Bab 3 Rumusan

BAB 3
RUMUSAN
CIRI-CIRI SEBUAH RUMUSAN YANG BAIK

1. Kandungannya terdiri daripada empat perenggan iaitu pendahuluan, isi
tersurat, isi tersirat dan kesimpulan.
2. Panjang rumusan tidak melebihi 120 patah perkataan.
66
3. Sebaik-baiknya satu isi disampaikan dalam satu ayat.

4. Jumlah perkataan hendaklah dibilang dan ditulis pada bahagian bawah sebelah
kanan rumusan.
KOMBINASI ISI TERSURAT DAN TERSIRAT DALAM RUMUSAN
S
2 [ 4M ]
3 [ 6M ]
4 [ 8M ]
5 [ 10M ]
6 [12M ]
6 [12M ]
5 [10M ]
4 [ 8M ]
3 [ 6M ]
2 [ 4M ]
PANDUAN MENJAWAB RUMUSAN

1. Baca arahan soalan, kemudian gariskan kehendak soalan iaitu fokus 1 [F1],
fokus 2 [F2] dan fokus 3 [F3].
2. Fokus 1 : Arahan mencari isi-isi tersurat yang terdapat dalam petikan
biasanya tidak kurang daripada 08 isi.
3. Fokus 2 [F2] : Arahan mencari isi-isi tersirat yang tidak terdapat dalam
petikan.
4. Fokus 3 [F3] : Tidak melebihi 120 patah perkataan.
PENGGUNAAN KATA KUNCI DALAM FOKUS 1 [ARAHAN ISI TERSURAT]
1.
2.
3.
4.
5.
Faktor-faktor/punca-punca/sebab-sebab
Masalah/kekangan/halangan/kesan buruk
Cara-cara/langkah-langkah/usaha-usaha/tindakan-tindakan/kaedah-kaedah
Kepentingan/kebaikan/kelebihan/faedah/manfaat
Peranan/tanggungjawab
CARA-CARA MENGESAN ISI TERSURAT DALAM PETIKAN
1. Lazimnya isi tersurat bermula dalam perenggan yang kedua.

2. Terdapat penggunaan penanda wacana dalam ayat-ayat yang mengandungi isi.
Misalnya selain itu ................, seterusnya ................, di samping itu ......... dan lainlain lagi.
3. Terdapat kata-kata seperti haruslah, perlu, dapat, sewajarnya, mesti, hendaklah
mampu dan seumpamanya dalam ayat-ayat isi tersurat.
4. Isi tersurat juga dapat dikesan melalui penggunaan kata kerja transitif.
5. Dinyatakan secara langsung berdasarkan arahan soalan dalam fokus 1.
6. Terdapat penggunaan kata nama khas yang melibatkan jabatan, tokoh, program,
dasar dan sebagainya.
Pendahuluan [ 2 markah ]
1.
2.
3.
4.
Baca arahan soalan.

Berikan perhatian kepada fokus 1.
Tukarkan kata kunci dalam fokus 1 dengan perkataan yang sinonim.
Mulakan perenggan pendahuluan dengan petikan membincangkan ...........
67
......................................................................................................................
......................................................................................................................
5. Masukkan perkataan atau frasa sebagai pelengkap pada akhir ayat.
Isi Tersurat [ 4 12 markah ]
1. Kenal pasti semua isi tersurat yang terdapat dalam petikan.
2. Masukkan enam hingga tujuh isi tersurat yang telah dikenal pasti dalam satu
perenggan.
3. Mulakan perenggan isi tersurat dengan kata kunci asal atau yang telah
ditukarkan dalam fokus 1.
Contoh;
Kebaikan-kebaikannya/faedah-faedahnya adalah .......................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
Isi Tersirat [ 4 12 markah ]
1. Berdasarkan fokus 2 dalam arahan soalan.
2. Berdasarkan kata kunci dalam fokus 2 fikirkan tentang individu, keluarga,
masyarakat, media massa, pihak swasta dan kerajaan [ mengikut kesesuaian
kata kunci ].
3. Mulakan perenggan isi tersirat dengan kata kunci dalam fokus 2.
Contoh;
Kesan-kesannya adalah .................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Kesimpulan [ 2 markah ]
1. Hanya ditulis dalam satu ayat yang mengandungi dua unsur.
2. Unsur pertama ialah saranan + isu manakala unsur kedua ialah kesan/huraian.
3. Mulakan perenggan kesimpulan/penutup dengan perkataan
kesimpulannya.......................................................................
Contoh;
Kesimpulannya semua pihak perlu bekerjasama dalam menangani
masalah sosial remaja supaya masyarakat sejahtera.
Catatan;
i) Semua pihak perlu bekerjasama - saranan
ii) Masalah sosial remaja
- isu
iii) Masyarakat sejahtera
- kesan/huraian
CONTOH RUMUSAN
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang faedah indutsri
pelancongan kepada negara dan sebab-sebab pelancong gemar ke Malaysia. Panjang
rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
68
Negara kita Malaysia semakin maju menuju wawasan 2020. Salah satu sektor yang
banyak menyumbang kepada kemajuan negara kita ialah sektor pelancongan. Oleh sebab
itulah kerajaan berterusan mengadakan Kempen Melawat Malaysia. Sektor pelancongan
menggalakkan pengaliran wang masuk ke negara kita. Apabila pelancong asing melancong
ke Malaysia, mereka akan mengeluarkan wang untuk berbelanja seperti penginapan,
makanan, dan pengangkutan. Mereka akan menukarkan wang negara asal mereka kepada
nilai wang ringgit. Selain itu, sektor pelancongan dapat menyediakan peluang pekerjaan
kepada penduduk tempatan. Lokasi tumpuan pelancong seperti restoran, stesen bas,
lapangan terbang, dan hotel memerlukan tenaga pekerja. Dengan adanya peluang pekerjaan,
penduduk tempatan berpeluang untuk mencari nafkah.
Pada waktu yang sama, kraf tangan negara dapat dimajukan melalui sektor
pelancongan. Pelancongan sama ada dari dalam negara atau luar negara pasti akan membeli
cenderamata sebagai kenang-kenangan. Malah, sektor pelancongan juga akan menaikkan
nama negara di persada dunia. Pelancong yang berpuas hati dengan keindahan dan
keistimewaan Malaysia pasti akan mengesyorkan kepada kawan-kawan mereka agar
berkunjung ke Malaysia. Malah, kedatangan pelancong juga menyebabkan wujudnya
hubungan diplomatik yang lebih baik dengan negara-negara lain. Hal ini kerana, pelancong
yang datang terdiri daripada pebagai latar belakang pekerjaan dan bangsa. Bagi rakyat
tempatan yang bijak mengambil kesempatan, kedatangan pelancong mampu meningkatkan
penguasaan bahasa asing dalam kalangan penduduk.
Selain itu, pelancongan secara tidak langsung mampu meningkatkan pengetahuan
rakyat tentang budaya dan ketamadunan bangsa asing. Jika tindakan positif diambil oleh
segenap lapisan masyarakat industri pelancongan boleh menggalakkan perkembangan ilmu
pengetahuan dalam kalangan rakyat. Untuk memastikan pelancong berasa selesa berada di
negara kita, kerajaan menyediakan pelbagai kemudahan. Kerajaan sedar, kedatangan
pelancong banyak memberi faedah kepada negara. Oleh itu, kerajaan akan meningkatkan
kemudahan prasarana negara seperti sistem pengangkutan, perhotelan, perkhidmatan dan
kesihatan yang akhirnya memberi kemudahan kepada rakyat keseluruhannya. Dalam jangka
panjang, dengan respons masyarakat terhadap kedatangan pelancong, sudah pasti dapat
mengurangkan jurang pendapatan antara golongan kaya dengan yang berpendapatan
rendah.
Kerajaan telah melonggarkan syarat-syarat untuk memasuki negara bagi
menggalakkan kemasukan pelancong asing. Dengan menggunakan taraf pelancong,
seseorang itu boleh tinggal di negara itu selama sebulan tanpa permit kerja mahupun visa.
Hal ini menyebabkan wujudnya sindiket-sindiket haram membuka cawangannya di negara
kita menyebabkan kita terdedah kepada peningkatan jenayah. Kesan negatif yang lain, untuk
membangunkan bidang pelancongan, kerajaan telah menyediakan pelbagai kemudahan.
Antaranya ialah kemudahan membeli-belah, kemudahan hiburan, dan pusat-pusat rekreasi.
Malangnya, kemudahan-kemudahan prasarana telah disalahgunakan oleh para belia untuk
melepak dengan alasan untuk menenangkan fikiran. Malah, kedatangan pelancong tanpa
kawalan menyebabkan mereka menjadikan Malaysia sebagai lubuk emas mencari pekerjaan,
lalu peluang belia untuk bekerja menjadi semakin terhad. Kita tidak mahu dikatakan, kera di
hutan disusui, anak di rumah mati kelaparan. Hal ini bukan omongan kosong apabila boleh
dikatakan terlalu kerap media massa memaparkan anggota polis memberkas pelancong asing
yang bekerja menggunakan visa lawatan.
Pendahuluan
Petikan membincangkan kebaikan/manfaat/kelebihan industri pelancongan kepada
negara Malaysia.
69
Isi Tersurat
S1 Menggalakkan pengaliran wang masuk ke negara kita.
S2 Dapat menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan.
S3 Kraf tangan negara dapat dimajukan.
S4 Menaikkan nama negara di persada dunia.
S5 Mewujudkan hubungan diplomatik yang lebih baik dengan negara-negara lain.
S6 Meningkatkan penguasaan bahasa asing dalam kalangan penduduk.
S7 Meningkatkan pengetahuan tentang budaya dan ketamadunan bangsa asing.
S8 Menggalakkan perkembangan ilmu pengetahuan dalam kalangan rakyat.
S9 Meningkatkan prasarana negara.
S10 Mengurangkan jurang pendapatan antara golongan kaya dengan yang berpendapatan
rendah.
Faedah-faedahnya adalah menggalakkan pengaliran wang masuk ke negara kita. Dapat
menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan. Selain itu, kraf tangan negara
dapat dimajukan. Seterusnya menaikkan nama negara di persada dunia. Faedah yang lain
meningkatkan kemudahan prasarana negara. Di samping itu juga mewujudkan hubungan
diplomatik yang lebih baik dengan negara-negara lain dan meningkatkan penguasaan bahasa
asing dalam kalangan penduduk.
Isi Tersirat
T1
T2
T3
T4
Malaysia sebuah negara yang aman dan harmoni

Promosi yang meluas melalui media massa.
Masyarakat memberi layanan yang baik kepada para pelancong.
Terdapat banyak tempat menarik yang boleh dikunjungi oleh para pelancong.
Sebab-sebab pelancong gemar ke Malaysia kerana Malaysia sebuah negara yang aman
dan harmoni. Negara kita juga mempunyai banyak tempat menarik yang boleh dikunjungi oleh
para pelancong.
Penutup
Kesimpulannya semua pihak perlu memberikan kerjasama dalam membangunkan
industri pelancongan di Malaysia supaya ekonomi negara terus berkembang.
RUMUSAN LENGKAP
Petikan membincangkan kebaikan industri pelancongan kepada negara.
Faedah-faedahnya adalah menggalakkan pengaliran wang masuk ke negara kita.
70
Dapat menyediakan peluang pekerjaan kepada penduduk tempatan. Selain itu, kraf tangan
negara dapat dimajukan. Seterusnya, menaikkan nama negara di persada dunia. Faedah
yang lain meningkatkan kemudahan prasarana negara. Di samping itu, mewujudkan
hubungan diplomatik yang lebih baik dengan negara-negara lain dan meningkatkan
penguasaan bahasa asing dalam kalangan penduduk.
Sebab-sebab pelancong gemar ke Malaysia kerana Malaysia sebuah negara yang aman
dan harmoni. Negara kita juga mempunyai banyak tempat menarik yang boleh dikunjungi oleh
para pelancong.
Kesimpulannya, semua pihak perlu memberikan kerjasama dalam membangunkan
industri pelancongan di Malaysia supaya ekonomi negara terus berkembang.
[ 103 patah perkatan ]
CATATAN/INFO UNTUK GURU:
1. Bagi kumpulan PERHALUS, mereka hanya digalakkan untuk membina
sebuah rumusan yang hanya mengandungi:
a. Perenggan Pendahuluan
b. Perenggan Isi Tersurat
c. Perenggan Penutup
(2 markah)
(6 x 2 markah)
(2 markah)
2. Dengan hanya membina tiga perenggan tersebut pelajar sudah mampu

mencapai 16 markah untuk isi, manakala maksimum markah bahasa yang
akan diperoleh adalah sebanyak 10 markah jika mampu membina ayat yang
baik.
3. Sekiranya murid telah mengusai ketiga-tiga komponen
(Perenggan
Pendahuluan, Perenggan Isi Tersurat dan Perenggan Penutup) selepas
latihan kelima, guru boleh mula mengajar kemahiran isi tersirat. Namun,
sekiranya murid masih tidak menguasai ketiga-tiga komponen ini guru
harus mengabaikan komponen isi tersirat dalam latihan seterusnya kerana
dibimbangi akan mempengaruhi jumlah bilangan perkataan dalam jawapan
pelajar.
4. Teknik Pelan Rumusan Mudah bercorak ansur maju ini haruslah dilakukan
secara konsisten oleh guru dalam membimbing pelajar PERHALUS.
PEMAHAMAN PETIKAN UMUM
Berdasarkan petikan rumusan, jawab soalan-soalan berikut menggunakan ayat anda
sendiri.
(i) Berikan maksud rangkai kata semakin terhad.
[ 2 markah ]
71
(ii) Nyatakan tiga kesan negatif dengan tindakan kerajaan memajukan industri pelancongan.
[ 3 markah ]
(iii) Pada pendapat anda, apakah yang dapat dilakukan oleh penduduk yang tinggal di desa
untuk terlibat sama dalam industri pelancongan.
[ 4 markah ]
LANGKAH-LANGKAH MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM
1.
2.
3.
4.
5.
Berikan maksud patah demi patah untuk soalan ceraian (i).

Jawab dalam ayat yang lengkap
Tidak boleh menjawab dalam bentuk point atau menggunakan sebarang simbol.
Jawapan hendaklah selaras dengan kehendak soalan.
Pengasingan isi boleh dinyatakan dengan tanda koma sekiranya ditulis dalam satu
ayat sahaja.
6. Penanda wacana hendaklah digunakan jika isi disampaikan lebih daripada satu ayat.
7. Pastikan isi yang disampaikan sejumlah yang dinyatakan dalam soalan atau mengikut
peruntukan markah/lebih.
8. Sila dapatkan isi daripada petikan untuk soalan ceraian (ii).
9. Pastikan tidak berlaku pertindihan isi antara isi-isi tersurat rumusan dengan isi-isi
untuk ceraian (ii).
10. Setiap kesalahan bahasa atau ejaan akan ditolak markah bagi setiap ceraian
soalan.
CONTOH JAWAPAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM
(i)
Rangkai kata semakin terhad bermaksud menjadi lebih terbatas
(ii)
Tiga kesan negatif tindakan kerajaan memajukan industri pelancongan adalah

mewujudkan sindiket-sindiket haram membuka cawangannya di negara kita
menyebabkan kita terdedah kepada peningkatan jenayah. Selain itu, kemudahankemudan prasarana telah disalahgunakan oleh para belia untuk melepak. Akhir
sekali, kedatangan pelancong tanpa kawalan menyebabkan mereka menjadikan
Malaysia sebagai lubuk emas mencari pekerjaan, lalu peluang belia untuk bekerja
menjadi semakin terhad.
(iii)
Penduduk yang tinggal di desa dicadangkan melaksanakan program Inap Desa

untuk para pelancong. Selain itu, penduduk desa perlu melibatkan diri dalam
industri kraf tangan dalam menghasilkan barangan cenderamata. Seterusnya, para
belia boleh menceburkan diri secara aktif sebagai pemandu pelancong dalam
memperkenalkan tempat-tempat menarik yang terdapat di negara kita. Akhir sekali
persembahan kebudayaan juga dapat dilakukan oleh penduduk tempatan sebagai
salah satu usaha menarik perhatian para pelancong berkunjung ke negara kita.
RUMUSAN 1 : 30 MARKAH [SPM 2011]
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang kepentingan
bahasa kebangsaan dan masalah-masalah yang dihadapi untuk memperkasakan
bahasa kebangsaan. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
72
Pada kelazimannya, istilah bahasa kebangsaan merujuk kepada satu bahasa yang
dikaitkan dengan sesebuah negara. Bahasa yang dipilih untuk menjadi bahasa kebangsaan
biasanya ialah bahasa setempat atau bahasa peribumi. Bahasa kebangsaan sering dijadikan
simbol jati diri nasional yang sama untuk seluruh rakyat sesebuah negara.
Dalam hal ini, seperti kebanyakan negara, Malaysia memiliki hanya satu bahasa
kebangsaan, iaitu bahasa Melayu. Dengan menggunakan satu bahasa kebangsaan sahaja,
negara kita telah berjaya membentuk satu identiti nasional yang sama dalam kalangan rakyat.
Bahasa Melayu telah dipilih sebagai bahasa kebangsaan negara kita kerana bahasa Melayu
ialah bahasa kumpulan etnik yang paling besar dan atas kemampuannya sebagai lingua
franca iaitu bahasa perhubungan antara masyarakat selama beberapa abad di rantau ini. Di
samping itu, bahasa Melayu menjadi bahasa pentadbiran kerajaan Melayu sebelum negara ini
dijajah oleh kuasa Barat, perpaduan rakyat di negara kita mulai tergugat. Tindakan onar
penjajah itu meninggalkan kesan yang mendalam sehingga menyulitkan kita untuk
menyuburkan jati diri serta citra bangsa yang utuh sifatnya.
Setelah mencapai kemerdekaan, para pemimpin kita telah mengambil langkah segera
untuk mengukuhkan perpaduan rakyat yang menjadi teras pembangunan negara. Atas
kesedaran itulah, bahasa Melayu dikembalikan peranannya sebagai alat perpaduan dan
seterusnya membangkitkan semangat kebangsaan rakyat negara ini. Di samping itu, bahasa
kebangsaan juga dapat memupuk semangat kekitaan dalam jiwa rakyat Malaysia, yang
bersifat padu dan abadi. Hal tersebut hanya dapat dilakukan melalui perkongsian satu bahasa
kebangsaan, yang antaranya digunakan sebagai bahasa pengantar tunggal dalam sistem
pendidikan nasional. Melalui sistem pendidikan tersebut bahasa kebangsaan juga berperanan
sebagai alat untuk menyatupadukan rakyat dalam negara kita. Sehubungan dengan itu,
banyak negara yang memanfaatkan fungsi bahasa kebangsaan untuk menyatupadukan
rakyat.
Melalui penggunaan satu bahasa kebangsaan, komunikasi sesama rakyat, komunikasi
yang berkesan dapat dizahirkan. Hal ini demikian kerana melalui pertuturan satu bahasa
yang sama rakyat mudah memahami antara satu sama lain dan rasa saling menghormati
akan dapat diwujudkan. Sesungguhnya bahasa kebangsaan bukan sahaja merupakan jiwa
rakyat, tetapi sebenarnya ialah maruah negara dan maruah rakyat negara ini. Dalam konteks
ini martabat dan nama baik bahasa Melayu perlu dijaga. Bahasa Melayu wajar diletakkan
pada kedudukan teratas, yakni di atas mana-mana bahasa lain di negara kita selaras dengan
cogan kata bahasa jiwa bangsa.
(Dipetik dan diubah suai daripada
Kepentingan Satu Bahasa Kebangsaan
Oleh Teo Kok Seong,
Pelita Bahasa, Oktober 2009)
Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

Berdasarkan petikan soalan 1, jawab soalan-soalan yang berikut dengan menggunakan ayat
anda sendiri.
(i) Berikan maksud rangkai kata padu dan abadi ?
[ 2 markah ]
73
(ii) Pengarang mengemukakan beberapa faktor pemilihan bahasa Melayu sebagai bahasa
Kebangsaan.
Nyatakan faktor-faktor tersebut.
[ 3 markah ]
(iii) Pada pendapat anda, bagaimanakah pihak media dapat menggalakkan rakyat
menggunakan bahasa kebangsaan?
Jelaskan dua cara.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
PERENGGAN PENDAHULUAN
Petikan membincangkan ______________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

TUKAR)__________+ keterangan (di Malaysia/dalam kalangan masyarakat).
2.
PERENGGAN ISI TERSURAT
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1______________.

Selain itu,_____________S2_________. Di samping itu,_______S3_____. Tambahan
pula,_____________S4___________. Faktor/Punca/Kesan/Langkah (kata kunci) lain
ialah______________S5__________. Seterusnya, _________S6____________.
3.
PERENGGAN PENUTUP
Kesimpulannya,__________ISU________haruslah/wajarlah/mestilah/hendaklah
________________CADANGAN________________________supaya/agar/demi/untuk
______________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
Petikan membincangkan ____________________________________________
di Malaysia.
74
Kepentingannya adalah _____________________________________________

______________________________________________________________________.
Selain itu, ______________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Di samping itu, __________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Tambahan pula, _________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Kepentingan lain ialah ____________________________________________________
______________________________________________________________________.
Seterusnya, ____________________________________________________________
______________________________________________________________________.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Kesimpulannya,___________________________________________________
haruslah_______________________________________________________________
supaya _______________________________________________________________.
[ ______ patah perkataan]
PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 1

1. Maksud rangkai kata padu dan abadi ialah kukuh dan kekal.
2. Faktor-faktor pemilihan bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan ialah

( faktor 1) .
75
..
Seterusnya,( faktor 2)
..
Faktor yang terakhir ialah ( faktor 3 )....
3. Pada pendapat saya dua cara pihak media dapat menggalakkan rakyat
menggunakan bahasa kebangsaan ialah ( Cara 1)..
..
Seterusnya, ( Cara 2 )
76

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang kebaikan makan
coklat dan cara-cara memajukan industri coklat. Panjangnya rumusan hendaklah tidak
melebihi 120 patah perkataan.
Sejak turun-temurun, coklat telah digunakan dalam penyediaan pelbagai jenis makanan
dan minuman yang digemari oleh semua peringkat umur daripada segenap lapisan
masyarakat di seluruh dunia. Pada zaman dahulu hanya orang yang berada dapat menikmati
coklat. Pada masa itu, coklat ialah makanan yang dikhaskan untuk raja-raja, perwira dan
pembesar negara. Kini, coklat yang dihasilkan daripada buah koko itu dapat dinikmati oleh
semua orang. Hal ini menyebabkan industri berasaskan koko semakin berkembang dan
menjadi sumber ekonomi kepada banyak negara.
Coklat mempunyai kandungan serat yang tinggi, karbohidrat, antioksidan, kalsium,
fosfat dan vitamin A, B, C dan D. Mengikut kajian sains, pengambilan coklat dapat melegakan
otot. Namun demikian, sekiranya diambil secara berlebihan, coklat boleh menyebabkan otot
menjadi terlalu rehat sehingga asid perut mudah masuk ke dalam esofagus, iaitu bahagian
saluran makanan yang terletak di antara tekak dengan perut. Keadaan ini boleh
mengakibatkan kecederaan dalaman kepada manusia. Hasil penyelidikan pula mendapati
bahawa coklat dapat memberikan perasaan gembira yang amat sangat kepada pemakannya.
Perasaan gembira dapat dirasai ketika coklat mencair di dalam mulut.
Hasil kajian mendapati bahawa ketika makan coklat, aromanya mampu merehatkan
minda seseorang. Di samping itu, pengambilan coklat juga dapat menimbulkan perasaan
relaks kerana bahan kimia teobromina yang terdapat dalam coklat boleh memberikan
rangsangan psikologi seolah-olah diri sentiasa bertenaga. Walau bagaimanapun, bahan kimia
yang memberikan kesan relaks kepada manusia itu boleh menjadi racun kepada banyak
haiwan peliharaan seperti kucing, anjing dan kuda. Hal ini terjadi kerana haiwan peliharaan
tidak mempunyai sistem penghadaman yang dapat melakukan proses penguraian terhadap
bahan kimia tersebut.
77
Manfaat lainnya ialah coklat mampu melanjutkan usia seseorang yang selalu
memakannya. Kajian mendapati bahawa sekiranya manusia mengunyah coklat tiga kali
sebulan, mereka diramalkan dapat hidup setahun lebih lama daripada orang yang tidak
memakan coklat langsung. Selain itu, coklat boleh mengurangkan risiko serangan strok
kerana fungsinya yang dapat mencairkan darah dan mengelakkan darah daripada membeku
di dalam jantung. Penghidap asma juga digalakkan supaya memakan coklat untuk melegakan
saluran pernafasan di dalam paru-paru. Kandungan bahan kimia dalam coklat yang diambil
juga sesuai untuk melegakan batuk. Namun begitu, manusia perlu berhati-hati kerana
pengambilan coklat yang berlebihan boleh mengakibatkan obesiti.
Sains di Sebalik Coklat
Oleh Saharil Hasril Sanin
Dewan Kosmik, September 2007)

anda sendiri.
(i) Apakah maksud rangkai kata sumber ekonomi ?
[ 2 markah ]
(ii) Pengarang mengemukakan beberapa keburukan pengambilan coklat.

Nyatakan keburukan-keburukan tersebut.
[ 3 markah ]
(iii) Masih terdapat sebilangan rakyat negara kita yang gemar membeli coklat import walaupun
harganya mahal.
Pada pendapat anda, mengapakah keadaan ini berlaku?
Berikan tiga sebab.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan membincangkan ______ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1______________.

78

3.
PERENGGAN PENUTUP
Kesimpulannya,________ISU__________haruslah/wajarlah/mestilah/hendaklah
______________________CADANGAN__________________supaya/agar/demi/untuk
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Kebaikannya adalah _______________________________________________
______________________________________________________________________.
Selain itu, ______________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Di samping itu, __________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Tambahan pula, _________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Kebaikan lain ialah _______________________________________________________
______________________________________________________________________.
Seterusnya, ____________________________________________________________
______________________________________________________________________.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
79
Kesimpulannya,___________________________________________________
haruslah_______________________________________________________________
supaya _______________________________________________________________.
Soalan 2 (a ) Pemahaman Petikan Umum

1. Maksud rangkai kata sumber ekonomi ialah punca pendapatan.
2. Keburukan-keburukan pengambilan coklat ialah ( keburukan 1 )

.
Seterusnya, (keburukan 2 )
.......................................................................................................................
.Keburukan yang lain ialah (keburukan 3 )
3. Pada pendapat saya, tiga sebab masih terdapat sebilangan rakyat negara
kita yang gemar membeli coklat import walaupun harganya mahal ialah
( sebab 1 ) .
.
Seterusnya, (sebab 2 )
...
Selain itu,( sebab 3).
.
80

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang kepentingan tidur
dari segi saintifik dan cara-cara mengatasi masalah sukar tidur. Panjangnya rumusan
hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Pernahkah sekali-sekala anda berasa otak lebih lembap dan sukar untuk berfikir?
Pernahkah anda mengalami keadaan yang merimaskan terutama apabila sukar memberikan
tumpuan kepada kerja ataupun pelajaran? Kajian menunjukkan bahawa masalah sukar
menumpukan perhatian dan kelembapan otak ini ada kaitannya dengan faktor tidur.
Setiap orang memerlukan masa tidur yang berbeza mengikut umur, tahap kesihatan dan
aktiviti hariannya. Misalnya, golongan remaja memerlukan tidur antara enam hingga lapan
jam sehari. Tidur yang paling berkualiti ialah tidur pada waktu malam. Tidur amat penting bagi
melancarkan proses metabolisme karbohidrat di dalam badan. Melalui proses ini, badan
seseorang mengeluarkan hormon pertumbuhan yang berfungsi untuk membaiki sel-sel yang
rosak. Kajian mendapati bahawa tidur yang cukup mampu meningkatkan keupayaan untuk
belajar dan membantu dalam memelihara daya ingatan seseorang. Selain itu, proses
penyimpanan maklumat di dalam otak juga berlaku semasa tidur. Oleh itu, mereka yang
sering tidur lewat, seperti murid yang mengulang kaji pelajaran sehingga lewat malam, akan
menyebabkan proses penyimpanan maklumat terganggu. Kurang tidur juga mengakibatkan
tumpuan seseorang dalam membuat keputusan dan perancangan terjejas. Menurut kajian,
81
kebanyakan kemalangan yang berlaku di tempat kerja dan di jalan raya ada kaitannya dengan
tumpuan yang terganggu akibat faktor kurang tidur.
Tidur memantapkan sistem ketahanan dalam badan seseorang. Hal ini demikian kerana
seseorang yang tidur kurang daripada kadar biasa akan mengalami tekanan dan melemahkan
ketahanan badan sehingga menyebabkan mudah dijangkiti penyakit. Menurut pakar, badan
kita mempunyai pusingan biologi yang tetap. Pusingan biologi ini aktif pada waktu siang dan
kurang aktif pada waktu malam. Oleh itu, bagi memulihkan pusingan biologi dalam badan, kita
perlu tidur secukupnya. Tidur yang tidak mencukupi akan menjejaskan pusingan biologi
seseorang.
Selain tidur pada waktu malam, amalan tidur seketika pada waktu tengah hari dapat
menyegarkan tubuh badan sekali gus meningkatkan produktiviti. Kajian juga menunjukkan
bahawa tidur secara rutin selama 30 minit pada waktu tengah hari dapat mengurangkan risiko
sakit jantung. Walau bagaimanapun, seseorang tidak digalakkan tidur selepas matahari terbit
dan pada waktu lewat petang. Hal ini demikian kerana menurut pakar, tidur pada waktu-waktu
tersebut boleh menjejaskan kesihatan. Tidur yang cukup pada waktu yang sesuai merupakan
komponen penting bagi mendapatkan kesihatan yang baik.
Tidur dari Segi Saintifik
Oleh Danial Zainal Abidin
Dewan Kosmik, Februari 2007)

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata keadaan yang merimaskan.
(ii)
Pengarang mengemukakan beberapa kesan yang dialami jika seseorang tidak mendapat
tidur yang secukupnya.
Nyatakan tiga daripada kesan tersebut
(iii)
[ 2 markah ]
[ 3 markah ]
Pada pendapat anda, apakah punca-punca yang menyebabkan seseorang

menghadapi masalah sukar tidur?
Kemukakan empat punca
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
82
1.
Petikan
membincangkan
______
FOKUS
1
(KATA
KUNCI
2.
WAJIB
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
PERENGGAN PENUTUP
Kesimpulannya,___________ISU____________haruslah/wajarlah/mestilah/hendaklah
__________________________CADANGAN___________________supaya/agar/demi/untuk
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Kepentingannya adalah _____________________________________________
______________________________________________________________________.
Selain itu, ______________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Di samping itu, __________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Tambahan pula, _________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Kepentingan lain ialah ____________________________________________________
______________________________________________________________________.
83
Seterusnya, ____________________________________________________________
______________________________________________________________________.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________.
Kesimpulannya,___________________________________________________
haruslah_______________________________________________________________
supaya _______________________________________________________________.
Soalan 2 (a) Pemahaman Petikan Umum

1. Maksud rangkai kata keadaan yang merimaskan ialah situasi yang tidak
menyenangkan.
2. Tiga kesan yang dialami jika seseorang tidak mendapat tidur yang
secukupnya ialah (kesan 1 ) .......................
Seterusnya, (kesan 2 ).
.
Kesan yang terakhir ialah ( kesan 3 )
.
3. Pada pendapat saya, empat punca yang menyebabkan seseorang

menghadapi masalah sukar tidur ialah ( Punca 1 ) ..
84

Seterusnya ( Punca 2 ) .....................................
.
Selain itu, ( Punca 3 ) .
.
Punca yang terakhir ( Punca 4 ).
.

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang faedah-faedah
penerokaan angkasa lepas dan cara-cara untuk menarik minat masyarakat terhadap
bidang penerokaan angkasa lepas. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120
patah perkataan.
Pembabitan Malaysia dalam bidang penerokaan angkasa lepas bermula pada awal
1980-an sedangkan bidang tersebut telah diceburi lebih awal lagi oleh sesetengah negara
lain. Pada mulanya rakyat Malaysia tertanya-tanya sama ada penglibatan dalam bidang
angkasa lepas itu benar-benar berbaloi dengan kos tinggi yang dilaburkan. Walau
bagaimanapun, persoalan itu telah terjawab apabila Malaysia diakui sebagai antara negara
yang memiliki sistem komunikasi yang terbaik di dunia.
Belakangan ini, Malaysia terus mengorak langkah dalam bidang tersebut apabila
melaksanakan program penghantaran angkasawan pertama ke angkasa lepas melalui
kejasama dengan beberapa buah negara lain. Pemilihan calon angkasawan pertama negara
tidak menghadapi sebarang masalah kerana ramai peserta telah menawarkan diri untuk
menyertainya. Calon-calonnya terdiri daripada pendidik, doktor, jurutera, saintis dan
85
juruterbang. Kejayaan program ini memberikan impak yang besar kepada negara untuk terus
maju dalam bidang penerokaan angkasa lepas. Melalui program ini juga, negara dapat
menjalin kerjasama dengan negara-negara terbabit membolehkan rakyat Malaysia
mencontohi cara mereka bekerja dalam bidang tersebut.
Masyarakat yang pada suatu ketika dahulu ragu-ragu akan manfaat penerokaan angkasa
lepas, kini menerima hakikat bahawa sistem komunikasi yang semakin canggih ialah hasil
daripada penerokaan angkasa lepas. Kecanggihan sistem komunikasi ini, seperti penggunaan
internet, telah menyebabkan bidang perniagaan dan pemasaran semakin meluas. Kita boleh
mencontohi negara-negara maju yang menggunakan Internet untuk tujuan penyelidikan
dalam pelbagai bidang. Selain itu, peluang pekerjaan dan perkhidmatan turut berkembang
seiring dengan perkembangan sistem komunikasi ini.
Satu lagi bukti pembabitan Malaysia dalam bidang angkasa lepas ialah pelancaran tiga
buah satelit ke angkasa lepas. Menerusi pelancaran satelit ini, sistem komunikasi negara
terus berkembang maju yang akhirnya dapat dimanfaatkan oleh seluruh rakyat. Kerja-kerja
pemetaan, pengawalan dan pemantauan alam sekitar dapat dilakukan dengan lebih mudah
melalui satelit. Sesungguhnya, kejayaan dalam penerokaan angkasa lepas ini bukan sahaja
dapat memperluas bidang tersebut, tetapi turut memberikan suntikan dalam perkembangan
bidang-bidang lain seperti pendidikan, penyelidikan dan perubatan. Program penerokaan
angkasa lepas ini mempunyai peluang yang cerah untuk berkembang pada masa hadapan.
Oleh sebab itu, langkah yang sistematik harus diambil supaya pada suatu hari nanti Malaysia
dapat melahirkan lebih banyak angkasawan bagi membuktikan kehebatan negara dalam
bidang angkasa lepas.
Meneroka Angkasa Lepas oleh Haslin Ghafur
Utusan Malaysia, 26 Mei 2006)

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata memberikan impak
(ii)
Pengarang mengemukakan beberapa bukti yang menunjukkan penglibatan

Malaysia dalam bidang penerokaan angkasa lepas.
Nyatakan bukti-bukti tersebut
[ 2 markah ]
[ 3 markah ]
(iii) Sebagai murid yang berwawasan, jelaskan persediaan-persediaan yang perlu anda
lakukan supaya terpilih sebagai calon angkasawan pada masa akan datang.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
86
1.
Petikan
membincangkan
______
FOKUS
1
(KATA
KUNCI
2.
WAJIB
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Faedah-faedahnya adalah ___________________________________________
______________________________________________________________________.
Selain itu, ______________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Di samping itu, __________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Tambahan pula, _________________________________________________________
______________________________________________________________________.
87
Faedah lain ialah ________________________________________________________

______________________________________________________________________.
Seterusnya, ____________________________________________________________
______________________________________________________________________.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________.
Kesimpulannya,___________________________________________________
haruslah_______________________________________________________________
supaya _______________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata memberi impak ialah meninggalkan kesan.
2. Bukti-bukti yang menunjukkan penglibatan Malaysia dalam bidang angkasa

lepas ialah ( bukti 1 )
Seterusnya, ( bukti 2 )
Bukti yang ketiga ialah (Isi 3 )
3. Persediaan-persediaan yang saya lakukan supaya terpilih sebagai calon

angkasawan pada masa akan datang ialah (persediaan 1)
. ...............................................................................................
88
.................................Seterusnya , (persediaan 2)
Selain itu,(persediaan 3)
.................................................................
..
Persediaan yang terakhir ialah (persediaan 4)
RUMUSAN 5 : 30 MARKAH [ SPM 2007 ]

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang tindakan
mengatasi masalah disiplin murid di sekolah dan kesan masalah itu kepada
negara .Panjang rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Pada masa ini Kementerian Pelajaran Malaysia sedang berusaha untuk
memperkasakan pendidikan di negara kita kerana pendidikanlah yang akan menentukan
89
hala tuju sesebuah negara. Menerusi pendidikan juga kita akan dapat melahirkan
pemimpin yang berwibawa, berkaliber dan kental jati diri. Walau bagaimanapun, hasrat
murni kementerian ini menghadapi beberapa kekangan, antaranya termasuklah masalah
disiplin murid di sekolah-sekolah.
Untuk mengatasi masalah ini, kementerian telah menubuhkan Jawatankuasa
Petugas Khas Menangani Gejala Disiplin. Sehingga penghujung tahun 2004, sebanyak
250 pendapat awam diterima di samping ratusan aduan yang dikategorikan dalam
masalah salah laku murid. Tindakan lain yang diambil oleh Kementerian Pelajaran
adalah dengan membuka talian penting dan e-mel untuk mangsa buli dan keganasan di
sekolah. Dengan cara ini, Kementerian Pelajaran akan mendapat maklumat tentang
masalah disiplin dengan lebih tepat. Ibu bapa dan orang awam boleh membuat aduan
tentang masalah disiplin murid. Selain itu, maklumat boleh disalurkan menerusi pesanan
khidmat ringkas (sms) kepada pegawai yang bertanggungjawab.
Bagi menangani masalah disiplin yang berat, pihak sekolah dibenarkan untuk
mendapatkan bantuan daripada polis. Sekiranya perlu pihak polis dibenarkan untuk
menahan murid yang berada di luar kawasan sekolah pada waktu persekolahan.
Kementerian Pelajaran telah mengingatkan pihak sekolah bahawa mereka boleh
dikenakan tindakan tatatertib jika menyembunyikan kes disiplin yang berlaku di sekolah
masing-masing. Hal ini demikian kerana Kementerian Pelajaran menerima laporan
bahawa terdapat pihak pentadbir sekolah, terutamanya sekolah yang berstatus elit, cuba
menutup kes disiplin di sekolah mereka.
Sebenarnya, masalah disiplin yang berlaku ini boleh ditangani menerusi
prosedur yang sedia ada seperti mengenakan hukuman rotan, denda, gantung sekolah
dan buang sekolah. Namun demikian, sebelum hukuman dikenakan setiap kes ini
mestilah disiasat terlebih dahulu. Tindakan ini diambil supaya kita dapat berlaku adil
kepada murid tersebut kerana ada murid yang melakukan kesalahan disiplin sematamata kerana ingin akan perhatian dan mereka sebenarnya bukan penjenayah. Kita akui
bahawa masa depan negara amat bergantung pada kejayaan dan kemantapan sistem
pendidikan. Kemantapan ini pula bergantung kepada kecemerlangan kakitangan
Kementerian Pelajaran melaksanakan peranan masing-masing. Dengan itu akan
tercapai hasrat negara untuk melahirkan insan yang seimbang dan harmonis selaras
dengan matlamat Falsafah Pendidikan Kebangsaan.
(Dipetik dan diubahsuaikan daripada Realiti

Semasa Masalah Disiplin Pelajar Oleh Noor
Khairiyati binti Mohd Ali, Dewan Masyarakat, April
2005)
Soalan 2(a) Petikan Umum
90
Berdasarkan petikan soalan 1, jawab soalan-soalan yang berikut dengan menggunakan

ayat anda sendiri.
(i)
(ii)
Berikan maksud rangkai kata sekolah yang berstatus elit.

markah ]
Apakah peranan pendidikan di negara kita?
(iii)
Pada pendapat anda, bagaimanakah
mengurangkan masalah disiplin di sekolah?
[ 3 markah ]
pendekatan
kaunseling dapat
[ 4markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan
membincangkan
______FOKUS
1
(KATA
KUNCI
2.
WAJIB
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

Selain itu,_______________S2_____________. Di samping itu,_______S3_____. Tambahan
3.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
Petikan membincangkan ________________________________________________
91
di Malaysia.
Kepentingannya adalah _________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kepentingan lain ialah ________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata sekolah yang berstatus elit ialah sekolah sekolah ternama
2. Peranan pendidikan di negara kita ialah (peranan 1)...
Seterusnya , (peranan 2)...
92

Peranan yang ketiga ialah (peranan 3)...
3. Pada pendapat saya, pendekatan kaunseling dapat mengurangkan masalah

disipilin disekolah dengan cara (cara 1)..
..
Seterusnya ,(cara 2) .
93

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang cara-cara
melahirkan masyarakat berbudi bahasa dan kesan terhakisnya amalan berbudi bahasa
dalam masyarakat. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Sejak zaman-berzaman, generasi tua terasuh dengan budaya dan adat sopan yang
menitikberatkan nilai-nilai budi dalam setiap perbuatan dan perbualan. Mereka sentiasa
meletakkan budi bahasa sebagai pelengkap kehidupan berhemah. Budi bahasa lazimnya
merujuk kepada tutur kata, kelakuan dan sopan santun yang meliputi akhlak mulia. Untuk
menyuburkan amalan yang mulia ini, kerajaan melancarkan Kempen Budi Bahasa dan Nilai
Murni. Justeru, kesedaran sivik masyarakat umum mestilah ditingkatkan oleh semua pihak
untuk melahirkan warganegara yang berhemah tinggi.
Sementara itu, amalan berterima kasih hendaklah disuburkan semula. Alangkah eloknya
tradisi masyarakat silam ini diamalkan secara menyeluruh di mana-mana sahaja pada setiap
masa. Dalam kehidupan bermasyarakat, nilai kerjasama dan tolong-menolong tidak boleh
diabaikan. Amalan ini akan menyemai perasaan hormat-menghormati di samping
mengeratkan hubungan sesama anggota masyarakat. Antara amalan harian yang perlu kita
lakukan untuk mengembalikan warisan silam itu termasuklah budaya berbahasa yang sopan
dan berakhlak mulia.
Ibu bapa bertanggungjawab dalam mendidik dan membentuk sahsiah anak-anak supaya
membesar dengan akhlak yang terpuji. Cabarannya hebat kerana ibu bapa kini terhimpit oleh
tuntutan kerjaya masing-masing. Pada peringkat sekolah pula, guru-guru perlu mendidik
murid mereka supaya berbudi bahasa dan mengamalkan nilai-nilai murni kerana banyak
masa murid dihabiskan di sekolah. Satu langkah drastik yang dilakukan oleh pihak
Kementerian Pelajaran Malaysia adalah dengan memperkenalkan mata pelajaran Pendidikan
Sivik dan Kewarganegaraan. Oleh sebab itu, amalan berbudi bahasa wajib kita laksanakan
baik di sekolah atau di rumah. Malahan amalan ini perlu dihayati dan diamalkan oleh seluruh
rakyat. Dengan perkataan lain, setiap orang bertanggungjawab dalam mengekalkan nilai budi
bahasa itu.
Jika hal ini dapat diwujudkan, maka usaha untuk mencapai taraf negara maju menjelang
2020 akan terhasil kerana nialai-nilai murni merupakan satu daripada ukuran kemajuan
bangsa dan negara. Budi bahasa dan amalan murni tidak dapat bercambah tanpa usaha
untuk memupuknya. Rakyat dan kerajaan mesti berusaha bersama-sama untuk mewujudkan
masyarakat yang berhemah dan berbudi bahasa. Untuk tujuan itu, kita perlu ingat
mengingatkan supaya amalan murni yang kian terhakis itu menjadi amalan pada setiap masa.
Kempen Budi Bahasa dan Nilai Murni merupakan kemuncak tindakan kerajaan untuk
menerapkan amalan mulia ini dalam fikiran, perilaku dan hati budi warganegara Malaysia
dalam pelbagai lapisan masyarakat. Kempen ini diharapkan dapat meneguhkan keperibadian
dan mempamerkan jati diri dan imej rakyat Malaysia yang positif kepada masyarakat
antarabangsa.
(Dipetik dan diubahsuaikan daripada
Fokus Pengarang
Dewan Siswa, April 2005)
94

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata ukuran kemajuan.
[ 2 markah ]
(ii) Mengapakah kerajaan melancarkan Kempen Budi Bahasa dan Nilai Murni. [ 3 markah ]
(iii) Pada pandangan anda, jelaskan faktor-faktor yang menentukan kejayaan kempen
tersebut.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan
membincangkan
______
FOKUS
1
(KATA
KUNCI
2.
WAJIB
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
PERENGGAN ISI TERSIRAT
________FOKUS 2____________
Selain itu, _________T2_______________.
4.
ialah
_______________T1_______________.
PERENGGAN PENUTUP
______________KESAN______________.
95
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Cara-caranya adalah ___________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Cara lain ialah _______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesannya ialah ________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.
96

1. Maksud rangkai kata ukuran kemajuan ialah diambil kira dalam menentukan
tahap pembangunan negara.
2. Kerajaan melancarkan Kempen Budi Bahasa dan Nilai Murni adalah untuk
(sebab1)
Seterusnya, (sebab 2)
..
Sebab yang ketiga ialah (sebab 3)..
3. Pada pendapat saya, faktor-faktor yang menentukan kejayaan kempen tersebut

adalah (faktor 1)
..
Seterusnya, (faktor 2)
Selain itu, (faktor 3)

..........................
Faktor terakhir ialah (faktor 4)
97

Baca petikan di bawah dengan teliti dan kemudian buat satu rumusan tentang faedahfaedah hidup berjiran dan cara-cara memupuk semangat kejiranan. Panjang
Kemakmuran sesebuah negara amat bergantung pada kemantapan dan
keutuhan hubungan dalam setiap lapisan masyarakat. Hubungan yang erat antara jiran
dalam masyarakat merupakan ciri masyarakat yang berkualiti. Semangat kejiranan
dapat memainkan peranan yang amat penting dalam menjana kehidupan setempat yang
aman dan harmoni.
Jiran ialah orang yang tinggal paling hampir dengan tempat kediaman kita.
Segala perkara yang berlaku pada diri kita terlebih dahulu diketahui oleh jiran. Oleh itu,
jiran merupakan orang yang paling mudah memberikan pertolongan pada saat kita
ditimpa bencana. Pertolongan seperti inilah yang amat diperlukan pada masa
kecemasan sementara menunggu bantuan pihak berwajid atau sanak-saudara. Jiran
yang berbeza latar belakang pekerjaan, pendidikan, agama dan budaya akan
memberikan manfaat yang besar kepada kita. Hal ini kerana mereka memiliki
pengetahuan dan kemahiran yang boleh kita kongsi bersama-sama. Di samping itu, jiran
yang sepakat dan bersatu padu mampu menjamin keselamatan setempat daripada
sebarang ancaman seperti kecurian, penyalahgunaan dadah dan budaya samseng.
Segala perkara yang mencemarkan keharmonian dan kesejahteraan masyarakat
dapat dicegah dengan semangat kerjasama dan keprihatinan sesama jiran. Gejala
sosial seperti khalwat, penderaan kanak-kanak dan kes-kes jenayah dapat dibendung
jika jiran memainkan peranan dan mengambil inisiatif melaporkan kepada pihak
berkuasa. Kita perlu bertindak sekalipun gejala tersebut tidak menimpa ahli keluarga
sendiri. Setiap ahli masyarakat seharusnya beringat sebelum terjadi sesuatu yang buruk
bak kata pepatah, sediakan payung sebelum hujan. Jiran yang hidup dalam suasana
bekerjasama dan mengambil berat antara satu sama lain sudah semestinya dapat
menjana program yang menyumbang kebajikan kepada masyarakat setempat. Rahsia
kejayaan program ini terletak pada persepakatan dan persefahaman yang mantap
sesama jiran.
Perpaduan ialah kunci kemakmuran dan kesejahteraan negara. Tanpa
perpaduan, negara akan berada dalam keadaan kucar-kacir dan masyarakat tidak lagi
dapat hidup dalam keadaan aman dan damai. Perpaduan dapat dilahirkan melalui
hubungan baik sesama jiran. Jiran yang baik ialah jiran yang berjaya memupuk
semangat toleransi, saling mempercayai dan mengamalkan perkongsian pintar sesama
mereka. Sekiranya hal ini diabaikan, maka lambat-laun akan tercetuslah bibit-bibit
permusuhan yang akhirnya membawa kepada perbalahan dan perpecahan.
98
Kesimpulannya, jelaslah kepada kita betapa penting dan besarnya peranan jiran
dalam menentukan kemakmuran dan kesejahteraan sesebuah negara. Hanya negara
yang makmur dan sejahtera sahaja yang akan dapat meneruskan agenda
pembangunan yang lebih gemilang pada masa akan datang.
(Dipetik dan diubahsuaikan daripada Kejiranan,
Cara Kekalkan Hubungan Baik, oleh Ahmad
Tarmizi Zakaria, Utusan Malaysia, Jun 2003)
anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata menjamin keselamatan setempat.
[ 2 markah ]
(ii) Nyatakan kepentingan perpaduan dalam hidup berjiran.
[ 3 markah ]
(iii) Semangat kejiranan semakin hari semakin luntur.

Pada pendapat anda, mengapakah keadaan ini berlaku?
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan membincangkan ___________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
______________KESAN______________.
99
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Faedah-faedahnya adalah _______________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Faedah lain ialah ____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Cara-caranya ialah _____________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
100
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata menjamin keselamatan setempat ialah mengambil
langkah-langkah awal sebelum sesuatu yang buruk berlaku.
2. Kepentingan perpaduan dalam hidup berjiran ialah (kepentingan 1)

..
Seterusnya (kepentingan 2)..
Kepentingan yang ketiga ialah (kepentingan 3)
3. Pada pendapat saya, semangat kejiranan semakin luntur adalah disebabkan

ialah (sebab 1).
...
..
Selain itu, (sebab 3) ........................................................................................
Sebab yang terakhir ialah.(sebab 4)
101

Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang faedah
penubuhan badan khas bagi membantu pesakit kronik dan sebab-sebab
penubuhannya. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Dari masa ke masa kita dihadapkan dengan kes-kes pesakit kronik yang merayu simpati
orang ramai supaya memberikan bantuan kewangan bagi membolehkan mereka
mendapatkan rawatan segera. Kita berbangga kerana ramai dermawan yang sanggup
memberikan sumbangan kemanusiaan seumpama ini. Namun begitu, cara ini bukanlah
langkah yang terbaik dalam kalangan masyarakat penyayang. Hal ini demikian kerana
pesakit-pesakit kronik yang memerlukan rawatan segera terpaksa meminta bantuan daripada
individu atau dermawan tertentu. Golongan pesakit kronik ini juga biasanya berusaha untuk
mendapatkan bantuan daripada orang ramai melalui media elektronik atau media cetak.
Kita percaya bahawa adalah lebih wajar diwujudkan badan khas untuk membolehkan
pesakit-pesakit kronik mendapat bantuan kewangan. Badan khas ini juga dapat membiayai
rawatan segera supaya mereka tidak perlu membuat rayuan kepada orang ramai. Di samping
itu, orang ramai atau badan-badan yang ingin menderma dapat menyalurkan sumbangan
secara sistematik kepada badan berkenaan supaya dapat disampaikan kepada pesakit kronik
yang memerlukan bantuan. Kita percaya bahawa dengan cara ini, bantuan akan dapat
disalurkan secara lebih tersusun, terhormat dan telus. Pesakit kronik pula tidak perlu
memainkan sentimen simpati orang ramai melalui media. Dengan cara ini, Gagasan
Masyarakat Penyayang akan dapat dilihat lebih adil, proaktif dan komprehensif. Semua
penghidap penyakit kronik akan memperoleh manfaat dan bukan hanya pesakit kronik yang
mempunyai kedudukan tertentu sahaja. Namun begitu, orang ramai yang ingin
menyumbangkan derma secara langsung kepada individu tertentu masih boleh berbuat
demikian. Sumbangan mereka ini haruslah digalakkan. Langkah mereka akan mengurangkan
beban badan yang dicadangkan supaya badan ini dapat menumpukan perhatian kepada
golongan yang tidak berupaya untuk mendapat bantuan daripada pihak lain.
Dalam pada itu, kita sedar bahawa telah wujud banyak badan kebajikan dan badan
amal, baik yang ditubuhkan oleh kerajaan mahupun yang ditubuhkan orang ramai. Kita harus
bersyukur kerana badan-badan ini telah banyak memberikan sumbangan kepada kebajikan
rakyat di negara ini. Namun begitu, jika ada dasar penyelarasan yang lebih berkesan, kita
percaya lebih banyak anggota masyarakat yang memerlukan bantuan akan dapat membantu
semua orang yang memerlukan bantuan tersebut. Kita berharap agar penyelarasan yang
102
berkesan akan mampu memberikan manfaat kepada golongan yang berkenaan seluasluasnya.
Penubuhan badan ini dapat menentukan keperluan bantuan sebenar pesakit dari segi
jenis, kos dan tempat rawatan. Secara tidak langsung, badan ini dapat memastikan bahawa
wang yang disumbangkan itu dimanfaatkan sepenuhnya. Sesungguhnya, kewujudan
masyarakat penyayang yang mampu melindungi kebajikan anggotanya yang daif merupakan
salah satu ciri penting sesebuah negara penyayang.
(Diubahsuaikan daripada rencana pengarang
Utusan Malaysia: Badan Bantu Pesakit Kronik, 30 Julai 2002)
Soaalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata melindungi kebajikan anggotanya yang daif. [ 2 markah ]
(ii) Bagaimanakah pesakit kronik memperoleh sumber kewangan untuk membiayai kos
perubatan mereka?
markah ]
[3
(iii) Pada pendapat anda, bagaimanakah cara-cara untuk mengelakkan berlakunya penyakit
kronik dalam kalangan masyarakat moden pada hari ini?
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan membincangkan _______________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
103
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Faedahnya adalah _____________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Faedah lain ialah ____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Sebab-sebabnya ialah __________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
104
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata melindungi kebajikan anggotanya ialah menjaga
kepentingan ahli masyarakat.
2. Pesakit kronik memperoleh sumber kewangan untuk membiayai kos perubatan

mereka dengan cara (cara 1)
..
Seterusnya ,(cara 2)..
Sifat yang ketiga ialah (cara 3)
3. Pada pendapat saya, cara-cara untuk mengelakkan berlakunya penyakit kronik

dalam kalangan masyarakat moden pada hari ini ialah (cara 1)
..
Seterusnya, (cara 2) ..
Selain itu,(cara 3)
.............................................................................................
..
Cara yang terakhir ialah (aktiviti 4) .
105
RUMUSAN 9 : 30 MARKAH
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang usaha-usaha
meningkatkan tahap kesihatan masyarakat dan peranan guru memastikan kesihatan
murid terjamin. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Majoriti rakyat negara ini dikatakan tidak mengambil berat terhadap keadaan kesihatan
mereka. Corak hidup mereka yang mendiami kawasan bandar seperti Lembah Klang, Johor
Bahru, Pulau Pinang, Ipoh, dan Seremban lebih menjurus kepada keadaan yang boleh
menjejaskan kesihatan. Oleh itu, tidak menghairankan negara kita menduduki tempat teratas
bagi rantau Asia Tenggara yang mempunyai rakyat yang mengalami obesiti, iaitu keadaan
kegemukan yang boleh membawa kepada pelbagai masalah kesihatan. Angka Kementerian
Kesihatan menunjukkan sehingga 60 peratus daripada keseluruhan rakyat negara ini didapati
gemuk, iaitu 30 peratus obes dan 30 peratus lagi mempunyai berat badan berlebihan. Malah,
Kementerian Kesihatan menganggarkan sehingga 1.7 juta daripada keseluruhan rakyat
Malaysia yang berumur 18 tahun ke atas mengalami keadaan obesiti.
Bahkan pemantauan mendapati masalah obesiti ini turut membabitkan golongan kanakkanak lelaki seawal usia tujuh tahun dan semakin banyak dialami remaja dalam lingkungan
umur antara 13 hingga 17 tahun. Keadaan ini sepatutnya sudah mencemaskan kebanyakan
daripada kita untuk berusaha mengamalkan corak hidup yang lebih sihat supaya tidak
berterusan dilanda penyakit khususnya kencing manis dan darah tinggi yang boleh membawa
kepada sakit jantung dan serangan angin ahmar, selain buah pinggang. Masalah ini perlu
dibantu dengan keazaman yang kuat dalam kalangan rakyat untuk menangani masalah
berkaitan kesihatan, selain kempen yang dijalankan oleh pihak berkuasa, khususnya
Kementerian Kesihatan untuk menggalakkan rakyat mengamalkan cara hidup yang lebih
sihat. Dikatakan juga 20,000 rakyat negara ini mengalami kegagalan ginjal dan jumlah ini
dijangka meningkat pada masa akan datang. Oleh itu, tidak menghairankan apabila jumlah
rakyat yang memerlukan pemulihan darah melalui proses dialisis semakin meningkat.
Selain itu, masyarakat perlu lebih prihatin terhadap kesihatan dengan makan makanan
yang tidak memudaratkan badan dan selalu melakukan senaman selama 30 minit setiap hari.
Malah, kita digalakkan mengekalkan berat badan yang ideal dengan bersenam. Seterusnya
kita digalakkan minum air sebanyak 1.5 liter sehari. Kementerian Kesihatan sendiri sejak 1991
106
sudah melakukan pelbagai kempen Cara Hidup Sihat, misalnya untuk menggalakkan rakyat
mengurangkan pengambilan gula kerana gula dikenal pasti sebagai bahan utama yang
membawa kepada masalah kegemukan atau obesiti. Terbaru ialah usaha Kementerian
Pelajaran sekali lagi mengeluarkan pekeliling melarang kantin sekolah menjual makanan yang
dilabel sebagai makanan ringan yang terdapat dengan mudahnya di mana-mana. Antara
makanan yang tidak sihat boleh menjejas minda dan menjadikan mereka kurang bermaya di
dalam kelas ialah pengambilan makanan ringan.
Malah, anak tadika pun terdedah kepada penjaja yang menjual makanan ringan yang
muncul di luar pagar sekolah sewaktu tamat sekolah. Memang diketahui bahawa kebanyakan
daripada makanan ringan sedikit sekali mempunyai khasiat kerana mengandungi kadar gula
tinggi, menggunakan pewarna dan perisa tiruan dan boleh meningkatkan ketagihan hingga
memudaratkan dan boleh pula membawa kepada pelbagai penyakit seperti kerosakan gigi,
buah pinggang serta obesiti. Sikap ibu bapa yang suka membawa anak-anak makan di kedai
makanan segera merupakan bukti tidak keprihatinannya keluarga terhadap kesihatan anakanak. Situasi ini diburukkan dengan sikap masyarakat yang lebih mengutamakan makanan
yang sedap walaupun tahu makanan tersebut tidak berkhasiat. Oleh itu, murid hendaklah
dipastikan makan makanan terbaik untuk kesihatan seperti buah-buahan , sayur-sayuran,
susu segar serta banyak minum air masak.
Rencana Makan Makanan Terbaik untuk Tingkat Kesihatan
Oleh Rejal Arbee, Berita Harian, 21 April 2011)
Soaalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum
anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata meningkatkan ketagihan.
[ 2 markah ]
(ii) Nyatakan tiga amalan yang menyebabkan usaha untuk meningkatkan tahap kesihatan
anak-anak menjadi terhalang.
[ 3 markah ]
(iii) Pada pendapat anda, mengapakah ibu bapa suka membawa anak mereka ke restoran
makanan segera?
Kemukakan empat alasan anda.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan membincangkan ____________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

107
3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Usaha-usahanya adalah _________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Usaha lain ialah _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
108
Peranannya ialah ______________________________________________________

__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata meningkatkan ketagihan ialah menambah keinginan yang
kuat terhadap sesuatu.
2. Tiga amalan yang menyebabkan usaha untuk meningkatkan tahap kesihatan

anak-anak menjadi terhalang ialah (amalan 1)..
..
Seterusnya, (amalan 2)..
..
Amalan yang ketiga ialah (amalan 3)
3. Pada pendapat saya,empat alasan ibu bapa suka membawa anak mereka ke
restoran makanan segera ialah (alasan 1)
..
Seterusnya,(alasan 2) ...
Selain itu,(alasan 3)
........................................................................................
..
Alasan yang terakhir ialah (alasan 4) .
109
RUMUSAN 10 : 30 MARKAH
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang langkah-langkah
mengekang peningkatan inflasi dan kesan inflasi kepada golongan berpendapatan
rendah. Panjangnya rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Pada umumnya inflasi bermakna kenaikan yang berterusan dalam tingkat harga umum.
Harga umum bermaksud harga yang menggambarkan paras harga bagi keseluruhan
barangan dan perkhidmatan yang ada dalam bidang ekonomi pada sesuatu masa tertentu.
Oleh sebab terlalu banyak bilangan barangan yang terdapat pada sesuatu masa, maka amat
sulit untuk mendapatkan semua harga barangan dan perkhidmatan berkenaan. Oleh itu, satu
kaedah telah dibentuk untuk mengukur paras harga umum ini dengan mengambil sebilangan
barangan dan perkhidmatan yang ada dalam bidang ekonomi dan harga tersebut diukur
dengan menggunakan indeks harga.
Oleh itu indeks harga ini dinamakan Indeks Harga Pengguna (IHP) dan bagi Malaysia,
indeks ini dikeluarkan dari semasa ke semasa oleh Jabatan Perangkaan Negara. Kenaikan
harga barangan dan perkhidmatan boleh menyebabkan kehidupan rakyat semakin tertekan.
Situasi ini diburukkan lagi dengan sikap masyarakat yang suka berbelanja berlebihan
menyebabkan peniaga menaikkan barangan sesuka hati. Untuk membendung masalah ini,
masyarakat perlu dididik berbelanja secara berhemat. Akan tetapi tidak mungkin wang dapat
diurus dengan baik jika wang sedia ada tidak mencukupi untuk menyara kehidupan seharian
akibat inflasi yang tinggi. Kuasa membeli semakin menurun. Gaji RM5,000 sebulan pun masih
tidak mencukupi. Maka, ramailah yang akan membuat kerja-kerja sampingan untuk
menambah pendapatan. Kesannya, mereka ini tidak cukup rehat. Tidakkah hal ini akan
memberi kesan negatif terhadap kerja-kerja utama mereka di pejabat. Akibatnya, produktiviti
mereka semakin menurun. Impak besarnya sudah tentu kepada ekonomi negara secara
keseluruhan.
110
Peniaga yang mempunyai kuasa monopoli menjadi penyumbang berlakunya inflasi.

Pengguna tiada kuasa untuk membantah. Oleh itu, diharapkan Akta Persaingan 2010 yang
bakal dikuatkuasakan pada 1 Januari 2012 benar-benar boleh membendung kegiatan yang
tidak sihat ini dalam kalangan peniaga. Kerajaan perlu mengambil tindakan tegas terhadap
peniaga yang suka menyorokkan barang. Mereka inilah antara punca utama inflasi
meningkat. Mereka tidak langsung mempedulikan hak pengguna. Yang mereka pentingkan
kocek mereka dipenuhi dengan wang ringgit. Tidak cukup dengan itu, kerajaan dicadangkan
memperkenalkan semua syiling satu sen di pasaran. Jika penggunaan syiling sudah menjadi
kebiasaan, syiling satu sen akan dinilai tinggi dan dihargai oleh rakyat Malaysia. Kesannya
tekanan inflasi tidak begitu dirasai kerana harga barangan dan perkhidmatan boleh dibayar
dengan nilai serendah satu sen.
Selain itu, kerajaan perlu mengamalkan dasar kewangan yang ketat untuk
mengurangkan pertumbuhan penawaran wang di pasaran. Malah kerajaan sepatutnya
menetapkan kadar faedah pinjaman yang tinggi untuk mengelakkan perbelanjaan yang
banyak melalui pinjaman. Kerajaan juga perlu melakukan pengawalan cukai bagi barangan
termasuk makanan, barang-barang isi rumah, barang-barang elektrik, dan elektronik.
Seterusnya kerajaan meneruskan usaha menggalakkan persaingan yang lebih sihat antara
industri untuk menghasilkan produktiviti yang tinggi, pemodenan teknologi dan daya saing
industri dari segi harga produk. Usaha kerajaan meningkatkan sistem pengangkutan
bertepatan untuk memastikan pengangkutan barangan dan perkhidmatan menjadi cekap dan
efisien. Pembinaan LRT, lebuh raya dan sistem baru kereta api adalah usaha-usaha
mengatasi kesesakan. Dalam konteks industri makanan pula, usaha kerajaan menggalakkan
peningkatan kapasiti pengeluaran diharapkan dapat mengurangkan inflasi.
Inflasi, Monopoli dan Satu sen
Oleh Rohani Shafie, Utusan Malaysia, 26 Mei 2011)
anda sendiri.
(i) Berikan maksud rangkai kata kaedah telah dibentuk.
[ 2 markah ]
(ii) Nyatakan tiga sebab berlakunya inflasi..
[ 3 markah ]
(iii) Pada pendapat anda, mengapakah kerajaan perlu membendung peningkatan inflasi
seberapa segera yang boleh.
Kemukakan empat hujah anda.
[ 4 markah ]
PELAN RUMUSAN
1.
Petikan membincangkan __________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

2.
111
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Langkah-langkahnya adalah ______________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Langkah-langkah lain ialah _____________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
112
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesannya ialah ________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata kaedah telah dibentuk ialah sesuatu cara sudah direka.
2. Tiga sebab berlakunya inflasi ialah (sebab 1)

..
Seterusnya, (sebab2).
..
Sebab yang terakhir ialah (sebab 3)..
3. Pada pendapat saya, empat hujah pihak kerajaan perlu membendung

peningkatan inflasi seberapa segera yang boleh ialah (hujah 1)
..
Seterusnya,(hujah2) ..
..
Selain itu, (hujah 3) ..
..
Hujah yang terakhir ialah (hujah 4) .
113
...
Rumusan 11 : 30 markah
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang peranan
peribahasa Melayu dalam kalangan masyarakat dan usaha-usasa untuk meningkatkan
penggunaannya. Panjang rumusan hendaklah tidak melebihi 120 patah perkataan.
Bahasa yang sopan merujuk kepada penggunaan bahasa yang tertib dan halus. Di
samping itu, bahasa sopan mempunyai nilai hormat, kerendahan hati, kesetiaan dan
berintegriti. Semua bangsa ada perilaku berbahasanya yang tersendiri, termasuklah bangsa
Melayu. Kadangkala bahasa yang sopan dapat diperlihatkan melalui bahasa tubuh,
contohnya mimik muka. Dalam bahasa Melayu, perilaku berbahasa dapat dilihat, antaranya
dalam peribahasa Melayu. Oleh itu penelitian secara deskriptif terhadap perilaku berbahasa
dalam peribahasa Melayu dapat memberikan gambaran yang lengkap dan menyeluruh
tentang fenomena kebahasaan dalam kalangan bangsa Melayu yang mengutamakan
kesopanan dalam berbahasa.
Peribahasa Melayu yang berkait rapat dengan kehidupan dan pemikiran orang
Melayu merupakan ideologi masyarakat Melayu lama. Peribahasa tersebut lahir daripada rasa
dan pengalaman hidup yang ditempuh oleh masyarakat Melayu lama. Kegunaannya adalah
untuk menyampaikan sesuatu nasihat, pengajaran dan teladan dalam bentuk penggunaan
kata-kata kreatif, sesuai dan menarik supaya mudah diinterpretasi dan difahami maksudnya.
Selain itu peribahasa turut menjadi hukum adat dan nasihat moral serta peraturan dalam
mengawal tindak tanduk anggota masyarakatnya.
114
Peribahasa juga berperanan menyampaikan bangsa Melayu tentang kehidupan yang

wujud dalam lingkungan ciptaan geobudaya bangsa itu sendiri. Bangsa menentukan
pemikiran penuturnya. Cara seseorang penutur berfikir dalam bahasanya tergambar menerusi
penggunaan sesuatu perkataan dengan lebih meluas. Peribahasa juga berperanan dalam
memupuk resam, nilai, dan norma serta pemikiran sesuatu bangsa.Dalam peribahasa,
persepsi tentang pendidikan awal kanak-kanak perlu diterapkan ketika kanak-kanak masih
kecil. Hal ini terpancar dalam peribahasa melentur buluh biarlah melalui rebungnya.Selain
itu,peribahasa Melayu juga turut berperanan menyampaikan hasrat bangsa Melayu supaya
mengamalkan perilaku yang sopan sebagai satu elemen moral yang dipentingkan.
Peribahasa Melayu juga berperanan mengungkapkan hal yang berkaitan dengan metafizik,
iaitu elemen fizik dan moral. Elemen itu merangkumi dua aspek alam yang diwakili oleh
manusia itu sendiri, iaitu alam fizikal dan alam kehidupan.
Peribahasa merupakan satu cabang sastera lama yang tak lapuk dek hujan tak lekang
dek panas. Hampir setiap bangsa ada bentuk-bentuk peribahasa tersendiri yang
mencerminkan watak mereka. Peribahasa juga berperanan dalam membentuk kerukunan
hidup dalam sesebuah institusi kekeluargaan, kemasyarakatan dan kenegaraan. Di samping
itu juga, peribahasa dicipta untuk membentuk tingkah laku manusia. Penggunaannya adalah
untuk memberikan tunjuk ajar atau menegur dengan kata-kata yang indah dan tidak
membuatkan orang berkecil hati apabila mendengarnya. Oleh hal yang demikian,
pemahaman terhadap peribahasa Melayu dapat mengarah kepada pemahaman budaya
bangsa Melayu itu sendiri demi menjaga perilaku yang bermaruah.

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata membentuk kerukunan.
[2 markah]
(ii)
Nyatakan ciri-ciri bahasa yang sopan.
[3 markah]
(iii)
Pada pandangan anda, mengapakah peribahasa semakin kurang dihayati oleh

generasi kini?
Berikan tiga sebab
[4 markah]
PELAN RUMUSAN
1.

115
2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Peranannya adalah _____________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Peranan lain ialah ____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
116
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Usaha-usahanya ialah __________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata membentuk kerukunan ialah mewujudkan kesepakatan.
2. Ciri-ciri bahasa yang sopan ialah (ciri 1).
Seterusnya, (ciri2)...
..
Ciri yang terakhir ialah (ciri 3)
3. Pada pendapat saya , tiga sebab peribahasa semakin kurang dihayati oleh
generasi kini ialah (sebab 1).
..
117
..
Sebab yang terakhir ialah (sebab 4) ...
Rumusan 12 : 30 markah
Baca petikan di bawah dengan teliti, kemudian buat satu rumusan tentang tujuan Gagasan
1Malaysia diperkenalkan dan kekangan-kekangan dalam menjayakannya. Panjang
Seperti yang sering ditegaskan oleh Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Tun Razak,
konsep 1Malaysia, bukanlah konsep atau formula baharu.Konsep yang bermatlamatkan
perpaduan nasional juga merupakan wawasan utama pemimpin-pemimpin negara terdahulu
yang telah diterjemahkan dalam pelbagai rupa bentuk sepanjang lebih lima dekad kita
mencapai kemerdekaan.Gagasan ini bukan satu pendekatan yang terpisah daripada dasardasar kerajaan sebelum ini, sebaliknya merupakan pelengkap kepada pendekatan yang sedia
ada untuk mengukuhkan perpaduan bagi menjamin kestabilan ke arah mencapai kemajuan
dan pembangunan yang lebih tinggi bagi rakyat dan negara Malaysia.
Gagasan 1Malaysia bertujuan membentuk pembinaan sebuah negara yang bersatu
padu berasaskan prinsip penerimaan,kesaksamaan, dan perkongsian antara masyarakat
118
berbilang kaum dan agama. Di samping itu, 1Malaysia digagaskan sebagai satu formula yang
menjadi prasyarat bagi memastikan aspirasi negara, iaitu wawasan 2020 tercapai.Begitu juga
dengan identiti kaum-kaum etnik dilenyapkan dan diganti dengan satu identiti nasional yang
sama.Terdapat empat teras utama pembangunan negara iaitu mengurangkan pengangguran
dan menambah peluang pekerjaan, meringankan beban rakyat,membantu sektor swasta
menghadapi krisis dan membina keupayaan masa depan.
Gagasan 1Malaysia tidak sekali-kali menyimpang daripada roh Perlembagaan
Persekutuan sebagai undang-undang negara sama ada secara tersurat atau secara tersirat,
malahan, menjunjung kesemua peruntukan teras seperti yang termaktub dalam
Perlembagaan Malaysia. Konsep 1Malaysia juga bukan satu dasar yang tetap sebaliknya
boleh mengalami evolusi dan menerima input-input baharu dari semasa ke semasa. Dalam
melaksanakan komitmennya terhadap rakyat, kerajaan telah mengutarakan tema Rakyat
Didahulukan,
Pencapaian
Diutamakan
sebagai
sebahagian
daripada
konsep
1Malaysia.Selain menekankan kepentingan perpaduan rakyat Malaysia, kerajaan juga akan
memberikan keutamaan kepada isu-isu yang dianggap penting oleh rakyat.
Sebenarnya, Gagasan 1Malaysia dilaksanakan secara menyeluruh dan konsisten
dalam semua aspek kehidupan rakyat negara ini tanpa membezakan warna kulit, perbezaan
agama dan budaya etnik.Konsep 1Malaysia juga digagaskan bagi membolehkan negara kita
merentasi peringkat antarabangsa memandangkan negara ini mempunyai kelebihan strategik.
Oleh itu, semangat 1Malaysia perlu didukung semua pihak untuk memacu negara ke
peringkat yang lebih tinggi dan menyiapkan negara dalam mengharungi arus pemodenan,
pembangunan, persaingan dan globalisasi dunia. Diharap gagasan ini akan mencapai
matlamat dan hala tuju seperti yang telah ditetapkan.

anda sendiri.
(i)
Berikan maksud rangkai kata menjamin kestabilan.
[ 2 markah ]
(ii)
Nyatakan teras-teras utama dalam pembangunan negara?
[ 3 markah ]
(iii)
Konsep 1Malaysia Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan menekankan peri
pentingnya perpaduan dalam kalangan rakyat Malaysia.
Jelaskan tiga cara yang boleh dijalankan untuk meningkatkan perpaduan antara kaum di
negara ini?
[ 4markah ]
119
PELAN RUMUSAN
1.

2.
___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

3.
________FOKUS 2____________ ialah _______________T1_______________.

Selain itu, _________T2_______________.
4.
PERENGGAN PENUTUP
_____________KESAN______________.
RUMUSAN LENGKAP
di Malaysia.
Tujuannya adalah _____________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Di samping itu, ______________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Tambahan pula, _____________________________________________________________
120
__________________________________________________________________________.
Tujuan lain ialah ____________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Seterusnya, ________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kekangan-kekangannya ialah ____________________________________________
__________________________________________________________________________.
Selain itu, __________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Kesimpulannya,________________________________________________________
haruslah____________________________________________________________________
supaya ____________________________________________________________________.

1. Maksud rangkai kata menjamin kestabilan ialah memastikan kemantapan.
2. Teras-teras utama dalam pembangunan negara ialah (teras 1).
Seterusnya, (teras 2)..

..
Sebab yang terakhir ialah ( teras 3)
121
3. Tiga cara yang boleh dijalankan untuk meningkatkan perpaduan antara kaum di
negara ini ialah (cara 1).
..
Seterusnya, (cara 2) ..
..
Cara yang terakhir ialah (cara 3) .
122

Bab 3 Rumusan

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bab 3 Rumusan

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BAB 3

CIRI-CIRI SEBUAH RUMUSAN YANG BAIK

3. Sebaik-baiknya satu isi disampaikan dalam satu ayat.

PANDUAN MENJAWAB RUMUSAN

1. Lazimnya isi tersurat bermula dalam perenggan yang kedua.

Baca arahan soalan.

Malaysia sebuah negara yang aman dan harmoni

2. Dengan hanya membina tiga perenggan tersebut pelajar sudah mampu

Berikan maksud patah demi patah untuk soalan ceraian (i).

Rangkai kata semakin terhad bermaksud menjadi lebih terbatas

Tiga kesan negatif tindakan kerajaan memajukan industri pelancongan adalah

Penduduk yang tinggal di desa dicadangkan melaksanakan program Inap Desa

Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

Petikan membincangkan ______________ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

PERENGGAN ISI TERSURAT

___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1______________.

Kepentingannya adalah _____________________________________________

PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 1

2. Faktor-faktor pemilihan bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan ialah

RUMUSAN 2 : 30 MARKAH [SPM 2010]

Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

(ii) Pengarang mengemukakan beberapa keburukan pengambilan coklat.

Petikan membincangkan ______ FOKUS 1 (KATA KUNCI WAJIB

PERENGGAN ISI TERSURAT

___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1______________.

ialah______________S5__________. Seterusnya, _________S6____________.

PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 2

Soalan 2 (a ) Pemahaman Petikan Umum

2. Keburukan-keburukan pengambilan coklat ialah ( keburukan 1 )

RUMUSAN 3 : 30 MARKAH [SPM 2009]

Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

Berikan maksud rangkai kata keadaan yang merimaskan.

Pada pendapat anda, apakah punca-punca yang menyebabkan seseorang

PERENGGAN ISI TERSURAT

___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 3

Soalan 2 (a) Pemahaman Petikan Umum

3. Pada pendapat saya, empat punca yang menyebabkan seseorang

RUMUSAN 4 : 30 MARKAH [SPM 2008]

Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

Berikan maksud rangkai kata memberikan impak

Pengarang mengemukakan beberapa bukti yang menunjukkan penglibatan

PERENGGAN ISI TERSURAT

___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

Faedah lain ialah ________________________________________________________

PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 4

Soalan 2 (a ) Pemahaman Petikan Umum

2. Bukti-bukti yang menunjukkan penglibatan Malaysia dalam bidang angkasa

Bukti yang ketiga ialah (Isi 3 )

3. Persediaan-persediaan yang saya lakukan supaya terpilih sebagai calon

RUMUSAN 5 : 30 MARKAH [ SPM 2007 ]

(Dipetik dan diubahsuaikan daripada Realiti

Berdasarkan petikan soalan 1, jawab soalan-soalan yang berikut dengan menggunakan

Berikan maksud rangkai kata sekolah yang berstatus elit.

Apakah peranan pendidikan di negara kita?

PERENGGAN ISI TERSURAT

___________FOKUS 1 _______ adalah _______________S1_______________.

PANDUAN MENJAWAB SOALAN PEMAHAMAN PETIKAN UMUM RUMUSAN 5

2. Peranan pendidikan di negara kita ialah (peranan 1)...

Seterusnya , (peranan 2)...

3. Pada pendapat saya, pendekatan kaunseling dapat mengurangkan masalah

RUMUSAN 6 : 30 MARKAH [ SPM 2006 ]

Soalan 2(a) Pemahaman Petikan Umum

Berikan maksud rangkai kata ukuran kemajuan.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1__.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1__.

ialah________S5. Seterusnya, _S6________.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

FOKUS 2 ialah _T1_________.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

FOKUS 2 ialah _T1_________.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

FOKUS 2 ialah _T1_________.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

FOKUS 2 ialah _T1_________.

_______FOKUS 1 _ adalah _S1___.

FOKUS 2 ialah _T1_________.