Professional Documents
Culture Documents
Tìm hiểu về sợi quang đơn mode và sợi quang đa mode
Tìm hiểu về sợi quang đơn mode và sợi quang đa mode
1. Si quang l nhng dy nh v do truyn cc nh sng nhn thy c v cc tia hng ngoi. Chng c 3 lp: li (core), o (cladding) v v bc (coating). nh sng c th phn x mt cch hon ton trong li th chit sut ca li ln hn chit sut ca o mt cht. V bc pha ngoi o bo v si quang khi b m v n mn, ng thi chng xuyn m vi cc si i bn cnh. Li v o c lm bng thu tinh hay cht do (Silica), cht do, kim loi, fluor, si quang kt tinh. Thnh phn li v v c chic sut khc nhau. Chit sut ca nhng lp ny nh th ny s quyt nh tnh cht ca si quang. Chng c phn loi thnh cc loi si quang n mode (Single Mode - SM) v a mode (Multi Mode -MM) tng ng vi s lng mode ca nh sng truyn qua si quang. Mode sng l mt trng thi truyn n nh ca sng nh sng (cng c th hiu mt mode l mt tia). Si quang n mode (single mode) hay si quang a mode (multi mode) u ch truyn mt tn hiu (l d liu m ta cn truyn). Mun truyn nhiu d liu t cc knh khc nhau, ta phi dng n cng ngh WDM (truyn nhiu bc sng trn cng mt si quang). Si a mode (multi mode) c th truyn cng lc nhiu nh sng vi gc anpha khc nhau, cn si n mode (single mode) ch c th truyn 1 nh sng vi 1 bc sng nht nh. Do si quang l vt liu truyn thng tin da trn nh lut phn x nh sng. Tia sng khi i t mi trng c chit sut cao qua mi trng chit sut thp th khng i thng (hay cn gi l tn x) m s phn x li. Do , khi nh sng mang thng tin, s c truyn i m khng b suy hao g c (v n c chy lng vng trong , phn x bn ny, ri phn x bn kia. Si quang n mode (single mode) th li c chit sut l mt hng s v chit sut ca v cng l 1 hng s. Khi nh sng s truyn i theo ng ziczac trong si quang ( lch pha ca tn hiu khi s ng k). Si a mode (multi mode) l cng ngh tin tin hn, chit sut t li ra n v s gim t t (nhng vn m bo mt t s chit sut nh sng ch phn x ch khng tn x), khi th nh sng s i theo ng cong, lch pha s t hn nhiu so vi hnh ziczac ca loi n mode (single mode). a mode (multi mode) cn chia lm 2 loi, l step mode v grade mode. Step mode th chit sut t li n v gim dn, nhng theo tng nc, cn grade mode th gim lin tc v d nhin l grade mode s tt hn step mode. D nhin l vic dng a mode (multi mode) th cn ph thuc nhiu yu t na nh l gi thnh, cc thit b u cui (thit b ghp knh quang). Si n
mode (single mode) ch truyn c mt mode sng do ng knh li rt nh (khong 10 micromet). Do ch truyn mt mode sng nn n mode (single mode) khng b nh hng bi hin tng tn sc v thc t n mode (single mode) thng c s dng hn so vi a mode (multi mode). Si a mode (multi mode) c ng knh li ln hn n mode (single mode) (khong 6-8 ln), c th truyn c nhiu mode sng trong li. Thng s vt l ca hai loi cp ny: ng knh li si (phn truyn tin): Core. n mode (single mode): 9/125; a mode (multi mode): 50/125 v 62.5/125. ng knh v phn x: Cladding th c n mode (single mode) v a mode (multi mode) u nh nhau l 125um. Hin nay, cp quang n mode (single mode) ch dng cho ng trc, ngoi vic gi thnh ra, cng ngh ca cp n mode (single mode) rt kht khe, v rt kh trong vic thi cng cng nh s dng. L do chnh l do lp li ca cp n mode (single mode) rt nh (khoang 27 Micromet) cn ca a mode (multi mode) thi ln hn rt nhiu (khong 130 Micromet). Ngoi ra, do kt cu li n mode (single mode) cho nh sng i theo ng thng, m gi thnh ch to, cng nh chnh xc trong thi cng, thit b cng ngh cao... lm cho cp n mode (single mode) kh thc hin trong cc cng trnh dn s. V Coating th ty thuc vo dc tnh cn bo v m ngi ta lm lp ny, tuy nhin thng thng i vi cp out door th n l 250, vi cp indoor th n l 900, iu ny khng ph thuc vo cp n mode (single mode) hay cp a mode (multi mode). V s dng th ty thuc vo cng sut pht, nhy thu, khong cch truyn dn, tc yu cu v gi thnh m ngi ta quyt nh dng cp n mode (single mode) hay cp a mode (multi mode). Minh ha hnh ng i ca nh sng truyn trong li (m nguyn nhn l do kt cu ca li Single Mode, Multi Mode): =================== - - - - - - >- - - - - - - - >- - - ng nh sng =================== n mode (Single Mode) ===================
/\/\/\/\/\/\/\/\/\ - - - - - - - - - - - - - - - - - - ng nh sng \/\/\/\/\/\/\/\/\/ =================== a mode (Multi mode) Tip cn theo quang hc tia (ray optic), mode ca si quang c hiu l mt tia sng nh sng n sc. Si quang a mode (multi mode) l si quang truyn nhiu tia sng cng mt lc, trong khi si quang n mode (single mode) ch truyn duy nht mt mode dc trc. Tip cn theo quang hc lng t, nh sng l mt loi sng in t (hai thnh phn E, H) v truyn dn ca n trong si quang phi tun th cc phng trnh ca nh lut Maxoen. Ngi ta nhn thy rng thnh phn in (vc t E) v thnh phn t (vc t H) ti li v v ca si quang khng c lp vi nhau m c mi lin h thng qua iu kin bin li-v. Bt c cp nghim no ca h phng trnh Maxoen li v v tho mn iu kin bin c gi l mt mode truyn sng. 2. Ti sao si quang n mode (single mode) c kh nng truyn tt hn si a mode (multi mode)? Si n mode (single mode) truyn xa v tt hn si a mode (multi mode).Trong si n mode (Single mode), nh sng i theo gn nh mt ng thng trng vi trc cp, cn trong si a mode (Multi Mode), nh sng i theo mt chm tia sng c dng hnh sin ng trc (v th m ta c th ghp thm nhiu nh sng c cc bc sng khc nhau). Si quang a mode (Multi Mode) s gp hin tng tn sc trong si quang gia cc mode truyn dn. y l yu im chnh ca a mode (Multi Mode) so vi n mode (single mode). Do m tn hiu trong si quang a mode (multi mode) d b tn x hn, tc truyn km hn v khong cch truyn gn hn. Si quang c ch s bc v ch s lp tu theo hnh dng v chit sut ca cc phn ca li si. Si quang n mode hay a mode (multi mode) ph thuc vo bc sng ca nh sng truyn trong . Cng mt si quang nhng n c th l si n mode (single mode) vi bc sng ny v l si a mode (multi mode) vi bc sng khc. Tuy nhin trong si quang, ngi ta ch truyn mt s bc sng nht nh. Nhng bc sng ny gi l cc ca s quang. Ba bc sng l 850nm, 1330nm, 1550nm. Thng th bc sng 850nm t c dng. Si a mode (multi mode) c cc bc sng chun l: 780, 850 v 1300. Hin nay cc thit b t dng bc sng 780. Si n mode (single mode)
c cc bc sng: 1310, 1550, 1627. Cc thit b single mode dng cng ngh DWM th cn c th s dng nhiu bc sng khc na. Do khi nim si a mode (multi mode) v n mode (single mode) phi gn lin vi bc sng truyn. Khong cch truyn (theo khuyn co) ca cp a mode (multi mode) l 500m. Khong cch truyn (theo khuyn co) ca cp n mode (single mode) l 3000m. Si quang n mode (single mode) c dng ch yu do khng c hin tng tn sc gia cc mode l nguyn nhn ch yu gy nhiu si quang. Si n mode (single mode) c dng lm mng backbone cn si a mode (multi mode) ch dng truyn gia cc mng trong vng. Thm na c n mode (single mode) v a mode (multi mode) u dng nh sng laser hoc led c, cn s dng ci no l tu vo tng trng hp c th do nhu cu v yu cu ca mng. Khi truyn trong si quang, sng nh sng b chi phi bi mt s hin tng sau: (*) Suy gim (attenuation): Suy gim trong si quang do hai nguyn nhn chnh, l hp th ca vt liu v tn x ReyLeng. Hp th vt liu nh hn tn x ReyLeng nn c th b qua. Tn x ReyLeng do cc thng ging vi sai trong cu trc vt liu, v gim khi bc sng tng. th tng hp ca cc nguyn nhn suy gim gip tm ra ba ca s truyn sng s dng rng ri ngy nay (800nm, 1300nm v 1550nm) (*) Tn sc (dispersion): Tn sc l hin tng cc thnh phn khc nhau ca tn hiu cn truyn truyn i vi cc tc khc nhau trong si quang. Tn sc do gy ra hin tng gin xung nh sng u ra, gy ra nhiu chng ph v l nguyn nhn chnh dn n hn ch ca khong cch truyn trong si quang ngy nay. C mt s loi tn sc khc nhau, gm tn sc mode (si quang a mode mi c), tn sc phn cc v tn sc n sc (gm tn sc vt liu + tn sc ng dn sng), mi loi c mt nh hng khc nhau n qu trnh truyn ca tn hiu. Cc loi si quang dch tn sc hn ch c mt phn vn ny nn c khong cch truyn xa (longhaul). (*) Cc hiu ng phi tuyn: Khi truyn nhiu mode trong si quang, hin tng phi tuyn gy ra hin tng sinh ra cc hi t cc mode truyn c bn, dn n nhiu ti u thu v gim cng sut tn hiu truyn. Cc hin tng ny c nh hng cng r rt khong cch cng ln, v khong cch cng khng phi l tham s duy nht. Chng lm nh hng tiu cc n bin , tn s, cc tham s khc v xung truyn, v do nh hng n kh nng nhn dng ca u thu. Hn na, cc nh hng ny li khng
ging nhau, v d b khuych i c th dng hn ch vn attenuation, nhng v hiu vi gin xung, v cc b ti to xung khng th m bo cng sut ngng ca u thu...gy ra nhiu kh khn trong khc phc Trong s cc nh hng th tn sc l nghim trng nht, v trong s cc loi tn sc th tn sc mode l ng k nht. Hy tng tng hai mode sng li v ngoi nht. Khong cch v thi gian khi n ch ca chng l yu t quyt nh n khong cch truyn. Thng thng khong cch ny khng c vt qu 1/2 chu k xung cn truyn b thu c kh nng hi phc tn hiu nh c. l l do chnh si n mode (single mode) truyn tt hn si a mode (multi mode) trn cc tham s k thut chung. Ngoi ra, cn rt nhiu vn nu mun thc s hiu c vn mode v phn bit gia chng. Truyn dn quang vi power budget l bi ton cn phi cn thn khi tnh ton thit k. Ngy nay, cng ngh WDM v cc pht hin mi trong k thut quang v ang hng th h mng n mt k nguyn mi, k nguyn ca Optical Internet. ng knh li ca si quang n mode nh hn ng knh li ca si quang a mode. iu ny xut pht t iu kin m bo tnh n mode ca si quang cho bi cng thc sau: (2*PI/lamda)*a*sqr(n1*n1-n2*n2) <2.405 Trong lamda l bc sng, a l ng knh li si quang v n1, n2 ln lt l chit sut li v. Trn th biu din s mode v diameter, bn cn ko di a c thm s mode truyn sng. R rng vi mt bc sng n mode ti hn lamda, chit sut li v xc nh, th ng knh si quang b hn ch bi cng thc trn. Thc t nh sng c lng tnh sng ht, v tr thnh mt cuc tranh ci ln nht trong lch s Vt l nhng nm cui th k 19. Tip cn theo quang hc tia v quang hc lng t u cn thit l gii cc hin tng truyn sng nh sng trong si quang, tuy nhin, bn cht in t ca sng nh sng gip gii quyt cc vn sng t v d hiu hn nhiu so vi cc l gii trong quang hc tia. n c vi mode sng, tip cn theo quang hc lng t gip bn c th hiu c vn tn sc phn cc (trong ch n mode v bn cht vt l vn l dn xut ca hai nghim c lp nhng cng hng s truyn sng, tc vn "a mode"), vn tn sc ng dn sng (phn b nng lng ca mode khi truyn trong si quang li v v, phn b ny khng ging nhau vi cc mode khc nhau, dn n nng lng ca sng i trong cc vng c chit sut n thay i, v l nguyn nhn ca tn sc). Chng ta khng cn hiu su sc n h Maxoen gii nh th no, nhng nm c phng php tip cn ny
gip chng ta hiu tt hn v si quang v cc vn truyn dn trn si quang. Ngoi ra, a 2 si quang trn th khng th phn bit c n mode (single mode) hay a mode (multi mode). phn bit c th bn phi c Microscope hoc Fusion Splicer.