You are on page 1of 11

Napisa Zbigniew Lipiski wtorek, 07 kwiecie 2009 Zapis rabowania Polski (1) Wyeliminowanie narodowej produkcji w Polsce, gwnie

przemysu cikiego, maszynowego, grniczego, kolejowego czy okrtowego, zepchno Polsk do grona niedorozwinitych technologicznie krajw obrzea starych krajw unijnych. Pozbawiona zdolnoci eksportowych Polska staa si akomym kskiem rynkowym wsplnotowej konkurencji, ktra otwierajc Polsce drog do Unii, narzucia jej dalsze ograniczanie zdolnoci wytwrczych i zwikszanie uzaleniajcego j importu techniczno-technologicznego, permanentnie zaduajcego j za granic, ktre obecnie wynosi 16,4 mld dolarw amerykaskich. Taka sytuacja i to w sercu kontynentu europejskiego pozwolia natomiast obcym firmom, gwnie europejskim i pnocnoamerykaskim na natychmiastow ekspansj lokalizacyjn. Rozpocz si wycig po zdobycie uzbrojonej infrastruktury przemysowej na wasno i to w gwnych orodkach przemysowych i wielkomiejskich na obszarze caej Polski. W ten sposb nowe 87 obce firmy utrwaliy swoj dugoterminow ekspansj i raco wysok dewizowo zaleno eksploatacyjn Polski, ograniczajc nasz strukturalny rozwj w oderwaniu od pooenia, zasobnoci surowcowej i kapitau ludzkiego kwalifikowanej kadry robotniczej i inynieryjnej, ktra posza w zupen rozsypk lub na wczeniejsze emerytury pisze dr Ryszard lzak w artykule pt. Powikana prywatyzacja zamieszczonym w nr 1(10)/2009 dwumiesicznika Realia. Poniewa po zlikwidowaniu przemysu stoczniowego przez rzd Donalda Tuska Polska staa si krajem bez wasnej ekonomiki, warto przyjrze si jak w cigu 20 lat kolejne ekipy prawicowe i lewicowe dokonyway eutanazji gospodarki narodowej, bdcej dzieem dwch pokole Polakw. Ten przegld zawdziczamy uprzejmoci dra lzaka, ktry zezwoli nam na wykorzystanie materiaw zamieszczonych w ww. pracy, za co autor i redakcja skadaj serdeczne podzikowania Panu Doktorowi. Sterowany baagan Na przeomie lat 1989/90 wczesne wadze rozpoczy przygotowania do przemian wasnociowych w naszym kraju. Jednym z motyww tych posuni by jeden z niepisanych punktw ukadu okrgego stou, polegajcy na oddaniu wadzy politycznej Solidarnoci w zamian za uwaszczenie nomenklatury partyjnej. Pierwszy krok stanowio usamodzielnienie przedsibiorstw pastwowych, co oznaczao zdjcie gwarancji wadz, natomiast pastwo przejo dugi zagraniczne tych zakadw. (Wwczas tylko pastwo, a nie podmioty gospodarcze byo zaduone wzgldem zagranicy.) W tym okresie pojawiy si trzy rodzaje wasnoci: samodzielne przedsibiorstwa uywajce jeszcze przymiotnika pastwowy, wasno Skarbu Pastwa i wasno prywatna. Przywrcono funkcjonowanie przedwojennego Kodeksu handlowego (nota bene nigdy nie zosta on formalnie uchylony), ktry zezwala na powstawanie nowych podmiotw gospodarczych rnego rodzaju. Na pocztku lat 90. wyodrbniono czwarty rodzaj wasnoci wasno komunaln.. Za tymi gwatownymi zmianami nie nadao jednak ustawodawstwo gospodarcze w praktyce obowizywao rwnolegle nowe i stare prawo. Zasypywany pytaniami Sd Najwyszy podj uchwa z dnia 12 grudnia 1989 roku nr III CRN 401/89 (nie publikowan!), w ktrej uzasadnia, e majtek pastwowych zakadw jest ich wasnoci i nie stanowi wasnoci Skarbu Pastwa. Tym samym zakady pastwowe zostay uwaszczone majtkiem od stycznia 1989 roku.

Oznaczao to, e mog one tworzy spki z innymi podmiotami gospodarczymi gwnie akcyjne i z ograniczon odpowiedzialnoci, bez uzyskiwania zgody branowych ministrw. Na podstawie nowych regulacji prawnych w latach1989 1990 zakady stay si wacicielami gruntw i innych nieruchomoci dotd przez niezarzdzanymi w imieniu pastwa. W 1993 roku Sd Najwyszy inn uchwa (tym razem opublikowan) potwierdzi rozrnienie wasnoci, formuujc termin Skarbu Pastwa. Tak szybki proces przeksztace wasnociowych sta si przyczyn majtkowego ataku na zaduone zakady ze strony rnych si krajowych i zagranicznych oraz bankowych kredytodawcw. Banki obejmujc czy przejmujc akcje lub udziay w nowych spkach szybko zaczy je rozparcelowywa, dzieli, likwidowa i zbywa ich majtek o rwnowartoci nalenoci kredytowych czy akcji bd udziaw. Czciowo rwnie z winy bankw nastpi lawinowy proces upadoci, bankructw, likwidacji, sprzeday i rnorodnych spekulacji majtkiem wypracowanym przez Nard w latach 1945 1989. Miao miejsce race marnotrawstwo majtku narodowego, na przy zezwoleniu wadz pastwowych wszystkich szczebli. Co gorsza, ju na pocztku realizowania doktryny prywatyzacyjnej odrzucono zasad zachowania w rkach pastwa pewnej liczby przedsibiorstw o znaczeniu strategicznym. Opisany tu baagan wynika nie tylko z braku dowiadczenia czy te niechlujstwa. Przy braku jasnego, czytelnego prawa, nieprecyzyjnych zasadach wyceny (o czym poniej), braku okrelenia, co powinno pozosta w rku pastwa lub pod jego kontrol, mona byo za bezcen ale za to za apwki wyprzeda zagranicznemu kapitaowi cay majtek narodowy. Wycena wedug uznania W pierwszych latach 90. zastanawiano si nad metod wyceny podmiotw pastwowych oraz nad tym, co ma by i komu sprzedane. W rezultacie mienie pastwowe podzielono na trzy grupy: a) niebdce przedmiotem obrotu, zawsze pozostajce jako wasno pastwa, np. zoa kopalin czy dobra kultury; b) dobra nieprzeznaczone do obrotu, nabyte lub wytworzone za rodki publiczne przez jednostki pastwowe; c) mienie stanowice obecnie lub w przyszoci przedmiot obrotu, a przeznaczone do prywatyzacji. Wedug tej metodologii mienie zaliczone do grupy a okrelano tylko rzeczowo, w ujciu opisowym lub rodzajowo-opisowym, ale wyceny dokonywano jak dla mienia bdcego w stanie naturalnym, dbr kultury, zasobw dokumentacyjnych czy archiwaliw. Majtek z grupy b, ujmowano wartociowo, stosujc warto szacunkow, gwnie w odniesieniu do gruntw. Natomiast mienie z grupy c, ujmowano wartociowo na podstawie przepisw o rachunkowoci oraz odnoszcych si do jednostek pastwowych. Te popiesznie przyjte zasady wyceny sprawiy, e nadano im szczegowy charakter i przyjto odmienne wymogi. Tak sformuowane zasady powodoway nieadekwatno przyjmowanych kwot wyceny do rzeczywistej wartoci mienia oraz niemono stosowania jednego miernika wartoci. Majtek pastwowy wyceniano poprzez szacunek ekspercki, szacunek wasny Ministerstwa Skarbu Pastwa, poprzez operat szacunkowy, w oparciu o informacje przekazywane przez starostw, a take wyceniano wedug wartoci wynikajcej z protokow przekazania zakadu pracy nowemu uytkownikowi wacicielowi.

Stosunkowo najwiksza uznaniowo wystpowaa przy wycenie gruntw pastwowych, bdcych obiektem szczeglnego zainteresowania rolnikw z jednej strony a wszelkiej maci spekulantw krajowych i zagranicznych z drugiej. Pamitajmy, e w roku 1987 grunty Skarbu Pastwa obejmoway 42% terytorium kraju, co stanowio niemal 13 mln hektarw. Gminy i rne osoby prawne zajmoway tylko 6% obszaru pastwa, a osoby fizyczne miay prawo wasnoci do 52% powierzchni kraju. Warto tych gruntw ujmowano tylko wtedy, gdy nieruchomo bya znana. W zasobach Agencji Nieruchomoci Rolnych Skarbu Pastwa w 1997 roku znajdowao si 2.435.214 hektarw o uznaniowo okrelonej wartoci 6 021 160 110 z. Po 2004 roku grunty wyceniano bardziej precyzyjnie. Ile mielimy W 1997 roku. dziaao 415 jednoosobowych spek Skarbu Pastwa o wartoci nominalnej akcji 26.494.319.033 z. Z liczby tej 39, o wartoci akcyjnej 110.684.200 z, byo w stanie likwidacji. Natomiast spek z czciowym udziaem Skarbu Pastwa istniao 1.347, o wartoci udziaw pastwa wynoszcej 8.983.367.950, w tym 33 spki o wartoci 74.567.470 z znajdoway si w stanie likwidacji. Wszystkie spki z cakowitym i czciowym udziaem Skarbu Pastwa, podlegay nadzorowi Ministra Skarbu Pastwa. Do organw zarzdzajcych tych spek partie polityczne desygnoway swoich delegatw, co nadzwyczaj sprzyjao ich prywatyzacji. Jeszcze w 1997 r. przedsibiorstwa pastwowe i banki pastwowe, dla ktrych organem zaoycielskim i zarzdzajcym byli minister skarbu i wojewodowie, posiaday fundusze wasne o cznej, szacunkowej wartoci 42.099.088 tys. z, ktra w czasie dziaalnoci gospodarczej powinna wzrasta, a nie male, bo stanowi to przecie cel ich dziaalnoci. Poza tym majtkiem Skarbu Pastwa, Minister SP wnis cz majtku narodowego do 38 rnego rodzaju fundacji o cznej wartoci 17,098.mln z. Majtek ten w wielu przypadkach zosta dziwnie uwaszczony i nadal po cichu si rozpywa. Z czego wynika konieczno rzetelnej ewidencji majtkw wszelkich fundacji, ktrym rzd powierzy mienie narodowe do czasowego gospodarowania. Minister powinien kadego roku skada dokadne sprawozdanie z gospodarowania tym majtkiem przez fundacje. Ponadto do wiadomoci publicznej powinien podawa wykaz fundacji z wyszczeglnieniem, jakim majtkiem narodowym dysponuj i jak go uytkuj. A s to grunty, budynki, paace, nawet te znacjonalizowane, a niezwrcone ich prawowitym wacicielom, budynki wybudowane po wojnie. Majtek ten nie powinien pozostawa bez nadzoru pastwa, mimo i umkn z dotychczasowej publicznie dostpnej ewidencji. Po 10 latach, w 2007 roku. Skarb Pastwa dysponowa akcjami i udziaami w 1.344 spkach, z ktrych 982 prowadzio dziaalno gospodarcz, a warto akcji i udziaw w tych spkach wynosia 198 mld zotych. Z tych 1.344 spek tylko 410 byo jednoosobowymi spkami Skarbu Pastwa z kapitaem o wartoci 80 mld zotych. Na giedzie papierw wartociowych notowano tylko 40 spek dysponujcych akcjami o wartoci 73 mld z. Najdrosze byy spki energetyczne wycenione na ok. 56 mld zotych, ktrych warto znacznie wzrosa. Za nimi znajdoway si spki kolejowe o wartoci 12 mld zotych. Do nieodpatnego nabycia akcji w spkach w samym tylko 2007 roku uprawnionych byo 1,64 mln pracownikw rnych zakadw, a take rolnikw, ktrzy cznie otrzymali nieodpatnie 950 mln akcji. W caym dotychczasowym procesie prywatyzacyjnym nieodpatnie akcje uzyskao okoo 4 mln pracownikw.

Na zdjciu: yd Janusz Lewandowski - Aaron Langman jeden z ideologw totalnej wyprzeday Polski. Zapis rabowania Polski (2) Kontynuujemy zapis eutanazji gospodarki narodowej pod hasem prywatyzacji przeprowadzanej od tzw. przeomu, czego symbolicznym zakoczeniem staa si likwidacja przemysu stoczniowego na przeomie ubiegego i biecego roku. Przypominam, e w artykule tym korzystam z danych zawartych w artykule dra Ryszarda lzaka Powikana prywatyzacja zamieszczonym w nr 1/10 2009 dwumiesicznika Realia, na co zezwoli Autor. Po cichu, a potem jawnie. Prywatyzacja staa si doktryn i programem gospodarczym niemal wszystkich rzdw po roku 1989 () staa si integraln czci programu dziaalnoci gospodarczej, ktrego zaoenia opracowywa rzd, a Sejm zatwierdza i rozlicza go z tej realizacji w wymienionej pracy. Pierwsza prywatyzacja odbywaa si po cichu, niejawnie, poczwszy od 1988 r. i obejmowaa ona gwnie nomenklatur partyjno-rzdowo-esbeck. Ta prywatyzacja nie podlegaa ewidencji, cho obja ona majtek wartoci 200 mln z. T jawn rozpoczto w 1990 r. Istniao wtedy 8.453 zarejestrowanych przedsibiorstw pastwowych, z czego w okresie 1990 - 2000 sprywatyzowano 5.216, co stanowi 62% stanu wyjciowego. W 2002 r. dziaalno gospodarcz prowadzio 1.386 pastwowych zakadw, z ktrych w roku 2006 pozostao czynnych tylko 551, 94 likwidowano, a 188 znajdowao si w stanie upadoci (vide - tabela 1). Zasadniczy cel prywatyzacji stanowio unicestwienie najpierw wielkich przedsibiorstw pastwowych, okrelanych pogardliwie molochami. Tak naprawd chodzio o sprzeda uzbrojonych terenw, gwnie miejskich, zabudowa i wyposaenia technicznego. W ten sposb firmy zagraniczne, przy pomocy polskich kondotierw, wypary raz na zawsze polskie przedsibiorstwa z ich zagranicznych rynkw zbytu.

Jednoczenie likwidowano centrale handlu zagranicznego, gwnie eksportowe, co niemal cakowicie i nagle zaamao polski eksport wyrobw przemysowych i eksport budownictwa. Ten ostatni rozwijany by na podstawie dugoterminowych umw pastwowych, przyczyniajc si do wzrostu polskiego eksportu w ramach nowej polityki gospodarczo-modernizacyjnej Edwarda Gierka. Polityka prywatyzacji doprowadzia polskie centrale eksportowe do paraliu ekonomicznego, a nastpnie do ich rozpadu i likwidacji. Na proces prywatyzacji nie miay one wpywu, poniewa o losie przedsibiorstw pastwowych decydoway wczesne, z zasady niestabilne politycznie, nowe wadze. W rezultacie nastpio zwikszanie importu inwestycyjnego i importu ogem, w duej czci zbdnego, czy wrcz mietnikowego. Poprzedniej struktury eksportowej nigdy ju nie odbudowalimy, a i dzi w programach rzdowych ten problem nie istnieje. Jeszcze do pocztku lat 90 Polska eksportowaa kompletne obiekty przemysowe, rnorodne usugi (take medyczne) na Bliski i Daleki Wschd, do Azji, Europy, Zwizku Sowieckiego. Budowalimy drogi, mosty, zakady przemysowe pod klucz, kopalnie, huty, elektrownie, cae osiedla mieszkaniowe od zaprojektowania do ich kompleksowego, ostatecznego wykonania, szpitale, w ktrych w ramach kontraktw usugowych byy zatrudnione cae nasze zespoy medyczne. Roczne wpywy z tego eksportu sigay ponad 6 mld USD. Tylko z samego eksportu rnorodnych usug, nasze wpywy w kocu lat 70. i w latach osiemdziesitych wynosiy rocznie ponad 2 mld USD. Wyspecjalizowane polskie firmy renowacyjne (odbudowy i konserwacji zabytkw) realizoway w rnych krajach europejskich i pozaeuropejskich tego rodzaju usugi, co poza zarobkiem i dopywem wymienialnej waluty dla nich i dla kraju, dawao polskiej kadrze technicznej i artystycznej uznanie i zawodow saw zagranic, z czego korzystamy do dzi. Tzw. Prywatyzacj motywowano rzekomo wiksz efektywnoci ekonomiczn tego sektora. Tumaczono, e nawet przedsibiorstwa pastwowe przeksztacone w spki prawa handlowego osigaj lepsze wyniki w porwnaniu z czysto pastwowymi. Aby nada szczegln wag tej wyprzeday, ukuto termin inwestora strategicznego, z reguy zagranicznego. Wyprzeda miaa si sta jednym z decydujcych czynnikw wzrostu gospodarczego, szybkiego wzrostu eksportu i spadku importu. Minione 20-lecie dowiodo czego wrcz przeciwnego: eksport rs bardzo powoli (bya to tendencja staa), czemu towarzyszy lawinowy wzrost importu uzupeniajcego, co uzalenia produkcj realizowan przez nowego waciciela od dostaw zagranicznych. Import pfabrykatw i innych elementw, ktre mog by produkowane w Polsce, ma sta tendencj wzrostu. Ponadto w Polsce zagraniczni waciciele z reguy zmieniali asortyment produkcji i wytwarzaj czci, elementy i pfabrykaty, a nie produkt finalny. W przypadku tego ostatniego nie oznakowuj, e towar zosta wytworzony w Polsce. Taki stan rzeczy zwiksza porednio obcienie dewizowe pastwa, bo tylko pastwo dysponuje dewizami i to pastwo, kosztem wasnego budetu, zapewnia obce dewizy na regulacje zobowiza patniczych wobec zagranicy. Ptla Balcerowicza Nowo mianowany minister finansw, a jednoczenie wicepremier Leszek Balcerowicz (funkcje te peni w latach 1989-1991, a nastpnie za rzdw AWS/UW w okresie1987-2000), od razu wprowadzi restrykcyjn polityk finansow suc podbiciu ekonomicznemu Polski przez Zachd. Paradoksalnie, jego polityce sprzyjay odziedziczone po poprzednim systemie - centralny model zarzdzania oraz powszechna wasno pastwowa. Ponadto do pastwa nadal naleay wszystkie banki, a NBP nadal nosi charakter nie banku centralnego, ale monobanku: udziela kredytw, obsugiwa finansowo podmioty gospodarcze, dysponowa rozbudowan siatk filii. Nadal wic polityka kredytowa i stopy procentowe zaleay od decyzji Ministra Finansw.

Na pocztku 1989 roku rednia stopa procentowa dla kredytw inwestycyjnych wahaa si w granicach 4 -7 procent, a kredytw obrotowych 710 proc. Od pocztku 1990 r. Balcerowicz podnis drastycznie wszystkie stopy procentowe, w tym stopy odsetek od zalegoci podatkowych oraz odsetki cywilnoprawne, czyli tzw. ustawowe, stosowane w relacjach podmiot obywatel. Stopy kredytowe wzrosy w roku 1990 do ponad 72 proc., a stopa redyskontowa nawet do106 proc. rocznie. Odsetki ustawowe wzrosy do 92 proc. redniorocznie, odsetki od zalegoci podatkowych nawet do 212 proc. redniorocznie, a czasowo a do 720 proc. Horrendalnemu podniesieniu stp, co stanowio bandytyzm ekonomiczny, towarzyszy bandytyzm prawny, bowiem nowo wprowadzone stopy procentowe obejmoway nie tylko nowe umowy kredytowe, ale rwnie wszystkie kredyty udzielone uprzednio. Czyli, ju w trakcie trwania umowy, kredytobiorcom narzucono nowe warunki kredytowe w czterech tytuach odsetkowych, po to, aby nie mogli prowadzi dziaalnoci gospodarczej. Zostali oni z gry skazani na straty. Wszystkie przecie rodzaje kosztw byy uprzednio kalkulowane w oparciu o stopy z umw zawartych przed rokiem 1990. Nagy wzrost stp procentowych prowadzi nieuchronnie do szybkiej upadoci i likwidacji przedsibiorstw pastwowych z powodu niewypacalnoci, niewypacalno do ich upadku, a to z kolei dawao asumpt do ich popiesznej, przymusowej prywatyzacji pod pozorem braku zyskownoci. Metody te przypominaj niszczenie wasnoci prywatnej domiarami w czasach stalinowskich. Zaduone w ten sposb podmioty gospodarcze nie mogy spaci nie tylko kapitau uzyskanego z kredytu, ale i ponad dziesiciokrotnie wyszych odsetek, tym bardziej e wadze i banki przyjy zasad, e wszelkie spaty dunika (kredytobiorcy) najpierw s zaliczane na spat odsetek, a dopiero reszta na spat kapitau kredytowego. Balcerowicz stworzy sytuacj wieczystego zaduenia i niemonoci spaty kredytw kiedykolwiek, co przypieszao nagonk prywatyzacyjn zarwno ze strony wadz, jak i rnych kombinatorw krajowych i zagranicznych. Stosunkowo czsto przyjmowano kwot zaduenia przedsibiorstwa za cen jego sprzeday. Wycena przedsibiorstwa zazwyczaj miaa charakter uznaniowy. Z zasady kwestionowano warto ewidencyjn majtku trwaego, twierdzc, e majtek ten zosta ju zamortyzowany, jest mao wartociowy produkcyjnie, a to raco zaniao warto podmiotu gospodarczego. Ponadto do wyceny z reguy nie zaliczano wartoci gruntu, na ktrym znajdowa si zakad. Przej za nalenoci kredytowe i odsetkowe dokonyway take banki. Uzyskay one zamian swoich nalenoci kredytowych na udziay czy na akcje u tych kredytobiorcw. W sztucznie zawyonej czci odsetkowej uzyskiway one korzyci finansowe czy majtkowe niemal za darmo. Podsumujmy. Wskutek wstrzsowej polityki finansowej nastpia niemal powszechna niewypacalno rnorodnych podmiotw gospodarczych, ogromne zatory patnicze i zastosowana przez wadze blokada kredytowa wobec przedsibiorstw pastwowych. W takich to warunkach ekonomicznych nastpowa aktywny politycznie proces przeksztace prywatyzacyjnych. Sztucznie zawyone zobowizania bezporednio wpyway na uzyskiwan cen zbycia, czy ceny udziaw bd akcji podlegajcych sprzeday. Innymi sowy, chodzio o wyprzeda polskich zakadw jak najszybciej i jak najtaniej. Zapis rabowania Polski (3) Poniej przedostatni odcinek relacji z niszczenia gospodarki polskiej przez ekipy rzdzce Polsk od 1989 r. W artykule tym korzystam z danych zawartych w artykule dra Ryszarda lzaka Powikana prywatyzacja zamieszczonym w nr 1/10 2009 dwumiesicznika Realia, na co zezwoli naszej redakcji Autor.

Apogeum wyprzeday 31.10.1997 r. rzdy w Polsce obja koalicja AWS-UW. Na czele gabinetu stan Jerzy Buzek (AWS), ale kluczowe resorty gospodarcze (i nie tylko) objli bd funkcjonariusze UW, bd ludzie z AWS, ktrych pogldy na gospodark (a raczej wykaczanie polskiej gospodarki) mieli tosame z parti Bronisawa Geremka. Tak wic wicepremierem i jednoczenie ministrem finansw zosta Leszek Balcerowicz w gabinecie Tadeusza Mazowieckiego pogromca przedsibiorstw pastwowych. Urzd ten peni do czerwca 2001 r., kiedy to UW ku rozpaczy Mariana Krzaklewskiego opucia koalicj. By on faktycznym dyktatorem gospodarki. W procederze wyprzeday majtku narodowego zaciekle pomaga mu minister skarbu pastwa Emil Wsacz (AWS), zdymisjonowany dopiero 16.08.2000 r., na cztery miesice zastpiony przez Andrzeja Chronowskiego, a od 28.02.2001 r. funkcj t obja Aldona Kamela-Sowiska. Zapewniaa ona publicznie, e do koca kadencji rzdu nie pozostanie w Polsce ani jeden zakad pastwowy. Wprawdzie zapowiedzi nie spenia, ale staraa si bardzo usilnie. W kadym razie rzdy Buzka stanowi apogeum wyprzeday (z reguy za bezcen) majtku narodowego, za rok 2000 jej szczyt. W roku 1999 majtek Skarbu Pastwa (w tym pastwowe zasoby wasnoci rolnej) wyceniono na 159 mld z (ok. 41 mld USD). Warto samych przedsibiorstw i bankw pastwowych i jednoosobowych spek Skarbu Pastwa oraz udziaw i akcji pastwa w rnych podmiotach gospodarczych wynosia ok. 137 mld z (ok. 35 mld USD). Przyjto wtedy (teoretycznie), e cz majtku pastwowego suca zadaniom publicznym nie bdzie prywatyzowana. Jego warto oszacowano na ok. 21 mld zotych. Tylko w roku 2000 sprywatyzowano poprzez sprzeda: Polski Koncern Naftowy S.A, Telekomunikacj Polsk S.A, Bank Handlowy w Warszawie S.A, Bank PBK S.A., Bank Pekao S.A, Orbis S.A. Nadto rozpoczto przygotowania do prywatyzacji gwnych sektorw gospodarki: energetyki, hutnictwa, cukrownictwa, grnictwa wgla kamiennego, a nawet przemysu obronnego. Forsowano te przypieszenie prywatyzacji bezporedniej, czyli sprzeday cakowitej. W tym samym roku rozpoczto sprzeda 9 spek w ramach prywatyzacji poredniej, tzw. kapitaowej, czyli udziaw i akcji w spkach Skarbu Pastwa wczeniej powstaych w ramach komercjalizacji. W grupie tych 9 spek byy: Zespl Elektrociepowni Wrocawskich Kongeneracja S.A, Elektrociepownie Warszawskie S.A, Polskie Linie Lotnicze LOT SA, Elektrociepownia im. T Kociuszki S.A, Zakady Farmaceutyczne Polfarma S.A, Szczeciskie Zakady Nawozw Fosforowych Superfosfat S.A, Kieleckie Zakady Przemysu Wapienniczego S.A, Zakady Gipsowe Dolina Nidy oraz Opoczno S.A. W 3 innych spkach nastpia warunkowa sprzeda akcji tj. w Elektrociepowni Wybrzee S.A, w Grnolskim Zakadzie Energetycznym S.A i w lskiej Spce Cukrowej S.A. Minister Skarbu sprzedawa te udziay i akcje 24 spek Skarbu Pastwa oraz rozpocz sprzeda akcji i udziaw w 80 nowych spkach, w 32 wznowi sprzeda akcji i udziaw, jak rwnie wznowi procesy upadociowe. W roku 2000 cakowicie sprywatyzowano 35 spek i w 12 rozpoczto sprzeda. Z niepenych danych wynika, e podczas 20 lat prywatyzacji wpywy finansowe wyniosy zaledwie 94,54 mld z, w tym ze sprzeday bankw 22,52 mld z. Ryszard lzak pisze: W adnych materiaach sejmowych nie mona byo znale danych o wpywach dewizowych z tej prywatyzacji, o dokonanych wpatach dewizowych z zagranicy za nabywany zakad czy za nabywane akcje lub udziay. Nie ma te wykazu sprywatyzowanych czy przeksztaconych w spki zakadw, komu zostay sprzedane, jakie uzyskano za nie nalenoci, czy byy wpaty dewizowe za ich nabycie przesyane z zagranicy oraz jakie poniesiono koszty w trakcie sprzeday, czy przeksztacania danego zakadu.

Ziemia i grunty pod motek Na pocztku przeksztace wasnociowych w rkach pastwa znajdowao si 3.352.631 ha ziemi, z czego wikszo przeznaczono do sprzeday, wzgldnie do dzierawy czsto nawet na okres ponad 20 lat. Dotd sprzedano 1,8 mln ha gruntw. W 2003 r. na podstawie 150 tys. umw wydzierawiono 2,4 mln ha gruntw, tj. okoo 70 proc. wczesnego zasobu, a obecnie wydzierawionych jest 1,8 mln ha W zasobach pastwowych pozostao jeszcze 1,1 mln ha. Obecnie porzdkuje si ewidencj gruntw znajdujcych si w dyspozycji wojewodw i starostw gospodarujcych gruntami Skarbu Pastwa. Inne grunty, jako samorzdowe, pozostaj w dyspozycji wjta, starosty i marszaka wojewdztwa. Grunty i ziemia niedzierawiona i niesprzedana oraz pooona wewntrz aglomeracji miejskich, czy w nieistniejcych ju okrgach przemysowych, stanowi przedmiot usilnych zabiegw spekulantw, gwnie zagranicznych, w celu ich odrolnienia. Odrolnienie ma obj grunty bez wzgldu na klas ziemi, cho powinno obejmowa tylko grunty klasy V i VI, jako niemal nieuytki rolne. Dr lzak zauwaa: Powtarza si sytuacja z okresu panowania ziemskiej doktryny przeniesionej ze Zwizku Sowieckiego, e ziemia nie bya czynnikiem ekonomicznym, nie miaa w ogle ceny. Wedug tej zasady rozwj przestrzenny Warszawy pchano na yzne tereny rolnicze Suewca i Ursynowa, zamiast na piaski Mocin czy w kierunku Otwockim. Brak ustalenia ceny gruntw w okresie intensywnej prywatyzacji od pocztku lat dziewidziesitych spowodowa, e wielu prywatnych nabywcw zakadw pastwowych, natychmiast dzielio je na mniejsze dziaki i wnosio aportem po parokrotnie wyszej cenie do innych nowo powstaych podmiotw, czy nawet zbywao. Usugi doradcze, opiniodawcze dokonyway firmy czy nowo tworzone obce spki, ktre kapita zdobyway, dopiero realizujc zamwienia na tzw. doradztwo. Zyski pochodzce z tych zamwie transferowano, po zamianie krajowych rodkw patniczych na waluty obce zagranic. Wzrost zainteresowania wszelkiego rodzaju gruntami wystpi gwnie w okresie przygotowawczym do naszego czonkostwa w Unii Europejskiej. Rozparcelowywano grunty kek rolniczych oraz pastwowych gospodarstw rolnych po ich likwidacji. Z drugiej strony reprywatyzacj i zwrot ziemi przedwojennym wacicielom przewlekano w nieskoczono, aby nie reaktywowa historycznej warstwy ziemian. Narodziny nowej oligarchii Tzw. Prywatyzacja suya dwm grupom beneficjantw. Pierwsz stanowiy firmy i koncerny zagraniczne, ktre nabyway nie tylko poszczeglne zakady, ale cae brane i rynki zbytu po cenach miesznie niskich. Przejmoway one polskie podmioty gospodarcze, a nastpnie likwidoway, bd uruchamiay produkcj pfabrykatw, stanowicych uzupenienie produkcji zakadw umieszczonych w krajach macierzystych. O kulisach tej prywatyzacji oraz branych przy tej okazji apwkach znakomicie pisa kilka lat temu prof. Kazimierz Poznaski w dwch ksikach Wielki przekrt i Obd reform. Druga grupa to rodzime elity polityczne, ktre podjy samouwaszczenie, zapominajc o obowizku wyrwnania krzywd pokoleniu, ktre odbudowywao Polsk ze zniszcze wojennych i zostao pozbawione jakiejkolwiek wasnoci. A jest to pokolenie odchodzce. Dr lzak tak komentuje ten proces: Naiwna, liberalna wiara w samoregulujc si gospodark rynkow i preferencje wobec cudzoziemszczyzny sprawiy, e majtek narodowy przechodzi w obce rce, a nie w rce wasnych pracowitych obywateli, zwaszcza indywidualnych rolnikw, ktrzy powinni naby na paroletnich warunkach kredytowych wikszo gruntw rolnych, jakimi pastwo dysponowao od momentu przemian.

atwo nabywania od pastwa ziemi rolnej nawet na dugoletnie dzierawy czy te gruntw po zakadowych spowodowaa szybkie wasnociowe rozwarstwienie si spoeczestwa, co sprzyjao powstawaniu nowej klasy posiadaczy i nowych ju regionalnych struktur oligarchicznych, nawet oligarchii rolnej. Aktywno w pozyskiwaniu ziemi od pastwa przejawiay gwnie te siy, ktre dysponoway wiedz i przygotowyway si pod przysze uzyskiwanie korzyci z unijnonarodowych dopat okresu czonkowskiego. Te przysze zapocztkowane w roku 2004 narodowounijne dopaty powierzchniowe do gruntw rolnych, utrwaliy podzia struktury w rolnictwie, na wikszociow liczebnie drobnic gospodarstw do 20 ha stanowic okoo 76 proc. ogu gospodarstw rolnych i drug cz oligarchiczn od 300 ha a do 12.400 ha stanowic okoo 20 proc. obszaru rolnego. Nowi wadcy Pastwa Polskiego nie zapomnieli rwnie o pomocy dla nabywcw naszego majtku narodowego w sektorach pozarolniczych. Przejawiaa si ona w zwolnieniach podatkowych sigajcych nawet 10 lat. Bya to innego rodzaju dotacja i to dla firm cudzoziemskich. Inn form dotacji byy kredyty preferencyjne oraz pomoc uzyskiwana z funduszy przedakcesyjnych rozdzielanych przez pastwo. Trzeba te pamita o dopatach powierzchniowych dla rolnictwa, ju w niemaym stopniu opanowanym przez zagranicznych wacicieli. Wreszcie po aneksji Polski do UE obcy kapita w rolnictwie czy w innych dziedzinach gospodarki korzysta z najprzerniejszych funduszy unijnych, skorzystanie, z ktrych jest uwarunkowane udziaem budetu pastwa w granicach 25 50 proc. Zapis rabowania Polski (4) Poniej ostatni odcinek relacji z niszczenia i wyprzeday gospodarki polskiej przez ekipy rzdzce Polsk od 1989 r. Przypominam, e w artykule tym korzystam z danych zawartych w artykule dra Ryszarda lzaka Powikana prywatyzacja zamieszczonym w nr 1/10 2009 dwumiesicznika Realia, na co zezwoli Autor. Tubylcy w odstawce Prywatyzacj w Polsce przeprowadzay z reguy firmy zagraniczne. Peniy one dwojakie funkcje: po pierwsze przystosowyway one zakady do przejcia przez nowego waciciela, po drugie cho nie zawsze wyszukiway kupca zwanego mylnie inwestorem. Dr Ryszard lzak pisze: Miay one niczym nieskrpowany dostp do organw wadzy, ktra wprost szczycia si otwartoci na wspprac z zagranic, cho w racej rnicy poziomowej, bo nie na rwnorzdnym poziomie pastwowym. Firmy polskie byy dyskryminowane w tym procederze. Nie bray w doradzaniu ani nasze uczelnie ekonomiczne, ani wybitni polscy ekonomici. Nie dopuszczono te ani polskich (jeszcze) bankw, ani instytutw branowych (potem rozpdzonych). Na doradcw zagranicznych, niekiedy zwykych hochsztaplerw, nie szczdzono rodkw. Czsto honorarium otrzymyway one, gwnie banki, w walutach wymienialnych, aby wykonawcy tych usug nie ponosili kosztw rnic kursowych i prowizji bankowych przy zamianie w polskich bankach zotych na walut obc. Troska to zgoa wzruszajca. Niejednokrotnie tak uzyskane nalenoci doradcy przeznaczali na zakup polskich przedsibiorstw lub udziaw lub akcji w nich (sic!). Najwiksze prowizje otrzymyway banki zagraniczne za sukces przy prywatyzacji, za znalezienie kupca (z zasady ze swojego kraju) i za przeprowadzenie jego sprzeday. Od niektrych wynagrodze strona polska pacia jeszcze podatek VAT i inne pochodne im koszty, niezaliczone bezporednio w koszt obsugi tych umw. Zagraniczny, wic lepszy takie haso przywiecao sprzedawcom naszego majtku, a waciwie sprzedawczykom. Kto si obowi? Przyjrzyjmy si, ile w niektrych latach zarobiy zagraniczne firmy doradcze. Wydatki na nich w 1993 r. stanowiy kwot ponad 37 mln z.

Wwczas sprzedawano 184 przedsibiorstw. W 100 przypadkach brali udzia doradcy zagraniczni, w wikszoci obce banki. Oto lista tych, ktrzy w owym roku najbardziej si obowili. Habros Bank zaj si sprzeda 5 pastwowych zakadw papierniczych, za co policzy sobie i wzi 4,4 mln z. Bain and Compagnie obrabia przedsibiorstwa z brany telekomunikacyjnej za 7,3 mln z. Price Waterhause pobra 1,9 mln z, White and Case 110 tys. z, Samuel Montagu 1,586 mln z, Creditanstalt Investment 4,5 mln z. Zakady Stomil prywatyzowao Societe General za 890 tys. z. Inni doradcy policzyli sobie nastpujco: Nicom Consulting 200 tys., z, NM Rothschild 270 tys. z, Winson and Elkins -150 tys. z, Dickions Wright 300 tys. z, BAA 143 tys. z, KPMG 400 tys. z, Artur Andersen 1,214 mln z, Deloitte and Touche 100 tys. z, Kleinwort Benson Limited 260 tys. z, International Finance Corporation 1,1 mln z, York Trust 160 tys. z, ING Bank 90 tys. z. Ci i inni doradcy kosztowali budet pastwa (czyli nas wszystkich) 26 mln z, co stanowio 69 proc. kosztw obsugi wyprzeday majtku narodowego w 1993 r. W 1994 r. koszty te opieway na 22,893 mln z, z czego firmom obcym, przewanie bankom, zapacilimy 16,8 mln z, czyli 73,5 proc. tej kwoty. Krajowcy uzyskali 5,2 mln z, tzn. 22,7 proc. Zapacony z budetu pastwa od niektrych transakcji z firmami zagranicznymi podatek VAT wypenia rnic. Price Waterhause zaj si hutami szka Jarosaw i Kunice za 1,5 mln z. Bain and Company prywatyzowa fabryki baterii, w tym znan Centra Pozna, za 380 tys. z. Dams and Moore za zajcie si celulozowniami i zakadami papierniczymi uzyska 350 tys. z. Rothschild doradza, jak spyli Orbis za 250 tys. z. Morgan Grenfell za prywatyzacj fabryk tytoniowych wzi 150 tys. z. International Financial Corporation zarobi 1,7 mln z, W nastpnym, 1995 r., koszty obsugi prywatyzacji 121 zakadw pastwowych wyniosy 34,8 mln z, z czego firmy zagraniczne wziy 21,094 mln z, czyli 69,7 proc. Byy to z reguy zachodnie banki, ktre obsugiway 36 najwikszych pastwowych zakadw. W wikszoci przypadkw podatek VAT zapacia za nich strona polska. A oto czowka najdroszych z roku 1995. International Finance Corporation za prywatyzacj Cementowni Oarw otrzyma 2,516 mln z, a za KOW Kujawy 2,282.mln z, razem prawie 4,8 mln z. Morgan Grenfell zajmujcy si pastwowymi fabrykami papierosw policzy sobie cznie 11,132 mln z. Byy to zakady w Augustowie, Radomiu, odzi, Krakowie, Poznaniu. Business Analysis and Advisers (BAA) za wynegocjowanie wartoci spki oraz zobowiza inwestycyjnych dostaa 270 tys. z, a firma Schoder za pomoc przy prywatyzacji zakadw papierniczych otrzymaa prowizj za sukces prywatyzacyjny w kwocie 418.018 z. Central Europe Trust za doradztwo przy prywatyzacji zakadw Hanka w Siemianowicach lskich zarobia 235.820 z. W 1996 r. prywatyzacja kosztowaa Polakw 39,446 mln z. Rozdzielono j na kapitaow (koszt 36,25 mln z) i przetargow (koszt 3,196 mln z). Prywatyzacji kapitaowej podlegao 67 zakadw, a przetargowej 51. Przy pozbywaniu si 20 najwikszych zakadw drog kapitaow i 10 waniejszych zakadw drog przetargow doradzay firmy zagraniczne, gwnie banki. W pierwszym przypadku kosztowao to polskiego podatnika 28,58 mln z, a w drugim 2,901 mln z. Na cudzoziemskie doradztwo wydalimy wtedy 31,481 mln z, czyli 80 proc. prywatyzacyjnych kosztw. A komu wwczas zapacilimy najwicej? Morgan Grenfell and Cooperation Ltd doradza przy zbyciu 6 najwikszych zakadw tytoniowych: w Augustowie, w Radomiu (2 zakady), Krakowie, Lublinie i Poznaniu, za co otrzyma 22,936 mln z. Prcz tego zapacilimy za niego VAT 633 tys. z. Hambros Bank za przetarg na Zakady Przemysu Celulozowego Kwidzy dosta 4,535 mln z. Z tytuu sukcesu za prywatyzacj Browarw w Tychach Finkorp pobra prowizj 1,993 mln z, a Zakadw Kty firma Evip 698 tys. z. Pro-Invest otrzyma prowizj za sprzeda akcji spki FAEL w kwocie 1,191 mln z. Z kolei firma BAA otrzymaa premi 190 tys. z za prywatyzacj Browarw Piast we Wrocawiu. W roku 1997 prywatyzacja kosztowaa nas 65,726 mln z, z czego udzia obcych doradcw wynis 69 proc. Rok 2000 stanowi szczyt ilociowego udziau obcych spek doradczych lub firm, lub ich spekcrek funkcjonujcych w naszym kraju.

Usugi tych firm byy rednio czterokrotnie drosze ni podmiotw polskich o tym samym profilu. Najwicej kosztowaa nas prywatyzacja polskich bankw. Za PKO S.A. Credit Suisse First Boston sp. z o.o. wzia 4,6 mln z, a Nikom Konsulting Ltd pobra 6,625 mln z za Bank Zachodni S.A. W wysokoci honorarium przebi wszystkich ABN Amro Bank Polska, ktry za prywatyzacj PZU S.A. policzy sobie12 mln zotych. TDI Towarzystwo Doradztwa Inwestycyjnego za prywatyzacj Towarzystwa Ubezpiecze i Reasekuracji Warta S.A. wzio 1,4 mln zotych. Tylko za doradztwo przy zawieraniu umowy kupna-sprzeday akcji Wytwrni Wyrobw Tytoniowych S.A w Poznaniu Deutsche Morgan Grenfeel zapacono 720 tys. z. Innym wypacono: Central Europe Trust Polska sp. z o.o. -1,3 mln z, spce Doradztwo Gospodarcze DGA -1.830 tys. z. White and Case za doradztwo przy odszkodowaniach otrzymao 980 tys. z. Firmy polskie za analogiczne usugi bray w tym samym roku rednio 52,5 tys. z. Wolny najmita Przedstawiony powyej zapis wyprzeday majtku narodowego Polakw, cho niepeny, jest obrazem wstrzsajcym. Na oczach caego narodu ekipy zwce si raz lewicowymi, raz prawicowymi wyprzeday dorobek wielu pokole Polakw. Chciaoby si napisa, e dokonano wyprzeday bezmylnej. Takie okrelenie stanowioby jednak kamstwo. Konsekwencja i determinacja w oddawaniu naszego majtku obcym wiadcz o czym wrcz przeciwnym. Bya to od pocztku do koca operacja przemylana i rozoona na etapy. Kraj, ktry nie posiada we wasnych rkach kluczowych, strategicznych gazi gospodarki jest skazany na niebyt polityczny, a jego niepodlego staje si fikcj. Rzdzcy Polsk kondotierzy zagranicznych koncernw i agenci obcych wywiadw poszli dalej: nie tylko pozbawili nas bran strategicznych, ale rwnie innych gazi gospodarki. A co zakrawa ju na cynizm, za tzw. prywatyzacj na rzecz obcych Polacy musieli zapaci z wasnych kieszeni. Nawet przy tym podym, zdradzieckim procederze, dawano zarobi rnej maci doradcom zagranicznym, odsuwajc polskie firmy doradcze. Pocztkowo bya to wyprzeda chaotyczna. Potem przybraa charakter planowy, systemowy i w cigu 20 lat redniej wielkoci, zasobny, uprzemysowiony kraj pooony w centrum Europy zosta prawie cakowicie pozbawiony wasnej gospodarki. Pisz prawie, poniewa do ostatecznego rozwizania kwestii polskiej pozostaa jeszcze wyprzeda ostatniego dobra narodowego ziemi. Ten problem ju rozwizuje. Doprowadzenie do nieopacalnoci produkcji rolnej, cicha wyprzeda ziemi pozostajcej w rkach agencji pastwowych, dopuszczenie do nieuczciwej konkurencji na rynku ywnociowym (produkty wytwarzane przez zachodnie, wysoko dotowane rolnictwo), wywaszczanie przez polskie sdy obywateli polskich z ich wasnoci na rzecz Niemcw to pierwsze jaskki oddania ziemi obcym. (Nota bene co robi w tej sprawie PSL?) Cz Polakw posiada jeszcze nieruchomoci. T spraw zaatwi podatek katastralny, do ktrego wprowadzenia od kilku lat przymierzaj si rzdzcy. Natomiast na Ziemiach Odzyskanych przejm je Niemcy, co ju si dzieje, a spotguje midzy innymi dziki przygotowywanej w Sejmie ustawie o obywatelstwie polskim oraz dalszej inkorporacji prawa Unii Europejskiej do naszego prawodawstwa. Polak zostanie wolnym najmit, szukajcym pracy i chleba za granic, gdzie bdzie wykonywa prace, ktrych zachodni bezrobotni wykonywa nie chc. Ten proces ju si rozpocz, a niedugo stanie si zjawiskiem jeszcze bardziej powszechnym. Koniec. Zbigniew Lipiski Nr 15-16 (12-19.04.2009) Myl Polska.

You might also like