Malzeme Davranışı Moment-Eğrilik İlişkisi - Sunum - Mustafa Kutanis - Sakarya Üniversitesi

SAKARYA NVERSTES SAKARYA NVERSTES
FBE NAAT MHENDSL EABD FBE NAAT MHENDSL EABD FBE NAAT MHENDSL EABD FBE NAAT MHENDSL EABD
Department of Civil Engineering Department of Civil Engineering
NM 519 PERFORMANSA DAYALI DEPREM MHENDSL NM 519 PERFORMANSA DAYALI DEPREM MHENDSL
Malzeme Davran Malzeme Davran
MOMENT ERLK LKS MOMENT ERLK LKS
Y.DO.DR. MUSTAFA KUTANS
kutanis@sakarya.edu.tr
Sakarya niversitesi, naat Mhendislii Blm
Yap Anabilim Dal
17.02.2010
DR.MUSTAFA KUTANS
SLIDE 1
Salanmas Gerekli Koullar
KARARLILIK (Stabilite)
DAYANIM (Strength) ( g )
Yeterli dayanmdan ama, ncelikle tayc sistem elemanlar,
kendilerine etkiyen yk, yada yk etkileri nedeniyle oluan
kesit tesirlerini (M N V ve M) gmeden (tama gc kesit tesirlerini (M, N, V ve M
t
) gmeden (tama gc
almadan) tayabilmesidir.
SNEKLK (Ductility) ( y)
Tama gcnde azalma olmadan, enerji tketebilme
yeteneidir. (Malzeme-kesit; Eleman; Sistem)
SINIRLI YER DETRME (Drift); RJTLK (Stiffness)
P- etkisi (ikinci mertebe momentleri) nedeniyle yapsal
olmayan hasarn (kullanlabilirlik ) artmas ve stabilite
0
2
.
2
0
1
0
olmayan hasarn (kullanlabilirlik ) artmas ve stabilite
probleminin ortaya kmas
1
7
.
0
DR. MUSTAFA KUTANS SA N.MH. BLM
SLIDE 2
STABLTE - KARARLILIK
A
B
C
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 3
Dayanm (Strength)
Malzemenin mukavemeti, genellikle akma mukavemeti,
y
(f
y
) olarak tanmlanr.
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 4
Malzemenin Rijitlii (Stiffness)
Malzemenin rijitlii elastisite modl (E) ile ifade edilir E gerilmenin birim
0
2
.
2
0
1
0
Malzemenin rijitlii elastisite modl (E) ile ifade edilir. E, gerilmenin birim
ekildeitirmeye orandr.
1
7
.
0
SLIDE 5
Elemanve Sistemin Rijitlii
Eleman riitlii ise elemana

uygulanabilen maksimum ykn, bu yk
altnda yapaca deplasmann oranna
P: Servis yk
: Max deplasman
y p p
eittir. k: eleman rijitlii
u
v
v
e
t
Rijit
0
2
.
2
0
1
0
K
u
Esnek
1
7
.
0
SLIDE 6
Yerdeitirme
K, rijitlik (stiffness)
Lineer elastik rijitlik
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 7
Daha kuvvetli, daha rijit?
daha
kuvvetli kuvvetli
daha sert rijit daha sert, rijit
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 8
Snrl Yer Deitirme
Sneklik (elastik tesi deformasyon).... Nereye kadar?
Fazla snek P- etkileri + Stabilite problemi p
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 9
Sneklik (1/2)
s
Birim deformasyon sneklii

M
Birim erilik sneklii

s
1.0
u
y
= >
1.0
u
y
= >
y
s
y
Kesit
Malzeme
F
kil d i ti klii
Kesit
Malzeme
F
1 0
u

= >
ekil deitirme sneklii
0
2
.
2
0
1
0
y

1.0
y
= >
Sistem
1
7
.
0
SLIDE 10
y u
Sistem
Sneklik (2/2)
Sneklik, tama gcnde nemli bir azalma olmadan enerji tketebilme
yeteneidir. Ynetmeliimizde, yap elemanlarnn snek davranarak
yeterli enerjiyi tketebilecekleri varsaym ile kestirilen deprem yeterli enerjiyi tketebilecekleri varsaym ile, kestirilen deprem
kuvvetleri R katsaylar ile azaltlmaktadr. Bu nedenle Ynetmelikteki
kuvvetler kullanlarak yaplan bir tasarmda sneklik mutlaka
l l d S klik l d t kdi d t likt ki klik salanmaldr. Sneklik salanmad takdirde ynetmelikteki sneklik
dzeyi "normal sistemler" temel alnmal ve R katsays yar yarya
azaltlmaldr.
Snekliin salanabilmesi iin aadaki koullara dikkat edilmelidir.
Ki i k l l k k l t i l l l l d Kiri ve kolon ular sk ve kapal etriyelerle sarlmaldr.
Ynetmelikteki kenetlenme ve bindirme boylarna uyulmaldr.
Kiri ve kolonlarda kapasite dizayn yaplarak kesme krlmas
0
2
.
2
0
1
0
Kiri ve kolonlarda kapasite dizayn yaplarak kesme krlmas
nlenmelidir.
Ynetmelikte ngrlen donat snrlarna ve detaylarna uyulmaldr.
1
7
.
0
SLIDE 11
nemli !
Depremlerde yap sistemlerinin ayakta kalabilmelerinin n
koulu yeterli enerji tketebilmelerine baldr. koulu yeterli enerji tketebilmelerine baldr.
Enerji tketimi sneklie;
sneklik ise sarg etkisine baldr.
Bu anlamda, eleman ularnda sarg donats kullanlmas Bu anlamda, eleman ularnda sarg donats kullanlmas
yaamsal adan ok nemlidir!
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 12
TDY-2007de Depreme Kar Yapsal Davranta
Tayc Sistem zelliklerinin Davrana Etkileri Tayc Sistem zelliklerinin Davrana Etkileri
RJTLK RJTLK DAYANIM DAYANIM SNEKLK SNEKLK
Hafif ve orta iddetteki
depremler altnda yanal
telenmeler kalc
Hafif ve orta iddet
depremlerde dayanm
genelde almamaldr
Ar iddet deprem altnda
dayanm mhendislik
tecrbelerine gre nceden
(plastikleme) ve byk
olmamaldr
iddetli deprem altnda
iji ii
Blgesel olarak dayanm
almalar, blgesel olduu
iin tolere edilebilir.
belirlenen noktalarda
alabilir
Ve plastik mafsal oluabilir
telenme rijitlii
klebilmelidir
Yapnn hakim doal
i d b bil lidi
Bu plastik mafsallar iinde
youn elastik tesi ekil
deitirmeler oluur
(SNEKLK)
malzeme)
Beton
(Gevrek
malzeme) malzeme)
elik
(Snek
malzeme)
periyodu byyebilmelidir
Sismik dalgalarn rettii
kuvvetlerin yap zerindeki
ki i l l d
(SNEKLK)
Ve dolaysiyle Rijitlik azalr
Yap periyodu byr
)) ))
Betonarme
(Snek kompozit
0
2
.
2
0
1
0
etkisi azalmaldr
Yap periyodu byr
Yap zerine ald sismik
kuvvetleri ie evirerek
depremenerjisini azaltr.
malzeme) malzeme)
Dayanm
1
7
.
0
SLIDE 13
deprem enerjisini azaltr.
R/
m
.F
R>F
R/
m
=
f
.F
YAPI MEKAN GENEL
Herhangibir mekanik probleminin zmnde izlenen yol
aamada zetlenebilir ;
(a) Denge koullarnn salanmas [denge denklemleri kuvvet (a) Denge koullarnn salanmas, [denge denklemleri kuvvet
veya gerilme cinsinden yazlr]
(b) Uygunluk koullarnn salanmas [ekil deitirme
cinsinden yazlr] ve
(c) Malzeme veya malzemeler iin - ilikilerinin
belirlenmesi, [kuvvet- ekil deitirme veya Gerilme-ekil belirlenmesi, [kuvvet ekil deitirme veya Gerilme ekil
deitirme ilikileri yazlr ]
lk iki aama malzeme zelliklerinden bamszdr.
Betonarme problemlerini dier malzeme problemlerinden Betonarme problemlerini dier malzeme problemlerinden
deiik klan, son aama olan (c) dir.
Bu aamada, betonarmeyi oluturan elik ve betonun
il bi i d f llikl i i b li l i
0
2
.
2
0
1
0
gerilme-birim deformasyon zelliklerinin belirlenmesi
gerekir. Bu belirleme, elik iin olduka kolay olmasna
karn, beton iin olduka zordur.
1
7
.
0
SLIDE 14

Gerilme-ekil deitirme
Betonun - bantlarnn
etkileyen faktrler:
1 Beton dayanm 1. Beton dayanm
2. Ykn tr ve uygulama hz
3. Kesit geometrisi
4. Sarg etkisi
5. Yk gemii
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 15
Betonarmenin Davran
Betonun ekme dayanm ok dk olduundan, bu
dayanmn ihmal edilmesi nemli bir hata getirmez.
Betonarme elemanlarda oluan ekme gerilmeleri, bu
blgelere yerletirilen elik ubuklarla karlanr.
Betonarme elemanlarn basn blgesindeki gerilme
dalmnn, eksenel basn altnda denenen numunelerden ,
elde edilen - erisine benzediini varsaymak, doru bir
yaklam olur. Yaplan ok sayda deney, bu varsaymn
doruluunu kantlamtr doruluunu kantlamtr.
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 16
Moment Moment- -Erilik ilikisi Erilik ilikisi
Eilme ve Eilme ve eksenel eksenel yk yk veya yalnz eilme yalnz eilme altndaki bir
kesitin davran, en salkl bir biimde, gerek malzeme
davrann temel alarak hesaplanm veya deneysel
verilerden elde edilmi, "Moment-Erilik" erilerinden
izlenebilir izlenebilir.
M- erisi davran ok ak bir biimde gsterir.
Da an m e kesitin dnme kapasitesini beli le Dayanm ve kesitin dnme kapasitesini belirler.
ki kez entegre edilirse gereki deformasyon elde edilir.
Moment-erilik ilikisi karlrken malzeme modellerinin
olabildiince gereki olmas byk nem tar
0
2
.
2
0
1
0
olabildiince gereki olmas byk nem tar.
1
7
.
0
SLIDE 17
Malzeme Modelleri
Moment-erilik ilikisi karlrken malzeme modellerinin
olabildince gereki olmas byk nem tar.
1. elik modeli
a. Elasto-plastik
b. Elasto-plastik ve pekleme
2. Beton modelleri
a. Sargsz (kabuk)
b. Sargl (ekirdek) g ( )
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 18
BETON MODELLER
Betonun -- ilikisini birok deiken etkilediinden, tek ve
kesin bir -- erisi nermek zordur
SARGILI BETON MODELLER
ONLARCA MODEL VAR EN YAYGIN KULLANILANLAR:
1-SAATIOLU VE RAZV
2-GELTRLM KENT VE PARK
3- SHEIKH VE ZMER
4- MANDER
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 19
Beton Modelleri
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 20
TDY 2007 Beton Modeli (Mander)
c
= Beton basn birim ekildeitirmesi
cu
= Sargl betondaki maksimum basn birim ekildeitirmesi
f
c
= Sargl betonda beton basn gerilmesi
f S l b t d f
cc
= Sargl beton dayanm
f
co
= Sargsz betonun basn dayanm
P
a
r
e
s
s
,

M
P
0
2
.
2
0
1
0
Strain
S
t
r
1
7
.
0
SLIDE 21
Strain
Effect of Confinement and Detailing of
Confining Reinforcement Confining Reinforcement
/D 0 24
D
c
s
h
/D
c
= 0.24
0
0
4
s
= 1.7%
D
c
x
-
c

=

0
.
0
s
h
/D
c
= 0.24
s
= 1.7%
1
x
1
s
h
/D
c
= 0.48

s
= 0.85%
A @ s A
0 0.02 0.04
-
c
0
0 0.02 0.04 0.06
-
c
0
A
b
@ s
h
A
cc
Volumetric ratio:
c
b
s
'
h c
4 A
=
s D
Seismic Design p. 22 of Set 3
TDY 2007 elik Modeli
f
s
= Donat eliindeki gerilme
s
g
f
sy
= Donat eliinin akma dayanm
f
su
= Donat eliinin kopma dayanm
sy
= Donat eliinin akma anndaki birim ekildeitirmesi
sh
= Donat eliininin pekleme anndaki birim ekildeitirmesi
= Donat eliinin kopma anndaki birim ekildeitirmesi
0
2
.
2
0
1
0
su
= Donat eliinin kopma anndaki birim ekildeitirmesi
1
7
.
0
SLIDE 23
Material Behavior Steel Reinforcement
s
s
f y
O t f k h d i
Ultimate tensile point
f su
T
e
n
s
i
l
e

s
t
r
e
s
Onset of work hardening
Yield or Lders plateau
Reinfocing bar in tension
E
s
0.00 0.05 0.10 0.15
Tensile strain
y sh su
s
t
r
e
s
s
f y
Closely
restrained bar
Mirroed tensile
stress-strain response
C
o
m
p
r
e
s
s
i
v
e

s
Loosely restrained bar
0.00 0.05 0.10 0.15
Compressive strain
Reinfocing bar in compression
Moment-Erilik (M- ) likisi
Erilik birim dnme as (birim boya gelen dnme
miktar) dr. Erilik, ekilde gsterildii gibi, iki kesit
arasndaki dnme as farkndan veya dorudan kesitteki
birim deformasyondan yararlanarak hesaplanabilir:
a) Beton ve elik iin gereki (-) ilikileri kullanlmaldr.
b) Birim deformasyon dalmnn dorusal olduu varsaylr.
1.
ci
iin bir deer al
2. Tarafsz ekseni kuvvet dengesi salanncaya kadar deitir
3. Kuvvetlerin dengesi salandnda arlk merkezine gre
i h l
0
2
.
2
0
1
0
momenti hesapla, M
4. K y hesapla,
1
7
.
0
SLIDE 25
Birim Deformasyon
d
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 26
Moment-Erilik ilikisi (devam)
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 27
Eleman ekil Deitirme Gemii
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 28
Strain-limit States for Concrete (4)
Ci.) Concrete tensile strain
(+)
(-)
ct
( )
(-)
ct
=
cr
Consequence: onset of cracking
Action: None, cracks will be nearly
invisible upon unloading b upo u oad g
Strain-limit States for Concrete
Cii.) Onset of Concrete Cover Spalling
(+)
(-)
c
= -0.004
Consequence: incipient spalling of the
concrete cover concrete cover
Action: None
Ciii.) Deep Concrete Cover Spalling
(+)
(-)
Long. bar
c
= -0.004

c
Consequence: extensive spalling of the
concrete cover exposes the reinforcement
Action: Essentially cosmetic damage but
repair work shall take place to protect the
reinforcement from corrosion & fire
Civ) Crushing of Confined Concrete Core
Long bar
(+)
(-)
Long. bar
Consequences: after long bar buckling or
c
Consequences: after long. bar buckling or
hoop fracture. Beginning of rapid loss of
flexural capacity. End of displacement
capacity.
Action: extensive repairs (jacketing) or even
element demolition considered
Ci ) C hi f C fi d C t C ( t ) Civ) Crushing of Confined Concrete Core (cont.)
( )
0.004 2 in rectangular columns = = +
c cu sx sy
sx
= geometrical reinforcement ratio of confining reinforcement in X-direction
= A
sty
/ (s
h
h
x
) h
x
= avg. distance between confining reinf. legs X
sty
(
h x
)
x
g g g
sy
= geometrical reinforcement ratio of confining reinforcement in Y-direction
= A
stx
/ (s
h
h
y
) h
y
= avg. distance between confining reinf. legs y
= volumetric confinement ratio
( )
0.004 in circular columns = = +
c cu s
s
= volumetric confinement ratio
=
sx
+
sy
( )
0.00 c cu a co u s
c cu s
s
= volumetric reinforcement ratio
= 4A
b
/ (s
h
h
x
)
b
(
h x
)
Defintions
h
y A
stx
A
sty
stx
y
x
h
x
Seismic Design
p. 34 of Set 3
Strain-limit States for the Longitudinal
Reinforcement (4) Reinforcement (4)
Si.) First yield
s
(+)
(-)
=
s
y
Consequences: outermost bar in tension
yields. Residual cracks will remain small
(hairline cracks). ( )
Action: no action in a non-aggressive
environment. Consider epoxying crack in
marine or other aggressive environments
marine or other aggressive environments.
Strain-limits for Longitudinal Reinforcement
Sii.) Tensile Strain in Outermost Long. Bar = 1%
) g
(+)
( )
s
(-)
s
= 1%
Consequences: Residual cracks likely to remain
large (greater than 0 8 mm wide) large (greater than 0.8 mm wide)
Action: Consider epoxying cracks.
Siii.) Onset of Long. Bar Buckling
c
10
h
s
(-)
(+)
10
100
b
s c
d

(+)
s
s
h
= hoop spacing
d
b
= long. bar diameter
Consequences: no visible consequences
b
environment. Consider epoxying cracks in
marine or other aggressive environments.
Siv.) Longitudinal Bar Fracture
c

(-)
(+)

4
14
3
0.004
100 2
h
b su
s c c
s
d
and
s
100 2
s c c
s
h
= hoop spacing
Consequences: decrease of flexural capacity.
End of displacement capacity.
d
b
= long. bar diameter
Action: consider extensive repairs or even
demolition
Strain-limit States for the Longitudinal
Reinforcement Reinforcement
Siv) Longitudinal Bar Fracture (cont.)
Microcrack c oc ac
Structural Damage Limit-states
DS1 DS1: no action DS1 DS1: no action
DS2 DS2: repairs needed some o no downtime
DS3 DS3: life safety, extensive repairs might be needed
DS1
ci
DS2
ciii
DS3
civ
Ci.) Concrete tensile strain
Cii.) Onset of Concrete Cover Spalling
Ciii.) Deep Concrete Cover Spalling
Civ) Crushing of Confined Concrete Core
ci
cii
si
ciii
siii
civ
siv
Si.) First yield
si
sii
siii siv
Sii.) Tensile Strain in Outermost Long. Bar = 1%
Siii.) Onset of Long. Bar Buckling
Idealization of the M- relationship
Probable/Nominal
moment (
c
= -0.004)
M
o
Flexural
overstrength
t
,

M
E
c
I
t
First yield
M
o
m
e
n
M
cr
1
First yield
Curvature,
0
0
Ultimate curvature
y

y
Reference yield curvature
D Li it t t Id li d Damage Limit-states on an Idealized
M- relationship
cii ciii
siv
t
,

M
si
sii
siii
M
o
m
e
n
ci
civ not attained
Curvature,
0
0
Ultimate curvature
u
C, =0.0274, S420-a
B, =0.0077, S420-b
A, =0.0077, S420-a
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 44
EKSENEL YK
Moment Curvature
300
350
N=0 kN
N 100kN
200
250
k
N
-
m
N=100kN
N=500kN
N=1000kN
150
200
M
o
m
e
n
t

k
50
100
M
0
2
.
2
0
1
0
0
0 0.02 0.04 0.06 0.08 0.1
C t d/
1
7
.
0
SLIDE 45
Curvature rad/m
Eksenel Yk Dzeyi
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 46
PLASTK MAFSAL KAVRAMI
Eilme elemanlarnda ve eksenel yk dzeyi dk
kolonlarda, yeterli sarg etkisi varsa, ekme donats
aktktan sonra moment hemen hemen sabit kalrken,
erilikte byk artmalar gzlenir.
ih l dili (k ik i i) k i i bi Moment art ihmal edilirse (kesik izgi) kesitin sabit
moment altnda dnd sylenebilir. Buna plastik mafsal
denir denir.
Klasik mafsal fark: Klasik mafsal fark:
Klasik mafsal: M=0 Klasik mafsal: M
i
=0
Klasik mafsal: M
i
=M
pi
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 47
Plastik Mafsal Kavram
Plastic Hinge Concept Plastic Hinge Concept
Plastically deformed reinforced concrete frame beam-column joint component
forming a beam sidesway mechanism
Seismic Design
Flexural plastic hinges
Plastic Hinge Concept
Plastic Hinge Concept
M / M
Measured curvature distribution Normalized bending moment
M
y
/ M
n
1
M / M
0 0.76 1.04 1
M / M
n
Pl i Hi C Plastic Hinge Concept
2 5
2
2.5
D
D = 914 mm
1.5
u
m
n

b
a
s
e

/

D
1
c
e

f
r
o
m

c
o
l
u
Actual curvature distribution
Idealized distribution
0.5
D
i
s
t
a
n
c
l ( E i l t l ti
0
0 0.025 0.05 0.075 0.1
D
y
y
+
p
l
p
( Equivalent plastic
hinge length)
x D
PLASTK MAFSAL
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 52
Plastik Mafsal Trleri (1)
Kolon ve Kirilerin Elastiktesi Davran Modeli Kolon ve Kirilerin Elastiktesi Davran Modeli
Fiber Model: Fiber Model: Eleman kesidi ok kk alanlara (fiber) ( )
blnr. Her bir fiberin, tek eksenli gerilmelere maruz
kald ve elemann histeretik gerilme-birim ekildeitirme
llikl i i k b l dili zelliklerini yanstt kabul edilir.
Hassas zmler elde edilebilir; ancak hesaplama zaman
n uzun.
Kesit Modeli: Kesit Modeli: Elastiktesi davran, herbir fiber iin ayr ayr
deil kesitin btn iin dnlr deil, kesitin btn iin dnlr.
0
2
.
2
0
1
0
Referans: Chen, Paul Fu-Song, Powell, Graham H. Generalized Plastic Hinge
Concepts for 3D Beam-Column Elements, Report No. UCB/EERC-82/20,
1
7
.
0
SLIDE 53
November 1982, Berkeley, California.
Kesit modelinin, yap eleman elastik tesi davrannn modellenmesinde, iki
farkl kullanm yaklam vardr:
Yayl Plastik (distributed plasticity) Yayl Plastik (distributed plasticity)
Akmann eleman boyunca gerekletii varsaylr Belirli kesitlerde Akmann eleman boyunca gerekletii varsaylr. Belirli kesitlerde
moment-erilik hesaplanarak birim ekildeitirmeler hesaplanr.
0
2
.
2
0
1
0
Plastic zones
1
7
.
0
SLIDE 54
Younlatrlm (lumped) plastik mafsal (Plastic Hinge) Younlatrlm (lumped) plastik mafsal (Plastic Hinge)
Akmann olutuu varsaylr. Lineer olmayan eilme ve uzama Lineer olmayan eilme ve uzama
kild i ti l i i kild i ti l i i l tik k it d il 0 l d ki t k bi ekildeitirmelerinin ekildeitirmelerinin plastik kesit ad verilen 0m uzunluundaki tek bir
noktada topland, bu kesitler dndaki blgelerde ve kesme kuvveti
etkisi altnda sistemin lineer lineer- -elastik davrand elastik davrand varsaym yaplmtr.
0
2
.
2
0
1
0Plastic hinge
Elastic
Elastic
1
7
.
0
SLIDE 55
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 56
y
u

Bileik eilme altndaki bir kesitin M- ilikisi kesitteki
eksenel yk dzeyine gre deiir.
ekil de bileik eilme altndaki bir kesitin yksek ve ok
dk dzeyde eksenel ykler altndaki moment-erilik
ili kil i il i i ilikileri gsterilmitir.
ekildeki A erisi,eksenel ykn byk,
B erisi ise, eksenel ykn ok dk dzeyde (sfra yakn)
olduu durumlar iin geerlidir.
H t l ibi klik k t k it i d Hatrlanaca gibi sneklik, yk tama kapasitesinde
dme olmadan, kesitin byk deformasyon yapabilme
zelliidir
0
2
.
2
0
1
0
zelliidir
1
7
.
0
SLIDE 57
Bu durumda A erisi gevrek, B erisi ise snek bir
davran simgelemektedir. Deprem mhendisliinde kesit
sneklii, genellikle "sneklik katsays ile ifade edilir.
Sneklik katsays, krlma anndaki eriliin, akma
d ki ili l k l anndaki erilie oran olarak tanmlanr. Buna gre, B
erisi ile elde edilen "sneklik katsays:
y
u
=
0
2
.
2
0
1
0
y
1
7
.
0
SLIDE 58
M- erisi altnda kalan alan da, kesitin enerji yutma kapasitesini
gsterir. Bu durumda, snek davran simgeleyen B erisi ile tketilen
enerjinin gevrek davran simgeleyen A erisinden ok daha byk enerjinin, gevrek davran simgeleyen A erisinden ok daha byk
olduu aktr. Bu nedenle, deprem gibi enerji yutma kapasitesinin ok
nemli olduu yerlerde, eksenel yk dk tutmak yararldr.
ekil den grld gibi, eksenel ykn sfr veya ok dk dzeyde
olduu durumlarda (B erisi), ekme donatsnn akmasna karlk olan
My momentine eriilinceye kadar, eilme rijitliinde (erinin eimi) y y , j ( )
fazla bir deime olmamaktadr.
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 59
Akma momentine ulaldktan sonra ise, eilme rijitlii
sfra yaklaarak, hemen hemen sabit kalan bir moment
altnda erilik hzla artmaktadr. Bu durumda, B erisi
ekilde kesik izgiyle gsterilen C erisi ile deitirildiinde,
M ilikisi iin az hata ieren basit bir eri elde edilmi M- ilikisi iin az hata ieren basit bir eri elde edilmi
olur. C erisinde akmaya ulaldktan sonra momentin sabit
kald kabul edildiinden, elasto-plastik bir malzeme kald kabul edildiinden, elasto plastik bir malzeme
davran elde edilmi olmaktadr.
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 60
zetlersek, M- ilikisi, ekme donatsnn akmasna kar
olan erilik
y
ye kadar dorusal kalmakta, bu noktadan
y
y
sonra artan erilik altnda moment sabit kalmaktadr. u
erilie gelindiinde, en d basn lifindeki beton ezilme
birim ksalmasna ulatndan beton ezilmekte ve moment
tama kapasitesi tkenmektedir
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 61
Erilik niye artyor
u
m
f
s
u
y
=
sabit
orantl Doru

EI
M
Eilme
Momenti M(t) u
g
(t)
f
s
u
y
u
p
+
=
azald
sabit

EI
M
0
2
.
2
0
1
0
Erilik (1/m) Idealize Erilik
Lp
Plastik
1
7
.
0
SLIDE 62
Erilik (1/m) Idealize Erilik
(1/m)
Mafsal
TDY -Plastik mafsal
Dorusal elastik olmayan analizde, plastik mafsal hipotezi esas
alnacaktr. Buna gre, ubuk eleman olarak idealletirilen kiri, kolon
ve perde tr tayc sistem elemanlarndaki i kuvvetlerin plastik ve perde tr tayc sistem elemanlarndaki i kuvvetlerin plastik
kapasitelerine eritii sonlu uzunluktaki blgeler boyunca, plastik
ekildeitirmelerin dzgn yayl biimde olutuu varsaylacaktr.
Plastik mafsal boyu olarak adlandrlan plastik ekildeitirme Plastik mafsal boyu olarak adlandrlan plastik ekildeitirme
blgesinin uzunluu ( Lp ), alan dorultudaki kesit boyutu ( h ) nn
yarsna eit alnacaktr
Noktasal bir eleman olan plastik mafsaln teorik olarak yukarda Noktasal bir eleman olan plastik mafsaln, teorik olarak yukarda
tanmlanan plastik ekildeitirme blgesinin tam ortasna
yerletirilmesi gerekir.
Kolon ve kirilerde plastik mafsallar kolon-kiri birleim blgesinin Kolon ve kirilerde plastik mafsallar, kolon-kiri birleim blgesinin
hemen dna, dier deyile kolon veya kirilerin net aklklarnn
ularna konulabilir. Ancak, dey yklerin etkisinden tr kirilerde
aklk ortalarnda da plastik mafsallarn oluabilecei gznne
0
2
.
2
0
1
0
aklk ortalarnda da plastik mafsallarn oluabilecei gznne
alnmaldr.
1
7
.
0
SLIDE 63
Bilgisayar Yazlmlar
Response 2000 Response 2000
M_K.xls _
Xtract (iai.key)
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 64
MOMENT ERLK LKS
ELASTK KR TEORS (1)
: dx segmenti toplam uzama miktar : dx segmenti toplam uzama miktar
kuvvetler ve yerdeitirmi (ekildeitirmi) kiri arasndaki ilikileri
belirlemek amacyla yulardaki ekilde verilen basit kiri ele alnmtr.
Hook kan n na gre birim ekildeitirme: =/d
0
2
.
2
0
1
0
Hook kanununa gre birim ekildeitirme: =/dx
Gerilme birim ekildeitirme arasndaki iliki: =/E
Eilme momenti tarafndan meydana gelen gerilme: =My/I
1
7
.
0
SLIDE 65
MOMENT ERLK LKS
ELASTK KR TEORS (2)
Kiriin segmentinin uzunluu: dx
Deformasyondan sonra tarafsz eksenin boyu dx
( )
'
y dx
olarak kalr. Dier kesitlerde
( )
( )
'
y y dx dx
y dx

= = =
=
x
c c

y y
dx
=
=
m
m
m
y
d) birim max : (
c
or
c
=
0
2
.
2
0
1
0
m x
c
y
=
1
7
.
0
SLIDE 66
MOMENT ERLK LKS
ELASTK KR TEORS (3)
Lineer elastik malzemeler iin
m x x
E
y
E = =
m
m x x
y
c
=
c
Eilme momenti tarafndan meydana gelen gerilme
Denge denklemlerinden
I
dA
c
y
y dA y M
m x

= =

= = = dA
c
y
dA F
m x x
0
c M
c
I
dA y
c
M
m
2
m
=

0
2
.
2
0
1
0

= dA y
c
m
0
My
iin
y
I
c M
m

=
1
7
.
0
SLIDE 67
dA y
c
0
I
y
iin
c
y

x m x
= =
MOMENT ERLK LKS
ELASTK KR TEORS (4)
=
c
m
I
c M
m

=
m m
E =
M c M 1 1
I
2
m m
EI
M
I
c M
c E
1
c E c
1
=
2
2
dx
y d
1
=
2 / 3
2
dy
1

+
=
0
2
.
2
0
1
0
dx
1
+
1
7
.
0
SLIDE 68
0
2
.
2
0
1
0
1
7
.
0
SLIDE 69

Malzeme Davranışı Moment-Eğrilik İlişkisi - Sunum - Mustafa Kutanis - Sakarya Üniversitesi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Malzeme Davranışı Moment-Eğrilik İlişkisi - Sunum - Mustafa Kutanis - Sakarya Üniversitesi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAKARYA NVERSTES SAKARYA NVERSTES

Eleman riitlii ise elemana

Birim deformasyon sneklii

Birim erilik sneklii

You might also like