Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

v vic bin son D tho tiu chun thit k cu ca Vit nam

TS. Stuard G Davis. Cng ty T vn Mott MacDonald, Anh quc TS. o xun Lm.Hi Cu ng Vit nam TS. Nguyn Vit Trung, i Hc GTVT Gi thiu chung vi nt V Tiu chun hin hnh Tiu chun hin hnh thit k cu Vit nam l Tiu chun ngnh mang k hiu 22TCN 18-1979 vi tn gi Quy trnh thit k cu cng theo cc trng thi gii hn. Tiu chun ny c s dng trong khong 1/ 4 th k m cha c dp cp nht , sa i. Ni dung Quy trnh ny da trn Quy trnh ca Lin x ban hnh t nm 1962 v nm 1967 v c tham kho Quy trnh Trung Quc nm 1959. Hin nay Quy trnh ni trn vn ang c s dng thit k nhiu cu nh v cu trung cng nh mt vi cu ln.Nhng khi thit k cc cu ln cc nh thit k tham kho v s dng mt vi Tiu chun thit k hin i hn m c quc t cng nhn. c bit l nhng trng hp c T vn nc ngoi tham gia d n th cc Tiu chun Nht bn( JIS) v Tiu chun Hoa k (AASHTO) thng c s dng nht. Vi nt v tnh hnh bin son Tiu chun thit k cu cc nc trn th gii Nguyn l thit k theo cc trng thi gii hn c gii thiu trong khong nhng nm 60 v 70 c bt ngun t Lin x v sm c ng h Anh quc. Hu nh ng thi c nhiu nghin cu trin khai, c bit l Anh quc v Lin x lin quan n vic phn tch v thit k cc dm cu hp thp, dm BTCT thng v BTCT d ng lc. Cc kt qu nghin cu ny c phn nh trong cc Tiu chun thit k v t nhng nm 70 Tiu chun Anh quc m s BS 5400 c th c coi nh i din cho cc ti liu tin tin nht vo thi gian .
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 1/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Vo nhng nm 80, cc nc khc pht trin khi nim cc trng thi gii hn v tin hnh nhiu nghin cu c gi tr cao. Tiu chun cu Ontario ( the Ontario Bridge Code) bao gm nhiu tin b k thut ,c bit l v thit k kt cu BTCT, ging nh cc Tiu chun ca c ( DIN) lm. Cc Tiu chun Nht bn (JIS) v Hoa k ( AASHTO) bao gm c cc nguyn tc thit k chng ng t c nghin cu pht trin tt. Vo u nhng nm 90 Hip hi cc quan chc ng Hoa k( AASHTO) nhn thy rng Tiu chun thit k cu ca AASHTO cn phi c xem xt li ton din ph hp vi trit l v cc trng thi gii hn ( hoc h s ti trng) m ngy nay ph cp khp th gii. Tiu chun AASHTO lc cng t ra lc hu trong nhiu lnh vc chnh khc , v d nh v cc phng php phn tch kt cu, v hot ti xe v v thit k nn mng. Rt nhiu c gng c thc hin trong khong 5 nm AASHTO cp nht Tiu chun v kt qu l mt Tiu chun mi mang tn LRFD ( Thit k theo h s sc khng v h s ti trng) ra i nm 1994, c chuyn sang dng n v o theo h quc t SI . Nm 1998 Tiu chun ny c sa i v xut bn ln th hai. Bi v Tiu chun mi ny c son tho da trn nhng kin thc phong ph tch ly t nhiu ngun khc nhau trn khp th gii nn n c th coi l i din c cho trnh hin i trong hu ht cc lnh vc thit k cu vo thi im hin nay. Nhiu nc khc cng c cc Tiu chun thit k cu c pht trin n trnh cao. V d nh Nht bn v Trung Quc, mc d cc Tiu chun c l cng tin tin nh AASHTO nhng t c dng cc nc khc trn th gii. Chu Au ang pht trin cc Tiu chun vi tn gi l cc EuroCode m d kin s phn nh c c cc kin thc v kinh nghim thc t tin tin nht Chu Au, nhng b ti liu tng hp y ca Tiu chun ny n nay vn cha c son xong.Cc ti liu ca c , Tiu chun thit k cu ng b Australia ( the AustRoads Bridge Design Code ) cng y .

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 2/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Cc c s ca ni dung D tho Tiu chun mi ca Vit nam Bn D tho Tiu chun thit k cu mi c bin son nh mt phn cng vic ca D n ca B Giao thng vn ti mang tn ' D n pht trin cc Tiu chun Cu v ng b' , l mt cng vic cn thit chp nhn cc c s vng chc pht trin cc Tiu chun v thit k ng b, thit k o ng, v thi cng v vt liu, cng nh v thit k cu. Cc Tiu chun cp quc gia ca nhiu nc ngoi cng c xem xt tham kho nh mt phn vic ca D n ny. Kt qu ca vic nghin cu tham kho a n kt lun rng h thng Tiu chun AASHTO l thch hp nht chp thun p dng Vit nam. l mt h thng Tiu chun hon thin v thng nht m li d dng c chp thun v ci bincho ph hp vi cc iu kin thc t ca Vit nam. Ngn ng ca n cng nh cc ti liu tham chiu ca n u bng ting Anh l ngn ngk thut thng dng nht trn khp th gii v cng l ngn ng th hai c hiu qu nht Vit nam. Hn na, cc Tiu chun AASHTO c nh hng rt lntongcc nc thuc khi ASEAN m nc Vit nam l mt thnh vin. Sau khi xem xt cn thn trin vng thit k cu, vic la chn Tiu chun AASHTO lm c s cng l hp l v mt k thut nh theo cc nguyn nhn nu trn. Nhng cn c c th v quyt nh s dng h thng AASHTO lm c s bin son Tiu chun thit k mi ca Vit nam cng c trnh by chi tit hn trong bo co ca ngi Malone , gim c ca D n ny.( xin xem bi bo ng trong Tp ch Cu-ng VN ,thng 11-1999) Phm vi p dng v cu trc ca Tiu chun mi. D tho Tiu chun thit k cu mi d nh dnh cho vic thit k, nh gi v khi phc cc cu -t c nh hoc cu di ng. Cc iu khon s khng lin quan n cu ng st, cu cho phng tin chy bnh st hoc cc phng tin cng cng khc. Cc yu cu thit k i vi cc cu ng st d kin s c ban hnh nh mt ph bn trong tng lai.
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 3/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Tiu chun thit k mi c da trn Tiu chun thit k cu AASHTO LRFD, ln xut bn th hai (1998) theo h n v o quc t SI . Cc phn gii thch, tham kho v cc ph lc trong bn gc ca Tiu chun AASHTO khng c a vo D tho ny, nhng bn c nn tham kho chng nhn c nhiu thng tin hu ch trong cc ti liu . Cc ti liu Vit nam hin hnh c lit k di y c tham kho hoc l ngun gc ca cc d liu th hin cc iu kin thc t ca Vit nam: Tiu chun v thit k cu 1979 Tiu chun v ti trng gi 1995 Tiu chun v ti trng do nhit 4088 - 1985 Tiu chun v thit k chng ng t 221 - 1995 Tiu chun v giao thng ng thu 5664 - 1992 TCVN 22 TCVN TCN TCVN 2737 22 TCN 18 -

Cc Tiu chun cp quc gia hay cp tnh ca mt s nc ngoi nu di y cng c dng tham kho: -Tiu chun nc c: Tiu chun thit k cu -t Astralia.1992 -Tiu chun nc Anh: Tiu chun BS5400, bn in 1978 v cc nm gn y -Tiu chun ca tnh Ontario, Canada: Tiu chun cu Ontario.1991 Bn D tho Tiu chun thit k cu mi ca Vit nam bao gm cc phn sau y: Phn Phn Phn Phn Phn Phn 1 2 3 4 5 6 Gii thiu chung Thit k tng th v c im v tr cu Ti trng v h s ti trng Phn tch v nh gi kt cu Kt cu b tng Kt cu thp

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 4/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Phn Phn Phn Phn Phn Phn Phn Phn

7 8 9 10 11 12 13 14

( bn gc Tiu chun AASHTO c lc b) ( bn gc Tiu chun AASHTO c lc b) Mt cu v h mt cu Nn mng M, tr v tng chn Kt cu vi v o hm Lan can Khe co gin v gi cu

Trong sut ni dung ti liu ny c tham chiu n cc ti liu khc c son tho ng thi trong cng nhm ti liu nh ' Tiu chun thit k ng b' v ' Tiu chun thi cng '. Mt s tham chiu n ' Tiu chun thi cng cu AASHTO LRFD.' v n cc Tiu chun vt liu ca AASHTO v AST M c xt n. Tiu chun ny vn gi nguyn thut ng Ch u t (Owner) lin quan n nhng cp c thm quyn quyt nh xy dng, s hu v chu trch nhim bo dng, duy tu cu. Thut ng Ch u t c th c hiu l B GTVT hoc Chnh quyn a phng hoc ngay c mt Php nhn no trong khu vc t nhn. Trong khi hu ht cc yu cu ca Tiu chun ny l p dng cho mi loi cu th c mt vi kha cnh thet k yu cu phi c quyt nh i vi tng cu c th ang c xem xt. Cc quyt nh ny ch c th do Ch u t a ra. Mt v d ca iu ny l quyt nh v cc ch tiu lc va x tu thuyn trn nhng ca sng ln. Trong ton b ni dung Tiu chun, cc yu cu bt buc phi thc hin v cc yu cu khuyn co thc hin s c phn bit bi thut ng ' phi' ( shall) v thut ng ' nn'' ( should). Cc c im v thit k tng th Tui th thit k Tui th thit k quy nh ca cu s ly tng t 75 nm ca nguyn bn AASHTO LRFD ln n 100 nm trong D tho. iu ny ph hp vi tnh hnh thc t hin nay Vit nam cng nh Chu Au. Vic chn tui th thit k s nh
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 5/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

hng n ba lnh vc thit k : ln ca cc hot ti thit k nht nh, vn thit k mi ca kt cu thp v nhng iu khon lin quan n tui th.Hiu qu ca vic thay i trong cc lnh vc ny s c tho lun trong cc Phn tip theo. Trn thc t nh hng ca s thay i ny n gi thnh c bn ca hu ht cc cu u c th c b qua, c bit l khi m vn mi khng phi l yu t quan trng Kh gii hn thng thuyn i vi ng thu ni a ( mn nc 3m) , cc kh gii hn thng thuyn theo TCVN 5664-1992 c a vo D tho ny. Kh gii hn thng thuyn c xc nh t mc nc cao 20 nm (tn sut 5%). Kh gii hn ng st i vi cc cu vt qua bn trn ng st, kh gio hn quy nh cho ng st kh 1000 mm v 1435 mm c a vo bn D tho ny, bao gm c ng st chy in. Thit k thy vn , thy lc Ni dung thit k thu vn v thu lc ca AASHTO l qu phc tp v khng ph hp vi iu kin thc t Vit nam. Tuy nhin cn gi li nhiu nguyn tc c bn ca AASHTO gi c khun kh chung ca phng php tnh ton theo h s ti trng v h s sc khng (LRFD). Cc loi l thit k c nh ngha trong D tho nh sau : L thit k cho khu cu ( design flood for waterway opening- ) l dng l thit k chu k 100 nm, c dng xc nh khu cu. D kin rng cu vn gi nguyn c kh nng khai thc ( khng xy ra mc nc dng khng chp nhn c) ng vi cao nc l ny, iu ph hp vi quy nh ca 22TCN 18-1979. Cc kh gii hn ti thiu bn trn mc nc ny c sao chp t 22TCN 18-1979. Cc dng l c chu k ngn hn ( 50 nm hay 25 nm) c php p dng cho cc khu cu t quan trng hn (
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 6/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

ca tuyn ng cp IV hoc cp thp hn) v khi vic xt chu k l 100 nm l khng kinh t L thit k tnh xi cu (design flood for bridge scour) cng l l chu k 100 nm, c dng thit k cho mi trng hp ti trng tr trng hp trng thi gii hn c bit. Cc ti trng thu lc do dng l ny gy ra c xt ng thi vi cc ti trng khc v vi h s ti trng bng 1,0. Khi phn tch kt cu cu phi gi thit rng tnh trng xi tng ng vi dng l ny s xy ra. L kim tra xi cu (check flood for bridge scour) l l chu k 500 nm, c dng kim tra cu trng thi gii hn c bit. Cc ti trng thu lc do dng l ny gy ra c xt ng thi ch vi cc ti trng tnh v 50 % hot ti, vi h s ti trng bng 1,0. Khi phn tch kt cu cu trng thi gii hn c bit phi xt n gi thit s xy ra xi tng ng vi dng l ny. Tuy nhin, cn lu rng khi kim tra kt cu i vi cc trng hp ti trng c bit khc ( ng t, va xe trn cu, va x tu thuyn di cu) th cc ti trng thu lc ng thi v chiu su xi s c tnh ton ng vi lu lng l trung bnh hng nm. Vic chn chu k ti xut hin l tnh ton khu cu v dng l thit k l ph hp vi thc t nhiu nm qua Vit nam nhng vic dng l chu k 500 nm kim tra xi l mt iu khon cn c bnh lun thm. Nhiu kinh nghim qun l cu khp th gii cho thy rng cc s c ph hu cu do xi xy ra nhiu hn cc s ph hu do bt c nguyn nhn no khc. iu khng may l: cc chiu su xi v trc dc lng sng, c bit khu vc ln cn cc tr cu thng l rt kh c th tnh ton d bo chnh xc c.Do phi thn trng kim tra n nh ca cu di cc iu kin xi xu nht, coi nh mt ni dung xt trng thi gii hn c bit. Trong trng thi gii hn ny, cc ti trng khc vn cho tc dng ln cu bnh thngv kt cu ch c kim ton chng lt .iu ng lu l hin nay Vit nam khng c cc ghi chp quan st phc v cho vic tnh ton chnh xc v l chu k 500 nm- trong trng hp ny, mt c lng trn c s cc s liu thc c s c coi l chp nhn c.
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 7/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Cc t hp ti trng Tiu chun AASHTO LRFD quy nh xt 11 t hp ti trng, gm: - Xt trng thi gii hn cng 5 t hp ti trng - Xt trng thi gii hn c bit 2 t hp ti trng - Xt trng thi gii hn khai thc 3 t hp ti trng - Xt trng thi gii hn mi 1 t hp ti trng Trong D tho Tiu chun mi n gin ho xt iu kin Vit nam Hai t hp ti trng v Cng (s II v IV ca nguyn bn AASHTO ) c lc b v thay th bng cc ghi ch . Cc t hp b lc b ny c ni dung kim tra cu di cc ti trng bt thng v kim tra trn cc cu nhp di, nhng mc khng phi l tnh hnh thng gp Vit nam. Hai t hp ti trng c bit cc hn oc ghp thnh mt t hp ti trng, vi h s ti trng ca hot ti i vi t hp ti trng ng t, c ly c nh l 0,5. Php tnh kim tra s c thc hin i vi cc lc EQ, CT v CV ( ng t, va xe, va tu thuyn ) ring r tng trng hp. Ba t hp ti trng khai thc s I, II v III ca nguyn bn AASHTO c ghp chung li thnh 1 t hp v thm cc ghi ch Bng 3.4.1-1. Kt qu ca cc thay i nhm n gin ho ltng s t hp ti trng m ngi thit k phi xt gim xung cn 6 t hp , nh nu di y trong Bng 1 Bng 1 : Cc t hp ti trng
T hp ti trng Cng I Cng II Cng III Mc ch ca T hp ti trng Xt xe bnh thng trn cu khng c gi Cu chu gi tc qu 25 m/s Xt xe bnh thng trn cu c gi tc 25m/s Cc h s ti trng yu Hot ti 1.75 Ti trng gi 1.40 Hot ti 1.35 Ti trng gi 0.40 ch L = L = L = L =

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 8/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

c bit

Kim tra v ng t, va xe, va x tu thuyn v dng nc

Khai thc

Kim tra tnh khai thc,ngha l vng v b rng vt nt b tng Kim tra mi i vi mt ct thp

Mi

Hot ti 0.50 ti trng c bit = 1.00 Hot ti 1.00 Ti trng gi 0.30 Hot ti 0.75

L = L L = L = L =

Cc hot ti B rng ln xe B rng ln xe c ly bng 3500 mm ph hp vi quy nh ca ' Tiu chun thit k ng -t ' . iu ny c ngha l phn ng xe chy ni chung rng 10500 mm s c xp ti 3 ln xe ch khng phi l 2 ln xe, nh vy phn nh ng iu kin thc t hn. Tui th thit k ca cu: Tiu chun mi da trn c s tui th thit k ca cu Vit nam l 100 nm, nh vy ln hn quy nh 75 nm ca AASHTO. nh hng chnh ca vic chn tui th thit k kt cu trong Tiu chun t ti lin quan n cc h s ln xe (the multiple presence factors). l v cc ti trng xe ti / xe hai trc v ti trng ln xe th hin ln cc i c th t ca xe c. Cc h s ln xe phn nh bn cht thng k ca vic t ti xe c v nh vy s lm gim xc sut c th xy ra ng thi tnh trng t ti ti a trong cc ln xe bn cnh nhau. Cc h s ny v th c lin quan n tui th thit k ca cu.Tui th thit k cng di th cc h s ny cng tin gn n bng 1, i vi mt xc sut ph hu chn trc trong phm vi tui th thit k. Cng cn lu rng Tiu chun AASHTO khng cho php gim ti trng ln xe khi tng chiu di t ti- ngha l khng xt n mi quan h gia xc sut xy ra s ko di ni ui nhau ca xe c vi tui th thit k. i lng tiu biu duy nht v tui th thit k ca cu ch l cc h s ln xe
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 9/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Phn Gii thch ca AASHTO nhn nh rng cc h s ln xe c th ly gim i nu tr s Lu lng xe ti trung bnh ngy m (ADTT) thp (thp hn 5000) trong thi gian tui th 75 ca cu. Nh vy vi cc h s ln xe ging nhau m tr s ADTT thp th tui th thit k s tng mt cch ng k. Tr s ADTT in hnh cho cc ng -t Vit nam l thp nu xt theo quan im ca Tiu chun Hoak, v ni chung u thp hn 5000 kh nhiu. D n bin son Tiu chun ny khng c ngun kinh ph thc hin mt nghin cu t m v hiu qu ca tr s ADTT thp n tui th thit k ca cu, nhng hnh nh l hp l nu cho rng vic dng cc h s ln xe ca AASHTO vi cc tr s ADTT in hnh ca Vit nam c th tng ng vi tui th thit k 100 nm. Xe ti thit k Cc phin bn trc y ca AASHTO dng xe ti HS20-44 ( tng trng lng khong 32 tn) , hoc ti trng ln 0,9 t/m cng vi mt ti trng tp trung theo vt ngang (KEL= Knife Edge Load). Thc t mi y Vit nam v nhiu ni tng ti trng ny ln thm 25%. Tiu chun mi AASHTO LRFD dng xe ti HL-93 ( gn tng t vi xe ti HS20-44) cng vi ti trng ln 0,9 t/m, hoc ti trng xe hai trc c 22 t trc cng vi ti trng ln 0,9 t/m . iu to ra hiu ng ti ni chung cng t nht ln hn 25 % so vi cc phin bn c ca AASHTO ( xem hnh 2). V th hot ti ca LRFD s c chp nhn y nguyn trong D tho ny.

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 10/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Hnh 1: Xe ti thit k Khi cc h s ti trng, h s xung kch v h s ln xe c xt th vic t ti HL-93 s to ra hiu ng ln hn so vi ti trng XB-80 ca Tiu chun Vit nam hin hnh trong cc tnh ton theo Trng thi gii hn cng . iu ny cng ng ngay c i vi cc cu ngn. V th ti trng xe XB80 khng c cp n trong Tiu chun mi.

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 11/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Hnh 2: So snh cc m men un do HL-93 v do HS20-44 Mt khc, ti trng HL-93 l qu ln i vi cc cu nh trn nhng ng hp,ng nng thn Vit nam ( ng cp IV v cp thp hn),v loi xe ti ln khng th hoc rt kh i li c trn ng . Do , Tiu chun mi a ra vi phng n tu chn Ch u t s quyt nh loi ti trng trc xe ti hay xe hai trc c nh hn- hoc l bng 50% hoc l bng 65% ca tr s c bn. Cc ti trng gim ny l tng ng vi trng hp xp ti xe H10 v H13. tc ng xung kch ca xe trong Tiu chun AASHTO LRFD th tc ng xung kch ca xe ( h s xung kch) c tng n 33% xt tnh hungkhi m t hp no ca cc xe ti thc t s gy ra hiu ng ln hn hiu ng ca xe thit k HL-93. Xt n cc c ln khc nhau ca xe ti hin nay Vit nam, mc tng ny cha hp l, v vy tr s 25% s c chp nhn , ging nh li bnh lun trong phn Gii thch ca Tiu chun AASHTO. Hot ti on tu ho V y l d tho Tiu chun cu -t nn cc quy nh v hot ti on tu ho m Tiu chun ngnh 22 TCN 181979 nu ra s khng c nhc n y.. Hot ti ngi i b ln ca ti trng ngi i b gim cht t so vi nguyn bn AASHTO thch hp vi iu kin thc t ca Vit nam. Ti trng gi Vit nam c iu kin kh hu v gi rt thay i. Vng trong t lin in hnh c tc gi tng i thp, cn vng ven binphi chu bo c th c bit mnh min
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 12/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Bc Vit nam. Cc ti trng gi ca Tiu chun AASHTO da trn tc gi c bn 44 m/s nn khng ph hp iu kin Vit nam, c bit l nhng vng c go bo. Hn na cch tnh p lc gi cn c vo tc gi trong AASHTO l rt th thin v nhiu phng php khc tt hn c nu ra trong cc Tiu chun ca nc khc, v d nh trong BS5400. i vi D tho Tiu chun Vit nam mi, tc gi c bn nhn c t TCVN 2737-1995, th hin cc d liu v gi tu theo p lc gi. Chng c tnh chuyn ngc li v tc gi, bng cch dng cng thc P = 0,0613 V2. Bng 4 ca TCVN 2737-1995 cho cc d liu gi ca 5 vng gi t I n V. Cc vng gi ny c chp nhn trong Tiu chunn thit k cu, ngoi tr vng V ( vng gia bin rng) v n khng lin quan n cng trnh cu. Bi v TCVN 2737 l Tiu chun thit k kt cu nh, nn d liu gi c th hin ng vi cn gi git 3 giy vi chu k 20 nm. thit k cu th vic s dng cn gi git 3 giy l tho mn (mc d c th nht tr rng i vi cu qu di, hng g nhiu th mt chu k gi lc di hn s l thch hp hn; nhng d liu hin c l khng ). Tuy nhin chu k 100 nm ca tc gi c dng thit k cu l di hn nhiu so vi chu k 20 nm. iu l nhm tng thch vi tui th thit k 100 nm ca cu, khi c ly vi h s ti trng thch hp gim xc sut ca tnh trng vt qu trong tui th thit k n mt tr s chp nhn dc.(C l ng hn l nn dng chu k gi 2000 nm, vi h s ti trng bng 1,0, s tng ng vi xc sut vt qu l 5%. y chnh l ng li ca Tiu chun Australia) Ph lc F ca TCVN 2737-1995 c cc d liu gi t rt nhiu Trm quan trc cho cc chu k 5, 10, 20, v 50 nm. Cc d liu ny c ngoi suy xc nh tr s cho 100 nm v mt t s trung bnh c xc nh cho cc chu k 100 nm so vi 20 nm. Cc tc gi ghi trong D tho Tiu chun mi l da trn cc tr s p lc go ghi trong TCVN 2737-1995, Bng 4, v c tnh i v tc gi v c tng t tc gi chu k 20 nm ln chu k 100 nm nh t s ni trn. Kt qu l di cc tc gi c bn t 38 m/s cho Vng gi I ( vng trn t lin) n 59 m/s cho Vng
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 13/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

gi IV ( vng ven binmin Bc v ven bin min Trung). Cc d liu t TCVN 2737 cng c xenm xt ly h s hiu chnh theo chiu cao v a hnh chu gi. H s hiu chnh nyc p dng vo tc gi cho cc Vng gi tng ng tnh ra tc gi thit k i vi cu. ===================================== Xin hy xem Bng di y: Vng gi p lc gi Tc T s chu Tc ca TCVN gi tng k 100:20 gi chu k 2737 ng nm 100 nm 2 ( daN/m ) ( m/s) (m/s) 65 32,6 1,15 37,5 95 39,4 1,15 45,3 125 45,2 1,17 52,9 155 50,3 1,17 58,9

I II III IV

Bng 5 ca TCVN 2737-1995 c kt hp vi h s hiu chnh theo chiu cao v dng a hnh gi. Cc h s oc chuyn i t p lc gi sang tc gi bng cch ly cn bc hai. Phng php AASHTO tnh t tc gi ra ti trng go tc dng ln mt b phn kt cu l rt th thin v cha xt n h s cn ca mt cu hoc cu kin, hoc cha xt s khc nhau ca cc loi lan can ro chn ( m nhng yu t ny c th rt ng k). ng li trong Tiu chun Anh BS 5400, th li rt chi tit v qu phc tp i vi ti trng khng chc l nguy kch i vi hu ht cc cu. ng li n gin trong Tiu chun Australia th hin s tho hip v d chp nhn p dng cho Tiu chun Vit nam. ng li c ci bin ph hp vi cc t hp ti trng AASHTO v phng php p dng cc h s ti trng. Phng php lun ca AASHTO i vi gi trn xe c vn c gi nhng c ci bin cht t. tnh ton cc ti trng gi thng ng, phng php ca AASHTO c thay th bng phng php ca Tiu chun Australia. Ph hp vi Tiu chun ngnh 22 TCN 18-1979, tr s p lc gi ngang ti thiu l 1,8 kN/m2 c chp nhn trong D
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 14/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

tho. Thc ra, iu ny lm tng cht t v lc tc dng ln cu trong Vng gi I; cn cc cu trong ba Vng gi khc s ni chung c cc lc tnh ton bng hoc ln hn tr s ti thiu ny. Cc quy nh v s mt n nh kh n hi c nu ra trong D tho.Ngoi ra, c thm mt li cnh bo v cc gii hn p dng ca cc phng php trong D tho Tiu chun mi i vi cc kt cu nhy cm vi gi. Cc hiu ng ng t Mt phn cng vic ca D n ' Pht trin cc Tiu chun cu ng b' lin quan n vic nghin cu so snh cc phng php thit k ng t nu trong 22TCN-221-95 ca B GTVT Vit nam cng nh cc quy nh ca Quy chun Xy dng Vit nam vi phng php ca AASHTO LRFD, kin ca GS Nguyn nh Xuyn, Vin trng Vin Vt l a cu c tham kho k. Sau y l nhng kt lun c rt ra: Phng php thit k ng t ca 22TCN-221-95 l da trn Tiu chun ca Lin x c m ni dung c bn l phng php lc gi tnh tng ng, c s dng bn phn vng ng t do Vin Vt l a cu bin son trc y vi mc chnh xc khng cao do dng cc cng c tnh ton cha hon ho nh by gi. Cc bn phn vng ng t c in trong Quy chun xy dng Vit nam cn cha phn nh cc kt qu nghin cu mi nht Bn ny khng phn nh trc tip c bn cht nhng tham s vt l ca ng t nh h s gia tc m ch t tn s quy c cho cc vng ng t khc nhau. Cc vng lnh th m c cp ng t chnh nhau 1 cp th chnh nhau 10 ln v cng ng t. Hn na khng th ni suy tuyn tnh cho nhng a im xy dng thuc ln cn ng phn gii gia 2 vng cp ng t khc nhau. Bn phn vng ng t c khng tnh theo xc sut ca s kin ng t thit k m ch tnh theo
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 15/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

trn ng t cc i, nh vy khng th hin r c mc an ton trong thit k ng vi tui th thit k ca cu chn l 100 nm. Bn D tho mi y ca Tiu chun thit k ng t ca Vin Khoa hc v Cng ngh xy dng thuc B Xy dng c bin son da trn Tiu chun ca Trung quc v cng dng kiu bn phn vng ng t nh trn nhng c chnh xc cao hn v c Vin Vt l a cu hiu chnh nm 1998. Tuy nhin bn mi ny vn khng th hin c mi quan h trc tip vi h s gia tc ng t ca cc vng trn ton lnh th Vit nam. Mt khc nu theo Tiu chun Trung-quc th khng ph hp phng php lun chung v thit k ca AASHTO v khng ph hp vi xu th d tnh ho nhp mng li ng b lin quc gia trong khi ASEAN. Phng php lun ca AASHTO v thit k chng ng t, nh m t trong Tiu chun LRFD i din cho cc kinh nghim thc t tt nht hin nay, ph hp vi rt nhiu bi hc kinh nghim t cc trn ng t mi xy ra gn y California v cc ni khc.V vy Phng php lun ca AASHTO c chp nhn trong D tho ny. Tuy nhin bn ca AASHTO th hin cc ng ng mc ca h s gia tc ng t A ca cc vng lnh th Hoa k nn tt nhin khng ph hp iu kin Vit nam. Mt tho lun vi Vin Vt l a cu Vit nam chun b mt bn gia tc ng t ca Vit nam ang c tin hnh. Khi no bn ny c hon thnh th s a vo ni dung D tho Tiu chun mi ny p dng tm thi phng php thit k ng t ni trn trong khi cha lp xong bn mi th hin ng mc h s gia tc ng t th tm dng cch suy din t bn phn vng ng t theo cp ng t c hin nay ( xem Bng 2) c c tr s ca h s gia tc ng t trong vng . Xin lu rng cc tr s ca A trong Bng 2 ny l kh bo th. Khi mt bn chi tit v chnh xc hn c Vin Vt l a
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 16/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

cu Vit nam hon thnh th cc tr s ca A c th nh hn,

Bng 2: Chuyn i tm thi t Cp ng t sang H s gia tc A

MSK-64 (so snh s b) Class 6.5 6.5 < Class 7.5 7.5 < Class 8.0 Class > 8 H s gia tc A A 0.09 0.09 < A 0.19 0.19 < A 0.29 0.29 < A

Nhit Theo TCVN 4088-1985, Vit nam c hai vng kh hu khc nhau l min Bc v min Nam, vi khong bin i nhit khng kh t 0 n + 400 C min Bc v t +5 n 400 C min Nam ( c iu chnh bt 50 C cho tr s nhit thp nht cho vng ni pha Bc). Trong D tho tham kho nhit cu tng ng ca cc Tiu chun Anh (BS 5400) v Tiu chun Australia ( AustRoads, da vo Tiu chun Anh). i vi gradien nhit, mt s phn b nhit n gin trn ton chiu cao ca kt cu nhp cu c chp nhn.iu ny da vo Tiu chun AASHTO, m dng phn b nhit trong AASHTO l da trn quy nh ca Tiu chun Australia ( AustRoads), m Tiu chun ny li xut x t Tiu chun nc Anh (BS 5400) . Cc tr s c chn ca mc chnh nhit l ph hp vi tnh hnh cc vng kh hu tng t Vit nam Hoa k v Australia, v da trn trng hp dng kt cu bt li nht theo iu kin nhit , ngha l trng hp i vi kt cu bn b tng trn dm thp. lc Va tu thuyn

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 17/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Phng php lun ca AASHTO v xc nh lc va tu thuyn bao gm 2 bc c bn: 1- Xc nh mt hay nhiu tu thuyn thit k, v mt hay nhiu tc va thit k i vi cu c th ang c thit k. Bc ny yu cu chn on xc sut v nguy c va chm ( v c nguy c ph hu kt cu) trn mi phn ca cu cn c vo mi loi cp tu thuyn lu thng trn ng thu di cu. 2- Tnh ton cc ti trng va tnh tng ng, dng cc cng thc n gin rt ra t thc nghim v mi quan h gia trng ti tu thuyn, tc va v lc va. Phng php lun ny c pht trin cho cc cu ln qua nhng dng sng thng tu thuyn nhn nhp vi cc tu thu c ln. V c ghi nhn rng ri khp th gii nh mt gii php hp l nht cho ng dng ny.Tuy nhin, i vi cc cu nh hn vt qua cc dng sng t nhn nhp thng tu thuyn hn th bc u tin- xc nh cp tu thuyn thit k- ni chung l c th tin hnh mt cch tho mn m khng cn cc nghin cu tnh ton xc sut. Tuy nhin khun kh AASHTO c bn vn c gi li trong Tiu chun Vit nam vi vi ci sa nhm n gin ho. Cc d liu v on tu thu c php v thng dng c Cc ng sng Vit nam cung cp cho D n. Chng c ly l c s cho xut v cc tu thu thit k ca D tho Tiu chun ny. l: Nhm cc tu thu c t 2000 DWT c php i trn ng sng cp I cho n c 40 DWT c php i trn ng sng Cp VI v Ba loi x lan khng t hnh. c t 500 DWT c php i trn ng sng cp I v cp II cho n c 100 DWT c php i trn ng sng Cp V v Cp VI Cc x lan ni chung c ko hoc y thnh tng on, vi tng ti trng c on ln hn nhiu so vi cc tr s c ly trn, tuy nhin vic tnh ton lc va x ln kt cu t on x lan l qu phc tp v bi v c kh nng hp th ng k nng lng ngay trong phm vi on x lan ny,
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 18/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

nn lc va x s ch ch yu ph thuc vo trng lng ca x lan u tin trong on va x vo tr cu ( c va chm u tin) ch khng phi ph thuc vo tng ti trng ca c on x lan. Do nguyn nhn ch mt x lan n l c ly lm tu thit k tnh ton lc va. Tu thit k ny l ti thiu i vi cu ang c thit k, D tho Tiu chun mi cng cho php tu chn dng cc tu thu thit k ln hn na i vi cu c th ang xt a im thch hp, chng hn nh ni gn cng hoc ca sng Trong hu ht cc trng hp, cc cu vt sng thng c vi tr hoc tt c cc tr ngay cnh cc nhp thng thuyn. ( iu ny ch c th trnh c nu kt cu nhp di). Cc tr cn c thit k vi gi nh rng s b tu thu va x vo do li ca ngi li tu hoc do hng my hoc do nguyn nhn khc. Tiu chun AASHTO yu cu tc va x thit k phi l tc di chuyn in hnh ca tu thu trong dng sng di cc iu kin mi trng bnh thng v khuyn ngh vic gim tc dng nc chy cng c xt n. AASHTO cho php c s gim dn tc va x i vi cc tr xa dng thng thuyn. Theo trit l ni trn, trong Tiu chun ngh rng tc va tu thit k c ly bng tng ca tc di chuyn in hnh ca tu thu tng ng v tc trung bnh hng nm ca dng nc chy k bn cnh tr cu., Tr s ca tc di chuyn in hnh ca tu thu ly bng mt na ca tc ti a ca tu thy, nhng n gin ch dng 3 tc : mt cho tu t hnh ln hn, mt cho tu t hnh nh hn v mt cho x lan ko. =========================== ng li ni trn s dn n cc lc va x thit k nh sau i vi tc dng nc trung bnh 0,5 m/s, khi dng cng thc thc nghim ca AASHTO v quan h gia cc yu t: lc/tc /trng ti DWT i vi cc tu thu hoc x lan:
- ng thu (x lan 640 - ng thu (x lan 640 cp I (tu c 2000 DWT khng ch): t) cp II (tu c 1000 DWT khng ch): t) 2040 t 1440 t

Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 19/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

- ng thu 620 t ) - ng thu 510 t ) - ng thu (x lan 280 - ng thu 230 t )

cp III (x lan c 400 DWT khng ch): cp IV (x lan c 400 DWT khng ch): cp V ( tu c 100 DWT khng ch): t) cp VI (x lan c 100 DWT khng ch):

630 t 630 t

(tu (tu 360 t

280 t

(tu

Cc s in nghing l lc va khng khng ch ca tu thit k trong mi trng hp. ============================= Phn tch kt cu D tho Tiu chun mi dnh mt phn kh di trnh by cc yu cu v cc hng dn cch phn tch kt cu cu, c bit l i vi kt cu bn trn.Ni dng ny tham kho t AASHTO v c vi thay i nh Kt cu b tng Ni dung chng v thit k kt cu b tng ct thp thng, b tng ct thp d ng lc c tham kho t Tiu chun AASHTO LRFD v i din cho trnh thc t hin i nht trong lnh vc ny Thay i duy nht ng k so vi nguyn bn AASHTO l s n gin ho tnh ton co ngt b tng. l do xt n m thc t c li trn khp lnh th Vit nam.D tho Tiu chun mi cng c phn ni v tui th, lin quan n quy nh lp b tng bo h ti thiu cho ct thp i vi cc iu kin mi trng khc nhau v d nh vng nc bin, nh vy ph hp vi iu kin Vit nam.

Kt cu thp Cng nh Phn v thit k kt cu b tng, Phn v thit k kt cu thp c tham kho t Tiu chun AASHTO LRFD v i din cho trnh tin tin nht trong lnh vc ny.
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 20/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

Ph hp vi cc thay i v tui th thit k ca cu trong ton b ni dung Tiu chun, tui th mi cng c tng t 75 nm ln 100 nm. Do tr s ADTT tng i thp Vit nam nn ni dung kim tra tui th v hn s thng l ni dung khng ch ( ngha l cc ng sut cn phi hn ch di mc 0,5 ln ng sut khng lan truyn ( non propagating stress) i vi chi tit ang c xt). Ni chung,v vy, mc tng tui th mi t 75 nm ln 100 nm s khng nh hng ng k n vic thit k. Trong nhng trng hp m vic kim tra tui th v hn khng phi l khng ch th s thay i s gim ng k tr s ng sut cho php trong cu kin khong chng 10 %. Cc phng php nh gi v mi trong Tiu chun AASHTO l tng i tin tin v kh n gin cho p dng thc hnh. Chng c th a ra cc nh gi kt lun thin v bo th hn so vi cc phng php chnh xc hn. Cu hi t ra l liu c cn thit v c li g khng khi nu ra cc phng php chnh xc hn nh phng php ca Tiu chun Anh quc BS 5400 , (Phn 10). Ti liu va nu tn cung cp 3 phng php: phng php n gin ho, phng php xe ti n l v phng php ph xe ti. Trong s phng php n gin ho l rt ging vi phng php ca AASHTO v bao gm cc ni dung chnh nh sau: mt xe ti n tnh mi, trng lng 32 t, c coi l ti trong xe ti in hnh. mt c lng v s ln t ti ca xe ti tnh mi, da trn d bo v lu lng xe thng qua ng cc quy tc khng ch phng php tnh ton bin bin i ng sut trong cc b phn kt cu. phn loi cc chi tit thp tu theo cng chu mi xc nh gii hn phm vi bin i ng sutcho mi chi tit, da trn c s gi thit v ph xe ti, tui th thit k v ng cong S-N cho mi chi tit. Phng php ca AASHTO hoc phng php n gin ho ca BS5400 c th l chnh xc dng cho hu ht cc cu m chng khng c s nhy cmc bit v mi. i vi cc cu ng b m c s nhy cm v mi nh dm hp c mt cu bn trc hng th ngi thit k nn dng cc phng php chnh xc hn.Tuy nhin cng nn lu rngcc phng php em li li ch thit k v cn phi tho
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 21/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

lun nht tr vi Ch u t v ph xe ti thch hp nht vi tui th d kin ca kt cu , v y chnh l vn kh khn. Nn mng Ni dung ca D tho Tiu chun mi phn nh nhng pht trin mi y nhttong lnh vc thit k nn mng Chu u v chuyn t phng php thit k theo ng sut cho php sang phng php h s ti trng. iu ny hon ton ph hp vi cc nguyn tc chung ca ton b D tho ny. C mt ni dung m D tho khc so vi cc Quy trnh hin hnh Vit nam l vic s dng rng ri cc kt qu th nghim t ti hin trng b sung cho kt qu th nghim trong phng th nghim.D tho a ra nhiu thit k thc nghim da trncc th nghim ti hin trng nh SPT, CPT, th nghim bn nn, v.v.. . Cc th nghim hin trng nh vyl b sung rt tt cho th nghim trong phng th nghim D tho Tiu chun mi c trnh by mt vi chi tit v thit k mng trong iu kin nn t yu, l iu kin thng gp mt s vng ca Vit nam ( v d vng chu th M-cng). Cc vn nh ma st m, nh hng ca nhm cc, ma st bn ca cc ng v cc khoan nhi, d bo ln, mc nc ngm v bo v chng n mn v chng suy thoi cng c cp. Lan can , Ro chn Tiu chun AASHTO v lan can v ro chn da trn nhng yu cu kim chng mi thit k lan can ro chn mi bng cch tin hnh cc th nghim va xe c kch thc tht. Rt t nc tr Hoa k c nhng phng tin v thit b sn sng tn hnh cc th nghim v ng li thit k nh vy r rng l khng ph hp vi iu kin Vit nam . Tuy nhin trong AASHTO cng c Ph lc v phng php thit k cho cc loi lan can ro chn thng dng. nh ca AASHTO l s dng nhng th tc thit k cc
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 22/23. In ngy 1/7/13

Gii thiu v Ni dung ca D tho Tiu chun thit k cu

kiu lan can mu ri sau s lm th nghim chng chu va xe, Trong D tho Tiu chun mi ca Vit nam lc b mi yu cu v th nghim lan can ro chn, v phng php tnh ton trong Ph lc 13A ca AASHTO c a vo vn bn chnh. Cc phng php tnh ton ny bao gm mt tp hp cc ti trng thit k cho cc mc ngn chn xe khc nhau. Trong D tho Tiu chun mi xt 5 mc khc nhau ca lan can -ro chn, ph thuc 5 mc ngn chn xe khc nhau m lan can ro chn phi m nhim. Kiu lan can v mc ngn chn s do Chu u t quy nh tu theo Cp ng, tnh hnh thc t v tc lu thng xe.v.v.. .Nm cp lan can ny l da trn 7 cp lan can ca Tiu chun AASHTO v n gin ho . Cc tham s chnh ca 5 cp nu trong Bng 3. Bng 3 : Lan can -Ro chn
Cp ca lan can 1 2 3 4 5 Chiu cao ti thiu ( mm) Lc va x thit k ( kN) 60 120 240 510 550 Loi xe ti d kin xt

810 810 810 1020 1370

Xe pickup 2t, tc 50 km/h Xe pickup 2t, tc 70 km/h Xe ti 8t, tc 80 km/h Xe ko moc 22t, tc 80 km/h Xe ko moc 35t, tc 80 km/h

kt lun D tho Tiu chun thit k cu mi c pht trin dnh cho nhu cu lu di Vit nam. Vi ni dung phn nh cc kt qu ca nhng c gng to ln trong vic pht trin Tiu chun thit k cu AASHTO LRFD trong nhng nm gn y, Bn D tho ny c th i din cho trnh khoa hc k thut v kin thc tin tin trong cng ngh xy dng cu trn ton th gii.
Tn file ; C:\Vietsach\NewCode\GioiThieu1.doc Trang 23/23. In ngy 1/7/13