz, Sabanca, Kaymas, Kandra, Akbd, Aal, Genli, eyhli, Takpr ve Karamrsel. Genel hatlaryla aktarmaya altmz tersne organizasyonunda, ormanlar hssa gemilere yarar kerastenin bulunduu yerler olarak grlmekte ve ormanlarn korunmas ise yine ayn mantk erevesinde yaplmaktayd. Bu tr ormanlardan yararlanmay alkanlk haline getirenlere ise, cinayete teebbs, hrszlk, dolandrclk, iftira ve sahtekarlk gibi sulara verilen krek cezas verilmekte idi. Tersne ve tophnenin ihtiyalar dnda kalan ormanlar ise, genellikle stanbul'un yakacak ihtiyac iin ayrlmt. Srekli artan nfusu ve bakent olmasndan kaynaklanan zel konumu nedeniyle stanbul'da yaayanlarn ihtiyalarnn salanmas, her dnemde padiah ve yneticilerin zerinde hassasiyetle durduu bir sorun olmutur. Yneticiler bakentte herhangi bir huzursuzluk, dedikodu ve isyana meydan verilmemesi iin yiyecek ve yakacak maddelerinin temini iin grevlileri her zaman yakndan izleme gerei duymulardr.
12
Belgelerde youn olarak konu edinilen resm kurumlar iin gereken odun ihtiyacnn temini, stanbul Aas'nn ynetiminde ncelikli olarak ele alnmakta ve u yollarla salanmakta idi: Birincisi, derya mbyaas denen ve odun getiren gemilerin ylda bir kez stanbul'a odun getirmesi ykmll. kincisi, kazalardan itir (satn alma) yoluyla odun temini. ncs stanbul'un odun ihtiyac iin ayrlm ormanlardan Ocaklk olarak odun salanmas. lk iki ekilde odun gerek deerinin altnda bir fiyatla satn alnmakta, nc yntem de ise odunun hazrlanp iskelelere getirilmesi parasz olarak rey tarafndan yerine getirilmekteydi. Halk ise orman rnlerini ya esnaftan satn almakta ya da havyic-i zarriye iin ayrlm mbh ormanlardan kendi imkanlaryla salamaktayd. ehir halknn yakacak ve mimar ihtiyalarn ise kmrc ve keresteci esnaf salamaktayd. Osmanl htisap Tekilt'nn genel kurallar erevesinde faaliyet gsteren bu esnaf grubunun rgtlenme, dkkan ama vb. faaliyetleri devlet tarafndan sk bir ekilde denetlenmekteydi. Yakacak iiyle uraan esnaf gruplarnn dkkanlar tama olanaklar ve ehrin yangnlara kar korunmas amacyla iskelelerde kendilerine ayrlm yerlerde almas zorunluluu vard. Kmr ve odun satan esnafa mahalle aralarnda sat yapmasna izin verilmesine karn, keresteci esnafnn ehir iinde faaliyet gstermesine izin verilmemekteydi. Dier rnlerde olduu gibi, devletin belirledii narh zerinden sat yapan esnaf grubunun rnn elde edilmesi, tama ve sat sreci Muhtesipler tarafndan denetlenmekte idi. Ancak, devletin belirledii fiyatla esnafn sat fiyat arasnda tketici aleyhine nemli farklar bulunmas, kaak odun kesimini hzlandrd gibi denetim iini yapan grevlilerin de bu krl alanda faaliyet gstermelerini tevik etmekteydi. Keresteci esnafnn satm olduu keresteler ise, bu esnaf grubunun i denetimi dnda, Hassa Mimar Ba tarafndan nitelik asndan denetime tbi tutulmaktayd. Dier esnaf gruplarnn ihtiya duyduu orman rnleri ise (derici esnaf, ayakkabc esnaf vb.) yine esnaf tekilat genel kurallar erevesinde o esnaf grubu tarafndan salanmaktayd. zellikle, ekmeki esnafnn ihtiya duyduu odunun salanmasna zel bir nem verilmekteydi. Osmanl Devleti'nin ormanlarn kullanmna ilikin oluturduu yaplanma hemen hemen tmyle lkenin ihtiyalarnn karlanmasna ynelik olup, kurulutan Tanzmt Dnemi'ne kadar, ormanlarn idaresi ve tasarrufunda evre bilinci veya iktisad bilin yoktu. Dolaysyla, tersne, tophne vb. kurumlarn ihtiyalarna ayrlm ormanlarn dndakilerin iyi korunduunu sylemek pek mmkn deildir. Baka bir deyile, ormanclk bilinci -zellikle iktisad anlamda- Tanzmt'la balamtr. Tanzmt Ferman'nda, lkenin iyi ynetilmesi iin gerekli olan kanun ve dzenlemelerin yaplaca ve lkedeki her trl servet kaynann daha verimli deerlendirilmesi hususunda gereken nlemlerin alnacana dair vaatler ksa zamanda uygulamaya konmutu.
Osmanl Padiah Abdlmecid
13
Fermanda kastedilen servet kaynaklarndan birisi de, hi kukusuz orman ve rnleri olduundan, fermann ilnn izleyen ylda Ticaret Nezreti'ne bal olarak Orman Mdrl kurulmu ve Tfenkhne-i mire Mdr Ahmet kr Bey 4000 kuru maala Orman Mdr olarak atanmt. Osmanl ormancl iin nemli bir gelime olan bu yaplanma, Tanzmt'n ou uygulamalar gibi mal nitelik tamaktayd. Mdrln alma program niteliindeki talimatnme, orman tahriplerinin nlenmesine ynelik bir talimatnme olmayp, daha ok orman rnlerinden alnacak vergileri kapsyordu. Tanzimat'n mal uygulamalar gereince talimatnmede belirtilen vergileri merkez adna Koru Muhassl tahsil edecekti. rn asndan devletin nemsedii blgelere, muhassla yardmc olmalar iin mdr ve memurlar atanmt. Memurlara Tanzimat'n gerekleri ve bundan sonra ormanlardan zorunlu ihtiyalar dnda faydalanlmas halinde alnacak vergilerin yazld bir lyiha verilmiti. Ellerindeki lyihalar gereince greve balayan memurlar nce tersne ve tophnenin iine yarayacak kereste blgelerini tespit edecekler ve izinsiz elde edilen orman rnlerine el koyarak ihale ile satlmasn salayacaklard. Ayrca, kereste ve odun kmr elde edip dahil ve haric mterilere satmak isteyen olursa, bunlarn denetimini yapacaklard. Tnzmat gereince odun ve odun kmr ocaklklar da uygulama d brakldndan, taradaki orman grevlilerinin i yk ve nemi daha da artmt. Orman Mdrl'nn faaliyetleri sonucunda eski uygulamalarla kyaslanamayacak gelir elde edilmeye balanmsa da, bu durum uzun srmemitir. Uzun sreli olmamasnn en nemli sebebini Tnzmat'n getirdii yenilikleri iine sindiremeyen kitlelerin ve ormanlardan ticar amalarla yararlanmay alkanlk haline getiren yn ve erfn memurlara sorun kartmas oluturmutur. Dier sebebi ise, Ahmet kr Bey'in Orman Mdrl grevine ek olarak Posta Nzrl'na atanmas oluturmutu. Posta Nezreti ve rgt, Orman Mdrl gibi yeni bir yaplanma srecine girdiinden yneticisine ek sorumluluklar yklyor ve kr Bey'in ilk grevini ihmal etmesine neden oluyordu. Ormanlarla ilgili uygulamalarn baarszla uramasnda grevlilerin sorumluluu da yok deildi. Devletin orman mdr ve memurlarna yeteri kadar maa vermediini bahane ederek halktan yasal olmayan yol ve isimlerle vergi istemekteydiler. Gerek halkn bu yeni vergi ve uygulamalara tepkisi, gerek yneticilerin gsterdii kararszlk ve istikrarl bir ynetim anlayndan uzak olmalar sonucunda 1841 ylnda Orman Mdrlkleri lavedilmi; 1842 ylnda da dier alanlarda olduu gibi Muhassllk uygulamasndan vazgeilmiti.
1858 ARAZ KANUNNAMES'NE GRE OSMANLI TOPRAK HUKUKU

Tanzimat- Hayriyye'nin -her ne kadar ormanclmz asndan yeterli dzenlemeleri iermese bile- yararl hamlelerinden birisi "Ramazan Kanunu"da denilen 1858 tarihli Arazi Kanunnamesi'nin hazrlanarak neredilmesidir. 7 Nisan 1274 (1858) tarihli Arazi Kanunnmesi, aslnda eski Osmanl Kanunnmelerinde ormanlarla ilgili var olan hkmlere fazlaca bir yenilik getirmemi olmakla birlikte, bu hkmlerin derlenip toplanarak umumun uymakla ykml bulunduu yazl kanunlar haline getirilmesi, modern devlet anlay ve yaplanmas asndan kukusuz faydadan uzak deildir.
14
Ad geen kanunnmeye gre Osmanl Devleti'nde araziler 5 ksma ayrlmtr: 1- Arazi-i Memlke 2- Arazi-i Mriyye 3- Arazi-i Mevkfe 4- Arazi-i Metrke 5- Arazi-i Mevt Bu arazi snflandrmasna gre, ormanlar, devlete ait arazi olan arazi-i mriyyeden olabildikleri gibi, ahslarn sahibi olduklar arazi-i memlkeden veya belli ky-kasaba ya da ahali arasnda kullanma braklm olan arazi-i metrkeden de olabilmidir. Yani Osmanl Devleti'nde, devlete ait ormanlar olduu gibi, ahs mal olan ormanlar da grlmektedir. 1858 Arazi Kanunnamesi'nin ormanlarla ilgili maddeleri hakknda, yine Orman Bakanl Yayn Dairesi Bakanl'nca yaymlanan bu eserin birinci cildinde yeterli aklamann yapldn syleyerek daha fazla aklama yapmay gereksiz gryoruz.
ORMAN NZAMNAMES
Halk, Tnzmat'la gelen mal klfetlerin eski uygulamalarn isim deitirmi ekilleri olduunu aslnda biliyordu. Ancak, yzyllardr devam eden Cibl-i Mbha anlaynn yani halkn kullanmakta olduka serbest brakld ormanlarn, yeni vergilerle kontrol altna alnmasna byk tepki gstermiti. Halkn bu tepkisinden rken yneticiler tm uygulamalardan vazgeerek ormanlardan iktisadi adan faydalanmak hususunda yeni areler aramaya koyulmulard. Tanzimat Ferman'nda, lkenin iyi ynetilmesi iin gerekli kanuni dzenlemelerin yan sra, lkede bulunan her trl servet kaynann daha verimli deerlendirilmesi hususunda gereken nlemlerin alnaca da belirtiliyordu. lkedeki servet kaynaklarnn nemlilerinden biri olan ormanlarn bilimsel yntemlere uygun olarak idareleri ve korunmalar amacyla "orman fenninde mhir" hviyeti ile, dnemim siyasi zelliklerine de uygun olarak, Fransa'dan Louis Tassy ve Alexandre Estem adl iki uzman ve drt kiilik yardmc bir ekibin Trkiye'ye arldn gryoruz. Bu heyete, lkedeki orman varlnn tesbit edilmesi, ormanlar iin gerekli teknik personelin yetitirilmesi, orman tekilatnn kurulmas vs. gibi grevler verilmiti.
Louis Tassy
Tassy ve daha baka yabanc uzmanlar Osmanl Devleti'ndeki ormanlarn idaresi, ormanlardaki tasarruflarn bilimsel yntemlere uygun hale getirilmesi ve bunu temin edebilmek iin de gerekli yasal dzenlemelerin yaplmas konusunda dnemin yerli memurlar ile birlikte almalara balamlar ve bunun neticesinde Tassy 1860 ylnda Meclis-i Me'bir'in bana getirilmiti. Bu meclis almalara balayarak, Orman Mektebi'nin ilk
15
mezunlaryla birlikte Rumeli ve Anadolu'da milyon hektardan fazla mr ormann keif ve tesbitini yapm bu ormanlarn yeni usullerle ihale ve sat ilerini hazrlam ve uygulmaya koymutu. Bunlarn yannda, ormanlarn hukuken dzene sokulmasn salayacak mevzuat hazrlam, bu mevzuat uygulamaya koyacak tekilat da kurmutu. En nemlisi devlet ormanlarnn idare usl iin 52 maddelik bir nizamnme ile 38 bentlik bir artnme hazrlamt. Bu nizamnme ile ok geni sahalar kapsayan mr ormanlarn usl ve nizm altna alnmalar iyi korunup iletilmeleri tasarlanmt. Orman Nizamnmesine gre, "Memlik-i Mahrse-i ahnede Kìn Ormanlar" drt ksma ayrlyordu: 1- Dorudan doruya devlete ait olan mr ormanlar. 2- Vakflara ait ormanlar. 3- Kasaba ve kylere ayrlm bulunan baltalklar. 4- ahslara ait zel ormanlar. Nizamnmenin devlete ait ormanlarn snrlarnn tesbit edileceine ilikin gelecee atf yapan ikinci maddesi dndaki dier maddeler uygulamaya aittir. Ancak, Orman Nizamnmesi'nin getirdii nemli yenilik, ormanlarn korunmas konusuna ilikin olup, Arazi Kanunnmesinin istismara ak olan yz drdnc maddesindeki "cibl-i mbha" anlaynn terk edilerek bu tr ormanlarn da devlete ait ormanlar statsne alndn belirten beinci maddesidir. Bu maddeye gre halk, zaruri ihtiyaclar iin "cibl-i mbha" olan ormanlardan odun ve kereste kesme konusunda eskiden olduu gibi yine serbest braklm olmakla birlikte bu ormanlardan ticaret amacyla odun ve kereste kesimi vergiye balanmtr. Nizamnmenin ikinci maddesine gre ise devlete ait olan ormanlardan aa kesilmesi, eskiden olduu gibi yine yasaklanmtr. Orman Nizamnmesi'nin uygulanmaya baland 1870 ylndan itibaren ormanlarn korunmasnda birinci derecede sorumluluk valilere verilmi ve merkezde kurulan Orman Meclisi ile uyumlu almalar istenmitir. Tara'da ise zellikle mbah ormanlarn tasarrufunda ve tarla amaya ynelik hareketlerde nizamnme hkmleri Orman Mektebi mezunlarnn kontrolne braklmtr. Btn bu hukuk dzenlemeler yaplrken, yine ayn dneme paralel olarak orman, kor ve baltalklarn bazen halk bazen de devlet grevlileri tarafndan tarla haline getirilmesi, ormanlarda muhacir iskan edilmesi, dnemin gereklilii olarak lke apnda telgraf direklerinin dikilmesi ve kat fabrikalrnn kurulmas, lke iinde in edilen demiryollar iin yaplan ihaleleri kazanan irketlere demir yolun her iki tarafnda geni bir alan iindeki ormanlar iletme hakknn da verilmesi vs. gibi nedenlerle orman tahripleri ne yazk ki devam etmitir. Orman Nizamnmesi'nin uygulanmaya balad 1870 ylndan itibaren ormanlarn korunmasnda birinci derecede sorumluk valilere verilmi ve merkezde kurulan Orman Meclisi ile uyumlu almalar istenmitir. Tarada ise, zellikle mbh ormanlarn tasarrufunda ve tarla amaya ynelik hareketlerde nizamnme hkmleri Orman Mektebi mezunlarnn kontrolne braklmt. Tanzmt'la balayan ve Orman Nizamnmesi'nin iln ile devam eden srete lke ormanlarnn korunmasyla ilgili altyap tamamlanm, bu tarihten sonra yaplanlar bu altyapnn dzeltilmesi veya daha da gelitirilmesi gibi bir takm abalardan ibaret kalmtr. zellikle, 1876-1908 yllar arasndaki istibdd dneminde -Orman Mektebi mezunlarnn abalar ve Duyn- Ummiye idaresinin ipekilikle ilgili tevikleri hari- ormanclk asndan kayda deer bir gelime olmamtr.
16
XIX. yzyln son eyreine kadar bu kurum ve kanunlama dnemiyle ilgili olarak ilgin olan ise, kanunlatrma hareketleriyle, ormanlarn yok edilme srecinin ayn dneme rastlamasdr. Osmanl Devleti'nin iinde bulunduu ekonomik, sosyal ve siyas ekonomik artlar erevesinde meydana gelen orman tahriplerinin sebepleri yle sralanabilir: 1- Tmar sisteminin ortadan kalkmas ile ortaya kan idari bolukta bata sipahi ve gl kiilerin topraklara el koyma srecinin balamas ve 1858 Arazi Kanunnmesi'nin bu sreci hzlandrmasyla ortaya kan orman, koru ve baltalklarn tarla haline getirilmesi. 2- Krm ve Kafkasya'dan yaplan gler sonucunda gmenlerin verimli topraklar yerine daha ok ormanlk blgelere iskan edilmesiyle birlikte meydana gelen orman tahripleri. 3- Osmanl Devleti'nde demir yolu yapan irketlerin gerek yol yapm iin gerek 20 km2 lik alan iinde yaptklar orman tahripleri. 4- XIX. yzylda meydana gelen gelimelere paralel olarak maden iletmeciliindeki art, telgraf sistemi ve kat fabrikasnn kurulmas sonucunda meydana gelen tahripler. 5- Fransz uzmanlarn da tevikleriyle i ve d pazarlara ynelik olarak elde edilen kerestelerin ihale ile satlmasyla meydana gelen tahripler. 1908-1922 yllar arasndaki dnem ise savalarla getii iin Ali Rza Bey tarafndan yrtlen -kanun tasars, lyiha, nizamnme ve okul gibi- youn abalar sonucunda mevcut yap Cumhuriyet'e devredilmi ve ada anlamda ormanclk bu dnemle balamtr.
17
CUMHURYET DNEM ORMANCILIIMIZ

1920-1923 yllar arasnda ormanclk ileri, ktisat Vekaletine bal bir Genel Mdrlkle yrtlmee devam edilmitir. Bu ara baz kanun ve kararlar karlarak uygulanmaya konulmutur. ATATRKn 1922 yl Meclis al konumalarndaki: Gerek ziraat ve gerek memleketin servet ve shhati umumiyesi noktas nazarndan ehemmiyeti muhakkak olan ormanlarmz asri tedbir ile hsnhalde bulundurmak, tevsi etmek ve azami faide temin eylemek esas dsturlarmzdan biridir buyurular, ormanclk hizmetlerimizin gelimesinde byk bir esas tekil etmitir. 1 Ekim 1920 tarihinde Baltalk Kanunu, 15 Nisan 1924de devlet ormanlarndan kyllerin faydalanmasn salayacak ntifa Hakk Kanunu karlm ve fakat karlalan zorluklar ile teknik eleman yetersizliine ve milletin uzun gemie dayal alkanlarna eliki tekil etmesi nedeni ile yrrlkten kaldrlmtr. 1869 ylnda Orman Umum Mdrlnn, kurulmasndan itibaren zamann hkmetlerinin ormancla verdikleri nem ve hizmetlerle ilgileniin ana gayesi de dikkat alnarak, deiik kriterlerle pek ok Bakanlk bnyesinde durmadan yer deitirdii grlmektedir. Bu yer deitirmelerin ve bal olunan Bakanlklarn adlarn, Orman Mdrlnn kuruluu olan 1839dan itibaren gnmze kadar kronolojik olarak aada sralanmtr.
Faaliyet Dnemi 1839-1869 1869-1872 1872-1873 1873-1877 18781879-1886 1887-1892 1892-1908 1909-1920 1920-1923 1923-1924 1925-1928 1928-1931 1931-1969 1969-1981 1981-1991 1991-2003 2003-
Ormanclktan Sorumlu Birim Orman Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Umum Mdrl Orman Genel Mdrl Orman Genel Mdrl Orman Genel Mdrl Orman Genel Mdrl
Bal Olduu Bakanlk Ticaret Nezareti Maliye Nezareti Orman ve Maadin Nezareti Maliye Nezareti Orman ve Maadin Nezareti Ticaret ve Ziraat Nezareti Maliye Nezareti Orman, Maadin ve Ziraat Nezareti Ticaret ve Ziraat Nezareti ktisat Nezareti ktisat Bakanl Tarm Bakanl ktisat Bakanl Tarm Bakanl Orman Bakanl Tarm Orman ve Ky leri Bakanl Orman Bakanl evre ve Orman Bakanl
18
Atatrkn direktiflerine ve gelecee k tutan ok ynl grlerine dayanlarak 1937 ylnda 3204 sayl Kanunla Tarm Bakanlna bal hkmi ahsiyeti haiz ve katma bteyle idare olunan bir Genel Mdrlk olarak ormanclk gerek hizmet yerini alm ve daima gelien ve genileyen hizmet anlay iinde 1969 ylnda Orman Bakanlnn kuruluuna kadar lke dzeyine yaylan ve ok ynl talepleri karlayan bir kurulu olarak lkede gerek yerini almtr. Orman Genel Mdrl 1937 ylnda karlan 3116 sayl Orman Kanunu ile teknik ve ekonomik ormancln lkemizde yerlemesini 1945 ylnda karlan 4785 sayl kanunla ormanclkta Devlet Mlkiyeti tezini esas alan ve snrl ller iinde zel orman mlkiyetine yer veren bir gr ve anlay 1956 ylna kadar srdrerek ayn yl karlan 6831 sayl Orman Kanunu ile millete ve orman kylsne hizmet gtrme aamasna ulamtr. 1950-1960 yllar arasnda orman sularnn affn salayan ve dolaysyla orman tahribine hz kazandran drt af kanunu karlmtr. Neticede bu kanunlar, orman sularnn artmas ile orman varlmzn azalmasn ve verim gcnn eksilmesini sratlendirmitir. Ormanlarn nemini anlayp, oalmasn ve korunmas gayretlerinin arttrlmas ynnde ilgili tekilatlarnca alma yaplrken, ters etki yapan baz politik mdahaleler neticede, anayasa iinde orman ve ormancla ait hkmlerin yer almasn zorunlu klmtr. Dier devletlerin anayasalarnda pek grnmeyen ekli ile,ormanclmz milli neme kavuturan ve almalara g katan hkmler 02.07.1961 tarihli Anayasada yer almtr. Ancak, 191. maddede yer alan bu hkmler, 1971 de yeniden ele alnarak ve ncelikle orman-ky ilikileri asndan baz deiikliklerden sonra, 1225 sayl kanunla 131 inci: Ormanlarn ve Orman Kylsnn korunmas, ormanlarn gelitirilmesi bal altnda, devlet ormanlarn korunmas ve ormanlk sahalarn geniletilmesi iin gerekli kanunlar koymann devletin hkm ve tasarrufu altnda olduunu hkme balam bulunmaktadr. Yine bu madde de, Devlet ormanlarnn mlkiyetinin devir olunamayaca, kamu yarar dnda irtifak hakkna konu olamayaca hkm getirilerek devlet ormanlarnn, kanuna gre devlete ynetilip iletilecei belirtilmitir. Orman kyleri ve kylleri ile ilgili olarak, Ormanlar iinde veya hemen yaknnda oturan halkn kalkndrlmas ve orman koruma bakmndan, ormann gzetilmesi ve iletilmesinde Devlete bu halkn ibirlii yapmasn salayc tedbirler ve gereken hallerde baka yere yerletirme kanunla dzenlenir ifadesi gene bu madde kapsamnda yer almtr. 1981 Anayasasnda, ormanlar ve orman kyls ilikilerine daha fazla nem verilerek orman kylsnn kalkndrlmas ve dolaysyla da ormanlarn daha iyi korunabilmesi ve gelitirilmesine atflarda bulunulduu grlmektedir. Bu Anayasann 169 inci maddesinde ormanlarn korunmas ve muhafazasnn, 170 inci maddesinde ise, orman kylsnn korunmas, kalkndrlmas, yerlerinde kalkndrlmas mmkn olmayan orman kylerinin nakledilmesi ve boaltlan yerlerin aalandrlmas hususlarnda ilke ve esaslara ilikin hkmlere yer verilmitir.
19
TEKLAT YAPISI
1937 de karlan 3116 sayl Orman Kanunu teknik ve modern ormancla mevzuat asndan da byk olanaklar getiren aama olmutur. Buna paralel olarak 1937den itibaren kurulmasna balanan Devlet Orman letmeleri ile ormanclk hizmetleri; dikim, kesim ve nakliyat ile tamamen orman mhendislerinin teknik ve idari sorumluluu altnda gtrlmee balanm, 1945 ylnda 4785 sayl kanunla zel orman iletmeciliinin devamnda bilhassa ekonomik zorluklar nedeniyle tad sakncalar yok eden ve tm ormanlar Devletletiren hkmler getirilmitir. Orman Umum Mdrl 1937 ylnda karlan 3204 sayl Orman Umum Mdrlnn Tekilat Kanunu ile kurulmutur. Daha nceki kurulularla ilgili olarak yeterli bilgiye sahip deiliz. Esas olarak Orman Umum Mdrlnn kuruluu bu tarih kabul edilmektedir. 1937 ylndaki Tekilat Yasasna gre; Koruma, Harita ve Kadastro Amenajman letme mar Tedrisat Fenni Aratrma naat Aalandrma Mcadele ve Avclk Sanayi ve statistik Ekonomi Murakebe ve Tefti ubelerinden ibaret idi. Tara Tekilat olarak Vilayet Tekilat orman durumuna gre kurulur hkm yer alyordu. lk olarak baz vilayet merkezlerinde evirge Mdrlkleri kuruluu ile balam, bilahare bu kurulular dner sermaye ile alan Revir Amirliklerine dnmtr. 1945 ylna kadar Revir Amirlii kuruluu olarak devam eden tara kuruluu, 25.6.1945 tarihinde 4767 Sayl Kanunla Devlet Orman letmesi Mdrl olarak deitirilmitir. 1951 Ylnda Orman Umum Mdrlne bal olarak Bamdrlk Tekilat kurulmutur. 1951 ylnda kurulan Bamdrlklere Devlet Orman leme Mdrlkleri balanmtr. 1950 ylndan itibaren iletmeler, zelliklerine gre mntkalara ayrlarak Orman Bamdrlklerine balanm ve merkeziyetilik sisteminin blgelere kaymas prensibine ilk adm atlmtr. 1956 ylnda karlan 6831 sayl yeni Orman Kanunu 3116 sayl kanunun baz hususlarn tamamlayarak yeni imkanlar getirmitir. Devam eden olumlu faaliyetlerde bilhassa ormanlarn korunmas konularnda karlalan baz mkllere bal olarak, 1961 ylnda kabul edilen Anayasann 131 inci maddesi ile teminat getirici ilkeler metinde yer almtr. 17.04.1970 gn ve 255 sayl kanunla bu madde bilahare tadil olunmu ana esprinin devam yannda getirilen hkmlerle, Orman kyleri ile ibirlii nemle vurgulanmtr.
20
1960 ylndan itibaren Hkmetler, ormanclk hizmetlerinin artan nemini ve bu yndeki eitli problemlerin devamn dikkate alarak, tekilat yeniden dzenleyebilmek asndan almalara balam ve ormanclk hizmetlerini Parlamentoda mstakil bir Bakanlk olarak ekillendirmeyi dnmlerdir. Ormanclk sektrndeki hizmetlerin ok fazla eitlenmesi ve hacminin bymesi sonucu, bu hizmetleri mstakilen ve hizmet esasna gre tekilatlanarak yrtmek zere 07.08.1969 tarihinde Orman Bakanl kurulmu ve Orman Genel Mdrlne bal kurulu olarak Bakanlk bnyesinde yer almtr. Gerek Ormanclk Sektr gerekse Orman rnleri Endstrisi Sektrn yrten Orman Bakanl, Kanunda aklanan grevleri 31.02.1981 tarihine kadar srdrmtr. Orman Bakanl , Devlet Bakanlnn 21.09.1980 gn ve 4-741 sayl oluru ile nce, Gda Tarm ve Hayvanclk Bakanl ile birletirilerek Tarm ve Orman Bakanl adn alm, 1981 ylnda karlan 13.02.1981 tarih ve 2384 sayl Orman Bakanlnn Tarm Bakanlna Devri Hakknda Kanun ile Orman Bakanl resmen kapatlmtr. Kapatlan bu Bakanla bal katma bteli Orman Genel Mdrl , Tarm Bakanlna devredilmi ve bu Bakanln ad Tarm ve Orman Bakanl olarak deitirilmitir.1983 yl sonunda ise bu Bakanlk, Kyileri Bakanl ile birletirilerek Tarm Orman ve Ky leri Bakanl adn almtr. Bylece 1981 ylndan itibaren Aalandrma ve Milli Parklar Genel Mdrlkleri kapatlm ve bu genel mdrlklerce yrtlen hizmetler Orman Genel Mdrlne devredilmitir. ORKY Genel Mdrl ise nce mstakil bir daire bakanlna dntrlm, daha sonrada bu daire bakanl ayn bakanlk bnyesindeki Tekilatlanma ve Destekleme Genel Mdrl bnyesine alnmtr. Esasen kapatlmas ile yaplan hatann anlalmas ve ormanclk faaliyet ve hizmetlerinin gerekletirilmesinde karlalan teknik, mali, ekonomik ve sosyal glklerin alabilmesi iin orman tekilat 1991 ylnda yeniden Orman Bakanl eklinde tekilatlanmtr. 07.08.1991 tarih ve 442 sayl Orman Bakanlnn Kurulu ve Grevleri Hakkndaki Kanun Hkmnde Kararname ile kurulan Bakanln ama ve grevleri ile merkez ve tara tekilat yaps, yrrle girmitir. Bu Kanun Hkmnde Kararname deitirilerek 21.05.1992 tarihinde 3800 sayl Kanun olarak yrrle konulmutur. Aalandrma ve erozyon kontrol, fidan retimi, tohum retimi ORKY faaliyetleri, milli parklar ve av ve avclk, yaban hayat faaliyetleri ve mesire yerleri faaliyetleri Bakanlk Ana hizmet birimlerince yrtlmeye balanm, orman iletmecilii faaliyetlerinden olan koruma, gelitirme ve ileme faaliyetleri ise Orman Genel Mdrl (OGM) tarafndan yrtlm ve katma bteli bal kurulu olarak Bakanlk bnyesinde yer almtr. 1.5.2003 tarih ve 4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunla evre Bakanl ile Orman Bakanl kapatlarak evre ve Orman Bakanl kurulmutur. Katma bteli ve kamu tzel kiiliine sahip olan Orman Genel Mdrl (OGM) bal kurulu olarak Bakanlk bnyesinde yer almtr. 17.07.2006 tarih ve 26226 sayl Resmi Gazetede Yaynlanan 5538 Sayl Kanunla 5018 Sayl Kanun ekinde yer alan I sayl cetvelden II sayl cetvele geirilerek zel Bteli dareler statsne gemitir. Orman Genel Mdrl; evre ve Orman Bakanlna bal, zel bteli kamu tzel kiiliine haiz bir Genel Mdrlktr.
Kaynak: evre ve Orman Bakanl, Osmanl Ormancl-I-II-III kitab
21
22
KISALTMALAR BOA. . . . . . . . . . A. MKT. UM. . . . DH. . . . . . . . . . . H. . . . . . . . . . . . HM. . . . . . . . . . D. . . . . . . . . . . . M. . . . . . . . . . . . MD. . . . . . . . . . . NO. . . . . . . . . . . D. . . . . . . . . . . Y. MTV. . . . . . . . Babakanlk Osmanl Arivi Sadret-Mektb Kalemi Umm Vilyt Dhiliye Nezreti Hicr Hukk Mvirlii dre Ksm Mildi Mhimme Defteri Numara r-y Devlet Yldz- Mtenevv Mruzt
HCR AYLARIN RUMUZLARI M. . . . . . . . . . . . S. . . . . . . . . . . . . RA. . . . . . . . . . . R. . . . . . . . . . . . . CA. . . . . . . . . . . . C. . . . . . . . . . . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . N. . . . . . . . . . . . L. . . . . . . . . . . . . ZA. . . . . . . . . . . . Z. . . . . . . . . . . . . Muharrem Safer Reb'u'l-Evvel Reb'u'l-hir Cemziye'l-Evvel Cemziye'l-hir Receb a'bn Ramazan evvl Zi'l-Ka'de Zi'l-Hicce
Kaynak: evre ve Orman Bakanl, Osmanl Ormancl le lgili Belgeler I-II-III, Ankara
23
AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE NASB VE TAYN VE MUKADDEMDEK MEMURYETNDEN MUHASSAS MAAININ TAHSS HAKKINDA TCARET NEZARETNN TAKRR
Malmu bbehetmelzumu asafeneleri buyurulduu vehile memaliki mahrusei hazreti ahanede icras muktezay iradei seniyeden olan Orman Nizamatnn tesviyesi zmmnda bir mnasibinin Orman Mdri tayini lzm gelmi ve Tfenkhanei mire mdri olup bu defa memuriyeti merkumeden istifa etmi olan Ahmed kr Bey bendeleri her vehile dirayetkr ve mcerrebletvr bulunmu olmala mr mumaileyh bendelerinin Orman Mdri nasb ve tayini ve mukeddemdeki memuriyetinden dolay Maliye Hazinesinden muhassas olub mnhal olan ehriye drt bin kuru maan ibu elli alt senesi Recebi erifi gurresinden itibaren mr mumaileyhe tahsisi hususlar muvafk irdei aliyeleri buyurulur ise emir ve ferman hazreti menlehlemrindir. (Ahmed Fethi) ...........Mhr
ORMAN NZAMATININ TESVYES N TFENKHANE MDR AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE NASB VE TAYN HAKKINDA ARZ TESKERES
Seniylhimema Kerimiyema Devletl nayetl Atufetl bbehetl Efendim Hazretleri: Malmu li buyurulduu zere orman nizamatnn tesviyesi zmmnda bir mnasibinin Orman Mdri nasb ve tayini lzumuna mebni sabk Tfenkhane Mdri Ahmed kr Bey bendelerinin dirayetkr ve reviyetiar olmas cihetile mukeddemdeki memuriyetinden dolay Maliye Hazinesinden muhassas olub mnhal olmu olan drt bin kuru maan elli alt senesi Recebi erifi gurresinden itibaren tahsisile Orman Mdri nasb ve tayini hususuna dair Ticaret Nzr Devletl Fethi Paa Hazretlerinin bir kta takriri manzuru lii cenab ahane buyurulmak zere irsali suyi mirileri klnm olmala muvafk iradei seniyei hazreti mulkne buyurulur ise icray iktizasna mubaderet olunaca beyanile tezkeresi senaveri terkimine ibtidar klnd efendim. F: 18/C/1256, (1840)
24
AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE NASB VE TAYN HAKKINDA RADE

Marz- ker-i Kemneleridir ki: Residei desti lzim olan ibu tezkerei seniyyei vekletpenahileri ve nzr marnileyh hazretlerinin zikrolunan takriri mbarek ve mesud hkipayi tutyasayi hazreti mulkaneye bittakdim memulu enzar evket sar cenab- cihandar buyurulmu ve bermucibi takrir mah mezbur gurresinden itibaren olmuktar maa tahsisile mr mumaileyh bendelerinin Orman Mdri nasb ve tayin olunmas erefrizi sunuh ve sudur buyurulan iradei seniyyei ahane icabndan bulunmu ve salifzzikir takrir iradei savb samileri klnm olmala olbabta emir ve ferman hazreti veliylemrindir. F: 19/C/1256, (1840)
ORMAN MDR AHMED KR BEYN DRAYET SAHB BULUNMASI HASEBLE POSTA NEZARET MEMURYET DE MAASIZ OLARAK MEMURYETNE LAVE KILINMASI HAKKINDA ARZ TEZKERES
Seniylhimema Kerimiyema Devletl nayetl Atufetl bbehetl Efendim Hazretleri: Malmu devletleri buyurulduu vehile izzetl Sami Efendi bendelerinin Takvimi Vakay Nezretine memuriyeti cihetile uhdei idaresinde bulunan Posta Nezretinin ahar mnasibine ihalesi lzm gelmi ve geende Orman Mdri tayin olunan Ahmed kr Bey kullar erbab dirayetten Nezreti merkumenin ibu idaresine muktedir bendeganndan bulunmu olduguna binaen Nezreti mezkrenin bil maa mr mumaileyhin ilve memuriyeti klnmas hususuna dair Ticaret Nzr Devletl Paa hazretlerinin bir kta takriri manzuru li buyrulmak iin irsali sevi samileri klnm olmala bermucibi takrir posta maslahatnn dahi mr mumaileyh kullarnn memuriyetine ilavesi muvafk iradei naal adei hazreti ahane buyurdlur ise icray iktizasna ibtidar olunaca beyanile tezkerei senaveri terkimine mbaderet klnd efendim. 11/B/1256, (1840)
AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE TAYN KILINDIINA DAR

Marz- ker-i Kemneleridir ki: Enmile zibi tazim ve tebcil olan ibu tezkerei seniyyei veklet penahilerile Nzr marnileyh hazretlerinin takriri mbarek ve mualla hakipayi cenab- mlkhneye bittakdim manzur evket mefhur hazreti ahane buyrulmu ve tbk iar ve istizan olunduu vehile Nezreti mezkrenin bil maa mr mumaileyh bendelerinin memuriyetine ilve klnmas erefsudur buyrulan emr ve irade meali ifadei hazreti mlkne muktezay mnifinden bulunmu ve takriri mezkr savb samilerine iade ve irsal klnm olmala olbabda emr ve ferman hazreti veliylemrindir. F: 12/B/1256, (1840)
25
BOA. A. MKT. UM. NO: 120/46
26
H.1269/M.1854
iftilikle uraanlarn tarla amak iin ormanlar yok etmelerinin nlenmesine ilikin.
Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Memlik-i mahrse-i hazret-i hnenin ba'z mahallerinde zrr' tifesi gya yer amak garazyla byk ormanlar yakmakda olduklar bu kerre tahkk ve istihbr buyuruldna ve bu keyfiyyet bi'l-hire Tersne-i 'mire umrna sekte rsn mcib olub bir vechile tecvz olunur mevddan olmadna binèn bundan byle cebel-i mubhadan ve kur ve iftlikt hayavntna mahss mer'dan ve arz-i evkfdan boz hl olan yerleri yeniden aub zer' itmek murd idenlere knn- mfdna ve zir'at mdrlerinin yedlerinde bulunan ta'lmnmelere tatbkan ruhsat virlb ba'z kasaba ve karyeler civrlarnda olarak ahl tarafndan hatab kesilmekde olan ormanlarn muhfazasna dikkat olunmas ve byle ormanlarn ve cnib-i mrye ve una buna 'id olan ve Tersne-i 'mire in lzmu bulunan orman ve aalarn ihrk ve itlfna mtecsir olanlar bulund halde dah bu kerre b-irde-i seniyye tanzm olunan knn-i cez ahkm mcibince te`dblerine baklmak zere keyfiyyetlerinin b-mazbata hk-i p-y seniyyelerine 'arz ve inhs in mahallerince iktiz idenlere tenbht icrs zmnnda keyfiyyetin lzm gelen me`mrin bendelerine tavsiye ve i'r klnmas Meclis-i Vl'da bi't-tensb irde-i seniyye-i hazret-i mlkne mte'allik ve eref-pry buyurld beyn- smsiyle keyfiyyetin zr-i irde-i kerde kin mahallerde bulunan me`mrin kullarna ekden tenbh ve i'ryla tamm- icrs hussn mir hme-r-y zb-i sutr olan bir kt'a fermnnne-i hidvleri me`l-i karn-i mdrike-i 'bidnem olmu ve tbk- emr fermn- seniyyeleri vechile keyfiyyet iktiz idenlere ekden tenbh ve izbr klndnn beyn ve ifdesi ma'rznda terkm ve takdm-i 'arza-i keriyye ictir' olunmudur. Ol bbda ve her halde emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 18 RA. Sene [12] 69. Mutasarrf- Karesi
27
28
H.1275/M.1858
Devlet ormanlarna zarar veren airetlerin uygun bir blgeye iskan edildiklerine dair 1275 (1858) tarihli belgedir.
Hdvendigr vlisine: Hdvendigr eyleti dhilinde kin tersne-i mireye merbt ormanlarda hemgm- sayf ve itda ba'z ayr iskn iderek zikrolunan ormanlara mazarrat rs itdirmekde oldklar Gemlik keraste me'mru tarafndan zabt olunmu oldndan ve sret-i i'ra nazaran ayr-i merkmenin zikrolunan ormanlarda iskn mazarrat mstelzem olarak tecvz olunamayacandan bunlarn cb vechile dhil-i eyletde ve s'ir mevki'-i mnsebede isknlar hussunn savb- smlerine bildirilmesi bbehetl devletl kapdn paa hazretleri tarafndan b-tezkere i'r klnmakdan n keyfiyyet mecls-i vlya lede'l-havle mr ormanlarnn hsn-i muhfazasyla tersne-i mireye lzm olan kerasteye takabbuz- terettb itdirilmemesi ve bunlarn def'i mazarratlar esbbnn istihsli lzimeden olmasyla ayr-i merkmenin yine dhil-i eyletde mevki'-i mnsebede iskn itdirilerek zikrolunan ormanlarn hsn-i muhfazalar hussunn savb- smlerine bildirilmesi tezekkr klnm olmala ol-vechile icr-y cbna himem-i smyeleri der-kr buyurulmak siyknda ukka. Taraf- hazret-i kapdnye kenr. bu tezkere-i aliyye-i saf-neleri me'l-i smsi ve ukka-y mezkre s'eds ma'lm- ciz olarak i'r- smleri vechile vli-i mrn-ileyh hazretlerine tastr klnan tahrrt- senver mezkr ukka ile leffen irsl savb- l-i kapdnleri klnmala emr irde hazret-i men leh'l-emrindir.
29
BOA. Y. A. RES. NO: 9/97
30
H.1298/M.1880
Memleket dahilindeki btn ormanlarn ve madenlerin slah iin yaplan yazmalar.
F 20 Mays sene [12] 96 trhl Ticret Nezret-i Cellesi'ne vrd iden tezkire-i smiye sretidir. Orman ve ma'dinin hsn-i idresiyle vridtnn tezydi in icr klnan tedkkt ve ol bbda nezret-i celleleriyle cereyn iden muhabert zerine slht- mliye komisyonu vridt u'besinden kaleme alnub meclis-i mahss- vkelda mtla'a klnan mazbatada gsterildii zere ma'dinin tliblerine makt'an ihlesi mukarrer olub fakat ormanlardan lykyla istifde olunmak in ya masrif-i klliye ihtiyryla cb itdii kadar fen ve muhfaza ve idre me`mrlar ta'yn olunarak ve cb iden yollar yapdrlarak ormanlar tammen ve kmilen taht- inzibta ve idreye alnmak ve yahud imdiden para para tliblerine i'de idilmek klarndan birinin ihtiyr lzm gelir ise de ormanlarn tammen taht- muhfaza ve idreye alnmas in hasebe'l-hl masrif-i klliye ihtiyr mmkin olamayaca gibi sret-i makt'ada ihlesi de env' mkilt istilzm idecei cihetle kbil olmayub emneten hsn-i muhfaza ve idresi zarr bulund anlaldndan imdiye kadar taht- muhfaza ve idreye alnm ve alnmas mukarrer bulunmu olan mahaller ormanlar in orman idresince tanzm olunan teklt defterleri mcibince tefrk idilen dokuz milyon guruun czìyyetine mebn bunlarn cmlesini slha kf olamayaca cihetle imdilik sevhilde bulunan vilyt ormanlarnn idresine tahss ve bir de ormanlardan istifde idilmek yollarn tanzmine mtevakkf oldndan ma'denler ihle olundukca bunlar iin tefrk olunan mebliden kalacak aka ile Nfi'a Nezreti'yle bi'lmuhbere cb iden yollar yapdrlarak hsn-i idre ve inzibtn te`mni ve ele geecek vridt- sfiyeden yzde yirmisi hazneye alnub ksrunun slif'z-zikr dokuz milyon guru tahssta ilve ile ilerki sene dier bir iki mahall ormanlarnn daha taht- idreye alnarak ve bu yola devam idilerek pey-der-pey maksadn hsl olaca cihetle icrs taleb olunan tekltn na gre mevki'-i icrya sli ve bi't-tab' birka sene lykyla idre olunamayacak olan mahaller ormanlarnn dah btn btn muhfazasz braklmamak zere mmkn mertebe korclar ta'yniyle takayyudt icrs hussnn dah mahalleri me`mrlarna tevd'i ve orman ve ma'din bdcesine idhl idilmi olan palamut ve mazu a'rnn idre-i mezkreye ta'lki olmamasna mebn bunun geen seneki karr vechile doksan alt sene-i mliyesi Mart'ndan i'tibren idre-i mezkre vridt bdcesinden ihrcyla mal me`mrlar idresine virilmesi meclis-i mahss- mezkr karryla bi'l-istzn irde-i seniyye-i cenb- pd-h iktiz-y 'lsinden olarak Mliye Nezret-i Cellesi'ne tebl-i keyfiyyet ve Nfi'a Nezreti'ne de i't-y ma'lmt olunmu olmala ber-vech-i muharrer f-y muktezsna himmet buyurlmas siyknda tezkire-i senver terkm klnd. Aslna mutbktr.
31
32
H.1304/M.1886
Orman ve Maden daresi'nin Maliye'ye ilhak, Ticaret ve Bayndrlk Bakanlklarnn birletirilmesi zerine memurlar arasnda yeni tekilata gre dzenleme yaplmasna ilikin.
Nezret-i Umr-i Nfi'a Mektb Odas Numero 78 Huzr-i Fehmet-Mevfr- Hazret-i Sadret-Penh'ye; Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Orman ve Ma'din dresi'nin Mliye Nezret-i Cellesi'ne ilhkyla Ticret Nezreti'nin Nfi'a Nezreti'ye birlemesi muktez-y irde-i seniyye-i hazret-i pd-hden olub mliye diresi havlsnda vki' Ticret Nezreti diresinin vs'atsizlii ile baraber orman ve ma'din me`mrlarna braklmak lzm geldii cihetle Ticret ve Zir'at ve Sanyi' mdriyyetleri heyètleriyle istatistik kaleminin Nfi'a Nezreti diresine nakli cb eyleyerek Nfi'a Nezreti'ne mahss dire ise ancak me`mrn-i mevcdeyi ist'ba kf oldndan ve u aralk masrif-i klliye ihtiyr dah rehn-i cevz olamayacandan Nfi'a Nezreti'ne mahss direnin zemin katnda vki' kou ve kahve oca gibi mevcd odann blnerek ve ereveleri tecdd olnarak dire-i ticret'den nakl idecek me`mrlara tahssi tasavvur ile bunlarn masrif-i ta'mriyye ve tanzmiyyesi kef itdirilerek takrben on be bin guru masrafla vcda gelecei anlalm ve bu hle gre zikr olunan mdriyyetler ve kalem heyèti buralara sabilr ise de tercme-i fnn kalemi heyètinin dah dire-i nezrete nakli lzm geldii takdrde nlar in yer bulunamam olmala zikr olunan zemin katndaki odalarn dire-i ticret'den nakl idecek me`mrlara tahssan ol mikdr masrafla ta'mr ve tanzmi muvfk- irde-i 'aliyye-i cenb- veklet-penhleri old halde mebla- mezbrun msra'aten tesviye ve fs hussnn Mliye Nezret-i Cellesi'ne emr i'ryla keyfiyyetin taraf- 'cizye dah irde ve izbr buyurulmas bbnda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 8 Reb'u'l-hir sene 304 ve f 23 Knn-i Evvel sene 302. Ticret ve Nfi'a Nzr
33
BOA. D. NO: 519/6
34
BOA. D. NO: 519/6
H.1312/M.1894
Orman davalarnda uygulanan zaman am sresinin deitirilmesi hakknda Orman Bakanl'nn yazs.
Orman ve Ma'din ve Zir'at Nezreti Mektb Kalemi 'Aded 373 Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Orman Nizmnmesi'nin otuz birinci maddesinde ormanlara mte'allik tazmnt da'vlar in mrr- zamn crmn vuk' trhinden i'tibren mh old ve ahkm- lhika dah ay zarfnda icr olunmaz ise mnfesih olaca muharrer olub halbuki ormanlarca gerek mltezimn ve gerek mte'ahhidnin ve gerek ehs- sirenin mugyir-i nizm k' idegeldikleri mu'melt ve harekt me`mrin-i mevcdenin kifyetsizliinden dolay ekseriyyet zere vakt zamnyla haber alnamayub haber alunanlar da ya get gzr esnsnda me`mrn tarafndan grilmekde ve yahud har tarafndan ihbar olunmakda olub bu sretler bile pek ok def'alar mddet-i mezkrenin mrrundan sonra vki' olmakda old ve u ittil'dan sonra tahkkt ve kefiyyt- muktezyye icrs ve cb iden raport ve keifnmelerin tanzmiyle ikme olnacak de'vnin esbb- sbtiyyesini istihzr dah ormanlarn vs'ati ve mevki'in bu'd ve ba'zen mevsimin ormanlarda kef gzra ms'adesizlii sebebiyle bir hayli vakte muhtc bulund cihetle hareket-i mezkrenin vuk' trhinden i'tibren mh zarfnda ikme-i da'v itmek imkn hricinde grnmekde olub eeri ahran ner olnan usl-i muhkemt- ceziyyenin mrr-i zamn faslnda cnhalardan dolay ikme-i da'v in mrr-i zamn crmn trh-i vuk'ndan i'tibren sene olmak zere mahdd ve ormanlardan dolay vuk' bulacak cez-y nakd ve tazmnt hkmleri dah cnha nev'inden ma'dd ise de usl-i muhkemt- mezkrenin drt yz seksen yedinci maddesinde ibu fasln ahkm ba'z cnha ve kabyiha mte'allik de'vnin mrr- zamnla sktun ta'yn iden nizmt- mahssa ahkmna halel getrmez dey musarrah olmas orman da'vlarndan dolay mrr-i zamn hussnda usl-i muhkemt- mezkreye tevfk-i mu'meleyi mni' grnmekde ve halbuki mrr-i zamn 'd kabahat da'vlarnda kable'd-da'v bir ve ba'de'l-hkm iki sene ve cnhalarda kable'l-hkm ve ba'de'l-hkm be seneden 'ibret old halde ormanlar hasrt- a'zamiyyeyi mcib olan tazmnt ve cez-y nakd da'vlarnda byle mh zarfnda ikme idilmek ve ahkm- lhikann ke-zlik mh zarfnda icr itdirilmek mecbriyyeti ceryim ve hareket-i mezkreye nazaran mtensib grilememekde ve eeri mezkr otuz birinci maddede muharrer mh mrr-i zamnn madde-i mezkrenin sarhatine istinden yalnz tazmnta hasryla cez-y nakd da'v ve hkmlerinin bundan istisns ciheti vrid-i hatr olmakda ise de mehkimce ahkm- kavnn ve nizmt dìm mcrimnin lehine tefsr olunmas k'ide-i 'ummiyyesine tevfkan u sreti mehkime kabl itdirmek mekk olub 'ale'l-huss ikme olunan da'vlarn peko tazmnta munhasr olmak hasebiyle sret-i mezkre mehkimce kabl idilecei farz olundukda tazmnt da'vlar mstesn oldukca bundan yine istifde idilemeyecei gibi usl-i muhkemt- ceziyyenin drt yz seksen altnc maddesinde ceryimden dolay hukk- ahsiyye cihetince vuk' bulmu hkmler l-yetegayyer hkmne girdikleri trhden i'tibren on be sene sonra skt olaca muharrer old ve Mecelle ahkm dah bu merkezde bulund halde bunlarn cmlesinden mstesn olarak ormana mte'allik tazmnt hakkndaki hkmlerin mh iinde icr olunmaz ise ke-en-lem-yekn 'addi maslahata ve hukk- hazneye mnf grnmekde oldndan n madde-i mezkrenin ya orman tazmnt ve cez-y nakd da'vlarnn knnen cnha nev'inden ma'ddiyeti cihetile mrr-i zamn mddetinin mahlikin ahvli ve ormanlarn vs'ati ve de'vnin ehemmiyet ve cesmeti gibi hlt nazar- dikkate alnarak ihtiyct hl ve zamna gre tashhi muktez oldndan lutfen f-y muktezsyla netcesinin taraf- kerye emr i'rna erzn-i ms'ade-i celle-i cenb- veklet-penhleri bbnda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 29 Receb sene 312 ve f Knn-i Sn sene 310. Orman ve Ma'din ve Zir'at Nzr 35
BOA. D. NO: 519/12
36
BOA. D. NO: 519/6
H.1312/M.1894
Orman yangnlarn sndrlmesi esnasnda sarfedilen masraflara binaen bakanlk btesine ilave edilmesine dir.
Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Hdnkerde mr ormanlarnda vuk' bulacak hark masrafna mukbil cbnda sarf idilmek zere ihtiyten bir mikdr mebliin tahssiyle havlenmesinin istihsli Cezyir-i Bahr-i Sefd vilyetinden vrid olan yz otuz alt numerolu ve 15 Tern-i Sn sene 310 trhli tahrrtla i'r olunmu ve muhsebeye lede'l-havle mezkr masrafa mukbil tahmn bdcelerine mnsib bir ey konulmas lzmu r-y Devlet Dhiliye Diresi'nin 29 Knn-i Sn sene 307 trhli buyuruld- 'l-i sadret-penhleriyle zaten evvelce irde ve fermn buyurlm olmasna mebn hark masrafyla vilyet ormanlarna iddi'-y tasarrufda bulunan ehsn hmil olduklar senedtn tedkki in vilyetlerde teekkl idecek komisyonlar masrif-i istikfiye ve sireleri mukbili olarak seksen bin guruun zuhrt tertbi nmyla nezret-i 'ciz bdcesine kayd ve idhl olunarak lede'l-hce sarfna ms'ade buyurlmas hussunun huzr- 'l-i sadret-penhlerine 'arz ve istzn ifde klnm olmala ol bbda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 22 a'bn sene 312 ve f 5 ubat sene 310. Orman ve Ma'din ve Zir'at Nzr
37
BOA. RDE ORMAN VE MADN, GENEL NO: 215 (105), HUSS NO: 2
38
H.1313/M.1895
Sinop yangnnda evsiz kalm olanlarn yaptracaklar evler iin gereken kerestelerin 1 yl sreyle vergiden muaf tutulmasnn istendii rde.
Bb- l D'ire-i Sadret Amed-i Dvn- Hmyn 240 Atfetl efendim hazretleri: Sinob harkinde musb olarak meskensiz kalm olan ahlinin in' itdiricekleri hneler in celbeyleyecekleri zr Sinob mecls-i belediyesinden mazbatal melff defterde env' gsterilen kerastelerin gmrk ve orman resminden istisns Kastamon vilyetinden inh idilmi ve sret-i i'rn tervci muvfk- n- l bulunmu oldndan ol-vechile f-y muktezsnn orman ve ma'din ve zir'at nezret-i behiyyesine ve cnib-i vilyete ma'lmt i'tsnn dhiliye nezret-i cellesine havlesi hakknda r-y devlet dhiliye d'iresinin mazbatas melffuyla arz ve takdm olunmu olmala ol-bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i hilfet-penh eref-snh ve sudr buyurulur ise mantk- lsi infz idilecei beynyla tezkire-i senver terkm klnd efendim. F 2 Safer [1]313. F 12 Temmuz [1]311. Sadr- a'zam Sait.
Ma'rz- ker -i kemneleridir ki: Resde-i dest-i ta'zm olub melfflaryla manzr- l buyurulan ibu tezkere-i sm-i sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- hilfet-penh eref-mte'allik buyurulmu olmala ol-bbda emr fermn veliyy'l-emrindir. F 5 Safer [1]313. F 15 Temmuz [1]311. Ser-ktib-i hazret-i ehr-yr Tahsin.
39
40
H.1314/M.1896
Ormanlarn korunmas ve yararlanlmas hususlarnda alnacak nlemlerin konu edildii rde'dir.
Bb- l D'ire-i Sadret Amed-i Dvn- Hmyn 970 Atfetl efendim hazretleri: Memlik-i hnede bulunan ormanlarn cesmet ve ehemmiyeti nisbetinde ve fenn ve k'ideye muvfk sretde idre olunmamakda oldu cihetle sret-i matlbede istifde idilmemele berber mugyir-i usl ve k'ide kat'iyat ve s'-i isti'mltdan dolay ormanlarn tahribt gnden gne ilerlemekde olduna ve bunn balca sebebi ise fenn ve idre-i umrnn bir me'mra tevd'i ve lzm kadar orman korcs istihdm olunamamas kaziyyesi bulunduuna mebn menbi'-i servetin mhimmi olan ormanlardan sret-i matlbede istifde ve yolsuz ve nizmsz kat'iyt cihetiyle tahribtdan vikye in fenn ve idre-i umrnn yekdigerinden tefrkiyle orman mfettileri umr- fenniye ile itigal iderek umr- idre in birer ba mdir ve elviye ile ehemmiyet-i mevk'iyesi bulunan mahallerde birer mdir ve kaz merkezleriyle orman ve ma'din mahslne mahre olan iskelelerde kaz ve mevki' me'mrlar namlaryla birer me'mr istihdm ve el-yevm mstahdem mfetti ktiblerinin ser-mdriyetlerde kitbet refktinde ve mdiriyet merkezlerinde kitbet hidmetinde bulundurlarak orman tezkere muharrirleri de idre me'mrlar ma'iyyetine virilb sevhil ve s'ir ehemmiyetli mevki'de bulunan orman ondalk me'mrlarnn tevz'ini ve el-yevm omanlarn muhfazasna me'mr olub adedleri lzmundan kall olmasndan n ormanlarda bulundurlamayarak muhfzlar olmayan sevhilde mstahdem piyde ve ekser liv ve kazda umr- idre ile mstakill svri korclar mfettilerin ma'iyyetine virilerek bunlar mnhasrn ormanlarn muhfazasnda istihdm idilb sevhile idre me'mrlar cmlesinden olmak zre mceddeden kolclar ta'yni ve ma'din ve ta ocaklar rsmtnn ba'd-ezn idre me'mrlar ma'rifetiyle istifs ve orman ser-mfetti ve mfetti-i snleriyle ma'den mhendisleri vilytn kang cihetinde kendilerine lzm grnr ise oralarda isbt- vcd itmek in nim seyyr olarak cmlesi idre ba mdirlerinin refktinde bulunmas ve idre me'mrlar orman ve ma'din ve zir'at mdir ve me'mr nmyla yd olunmas ve ba mdirlere zir'at mfettilerine dah hakk- nezret virilmesi ve suver- ma'rzann imdilik orman mu'melt s'ir vilyt- hneye nisbetle ehemmiyetli olan Kastamon ve Adana ve Konya vilyetlerinde mevki'-i icrya vaz' ve bu bbda zammeten sarf iktiz iden drtyzotuzsekizbinyzellidrt guruun yztokuz senesi orman ve ma'din vridtnda sbkna nisbetle fazla zuhr iden yzonaltbin ksr liradan tesvyesine me'zniyet i'ts hussuna d'ir orman ve ma'din ve zira't nezret-i behiyyesinin tezkereleri 20 R.evvel sene [1]312 trhinde arz- huzr- l klnm idi nezret-i mrn-ileyhdan te'kd-i keyfiyyet olunmakda olmala ol-bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i hilfet-penh eref-mte'allik buyurulur ise mantk- mnf infz idilecei beynyla tezkere-i senver terkm klnd efendim. F 15 R. evvel sene [1]314. F 13 Austos sene [1]312. Sadr- a'zam Rifat. Ma'rz- ker-i kemneleridir ki: Resde-i dest-i ta'zm olub manzr- l buyurulan ibu tezkere-i smye-i sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- hilfet-penh eref-mte'allik buyurulmu olmala ol-bbda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 22 R. evvel sene [1]314 ve F 20 Austos sene [1]312. Ser-vridt- hazret-i ehr-yr. Tahsin. 41
BOA. D. NO: 530/20
42
BOA. D. NO: 530/20
H.1319/M.1901
Kanunlara aykr olarak ormanlardan yaplan aa kesimin engellenmesi, kaak kesim yapanlardan para cezas alnmas ve alnan cezann %2'sinin orman memurlarna verilmesine ilikin.
Orman ve Ma'din ve Zir'at Nezreti Mektb Kalemi 'Aded 78 Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Ormanlarda k' olnan nizmsz kat'iyyt ve tahrbtdan dolay 'id olduklar mehkime mrca'atla cez-y nakd ve tazmnt istihsli sretleriyle mahkm idilen ehasdan aranlan mebliin vakt zamnyla tahsline medr olmak zere sir emvl-i devletin tahslinde muvazzaf me`mrlara virilmekde olan 'ìdt kablinden olarak orman me`mrlarna da cret-i veklet rddesinde bir ey i'ts hakknda sebk iden 'arz ve istzn- kerye cevben eref-bah- hme-i ta'zm olan on dokuz numerolu ve 28 Zi'l-Hicce sene 318 trhli tezkire-i smiye-i cenb- veklet-penhlerinde o gibi ta'kbtn icrs zaten orman me`mrlaryla mfettilerinin vezif-i asliyyesi cmlesinden old misill ahren baky tahsltnn teshli zmnnda haznece ittihz olunan usln henz muhassent grilb grilemedi bilinemediinden bunlara ayrca bir ey terk ve i'ts cìz olmad r-y Devlet Mliye Diresi karrna 'atfen irde ve i'r buyurlm ve encmen-i nezret-i kerden yazlan mazbatada Orman Nizmnmesi'nin otuz birinci maddesinde muharrer old vechile ormana mte'allik olub tazmnt taleb ahzn cb iden bir hareket hakknda ikme olnacak da'vya ol hareketin vuk' trhinden i'tibren mh zarfnda mberet olunmad ve ba'de'l-muhkeme lhk olacak hkm dah mh zarfnda icr klnmad takdrde mnfesih olaca gibi de'vnin r`yet ve temiyetini te`hre bd olan me`mrlar da cez knnnme-i hmyn mcibince mczt olnacaklarna nazaran madde-i mezkre hkmnce me`mrn-i mm-ileyhim vezif-i mrettebelerini mddet-i mu'ayyene zarfnda f itmeyerek cz` bir rehvet vuk'a getrecek olurlar ise nizmen dr- cez olmalar lzm gelb halbuki ormanlarn muhfazas ve vridtn hsn-i cibyeti gibi bir takm vezif-i essiyye ve mhimme ile de mkellef olan me`mrn-i mm-ileyhime gerek de'v-i vk'ann tesr'-i r`yeti ve gerek i'lmtn mddet-i nizmiyyesi zarfnda tenfz-i ahkm yolnda sarf idecekleri ikdmt ve mes'iye karu bir ey virilemediinden ve hazne-i celle bakysnn tahslinde muvazzaf me`mrlara bakydan 'ìdt tefrk ve ifrz olunmakda olub orman me`mrlarna virilmesi tezkire-i mtekaddime-i 'bidnemle 'arz olnan yzde iki rddesindeki cret-i tenfziyye ise hukk mvirlii ta'lmtnn elli birinci maddesi hkmnce mahkmun-'aleyhden istf olnacak masrif muhkeme 'dtndan olmasyla haznece mttehaz olan usle maks olamayacandan slif'l-'arz elli birinci madde mcibince Der-Sa'det vekllerine virildii gibi hkm-i i'lmn tenfzi ta'kbtyla mkellef olan orman me`mr ve mfettilerine de yzde ikiye mu'dil cret-i tenfziyye i'ts metlib-i emriyyenin vakt zamnyla tammen istihsl ve istfsn te`mn ideceinden bu srete ms'ade buyurlmasnn tekrar huzr- 'l-i fahmnelerine 'arz ve izbrna lzm gsterilmi ve mcibince mu'mele fs fi'l-hakka menfi'-i hazne-i celleye hdim olaca cihetle ol vechile cbnn icrs zmnnda taraf- kerye emr me`zniyet i't buyurlmas vbeste-i ms'ade-i celle-i cenb- sadret-penhleri bulunmu olman ol bbda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 29 Safer sene 319 ve f 3 Haziran sene 317. Orman ve Ma'din ve Zir'at Nzr 43
44
H.1320/M.1902
Ordu yresindeki ormanlk blgelere yerlemek isteyen muhacirler ormanlara zarar verdiinden, lkelerine gnderilmelerine ilikin rde'dir.
Devletl efendim hazretleri: Orman ve ma'din ve zir'at nezret-i cellesinin r-y devlete havle olunan tezkeresi zerine mlkye d'iresinden tanzm ve leffen arz ve takdm klnan mazbatada ormanlarda yirlemek zre Ordu kazs ahlisinden yigirmibe hnede yz nfs berren Ereli'ye gelmi ise de ormanlar dhil ve civrna bir takm nfsun iskn pek ok tahrbt ve zyi'ta sebeb olmakda oldndan oralara ahli iskn olunmamas irde-i seniyye-i hazret-i pdih muktez-y lsinden olmasna ve Ereli'ye gelenler ise mahcirnden olmayub mcerred ormanlar dernunda temekkn in gelmi olmalarna mebn bunlardan yzelliiki nfsu ba'deh orman vridtndan tesvye olunmak zre mahall d'ire-i belediyesinden idre-i mahssa vapurlarna nsf- navl olarak bin guru bi'l-i't memleketlerine i'de idilmi ve nfs- mtebkiyenin nsf- navl ile nakline idre-i mezkre acentesinin adem-i muvfakatna mebn bunlarn tam navl ile nakilleri zmnnda sarf muktez bebinaltyz gurula salif'z-zikr bin guruun sene-i hliye btcesinde muharrer tara zuhrt tertbinden tesvyesi hussunun nezret-i mrn-ileyhya ve Trabzon ve Kastamon vilyetlerine ma'lmt i'tsnn dhiliyye nezret-i cellesine havlesi lzm gsterilmi olmala ol-bbda her ne vechile irde-i seniyye-i hazret-i hilfet-penh eref-mte'allik buyurulur ise mantk- mnfi infz idilecei beynyla tezkere-i senevr terkm klnd efendim. F 29 C. hir [1]320. F 18 Eyll [1]318. Sadr- a'zam Sait. Ma'rz- ker -i kemneleridir ki: Resde-i dest-i ta'zm olub melffyla beraber manzr- l buyurulan ibu tezkere-i smye-i sadret-penhleri zerine mcebince irde-i seniyye-i cenb- hilfet-penh eref-mte'allik buyurulmu olmala ol-bbda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 5 Receb [1]320. F 24 Eyll [1]318. Ser-ktib-i hazret-i ehr-yr. Tahsin.
45
BOA. DH. HM. NO: 13/20
46
BOA. DH. HM. NO: 13/20
H.1321/M.1903
Ormanlarn tahrip edilerek tarla haline getirilmemesi, getirilenlerin kullanma almas konusunda kesinlikle tapu verilmemesine dir.
Bb- 'l Dire-i Umr- Dhiliye Mektb Kalemi 'Aded 'Umum: 241 Hilf- memn'iyet olarak ormanlar dhilindeki arz in ba'z taraflardan sened virilmekde olmasndan dolay men'i hakknda Orman ve Ma'din ve Zir'at Nezret-i Cellesi'nden vuk' bulan i'ra binèn mr ormanlarna ve dhilinde bulunan ecrdan hl arzye tasarruf 'ilm haberi virmi olan Defter-i Hkn me`mrn ve ketebesi haklarnda ta'kbt- knniyye icr olunmala berber ba'de-m bu misill orman ve arz in hibir nm ve vesile ile kimseye tasarruf senedi virmekden me`mrn ve ketebe-i mm-ileyhim tarafndan tevakk olunmas hakknda r-y Devlet'ce ittihz olunan karr zerine ta'mmen sebk iden i'ra cevben ba'z mahaller Defter-i Hkn me`mrninden gnderilen tahrrtda fer ve intikli icr olunacak mahallerin bir tarafnda mr orman old halde tedkkt- lzme f idilmekde ise de ekser kur ve nevh ahl 'uhdesinde bulunan tarlalarn fer ve intikl mu'meltnn icras zmnnda kur ve mahallt heyèt-i ihtiyriyyesinden virilen 'ilm haberler zerine virg idresinden i't olunan ruhsat tezkiresi mcebince mu'mele-i muktezyye f klnmakda olmas hasebiyle ormanlardan hudd dhiline yer alnub alnmad bilinemiyecei tab' bulund ve kurda takrri istim' olunan mahaller ile yoklama ketebesi tarafndan sebt-i defter olunan mahallerde mr ormanlarndan hudd dhiline arz alunub alnmad ma'lm olaca gibi fer ve intikl 'ilm haberlerini i't iden kur ve mahallt muhtrlaryla heyèt-i ihtiyriyyesince dah buras bi't-tab' bilinecei cihetle hilf- hakkat olarak ormanlar in sened virilmek zere 'ilm haber i't iden muhtrlar ve heyèt-i ihtiyriyye haklarnda ta'kbt- knniyye icrs mutasavver bulundnn me`mrn-i mlkiye tarafndan ta'mmen kur ve nevhye i'ln idilmesi lzmu der-meyn idilmi ve bu cihet muvfk- hl ve maslahat grlm old beynyla 'umm vilyt- hne ve elviye-i gayr mlhakaya teblgt- muktezyye fs Defter-i Hkn Nezret-i Cellesi'nden alnan 11 Knn-i Evvel sene 319 trh ve altm drt numerolu tezkirede i'r olunmasyla iktizs icr klnmdr. O vechile icr-y cb hussuna. F 25 evvl sene 321 ve f 1 Knn-i Sn sen 319.
47
BOA. D. NO: 533/10
48
BOA. D. NO: 533/10
H.1321/M.1903
Orman memurlarnn atanma ve terfilerinde kaleme alnan ynetmelik hakknda.
Ma'rz- ker-i Kemneleridir ki, Me`mrnin intihb ve terakkleri hussnn usl-i muntazamaya rabt zmnnda bir lyiha kaleme alnarak takdmi 22 evvl sene 320 trhinde nezret-i 'cizye irde ve izbr buyurld halde lyiha-i mezkre henz vrd itmedii beyn- 'lsiyle tesr'-i isrs eref-bah fark- ta'zm ve tebcl olan 28 Haziran sene 319 trhli ve yz otuz drt numerolu tezkire-i 'aliyye-i dver-i efhamleriyle emr ve i'r buyurlmdr. Nezret-i kerye mensb vilyet me`mrlar orman ve ma'din ve zir'at mfetti ve mdr ve mhendisleriyle zir'at 'ameliyt mektebleri ve numne tarlalar mdrleri ve mlkiye baytarlarndan ve bunlarn ba'zlar refketlerinde mstahdem muhsebeci ve mu'vin ve ktib ve tezkire muharrirleriyle svr ve piyde korclar ve ondalk me`mrlarndan 'ibret olub me`mrn-i mm-ileyhimden zir'at ve orman mfettileriyle mlkiye baytarlar ve ma'den mhendisleri mektib-i mahssasndan b-ahdetnme neèt ve emneten idre idilen be ma'denle bir kalhnenin ma'den mdriyyet ve muhsebecilikleriyle kitbetlerinde dah teden ber ve ma'den umrnda istihdm ile mu'melta iktisb- ma'lmt idenler istihdm olunageldiinden ve orman ve zir'at mfetti ve mdrleriyle baytarlarn usl-i intihb ve ta'yn ve terakkleri her birinin ayr ayr tbi' bulunduklar nizmt ve snf- mertebe diresinde srasyla bulunduklar mahallerde grilen sr- r`yet ve hidmetlerine gre mteselsilen cereyn itmekde old gibi bunlarn ma'dnunda bulunan ve ma'larnn hadd-i gyesi be yz krk guru olub snfa mnkasim bulunan svr ve piyde korclaryla orman idre-i teftiyyeleri ktibleri ve tezkire muharrirleri dah 22 Mart sene 313 trhinde ta'dlen tertb idilen on bendi mil ta'lmt ahkmna tevfkan nezret-i kemterce ve mahallerince k'ide-i teselsle ri'yeten ve hricden alnanlar bi'l-imtihn tebeyyn iden ehliyetlerine gre 'askir-i hneden muhric olanlar terchan intihb idilmekde olub ma'a-hz sye-i ma'rifet-vye-i hazret-i hilfet-penhde her sene Halkal Zir'at Mekteb-i 'lsi'nden b-ahdetname neèt iden efendiler orman mfettilii ma'dd olarak zir'at me`mriyeti dah henz her tarafa ta'mm idilememi oldndan bi'l-hire alacak mfettiliklere terfi' idilmek zere svr me`mrl ve tezkire muharrirlii ve idre-i teftiyye kitbeti gibi me`mriyetlere de intihb ve ta'yn idildiklerine mebn bunlarn sene-be-sene tezyd-i a'dd ve dierlerine hakk- rchnlar cihetiyle zaten ksmen fenne ta'lk iden svr me`mrlaryla tezkire muharrirleri de tedrcen mekteb-i me`zniyetlerine ihtisas idecei ve nezret-i ker tara ksm me`mrlarnn usl-i intihb essen nizm ve ta'lmt- mahssa diresinde cereyn itmekde ve merkez-i nezret ve u'abt dah ketebeden m-'ad hep me`mrn-i fenniyyeden mteekkil bulunmakda old cihetle mrr'l-'arz intihb ta'lmtnn ma'lmt olmak zere bir sreti matviyyen 'arz ve takdm klnm olmala ol bbda emr fermn hazret-i veliyy'l-emrindir. F 12 Cemziye'l-hir sene 321 ve f 24 Temmuz sene 319. Orman ve Ma'din ve Zir'at Nzr
49
BOA. Y. MTV. NO: 299/117
50
BOA. Y. MTV. NO: 299/117
H.1325/M.1907
stanbul civarndaki ormanlar, hem halkn sal hem de kentin gzellii asndan nemli olduundan korunmalar konusunda zen gsterilmesine dir.
Hazne-i Hssa-i hne Tahrrt Kalemi 'Aded 427 Devletl Efendim Hazretleri, Der-Sa'det civrndaki emlk- hmyn ormanlarnn bek-y mevcdiyet ve muhfaza-i ma'mriyetleri in stanbul ve civrnn medr- ziyneti ve shhat-i 'ummiyyeye te`srt- hasenesi cihetile nezd-i lde matlb ve mltezim olmasna binèn yirmi seneden ber mezkr ormanlarn yalnz allar imh olunarak bir dalnn bile emr fermn- cihn-mut'- cenb- cihndrye imtislen kat' tecvz olunmam ise de bu kerre heyèt-i fenniyyece icr klnan tedkkt netcesinde iki yz elli bin lira rddesinde hìz-i kymet olan bu ormanlardan imdiye kadar yalnz allarn tathr sretiyle idilen istifde pek cz` olmala berber yirmi otuz seneden ber nezret-i mtemdiye tahtnda bulunmak zere muhfazalar ve ilerinde ryen ve ie yaramayan msinn aalarn kat' idilmemesi netcesi olarak mezkr ormanlar ilerine girilemiyecek derecede sklk peyd itmi ve 'ale'l-ekser mevsim-i sayfda ilerinden zuhr iden harklerin emr-i itfs kesb-i 'usret iderek bir ok mahalleri mahv olmakda bulunmu olmasna ve matlb ve mltezim-i 'l oldu zere bu ormanlarn mevcdiyet ve ma'mriyet-i hzralarna zerre kadar halel getrilmemek zere baltalk uslyle ya'n altm bin dnm vs'atinde bulunan ormanlarn senev onda bir paras olan alt bin dnm kesilmek sretiyle idreleri kbil bulunmasna ve bu usln mevki'-i tatbk ve icrya vaz' idilmedii takdrde ormanlarn nev nem-y tab'leri hadd-i kemle vasl olduklar cihetle inhitt- kllye dr olacaklar gibi ikide birde zuhr iden harklerin derhal itfs kbil olamamas misill marz-i 'lye muhlif netyic husl de muhakkak bulunmasna mebn mkilt ve mehzir-i mebhse ref' ile mezkr ormanlarn dilhav-i 'l vechile muhfaza-i mevcdn ve ma'mriyeti esbb istikml klnarak rz-y 'l hilfnda olarak tahrblerine mahall ve imkn brakdrlmamak ve lede'l-cb saray- hmyn hatab anbar idresine muktez hatab ve kmr dah buradan virilmek zere zikr olunan ormanlarn makta'lara tefrk ve taksmi ile altm bin dnm mahalden senev alt bin dnm mahallin baltalk uslne tevfkan kat' ve bu 'ameliyyt ile senev imdilik be yz bin ve tiyen bir milyon guru vridtn te`mni muvfk- muktez-y hl ve maslahat grnerek evvel ve hir 'arz ve istzn klnm olmasna nazaran emr fermn- hmyn- cenb- pd-h her ne vechile eref-mte'allik buyurulur ise mantk- mnfe tevfk-i hareket olunaca muht- 'ilm-i 'l buyuruldukda emr fermn hazret-i men-leh'l-emrindir. F 16 Cemziye'l-Evvel sene 325 ve f 14 Haziran sene 323. Nzr- Hazne-i Hssa
51
BOA. DH. D. NO: 105-1/23
52
BOA. DH. D. NO: 105-1/23
H.1329/M.1911
Ky okullar iin ormanlardan vergisiz kereste kesme izninin kasabalardaki okullar iin de verilmesi hakknda.
Dhiliye Nezreti Muhabert- 'ummye Diresi ube : 1 F 19 Mays sene 327
Orman ve Ma'din ve Zir'at Nezret-i Cellesi'ne;
12 Nisan sene 327 trhli ve 27 numerolu tezkireye zeyldir: Mr ormanlarndan kur mektibine meccnen kereste i'ts hakkndaki karrn kasabt medrisine de temline dir Selanik vilyetinden bu kerre de alnan tahrrt leffen savb- 'llerine tesyr klnm olmala iktizsnn tesr'-i f ve inbs ment- himem-i 'aliyye-i nezret-penhleridir. Ol bbda.
53
BOA. DH. D. NO: 125/14
54
BOA. DH. D. NO: 125/14
H.1329/M.1911
Ky ve kasabalarda babo braklan hayvanlarn ekili alanlara ve ormanlara zarar vermeleri ve bu zarara karlk olarak nakit cezalarn tahsil edilmesi gerektiine dir yazmalar.
r-y Devlet Tanzmt Diresi 'Aded 434 Ber-mceb-i mazbata Dhiliye Nezret-i Cellesi'nden icr-y cbna himmet buyurulmak. F 17 Cemziye'l-Evvel sene 329 ve f 3 Mays sene 327. Dhiliye Nezreti'nin tevrh-i muhtelifede r-y Devlet'e havle buyurulan iki kt'a tezkiresi melfftyla berber Tanzmat diresinde kràt olund. Tezkir-i mezkrede tarlalara hayavnt salvirilerek k' idilen ve bi'l-kef takdr idilecek olan zarr ve ziyn mikdrnn meclis-i belediye mazbatalar zerine istfs her tarafdan teklf ve hatta Razlk'da bu bbda bir miting 'akd idildiinden bahisle mutazarrrlarn belediyeye hakk- mrca'atlar tasvb ve belediyelerin bu bbdaki karrlarnn istnf halinde mahalleri bidyet mahkemelerinde mevdd- msta'celeden 'add ile her ie terchan fasl ve r`yet idilmek zere nevh tekltnn icrsna kadar bu bbdaki hkmlerin bidyeten meclis-i belediyece i'ts hakknda bir karr ittihz Selanik vilyeti meclis-i ummsinin melff mazbatasyla vilyetin tahrrtnda i'r olundu beynyla icr-y iktizs lzmu der-meyn klnmdr. cb lede't-teèmml cez knnun iki yz altm birinci maddesinde bir kimsenin mezr'tna rs- hasr idenler hakknda icr olunacak mczt muharrer ve mevdd- knniyyenin tatbki ise bi'l-muhkeme hkm-i iktirn ile olabilecei zde-i bahs ve nazar bulunduundan bu bbda tahadds idecek de'vnin sfat- hkimiyyeti iktisb cìz olamayan heyètlere tevd'i mnsib olamayacann vilyet-i mezkreye li-ecli't-tebl Dhiliye Nezreti'ne havlesi tezekkr klnd. Ol bbda emr fermn hazreti men-leh'l-emrindir. F 16 Cemziye'l-Evvel sene 329 ve f 2 Mays sene 327. (azlarn imza ve mhrleri)
55
Sertifika
1/100.000 lekli Marmara Blgesinin Ormanlk Sahalarn, Tarm Alanlarn, Yerleim Birimlerini, Yollar ve Dereleri Gsteren Harita (1914)
56
Diploma
Sicil Cuzdan (1930)

57
Ormanclk ile lgili Yazlm Kitaplar
Eitim Sertifikas (1902)

58
Amenajman Plan
Orman Talimatnamesi
59
60
Balta eitleri
61
Kumpas
62
Kompresr (Yakt Tank stnde)
63
El Kantar
64
Sla Ya retim Makinas

65
Motorlu Testere (1945)
66
Testere eitleri
67
Oturarak Testere Bileme Aleti
68
El Testereleri
69
Hayvanlarn Koum Takmlar
70
71
72
73
ukur Temizleme Krei
Kabuk Soyma Aletleri
Kesilecek Aalar aretleme Ba

74
75
Tomruk Dndrme ve Kaldrma Kancalar ile Sapinleri

76
Numaratrler
Tomruk Devirme Ular
77
Damga ekici
Artm Burgusu
Aa Ya lme Burgusu
78
Yangn apalar
79
Orman eytan (Meyilli arazide kesim srasnda aalarn yuvarlanmasn nlemek iin kullanlmaktadr.)
80
81
Sahra Telefonu
Aalara Trmanma Mekanizmas
82
Yangn Hortumu Yangn Kancas Yangn Trm
Yangn Baltas
83
Pusulalar Sahra Telefonu
Aa Boyu ler Pusulalar
84
Pusula
Relaskop Sahra Telefonu
Pusula
85
Seyyar Srt Telsizi Dinamit Patlatma Dzenei

86
Telsizli Yangn Pikab
Seyyar Srt Telsizi Testmetre

87
Yangn Kulelerinde Kullanlan Yn Tayini Mekanizmas
Teodolit
Pergel Takm
88
Ayakl Teodolit
89
Ayakl Drbn
90
Ahap Telefon Santrali
91
Film Makinas
92
Film Makinas
Manyetolu Telefon Planimetre (Meyilli Arazi ler)
Film Makinas
93
94
95
96
97
98
99
Mekanik Kamera
Yatay Pafta Pozlama Makinas
100
eritli Hesap Makinalar
Portatif Daktilo
Hesap Makinalar
101
102
103
104
AHMED KR BEY (1839 - 1840)
ARSTD BALTACI (1869 - 1869)
BEDROS KUYUMCUYAN (1869 - 1873) (1878 - 1893)

105
ARTN DADYAN PAA (1873 - 1873)
YUSUF ZYA PAA (1873 - 1874)
AHMED MNR PAA (1877 - 1878)
MEHMET NAZF BEY (1893 - 23.07.1908)
HOCA AL RIZA EFEND (25.08.1908 - 30.08.1913)
106
HASP KARAAY (10.09.1913 - 15.10.1913)
TEVFK ORTA (13.08.1914 - 22.02.1919)
AHMET NAZIM BEY (22.02.1919 - 15.03.1919)
AVADS REMZ ZARSLAN (15.03.1919 - 19.04.1920)
107
BEKR ASA (01.05.1920 - 30.10.1922) (27.10.1929 - 29.03.1937)
TAHSN ERSAN (25.04.1920 - 18.03.1922)
RAZ BEY (10.04.1922 - 14.04.1924)
MTHAT DADEMR (16.04.1925 - 16.09.1927)
108
CAFER BEY (17.09.1927 - 26.10.1929)
FAHR BK (12.04.1937 - 02.06.1938) (03.04.1939 - 20.02.1944)
HSN YAMAN (25.07.1938 - 01.04.1939)
NAZIM BATUR (27.10.1944 - 18.08.1946)
109
Ord. Prof. MAZHAR DKER (21.08.1946 - 14.08.1948)
FARUK EKER (10.09.1948 - 06.06.1950)
Dr. FUAT ADALI (09.08.1950 - 21.01.1952) (23.05.1957 - 25.07.1958)

110
VEHB GNZ (22.01.1952 - 29.06.1953) (14.11.1953 - 21.02.1955)
EVKET TAKAN (30.06.1953 - 13.11.1953)
HLM AKYAMA (22.02.1955 - 13.04.1957)
MUSTAFA SALKAYA (26.07.1958 - 22.09.1959)
MEHMET FAK ATAYURT (22.09.1959 - 06.09.1960)
111
E. AL KARAAA (06.09.1960 - 24.12.1962)
ARF SANVER (21.02.1963 - 03.09.1963)
EHABETTN ERTEM (12.09.1963 - 11.03.1964) (04.12.1969 - 10.07.1972)

112
MEHMET NYAZOLU (14.03.1964 - 23.02.1966)
ZZET ARSEVEN (22.06.1966 - 07.12.1966)
HAKKI SHA KARAMIZRAK (21.12.1966 - 22.07.1969)
Dr. HSAMETTN PEKER (22.07.1969 - 01.12.1969)
MER ZEN (05.09.1969 - 01.12.1969) (10.07.1972 - 05.04.1974) (01.03.1982 - 10.02.1984)

113
SMAL HAKKI KARAKAN (06.04.1974 - 23.05.1975)
CAVT DNEL (25.05.1975 - 27.10.1977)
YASN BOZKURT (07.11.1977 - 09.03.1978)
BURHANETTN KORKMAZ (09.12.1979 - 13.12.1979)
114
MUSA KESC (14.12.1979 - 01.03.1982)
MEHMET AL KARADENZ (10.02.1984 - 17.09.1987)
NEVAT ZER (24.121987 - 31.08.1991)
MEHMET YILMAZ (17.10.1991 - 12.01.1992)
115
VAHT ALTINSOY (13.01.1992 - 02.08.1993)
MUSTAFA YILMAZ (16.08.1993 - 01.08.1996)
ABDURRAHMAN SAKAYA (02.08.1996 - 11.09.1997)
HASAN BASR CANLI (04.08.1997 - 15.05.2002)
116
NECAT UYAR (15.05.2002 - 08.08.2002)
CAHT NASIRLI (01.11.2002 - 11.12.2002)
Bugne kadar Trk Ormanclna Emei Geenleri kran ve Minnetle Anyoruz...
OSMAN KAHVEC (12.12.2002)
117
Salim UZER - Ayanck/angal Blge efi (1946)
118
Orman Jandarmas in Dnlm Amblemler
Bugn Kullanlan Amblemler
119
120
ORMAN GENEL MDRL MERKEZ VE TARA TEKLATI EMASI
GENEL MDR
GENEL MDR YARDIMCISI
ANA HZMET BRMLER Orman Koruma ve Yangnla Mcadele Dairesi Bakanl Kadastro ve Mlkiyet Dairesi Bakanl Orman daresi ve Planlama Dairesi Bakanl letme ve Pazarlama Dairesi Bakanl
DANIMA VE DENETM BRMLER
YARDIMCI HZMET BRMLER
HARTA VE FOTOGRAMETR MDRL
Tefti Kurulu Bakanl
Personel Dairesi Bakanl
Strateji Gelitirme Dairesi Bakanl
dari ve Mali ler Dairesi Bakanl
Hukuk Mavirlii
Eitim Dairesi Bakanl
Denetim Birimi
Savunma Uzmanl
Silvikltr Dairesi Bakanl
naat ve kmal Dairesi Bakanl
TARA
Orman Blge Mdrlkleri (27) Orman letme Mdrlkleri (217) Orman letme eflikleri (1308) Depo eflikleri (98)
Bamhendislikler (150)
121
ISO 9001:2000 Kalite Ynetim Sistemi

Eitim Dairesi Bakanl koordinatrlnde, Genel Mdrlmzde TS EN ISO 9001:2000 Kalite Ynetim Sistemi Kurulmas almalar Eyll 2004 ylnda balatlmtr. Trk Standartlar Enstits tarafndan yaplan belgelendirme tetkiki ile Genel Mdrlmz "TSE Kalite Sistem" belgesi almaya hak kazanmtr. 11 Austos 2005 tarihi itibaryla da TS EN ISO 9001:2000 standardna uygun "TSE Kalite Belge"li bir kurum olmutur.
122
123
GENEL MDR, GENEL MDR YARDIMCILARI, DARE BAKANLARI, BLGE MDRLER
124
125
STRATEJ GELTRME
GENEL POLTKA
Planlama ve Bte ilikisi ierisinde; Verimlilik, Saydamlk, Katlmclk, Adem-i Merkeziyetilik, Hesap Verebilirlik, Srdrlebilirlik, esaslarna bal ada bir stratejik ynetime gemek. 5018 sayl Kanun gereince Genel Bteli bir Kurum olarak 2006 ylnda faaliyetlerini srdren ve yeni mali dzenlemeler erevesinde Strateji Gelitirme Dairesi Bakanln kuran Orman Genel Mdrl 5538 sayl Kanunla zel Bteli bir idare haline gelmitir. 2007 yl bte uygulamas da zel Bte kapsamnda yrtlmtr. Bu erevede 2007 yl banda Merkezde 1 adet ve Orman Blge Mdrlklerinde de toplam 27 adet olmak zere 28 adet zel bte muhasebe birimi oluturulmutur.
126
STRATEJK PLANLAMA ALIMALARI

Genel Mdrlmz Stratejik Plann ve Performans Programn hazrlama almalar, "Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelii" ve "Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu" esaslar dorultusunda 18.8.2006 tarihinde balatlmtr.
127
DAR VE MAL LER

GENEL POLTKA
Bte disiplini, Tasarruf, verimlilik ve kararllk, Kaynaklarn etkin kullanm, Gelirlerin artrlmas, giderlerin azltlmas.
Genel Mdrlmz Dner Sermaye ve zel Bteleri hazrlanrken gelirlerin artrlmas ve giderlerin azaltlmas ilke edinilmi, bte disiplini ve verimlilik esas alnmaktadr. Bte uygulamalar yl ierisinde takip edilerek deneksiz harcamalara ve zaruretler haricinde kesinlikle denek amna msaade edilmemektedir.
128
Dner Sermaye Btesi Elektronik Ortamda

5024 sayl yasa ve Vergi Usul Kanunu erevesinde Dner Sermayeli Birimlerimizin Muhasebe kaytlarndaki parasal olmayan deerlerin enflasyon dzeltme ilemleri yaplmtr. Dner Sermayeli Kurulularn mali ilemlerinin bilgisayar ortamnda yrtlmesi salanm ve bankalardaki parasal ilemler anlk olarak elektronik ortamda takip edilmektedir. Tanr Mal Ynetmelii erevesinde gerekli yazlm ve donanmlar satn alnm ve btn birimlerimizde zel Bte ve Dner Sermayeye kaytl tanrlarn envanterleri elektronik ortamda tutulmaya balanmtr. Dner Sermayeli Kurulularmzn bte uygulamalarna ait forml ile hesap plan yeniden dzenlenerek uygulamaya konulmutur.
129
BLG LEM GENEL POLTKA

Doru, gncel ve annda eriilebilir bilgi Elde edilen bilginin ynetimi, e-Avrupa, e-Trkiye, e-devlet sistemine gemek, Bilgi en deerli hazine, en gl silahtr. Bu asrlar boyunca byle olagelmi, her zaman bilgili insan, bilgili toplum rekabette ne gemi, daha mreffeh bir hayat yaamtr. amz "bilgi, iletiim, bilgi teknolojileri" adr. Dnyann herhangi bir tarafnda retilen bir bilgi annda milyonlarca insana ulamakta, toplumlar etkilemekte ve deitirmektedir. Yneticilerin ve alanlarn doru karar alabilmeleri, hzl ve doru bilgiye ulamalar ile mmkndr. Bu amala Genel Mdrlmz e-Devlete Gei ve bunun iin gerekli "e-Dnm"n tamamlanmasn ncelikli hedeflerden birisi olarak belirlemitir.
Bilgi letiim Teknolojileri: E-devlet:

Bilginin toplanmasnda, ilenmesinde, depolanmasnda, alar araclyla bir yerden bir yere iletilmesinde ve kullanclarn hizmetine sunulmasnda yararlanlan, iletiim ve bilgisayar teknolojilerini de kapsayan btn teknolojiler "Biliim Teknolojileri" olarak adlandrlmaktadr. E-devlet; kamu kurulular, zel sektr ve vatandalardan oluan unsurun ayn ortamda elektronik olarak iletiim kurabildii ve ilemlerini srdrebildii, daha ok web tabanl uygulamalardan oluan teknolojik ynetim biimidir.
130
Yaplan almalar
Bilgi lem ube Mdrl bina ii ve dzeni yeniden dizayn edilerek modern grnmne kavuturuldu. 20.03.2008 tarihli Makam Oluru ile 27 Orman Blge Mdrl bnyesinde BT eflikleri kuruldu. Kurum ii atama ve zrl personel alm ile personel says 24e karld. Tm personelimiz uzmanlk konularna gre grevlendirilmitir. Bilgi ve letiim Teknolojileri Tamimi yaynland. Kurumsal Elektronik Posta uygulamas konusunda tm birimlerimize ve alanlarmza isimsoyisim@ogm.gov.tr uzantl e-posta adresi verilmeye baland ve hizmetimiz kesintisiz devam etmektedir. Web tabanl Tanr ve DS Tanr Mal Program alm ve kurulumu yapld. Birim amirlerinin program ve faaliyetleri ile ilgili almalarnn bir btnlk halinde yrtlebilmesi iin, www.ogm.gov.tr/takvim program alm ve kurulumu yaplmtr. Bilgi ve iletiim teknolojileri konusunda ilgili personelimize Hizmet i Eitimleri kapsamnda BT Eitimi verilmektedir. Genel Mdrlmz ncelikle Bilgi ve letiim Teknolojileri ierisinde kurumsal kimlii yanstmas asndan letim Sistemi, Office Uygulama ve Sunucu Yazlmlar alm yapmtr. (Microsoft Kurumsal Anlama) Metro eternet hat tesisi ile 40 MB. Internet eriimi saland. 1999 ylnda 128 kbps olarak balayan Internet serveni bu gn 40 Mbps hzla srmektedir. Bu, 2006 yl balarndaki hzdan 40 kat, servene baladmz ilk ylla kyaslandnda 400 kat hz art demektir. Firewall cihaz alm, kurulumu, uygulanmas, Gvenlik duvar yazlmnn yenilenmesi ve uygulanmas, Active Directory kurulumu ve ynetimi ile Genel Mdrlmz merkez birimlerindeki tm bilgisayarlar Domain ( A Ynetimi) ortamna alnmtr. Nfus ve Vatandalk leri Genel Mdrl ile Genel Mdrlmz arasnda yaplan ikili anlama gerei MERNS PROJES kapsamnda kurumsal imkanlarla OGM Kimlik Paylam Sistemi hizmete sokulmutur. Web sitemizin tasarm, yaym ve gncellemesi tamamen kurumsal imknlarla yaplmaktadr. Gnlk ziyareti saymz ortalama 20.000'e ulamtr. Bu rakamlar 2003 yl ortalamasna gre % 600'lk bir art gstermektedir.
131
ORMAN KORUMA VE YANGINLA MCADELE

GENEL POLTKA
Korumada kararllk ve etkin mcadele, Ormanlarn korunmas konusunda ulusal bilin oluturulmas, Yangnla mcadelede erken uyar, hzl ve etkin mdahale, Orman zararllarna kar biyolojik mcadele.
Ormanlarn korunmas, milli ormanclk politikamzn temel ilkeleri arasnda birinci srada yer almaktadr. Ormanlar tehdit eden faktrlerin balcalar orman hastalklar, bcek zararllar, insanlarn ormanlardan yasal olmayan faydalanmalar ve orman yangnlardr. Bu tehditlere kar bir taraftan kararllkla etkin bir ekilde mcadele edilirken dier taraftan da ormanlarn korunmas ynnde toplumumuzda ulusal bir bilin oluturmaya ynelik faaliyetlere devam edilmektedir. lkemizin ekonomik ve sosyal yapsnda nemli geliim ve deiimler olmu nfus art ve sanayileme ile birlikte hzl kentleme, ormanda yaayan nfusta nemli azalmalara neden olmutur. Bu arada gerek bakanlmzn ald etkin tedbirler ve gerekse birok devlet kurumu ve sivil toplum kurulularnn destekleriyle lkemizde orman ve evre bilinci gelimi ve bu gelimeler ormanlarmzdaki insan faktrl sularn azalmasn salamtr. Son 10 Ylda lkemizde Orman Sular % 50 orannda azalmtr.
Orman Hastalk ve Zararllar ile Etkin Mcadele

Dnyada ve lkemizde srdrlebilir, katlmc, evreye nem veren doaya uygun ormanclk hedeflerine varabilmek iin biyolojik mcadele esas alnarak bilimsel temele dayanan almalar aralksz srdrlmektedir. lkemizde yllk 600 ha. alanda mekanik, biyolojik, biyoteknik ve biyolojik ierikli insektisitler kullanlarak zararllarla mcadele yaplmaktadr. Dnyada ve lkemizde srdrlebilir, katlmc, evreye nem veren doaya uygun ormanclk hedeflerine varabilmek iin biyolojik mcadele esas alnarak bilimsel temele dayanan almalar aralksz srdrlmektedir. Biyolojik mcadele kapsamnda 55 adet laboratuarda amkese bcei, Altnkl Kelebek ve Snger rcs iin 180.000 adet Calosoma sypcophanta retilerek ormana salnmaktadr. Ayrca btn kabuk bceklerini yiyen Thanasimus formicarus 70.000 adet retilerek orman verilmektedir. Yine Dendroctanus micansn zel yrtcs olan Ryzophagus grandis 500.000 adet retilerek zararllarn bulunduu alanlara verilmektedir.
132
ORMAN YANGINLARINA MDAHALE ORGANZASYONU VE STRATEJMZ

Dnyada ve lkemizde ormanlar tehdit eden unsurlardan birisi de orman yangnlardr. lkemiz Akdeniz iklim kuana yer almaktadr. Orman yangnlar bu kuan kanlmaz olgusudur. Her yl dnyada ortalama 4 milyon hektar, Akdeniz kuanda ortalama 550 bin hektar orman yanmaktadr. lkemizde ise her yl yaklak 10 bin hektar orman zarar grmektedir. lkemiz zellikle Hataydan balayp Akdeniz ve Ege sahil blgelerinden stanbula kadar uzanan ky band yangnlar asndan en riskli blgeyi oluturmaktadr.
letme Mdrlklerinin Yangna Hassaslk Derecelerine Gre Dalm
1. 2. 3. 4. 5.
DERECE DERECE DERECE DERECE DERECE
Yangna birinci derece hassas alan 7.182.051 ha, yangna ikinci derece hassas alan 5.091.788 hadr. Buna gre ormanlarmzn yaklak % 60na tekabl eden 12 milyon hektarlk ksm yangna ok hassas blgelerde yer almaktadr. Kresel snma, iklim deiiklii ve kuraklkla birlikte hassaslk zaman iinde deiebilmektedir.
NLEME 1) Yangn kmasna mani olmak (Eitim ve bilinlendirme)
Orman yangnlaryla mcadelede 3 temel stratejimiz:
SNDRME
2) Erken uyar, hzl ve etkin mdahale
REHABLTE
3) Yanan alanlarn hzla aalandrlmas
133
Yangnla Mcadelede Kullanlan Hava ve Kara Aralar...

Bu yl ilk defa iklim deiiklii ve kresel snma gz nne alnarak yangna hassas btn blgeler youn bir ara a ile donatlm ve btn ekipler yangnlara hzl ve etkin mdahale edebilir halde konulandrlmtr.
HAVA ARALARI

6 Adet Helikopter (Kuruma Ait) 16+4 Adet Helikopter (Kiralk) 14 Adet THK Ua (Kiralk 4 Adet Amfibik Uak (Kiralk)
KARA ARALARI

933 Adet Arazz 72 Tanker Arazz, 161 Adet Dozer 128 Adet Greyder 717 Adet Motosiklet 58 Adet Treyler 366 Adet Arazi Arac
134
PERSONEL

11.000 Yangn isi 5.000 Memur 2.500 Teknik Eleman
Yangn ihbar alnd anda olay yerine; En yakn helikopter ve ekibi 7 dakikada kalkmakta, 13-20 dakika ierisinde yangna mdahale edilmektedir. lk 30 dakika iinde 4-5 helikopter, 45-60 dakika iinde 7-10 helikopter ekibiyle birlikte orman yangnlarna mdahale edebilmektedir. Ayrca, bu sre ierisinde 50-100 arazz, 3 adet CL-215 ua, 500-1000 yangn mdahale iisi ile birlikte orman yangnlarna mdahale edilebilmektedir. Ayn anda 5-6 orman yangn kabilmekte, bu durumda ise mdahale eden ekip saylar deiebilmektedir. Yangn ksmen kontrol altna alndnda, helkopter ve ekipler hzl bir ekilde grev yerlerine geri dnmektedirler. Btn bu ekipman ve personel yangna kar 24 saat greve hazr bekletilmektedir.
135
Hzl ve Etkin Mdahale in Uydu Ara Takip Sistemi

Orman yangnlar ile mcadele konusunda etkinlii artrmak, makine parknda bulunan veya kiralanan her trl aralara ait konum bilgisi ve aralarlarla ilgili detaylarn takip edildii, internet tabanl Orman Yangn Ynetim Sistemi kurulmutur. Bu sistem sayesinde, makine panknda yer alan aralarn daha ekonomik ve verimli olduu, raporlanm bir sistem ierisinde kullanm mmkn olacaktr. Orman yangnlar ile mcadele konusunda etkinlii artrmak, makine parknda bulunan veya kiralanan her trl aralara ait konum bilgisi ve aralarla ilgili detaylarn takip edildii, nternet Tabanl Orman Yangn Ynetim Sistemi kurulmutur. Bu sistem sayesinde, makine parknda yer alan aralarn daha ekonomik, verimli dzenli ve raporlanm bir sistem ierisinde kullanm, hizmetlerin yaplmasnda zamandan tasarruf, hzlarn ve hareketlerin izlenmesi nedeniyle srcden kaynaklanan hatalarn ve kazalarn azalmas, yakt tasarrufunun salanmas, gereinden uzun molalar, ar rolanti sresi ihlalleri, alma blgesi ihlalleri, rota ihlallerinin nne geilerek mevcut aralarn istem ve sistem d kullanmnn nlenerek, maksimum verimlilikle almas amalanmtr. Hedef mmkn olduunca yangnlarn kmasn nlemek ve kan orman yangnlarnn da en az zararla neticelenmesini salamaktr. Online olarak, orman yangnlarna hassas Orman Blge Mdrlklerinde bulunan yangn sndrme arazzleri, treylerler, dozerler, yangn komuta aralar, ormanclkla ilgili saysal harita altl ve Google Earth haritas zerinden izlenebilmekte, eitli raporlar alnabilmektedir. Kurulan sistem temel olarak; aralara taklan mobil veri cihazlar, ara- Orman yangnlarnn sndrlmesi ve yangn ynetiminde lardan gelen bilgileri ileyen merkez karar destek sistemi olarak kullanlan ara takip sistemi sunucu sistemi ve aralar takip eden haritas kullanclar iin hazrlanm kullanc yazlmlar olmak zere blmden olumaktadr. Bu sistem sayesinde helikopter uaklarn zamannda kalkp kalkmadklar yangna ne zaman mdahale edecei destek ekiplerinin ne zaman varaca arazz ve dier aralarn yangna ka dakika sonra mdahale ettii eski tarihler dahil sorgulama yapabilmektedir. Ayrca hava tahmincileri tarafndan anlk meteorolojik deerlerin orman yangnlar asndan risk oluturan deerler dikkate alnarak hazrladklar risk haritalar da yangn ynetim merkezlerine anlk olarak ulatrlmaktadr. Meteoroloji Genel Mdrl internet ortamnda bu bilgileri Yangn Harekat Merkezine gndermekte, merkezimizde ise bu bilgiler deerlendirilerek gerekli tedbirler alnmaktadr. Orman yangnlar davran modeli gelitirilecek olursa, modelin meteorolojik aya hazr durumdadr.
Hava tahmin haritas 136
Kresel snma senaryolarna gre lkemizde de scaklk art beklenmektedir. Bu beklenti, yaz aylarnda mevcut olan riskin daha da artmas demektir. Bu nedenle meteorolojik artlarn daha fazla gzlenmesi gerekmektedir. Bunun iin en azndan ok riskli yerlerde meteorolojik istasyonlar kurarak anlk deerleri izlememiz gerekmektedir. Yangn Harekat Merkezine ulaan meteorolojik bilgilere rnek ktlar aada gsterilmitir.
Yukardaki haritada grlecei zere yangn riskinin yksek olduu yerler krmz ve kahverengidir.
Orman Yangnlaryla Elektronik Mcadele

Orman yangnlarnda dakikalarn nemi byktr. Bu nedenle eldeki btn imkanlarn kullanlmas insan hatalarnn aza indirilmesi iin Bilkent niversitesi ile birlikte yaplan Tbitak projesi dorultusunda orman yangnnn balamas ile kan dumann 15 saniye iinde alarm vererek hem letmeyi hem Blge Mdrln, Ankara Yangn Harekat merkezini uyarmas nemli bir gelimedir. 48 adet kamera greve balamtr.
137
ORKUT
Orman Yangnlaryla Mcadele ve Acil Kurtarma Timi
Orman yangnlar ile Mcadele faaliyetleri srasnda karlalabilecek youn duman ortamnda kalm kiilere yardm edilerek kurtarlmas, derin vadilere veya uurumlara yuvarlanm insanlarn kurtarlarak ilk yardmlarn yaplmas, yangn tehdidi altnda bulunan meskn mahallerde can ve mal tahliyesi gibi olaanst durumlarda grev yapmak, yangn sezonu haricinde de koruma faaliyetlerinde bulunmak zere ORKUT Timi kurulmutur. Sz konusu ekipte grev yapacak kiiler askerliini komando olarak yapm gen orman muhafaza memurlarndan oluturulmutur. Bu ekip Jandarma Genel Komutanlnca gerekli eitime tabi tutulmulardr.
138
Yangn Havuz ve Gletleri Yaygnlatrld

Su kaynaklarnn yeterli olmad ormanlk alanlarda orman yangnlarna mdahale srelerini ksaltmak iin yangn havuz ve gletleri yaplmaktadr. Son 5 yl ierisinde 350 adet yangn havuzu ve gleti yaplmtr. nmzdeki 5 yllk dnemde de (2012 ylna kadar) bu saynn en az 1500 adede kartlmas planlanmtr.
Orman Yangnlar ile Mcadelede Uluslararas Baar

2004 ylnda Antalyada yaplan Uluslararas Yangn Konferansnn sonu bildirgesi kapsamnda lke olarak orman yangnlar mcadele konunda komu lkelere talepleri dorultusunda 2003-2007 yllar arasnda; Suriye'ye, Grcistan'a, Makedonya'ya, KKTC'ye, Yunanistan'a uak, helikopter ve ilk mdahale ekibi gnderilerek orman yangnlar ile mcadelelerine katk salanmtr. Ayn iklim kuanda bulunan Akdeniz lkeleriyle orman yangnlaryla mcadele de yanan alanlar konusunda bir karlatrma yapldnda lkemizin en baarl lke olduu gzlenmektedir.
139
KADASTRO
GENEL POLTKA
Orman Kadastrosunun bitirilmesi konusunda kararllk, zin gelirlerinin artrlmas, 2B probleminin zm. Ormanclk faaliyetlerimizin en nemli sorunlarndan biri orman snrlarnn hala tespit edilememi olmasdr. Gnmzde bu sorun gncelliini ve nemini korumaya devam ettirmektedir. Genel Mdrlmz orman kadastrosunun sonulandrlmasn ncelikli eylem alan olarak belirlemi ve bu konuda hazrlad projeleri uygulamaya koymutur.
Orman Kadastrosu
2004 ve 2005 yllarnda gerYaplan Kadastro Miktar ekletirilen kanun deiiklikleri ile hem orman kadastro almalarnda hem de Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnce yaplan genel ka% 95 dastro faaliyetlerinde kkten deiKadastrosu iklikler yaplmtr. Bu deiiklikYaplan ler ile hi kadastrosu yaplmam yerlerde orman snrlarnn belirlenKadastrosu Yaplmayan mesi grevi Tapu ve Kadastro Ge%5 nel Mdrl Kadastro ekiplerine verilmitir. Bu ekiplere Genel Mdrlmzden en az bir orman mhendisinin grevlendirilmesi art getirilmitir. 9 uncu Kalknma Plan kapsamnda yaplan planlama ve kanun deiiklikleri sonucu belirlenen i stratejisine gre temel hedefler belirlenmi olup; 3402 sayl Kanun kapsamnda Tapu ve Kadastro Genel Mdrl ile mterek yaplan orman kadastrosunun tamamlanmas, 2013 ylna kadar ise arazi kadastrosu yaplm yerlerde orman kadastrosu ve 2/B madde uygulamalar ile daha nceki yllarda yaplm olan orman tahdit/kadastro almalarndaki teknik eksiklikler ve hatalarn dzeltilerek ormanlarn tapuya tescilini salamak olarak ngrlmektedir.
GPS Ekipleri
Nirengi sklatrma almalarnda tm orman kadastro komisyonlarna destek vermek iin 8 blge mdrlmzde GPS ekipleri kurulmutur. Bu ekipler, Ankara, Adapazar, Amasya, Bursa, zmir, Mula, Antalya ve Mersin Orman Blge Mdrlklerine konulandrlmtr. Ekipler bu blge mdrlklerinin yan sra evre blge mdrlklerinin de GPS ilerini yapmaktadrlar.
140
zin Bilgi Sistemi

Orman alanlarndan alnacak izinlerin talep edilmesinden sonulanmas aamalarnn yannda uygulamalarn takibi amacyla hazrlanm sistemde, izinlerle ilgili tm bilgiler internet ortamnda girilebilmekte, sreler takip edilebilmektedir. nternet ortamnda, izinlere ilikin konumsal bilgiler girilmekte, bu bilgiler gncellenebilmektedir. (http://izin.ogm.gov.tr/ibs)
zel Ormanlar
286 adedi zel ahslara 60 adedi de tzel kiiliklere ait olmak zere toplam 346 adet zel orman vardr. zel ormanlarn toplam alan 18.100 ha. olup genel ormanlk sahaya oran on binde yedidir.
Maden letme zinleri ve Arazi zin Bedeli

Orman saylan alanlarda verilen maden iletme ve tesis izinleri 6831 sayl Orman Kanununun 16 nc maddesi, fabrika hzar-erit ve balk retim tesisleri ise 18 inci maddesi gereince izne konu edilmektedir.
zin Gelirleri Artrld

Orman Kanununun 16, 17 ve 18 inci maddelerine gre verilmi izinler tamamen bilgisayar ortamnda aktarlarak srelerin ve bedellerin takibi bilgisayarla yaplmaya balanmtr. Bylece bedel tahsilatmz artm, kaaklar nlenmi dolaysyla idaremiz ile izin sahipleri arasndaki problemler asgari dzeye indirilmeye allmtr.
141
ORMAN DARES VE PLANLAMA

GENEL POLTKA
Fonksiyonel planlama, Ulusal orman envanterine gei, Planlamann yerellemesi. Ormanlarn izlenmesi.
Ormanclktaki yeni gelimelerin altnda orman amenajman planlar hazrlanrken gnmz artlarna uygun olarak biyolojik eitliliin, odun d orman rnlerinin ve ormanlarn ok ynl fonksiyonlarnn da yer alaca ekilde dzenlemeler yaplmtr.
Amenajman Planlama Anlay Yenilendi

2004 ylndan itibaren envanter ve planlama srecinde saysal ve konumsal verilerin bilgisayar ortamnda ilikilendirilmesi iin yazlm ve donanmlar gelitirilerek planlama almalarnda kullanlmas salanm, Corafi Bilgi Sistemleri konularnda eitimler yaplmtr.
CBS Kullanm Yaygnlatrld

Envanter, planlama ve haritalarla ilgili saysal ve konumsal veriler bilgisayar ortamnda dzenlendiinden bunlarn kurulacak Orman Bilgi sistemi ile ilikilendirilmesi salanabilecektir. Simlasyon ve Modelleme teknikleri uygulanabilecektir.
142
Kalite Ynetim Sistemi erevesinde Eitime nem Verildi

Planlarn ve haritalarn bilgisayar ortamnda hazrlanmas ve corafi bilgi sistemlerine aktarlabilmesi amacyla ilgili Blge Mdrlkleri ve Amenajman bamhendislikleri ynlendirilerek eitimler verilmitir. (Gerekli yazlmlar alnmtr.) 2005 ylnda plan yenileme almalarnn tamamnda bu sistem kullanlmtr. Fakltelerin istei dorultusunda Orman Amenajman Planlama ve Uygulamalar konularnda tecrbelerin niversite rencilerine aktarlmas planlanmaktadr.
Orman Amenajman Planlar, Saysal Ortamda Yaplyor

2005 Ylndan itibaren tm yenilenen planlar, Orman daresi ve Planlama Dairesi Bakanlna salanan plan yapm program (APP) ile yaplarak; harita ve raporlar saysal ortamda arivlenmektedir.
Trkiye Orman Envanteri Gncelletirildi

lkemiz Ormanlar ile ilgili olarak ilk defa geni kapsaml ve detayl bilgileri ieren "Orman Varlmz" kitab Trke ve ngilizce yaynlanarak geni kitlelerin kullanmna sunulmutur. Bu kitap ieriinde; Orman envanteri, Ormanlarmzn Gemiteki ve Bugnk Durumu hakknda genel deerlendirmeler, Ormanlarmzn nitelikleri hakknda detayl envanter bilgileri, Dnya Orman Varl konusunda uluslar aras aratrma sonular ve deerlendirmeleri yer almtr.
143
Fonksiyonel Planlamaya Geildi

2005 ylnda Ormanlarmzn potansiyel fonksiyonlar, letme Amalar belirlenerek letme Snflarnn ayrlmas ve kodlanmas ve planlara entegrasyonunun salanmas ynnde Fonksiyonel Planlama Klavuzu hazrlanm ve planlamada kullanlmas salanmtr.
Yeni Orman Amenajman Ynetmelii Yrrle Girdi

Orman Amenajman Ynetmelii yeniden hazrlanarak ve ilk defa 05.02.2008 tarih ve 26778 Sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle girmitir.
144
Trkiyede Orman Ekosistemleri zleniyor

Avrupada Orman Ekosistemlerinin zlenmesi sreci 1986 ylnda balamtr. lkemizde ilk defa ulusal dzeyde 2006 ylnda Orman Genel Mdrlnce balatlan bir proje ile izleme almalar balatlmtr. Trkiyenin Avrupa Ormanlarnn izlemesi ve deerlendirmeleri ana dahil edilmesi salanmtr. Gzlem Alan Aplikasyon ve Deerlendirme Klavuzu hazrland. Bu Program kapsamnda Seviye-1 (800 adet) Daimi Gzlem alanlar belirlenmi olup aplikasyonlar byk lde tamamlanmtr. Seviye-1 program ile ormanlarn salk durumu her yl belirli periyotlarda gzlemlenecektir. Orman Ekosistemlerinin zlenmesi Program kapsamnda Seviye-1 Veri Taban oluturuldu, 250 adet gzlem alannn veri giri ve deerlendirmeleri yapld. Orman Ekosistemlerinin zlenmesi Seviye-2 Program kapsamnda ise 1 hektar byklndeki Daimi Gzlem Alanlar says yaygn aa trlerimiz dikkate alnarak belirlendi. Orman Ekosistemlerinin zlenmesi kapsamnda, Trkiye genelinde 16x16 kmlik grid oluturularak, Daimi Gzlem Alanlar belirlenmitir.
145
LETME PAZARLAMA
GENEL POLTKA
Srdrlebilir, Rasyonel ve Verimli letmecilik Ormanlarmz ekolojik ve sosyal deerlerinin yannda ekonomik deere de sahiptir. Genel Mdrlmz lkemiz orman potansiyelini, ekonomik konjktr, arz-talep dengesi, ormanclk teknik ve prensiplerini gznne alarak srdrlebilir bir anlayla ileterek lkenin orman rnlerine olan talebini karlamaktadr.
Trkiyede Yuvarlak Odun Arz-Talep Durumu

ENDSTR ODUN: 10 - 11 Milyon m3
OGM YILLIK ODUN RETM 14-15 Milyon m3
YAKACAK ODUN: 4.5 - 5.0 Milyon m3
TRKYE YILLIK ODUN TKETM 24-25 Milyon m3
ENDSTR ODUN: 14 - 15 Milyon m3
YAKACAK ODUN: 10 - 11 Milyon m3
ZEL SEKTR YILLIK ODUN RETM 4.5 - 5.0 Milyon m3
ENDSTR ODUN: 3.0 - 3.5 Milyon m3
THALAT (Yuvarlak Odun Olarak) 2.0 - 2.5 Milyon m3
ENDSTR ODUN: 2.0 - 2.2 Milyon m3
146
Endstriyel Odun Talebinin Karlanma Durumu

OGM zel Sektr thalat : 10,0 Milyon m3 : 3,3 Milyon m3 : 2,0 Milyon m3
retim tasYkseltildi
Ormanlarmzn verim gcne gre yaplan planlama ve piyasa talebi esas alnarak endstriyel odun retimi son 4 ylda % 35 artla 10 Milyon m3 amtr.
Verimli letmecilik ile Sat Gelirleri Artrld

Sat gelirlerinde en yksek haslat elde etmek iin standardizasyona nem verilmi, lke ekonomisindeki genel iyileme erevesinde sektrdeki geliim ve deimeler yaknen takip edilmi, sat usul ve esaslar da genel konjktre gre gncelletirilerek sat gelirlerinde nemli artlar salanmtr.
Orman Kyllerinin Geliri Artrld

retim iilii orman kylmzn en nemli gelir kaynaklarndan biridir. Orman tekilat ylda ortalama 300 bin aileye i imkan salamaktadr. Orman iilii birim fiyatlar her yl enflasyonun zerinde art verilerek retim ilerinde alanlarn gelirlerinde art salanmaktadr.
147
Orman Kylsne Yaplan Katk

Orman kyl ve kooperatiflerine son 5 ylda retim iilii ve tannan kanuni haklarla yaplan toplam katk 3 kat artla 700 Milyon TL.ye ulamaktadr.
Dikili Satlara nem Verildi

Orman rnlerinin en ksa srede istenilen eit, miktar ve kalitede piyasaya arz etmek iin dikili satlara nem verilmi ve toplam retim ierisindeki pay arttrlmtr.
Sat Usul ve Esaslar Gncelletirildi

Genel ekonomik trend ve orman rnleri pazar durumu izlenerek sat usul ve esaslar gncelletirilmitir. Bu erevede vadeli satlarda (taksitli satlarda) faiz oran indirilmi, vade sreleri tm rnlerde 9 aya karlmtr. Gecikme faizleri de makul seviyeye indirilmitir.
Odun D Orman rnlerinde Planl Faydalanmalar Yaygnlatrlyor

Biyolojik eitlilik asndan zengin olan ormanlarmzdan odun d rnler srdrlebilirlik ilkeleriyle deerlendirmeye alnmaktadr. Odun d orman rnlerinin ekonomiye katks 100 Milyon $a ulamaktadr. Potansiyelin belirlenmesi ve en iyi ekilde deerlendirilmesi iin yayl saha ve miktarlar ayr ayr belirlenerek internet ortamnda ve kitap halinde yaynlanmtr. Odun d orman rnlerinde rn baznda planlamalar yaplarak verimli ve rasyonel bir deerlendirme yaplmaktadr. Ayrca orman tali rnler konusunu gndem etmek, sorunlar ilgili taraflarla tartarak zm nerilerini belirlemek zere Trkiye genelinde Blge Mdrlkleri baznda niversiteler, sektr temsilcileri ve orman kyllerinin katlmyla paneller dzenlenmitir.
Kyl ve Kooperatiflere Eitimler Veriliyor

Ormanclkta kesim teknii, ii sal ve i gvenlii konusunda ulusal basn ve medyann katlmyla kyl ve kooperatiflere uygulamal eitimler yaplarak yeniden hazrlanan eitim kitapklar blgelere datlmtr.
148
nce apl Orman rnlerinin Tanmasnda Plastik Oluk Sistemine Geildi

retim almalarnda verilmlilik ve ormanda yaplan srtme zararlarnn azaltlmas iin yaplan proje sonucu uygun yerlerde plastik olukla ormanda retilen emvalin karlmas uygulamas balatlmtr.
Sertifikasyon almalar Balatld

Orman iletmeciliinin ve rnlerin sertifikalandrlmasyla hem srdrlebilirlik, hem de orman rnleri sanayinin d piyasalardaki rekabet gcn artrc etkisini tescil etmesini salayacak almalar balatlmtr.
Orman Artklarnn Biyoktle Enerji retiminde Kullanm Ynnde almalar Sryor

Dnyada yenilenebilir enerji kaynaklarna arlk verilmesiyle yaanan hzl deiim erevesinde ormanlarmzda halen deerlendirilmeyen retim artklar, al, rp, sceyrat ve makinin odunsu biyoktle olarak biyoenerji almalarnda kullanm iin almalar son aamaya getirildi.
149
SLVKLTR
GENEL POLTKA
Doaya yakn ormanclk, Ormanlarn rehabilitasyonu Korumada Katlmclk. Dnyada gelien ve deien ormanclk anlayyla birlikte Genel Mdrlmzn de orman yetitirme anlay deierek doaya yakn ormanclk ilkesi benimsenmitir. Toplumumuzun ormanlardan beklentileri srekli deimektedir. Bu beklentileri karlamak ancak ormanlarn ok ynl fonksiyonlarndan en yksek dzeyde yararlanmakla mmkndr. Bunun iin de yaklak yars bozuk vasfl olan ormanlarmzn hzla verimli hale getirilerek beklentilere cevap verecek koru ormanlarna dntrlmesi gerekmektedir.
Genletirme almalar
Tabii ve suni genletirme programlar % 100 oranlarnda gerekletirilmitir. Ormanlarmzda yetien trlerin bol tohum yllar takip edilerek tohum toplanm ve doal genletirmenin yaplamad ormanlara ynelik suni genletirme almalar yaplmtr.
150
Orman Kyleriyle birlii

Tabii ve suni genletirme, enerji orman tesisi ve rehabilite uygulamalar sonucu meydana gelen genlik ve kltr alanlarnn korunmasnda ok byk maliyetlere ulaan koruma giderlerinin azaltlmas, kyllerin ormanclk almalarn benimsemesi ve katlmlarnn salanmas iin Ky Tzel Kiilii korumalarna son 5 ylda byk nem verilmitir.
Sklk Bakmlar
Gerek tabii ve gerekse suni yoldan elde edilen gen mecerelerin bakm en ncelikli almalarmzdandr. Sklk bakmlar ile gelecein deer aalar bu gnden belirlenerek onu kolayca bulunur, tannr, bilinir duruma getirmek, bu aalara serbest yaama alan verilerek k ve hava ihtiyacn salamak, mecere karmn dzenlemek ve mecere perdesinin bakmnn yaplmas amalanmaktadr.
Rehabilitasyon almalar
Bir kapal ve bozuk orman alanlar; mevcut mecerelerin gelime dinamii ve byme enerjisinden maksimum derecede faydalanlarak, orman ekosistemini bozmadan yetime ortamlarn yerinde korumak suretiyle en az emek ve masrafla verimli koru ormanlarna dntrmek iin rehabilitasyon almalar yaplmaktadr. Otoyollarn ve yerleim yerleri evresinin rehabilitasyonuna ncelik verilmektedir.
151
Baltalklar Koruya Dntrlyor

Bilindii zere 2005 ylnda alnan milat niteliindeki siyasi bir kararla prensipte baltalk iletmeciliinden vazgeilmitir. 100 yla yakn bir sreden beri meslek camiasnca srekli eletirilen baltalk ormanlar artk byk lde koru ormanna dntrlecektir. te bu koruya dntrlme almalarna yn verecek Koruya Tahvil Eylem Plan hazrlanmtr. Plann uygulanmas neticesinde ormanlarmz ok ynl fonksiyon hizmeti gren koru ormanlarna dnecek bylece toplumumuz, ormanlarn rettii ekolojik, sosyal ve ekonomik deerlerden daha ok faydalanlacaktr. Hedef; ylda 100 bin, on ylda 1 milyon hektar baltaln koruya tahvil edilmesidir.
Budama
Genel Mdrlmzn toplam odun retimi ierisindeki 1. ve 2. snf rnlerin pay olduka dktr. Bu oranlar artrmak iin bir taraftan genlik ve sklk bakmlarna nem verilmi dier taraftan kaliteli rn elde etmeye ynelik budamalara ilk defa 2004 ylnda balamtr. Ylda 1 milyon adet budama yaplmaktadr. Ayrca fstkamnda kozalak verimini artrlmasna ynelik budamaya devam edilmektedir.
Ormanlarmzda Uygulanacak Silvikltrel Esaslar ve lkeler

291 sayl tebli silvikltrle ilgili yrrlkteki tek mevzuattr. Bu tebli ile 177-A sayl tebli ve ekleri ile toplam 25 adet tamim ve emir yrrlkten kaldrlmtr.
152
Silvikltrel Eylem Planlar

Genel Mdrlmzn hedef ve prensipleri dorultusunda, almalar balatlan nemli faaliyetlerle ilgili eylem planlar hazrlanmtr. Eylem planlar ile uygulayc birimlere, konu hakknda teknik bilgilere yer verilmi, usul ve esaslar aklanmtr. Ayrca almalar kamuoyuna tantacak blmler hazrlanmtr.
HER KYE BR ORMAN (2007-2011) Proje Alan: 100.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 10 Milyon YTL
SEDR ORMANLARI (2005-2014) Proje Alan: 96.595 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 5.087.914 YTL
ARDI ORMANLARI (2006-2015) Proje Alan: 300.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 17.5 Milyon YTL
KEBOYNUZU (HARNUP) (2007-2015) Proje Alan: 30.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 675.000 YTL
BOZUK MEE ALANLARI (2005-2014) Proje Alan: 200.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 8.3 Milyon YTL
BALTALIKLARIN KORUYA (2006-2015) Proje Alan: 1.000.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 35 Milyon YTL
MEE ORMANLARI (2006-2015 Proje Alan: 1.000.000 Ha. Yllk Proje Maliyeti: 45 Milyon YTL
FISTIKAMI (2006-2010)
153
MLL AALANDIRMA SEFERBERL (2008-2012)
Milli Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Seferberlii, Babakan Recep Tayyip ERDOAN tarafndan balatld. Milli Aalandrma ve Erozyon Kontrolu Seferberlii, Babakan Recep Tayyip ERDOANn katlmyla dzenlenen merasimle 02.12 2007 tarihi itibariyle yurt genelinde balatld. Canl balantlarla Antalya, Giresin, Uak, Adyaman, Yozgat ve Malatyaya balanlarak kampanya erevesinde ilk fidanlar dikildi. Babakanln "Aalandrma Seferberlii" konulu 2007/28 nolu genelgesi gereince "Aalandrma ve Erozyon Kontrol Seferberlii Eylem Plan" evre ve Orman Bakanl'nca hazrlanmtr. 2008-2012 yllarn kapsayan eylem plan ile 2.300.000 ha sahada allmas ve 2,7 milyar TL harcama yaplmas planlanmtr. Bu eylem plan ile ayrca 4122 sayl Milli Aalandrma ve Seferberlik Kanunu ile grev verilen kurum ve kurulularn yapaca almalar da planlanmtr. Orman Genel Mdrl ylda 300.000 hektar olmak zere 5 ylda 1,5 milyon hektar rehabilitasyon almas yapacaktr.
154
Yanan Alanlarn Rehabilitasyonu ve Yangna Direnli Ormanlar Tesisi Projesi

Ormanlarmzn % 60na tekabl eden 12 milyon hektarlk ksm yangna ok hassas blgelerde yer almakta olup, bu alanlar Hataydan balayp Akdeniz ve Ege sahil blgelerinden stanbula kadar uzanmaktadr. Akdeniz iklim kuanda bulunan dier lkeler gibi orman yangnlar bir Trkiye gereidir. Her yl bin adede yakn orman ve krsal alan yangn kmakta, bunlarn birou bymeden sndrlmektedir. Bazen de olaanst artlar nedeniyle yangnlar be-on bin hektar gibi olduka geni alanlarda etkili olabilmektedir. Yangn geirmi tm alanlar yl ierisinde aalandrlmaktadr. Bu almalar tekilatmzca bu gne kadar yapla gelmi ancak belli bir proje kapsam iinde olmamas nedeniyle nelerin hangi metodla ve maliyetle yapldnn takibinde ve kamuoyunun bilgilendirilmesinde aksamalar ortaya kmtr. Ayrca aalandrlan bu sahalar bir mddet sonra yeniden yanabilmektedir. zellikle Antalya-Serik yangnndan sonra bu almalarn bir proje kapsamnda ele alnmas ihtiyac daha bariz hale gelmitir. Yaplan deerlendirmeler sonucunda; yangna hassas yerlerdeki ormanlarn yangna kar direnli hale getirilmesi ve yanan alanlarn yeniden aalandrlmasnn bu gne kadar yaplanlardan farkl bir anlayla ele alnmas gerektii belirlenmi ve "Yanan Alanlarn Rehabilitasyonu ve Yangna Direnli Ormanlar Tesisi Projesi" hazrlanarak yrrle konmas kararlatrlmtr.
YARDOP
155
NAAT VE KMAL
GENEL POLTKA
dari binalarn bakm ve onarm, Atl menkul ve gayrimenkullerin deerlendirilmesi. Tasarruf ilkesi ve kaynaklarn etkin kullanm prensibi erevesinde mevcut bina ve tesislerimizin tamir, bakm ve onarmlarna arlk verilmi, hizmet aktivitelerinin artrlmas salanm ve alanlarmz iin uygun alma ortamlar oluturulmutur.
Binalarn Tamir ve Bakm Yapld

Orman Genel Mdrlmz kurulduu gnden bugne kadar gerek mlkiyetinde bulunduu araziler, gerek orman arazisi zerinde ve gerekse hazine arazileri zerinde muhtelif zamanlarda yaplan bina ve tesislerde grevini srdrmektedir. Yapld dnemlerde ehir dnda olan bina ve tesislerimiz zamanla geliim srecinde ehir merkezinde kalmlardr. alma dzeni ve grev gerei yeni duruma uygun tekrar planlama yaplmtr. 2009 yl itibariyle yukarda aklanan nedenlerden dolay Orman Genel Mdrl bina ve tesisler ynnden yeniden yaplanmay semitir. Ama: letim giderleri fazla olan binalar yerine iletim masraflar az olan modern tesislerde hizmet vermektedir. Genel Mdrlmz bnyesinde bulunan toplam 11.364 adet binann ortalama ya 35 yln zerindedir. Bu nedenle bu binalarn uygun alma ortamlarna getirilmesine ynelik 3 yllk bir byk onarm program yaplm, gerekli denekler ayrlm ve byk bir ounluunun bakm ve onarm yaplmtr.
156
Makine ve Tehizatlar
Yeni arazzlerin makine parkna katlmasndan sonra altrlmalar ekonomik olmayan ve sk sk arza yapan arazzler terkin edilerek piyasaya satlar gerekletirilmektedir. 2008 ylnda yangnla mcadele amal olarak 135 adet arazz, 30 adet karavan, 40 adet su ikmal arac ve 100 adet motosiklet satn alnarak makine parknn yenilenmesine ve glendirilmesine devam edilmektedir. 2008 yl sonu itibariyle 2173 adet hizmet aracmz mevcuttur. Ayrca 14 adet Renault marka binek ara kiralanarak makine parkmza dahil edilmitir.
retim Makineleri
retim makineleri, orman kyls ve kooperatiflere her yl dzenlenen retim Makineleri Kira Bedelleri zerinden kiraya verilerek altrlmaktadr. Yine, ormanclk hizmetleri iin Blge Mdrlkleri tarafndan ihtiya duyulan Sisleme makineleri, Motopomp, motorlu testere, drbn, GPS vb. alet ve cihazlar satn alnmtr.
157
Orman Yollar Bitiriliyor

Orman yollar planl almalarna 1964 ylnda balanm ve 1964-1974 yllar arasnda 1.317 adet efliin yol ebeke plan yaplarak 144.425 km retim amal orman yolluna ihtiya olduu tespit edilmitir. 2008 yl sonuna kadar toplam 140.289 km yeni yol ina edilerek retim amal planlanan 144.425 km yolun % 97'lik ksm gerekletirilmitir. Orman yollar bte ve i program ilk defa uyumlu hale getirilmitir. 140.289 km retim yolu, 820 km kule kulbe yolu, 1.574 km depo dahili yol ve 16.642 km yangn emniyet yolu olmak zere toplam 159.325 km orman yolunun her yl dzenli olarak tamir bakm yaplmaktadr. Fonksiyonel planlama sonunda mevcutlarla birlikte toplam 210.000 km orman yolu, 26.000 km yangn emniyet yolu yaplacaktr, Orman iinden geen ky ve il yollarndan standart olanlar yaklak 40.000 kmdir. Buna gre yaplacak; orman yolu 10.675 km, yangn emniyet yolu ise 9.358 kmdir. Orman yolu yapm program % 40 artrlarak 1400 km'ye karlm ve yangn nleme ve sndrme tedbirleri ykseltilmitir. Orman ii mevcut tm yollarn younluu 9.40 m/ ha olup, planlanan tm yollar yapldnda 11.14 m/ha olacaktr, tam kapal verimli ormanlarda yol younluu 20 m/hektarn zerindedir. 2003-2008 yllarnda toplam 6.956 km yeni orman yolu, 6.000 km byk onarm, 6.207 km st yap, 11.289 km sanat yaps, 593 m. kpr yaplmtr.
158
htiya Fazlas Gayrimenkuller Deerlendirildi

Genel Mdrlmzn tapulu gayrimenkullerinin 1998 ylnda yaplan envanter almas sonucunda 3348 mstakil tapu karl toplam 34.221.350,57 m2 olduu tespit edilmitir. Bu gayrimenkullerden ihtiya fazlas olmasndan dolay kullanlmayan veya kullanlmasnda yarar grlmeyen kullanlmas halinde de idaremize ilave klfetler getirecek olan gayrimenkuller 2886 sayl devlet ihale kanunun erevesinde satlarak veya kiralanarak deerlendirilmesi salanmtr. Elde edilen paralar ormanclkta kullanlmaktadr.
htiya Fazlas Makina ve Yedek Paralar Deerlendirildi

Ekonomik mrn doldurmalar sonucu hurdaya ayrlan veya servis d tutulan makine ve aralara ait olup kullanm alan bulunmayan takriben 11.000 kalem ihtiya fazlas yedek paralar, ihale mevzuat erevesinde deerlendirilerek, ekonomiye kazandrlmtr. 1998 ylndan itibaren Genel Mdrlmz ara parkna 1924 adet 4x4 Toyota ve Isuzu marka tat ilave edilmesine karlk, Genel Mdrlmz parknda yer alan ekonomik mrlerini doldurmu, kullanmlar ekonomik olmayan muhtelif marka ve modelde i, retim, koruma makinalar ile hizmet vastalarndan oluan toplam 2.967 adet tat hizmet d braklp ihaleye karlmak suretiyle piyasaya satlar yaplmtr.
159
ETM VE TANITIM
GENEL POLTKA
Her Kademede Srekli Eitim. Hedef Kitlelere Ynelik Etkin Bilinlendirme. Orman-Halk lkilerine Katk "Kent Ormancl". Kalite Ynetim Sistemini Uygulamak.
Ormanclk politikalar ile bakanlmz ilke ve prensipleri dorultusunda planlanan faaliyetlerimiz eylem planlar erevesinde yrtlmtr. Bu sre erisinde; Ormanlarmzn korunmas ynnde ulusal bilincin oluturulmasna ynelik faaliyetlerin younlat, Ormanlarn faydalarnn toplumun her kesimine azami dzeyde yanstld "vatanda memnuniyetinin" esas alnd, Verimli ve etkin bir ormanclk kamu ynetiminin oluturulmas amacyla Kalite Ynetim Sisteminin uyguland, Ormanlarn sosyal fonksiyonlarndan kent halknn daha fazla yararlandrld, Personelinin verimliliini artrc bir alma ortamnn oluturulduu, Millet ormanclna geiin ilk admlarnn atld, baarl ve verimli bir alma dnemi olmutur.
160
Eitim Faaliyetleri
Hizmet i Eitimler youn olarak srdrlm, rutin eitimlerden ziyade, Kurumsal kapasitenin gelitirilmesine ynelik eitimlere ncelik verilmi ve bu eitimlerde Verimlilik ve Toplam Kalite Ynetimi konular arlkl olarak ilenmitir. Ormanclkla ilgili uluslararas sreler yaknen takip edilmi ve bu faaliyetlere Daire Bakanlklar'nn katlmlar salanm, Genel Mdrlmz politikalar erevesinde eitli ormanclk konularnda yabanc lkelerle i birlii yapmtr.
Genel Eitimler
Genel Mdrlmz ihtiyacn karlamak iin, kurum iinde ynetmelik ve programlar dahilinde grevde ykselme eitimleri yaplmtr. Gerek Ormanclk alanndaki uluslararas gelimeleri takip edebilmek gerekse AB mevzuatna uyum almalarn etkin bir ekilde srdrebilmek amacyla yabanc dil eitimlerine devam edilmitir. Ormanclk alannda dier lkelerde uygulanan ilmi ve teknik almalar yerinde grp inceleyerek lkemiz artlarna uygulanabilirliini ortaya koymak ve ormancln eitli konularnda uzman yetitirebilmek amacyla yurt dndaki eitim, toplant ve konferanslara katlm salanmtr. Greve yeni balayan Orman Mhendisleri'ne ynelik olarak Greve Hazrlama Eitimi dzenlenmitir.
i Eitimleri
retim faaliyetlerinde alan iilerin daha kalifiye hale getirilmesi amacyla ii eitimlerine arlk verilmi, bu kapsamda Kastamonu-Ara Eitim merkezinde retim faaliyetleri ile ilgili olarak, Mula-Ylanl ve Antalya-Dzleram eitim merkezlerinde orman yangnlaryla mcadele faaliyetlerinde alan iilerimiz eitime tabi tutulmu olup toplam 1850 ii eitilmitir. retimde alan orman kyllerine ve kooperatif yelerine ynelik olarak Blge Mdrlklerimiz'de; kesim teknikleri, standardizasyon ve i gvenlii konularnda eitilmi iiler ve teknik elemanlar tarafndan eitimleri verilmi ve 5 bin orman kyls ve kooperatif yesi eitilmitir.
161
Planl ve Etkin Bilinlendirme

Ormanlarn korunmas ynnde ulusal bir bilin oluturmak amacyla bata hedef kitlemiz olan genler ve ocuklar olmak zere toplumumuzun tm kesimine ynelik faaliyetler hazrlanan eylem planlar erevesinde yrtlmektedir.
Orman Kyllerine Birebir Eitim

Halkla ilikiler konusunda eitim alm Gezici Eitim Ekipleri vastasyla sorunlu kylerde kyllere orman yangnlar ve ormanlarn korunmas konusunda birebir eitim verilmi, avc, ifti ve obanlarla da toplantlar gerekletirilmitir.
Genel Kapsaml Eitimler

Askeri birlikler ve tur operatrlerine ynelik eitimler gerekletirilmi, Ulusal-yerel televizyon ve radyo programna katlm salanarak ormanlarn korunmas ynnde eitici ve uyarc bilgiler verilmitir. Tantm ve Bilinlendirme iin eitici ve uyarc nitelikte afi, bror ve kitap, dergi ve adet eitici trde video filmi yaplarak hedef kitlelere ynelik datm gerekletirilmitir.
162
Kent Ormanlar ve Orman i Dinlenme Yerleri

Artan nfusun rekreasyon ihtiyacn gidermek, kontroll piknii zendirmek suretiyle orman yangnlarnn nne gemek ve orman halk ilikilerine katk salamak amacyla kent ii ve civarndaki ormanlk alanlarn bir ksm ateli piknie ynelik Orman i Dinlenme Yerleri, atesiz piknie ynelik olarak da Kent Ormanlar olarak planlanm ve 62 adet Kent Orman ile 763 adet Orman i Dinlenme Yeri halkn hizmetine sunulmutur. Orman i Dinlenme Yerlerinden 121 adedi Belediyelere, 14 adedi ahslara ve 94 adedi Ky Tzel Kiiliklerine olmak zere toplam 229 adedi, Kent Ormanlar'ndan ise 22 adedi Belediyelere kiraya verilmek suretiyle iletilmektedir.
Ulusal Destek Kampanyas

Ormanlarn korunmas konusunda toplumumuzda ulusal bir bilin oluturmaya ynelik olarak Ulusal Destek Kampanyas gerekletirilmitir. Bu kampanyaya toplumumuzun nde gelen sanat, spor, i dnyas, gnll kurulular, yerel ynetimler gibi kesimlerinden temsilciler katlarak bunlar vastasyla halka mesajlar verilmitir.
Uluslararas Orman Yangnlar Konferans

Birlemi Milletler gzetiminde FAO/ECE/ILO ibirlii ile Antalyada; Akdeniz, Balkanlar, Ortadou ve Yakndou lkelerinden 30 temsilcinin katlmyla "Dou Akdeniz, Balkanlar ve Yakndou ile Orta Asya Blgeleri'ndeki Acil Yangn Durumunda Uluslararas birlii ve Yangn Ynetimi" konulu bir konferans dzenlenmitir. Konferans sonunda yaynlanan Antalya Deklarasyonu ile Antalyada blge lkeleri kdemli uzmanlarndan oluan bir danma kurulu oluturulmas kabul edilmitir.
163
HARTA VE FOTOGRAMETR
GENEL POLTKA
Fotogrametrik almalar, Uzaktan alglama, - Uydu grntleri, - Hava fotoraflar, Corafi Bilgi Sistemi. lkemizin doal kaynaklar ierisinde nemli yer tutan orman varlmzn iyi idare edilmesi, en st dzeyde verimin salanmas ve srdrlebilir ormanclk yaplabilmesi iin mevcut varln iyi bilinmesi gerekmektedir. Orman mevcudunun tespiti, planlamas, idaresi ve srekliliinin salanmas Amenajman Planlar ile yaplmaktadr. Amenajman planlarnn yapmnda, ormann aktel durumunu ortaya koymak ve kullanmn plana balamak iin gereken hava fotoraflar ve haritalar Orman Harita ve Fotogrametri Mdrl tarafndan karlanmaktadr. Bu verileri kullanarak szel ve konumsal verileri birlikte ileyen, yneten, geni sorgulama, analiz ve haritalama yeteneklerine sahip ulusal ve uluslararas kriterlere uygun btn ormanclk faaliyetlerini ieren bir Orman Bilgi Sisteminin oluturulmas almalar devam etmektedir.
Hava Fotoraf Alm

1963 ylndan itibaren, bata orman planlama ve snrlandrma olmak zere, btn ormanclk almalar iin her yl ortalama 40.000 km2lik alanda renkli kzltesi hava fotoraf alm yaplmakta ve ormanclk amalar dorultusunda yorumlanmaktadr.
Saysal Orman Haritas retimi

Yorumlanan hava fotoraflarndan 1992 ylndan beri saysal fotogrametrik yntemle 1/25.000 lekli saysal orman haritalar retimi yaplmaktadr.
164
1/100.000 lekli dari ve Genel Ormanclk Veri Taban Oluturuldu

Genel ormanclk almalarna yardmc olmas ve karar vermeyi kolaylatrmas asndan 1/25 000 lekli Orman Amenajman Plan haritalarndan genelletirme yoluyla elde edilen 1/100.000 lekli orman haritalarndaki orman bilgileri ve 1/100 000 lekli toporafik haritalar zerine ilenilen Blge Mdrl, letme Mdrl, Blge eflii snrlarnn bilgisayar ortamna aktarlmas, 100 metre aralkl saysal eykselti erilerinin ve ormancla ait baz tablosal bilgilerin eklenmesi sonucunda 1/100.000 lekli dari ve Genel Ormanclk Veri Taban oluturulmutur. Bu veri tabanna gre; 1/1.000.000 lekli Orman Haritas Bceklerin Zarar Verdii Orman Alanlarnn Haritalar lkemizde mevcut orman alanlarna arz olan bceklerin zarar verdii orman alanlarnn Orman Koruma ve Yangnla Mcadele Dairesi Bakanlnca tespiti sonrasnda, arz olduu aa trleri itibaryla bilgisayar ortamna aktarlm ve bceklere arz olan ormanlarn haritalar karlmtr. Odun D Orman rnleri Haritalar letme Pazarlama Dairesi Bakanlnca envanteri karlan odun d orman rnlerinin Blge Mdrl, letme Mdrl, Tek rn (ana trler), dier trler baznda saysal ortama aktarlmas ve haritalarnn hazrlanmas, gerekletirilmitir.
TRKYE ORMAN VARLII HARTASI
165
Trkiye Orman Atlas Hazrland

Corafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Alglama Teknikleri kullanlarak Trke ve ngilizce hazrlanan Orman Atlas, ormanclk almalar ile ilgili harita ve verileri iermektedir.
Uydu Grntleri ile Yaplan almalar

Trkiye orman envanteri ve genel orman durum tespitinde uydu grntlerini kullanmann yannda, uydu grntleri ile ormanlarn korunmas, kontrol, korumada ncelikli alanlarn belirlenmesi almalar yaplmaktadr.
Uydu Grntleri ile Ormanlarn Korunmas, Kontrol

Sanayimizin merkezi stanbul da g olgusunun hzl bir ekilde yaanmas, arpk kentleme ve hzl nfus art sonucunda Metropolitan alana bitiik paha biilmez deerdeki orman varlmz gn getike azalmaktadr. zellikle seim dnemleri bu amalar iin kullanlmaktadr. Bu nedenle zellikle bu dnemde yaplan koruma ve kontrol faaliyetlerinin sonucunu grmek asndan 2004 mahalli idareler seimlerinin ncesi ve sonrasnda stanbulun Anadolu yakasndaki orman alanlarnn uydu grntleri alnarak ormana illegal mdahale, kaak yaplama, yerleme ve ama vb. asndan deiim analizleri ve karlatrmas yaplm, sonrasnda 2005, 2006 ve 2007 yllarnda alnan uydu grntleri ile bu alma devam ettirilmitir.
166
CORAF BLG SSTEM ALIMALARI Orman Bilgi Sistemi Web Uygulamas:

ArcGIS yazlm ile hazrlanan haritalar ArcGIS Server ile web zerinden kullanclarn hizmetine sunulmutur. Kullanclar bu veriler ile sorgulama ve gncelleme yapabilmektedirler. (http://orbis.ogm.gov.tr/orbis)
Genel Orman Bilgi Sistemi:

Ak kaynak kodlu yazlm kullanlarak hazrlanan bu veritabannda orman yaps, orman idari snrlar, statl alanlar, ya, ykseklie gre orman ve ya aa tr dalm vb. sorgulamalar yaplabilmektedir. (http://orbisgenel.ogm.gov.tr/)
Biyolojik eitlilik zleme Sistemi

Dnya Bankas destei ile Bakanlmz Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrlnn koordinasyonunda Genel Mdrlmz ile birlikte yrtlen "Biyolojik eitlilik ve Doal Kaynak Ynetimi Projesi - GEF-II) kapsamnda Orman Harita ve Fotogrametri Mdrl bnyesinde kurulu Biyolojik zleme Birimi tarafndan biyolojik eitliliin izlenmesi iin bir sistem oluturulmutur. www.nuhungemisi.gov.tr adresinden eriilebilen internet tabanl bir Biyolojik eitlilik Veriban benzeri ulusal ve uluslararas almalar temel alarak hazrlanm olup, proje sonrasnda Bakanlmza devredilmitir.
167
Saysal Ariv Sistemi

Ormanclk almalarnda youn olarak kullanlan hava fotoraflar, harita ve uydu grntleri saysal ortama aktarlmakta olup, birimlerimizin talep ve takip ilemleri iin bir sistem oluturulmu ve http://fotoarsiv.ogm.gov.tr adresinden hizmete sunulmutur.
Genel Mdrlmz Orman Bilgi Sistemi Web Uygulamas ile UluslararasCBS Konferansnda Birinci Oldu
4-8 Austos 2008 tarihlerinde Amerika Birleik Devletleri San Diego/California kentinde gerekletirilen CBS konulu 28.Uluslararas ESRI Kullanclar Konferansna bir ekiple katlan Genel Mdrlmz; Amerika Birleik Devletleri, Kanada, ngiltere, Kore, Avusturalya gibi bu konuda gelimi lkelerin yer ald "Kullanc Yazlm Uygulamalar Fuarna" (User Software Application Fair), ArcGIS Server zerinde gelitirilen "ORBS Web Uygulama Yazlm" (Forest nformation System Web Application) ile katlm ve 123 lkeden 13.000den fazla katlmcnn gizli oylamalar sonucunda "Web tabanl CBS uygulamalar" (Web-based GIS Application) blmnde birinci olmutur. Orman Genel Mdrl bundan nce; 2002 ylnda (Orman Bakanl dnemi) ESR tarafndan 22. ESR Uluslararas Kullanclar Konferansnda CBS zel Baar dlne "Special Achivement in GIS" layk grlm, 2008 ylnda da ESR Trkiye kullanclar toplantsnda Harita dalnda birincilik dl almt. Bylelikle Orman Genel Mdrl dolaysyla evre ve Orman Bakanl olarak CBS almalarndaki baarlarmz Dnya apnda tescillenmi oldu.
168

Geçmişten Günümüze Ormancılık

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Geçmişten Günümüze Ormancılık

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2

Mustafa Kemal ATATRK

KURULUTAN 1858 TARHNE KADAR ORMANLARIN DARES

Osmanl Padiah Abdlmecid

1858 ARAZ KANUNNAMES'NE GRE OSMANLI TOPRAK HUKUKU

CUMHURYET DNEM ORMANCILIIMIZ

Kaynak: evre ve Orman Bakanl, Osmanl Ormancl-I-II-III kitab

AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE NASB VE TAYN HAKKINDA RADE

AHMED KR BEYN ORMAN MDRLNE TAYN KILINDIINA DAR

BOA. A. MKT. UM. NO: 120/46

BOA. A. MKT. UM. NO: 120/46

BOA. A. MKT. UM. NO: 326/55

BOA. A. MKT. UM. NO: 326/55

BOA. Y. A. RES. NO: 9/97

BOA. Y. A. RES. NO: 9/97

Memleket dahilindeki btn ormanlarn ve madenlerin slah iin yaplan yazmalar.

BOA. Y. A. RES. NO: 36/14

BOA. Y. A. RES. NO: 36/14

BOA. D. NO: 519/6

BOA. D. NO: 519/6

BOA. D. NO: 519/12

BOA. D. NO: 519/6

Ormanlarn korunmas ve yararlanlmas hususlarnda alnacak nlemlerin konu edildii rde'dir.

BOA. D. NO: 530/20

BOA. D. NO: 530/20

BOA. DH. HM. NO: 13/20

BOA. DH. HM. NO: 13/20

BOA. D. NO: 533/10

BOA. D. NO: 533/10

Orman memurlarnn atanma ve terfilerinde kaleme alnan ynetmelik hakknda.

BOA. Y. MTV. NO: 299/117

BOA. Y. MTV. NO: 299/117

BOA. DH. D. NO: 105-1/23

BOA. DH. D. NO: 105-1/23

Dhiliye Nezreti Muhabert- 'ummye Diresi ube : 1 F 19 Mays sene 327

Orman ve Ma'din ve Zir'at Nezret-i Cellesi'ne;

BOA. DH. D. NO: 125/14

BOA. DH. D. NO: 125/14

Sicil Cuzdan (1930)

Ormanclk ile lgili Yazlm Kitaplar

Eitim Sertifikas (1902)

Kompresr (Yakt Tank stnde)

Sla Ya retim Makinas

Motorlu Testere (1945)

Oturarak Testere Bileme Aleti

Hayvanlarn Koum Takmlar

ukur Temizleme Krei

Kabuk Soyma Aletleri

Kesilecek Aalar aretleme Ba

Tomruk Dndrme ve Kaldrma Kancalar ile Sapinleri

Tomruk Devirme Ular

Aalara Trmanma Mekanizmas

Yangn Hortumu Yangn Kancas Yangn Trm

Pusulalar Sahra Telefonu

Aa Boyu ler Pusulalar

Relaskop Sahra Telefonu

Seyyar Srt Telsizi Dinamit Patlatma Dzenei

Telsizli Yangn Pikab

Seyyar Srt Telsizi Testmetre

Yangn Kulelerinde Kullanlan Yn Tayini Mekanizmas

Ahap Telefon Santrali

Manyetolu Telefon Planimetre (Meyilli Arazi ler)

Yatay Pafta Pozlama Makinas