Pemahaman dalam Asas Seni

Reka sangat penting dalam

setiap penghasilan karya seni
visual.

Hasil karya seni visual yang baik memerlukan
pengetahuan mengaplikasikan gabung jalin
antara unsur seni dan prinsip rekaan
ASAS SENI REKA
UNSUR SENI
GARISAN
RUPA
BENTUK
JALINAN
RUANG
WARNA
PRINSIP REKA
HARMONI
KONTRA
PENEGASAN
IMBANGAN
IRAMA &
PERGERAKAN
KEPELBAGAIAN
KESATUAN
1. Garisan merupakan cantuman satu siri titik.
2. Garisan merupakan unsur seni terpenting
dalam aktiviti melukis, menggambar dan
menulis
menjadi
1.1 Jenis-jenis garisan boleh diklasifikasikan
berdasarkan penggunaan bahan atau teknik
yang menentukan rupa, bentuk dan sifatnya.
1.2 Contoh Pen marker garisan tebal
- Pen - garisan halus
- Berus - garisan kasar
1. JENIS-JENIS GARISAN
Garisan tebal
Garisan kasar Garisan nipis
Garisan
berlingkar
Garisan
berbulu
Garisan
pancaran
2. GARISAN PADA OBJEK
ALAM SEKELILING.

3. GARISAN PADA OBJEK
BUATAN MANUSIA.
4. KAJIAN KESAN GARISAN
4.1. PELBAGAI BAHAN
Pelbagai alat & bahan
memberikan kesan garisan
yang berlainan jenis
Pensel memberi
kesan nipis
Pen marker kesan
tebal
Berus & dakwat
- Kesan kasar
4.2 PELBAGAI TEKNIK
Pelbagai teknik dalam penghasilan garisan
juga akan memberi kesan
Kesan pelbagai
Teknik gosokan
Kesan penegasan
Koyakan & tampalan
Kesan pelbagai
Teknik tiupan straw
4.3 PELBAGAI KESAN PERASAAN
Garisan melintang
memberi gambaran tenang
Garisan pepenjuru
memberi gambaran
pergerakan.
Garisan menegak
memberi gambaran teguh
& stabil
5. GARISAN PERGERAKAN
Garisan berlingkar
Garisan bergetar
Garisan beralun
Garisan yang berulang dapat mencipta
pergerakan ilusi
CONTOH GARISAN & PERGERAKAN DI
ALAM SEKELILING.
Ombak garisan beralun
Pusaran air garisan
berlingkar
6. GARISAN & CORAK
Garisan dapat mewujudkan kesan corak
dan berfungsi sebagai hiasan atau
penyamaran.
6.1 Garisan & corak dalam Objek Alam
Garisan & corak pada
harimau
Garisan & corak pada kulit
kerang
6.2 Garisan & corak dalam Objek
Buatan manusia.
Garisan & corak pada
anyaman rotan
Garisan & corak pada
jeriji pintu
6.3 Garisan & corak dalam Kraf tangan
Anyaman garisan zig-zag
Ikat celup garisan
pancaran
7. GARISAN UNTUK MENIMBULKAN BENTUK
7.1 Struktur garisan mewujudkan bentuk
7.2 Struktur bentuk Figura manusia
Contoh pelbagai bentuk figura manusia.
7.3 Ton garisan menimbulkan bentuk
Garisan berupaya menimbulkan bentuk dengan
menggunakan ton garisan.
Bentuk piramid
Bentuk silinder
8. GARISAN & RUANG
Garisan dalam hasil kerja 2D dapat mewujudkan
kesan ruang seperti yang tergambar pada garisan
tersembunyi di alam sekeliling.
Garisan selari pada
landasan keretapi
Rupa ialah hasil daripada pertemuan hujung
garisan dengan permulaannya.
Titik permulan
Garisan
Rupa
Rupa boleh dihasilkan daripada garisan, warna
& jalinan.
A shape is an area which stands out
because of a defined boundary or change in
color, value or texture. A shape implies a flat,
two-dimensional surface
When an artist adds illusionistic features such
as chiaroscuro (value) to the shape, the
illusion of a surrounding space or atmosphere
is created. Then we use the term form, since
the artist is implying three-dimensions.
1. JENIS-JENIS RUPA
1.1 Rupa Geometri
Rupa geometri ialah rupa yang mempunyai sudut
seperti bulatan, oktagon,segi tiga, segi empat
dan lain-lain rupa.
1.2 Rupa Organik
Rupa Organik merujuk kepada rupa bebas yang
tidak dapat diukur sudutnya,
Contoh Rupa orang, rupa daun, rupa ikan dll.
2. MENGENAL RUPA
2.1 Rupa dalam Objek Buatan Manusia
pinggan teko
pisau
Buku
baju tin
mug Cermin mata
2.2 Rupa dalam Objek Alam
Sekeliling
daun
ikan
pokok
epal ular
orang
Rama-rama
serangga
3. RUPA POSITIF & RUPA NEGATIF
3.1 Rupa Positif
rupa sesuatu objek yang terletak di dalam satu
kawasan tertentu.
Objek segi tiga dan bulatan ialah rupa positif
3.2 Rupa Negatif
ruang disekeliling rupa objek tersebut.
Ruang berwarna biru di sekeliling segi tiga dan
bulatan ialah rupa negatif.
4. RUPA DALAM AKTIVITI MENCORAK
4.1 Corak yang dihasilkan daripada rupa positif
& negatif
Motif bunga merupakan rupa positif dan warna
latar merupakan rupa negatif
4.2 Jenis jenis susunan dalam mencorak
Susunan selang - seli
Susunan batu - bata
Susunan sisik ikan
6. RUPA & MUKA TAIP
Muka taip ialah jenis-jenis rupa bentuk huruf
yang boleh diolah untuk menghasilkan pelbagai
gaya.
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh
Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg
Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss
Muka taip Calligraph
Muka taip Flat Brush


Tajuk pelbagai gubahan muka
taip
Brntuk boleh diklasifikasikan kepada dua jenis
iaitu:
1. Bentuk Konkrit
2. Bentuk Ilusi
1.
1. BENTUK KONKRIT
Bentuk konkrit merupakan struktur binaan dalam
3 dimensi yang dapat dilihat dan di rasa pada
permukaannya.
1.
2. BENTUK ILUSI
Bentuk Ilusi merupakan bentuk yang wujud
melalui kemahiran penggunaan unsur seni seperti
warna.
Bentuk Ilusi tidak dapat dipegang, hanya boleh
dirasakan kewujudannya.
1.
3. GARISAN & BENTUK
Garisan dapat menghasilkan bentuk melalui
beberapa proses berikut.
3.1 Garisan & Bentuk lilitan dawai.
1.
3.2 Garisan & bentuk anyaman rotan / buluh.
1.
4. RUPA DAN BENTUK.
Rupa dapat mencipta bentuk melalui beberapa
proses.
4.1 Teknik lipatan kertas / origami
4.2 Teknik potongan kadbod / polihidera.
4.3 Teknik lipatan kain / topologi.
1.
5. MEMBINA BENTUK.
Bentuk dapat dibina melalui berbagai cara:-
5.1 Menggunakan Plaster of paris
5.2 Cantuman / gabungan bahan terbuang.
1.
5.3 Ukiran pada kayu, sabun dan lilin
5.4 Membina bentuk tembikar.
1.
6.1 Bentuk manusia dewasa mengikut kadar banding
6.2 Bentuk manusia dalam perbagai pergerakan.
6. BENTUK FIGURA MANUSIA
1.
7. CARA MENIMBULKAN BENTUK ILUSI
DALAM HASIL KARYA.
Teknik Catan
Teknik lorekan Teknik garisan
Teknik Kolaj Teknik Cetakan
1. Ruang adalah jarak antara antara objek
yang wujud di alam nyata dan dalam karya
seni visual.
2. Objek yang berada di hadapan lebih jelas
dan besar berbanding dengan objek yang
sama saiz yang berada di bahagian belakang
1. JENIS JENIS RUANG
1.1 Ruang Fizikal
Ruang fizikal merupakan ruang yang terdapat di
persekitaran.
Terbahagi kepada 2 iaitu:-
- Ruang terbuka - kawasan lapang / luas
- Ruang tertutup kawsan sempit / terhad
Ruang tertutup
Ruang terbuka
1.2 Ruang Ilusi
Ruang Ilusi merupakan ruang yang dihasilkan dalam
karya seni visual seperti lukisan, catan & rekaan
grafik.
Terbahagi kepada 3 iaitu:-
- Ruang Dalam
- Ruang Cetek &
- Ruang Rata

1.2.1 Ruang Dalam
Ruang Dalam ialah perhubungan kesan penggunaan
perspektif warna, perubahan saiz dan bentuk dalam
hasil karya seni seperti lukisan & catan.
Kajian nilai ton warna dan perubahan saiz pada
contoh di bawah memperlihatkan kesan ilusi ruang
bergerak sama ada keluar / ke dalam.
- Contoh Ruang ilusi bergerak ke dalam dan keluar.
Pergerakan ke dalam Pergerakan ke luar
Contoh Ruang Dalam yang terhasil dalam karya
lukisan dan catan
1.2.2 Ruang Cetek
Ruang Cetek merupakan ruang yang wujud dalam
lingkungan yang terbatas sama ada dari dinding ke
dinding atau ruang kedalaman yang terhad.
Ruang cetek dalam lukisan
Ruang dalam catan
1.2.3 Ruang Rata
Ruang Rata terhasil dalam karya, terutama catan
apabila dilukis atau diolah elemen-elemen pada satah
yang sama.
Ia memperlihatkan suasana rata dan sama pada
suatu garisan ufuk.
Contoh di bawah menunjukkan ruang rata dengan elemen
elemen gambaran pada satah & garisan ufuk yang sama
2. PERHUBUNGAN RUANG & BENTUK
Ruang dapat mempengaruhi saiz dan warna pada
jarak tertentu.
Nilai warna akan berubah mengikut jarak ruang.
2.1 Ruang Saiz & Perspektif
Gambar menunjukkan
perubahan saiz dan
bentuk pada kadar
jarak tertentu.
2.2 Ruang, warna & kedalaman
Ruang jarak dan
kedalaman mempengaruhi
nilai warna dalam alam
sekelilig dan karya seni
visual
2.3 Penggunaan Ruang dalam Seni Grafik
Penggunaan ruang akan mengimbangi elemen-
elemen yang digunakan dalam rekaan grafik bagi
menyerlahkan lagi nilai estetika dan penyampaian
mesej.
Contoh penggunaan ruang dalam seni grafik
2.4 Penggunaan Ruang dan Perspektif.
Perspektif ialah perubahan saiz, jarak dan warna
objek apabila dilihat dari jarak jauh.
Garisan grid digunakan dalam karya 2D untuk
menimbulkan ilusi 3D melalui 2 cara iaitu:-
- Perspektif satu titik lenyap
- Perspektif dua titik lenyap

Gambar satu titik lenyap Gambar dua titik lenyap
Warna adalah tindak balas cahaya ke atas
permukaan. Objek alam sekeliling boleh
dikenal pasti melalui warna yang ada
padanya.

1. JENIS JENIS WARNA
Dalam PSV warna terbahagi kepada 3 jenis iaitu:-
1. Warna Asas
2. Warna Sekunder
3. Warna Tertier
1. WARNA ASAS
Warna Asas ialah warna utama yang tidak boleh
dihasilkan melalui campuran warna lain, tetapi boleh
menghasilkan warna sekunder & warna tetier.
Warna Asas terdiri daripada Warna Biru, merah
dan kuning.

+
2. WARNA SEKUNDER
Warna Sekunder terhasil daripada campuran dua
warna asas
Warna sekunder terdiri daripada Warna Hijau,
jingga dan ungu.
Warna asas
Warna sekunder
+ =
+
+
=
=
Warna asas
=
3. WARNA TERTIER
Warna Tertier terhasil daripada campuran
satu warna asas dengan satu warna sekunder
Warna Asas Warna Asas Warna sekunder
+
=
biru ungu
Biru+ungu
merah ungu
biru
merah jingga Merah + jingga
+
+
+
=
=
=
Warna Asas, Warna
sekunder & Warna
Tertier dalam Roda
Warna.
3. WARNA NEUTRAL
Warna neutral ialah warna yang tidak
tergolong dalam warna Asas, Sekunder dan
Tertier. Iaitu, warna hitam & putih serta
campuran kedua-duanya.
Putih Hitam
4. NILAI WARNA
4.1 TON WARNA
Ton Warna ialah nilai kecerahan dan kegelapan
sasuatu warna.
Diperolehi melalui campuran sesuatu warna
dengan warna hitam atau putih.

+
+
Berubah menjadi terang cerah
Berubah menjadi gelap
4.2 KROMA
Kroma ialah nilai ukuran warna
Ia terhasil melalui campuran warna penggenap
dalam nisbah tertentu.

Warna penggenap ialah warna yg bertentangan dalam roda warna
5.1 SEWARNA
Sewarna ialah gubahan yang menggunakan satu
warna dalam beberapa ton ( monokrom )
Ia terhasil melalui campuran warna putih untuk
kesan terang dan hitam untuk kesan gelap.

5. GUBAHAN WARNA
5.2 WARNA HARMONI / WARNA SEKELUARGA
Ialah sekumpulan warna yang terletak sebelah
menyebelah dalam roda warna.
Mempunyai hubungan warna, ton dan suhu warna
yang sama.

Jingga
kuning
jingga
Merah
jingga
Hijau
biru
Hijau
kuning
Hijau
5.3 WARNA PENGGENAP / COMPLEMENTARY
Ialah sekumpulan warna yang terletak
bertentangan dalam roda warna
hubungan warna, ton dan suhu warna yang sama.

Hijau
Ungu
Jingga
Merah
Kuning
Biru
Suhu warna ialah kumpulan warna yang mempunyai
kesan pancaran cahaya panas atau sejuk.
Warna Panas merah, kuning, jingga & hijau,
( kelihatan garang ).
Warna Sejuk biru, ungu,hijau & biru hijau
( kelihatan tenang dan redup )

6. SUHU WARNA
Warna yang mempunyai kesan cahaya yang tinggi.
Warna yang berupaya memberi kesan terang &
garang.

6.1 Warna Panas
6.1 Warna Panas
Warna yang mempunyai kesan cahaya yang rendah.
Warna yang berupaya memberi kesan redup, tenang
dan damai serta sejuk mata memandang.

6.2 Warna Sejuk.
6.2 Warna Sejuk.
7. WARNA BERTINDAK.
Warna bertindak ialah warna yang akan menimbulkan
kesan pantulan warna yang berbeza apabila bertemu
dengan warna latar yang berlainan.
Warna bertindak yang menimbulkan kesan yang berbeza apabila bertemu
dengan latar yang berlainan.
Contoh warna bertindak terhadap warna muka taip
.
8. PERSPEKTIF WARNA
Perspektif warna ialah gubahan warna yang dapat
melahirkan kesan ilusi ke atas hasil karya dengan
perubahan ton warna.
- dekat gelap
- jauh cerah
Perspektif
warna
.
9. PERANAN & FUNGSI WARNA
Masyarakat Malaysia menyamakan warna dengan
objek alam sekeliling.


Merah
jambu
Biru laut
Kuning
langsat
Hijau pucuk
pisang
9.1 Warna membawa maksud atau pengertian tertentu
mengikut budaya setempat.

-Warna kuning - warna Di Raja, kecemerlangan.
-Warna merah - berani, kemakmuran, bahaya.
-Warna hijau - segar, subur.
-Warna biru - kedamaian, tenang, romantik.
-Warna putih - kesucian, kemurnian, kerohanian.
-Warna hitam - kesedihan, kepiluan.