TEKSTL BOYAMADA KULLANILAN YON TUTUCU KMYASALLARIN, KALTELERNN LM VE KARILATIRILMASI

A) Toplam Sertlik Balamas lm

lm iin kuyu suyu kullanm nerilir. nk analitik tayin tayinlerde lerde genellikle genellikle kalsiyumklorr veya kalsiyumasetat tuzlar kullanlr. Oysa boya veya kasar banyosunda kumatan gelen sertlik nemlidir. Kumataki toplam sertlik iinde kalsiyumasetat bulunmazken kalsiyumklorr %10 oranndadr. Kuyu suyunun sertlik bileimi ve dier kirlilikleri pamuktan gelen sertlie en yakn doal bileimdedir. Bu nedenle boya veya kasar banyosundaki sertlik iin; zel zelti yerine kuyu suyu kullanmak daha benzer sonu verecektir.

Test in Gerekenler Buffer Tablet (veya Erio Erio-T), T), Ham Kuyu Suyu, 250 ml erlen, 1 ml pipet Tayin edilecek iyon t tutucularn utucularn yumuak suda hazrlanm %10luk zeltileri

Ham Kuyu Suyu Sertlik lm Suyun sertlii zel sertlik tayin kitleri ile hzlca tayin edilebilir. Klasik titrasyon yntemi ile de tayin yaplabilir.

Yntem 100 ml kuyu suyu alnarak, ortama buffer tablet (veya 3-4 4 damla Erio-T) Erio ilave edilir. Ortamn pH amonyak tamponu ile 10,5 -11e ayarlanr. Oluan renk koyu krmzdan yeile dnnceye kadar 0,1 M EDTA ile titrasyon yaplr.

1 ml 0,1 M EDTA = 1 of

yon Tutucularn Balad Toplam Sertlik l lm Karlatrlacak iyon tutucu says kadar erlene 100er ml ham kuyu suyu alnr. Erlenlere birer buffer tablet (veya 3 3-4 damla Erio-T) T) ilave edilir. Erlenlerin pH 4-5 4 damla amonyak tamponu ile 10,5 -11e 11e ayarlanr. (Amonyak tamponu yerine 2 2-3 damla amonyak kullanlabilir.) Titrasyon iin EDTA yerine, nceden hazrlanm %10luk iyon tutucu zeltileri kullanlarak titrasyon yaplr. Krmzdan yeile renk dnm tam olarak salanncaya kadar titrasyona devam edilir. Sonu younlua blnmelidir. Hesaplama yon tutucu sarfiyat 1 ml/l iyon tutucu (A)= Ham Su Sertlii

B) Toplam Demir yonu Balayclnn Karlatrlmas

Test in Gerekenler Slfosalisilikasit ndikatr 1mg/1 ml Standart Demir(III)Klorr zeltisi 250 ml erlen, 1 ml pipet Tayin n edilecek iyon tutucularn yumuak suda hazrlanm %10luk zeltileri

Yntem Karlatrlacak iyon tutucu says kadar erlene 100er ml yumuak su alnr. Her erlene 1 ml/1mg standart Demir zeltisi ve 1 1-2 2 ml indikatr slfosalisilikasit zeltisi ile pH=2,5'e ayarlanr. Oluan koyu krmz renk kayboluncaya kadar iyon tutucu zeltisi ile titrasyon yaplr. Sarfiyat kaydedilir; X . Aadaki oranlamadan 1 ml iyon tutucunun balad demir miktar bulunur. Hesaplama X ml iyon tutucu 1 mg Demir balarsa, 1 ml iyon tutucu Y mg Demir balar. Sonu younluk ile blnr. %10 seyreltik zelti iin 10 ile arplr.

C) Metal Kompleks Boyarmaddeler ile Etkileim

Test in Gerekenler Metal kompleks boyarmadde (r; Turkuaz Blue G veya R Spesial) Numune umune boyama makinesi Tayin edilecek iyon tutucularn yumuak suda hazrlanm %10luk zeltileri

Yntem Karlatrlacak iyon tutucu says kadar laboratuar boyama makinesi tpne 1/10 orannda pH 5,5e nceden ayarlanm flotte alnr. Darda pH 5,5 ayarlanm suda zlm boyarmaddeden, tplere %3lk metal kompleks boyarmaddeden konulur. Her bir tpe sadece bir iyon tutucudan 10 ar g/l konularak normal prosese gre boyama yaplr.

Sonu Metal kompleks boyarmaddeye etki eden iyon tutucunun re renk nk verimi az olacaktr. Bu deneyin doru sonu vermesi iin tm iyon tutucular ayn artlar ve zamanda denenmelidir.

D) yon Tutucularn kme nleme Kabiliyeti

( Boiling Down ) Karlatrlacak iyon tutucu says kadar behere 100er ml en az 20 od sertlikteki su konulur. Biri referans olarak kullanlarak katksz kullanlr. Dierine iyon tutma-kme tutma nleme gc test edilecek iyon tutuculardan 5er ml ilave edilir. Beherler kaynatlr. Beher cidarlarnda kelti oluumu ve oluuyorsa miktar greceli ola olarak rak sadece sert su ieren referans beher ile karlatrlr. kme fazlalklar iyon tutucunun kalsiyum veya magnezyum tuzlarn engelleme efektini belirler.

E) Yksek Bikarbonat Varlndaki yon Balamada Deiimi Toplam sertlik lm testi, test iin alnan ham kuyu suyuna dardan bikarbonat ilavesi yaplarak tekrarlanr. Bir ok iyon tutucu bu durumda aktivite kaybna urar.

F) Yksek Sertlik Varlnda yon Balamada Deiim Toplam sertlik lm testi, test iin alnan ham kuyu kaynatlarak %50 orannda ora buharlatrlr. Bylece doal artlarda daha sert su elde edilmi olur. Bir ok iyon tutucu yksek sertlikte ayn sonucu vermez. Baka bir syleyile; 5 sertlikteki bir ortamda; 1 ml iyon tutucu 5 birim sertlik alrken, 10 sertlikteki bir ortamda 2 ml iy iyon tutucu 10 deil de 8 birim sertlik alabilir. Bu nedenle bu test ok nemlidir.