Professional Documents
Culture Documents
Kryeredaktore: Anila BASHA Zv/kryeredaktor: Erl MURATI - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@balkanweb.com
Viti XV - Nr.4359
Dje n La Repubblica
Opinioni
EDITORIAL
i Dits
uropa kuron plagt e saj, nxit Uashingtonin t zgjidh krizn dhe krkon masa t reja t sistemit pr t larguar Vijon n faqen 28 frikn...
ebati pr heqjen ose diferencimin e TVSH-s (tatimi mbi vlern e shtuar) mbi librin n interes t konVijon n faqen 29 sumatorit...
Administrata gjyqsore, reagon KLD: Synohet varsi nga ekzekutivi. Misioni i BE: Ligji pr avokatt ka probleme serioze. Notert e huaj: Po gaboni n draftin e ri
N faqet 2-5
U KTHEHEN TE ZOTEVE
AKTORI I HOLLIVUDIT
2- FAQJA E PARE
REFORMA NE DREJTESI
PROJEKTET E QEVERISE
Kompetencat e kancelarit, Rusmali mbron variantin e Alibeajt
celarve, duke e cilsuar kt si nj kontroll q ekzekutivi krkon t vendos mbi gjyqsorin, pikrisht nga marrdhnia mes ministrit t Drejtsis dhe kancelarit, i cili me projektin e ri merr m shum kompetenca dhe funksione. Nuk duhet t lejojm q reforma n drejtsi t shfrytzohet pr t vartsuar Gjyqsorin nga Ekzekutivi, tha Bejleri. Nga ana tjetr, edhe prfaqsuesi i unionit t gjyqtarve, Gerd Hoxha, vlersoi n sugjerimet e tij, se sht shum e rndsishme marrja e mendimit t kryetarit t gjykats pr shtjet organizative. Ai ka propozuar heqjen dhe rregullimin e disa neneve t projektit. Ne mendojm q t hiqet neni 5 i projektligjit. Arsyeja sht se kancelari sht ai person q emrohet dhe shkarkohet nga ministri i Drejtsis dhe ka lidhje direkte me t, duke mbartur n kt mnyr dhe detyrimin pr t informuar ministrin. Nj prcaktim i till sht jo n prputhje me frymn e ligjit, - u shpreh Hoxha. Debatet mes antarve t komisionit t ligjeve kan vijuar n astin kur deputett kan drejtuar pyetje pr prfaqsuesit e gjyqtarve. Rusmali i ka cilsuar jasht tems pyetjet q ka br deputeti i LSI-s, Braho dhe kjo solli reagimin e deputetve t opozits.
Gjyqtart krkuan q ligji t paktn t miratohet me 3/ 5, pra me 84 vota dhe t mos konsiderohet nj ligj i thjesht.
Manjola Bejleri: N radh t par i shrbejm reforms n drejtsi edhe shqyrtimit t ktij projektligji m pas dhe pr ato q ne e mojm t arsyeshme q duhet ti bjm, ne i bjm. Po vazhdoj me shpjegimet... Rusmali: Kjo sht e papame fare. Bejleri: (Pasi mbaron argumentet pr krkesn pr pezullim). Faleminderit zoti Rusmali. Nse kam vmendjen tuaj, un po vazhdoj. Rusmali: Pr ju, unw jam zoti kryetar i komisionit. Bejleri: Zoti kryetar i komisionit Spartak Braho (bn pyetje) Kjo rregullorja n baz dhe n zbatim t kujt ligji ka dal? Rusmali e ndrpret Bejlerin: Pyetja nuk ka lidhje me rendin e dits? Braho-Rusmalit: Ti sje n vete fare more? Rusmali: Zoti Braho, ftojeni zonjn prkatse dhe pyeteni far t doni ju. N mbledhjen e komisionit ka rend dite. Braho: Ti po merr pozitn e censuruesit t pyetjeve. (Aldo Bumi drejton pyetje, Rusmali e lejon) Fino-Rusmalit: Je duke vendosur dy standarde. Xhafaj: Ju jeni vetm nj moderator i thjesht dhe asgj tjetr. Ne deri tani kemi pasur nj frym t mir n komision, por fryma konfliktuale me t ciln ju po drejtoni sot, nuk i shrben puns s komisionit. Nuk mendoj se kshtu do t kemi nj marrdhnie konsensuale.
OPOZIT A OPOZITA Nnkryetari i komisionit, Xhafaj ka paralajmruar se kjo frym konfliktuale do t sjell edhe prishjen e marrdhnieve konsensuale n komision. Gjyqtart krkuan q ligji t paktn t miratohet me 3/5, pra me 84 vota dhe t mos konsiderohet nj ligj i thjesht.
pozita mendon se pro jektligji i propozuar nga qeveria pr administratn gjyqsore nuk je p kontributin e pritshm n funksion t forcimit t pavarsis s pushtetit gjyqsor, prkundrazi n kt aspekt ka shum elemente q shkojn n t kundrt. Relatori i ktij projekti, deputeti socialist Besnik Dervishi, u shpreh dje n mbledhjen e komisionit t ligjeve, se projekti pavarsisht prpjekjeve t bra, nuk ar rin q npr mjet zgjidhjeve t dhna ta bj sistemin e shrbimit t adminis-
EDISUD Spa, REDAKSIA: Redaktor i Politiks: Erl Murati, Redaktor i Suplementeve: Rezarta Delisula, Redaktor i Specialeve: Artan Hoxha, Redaktor i Rretheve: Trndafile VISHA, Kultura: Admirina PEI, Ndrkombtare: Elira anga, Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Prgjegjse e Financs: Lindita DODE, Shprndarja: Oltiana Hoxhallari, Cel 0682090378, Marketingu: Ilda ISUFI, Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzins s Autotraktorve, Tiran - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiran, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@balkanweb.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR n Konica color
FAQJA E PARE - 3
ENKELEJD ALIBEAJ Nuk ka asnj lloj lidhje shkaksore, t largt me cenimin e pavarsis s sistemit gjyqsor. Gjyqtart do t jen gjyqtar dhe do t vazhdojn punn e tyre, t japin drejtsi, ta pandikuar n asnj lloj mnyre nga administrata. Tani do ken dhe ndihmsit e tyre q do tu shrbejn, t cilt do t jen t mirpaguar. KRESHNIK SP AHIU SPAHIU Takimi ishte konsultativ, nj tryez e rrumbullakt e vet antarve t Kshillit t Lart t Drejtsis pr t diskutuar dhe pr tu prgatitur pr nj qndrim juridik t konsoliduar dhe unik n lidhje me krkesn q ka adresuar komisioni i ligjeve n adres t KLD-s, pr t dhn nj opinion pr projektligjin.
A
KUNDRSHTIMET E ANT ARVE ANTARVE T KLD DHE KR YEGJYQ TARVE KRYEGJYQ YEGJYQT ARMANDO SUBASHI, antar i KLD-s Fakti q ky projekt i ka dhn kompetencn ministrit t prcaktoj me urdhr strukturn dhe organikn e gjykats, un do t isha i mendimit q struktura e gjykats t prcaktohej nga vet ligji. Pra, vet ligji duhet t prcaktoj sektort baz q duhet t funksionojn n nj gjykat. Ajo q na shqetson t gjithve ne si gjyqtarve, jan nenet 4, 5 dhe 6 t projektligjit, aty ku pikrisht ky ligj merr prsipr t prcaktoj n mnyr tangente disa kompetenca .
ALTINA XHOXHAJ, antare e KLD-s T neni 6 te kancelari i gjykats, shikoj q kancelarit i jan dhn kompetenca, kur n ligjin pr organizimin e pushtetit gjyqsor jan t prcaktuara detyrat q kryen kancelari, sht neni 38 n mos gaboj. Dhe nuk thuhet n kt ligj, q do t dal nj akt tjetr ligjor apo nnligjor q tia shtoj kto kompetenca . ALBERT MEE, kryetar i Gjykats s Tirans Nse kancelari i gjykats nuk zbaton nj nga urdhrat q kryetari ka nxjerr n kompetencat q i njeh neni 18 i ligjit pr organizimin e pushtetit gjyqsor, do ti drejtohet ministrit? Nse ktu, kryetart e gjykatave dhe Kshilli i Lart i Drejtsis ndajn t njjtin mendim, si thuhet n nenin 5 t projekt-rregullores, personalisht mendoj se duhet t ket nj rregullim ndryshe. Ndoshta ligjvnsi duhet t prcaktoj dhe nga se do t niset ministri i Drejtsis pr t prcaktuar strukturn dhe organikn . ARTUR MALAJ, kryetar i Gjykats s Vlors Kemi t bjm me nj ligj q n disa nene t tij shkel rnd pavarsin e gjyqsorit. Neni 1 i projektit, ku jepen qllimet e ligjit, thot kushtet e pranimit n pun, procedurat, mnyra e fillimit dhe mbarimit. Po ta shikojm ligjin nen pr nen, do t kuptojm q asgjkund n kt ligj nuk gjendet sesi rekrutohen, cilat jan mnyrat e ngjitjes n karrier, e me radh .
ntart e Kshillit t Lart t Drejt sis dhe kryetart e gjykatave kan kundrshtuar ashpr projektligjin pr administ r a t n g j y q s o r e. G j a t mbledhjes s djeshme t KLD-s, q zgjati jo m pak se tre or, ministri i Drejtsis, Enkelejd Alibeaj u prball me kritika t shumta pr projektligjin q po diskutohet n komisionin e ligjeve. Sipas a n t a r ve t K L D - s , k r ye g j y q t a r ve, p ro j e k tligji pr organizimin dhe funksionimin e administrats gjyqsore cenon haptazi pavarsin e pushtetit gjyqsor dhe ndikon n funksionimin e p u n s s p rd i t s h m e t g j y k a tave. P r o j e k t l i g j i , theksuan kryegjyqtart, i j e p s h u m ko m p e t e n c a ministrit, t cilat duhet t rregullohen me ligj dhe jo urdhra, si dhe zbeh punn e tyre. Alibeaj tha se projektligji nuk flet pr varsi t administrats, ai flet pr statusin e administrats. P r a f r o t re o r , antart e KLD-s kritikuan ashpr projektligjin e qeveris pr administratn gjyqsore. N mbledhjen e djeshme konsultative mori pjes dhe ministri i Drejtsis, Enkelejd Alibeaj n cilsin e antarit t KLD-s, por u g j e n d i ve t m p r b a l l kundrshtimeve t shumta pr projektligjin. Antart e KLD-s than se ky projektligj i jep shum kompetenca ministrit, kancelarit t gjykats, q sht n varsi direkte t tij, si dhe
R EK OMANDIMET EKOMANDIMET
pika tre, thuhet se struktura dhe organika e administrats gjyqsore pr do gjykat t shkalls s par dhe apelit, prcaktohet me urdhr t ministrit. Antari i KLD-s, Ar mando Subashi, tha se struktura dhe organika e gjyqsorit duhet t prcaktohet nga vet ligji dhe jo me urdhr t ministrit, pr shkak se preket pavarsia e gjyqsorit. ndrsa kryetari i Gjykats s Tirans, Albert Mea, duke komentuar kto tre nene krkoi kufizimin e kompet e n c ave t m i n i s t r i t t Drejtsis. Pas prplasjes s mendimeve, debateve t shumta, kundrshtimeve q u vun re n mbledhjen e KLD-s, nnkryetari i institucionit m t lart t drejtsis n vend, Kreshnik Spahiu, tha se brenda shtat ditve do t prgatitet nj relacion i prgjithshm juridik me t gjitha rezervat pr projektligjin. Sipas Spahiut, relacioni do ti paraqitet komisionit t ligjeve, i cili po diskuton projektligjin e shumdiskutuar dhe kontestuar pr administratn gjyqsore.
mnjanon krert e gjykatave. Kta t fundit than se projektligji, duke mnjanuar kreun e Gjykats nga shum funksione, cenon integritetin dhe punn e g j y q t a r ve . S i p a s kryegjyqtarve, tre nene
t projektligjit, e konkretisht 4, 5 dhe 6, q kan t bjn me kompetencat e m i n i s t r i t , k r ye t a r i t t gjykats dhe kancelarit, prekin pavarsin e sistemit gjyqsor. Konkretisht, n nenin 4 t projektligjit,
4- POLITIKE
REFORMA NE DREJTESI
PROJEKTET E QEVERISE
Reforma kontestohet nga grupet e interesit
kaq vitesh eksperience. N t gjitha rastet, duhet nj numr i strukturuar zyrash noteriale. Por duhet t jet gjithmon e qart q mundsia e ushtrimit t profesionit mbetet nn rregullat e nj procesi fiks, t qart dhe transparent.
I ashtuquajturi liberalizim, q parashikohet n projektligj, do t shkatrroj profesionin noterial, - citohet m tej letra e kreut t Bashkimit Ndrkombtar t Noterve. Presidentja e Dhoms Kombtare t Noterve, Mimoza
Sadushaj, ka dorzuar pran Ministris s Drejtsis nj material t bollshm me kritika pr ligjin. Edhe ajo ankohet pr kohn e pakt t ln n dispozicion t dhomave pr t marr nj vendim unik mbi projektligjin e qeveris. Sipas saj, ndryshimet e disa neneve, jan premisa t sigurta pr rritjen e nivelit t abuzimit n ushtrimin e autoritetit publik nga notert. E thn shkurt, krijohen kushte t favorshme pr rritjen e nivelit t korrupsionit n kt shrbim. Notert shqiptar kritikojn; heqjen e kritereve t licencimit t noterve; heqjen e kufizimit t numrit t noterve q do t komprometoj rregullat e profesionit; heqjen e rregullave q garantojn transparence n provim t noterve t rinj si dhe prqendrimin e ktij procesi te ministri; lejimin e nj numri t pakufizuar njerzish q plotsojn pak kritere pr t ushtruar kt profesion. Pasi dhoma e noterve e quan projektin t pastudiuar, krkon nga ministria q t merren parasysh propozimet e tyre. Materialin e paraqitur, projektligjin, e konsiderojm nj draft pune ende t paformatuar dhe t paplot e jo t gatshm pr nj diskutim prfundimtar dhe t detajuar. Besojm se materiali nuk ka kaluar ende n duar e prpunim serioz t specialistve t ministris suaj, bhet e ditur n korrespondencn e ksaj dhome me Ministrin e Drejtsis, e cila daton n gusht t 2008.
POLITIKE - 5
Avokatia n Republikn e Shqipris sht profesion i lire i pavarur, i vetrregulluar dhe i vetdrejtuar
Shum nga formulimet e prdorura n draft-amendamentet nuk jan t qarta dhe sht e vshtir t kuptohen
n nj zbatim t vshtir t tij. Shum nga kto formulimet mund t prmirsohen pr mes nj rishikimi t draftit dhe pr kt arsye japim komentet tona t detajuara, - citohet letra e shefit t Euraliusit n Shqipri, Roland Miklau, e cila i sht drguar pr dijeni dhe ministrit t Drejtsis, Alibeaj. N paragrafin pasardhs, ky mision nuk bn ndonj koment pr liberalizimin e mimit t marrjes s licencs s avokatit, prej 100 leksh. Ndrsa m posht bn t ditur se sht e nevojshme q Dhoma e Avokaturs duhet t gjej financime t mjaftueshme q t paguaj strukturat e saj. Komentet e Euraliusit pr kto ndryshime jan t shumta, nj pjes jan marr parasysh nga ministri Alibeaj. Por nuk mund t thuhet kshtu specifikisht pr nenin 8, i cili prmban ndryshimet e nenit 39 t ligjit paraardhs, miratuar n 2003. N kt nen Alibeaj parashikon ngritjen e Komisionit t Verifikimit t Ankesave menjher pas dorzimit t ankesave dhe krkesave ndaj nj avokati t caktuar, Euralius thekson se krijimi i KVA-s rast pas rasti mund t krijoj probleme praktike. S pari, mund t ket implikime pr njanshmri t antarve t KVA-s.
S dyti, drafti nuk garanton nj faze se kur KVA-ja ad-hoc duhet t ngrihet, q duhet t lidhet disi ne kohn e fillimit t procesit disiplinor. M tej Euralius saktson se besojm se KVA-ja nuk duhet t krijohet rast pas rasti (q i bn procedimet t vshtira dhe ngre dyshimet pr nj prbrje arbitrare, edhe nse ngrihet nga shum veta), por jo pr nj periudh kohore t paktn njvjeare, m mire do t ishte tre apo katr, sepse kjo do ti lejonte antart e tij t marrin eksperience dhe mund t mnjanoj praktika t papajtueshme.
NJOFTIM
Njoftohen t gjith asistent-avokatt dhe juristt e interesuar se provimi i kualifikimit pr avokat do t zhvillohet m dat 1.11.2008.
Menyra e organizimit te provimit dhe vendi ku do te zhvillohet, do tju behet e ditur ne momentin e rregjistrimit . Rregjistrimi i kandidateve fillon nga data 1.10.2008 deri me date 27.10.2008. Pas kesaj date mbyllen procedurat e rregjistrimit. DHOMA KOMBETARE Rruga Murat Toptani,Qendra e Biznesit EUROCOL,Tirane.Tel 04251876
6 - POLITIKE
GJERMANI Berisha niset drejt Gjermanis m 8 tetor. Kt e bri t ditur dje, vet zyra e shtypit e Kshillit t Ministrave, q njoftoi se vizita bhet me ftes t kancelares Merkel, me t ciln do t zhvilloj nj takim t rndsishm.
kt detyrim. I ftoj kryetart e komunave t inform o j n m i n i s t r i t p rkatse dhe kryeministrin pr t gjitha rastet kur
nuk shlyejn detyrimin ligjor, n mnyr q kjo anomali t mar r fund. Jan rreth 600 licenca pr m i n i e r at d h e q i n d r a t
tjera pr pyjet e pasuri t tjera, dhe nuk kemi ndonj rast q ata t ken ndrtuar nj kopsht apo shkoll pr komunitetin, u shpreh dje kryeministri n mbledhjen e qeveris. Sipas tij, situata sht shqetsuese, se pse kompanit edhe pse ushtrojn e prfitojn nga aktiviteti, nuk i ndihmojn zonat pr tu zhvilluar. Ai krkoi menjher ang azhimin e ministrive prkatse pr ta ndryshuar situatn e krijuar deri m tani.
REPUBLIKA E SHQIPERISE
MINISTRIA E DREJTSIS
DREJTORIA E PRGJITHSHME E BURGJEVE DREJTORIA E BURIMEVE NJEREZORE, FINANCES DHE SHERBIMEVE
Adresa: Rr: Abdi Toptani (prane Torre Drin) Tel: 00 355 4 271437 Fax: 00 355 4 22 82 92 e-mail: dpbsh@albaniaonline.net
POLITIKE - 7
FUSHA TA FUSHAT Muajt e fundit t vitit 2008 jan cilsuar nga PS-ja si muajt e paraprgatitjeve t bazs s partis pr fillimin e fushats elektorale. Gjithka do t nis me vendosjen e nj marrdhnie t ngusht me elektoratin dhe zgjedhsit n prgjithsi, pr t kaluar n fillim t vitit n pikn m t vshtir, at t hartimit t listave t kandidatve pr deputet.
rreth nj vit e ca. Ai do t marr sot nj mendim t antarve t kryesis s PSs pr t kaluar pas disa ditsh edhe n Asamblen Kombtare dhe pr tju paraqitur srish qytetarve shqiptar dhe elektoratit t PS-s pr sugjerime t mtejshme. Nj dit m
par, koordinatori pr programin n PS, deputeti Arben Malaj sqaroi se ky do t jet nj pro g ram pune i menjhershm, dhe jo thjesht nj program elektoral. Kjo sht e imponuar nga sfidat q ka vendi, e para dhe e dyta, nga modeli negative q u krijua me
ardhjen n pushtet t PDs, e cila edhe pr shkak t fokusimit n nj program elektoral, krijoi vonesa t menjhershme n ekonomin shqiptare, - sqaroi Malaj, gjat nj interviste televizive. Sipas tij, fokusimet e njerzve, t cilt ndiejn nga afr impa-
ktet e keqqeverisjes do t jen t prfshira n at q PS-ja do t programoj pr prmirsimin e mirqeverisjes s vendit. Malaj ka br t ditur se pr kt projekt-program sht marr edhe mendimi i mjaft figurave t njohura t politiks ndrkombtare. Ai
kujton se zv/presidenti i Komisionit Evropian ka thn se sht hera e par q nj parti opozitare krijon kontakte t drejtprdrejta me BE-n. T vlefshme pr t prgatitur kt projektprogram jan edhe takimet me ish-kryeministrin francez, Michel Rocard, apo takimet n Itali me dy ishkryeministrat italian, Amato dhe DAlema, kontaktet e drejtprdrejta me disa qendra krkimore shkencore n qendrat evropiane, t cilat sipas Malajt krijojn mundsin q programi i PS-s t mos jet thjesht nj program elektoral. Ndrkaq, n mbledhjen e sotme do t diskutohet n prgjithsi pr materialet, mbi bazn e t cilave do t fillohet prgatitja pr fushatn elektorale. Nj pjes tjetr q pritet t diskutohet sht edhe kalendari i takimeve t kreut t PS-s, Edi Rama, i cili do t vijoj deri n mes t muajit tetor turin Rruga e ideve pr t ardhmen, me temn da.ta. e arsimit.
A rewarding international working environment where initiative and development are strongly encouraged; Comprehensive and ongoing learning, with a variety of local and international trainings; A competitive salary package; and
If you consider yourself as a suitable candidate, please submit your CV to our Human Resources Coordinator, Majlinda Muka, at mmuka@deloitteCE.com.
SI-ja akuzoi dje Kryeministrin Sali Berisha se po mban t bllokuar projektligjin e LSIs pr kujdesin ndaj moshs s tret. Nnkryetari i ksaj partie, Dritan Prifti tha dje, n Ditn Ndrkombtare t Moshs s Tret se LSI-ja krkon q t ndrgjegjsoj Qeverin, t ndrgjegjsoj parlamentin n lidhje me kujdesin e shtetit ndaj moshs s tret, ndaj pensionistve, si mosha q sht n gjendjen m t vshtir ekonomike sot n Shqipri. Berisha duhet t kishte filluar t punonte pr moshn e tret q n fillim t mandatit t tij, dhe jo t kujtohej n vitin e fundit t mandatit, n vitin elektoral, pra pr t br mashtrimet e radhs pr moshn e tret, pr t br mashtrimet e radhs pr pensionistt, - tha Prifti, duke komentuar vizitn e kreut t qeveris n azilin e pleqve. Ai i krkoi Berishs dhe maxhorancs n Parlament, por edhe pjess tjetr t opozits n Parlament, t mbshtesin ligjin q ka br Lvizja Socialiste pr Integrim pr kujdesin ndaj moshs s tret. Sipas
KOST OJ A KOSTOJ OJA Kostoja financiare e ktij ligji sht vetm 70 milion dollar, nj kosto e cila sht e prballueshme nga buxheti i shtetit. Mjafton, 1/3 e rritjes vjetore e buxhetit t shtetit ti jepet pr zbatimin e ktij ligji, dhe ligji sht menjher i zbatueshm, - sqaroi Prifti.
Priftit, ky projektligj sht nj zgjidhje pr problemet e mdha q ka mosha e tret dhe pensionistt n Shqipri dhe deri tani Qeveria e Berishs nuk ka br asgj pr aprovimin e tij. Ky projekt, q sht bllokuar n Kshil-
lin e Ministrave, sipas Priftit sht nj ligj q ofron nj seri shrbimesh dhe prkujdesjesh ndaj moshs s tret, duke filluar q nga shrbimi shndetsor falas, pr t gjitha shrbimet dhe aparaturat.
8 - EKONOMI
SITUATA EKONOMIKE
BUXHETI
Fillon diskutimi i raportit pr zbatimin e Buxhetit n komisione
rojektligji lidhur me Buxhetin Faktik 2007, ishte gati q n korrik t ktij viti. Por vetm dje ai iu nnshtrua seancave shqyrtuese n parlamentin shqiptar, ku n Komisionin e Ekonomi-Financs pati nj debat t ashpr lidhur me interpretimin e shifrave e rezultateve nga qeveria dhe opozita. Kreu i Kontrollit t Lart t Shtetit, Robert eku, raportoi para deputetve, antar t ktij Komisioni, se shkeljet administrative i kan shkaktuar buxhetit nj dm jo t vogl. Sipas tij, problem sht borxhi tatimor dhe ai doganor, q arrijn n vlern e 58.2 miliard lekve. Ndrkoh, 79% e deficitit rezulton nga Tatimet. Ndrkoh, KLSH vren edhe se n 63% t tenderave q jan zhvilluar n vitin 2007 nga administrata publike, jan konstatuar shkelje. Sipas deputetit socialist Arben Malaj, 80% e t ardhurave buxhetore vijn nga konsumi dhe gjithnj e m shum po cenohet fuqia blerse e pagave t shqiptarve. Po kshtu, sipas tij, konstatohet se t ardhurat buxhetore n vitin 2006 kan qen 25.7% e PBB dhe po aq edhe n 2007-n. Kshtu, n kto dy vjet impakti n ekonomi ka qen i barabart me zero, ka deklaruar Malaj. Ndrkoh, ministri Bode ka thn se grantet kan
MILIARDE sht sasia e parealizuar gjat vitit t kaluar nga Tatim-Fitimi mbi ndrmarrjet, ku shnohet edhe nj deficit prej 551 milion leksh nga tatimi i sektorit t lojrave t fatit
shnuar nj ulje prej 1.6%, q sht kompensuar me mbledhjen e taksave. T ardhurat faktike q qeveria ka mbledhur nga taksat n vitin 2007, ishin 251.6 miliard lek, nga 253.8 t programuara n fillim t vitit, shtoi ai. Ministri i Financave deklaroi se rritja ekonomike n 2007-n sht mbi 6%. Bode cilsoi si problem realizimin e t ardhurave nga pushteti vendor, si dhe realizimin e investimeve me fondet e huaja. N projektligj thuhet shprehimisht se bujqsia gjat vitit t kaluar ka qen n stanjacion, me rritje zero, n ndrtim ka pasur ulje t ritmeve t prodhimit, energjia elektrike sht furnizuar pr konsumatort 13.4% m pak se nj vit m par, deficiti tregtar ka qen 27% m i lart, etj.
MILIONE sht sasia e tejkalimit t t ardhurave tatimore, e realizuar nga tatimi mbi t ardhurat personale, mbi pagat e punonjsve dhe t ardhura t tjera, detyrimet e t cilve jan rritur
MILIARDE sht mosrealizimi n zrin e t ardhurave nga pushteti vendor, ku parashikimi sht prmbushur n masn vetm 70.46%. Bashkit me t ardhura m t mdha jan Tirana, Durrsi, Elbasani, etj
MILIARDE Ky sht deficiti i krijuar nga administrata doganore, pr mbledhjen e takss doganore t parashikuar pr vitin e kaluar. mimet e importit kan ardhur n rritje, realizimi 86%
ht vendit. mimi i par sht n masn 250.000 lek, mimi i dyt 200.000 lek dhe mimi i tret 150.000 lek. N ko n k u r r i m i n p r mimin e guvernatorit pr diplomn m t mir mund t marr pjes do student i degs s ekonomis ose financs, i diplo-
muar ose q do t diplomohet n vitin prkats, n nj nga shtjet e ekonomiksit monetar, stabilitetit financiar apo integrimit ekonomik t Ballkanit n Evrop. Pr t plotsuar kriteret e pranimit, temat duhet t jen t shkruara n gjuhn shqipe ose n at angleze dhe
t drgohen pran Banks s Shqipris deri n datn 31 tetor 2008. Studentt, t cilt i plotsojn rregullat e msipr me t pranimit dhe q aplikojn pr marrjen e mimit, duhet t paraqesin n form elektronike n a d re s n e e-mail-it public@bankofalbania.org
ose t paktn n 2 kopje t shtypura n adresn postare t Banks s Shqipris (Sheshi S k n d e r b e j , N r. 1 , T i ran, Shqipri ), dokumentet e mposhtme: nj letr, ku shprehet interesim i studentit pr t konkur ruar pr mimin n fjal, Cur riculum Vit a e, ab s t r a k t i n d h e n j pr mbledhje t shkurtr t gjetjeve kryesore, emrin e udhheqsit t tems dhe universitetin/fakultetin prkats, si dhe temn e diploms.
EKONOMI - 9
pr privatizimin e 76% t aksioneve t Operatorit t Sistemit t Shprndarjes, ka pranuar kshtu t paguaj 15.6 miliard lek t marra borxh nga qeveria n formn e kredive, kryesisht pr investime n r rjetin shprndars t energjis. Qeveria i ka krkuar inves-
titorit q t paguaj borxhet afatgjata t OSSH-s. Ky borxh i sht alokuar OSSHs nga huat afatgjata, q qeveria shqiptare ka marr pr asetet e sektorit t shprndarjes s energjis, - tha dje n nj konferenc pr shtyp, prfaqsuesi i IFC-s (g rup i Banks
TETMUJORI
importi i grupit Minerale, lnd djegse, energji elektrike u rrit 29 pr qind, me nj rritje t eksportit vetm 4.1%. N muajin gusht, importi i mallrave me akciz, krahasuar edhe me korrikun 2008, ka shnuar nj rritje n masn 21.6 pr qind. Peshn m t madhe t ktyre mallrave e zn nnproduktet e nafts (71.4 pr qind). kimit Evropian zuri 57.1 pr qind. Partnert kryesor tregtar vazhdojn t jen Italia dhe Greqia. Me Italin, eksporti sht 42.6 pr qind dhe importi 18.9 pr qind, kurse me Greqin, eksporti sht 10.2 pr qind dhe importi 19 pr qind.
TREGTIA
ajo q ikte pr gjith vitin tre vjet m par. Dhe kjo, n nj koh kur prurjet nga emigracioni, pr her t par n kto 18 vjett e fundit, kan shnuar nj ritm n rnie. Tregtia me vendet e Bash-
10 - AKTUALITET
AUTOMJETET
TRAFIKU
SHQIPTARET Jan mbi 210 pronar shqiptar t automjeteve t sekuestruara t cilt jan referuar pr ndjekje penale n gjendje t lir. Pronart shqiptar s fundmi jan konsideruar "viktima" t ktij trafikimi, q t joshur nga mimet e ulta q ofrohen nga trafikantt pranojn t blejn makinat bashk me riskun q nse u zbulohet falsifikimi i kryer pr riciklimin e mjeteve, do i humbin automjetet e tyre dhe do prballen me ligjin.
ZGJIDHJA
dryshimi i proce durave pr konfiskimin e automjeteve t bllokuara nga policia rrugore, ishte zgjidhja pr t liruar oborret e komisariateve dhe pikat e bllokimit t policis nga automjetet e vendosura stiv mbi njra-tjetrn. Brenda tre muajve, nse nuk ke shlyer detyrimet financiare dhe gjobat e vendosura, policia nxjerr n tender automjetin. Pr motort afati ka shkuar n 1 muaj, ndrsa ishte pr tre muaj. Shumat e grumbulluara shkojn kryesisht pr shlyerjen e detyrimeve, kurse pjesa e mbetur u kthehet pronarve t automjeteve. Konfiskimet liruan kryesisht vendet e zn nga automjetet prej m shum se 10 vitesh. Makinat e vendosura njra mbi tjetrn deri n katr kate u shitn dhe u drguan pr skrap.
Gerti Xhaja
TIRANE shton operacioni policor pr trafikimin e au tomjeteve, i cili gjat shtatorit prfshiu policit e t gjitha rretheve n Shqipri. Kompanit e sigurimit t automjeteve n vendet prkatse, ku edhe rezultojn t vjedhura, nuk paraqesin kurrfar interesi pr t'i rimarr kto makina nga pikat e bllokimit n Shqipri. Lajmi konfirmohet nga burime t besueshme t Gazets n Ministrin e Brendshme. N fakt, vetm n datat 23-25 shtator, antitrafiku sekuestroi 47 automjete t cilat rezultonin t vjedhura jasht vendit dhe t trafikuara, ricikluara dhe shitur brenda territorit t Shqipris. Statistikat flasin pr mbi 200 automjete t sekuestruara gjat 8-mujorit t vitit 2008. Vetm skuadra e antitrafikut t Drejtoris s Policis s Tirans, vetm n kryeqytet gjat ktij viti ka sekuestruar rreth 95 automjete t trafikuara, kryesisht prodhime t viteve t fundit. Nga kto 17 automjete jan bllokuar n Tiran vetm gjat muajit shtator. Qindra automjete luksoze, madje edhe kamion kan zaptuar sheshet e pikave t bllokimit, Drejtorive t Policive n Qarqe dhe Komisariatet n Rrethe. Mosinteresimi nga
vendet q kan shpallur n krkim automjetet ka br q mjetet t mbesin t bllokuara pr vite t tra, pa u gjetur nj zgjidhje. Sipas policis, sht e pamundur konfiskimi i tyre nga shteti pr qllim shitje apo shfrytzimi pr shkak t urdhrit t krkimit nga policit e vendeve partnere. Pr kt vit sht mundsuar rikthimi n vendet e origjins vetm pr 5 automjete, ndrkoh q numri i sekuestrimeve sht qindra her m i madh.
ZGJIDHJA
Statistikat flasin pr mbi 200 automjete t sekuestruara n vend, dhe vetm n kryeqytet gjat ktij viti jan bllokuar rreth 95 automjete t trafikuara
ronart e makinave t cilt i kan denoncuar ato t vjedhura n m t shumtn e rasteve bashkpunojn me trafikantt dhe nuk paraqesin interes pr rikthimin e automjeteve t tyre. Teksa marrin pjesn e tyre nga shitja e makinave n Shqipri dhe marrin edhe parat nga kompanit e sigurimeve, atyre nuk u intereson kthimi i makinave. "N mbi 80 pr qind t rasteve pronart e automjeteve bashkpunojn me trafikantt e makinave", - kshtu sht shprehur pr Gazetn nj prej oficerve t lart t departamentit t hetimit t krimit n Drejtorin e Prgjithshme t Policis, i cili nuk ka preferuar t prononcohet me emr, teksa ka shtuar: "Bhet fjal pr pronart n vendet e origjins, t cilt pasi ua japin makinat trafikantve dhe marrin konfirmimin nga kta t fundit se e kan kaluar kufirin, ather denoncojn makinn sit vjedhur n vendet prkatse". Mekanizmi i bashkpunimit t trafikantve me pronart e makinave konfirmohet edhe nga dshmit e pronarve shqiptar t ktyre makinave, t cilve edhe iu bllokohen. Duket se edhe kompanit e sigurimeve, t cilat i kan "zhdmtuar" pronart e "vjedhur", nuk paraqesin m interes pr rikthimin e mjeteve. Kostoja e lart e udhtimit dhe procedurat i ka br kompanit q t mjaftohen vetm me zhdmtimin e klientve t "vjedhur".
Lnia n prdorim e ktyre mjeteve pronarve t cilve iu jan bllokuar sht diskutuar si zgjidhja e vetme q mund t "liroj" oborret e policis nga makinat e bllokuara. N sirtart e prokuroris msohet se jan gati shkresat e lirimit t mjeteve me kushtin e vetm pr pronart, q t mos ken t drejt t'i shesin apo t'u ndrrojn pronsit. Ndrkoh, konfirmohet se skuadra e antitrafikut sht trhequr nga operacioni i koduara "Shtator 2008", kur brenda 3 ditsh u verifikuan mbi 1000 automjete n t gjith vendin. Nprmjet INTERPOL Tirans jan sinjalizuar policit e vendeve t BE-s dhe Policia e Republiks s Kosovs. Ve konfirmimit t faktit q automjetet jan t denoncuara t vjedhura, nuk ka ardhur asnj njoftim tjetr pr interesimin n rikthimin e automjeteve n vendet e origjins.
AKTUALITET - 11
KRIJIMET
PADIA
N vitin 2004, ministria e Mbrojtjes ka nnshkruar nj kontrat me Kujtim Hoxhn, t cilit i jepte t drejtn t dizenjonte gradat e ushtris. Hoxha, q sht afro 55 vje, i ka prmbushur me prpikri t gjitha kushtet e parashikuara n kontrat. Ai ka br dizenjimin e gradave dhe brenda afateve i ka dorzuar n ministri. Por edhe pse kan kaluar katr vjet, nuk sht paguar pr krijimet e tij. Burokracit q ka hasur n kt d i k as t e r p r t ma rr parat pr krijimet q u ka kushtuar nj pjes t madhe t kohs, duket se nuk kan pasur fund, derisa ka vendosur t mos sorollatet m dyerve dhe shkallve t ministris. Por ta ndjek shtjen n rrug gjyqsore, me padi, n kt mnyr mendon se do t arrij t marr at far i takon. Padia civile mban nr.3903 dhe sht depozituar n kryesekretarin e Gjykats s Tirans m 29 janar t ktij viti. Padia sht ngritur kundra Ministris s Mbrojtjes nga nj
PADIT
qytetar q quhet Kujtim Hoxha. Objekti i saj sht "padi pr mbrojtjen e prons intelektuale". Hoxha krkon nga gjykata t detyroj Ministrin e Mbrojtjes ta dmshprblej pr punn krijuese. "Ministria e Mbrojtjes duhet t m shprblej pr punn e kryer pr veprat e krijuara nga un, n baz t kontrats nr.2257 dat 20.05.2004", - shkruan paditsi Hoxha. Gjithashtu, ai krkon q ministria t'i paguaj dhe dnimin e krijuar q lidhet me t drejtat vetjake pasurore dhe jopasurore t autorit. Pr t vrtetuar pretendimet e tij, Hoxha ka paraqitur para gjyqtares Manjola Bejleri kontratn q ka nnshkruar me ministrin, si dhe nj sr dokumentesh t tjera. Q nga 1 janari i ktij viti, n Gjykatn e Tirans jan depozituar 17 padi civile me objekt mbrojtjen e prons intelektuale. N shumicn e rasteve, paditsit pretendojn se veprat e tyre jan riprodhuar me t padrejt, apo u sht mohuar e drejta e autorit. N kto nnt muaj t par t vitit, gjykata ka prfunduar vetm nj nga kto shtje civile, duke rrzuar pretendimin e paditsit, sipas t cilit i ishte mohuar autorsia e nj vepre t krijuar nga vet ai. Ndrsa t gjitha padit e tjera po shqyrtohen nga togat e zeza.
Precedenti
VEPRA LETRARE Gjykata e Tirans afro nj vit m par ka vendosur n favor t dy autorve t veprs letrare "Vilsoni dhe Genci". Bedri Blloshmi dhe Sadik Bejko fituan betejn gjyqsore ndaj nj shtpie botuese e cila kishte hedhur n treg kopje t botimit pirat t veprs s tyre, por me titullin "Poett e Brzeshts". Sipas gjykats, padia e Blloshmit dhe Bejkos me objekt "padi pr mbrojtjen e prons intelektuale, ishte e drejt dhe si e till duhej pranuar.
12 - AKTUALITET
GREQIA
NENSHTETESIA
Kuvendi, debat pr 16 shkollat greke n Jug
arlamenti shqiptar debatoi pak dit m par lidhur me vendimin e qeveris pr t hapur 16 shkolla n gjuhn greke n qarkun e Gjirokastrs. Debati lindi pasi "Gazeta Shqiptare" bri t ditur lajmin e hapjes s 16 shkollave publike pr minoritetin grek. Sipas informacioneve t siguruara, kjo ishte mundsuar fal nj marrveshjeje dypalshe, t mbajtur t fsheht deri m tani, mes Ministris shqiptare t Arsimit dhe asaj greke. Dy ministrit, pr funksionimin e plot t ktyre shkollave publike, kan realizuar botimin n gjuhn greke me nj kosto tepr t lart t 16 teksteve shkollore, ndrsa edhe 6 tituj t tjer jan duke u prkthyer, pr t'u botuar m pas n shtetin grek. Kto tekste do t subvencionohen pr nxnsit e minoritetit nga shteti shqiptar n masn 99 pr qind, pr shkak se kostoja e vetm nj teksti shkollor arrin deri n 250 mij lek t vjetra. N kuadrin e ktij bashkpunimi dypalsh, ekspertt e arsimit n Jug t Shqipris po prpiqen t prshtatin edhe arsimin n gjuhn greke sipas sistemit nntvjear t arsimit n Shqipri dhe t zgjidhin edhe probleme t tjera t lidhura me kualifikimin e vazhdueshm t stafit pedagogjik t rreth 16 shkollave n gjuhn greke.
GENC POLLO Zv/kryeministri pretendon se qeveria shqiptare ka ndjekur dhe ndjek politika favorizuese pr nxnsit e minoritetit grek n Shqipri. Duke sqaruar marrveshjen me paln greke pr shtjen e teksteve, ai tha se n Greqi do t botohen vetm tekstet e karakterit shkencor, kurse ato shoqrore do t prodhohen n vend
EMIGRANTET QE PERFITUAN NENSHTETESI GREKE Egjipti Shqipria Bullgaria Gjeorgjia Jugosllavia Guiana SHBA Jordania Italia Kazakistan Kongo Qipro Liban Britania Mali i Zi Afrika e Jugut Ukraina Pakistan Polonia Rumania Rusia Serbia Sudan Siria Tanzania Turqia Taxhikistani Filipine Gjithsej BESIMI FET AR FETAR T krishter Mysliman Ateist 1388 10 2 6 1349 2 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 5 1 2 3 5 1 1 5 1 2 1 1 1400
shum e rndsishme pr ju dhe pr vendin ton, sepse 1400 qytetar homogjen dhe t huaj, bn betimin n prefekturn e Athins. sht nder i veant pr Greqin t'ju pranoj ju n gjirin e saj, si grek t rinj. Pr ne grekt, emigrimi sht nj pjes e bashkangjitur n historin moderne t vendit dhe shumica, pak a shum e kan provuar. Ju mbshtesim dhe do t prpiqemi secili prej nesh t'ju ndihmoj. Pas ktij betimi prej fillimit t vitit 2007, nj numr prej 6.319 qytetarsh homogjen dhe t huaj kan
marr nnshtetsin greke. Sot kemi pran nesh bashkatdhetart e rinj t cilt jetojn pr m shum se 10 vjet n Greqi dhe vazhdojn t punojn dhe jetojn me durim, q kan br prpjekje t mdha n jetn e tyre, q e deshn kt vend dhe sot betohen si qytetar grek. Ju tregoni rrugn edhe pr emigrantt e tjer ekonomik dhe politik q krkojn n atdheun ton nj jet t re". N ceremoni ka prshndetur edhe ministri grek i Brendshm dhe i Pushtetit Lokal, Prokopis
Pavlopulos. Midis t tjerash n fund t fjals s tij ai deklaroi se: "Jeni pr vite me radh grek dhe kt e dini mir, u vonuam t'ua japim at t ciln, gjithsesi ju e kishit tuajn. Bashk me faljen ton, njohim at ka ishte nj realitet. Ne do t bjm far sht e mundur q emigrantt t jetojn s bashku me ne, n paqe dhe demokraci, dhe ato pak fenomene t cilat jan t jashtligjshme t mundohemi t'i paksojm. T bjm at ka duhet, q n t ardhmen emigrantt t mos kalojn ato q keni kaluar ju".
SOCIALE - 13
AZILI
DITA E TE MOSHUARVE
PERSONAZH/ 54-vjearja: Personeli i kualifikuar dhe kushte t mira
Dallndyshe Fifa
HISTORIA
E ka gjetur dashurin q duhet t'i jepnin njerzit e afrm t familjes n nj azil pr t moshuarit. Dallndyshe Fifa shprehet se q prej muajit gusht jeton n shtpin e t moshuarve dhe ndihet mir si kurr ndonjher m par. "Kam q n gusht q kam ardhur ktu dhe jam shum e knaqur. M n fund pash pak paqe n jetn time, - shprehet Dallndyshja. - Kam edhe nj shoqe dhome t mrekullueshme, me t ciln ndaj shqetsimet q kam kaluar deri tani. Tani jam shum mir, si e rilindur, dhe m duket sikur po kompensoj jetn time t tmerrshme", thot ajo. 54-vjearja shprehet shum e knaqur jo vetm me kushtet dhe komoditetin q u ofron kjo qendr, por edhe pr mnyrn se si i trajton stafi i qendrs. "Ndihemi shum mir. Kemi nj ngrohtsi, t ciln un nuk e kam provuar as kur kam qen me njerzit e mi", - shprehet ajo. Dhe teksa rrfen pr jetn e vshtir, trishtimi duket qart n fytyrn e saj. "Kam
KUSHTET 54-vjearja Dallndyshe Fifa shprehet shum e knaqur jo vetm me kushtet dhe komoditetin q u ofron kjo qendr, por edhe pr mnyrn se si i trajton stafi i qendrs.
vuajtur shum n jet, thot Dallndyshja. -Fmijrin e kam kaluar si mos m keq, pr shkak se njerku m rrihte. Erdhi koha e u martova, edhe burri m rrihte. Dhe familja e tij gjithashtu. Linda nj vajz, m vdiq tremuajshe, teksa vjehrra ime po e ushqente me qumsht. Ajo m tha q u mbyt, por nuk jam e sigurt pr kt. Mund ta ket br edhe me dashje. Para 5 vjetsh, burri u martua me nj tjetr, dhe mua m mori motra q kujdesej pr mua. Nj dit diskutuam dhe menduam q t shihnin njher ambientet e shtpis s t moshuarve. Na plqyen shum, si ambientet ashtu edhe personeli, e n veanti drejtori, q sht njeri shum i mir. Dhe q nga muaji gusht, un jam shprngulur
AZILI
Shtpia e t Moshuarve n Tiran, ishte dhurata e djeshme e qeveris pr t gjith t moshuarit n ditn ndrkombtare t kujdesit ndaj tyre. N kt shtpi q ka kapacitet 35 persona, 5 ishin gra dhe pjesa tjetr burra. Ndrsa n t gjith vendin, n shtpit e t moshuarve jan t strehuar plot 310 persona. Shtpia e pleqve sht qendr rezidente q prve ushqimit, kujdesit psikologjik dhe atij shndetsor, siguron pr personat e regjistruar n t edhe fjetjen.
endra Shqiptare pr t Drejtat e Njeriut n Qen drn Komunitare pr Moshn e Tret, mbshtetur nga Fondacioni Vodafon Albania, ka zhvilluar nj aktivitet "Ejani festoni me ne". Drejtuesja e Qendrs, Jeta Katro pasi shpalosi veprimtarit e zhvilluara n qendr, iu uroi festn t moshuarve duke prezantuar tematikn e ksaj dite festive t njohur tashm si Dita Ndrkombtare e t Moshuarve. Bashkia e Durrsit e ka konceptuar ndryshe ditn e t Moshuarve. Me kt rast, ajo ka nderuar 12 prej tyre me titullin "Mirnjohja e Qytetit", pasi jan apo kan qen personalitete n fusha t ndryshme. Dje n salln e madhe t Bashkis, kreu i saj, Dako u takua me t moshuar t qytetit dhe bisedoi me ta pr problemet me t cilat ata ndeshen, por edhe pr problemet e qytetit dhe dgjoi mendimet e t moshuarve pr zgjidhjen e tyre. "Lehtsimi i vshtirsive ekonomike dhe deprivimi social pr t moshuarit si dhe krijimi i mundsive pr t br nj jet m dinjitoze, pr t qen t shndetshm gjat pleqris, kan qen pjes e politikave sociale mbshtetse t Bashkis s Durrsit", - ka thn Dako. Bashkia n bashkpunim me CSDC, pr vlersimin e figurave t qytetit t Durrsit nderoi me titullin "Mirnjohja e Qytetit", Bajram Thrmian, Aqif Yllin, Viktor Caprazin, Avdul Sulejmanin, Eleni Mandin, Vera Urumin, Matish Gjelucin, Terezina Deman, Ilia Jorgon, Matilda Dovanan, Ikbale Kalan dhe Halit Himan (pas vdekjes). N Durrs ushtron veprimtarin e saj Qendra Ditore pr t Moshuar, e cila mbshtetet financiarisht nga Bashkia e Durrsit. Vetm gjat ktij viti jan vn ar .k o n dispozicion t ksaj qendre 7.945.000 lek. ar.k .ko
AXHENDA
sot
Dielli lind n ora 05.57 dhe perndon n ora 19.31
PARASHIKIMI
sot
I MOTIT NE RRETHIN E
TIRANES
nesr
Temperatura e parashikuar pr nesr n TIRAN
Lagshtira 83 %
Maksimale
19 11
Maksimale
22 16
Minimale
Minimale
azeta Tirans
e
14
Nuk plotsoheshin kushtet q ishin vendosur nga Bashkia e Tirans pr zonn prioritare "E"
shton konkursi i cili u zhvillua pak dit m par pr zonn hyrse t Tirans n Laprak. Juria ka vendosur q asnj nga projekt-idet e tre studiove nuk e fiton konkursin, pasi i kan gjykuar jo bindse, sepse nuk i prgjigjeshin krkesave pr sfidat e zhvillimit t zons "E", prkatsisht zons hyrse t saj, n veri-perndim t qytetit prgjat rrugs s Durrsit. N gar pr nj pamje t re t zons nga kryqzim i dogans deri
te Kthesa e Kamzs, ose tek ish-pularia, ku prfshihen 206 mij m2 toke, ishin tre studio prestigjioze; 'BLK Architects', 'Design Inter national' dhe 'Favre & Guth', por asnj prej projekteve t tyre nuk u przgjodh. Juria ndrkombtare e prbr nga Maks Velo, Marin Bioku, Vedran Mimica, Andreas Ruby, Johan Anrys, Rossana Atena, Michiel Raaphorst, Marc Joubert dhe Artan Dulaku, zhvilloi diskutimet e veta lidhur me vlerat q duhet t prmbaj propozimi pr nj zon t till strategjike, potencialet e cilsis s jetess n seciln projekt-ide, realizueshmrin e
ndrhyrjeve t propozuara dhe prputhshmrin e tre projekt-ideve t paraqitura me Detyrn e Projektimit. Juria unanimisht gjykoi se asnj projekt-ide nuk jepte prgjigje bindse pr sfidat e zhvillimit t zons "E" dhe arriti n prfundimin q t mos shpall asnj fitues, por t'i dorzoj Bashkis s Tirans nj dokument rekomandimesh pr t vazhduar m tej procesin, duke integruar n nj skem t re elementet interesante t projekt-ideve t prezantuara, si dhe duke shmangur dobsit e vna re n t treja rastet me nj zgjidhje bindse. Sipas Bashkis s
Tirans, firma fituese q do t rehabilitoj zonn "E" duhet t plotsoj disa kushte q jan vendosur nga ky institucion. Kshtu, si rrjedhoj e trafikut t dendur, n t dy kto akse krkohet q t dyja rrugt t ken rrug shrbimi. N pjesn juglindore t zons duhet t merret n konsiderat vendndodhja e nj parkimi publik. N kt pik duhet t rezervohet dhe hapsira pr nj terminal t linjave interurbane. Gjithashtu, n kt zon duhet t vendosen 2 kopshte, 2 erdhe, 1 shkoll 9-vjeare, 1 shkoll e mesme (kto shkolla duhet t jen detyrimisht publike).
ANTART E JURIS Maks VELO / piktor Marin BIOKU / arkitekt Vedran MIMICA / arkitekt,inxhinier Andreas RUBY / teoricien arkitekture,kritik Johan ANRYS / arkitekt Rossana ATENA / arkitekt Michiel RAAPHORST / arkitekt Marc JOUBERT / arkitekt Artan DULAKU / ndrtues
TE DHENA
UNIVERSITETI I TIRANS
Diplom e nivelit t dyt, DND, n pun sociale, me profil drejtim klinik Diplom e nivelit t dyt, DND, n pun sociale, me profil organizim komunitar Diplom e nivelit t dyt, DND, n pun sociale, me profil politik sociale
UNIVERSITETI I SHKODRS
UNIVERSITETI I ELBASANIT
Master i nivelit t par n msuesi nw "Matematik-Fizik" Master i nivelit t par n msuesi "MatematikInformatik" Master i nivelit t par n msuesi "Histori-Gjeografi",
UNIVERSITETI I VLORS
Master i nivelit t par n msuesi, pr ciklin e lart t arsimit baz, n lndt "Matematik-fizik"
UNIVERSITETI I KORS
PALLATI SHUMKATSH N mbledhjen e saj t radhs, KRRT-ja e Durrsit miratoi dhnien e lejes dhe pr firmn q po ndrton tek ish-rajoni i policis (mbi truallin ku dikur ndodhej vila e ish-kryeministrit shqiptar Idhomen Kosturi, i cili u vra n vitin 1942 nga njsiti gueril i qytetit). Dy muaj m par firma u gjobit nga Policia Ndrtimore, pasi ajo vazhdoi punimet n kundrshtim me ligjin; pa marr m par lejen e ndrtimit
sturi, t vitit 1920. Prjashtim ka br vetm "Zona A", n qendr t qytetit, ku me ligj ndalohet ndrtimi i pallateve t reja. juar pun pr ndrtuesit, por edhe pr puntort e ktij sektori si dhe pr sektor t tjer q kan lidhje t drejtprdrejta me ndrtimin. T till jan hekurthyesit apo repartet e aluminit, q mezi po mbijetojn pasi nuk kan fronte pune. Brenda qytetit, gropat m t shumta ku po hidhen themelet e pallateve, gjenden n territorin i cili shtrihet pas Parkut Sportiv e q lidhet
Pallatet t cilat jan n proces ndrtimi ndodhen n zonn e plazhit se dhe n "Zonn B" t qytetit t Durrsit. Jan rreth 17 pallate n plazh dhe 12 t tjer brenda qytetit, t cilat kan kri-
Bashkia e Tirans
DREJTORIA E BURIMEVE NJERZORE
me rrugn q t on tek ishUzina e Prodhimit t Televizorve e q prfundon n rrugn e Spitalls. Kishte koh q KRRT-ja nuk kishte dhn kaq shum leje ndrtimi n nj mbledhje t vetme t zhvilluar me dy seanca. Nisur nga fakti se n "Zonn A" nuk lejohet t ngrihen objekte, ndrtuesit e kan hedhur vshtrimin n pjesn tjetr t qytetit t Durrsit. Pothuajse t gjitha pallatet (7 deri n 10- katshe) do t ngrihen mbi banesa t vjetra 1 apo 2-katshe. Presioni q ka pasur nga ndrtuesit duket se e ka detyruar KRRT-n ta lshoj dorn, edhe pse ende nuk ka prfunduar studimi urban i "Zons B", i cili po kryhet nga Banka Botrore. Po n kt mbledhje, KRRT-ja pajisi me leje ndrtimi edhe firmn q po ndrton n truallin e ishkryeministrit Idhomen Kosturi, i cili u vra nga njsiti gueril i Durrsit gjat Lufts s II Botrore. Punimet pr kt objekt nisn dy muaj m par, menjher pas lshimit t lejes s sheshit t ndrtimit nga KRRT-ja.
lokale si dhe shkuln pem dekorative pr t'i hapur rrug ndrtimit. Por tashm afatet e shesheve kan skaduar dhe lejet pr t ndrtuar n kt pjes duken t pamundura. N bashki ende nuk kan menduar se far do t bhet me gropat e hapura apo me sheshet e rrethuara me llamarina, t cilat kan dmtuar mjedisin publik. Bhet fjal pr qendrn e Durrsit q shtrihet n territorin q kufizohet me kullat binjake, Muzeun Arkeologjik, Parkun Sportiv dhe zyrat e Hipoteks.
Fieri proces. Sipas Numanit, kto jan objekte me probleme, pasi jan ndrtuar n zona t ndaluara si mbi kolektor apo shum pran kolektorit qendror t qytetit. Numri nj i legalizimeve n Fier, pohon se aktualisht ligji i legalizimeve jep 300 m2 me favorizim brenda vijs s verdh, ndrsa jasht vijs s verdh sht 500 m2 me favorizim. Nga t njjtat burime msohet se kan nisur dhe pagesat e para n vler monetare q prcakton ligji: pr 300 m2 siprfaqe t prdorur pr ndrtimin e objekteve brenda vijs s verdh t qytetit, do t paguhet nga poseduesi i tij 400 mij lek, ndrsa pjesa tjetr (nse kjo siprfaqe sht m e madhe), do t paguhet me vlern reale t ir .ho . tregut. ir.ho .ho.
16 - REKLAME
MHz. 97
radio e kryeqytetit
universitetet publike
Pushtohen nga simbolet fetare dhe krkes pr departament teologjie
Esmeralda Keta midis universiteteve dhe feve pr botime teologjike, etj. Kushtetuta prcakton se shkollat jan laike pa specikuar detaje konkrete, por nga ana tjetr, po n Kushtetut thuhet se t gjith kan t drejt t shprehin bindjet e tyre fetare, pa u diskriminuar. Nj rreth vicioz, i cili n jo pak raste nuk u ka dhn zgjidhje polemikave t lindura nse n shkollat e larta publike duhet t lejohet mbajtja e simboleve fetare. Dhe qndrimet e vet drejtuesve t fakulteteve jan t ndryshme. Rektori i Durrsit i ka paralajmruar studentt e ktij universiteti se nuk do t pranohen ata q mbajn simbole fetare, ndrsa drejtuesit e universiteteve t tjera jan paksa m t ekuilibruar dhe shprehen se do t zbatojn ligjin. Dy jav m par, rektori i Universitetit t Durrsit, Agim Kukeli, deklaroi se kt vit akademik nuk do t pranonte asnj student q mban simbole fetare. N kto simbole bjn pjes edhe veshjet apo mjekra, q sipas rektorit Kukeli, shkelin kodin e etiks s ktij universiteti. Kshtu ai u ka mbyllur shtegun polemikave q shkaktoi dy vjet m par vendimi i rektorit Kukeli pr pezullimin nga universiteti t dy studentve mysliman, nj vajz dhe nj djal, pr shkak se vajza Studentja Behije Hoxha, q u pezullua dy vite m par nga Universiteti i Durrsit pr shkak se mbante shami
ociale
SUPLEMENT I PERJAVSHEM I
REDAKTOR PRGJEGJS: ESMERALDA KETA, DESIGN & LAYOUT: ALTIN ALIAJ
lajmi jemi ne
DEBATI Dy jav m par, rektori i universitetit t Durrsit, Agim Kukeli, deklaroi se kt vit akademik nuk do t pranonte asnj student q mban simbole fetare. N kto simbole bjn pjes edhe veshjet apo mjekra, q sipas rektorit Kukeli, shkelin kodin e etiks t ktij universiteti
KODI I ETIKS N ligjin e ri t arsimit t lart sht miratuar q t funksionoj si struktur edhe kshilli i etiks, i cili do t miratoj kodin e etiks s universitetit. Nj statut i detajuar ky q do t prcaktoj sjelljet dhe veshjet e studentve, por ky kshill ende nuk sht konstituuar
mbante shami dhe djali mbante mjekr, pasi i ka paralajmruar q m prpara studentt se do t respektoj kodin e etiks. pr kt gj. Por nuk duhet t ngatrrojm veshjen me procesin msimor. Jan dy gjra krejtsisht t ndryshme, - thot ai Ish-rektori i universitetit t Tirans, aktualisht dekani i Filologjikut, Shezai Rrokaj thot se sht ndeshur edhe her t tjera me kt
esim, arsye dhe universitet! Nj kombinim perfekt q do t shrbente si pr t qetsuar mendjet e atyre q besojn n teorin e Dar-
JORGAQ KAANI
Kushtetuta prcakton q shkolla sht laike, por veshja sht nj gj krejtsisht tjetr, ndaj nuk ka pse t ndalohet
vinit, ashtu edhe t atyre q predikojn se zanalla jon e ka origjinn nga nj fuqi mbinatyrore q mendja jon nuk arrin ta rrok. Por... n fakt e vrteta e universiteteve tona publike, duket se sht krejt e kundrta. Vajza me shami, kryqet jan aksesort m t shpesht q mbajn studentt, n disa raste edhe bashkpunime
UNIVERSITETI I DURRSIT
drkoh q para dy javve rektori i Universitetit t Durrsit, ka deklaruar se me nisjen e vitit t ri akademik, asnj student me simbole fetare, ku shamia dhe mjekra renditen si simbole fetare, nuk do t pranohet n auditort e ktij universiteti, Komuniteti Myslyman ende ka nevoj pr koh q t mendohet se si do t reagoj ndaj ktij rasti. Duke pasur parasysh q dy vjet m par nga ky universitet u prjashtuan dy student pikrisht pr simbolet fetare q mbanin si dhe rastin e vjetshm, ku dy vajza
t vogla u prjashtuan nga shkolla pr shkak t shamis q mbanin, mendojm se Komuniteti Mysliman ka pasur goxha koh pr t vendosur se cili sht qndrimi i tyre. Nnkryetari i ktij Komuniteti, Saimir Rusheku si dhe drejtori i Kulturs, Dorian Demetja, t kontaktuar me telefon nga Gazeta, kan deklaruar se ata ende nuk kan nj reagim pr kt shje. Realisht nuk kemi marr nj kontak, do t ndjekim rrjedhn zyrtare dhe do ta studiojm shtjen n detaje, - kan sqaruar ata.
ARTAN HARXHI
Edhe rektori i Universitetet Politeknik, njkohsisht edhe kryetar i konferencs s rektorve, Jorgaq Kaani sht shprehur se sht kundr simboleve fetare n shkoll. Sipas tij, Kushtetuta prcakton q shkolla sht laike dhe duhet t zbatohet ky prcaktim. sht nj rregull q duhet t ndiqet nga t gjith ata q duan nj shkoll t lart. Pasi nesr, n respekt t riteve fetare q ata ndjekin, mund t krkojn edhe nj vend ku t falen ose t luten. Shkolla sht e ndar nga kto gjra, - ka sqaruar rektori Kaani Rektori i Universitetit t Shkodrs, Artan Harxhi, thot se pr t studentt me simbole fetare nuk prbjn asnj problem. Un jam pr liri mendimi dhe pr liri veshjeje, - shpjegon Harxhi. - Kushtetuta prcakton q shkolla sht laike, por veshja sht nj gj krejtsisht gj tjetr, ndaj nuk ka pse t ndalohet. Un jam kundr futjes s elementve fetar n procesin e msimdhnies si dhe kundr do lloj propozimi pr hapje departamentesh teologjike apo leksione fetare. Ka shkolla t posame
SHEZAI RROKAJ
Po nga ana tjetr n kushtetut thuhet se t gjith kan t drejt t shprehin bindjet e tyre fetare, pa u diskriminuar
fenomen. do fakultet i merr vendimet vet, - shprehet ai. N ligjin e ri t arsimit t lart sht miratuar kshilli i etiks, i cili do t miratoj kodin e etiks s universitetit. Nj statut i detajuar ky q do t prcaktoj sjelljet dhe veshjet e studentve, por ky kshill ende nuk sht konstituar, sht shprehur Rrokaj.
18
SPECIALE
Sociale
SUPLEMENT I PERJAVSHEM I
zhvillua edhe mbi bazn e ndasive fetare. Nuk sht fare pa lidhje me kt atmosfer edhe fakti q prpara ndrtess simbol t shkencs universitare u vendos shtatorja e nobelistes shqiptare fetare Gonxhe Bojaxhi, dalluar pr bamirsi humane (kur mund t vendosej n ndonj vend tjetr m t prshtatshm, p.sh. prpara Qendrs Spitalore Universitare "Nn Tereza") dhe nuk sht vendosur aty shtatorja e nobelistit shqiptar t shkencave biologjike Ferid Murati, shkenctar i madh, zbulues i parimeve shkencore t rolit t oksideve t azotit n primin e impulsit nervor n organizmin e njeriut, etj., etj. f ar n uk shk on n lidhje me far nuk shkon sa m sipr? Mos duk et sikur ju duket jeni kundr fes dhe klerikv e? klerikve? Jo, nuk jam kundr tyre, por kundr veprimtarive antiligjore dhe antishqiptare t tyre. Kjo atmosfer e frym religjioze n shkolla dhe universitetet laike bie ndesh me frymn kushtetuese dhe ligjore t laicitetit t arsimit ton kombtar, q nga themelimi i tij me Shkolln e Par Kombtare Laike Shqipe m 7 Mars 1887, 121-vjetorin e t cilit e prkujtuam disa koh m par. Gjithka duhet rregulluar me ligj dhe duke vendosur mbi gjithka interesat kombtare. Le t marrim shembull nga qndrimi ndaj fes n Mbretrin e Zogut, 80vjetori i s cils u prkujtua para pak ditsh. N Statutin (Kushtetutn) e Mbretris sanksionohej q drejtuesit e komuniteteve fetare duhet t jen me kombsi e shtetsi shqiptare, zgjidheshin nga Komuniteti prkats, por dekretoheshin nga Mbreti. Gjat kohs s Mbretris u mbylln shkollat fetare dhe madje u realizua edhe pavarsia e Kishs Ortodokse Ko-
Sociale
SUPLEMENT I PERJAVSHEM I
SPECIALE
19
SEKTET FETARE N shoqrin shqiptare ka nj dyndje, do t thosha nj "sulm frontal", t sekteve religjioze dhe t klerikve t huaj, t cilt, duke abuzuar me t kaluarn moniste dhe t sotmen n tranzicion, kryejn veprimtari n dm t identitetit dhe kohezionit kombtar t shqiptarve, n dm t stabilitetit e siguris kombtare dhe integritetit territorial t vendit MBRETI ZOG Le t marrim shembull nga qndrimi ndaj fes n Mbretrin e Zogut. N Statutin (Kushtetutn) e Mbretris sanksionohej q drejtuesit e komuniteteve fetare duhet t jen me kombsi e shtetsi shqiptare, zgjidheshin nga Komuniteti prkats, por dekretoheshin nga Mbreti. Gjat kohs s Mbretris u mbylln shkollat fetare
NN TEREZA Shtatorja e nobelistes shqiptare fetare, Gonxhe Bojaxhi, dalluar pr bamirsi humane, mund t vendosej n ndonj vend tjetr m t prshtatshm, p.sh. prpara Qendrs Spitalore Universitare "Nn Tereza" dhe para universitetit t vendosej shtatorja e nobelistit shqiptar t shkencave biologjike Ferid Murati, zbulues i parimeve shkencore t rolit t oksideve t azotit n primin e impulsit nervor n organizmin e njeriut
mbtare Shqiptare. N f ar dr ejtimi mendoni ju far drejtimi se mund t merren masa pr mirsuese? prmirsuese? Ka shum vend e shum drejtime q mund t prmirsohen gjrat. S pari, sht e domosdoshme q t rivendoset koncepti i drejt pr laicitetin. Kuptimi i sakt sht ai francez, si ndarje e qart e pavarsi nga religjioni. Ndrkoh q disa katolik e ortodoks e kan deformuar konceptin e laicitetit, si raport paqsor me religjionet, deri dhe flasin pr "besimtar laik"(!?). S dyti, konceptimi i laicitetit ka nevoj pr rregullime m t qarta kushtetuese e ligjore. Q do t thot se sht e nevojshme t shprehet m qart fryma laiciste n Kushtetut, me qllim q t garantoj edhe shprehjen e saj n jetn shoqrore dhe mbrojtjen nga diversioni i sekteve dhe klerikve t huaj. Ligji n fuqi Nr.9741, dat 21.5.2007 "Pr Arsimin e Lart n Republikn e Shqipris", n nenin 3, pika 5 shnon se "Arsimi i lart publik sht laik". Por mendoj se kaq nuk sht e mjaftueshme, pasi, si prmenda m sipr, n konceptin "laik" futen prmbajtje apo kuptime t ndryshme, madje t kundrta. Prandaj gjykoj se sht e nevojshme q, n nenin e msiprm t Ligjit t arsimit t lart, t mund t zbrthehet prmbajtja e konceptit "laik", ashtu si nj krkes e till sht realizuar n kt ligj pr konceptin "liri akademike". S treti, shprehja e fryms dhe prmbajtjes s laicitetit n praktikn universitare sht e nevojshme q t prcaktohet me akte nnligjore, me emrues t prbashkt, pr gjith arsimin e lart n trsi. Kjo do t ndihmonte edhe pr shmangien e "pr-
plasjeve" midis drejtuesve t universiteteve t ndryshme edhe me gjykime t kundrta pr t njjtin fenomen. P.sh. vitin e kaluar akademik, Rektori i Universitetit t Dur rsit "Aleksandr Moisiu" kundrshtoi paraqitjen e studentve me veshje dhe simbole t tjera fetare, si t papajtueshme me frymn laike t arsimit t lart publik, t sanksionuar n Kushtetut dhe n Ligjin e arsimin e lart. Prkundrazi, ish-rektori i
q lidhet me arsimin e lart publik: legjislacionin, prmbajtjen e veprimtaris msimore dhe shkencore, literaturn, bazn materiale e laboratorike, etikn, paraqitjen dhe sjelljen e pedagogve dhe studentve, ambientet e msimit dhe ato ndihmse, paraqitjen e jashtme t godinave universitare dhe territoret e tyre, si dhe gjithka tjetr q i prket arsimit t lart publik. Un mendoj se nuk ka domosdoshmrisht lidhje t brendshme midis
veshje qytetare jofetare nr.1 i myslimanve ka mohuar lirin dhe bindjet e tij fetare ? Natyrisht aspak, pasi liria kushtetuese pr besimin fetar nuk prshin, nuk prcakton dhe nuk identifikohet domosdoshmrisht me paraqitjen e jashtme fetare. Studentve n Universitetin e Durrsit nuk iu sht br vrejtje aspak pr besimin dhe bindjet e veta fetare, por vetm pr demonstrimin e jashtm t tyre n ambiente ligjrisht t
...kjo atmosfer e frym religjioze n shkolla dhe universitetet laike bie ndesh me frymn kushtetuese dhe ligjore t laicitetit t arsimit ton kombtar...
Universitetit t Tirans u shpreh kundr pozicionit t msiprm. Mendoj se rektori i Universitetit t Dur rsit kishte t drejt dhe mbshtetej n Kushtetut dhe n Ligjin e arsimit t lart, q sanksionon se "Arsimi i lart publik sht laik". Ky laicitet ligjor i arsimit t lart publik nuk mund t mos kuptoj dhe prfshij gjithka besimit e bindjeve fetare t nj personi dhe veshjes s tij. Kaq e vrtet sht kjo saq Kryetari i Komunitetit Mysliman, nr.1 i myslimanve, n ambientet e Xhamis paraqitet me allm t bardh, ndrsa n ambientet publike dhe takimet me zyrtar t lart t shtetit paraqitet me veshje qytetare jofetare. Mos vall n rastet me
...konceptimi i laicitetit ka nevoj pr rregullime m t qarta kushtetuese e ligjore. Esht e nevojshme t shprehet m qart fryma laiciste n Kushtetut...
sanksionuara si laike. S katrti, nj mbshtetje efikase pr t laicitetin real t arsimit ton t lart sht prvoja e hapsirs europiane dhe euroatlantike, drejt s cils aspirojm t integrohemi edhe me nnshkrimin dhe fillimin e zbatimit t Deklarats s Bolonjs. Europa e bashkuar po lviz gjithnj e m shum drejt konsolidimit t la-
icitetit social-kulturor, me gjith prpjekjet papale pr t'i lidhur rrnjt e saj me fen. Nuk sht e rastit q n atdheun e par t tyre, n Franc, sht prpunuar koncepti i drejt pr laicitetin dhe fryma e tij garantohet vendosmrisht edhe n arsimin e lart, ku ndr t tjera ndalohen shfaqjet religjioze prmes veshjeve dhe simboleve t tjera fetare. Gjithashtu nuk sht nj rastsi q n vatrn e katolicizmit, n Rom, Universiteti "La Sapienza", refuzoi krkesn e Paps Ratzinger pr t mbajtur nj leksion fetar n kt universitet. sht mjaft domethns fakti q n atdheun prits t Statujs s Liris, n SHBA gjyqi i Pensilvanis vendosi dnimin e futjes n nj universitet t teoris s krijimit hyjnor, n vend t teoris shkencore t evolucionit t jets dhe konfirmimin e ksaj t fundit si e vetmja teori e sakt, me baz n t vrtetn shkencore, q duhet studiuar n universitete. S fundi, laiciteti i universiteteve shqiptare ka nevoj t shprehet m mir n drejtim t mishrimit t identitetit shqiptar. Identiteti shqiptar, si nj sintez e bashksis s tipareve t prbashkta t shqiptarve, si gjuha, kultura, traditat, zakonet, historia, mnyra e jetess, konstitucion shpirtror, etj., ku spikat gjuha shqipe si nj linj e veant pellazgo-ilire, sipas rilindsve tan t shquar, sht laik. N kohn ton ka nj rivitalizim t studimeve pr themelin pellazgo- ilir t identitetit ton, ku spikatin ato t autorve Dhimitri Pilika, Aristidh Kola, Petro Zheji, Mathieu Aref, Elena Kocaqi, Xhuzepe Katapano, etj. Ndrkoh ka edhe prpjekje pr t instrumentalizuar besimet e ndarjet fetare kundr identitetit shqiptar. Rrethanat historike t shqiptarve kan sjell prhapjen e larmis s besimeve fetare, por kan ruajtur laicitetin e palcs shqiptare t identitetit kombtar, duke kultivuar bashkjetesn, harmonin e tolerancn fetare, edhe si nj antikorp ndaj instrumentalizimit dhe keqprdorimit antishqiptar t disa religjioneve nga t huajt dhe ndihmsit e tyre pseudoshqiptar. Laiciteti i identitetit kombtar, bashk me harmonin e tolerancn fetare sht sintetizuar n shprehjen lapidare t rilindsve "Feja e shqiptarit sht shqiptaria". Fryma dhe thelbi i ktij lajtmotivi nuk sht kundrfetar, por kundr vetdijs s tejshquar fetare, q ishte nj penges pr zhvillimin dhe konsolidimin e vetdijes kombtare, integrimin kombtar, njsin shpirtror t kombit shqiptar, krijimin e konsolidimin e shtetit shqiptar. "Feja e shqiptarit sht shqiptaria" do t thot se vetdija kombtare e shqiptarve, shqiptaria, sht m e rndsishme s vetdija fetare e tyre. Mendoj se sht detyr edhe e shkollave pr t formuar identitetin kombtar. Para disa ditsh u zhvillua, pr kt qllim, nj Simpozium Shkencor n Tiran, me pjesmarrjen e akademikve dhe profesorve t njohur. Disa nga idet e ktij Simpoziumi jan q formimi identiteti kombtar tek do individ sht proces edukimi gjat shkollimit dhe se nuk duhen lejuar kopshte e shkolla fetare pr t vegjlit, pasi vetdija przgjedhse e tyre sht ende e paformuar dhe edukimi fetar sht n fakt dhunim fetar i ndrgjegjes s tyre.
20
SPECIALE
Sociale
SUPLEMENT I PERJAVSHEM I
Intervista
Aimona Vogli jo sht nj ndr imazhet publicitare t nj univer siteti privat. E mbuluar me shami, midis nj grupi bashkmoshatarsh t cilt ndjekin tendencat e fundit t mods, ajo ndihet komode. Anjeza Xhaferaj sht nj ndr studentet m t mira t ktij universiteti, ndrsa devotshmria pr t respektuar me prpikri ritet e fes s saj, nuk e pengojn aspak at pr t ecur m tej n rrugn e dijes. Dshira pr arsimim e ka br Anjezn q t mos mjaftohet vetm duke kryer nj fakultet, por t krkoj m shum nga vetja, duke ndjekur dhe nj t dyt. Pavarsisht shamis q mban n kok, Anjeza sht nj vajz si gjith t tjerat, q udhton, argtohet, si dhe sht e apasionuar pas politiks si koncept. N nj intervist me t, ajo tregon pr zgjedhjen e saj pr t mbajtur shami, si dhe pse sipas saj veshja e shamis nuk e cenon aspak aspektin laik t shtetit. K ur k e v endosur t mbash ke vendosur shamin? E kam vendosur pothuajse para 5 vjetsh, n dhjetor t 2003, pas nj kohe t gjat reflektimi. N at koh kam qen n marrdhnie pune, sepse ky q ndjek sot sht fakultet i dyt pr mua, ndrkoh q jam diplomuar m par pr Stomatologji. Si sht jeta jote , a t kufizon shamia? jote, Varet se far kuptojn njerzi pr kufizim. Un arsimohem, argtohem, udhtoj, lexoj libra, jam e interesuar pr politikn, etj. Kam prshtypjen se kufizimi sht e kundrta e liris, mendoj se njeriu sht i lir n at moment kur mund t shfaq lirshm mendimin e tij dhe t shfaqet po ashtu n hapsirn publike, ose dhe politike. N rast se un realizoj t gjitha zgjedhjet t cilat un kam br, ather un nuk jam e kufizuar. Si ndiheni e v eshur me shami veshur aktualisht n uni versitetin ku univ studioni? Ndihem shum mir. Atmosfera sht shum dashamirse, un nuk identifikohem si nj vajz me shami, por si dikush me gjith t tjert. A ka pasur lidhje zgjedhja juaj pr nj uni versitet pri vat dhe jo priv univ
Xhaferaj:
Shkollat nuk duhet t'i japin prparsi elementit ton fetar
'nse', s cils un realisht nuk di t'i prgjigjem, sepse nuk jam vendosur ndonjher n nj pozit t till. Un di q n universitetin shtetror ka pasur vajza me shami, pr shembull n fakultetin e Mjeksis, at t Shkencave Natyrore dhe n at t Gjuhve t Huaja, etj. N rast se do t ndodhte, do t vendosesha prball nj dileme t vshtir, ku nuk e di se far do t zgjidhja, sepse t dyja jan shum t rndsishme pr mua. Do t prpiqesha q situata t ndryshonte me sa do t ksiha mundsi. M duket paradoksale q universiteti publik nuk lejon q njerzit t shprehen lirshm n hapsirn publike, domethn n rastin konkret t mbash shami, nuk lejon q njerzit t japin kontributin e tyre pr publikun. Sipas jush, sa e cenon v eshja e veshja shamis k once ptin laik t instikonce onceptin tucione ve arsimor e? tucionev arsimore? T jesh laik, nuk do t thot t jesh anti-fetar. T jesh laik, do t thot q t mos propagandosh nj fe n krahasim me nj fe tjetr. Edhe nga pikpamja konceptuale sht gabim, sepse n rastin konkret ata e konceptoj fen si kultur ose si ideologji, sepse n rast se ata do ta konsideronin vrtet nj fe, feja si e vrtet dhe si urdhr hyjnor, n rast se do ta konsideronin si ligjrim hyjnor, t till nuk do ta kundrshtonin. Ata e konsiderojn si kultur dhe si ideologji dhe sht paradoksale ajo q krkojn q t mos lejojn njerzit ta ushtrojn pikrisht si t drejtn e tyre, pr t jetuar sipas nj kulture ose nj ideologjie t caktuar. T jesh laik nuk do t thot t jesh kundr fes, por q t mos i japsh nj feje prparsi kundrejt nj feje tjetr. N momentin q un si student vij, ndjek msimet, t cilat nuk kan lidhje me fen, do gj n rregull. Prkundrazi, duke br q nj student t ndalohet t shkoj n fakultet sepse mban shamin, ose kryqin, pikrisht kjo sjellje bn q t mos identifikohet ai si nj student, ose si qytetar shnj shtetr or , me peng esa t q shtetror or, pengesa esat mund t k i s h i t p r s h k a k t shamis? Zgjedhja sht br m tepr pr cilsin q ofron dhe pr faktin q ofronte degn q un dshiroja. Jeni nj ndr imazhet n r ekreklamn e Uni versitetit ku ju stuUniv dioni, si lindi ideja pr kt r ekreklam, ndoshta pr t simbolizuar paksa di versitetin? div Mua m sht br ftesa pr t qen n reklamn e shkolls dhe un kam pranuar me knaqsi. Studion pr shk enca-politik e, shkenca-politik enca-politike e mendon v eten n politik? veten Mendoj t studioj politikn, dhe jo t bhem politikane. M intereson mendimi politik q qndron pas veprimeve t politikanve, ai q na shtyn pr t menduar pse krijom shtetin, pse ekzistojm si komunitet etj, por jo vet veprimtaria politike. Nse do t zgjidhje nj uni ver univ ersitet shtetr or dhe do t kr kohej shtetror krk q t zgjidhje mes arsimimit tnd dhe shamis, si do t v e pr onit? ve pronit? Kjo sht nj pyetje me nj
Anjeza
VLORE/ Dyshimi, agresori nga zonat rurale. Mjekt e Vlors sot n protest, reagon dhe Shoqata Shqiptare e Neurologjis
DYSHIMI Burime pran hetuesve t shtjes shprehen se autori i krimit nuk ishte i panjohur pr Kosta Koin. Ata thon se mund t ishte pacient ose i afrm i ndonj pacienti t Koit. Ka dyshime se agresori mund t jet jo nga qyteti, por nga zonat rurale
Vendi ku u masakrua mjeku neurolog, Kosta Koi kallt e Polikliniks Qendrore t qytetit. Por dshmit e siguruara nga dshmitart okular t ngjarjes dhe t dhnat e marra nga t afr mit e viktims, duken se jan ende t pamjaftueshme pr t mbrritur deri tek agresori, si dhe pr zbardhjen e plot t motivit t krimit. Fal gjendjes s rnd shndetsore, 65-vjeari Koi ka mundur t jap vetm disa detaje t ngjarjes q tronditi opinionin publik. Pr t mundsuar zbulimin dhe prangosjen e personit q goditi barbarisht mjekun neurolog, policia e Vlors ka vendosur nj shprblim prej 300 mij leksh pr cilindo q jep informacion t sakt pr agresorin. Ndrkoh, dje mjekt e Spitalit t Vlors i kan drejtuar nj peticion organeve lokale e qendrore ku krkojn ndihm pr mbrojtjen e jets s tyre. Sot paradite, ata kan vendosur t dalin masivisht n protest. Gjithashtu ka reaguar dhe Shoqata Shqiptare e Neurologjis. N nj deklarat pr mediat, drejtuesit e ksaj shoqate shprehin indinjatn e thell pr sulmin e rnd ndaj jets s kolegut t tyre, Kosta Koi.
HETIMI
Policia ka zbardhur kronologjin e ngjarjes, ndonse jo autorin e saj. Msohet se mjeku Kosta
Koi, i dal n pension dy vite m par, ishte duke punuar n klinikn e tij private, kur n der ka trokitur nj grua. Teksa kjo e fundit i ka krkuar Koit q t shkonin n shtpin e saj pr t mjekuar nj t afrm, n der ka trokitur nj burr rreth moshs 30-35 vje. Mjeku neurolog ka biseduar me t sapoardhurin dhe i ka shpjeguar se do t shkonte tek shtpia e gruas q kishte aty pran. N ast, i "panjohuri" ka filluar t shaj Kosta Koin e ta ndjek nga pas deri jasht kliniks (n shkallt e Polikliniks Qendrore" t qytetit. Aty n shkall, agresori ka shfryr gjith mllefin e tij, duke goditur 9 her n trup mjekun neurolog dhe nj her n qaf. Koi ka mundur t fiksoj se agresori ka qen i veshur me nj pal tuta sportive ngjyr blu. Sipas hetuesve t shtjes, autori i krimit nuk ishte i panjohur pr Kosta Koin. Ata thon se mund t ishte pacient ose i afrm i ndonj
PROTESTA
pacienti t Koit. Ka dyshime se agresori mund t jet jo nga qyteti, por nga zonat rurale. Bluzat e bardha t Vlors, sot do t protestojn n ambientet para spitalit, pasi ndihen t krcnuar seriozisht pr jetn e tyre. Ndrsa, Shoqata Shqiptare e Neurologjis ka protestuar ndaj denigrimit sistematik t puns dhe t figurs s mjekut. "sht i turpshm mosvlersimi dhe egrsia e pamat q shfaqet ndaj mjekve. Ne si mjek, koleg, si pjestar t komunitetit i krkojm shtetit, popullsis civile q t reflektoj dhe t moj punn e palodhur t mjekve dhe t mos lyej me gjak bardhsin e bluzave dhe t shpirtit t tyre", - citohet n deklaratn e ksaj shoqate. Ndrsa krkohet q mjeku t mos shihet si fajtori i prhershm, ar miku i njerzve, por si miku m i afrt q iu gjendet n astet m t vshtira t jets.
REPUBLIKA E SHQIPERISE
MINISTRIA E EKONOMISE, TREGTISE DHE ENERGJITIKES TRAJTIMI I STUDENTEVE NR 1 SH.A
NJOFTIM
DREJTORIA E QYTETIT STUDENTI NR.1 SHA NJOFTON STUDENTET; Regjistrimi e strehimi I studenteve ne bujtina per vitin akademik 2008-2009 fillon me date 07 Tetor 2008. Ne bujtinat e Q.Studenti do strehohen studentet e fakulteteve te Histori- Filologjise, Gjuhet e Huaja, Shkencat e Natyres, Shkencave Sociale , Gjeologji Miniera, Arteve te Bukura, Ekonomikut, Juridikut dhe te Politeknikut (Korpusi) te gjitha deget e perfshira ne to. PER STREHIM NEVOJITET KY DOKUMENTACION: 1.Certifikate me fotografi (Korrik-Shtator 2008) 2.3-cope fotografi te studentit 3.Raporti mjekesor dhe kartela shendetesore nga Rrethi perkates per te perfituar sherbim falas mjeksor. 4.Vertetim nga Fakulteti qe ndjek studimet per vitin akademik 20082009 te firmosur e vulosur. Pagesa per strehim ne bujtina eshte e menjehershme ne shumen 30.000 leke Data te regjistrimit e strehimit te studenteve ne bujtina; Studente viti -1 qe ju perkasin fakuleteve te mesiperme Nga data 07. Tetor 2008 deri me date 09. Tetor 2008 Pagesa behet prane bujtinave me dokumentacionin perkates Studentet Viti 2-6 te shpallur ne listat e cdo bujtine Nga data 09.Tetor 2008 deri me date 12 Tetor 2008-09-29 Pagesa behet prane filialeve te B.K.Tregtare me numer llogarie 403002295 e BIS Banca me numer llogarie 6937 TS-1 sha Rruga Arben Broci, Qyteti Studenti, Tirane, Tel/fax +355 04 376 214/ 215/ 216
SHKURT
hnohet nj tjetr vrasje n Shkodr. Nj 35-vjear nga fshati La i Vaut t Dejs dje ekzekutoi me pistolet n shtpin e tij, nusen e djalit t xhaxhait. Prej dy muajsh, Ndoc Mbrozin e ka torturuar dyshimi se nna e tij, e cila u gjet e prer n fyt n tualetin e baness, ishte vrar nga persona t tjer dhe jo si deklaroi zyrtarisht policia se bhej fjal pr vetvrasje. I revoltuar dhe i vendosur pr t marr hak, Brozi sht kthyer nj jav m par nga Greqia ku kishte emigruar prej vitesh. Fillimisht ai ka akuzuar dhe krcnuar gruan e kushririt t tij, Marije Brozin si autore t krimit, por edhe infermieren e fshatit dhe shoferin e ambulancs q kishin transportuar t moshuarn pr n Spitalin Rajonal t Shkodrs. Paraditen e djeshme, fiksimi q kishte n kok e ka shtyr deri n marrzi 35vjearin. Burime zyrtare nga Policia e Qarkut t Shkodrs bjn t ditur se rreth ors 10:15, Ndoc Mbrozi ka ur-
PRECEDENTT M 20 shtator t ktij viti u vra n prit nga persona ende t paidentifikuar, Enver Hyseni nga fshati Shirq. Ndrsa m 26 shtator, Pashuk Marjakaj nga fshati Bene i ktij rrethi ekzekutoi kushririn e tij, Prendush Podja. Kjo ngjarje ndodhi pr shkak t nj konflikti t kahershm mes dy familjeve n lidhje me pronsin e nj siprfaqe pylli
Viktima, Marie Mbrozi dhruar bashkshorten e tij q t ftonte n shtpin e tyre pr kafe dhe pr t biseduar gruan e djalit t xhaxhait, Marijen. N astin q 56vjearja sht futur n der, Ndoci e ka qlluar at me pistolet, duke e ln t vdekur n vend. Skena e krimit sht zhvilluar dhe n sy t katr fmijve t mitur t autorit t krimit. Pasi e ka par t shtrir pr tok nusen e kushririt, vrassi sht larguar me shpejtsi nga banesa. E tronditur, bashkshortja e ekzekutorit ka shpejtuar t'i vij n ndihm viktims, por gjithka ka qen e kot. Krismat e arms kan alarmuar t afrShtpia ku ndodhi vrasja mit e familjes Mbrozi. Menjher sht sinjalizuar policia, e cila ka mbrritur shpejt n vendngjarje e sht vn n krkim t ekzekutorit. Postblloqe t shumta jan ngritur n t gjitha akset rrugore t Shkodrs, por me gjith krkimet e bra nuk sht br e mundur arrestimi i Nikoll Mbrozit. Ngjarja, e cila nxiti kt t fundit deri n vrasje ndodhi n korrik t ktij viti. Dake Mbrozi u gjet nga pjestart e familjes s saj e prer n fyt n banjn e shtpis. Marije Mbrozi, infermierja e fshatit dhe shoferi i ambulancs shoqruan 65-vjearen pr n spital, por e plagosura dha shpirt gjat rrugs. Pas hetimeve, policia deklaroi se e moshuara u vetvra nga depresioni. Ngjarja e djeshme e on n tre numrin e vrasjeve t shnuara n qarkun e Shkodrs q nga fund-shtatori i ktij viti.
Komisariati i Policis s Kors tuar q 32-vjeari t marr nj eki n dor. Ai ka filluar ta godas baban e tij ku t mundet, derisa e ka shembur pr tok. T tmerruar, t afrmit e tij kan krkuar ndihmn e fqinjve dhe m pas kan lajmruar policin. Uniformat blu kan mbrritur brenda pak minutave n vendng-
Only the candidates selected for the interview shall be informed. For further detail, please address to the Human Resources & Training Department in Raiffeisen BANK. Telephone : Address : 04 2222 669 Raiffeisen BANK Bulevardi Bajram Curri ETC Building
FJALKRYQI
PRGATITI: Kadri VOKOPOLA Ky fjalkryq sht i destinuar pr ata q e ndjejn veten ekspert n kt fush
SPECIALE - 23
SPECIAL
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
HORIZONTAL
15. Jan mendime. 16. Emr burri. 17. Mund t jen trofe. 18. Nj brejts pylli. 19. Ecn vet n nj film tonin. 20. Esht ajka e shoqris. 21. Inicialet e Reed q qe aktor. 22. Kufijt e nj kufiri 23. Nj anestetik n hapsir. 24. Kufizojn katetet. 25. Kufijt e lutjes. 26. Gabim rrjete n tenis. 27. Jan mbiemrat m t mir. 28. Nj pjes e satelitve. 29. Jan t prjetshm t tij n Antarktid. 30. Ekstreme n kufi. 32. Fillojn tatpjetn. 33. Ishte gjuha e Rasputin. 35. Russo aktore. 36. Dufi pa z. 37. Film i Milos Forman. 39. Thon se i ndrron mbreti. 40. Tregohet nj n busull. 41. James Mallahan shkrimtar. 43. Emr vajze. 44. Esht i lart ai i
HORIZONTAL
1. Shpiku autoklavn. -Kufizojn pritjet. -Inicialet e Delon. -Sikur jan n krye. 2. Esht lokale n disa operacione. -T parat n apel. -Sigla e nj shoqrie shqiptare. -Nj shkrim me kreshnik 3. Mund t jet elektorale. -Inicislet e Morricone-s. -I fortti I Syovester Stallone-s. 4. Ben I ninterpretuar nga Charlton Heston. -U kompozua nga Schnberg. 5. Nj ndajfolje pa folje. -Regjisori i Blade runner. 6. Nj tatum q qe pianist. -Shkroi Gilles e Jeanne. -Memoria n computer. 7. Fillojn tatpjetn. -Nj derby londinez. -Moore aktore. 8. Vihet pr t shkatrruar. -Mbetet n fund. -Institucione Krkimore Zyrtare. -Esht vendi aderues. 9. Nj fjal pran. -Jasht n Londr. -Inicialet e Moravia-s. -Jan viset. 10. Ishin patriott e Jean Sibelius. -Inicialet e Asimov. -Esht ajka e shoqris. -Inicialet e Triolet. 11. Komiku me Giovanni e Giacomo. -Nj prshndetje e thell. -Rrjedh n klepsidr. -Jan yje t skuadrs.
B M A R S H I
Pergjigjet e djeshme
T S O U L Y S P M P A M U N G E S A T B E N Z O L I I A O E A P A R A T E T T E R E J A T E R I N R S P A A K A N T O R A F E R I
kampionit. 45. Nj q mbahet pr mondan. 46. Gjysm yndyre. 47. Mund t jen bilaterale t tilla. 48. Nj pjs e abetareve. 49. Kshtu sht lvizja browniane 51. I dashuri i Aida-s. 52. Esht cop pr xhep. 53. Kshtu prfundon nj brez. 54. Nj shtje e vjetr. 57. Fillojn posht. 58. Emri i Guinness. 59. Mbyllin nj koment. 63. Nj tuf bagtish. 64. Salgari i Sandokan. 65. Russo aktore. 66. Nj pje bianco dhe rosso. 67. Nj bhet pr krahasim.
12. Mbyllin nj shtpi. 13. Nj libr me harta. 14. Mund t jen inteligjence. 22. Opera me Calaf. 23. Nofka e Eisenhower. 24. Krah pa kufij 25. Vendi i origjins i Ruud Gullit. 27. Fillon nga lindja 28. Fjordet spanjole. 30. Un dhe ti. 31. Nj sht edhe dromedari. 32. Dryer I Hunter. 33. Inicialet e Camus. 34. Esht n fyt. 35. Aeroport i yni. 36. Jan krahinat. 37. Lame ish-mesfushor. 38. mimi i Marie Curi 40. Lauda ish-pilot. 41. Nj teolog n xhami. 42. Nuk ka trashtari. 44. Laszlo i rezervs. 45. Parajsa e humbur. 47. Nj i judos sht tatami. 48. Ylli i Nostradamus. 50. Wallach aktor. 51. Vaja e famshme e kngs son. 53. Nj Bel i Maupassant. 54. Nj pjes e cingrims 55. Njmij metra shkurt. 56. N hyrje t oazit. 57. Fillojn profesionin. 58. Mbeten n fund. 59. Qendr kroate. 60. Jan n deg. 61. Fillojn njzrie. 62. Dy ant e n elementi.
Pergjigjet e djeshme
HORIZONTAL Tapia. Alan. Anila. Ariel. Tiro. Sehir. St. Ta. Inat. TT. Ka. Gur. Nikodemi. Kurl. Aram. Na. Ra. Soda. Pala. Be. Film. Florai. Vot. Kaba. Lera. Krenar.Mere. Oti. Pelerina. Ori. Rektori. Reforma. Dreher. Rt. Tabiat. At. Mira. To. Mann. Ditari. Besa. Armatat. Misionet. VERTIKAL 1. Targa. Artur. Pi.iet. Alan. Atika. Lino. Arad. Noter. Bari. Net. He. Likud. Arara. Raportet. Ndi. Esk. Numitori. Pi. Mite. Star. RC. Akord. Katr. Roli. Ilir. Norma. Terr. Ent. FIAT. Poet. Afat. Thana. Obobo. Rit. Tram. Mit. Ari. Ma. Ar. Nm. DA. Is. En. Se. At.
D E L G A D O T A L O K A M E P A P S E R A P A R E T I T I S I A D M M A T A G I G I
VERTIKAL
1. Nuk ka shenjtor n desktop. 2. Derek aktore. 3. Mbetet n fund. 4. Esht numri nj. 5. Clapton i muziks. 6. U vra i pari. 7. Sjellin shi. 8. Sastre aktore. 9. Jan humbje n pesh. 10. Rosberg, ish pilot i Formula 1. 11. Ngulet me nge.
I R A T E R
H E L I K O P T E R E T K O M U N I K U E S E A T I I E E D I
V E T E R A N E T K O M E T A I L T I B S E N A H T R E T E
T H I R
E S T O R T T M
K I N E M A K A T E T E T R
M O R A V I M A T
A E K E T A
M E D E A
12. Mund t rrnqethet nga frika. -Qe "Profesori" i Formula 1. -Nolde q qe piktor.
VERTIKAL
1. Zbukurojn kokn e kampionit -Gjysma e afatit. 2. Ente Ndrtimi Urbane. -Pak dramatike. -Nj mund t jet artistic. 3. Tozaj q shkroi Thikat. -Esht i drejt n skuadr. 4. Ka shum nj arkipelag. -Santana i muziks. 5. Yll hollywoodian. -Megahertz pr shkurt. 6. Para Shop Boys. -Ka kryeqndr Torinon. 7. Fazat pa ekstreme. -Emri i Debussy. 8. Mbyllin nj shtpi. -Kufijt e Holands. -Mund t jepet pr hartim. 9. Diftongu i Diamantit. -U shkrua nga Hesiodi. -Gjysma e zellit. 10. Musta i portierve.
-Mund t jet gjaku. 11.Pavone kngtare. -Fundi i nj samurai. 12. Jan udhzimit e aparaturs. 13. Nj sht edhe midhja. -Hans, artist Dadaist. 14. Fise pa fe. -Kush nuk sht n t... s'sht n rregull. -Mbyllin nj tender. 15. Ekstreme n push. -Qytet amerikan. -Gjysme erotic. 16. Qe mbret i Bitinis. -Ka shum nj kampion. 17. Ai i Hekurt ishte Bismarck. 18. Nj indigjen n Zelandn e Re. -Kalohet n gjum. 19. Nj borxh. -Esht aroma e alkoolit. 20. I Dorian Gray ai i Oscar Wilde. -N hyrje t ambientit. 21. Nota e fundit. -Esht porosi e fundit. 22. Kshtu thirrej Eisenhower. -Nj vend si Katari.
IKRIPTOGRAFUAR
1 7 2 6
16 2 15 12 14 12 10 4 16 12 15 4 5 2 16 16 17 7 1 20 4 9 2 6 7 10 2 16 16 4 1 12 6 2 16 2 1 12 15 19 2 11 4 8 4
7 2
4 16 4
19 12
7 6 16
10 12
A 7R
15 16 16
12
2 11 16 12 2 16 4 5 5 4 16 7 10 4 17 5 12 2 8 8 12 16 4 9 10 6 11 12 4 10 2
18 16 1
12 5 2
11 12 8 16
R A J O N A L E O N A
B A J A M E M A T E M A V E N A A S E T H I J O N R E T I
4 5 16
11
2 16
D R E J
O P L I N
H E R O K A P E L E T H A R I
O R T A K
24 - BOTE
pornografis me t mitur. Qindra oficer policie u angazhuan pr krkimet gjat operacionit n 42 provinca t ndryshme t vendit. Ata konfiskuan nj arkiv gjigande prej mijra videosh dhe fotografish q shfaqnin abuzime t rnda me t miturit. Pak jav m par, edhe n Gjermani u organizua nj operacion i ngjashm, pasi policia ishte sinjalizuar pr nj rrjet q hidhte n internet fotot por nografike t fmijve.
Shtpia e Bardh rrit presionet pr miratimin. Obama e Mekkein bashkohen kundr krizs
lani Bush pr shptimin e siste mit financiar amerikan i sht rikthyer dje senatit n SHBA, n nj prpjekje pr t mbrojtur ekonomin nga pasojat e krizs. Shtpia e Bardh deklaroi dje se shpresonte se masat e propozuara do t fitojn prkrahje t madhe. Nj zdhns tha se ishte me rndsi kritike q paketa t miratohet brenda ksaj jave. Edhe t dy kandidatt presidencial, republikani John McCain dhe demokrati Barack Obama, i bn thirrje Senatit q ta miratonte paketn e shptimit. Varianti i rishikuar i ksaj pakete prmban disa masa q trajtojn problemet e bizneseve t vogla. Kjo paket u hodh posht nga Dhoma e Prfaqsuesve n fillim t javs. Udhheqsi i Senatit, Harry Reid, tha se ishte thelbsore t veprohej me shpejtsi pr rivendosjen e besimit n sistemin financiar dhe
PLANI I RI N variantin e rishikuar nga Kongresi, plani autorizon qeverin t blej deri n 700 miliard dollar asete t firmave n vshtirsi. Sipas planit, do t krijohej edhe nj komision mbikqyrs si dhe do t ndrmerreshin hapa pr t mbrojtur amerikant q rrezikoheshin t'u konfiskohej banesa.
Presidenti Bush re n vend. Bursa amerikane psoi rnien m t madhe brenda nj dite t vetme n t gjith historin e saj, ndrsa SHBA sht prfshir nga nj atmosfere shqetsimesh pr thellimin e krizs financiare. Projektligji u rrzua n Dhomn e Prfaqsuesve, megjithse udhheqsit n Kongres kishin paralajmruar se vota "jo" ndaj ktij plani mund t ishte parathnia e nj krize t rnd ekonomike. N variantin e rishikuar nga Kongresi, plani autorizon qeverin t blej deri n 700
forcimin e ekonomis. Tregjet e aksioneve n Amerik u tronditn rnd pasi Kongresi Amerikan refuzoi planin e par Bush pr prballimin e krizs financia-
miliard dollar asete t firmave n vshtirsi. Po sipas planit, do t krijohej edhe nj komision mbikqyrs si dhe do t ndrmerreshin hapa pr t mbrojtur amerikant q rrezikoheshin t'u konfiskohej banesa, si dhe do t vendoseshin kufizime n kompensimet e drejtuesve t ktyre kompanive. Bursat vazhdojn t shpresojn tek ndihmat disa miliardshe t qeveris amerikane. Dje, edhe prfaqsuesi i Banks Qendrore Evropiane, ZhanKlaud Trishe, paraqiti krkesa t qarta pr mbar botn financiare. Ai premtoi se do t vazhdoj t furnizoj tregjet me para, por se pr kt duhet t bhen ndryshime rrnjsore. "Un jam i bindur se duhet t kontrollohen tregjet financiare globale dhe n kto rrethana t prmirsohen, n kt mes nuk duhet t ket prjashtime. I gjith sistemi duhet t bhet m pak ciklik dhe m tepr transparent", tha Trishe.
REPUBLIKA E SHQIPERISE
BASHKIA LA
AUDIT I BRENDSHM n Sektorin Juridik & Auditit t Brendshm - nj vend pune PRGJEGJS n SMSH - nj vend pune ADMINISTRATOR n SMSH - nj vend pune SPECIALIST n Sektorin e Financs - nj vend pune SPECIALIST AMBIENTI n Sektorin e Shrbimeve Publike - nj vend pune SPECIALIST I EMERGJENCAVE CIVILE n Sektorin e Shrbimeve Publike - nj vend pune SPECIALIST n Sektorin e Taksave dhe Tarifave Vendore - nj vend pune KRYEINSPEKTOR n Inspektoriatin Ndrtimor e Urbanistik - nj vend pune INSPEKTOR n Inspektoriatin Ndrtimor e Urbanistik - tre vende pune SPECIALISTI PYJEVE n Sektorin e Bujqsis dhe Veterineris nj vend pune
Kandidati duhet t plotsoj krkesat e prgjithshme n prputhje me nenin 12 t ligjit Nr.8549, dat 11.11.1999 Statusi i Npunsit Civil. PARAQITJA E DOKUMENTEVE: Kandidati duhet t paraqes brenda dats 31.10.2008 n Zyrn e Personelit pran Bashkis La kto dokumenta: Krkesn pr aplikim, Curriculum Vitae, ertifikat familjare dhe personale, Fotokopje t diploms dhe t lists s notave t noterizuara, Fotokopje e librezs s puns, ertifikata kualifikimi nse ka, Vlersim pune nga pundhnsi i fundit dhe Dshmi e gjendjes gjyqsore e shndetsore. KONKURIMI. Konkurimi sht i hapur pr npunsit civil t t njjts klas nprmjet procedurave t lvizjes paralele, si dhe pr kandidatt jasht administrats publike sipas procedurave t pranimit n shrbimin civil. Pas verifikimit paraprak, me dat 04.11.2008 n tendn e Bashkis La do t shpallet lista e konkurentve q do t vazhdojn m tej konkurimin si dhe data kur do t zhvillohet testimi me shkrim dhe intervista me goj. Konkurimi do t zhvillohet mbi njohurit pr Kushtetutn, Kodin e Procedurave Administrative, Statusin e Npunsit Civil, ligjin Nr.8652, dat 31.07.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore, ligjin Nr.9131, dt 08.09.03 Pr rregullat e etiks n administratn publike dhe njohurit mbi legjislacionin e fushave prkatse pr t cilat do t konkurojn kandidatt. Njoftimet e plota pr vendet e lira do t jen t afishuara n tendn e informacionit t Bashkis La, n faqen e internetit www.bashkialac.com deri n datn e zhvillimit t konkursit dhe n buletinin periodik t njoftimeve publike t Agjensis s Prokurimeve Publike.
RAJON - 25
REBELIMI I GAZETARVE Qeveria greke po prballet edhe me nj grev t gazetarve, t cilt gjat dits s djeshme lan punn duke mos prgatitur asnj edicion lajmesh dhe asnj gazet pr shtypin e prditshm. Gazetart kundrshtojn ligjin e ri t sigurimeve shoqrore, nga i cili humbin 10 pr qind t t ardhurave t skems s tyre t pensioneve.
Vendimi i Karamanlis pr t dbuar Dailakis u pasua nga nj sfid q iu paraqit ditt e fundit rebelve, duke u ln t kuptonin se ai ishte i gatshm t rrezikonte edhe nj kriz qeveritare n kt moment. Dailakis, q bn pjes n nj grup t vogl disidentsh q i krkojn kryeministrit vazhdimisht ndryshimin e qeveris dhe largimin e personave t dyshuar pr skandale n kabinetin e tij, kishte krkuar dorheqjen e dy bashkpunKryeministri grek, Karamanlis
ryeministri grek, Kostas Karaman lis shkarkoi nga detyra nj nga zvendsit e tij, duke br kshtu q partia e tij t ket vetm nj vend m shum nga numri i duhur pr t ruajtur shumicn n parlament. Zvendssekretari Stavros Dailakis u dbua nga Partia e Re Demokratike, pasi krkoi dorheqjen e dy kshilltarve t kryeministrit pas nj serie skandalesh etike. Krkesa e tij binte ndesh me thirrjet e fundit t kryeministrit pr t punuar drejt bashkimit t partis. Dailakis do t vazhdoj t qndroj n parlamentin prej 300 antarsh si deputet i pavarur, megjithse ka thn se vazhdon t jet besnik i partis s tij. Ai tha se do t jap dorheqjen nga legjislatura nse kryeministri e krkon nj gj t till, n mnyr q partia t mund t emroj nj person tjetr n vendin e tij. Tashm, Karamanlis ka vetm nj shumic t ngusht prej 152 deputetsh n parlamentin prej 300 antarsh, n nj klim pasigurish dhe skandalesh dhe nn efektet e nj krize globale q ka detyruar sindikatat t dalin n sheshe pr t protestuar.
Stavros Dailakis u dbua nga Partia e Re Demokratike, pasi krkoi dorheqjen e dy kshilltarve t kryeministrit pas nj serie skandalesh etike
kjo parti mori pushtetin nga PASOK. Socialistt e kritikojn vazhdimisht Karamanlisin pr paaftsin e tij pr t prballuar situatn ekonomike n vend, edhe pse kryeministri ka deklaruar se vendi nuk rrezikohet nga kriza. Karamanlis ka br t ditur se nuk do t ndryshoj aspak programin ekonomik t partis s tij, at me t cilin erdhi n pushtet, bazuar n reformat e administrats publike, privatizimeve dhe zgjerimit t bazs fiskale, duke premtuar m shum vmendje pr klasn e mesme t popullsis.
torve t ngusht t Karamanlisit. Ai kishte denoncuar skandalet e fundit dhe kishte deklaruar se ishin kto skandale ato q kishin ndikuar n rnien e popullaritetit t partis Demokracia e Re n sondazhet e fundit, pr her t par n gjasht vjet q kur
DEKLARATA Kryeministri Gruevski tha se sht i gatshm q t ndaj prgjegjsin pr kt shtje, por se nuk do t pranoj kompromise q sipas tij, nnvlersojn popullin dhe shtetin maqedonas.
REQUIREMENTS: University degree and/or electrical military background with emphasis on Diesel Generators and UPS systems. Knowledge of Automatic Transfer Switches in emergency generators and UPS systems Five years experience in facility power supply and conditioning systems, including emergency backup, in support of computers and other major electronic systems Knowledge of voltage regulation equipment, noise suppression filters, transient voltage surge protectors, transformers and over/under voltage protection devices. High analytical aptitude on the application principles and control of electronic power back-up systems. Excellent verbal and written communication skills in English & Albanian QUALIFICATIONS (PREFERRED/NOT REQUIRED): Knowledge of fiber optics, low voltage wiring, CAT 5/6 data network cabling Proficient with computer systems such as e-mail, CAD/CAM programs, software to document activities, track data and evaluate battery conditions including battery histories and component trends. Applicants should hold a valid drivers license.
dhe shtetin maqedonas. Debatet mes dy udhheqsve t shtetit jan ashprsuar, ndrsa pritet q ndrmjetsi n negociatat mes Athins dhe Shkupit, Methew Nimetz t dal me nj propozim pr emrin, i cili mund t jet finali.
Contract fee will depend on the qualifications of the selected individual. Only candidates who meet all job requirements will be called for an interview. Qualified applicants are invited to submit a detailed resume (in English), three letters of reference, and readable copies of relevant certificates or degrees in a sealed envelope addressed to ICITAP (MPRI Personnel), Rr. Elbasanit, Nr. 103, Tirana, FAX: 04 375 165, no later than 12:00 on Wednesday, October 15, 2008. Envelopes may also be left with the security guard. Information on ICITAP is available on the website: http://www.usdoj.gov/criminal/icitap.
26 - KULTURE
Shkrimtari, poeti dhe skenaristi boshnjak vjen pr her t par n Tiran. Do t ndjek premiern teatrale t drams s tij, "N Zvornik lash zemrn time". Sidran sht i njohur pr rrfimet e Bosnjs s lufts
Abdulah SIDRAN:
Nga Kusturica m ndan bindjet e tij politike
Oliverta Lila
isa ngjarje t rndsishme, si sht edhe lufta, kan mundur t zbrthejn talentin e t shkruarit te ata q nuk e kan ditur". Kshtu shprehet n Tiran shkrimtari i njohur boshnjak, Abdulah Sidran. Ai jetoi n Bosnjn e tmerreve t lufts, duke par njerz t vriteshin, t hidheshin nga katet e larta e madje edhe t bhej pjes e ndihms s nj spitali ku kuroheshin t plagosurit e lufts. T gjitha kto kaluan prmes filtrit t tij artistik, tashm i sprovuar. sht hera e par q e viziton Tirann. sht ftuar q sot t jet i pranishm n premiern e shfaqjes teatrore, realizuar mbi dramn e tij "N Zvornik lash zemrn time". Bashkpunimi i Teatrit t Metropolit n Tiran me Teatrin Social t Mantovs vjen sot premier n salln e Akademis s Arteve me nj kast aktorsh shqiptar dhe italian dhe regji t italianes Frederika Restani. Kjo vepr, ashtu si dhe t tjera t tij, sht dshmia e nj masakre t br n fshatin e vogl Zvor nik, i cili n vetvete simbolizon gjith Sarajevn. Sidran nuk e njeh realitetin shqiptar. As Tirann nuk ka arritur ta shoh t trn, por shprehet se nse Shqipria sht kaq e bukur do t kthehet srish. Dika ka dgjuar nga miku i tij italian, Piero Del Giudice, gazetar dhe shkrimtar q ka bashkpunuar pr nj koh t gjat me t. Del Giudice e ka punuar n Shqiprin e viteve '97-'99 dhe thekson se n kt vizit pas gati 10 vjetsh sheh ndryshime t mdha. Ai ka jetuar nj pjes t mir n Bosnje, edhe ather kur ishte luft. Vepra dhe bisedat me Sidran e kan ndihmuar t zbrthej at realitet. "'N Zvornik lash zemrn time', kemi personazhe t thjesht, pronarin e nj hoteli t vogl, nj kamarier, t cilt n pak koh kthehen n personazhe hakmarrs. Ata jan njerz nor-
PREMIERA Sot n mbrmje, n salln e Akademis s Arteve ngjitet premiera e drams "N Zvornec lash zemrn time". Pjesa vjen me regji t italianes Frederika Restani dhe aktort Ema Andra, Alert eloaliaj, Gentian Azizi, Lulzim Zeqia, Devis Muka, pr t vazhduar me aktort italian si Marco Marelli, Adriano Evangelisti, Nela Lucic, Erika Puddu.
SHKRIMTAR N BOSNJE
"Gjithka q ka ndodhur n Bosnje e kam prjetuar". Kshtu ka deklaruar n Tiran shkrimtari i njohur, Abdulah Sidran. Ato q kan ln m shum gjurm te ai jan momentet dramatike t lufts. "T punosh e t shkruash sht dika e vshtir. sht nj rrugtim drejt nj t panjohure, e cila mund t jet dhe vdekja", - deklaron ai. Por nga ana tjetr thekson se ve-
primtaria kulturore nuk shteri n periudhn e lufts. I angazhuar edhe n teatr, ai tregon se kan punuar rreth 15 premiera n at koh. Sidran kujton se "teatri n Sarajev ka qen nj kategori mistike. Ka qen i vshtir, por aktort dhe i gjith stafi punonte m s shumti natn, n t ftoht e me dorashka n kohn e bombardimeve. N ato momente kultura ka qen nj nga kushtet q na ka ndihmuar pr t mbijetuar".
DEKLARATA
mal, por q shndrrohen n rrethana t caktuara historike dramatike", - thekson Del Giudice. Sidran kujton shum episode t dhimbshme nga lufta, ngjarje q bartin personazhe t ndryshme, por n bisedn e par me publikun shqiptar zgjedh t diskutoj shtje q kan t bjn me origjinn. Vet sht nj fanatik i vendit t tij, t cilin nuk e braktisi as n koh lufte, por sht i ndrgjegjshm q nj takim n rrethana t caktuara do t mjaftonte pr t ndryshuar rrjedhn. Shembulli konkret sht vajza e vetme e tij, Miranda. Ajo sht fmija i vetm q ka nga martesa n mosh fare t re. Mendon se t paktn n Tiran do t dukej e uditshme q nj Abdulah boshnjak t'ia vinte vajzs emrin Miranda. Me kt emr, ose m sakt Miralda e kishte thirrur nj hall e nns s saj q jetonte n Gjakov, e thirrur nga familja pr t'u kujdesur pr t. Emri i saj mbeti Miranda nga nj gabim n t shkruar i Sidran n poezi dedikuar asaj. "Un di vetm disa fjal shqip q i kam msuar gjat
BASHKPUNIMI ME KUSTURICN
Abdulah Sidran nuk sht vetm nj shkrimtar, poet, por edhe skenarist. Jan t njohura bashkpunimet e tij t para me regjisorin boshnjak, Ermir Kusturica n dy filmat "T kujtohet Dolly Bell?", q u vlersua me Luanin e Art n Venecia dhe "Babai sht n udhtim pune"(1985), q mori Palmn e Art n Kan.
Shkrimtari flet n Tiran edhe pr kt bashkpunim. Ai tregon se q prej vitit '92 nuk ka m asnj komunikim me Kusturicn. "sht e pamohueshme q Kusturica sht nj nga regjisort m t mdhenj. Jam i knaqur q kam qen skenarist i dy filmave t tij m t mir, t cilt vazhdojn t rezistojn edhe sot n kinematografin botrore. Me kalimin e viteve Kusturica filloi t shkruaj skenar q un i quaj t huaj. M vjen mir q bashkpunimi yn ka qen n dy skenar q flasin pr Bosnjn, popullin dhe jetn ton", - thekson Sidran. Ai e vazhdon mendimin e tij duke shtuar se "Kusturica ka bindjet e tij politike dhe zgjodhi q t'u shrbej ktyre strukturave. Megjithat, bindjet e tij politike nuk duhet t ngatrrohen me personalitetin artistik q ai ka. N fakt kjo ka ndodhur dhe i ka shkaktuar dm jo vetm atij, por edhe kulturs boshnjake". Prej kohsh marrdhniet e tyre jan shkputur e pr momentin nuk mund t flitet pr bashkpunime t reja mes dy artistve boshnjak.
otimi i librit "Vargjet satanike" ishte nj gj e drejt sepse ai ngre pyetje t rndsishme dhe nuk do t mund t isha i qet po t mos e kisha botuar, u shpreh Salman Rushdie pr gazetn "The Times". Edhe pse kan kaluar 20 vjet nga publikimi i librit t shumprfolur, ai nuk sht penduar q e ka shkruar megjithse kjo gj e ka detyruar t fshihet pr 10 vjet. N videointervist Rushdie shprehet se "pyetjet q i bjm vetes nse jemi padron apo viktima t fatit ton ? nse jemi ne q e bjm historin apo ajo q na mundson t arrijm ktu ku jemi ? nse e kushtzojm ne botn apo na kushtzon ajo ? nse jemi vet drejtuesit e jets ton apo jemi thjesht viktima pasive t vet ngjarjeve? mendoj se jan pyetje shum t rndsishme q kam dshiruar t'u gjej nj prgjigje. Pikrisht pr kt arsye nuk mund t rrija pa i shprehur kto pyetje n veprat e mia". shtja e Rushdie, dnimi i br publik nga ajatollahu Khomeini dhe persekutimet q psoi shkrimtari, jan nj realitet edhe i ditve t sotme. Pikrisht t shtunn e kaluar, rezidenca q ka n Londr Martin Rynja, botuesi holandez q ka botuar "Xhevahiri i Medins", nj tjetr vepr e diskutuar q flet pr marrdhnien e profetit Muhamed me bashkshorten e tij nntvjeare Aishn, u godit me bomb molotov.
KULTURE - 27
Aktori i famshm i Hollivudit do t mbrrij kt fundjav dhe do t xhiroj nj dokumentar n jug t vendit
upert Everett, aktori i fam shm i Holli vudit, do t vihet n gjurmt e Bajronit. Kt fundjav do t jet n nj udhtim t pazakont npr Shqipri. Nj udhtim edhe n koh, n historit q rrfehen dhe ato q jan shkruar pr Lord Bajronin dhe mikpritsin e tij shqiptar, Ali Pash Tepelenn.
Rupert EVERETT
NJ DOKUMENTAR
viset e Shqipris s Jugut. N dokumentarin q pritet t realizohet pr jetn e Lordit Bajron n Orient, Shqipria do t zr nj vend t rndsishm, por n veanti do t jet marrdhnia e Bajronit me shqiptart dhe Ali Pashn, mikpritsin e tij. N kt aventur shqiptare aktori anglez do t ket si protagonist n rrugn e Bajronit studiuesin shqiptar Auron Tare, i cili vitin e kaluar realizoi nj dokumentar mbi udhtimin e Bajronit n Shqipri, nga shkrimtari i njohur anglez Robin Hanbury Tennyson. Nj veanti e ktij projekti do t jet edhe nxjerrja n drit e kontributit t mikut t Bajronit, Hobhouse, i cili ka ln nj ditar t detajuar mbi rrugn jher homoseksualitetin e tij, ai ka pranuar se pr nj far kohe edhe ka punuar me lek. Pasi studio dy vite n "Royal Shakespeare Company" (Kompania Mbretrore e Shekspirit), bhet pjes e "Citizen company of Glasgow", ku fillojn edhe hapat e suksesit t karriers s tij. N fillim t viteve '80 shfaqet disa her n programin televiziv italian "Drive in", nn lkurn e nj fotomodeli britanik i shfrytzuar nga menaxheri i tij. N vitin 1984 Rupert arrin suksesin e par, pas interpretimit n rolin e nj agjenti q bn loj t dyfisht n filmin "Another Country". Q nga kjo koh ai zgjon interesin e regjisorve. N vitin 1985, interpreton n filmin e Mike Newell "krcim me nj t
Dje u njoftua se aktori i mirnjohur anglez Rupert Everett, i njohur pr rolet e tij n filmat e Hollivudit prkrah Julia Roberts, Madona, Antonio Banderas apo Edi Murphy , do t jet i pranishm n Shqipri pr nj projekt mjaft t veant. Me mbshtetjen e televizionit t njohur anglez "Channel Four Nes", Rupert Everett do t ndjek gjurmt e poetit t madh anglez Lord Byron, n vendin ton. Ky projekt i ideuar si nj tentativ pr t kuptuar arsyet e largimit t poetit t madh nga vendlindja dhe trheqjes s tij nga Orienti, do t sjell risi t reja dhe fakte t panjohura n prag t 200-vjetorit t ardhjes s Bajronit n Shqipri. Pr kt arsye, Rupert Everett dhe ekipi i tij do t filmojn jo vetm vendet e njohura t shkelura nga poeti, por edhe
MBI AKTORIN
e tij dhe t mikut t tij Bajronit n viset shqiptare. Rupert Everett, aktori anglez 49-vjear, i njohur pr fizikun e tij joshs, ka ditur t bhet pjes e komedive t mdha romantike, ashtu sikurse edhe e interpretimit t personazheve komple-
kse. Everett ka lindur n Britanin e Madhe n nj familje angleze. Prindrit e tij, t dy katolik e drguan n nj manastir pr t vazhduar studimet. N moshn 15-vjeare ai e l qytetin e tij t lindjes pr t studiuar Art Dramatik n Londr. Duke mos e fshehur asn-
panjohur" dhe n 1986 e gjen n krah t aktores italiane Ornela Muti, n nj prshtatje t romanit t Gabriel Garsia Markez, "Kronika e nj vdekje t paralajmruar" me regji t Francesco Rosi. M 1987-n, gjendet n filmin "Toleranca" t Pierre-Henri Salfati. Nj bashkpunim me Robert Altman n vitin 1994, i jep mundsi t interpretoj n krah t Sofia Loren, Marcello Mastroianni dhe Lauren Bacall. N vazhdim do t kthehet n nj ikon mashkullore kur n vitin 1995, sht imazhi i parfumit Opium di Yves Saint Laurent. Por suksesi m i madh i tij sht filmi "Martesa e shokut tim m t mir"(1996), n t cilin gjendet n krah t Julia Roberts dhe Cameron Diaz. N vitin 1999 do t xhiroj tri filma t tjer. "Nj burr ideal" i Oliver Parker (prshtatje e veprs s Oscar Wilde), "ndrra e nj nate vere" nga Michael Hoffman, ku interpreton me Michelle Pfeiffer dhe "Inspektori Gaxhet" i David Kellogg. N vitin 2000 gjendet n krah t mikeshs s tij, kngtares s njohur Madona n filmin "E di far t reje ka?". Edhe n vitet n vazhdim ai ka realizuar disa interpretime personazhesh ad.pe t njohur.
MIMI LETRAR
ashkim Shehu do t jet kandidati shqiptar i ktij viti pr mimin letrar "Ballkanika 2008", mim i cili jepet pr romanin m t mir t Ballkanit, nj her n vit. Shkrimtari shqiptar prezantohet me romanin e tij "Angelus Novus". Organizatort njoftuan dje se fituesi pr romanin m t mir t Ballkanit do t shpallet n Shkup, m datn 5 tetor 2008.
Sipas organizatorve "jan propozuar dhe dorzuar prej kohsh veprat e autorve nga seicili vend ballkanik dhe juria e prbr nga nj antar nga seicili vend po shqyrton prej kohsh veprat. N ceremoni, ve antarve t juris, autorve kandidat dhe botuesve organizator, do t jen t pranishm personalitetet m t njohur t jets kulturore n
qiptare, q ka vlersuar dhe propozuar autorin dhe romanin shqiptar si konkurente pr mimin "Ballkanika" ka qen e prbr nga: Jorgo Bulo, Piro Misha, Diana uli, Ylljet Alickaj. Ndrsa n jurin ballkanike Shqipria do t prfaqsohet nga Diana uli. Fituesit t shpallur si autori i romanit m t mir t Ballkanit pr vitin respektiv i
jepet diploma prkatse e nderit, nj distinktiv me simbolin e Ballkaniks si dhe nj mim me vler financiare 5 000 - 10.000 euro. Botuesit organizator t t gjitha vendeve ballkanike kan detyrimin q ta botojn romanin fitues n vendet e tyre. Dmth, brenda nj viti apo dika m shum vepra e autorit fitues prkthehen n shum gjuh t huaja njhersh.
28 - OPINION
Dje
n La Repubblicca
periferi
ta ishin veshur bukur dje: me kostumin m t mir, kapelen m elegante, fustanin q vajza ia kishte sjell nga Greqia kur erdhi vern e fundit. T moshuarit e Tirans ishin t bukur dje, edhe pse hallet e smundjet ua lirojn me vshtirsi buzqeshjen. Dhe nuk ishin t moshuar t zakonshm, por t moshuar q e gdhijn dhe ngrysin jetn azileve, pa ngrohtsi familjare e n dor t shtetit pr t ngrn nj vakt m t mir. Me dinjitet pritn e prcolln n ditn ndrkombtare politikant, q dje shkuan ti shihnin e ti premtonin dit m t qeta pleqrie. Dhe mir bn: Si kryeministri, ashtu dhe kreu i opozits u pan dje pran t moshuarve; ashtu dhe Erjon Veliaj, eksponent i ri dhe ambicioz i nj shoqate q prpiqet t ndjek problemet e prekshme sociale n vend. Pr kreun e Bashkis, Edi Rama nuk sht hera e par t shihet t ket n vmendjen e politiks s tij t moshuarit. Risi solli Kryeministri Berisha, i cili rrall n daljet e tij n publik, i ka kushtuar vmendje ksaj moshe t brisht. Prtej propagands dhe detyrave q politika u jep liderve aktual, prqendrimi i vmendjes te t moshuarit shqiptar, duhet t shndrrohet n synim 360 grad nga pjesa m e fort e shoqris. Daljet dje para kamerave e n krah t t moshuarve jan m t dobishme se dhjetra t tjera t bra nga kreu i ekzekutivit dhe i opozits n shum raste t tjera. Shqipria, pr specifikn historike q kaloi n diktatur, ndodhet sot me detyrn e vshtir, por fisnike q t mos i braktis t moshuarit e saj. Fmijt duhet t mbajn ekonomikisht e fizikisht prindrit e tyre, q mundi i nj jete t tr nuk iu siguroi dot nj pension dinjitoz. Por pikrisht kjo vshtirsi, ky mision pr breza t tr q kan detyrn e shenjt t ndihmojn t moshuarit, jep at forc e bekim q vetm nj i moshuar i knaqur mund t ta dhuroj. albamalltezi@hotmail.com
DASHI
Dita e prqendron vmendjen e saj n gjra pak ekzaltuese. Ata q jan vetm ndjehen pak n kriz dhe kjo jo pr shkakun q ju mungojn rastet, sesa pr nevojn pr t ndryshuar gjendjen tuaj civile. N fund pr t rigjeneruar energjit, bni mir t ndryshoni mnyrn tuaj t t brit fitnes.
PESHORJA
Atmosfera shtpiake sht e qet, harmonia n ift shum e mir. Nj raport i rndsishm rrezikon t prishet pr shkak t problemeve, q nuk kan asgj t prbashkt me dashurin bni mir t flisni sa m shpejt t jet e mundur.
Besim NDREGJONI
T prndjekurit,
mbijetuarve, vuajtjet e fmijve dhe gjith t afrmve t ktyre demokratve t par, t paktn duke zbardhur t vrtetn, t hiqnin baltosjen ndaj tyre. Kurse gjithka n t kundrtn, nuk u duket e teprt edhe heshtja. Ata, duan t zhysin n errsir krimet, imoralitetin, gjithka njerzore. Ata duan ta ruajn historin si e kan shkruar, t ruajn mitet e krijuara prej tyre, ta mbajn prsri shoqrin shqiptare t indoktrinuar; gjith ata, q ishin skllevr dhe bujkrobr pr t cilt gjoja se ishin m t lirt dhe m t lumturit n bot! Bhet fjal pr ata idealist fatkeqe e fanatik t indoktrinuar: Historin e shkruajn fitimtart, thoshin, por historia e shkruar nga fitimtar totalitarist, nuk sht histori. Akoma nuk ka fjal q mund ta prcaktojn at! Shtrohet pyetja : far sht ndrequr n kt histori..!? Tmerrohesh kur lexon ne tekstet shkollore t historis se sotme: se historia e diktaturs m t egr n bot, qenksh histori njerzore! E pabesueshme dhe e pa moralshme, mburrja e tyre me kt histori. Sa e rnd paska qen sfida e regjimit t komunizmit! Nuk jam m n gjendje t prcaktoj se si do t prfundoj kjo. E domosdoshme pr shoqrin sot sht botimi i dokumenteve t ktyre lufttarve t liris, pr qndresn dhe vuajtjet njerzore q prjetuan. do i prndjekur apo pjestar i familjes q provoi mbi shpin kt tragjedi, duhet sa m shpejt, t shkruaj dhe t dokumentoj tragjedin q i ndodhi n familje, at q ndodhi n vendin ton pr 4 dekada t sistemit totalitare dhe t asaj shfarosje t elits s kombit nga komunizmi gjakatar. Botimet e atyre q kan vuajtur, ngjallin kujtime t dhimbjeve shum t mdha e sidomos pr ata trima q u pushkatuan, pr ata q humbn jetn burgjeve, ata q doln t gjymtuar nga torturat. E vrteta e botimeve jan mallje, sepse na kujtojn prve ferrit, edhe knaqsit e gzimet e veta, madje edhe bukurin e atij prballimi fisnik. Sot, me bindje them se shkrimtari amerikan, Toro ka pasur t drejt kur ka shkruar; N nj vend ku skllavria mbrohet me ligj, vendi m i prshtatshm pr nj qytetar t ndershm sht burgu. Historit njerzore t qndress s t prndjekurve politik ndaj diktaturs, i japin knaqsin e lart, si artit, poezis, muziks, pikturs si ne kohen e prndjekjes politike, t prjetojn knaqsin e ruajtjes s personalitetit, t dinjitetit edhe n at t vrtet q ishte, ferr. Prandaj shtrohet pyetja: Pse sjemi t lumtur sot, dhe cilat jan arsyet e vuajtjeve tona t tanishme? Vuajm pasojat traumatike apo prjetojm; srish faje t reja prej mkatarve t vjetr? Kto botime duhet tua kujtojn; n radh t par gjith personalitetet e shkencave shoqrore, gjith personalitetet shtetror e politik, tr shoqris civile, t cilt duhet ti shpjegojn tiu japin prgjigje ktyre pasojave. Me shkrimet e tyre, ata, duhet ti kurojn kto plag, duhet tu japin fund lotve dhe vuajtjeve. Me dshirn e mir pr t kontribuar, po shpreh disa mendime personale mbi kto probleme me shpresn se ndoshta mund t ndihmoj sadopak n kt mision njerzor. Kontakti me realitetin, vet koha, zhvillimi i jets, i zhduk ose ua zbeh bukurin ndrrave. E vrteta sht q ne e idealizonim shoqrin ton me Perndimin, ne e identifikonim demokracin me lumturin, mirqenien, gzimin, sigurin etj. N t vrtet, arritja e tyre varet sidomos nga kultura demokratike, nga idet, nga morali i nj shoqrie. Por nuk sht q kjo e vrtet, nuk ka shkaktuar kt dhimbje t madhe. Dhimbje shkaktojn sot padrejtsit si shkelja e t drejtave t njeriut, veprimet dhe mosveprimet e paligjshme, ato t pamoralshme, jo vetm t shtetit, por dhe t shoqris, t politiks dhe t shoqris civile. Me shum t drejt nj studiues danez n sfern e rehabilitimit t t mbijetuarve t torturs thot se: t mbijetuarit e torturs sot nuk vuajn m pak nga ajo q nuk bjn njerzit e mir, sa nga ajo q bjn njerzit e kqinj. Por far nuk po bjn njerzit e mir? Edhe mbas 18 vitesh t prmbysjes s totalitarizmit, ish-t prndjekurit pothuajse nuk jan rehabilituar n drejtimin moral, shndetsor, ekonomik dhe arsimor. Akoma ky komunitet nuk sht integruar, sepse ende asnj
DEMI
T qenit vetm ka filluar tju rndoj pak dhe nevoja pr dike afr sht e fort. Nuk ka dyshim, sepse vrtet jeni dashuruar. T ktheheni srish tek nj projekt mbi t cilin jeni impenjuar shum nuk sht e kndshme, por mund t jet e nevojshme.
AKREPI
E qet do t jet dita fal Jupiterit q mbshtet pa kushte Hnn n shenj. Situata sht ideale pr tju dhuruar dika t bukur. Mundsi shum t mira pr ju n dashuri, takime intriguese, projekte t reja, por bni kujdes nga sjelljet agresive q mund t keni.
BINJAKET
Fakti q n nivel emocional sot gzoni nj far qetsie sht dika pozitive pr ju n sfern e puns. Nse shihni rreth e qark e nuk gjeni asknd, bni mir t hapni syt mir, n ambientin e puns dikush po ju drgon sinjale.
SHIGJETARI
Marsi sht n sintoni me Plutonin dhe garanton suksese pr ju. T shumta do t jen projektet q ju presin. Nata ndizet me pasion dhe personi i dashur, duke ju gjetur t gatshm dhe t ngroht, do jua kthej me t njjtn monedhe. Shndeti i mir.
GAFORJA
Me inteligjenc dhe me gjak t ftoht do t arrini t rregulloni nj shtje pak delikate. Fal trheqjes tuaj do arrini t bni pr vete kdo, nse nuk e bllokoni veten nga ndrojtja dhe frika e nj refuzimi. Gzoni nj shndet shum t mir, por edhe t merreni me sport do ju bj shum mir.
BRICJAPI
Nse keni shtje t lna prgjysm bni mir ti mbyllni sa m shpejt, por bni mir t mos i kushtoni shum rndsi detajeve. N ift komunikimi prmirsohet ndjeshm. Tregohuni t but, por mos u dorzoni, sepse vetm kshtu mund t arrini at q dshironi.
LUANI
Nj penges e papritur nuk duhet tju fus shum n mundime, vetm nse nuk bhet fjal pr frikat tuaja pr t e c u r p r pa r a . N u k k a h a p s i r p r krenari, prandaj bni mir ta kuptoni si duhet partnerin dhe t prpiqeni ta falni at.
UJORI
Bni mir t mbani mir nn kontroll shpirtin tuaj polemik. Bni mir t sakrifikoni pak nga liria juaj pr ta br m magjike marrdhnien tuaj n ift. Do ta shihni edhe vet q do ja vlej. sht e kot t abuzoni me ilaet, kur gjendja juaj e keqe ndodhet n shpirt e jo n trup.
VIRGJERESHA
Hna dhe Venusi tek Akrepi premtojn nj situat shum t mir pr sa i takon punve t zemrs. Me nj qiell pozitiv si ky i sotmi, do t prisni t reja shum t mira. Prdorni elsin e duhur pr t krijuar nj klim bashkpunimi.
PESHQIT
Hna tek Akrepi si gjithmon sht nj dor e shenjt m shum, dhe sot Venusi sistemon edhe shtjet e zemrs. Situata dashurore sht n ngritje. Do t keni surpriza n dashuri q do ju sjellin shum knaqsi. Nj seanc tek estetisti do t jap rezultatet e duhura.
e flassh apo t shkru ash pr prndjekjen politike shqiptare nuk sht e leht, se ke t bsh me qndres, vuajtje, tortura , vdekje tragjike, q kan ndodhur n vendin ton mbi nj shtrese fisnike, elite e kombit, q prfaqson 30% t popullit shqiptar. N kt bilanc tragjik, shoqria duhet t ket mirnjohje, si virtyt shekullor i racs son arbrore. Vuajtja, qndresa, e ksaj shtrese, fillojn q n Luftn e Dyt Botrore, n at luft ku mbiu dhe u rrit diktatura me e egr e njerzimit, komunizmi. Mirnjohje e vlersim, pr ata q kan vuajtur nga lufta civile qe nga viti 1943, e ne vazhdim. Pr te gjith t vuajturit e totalitarizmit komunist, stalinist shqiptar. E vrteta sht se deri m sot ndaj ktij martizimi nuk jan plotsuar detyrimet e prcaktuara nga institucionet ndrkombtare, si ne aspektin ligjor dhe moral, nga shteti e as nga shoqria. Pjesa me e madhe e ish-t persekutuarve politik, prve liris s fjals nuk prfituan asgj tjetr nga demokracia alla shqiptare. Sot pjesa drrmuese e tyre jetojn n kushte t vshtira. Ndrsa fajtort, ata q nuk duhet ta ken ndrgjegjen t qet, mbshtetsit e regjimit, politikan, shkrimtar e artist, publicist, historian etj. etj, jo vetm q snjohn pendesn ndaj tyre, por nuk ndrmorn asnj veprim gjat ktyre 18 viteve pluralizm, qoft dhe at moral, pr t lehtsuar vuajtjet e t
OPINION - 29
Opinioni
i dits
Fatmir Toi
S pari, deklarata e zotit Bode se n t gjitha vendet e tjera t Evrops nuk sht hequr TVSH-ja nuk sht e vrtet. Saktsisht do t thoshim se nj pjes e m a d h e e ve n d eve t Evrops, ato Nordike, por edhe nga vendet e Lindjes e kan br TVSH-n zero n t gjitha hallkat e kri j i m i t , p ro d h i m i t d h e tregtimit t librit. Ndrsa pothuaj t gjitha vendet q bjn pjes n Komunite-
kapital n shoqri
torturues nuk sht dnuar ose diskredituar publikisht. Akoma diktatori m antihuman dhe xhelat i Evrops Lindore vazhdon t jet Hero i Popullit, t till jan sot dhe shum xhelat t tjer. Iniciuesi dhe vepruesi i krimit dje, sot, te flet pr t drejtat e lirit e njeriut, pr pronat, dhe do te alarmoje gjith kancelarit demokratike euro-amerikane se i shkelen t drejtat e tij, pa e vrar ndrgjegjja se dje shkoi ne ferr intelektualet vetm se krkonin liri, u sakrifikuan me jet, pr kt t drejt. Prse hesht maxhoranca e djatht shqiptare? Prse heshtin historiant dhe s fundi, prse heshtin Qeveria dhe Parlamenti shqiptar, t cilt harresn ndaj ktyre krimeve nuk duhet ta lejojn, padrejtsi, paturpsi njerzore...Perse heshtin ndaj dnimit t krimeve t komunizmit. Shoqris, konkretisht duhet ti jepet dokumenti i krimeve t pafalshme t Enver Hoxhs dhe totalitarizmit komunist shqiptar, q ajo t kuptoje se far fataliteti po bhet sot me mbrojtjen q u bjn disa artiste veprave te tyre t realizmit socialist, si sht Mozaiku i vendosur n qendr t Tirans n balloren e Muzeut Kombtare. Kjo ballore, simbol i diktaturs, i bn karshillk mijra vrasjeve me e pa gjyq t shqiptarve q krkonin liri e demokraci. Sesa hidhrim shkakton tabloja e Guri Madhit, mbledhja e partive komuniste n Moske, ku ishdiktatori Hoxha paraqitet si nj hero, dhe Hrushovi e Kadari, kta t mbijetuar t torturs s regjimit (stalinist) t strukur si minj t tmerruar para gishtit t Enverit. Dhe kt tablo e prdori si logo Universiteti Europian i Tirans me moton: A e bn dot?, Universitetit Europian i Tirans. Nnkuptimi; E. Hoxha e shkputi Shqiprin nga Rusia gjysm aziatike dhe e on drejt Evrops. Por n t vrtet e shpuri n Azin e Largt. A e din kta liberal se pa rolin e Hrushovit, nuk do t kishim kalimin e ktyre vendeve nga Totalitarizmi Stalinist n regjime gjysm totalitare, dhe se pa kt modernim sdo kishte prmbysje t komunizmit n kampin e Lindjes? A, e din kta, se Enveri e bri kt vetm pr t ruajtur pushtetin personal, dhe kjo u pagua m 1960-n me jetn e qindra t pushkatuarve, mijra t burgosurve, mijra familjeve t internuara. Vazhdonte genocidi i vitit 1944. U ndalua besimi n Zot, u zhduken apostujt te religjioneve fetare, u ndalua e drejta pr studimet, fmijve t persekutuarve politik dhe t deklasuarve, ishte dhe sht dhe vazhdon dhe sot, persekutimi i shtress s pasur t kulakve duke ju mohuar pronn e tyre t trashguar me vendime gjyqesh staliniste etj. Ky mund t quhet nj genocid i vrtet kulturor dhe pasuror. Dhe t gjitha kto ndodhnin, kur n Evropn Lindore u hoqn ose u reduktuan n minimum. Nuk mund t mos shqetsohesh kur Mbretin Zog, shtetformuesin, e pasqyrojn me nj fotografi t veshur si ndonj pasha me dy badigard. Zogun duhet ta portretizonin me foto-emblemn e dasms euro-amerikane, t veshur me frak, n krah me aristokraten katolike hungareze, Mbretreshn Geraldin. Dhe kshtu n krah t posterit n fund t gazets t shkruhej: A e bn dot?, kjo do te ishte logua e s vrtets zotrinj liberal t Universitetit Europian t Tirans, dhe jo tabloja e Guri Madhit. Shtetin modern europian e krijoi Ahmet Zogu dhe jo diktatori Enver Hoxha. Drejtsia, paqja, rehabilitimi nuk mund t realizohen n totalitarizm ashtu si n gjith diktaturat klasike; as me dnimin, heqjen e diktatorit dhe dhnien e nj amnistie. N totalitarizm kemi t bjm me luft klasore, me indoktrinimin e shoqris, n prfshirjen jo vetm t policis, por t gjith shoqris n dnime, persekutime, diskriminim, prbaltje etj. Kjo sht e vrteta!. Me vdekjen prfundon aktiviteti, krijimtaria e njeriut. Por shpirti jeton n prjetsi n parajs ose ferr. Kujtimi i tij, emri dhe vepra e tij vazhdojn t udhtojn n kujtesn e kombit edhe pas vdekjes. Ndrsa njerzit e shquar (pr mir apo pr keq) jetojn n pafundsi n parajsn ose ne ferrin e historis. Totalitarizmi nuk u kufizua vetm me burgosjet, internimet e dnimet me vdekje. Ai shpif dhe ndyn emrin, reputacionin dhe opinionin e fituar duke i poshtruar si armiq
t tij, kt prjetoi pr shum dekada klasa e t prndjekurve politik shqiptar. Shpif, shpif se di do mbetet, thot urtsia njerzore. Shumkush e ka t vshtir t pranoj faje politike, apo vepra pr motive t dobta, ose krime ordinere. Kur i thua se i kan pranuar npr tortura t prgjigjen: prse nuk i prgnjeshtron n gjyq. Por ata nuk dinin se paralajmroheshin ata q dnoheshin apo t thoshin t vrtetn para ekzekutimit me vdekje do t torturoheshin deri n at shkall, sa q do t pranonin me mire vdekjen. Edhe ata q nuk prisnin dnim me vdekje, bindeshin me kopae nga hetuesia se kishin n dor jo vetm zhdukjen, por kthimin e burgosjes n nj ferr t vrtet. Ajo q i ka thyer ka qene krcnimi pr ndshkime t prbindshme ndaj familjarve. T persekutuarit e mposhtur me shantazhe jan m fatkeqt. Pr ta mbetet, m e rndsishme e vrteta mbi torturat si mekanizm monsturoz i prbaltjes dhe trillimeve. S fundi pr autort e krimeve, ata, t shpifjeve, publikimi i ktyre botimeve sht dhe nj rishfaqje fantazmash t viktimave. T shpresojm se kjo te ndikoj edhe n pendes dhe konfesion te ata, q jan autor t betejs e tragjedis njerzore. Ndrsa brezi i ri mund t reflektoj si kuptim i drejt i s kaluars dhe si nj msim pr t mos rrezikuar viktimizimin e tij nga nj tjetr totalitarizm i ri si ai komunist. Prandaj t prndjekurit politik shqiptar sot jan kapitali moral m i muar i ksaj shoqrie.
30 - SPORT
BOTRORI
SHQIPTART
ortugalia sht nj ekip yjesh, por pr Igli Taren Shqipria do t vuaj m shum n ndeshjen me Hungarin, kjo edhe pr shkak se bhet fjal pr nj prballje direkte. "Ju thoni Portugalia, por un kam nj mendim tjetr. Ne do t vuajm m shum me Hungarin", tha ish-kapiteni i kombtares n intervistn pr "GSH". "Duke par harmonin q ishte me Suedin dhe me Maltn, them se edhe kto dy ndeshje do t'i kalojm me sukses", shton ai.
jesh drejtues i nj skuadre si Lacio, n kt periudh sht e veant, pasi skuadra kryeqytetase sht rikthyer n majat e futbollit italian. Igli Tare, tashm n rolin e nj dirigjenti, rrfen sekretin e bardhekaltrve. "Lacio ka nj projekt t qart, brenda 5 vjetsh t jet n krye t Seris A", thot ish-kapiteni i kombtares n nj intervist ekskluzive pr "Gazetn". LACIO Te kjo skPas pes javsh kampionat, Lacio sht uadr ka n krye t Seris A, me 12 pik. nj bomBardhekaltrit kan 4 fitore dhe nj ber q qhumbje, t psuar ndaj Milanit. "Lacio het Zasht ndrtuar me nj projekt, q brenda rate, por 5 vjetsh synon t jet n majat e Seris pr TaA", shprehet Tare. ren "lojtari m i mir i SeCili sht r oli juaj k onkr et roli konkr onkret ris A pr momentin sht n kt Lacio , le ta quajm t Lacio, Goran Pandev". madhe pr momentin? Igli, jeni dr ejtues i nj drejtues Nuk dua t flas pr vete dhe Lacio q po i ha bit t gjith. habit Vendi i par n Serin A, si t marr merita q nuk m duk et br enda ambientit dhe takojn vetm mua. N kt duket brenda n Itali nj gj e till? Mos Lacio kan merit t gjith, shvall borxhet e trashguara t nj gj e ndrtuar s bashku, ng ak oha e Kranjotit mbar u- ndrsa un kam rolin tim, q e nga koha mbaruan dhe tani po duk en efektet? din t gjith. Pra s'mund t duken Jo, nuk ka lidhje fare me them q tani q u bra un drejkt. Duhet t dim dika, tues po ecin punt mir, sepse Lacio sht nj skuadr e ndr- nuk sht aspak e drejt kjo. Keni mar r nj bomber , marr bomber, tuar me nj projekt t qart. te . E kujt ishte ideja pr Zarate te. sht ndrtuar me iden q Zara brenda pes vjetsh do t jet t? Zarate ka ardhur nga kamn ekipet kryesore t Seris A.
oditja e shtylls n ndeshjen me Katanian dhe ajo q tregoi n fushn e lojs, duket se e kan bindur trajnerin e Kievos Iakini q t'i jap m shum minuta Erjon Bogdanit. Sulmuesi kuqezi pritet t luaj n krah t Pelizier n ndeshjen e ksaj jave ndaj Fiorentins. "Nse nuk shnon gola, ather nuk shpton", ka thn tekniku Iakini. Dhe pr kt, i duhen m shum forca n sulm. Bogdani tregoi ndaj Katanias se mund t jet nj ndihm e madhe n repartin ofensiv t veronezve. sheshon pr ob lemet...? prob oblemet...? Nuk ka lidhje me vendin e par. Un i qndroj pik e presje asaj q kam thn. Me trajnerin kam mardhnie tepr korrekte. Un tani jam nj drejtues dhe nuk mund t
rjan Beqaj dhe skuadra e tij Anorthosis Famagusta vazhdojn aventurn n Lign e Kampioneve, duke befasuar srish. Kt her ka qen Panathinaikosi ai q ka patur fatin t provoj shijen e humbjes nga kampiont e Qipros, t cilt n fushn e tyre vazhdojn t tregojn se jan t pathyeshm. Panathinaikosi provoi fatin e Olimpiakosit nj muaj m par, duke u mundur 3-1 n takimin e luajtur n Nikozia. Sarriegi (autogol), Brasinovi dhe Taher, ishin autort e golave pr vendasit, ndrsa n krahun tjetr shkurtoi prkohsisht Salpingidis. Ndrkoh, Lorik Cana dhe Marseja e tij kan psuar humbjen e dyt pr kt edicion t Champions League, teksa jan mposhtur 21 n "Vicente Kalderon" nga Atletiko e Madridit. Cana e pati ln pas dmtimin n kt ndeshje dhe mbrm ishte n fushn e lojs, por nuk mundi t frenonte vrullin e spanjollve n pjesn e par.
pionati i Katarit dhe ai i sht vetofruar presidentit Lotito si futbollist. Presidenti i dha besim t plot, e mori n skuadr. Megjithat, duhet t them dika: t gjith flasin pr Zaraten, por harrojn at q pr mo-
mentin sht lojtari m i mir i Seris A, Goran Pandev . Kur ishit futbollist k eni keni pa tur jo pak pr ob leme me trapatur prob obleme jnerin Delio R osi. Si jan Rosi. ra por tet n kto momente? rapor portet Mos ndoshta v endi i par i vendi
PORTUGALIA
VENDIMI
mtimet e shumta kan detyruar trajnerin e Por tugalis Karlos Keiroz q t shtyj publikimin e lists me futbollistt q do t thirren pr ndeshjet e 11 dhe 15 tetorit, ndaj Suedis dhe Shqipris. Pas mbrojtsit Rikardo Karvajo, i cili do t qndroj edhe tre jav larg fushave, dmtime kan psuar edhe Deko, Simao e Manike. Dy lojtart e Atletikos s Madridit psuan nj dmtim n ndeshjen e javs s shkuar ndaj Getafes, por n fillim u mendua pr dmtime t lehta. Tashm sht e konfirmuar q t tre kta futbollist do t jen jasht ndaj Shqipris. Siti portugez "portugoal.net", saktson se Manike vuan nj dmtim t rnd n shpin, madje u ua direkt pr n spital pas ndeshjes me Getafen. Gjithsesi, mungesa e Dekos sht problemi kryesor pr Keiroz.
ederata Shqiptare e Futbollit nuk ka mundur t zbardh asgj nga dhuna q ndodhi dy jav m par n fushn e Peqinit, n ndeshjen mes Shkumbinit dhe Bess. Pr shkak se delegati nuk pati shkruar asgj n relacion, por edhe pr faktin se futbollistt dhe stafi drejtues i klubit kavajas nuk pranuan t flisnin, shtja sht konsideruar e mbyllur n mbledhjen e djeshme t Komisionit t Disiplins. "Duke qen se asnj nga palt nuk ka pranuar t prononcohet, Komisioni e pa t arsyeshme q pr mu-
nges faktesh dhe pamjesh, si edhe duke mos pasur ankes nga Besa, t mos e marr n
mendoj m si futbollist. f ar ka ndryshuar n far jetn juaj tani q jeni br dr ejtues? drejtues? Gjithka. sht do gj komplet ndryshe. Lex ojm n shtypin italian Lexojm q strviteni ende? Po, n fakt strvitem do dit nga dy or. Ka tr pik n d y ndeshje , Katr dy ndeshje, si ju duk k ombtar ja shkombtar ombtarja qiptar e? qiptare? Gjja m pozitive q un pash n ato dy ndeshje ishte harmonia. Pash nj grup harmonik dhe kjo ndikoi jo vetm n loj, por edhe n rezultat. Megjithat, t shohim, sepse jan dy ndeshje prpara, me Hungarin dhe Portugalin, q jan m vendimtare. Por, me at frym harmonike, un kam besim se do t'i kalojm me sukses. Ndeshjet e ar dhshme me ardhshme Hu ng arin dhe P ortuun garin Po g alin. Lala thot q me por portug e zt mund t shka tr rotuge shkatr trr hemi ose dhe t fitojm, ndrsa Hung aria n uk duk et Hungaria nuk duket ajo e dikurshmja. Si i shik on kto d y sfida? shikon dy Un kam nj mendim tjetr, Hungaria pr mua sht skuadr m e vshtir sesa Portugalia.
SPORT - 31
PIKANTE
LIVERPULI Skuadra e Rafa Benitez vazhdon t tregoj nj form t shklqyer mes kampionatit dhe Ligs s Kampioneve. Asnj problem n ndeshjen e mbrmshme prball PSV-s, fal golave t Kujt, Robi Kin dhe kapitenit Stiven Xherard. KLUZH Nse fitorja n Rom ishte nj surpriz, far mund t quhet barazimi i mbrmshm? Prball Kluzhit ishte nga ekipet m t forta t bots, por rumunt arritn t'i ndalnin, duke treguar m shum dshir n fushn e lojs.
Zikaltrit frenohen nga Verder n "San Siro", ndrsa vazhdon surpriza Kluzh
Altin Latifi
nteri dhe elsi kan sh kaktuar surprizat m t mdha n ndeshjet e mbrmshme t Ligs s Kampioneve. Zikaltrit e drejtuar nga Hoze Murinjo nuk kan shkuar m shum se nj barazim 1-1 ndaj gjermanve t Verder Bremen, n nj ndeshje q ata e kan d o m i nu a r, por pa arritur t marrin tre pikt. Interi ka gjetur rrugn e golit q n minutn e 13-t me an t Maikon dhe u mendua se gjithka do t ishte e leht, por Verderi nuk u dorzua. Klaudio Pizarro goditi shtylln n pjesn e par, duke br t xhindoset Tomas Shaf n pankin. Kjo, pasi sulmuesi peruan ishte thuajse me portn bosh. Megjithat, Pizarro do t shnjestronte sakt n minutn e 62-t, ndonse n at pozicion nuk mund t gabonte. Interi pati nj mundsi t mir 6 minuta para prfundimit, por Kruz nuk arriti t devijonte topin e dhn nga Ibrahimovi. Ndrkoh, elsi nuk ka shkuar m shum se nj barazim pa gola n fushn e rumunve t Kluzh. Ndonse jan ekipi pretendent pr t
ngritur trofeun, blut e Londrs kan zhgnjyer prball nj skuadre q ka luajtur me shum dshir. Nikolas Anelka ka gabuar n disa raste, gj q i ka kushtuar shum skuadrs s tij n fund.
PRMBYSJET
an t Lionel Mesit n fundin e ndeshjes. Vendasit kaluan n avantazh n fund t pjess s par me Ilsinjon, por talenti argjentinas barazoi pak minuta para fundit pas nj hutimi t mbrojtjes ukrainase. Mesi shnoi edhe golin e dyt n limitin e ko-
hs, duke i dhn tre pik t tjera ekipit t tij. Ndrkoh, nj pr mbysje t pabesueshme ka br edhe Roma ndaj Bordos. Vendasit shnuan shum shpejt me Gurkuf, por mbetn me 10 futbollist. Kjo bri q verdhekuqt e Spaletit t
Fitore e madhe dhe pr Sportingun e Lisbons, 2-0 prball Bazelit, fal golave t shnuar nga Romanjoli dhe Derlei. N "Anfiel Road", Liverpuli nuk e pati aspak t vshtir t merrte tre pik t tjera n grupin D, duke mposhtur 3-1 PSV Eindhoven. Fitore edhe pr Anorthosis dhe Atletiko Madrid.
Roma dhe Barcelona kan arritur t prmbysin rezultatet e pjesve t para dhe t triumfojn n takimet respektive ndaj Bordos dhe Shaktjorit t Donjeckut. Katalanasit kan prsritur at q bn n derbin me Espanjolin ditn e shtun, duke shnuar dy her me
TRAJNERI
FANTAZISTI
TRAJNERI
len e 14 majit Glazgou Rejnxhrs. N nj prgjim t muajit maj mes Petrov dhe njrit prej njerzve t tij, Leonid Kristoforov, del se ky i fundit dilte m prpara rezultatin e ndeshjes kundr Bajernit, q prfundoi 4-0. Vet Petrov thot n kt prgjim se i ka paguar 50 milion Bajernit, por pa specifikuar valutn. Ai dhe disa nga njerzit e tij jan n burg q nga qershori. "Ne nuk dim asgj", bri t ditur dje Bajerni.
ek elsi duket vrtet nj er e re me ardhjen e Skolarit, pasi futbollistt jan t lir t bjn 't duan, jo vetm n fush, por mbi t gjitha jasht. E prkthyer, do t thot q t kesh leje pr t provuar edhe knaqsi q shpesh ndalohen n futboll, si vera dhe grat. Jo rastsisht ka qen vet Skolari ai q ka rrfyer se u ka dhn m shum liri futbollistve t tij, t cilt ishin msuar me regjimin e hekurt t vendosur nga Hoze Murinjo.
"Un jam thjesht trajneri dhe jo polici i tyre", sht mbrojtur Skolari. Nj ndry-
fillim bri shaka me Interin, m pas ishte n televizion duke komentuar gafat televizive n "Canale 5". Ronaldinjo ishte pr disa or n "Paperissima", duke br shaka me Xherri Skotin dhe Mishel Hunziker. Ai ka komentuar n mnyr t shkurtar edhe aventurn e re n Itali. "Mendoj se Milani ka hyr n nj rrug t mbar, tani e rndsishme sht t punojm mir dhe shum. Pr mua, nuk kan ndryshuar shum gjra q kur erdha nga Spanja. Stili i jets sht njsoj, por futbolli sht i ndryshm. Ky sht ndryshimi m i madh", deklaroi Ronaldinjo.
32 - REKLAME