Beton I Komplet Rev1

Betonske konstrukcije I primjeri Zlatar M./Madarevi M./Medi S.
Dimenzioniranje AB presjeka prema EC 2

PRIMJER 1. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu datih podataka.

DATO:

- Presjene sile M
G
= 120 kNm, N
G
= 0 kN
M
Q
= 80 kNm, N
Q
= 0 kN

- Geometrija presjeka b = 40 cm
h = 80 cm

- Materijali C 25/30
B 500 S(A)

TRAI SE
1
:
s
A = ? i = ? (pri emu je )
c
s su
= = 25
ili
s
s
c cu
= =3.5

Rjeenje:

Potrebno je ispuniti zahtjev E
d
R
d
odnosno da je otpornost poprenog presjeka vea od
naprezanja. Praktino se ovaj uslov svodi na M
Ed
M
Rd
, N
Ed
N
Rd
, itd.

a) Naprezanje u graninom stanju nosivosti E
d

Openito za proraunsku situaciju graninog stanja nosivosti osnovna kombinacija
optereenja je (npr. DIN 1055 100, poglavlje 9.4)
2
:
1 1 > >
(

(

d G,j k,j P k Q,1 k,1 Q,i 0,i k,i
j i
E =E G P Q Q

Raunska vrijednost presjenih sila za granino stanje nosivosti:

+
Ed G G Q Q
M = M M

Ed
M =1.35 120+1.5 80 = 282 kNm
Ed
N =0 kN

Pretpostavljena statika visina d i udaljenost armature od teita presjeka z
s1
:

1
d=h- d =80- 5 =75 cm
s1
z = d- h/2 =75- 40 =35 cm

Raunska vrijednost momenta obzirom na teite zategnute armature:

1
U ovom sluaju dimenzioniranje nazivamo vezanim.
2
Osim osnovne postoji i kombinacija dejstava za incidentnu i seizmiku proraunsku situaciju.
1

Eds Ed Ed s1
M =M - N z = 282- 0 0.35 = 282 kNm

b) Otpornost u graninom stanju nosivosti R
d

Raunska vrijednost otpornosti ovisi o karakteristikama pojedinih materijala od kojih se
element sastoji, kao i vrsti proraunske sitauacije. Openito se odreuje kao:

( )
d ck c yk s tk,cal s p0,1k s pk s
R =R f / ; f / ; f / ; f / ; f /

2 ck
cd
c
f 25
f = =0.85 =14.17 N/mm
1.5

(prema DafStB, Bemessungshilfsmittel zu EC 2, Heft 425
3
)

yk 2
yd
s
f
500
f = = = 434.78 N/mm
1.15

/ /

/ /
2
Rd c R cd Rd cd
R cd
Rd R R 2
cd
M =F z = x b f z = b d f
x b f z x z
= = =
b d f d d

c) odreivanje potrebne povrine zategnute armature

c.1) dimenzioniranje koritenjem
s
tabela (bezdimenzionalne tabele)

Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature (bezdimenzionalna
vrijednost):

Eds
Eds 2
cd
M
=
b d f

Moramo zadovoljiti uslov:

s
Eds Rds

| |
| |

<
( (

Eds
Eds *
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
282 100
= = =0.0884 =0.37
40 75 1.417 b cm d cm f kN/cm

(presjek treba armirati jednostrukom armaturom)

Iz tabele nalazimo:

3
Izvorno je u EC 2 raunska vrstoa betona definirana kao f
cd
= f
ck
/
c
, dakle bez obuhvatanja uticaja
dugotrajnog optereenja na vrstou betona na pritisak kroz koeficijent o . Posljedica ove izmjene su
drugaije vrijednosti
Eds
i
1
u tabelama za dimenzioniranje. Meutim, ako se konzistentno pridravamo
prirunika koji koristimo za dimenzioniranje, dobija se ista potrebna armatura.

2
c2 s1 sd
=0.0946, =0.118, =0.951, = -3.35/1000, = 25/1000, = 435 MPa

Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:
( )
( )

pot s1 cd Ed
sd
2
pot s1
1
A = b d f +N
1
A = 0.0946 40 75 14.17+0 =9.25 cm
435

Usvojena armatura:

B500 S (A): 5 16
2
stv s1
A =10.05 cm

Kontrola minimalne armature:

C25/30 f
ctm
= 2.6 N/mm
2

cr
s,min II
yk
M
A =
z f

M
cr
= f
ctm
W

2
cr ctm
II
2 stv
s,min s 2
400 800
M = f W= 2.6 =110.93 kNm
6
z =0.9 d=0.9 0.75 =0.675 m
110.93 kNm
2
A = =3.28 cm < A =10.05 cm
0.675 m 50 kN/cm

Kontrola razmaka ipki u presjeku:

( )
n s
n-1 s =b- 2 nom c - n d - 2 d
l sw

n = 5 kom
b = 40 cm
nom c = 3 cm
d
sl
= 1.6 cm
d
sw
= 1.0 cm

( ) ( )
stv
n sl sw
1 1
s = b- 2 nom c - n d - 2 d = 40- 2 3- 5 1.6- 2 1 = 6 cm
n-1 5-1

>

s pot
n
d =1.6 cm
s
2 cm

>
stv pot
n n
s s

Provjerimo jo jesmo li korektno pretpostavili statiku visinu d:
3
sw sl
1
d=h- nom c - d - d
2
1
d=80- 3-1- 1.6 =75.2 cm OK!
2

c.2) dimenzioniranje koritenjem k
d
tabela (dimenzionalne tabele)

Postupak dimenzioniranja pomou k
d
tabela se temelji na poznatom k
h
postupku iz DIN
1045. Vrijednost k
d
ima ovisi o klasi vrstoe, dimenzijama ulaznih parametara i nema
fizikalno znaenje. Radi pojednostavljenja postupka dimenzioniranja pretpostavlja se da je
raunski dijagram elika idealno elasto plastian.

| |
| | | |
d
Eds
Eds Ed Ed s1
d cm
k =
M kNm /b m
M =M - N z

U naem sluaju:

( )
*
d d
75
k = = 2.82>k =1.38 C25/30
282/0.4

(presjek treba armirati jednostrukom armaturom)

Iz tabele nalazimo (bez interpolacije meuvrijednosti):

s c2 s1
k = 2.42, =0.120, =0.950, = -3.40/1000, = 25/1000, = 435 MPa
sd


| |
| |
| |
(

Eds Ed 2
pot s s
2
pot s
M kNm N kN
A cm =k +
d cm 43.5
282
A = 2.42 =9.1 cm
75

Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 16
2
stv s1
A =10.05 cm

4

DATO:

- Presjene sile M
G
= 130 kNm, N
G
= 150 kN (sila pritiska)
M
Q
= 90 kNm, N
Q

h = 60 cm; pretpostavljeno d
2
= 4 cm; d = 56 cm
z
s1
= 56 60/2 = 26 cm

- Materijali C 16/20 f
cd
= 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
c
s su
= = 25
ili
s
s
c cu
= =3.5

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 130+1.5 90 =310.5 kNm
( ) ( )
Ed G G Q Q
N = N + N =1.35 -150 +1.5 -100 = -352.5 kN


Eds Ed Ed s1
M =M - N z =310.5+352.5 0.26 = 402.15 kNm

a) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih
s
tabela

| |
| |

( (

Eds
Eds *
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
402.15 100
= = =0.3 =0.37
40 56 0.906 b cm d cm f kN/cm
5 <
(presjek treba armirati samo u zategnutoj zoni)

Iz tabele nalazimo:

c2 s1 sd
=0.4576, =0.565, =0.765, = -3.50/1000, = 2.69/1000, = 435 MPa


( ) ( )
2
pot s1 cd Ed
sd
1 1
A = b d f +N = 0.4576 40 56 0.906- 352.5 =13.24 cm
43.5

Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 20
2
stv s1
A =15.70 cm
5
b) Dimenzioniranje pomou dimenzionalnih k
d
tabela

| |
| | | |
( )
*
d d
Eds
cm
56
1.766 1.72 C16/20
402.15/ 0.40
kNm / m
d
k k
M b
= = = > =
(presjek treba armirati samo u zategnutoj zoni)

Iz tabele nalazimo za prvu niu vrijednost k
d
= 1.75 (bez interpolacije meuvrijednosti):

s c2 s1
3.04, 0.585, 0.757, 3.50/1000, 2.48/1000, 435 MPa k
sd
c c o = = = = = =


| |
| |
| |
Eds Ed 2 2
pot s s
kNm kN
402.15 352.5
cm 3.04 13.72 cm
cm 43.5 56 43.5
M N
A k
d
( = + = =

Usvojena armatura:
B500 S (A): 5 20
2
stv s1
15.70 cm A =

PRIMJER 3. Dimenzionirati pravougaoni presjek na osnovu navedenih podataka.

DATO:

- Presjene sile M
G
= 140 kNm, N
G
= 0 kN
M
Q
= 100 kNm, N
Q
= 0 kN


cd
= 0.8530/1.5 = 17.00 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE: = ? i d = ? (slobodno dimenzioniranje)
s
A

Rjeenje:

Ed G G Q Q
1.35 140 1.5 100 339 kNm M M M = + = + =
Ed Eds Ed
0 kN N M = = M

a) Dimenzioniranje bez upotrebe tabela

Za usvojene dilatacije
c2
=
cu
= 3.50 i
s1
=
yd
= f
yd
/ E
s
= 435 / 200000 = 2.175
dobijamo najmanju statiku visinu jednostruko armiranog presjeka. U ovom graninom
sluaju relativna visina pritisnute zone betona
lim
, moment i relativni moment u odnosu na
teite zategnute armature M
Eds,lim
i
Eds,lim
iznose :
6
cu
lim
cu yd
3.50
0.617
3.50 2.175
x
d
c
c c
= = = =
+ +
(relativna visina pritisnute zone)
( ) ( )
( )
Rds,lim m R cd R cd a R cd a
2 2
R lim a lim cd R lim cd
1
1
x x
M x b z f x b d a f x b d k x f d b d k
d d
k b d f b d f
o o o o
o o
| |
= = = = =
|
\ .
= =

Za
c2
=
cu
= 3.50 :

cu
R
cu
3 2
17
0.8095
3 21
c
o
c

= = =

(koeficijent punoe jer se prosjeni napon nalazi kao
m R cd
f o o = )

2
cu cu
a 2
cu cu
3 4 2
99
0.4160
6 4 238
k
c c
c c
+
= =

= (koeficijent poloaja sile pritiska u betonu)

lim a lim
=1- k =1- 0.416 0.617 =0.743 (relativni krak unutarnjih sila)
( ) >
2 2
Rds,lim lim lim cd cd Eds
M =0.8095 1- 0.416 b d f =0.372 b d f M
| |
>

Eds
pot
R lim lim cd
M kNcm
d =
b f
36.6 cm
pot pot 2
h = d+d =36.6+5 = 41.6 cm

Usvojeno: h = 45 cm , d = 40 cm, d
2
= 5 cm


2 Eds
pot s1
yd
M 339 100
A = = = 26.22 c
d f 0.743 40 43.5
m

b) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih
s
tabela

Konano dobijamo
4

( )
2 2
Eds,lim lim lim cd cd
0.8095 1 0.416 0.372 M b d f b d f = =
( ) (
Eds,lim
Eds,lim lim lim cd ck c 2
cd
0.8095 1 0.416 0.372 0.85 /
M
f f
b d f
) = = = =

Odavde nalazimo potrebnu statiku visinu presjeka:

Eds,lim
339 kNm M =
Ed
potr
Eds,lim cd
339 100
36.6 cm
40 0.372 1.7
M
d
b f

= = =

4
Da bi se osigurala dostatna mogunost rotacije poprenog presjeka u sluaju prorauna sa ogranienom
preraspodjelom presjenih sila, za
lim
odnosno
Eds,lim
postavljena su stroija ogranienja.
7

Ukupna potrebna visina presjeka iznosi:
potr potr 2
36.6 5 41.6 cm h d d = + = + =
Usvojeno: h = 45 cm , d = 40 cm, d
2
= 5 cm


Eds,lim a
0.372 / 1 0.743 z d k = = = =
Eds Ed
pot s1
yd yd
2
pot s1
339 100
26.22 cm
43.5 0.743 40
M N
A
f d f
A
= =

Usvojena armatura:
B500 S (A): 9 20
2
stv s1
A = 28.27 cm

c) Dimenzioniranje pomou dimenzionalnih k
d
tabela

Za domau zadau.


DATO:

- Presjene sile M
G
= 340 kNm, N
G
M
Q
= 160 kNm, N
Q

2
= 8 cm; d = 62 cm
z
s1
= 62 70/2 = 27 cm

cd
= 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s1
A = ? i
s2
A = ? (pri emu je i )
c cu
= =3.5
s sy
= = 2.17

U sluaju x x
lim
kod dimenzioniranja na savijanje, presjek je jako napregnut. Mogue je
uraditi sljedee:

- Poveati presjek
- Odabrati bolju kvalitetu betona
- Postaviti armaturu u pritisnutu zonu

Procedura dimenzioniranja je kao i uvijek u betonu zasnovana na uslovima ravnotee:
8
+ +
+
cd,lim s2 s1 Ed
Eds cd,lim s2 s
N=0, F F =F N
M=0, M =F z F z

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 340+1.5 160 = 699 kNm
( ) ( )
Ed G G Q Q
N = N + N =1.35 -100 +1.5 -80 = -255 kN


Eds Ed Ed s1
M =M - N z = 699+255 0.27 =767.85 kNm

a) Dimenzioniranje pomou bezdimenzionalnih
s
tabela

| |
| |

=
( (

Eds
Eds *
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
767.85 100
= =0.551< =0.37
40 62 0.906 b cm d cm f kN/cm

(presjek treba armirati i u pritisnutoj zoni)

U Tabeli 2d prva vea vrijednost je u odnosu na izraunatu je . Ako
pretpostavimo da je d
1
= 5 cm, odnosno d
1
/d = 0.08, odgovarajue vrijednosti za
mehaniki stepene armiranja zategnutom i pritisnutom armaturom
1
i
2
su:
Eds
=0.551
Eds
=0.56

Za d
1
/d = 0.05:
1
= 0.698 i
2
=0.199
Za d
1
/d = 0.10:
1
= 0.709 i
2
=0.210

Linearnom interpolacijom:

Za d
1
/d = 0.08:
1
= 0.7046 i
2
=0.2056


( ) ( )
2
pot s1 1 cd Ed
yd
1 1
A = b d f +N = 0.7046 40 62 0.906- 255 =30.53 cm
f 43.5

Potrebna povrina poprenog presjeka pritisnute armature iznosi:

2 cd
pot s2 2
yd
f 0.906
A = b d =0.2056 40 62 =10.61 cm
f 43.5

Usvojena zategnuta armatura:
B500 S (A): 8 25
2
stv s1
A =39.27 cm

9
Usvojena pritisnuta armatura:
B500 S (A): 4 20
2
stv s1
A =12.57 cm

b) dimenzioniranje bez upotrebe tabela

Najvei moment koji moe preuzeti jednostruko armirani presjek u stanju granine
nosivosti iznosi:

lim
=0.617
( )

* 2 2
Rds,lim cd,lim lim lim cd cd
* 2
Rds,lim
M =F z =0.8095 1- 0.416 b d f =0.372 b d f
M =0.372 0.40 62 0.906 =518.22 kNm

(za dilatacije i )
c cu
= =3.5
s sy
= = 2.175

Razlika momenata savijanja od vanjskih sila i momenta nosivosti jednostruko armiranog
presjeka je moment koji treba da uravnotei spreg sila u u pritisnutoj i dodatnoj zategnutoj
armaturi:

*
Eds Rds,lim
M=M - M
M=767.85- 518.22 = 249.63 kNm

Potrebna armatura se nalazi iz uslova ravnotee momenata oko teita armature A
s1
:

+
Eds Rds,lim cd,lim s2 s
M =M M=F z+F z

Pod pretpostavkom da je gornja armatura u stanju teenja, imamo F
s2
= f
yd
A
s2
, pa
nalazimo:

=

s 2
2
s2 2
yd s
z = d- d = 62- 5 =57 cm
M 249.63 kNm
A = =
f z 43.5 kN/cm 0.57 m
10.07 cm

Potrebnu povrinu armature A
s1
nalazimo iz uslova ravnotee horizontalnih sila:

+ +
+ +
+
cd,lim s2 s1 Ed
cd,lim s2 yd s1 yd Ed
cd,lim Ed
s1 s2 cd,lim lim cd
yd
F F =F N
F A f = A f N
F - N
A = A F =0.8095 x b f
f

ili
+

*
Rds Ed
s1 s2
lim yd yd
2
s1
M N
A = - A
d f f
518.22 255
A = - +10.07 =30.06 cm
0.743 0.62 43.5 43.5

10

DATO:

- Presjene sile M
G
= 200 kNm, N
G
M
Q
= 150 kNm, N
Q

2
= 5 cm; d = 65 cm
z
s1
= 65 70/2 = 30 cm

cd
= 0.8516/1.5 = 9.06 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE: A = ?

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 200+1.5 150 = 495 kNm
( ) ( )
Ed G G Q Q
N = N + N =1.35 -500 +1.5 -480 = -1395 kN


Eds Ed Ed s1
M =M - N z = 495+1395 0.3 =913.5 kNm

Relativni raunski moment obzirom na teite zategnute armature:
| |
| |

=
( (

Eds
Eds *
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
913.5 100
= =0.596 > =0.37
40 65 0.906 b cm d cm f kN/cm

(presjek treba armirati i u pritisnutoj zoni)

d
2
/d = 5/65 = 0.076

Za
Eds
= 0.60 i d
2
/d = 1.10 :
1
= 0.754 i
2
=0.254


( ) ( )
2
pot s1 1 cd Ed
yd
1 1
A = b d f +N = 0.754 40 65 0.906-1395 =8.76 cm
f 43.5

Potrebna povrina poprenog presjeka pritisnute armature iznosi:

>
2 2 cd
pot s2 2 pot s1
yd
f 0.906
A = b d =0.254 40 65 =13.75 cm A =8.76 cm
f 43.5

PRESJEK TREBA ARMIRATI SIMETRINOM ARMATUROM

11
Kao ulaz u tabele za dimenzioniranje simetrino armiranih presjeka potrebni su nam:

d
1
/h = 5/70 = 0.071 d
1
/h = 0.10
| |
| |

=
( (

Ed
Ed 2 2 2 2
cd
M kNcm
495 100
= =
40 70 0.906 b cm h cm f kN/cm
0.278

| |
| | | |
v =
(

Ed
Ed
2
cd
N kN
-1395
= =
40 70 0.906 b cm h cm f kN/cm
-0.549

Iz tabele oitavamo:
tot
= 0.45

yd s,tot
tot
cd
2
s,tot s1 s2 tot
yd cd
f A
=
b h f
b h 40 70
A = A +A = =0.45 = 26.24 cm
f /f 435/9.06

pot
A
s1
=
pot
A
s2
= 26.24/2 = 13.12 cm
2

Usvojeno:

B 500 S
7 16
stv
A
s1
=
stv
A
s2
= 14 cm
2

PRIMJER 6. Dimenzionirati T presjek na osnovu navedenih podataka.

DATO:

- Karakteristino optereenje: g
K
= 50 kN/m, q
K
= 25 kN/m

- Geometrija T presjeka:

b
w
= 30 cm
b
eff
= b
w
+ 2(0.2 b
i
+ L
0
/10) = 30 + 2(0.2 200 + 800/10) = 270 cm
h = 60 cm = 45 cm + 15 cm; pretpostavljeno d
1
= 7 cm; d = 53 cm

cd
= 0.8530/1.5 = 17 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
c
s su
= = 25
ili
s
s
c cu
= =3.5

Rjeenje:
12
2 2
k
g
2 2
k
q
g l 50 8
M = = = 400 kNm
8 8
q l 25 8
M = = = 200 kNm
8 8

Ed
Eds Ed
M =1.35 400+1.5 200 = 840 kNm
M =M =840 kNm

| |
| |

=
( (

Eds
Eds *
Eds 2 2 2 2
eff cd
M kNcm
840 100
= = =0.37
270 53 1.7 b cm d cm f kN/cm
0.065 <

Kontrola visine pritisnute zone:

=0.0915 (tabela 2a)
ploe
x =d=0.0915 53 = 4.84 cm < d =15 cm
Neutralna linija prolazi kroz plou pa presjek dimenzioniramo kao pravokutni sa irinom
pritisnute zone b = b
eff
. Iz tabele oitavamo:

= 0.0674

odakle je potrebna armatura

2 cd
pot s eff
yd
f 17
A = b d =0.0674 270 53 =37.72 cm
f 435

Usvojeno:

B 500 S
8 25
stv
A
s
= 39.27 cm
2

Alternativno, mogli smo za dimenzioniranje koristiti Tabelu 4 u kojoj je:

b
f
/b
w
= b
eff
/b
w
= 270/30 = 9
h
f
/d = 15/53 = 0.28
Eds
= 0.065

pa moemo oitati

= (0.0621+0.0728)/2 = 0.0674

odakle dobijamo identine rezultate kao u prethodnom sluaju.

13

DATO:

- Presjene sile: M
G
= 800 kNm, N
G
= 0 kN
M
Q
= 900 kNm, N
Q
= 0 kN


b
w
= 40 cm, b
eff
= 200 cm
1
= 8 cm; d = 72 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
A = ?

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 800+1.5 900 = 2430 kNm


Eds Ed Ed s1
M =M - N z = 2430 kNm

a) dimenzioniranje prema tanom postupku

| |
| |

=
( (

Eds
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
2430 100
= =0.165
200 72 1.416 b cm d cm f kN/cm

Za izraunati
Eds
= 0.165 iz tabele za jednostruko armirane presjeke (Tabela 2a) nalazimo
relativnu visinu pritisnute zone: = 0.225. Dakle,
x = d = 0.225 72 = 16.2 cm > h
f
= 14 cm pritisnuta zona je oblika T

Koritenjem tabele 4 nalazimo potrebnu povrinu zategnute armature:
h
f
/d = 14/72 = 0.19 h
f
/d 0.20
b
f
/b
w
= 200/40 = 5

1
= (0.1758+0.1880)/2 = 0.182

2 cd
pot s 1 f
yd
f 14.16
A = b d =0.182 200 72 =85.3 cm
f 435

b) dimenzioniranje presjeka prema priblinom postupku sa zanemarenjem napona
pritiska betona u rebru
Za izraunati
Eds
14
x = d = 0.225 72 = 16.2 cm > h
f
= 14 cm

Pretpostavimo da je raspodjela napona pritiska u betonu pravokutnog oblika (tzv. blok -
dijagram) na povrini flane dok se napon u rebru zanemaruje. Priblina veliina kraka
unutranjih sila je:
z = d h
f
/2 = 72 14/2 = 65 cm

Potrebna povrina zategnute armature odreuje se iz uslova ravnotee horizontalnih sila:

+
s1 yd cd Ed
N=0 A f - F N =0

Sila u betonu nije poznata i moramo je odrediti iz uslova ravnotee momenata oko
zategnute armature:

cd Eds
Eds Eds
cd
f
M=0 F z =M
M M 2430
F = = = =3738.46 kN
z d- h /2 0.65

Sada je,

2 cd Ed
s1
yd
F - N 3738.46
A = = =85.94 c
f 43.5
m

Trebamo jo prekontrolisati napone pritiska u betonu, gdje imamo:

<

2 2 cd cd
cd cd
c f f
F F 3738.46
= = = =1.35 kN/cm = 13.5 N/mm f = 14.17 N/mm
A b h 200 14
2

Usvojena armatura:

B 500 S
14 28 (6 28 + 6 28 + 2 28 )
stv
A
s
= 86.24 cm
2

15

DATO:

- Presjene sile: M
G
= 600 kNm, N
G
= - 150 kN (sila pritiska)
M
Q
= 500 kNm, N
Q


b
w
= 40 cm, b
eff
= 100 cm
1
= 8 cm; d = 92 cm,
z
s1
= d h/2 = 92 50 = 42 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
A = ?

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 600+1.5 500 =1560 kNm

Ed G G Q Q
N = N + N = -1.35 150-1.5 200 = -502.5 kNm


Eds Ed Ed s1
M =M - N z =1560+502.5 0.42 =1771.2 kNm

a) dimenzioniranje prema tanom postupku

| |
| |

( (

Eds
Eds 2 2 2 2
cd
M kNcm
1771.2 100
= =
100 92 1.416 b cm d cm f kN/cm
=0.147

Za izraunati
Eds
x = d = 0.202 92 = 18.6 cm > h
f

Koritenjem tabele 4 nalazimo potrebnu povrinu zategnute armature:
h
f
/d = 16/92 = 0.17 h
f
/d 0.15
b
f
/b
w
= 100/40 = 2.5

1
= (0.1641+0.1642)/2 = 0.16415
( ) ( ) +
2
pot s 1 f cd Ed
yd
1 1
A = b d f N = 0.16415 100 92 1.416- 502.5 = 37.6 cm
f 43.5

16
b) dimenzioniranje prema priblinom postupku sa reduciranjem irine (b
f
/b
w
<5)

Za izraunati
Eds
x = d = 0.202 92 = 18.6 cm > h
f

Za pretpostavljeno = 0.19 i h
f
/d 0.15, b
f
/b
w
= 2.5 iz tabele nalazimo koeficijent redukcije
irine sudjelujue irine T presjeka:

b
= 0.95

Reducirana irina T-presjeka iznosi:

b
i
=
b
b
f
= 0.95100 = 95 cm
| |
| |

( (

Eds
Eds 2 2 2 2
i cd
M kNcm
1771.2 100
= =
95 92 1.416 b cm d cm f kN/cm
=0.155

Iz tabele 2a za dimenzioniranje pravokutnih presjeka na osnovu izraunatog
Eds
= 0.155
nalazimo:

1
= (0.1638+0.1759)/2 = 0.1698
( ) ( ) +
2
pot s 1 i cd Ed
yd
1 1
A = b d f N = 0.1698 95 92 1.416- 502.5 = 36.8 cm
f 43.5

Usvojeno:

B 500 S
8 25 (6 25 + 2 25)
stv
A
s
= 39.27 cm
2

Korekcija potrebna napraviti jo jednu iteraciju!

17
PRIMJER 9. Odrediti i za T-presjek na osnovu navedenih podataka.
Eds,lim
M
s,lim
A

DATO:


b
w
= 30 cm, b
eff
= 120 cm
1
= 5 cm; d = 65 cm,

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE: ? ?
Eds,lim
M =
s,lim
A =

Rjeenje:

a) Moment
Eds,lim
M emo izraunati tako to emo dati presjek T-oblika rastaviti na dva
pravougaona presjeka.

Za rubne dilatacije:
c2
=
cu
= -3.5 ,
s1
=
sy
= 2.175

cu
lim lim lim
cu sy
3.5
= = = =0.617 x = d=0.617 65 = 40.1 cm
+ 3.5+2.175

PRESJEK 1.

cu
R
cu
3 - 2
17
= = =0.8
3 21
095

2
c2 c2
1 2
c2 c2
3 - 4 +2
99
k = = =0.4160
6 - 4 238

( ) ( )
2
Eds,1 cd,1 1 R cd 1 R lim cd 1 lim
M =F z = x b f d- a = d b f 1- k = 2667.23 kNm
cd,1
F =5520.35 kN

ili

2 2
Eds,1 Eds cd
M = b d f =0.372 1.20 65 1.417 = 2672.52 kNm

PRESJEK 2.

b = b
eff
b
w
= 120 30 = 90 cm
x
lim
h
f
= 30.1
( ) ( )
' ' c2
c lim f c cd
lim
3.5
= x - h = 40.105-10 = 2.63/1000 = f
x 40.105

Za
c
'
= 2.63 > 2 :
'
R
3 2.63- 2
= =0.747
3 2.63

18
( )( )
( )( )

'
cd,2 eff w lim f R cd
cd,2
F = b - b x - h f
F = 120- 30 40.105-10 0.747 1.417 = 2867.95 kN

z
2
= d h
f
a
2

a
2
= k
2
(x
lim
- h
f
)

2
2
c2 c2
2 2 2
c2 c2
3 - 4 +2
3 2.63 - 4 2.63+2
k = = =0.395
6 - 4 6 2.63 - 4 2.63

( )
2
2
a =0.395 40.105-10 =11.89 cm
z = 65-10-11.89 = 43.11 cm

Eds,2 cd,2 2
M = F z = 2867.95 0.4311=1236.37 kNm

cd,T cd,1 cd,2
Eds,lim Eds,1 Eds,2
Eds,lim
T
cd,T
F =F - F =5520.35- 2867.95 = 2652.4 kN
M =M - M = 2667.52-1236.37 =1430.86 kNm
M 1430.86
z = = =0.539 m
F 2652.4

Odgovarajua povrina poprenog presjeka zategnute armature iznosi:

Eds,lim 2
s,lim
T yd
M 1430.86
A = = = 61.03 cm
z f 0.539 43.5

b) rjeenje pomou obrazaca za T-presjek

2
Eds,lim cd T
M =b d f k
c1
= 3.5
R1
= 0.8095, k
1
= 0.416
c2
= 2.5
R2
= 0.747, k
2
= 0.395

T
k =
( | || | | |

( | | |

\ . \ . \ .
( | || | | |

| | | (

\ .\ . \ .
w f f f
R1 1 R1 2
eff lim lim lim
b h h h
= k - 1- 1- +k 1-
b d d d
30 10 10 10
=0.8095 0.416- 0.747 1- 1- +0.395 1-
120 0.617 65 0.617 65 0.617 65
= 0.1072

| || |
| |
\ . \ .
| ||
|

\ .\
w f
1 2
eff lim
b h
= - 1- 1-
b d
30 10
=0.8095- 0.747 1- 1-
120 0.617 65
=0.389
|
|
.

19

T
T T
0.1072
k = = =0.2756
0.389
=1- k =1- 0.2756 0.617 =0.83

2 2
Eds,lim cd T
Eds,lim 2
s,lim
T yd
M =b d f k =1.2 65 1.417 0.617 0.83 0.389 =1430.47 kNm
M
1430.47
A = = = 60.95 cm
d f 0.83 0.65 43.5

c) Ovaj zadatak se moe rijeiti i na drugi nain, takoer rastavljanjem na dva
pravougaona presjeka.

Dodati!

PRIMJER 10. Dimenzionirati kratki centrino pritisnuti stub.

DATO:

- Presjene sile N
G
N
Q

h = 40 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
A = ?

20
Rjeenje:

Raunska vrijednost normalne sile za granino stanje nosivosti:

( ) ( )
Ed G G Q Q
N = N + N =1.35 -1300 +1.5 -1000 = -3255 kN

N
Ed
= N
Rd
= N
c,u
+ N
s,u
= A
c,net
f
cd
+ A
s
f
yd
A
c
f
cd
+ A
s
f
yd
= A
c
f
cd
(1+)
s yd
c cd
A f
=
A f
- mehaniki stepen armiranja

N
c,u
= 40401.416 = 2265.6 kN

N
s,u
= N
Ed
- N
c,u
= 3255 2265.6 = 989.4 kN

pot
A
s
= N
s,u
/ f
yd
= 989.4/43.5 = 22.74 cm
2

Geometrijski procenat armiranja:

max
s s
min c,net c
< = 6 %
A A 22.74
= = =1.42
> = 0.6 % A A 40 40

Usvojeno:

B 500 S
8 20
stv
A
s
= 25.13 cm
2

PRIMJER 11. Dimenzionirati presjek napregnut ekscentrinom silom zatezanja malog
ekscentriciteta.

DATO:

- Presjene sile M
G
= 40 kNm, N
G
= 400 kN (sila zatezanja)
M
Q
= 50 kNm, N
Q
= 500 kN (sila zatezanja)

h = 60 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s1 s2
A =?, A =?
21

Rjeenje:

Udaljenost armature od teita betonskog presjeka:

s1 s2 1
h 60
z = z = - d = - 5 = 25 cm
2 2


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 40+1.5 50 = 129 kN

Ed G G Q Q
N = N + N =1.35 400+1.5 500 = 1290 kN

Ekscentricitet sile zatezanja:
Ed
s
Ed
M 129 100
e = = =10 cm < y = 25 cm
N 1290

Ili

Momenat savijanja obzirom na teite zategnute armature:

Ed,s Ed Ed s
M =M - N z = 129 - 1290 0.25 = - 193.5 kNm < 0

Dakle, presjek je napregnut ekscentrinom silom malog ekscentriciteta.

Potrebna povrina poprenog presjeka zategnute armature:

( ) ( )
2
Ed s2
sd,1
s1 s2
sd,1 2
s1
yd
M =0
N z - e 1290 25-10
Z = = = 387 kN
z +z 25+25
Z
387
A = = = 8.89 cm
f 43.5

Usvojeno:

B 500 S
3 20
stv
A
s1
= 9.42 cm
2

( ) ( )
1
Ed s1
sd,2
s1 s2
sd,2 2
s2
yd
M =0
N z +e 1290 25+10
Z = = = 903 kN
z +z 25+25
Z 903
A = = = 20.75 cm
f 43.5

Usvojeno:
22

B 500 S
7 20
stv
A
s1
= 21.99 cm
2


DATO:

- Presjene sile M
Gy
= 140 kNm, M
Qy
= 150 kNm
M
Gz
= 50 kNm, M
Qz
= 80 kNm
N
G
= - 200 kN, N
Q
= - 200 kN (sile pritiska)

h = 60 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

TRAI SE:
s
A =?

Rjeenje:


Edy G Gy Q Qy
Edz G Gz Q Qz
M = M + M =1.35 140+1.5 150 = 414 kN
M = M + M =1.35 50+1.5 80 = 187.5 kN

Ed G G Q Q
N = N + N = -1.35 200-1.5 200 = - 570 kN

Relativne vrijednosti raunskih presjenih sila:

Ed
Ed
cd
Edy
Edy 2 2
cd
Edz
Edz 2 2
cd
N -570
= = = -0.167
b h f 40 60 1.42
M
414 100
= = =0.
b h f 40 60 1.42
M
187.5 100
= = =0.
b h f 40 60 1.42
202
137

{ }
{ }
1 Edy Edz
2 Edy Edz
=max , =0.202
=min , =0.137

Iz Tabele 9a oitavamo ukupni mehaniki stepen podune armature:

tot
= 0.6 (za = 0)
23
tot
= 0.5 (za = -0.2)

Linearnom interpolacijom nalazimo:
tot
= 0.52 (za = -0.167)

yd s,tot
tot
cd
2
s,tot tot
yd cd
f A
=
b h f
b h 40 60
A = =0.52 = 40.73 cm
f /f 43.5/1.42

Usvojeno:

B 500 S
12 2
stv
A
s1
= 45.62 cm
2
(4 x 3 kom)

PRIMJER 13. Dimenzionirati kruni presjek na osnovu datih podataka.

DATO:

- Presjene sile M
G
= 100 kNm, N
G
M
Q
= 120 kNm, N
Q

- Geometrija presjeka h = 50 cm (prenik)

cd
= 0.8530/1.5 = 17 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 435 N/mm
2

TRAI SE:
s
A =?

Rjeenje:


Ed G G Q Q
M = M + M =1.35 100+1.5 120 = 315 kN

Ed G G Q Q
N = N + N = -1.35 280-1.5 350 = - 903 kN

Relativne vrijednosti raunskih presjenih sila:

Ed
Ed 2 2
cd
Ed
Ed 2
c cd
N -903
= = = -0.27
h 50
f 1.7
4 4
M 315 100
= = =0.
50 A h f
50 1.7
4
188

Iz Tabele 7a oitavamo ukupni mehaniki stepen podune armature:
tot
= 0.47
24

yd s,tot
tot
c cd
2
2 c
s,tot tot
yd cd
f A
=
A f
50
A
4
A = =0.47 =36.05 cm
f /f 43.5/1.7

Usvojeno:

B 500 S
12 20
stv
A
s1
= 37.68 cm
2

PRIMJER 14. Proraunati momenat koji dati presjek moe preuzeti u stanju granine
otpornosti.

DATO:

h = 60 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

- Povrina armature: 6 20
( )
2
s1
A =18.85 cm

TRAI SE: M
Rd
= ?

Iz uslova ravnotee horizontalnih sila potrebno je odrediti jednu rubnu dilataciju, pri emu
je druga dilatacija jednaka graninoj vrijednosti.

cd s1 R cd s1 s
N=0 F =F x b f = A
yd
s

U sluaju da je je
s
>
sy
onda gornji izraz moemo napisati:

R cd s1
x b f = A f
ili

R cd s1
d b f = A

Openito vrijedi:

c2 c2
c2 s1 c2 s1

x = d sa =
+ +

= x/d relativna visina pritisnute zone
25

= z/d = 1 - k relativni krak unutranjih sila

- Dilatacija na pritisnutom rubu podruje 0 < |
c2
|< 2

2
c2 c2
R

= -
2 12
koeficijent punoe
c2
c2
8-
k =
24- 4
koeficijent poloaja sile pritiska u betonu (k = a/x)

- Dilatacija na pritisnutom rubu podruje 2 < |
c2
|< 3.5

cu
R
cu
3 - 2
=
3

2
c2 c2
2
c2 c2
3 - 4 +2
k =
6 - 4

Za
c2
=
cu
= - 3.5 :

cu
R
cu
3 - 2
17
= = =0.8
3 21
095

2
c2 c2
2
c2 c2
3 - 4 +2
99
k = = =0.4160
6 - 4 238

Rjeenje:

Pretpostavimo prvo da je dilatacija u armaturi
s
=
su
= 25 . Dilatacija u betonu prolazi
kroz 2 podruja:
1) 0 < |
c2
|< 2
2) 2 < |
c2
|< 3.5
1) Provjerimo da li je uslov ravnotee zadovoljen za prvi sluaj.

| |

|
\ .
2
c2 c2 c2
c2
c2

- 55 30 1.42 =18.85 43.5
2 12 +25
= - 3.163/1000

Dobivena deformacija ne pripada pretpostavljenom podruju 0 <
c2
< 2 .

2) Provjerimo da li je uslov ravnotee zadovoljen za drugi sluaj.

| |

|
|
\ .
cu c2
cu c2
c2
3 - 2
55 30 1.42 =18.85 43.5
3 +25
=14.48/1000

26
Dobivena deformacija opet ne pripada pretpostavljenom podruju 2 < |
c2
|< 3.5 .

3) Pretpostavimo sada da je
c
=
cu
= 3.5 i da je armatura u stanju teenja (
s
= f
yd
), a
zatim odredimo dilataciju u armaturi
s
.

R cd s1 yd
s
s
s
d b f = A f
3.5
0.8095 55 30 1.42 =18.85 43.5
3.5+
3.5
1896.6 kN = 819.97 kN
3.5+
= 4.59/1000

Poto smo odredili dilatacije za koje je zadovoljen uslov ravnotee, moemo izraunati
moment nosivosti prema:

( )
2
Rd cd Rd R cd R cd R cd
M =F z M = x b f d- k x = d b f d= b f d

Potrebne veliine da izraunamo moment nosivosti su:

R
=0.8095,
3.5
x = 55 = 23.79 cm
3.5+4.59
, k = 0.416
Ili

R
=0.8095,
3.5
= =0
3.5+4.59
.432 , k = 0.416, = 0.82

M
Rd
= 0.809523.8301.42(0.55 0.4160.24) = 369.5 kNm

PRIMJER 15. Proraunati presjene sile koje dati presjek moe preuzeti u stanju granine
otpornosti na osnovu navedenih podataka.

DATO:

h = 60 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

- Povrine armature: 6 20
( )
2
s1
A =18.85 cm + 4 20
( )
2
s2
A =12.56 cm
- Rubne dilatacije:
s
=
su
= 10 ,
c2
= 2.5 .

TRAI SE: M
Ed
= ? N
Ed
= ?

27
Poto su dilatacije zadate, iz 2 uslova ravnotee moemo odrediti 2 nepoznate veliine (M,
N). Na osnovu zadatog:

3.5
x = 55 =14.25 cm, =0.259
3.5+10
, , k , a = kx = 5.93 cm
R
=0.8095 =0.4160

Dilatacija u pritisnutoj armaturi: ,
s2
s2 sy
3.5
= = 2.27/1000 > = 2.175/1000
14.25- 5 14.25

2
s2 yd s2
cd R cd
s1
= f = 435 N/mm F = 43.5 12.56 = 546.36 kN
F = x b f =0.8095 14.25 30 1.42 = 491.4 kN
F = 43.5 18.85 = 819.97 kN

Rd s2 cd s1 Ed
N =F +F - F =546.36+491.4- 819.97 = 217.78 kN = N (pritisak)
( ) ( ) ( )
| | | | | | | |

| | | |
\ . \ . \ . \ .

Rd i i s2 s2 cd s1 s1 s2 2 cd s1
i
Ed
h h h
M = Fz =F z +F - a +F z =F - d +F - a +F d- =
2 2 2
= 546.36 0.3- 0.05 +491.4 0.3- 0.0593 +819.97 0.55- 0.3 = 459.86 kNm =
= M
h
2

Moment savijanja obzirom na zategnutu armaturu:

( ) ( ) ( ) ( )
Rds s2 2 cd
M =F d- d +F d- a =546.36 0.55- 0.05 +491.4 0.55- 0.0593 =514.3 kNm
M
Eds
= M
Ed
- N
Ed
z
s1
= 459.86 (- 217.78)0.25 = 514.3 kNm

PRIMJER 16. Odrediti M N interakcioni dijagram prema datim podacima.

DATO:

h = 50 cm

cd
= 0.8525/1.5 = 14.16 N/mm
2

B 500 S(A) f
yd
= 500/1.15 = 434.78 N/mm
2

- Povrine armature: 3 25
( )
2
s1
A =14.72 cm + 3 25
( )
2
s2
A =14.72 cm

29.43 43.5
= =0.6, =1.96 %
30 50 1.42

TRAI SE: M N interakcioni dijagram

28
Rjeenje:

Izraunavamo otpornost presjeka za profile deformacija u kojima su armature A
s1
i A
s2

potpuno iskoritene ili nemaju nosivost. Pravilo za predznak je sljedee:
s1
pozitivno za zatezanje,
s2
pozitivno za pritisak,
c
pozitivno za pritisak.

Maksimalna sila u armaturi: A
s1
= A
s2
F
s1
= F
s2
= 14.7243.5 = 640.32 kN

Profil deformacije A cijeli presjek je pritisnut:
s1
=
s2
= f
yd
,
c
= f
cd

N
Rd
= 30501.42 + 214.7243.5 = 2130 + 1280.64 = 3410.64 kN
M
Rd
= 0
Rd
= - 1.6,
Rd
= 0

Profil deformacije B prolazi kroz teite armature A
s1
:
s2
= f
yd
,
s1
= 0

x = 45 cm = d,
c2
= 3.5 ,
s1
= 0, a = kx = 0.41645 = 18.78 cm

F
s2
= 640.32 kN
F
cd
=
R
xbf
cd
= 0.809545301.42 = 1551.8 kN

N
Rd
= F
s2
+ F
cd
= 2192.13 kN (pritisak)
( )
| |

|
\ .
Rd i i s2 s2 cd
i
h
M = Fz =F z +F - a = 640.32 0.2+1551.8 0.25- 0.1872 = 225.51 kNm
2

Rd
= - 1.029,
Rd
= 0.211

Profil deformacije C x = x
lim
:
s1
=
s2
= f
yd
,
lim
= 0.617

x = 0.61745 cm = 27.76 cm
a = kx = 0.41627.76 = 11.55 cm

F
s2
= 640.32 kN
F
cd
=
R
xbf
cd
= 0.809527.76301.42 = 957.29 kN
F
s1
= 640.32 kN

N
Rd
= F
s2
+ F
cd
- F
s1
( )
| |

|
\ .

Rd i i s2 s2 cd s1 s1
i
h
M = Fz =F z +F - a +F z =
2
= 640.32 0.2 2+957.29 0.25- 0.1159 =384.5 kNm

Rd
= - 0.45,
Rd
= 0.361

Profil deformacije D
cu
D 2
cu sy
3.5
x = d = 5 =13.2 cm
3.5- 2.175 -

a = kx = 0.41613.2 = 5.49 cm

F
s1
= F
s2
= 640.32 kN
29
F
cd
=
R
xbf
cd
= 0.809513.2301.42 = 455.19 kN

N
Rd
= F
s2
+ F
cd
- F
s1
( )
| |

|
\ .

Rd i i s2 s2 cd s1 s1
i
h
M = Fz =F z +F - a +F z =
2
= 640.32 0.2 2+455.19 0.25- 0.0549 =344.93 kNm

Rd
= - 0.213,
Rd
= 0.324

Profil deformacije E prolazi kroz teite armature A
s2
:
s1
= f
yd
,
s2
= 0

x = 5 cm = d
2
,
s2
= 0,

s1 c
c

= = 3.125/1000
40 5

R
2
2
3 3.125- 2
= =0.786
3 3.125
3 3.125 - 4 3.125+2
k = =0.407
6 3.125 - 4 3.125

a = kx = 0.4075 = 2.035 cm

F
s2
= 0 kN
F
cd
=
R
xbf
cd
= 0.7865301.42 = 167.4 kN
F
s1
= 640.32 kN

N
Rd
= F
cd
- F
s1
= - 472.9 kN (zatezanje)
( )
| |

|
\ .
Rd i i s2 s2 cd
i
h
M = Fz =F z +F - a = 640.32 0.2+167.4 0.25- 0.02085 =166.5 kNm
2

Rd
= 0.222,
Rd
= 0.156

Profil deformacije F cijeli presjek je zategnut:
s1
=
s2
= f
yd
,
c
= 0

N
Rd
= 214.7243.5 = 1280.64 kN
M
Rd
= 0
Rd
= 0.6,
Rd
= 0

30
31
v - interakcioni dijagram
-1.75
-1.5
-1.25
-1
-0.75
-0.5
-0.25
0
0.25
0.5
0.75
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
relativni moment [-]
r
e
l
a
t
i
v
n
a

n
o
r
m
a
l
n
a

s
i
l
a

v

[
-
]

Beton I Komplet Rev1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Beton I Komplet Rev1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Betonske konstrukcije I primjeri Zlatar M./Madarevi M./Medi S.

Dimenzioniranje AB presjeka prema EC 2

You might also like