1

NSANBLNMEZ
BEN KMM? Hayat perdesine den geici bir glge mi? Yoksa ryalarnda dnyay yaayan bir
ebediyet yolcusu mu? nsan gereine yaklam iin nce yanl nyarglardan kurtulmamz
gerekir.Abartlmevrimteorileri,yanlruhkavramlarzihinlerdeyaadkabuharikasanateseri
insan nasl anlarz ki? nsann varln zevkle takip edebilmek, ilhi inancn nda kutsal bir
tutkudur.
EvreniGzlerken
1.BLMSELDNCE
Bilimseldnce:Gerei,onayakrbiimdednmesanatdr.
Birynyle:Aklnpenceresindenevreniyanstrvebylecebilimdoar.Birynyledebilinmezi
kovalar.Ona,ncedncenin,sonraaklnkemendiniatar.
Bilim:Dnceveaklnortakabasilencedehalardadoar.nsanlarnouiinbuulubircam
ardndadr, net deildir. Sonra, o metodlarn ustal sayesinde tm insanlara aktarlr. 0 buulu
gereknetleirveaklcbilimortayakar.
nsanlarnbeduyularndavezeklarndakifarklarbusonucayolamtr.
Kabul etmek gerekir ki; bilimsel dncenin ufuklarndaki sonsuzlua ramen, aklc bilim,
ortalamainsanzeksilesnrldr.
Dahilerin bildiklerini, aklc bilime hipotez ve teorilerle aktarma abalar bunun pek gereki bir
tezahrdr.
Bilimsel dnce; dehann, evrende arad gerei bulmak zleminden doar. Aklc bilim, dar
gzlem penceresinde her eyi zmeye, yorum yapma abas iindedir. Bu yzden baz tezatlar
doar. Mesel aklc bilim, be duyu aracl ile kavramak istedii evrende bu be duyunun ne
kadardarbirpencereolduunutartmakistemez.
Gzlerimizyzbinlercendanyedisinigrr.Kulamzonbinlercetitreimdenpekaznduyar.
Evrende mesafe snrlar 10
13
den 10
5
cmye kadar sonsuzdur. Biz ancak bir ka metre snrnn
tesini idrakten bile ciziz. Bize bugnk bilimi kazandran bu be duyu deil, dehalarn
dncelerindekisonsuzluktur.
Beduyusnrlariindebirtayadamadenparasbize,sertlik,parlaklkgibibasitbilgilerverir.
Halbuki kulamz tm titreimleri duysa; her atom iin ayr bir senfoni niteliindeki mziklerini
duyacakveotaparalarnabirermzikeserigzylebakacaktk.

2
Btn nlar grsek; en karanlk gecede bile kral dnlerini geride brakan binbir k ve renk
ihtiamgrecektik.
u halde ilmin temeli kaba mahedeler deil, dahice yaklamlarla elde edilen bilimsel dnce
tarzdr.
Aklcbiliminsnrlargnmzdeokgenilemi,maddeizgisininoktesinegemitir.
19ncu asrda aklc bilim, madde bilimlerinin temsilcisi sanlrd. Halbuki gnmzde fizik ve
matematikteki : Einstein, Fermi, Broglie, Heisenberg gibi ehil kafalar her iki bilim dalnn da
maddeye bali olmadn; bulduu her gerei incelemeye mezun ve memur olduunu, aklc
bilimealtnivilerleaktlar.
Aklzamanetkicazibegibikavramlarmaddetesidir.Fakataklcbilimin;fizikvematematiin
urakonulardr.
Madde ve tesi blmnde bu konuya daha da aklk getireceim. Ayrca bir blm sonra
evrendekivarlklarbahsindede;yeniyeniaklcbilimeyansyanbukonularinceleyeceiz.
Bilimsel dnce : Evrenin yce sanatn bilimin akl penceresinden seyrettirir bize, katiyen
banazdeildir.Basitkyaslar,darfikirleronunenginiklimindeyaamaz.
Mesel : nsanlarn da gz var, bcein de gz var diye bir benzeti yaparak insan bceklerle
ayn sayfada seyretmez. Bilimsel dnce gzel gzdeki sanat, onun ardndaki grme sanatn
inceler.0hrikalarhrikasgrmeolaynnbirbirindenmuhteemkomptersistemleriniinceler.
Gzsz gren ryay inceler. nsezinin esrarn aratrr. Yani insan klterek aramaz. Ondaki
sonsuzluksrrninceler.Metoduaklcbilimesasnadayanr.Ancak,zemediiolayaklcbilim
yapyorumdiyeyalancklflarasdrmayaalmaz.Aklnsnrlarndageniliklerarar.
Bilimsel dnce asndan ok nemli bir mesele,dncedeki snrlardr. Genellikle dnceyi
evreveallmkonularetkiler.
Halbukievrendegerekleribizetantacakoknemlikonularvardr.Ancakbizbunlarntetkikine
alkndeiliz.Meselokluk(kesret)veteklik(vahdet),enfsvefak,boyutlarvesonsuzyzeyler
(Einsteinin sonsuz boyutlar teorisi). Bu konular (bilimsel konular), bilimsel dnceye hkim
olursaonunufku,perspektifibambakaolurvegerekdahakolaybulunur.
nsan tetkik ederken, bu bilim dal dnce objektifini sk sk kullanacak ve allmam bu
konularokurlarmzatantmayaalacam.
Yine bilimsel dnce metodlarndan bir noktay daha perinleyerek asl konumuza geeceiz.
Fizikvematematikmaddeilesnrldeildir.

3
Gereinde kurallarna uymak kaydyla fizik ve matematik, madde tesini de inceler. En azndan
grverir.
tebirciddikonuyuincelerken,bilimseldnceninufuklarngenitutarak;phesiz,aklasadk
kalarak yrmek gerekir. Yoksa 19. asr maddecileri gibi nyarglarnn clz ufkunda evrene
maddedenbirklfaramann,insanufalaypbirtozzerresigibitanmlamannbilimseldnceile
uzakyaknilgisiyoktur.
nsankonusundabilimseldnceningeniufkundabiraratrmayapmadannce,okksadaolsa
evrendekivarlklarzetlemekistiyorum.
Zira yine dar ufuklarda allagelmi llerde, evrende varlklar denince; ta ynlar, bitki ve
hayvanbenzerivarlklarhatrageliyor.Halbukibirevrenbilinci,akl,cazibe,kudretintemelilkesi
olan empuls etki de evrendeki varlklardandr. Bunlar bilmeden evreni ocuk masallarndaki
clerlkesigibigrerekyolakamayz.
lerde zaman mekn boyutlar gibi yine evrendeki ok nemli varlklarn fizik tartmasn
yapacaz.
Ancak,zellikleevrenbilinciniveetkiyiiyicetantmakistiyorum.
2.EVRENDEKVARLIKLAR
nsanoludnyayaayakbastndanbuyanaevreniveevrendekivarlklarmeraketmitir.
Bilin:Evrendekibykbilindenbiryansmaolduundanbumerakdomutur.
Sankievreneaitbilgileriunutmudaarargibibirhalivardr.Gnmzdede,maddeciliinmoda
olmasnaramen,gezegenlerdeolaanstvarlklararamakbirtutkuhalinegelmitir.
Acabaevrendekimlervar?
Bu sorunun net bir karl elbette ok zor. Bir kere evren kavrammz ok yzeysel. kincisi
tandmzmaddeselevreninbileboyutlarylesonsuzki,negidilirnebulunur.
Ancak,elimizdefiziktenaldmzanahtarlarvar.Buanahtarlarntanesiokilgin.
Birincisi : Evrende sonsuz boyut olmas ve bu boyutlarn kavram ok g meknlar meydana
getirmeihtimali.
kincisi : Zaman kavramnn fizik deerinin ilgin yan. Yani onun boyutla zaman aras bir
deikenoluu.Bunedenle,uzaydabaka,dnyamzdabaka,minikmeknlarda(atomekirdei)
deiendeerlergsterir.Belkideonunnegatifhalisaylangemidehzbakadr.

4
Modern fiziin nc ilgin bilgisi : Hilbertin minik mekndr. Fermi boyundan kk
mesafelere kuvant yansyamaz. Bu nedenle maddesel varlklarn znde 1.4 x 10
13
cmden daha
kkmeknlarvardr.Bunlar,zamanboyutunadagiriimknvermiyenesrarengizmesafelerdir.
Bu bilgilerin ayrntlarn kitabmzn muhtelif yerlerinde inceleyeceim. Bu bilgiler, evren
hakkndakimaddeselkavramlarmzmaddetesineitenpencerelerdir.
Gzlemlerimizdenbiliyoruzki;evremizde,zellikleinsandamaddetesiolguvebulgularvardr.
Mesel evrende akl almaz bir bilim vardr. Evrenin her noktasnda dzenler kuran, nizamlar
yaratan, akl almaz maharetler, igdler vardr. Her eyden tede akl vardr. Zaman ve mekna
smayanbircazibe,esrarengizbirinteraksiongcvardratomlarda.TelepatinseziAkvardr
evremizdebizismsksaran.
Kader vardr : Kanlmaz bir esrar. Ryalarn prltlar .iinde bazan seyredilen, bazan ardndan
koulan.
Sezilervardr:Yzlerceylncefotorafgibibugnmzsergileyen.
tmgereklerevrendemaddevemaddetesindenicevarlklarnsergilendiiniispatiar.
Okuyucularmn maddesel grlerin etkisi altndaki dncelerini karmakark etmemek iin
evrenin bu madde tesi varlklarn satrlarmz arasnda konularla ilgi gsterdike tantacam.
Aklcabilimsnrlariinde.zellikleruhbahsindeayrntlaragireceim.
Evrenigzlerken,onunBykYaratcsnnkanlmazvarlnainanmadan,krdsanlarla
biryerevarmakimknszdr.
Allahn varlnn kanlmaz bir bilimsel yasa olduunu Tek Nur isimli kitabmda ok net bir
biimde ispatladm. Bu konuda kukular olanlar nsan Bilinmezini okumadan nce Tek Nurun
Allahamanblmnokumaldr.
Allahn varlna inanarak, yukardan beri ileri srdm fizik gereklerle birlikte,
gzlemlerimizin altnda evrende madde ve madde tesi varlklarn mevcudiyetine kolay
yaklamsalarz.
Aslnda akln ve bilimsel dncenin altnda gerek fizii okuyup anlayan iin, inan
aksiyomuolmadanbileevrendemaddetesivarlklarkanlmazbirgerektir.
Evrendekimaddevemaddetesivarlklar,doruunainsanlaulamaktadr.
Allahntekliksrr,sfatlarveyansmalarileokluk(kesret)leminidourmutur.

5
okluk (kesret), en dta da snrn madde ile tamamlar. Bir baka deyimle Tanr nn teklii ve
nun hrika sanat (evren), i ie meknlarda, bir merkezden uzaklaarak (zahirde) oklua
srarken;dahaiteOnuntekliksrrnadahayaknmaddetesievrenlervardr.
Allah maddenin maverasndaki insan bedenine; mna (madde tesi) ceryan vererek onu evrenin
znebalamtr.nsan,okluktanvemaddeselevrendenmnayageilenesrarengizbirkapdr.
Buyzdeno,tmyaratlanlardanfarklolarakAllahbilmekvebulmaksanatnasahiptir.
te bir yanda evrenin akl almaz boyutlarnda sonsuz varlklar. Bir yanda, mekndaki beden
adresinde esrarengiz bir canl; NSAN. Minicik mekn noktasnda tm evreni bilmek, ona doru
varmak tutkusunda bir kahraman. Panie kaplp kendi cceliinin yalnzlna kaplmadka,
evreninsrrnaermeyeadaybiryolcu...Esrarengiz,fakatgerekbiryolcu...
3.EVRENVENSAN
Evreninsonsuzihtiamiindebirnoktagibiduran,fakatonunzndebyksrlartayaninsan
tanyabilmek iin, nce onu meneinde maddeye mahkm eden yanl teorileri bilim adna
cevaplamakistiyorum.
nsannMenei:
nsann menei nedir? Sorusuna, gerek bilim adamnn verecei cevap, bilinmemekdir eklinde
olur.
Dindar bir kimse, insann Allah tarafndan zel ve zenle yaratldn. Ademden geldiimizi
syler.
Yzeydebilgisiolanmaddecivehereyibildiini;sananlar,yaonunevrimletekhcredengeliip
yceldiini,yadayldzlardangelmiolabileceinisylerler.
Acabagerekbilimadamsonikigrenedenkatlmaz?
nko,biliminaltndaevreniseyretmiveevriminbirbakacanldaninsanaykselmesinin
imknszolduunuanlamtr.Naslm?
1) zellikle gnmz evrimcileri evreni fizikle balatrlar. Ntrondan atomlara, atomlardan
molekllere,ordancanlnntemelmoleklolanDNAmoleklnebirevrimhayalikurarlar.
Halbukifizikevrimunedenlerdendolaymmkndeildir:
a) Kuvant periodik listesinde; ntronun yeri balang olmad gibi. ntrondan atom gelimesi
fiziin en byk yasalarndan biri olan Pariteye kardr. Parite, madde ve antimaddenin ift
yaratldr.

6
b)lkmaddesaylan Hidrojen, ntronun ayrmasndan deilKuvantcetvelindeLepton listesinde
yer alan elektronun protona komas ile domutur. Evrendeki novalarda en ok grlen kuvant
elektrondur.
c) Hidrojenden helium dosa bile; o kadar enerji kar ki, Helium yeniden paraland gibi
hidroiendekuvantlar.Dolaysylehidrojendenkatlanmave100ksrelementindomasdemek
: Evrenin o noktasnda milyonlarca nkleer bombann patlamas, kuvant dalmlarna kadar
paralarnyokolmasdemektir.
d) Periodik cetvelin tetkiki ve elementlerin dnyamzdaki yzdeleri de byle bir fizik evriminin
kesinlikleolmayacandorular.
e)Eerbuyollabirfizikevrimolsayd;ekirdeklerinbtnradioaktifizotoplardasralanr,dnya
nkleercadkazannadnerdi.
2) Biyolojik evrim iin artlardan biri olan evreye uyum, bir nevi rahatlama sz konusu olsayd;
dnyamzn en eski varlklar bitkilerdeki evrim; bugnk hali ile dahi evrime yeter uyumu
dolduunagrehayvantrnesapmaevrimiolmazd.
3)Evrimde,gszlerintasfyesi(seleksion)nedenidegereklereuymamaktadr.Krylanbirnevi
kertenkeledir ve yaama artlar en zor olan hayvan saylmaktadr. Fakat dnyann ilk yllarndan
beri yaamakta, ne bir evrim geirmekte ne de tasfiye olmaktadr. Da faresi de byledir. n
ayaklarnn ksal, yaad ortamda ona ok zor yaama imkn verdii halde; bu fare ne
seleksiona uramtr, ne de evrimle ayaklarn uzatmtr. Su rmceinin remesindeki zorlua
ramen,kpkararmceiolmak,yanievrim,neaklnagelminedeseleksionauramtr.
4)Evriminmaddecilercebirgayesidetayinedilmemitir.Evrimtesadfenoluyorsagelimeamac
nasl dnlebilir? Allah tarafndan gerekletiriliyorsa; byle bir servene zihnimizi zorlamak
beyhudedir. 0, i gdlerde; ne harika planlar kurmaktadr. Evrim dilese bile bunu saniyede
yapard. Uyum, gszn tasfiyesi gibi dnceler insan zihninin, kendi sapk hayalidir.Belli
olmayan nedenler evrimi organize ediyor deniyorsa; evrimin belli u noktalarnda kalmas
gerekirdi.
Mesele beyin gc ise, beyni en gl hayvan Yunus baldr. Ve evrimcilerin listesinde ok
diplerdekalr.BeyinbuncageliinceevrimYunusbalndakalmalyd.Eerevrimelektromanyetik
ynlise,bualandaenglhayvanyarasadr.Evrimonoktadakalmalyd.
Gzellikse, kelebeklerde evrim sonlanmalyd. Eer evrimin amac insan olup Allah ve evreni
bilmekse; bu yce amac yaratc arzu ettikten sonra. niin milyonlarca sene beklesin? Ve kendini
bilebilecekvarlzenleyaratmasn,hemdeoktezvenden?
5) Evrim, genetik kartlardaki deiimler diye yorumlanmtr. Genetik kartlarda nedeni ne olursa
olsun;birdeimeiletrlerdentregemekiinevreninmrdeyetmemektedir.yleki:

7
a) Bir amipten bir kelebein gelimesi iin 10
21
mitoz sresi gemesi lzmdr. Bu ise trilyon sene
eder.Deilamipteninsan,kelebekolmasiinbilegeensreevreninmaddeselyanasmaz.
b)Amiptenmaymunungelimesiiin10
160
mitozsresigerekmektedir.Matematikadandaevrim
imknszdr.
6) Evrimi nakzeden bir konu da trlerin okluu ve evrim halkalar olarak grlen tr
temsilcilerinin akl almaz sayda cinslerinin varldr. Onbinlerce tr bcek, bir o kadar tr
molluska dnyann ok eski alarndan. beri btn cinsleriyle beraber yaamaktadr. Genetik
adan tm ihtimallerin yaylmas matematik olarak imknszdr. Bir tr, yanlamasna onbinlerce
ekil alsn, sonra evrim mant baka tre atlayp yeni cinsler yapsn. Byle bir ilem ancak
dahiyane bir kompter programla mmkndr. Eer bu trlerin genetik ifreleri ilhi bir bilin
tarafndanoynanyorsa,yaniifrelerlaboratuvardaelektromanyetikanalizleretbitutuluyorsa;bu
ilhi sistem neden tm genetik zincirleri ana program halinde yapmasn? Sermayesiz tezgah gibi
bir amibi gelitirmeye alsn? Bcek trlerindeki onbinlerce farkl cinsler, ilhi frann evren
gzellii iindeki bir kolleksiyonu gibidir. Tasavvur edilecek tm bcek biimleri bu listede
vardr.Byle bir kolleksiyonu binlerce ilim adam birlikte her imkn ellerinde olarak dzenlemeye
alsalar, genetik ifrelerde yalnz bacak ekillerinin tayinini salayacak formlleri milyonlarca
senede bulamazlar. Birbirinden farkl bacaklar, bine yakndr. Bunlarn ifreleri 80 x 10
24
mitoz
sresindedzenlenebilirki,bunubirlimmilyonlarcasenedeyrtr.
7)Evrimetersdenbirolay,birokhayvannhemkkhembyktrlerininolmasdr.
Domuzkobay,arslankedi,gorilmamozetgibi.Evrimtekynlbirzincirlemeolmasgerekir
ki, byle bir ift yansma ancak ilhi kudretin dekor arzusu ile izah olabilir.Yine en zayfla, en
glyaynortamdayaatanbirgrnmseleksionlahiizaholmaz.Timsahyaamal,kertenkele
ayklanmalyd. Halbuki her tr iin yaama ans ayndr. Ceylan kapiann bulunduu ormanda
yaarvemilyonlarcasenesaysrrazaltmadansrerdurur.Neredeseleksion?
En ciz molluska, biyolojik silahlarla donatlm balklar ortamnda neslini yrtr durur. lhi
kompterlertrlerinyaamasnkontrolaltnaalmtr.Seleksionayeryoktur.Enciz,englnn
yannda hayatn srdrr. Arnmaya urad iddia edilen hayvan tr 100 gemez. Milyon
hayvantr,bunlarnarasndakaybolan100dr.Bunlarbirayklanmasanarakevrimibunoktaya
oturtmakgerektenglnolur.
Canllarn birbirini besin olarak kullanmalar dnya tabiatnn bir deiim plandr. Tamamen
kompterizeolanbudenge,hercanlnndevamltemsiliesasnaklalmazbirhesapahengiiinde
srdrrdurur.Sonyllardatesbitedilenbirolayaklalmazdengeyibizeretti:
Normal termit bcekleri 2000 3000 yumurta yapar. Bunlardan yaklak 100 150 tanesi hayat
sahnesine kar. Ancak bir tr termitin milyon yumurta brakt tesbit edilmi. Bunun sebebi
aratrldnda bu yumurtalarn ok lezzetli olduu, btn bcekler tarafndan yendii ortaya
kmtr. lh denge bu termiti kazanmak iin bcee bu kadar ileri bir yumurtlama gc

8
vermitir. Bu bcek de hayata dier termitler gibi 100 150 say ile girmektedir. Bilim adamlar
bunalezzetliyumurtannyksdiyor.
8)Evrim teorilerinetamamiyleters den hayvanvardr:Ornitornik, kirpi vekanguru.Bunlar
benzerliktasnifinde,anatomikilgibulunamadansradanyerlerinekonmutur.Ayrcabutasnifinen
altndakalanhayvanlar,ensttekileregredahagelimitir.rnein:Yunusbal,Gorildendaha
akll ve gelimi beyne sahiptir.Evrim halkasnn en altnda grlen karncalar, toplum bilinci ve
zekasndanbirokmemelidendahaokgelimitir.
9)Evrimcilerin,canl kendini kendi iin korur, ilkesinialtstedenbirolay: Ar, leceini bile bile
peteinikorumakiindmannsokar.
Daha ilginci yine bir kavgac termit trnde grlr. Bir tr termit 100
0
de etkili zehirler imal
etmekte,bunudmanafrlatarakldrmektedir.Enaklalmazolayisebukavgactermitlerdenbir
ksmnn el bombas gibi patlamas, bu arada korkun kimya zehirleriyle kalabalk dman
guruplarnldrmesiolaydr.
Bu bceklerin minik canlarndan kardklar zehirler,modern kimyasal savaa deta mesnet
olmaktadr.
Evrimcileriartktermitbcekleribombalamaktadr.
10)Evrimcilergelimeyihepmilyonsenelerebalarlar.Yzylmzda,zlandacivarndajeolojikbir
olay sonucu bir ada dodu . Adada nasl bir canl doacan incelemek zere binlerce biyolog
adaya gitti. ki yl iinde adada akl almaz bir sratle o kadar ok bcek ve kk bitki tredi ki,
tm evrimciler tas tara toplayp aday terk ettiler. Sonra da Yanar dalardan DNAlar akt
dediler.Buglnyorumbileevrimcilerinhayalperestliininnerelerevardngsterir.
Zaman zerindeki son aratrmalar, zamann uzayda ve atom ekirdeindeki farkl akn tesbit
etmitir. Arzn ilk alarnda zamann hangi ak iinde olduu ise tamamen mehuldr. Ve
yaknda bu konuda bilim deer yargsn getirecektir. Milyonlarca hatta milyarlarca senelerin
hesabn yapmann, yalnz hayal deil, fizik mantna da ne kadar ters dtn daha net bir
ekildeanlayacaz.
11)Geleliminsanmaymundanveyaocivardabircanldantretmekisteyenlere:
a)nsanbeynikendineenyaknsanlancanlyagreonkatfazladr.Engelimimaymun130gram
beynesahiptir.nsannbeyniise1300gramdr.
Eer evrim olsayd, maymunla insan arasnda 30 40 canl olmas gerekiyordu. Bu canllar dier
hayvanlardanstnolacanagretasfiyeveayklanmalardammkndeildir.Bceinbinlerce
tr bir arada yaar da bu 30 40 tr maymun insan aras gl canl nerede? Uydurma
iskeletlerlebinaedilenbirroman,evrimeyakrm?Bumaddeyievrimcilerzemediler,ancakok
yaktrmalaryaptlar.

9
b)Maymunlarbirbirinin beyniniyemiler deinsanbeynigelimi.Hibircanl, bir organyiyerek
kendine ait organlar gelitiremez. Byle olsayd akbabalarn beyni 5 milyon ylda her halde 1 ton
olurdu.
c) 1912de British Museumda Piltdown insan diye bir kafatas tehir edildi ve bu ba iskeleti
500.000 yl ncesi adam diye 40 Yl reklam edildi. zerine kitaplar yazld ve 1952de bu iskeletin
sahte olduu kimya ve radioaktif deneylerle isbat edildi. skeletin st ksm insan, alt ene ise
maymunkemiiidi.
Sahtekrlk olay zerine ngiliz hkmeti yasal ilem yapt. skelet pe atld. Son yllarda Prof.
Duane Gish Nebraska insan diye tantlan mehur iskeletin yalann yaynlad. Bu iskelet iin
yaplantetkiklerdeiskeletingeneldemontajolduuyalnzbirtekdiinkazdanktanlalmtr.
Bir tek die hayali montaj yaparak insan maymunlatran davran ilim mi? Bu aklc bilim adna
oynananenirkinmadrabazfktr.
Ya Pekin insan diye kraat kitablarna konan ba iskeleti. Yine Prof. Duane Gish, bu iskeletin
insanla, hatta maymunla bir ilgisi olmadn tesbit etti. Ve tm dnyaya yaynlad. Bunun bir
kpektrolduunubildirdi.Aslndaevrimcileriniddiaettiidoruolsayd;toprakaltndainsan
maymun benzeri en az bir milyon iskelet olmas gerekirdi, nerede bunlar? Uydurma iskeletle
ortaya kp insanlar yanltmak, zihinlere zehir samak ilim mi?.. Bunu tartmaya amak ilme
karkmaksaylr.Bylekorkunbirilmifaizmolurmu?..
Evet.Evrimolaybitmitir;giderayakbyleirenoyunlarabavurmaktadr.
d) nsanda apandis barsa grevsiz ve de evrimden kalma diye ilan edilmiti. Bu barsan
dier hayvanlardaki barsaklarla ilgili olmad ve barsaklarn en nemli blgesi olduu 10
yldanbuyanakesinlikkazand.
Apandisbarsa:
1.Dkysulandransalgyapar.
2.Altkarnnbademciigrevinigrr.
3.Barsakflorasn(yararlmikroplardengesini)ayarlar.
oknemlibirkonuyineinsannmeneiasndanuydurulanbiryalandr.lkelinsannmeselesi:
Marksist Sosyoloii bu tasavvur zerine kurulmutur. Altml yllarda Afrikadaki bir aratrma
lkelinsandncesinikkndenykmtr.
Afrikada Byk Sahra gneyinde yaplan ok geni bir arkeolojik aratrma sonunda Afrika
insannngerek menei bulundu.Bu aratrmaya gre, Afrikadabe bin ylnceen azAsyadaki
medeniyetler eklinde gelimi bir uygar toplum vard. Bu blgede ortaya kan byk iklim
felketleri bu insanlar ge zorlad. Bu g srasnda insanlarn bir ksm douya gitti; Msr ve

10
Habe medeniyetini kurdu. Bir ksm ise gneye gitti. Gneye gidenler ok zorlu artlarla, yol
vermezormanlarlakarlatvemedeniyetinikaybetti.
YaniAfrikainsanilkelinsandeildivedierinsanlargibiuygard.nsannmeneindevahiinsan,
ilkelinsanyoktur.Budncemaymunakpraramahevesindendoanhaincebirsamalktr.
AratrmagurububakanAfrikauygarlntesbitettiktensonraaynenunlarsyledi:
Hayatnda Afrikay grmemi, haritada yerini gsteremeyen baz fikir adamlar Afrika insann
ilkel sayp sosyolojik doktrinler kurdular. nsanlara sama mene aramak abas son yllarda iki
mthicanlcinsinintesbitinevesileoldu.Bunlarhilkatinheserrnekleridir.
Bunlardan biri lav maaralarnda yeni kefedilen ylanla solucan aras 1,5 metre boyunda bir
canldr.Bucanlnnyalnzkalbivedamarlarvardr,nesindirimsistemi,nedecierlerivardr.Bu
hayvan nasl yaar? Derisi stndeki mikroplar hem oksijeni ve hem besini ve suyu temin ederek
budevsolucanbesler.Srfbucanl,lpmezaragidenevrimteorisininzerinesonbirfiyangodur.
nsanlar bu canly grdke yllarca evrimpeinde koanlara kahkahalarla glecektir. En yeni bir
tesbit de bataklk kirpisinin DNA ve genetik ifrelerinin tamamen deiik olmasdr. Srf bu tesbit
bileevrimitmyleyoketmektedir.
Evrimcilerintumhayaligayretleribylefiyaskoylaneticelendi.
nsan,evrimcilerinsandgibibirhayvantrdeildir.Onunmaddeselynnnhayvantrlerini
okileriyeaanzelliklerinibedenblmndeinceliyeceiz.
Ryasyla,telepatibilinvesanatylainsanmnevideerleriasndandainceleyeceiz.
Ancak, canllarla insan bedenindeki benzerlik konusunda yanlgdan kurtulma asndan baz
yaratlyasalarnadeinmekistiyorum.
nsan bedeni memeli hayvanlardaki bir ok biyolojik yasalar tar. Ancak, insana evrimcilerin en
okbenzettiicanllardanbile,canszlardakiyapinsanbedeninedahaokbenzer.
Kmr, ta, hava moleklleri insan moleklleri ile tpa tp ayndr. Yzde oranl bir benzetme
yaplrsa,insanbedenicanszcisimlere(molekleradan)%70benzer.nsanbitkilere%25benzer
(hcrebirliiasndan)vehayvanlarada%5benzer(fizyolojikileyibakmndan).
Bu benzeyiler bir evrim bakiyesi deildir. Madde oluundadr. nsan bedeni maddedir. Elbet
maddeyebenzeyecektir.
Neticeodurki;insan,maddemaddetesibirbtndr.Allahonuzelvezenleyaratmtr.
Ne var ki insanlar yalnz madde sanmak kadar, hayali ruhsal kalplar uydurup bunlar peinde
esrarengizmasallararamakdayanltr.

11
Masalar etrafnda ruh aranlar, geceleri beyaz glgeler arayanlar, maddeciler kadar bilime ters
der.
nsannevrendekiadresibedendir.Elbette,ondamaddetesiunsurlarvardr.Bunlartektekanaliz
edeceiz. Ancak unutmamak gerekir ki; beden kesilip atlan bir trnak deildir. Aksine mna
hikmetlerineyataklkyapanhrikabirsriaydr.
Bu adan insan, madde tesi ycelikleri maddesel bir srda toplayan hrika bir varlktr ve de
kesinlikleebeddir.
imdi, birlikte evrenin bu hrika varlna yaklam salamaya alacaz. nce onun
hamurundaki analizi ok zet bir biimde tanmlayacaz. Sonra da nokta nokta onu laboratuvara
alacaz.
Onu okurken sakn tuzaklara dmeyin. Onda olan her ey sizde var. O sizden, kendi iinizden
kamakister.Buonunesrarengizbirtutkusudurvetmnokuyuncainanacaksnzki;osizsiniz.
nsanKompleksi
Gerekbirevrenbilmecesiolaninsannbilinmezlii,farklunsurlartemsiletmesindendir.
nsan:BedenRuhNefsGnldrtlsnnsentezindenkuruludur.lkunsurmadde,dierleri
maddetesidir.
Akldan kelma, sanattan zevke ve aktan kahramanla kadar sonsuz yetenekleri bu karmak
sentezinustacayansmasndandr.
Btn bu yceliklerin en stnde : Allah bilmesi ve bulmas dnlnce; onu sadece hcre
ynndanibaretsaymakglntr.
ocuklar bile kandramayan maddeci masallarn hiliini; insann bu drt unsurunu nce analiz,
sonrasentezyaparaksizlereispatlayacam.
Efendimiz;Nefsini(kendizn)
,
bilenAllahbilirbuyurmutur.Vesizlereinsanbilinmezindenbir
eylerverebilirsemAllahadahayaknolacaksnz.
1) Beden : Hikmetlerle dolu bir madde ihtiam. Be milyar insanda be milyar ayr ehre, bir o
kadarparmakizibizemaddeselyapmzdakizenibirkezdahavurguluyor.
Onu incelerken tm dier maddesel varlklardan, canllardan ne denli ince bir esrar tadn
greceiz.
nsan;endamndakigzelliktenhcresindekihrikakimyaya,binbirkomptersistemlerinekadar
Allahnbir:sanataheseridir.

12
Unutmamakgerekirkibedencanllahasbirtanmdr.lmlebirliktecesethalinegelir.Bedenin
almazellikleriniiyitanyarakonudahadatitizkorumamzmmknolabilir.Veobedenhibir
zaman arzaya mahkm bir motor deildir. Aksine hi bozulmayacak biimde ilah frann bir
aheseridir.
2) Ruh : nsan kompleksinin madde tesi bir yandr. Bizim evren, bilin, kelm ynmz ilah
merkezlerebalayanceryandr. Meknyok
,
tur,zamanonuetkilemez.Fakatbazlarnnhayalinde
vehmettii(varsand)siletlerlehiilgisiyoktur.
Matematikkoordinatlargibi,bedenievrenlerinsonsuzmeknnabalar.
Osayedednr,grmediimizatomu,nlarveevrenikavrarz.
Yce Allah o ceryandan sezeriz. Gzn grd, beyne yansyan ekiller anlam kazanr onunla.
Onunycelmesiszkonusuolamaz,oAllahceryandr,ycedir.Bizimonunlailgimizarttkabiz
yceliriz.
3)Nefs:Yaniiimizdekibiz.Bukezilhiyndebalantdeil,oklukleminintekliktenkaanbir
etin duygusu. Kendini, gereinde yaratc sanp isyanlara, ihtiraslara koturan madde tesi bir
unsurumuz. Bir yerde kiiliimiz, kartvizitimiz. Kararsz korkumuz. Maddesel varlklar grp
kendini sonlu sayarak bize tuzaklar hazrlayan yanmz ve de Allahn zenle yaratt, sonunda
arnarakAllahadnebilenmnevibirzvarlmz.
4) Gnl: Kalbimizin mna yan, dorudan doruya merkezi kalbimizde olan tanm en zor
yanmz.Sevgilerin,nsezilerin,tmsezgivesezilerinhamuru.
Btn varlklar iinde yalnz insanda olan evrenin tm boyutlarna alan penceremiz. Gerei
gren,dostuseipsevenesrarlyanmz.
te tm bu yanlarmz imdi aklc bilimin altnda nce analiz sonra sentez yaparak
tanyacaz.

Beden
Beden,insanbtnnnmaddeolantekyndr..Ancakonunmaddeoluu,onunbirunsurgibi
olmasn gerektirmez. Tam aksine beden tm madd varlklarn btn zelliklerini kendinde
toplayanhrikalardiyardr.
Deerininycelii,onunruh,nefsvegnlgibimnalemineaitisede,esrarengizunsuramekn
tutmasndanda,kolaycaanlalr.
Bedeninsanvarlnnmekndakiadresidir.Maddemnayadntbirsnrizgisidir.

13
eytanbuhikmetisezemediiiinisyanetmitir.tebedeniincelerkenbutemeliesastutacaz.
Ayrca ilerde aklamaya alacam bir nokta da insan bedenin tm maddelerde olmayan
sonsuzluk srrdr. nsan Allah, bedeni ile birlikte yaratm ve ebedi klmtr. Dnya hayatndaki
sonluluk ve lm geici bir pasajdr. Bu adan; bedeni nce dnya fizii iinde sonlu olarak
inceliyeceiz. Sonra da lmsz beden bahsinde insann bu hrika maddesini ayr bir pencereden
seyredeceiz.
Bedeninincelenmesinebalamadanncesonbirtanmadahadeinmekistiyorum:
SONLULUKVELMSZLK
lm,gereiilebilinmediiiinbiryokolueklindeyorumlanr.
Halbuki maddesel varlklar zaman kaydna uymak zorunda olduundan deimeye mahkmdur.
Inlardan canllara tm maddesel varlklar deiime mahkmdur. Buna sonluluk (fen) denir.
lm de bu deiimin grnmdr. Deiim bazan bir olayn devamdr. Mikrobun remesi,
meyvenin yenip ekirdein topraa atlmas, ya da kelebein kurttan istihlesi gibi. Burada bir
hayatbulmaszkonusuiken,arasafhalarlmgibigrlr.
Kiilik arttka fen hzlanr. Mesel bir bitki trnde kiilik zayftr. Yani her aa ayr bir kiilik
deil,trntemsilcisidir.Buyzdensonlulukonlariindahasiliktirveotr,yaardurur.Yokolan
aalarnyenisifakataynbenzeridoar.
En net kiilik insandadr. Bu yzden fen, lmde sert bir izgi tarznda grlr. Ne var ki Allah
zelbirtarifeileinsanbedeninidelmszklmtr.Bunuilerdeinceliyeceiz.
nsann genetik kartlarndaki her kii iin farkl olan ifre, lmszdr. Bu ifre her an o bedeni
aynen meydana getirir. Bu yle net bir bilimsel gerektir ki, bugn laboratuvarlarda bile bu
ebediyyetsrrnkurcalamakisteyenbilimadamlarsaylmayacakkadaroktur.
Allahiinbuifreyitopraaveripkopyaettirmekbiremirdenibarettir.
Nitekimbitkileriinbuifre,tohumdantohumatopraklaboratuvarndadevamlcanbulurdurur.
Inlar da birbirine dnerek sonluluun penceresinden kaarlar. lerde zaman analiz ederken
greceiz ki, zamanla boyutlardaki maddesel varlklar, karlkl etkileim altnda deiimlerle
maddeleminisrdrrgider.
BEDENNCANSIZ(CEMAD)YN
Beden, insann madde ynn temsil etmektedir. Do ha dorusu madde, bedende ufkuna
erimektedir.Biryandanbedenincanszynndebiletarifiimknszbirsanat,mimarisivardr.Bir
yandandabedenyapsndamadde,tmhaliyleennazikyasalarilebilimselbiraheserniteliinde
gizlidir.ncemodernbilimleraraclilemaddeningerekynntantacam.

14
1.KUVANTIINLARVEPARACIKLAR
Madde,enerjininzelbirhalidir.Buharn,uyailgisigibibirekilvegrnmfarkvardr.Madde
ile enerji arasndaki ilgi, modern fizie gre bir kuvantlar mnasebetidir, Bu halde, maddenin
gerektemsilcisivezndekigerekkuvanttr.
Kuvant:Enerjiolaylarsrasndaalnpverilebilenesrarengizbirtitreimdir.Fotonundaparacn
da (elektron vs,) temel yaps kuvanttr. Kuvantn en byk zellii, makrokozmostaki mekanik
yasalarauymaydr.
Kuvant srekli olaylar dizisi deildir. Kesikli olay da deildir. O, ayr olaylarn matematik
btnlkiindeifadesidir(Schrodinger).
Kuvant,bazanzelenerjikanallanndabellispinlerfuyduhareketi)yaparaksrekliintibaverirki;
buandaondakitleniteliivardr.
Bir etki, zel meknda geometrik bir kanal seerse ve bu seimde zaman boyutu onun varln
dahabalangtasonluhalegetirir.(Bukonuyuzamanbahsindeinceleyeceiz).
Paracklar : Kuvant, meknda bir kanal seerek spine (ynlenmi peyk hareketi) balarsa, evren
dengesiasndanmuhtemelenmeknnbakabiryanndatersbirkuvantspinidoar(nlParite
Teorisi).Bylecekuvantnmaddeselhalinedntherolaydabirantimaddedoar.Bunedenle
bizim dnyamz bir sa spinler mekn sayarsak; evren meknnn bir baka noktasnda, belki
galaksimizin ok tesinde dnyamzn negatifi bir gezegen doar. Kuvantn uzaydaki fizii
asndanbiryanvardr.kielektronokhzlbirbiimdebirbirinearparsa:
3elektron1pozitrondoar,okkkbirzaman(dt)periodundansonrabuelektronbirpozitronla
(y)uayeklindespindnasrarnlar,yineikielektronkalr.
Maddeileantimaddekarlarsa,etkivekuvantsalolaylarbelkinlar,belkiboyutdnasrar.
Bu grnm ok esrarengiz bir biimde ntrino ve anti ntrinolarda grnmektedir. Kuvantlarn
en kk maddesel temsilcileri olan bu cisimler, negatifleri ile (spin anti maddesi asndan
negatifleri) karlamalarnda foton haline dnmedikleri, boyutlar sisteminin dna sradklar
kabledilmektedir.
Proton, anti proton karlamalarnda nasl spin zlmesi olabilecei ise tartma konusudur.
BugnPariteelemanlarndanyalnzpozitronlaelektronunkarlamasndaspinlerinzldve
gamannndoduubilinmektedir.
Lorentz, Broglie, Maurice Dirac, Schrodinger ve Heisenberg tarafndan gelitirilen Kuvant
Mekanii ve ona bal Kuvant Matematii gstermitir ki; kuvant esrarengiz bir varlktr.
Matematiivardr.Fakatfiziin,maddeselolaydaaradbelirginliiyoktur.
Maddehalindekigrnm,kuvantumunboyutlardakispiniveonunsrecindekiahenktir.

15
Minik meknlardaki matematik etki kombinezonlar maddeyi dourmaktadr. Sonsuza yakn
kuvant topluluklar koca gezegenlere bir anlamda hayat vermektedir (maddesel devamllk). Biz
onunzndekiaklalmazbumatematikdizililerifarkdahietmemekteyiz.
Foton In : Kuvant foton ve n eklinde tanmak daha kolay gelmektedir. Ancak
elektromanyetik titreimler dnda bir ok nlarn spinleri vardr ve n grnmelerine ramen
gravidasyon(cazibe)sahibidirler.Biranlamdamaddegrnmndedirler.
Zaten elektromanyetiknlardaparacklarnbirbirine dnmizlenmitir. Foton meselelerinin
hallo(duunun sanld gnmzde bile, kuvant eelinde elektromanyetik nlarn spinsiz bir
meknsemenedenibilinmemektedir.
Ayrca,kuvanteelindebizimyakndantandmznkleerparalar,nkleonlar(protonntron)
dikveyatkspinlerleyksekenerjilibirokspinlinlardandaha,azktleyesahiptir.
Heisenbergin Belirsizlik Teorisi de nkleonlarn anlalmasn bsbtn zorlatrmaktadr. Bu
teoriye gre ekirdekteki kuvant olaylarn nceden belirlemek, belli yasalara dayamak
imknszdr.
Rahatlkla syleyebiliriz ki, maddenin temel ta kuvant, znde madde tesi nitelikler
tamaktadr. Belki de mekna uyum saladktan, matematik kararllk kazandktan sonra madde
temsilcisigibikabledilmektedir.
Daha insann hcresine gelmeden, hatta atomuna ayak basmadan sonsuz kkler leminde
karlatmz bu bilimsel gerekler, bu minyatr lemden ok eyler renmemiz gerektiini
gsteriyor.
Kendini sra kke saklayan maddeci, kuvant tanmazken, kalkp insann tm hakknda
Maddeden tesi olamaz, her ey maddedir derse, bu minikler dnyasndan yaygn bir kahkaha
ykselir bilenlere, duyanlara : Kuvantlardan, ntrinolardan. Bilimsel bir kahkaha ve bu titreim, o
srakkparamparaeder.
imdi bizeok yanl tantlan Mekn Boyutlar ve Zaman bahsine geiyoruz. Burada da yine en
yenibilimselgrleridilegetireceim.
nkmadde:Kuvantnboyutlarvezamanlabirliktemeknaatthrikabirimzadr.
2.MEKNBOYUTLARVEZAMAN
Bizim klsik mekn kavrammz, ilkel biimde evrendeki yer yaklamdr. Halbuki en klsik
mnada bile mekn, boyutla zaman kavramnn meydana getirdii matematik ortam olarak
tanmlanmaktadr.
Kuvant fiziindeki mekn kavram deiiktir, Mekn, mademki buutlar arasnda bir matematik
sistemdir,ohaldemekndanncebuutlrkavramakgerekir.

16
Buutlar (Boyutlar) : En, boy, derinlik gibi kavramlardan rene geldiimiz ynler ve matematik
sistemlerin koardinatlardr. Boyut ya da buut dediimiz bu anlam, evrenin iskeleti sayabiliriz.
Varlklar,buutlarayansyanetkininbirmatematiksonucudur.
Mikrokozmosda buutlar daha kark bulgular verince; zamann da bir buut olabilecei dncesi
dodu.Gerektenkuvantfiziindemeknpenceresininenetkinparaszamandr.
Einsteiny=axbalantsiletmboyutlarnsonsuzsaydabirsistemoluturduunu;n1,(doru),n2
(yzey),n3,(hacim),n4,(zaman)balantsnn,birmeknzorunluuolduuilkesinibilimegetirdi.
Bylece,evreninenesrarengizvarlklarolanboyutlar,bakabirkavramkazand:Sonsuzbuutlar,
bunlarabalsonsuzmeknlar.
Varlklarn nitelikleri buutlara uyularndan doar. Bir n, n1, n2 de ise ok etkilidir (Laser). n1,
n2,n3,euyumsalayanaynndetazaafaurar.
Buutlarda bir etkinin mesafeye intikali, hareketi meydana getirir. Hareketin dahi nitelii, buutlar
sistemindeki matematik bir uyum sonucudur. Srat, kuvantn titreimi ve spini, hep boyutlar
leminindeiikzellikleridir.
Teorik olarak ....n7, n8... boyutlar mutlaka vardr. Bunlarn yaratt mekn ve buradaki etkinin
ortaya koyduu matematik uyumlarn kavram ok karktr. Buralarda idrak ok zor varlklar,
olaylar meydana gelmektedir. Bu boyutlarda srat, alageldiimiz mesafeye ba! halinden ok
farkldr (buutlar, zaman, mekn, yokluk, varlk konularnn ayrntl aklamas Madde ve tesi
eserimizdetartlmtr).
Mekn : Mesafeler, boyutlar ve bunlarn sistematii iinde matematik bir koordinatlar sistemi
doar ki; biz onu mekn olarak tanmlarz. Maddesel alanda mekn, n1, n2, n3, n4, boyutlarnn
ortak geometrik ilgisidir. Biz onu tanrz. Dnyada mekn denince hacim + zaman akla gelir.
Ancak, Einsteinin sonsuz boyutlar kavram gerei n7, n8, n9, n10,... gibi boyutlarn yaratt
koordinatlar ve onlara bal meknlar da vardr. Biz bir kavram kargaas yaratmamak iin;
bildiimiz maddesel mekna m, (n1, n2, n3, n4,) diyoruz. Dier meknlar m2, m3,... diye sras
geldiketantmayagayretedeceiz.
Buut ve mekn kavramndaki bu fizik ve matematik sonsuzluk, bilimsel dnceye byk bir
bamszlk kazandrmtr. Bu sayede hem madde, hem madde tesi daha net tannmaya
balanmtr.
imdincebirboyutyadastatikenerjiniteliindeolanzamantantacak,sonradamaddenintoplu
tanmnayenidendneceiz.
Zaman : Zamann bir takvim ya da saatten ibaret ol gerei ne yazk ki bilime daha yeni
girmitir.

17
Fizik asndan zamann eitli tanmlar vardr. Bunlardan en basiti, zaman; etkilerin deikenlii
arasndabirsrafarkdr.
Etkiler n,, n.., n., boyutiarna uyduklar zaman bir deikenlii de birlikte kazanr. Bu, etkinin
zamankoordinatnauyumudur.
ok sert bir kta mi uyumu srasnda x, y, z koordinatlarnda etkinin deikenlii baz kez 10

=
,

saniye gibi akl almaz bir zamana (dt) eittir. Burada n, uyumdaki bir zar ya da o boyuta teet
kalmintibavermektedir.
Bylece zamann bir boyut olduu ve meknla derin ilikisi bulunduu, zellikle Relativite
(zafiyet)Teorisiasndanzorunluolarakkabledilmektedir.
Ancak,bizimtandmzzamansrecinin;etkininzamanboyutunagirmesiilemidoduu,yoksa
etkininzamankoordinatndayarattbirsonucumuolduutartmaldr.
Einsteinin zaman drdnc koordinat kabl etmesinden sonra, nl Rus Fizikisi Koziref
zamann boyut deil, zel bir enerji olduunu ileri srd. Bu bilim adamna gre, tandmz
enerjilerin kuvantlardan doan kinetik zelliine karlk, zaman kuvant d statik bir enerjidir.
Her olay, var olmak iin bu enerjiyi kullanmak zorundadr. Kullanma gc (etkisi) bitince de yok
olur(sonluluk).
Kozirefin teorisi, Amerikan Milli Bilim Mecmuasnda yaynlannca, mesele daha da ilgi toplad.
Koziref, molekllerin ekillerinin bile, zaman enerjisini kullanabilme asndan, zel
helezonlamalar (DNA molekl) gsterdiini ileri sryordu. Bu bilim adamna gre canllar,
mollekllerindekizellikdolaysylazamanenerjisinialrvemrkazanrlar.
Sonyllardaikiteoriyibirletirmekeilimidodu,bizcededoruolanbudur.Drdnckoordinat
(zaman buutu), bildiimiz mekn buutlarndan bir farkllk gsterir. Gerekten kuvantlarn
ayrlklar ve mrleri n4 e uyumlar ile yakndan ilgilidir. Bylece gl bir kinetie sahip olan
kuvant,zamankoordinatndabirglenmekazanr.Bufizikiolay,Kozirefindediizamannstatik
enerjivasftamasnayolaar.
Dierbirdeyimle1ve3ncbuutlarda,yanimesafelerkoordinatlarndageometrikbiruyumiinde
olan kuvant, n4 koordinatnda mekn ii varlk kazanr. Bylece m, kar : Bir etki, bir varlk
otomatikbirmrkartdoldurur.Budurum,Einsteinindediigibibirnevifizikfatalizmidir.
Birkuvantnkoordinatlarsistemindeerilerinigrenfizikgz,okuvantmrnderhalhesaplar.
Olduka kark olan modern zaman kavramndan kan sonu, onun esrarengiz bir koordinat
olduudur.
u halde madde : Bir etkinin mekndaki geometrik bir uyumudur. Boyutlara yansyan etki, nce
mesafeler iinde zel deikenlikler kazanr. Bu deikenlik, zellikle n4, (zaman) koordinatna

18
etkininyansmasdemektir.Mekndabirtitreim,geometrikizveonunkudretekillerikuvantlar
oluturur,Zamankoordinatnnzikzaklarndamrnizer.
KuranKerim(SreiRahman):Yeryzndebulunanhereyfnidir(sonludur).Ancak,yceve
cmertolanRabbininvarlbkidiremriilebumodernfizikyasay15asrnceperinlemitir.
Bedenin maddesel varl, hcre ve organ asna gemeden nce elbette maddenin yukardaki
yasalarnauymazorundadr.Yinebedenincanszyannda,kuvantlamoleklarasndadabirkpr
vardr. Atomun ekirdei ve atomun kendi kompleksi; ounun bildiini sand. fakat pek
azmzntandatomgereklerinizetleyerekmolekllere,oradandacanllarageeceiz.
3.MKROKOZMOSEKRDEK
Kapal kuvant sistemleri, belli etki gc vespine haizse, nkleon dediimiz ekirdek elemanlarn
yaratr. Bunlardan spini manyetik koordinatlara paralel olanlar.a ntron, spinleri manyetik
kaordinatlaradik(dzlemleredik)oluannkleonlaraprotondiyoruz.
Protonlar adetleriitibariyle maddeye kiilikverenkuvantlardr. Birprotonlu ekirdek;Hidrojen, 6
protonluekirdek;Karbonolur.
ekirdeklerde,evrendebildiimizmakromekanikyasalargeerliliiniyitirir;varlklarvedengeleri
zelbirmekanikleyrr(KuvantumMekanii).
Konumuzasndanenilgindeiiklik,2protonunbiraradamuhafazaedilmesindebalar.Burada
denge, elektrik ve cazibe yasalaryla deil, interaksion gleri ile korunur Bu denge, kabaca
ntronlarnicrasnyrttinteroksionenerjisindengelir.
Maddesel lemde, cisimler kldke ekim (cazibe) geerliliini yitireceinden; ok iddetli
gleregerekvardrki,Allahbuminikkozmosdaaklalmazbirgolaninteroksionuyaratmtr.
Bir ekirdekte bazan proton ve ntron saylar yzleri aar. Byle bir ekirdein iindeki
paracklarn,geometrikkoordinatlarnnhesabnmatematikolarakyapsak,asrlarcauramamz
gerekir. Halbuki evren bilinci, bu hesab 10 milyonda 1 saniyede otomatikman yapar. Bu denge,
dndan mdahalelerle sarsld zaman; dzeltmeler ayn hzla yaplr ve ekirdekten dar
korkun enerjiler salnr. Bu srada ekirdein ss milyonlarca santigrad dereceye ykselir. Bir
anlamdabuminiklemdenovalargibicehennemfrtnalardoar.
Byle olaylar, atom savalarnda flen deil, doann kendi iinde haberimiz olmadan srer gider
(Doal radioaktiviteler;. Ve insan bedeninde fevkalde kk sayda da olsa byle radioaktif
ekirdeklergezerdurur.
Fakat maddenin byk ounluu, ekirdek dengesi salam elementlerden kuruludur. Denge
halindeki ekirdeklerde bile binlerce parack ve kuvant, al veri iindedir (Ntrinolar, fren
nlar vs.). Bylece hcrelerimizde hapsolmu ekirdeklerin korkun gleri, Yaradann ltfettii

19
dengeler sisteminin iinde gizlenmitir. nsan bedeninin tad astronomik saydaki ekirdein
enerjisi zlse, bu enerji yeryzndeki tm insanlarn tkettii enerjiden daha fazladr. 0 bir
roketebalansa,evrenintekiucunakadarroketigtrr.lmbirbedeninbilemaddehikyesi
byledir.
Mikrokozmosda en nemli olay, maddenin teme!ini tekil eden bu paracklarn byklkleri ve
evrenegrezellikleridir.
Schrodinyerin matematiksel olarak ispatlad gibi, en kk parack 10
1
cm olabilir. Bundan
kk mesafede kuvant maddesel uyum yapamaz. Bu mesafe ayn zamanda elektronun
bykl,dahabilimseltanmlaetkialandr.
Dirac ve Jordan (nl nkleer matematiki ve fiziki bilim adamlar) bizim l sistemlerimiz ile
evrenin l sistemlerini incelerken ok ilgin bir say nitelii kefettiler. nce bizim temel
birimlerimizden biri olan cm., evren saylarna ters dt iin birok fiziki sabitler kesirli
kmaktadr(Plancksabitigibi).
Halbukievrendemodernfizikasndannemlitamsaylarveperenslervardr.rneinmaddesel
evrenin ap 10
40
element uzunluktur. Yani 10
40
cm. 1 elementer uzunluktur. Birim zaman da (10
milyonda1saniye)evreninyanverir.Busre10
40
birimzamandr.
Elektron proton arasndaki elektriksel ekim, di cazibeden, 10
40
kez fazladr. Dirac ve Jordanun
buzerikrklarteorisiuzargider.
Dirac evrendeki bu matematik ahenge ylesine inanmtr ki, Matris teorisinde exponansiel
birimlerinbirfizikoperatrolduunainanr.
Yine nl bir fiziki olan Hilbert negatif probabiliteyi (olabilirlik) izah edebilmitir. Zira
Heisenberge gre birim kklkten daha kk mesafeye kuvant uyamaz. Burada matematiksel
birmeknvardr.BunaHilbertinikincimekndenir.Buradanegatifbirprobabilitevardr.Madde
tesi bir fizik ve matematik yasalar zinciri devam eder durur. in ilgin yan : Zaman boyutunun
bu meknlardaki ilgisidir. Ya negatiftir; bu meknda mazi yaar, ya da o mekna smaz; n4 = 0
olur.
Bir olay bu probabilite derecesi ile yakndan ilgilidir. Hemen doacak bir olay mutlaka m1 dedir,
m2dekiolaykestiremeyiz.
Paracklar ve kuvantlarn bu temel ilgileri, ekirdekte bir enerji mekn yaratr ki, bir anlamda
maddebudur.YineDiracagreevrende10
40
protonvardr.
Proton ve ntronlarn kurduu bu enerji meknnda peykler ve yldzlar gibi ntrino ve
antintrinolar,frenkuvantlarldardurur.Anlamlbirzikirehryinivardr,buminikkozmosun.

20
Ayrca her element ekirdei iin zel olan bir manyetik rezonans vardr. Bu titreim, evreye
hrikabirmelodisalar.
Gerek manyetik rezonans, gerekse ekirdek vibrasyonu, her atoma has bir zellik gsterdiinden,
onlarnfizikkimliklerinioluturur.
Mademkiszbedenincanszmaddesindenburayagetirdik,ohaldebirlnncesedindebilebu
mzik leni sonsuza dek srer durur. Bu titreim namelerinin varln ve bir zikir halindeki
manyetikrezonansnihtiamn,hideilsefizikbilimiadna,hiakldankarmamakgerekir.
Buekirdekler,evrelerindebirbakaspineenerjiyuvalarhazrlar.
4.ATOMVEMOLEKL
Eskidenatomu,evresindepeyklerseyredengnesistemlerinebenzetirdik.Bugrfiziebirok
katklardabulunduktansonratarihekart.
imdiatomuyletanmlayabiliyoruz:
Nkleon dediimiz. (Cekirdek) kuvantlarn etki alanlan ve bunlarn evresindeki manyetik
mesafelerdelepton(elektron)etkibulutlarndankurulukarkspinleriolankuvantikbirsistem.
Bu sistem iinde grlen paracklar; yksek enerjili kuvantlar olup, ekirdek ii kuvvetlerin
dengesindeyarattklarsreklilik,bellimesafelerdekielektromanyetiketkilerlemaddeninaslekli
olanekirdeimeydanagetiriyor.
ekirdek Fermi mesafelerindeki kuvantlar temsil ediyor. 10
13
x 1,4 cmden
1
/s x 10
8
cmye kadar
olan bu mesafe, atom mekndr. Burada interaksionkulomb, elektromanyetik enerji kademelerini
kapsar.Bumesafesnrnayenibirekirdeksokulmaz.
Ohaldeatombirkuvantlarsistemivebunabalenerjialanlaretkileiminitemsileder.
Bir atomun etki alanna gre ekirdek 100.000 defa kk olduundan, bu dev merkez, yaratt
alanagre.noktamesafesindekalr.
Bumantkzinciriizlenirsedahaderinde,ekirdekiinde10
13
cmmesafedendahakkalanlarda,
Hilbert: meknlarda, ok korkun kuvvet etkileri olmasnn gerektii aikrdr. Ancak, atomlarda
bu tarz kuvant domad iin, etkisi de tartlamyor. Fakat ekirdekten kk alanlarda, bir
anlamdameknntabanyzndekikudretesrarengizhalinimuhafazaetmektedir.
Atom, merkez meknndaki enerji alannn ve onun uzaklarnda yaratt elektromanyetik ve
ksmen hafif interaksionlarn hakim olduu enerji orbitlerinin (yuva) varl ile tasavvur
edilmektedir.

21
Bu orbitelerdeki esrarengiz elektron kuvantlar ona maddesel bir ahsiyet vermektedir. Bylece
atom sistemleri, aslnda ne yasalar, ne de nitelikleri itibariyle bir gne sistemine hi
benzememektedir. zellikle elektron ok zel spinleri ile bu sistemi ayr bir evren haline
getirmektedir. Bir noktack gibi varsaylan elektronun raks ve spinleri srasnda mikro meknda
esrarengiz bir enerji bulutu hsl olmaktadr. Bir yerde onun zndeki esrar, bu bulutun enerji
zellikleri arkasnda saklanmaktadr. Bu nedenle elektronun bilinen 4 tarz spini ve boyutlara
uyumubirtrlanlalamamaktadr.
Atom ekirdeklerinin, enerji alanlar ile birlikte etkileim sistemi kurmalar; bylece enerji
orbitleriniortakbiralanhalinegetirmeleri,moleklsistemlerinindomasnsalar.Elektronlarher
ikiekirdeinalanlarnnelektromanyetiketkisinetbiolur.
Evrende,normalde,daimabuekirdekalanlarelektronlariinortakkullanlmayadahaelverilidir.
Byleceeitlimaddeselyaplarkurarlar.
eitli ekirdeklerin enerji alanlarna denk olan elektronlar, phesiz moleklleri kurarken yerine
gre F enerji salnmlar gerekir . Byk dev molekller (organik) bu al verite daha esrarengiz
artlarvesnrlararamaktadr.Biryerdecanllndevam,busistemlerinenerjialanlarnaveenerji
orbitlerinedenkolarakyerletirilebilenelektronlarlayaplmaktadr.
Atom ve molekl sistemlerinin dnyasna yaptmz bu ok ksa tesbit gezisinden ayrlrken, bu
minikCevredekioknemlibirgzlemihatrlatmakistiyorum.
ZamanMeknKudret:
Atomvemoleklsistemleri,minikevrendekuruluesrarengizsistemlerdir.Buevrendemesafeok
nemlidir.ncesylediimizgibimesafe10
13
cmdenklnce,enerjiozamangeersizhalegelir
ve bu mekn Hilbert mekn ismini alr Bu blgede zaman niteliklerini yitirmektedir. Kudret ise
mesafe kldke akl almaz bir sddetle artmaktadr. 10
13
cmdeki kuvantlar iin kudret akl
almaz dzeydedir. Hilbertin meknnda kudret varsa, sonsuz iddette olmaldr. Yani mesafe
kldke zaman etkisi azalr, kudret oalr. Snr mesafede, Hilbert meknnda ise madde,
madde tesine dnmektedir. lerde enfs ve fak bahsini okurken bu Hilbert meknn
hatrmalyz.
zelenerjisalnmlar.
Minik meknlardaki bu sonsuz g, maddesel evrenin deta tohumudur. Ve madde, znde
madde tesi bir i zarla sarl gibidir (Hilbertin mekn). nk evrendeki her atomun nkleer
kuvantlarardnda,buminikveinilemiyenmeknvardrveevrenitoplucabumeknsarmaktadr.
BEDENNCANLILIKYN
Canllk bir ok varlklar iin ortak bir yndr. Bu arada insan bir ynyle canldr. Unutmamak
gerekirki,insanbedenicanldrdiyeinsansradanbircanlsanmakokilkelbiryargolur.

22
Bedenin canl oluu, belli niteliklerin ve yasalarn etkisine girer. Fakat dier beden blmlerini
okuyuncakavrayacamzekilde,onlardanokfarklbircanldr.
Canllkiinamzauyguntanmyledir:
Molekler varln belli bir sre tanzim edebilen, onu elektron alverileri ile srdren ve
gereindebuyapytekraredebilensistemlerecanldiyoruz.
Bu olaylar ou kez enerji salama (beslenme) vemolekl yaplarn tekrar etme (reme) yetenei
ileberaberseyreder.
Canllarn nemli bir yan, d etkilere kar evren bilinci aracl ile diren ve korunum
gsterebilmeleridir.
1.DEVMOLEKLLERVEDNANINSIRLARI
Moleklleri enerji irketlerine benzetebiliriz. Tpk irket yelerinin nitelikleri gibi, enerji irketi
yesiatomlarnzellikleri,molekllerinyapsvetmnelbetteetkiler.
Atomlariinde(dnyaartlarnda)eniyiirketi,karbonatomudur.
Carbonvesrlar:Atomlarnenerjialanlarsnrlmoleklyapmnaimknverir.Bunlarnistisnas
karbonatomudur.Buatomunekirdekevresindekielektromanyetikalanylesinegaripbirnitelik
tar ki, dier hafif ekirdeklerle (H, 0, N) sonsuz sayda ortak orbitler tekil edebilir. Bylece
evrende ilgin bir elektron oyunu balar. Genellikle karbon ekirdeinin elektromonyetik alan,
muhtemelen hafif interaksion alan ile birlikte yeni elektron yuvalarna (orbitler) ok elverilidir.
Henz iyice bilmediimiz basit enerji artlar elverince hidrojen, oksijen ve azot ekirdekleri
elektronlarn karbonla ortaklaa etkileyerek byk enerji irkatleri; yani kalabalk molekller
kurarlar.Bumolekllerdetasonsuzbirzincirlemeyeteneiiletmcanllarayapveenerjitalar
oluturur.
Biryandanbumolekllerindalpklmeleribizeyaamaenerjisiverirken,biryandanyapmve
kurulularyaptaoluturur.Btnbirorganikkimya,sonsuzformlleriilekarbonatomununbu
moleklleme hikyelerini anlatr bize, O halde karbon atomu; canszdan canlya, dar
molekllerdenbudevmoleklleregeiinmerkezkprsdr.
Devbirkarbonzincirimoleklherzamancanldeildir.Bylebirmoleklcanszbirlastiiyada
petrol,ziftitemsiledebilir.
Ohaldecanldevmoleklnedir?Yaniyaayanbircanlnnkimyasndakiesrarnerededir?
DNAya geerken : Karbon etrafnda enerji birlikleri kurulmas imknlarnn sonsuza yakn
olduuna deinmitik. Bu birlikler organik kimyada gruplanmtr. Bunlardan biri pek nl olan
bir molekldr : eker snfndan 5 Karbonlu Riboz ekeri. Bu eker dier molekl guruplar ile
yenibirliklerkurmayaeylemlidir.

23
Bir baka byke molekl; azotla karbonun kurduu aminoasidi enerji birliidir. Bu molekller,
bazanzincirlemekapalkarbonguruplarileelemiazotlardanterekkbeder.Bylemolekllere
nkleik asit molekl denir Bu moleklde bir baka zellik vardr. Geni enerji alanlar, azot ve
karbon atomu ekirdekleri tarafndan kullanlr. Ortaya kan molekler sistemler baz noktalar
elektromanyetikadanyenielektronlaraakkap:baznoktalariseelektromanyetikadandier
molekl sistemlerine tama eilimi gsterir. Bu durum elektrokimya asndan iyonlam eilimi
yadakelerolarakbasitetanmlanabilir.
Nkleikasidinbuelektromanyetikalanlardasradanbirbirlemeyapmashalinde, lvedurgun
yaplar meydana gelir. Eer nkleik asit; fosfor aracl ile Riboz ekerinden bir birlik kurarsa,
evrenin en hrika kimyas doar. Buna . Dioksiribonkleik asit (DNA) denir. Tm dier kimyasal
kurululardan farkl olarak kendini yenileme, tekrar etme zelliine sahiptir. Daha nemlisi, ok
esitli olan nkleik asit cinsleri, fosfor aracl ile ribozla birleerek yle farkl zincirler yapar ki;
bunlarn sra farklar, canl hcrelerin organ ve canl trlerinin eitlerini dourur. Bu ok kark
sralanma ve tekrar zincirleme, evren bilincinin kompter sistemi ile otomatik alarak trleri,
cins hcreleri ve genetik ifreleri dourur. Bir hrika sanat srr tayan DNA molekl iin en
esrarengizolay;molekldedeikenbirdzeydeseyyal(akc)niteliktekihidrojenmolekldr.
Bu molekl tad deiken enerji kademeleri ile yeni zincirlemelere deta bir arac rol oynar.
Evren bilinci, onun angstromla (1 Angstrom = 10
8
cm) ` llen kaylarn yeni canllarn
yaratlmasndabirkomptergibikullanr.
Mikrop,bitkihcresi,hayvanhcresitemeldesrrnhepbuDNAmolekltamaktanalr.imdi
minikbircanlnasldouyor,onugrelim:
2.MKROPHCREDOKU
DNA katlanarak bir yumak meydana getirir. Bir ksm DNA bu yuman merkezinde dzenli
yapsn korur, dtaki DNAlar enerji alanlar etrafnda bir ok molekller toplayarak, bunlar
birletirip zerek, enerji al verii yapar. Bu enerji ile DNA yuma hem dengesini korur, hem
merkezindekiyapnnifresinitekrarederekyenibiryumakyapar.Butarifimiz,minikcanllarnen
kvirsmikrobunuanlatmolmaktadr.
Daha byk bir canl, tek hcrelileri, yani mikrobu temsil etmektedir. Burada durum yle
zetlenebilir:
Evren bilincinin deimez ynetiminde DNA molekl etrafnda toplanan eitli karbon
moleklleri (genellikle DNA ana yapsnn tek tek molekllerine benzer, eker, fosfor,
aminoasitleri), bir enerji ehri kurar. Bu arada enerjiler ve iyon etkileri, bu btnn eitli
noktalarnda grev blm yapar. Kimyasal yap bozulmalar ortaya kar. Enerjinin dier
moleklleribalamailemleribirmikropdnyasdourmuolur.
Hcre, yap itibariyle mikroba benzer. Ancak DNA yapm, enerji yapm ve tketimleri
zellemitir. Yani baz hcreler enerji retir, bazlar DNA yapar. Bazlar enerji tketir, DNA

24
yapmaz. Deiik kimyasal ilemler yaparak, hayatn ayr bir personelini tekil eder. Byle farkl
yapdaki hcreler, tek bana yaayamayacaklar iin, toplu yaama ilkesine doru birleerek,
dokularveokhcrelicanllartekilederler.
Yukardakibiimdecanllaraaitkabahcreyasalarnnyrdhayat;insanhcresindeokince
biimdesanatniteliindekizelliklerlessldr,
nsannenbasithcresikabledilenkaldrmtabiimindekiepitelhcresibile,yzlercetrile
bilinen kimya fabrikas niteliinde ve zelliindedir. Sindirim ileri ile grevli bir emme epitel
hcresi,binlercebesinmoleklarasndavcutiingerekliolantayineder.Ayrcagereklilde
emmeyeteneinesahiptir.
Karacierepitelhcresiistediimoleklalp,istediibileiivedeimeyiyapacakkadarkimya
dehasnasahiptir.
En yeni yaplan aratrmalar, kan savunma hcresinin (Lenfosit) birbirine yakn terkipte 30.000
molekltanypseebildiinitesbitetmitir.Evrenbilincininkompterinebalbuhcrehfzas,
aklnduracabirbeceridir.
Vcuttaenilginhcrebeyinvekalphcresidir.
Beyinhcrelerindenbazlarnnbeyzbinilemiyapankomptersistemebenzediibilinmektedir.
Helebuilemlerikendiboyununyzbinlercekatuzunluktakiuzantlar(sinirtelleri)ilealverie
soktuklardnlrse;ilhisanatkarsndahayetvehayranlkduymamakancaknasipsizliktir.
Vcud, en uzak noktasndaki bir hcrenin ihtiyacn kan kimyas yoluyla tesbit ederek ona zel
hormonsalar(nnda).Hipofizbezihcresiisesankiilhisanatnbirhaberalmaikmalmerkezidir.
Renkli grmeyi gerekletiren retina hcrelerindeki drtl kompter sistemine ilerde deineceiz.
Kalp hcresindeki zellie gelince; vcutta dokular mstakil hcre gruplarndan kuruludur.
Meselbacaktakibirkaseitliadaleliflerinden,mekikeklindekihcrelerdenoluur.Halbukikalp
kas yzbinlerce hcreden kurulu olmasna ramen tek bir hcre gibidir. Hcrelerin bamszl
yoktur. Kalp kas yle senkron bir yapya sahiptir ki : Sanki tek bir hcre bir ok hcre ekirdei
sanlabilir. Bu yap, elektriksel iletiimi kaslma ve geveme ile birlikte yrten zel bir hcre
btndr.Vekalpdokusunun,tekbirsinirhcresimi,yoksabirokkashcresimiolduunuen
azndanfizyolojiasndanzmekmmkndeildir.
Hcre bilinci, insan sanat mimarisinde akl almaz srlar tar. Mesel karn, kesici bir aletle
delinince,karnnarkaynndengelenzarhcreleribudelii15dakikadatkar(omentum).Vebu
ilemi24saatsrdrr.Bubilin,detaameliyatakadarbilinlibirbekletitir.
Hcrelerin kendi bana remeleri yasak olduu halde; azdaki bir yaralanmada 3 dakikada zel
reme izni kar ve 6 saatte yaralanan yer gerekli remelerle yenilenir kapatlr. nsan hcresinde
enhrikaolaygenetikkartlardacereyaneder.

25
3.GENETKKARTLARVESFRELER
Genelanlamdacanllarn,dolaysylabedeninenilginynlerindenbirinesillerindevamdr.
nsan bedeni, cinsel hcrelerde sakl bir ifrenin, bir kompter kartnn iinde sakl programdan
geliir.Buyaratlharikasnksacazetliyorum:
Erkekte sperm hcresiyle, kadndaki ovum hcresi, ilerde meydana getirecekleri bedenin btn
ayrntlarn minik ifre kartnda saklar. Bu hcreler, iinde genom denen zincirlerdeki DNA
molekllerinin hafzasna yazlmtr. Bu iki hcre karlap ilkah olduktan sonra kartlardaki
program aksaksz bir biyoloji izgisi iinde yrmeye balar. 2, 4, 8, 16, 32... srasnda hcreler
blnpsralanrken,buprogramnveifreninevrenbilincindenalduuruyleyrtrlerki;en
ufakbiraksamaolmadanannevebabadanaldbedenselistidatlaryenibedenenakeder.Gzn
rengi, tenin yumuakl ve yzdeki ben, armadan srasn bulur. Bu reym, blne blne
hcrelerin yaratt beden ehri nasl bir diziden gemektedir? Mesel dllenmi bir hcre ikiye
blnnce; doacak bedenin beyni hcrenin birine, midesi birine geecektir. Genetik kartlardaki
diziburadabiryanllkyapsahereybiter.2den4,4ten8hcredoduundadayinebeyninyeni
yeri, mesel 7nci hcre olmaldr. lerdeki blnmelerde, mesel 212nci kademesinde beyin zar
1781 nolu hcrede, beyin 3065 nolu hcrededir (rnek olarak). Ancak, bu iki hcrenin, dizilenme
srasnda daima alt alta mesafelerini korumalar gerekir ki, ilerde zaryla birlikte beyin tekilt
kurulabilsin.Buolay2nin40nckuvvetinekadarsrergider...
Ve dnn ki, milyarlarca hcre ayn kompter hassasiyeti iinde hi hatasz blnp belli ve
ahenklibirdiziyapacaktrki,bedenkusursuzortayaksn.
Genetikolarakbilinmektedirki,dilerinarasndakimesafelerbilebubirtekcinselhcreningenetik
ifresindekaytldr.Buaklalmazbiyolojikmucize:Evrenbilincininkompterlerindenhcredeki
kimyasal DNA sralanmasna yansyan bir kader kayddr. Ve bu kayt deimez biimde ayn
zamandakorkunbirkorunmasisteminesahiptir.
Baz genetikilere gre vcudun her hcresinin nveciinde bu ifrelerin bir kopyas bulunur.
(CambridgeniversitesiBiolojiYaynlar).
Hayret verici srra bakn ki, bir insann genetik kart, spermde 6 mikron byklndedir. Bu
kartlardantayan250milyonhcrehergnvcuttarafndanimaledilir.
Gznrengindenkirpiklerindizilerineveuzunluklarnakadartmbilgilerisinesindesaklayanbu
genetik ifreler, akl almaz bir biyofizik sistem iinde saklanr. Bu ifreler deimez. Ters bir etki
doarsa ifre iptal edilir. Hilkat garibeleri, ou kez rahimde gelien bebeklere ters den anne
salndangelimektedir.Vebizebusanatnhrikasrrnadikkatetmemiziinbiriraddr.
4.SUYENLENMEVELM

26
nceki bahislerde anlattm gibi : Canlln temeli olan molekl birlemeleri, enerji ehirleri,
elektron alma elektron verme ihtiyacndadr. Bu ihtiyacn en kolay saland niteler hidrojen ve
hidroksilkkleridir.Bunlarisesusistemidir.tebuadansuhayatntemelidir.Herdiriyisudan
yarattk...(Sre21,yet30).
izotoplarlayaplandenemelergstermitirki;henzzemediimiznedenlerle,su,canlyapsnda
eskimekteveyenilenmesigerekmektedir.nsanvcudundasumoleklkullanldktansonraatlr.
Buolaycanlhcrelerindevamlsuyaihtiyacnizaheder.nsanbedenindesu,enokkaracierde
kullanlr. Bunun nedeni aktr. nk bedenin tm kimyasal ilemleri bu organca yrtlr. Su
iyonlarnn dengelenmesi ise Na ve K iyonlarnca salanr. Bu yzden canllk, su sodyum
potasyum(H_ONaK)elektrokimyasnaskskyabaldr(suvetuz).
Canllar, her yeni su molekl ile kendilerinde bir yenileme yaparlar. DNAda kprler kuran
hidrojeniyonudabusuyuntazeiyonlarnamuhtatr.
Elbette, yenilenmede baz hayati maddelere; aminoasidi (protein yoluyla), riboz
(karbonhidratlardan)vefosforaihtiyavardr.Nevarki,tazelenensuyunolaydakiesrarengizrol
belkideenbataolandr.
Nitekim genellikle yalln en briz fark hcre ve dokularndaki su orandr. Su gente ok,
yaldaazdr.
Yenilenme, su iyonlarnn alnmas ve kullanlabilmesine baldr. Yallk bir yerde bu yetenein
yitmesi,dolaysylelmeyaklamdemektir.
htiyarlkta, doal lme yaklamada, vcudun; bu byk enerji kentinin elektro kimyasal
gcnnyitmesiakbirekildegzearpar.
Bedensellmnnedenbirzorunlulukolduubilimdeoktartlmtr.
Boyerehormonlar,benzerisistemaksamalarsorumlututulmutur.Tmcanllariinsonluolma
zorunluluubizzatDNAnnifresindekibirsonumaddesidir.
Genetik kart, nasl gzn rengini tayin ediyorsa, karacierdeki hcreyi ve laboratuvar sistemini
koruyorsa. kendi yapsndaki sonu da tayin etmektedir. Zaten bir yerde DNA kendi sonluluunu
bildiiiinremefaznageipneslisrdrmeyisemektedir.
Sumolekllerindebilmediimizeskimezellii,DNAnnhidrojenlerindedebirypranmaeklinde
gzkmektedir.
Muhtemelen molekllerin belli byklkteki kurulular, DNA dengelerini belli sre
koruyabilmektedir. Bunun nedenini fizik ve biyofizik asndan hemen izah etmek mmkn
deildir.

27
Ancak lm, hcre iin biyofizik bir sonutur. nsan bedeni bir ok hayat hcreleri yenileyemez
(beyinvekaracierhcreleri),bunedenledelmemahkmolur.
BEDENNHAYATYN
Bedeninburayakadaranlattmzynonunmaddikompozisyonununbirzetiydi.
imdikuruluuninsanhamurundakitmetkilerlebirlikteyinemaddeselhayatnaslyrttn,
yaniyaantsndilegetireceiz.
Eskiden bedene molekler bir bileik gzle baklrd. Son aratrmalar gstermitir ki : zellikle
insanbedenindetemelyapmatematikkomptersistemleridir.Butesbitolaanstbirnemtar.
Eskiden, molekller varl ile hayat ayakta tutar, bunlardan biri yitince hayat aksar ya da durur
sanyorduk. Halbuki imdi modern biyoloji bize retti ki, beden bir kompter sistemdir ve
gerektiindeo.moleklkendiyapar,hayatsrdrr*[Genetikzincirlerinonarmveyeniyapm
kabiliyeti(GenetikMhendisliiBilimi)].Busistemonuntmorganlarnavedokularnahkimdir.
Bubilimselgerekortayakncabtntbbnciddiolarakgzdengeirilmesigerekmektedir.
lerdehastalklarntedavisibukomptersistemleraraclileyaplrsahiamayn.Bukompter
sistem1ertmylebilinmemekleberaber,bazlartannabilmektedir.Bensizebunlardanbilinenleri
zethalindevereceim.
1.BEDENNKOMPTERSSTEMLER
lk kompter, solunum merkezinde tesbit edildi. Bu merkezde kandaki oksijen ve karbondioksit
miktarnokhassaslenbirsistemvardr.Oksijenazalpkarbondioksitarttkakomptersistem
solunumu arttrr. Kalbi hzlandrr, aksi olunca solunum yavalar. Bu sistemin gs kaslarndan
akcier dokusuna, nefes borularna kadar solunum ve kalple ilgili tm sistemlere yansyan
hesaplarvardr.tebuilemlerbeyninenaltndakibirkomptersistemindeayarlanr.Bubyk
kimyamatematii,hayatmzntemelkaynaklarndanbiridir.
kincikomptersistemidoumsrasndakurulanhrikabirsistemdir.Biribebektebiriannede;iki
komptersistemdoumuynetir.
Annenin sisteminde rahmi incelten mekanizma ile onu sktrp ocuu iten hormonlar, bu
kompter sistem!e ayarlanr. Bu alma srasnda rahim az ift bir hareketle evvela yasslp
silikleir,sonrahalkahalkaalr.
Builemler,yrtlmalarnleyerekbirayrdengeleyicisistemebalanr.Annekalbivecierleriayn
sistem iinde doum kompterine balanr. Hikmetlerin incesine bakn ki; doum kompteri
balaynca tm hormonlar bu sistemin kontrolne girer. Bu sistem yzlerce denetimi merkezine
toplad gibi; ocuk hareketlerini de vibrasyonlarla izleyerek onunla senkron alr. ocuk
kompterideannekompterininhareketleriniyinevibrasyonyoluylaalrvesenkronsalanr.

28
Bu iki kompterin almas doumu arzasz bitirir. Doumdaki aksamalarn en byk nedeni
annekompterindekiparazitlerdir.Budaanneninkorkuempulslarndandoar.Bunedenleehirli
kadnlarkylkadnlaragrezordourur.
Sindirim sisteminde de akl almaz kompterler vardr. Bunlar salglar ve besinlerin emilmesini
ayarlar.rneinvcudunihtiyacndanfazlavitaminvebesinleremilmez.
Bu kompter merkezi, karacierde topluca byk bir kimya merkeziyle kontrol nitelerine
balanmtr.
Fizyolojik hayatmzn hi bir noktas yoktur ki, elektronik bir komptere balanmam olsun.
Seksden,dengeyekadartmfonksiyonlarmzmutlakakompterbirsisteminynetimindedir.
ok ilgin bir kompter sistemi, vcudun savunmas iin alr. Bunu ayr bir blmde
aklayacaz.
Bu kompter sistemlerin bilinmesinden sonra, insan vcudunu bir oto motoru gibi tamire alan
eskitp,epeycebunalmgeirecektir.
Fevkaldekarkbirkompterdzenidehormonlarsistemindedir.stelikbusistemhemgnlk
hayat yrtr, hem de btn bir mr. Yani 8nci yanda, 15 yanda ya da 60 yanda hangi
hormonun ne kadar salnaca bu kompter sistemde kaytldr. Sras gelince boydan kiloya, cilt
gzelliinden endama kadar bu sistem, izgilerini izer. Bu hrika sistem iinde, bir sivilceye
hormon veren tp, bunun hesabn zor verir. Konunun en ilgin yan kompter sistemlerin belli
merkezlerininiyibilinmeyiidir.Vedebeyninbelliyerindebirhcreyleirtibatkurmakdammkn
deildir.Bykbeyinrezeksiyonlardansonrabukomptersistemlerdebirbozulmaolmamaktadr.
Yine iyi bilinmektedir ki moral etkiler bu sistemde abucak hissedilmektedir. Bu tesbitlerle,
kompter sistemler ruhtadr da demek istemiyoruz. nk bu esrarengiz matematik sistemler
gizliliinikoruyor.
2.KORUNUMSSTEMLERMUCZES
Beden yapmzda bilmemiz gereken en nemli sistem korunum sistemidir. Bu sistemin, vcudun
hernoktasndavarolanmerkezlerihenzkefolmam,hideilsenetlememitir.Vedevcudun
enkarmakkomptersistemi,bukorunumileminiyrtensistemdir.
Bilinen kadaryla bu sistem yle alr : Kemik iliinde yaplan lenfosit dediimiz hcrelerle,
bunlarn benzeri baz hcreler krmz ve beyaz kan (lenf) dolamna geer. Vcudun her yerine
dalm lenf bezlerinde ynaklar yapar. Sonra bu hcreler belli bir sre iinde tims dediimiz
d kemii ardndaki bir salg bezi iinde kimyasal eitime tbi tutulur. Burada kendisine, kendi
vcudunun hcrelerine ait 30 bin kimyasal ifre retilir. Sonra karacierde yaplan, her tr
mikrobu ve hcreyi ldrc zehirler, bu hcrelere verilir. Bu hcreler, tm vcudu saatte belki
yzkezdolarvehernoktadaaldifreleri,yanibirneviparolaykullanr.Biryabancmikropya

29
da hcre (kanser hcresi) grd m ona saldrr ve ldrr. Dalak, bilmediimiz lde, bu
sistemin iinde bir askeri kamp gibi grev yapar. Ayrca deri altnda ok ince bir yzey, bu
korunum sistemininemrialtndabirsiper grevigrr.Lenfositlerintopland zel snrkaplar
davardr.Bademcikler,apandisbarsa,burunarkasbugenelgedekorunumsistemidir.
Ayrca, bir de kanda byk korunma sistemi vardr. Mikrop ldrc hcreler (beyaz kan
hcreleri) ve mikrop ldrc baklk maddeleri. Bu maddeler karacierde zel hazrlanmtr.
Normal kan ssnda etkisizdir (normal hcreleri rahatsz etmemesi iin). Ancak 39 40 derecede
etkilidir.
Bu akl almaz savunma sistemi, baz ayrntlarla glendirilmitir. Derinin zerinde mikroplar
ldrc asit tabakas, azda tkrk salgsnda bulunan savac hcreler gibi. Barsak
duvarlarndadaboydanboyazelbirlenfositbarajvardr.
Bedenbirtehlikeyedtzaman,okkarkiiemlerbukomptermerkeztarafndanyrtlr.
Bunlardanbazlarunlardr:
Ate ykselir (zehirler mikroplara etkili olsun diye), vcut suyu azaltr (mikroplar reyemesin
diye),karacierbesinileriniaskyaalr,tmgcylebaklkmaddeleriyapar,itahbuyzden
kesilir.
Kalp ve solunum arttrlarak, hem lenfositlerin tehlike olan blgeye abuk gitmesi, hem yksek
oksijenalmalarsalanr.
Bazan ar refleksleriyle dikkatimiz ekilir. ounlukla istirahati salamak iin kaslara giden
oksijen azaltlr. Bu da dermanszlk eklinde hissedilir. Hastalk bu korunum sisteminin
arzalanmasdr.Ozamantehlike,korunmasistematiinidahaderindekarkilemlereiter.
Komptersistem,busistemleriokadardzenliyaparki,hihataszotehlikeyiatlatrz.
Ateinkmas,dermanszlk,hastalkdeildir.Hastalkbukorunumsistemininarzalanmasdr.O
zaman tehlikeye yeniliriz. Bata karacier olmak zere korunma sisteminde bir zaaf varsa nemli
olanodur.
Moderntp,itebuyoldabedeneyardmcolacakbiimdegeliiyor.
Ateizorladrmekdeil,antibiotiklesavunmahcrelerineyardmcolarakdrmekbilinlibir
mdahaledir.
Vcut reaksiyonlar tehlikesiz snrda olduka, istirahatla ona yardmc olmak, salkl bir kimse
iinenbilinliyoldur.
Vcudunncedenkazandbirzaaf,birhastalkvarsaelbettedahatitizolmakarttr.

30
Bu hrika sistemin alma tarzn rendike tm mikroplu hastalklara ve kansere kar areler
bulmaimkndoacaktr.
imdidenkanserekarkorunmasistematiindenyararlanaraktedavibalamtr(immnoterapi).
3.BTKSELSNRSSTEMVEKALP
Bitkisel sinir sistemi, bedenimizin en girift sistemidir. Adeta madde ve mnamzn arlama
noktasdr. Ruh nasl insan beyni ile beden ilgisi sarsa; gnl de bitkisel sinir sistemi ile bu
iletiimi salar. Ayrca bitkisel sinir sistemi, beden, ruh, gnl arasnda da bir iletiimin srrn
tamaktadr.
Eskiden bitkisel sinir sistemimize otonom sinir sistemi denir ve merkezi sinir sistemi ile birlikte
incelenirdi.Sonradanbusisteminbeyinaltmerkezleri,tmvcudadalansantrallarivehormon
sistemiilebirlikteincelenmesidahauygungrld.Sonyllardakalpveevrelerindeortayakan
bitkisel sinir sistemi balantlar bsbtn nem kazand. Hatta nc bir sinir sisteminden
bahsedilmeyebaland.
Biz bitkisel sinir sistemi ile Rus bilim adamlarnn nc sinir sistemi dedikleri kalp balantl
sistemibirlikteincelemeyiuygungrdk.
Bitkisel sinir sistemi : Kan ve lenf dolamn ynettiinden, doku ve hcre hayatn dorudan
etkiler. Btn vcudun, organlarn almas, yalanmas dorudan bu sistemle yakndan ilgilidir,
hattalmbile.
Bu sistem; birbirine zt iki etkiyi tayan, iki yanl bir sistemdir. Sistemlerden birinin etkisi dieri
tarafndan bask altna alnr. Bu sistemler daha dengeli alabilmek iin olaanst duyarla
sahipkomptersisteminebaldr.
Bitkisel sinir sistemi kompteri, tm hormon sistemi ve kimyasal etkiler sisteminin kompteriyle
birlikte hayatn en byk kompter sistemini oluturur. Ayn zamanda tm moral etkiler bu
komptermerkezlerinebaldr.Psikosomatikhastalklarn(midelseri,kalpdamarhastal,kan
basnc hastalklar) menei bu kompter sistemindeki zorunlu aksamlardan, doar (insann
stresleriveyaanthatalar).
Kalbe bal nc sinir sistemi kabl edilen sistem, bitkisel sinir sisteminin daha kark
blmleridir. Kalp, aslnda tek bir btn halinde kas dokusu grnmndedir. Ne var ki, kalp
batan sana bir a gibi bitkisel sinir sistemi ile doludur. Yani kalp, kas + sinir dokusunun
oluturduu ak zel bir yapya sahiptir. Daha ilginci kalp iinde bamsz bir takm bitkisel sinir
sistemleri vardr ki; kompterden yansyan iletiim durunca, ya da terslik olunca, bu merkezler
kalbi altrmaya devam eder. Kalp nakli srasnda bu merkezlerin varl olumlu neticeyi
salamaktadr. Ancak, kalbin evresinde ve st blmnde grevi bilinmeyen blgelerin, nc
sinir sisteminin, ya da bitkisel sinir sistemi kompterlerinin merkezi olduu anlalmaktadr.

31
Auricula denen blgenin d yzndeki evre balantlar bu yolla; bitkisel sinir merkezlerine akl
almaziletiimlersalarvetmhayatburadakikompterlerinynettiisanlmaktadr.
Yanikalpvebitkiselsinirsistemiiiebirhayatsenfonisioluturur.
Bumerkezler,birdmesiilemerkezsinirsistemine,dolaysylaruhsalkumandalarnotomatiine
bal,birdmesiyleduyan,sezen,insannkalbine;gnlnebaldr.
u satrlarn yazld yllarda kalbe bal (ya da evresine) bir sinir sisteminin varl m, yoksa
bitkiselsinirsisteminindeiikdahaderinplandakikanallarnnmolduutartlmaktadr.Ancak,
nemli olan, dne kadar bitkisel sinir sistemini bir barsak kams gibi gren, kalbi di bir kas
sananmaddecilerinbilimselalandadtkleritezadnglnldr.
Bilimsel tartmalar nerede sonlanrsa sonlansn, insan kalbinin beyinden daha hassas bir duygu
ileminesahipolduugereinigrmezliktengelemeyiz.
Bitkisel sinir sistemi, insan bedeninde maddenin mnaya iletiim noktalardr. Ve merkez.
kompterlerikalbebaldr.Sezgiler,6ncduyularhepbusistemlegnlnalveriidir.
Kalp, mnasnda insan yceliinin simgesidir. Allah bu gerei bildirmek iin sol auriculaya
imzasnatmtr(TekNurAllahaimanblm)
Bitkiselsinirsistemininbubyksenaryosu,insanahasbirbedenzelliidir.
Baz canllarda bitkisel sinir sistemi benzeri bir yap, otonom sinir sistemi eklinde vardr. Yapsal
zellii,merkezsinirsistemiiindeveamazbiimdeonunynetimindedir.
nsanlardaotonomsistemler,bitkiselsinirsistemininbirubesieklindegelimitir.
Salkl hayattan hastalklarn yenilenmesine kadar tm hayat fonksiyonlarmz, bitkisel sinir
sisteminin kontrolndedir. Yani istesek de, istemesek de; mikroplarla savamza, besinleri
istediimizekldesindirmeyemdahaleedemeyiz.
Organlarmzn yalanmasn, hormonlarmzn dzenini etkileyemeyiz. Ancak bitkisel sinir
sisteminintoptandzenliyadakarmakarkalmasnetkileyebiliriz.
Bu sistem, duygulardan ok etkilenmektedir. Sevgi, merhamet ve Allah inanc bu sisteme salkl
alma getirirken; korku, inkr, ihtiras ve kin bu sistemin dengesini temelden ykan faktrlerdir.
Saln,salklyaamannanahtarimanvesevgidir.
4.BEYNVEGRMENNSIRLARI
zerinde en ok tartma yaplan organ beyindir. phesiz en ok bilim speklasyanu da beyin
zerinedir. Maddeciler insan hcre yn saydklar iin, beyni tm yeteneklerimizin merkezi ve
yapcssayarlar.

32
Beyinhrikalarhrikasbirorgandr.Fakathibirzamanhereydeildir.Sevgi,sanat,aklonun
snrlarndanoktedir.Kitabntmokununcagereklerdahaiyianlalacaktr.
Beyin muhtelif tip hcrelerden kuruludur, Bunlarn bir ksm elektrokimya ilemleri yapar, bir
ksm kompter gibi etki ve tepkileri dzenler. Bir ksm hcreler hizmeti hcrelerdir, asl sinir
sistemi hcrelerine besin hazrlar, anlarn artklarn kana atarlar. Beyin hcrelerinin nemli bir
zellii, merkezden merkeze elektriksel tepki ve etkileri kendi uzantlaryla nakletmeleridir.
Kendindenbinlerce,yzbinlerceuzaktakimerkezlereuzantlarnbirelektrikteligibiuzatrlar.
Beynin byk bir ksm duyu organlarndan gelen (5 duyu) etkileri deerlendirmekle grevlidir.
Bunlar bazan elektriksel, bazan kimyasal tepkiler eklinde toplar. Tahminen beynin 1%3 bu ile
grevlidir.
Yine beynin 1/3de hareket ve denge ileriyle grevlidir, Yani bir istek beyin hcresine yansynca,
eitli ara merkezlerden geip omurilik kanal ile sinir ularna kadar iletilir. Orada kaslara
elektrokimyasalbiretkiverilirvehareketkasekilmeleriilemekanikhalegelir.
Bundan baka konuma merkezi, solunum merkezi ve hormonlar yneten merkezler
bilinmektedir. Bu merkezlerde kompterler, grevleri otomatik yrtr. Ayrca bu grevleri
yapmakzerehazrbekleyenyedekbeyinhcrelerivardr.zelliklebellekhcrelerindenbirtanesi
bileyzbinlercekaytyapacakniteliktedir.
Maddecilerin btn gayretine ramen bilin ve zek bir merkeze yerletirilmi deildir. Bunlarn
elektromanyetikbirbirikimolacansyleyenlerekarnlfizyolojilimiProf.Filkenstein:Zek
kendinikavrayamaz,nkonudazebilenbirbakazekyagerekvardrbusonsuzadekgider
demitir.
Beyninnblmndezekmerkezlerindenszedilmitir.Sonradanbumerkezlerinzekdeil,ilgi
merkezleriolduubelirlenmitir.
Beyninbuelektrokimyasalyaps,hrikuladekompterizematematikselbirahenkiindebirbirine
balanmtr.
Ancak unutmamak gerekir ki, beyin mekanik bir kompter sisteminden tede deildir. Nasl bir
komptermakinas program halkedemezse,beyindeprogramhalketmez, onun verilmi sistemini
mekanizeeder.
Bunueniyigrmeolayndainceleyebiliriz.Grme,gzndksmndabirkakkkompterve
optik olayla balar. Gz bebeinin a ayarlanmas, mercein foksuna, arkadaki sinir tabakasna
gre ayarlanmas gibi. Bu sistemler, ekillerin retinaya net bir ekilde dmesini kompterize
ederler.

33
Retina mthi bir elektrokimya fabrikasdr ve televizyonun kefinden sonra anlalmtr ki;
fevkalde kark drtl bir kompter sistemi ile k younluu ve renkli grmeyi akl almaz
ekildeelektrikenerjisineeviripbeynegnderir.
Siyah beyaz televizyonun kefinden sonra renkli televizyonun bulunmas gecikti. Bunun iki fiziki
zorluadayandanlald:
1.Renkyounluklarnnahenkliekildeelektrikakmnaevrilebilmesi.
2. Renklerin elektrik akmna evrilirken belli aralklarla gnderilmesine ihtiya olmas, bu renk
senkronunu zorlatrd. Bir renkli tp fabrikada ayarlamak aylarca sryor. Tamir ise imknsz
oluyordu. Kompterlerin kefi renkli televizyon yapmnn imdadna kotu ve bu nemli alet,
insanlnhizmetinegirebildi.
Gz retinas da ekilleri beyne aktarrken ayni yolu semek zorundayd. Renkleri elektrik akmna
evirmekvede:
1.Renkyounluklarnayarlamak.
2. 7 (yedi) rengin senkronunu bulmak (TV renk senkronuna gre alr). Bu beceri iin 4 ayr
kark kompter sistemine ihtiya vardr ve bu gz retinasnda mevcuttur. te bu hrika fizik
beceriler,ekilleriderinlikincelikleriilebirliktebeyinhcresineaktarr.
nemli olan sonra ne olduudur. Bu hcreler, yaknlarnda bulunan gz bellek hcrelerine bu
elektriksel kaytlarn kopyalarn fizik deerler olarak verirler. Kopyalarn bir ksm reflex
merkezlerinegider(tehlikeanndakorunmaiin).
te beynin bir anlamda ii bu matematiksel ve fiziksel arivlemedir. Bilin, akl ve zeknn ortak
yanlardaekillerinyorumunuyapar.
Pekigrenkimdir?10mikronbyklndekibeyinhcrelerininiindeevrenintmgzelliklerini
kavrayanbilinmivardr?
Koskoca bir dnya bu hcrenin iinde zel mikroskoplarla m tetkik edilmektedir? Boyutlar ve
renkler arasna sakl gzellikler, beyin hcresinin elektrik akmlar arasnda zel ressamlarca bize
tehir mi edilmektedir? Elbette hayr! Bu kopyalar iimizdeki bilin kavramna bir yarg
niteliindedir. imizdeki bu evren srr onlar grmekte ve beyin tm fizik mekanizmas ile ona
zgbirTVekrangrevigrmektedir.
Bir mzik ziyafetini, her halde kulak merkezinin iindeki elektronlar izgisi dinleyip
holanmyor.Elimizde elektronik mikroskoptan stn ok byk bir mikroskop olsa; en gzel
manzaray seyrederken ve en gzel nameleri dinlerken o hcreleri seyretsek, ne grrz?
Hcreninbirucundandierucunakouanelektronlar.

34
Oda kadar byttmz beyin hcresinde bir sanat ararz. Bir dost, bize grd gzeli
anlatsn diye. Bize o mziin nefis yorumunu yapsn diye. Ve o minik ekrandakini greni ararz.
teonugrncesrageliyoriimizdekiispikere:Ruha.
Ancak,insanbedenindegizlilmszlksrrndandabirkaszedeceiz.
LMSZBEDEN(CENNETTEKBEDENSIRRI)
nsan bedeni acaba sonlu olmaya zorunlu mu? Bir baka deyimle beden ebedi hayata kavuabilir
mi?
Busorununcevabikifarkladanelealnm,tartlmtr.
1nsan,Ademdesembolleenbedeniileebedihayatyaarken,dnyannsonluhayatnamahkm
edilmitir(tmkutsalkitaplarnkonusu).
2 nsann maddesi sonluluktan kurtarlarak, bedeni ebediletirilebilir mi? (genelde tm bilimin
merak).
Bukonularaklakavuturmakiinncehcreninhayatndakiimknlarinceleyelim.
1.HCRESELLMSZLK
Hcrenin varlk maddesi DNAdr. Bu madde aslnda tad ifreleri sonsuza dek koruma
yeteneindedir.Elbetteevreartlarimknverirse.Buimknlarunlardr:
a)DNAdaki kayc hidrojenindevaml dengesi :Canlhayatnda DNAdengesinin korunmasiin
bazzelliklergerekmektedir.Bunlar:
1.evredenbirmiktarenerjialmas.
2.Buhidrojenisuhidrojeniilearadabirdeitirme.
b) DNAnn devamlln salamak iin devaml oalma, yaylarak daha iyi artlar seme (bu
ilemiinaminoasitlerineihtiyavardr).
c)ifrelerikoruma:DNA,trnifrelerinisonunakadarkorumagcnesahiptir.Bugereklerden
kan toplu sonu, DNA hidrojeni gerekli enerjiyi bulduka (minimal enerji) sonsuza dek kendini
korur.Nevarkidnyamzartlarbuimknlarsnrltutar.
Hcreihtiyarlamasnntemelnedenleriiseylezetlenebilir:
a) Hcrenin ok almas, buna karn evreden su al veriinde olsun, aminoasitierinde olsun,
gerekliortamnolmay.

35
b) ok hassas bir elektrokimya dengesi olan hcre zarnn niteliini yitirmesi ve gerekli kimyasal
alverilerdehatayapmas.
c)almadandoanveyaevredengelentahripedicibiyolojikzehirlervefiziketkiler.
Buradaki ypranma, dnya artlar ile yakndan ilgilidir. Demek ki hcre ve hcre zar, evre
artlarnnetkisiileyalanmaktavesonluolmaktadr.
Mikropvehcrelerdedayankllk,dokuyagredahaoktur.Bunlar,uzunyllarkuakdeitirerek
yadastatikdurumageerekyzbinlerceseneyaarlar.
Hcrenin,grevyapmakveremekiinkullandenerjilerkonumuzdndadr.
Demekkihcredeoksekinortamlardalmszlkkabiliyetivardr.Dnyamzdabuortamou
kezsnrldr.
2.BYOMANYETKALANLAR
Yksek enerji alanlarnda canllarn fotoraflar ekildiinde, etraflarnda bir k hlesi grlr
(Kriganfotolar).
Balangta parapsikoloji bilim adamlar bunu ruh olarak yorumladlar. Sonradan bu n hleleri,
yaayancanllardabirbiyomanyetikalanolaraktmbilimdnyasncakabledildi.
Bu fotoraflarn bilimsel speklasyonu ok yaplmtr. Bu fotoraflarla, hastalk ve lm ncesi
tehisleriinbykabalarsarfedildi.
Bukonuda,bizcenemliolanbilimselgerekunlardr:
a)Tmhcreleretrafndaelektrostatikbiralanvardr.Bualanhcreasndanonukoruyucudur.
b)Tm molekllerin manyetik rezonanslar vardr. Buda onlarn devamllklarnda denge salar
(snrllde).
c)Tmcanllarda(bitkilerdahil)genibirmanyetikalanvardr.
Bu nc madde ok nemlidir. Zira organizma btnnn senkron almasn ispatlar ki, bu
alan dalga dalga i organlara kadar yansr. Bu alann baz hastalklarla ilgisi ta eski inden beri
bilinmektedir(Akapunkturtedavisi).
Bu biyomanyetik alanlarla insann bedensel gc arasnda ilgiler aranm, bu alann kuvvetli
olmas halinde kiilerde olaanst etkiler olabilecei dnlmtr. Bu grler, ifaclar ve
falclar tarafndan istismar edilmitir. Bize gre bu alann asl zellii insann sonlu ya da sonsuz
olmasasndannemlidir.

36
Bualanlarnglenmesihalindeinsanbedenindedetkilerekardirenartar.Bualanyeryznde
snrlvezayftr.Belkidesonluluunbirnedeniolabilir.
Yalanmadadetkilerekardayankllnazalmasciddibirmeseledir.Bualanlarnhastalklarda
azalmasdncesidebuyorumlaraimknvermektedir.
nceki blmlerde grdmz gibi, deri alt hayatmz, hem salk hem yalanma asndan
detaenzayftarafmzdr.Sankisonluluunilkiaretleriderialtndanvebiyomanyetikalanlardan
gelir.
Bu gerekler, dem ve Havvann cennet (ebedi hayat evreni) ten kovulmasn anlatan aatan
meyve tattklarnda kendilerine ayp yerleri grnd, cennet yapraklarndan oralarn rtmeye
koyuldular...,)(ArafSresi,yet22)yetininbirhikmetinihatrlatyor.
Demek insan sonlu olmad hayatta bir baka rtyle korunabiliyordu. Bu sistem ya zel bir
biyomanyetikg;yadabunailikinzelderiolarakdnlebilir.
Bunoktada,insanbedeninin,sonsuzadekyaamayeteneininolabileceini;meseleninbilinmeyen
ihtiyarlkolayndurdurmaktanibaretolduunusavunanbilimadamoktur.
htiyarlamann srr ise zlm deildir. Bunlardan en nemlisi mutlaka biyomanyetik alanda
zaaflarayolaanmeselelerdir.
Dnyamzn mikroplar, zehirleri, nlar elbette rol sahibidir ypranmada. Beslenmenin nemi de
yalanmada ciddi bir neden saylmaktadr. Baz bilim adamlarna gre beslenmenin yanllar
dzeltilirseihtiyarlamabelkideyavalar.
3.GENETKFRELERVELM
Topraktabirsonsuzluksrrvardr.Canllartemsiledengenetikifreler,topraadnceyeniden
hayatbulur.Bitkiler,ktgndenberitoprakaraclileebediliksrrtar.
Bitkiler, kendi trleri iindeki zellikleri, trden tre ekirdekleri aracl ile aynen
geirdiklerinden,garipbirlmszlkkazanr.
Bundan bakatoprak,molekller iin debirlmszlkkaynadr.len bircanl,mikropolsun,
bitkivehayvanolsuntopraklaboratuvarndamikroorganizmalararaclileayrr,molekllerine
blnr. Bu molekller yeniden bitki kklerinden, havadan canl varlklara yansr ve canl
bedenlerdeyenimacerasnsrdrr.
Topranbulmszlksrr,onumolekllerinanashalinegetirmitir.
Genetik ifreler mikronla bile llemeyecek kadar kk tohumcuklardr. Mesel bir incir
tanesinde bile genetik ifre, grnen minik tohumun on binde biri kadardr. ekirdekler
byklklerini,korunma,beslenmevesaklanmaamacndanalrlar.

37
Toprak, ite sinesinde bu minik ifreleri aan esrarengiz varln, byk kimya laboratuvarndan
alr.Toprakiindesaysrakamlaifadeedilemeyenmikroplar,kimyaiiliiyaparak topracanl
birlaboratuvarqibiayaktatutar.
Bumhedeler,biyologlaratopraacanlgzilebakmasnretti.
Kurandatoprancanlolduu14asrncebildirilmiti(SreiYsin,sonblm).
Buvesileilenesillerindevamiin,Allahnverdiitemelyolunhatrlanmasndafaydavardr:
a)ekirdekletohumdan,topraktagelimeveortayakma:Bitki.
b)Yumurtailekendikendinegelime:eitlihayvanlar.
c)Annekarnndageliipdoma.
Demekkibirgenetikifreeitliyollardangelitiriliyor.Hattayumurtadaolduugibi, birgenetik
ifrekendikendinebilegeliipcanlymeydanagetirmektedir.
nsanngenetikifresininzlmesiniAllahannekarnndamuradetmitir.
Bu ifrenin zlmesini, bir insann mikrondan kk bir ifreden olumasn Allah isteseydi,
topraklaboratuvarndandagelitirirdiki,topraktakimoleklermalzeme,fazlasylabunayeterlidir.
nsannsnrlsaysveannekarnndakimaneviilemleri,onungelimesiniannekarnnavermitir.
nsann, demden son insana kadar beden ifrelerini bir bardaa doldurmak mmkndr. Ve bu
ifreleritopraaserpsenizveAllahistesehepsideaynenbirinsanbedenigelitirir.Hemdeenksa
srede.
Allah maherde bu emri verecek ve insanlarn ifreleri yeni bedenlerle doacaktr. Elbette dier
maddetesiblmleritaklarak(ruh,gnl,nefs).(YsinSresisonblm).
4.MADDENNMAVERASI
Madde, okluklar leminde, snrlara frlam sonlu bir grnmdr. Bu sonlu nitelik, balarda
akladmgibionunmeknndazamanboyutununvarlndandomaktadr.
Zaman, maddeyi okluktan teklie tekrar eken bir mknats gibi, onun zne etki yapmaktadr.
Deimelervelmhepbubandalgalanmasndan,raksndandoar.
Ne var ki madde, insan bedenine ulatnda ondaki teklik unsurlar ile yorulmakta ve teklikle
oklukarasbirmaverayaulamaktadr.
Bu kez ruh ve gnln madde tesi teklik srlar, maddede beden hcrelerinde parldaynca,
zamann bedeni teklie iletme etkisi amacn yitirmektedir. Bylece madde, dalgalana dalgalana

38
bedende ycelip sonsuza ulamaktadr. Bu maveradaki hilkat srr, insan bedeninin madde
meknlariinebedlemesini,lmszlemesinisimgelemektedir.
te eyann deme secde etmeme nedenlerinden biri de bu etin hilkat srrn anlayamaydr.
nkeytanbirokeylerbiliyordu.Bunlardanbiridemaddeninzamanlabirlikte yrdve
sonluolduukuralidi.
O, ruh ve gnl (kalp) srrnn madde bedenine nakolduunu ve bedenin bu yzden ycelip
lmszletiinifarkedememiti.
Maherde insan bedenine bu lmszlk yeniden verilecektir.

Ruh

MADDEVEMNA
Gerekruhbahsini,gereknefsvegnlbahsinianlamakiin;maddenerdebiter?Mnanedir?nce
busoruyayaklamsalamakgerekir.
Bu nedenle, nce madde tesini ve ok nemli olan teklik okluk kavramlar ile enfs ve fak
tanmlarninceleyeceiz.Sonradaruhkavramnaklcbilimdenrneklerleaklamayaalacaz.
1.MADDEVETES
Gnmzninsanndagenellemeyeyztutanbirsoruyuaarakkonumuzabalyoruz.Maddenin
tesiolurmu?
Materyalizm, usta bir taktikle fizik ve matematii, hatta akl ve ilmi, maddenin ayrlmaz niteleri
olarak gsterdi. Halbukibunlar metodvevastalardr. Gerektiinde maddeyiinceler,gerektiinde
onuntesini.Fizikvematematikmaddeninmaverasn,bittiinoktaytesbitetmitirki;bubilimsel
sonu,maddetesininvarlnnennetdelilidir.
Maddenedirvesnrlarneredebiter?
a)Kababirtanmla:
Mekndayeriolanvezamanlauyumsalayanhereymaddedir.
Mekn,modernfizikte1,2,3ncboyutlarsistemiolarakbilinir.
b) Daha bilimsel bir tanmla madde : Empulsun 1, 2, 3, 4. boyutlarda spin farklaryla setii
geometrik korunumlarn sonu olgulardr. Bir baka tanmla : Kuvant birimlerinin matematiksel
sistematiidir. n,e, yani zamana uyum tadndan, sonludur. Sonluluk, belli bir yar mrn
sonundakuvantneylemdeitirmesidir.

39
Tersinebiraksiyom:
Birolay,zamanakarbamszvede1,2,3ncbuutlardasabitbirmatematikdeertamyorsa;o
olaymaddetesidir.Tandmzolaylariindeakftelepatievrenbilincivensezi,bylemadde
tesiolaylarnbirerrnekleridir.
Maddeselvarlklariindebirivardrki,bazanmaddeyasalarnauyar,bazangeometrikyeriniaar;
maddetesinegeer.
Bu varlklar ntrino ve antintrinolardr. Son 20 yldr fizikileri aknlk iinde brakan bu
arlklaramaddeninenkktemsilcilerigzylebaklyor.
Ntrino ve antintrinolar atom ekirdeinde yaar. Bazan vardr. Bazan duvar aar ve maddesel
klnterkeder,yokolur.Byleceekirdekdengesineesneklikkazandrrlar.
Baz fizikiler ntrinolar madde ve enerji arasnda deime otarak yorumlamak istemitir. Ancak
bir madan sonra ntrinolarn domasndan mhede edilmitir ki, bir nevi Parite bakiyesi
grnmndedirler.Ntrinolarmaddeninsnrbekileridir.
Heisenbergin dahil olduu baz fizikiler, onlarn varln tartmtr. Ntrinolarn normal uzay
nlar arasnda da var olmas, gne nlar iinde grlmesi gibi zellikleri yannda, maddeye
okkolaygetii(spinininmanyetikalanaparalellii)bilinmektedir.
yle sanlyor ki, ntrinolar, boyutlara yan pencerelerden giren ve zellikle ekirdekde mekn
aaraklboyututerkedebilenvarlklardr.
Boyutlar sistemi maddesel varlklarn ve tesinin iskeletidir. Bilindii gibi boyutlar bir araya
gelerekmeknlaryaratr.
Bizim maddesel meknmz 1 4 boyutlar sistematiidir (n,, n.:, n3, n,). Yce Kuran, deiik
lemlerinvarlnaklam.Bulemlerineitlicihet(boyut)lerdengeldiiniemretmitir.
GelmigemienbykmatematikilerdenHorasanlCabir(M.8nciyzyl),hemdierboyutlar
ve lemleri tarif etmi; hem zamann geometrik bir koordinat olduunu ilk kez bilime getirmitir.
Cebirin kurucusu, sfr, kavramnn matematie sunucusu kabl edilen Cabirden bu yana konu
deerinceincelenmemitir.
EinsteininboyutkavramdabugereklereBatdailkyaklamsalar.Dierboyutlarnmatematik
olarakvarldatesbitedilmitir.
imdi madde tesi varlklar iinde tandmz baz olay ve varlklar, bilimsel dncenin
altndainceleyelim:
Maddetesivarlklarzamanauymayvemeknasmayiletannr.

40
a) Evren bihnci ve akln gerei : Evren bilinci, canszlarda fizik yasalar, canllarda igd ve
insandadaakleklindeyansr.
Belirlibirenerjikanalseenkuvantlar(ntron,proton,elektron),varlnbilipfarkedemediimiz
yasalara deta kaplarak, saniyenin on milyarda biri kadar bir srede atom ekirdeini kurar.
Evrende bu bilin; bir anlamda dev kompter sistem olmasayd, bu paralardar bir ekirdein
kurulmasnsekinbirbilimheyetineyaptrsaydk,aylarsrenilemlersonundabiratomekirdei
imaledilebilirdi.
Evren bilincinin canllarda igd eklinde yansdn sonsuz rnekleri ile biliriz. Ben insan
reflekslerindenikiigdrneivereceim:
Gz bebekleri, n iddetine gre otomatik bir kompter sistemine gre ayarlanmtr.
Gzmzn ardndaki retina tabakas o kadar hassastr ki, bu ayarlama bir bozulsa hemen kr
oluruz.Burefleks,birgndeenazonbinkezotomatikayaryapar.
Yinerenkligrmekonusundakihesermatematiksistemi,otomatikkomptersistemiblmnde
grmtk.Dahaayrntlrnekleriinbirinciblmebaknz.Burneklerdenkansonunedir?
a)Evrendeamaz,yanlmazbirbilinvardr.
b) Bu bilin bir mekna sahip deildir. Deiik olaylarda deiik noktalardan fkrr. Evren
bilincininmeknsonsuzbuutlardr.
c)Bubilinzamanahitbideildir.ylesinesratlidirki,8detaolayandengelen,onukovalayan
biimde etkindir. Atom ekirdeinin kurulmasnda olduu gibi, intikallerde geen ok minik
zaman;evrenbilincineaitdeil,bubilincekuvantlarnuyumgstermesresidir.
d) Evren bilincinin insandaki grnm akl da byle mekn ve zaman tesidir. Bebin yldan
buyana Nemrut yanlgs yine vardr. Arzn onbinlerce kilometre uzaktaki iki ayr noktasnda akl
hepayngerekleridnr.
Vesonu:
Evrenbilincivardr;zamanvemeknaesirdeildir.Omaddetesibirvarlktr.
b)Etki(Empuls):Evrenbilincinenazaronkavranmasbirazzorolanbirkavram:etkidir(empuls).
Gezegenlerde cazibe, daha kk dnyalarda elektromanyetik enerji, minik dnyalarda (atom
ekirdei) interaksiyon gc eklinde etki, bizce kudret olarak tannr. Madde kavramlar iinde
etkiasrlardrtanmnbulamam,hepsonulartartlmtr.
Etkinindebelligeometrikuyumuvekoordinatlaryoktur.Herolaydaayrbirmatematikseluyum
eklindefarkedilir.

41
Herhangi bir olayda etkinin yansmas (dt) gibi bir zamana da ihtiya gsterir. Etki ve g,
kavranmas ok zor bir konudur. Bir elektrik akm gc, bir manyetizma ya da atom
ekirdeindekikorkundengeenerjisi,onunaklalmazetkialanlarndanbirkadr.
Koskoca gezegenleri cazibe perdesi arkasnda dengeleyen ve atom ekirdeindeki denge altndaki
korkung,hepoesrarengiztesirdengelmektedir.
EtkideevrenbilincigibimaddetesibirvarlktrBuyzdenmaddeselkavramlaragreanlatlmak
istendike,kavranmasimknszhalegelmektedir.
Etkiler,evrenbilinci,Tanrnnmnayasalariindeyaratttecellilerdir.
Maddetesivarlklarnenilginikirneisonbeyldafizikveostrofiziegirdi.Bunlar:
a)VakumdaHayalet:KuvantOlay:
Mutlakvakumsalandzamanhibirfiziketkininkalmamasgerekir.HalbukiteorikfizikiProf.
Dr.PaulDavies,mutlakvakumhslolduuzamanyenikuvantlarndoduunuisbatlamtr.u
halde, batan beri anlattmz sonsuz minik mesafelerde madde tesi etki, bosalan mekn
kanallarna akvermektedir. Heisenberg dn alnan kuvant ilkesiyle Caischmirin hayalet
cisimcikleriPaulDaviesindeneyiylebyleceisbatlanmolmaktadr.
Hem var olan hem olmayan bu kuvantlarn ancak mutlak bolukta piyasaya kmalar ok net
olarak gstermektedir ki; varlklarn madde hali temel hali deildir. Hele etki ancak eitli
geometrikeylemlerinedeniylemaddeolmaktadr.
b)ikincibilimselolayagelince,bunaastrofizikteokilginbirdeyimkullanlmaktadr:
Maddeolmayaney?
Aslndadoruolan,maddeolmayanvarlkdenmesigerekir.Olayudur:
Tesbitedilmitirki;galaksilerinktleenerjilerionlarkendietrafndadndrecekgtedeildir.
Her galaksi kendi merkez ekseni etrafnda dner. Bu jiroskobik enerji ancak ktleden, yani
czibeden salanabilir. Yaplan hesaplar galaksilerin dnme enerjilerinin ktlelerden on kat fazla
olduunudorulamtr.
Bu durumda gerekli bu on kat enerji nereden gelmektedir? Bilim adamlar bu sorunun cevabn
bulamamlar.Vemaddeolmayannesnedemekzorundakalmlardr.
te bu konu da madde tesi varlk kavram asndan fevkalde ilgintir. Bu enerji fazlas,
maddeden temin ediliyorsa, ktle ya da kuvant nerde? Deilse, madde tesi bu gcn,
boyutlardakigeometrikeylemi,meknnerde?

42
uhaldeevrendebizzatfizikbnyesiiindebileetkinmaddetesivarlkkavramvardrvebunu
kabletmekzorunludur.Maddecilerartkbakabirevrenegidipyalanlarndevamettirsinler.
amzdamaddetesivarlkkavramfiziegirmitir.
Maddenin tesine bylece yava yava yaklatk. imdi madde tesi ve mnann kavranmas iin
ok iyi bilinmesi gereken iki konuyu inceleyeceiz : Teklik ve okluk ve de varlklarn evren
dzenleriiindekimevkii:Enfsvefak.
2.TEKLKVEOKLUK
Varlklarn iki yn vardr. Asl gerek hali, bir de dta dalp yansdktan sonraki hali.Mesel
gneinndemeti,onunteklikhalininifadesidirveonungereidir.Halbukieyayayansdktan
sonraortayakanfarkletkiler,yanirenkler,gnennoklukhalinisimgeler.
Elektrik akm (elektronlardan oluan teoriktel), teklii temsil eder. Yanan ampul, dnen motor,
Calanzil,telefondakisesonunoklukhalinitemsileder.
Teklikveokluaaitbukabarneklerbilebizegereeyaknyaklamsalar:
1.Teklikte;gerek,birlik,aydnlkvardr.okluktafarkllkvekiisellemevardr.
2.Teklikteg,okluktazaafvardr.
3.Teklikmrl,oklukmrszdr.
imditekliinaslgereiolanmnadanrnekleralalm:
Evren bilinci teklii temsil eder. Her birimizdeki akl ve igdler ve fizik yasalarn her olayda
douu okluk lemini temsil eder. Bireylerin ve kesretteki varlklarn d grn ne olursa
olsun,glerinitekliksrrndanalrlar.Tekliklemininiyibirrneisevgidir.iee,gle,blble
yansr,okluktateklikniteliinidaimaikartutar.Birhayvannyavrusunailgisivesevgiyeaither
eydetekliinkokusuhissedilir.Tekliktenokluavedeokluktantekliegeiteherey,farknda
olsadaolmasada,sevgiyemuhtatr.
okluunnemlibirniteliideikenlik(birindendierinekalbolma)dr.Bunitelik,sonluoluun
kanlmazbiryasasdr.
Varlklar,canlolsunolmasn,ncekesretlevarolur,sonralr.Bakabirteklikbireyinednr.
Moleklden molekle deimeler, yeni maddesel varlklarn domas, hep bu yasadan geliir.
okluk leminde bir karbon ve azot moleklnn maceras, dnyamzda nice neeler, nice
dramatikgrnmlerdourur.

43
Gzmzdebyttmzelemler,aclaroukezokluun,yasasgereitekliednmesiyada
kalbolmas (yansmas) dr, oklukta kiiselleme ne kadar brizse, sonluluk o kadar tezdir.
Kiiselliksilikse,okluktasonlulukbirazdahauzar.
Meselmikroplar,hertriindemikropbireyleribirbirininayndr.Bitkilerdebyledir,Tohumdan
gelienbitki,birevvelkikuanayndr,Bylecemikropvebitkihayatndauzunbirmrvardr.
Atomekirdekleridebirbirininayndr.Buyzdenmrleriuzundur.
Hayvanlarda farkllk, kendi trleri iinde bile oktur. Mesel bir kedinin yavrusu da farkldr.
Bu yzden hayvanlarn da lmle okluktaki yeri biter. Atom, mikrop ve bitki deta nesiller
ierisindevarlnkorur.
okluklemindebuyasaoknemlidir.Farklamaarttkamrazalr.
Varlklar iinde insann okluk leminde ayr bir zellii vardr. nan birlii ile vahdetteki srrn
korur.
Kendi kiiselliinde ve varlk vehminde kalan, okluk yasalar iinde son (fen) bulur. Asl teklik,
snrszTanrtekliiveOnunebedliidir.Ondangayrhernesnesonludur.Tanr,tekliindekibu
srrbizeamakiin,
Yukarrneklerdeverdiimizzahiriteklikrneklerinihalketmitir.Tanryaaitbutekliksrrnayr
birblmdevereceiz.
3.ENFSVEFAK
Birkonuyu,yaratlanveyaratan,ruhvemnayanlamakiinenfsvefakbilmekarttr.
Enfs : Varln sinesinde, zndeki gerektir. Varln hem znde, hem zerresinde var olan bir
niteliktir.
fak:Varlnyzeyindekigrndr.Varlk,fakndanegsterirsegstersin,hernoktasnda
enfsndamgasntar.Yinemaddeselrneklerleenfsvefakinceleyeceiz.
Mesel bir ta parasnn enfs, onun atomlardr. fak, tan d manzarasdr. Dikkat edilirse
atomlar hem tan zndeki gerekte, hem de her noktasnda var olan; asl niteliidir.Atomun
enfsdekuvantbirimidir.Onuniindetarneindekikaidelergeerlidir.
Canllarn enfs, hcre nukleuslarndaki genetik ifrelerdir. Bu ifreler canlnn zndeki
gerektir. retici hcrelerde bu ifreler ayr bir sr tarsa da; her canlnn, derisi dahil, bu ifreler
her noktasnda vardr. Hcre nukleuslarnda mevcuttur. Canlnn fak ne olursa olsun, z ve
enfsoifrelerdegizlidir.
fak daha ok, okluk leminin yasalarna uyarak, farkl grnmlere brnmtr. Enfs teklik
lemininsrlarntar.

44
Bazanenfs,dfakdaokgizli,bazaniseenfs,faktaakaseyredilir.Radyumdakiradyoaktivite,
gldekikoku,blbldekisesgibi.
Bir varl tanmak iin, onun enfs ve fak Snrlarn ok iyi bilmemiz gerekir. fak, maddesel
meknkafesindetaklolduuhalde;enfsmaddetesibirsrdr.Maddeyeyansr.Fakatbiryerde
en kkmekndayertuttuuhalde,bir yerde o varltm koordinatlarndan sarmtr. Kuvant
10

cmgibiaklalmazbirkklkteolduuhalde,koskocamaddeselevrenondanibarettir.
Enfs, teklii; okluun her noktasnda temsil eden zdr. Enfs ve fak kavramlar madde tesi
lemlerdedahanetgrnr.58nciboyutlardankurululatiflemde,dncedekiekillerenfsten
fakazamantesibirsratleakarveoekilhemenvarolur.
Ruhun yasalarnn ve varlnn tbi olduu emr leminde murad ilhi bir enfstr. Allah diledi
miruhemrlemindenbedeneyansr.Kesretteinsanyaratlmolur.
4.RUHKAVRAMI
Ruh, emr lemindendir. Onu bu lemin yasa ve dnce tarz ile bilemeyiz. Ancak iyi bir rnekte
onayaklamsalayacaz.nsanTValcsnabenzeterekinceleyeceiz.
nsanbedeni:TValcs
nsangnl:Antentekilat
Beyin:Alcnnkomptersistemleri
nsannruhu:TVdalgalar
nsanntm:Ekrandakigrnt
lhiirade:Merkezstdyosu
Kiilikvecziirade:Ekrannayarlanmas.
Bazekranlarantenibozuk(kalbimhrl)olduundanizgilerdenbakabireygstermez.Ayar
dzgn,anteniynlenmikimselerinekranndabirbirindengzelsahnelerseyredilir.
Burada nemli olan ruhun yerine anlay ve yaklam salamaktr. TVde olduu gibi, ruh bir
ucundan (ilhi ynyle) merkez stdyoyu temsil eder (verici dalgalar). Fakat stdyo deildir.
nkdierucundanalcilebalantldr.Kuranemrindede;ruhemrlemindenkudretiilhiyi
temsiledenbir,yansmadr,birintikalidir.
TVdeki ekrann, oynayan grnty kendi sanmas ne kadar abesse, insann kendi vcuduna
bakpherynnbedendenibaretsanmasokadarabes

tir.

45
Birnemlisoru,hayvanvebitkilerinruhuolupolmad;varsa,insandanfarkdr.Hervarlkilhi
nizam iinde enfslerinden Tanr ceryanna muhtatr. Bu irtibat onlarn ruhudur, Yukardaki
misalle kyaslarsak bu ilgi bir elektrik ceryanna benzer. Bir ekran, bir ilhi yansma sz konusu
deildir.
nsan ruhu, emr leminden geen ilhi bir tecellidir. Sanat ilhinin kesretteki, fertteki
grntsdr.Diercanllarnruhu,motoruevirenbirceryanmesabesindeiken;insanruhuilhi
kudretinekranlarayansyanbirtitreimtecellisidir.
nsan kompleksinde (ruh beden gnl nefs birleik sisteminde) ruh, ilhi kudreti dirilik
eklindeyanstanvarlksrrdr.
lmlebirlikteruh,koordinatlarnbedendeneker.Emrleminedner(Tanrlamaz),mekndaki
geometrikilikisonaerer.Artkomeknszdr.
Ruhaynkoordinatlarayansynca,otomatikmanyenibirdirilikdoar.Bizimbunuyadrgamamz
cehlimizden(bilgisizliimizden)gelir.
Emr leminin zellii, ilhi iradenin temsili mahiyetindedir. Ruh koordinatlara yansd m,
molekllerzamantesibirhzlabedenikuruverir.AbestiramrJ;ruhrmbirkemieyanssa,o
kemiktekbanadirilikkazanr(Havvannhalkoluu).
Basitbirmaddernekverirsek:
Mekndabirgeometrikalanakoordinatlarndanmanyetikbiretkiyapsaknasldemirlerdemknats
hslolursa,mnadangelenruhetkisideaklalmazekildebedenselbirdirilikhsleder.
Ruh,mnalemininbiretkiselvarlolarakbedeneyansdnda:
a.Bedeninbiyolojikyapsnaenfsndenbirdirilikverir(moral,g).
b.Be duyudanvebitkisel sinir sistemindengelenetkilereanlamkazandrr. Hakiki gren,duyan
odur.
c.Beyninkomptersistemleriniveotomatizmasnyrtr.
d.Kompleksindieryanlarylabirlikteinsanaanlamverir,ekillendirir.
Butemelkavramlarnaltnda,ruhuikifarklblmaltndainceleyeceiz.
1.Ruhuninsandakikoordinatlar
2.Ruhunilhiyn
SonradaruhkavramnKurandiliilegereksenteziiindesunacaz.

46
RUHUNNSANDAKKOORDNATLARI
Bu blmde, yaayan insandaki ruh kavramn inceleyeceiz. nce ruhun varln bilimsel dille
kanlmaz biimde anlatacaz. Sonra lm tesini ayn izgiler iinde gzden geireceiz. Sonra
da insan beyni ve ruh blmnde ok tartlan konular akla kavuturmaya alacaz.
Nihayetaklnedir?Sorusunuruhasndandilegetireceiz.
1.RUHUNLMDELLLER
a) Rya : Ryann, insan beyninin bir fonksiyonu olduunu sananlar yazk ki hl ounluktadr.
Halbukirya:Maddetesileminenakdelillerindenbiridir.Rya,beyninbirfonksiyonudeil,
onayansyanruhsaletkininbirsonucudur.Yanibeyindebalamaz,ondagelimez.
Bilindii gibi uyku, sinir sisteminin istirahat halidir. Hayat merkezler hari, uykuda tm beyin
merkezlerifonksiyonunudurdurur.Buduraklamausradanbalayarakhzlayaylr:ncebilin,
dnce, idrak, hfza fonksiyonlar durur. Sonra duyu organlar ve hissi sinirler, motor sistemi
sner.Busraierisindeelbettekimuhakeme,zekvebilincetbiolanbufonksiyonlar;sigortalar
atmmakinagibitamamensusar.
Ryay beyne balayanlar, yukarda saydmz melekelerin tmn beyne balamaktadrlar.
Onlara gre zek, hfza, idrak ve dnce, beynin en karmak ve nihai fonksiyonlardr. Byle
olduunagre,uykuilebirliktetamamenyokolmalargerekmezmi?
lerdeki bahislerde inceleyeceimiz gibi, aslnda bu melekelerin tm, ruhsal etkilerin insan
bedenine ve beynine yansmasndan meydana gelmektedir. Bu durumda bilim mant u sonucu
kablebizimecbureder:
Yabumelekelerbeyneaittir;uykudakesinlikledururveryaolayolmaz.Yadabumelekeler(tm
fonksiyonlarn uykuda durduran) beyin dnda bir merkezden gelmektedir ki; fonksiyonlar
durmuolanbeyin,beyindndaetkisiniyrtmolabilsin.
Hepimiz farketmiizdir ki : Bu melekeler uykuya dalarken yava yava buular ve sonra
kaybolur. Sonra da uykunun en derin noktasnda beyin tam mnasyle devreden ktnda rya
hslolur.Hemdezeknn,idraknennetizgileriyle.
Peki maddesel ynl ryalar yok mudur? Kbuslar, hastala bal ryalar, gndzki olaylarn
etkilediiryalaryokmudur?
Elbette vardr. Bunlar ruhun beyinde hassaslam blgelere etkisinden domaktadr. Ryann
ruhsalbirolayoluununkanlmazdelilivardr:
1) ki gnlk bebeklerin glmesi : Eer rya beynin bir fonksiyonu, olsayd, bebekler nce
glmesini renir, sonra ryada glerlerdi. Halbuki bebekler daha iki gnlkken ryada gler.
Oysa25gndendahanceglmeyirenemezler.

47
2)Ryamzdahigitmediimizyerleregider,sonradanorayagittiimizderyamzhatrlarz.Olay
grmediimizahslargrmekasndandayledir.
3) Gelecekte karlaacamz bir olay nceden tm ayrntlar ile ryamzda grebiliriz. Bu kabil
rya o kadar oktur ki, hemen herkesin ya kendisi ya da yaknlarndan biri byle bir rya
grmtr.
Ansiklopedilere gemi nice ryalar (Abraham Lincolnun ryas) {Abraham Lincolnun,
ldrlmeden bir gece nce, olay ryasnda aynen grmesi ve kendisine ate edildii anda
ryamdaki adam buydu diye barmas, birok insan tarafndan grlen ve gelecee ait olan
ryalardan sadece bir tanesidir}, akl almaz bir ekilde uak kazalarn haber veren ryalar
saylmayacak kadar oktur.Ryalarda bazan iaretler verilmesi, bazan tersine kan ryalar, nefs
bahsindegreceimizgibi;ruhsaletkininnefslaboratuvarndasaptrlmasndandomaktadr.
Rya bahsini kapatrken herkesin ok merak ettii bir soruyu cevaplamak istiyorum : Ruhumuz
nerede,onunetolaraknaslseebiliriz?
Ryalarnza dikkat ederseniz, daima bir i spiker vardr. Sanki iimizde biri, ryamzda bize
ryaytakdimeder.Ryadagittiimizyerleri,ahslarbizedilsiz,lisansiztakdimedenbirivardr.
teoispikerruhuntakendisidir.
Ryalarda gzsz grme olay, ruhun en ak bir delili olduu gibi, normal zamanda bakarak
grdmzdedeaslgreninruholduununsimgesidir.
b) lham : Gerek sanat, gerek bilim alannda; duyu organlar,beyinve hfzakartlar dnda,n
birzekespirisivardrkibunailhamdenir.
Bildiimizin,hfzamznbittiiyerdeidnyamzdanbirggelirveaklmzasnrszfonksiyon
yaptrr.Bizeiirsunar,mziksunar.Hattabilimkapsaralar.
lham bazan mecalsizhastalarag ve ifaverir.Bu aklalmaz,hesaba girmez olay ruhun bedene
direktmdahalesidir.
lham olayn ok byk sanat olaylarnda, bilimsel keiflerde aramaya lzum yoktur. Herkesin
gnlk hayatnda pek ok ll ilhamlar vardr. imden geldi, byle yaptm dediimiz nice
teebbslerimiz,gzdenkaanilhamlardr.
lham, bazan nefs izgisinden saparak yansr. Ruhdan gelen g, nefs laboratuvarnda er
grnmlerebrnr,ihtiraslarvekavgalarayataklkeder.
lham, zellikle ruh varlnn ok ak belirtisidir. Mekn yoktur, zamana eilmez ve insan
kompleksbtnnderuhynetimininhrikabirtecellisidir.

48
lham inkr etmek, medeniyeti, sanat inkr etmek demektir. Mekn ve zaman izgisi zerinde,
beyin,duyuorganlarvetmsinirsistemifizyolojisidnda,birmnaolaydrilham.Tertemizbir
gnlnda,ilhisanatnruhkoordinatlarndanyansmasdr.
c) Telepati : Uzaktan ilgi kurmak anlamna kullanlan telepati, binlerce km teden iki ahsn
anlamasdr.
Telepati uzun yllar beyin dalgalarna balanmak istenmitir. Hele son yllarda uluslararas
casusluk tekiltlarnda telepatiden yararlanlmas ve de uzay aratrmalarnda en garantili
haberlemenin telepati olaca gr, konuyu, NASA ve VLADVOSTOK ssnn bilimsel
almalararasnasoktu.
Ancak, nemli olan telepatinin gerek yndr. Natilus olayndan sonra telepatiyi beyin dalgas
sanmaalkanlbilimdenkalktvetelepatibirruhsalolaykabledildi.
Natilus, bilindii gibi ilk atom denizaltsdr. Ilk denemeye kt gn byk bir telepati
almasnasahneoldu.
AlbayWilliamBowersinyasalsorumluluundanltelepdFrendsChep13.000milteiledeniz
altndanhaberleti.Herikitelepdraporlarnkasalardakilitleyip,birheyethuzurunda16gnlk
mesajlar karlatrld. Hayret verici biimde su altndan bir telepati, su stne verilmiti ve
mesajlardazerrehatayoktu.
d)Zihinokuma:Bilimdnyasndadilleredestanbirzihinokumaolayndazetlemekistiyorum:
kinci dnya savandan nce nl Polonyal Messing, zihin okuma uygulamas iin, Einsteini ve
Freudu bir arada olduu gn ziyaret eder. Freud denemeyi balatmak iin aklndan unu geirir:
Banyodanmakasalsam,Einsteininbyklarnkessem.Messing,nidenYazkolur,hemmakas
banyodadeildeyinceikibilimadamdahayretleriindekaldlar.
Ruh konusunda bilimsel gerekler saylamayacak kadar oktur Zaten hayatn, bilimin, sanat ve
edebiyatnkayna,ruhunbeyinkompterineverdiig,yanstthayalenerjisindedomutur.
imdi oklar iin inanlmas g sanlan lm tesini dile getireceim. Bir noktay hatrdan
karmamakgerekiyor.
lm tesi konusunda pek ok safsatalar vardr. Hem Douda hem Batda. Her zaman olduu
gibibizimizgimiztambirbilimsellikiindeyrtlecektir.
2.LMVETES
lmnengzeltanm,ruhasndanolandr.Kuran:AllahtandOnadndemriilelm;
ruhuninsankoordinatlarndanayrlmaseklindevecizbirekildetarifeder.

49
lm olayn bir teyp bandna da benzetebiliriz. Bilindii gibi teyp band ynlendirilmi demir
tozlarndan ibarettir ve elektromanyetik bir alan, niden kesilince
,
(elektrik cereyan kesilince);
manyetik koordinatlar demir zerrelerinden kalknca, bir demir ynndan baka bir ey kalmaz.
lmolayinsaniinbirsondeildir.Ondantesivardr.Nedenmi?
Geri,kababirbakla,lmdensonrabirhaberalnmazsanlr,fakatbakanvegrengziinok
haberlervardr.Bunlarnbirksmnzetliyorum:
a)lmiyilii:Pekokhastannlmeyaknandabirdeniyiletiigrlr.Buolayokadarsk
grlrki,olayazelbirisimverilmi,lmiyiliidenilmitir.
Hele ben bir kanser uzman olarak, bu lm iyiliini ok net olarak grmmdr. Dayanlmaz
arlarn penesinde kvranan ve tbb adan aciz kaldm bir ok hastann, son anlarn en ufak
szduymadankapattklarntesbitetmiimdir.
Akcierleri metastazla dolmu, nefes alma imkn kalmam nice hastalarmn oksijen altnda bile
nefes darlndan kvranrken, son anlarn akl almaz ekilde normal teneffsle kapattklarn ok
grmmdr. Bu mucizev lm iyilikleri, isim ve hasta yaknlarnn kaytlar ile dosyamda
mevcuttur.
Pekilmiyiliinedir?!Eerinsanmaddedenibaretolsaidi;lmyaklatkaartanfizyopatolojik
olaylar, zdrab, nefes darln arttrmal, insan lrken artan bir acnn penesinde son
bulmalyd.Halbukiolaylartamtersinidoruluyor.Yaniktgidenarksonandadzeliyor,sanki
mndan zel, ksa bir mutlu hayat veriyor. Bu olay, ruhun insan makinasndaki sonsuz gcn
gzlernneseriyor.
Gerekte lm, tpk doum gibi bir intikaldir. Bu srr bize bildirmek iin Allah lm iyiliini
yaatr. lm iyilii nasl douyor? nce sylediimiz gibi, ruh insan koordinatlarnda tm
hcreleri, etkisi altnda bir canllk srr iinde sarmtr. Hasta ve lm mukadder kiide bu
tasarrufbitmedennideniddetlenir(lmiyilii),sonraruhinsankoordinatlarnterkeder.
imdi lm anndaki bir hrika tesbiti hatrlatacam : lm annda, lm iyilii dnda, mesel
nefesdarlvearekmeyenlerdedebilindebirberraklamaolur.Hfza,tmuzakkartlarnbir
bir aar. Yeni bir dnyann eiinde, hayatn sanki bir panoramas sergilenir. Bilin, en sekin
szlerini verir son nefeslerde. Eer lm insann sonu olsayd, biten madde olayndan ibaret
olsayd tam tersi olacakt. Yok olmaya yaklaan beyin, fonksiyonunu yitirecek; bilin yava yava,
perdeleneperdelenelmgelecekti.Bu,gerekteruhunvarlnvelmnsondeil,birdeime
olduunu ispatlar. Daha nemlisi, lme yakn anda insann gereklere daha yakn olma
hikmetidir. lme yakn anda ounun yanlglardan dnd, hatta yaknlarna gelecee dair
gereklerdenszettiiokgrlmtr.
lmkonusundatpbiliminin zemediimesele,.lmnedenininbazan biyolojikkurallarlaters
dmesidir.Yanibazanmutlakalmmeydanagetirmesigerekenbiyolojikolaylar,birtrllm
meydana getiremiyor. Kanser metastazlarnda bu durum ok mhede edilir. Bazan da basit bir

50
biyolojik olay lm meydana getirir. Bu da, lm meydana getiren asl olayn, ruhun insan
koordinatlarnterketmesidemekolduunudorular.
Ar kazalarda da buna benzer olaylar mhede edilir. imdi bu yolda yaplan bir aratrmay
aklayacam.
b)lmdendnenler:lmdendnenlerinruhkonusundabazipularverdiinedair,belkide
abartmal ok rneklerivardr. Ancak 1980yliinde AmerikanParapsikoloji Dernei ilebirgrup
acilservisdoktorlarnnyaynladbilimselraporoldukaenteresandr.
Ar kazalar sonu koma ve ok durumunda tbb mdahale gren 20 kadar vakada {Prof, Dr,
Kenneth Ring, Prof. Schonmaker} ; lmden dnenlerin yarsndan ounun kendilerine yaplan
tbb mdahaleleri hatrladklar, hatta ameliyat srasndaki olaylar, bir ksmnn ayrntlar ile
naklettikleriizlenmitir.
Bu mhedenin hastalk komalarnda olmayp, kazalar srasndaki koma ve oklarda grlmesi
okilgintir.
Srasgelmiken,reankarnasyonolaynadeinmekistiyorum.Birruhunbedendenbedeneatlamas
anlamna gelen bu olayda byk bir yanlg vardr. Ruh mna leminden gelen mkemmel bir
unsurdur ve insan bedeni iinde tekaml sz konusu deildir. Reankarnasyona inananlarn
naklettii vakalar, ruhun insanlardaki koordinatlarda bir nevi ksa devre yapmasdr. Yani ruh,
bedensel kopyalar, hfza kartlarn birbirine intikal ettirebilir. Bir ruh mstakilen bir bedenden
dierinegemez.
okluk ve teklik blmlerinde grdmz gibi, ruhun ilhi yn teklii temsil eder. nsan
koordinatlarndaiseoklukgrnmvardr.Ruhzerindebukadarilmiyaklamdansonra,ona
izafeedilenuydurmalara,zihinlerdeyervermekabesolur.
Ruh arma olay da byle sapk inanlarn rndr. Ruh insan koordinatlarn terk ettikten
sonrahaylgibidolamaz.
Ancak,burada,mminlmezsrrnnbuyanlglardanayrmtlaasgerekir.Allahinananlarn
ruhuna bir zellik tanmtr. nsan koordinatlarn terk eden inanan kimsenin ruhu, bamsz bir
deiikfazageer.detaona,evreninsonsuzbuutlarndaintikalsrrverilmitir,
Bubirmnaseyridir.Bizimanladmzanlamdadolamhalideildir.
c)lmszlkvemaher:Birbirindenfarklfakatbirbiriyleiieikikonu,lmszlkvemaher.
lmszlk ilhi bir srdr. Kul, Allaha intisab orannda lmszlk kazanr. Buna kar okluk
vekiiliksonludur.

51
nsanda durum iki ayr ynden farkldr. Bir kere insan emr leminden ald sonsuzluk srrn
znde daima tar. nanszlar dahil her fert, ruh koordinatlarndan lmsz devreye
balanmtr.
kinci yn ise tekrar dirilecei, hesap verilecei yndr. nsann mna varl ruh, gnl, nefs
gibiunsurlarnbukitabniindeilmbirincelemeilesunmubulunuyoruz.
nsann maherde tekrar dirilme zorunluluunun hikmetleri pek oktur. En nemli olan, nefsin
arnmasveimanetmesiiinmaherinvarl,ondankorkmaduygusudur.
Asrl makbul olan, Allah sevgisiyle gelimi olmakla birlikte; korku ile annmayr da Allah makbul
saymtr.
Maherin varlnn bir hikmeti de : Ruhun gereine yeniden dnecek ve hay hikmetini
sergileyecekmnayanlamaktr.
Ayrca insann bedensel varlnn bir minik ifre olduunu, bu ifrenin saniyede, belli artlarda
vcudumuzumeydanagetireceinimaherbizeretecektir.
Ruh hakknda, az ok kavram sahibi olduumuza gre; maherin bir srrna daha yaklaabiliriz.
Bedenmaddedir.Fakat,Allahbedenimizetmcanllarndndabirzellikverdi.Emrleminden,
birbahissonragreceimiz,haysrrtayanruhumuzuyaratt.Bylecebedenilhidiriliinsrrna
erdi. Akln kavramakta zorluk ektii nokta buradadr. nsan bedeni, tm maddesel varlklarn
dndalmszdr.Maherbusrrhatrlatr.
nsan bedenindeki lmszlk, beden bahsinde ksmen aklanmt. Bedendeki lmszlk ruh
koordinatlarmznaktardhaysrrndangelir.
Kurandaruh,emrlemindendirbeyantmbu.gerekleriaklamayayeter.
Dirilme iin hi bir formle ihtiya olmamasna ramen, idrakleri kolaylatrmak iin yle de
diyebiliriz: Dnyada gelmi geecek tm insanlarn bedenlerine has hcre ifreleri bir bardaa
sacak kadar miniktir. Ve maherde bu bir bardak dolusu ifre topraa atlmcasna ondan
hepimiz fkracaz. O toprak bitki tohumlarndan nice ifreleri ihya etmedi mi? Bir zaman fark
mr.biziartyor?(YsinSresisonblm).
3.BEYNVERUH
Beyinvebitkiselsinirsistemininmaddeselynlerinibedenbahsindeakladm.Beyinruhlaikieit
ilgiyrtr.Birincisiruhuniradiemirlerinielektrikselvekimyasalyolladokularahareketeklinde
yanstr.
Duyuorganlarndangelenetkilervebitkiselsinirsistemikatklarise,ruhunemrlemindengelen
zelliinedeniileidrakedilir.Etkilerdenanlamlarkar.

52
Bitkisel sinir sistemi, ruh ceryannn maddesel bedene giri istasyonlardr. Onun iin duygusallk
yn ar basar. Bitkisel sinir sisteminin bir zellii daha vardr. Bitkisel sinir sistemlerinin ou
merkezleriyakalpteyadaonunyaknyerlerindedir.Bunedenlekalptendoanetkileryinebitkisel
sinir sisteminden bize yansr. Bylece kalp ve ruh, bitkisel sinir sisteminin istasyonlarndan bize
yansrvekiiliimizedamgasnvurur.Medyumlarvetelepatiuzmanlarnnbitkiselsistemlerinde
ikarduyarlkvardr.
Bitkisel sinir sistemi ile ruhun duygu ilgileri, sanldnn tersine kalpten geer. Yani kompleksin
elektrikselvekimyasalynetimininmerkezbitkiselsinirsistemi,heryanilemaddetenvemnen
kalbe baldr. Bu yzden tm ni etkiler, heyecan, korku, sevgi gibi birbirinden apayr duygular
hep kalp blgesindebirscaklkvearpnthissi ilebitkisel sinir sistemineaktarlr.Sonraolaybir
yandanruhayansr,biryandanbedenemaddbiimdeyaylr.
zellikle gz ya refleksi kalp blgesinden geliir. Beyindeki merkezler, ruh iin piyano tular
gibidir.Hemiraduygulama,hemgrmeolayndabeyninhrikakompterlerikullanlr.
Mesel,beyinmerkezlerinebireklinfotoraflargelenekadarbirtakmfizikartlardangeer.
Fakatolay,anlam,muhakemevedeerlendirilmeasndantamamenruhaaitbirsanattr.Ruh,bir
eklinizgilerindenaklar,ilhiduygularyaratr.
Beyinle ruh arasndaki bu azlama ylesine ahenklidir ki, birindeki huzursuzluk dierine,
birindekiferahyinetekineintikaleder.
Beynin, tm bilincimizi, idrakimizi temsil ettiini sananlar iin baz biyolojik aklamalar
getireceim:
a)nsanbeynindebirtakmmerkezlervardr.Bunlarnbirksmkesin,birksmtahminidir.Ancak
bumerkezleryapc,yaratcdeil,ruhunpiyanotulardr.
b) Hastalklar nedeni ile beyinlerinin byk ksm kartlm kimselerde hayata uyum devam
etmi,basitsinirselaksamalardndakiilikteciddibirfarkhslolmamtr.
c)Beyiniltihabgeirenlerde,sakatolarakbiroksinirselarzakaldhalde(titreme,felv5)kiilik
vezekdabireksilmegrlmemitir.
d) Beynin tmnn ar bir iltihab olan, paralizi generalde (sy 4) dahi zek, kiilik aynen
kalmakta,lmebirkagnkalabilinbozulmaktadr.Nitekimruhuinkredenbirokfilozofbu
hastalktan lm, fakat sapk fikirlerini kendi mantk erevesinde lme kadar savunmutur
(Nie,Dantevs).
Eer insann zek, idrak, his, sanat kabiliyetleri beyindeki hcrelerden ibaret olsa idi, bu kabil
hastalklarn daha balngcnda tm melekeler duracak. Bir ok sahte bilim adam slma amur
atmafrsatbulamayacakt.

53
e) Kazalarda da durum ayndr. Hfzann tm ile kaybolduu beyin sarsntlarnda, yitirilmi
tmbellekkartlarnaramen,zekvekarakterdeimemektedir,insannbeyindenibaretolduunu
hl iddia edenler, btn gereklere yz evirmilerdir. nsan madde olarak grme elikisinden
kurtulamayanlar, aslnda; okluk leminin en uzak faknda kaldklarndan, isyanlar ve inkrlar
ellerinde deildir. Kasrgaya kaplm aa paras gibi fak ve okluk yasalarnn akm
iindedirler.Gerektenuzaklaradoruuardururlar.
nsan, enfsnden uzaklatka; okluk lemine taklp kaldka, evrenin kesin yasalar iinde
ufalpyokolur.
Yine beyin tesindeki ruhun varlnn bir tecellisi de hrika ocuklar ve dehlardr. Bunlarn
beyninde normalbeyindenbirfarkyoktur. Helehrikaocukmeselesibsbtn maddecileri ifls
ettirir.Beyinselfonksiyonlarfersahfersahatlayarakbizihayranbrakankabiliyeti,hcreyegiren4
moleklebalamainadnaklalrm?
Ruhunbirgereidesanattr.Nehcreyesar,nedekafatasnnbirkesine.Nebirbeste,nede
biriirhcredeimalolmaz.
4.AKILVEKELM
Akln,evrenbilincinininsandayansmasolduunadeinmitik.Kelm,aleldekonumadnda,
etkilibirbeyankabiliyetidirvederuhunenakzelliklerindenbiridir.Aklvekelmnsahibieer
insaflise,syleyeninkendiolmadn,kendiiindebirispikertadnhemenanlar.
Ruhun, bizce ou mehul zellikleri arasnda kelm ve telkin gc, bilinen yanlarnn banda
gelir. Kelm, ilhi bir kudrettir. Veciz bir ekilde gerein ifadesidir. Ufuktaki yerini Kuranda
bulur ve ayrca Efendimizin en byk mucizesi kelmndaki ycelik ve hitabndaki sanattr.
Kelmn fertlere ve topluma ne kadar etkin olduunu biliriz. Bu etki de kelmdaki ilhi ruhsal
esrardangelir.
Telkin konusunda bir aklama zorunluluu vardr. Her ruh byk bir etki kabiliyetine haizdir.
Konuarak ameliyat yapanlardan, enjeksiyonsuz psikoanalizlere kadar ruhun bu gcnden tp
bilimindeyararlanyoruz.nceleriincelediimiztelepatidebyleruhsalgcnbirdeiikbiimde
yansmasndandomaktadr.
Telepati, telkin (hipnoz) gc ve kelm yetenei, ruhun insan koordinatlarndaki en elle tutulur
ynleridir.Birkimsekendiniarndrdkabuynleriakcaarlkkazanr.dealindesofdediimiz
sekinkiilerinruhuortayakar.Bunlardatelkin,tasarrufeklindegrlr.stediklerikiileriher
yandanetkilemealtnaalabilirler.Bylecekelmdamnailmininalfabesiolansohbetednr.
Mnailmindebuyndenkelmnnemifevkaldebyktr.Ruhsalkoordinatlardangelenyorum
vebeyanlar,mneviilimlerinkapsnaar.
Buceryanniinebirderuhsaltasarrufkarnca,irad(uyandrma,yceltme,erdirme)doar.

54
Akl,kelmvetelkindentedeayrbirkavramdr.Tmcanllardavarolanevrenbilinci,insandada
perde perde sakldr. Ancak, igdye benzer bu doal davranlar akl deildir. Hayvanlarda ve
insann hayvansal ynnde var olan bazan akla benzer davran reflekslerinin aklla bir ilgisi
yoktur.
Evren bilincinin akl kanad, ruh koordinatlarnda bize yansr. Muhakeme (doruyu yarglayp
bulma),idrak(doruyukavrama),tasavvur(gereitasarlama),uur(bilin)halkalarndankurulu
birsistemdir.Veakl,igdilebunlarnbenzeridavranlardanokuzaktr.Bugnbazzoologve
biyologlarn, igd davranlarnn bir ksmn zek kabl etmeleri yanltr. Maymunun
aklabanlnaklsaymakmmkndeildir.
Hayvanlarnbirokdavranlar;yuvabulma,binlercekm.uzaagsrasndayollarnarmama
gibi halleri igddr. Bunun deiik ekilleri, marifetli kpeklerin hareketleri mucize deildir.
Arlarn nice marifetleri vardr ki, gnlk hayatmza giren hayvanlarn zekice davranlarn hie
sayar.
Tekrar zetlersek : Kelm ve telkin etkisi tamamen ruhtandr. Akl ise evren bilincinden ruh
koordinatlarna bir yansmadr. Bu nedenle akl ok gl bir aratr. Fakat kelm ve telkin gibi
berrakdeildir.
Akl,nefsinkontrolnegemesihalindeerrehizmeteder.
RUHUNLHYN
Emr lemi Allahn sonsuz bir dirilik fazdr. Allahn lemden ilgi kurduu kesretleri, her ey,
enfsndenilhibirgcekavuur.Aynzamandaemrlemiilhitasarrufunkesinbirfazdr.
Ruhunilhiyn,yaniemrlemindengeliindeennemlizelliiHAYsrrdr.
1.SONSUZLUKVEDRLK
lhikudret,tandmzhertrlraksn,komann,kprdamannvetitremenintesindebirhay
srrnasahiptir.Busr,tmcanlvecanszvarlklarnenfsndenovarlayansr.Builhidirilik,
kalp atndan, uan kelebein kanat rpntsna kadar her harekette vardr. Yine armamamz
iintekrarlayalm.BuhareketlerAllahnczdeil,sfattecelllerininyansmasdr.
Ruhda ise durum deiiktir. Ruhun emr leminden halk olmas nedeni ile onda; sonsuzluk,
lmszlk,dirilik,birliktedoar.
nsan koordinatlarna beden izgisi zerinde intikal ettiinden, insanda tm hayat canlln
yaratr. Tekrar emr lemine dnnce ayn dirilik ve ebedlik onun deimez mal olarak kalr.
Muradilhifrsatverdiindehemmekndayaar,hemmekntesindekidiriliidevameder.
Hay srr ebed diriliin simgesidir. Ruhun emr lemi ile balantl ilhi yn ite bu dirilii
simgeler.

55
Bu dirilik, bedende can dediimiz bir noktadr. Hasta olmayan, sapk ve arpk yn olmayan bir
ruhsalcanllktr.
Ruhunda (ycelme ve nefs terbiyesi) bu ilhi dirilik srrn sezenler, kelm telkin tasarruf gibi
ruhsalyeteneklerisonsuzbirdirilikiindedevamettirirler.
Tasavvufbiliminde;byle,ruhunilhiynndendirilikalanlaraRicldenir.Bunlardierinsanlar
artpyceltmegcnbuilhihaysrrmdanalrlar.
Nefsindzeyinde,koordinatlardangelenruhskrkalr.Dirilikvesonsuzluu,kskbirfenergibi
solgungrlr.
CenabHakknmurad,nefsemeydanverdiinden,ruhlanefsarasndakibuglgelenmemeydana
gelebilmektedir. Ruhun i4hi ynnden gelen dirilik, koordinatlarmzdan bize yansr ve can
meydana gelir. te nefs bu can kendi sanr ve maddesel olduuna inanr. Halbuki ruhla can
arasndakiamaznisbetortadadr.
Ruhun sonsuzluu, dn olmayan bir can srr tadndan, felh ve huzuru kadar, zdraplar
daebeddir.
nsannruhkoordinatlarndangelenbucansrrnsezmesi,kendiebedliini,ruhunsonsuzsrrn
idraketmesiarttr.Bu,kulunhamdsrriledevameder.Herhamddeyenibirdirilikceryangeer.
Bunundndakendiihtiraslarnaisyanarayanlarhsrandadr.
2.RUHUNTEKLKYN
Btnvarlklardageerliolanteklikoklukyasalarruhtabambakabirgrnmebrnr.Emr
leminde murad ilhi tektir. Zaman tesi bir hzla koordinatlarmzdan enfsmze yansr ve
nefsinbinbiryzeyiarasndanbizecanverir.Biranlamdakiilikkazanr.
tebucan,kesrettekiilerincanolur;gerekte,cantmhasletleriiletekliksrrnasahiptir.Ancak
nefsinsonsuzyzeyleriarasndasenbendoarz.BundanneAllahntekliksrrnaglgederne
dearnmayanlarocandan,diriliktenuzakkalabilir.
Arnp ycelenler bu teklik srrna ylesine yansr ki; karsndakilerin aclarn, mutluluklarn
kendilerinde duyarlar. Dier insanlarn ruh koordinatlarnda nefs yzleri arasndaki tm
bunalmlarn,kendikoordinatlarnda,ruhlarndahissederler.
Kelm srr, telkin ve tasarruf mahiyet itibariyle hep bu teklik srrndan mecal bulur. nsanlar
arasndabutekliksrrylesinegeliirki,itimaisentezveardndanAllahatoplucayaknlkdoar.
Birferttekliksrrnkendikoordinatlarndasezmeyebaladm;dirilikvesonsuzluuevreninher
yerinde,heryzndeseyreder.

56
nemli olan, kendini Allah sanma gafletine dmeden ruhun ilhi ynn anlamak ve
hissetmektir.Hz.Mevlnainsanneye,ruhunilhiynnneyzenebenzetir.ite,bizimkamtan
gelenneyoluumuzveonuseslendirenruhuntekliksrr.Ryamzdabamszvetekolanruhsal
gcoukezsezeriz.Ryamzdakikorkusuzlukvealmasgcamak,busrdangelir.
nsan koordinatlarnda doan ferdiyet (sen, ben) okluunun nasl tevil edilebilecei meselesini
ylecevaplayabiliriz:
Ferdiyet (sen, ben), kompleksimizin 4l sentezinin ortaya koyduu bir biimdir. Nefs
yzeylerindeortayakanacaipekiller,ruhuntekliineglgedrmez.Ruha,koordinatlardabir
isminkaydyaplmtr.Fakat,Allahdanemrlemine,oradankoordinatlarayansyancanceryan,
ekrandagstereceiresminsrrntar.BunugrengsterenveseyredeninsrriseAllahvekul
hikmetinioluturur.
3.ALLAHVEKUL
Ruhbahsininennemlinoktas,ruhunil8hiynnetaklp,kulAllahizgisiniiyitanmaktr.
Emr leminden, ruh koordinatlarmdan can, bize hamd etmemiz iin verilmitir. Hamdin ebed
kalmas,muradilhiolduundan,insandakiruh,dolaysiyleinsanebeddir.
Cangcnnmeneinitanmamak,ogcmaddevekendisisanmakebedhsrandr.
Allah:Yaratangerekdiriliksahibidir.
Kul : Yaratlan, kaderi izilen ve muhta olandr. Can ceryan kesildi mi, koordinatlarndan ruh
ekildimibiter.
Enfsmzdekigereihissetmekveonaimanlahamdetmekkulluksrrdr.
Hamd:Allahngcnbilerek,verdiinmetlerisezerekyaplankrveniyazdr.
Allahsizesizdenyaknmemriileenfsmzdekiruhunhaysrrnzellikleamaktadr.Kulun,
Rabbiniuzaklardavarsaymasbirneviinkrdr.Matlubolan(istenilen)enfsmzdekihaysrrn
idraktr.Ftihablmndegreceimizgibi,buinanancakFtihaformlilesalanr.
Bu gerek dnda, kul Allah izgisini nefs yzeyleri daima saptracandan, kulluk tahakkuk
etmez.irk(ekoma),yanikendivarlnapaykarmadoar.
Kfr (inkr), geree perde ekme anlamna gelir ki; nefsin sonsuz yzeylerinde dolaan ruhun
haysrrn,nefsinkuruntuperdesiilegrmezliktengelmesidir.
Kulun nefs yzeyleri arnmsa; Allahn hay tecellsi eksiksiz kulda yansr. Bu ilhi bir seyrdir.
(Arnmnefsbahsinebak).Emrlemindendoantecelller,vellerinmnasrreklindeyansr.

57
Bu durumda da, kulluk srr kesinlikle vardr. nce bir yokluk izgisinin izi gibi. nk hamdin
zevki bu snrda tahakkuk eder. Efendimiz isimlerinin arasnda daima Resl ve kul olan
kelimelerinibunedenlekullanrd.
Ohaldemuhtalk,FtihadakulluklaberaberzikredilenNestainsrr,buhayceryannndevamna
niyazdrvekulluktaarttr.Kul,Benfiiliminyaratcsym,canbendendirdedimiaannaas
birfazadmolur(esfelesafiln).
Kul, arnm nefs izgisinin yokluk izinde hamd niyaz ile birlikte, kulluk ve istiane (muhtalk)
fazntutturuncaahsenitakvim(yaratlanlarnengzeli)olur.
Allah, hamdin gzelliinde ve bilincinde olan insan sevmi ve ona kendi emr leminin srrndan
hayceryanvermitir.
Sevilsin,sevsin,zikretsinvezikredilsindiye.
4.EMRVEMRSIRRI
Kurann en g anlalan yetlerinden biri, ruh iin emr lemindendir hkmdr. Ayrca
Efendimiz,yetinakolduunu,salklolmayanyorumlardankanlmasnemretti.
Emr lemi, Allahn sfatlarnn, teklik yansmas ile direkt ilgi gsteren lemdir. Bu lemde ilhi
arzularotomatikolulardanemirlerdir.Emirlemirarasndaintikalfazyoktur.
BunedenleRuhunlhiYndiyeayrbirblmaarak,yanlyorumlarkaldrmakistedik.
Ruh, emir leminin byk gerei olarak, insann koordinatlarna yansynca; bilincin, inancn,
kudretin srlar insana yansm olur. Bu ilhi sr, kompleksin tm deil, ruhun zelliidir. Ve
phesiz, o isteyince insan irade ve yaants ile bu devreye balanr. lerdeki bahislerde
greceimiznefsvegnl,bubalantnnsrrnda,insanagereindesonsuzkudret,gereindeacz
getirir.
nemli olan murad ilhinin herhangi bir insann ruh
;
koordinatlarndan yansmasdr.
Yeryzndekullarnmesultutulduuniceolaylarbusrdangeliir.
Bu blmde elbetteki kaderin ve mesuliyetin tartmasn yapmyoruz. nsan btn, tm ile
sentezyaplncabukonuyayaklamsalayacaz.
nemli olan : lhi emr srrnn, bizzat mirin hviyetini tamasdr. Bu nedenle, ruh insan
koordinatlarndaki hali ile bile dier madde ve madde tesi varlklarla kyaslanamaz. O, belli
zelliklerindeil,ilhiesrarnhususiyetinitar.
Yine bu nedenle bir mekna tecelli ynelmesi halinde, murad ilhi bir bedene yansrsa, o beden
hemenoluuverir(kyametgndirilme).

58
Ruhun gereine yaklamdaki glk, bu emir lemi srrndan gelir. Allah bu yce srr nefsle
perdelemi,gnlleekranayanstmtr.teinsanvesecdesrrburadandoar(demesecdeedin
emri).
Ruhuninsankoordinatlarndakisrrbirvahdaniyetsrrdr.Buradakiincelik,intikallerveevrenin
katlarndakiolularlabilinebilir.
Ahadiyyet,Allahnzatzelliidir,yanikendizvarldr.
Vahdaniyet,onunevrendetekgvegerektanmnnifadesidirvesfatlarntecellhikmetidir.
Ruhun emir leminden olu zellii, onun dier varlklardan farkn beyan etmektedir. 0
koordinatlarmza yansdnda, gnl ekrann ona aarak, nefs perdesini kaldrrsak; gerek kul
olmuoluruz.Allahkendigzelliinikalplerdeseyretmiolur.
nsann dier varlklardan fark, ycelii hep bu srrn gereindedir. Yoksa her eyden habersiz
dolaarak, koordinatlardan gelen ceryan kendi sanp; ben benim, diyen gln bir evhamdan
ibaretolur.
Ruh hakknda Kurandan evvel sylenenler, onu tantmadan ziyade onu anlalmaz hale
getirmitir.
Hz.sanndouu,aslndaruhhakkndabiripucuvermitir.Kuran,ruhungereiniHz.demve
Hz.sagereindenbalayarakamtr.
KURNVERUHKAVRAMI
Ruh hakknda gerek ve net tarif veren tek kaynak Kurndr. Dier ilhi kitaplar ruhun varln
emretmi,fakattanmlargetirmemitir.Buyzdenbukitaplarntefsirlerindeyanlglarolmutur.
Kurn, ruhun tarifini net olarak yapm, fakat tevit ve tartmalar yasaklamtr. Baz slm
bilginleri, bu yasaklamadan ekinerek Kurnn ruh konusundaki ak hkmlerini bildirmekten
bilekanmlardr.
Kur
,
nnruhkonusundakiemirlerinidrtguruptatoplamakmmkndr.
1lenleriin:Allahtand.Onadndyeti.
2Ruhuntarifi:Ruhemrlemindendiryeti.
3deminyaratlvemeleklerinsecdeetmesiemirleri(eitliyetler).
4Ftiha:Verilibiimivehernoktasndaruhuaklayanbiremriilhi.
Bu yetleri anlamak iin lemler sistematiini, tek vcud kavramn, kadm ve hdis yaratl
srlarnveFtihayimknoranndainceleyeceiz.

59
1.LEMLERSSTEMAT
Kurn,hadsvebykslmvellerininaklamalarkinatnbiroklemlerdenkuruluolduunu
bildirmektedir. Kitabmzn muhtelif yerlerinde ilm olarak madde leminin dnda lemler
olduunuaklamayaaltk.
Bilindiigibimaddesellem;zamanart3buutlumekndankuruludur.Maddeselevreninstatikve
dinamik fazlarnn arasnda kmaza giren tartmalar, bilim adamlarnn dier evrenleri
tanmamalarndankaynaklanmaktadr.
imdilemlersistematiinitanmlamayaalacaz.
Btnlemlerbirkitabnsayfalarnabenzer.Dnyamzvemaddeselevrensayfalardanbiridir.
Bukitabnbazsayfalarise:
1)lemiCebert:Nizamlarvekaderlerinaktzamantesilem.
2)lemiMelekt:Meleklerinvarolduuzamanvemekntesiboyutlarlemi.
3)lemiLhud:Yaratlifreveesrarnnvarolduuilhibirlem.
4)lemiEmr:RuhlarnyaratldveAllahnmuradnntecelllemi.
5)lemiLtifi:Elesttesergilenenezelin,taze,ypranmayan,daimvarolanlemi.
6)lemiuhud:SonsuzboyutlardaAllahsanatnnsergilendiisonsuzyzeylerlemi.
7)lemiErvah:eitliruhlarnzamanvemekntesindevarlklarnsrdrdklerilem.
8)lemiLecfn:Enfslerdevarolan,maddeleminideiindenzargibisaranderinlerdekilem,
zellikleinsanayansr.
9) lemi Gayb : Allahn gizliliklerinin esrarn tar. Bilinen ve bilinmeyen her eyin var olduu
lem.
Bu lemler kinat kitabndan bir ka sayfadr. Her biri mna yasalar ve nizamlar iinde ilhi
sanatntemsilcisidir.
Mesel,CennetCehennemlhudlemindedir.Maddeselleminyasalartesindedir.
nemli bir mesele de, bu lemlerin herhangi birine madd varlklarn yansyp yansyamayaca
meselesidir.Maddegrnmleribulemlerinniteliidolaysylaoradadazamantesibirbiimde
varolabilir.

60
nsan, bu lemlerin her sayfasnda ve sonsuz yzeylerde seyir edebilecek, var olabilecek nitelikte
yaratlmtr(Kurn:SreiTn).
te ruh, beden tesi hayatnda bu evren sayfalar iinde dolamdadr. Ancak bu sr ona kalbin
imansrrndanyansr.
dememeleklerinsecdesrrdabuhikmetinbirsonucudur.Yalnzmaddesellemeinanarakona
taklpkalaninkrc,zcevherineihanetedenbirzavalldr.
2.KADMVEHDS
lemler sistematiinden de anlayacamz vechile, bir ksm varlklar zaman tesi lemlerin
kurallaniindeyaratld.Bunlarakadmdenir.
Bir ksm varlklar ise, belli kaderlerinde, tm hayatlar boyunca veya hayatlarnn bir faznda
zaman dzlemine dtler ve belli bir mre sahip oldular. Bu, cmid lemin tabii bir sonucudur.
Bunlarahdisdenir.
Baz varlklar mekna sahip deil, fakat zamana uyum zorundadr. eytan gibi. Ruh kadim bir
varlktr.Yaratldndazamanyoktu.
Allah zatndan zatna tecell etti. Ve zaman tesinde Ruhu Muhammedyi yaratt. Sonra emr
leminde ruhlarmz yaratt. Diledi ve oldu. Vahdetin kesrete yansmas, ruhun birey
koordinatlarna intikaline neden oldu. Varlk zannndan, sonsuz yzeylerde nefs dodu. Bylece
Allahnefsidekadimfazdayaratt.
demin bedenini murad etti ve ruh koordinatlarn nefsle birlikte ona tevcih etti. Uzakta nokta
noktaklargibiinsanlarbelirdi.
demin nefs yanlgs ile birlikte, insanlar hdis leme, dnyaya intikal ettirildi. Ve geliimiz,
bildiimizartlariindebiyolojikgeilerlekaderlendirildi.
Meleklerdekadmdir.Ancakkadmdemek,olmubitmieskimidemekdeildir.Kadm,yaratl
zaman tesi demektir ve ilhi tecell her an ayr eende (yarat faznda) melekleri yaratr durur
(MuhyiddnArabi).
LevhiMahfuzdakadmbirvkadr.Bilindiigibi,kaderinkompterbandanlamnagelenLevhi
Mahfuz; yazlm bitmi eski bir defter deildir, Muhyiddn Arabi Hazretleri onun da daim hay
olduunu,yenilenerekyaadnbeyaneder.
YaratlantmvarlklarAllahsfatlarnnbizcemehulbiryansmasanatndandoar.Yaratlanher
ey,heran,heryndenOnamuhtatr.HibiriAllahnczdeildir.

61
Yaratanla, yaratlan arasnda bu esrarengiz ba pek ounu artm, Allah ile kul arasndaki
izgiyi semede yanltmtr. Bu nedenle Kurnn bu konudaki ok nemli bir gereine
deineceiz:
3.TEKVCUDKAVRAMI
Evrendeki tm irade ve g Allahndr. Ancak O tecezz kabul etmez (paralara ayrlmaz) ve hi
birvarlkOnunczolamaz.
De ki, Allah tektir. Her ey Ona muhtatr (her eyin varl Onun esmada tecellisi ile
kaimdir)...Domamvedourmamtr.HibireyOnunzddvebenzeriolamaz.,)
Allah,kendini,byletarifediyor.Kendinibuilhiemrehervarlkteslimetmitir.Fakatruhunemr
leminden,oluu,insanolunda,ncekendiniAllahnparasolarakvehmettirmi,sonradainsan,
kendini Allah gcn tayan temsilci sanmtr. Bu yanlg nefs dediimiz; sonsuz yzeylerdeki
ilhiyansmannetkisindendoanbirtepkidir.
AllahAdemesecdeedinizemrinivermitir.Bu,ondakiemrlemindengelenruhbirtecellyeve
kalpdediimizsonsuzyzeylerealanpencereyeiarettir.Nitekim,eytann,tersmantketkisiile
deme nfuzu sonucu nefs, benim dedii anda, insann yanlgs dnyaya ini emri ile
noktalanmtr.
Allahn bilinmezlii, sonsuzluu, eskimezlii, benzeri olmayan gzellii ve gc : Tecellnin her
noktasnda ayn kabul edilemez. Tecellden ilhi murad ne ise a noktaya istedii yansmay verir.
Bylecekesrette(oklukta)meydanagelenvarlklarntm,kudretiilhidenyansyan.Onunayn
yadaczolmayantecelllerdir.
Ruhun insandaki koordinatlarnda, ilhi irade tecell edince tm kullardan farkt bir durum hsl
olmaktadr. Ancak, Allahn bir kulda ruh koordinatlarndan tecellsi annda o insanda tam
mahviyetin domas, nefsin arnp gerek yoklukta tecell etmesi sz konusudur. O anda ferdin
ferdyetiyoktur.Buenelhaksrrdr.Buradabilebirnaziknoktavardr.Tecell,zamantesibir
fazdr ve o fazda Allah yine evrenin her noktasnda vardr. Tecelliye urayan insann mekn
noktas ise evrenin her yerinde deildir. Enel hak diyen Allahtr. Mevln der ki : Eer Hallac
Mansurzrdilesekfirolurdu.Ziraozamanenelhakszndeitirakszkonusuolurdu.
Sonsuz yzeylerde tecellinin mira srr istisnadr. O anda Efendimiz evrenin her noktasnda ilhi
tecellyeuramtr(SreiNecm).
Allah kendi gzelliini seyretmek iin, insan bilmecesini yaratt. Sonra bu intikaller, yansmalar
ylearttkiinsan.BirksmkendiniNemrutgibiilhsand.
Douda ve Batda bir oklar, kesretteki eyay Allahn paralar sand. Bir oklar, ok deerli
dinleri,tekvcudsrriindekmazasokupbabalaroullararad.

62
Kurn, sonsuz evrenler sistemi iinde Allahn tecellsini, yansma ve intikallerini Allahn asl z
varlndanayrarakbizeretti.
Emr lemindeki ruh, insan koordinatlarndaki bireysel esrar retti ve Allah, telerin tesi, onun
da tesindeki srrn byk bir sanat mahareti ile gizledi. Ve ona ayna olana kadar perde ve
yzeylerardnagizlendi.
4.FTHARUHVESPKER
Gerek insann tm asndan, gerekse ruh asndan tek anahtar Ftihadr (Ftiha Kurnn hem
z,hemnszdr).
Ftiharuhuyalnztanmlamaklakalmaz,bizehissettirir.
Kurn,Allahtankulabirhitaptr.Ftihadaaynkuralatbidir.Ancakmtekellimi(konuan)ok
ilgintir.lkyetinde;uzaklardanbirispikerkonuuyorgibiifadevardr.
yet1:HamdAllahn,Rabbillemin.
yet2:Rahman,Rahm.
yet3:Dingnnnmaliki.
FtihayaKurnnenfsgzilebakabiliriz.Bunedenle,bylebuulubircamardndanispiker
tarzndahitababalamas,bellibirhikmetiyanstr.
Buhikmet,yetlerinbizeruhkoordinatlarndandirektverilmesiniretmekamacngder.
Bizim koordinatlarmz, ilhi yasay evrenin sonsuz yzeyinden alp bize iletmektedir. Daha
dorusubiz,Ftihaokuyuncabukoordinatlarabalanr,Allahdanemirleriidnyamzaaktarrz.
Ve ardndan 4. 5. yetlerde ise konuan, yani mtekellin tm deiir ve sanki kuldan Allaha bir
niyaz grnm balar. Halbuki yetlerde kul Allaha hitap edemez. yle olsa De ki diye bir
balkgireraraya.
Ayet4:Yalnzsanakllkederiz.Yalnzsendenistiane(yardm)dileriz,
yet5:Bizidoruyolahidayeteyle.
Grldgibiniyazageiliigsterenbirekyoktur.Pekikonuannefazagemitir?
BuyetlerbizimAllahanedenliniyazdabulunmamzgerektiinibildirir.Bylebilinlibircevap,
ancakruhungnlekranndatemsilemmkndr.BuiseEfendimizehasbirkabiliyettir.
Bu nedenle Efendimizin bizler adna niyaz, ruhun emr leminden algs Ftihamzda bize 4, 5nci
yetlereklindeverilir.

63
Ftihann gnde 40 kez tekrar; bize, ruhumuzla emr lemi arasnda irtibat kurmay renmemiz
iinverilmitir(40rekatnamazdagnde40kezFtihaokunmuolur).
HerFtihaokunuta,ruhemrlemindenbirceryanalrvekendiasliyurdununzevkinialr.nsan,
fark etsin etmesin, onun ruhu bylece kompleksimiz iinde etkisini arttrr, nefs perdesinin
kalnlnazaltr.
Elbette Ftiha yalnz ruh hikmetlerini nakleden yetlerden ibaret deildir. Nefsin, gnln srlarn
daaar(Ftihazatenbilinmezleriaandemektir).Gnlbahsindeyinebukonuyaeileceiz.
Ruhun sonsuz srrn, Ftihay okuya okuya sezmeye balarz. Bizdeki i spiker zamanla daha
netlemeyebalar.Vicdankurgusundailhiyarglarverir.
Ftihasonikiyetindeyineemrlemindenbirtanmalr.Doruyol,yanigereknedir?
yet6:Oyolki,kendilerinenmetverilenlerinyolu,
yet7:Nasipsiz(madup)vesapkn(Dllin)larndeil.
Budaevreneyansyanbiremrlemisrrdr.uhalde:
Ruh, Ftiha srrnda emr lemindeki srrn bize nakleder. Bu nedenle de llere Ftiha okunur.
Bylece!,emrlemiilebiriletiimekavuarakmutluolur.
Ftiha ruh koordinatlarnda yansrken, nefs perdesi kalkmsa, ilhi iletiim yle net gelir ki, l
yenidencanakavuur.
Ftihaileruharasndakibirlikveiletiim,Allahninsanolunaverdiiokycebirnimettir.
Kendisaplantlarnnkrlndekalaninsan,Ftihaaraclileruhkoordinatlarnnetletirmekte
veemrlemininsrrntadmakvedirilmekansnasahipolmaktadr.
Ruh, beden kompleksinde canl, net bir i spiker olarak, bizi sonlu olmann telandan kurtarp,
ebediyet(sonsuzluk)kaplarnaacaktr.
Ancak unutulmamaldr ki, Ftihann emr leminden yansmas, bir ilham ya da (haa) vahy
deildir.lhiceryann,Kurnemrininbizeenfsmzdenintikalidir.
Nefs
NEFSNMETAFZ
nsan kompleksinde anlalmas, bilinmesi en g unsur nefstir. Bu adan nefsin nce geni
biimde tanmlamasn yapacam. Bu arada bir mna varl olan nefsi, ilmi incelemeye alrken,
imknoranndamaddednyasndanrneklervereceim.

64
Nefsianlamakiinnceyoklukvevarlkarasndakiizgiyibilmekgerekiyor.
1.YOKLUKOKLUKVEBOYUTLAR
Yokluk : Kavram g bir meseledir. ou kez izaf yoklukla gerek yokluk kartrlarak, etki
deimeleriyokluksanlr.
Pratikteyokluk,etkinin(empuls)kaybolmasdr.Etkininkaybolmasisencebeduyumuzla,sonra
bilgimizlesnrldr.Yzylnceetkideimesiile,birk,gamannadnseyokoldusanrdk.
Temelbilimlerasndanyokluuincelersek:
a)GeometrikYokluk:Biralandaetkiolamasadayoklukszkonusudeildir.Boyutlarnyokluu
gerekyokluktur.
b)MatematikYokluk:Engereeyaknyokluktur,sfrdr:Menfdenmsbetegeinoktas.
c)FizikYokluk:Empulsunhiolmaydr.
Bu temel bilimdeki yokluklar ortak ifade edersek; yokluk, bir eyin klerek, oalmann
limitinde,okluunsonsuzaeritiinoktadaklenbirmeknfazdr.Etkilerburadaniletilemez.
Bir mekn, sonsuz kere blnerek yoklua yaklar. Fakat, buutlar var olduka mutlak yokluk
olmaz.Meknsonsuzsaydanoktalardandomudeildir.
oklukarttka,yokluadorumatematikbirzarftekileder.
okluk : Etkinin boyutlara renk renk, ekil ekil yansmas sonucu ortaya kan matematik bir
sonutur.Gerekte Allahn kudreti, tm boyutlar etkilediinden, fizik bir yokluk sz konusu
olamaz. Ancak farklama noktalarnda doan okluktaki varlklar, yokluk korkusuna kaplmakta,
ondan kaarak kendilerine varlk, farkllk ve kiilik aramaktadr. Bu tepki Allahn ok houna
gitmi,nefsiyaratmtr.
okluk, hem saysal, hem farklama asndan ift ynldr. okluk arttka yoka yaklamann
basks artar. Bir yandan da enfsdeki mutlak kudret, var olma sihrini srdrr. Bylece enfsten
fakaggelir.fakta,snrufuklardayoklukrzgreser.
Farkllk ve kiilik, mutlak varln boyutlara yansmasndan doan ilhi bir srdr. Enfs o kadar
gldr ki, fakda ne kadar oalsa tecezz olmaz (paralanmaz) ve yoklua gemez. Ancak
okluktan tekliin garantisine bir zleyi vardr. Suyun denizlere dnmesi iin rmaklarn
yatandakicokusugibi.fakaiskelettekiledenboyutlarisetmvarlklarnevvelindekadmbir
ilhisanattr.YaniAllahboyutlarayrbirsenteziindencedenyaratmtr.
Boyutlar : Boyutlar ilk tandnda insanolu en boy derinlik diye kavrad. Sonra cihetleri
rendi. Daha sonra fizik aracl ile drdnc boyutu (zaman) belledi. O sayede mekn
boyutlarnndndaboyutlarolabileceigereinibuldu.

65
Gerek Einstein, gerek Heisenberg teorilerinden Ckan sonular (Boyutlar Teorisi, Belirsizlik
Teorileri), gerekse ekirdek fiziinin ortaya koyduu modern bilgiler; etkinin 4 boyutlu sistemden
zamanzamandierboyutlarasradngstermitir.Vakumdeneyidebakabirrnektir.
Kurnyetlerinintefsirleribizeretmitirki:Allahsonsuzyzeyler,boyutlaryaratmtr.
okluk, sonsuz yzeylerde ne kadar ok boyutlara yaylmsa; kudreti ilhi enfsten faka ne
kadargenisergilemise,onunizarfndayoklukvarlkdalgalanmasonisbetteartar.
Varlklariinde,emrlemindengetirdiiesrarengizruhkoordinatlarvesonsuzyzeyealankalp
varlileinsan,busistemiindenaslbiryeralacaktr?
te Allah, insan varlnn tm inceliklerine uygun olarak, sonsuz yzeyde okluk ve ona bal
olarakyoklukzarfntayannefsiyaratt.
Nefs, sonsuz yzeylerden tm etkileri enfsmzden alr, fakmza ileterek kiiliimizi dourur.
Bizimkartvizitimiznefsimizdir.Ancak,nefssonsuzyzeyleriniindeeffafbirzargibiyaylrken,
bir yandan Allahn kendini seyrettii ekran; bir yandan fakta bizim iin gerekleri gizleyen bir
perdedir.
Allah hamurumuza nefsi katmasayd, biz sonsuz yzeylerde mutlak varln zikri ile raks eder
dururduk.
Ruhvegnlolmasa,fakkiiliindetaklkalr;kendimiziTanrsanrdk.
teinsanhamurundakiincelik;bulmnailebedenindrtlahengindengelmektedir.
2.NEFSNSONSUZYZEYVETEKL
Kudretin etkisi hangi boyutlarda ve yzeylerde ise; yokluk zarf ile yryen okluk, o boyut ve
yzeylerdevarlkhissiduyar.
nsan ruh ve gnl yanlar ile sonsuz yzeylerde vardr. Onun negatifi saylan nefs de sonsuz
yzeylerde varlk evhamnda ve grnmndedir. Enfse yaklatka klr. faka yaklatka
sonsuz yzeylerde varlk hisseder. Kesretteki yokluk korkusundan kaarak hzla kiilik ve benlik
noktalarndayounlar.
Ancak,nefsoklukyasalarnazorunluuyduundanvekesretinhernoktasndaaynlkolduundan
kesinbirvahdetsrrnamaliktir.
Kurnbirokyetlerindenefsintekliiniemretmitir.
Ruhnasltekliksrrtarsa,onunsonsuzboyutveyzeylerindeki,biranlamdanegatifisaylannefs
detekliksrrnasahiptir.

66
Buhassasdolaysylaherkesinnefsibirbirininkopyasgibidir.Ayrcanefslerarasndazamantesi
birfazdaetkileme,birbirinihaberdaretmeniteliivardr.
Bylece nefs evrendeki sonsuz yzeylerde, cevval ve seyyal biimde vardr. Arnmadka ruhun
yceliindengelentmetkileriaklalmazbiimdeucbeletirmeniteliinesahiptir.
Sonsuz boyutlardan ak esnasnda her fertte younlam, noktalam bir benlik yaratr. Ve de
oukezoferdinkartvizitinedamgasnbasar.
Ruhsal etkiler, tasarruf, insandan insana olumlu bir hzla akar durur. Fakat nefs sonsuz
yzeylerdekiseyyaliyetvetekliksrrndanyararlanarakferttenferdeyansr.
Nefsi, Allah zel olarak yaratmtr. Ve enfste de sonsuz yzeylere simetrik tarzda varln
srdrr. Fakat enfs onu kltr ve yoklua yaklatrr. Orada mutlak kudret karsnda deta
erir,buyzdenfakakaar.
Nefs enfsde ilhi kudreti sezer, kendi yokluunu bulursa; effaflar ve bir i zara benzettiimiz
nitelii, bu kez varl silinmi bir iz gibi kalr. Bu iz ite, boyutlarda Allahn gzelliini seyr srr
doururki,oradabukezhamdinrakskalr.
nemli bir cihet de nefsin bu sonsuz yzeylerde zaman kaydna tbi olmaydr. Gemi ve
gelecektekinefslerarasndadabirtekliksrrvardr.
Nemrudunnefsi,EbuCehilinnefsiveLenininnefsiaynyzeylerdekinefsinfarklistasyonlarnda
yansmasdr.
Herbirimizinnefsleri,sonsuzyzeylerdekinefsinbizdekikoordinatlarvenveleridir.Bunveler
ahsamahsusdeildir.Adresi,kompleksin4unsurununortakyanndandoar.
Hem enfsn sonsuz yzeylerinde; hem fakn sonsuz yzeylerinde nefs cevvaliyetini hangi
noktalarda hapsetmisek, bize ait nefs odur. Yoksa iimizdeki nefste Nemrud ve Firavun yaar
durur. Onu yenmek Hz. brahim marifeti iledir. Bu yzden namazda Onun adn anar dururuz.
Nefsinbuakladurgunlukverenmarifetleri,insanbilinmezyapannedenlerdenbiridir.
nsann eksi sonsuzdan art sonsuza farkllnn temeli nefsin sonsuz yzeylerinde ve tekliinde
sakldr.
Menarafanefsehfekadarafarabbeh(nefsinibilenAllahbilir)Hadsemridenefsinbugeni
spektrumunuaklayanenvecizemirdir.
3.NEFSNZELLKLER
Enfsden faka doru hzla kaan nefs, sonsuz yzeylere yansyan ruhsal etkileri kendine
vehmeder. Bu nedenle tepki ve zelliklerle belirli hale gelir. Pek ok yn olan nefsin dokuz
belirtisiokilginveaktr.imdibunlaraklyorum:

67
1. Benlik Gurur sahibidir : rade vehmi ile balayan kiilik kazanma, benlik kapsn aar. Ba
havada marur ve zlimdir. Btn gereklere kardr. Kendi vehmindeki sahte kiiliinin ortaya
kmasndankorkar.
Benlikbirkartepkidir.Bedenveruhungcnkullanarakazamettaslar.GklereokatpAllaha
karkmakister.Vicdandmandr.Allahainananlaravevicdanlherferdedmandr.
Tbb adan da gurur, zaafn inferioritesi (bir reaksiyonu) dir. En ar bir ruh hastaldr.
Gerektenmnevibirkrlk,ahmaklktrgurur.
Kendinde milyar kere milyar atomun gcn grmezlikten gelen, gkyznde seyrettii
milyarlarcanovannkorkunenerjisiniduymazlktangelenmarurnefs,kesinlikleinkrdadr.
2. Cebndir : Yani korkak ve cebndir. D grnnde gururun taklit giysileri iinde ba dik,
cafcaflnefsgerekteokadarkorkaktrki,kendinefesindenbilekorkar.Hastalkvelmkorkusu
iseonuylekorkutur,silikletirir,diletirirki;seyredenler(mnadan)nefreteder,rperir.
Nefsintabndakibukorku,ondageiciinsaflar,hattaimanlardourur.Sonracankorkusugetimi
dnerkfreder.
Hi bir olayda, kahramanca ortaya kmaz. Ne menfide ne msbette. Adam vz gelir diyecek
kadarmertlikgsteremez.
Cebanetinisezdiinizzamandahrsndanldrr.Fakatsiner.
3.Kzibdir:Yaniyalancdr.Kompleksimizdenerdeyalanvarsanefseaittir.Birolaydanefsinetki
hissesinirenmekistiyorsanz,olaydakiyalanorannabaknkfi.
Nefs kendi varln yalan zerine kurduundan, her yalan ona ho gelir. Ve de en korkun nefs
yalanmnafklktr.YaniinanmadhaldeAllahakarimanediyorgrnmektedir.
Yalan ylesine metodlatrm ve topluma (klli nefsin vahide nefslerin teklii) mal etmitir ki;
dorusyleyenlealayetmeyi,onuaptalsanmaygelenekletirmitir.
Nefsin en byk yalan kendinedir. Yani kendini aldatmas, sonlu bir maddeye inanmay ye
tutmasdr.Nefsaslndamateryalizminyanlolduunu,evrimteorilerininglnolduunubilir.
AncaksrfAllahaisyanamacilebufikirleriyaldzlyalanlarlatoplumayutturur.
4.Meskenetsahibidir:Yanigafletiindetlveuyuuktur.Tamanlamilenemelzmcdr.Sanki
enerjisisnrlda,bitecekmiteliindedir.Sonlulukkorkusuiindekendindengayrisineyardm
etmeyen bir hyanet iindedir. Ona en ar gelen ey, bakalarna maddi, mnevi yardmdr.
Kprdasa,gayretsarfetsesankigereibulmaktanekinir.Buyzden,hemkendihayatnda,hem
toplum iinde gayret yerine el pen, srnen, toplumdan biri olmay tercih eder. Savamak yle
dursun,gerekleriifadedenbilekukuilekaar.

68
5.Hissetsahibidir:Muhteris,hasis,hasudvekindardr.Hertrlfedakrlamazeretleruyduran,
vermeyen,verdirmeyenhasudvecimribirtiynetsizlikiindedir.
Bazanmsriftir(Kendinefsineharcar).Bazandakendinefsiiinbileharcayamaz.
Seh, bakasnavermektir. Nefsinbu zelliktehinasibiyoktur.Buradaki gerektabirlerbirbirine
karmtr.
Cmertkimse;bakasnaverir.Nekadarverilseisrafolmaz.
Nefs, kendinde var olann dahi bakasnda olmasna tahamml edemez. Nefsin daha da ileri
giderek, kendinden bakasnn yaamasna tahamml edemedii gerektir. Kin tutarak onu yok
etmekiinzamankollar.
htirasnndasonugelmez.Ziraruhdangelenhergbiribaarncakendimyapyorumhrsile,
yenilerininpeindekoardurur.
6. Hiddet sahibidir : Hain, sert, tahkir edicidir. Kutsal fke (Allah adna fke) dndaki her fke
nefsinmaldr.
Kendindenbakasnamerhametiolmayannefs,tmmahlkatakaracmaszveserttir.
manszolduuiintmmahlkatakarsaygszdr.Yumuakyanhemenhemenhiyoktur.Bu
sebeptensevmezvehisevilmez.
Zebunolunca,birandasrnerekyalvarageer.inigrdrncedehemenakrepgibi,birsaniye
nceyalvardkiiyizehirlemektenekinmez.
7.Mennestir:Sirailereybsahibi,kaprisli,isyancdr.Pasifvemetbudur.Arapakurallariinde
nefsdiidir.Diiolmaktanokkanckadavranlartemsiletmektedirmenneslik.
Menfaatinde,karnda,yerindeboynueik,yerindeiseelindehaneryapamayacayoktur.
Hasta bir diilik kaprisi iinde daima dnek ve kalletir. Herkesi kendi gibi kabul ettii iin,
herkestenpheeder.
Bir an bir anna uymaz : Her nmete isyan eder, dnyaya sahip olmak ister. Sonra da yldzlar
igalehazrdr.Hergzeliirkinletirmekister.Gszolduuiinkar$cinseetkilidedeildir.
Gerekimanaveahlkyasalarnayledmandrkibahaneleruydurarakonlarinemeyarna
girer.
8.Seyyalvekararszdr:Nefssonsuzyzeydemekntuttuundan,boyuttanboyutaakansonsuz
yaylma zelliine sahiptir. Ve bir meknda karar klmaz. Yani fikren ve davranlar itibari ile de
ok deikendir. Sznde durmama, karakter deitirme, bu seyyaliyetten gelir. imdiye kadar

69
yazdmz zellikler iinde en yararl zellikbu seyyaliyettir. nkbu zelliionun kfrde ve
isyanda kalmasn da snrlar. Kfr inadiden kurtulur. Ancak bu kararszlk onda sevginin
domasnengeller..nksevgi,kararister.
Yine bu seyyaliyet nefsin arnma srasnda eiticiye zorluk karr. Kaypaklkla elde durmayan
balkgibidevamlhareketi,kendinibileartr.Kendikendinevefasdabuyzdenyoktur.
9.Cevvaldir:Hemhayrahemerresonsuzsratlekoabilenbirhzaveesnekliesahiptir.Nefsin
en nemli zelliklerinden biri olan cevvaliyet, eksi sonsuzdan art sonsuza zaman tesi bir hzla
intikalini salar. Onun iin nefsden mit kesilmez. Seyyaliyette tabii bir ak varken. cevvaliyette
kendinden doan bir heves ve hz vardr. Bu hussiyet onun Rabbine dnebilme kabiliyetini de
sinesindegizlediinden,buraksoynakltasavvuftaokmakbultutulur.
Halkarasndacevvaliyetintarifieleavucasmazdrvenefsiintamgeerlidir.
Bukabiliyet,nefsarnpHakkamuhatapolunca.Hakknsonsuztecellisine,evreninveboyutlarn
herkesindemuhatapolmasiinverilmitir.
Bu cevvaliyet, nefsin eksi sonsuzdan art sonsuza geite sfr noktasn srat ve korkusuzca
gemesindedeokyararldr.
Elbette bu ele avuca smayan cevvaliyet, menfi ekranlarda seyrederken ok tehlikelidir. erden
errefrlar.
Enfsdenfaka,faktanenfsesramadadanefsinzelliibucevvalsratidir.
Nefs byk dman sfatndan, nefs olan nefs kimliine ancak bu sonsuz cevvaliyet srr ile
geebilir.
Nefsterbiyesisanatndaveartlmasndabucevvaliyet,ehlininelindebitmezbiratomenerjisigibi
kullanlr.
Bu cevvaliyet, nefsin tasarrufunda olmadndan kendi kurduu tuzaklar bazan boa gider. Kfre
srklemekistedii,kendiyadabakalar,onunelindenkaverirvemutlubirimanadnverir.
4.NEFSNBTNMZEYANSIMASI
nsann ruh, gnl, beden, nefs bileimi iindeki kiiliini nefs tayin eder. Onun kark
niteliindeki zellikleri dier unsurlarmzn etkisi ile bir senteze urar ve kiilik ortaya kar. O
gurur,ruhunilhametkileriileinsafbulur.yumuarvevakaradner.
insanlar arasndaki farklar nefsten geliir. Onun hisset ve kizbi, gnl penceresinden alan bir
sevgikanalndayleyokolurki,okendindenbakasndnmeyennefs,sevdiinikendindenok
dnrolur.

70
Aileler kurar, topluma hizmet etme insafn gsterir Bylece kesretten vahdete doru bir eilim
balar.
Nefs, ehvetinden gayri bir ey dnmez : O zaman menfi grafiin doruuna kar. Sonra bir
sevgi,birailebaonuordanindirir.
Aslndanefsbireytanustalilebedeninbiyolojikisteklerini(kionlaryenibiryavrunundoumu
iinmasumbirarzudur)istismaredip,ehvetatnabinerekbiziperianedebilir.Nevarki,ruhve
gnlonabirakkancasattmdoduunapimaneder.
Yine nefs bedenin msum hayat arzularn bize kar lgnca kullanr (alk, uyku, susuzluk,
yorgunluk)vebakalarnasmrvezulmbubiyolojikmeselelerdengelenhakgibikullanr.
nsannkanndavahibirategibidolar.Bedenselisteklerbittiihalde;yanidoyduumuzyada
cinselolaraktatminolduumuzhalde,nefsihtiraslarnadevameder.
nsanyalnznefsdenibaretolsayd,envahihayvandankorkunolurdu.
Aslnemlimesele;nefsin,ruhdanalnangce,komplekstesahipkmasdr.Eernefse,Allahbu
nitelii vermeseydi o komplekse en silik nokta olurdu. Fakat hilkatin srr onu her etkiyi alp
deerlendiren bir plak gibi deerlendirmitir. Ruhun snrsz gc, onun foto filmine knca bu
resmebakpbenhereyekadirimsanr.
Doanyavrudahibirrololmad,aldgenetikkartnakletmektenibaretolduuhalde;ruhun
ilhisrrnnnefsfilmineyansmasndanyaratclkiddiasdoar.
ouinsanolu,nefsinkompleksehkimolduuinsannsiletlerinitemsileder.htirasile,yalan
ile, benlik ve smrs ile kiilikler gnl, ruh ve nefsin nefs kumandasnda da minimal
kprdamalarndanfarklar.
Nefs, kompleksde hkimiyetini ruh ve gnle terk edecek kadar arnrsa, kiilik fark silinir.
inananlar,arnmlar,ikizlergibibirbirininayndr.
Nefsin menfi hasletleri, msbete dnerek arnm nefslerde komplekse bir sanat niteliinde
yansrsa,velilerinmizacdoar.Rikkat,efkat,kahramanlkgibi.
Nefsin btnmze en yce yansmas ise, bir ayna gibi arnm olarak tm yzeylerin; Allah
tecellisinehazrlanmasdr.
NEFSLABORATUVARI
Nefs, evremizden gelen tm tepki ve olaylarla, i dnyamzdan gnl ruh ceryanlarn ve
bedeninbiyolojiktepkilerinibirlaboratuvardzeniiindeanalizvesentezyaparakbizesunar.

71
Bizim kimliimiz bu laboratuvarn raporlarndan ibarettir.Bu laboratuvar hilesiz alrsa,
raporlardan Allah hidayeti ve ltfu kar. Ne var ki, nefs laboratuvarnda ou kez, bu raporlar
nefsinmenfifazndakialdatcyanllarladoludur.Zamanlaynetimitamamenelinealannefs;tm
raporlarniteliklerblmndedilegetirdiimizyanlariledamgalar.
Ya ilerledike nefs, kanaatlerin tersine, tam hkim olur ve raporlar hyanetten ibaret hale gelir.
Genlerbuadandahaansldr.Nefshereyehkimolamamtr.
Nefsin niteliklerini bilmek, onun rapor tarzn, bu raporlar hazrlarken katt yanl boyalar
tanmak,bizionlarnaldatcdamgalarndankorur.
Subanaliz(kendinitahlilveeletiri)anahtar,nefslaboratuvarnnalmasnbilmektir.
1.ETKLERVETEPKLER
Laboratuvarn ilk malzemesi etkiler ve tepkilerdir. insan btnnn dnya hayatnda ilk temel
meselesi enerji, yani besinlerdir. Besinler gda deeri dnda mizac da etkiler. Mesel bitkisel
beslenme,yumuak huy;hayvansalbeslenme sertveglmizalar yaratr.Ancak bu etkilernefs
laboratuvarndantepkieklindekarkensaptrlr.
Bitkisel beslenmeden halim sfatlar doaca yerde, meskenet ve korkaklk; hayvansal besinlerden
cesaretvegllkyerine,vahetvezulmtepkileridoururnefs.
Cinselarzubedenehasnormalbiretkidir.Nefsbuarzuyusnrszihtiraslaradntrr.ehvetin
irkin,mtecavizsiletikarortaya.
Halbuki bedenden gelien bu cinsel arzu, nefs laboratuvarnda bozulmazsa, gnlde eler
arasndakisevgiyiateler.Nesiller,`yuvalarmeydanagetirir.
Ruh da ilham yoluyla nefsin bu sapkn tepkilerini tdil eder, lml hale kor. Alkol, ruhun beyne
irtibatn kstndan, meydan nefse kalr. Ancak meydann nefse kalmas yalnz alkol aracl ile
olmaz.Obiryolunubulurinanszlk(kfr)perdesiniruhunnnegerereketkisizhalegetirir.Ve
istedii biimde sapk tepki raporlarn otomatik ve hzl bir makinadan dker gibi bize sunar
durur.
Nefslaboratuvarnaruhdangelenetkilerdesaptrlaraktepkihalinderaporageer.Cesaret,zulme;
tasarruf,hasislie;tevzu,meskenetedntrlr.
u halde, beden ve ruhtan gelen tm etkileri saptrmay bir laboratuvar hilesi iinde grev sayar.
Bunuengelleyecekeitlifaktrlerdenbirisiiman,ikincisinefsinzelliinibilmektir.
Nefsbazetkilerindejenereedilmesikonusundacizkalr.Ozamanoetkiyigrmezliktengelirve
bizdengizler.Genelliklebunlarilhiikazlarveyanefsterbiyecilerininszleridir.
2.ANALZYOLLARIVENEFSMOTORLARININBUJLER

72
Nefs bir etkiyi alnca, neden bozuk raporlar karmaktadr? nk nefs geree zaten ters
dmektedir. oklukla, kendinde azlk vehmeder. Nefsin etkileri, ateleme noktalar (bujileri)
bozuktur.
Asl olan ruh gcn inkrla, bujiler ters atelenince de, motor tersine dnmektedir. Tm
kavgalarn, hakszlk ve smrlerin, hilelerin menei bu ters atelemeden doar. Allahn ruh
kanalileverdiigchesabakatmadanyaplanhesaplarn,analizlerinsonucununyanlgolaca
aktr.
Ruh emr leminden gelen esrarengiz, ilhi bir kudrettir ve ferde ait deildir. te nefs analiz
raporlarnabumiyarkatmadkamotorutersdnmeye,bujileriyanlatelenmeyemahkmdur.
zellikle takdiri ilhi tecellisinde, yle bahane ve nedenlerle onu saptrr k, hem kendi hem
evresindekileriingereinzerresikalmazolayda.Bazandakaderciimigibikudretiilhiyeters
der.
Mesel bir cerrahn ameliyatn gerektiren bir hastalkta; ona gitmez, takdir ne ise o olur, ben
cerrahtan medet ummam der. Halbuki ameliyat edecek cerrah, ruhu kanal ile Cenab Hakkn
takdirtecellisiniaksettirmeyememurbirvastadr.Ondakiiselgvekudretyoktur.Onuayrbir
ggibitelakkietmekkfrdr.
Birkazannzuhurundada,takdirbyleistedi,diyemez.Tedbirkazadanncedir.Ondansonraolay
tartlmaz. u yle olsa idi kaza olmazd demek de ters bir buji atelemektir. Nefsin bu buji
atelemelerdekiyanllarnonuterbiyeedereknleyebiliriz.
3.NEFSNRAPORLARININTANINMASI
Nefs laboratuvarnn alma biimi bilindikten sonra nemli olan, btnmz iinde bir fikrin,
nefsdengelipgelmediinintannmasdr.Eernefsraporlarnilkbaktatanrsak,onunnerelerde
bizeyutturmacasonukardnbilir,atlamayz.
Nefsraporlarndaartmacakalplarnbalcalarunlardr:
a) Bize evreden yanl rnekler verir. Nefsi arnmlar bize eletirerek, onlarn rnek alnmas
imknnbrakmaz.Kendigibi,motorutersalanlarzahiridostluklarlaetrafmzdabirduvargibi
rer
b) Sonucu Allah inancna gtrecek tm olaylar grmezlikten gelir. Bize gerei gsterecek
dostluklarnler.
c)Ruhsalyetenekleri,gnlsrrnhastalkgibigstererekzihnimizdensiler.Oyola gidiikmaz
sokakolarakgsterir.

73
d)Bizimzihnimizdetereddtuyandracakilmigrlerisaptraraknmzesunar(evrimteorisi).
Fakat bizi geree gtrecek bilimsel delilleri (rya, telepati, 6ncs duyu), ebedi olduumuza dair
bilgilerisaklar.Zihnegelsebileoandamalyanizevklericadederekbiziondanuzaklatrr.
e)rnekleritmileincelemez.Tekyanndandeeriendirir,
f)Yanlrnekverir,tuvaletiyatakodasnnplnndaarar.
imdibirrnekolaydanefsraporunuvehatalarntesbitiniinceleyelim:
Sanclandnz. E dost ila tavsiye etti, aldnz gemedi. Konu komu dua okudu iyilemediniz.
Ameliyatoldunuzkurtuldunuz.teraporu:Dua,ilahepsibo,nevarsainsannkendinde,ilimde,
ustacerrahta,lettevardiyecektirnefs.
Halbukigerekudur:
ahssanclanm,Allahifairadebuyurmu,onucerrahnruhkoordinatlarndanvermitir.
PekiAllahniinifasndabuyoluseti?
nk Allah, tm kudretin kendinde olduunu gstermek; ahslarda bir g olmadn, ruhun
ilhiynnntekolduunubizegstermekdiliyordu.
Nitekimifamuradolmasaidienbasitbirameliyat,enustacerrahelindelmlebiterdi.rnekleri
hepiniz bilirsiniz. slm tasavvufunda esbaba tevessl (sebebe ba vurma) emri, bu incelik iinde
mtlaaedilir.
Byle yanlmas kolay olayda, nefs bu cambazl yaparsa, bir de nice hilelere msait olaylar siz
dnnartk.
4.NEFSLERBRLVEONUNLASAVA
Nefs laboratuvarnn en nemli zellii nefsler tektir gerei gereince, bir ok kiilerin
nefslerinin kurduu ortaklaa dzendir. Milyonlarca nefs, gizli bir santral aracl ile sratli ve
gizlibirekildehaberlemigibidir.Buibirlii,inkr,yanlgvezulmdeortaklktr.erlerinortak
davranlar,bunefslerbirliininortakgrntsdr.
Nefsler zaman tesi sistemde de bu ibirliini srdrr. Sodom ve Gomorrann safahat her
devirde tekrar eder durur. Ve binlerce Nemrud dolar yeryznde. Nefsin belli ve deimez
zelikleribuibirliinikkendekolaylatrr.
Kiileriyenmektebuibirliiokadarustadrki;nefsinikontrolaltnaalmakisteyenbirkimsebile,
oukezbuibirliiningckarsndayenikder.

74
Nefsle sava bir yerde tm nefslerle sava demek olduundan cidden ok zordur. Bu nedenle
slmiyettoplumahlknyasalatrmvenefslerbirliinetoplumcadeleyingrmtr.
Tarihboyugereesavaaanlar,bunefslerbirliinincanlbirrneinitemsileder.YoksaAllahn
varlnn akl karsnda bunca inkr, bunca isyan ve kendini tanr varsaymann baka trl
izahmmkndeildir.
teyceinsanla,sefilinsanarasndakikprbunefslerbirliinekarinsannatkiiselsavatr.
Her kiininnefsi;kendininnefs evhamna kapldn,varlksansnn evham olduunufark eder.
Ne var ki nefsler birlii bunu haber alr ve onu kendine ekerek uyanmasn engeller.
Unutulmamaldr ki, nefslerle sava zordur, fakat imknsz deildir. Zira nefslerin teklik varl
kadargnllerdeveruhlardadatekliksrrvardr.
KendiiindekiYezidiyakalayan,Nemrudutehiseden,savanilkdarbesinikazanr.Zirasavata
ennemlibaardmantehisvetesbittir.
nsanlarngerektenkiiliksahibiolmalardemek,sanldnntersine(nefskiilikiddiasylainkra
tevik eder), Sodom ve Gomorray taklit etmek, Firavunun, Nemrudun msveddesi olmak
deildir.Aksinenefsitehisvetesbitederekilhikudretigrmek,Onaimanetmekdemektir.
Nefislerimizin bize ait olann nasl nefsler btn iinde bir prltl nokta, geometrik bir mevki
olaraktesbitetmisek,nefsimizingcnvekeyfiyetinidebirortaknefsdzeniiindehareketlibir
noktayabenzetiyoruz.
Nefsler birlii btnn 3 buutlu bir geometrik dzene benzetiriz. Bizim nefsimiz, yaadmz
srece, bu meknda hareket eden bir nokta gibidir. izdii hareket erisinin integrali de biziz. Bu
hareketli nokta Nemrudlarn, Yezidlerin alanlarnda seyrettike, menf deerler tayan bir
geometrikekilyaratr.Kendidenklemimizblmndebukonuyayinedeineceiz.
Nefslaboratuvarblmoldukakarkbirkonudur.Birzetyaparsak:
1) Nefs, gerekten kaan tm lgnlna ramen, Allaha muhatap olma ansna sahiptir. Bu bir
arnma,faktanenfsegeiveonainilemmkndr.
2) Nefs, tmmz yanltmak iin tevil ve yanl laboratuvar sentezleri ile bizi geree ters
drr.
3)Nefslerortakdzenininhernefsleibirliikesindir.isyanveyanlglartarihboyuncatekrareder
durur.
4) Nefs, ruhun gnl etkisi ile kompleksde bazan silikleir, daha dorusu vahetini gizler. Fakat
frsatbuldumunefssantralindenaldmelanetiaynenuygular.
5)Nefs;teklie,enfseekentmgerekveglerdenkaar.

75
6)Nefs;sevgi,feragatveinancnmnafkbirdmandr.Nefslaboratuvarhepbugzelliklerden
kaacakbiimderaporlardzenler.
Nefsin, nefsler birlii iinde geometrik yeri, yani mnevi mekn, Allaha inanc ile orantldr. Ve
yedi katta, orbitte vardr. Bu orbit ya da mahrekler birer blgeyi temsil eder. Blgeler arasnda
binlercearanoktalarvardr.Bublgeleriylesralayabiliriz:
1. Nefsi emmre : Bedeni ve tm karakterimizi emr altna alan nefs, geree ters der. Nefsler
birliininemrindeolanhainnefs,srtlangibiyrtcveinkrdadr.
2.Nefsilevvme:Gereifarkeden,kendievhamnsezen,fakatnefsbirliinintuzandantm
ilekurtulamayannefs.
3. Nefsi mutmaine : Levmetme (gerei fark etme) kesinleince ve de nefs birliini sezip, ona
uyma yerine ruhun ilhamnn emrine geme haline mutmaine denir. iman ancak bu blgede
mmkndr.
4. Nefsi mlhime : Ruh emrine mutavaat (itaat) gsterdikten sonra ilham almaya balayan nefs.
Nefsartkilhikudretintecellisiiindekendievhamnterketmitir,yanlgyoktur.
5. Nefsi radiye : lhi kudrete, takdire tam balanmtr. Enfsnde yaknlk peydah olmutur.
Sfrayaklapkendivarlnklttkeycelmeartar.
6. Nefsi merdiye : lhi tecelliye yine olmaya balamtr. Kudreti ilhiye tam teslimiyetten
balayanycelme,enfsdekitecelliningcilenefsifaktanalrveenfsdeilhitecelliyeulatrr.
7. Nefsi sfiye.: Tam arnm, Allahda yok olmu nefstir. Bu nefsin zelliklerini nefis olan nefs
bahsindeayrntlarilegreceiz.
Nefslerinbublgeleriindekiycelmesibirarnmameselesidir.
Nefs arnmasnda temel yol, nefs mcadelesinden balar. zellikle nefslerin birlii iinde, zaman
tesimcadeledededahil,bizimgerekadnakendimizlesavamzdr.
Busavataruhvegnlnyardm,hemenfsmzdenhemdedostluklarmznfakndanbizden
yanadr.
Yine bu savan baars, nefs laboratuvarn iyi tanmamz, onun sahte raporlarna
kanmamamzdangeer.
nemli olan taktiklerden biri de : Nefsler birliinin Nemrud gibi isyan, Firavun gibi zulm ve
Yezid gibi hyanet temsilcilerini kendi iinde tesbit etme yeteneidir. Bylece nefsimizin o
merkezlerdengelenceryankesilirsesavalehimizebiter.

76
Nefsmcadelesi,insanolabilmeninkanlmazbirmecburiyetidir.Namazbumcadeledetekemin
yoldur.
Onayaklamdabizegereitantanycearnmlarnsohbetlerineihtiyacmzisekesindir.
Yukardan beri izah etmeye altm vehile, nefsle sava ok gtr. Batan baa uygulamal
biimde Efendimizin ahlkn gerektirir. Aksi takdirde kazandmz her mesafeyi nefsler birlii
derhalgerialr.
imdiikiztrnekzerindeensefilnefsle;saflam,ycelminefszerinebiranalizyapacam.
Sizler bu iki rnekteki zellikleri iyice bilerek, bir sayfa evvelki nefs blgelerini de gz nne
alarak; kendinizin nefs analizini yapnz. Sonra da yine nereye gitmek gerektii konusunda
kararnzveriniz.
Sizdenniyetedipkararvermektir.tesiAllahnltufveihsandr.
Unutmaynz ki, bir oklarnzn varlndan bile haberdar olmadnz nefs; ya sizi sonsuza dek
mutlu klacak ve insana has ebedlik zevkini tattracak, ya da sizi ebed aclara, hsrana
gtrecektir.
NEGATFADVOLANNEFS
Allaha dman, gzele ve geree hasm olan nefsdir. Emmre blgesinde daima, levvme
blgesindearasradolaannefsnegatifdir.
faktakivarln,ilhigc,kendisanannefs,uuraltndabuevhamnbozup,onurahatszeden
tmgerekleriyoketmekiinrpnr.NemruddaolduugibisemayaokatpAllahaharpaacak
kadarhastadr.
Bunefslemcadelefarzdr.Savalarnenzoruveenkutsaldr.
Menf nefs, nefse ait saydmz tm nitelikleri ikliminde menf bir merkez halinde toplar.
Laboratuvarsahteraporlarretir,bujileriheptersateler.
1.MENFHEYECAN
Nefs kendihayal ikliminde kapldheyecandanylehzlbiroynaklk kazanrki, kararszlktan
vefaszla,ihanettenmaymunitahllahertrldnekliintemsilcisiolur.Tatminsizdir,evrenin
stne kmak ister. Bazan mutsuz ve yorgun meskenete der. Sonra yeniden bir heyecan
frtnasna yakalanr ve evresindekileri de lgn isyanlara srkler. Menf heyecanda kendinden
bakasnahizmetyoktur.
Menf heyecan insann Kapsnda nbeti gibi bekler. Ruh ve gnlden gelen iyilikleri,
laboratuvarndatersbujilerindeyakarakyokeder;vicdanafrsatvermez,

77
Menf heyecann deikenlii ve srati altnda tm korkular ve onlarn en by yok olma
korkusuvardr.Bukorku,evredekicanllarnlmlerinilaboratuvarlarndaabartarakmateryalist
birkanaldanbeslenir.Yokolmamakiinzamanlasavaiindedir.Bitkiselsinirsisteminideetkiler
vesonundabedenidehrnlatrr.
Nefs menf heyecanda iken iman yoktur. Var gibi grlyorsa; bir oyalama ve taktiktir, kendi
yapt bir puttur. Aslnda iman diye grnen tuzaktr. Eer bu tuza kurmazsa levm doar ve
gereeyolalr.Buzviyedenbaknca,Allahinkredenkiimnfktandahamitvericidir.
Menfheyecandakinefs,maymunkemiindenkendineinkrmegalesibulur.Diernefslerininkr
formllerinemeftundur.Bunedenle,inkrdakilerkendidostluklarnzahirdekuvvetlendirirler.
Menfi heyecann en nemli yan kararszldr. Onu doyumsuz yapan ihtiraslar arasnda akl
almazzulmvezorbalagtrendebudur.Nefslerbirliininenrkyandabiryerdebumenf
heyecannkararszldr.Ustabirkimseonubunoktadanyakalayabilir.Onabaskkuracayerde,
okaldbirnoktadakarsnakendikorkusunudikiverir.
Bunaramenmenfheyecannbiryanndakaypaklkolduunuunutmamaldr.Levmsrrndabile
hanginoktalardan,hangiuzaklarasrayacanhatrdankarmamaldr.
2.HTRASEYTAN
Menfi heyecann verdii yorgunluk ve ylgnlk bazan, gereklere bir kap aar. Bu nefsin sonu
demektir (Kesrette sonu). Nefsler birlii ou kez onu bu bitik halinde yalnz brakmaz. Yeni
arzulartakarakhareketegeirir.
Nefs menf heyecanla yeniden evrenin sonsuz yzeyine intikal edince, orada kendi gibi bir
isyancnnAllahtarafndanverilenzelgcndendestekalr.Bueytandr.
Bir baka evren boyutunda kendi mantnn varlk ve benlik tuzanda taklp kalan eytan! 0,
ruhun teklik ynn sezmemi, kesretteki yerini babasnn mlk sanm ve Allaha kar mantk
yrtmt.
eytan, nefsin kesretteki benlik tutkusundaki lezzeti ok iyi tand iin, byle yorgun nefsleri
ihtiraskanadndanyakalarveonakendiceryanndangverir.
eytan da, nefs de birbirlerine dayanarak korkularn azaltrlar. Arada bir fark vardr. eytan
gereibilmektedir,insandanintikamalmakiinnefsituzanadrr.
Nefs, ihtiras kaplarnda ona perde aan bu yeni i ortandan pek memnundur. Bir anlamda
onunla imtizac ve zina halindedir. Nefs madd imknlar elde etmede eytann gsterdii yolda
baarkazandkaonahayranlartar.
eytanlmanndamaskesinikarpnefseattkazaklar.

78
Nefs,maddeselbirvarlksansileeytanainanmazgrnr.dnyasndaiseonumaddetesibir
itiyaklaaraypkendiderinlerinde,evreninesrarengizyzlerindebulmaktadr.
Nefsin, eytann dnyasndaki buutlarda ona yaknl, ihtiras ile orantldr. Madd tutkulardaki
iddet bu yaknl ok derinlere kadar indirir. yle bir kimsede deta eytan erimi, o nefsle tek
vcutolmutur.
Bazanzayfihtiraslardabuibirliizayfolur.yidostlar,ruhvegnlbuilgiyikoparverir.
Nefsleeytanbalantsntehisde,enpratikyol,vicdanmyardr.Birolayvicdanatersdmse,
oolaydamutlakaeytannparmavardr.
eytan,Kurnveslmbilimlerinegre,kesinliklemaddeseldeildir.lemimelekttan,evrende
bizim sistemimize ek boyutlarda verilmi madde tesi bir varlktr. Bize nfuz ederken zellikle
balangtakullandmetod,msummantkoyunlardr.
Birmmin;iindekinefsdenmantkreetelerigelmeyebaladm,laboratuvardatevilvemazeret
oyunlardodumu,bilmelikieytanonunboyutlarndaciritatmaktadr.
Mantk,aklnnefstarafndanyanltlmeklidirvegerekakllailgisiyoktur.
eytann insan nefsine yansyan hline hanns denir. Srei Ns yorumundan hatrlayacanz
ekilde, hannsn varl, getirdii vesveseden anlalr .

0 halde bir nefsin eytanla birlii var m,

yokmu?Diyetereddtettiimizdeokkolaybirlaboratuvaryoluvar.Eerbirkimseningnlnde
vesvese, yani kuruntu varsa arada hanns vardr. Yani eytann na benzer rakslar o kimsenin
nefsineyansmtr.
eytann nefsden kopup ayrlmas da ayn yoldan tesbit ve tehis edilir. Gnllerden vesvese,
kuruntukncaeytannefsinizdeneliniekmidemektir.
Hannskavramniyitanmalyz.Hannsdirektolarakeytandemekdeildir.
eytannnefseyansmhlihannsdr.
Nefs mlhime blgesine gelmedike eytanla daima karlaacaktr. Nefs eytan ibirlii, her
ahs, tabiatna gre zel diyet ve reetelerle yle oyalar ki; ondaki hileyi benim diyen yetikin
ahsgremez.
Ancakgnlgzuzaktanfarkeder,busahteirketinsahiplerini.
Menfiheyecan,nefsiihtirasarabasnaatp,eytanatnkamladmtutmagitsin.Yamadubn,ya
dlln.
3.DALLNVEMADUBN

79
kitipnefsfaktavekmazdadr:
a) Madubn : Gerei grd halde kesretin varlk ve benlik ekiciliinden kurtulamayan
nasipsizler. Gadaba uram, enfs yollar tkanm; zellikle tm zevklerini fakta
topladklarndan,enfsegidenyollarnceryantkenmi,kanallarkurumutur.Bunlarzahirdede
gereigrdhalde,eytangibi,bilebileinkrtercihedenbellikimselerdir.
b) Dlln : Bu gurup nefsler yanlg iindedir. Kendi glge varl dnda kudret yok sanan
sapklardandr.
Nefsin kendi bnyesi ve laboratuvarndan gelen varlk evham, benlik, kesret yanlglarnn tm;
dllnnefsisimgeler.
Nefslerin byk gurubunun % 80i dllndir. Nefsler birliinin merkez koordinatrleri ynetici
grup madubndir. Kurn, Samiriyi madubn rnei olarak vermitir (Musann mcizelerini
grdklerihaldealtnatapanlar).
Nefsindlln ve madubn guruplariinde, menfliktesebatsebebinizmek oldukagtr. Bu,
Allahnzelbirsanatsrrdr.Menfnefsler,yanlgvesapkndnceleriindeolduka,eytann
peindezulm,ervesmrnniindedir.
Madubn nefsler her trl iyiliin, doruluun ve vicdann amansz dmandr, zlim ve
gaddardr.
Nefsler birliinin gizli derinliklerindeki bu amansz dman (adv), tasavvuf sanatnn incelikleri
iinde
eitilip,insanlartektekkurtarlabilir.
Menflik fonksiyonel bir oiaydr. Bu iklimde srar, zamanla yapsal bir menfilik dourur. Yani
balangtabirnoktahalindemenfkoordinatlardadolaannefs,birsresonrasbitbirmenfliin
temsilcisiolur.
Tmerlereyataklkedenbunoktalarhabisvelandiyeisimlendirilir.
4.HABSVELAN
Nefsin, menfliinin devaml etkisinde kalarak dn olmayan yapsal hale dnmesine lan ya
dahabisdenir.
Birinsannnefsihabisolmusatmiyilikleronakapsnkapar.Birtrhayrnlanetineuramahali
doarki,buhalinenefsinlanhalidenir.

80
Habis ve lan nefse sahip kimse hangi grnmde olursa olsun helktadr. Kibar grnmde
olsalar,hattainanrgrnselerbile,ilerindeyleaalkbirzulmtarlarki,frsatnbuldumu
zliminenaalolur.Ehlitasavvufonlarkokusundanfarkeder.
nsanlardangelenbeklenmeyenihanetlerdehepbuhabsetinizlerivardr.
Habisvelaninbazakbelirtileriunlardr:Gurur,zulm,iyiyedmanlkvehisset.zelliklebu
davranlarndevamll.
Nefsin en acmasz bir ekilde eletirisini yaptk. Onu btn plakl ile ortaya koyduk. Ancak
unutmamakgerekirki,nefsarnncainsan,ycelerinycesi,evreningzbebeiolur.
Nefsinyceldiindehangigrnmdeolduunuimdibtnayrntlarilegznnesereceim.
Gpta ile seyredeceimiz o nefsle kendi nefsimiz arasnda bir denge kurmak, en azndan fazilet
borcu,haysiyetmeselesidir.
ARUSOLANNEFS
Bir nefsin kudreti ilhi karsnda kendi varlk evhamn terk etmesidir. Bunun meskenet hatta
tevzuilealkasyoktur.
Byle olan nefs laboratuvar, gnl ve ruhun srlarn alarak iler. Bujileri onarlm, motor hak
ynnednmtr.Bunefs,riydikenlerinindeil,glbahelerininkokusunutar.
imdiarusolannefsinzellikleriniinceleyelim:
1.MAHVYETMSBETHEYECAN
Ve nefs, Allahn bu hrika sanat, kendi hiliinin iksirini tadnca; gnl ynnde yle bir
heyecanakaplrki;ekillerinmverasnda,ruhuniyzeyindemnevibirraksgibidetauar.
Sonsuz yzeylerdeki ucbelerden kurtulan nefs, her noktasn Allah tecellsine sunmak zevkini
duyar.SonsuzbircevvaliyetleRabbinekoar.
Bu renk renk raksnda, Ftihann 4nc yet srr, srat mstakm hikmeti gizlidir. Evrenlerin
hanginoktasndaolursaolsun,sdkveihlsbujileriniateleyennefs,tehlikelerdenuzaktr.
Msbet heyecann srrn heder etmeden, nefsin mahviyet ve hilikte panie kaplmadan srat
kazanmas mthi bir hikmettir. Ve bir riclin himmeti ile, gerektiinde, tevzu eklinde akseden
nefsputunubilekrpgemesigerekmektedir.
Bazan birvel,irdetmekistedii nefsi menfheyecanhalindeyakalarvebirak iksirionu naks
sonsuzdan msbet sonsuza kadar ayn sratle aktarverir (Tunuslu eyh ve Sultan Yahya). Buna
benzerrneklerdekendiputunukrannefs,kahramanolur.

81
safberhiyasrr,bylebirmsbetheyecannhzlasonsuzyzeylerderuhaarznnrneidir.
Msbetheyecannvcutikliminiistiledipetmediinianlamannbiryoluvardr.
Eer msbet heyecan ve onu yaratan mahviyet varsa, o nefsde mezyay inasaniye (insanca
meziyetler)doar.Oilhinmet,srrMuhammedninbirerihsanolarakinsankompleksinideta
istileder.
2.MEZYAYINSANYE
Mahviyet iksirinin meyveleri hemen grlr. nsan btnnde Hakkn sevdii yle meziyetler
belirir ki, onu tayanlar insanlk iin bir iftihardr. Bu meziyetler birer ihsan ilhi olup,
kazanlarakeldeedilecekyceliklerdendeildir.Asrlarboyuomeziyetleriylesinekaybetmiizki,
isimlerinebileyabancolmuuz.
teinsannmneverefmadalyalar99meziyet:
Bumeziyetlerylebirhazinedirki,vcutikliminedtmbirbirinekprolur.Yaylanmnev
intikallerleinsandaaklalmazbirmnadoar.
HakHazmktisadKanaat
ttiktimatMavereCd
EdebTefeulBeetlfet
lhsantaatKadirdanlkNimet
IskmetHfzLisanYsrDiyanet
EmniyetTeenniHsnizanNamus
SebatVaadHamiyetSay
SetriuybMudaraMuhabbetTedp
TevzuHayaSabrMetanet
BukahatHimmetsmetSalbet
Bu meziyetler,gerekinsannkarakterkanallarnnilhi sanatngergefinde,ekilleniidir.Builhi
rgmnevanrerdurur.
KanaatAdlHayrFtvvet
MerhamettffeDostlukVekar

82
MedhAzmRfkVefa
MuvenetAhdefkatHu
nsafecaatRzahlas
TazmHikmetkrMrvvet
TefekkrTevekklZerafetZikr
Bu ilhi rg, hem yakn meziyetlerle, hem de birinden dierine intikali salayan makm deerli
meziyetlerlebir99luktesbihgibidizilenirveoukezlatifmmininresminitamamlar.
SalahErlikAfvMuslim
FazlMukSdkKerem
AbdiyyetAkMahviyetLatif
AcziyyetFerasetnsSeha
ZevkLutfRenklilikVera
SanatSrrlikFedailikHulk
LiyakatHuzurlimGizlilik
HilmRikkat
Bu mezy, kulluk srrnda, faktan enfse intikal srr taycin nefsin; gnl ve ruhdan ald
srlarnbirbahii.Allahnsonsuzsanatdr.GerekteNesiNtikayMuhammed(S.A.V.)inbirer
parasdr.
Menfnefs;herinsanaadaletiilhiileyansyanbusmezyysaptrr.yleki:
1)Meziyetintersiniyanstr.Cesaretyerinecebanetgibi.
2)Meziyetintaklidiniresmeder.Tevekklyerinemeskenetgibi.
3) Kullanlma yerinde yanlg vardr. Haine ve zlime kar vekar ve cesaret gsterecei yerde,
tevzugstermegibi.Fedakrlkzamanndateennigibi.
Arnmnefssonsuzyzeylibiraynayabenzer.Gnlveruhunetkileriniayngzellikteyanstr.
Arnmam nefs ise cils bozuk gldr aynalarna benzer. ekilleri ucbeletirir. Bir kalemi bir
nokta,yadabiraa gibiyanstr.Bylebirnefsetevekklyansdmonumeskenethalinesokar.

83
Halbuki tevekkl; sonsuz bir say ve gayretten sonra Cenab Hakkn emrine intizar,
,
Ona teslim
olmaktr.
Meskenet : mitsiz, imansz bir ylgnlktr. Byle nefsler meskenete ramen teenni sahibi deil,
aksineacldur.Aynadakiucbyansmadantr.
Arnmnefsler,bugalatlardanuzakta,oilhitecellyiyanstr.Czdekllnsrrntar.
Nefs yzeyleri ve nefs aynas en ufak bir prze, yabanc glgeye tahamml edemez ve
laboratuvardaufakbirbenlikbulavarsa,kiikendininekadareitmi
,
olsadasaniyedesonsuz
negatifeyuvarlanr.
Arnmanngerekolupolmadnnbelirtisi;nefsinsfrnoktasngemesidir.
Matematik bir koordinatlar sisteminde, bir deer negatiften pozitife gemek iin nasl sfr geme
zorunluluundaise,nefsarnmasndadabukuralgeerlidir.
3.SIFIRNOKTASINIGE
Sfr noktasndan kasdmz; gerek mahviyete erme ve mnadaki yokluk srrdr. Daha nce
deindiimiznefsinsafiyeblgesinevarmashalideyokluktangeer.Buarnmaysfrnoktasdiye
dilegetirmemiz,matematikbenzeti,bunemlikonuyayaklaabilmekiindir.
Nefsin, kendinde hi bir varlk olmadn, haylleri dahil her kudretin ruh koordinatlarndan
kendineintikalettiinitambirmahviyetlesezmesisfrnoktasngeitir.
Bu noktada ve buraya doru arnrken, kardaki nefslerde ve nefsler birliinde dahi aknln
abesgrlmemesigerekir.Bylecemlikiyevmiddnsrrnaermekmmkndr.
Allahtangelenheremrevetakdirezevklebakabilmeyidimolarakalkanlkhalinegetirme,sfr
noktasnnnemlimaddelerindenbiridir.
Evrendeki her olay ilhi frann bir sanat heseridir. En ters gibi grnen olayn ardnda ilhi
hikmetgizlidir(MusaileHzrkssas).
Bugerek,namazveonunsrrFtihailebizegnde40kezhatrlatlr.
Sfr noktasn geen insan yyke nabd ve iyyke nestan srrna liyakat gsterir. Yani her
olaynardndakiilhihikmetibilerektekmstenRabbinedner.
Sfr noktasn aan insan ylesine bir mahviyet srrna erer ki, kendine ait bir lm olaynda bile
kaderdenyanabiryanstcdr.
Hz. Ali Efendimizin bni Mlcem haininin ayana basarak uyandrmas gibi. Hz. Mevlna sfr
noktasndangeerkentmzahir

deerlleriniemsurunafedaetmiti.

84
itegerekmeziyetlerletezyinolaninsan,sfrnoktasndakinefsiiletecellyiilhiyehazrhaldedir.
Buyinenefse,tasavvuftaarusuilahidenir.Hazrbekleyenkimseyededilberirndenir.
Mahviyet bir anlamda, tam yoklua eren insanda ayr bir hay srr yaratr. Bu, gnln esrarengiz
Muhammed(S.A.V.)srrnnemsalsizgzelliininyarattcanllktr.Yenibirolu,bambakabir
doutur.
Mahviyetteki nefs sonsuz yzeylerde ilhi tecellye alnca, gnlden evrenin en esrarl gzellii,
mnalemindebirarusuilhidourmutur.
4.ARUSUL.i4H(ALLAHINGELN)
Allahn tecellsine hazr nefs, gnl ceryan ile hayat bulunca, bir gelin zerfeti iinde gzelin en
gzeli,dilberirndrartk.
Mevlna bu hli zel bir vg ile dile getirmi (mukyet makm), gln goncadan almasna
benzetmitir.
Bu makamda, nefs ruh koordinatlarnda teklik lemine yansyp ylesine btnlemitir ki,
kesrettekiinsannyerinivesrrntayinmmkndeildir.
Ancak, mahviyetteki nefsin enfsnden gnl ceryan geerse, muk ruh ceryan hakim olursa,
k fazlar grlebilir. Bazan k muk tecellleri alternatif olur. Yani bazan klk, bazan
muklukarbasar.
Rical dediimiz tecell; mahviyette safiye iklimine gemi velnin ruh aynasndan, ilhi tecellnin
direktintiklidir.
phesizerlik,hanmlkszkonusudeildir.Birhanmvelyedericalsrr,birervelyededilberi
rnsrrtahakkukedebilir.
Mna erleri, ruh koordinatlarndan Allaha has tecellyi yanstr. Allah kendi gzelliini bu
noktadanseyreder.
Dilberirnvemnaerlii(rical)fazlar,ilhitecellninilidlyansmalarnnesrariindesrer
gider,ezelenebede.
Dnyadavebakalemlerdekigrntler;srfbutecelllerledeiikeenlerinbirfonudur.
lhitecell,otabloiindekendigzelliindenbirsrrtadmakiin;eyay,hadiselerivedierher
eyivesleolarakyaratmtr.
Gln rengrenk gzellii, ryihas, boynu bkk meneke, ceylann narin bak hep o dilberi
rniindir.Ondanbiryansmadr.

85
Byle bir gzellik bazan aniden doar. O zaman nefs hangi katta olursa olsun yanar biter. Akla
balayan n arnma doar. Dilberi rn, mna erinin perdesinden ruhun gerek srrna erdi mi;
mnadoar.
Mnann doduu noktay biz vicdan olarak tanrz. dnyamzda doan bu esrarengiz olgu,
bazanbiriirdir;lenedekheryerdekiinsanarndran.
Bazanbirrahmettir;ebededekevrenlerikoruyan,insanlarezgiden,acdankurtaran.
Hrikalarhrikasbirmnatecellsindenrnekveriyorum:
Hz. Hseyin efendimiz, (arusu ilhi srrndan ilhi tecell yle bir mna dourdu ki) kendinden
sonraki tm mminlere kefil oldu. Mutsuzluklar, aclar zaman ve kader izgilerinden sildi
(belagerdan).Gnndenebedekadarinsanlarnekeceiaclarntmnmnasrrndaeritti.
Mnannsrrtarifedilemez.
VeyselKaraniefendimiz,grmedeninananlarntmngrmlergibisrrndaeitti(mnasile).
lhi tecellye urayan dilberi rnda doan bu srra veledi mna (mna douu) denir. nsann
kullukzirvesineermesi,gayevarlkolmasiinbutecellvemnadoumuarttr.
Sfr noktasndan gememi bir nefs, mna srr domam kimsenin ycelii, kendi iddiasndan
ibaretolur.
Dilberirnya,ilhitecellgeneldebirricalnazarndandoar.Oandadilberirn;evreninbtn
yzlerinde yansr. nk ilhi tecell, buutlar ve meknlarn tmn kaplad gibi, onlardan da
tededir.
Onuniin,nefsinsonsuzyzlerindebirhay(dirilik)srr,onuAllahtecellsinefonyapar.
Btn bu ihtiaml halin, boyutlu bedenin meknnda nasl srebilecei elbette akln snrlarn
zorlamaktadr.
Konuyukavramannsrasyleolmaldr:Allah,sonsuzboyutlarn,sayszmeknlarnsahibidir.
Veruh,Onunemrlemindenyansyanbirsonsuzluksrrdr.0tmbuutlardakivarlkveiletiim
(intikal)srrnasahiptir.Venefs,ruhyansmalarnnbirneviizdm,glgesizglgesidir.
uhaldenefs,ruhunsonsuzboyutlarndakigcnnyansmasnaynensonsuzyzlerdeyaatr.
Nedenheranbunuhissetmeyiz?
nk nefs, younluu orannda bu sonsuzluun varln bize yanstmaz. Arnp yceldike
ruhunsonsuzyzdekiiletiimleriniperdeperdesezmeyebalarz.

86
Peki beden ve biz, iletiimleri nasl ve hangi lde alr duyarz? te bu duyu ve iletiimler,
Efendimizsrrndanbirbalantnoktasolankalbimiz,gnlmzaraclileolur.
Sezgiler, duyular, ak ve sevgi, byle meknlar aan yanmz, gnl unsurumuzda yansr. Gnl
insann evrenlere alan penceresidir. zel bir sr deil, tm insanlara zg bir gerektir. Hayal
deildir.
Sevince acnz duyar msnz? Sevginiz iin hayal ya da dnme yeter mi? Gnl gereklerin en
ihtiamlsdr.
Gnl(Kalb)
GNLN(KALBN)MNASINEDR?

Kalbyadagnl,insantmnnenganlalabilenyndr.
Kalbinmnaynnkasdetmekiingnlbalverdik.
nsannenyceyan,diervarlklardaolmayangnldr.Tmsezgiler,nseziler,sevgi,merhamet
yanmzn.tmgnldengelir.
Gnln, yani kalbin mnasnn yeri kalptir. Kalbin, madde ile mnann nasl bir intikal yeri
olduunubedenblmndegrdk.Zatenbitkiselsinirsistemi,altbeyin,vekalparasndakiortak
komptersistemi,bumnaya.intikalinbakabirsrrdr(Bitkiselsinirsistemivekalpblm).
Ancak, gnl; kalp gz dediimiz yanmz, bu madd duygunun daha tesidir. Gnln
kavranmasnn g yan. da bu yndr. Bedenimiz, maddesel yceliinin doruuna, kalbin
maddesine ait bitkisel sinir sistemi ile ulamtr. Bundan sonra bir zel duygular sistemi balar.
Maddenin bittii yerde alan bu pencere intikal noktasdr. ou kez kalpde duyulur. Sevgiliyi
grnce kalbimizdeki tarifi imknsz lma, zlp krlma annda kalpte duyduumuz burulma,
busrrnifadesidir.
Hatta, lmle biten aclar bile, kalbin maddesinde mnann nasl etkili olduunu gstermesi
asndanilgintir.Ancakmnanntamkendisiolangnlnsrrayrdr.
Gnl, mnann temsilcisi olduu iin, onu anlayabilmek iin mnann bilinmesi gerekir. Bunun
iinenfsblmndemnayzethalindetantmayaalacam.
Gnl,tmevrenealanbirpenceredir.Onunsnrszbirhazineolaraktannmasbuyzdendir.
nsan, gnl penceresinden, evrene ylesine yansma gcne sahiptir ki; maddenin tutucu
younluundansyrlp,boyutlarsistemiiindekisonsuzmeknlarayansmasitenbiledeildir.
Bunedenleolaylarncedensezmesi,karsndakikiinintmruhsalyapsnhemenbilmesi,gnl
iinolaanbirbeceridir.

87
Gnlpenceresinden,gemiintm,henzyayorgibiseyredilir.Elbettegelecekdeseyredilir.
Bunuyadrgamak,Allahnyceeseriolankalbinesrarnbilmemektengelir.
Evrendeki sonsuz boyutlar, binlerce esrarengiz mekn, gnl penceresinden gezilir. Ak, gnl
penceresindenesenbirrzgrdr.Gzellik,gnlekranndanyansyanilhibirktr.
Anlatmgbirblm,mnayzetleyerekamayaalacam.
ENFSVEBOALMA
1.MESAFELERVETES
Maddeninenbelirginyan,mesafeleriinesinmivezamankafesinedmolmasdr.Maddenin
tesi,mesafelerinalmas,zamankafesindenkurtulmaktr.
Mesafeler tesinin, hem minumumda (Hilbert mekn), hem maksimumda sonsuzlarda var
olduunukitabmznbaksmndafizikblmndegrmtk.
Ancak,mna;matematiinbittiiiklim,yalnzmesafeninalmasdeildir.Bukavramayaklamak
iinfizikrneklerivegeometrininkoordinatlarndanrneklervereceim.
Bellibirmesafearasndakiikinoktannalmas,maddeselolayolarakboyutun,onaparalelolan
zamanboyutununkoordinatlarndakuvantvarlnnyersemesidir
Kuvantolaraktandmzmadde,tmvasfn,zamanharcamasndanvedeboyuttakibirintikalin
sratindenkazanmaktadr.
Meknartlardeisebuboyutlarvezamankoordinatlaryerine,Einsteinintarifettiin5,n6,n7,
...nxgibiboyutlarabirolay
,
yanstsanz,aynandaoboyutunhernoktasndazamanfarkolmadan
varolacaktr.
nk,buboyutlardaetkininyaylmveyavarl,birkuvanttitreimiyerinebirk,birlegibi
grlecekvekoordinatlardagrnm,kuvantklndadeil,gerekklndaolacaktr.
Bu hal, bir video bandnn ekrana yansynca verdii grnt ile, band eridinin d
grntsndekimatekilarasndakifarkgibidir.
Nasl bant video teybe girince bir fizik koordinat sramas yapyorsa. olay da mna meknlarna
geinceordinatsramasyapar.Maddebandgibidir,mnavideoteypekranndakigrnt.
MEKNINZARFIVEENFS
Ancakmnannkanlmazvarlhangimekndavenaslvarolabilir?Yaniboyutlarndeimesi,
koordinatlardasramanedir?Bunadayaklamsalamalyz.

88
Ruhbahsinnbalangcndatmvarlklarnvegereklerinenfsniteliiniaklamtk.imdince
enfstekrarhatrlayalm:Enfsetamkarlkolmamaklabirlikteiseldizilidemekyanlolmaz.
Enfs, maddesel varln tkenir gibi klp) yok olduu bir noktada, iteki bir boyuttan, o
varlnhernoktasnaintikaledenbirgerektir(taparasndakiatomgibi)
Enfs, bir anlamda, eyann dtaki ve yzeydeki varln ayakta tutan, onun meknnn sanki i
yzndekigeometrikbirzarftr.
Enfs,biranlamdakudretiokminikmeknlarabalayanesrarengizbirzamkgibidir.zdeveen
iteoluangrnmezvebilinmezliinekarn;tmeyannheryannaynscaklktaveyaknlkta
sarmtr.
iteenfsbiranlamdamadddnyannmnasdr.Onungereidir.Fakatszedilmez.Birbakr
telbizce3buutlunormalmaddemeknnnkabafizikkurallarnagretannr.Hikimseotelden
bahsederkenkuvantlarnnveonuboyutlarasokannkleerkudretingereindenszetmez.
te, imdi enfs gereinden, meknn geometrik zarf gibi onu saran bir gerekten hareketle
mnayabiradmdahayaklatk.
Boyutlarn, bizce kavram zor koordinat eylemleri, aslnda bir mna sanatdr. okluk lemlerinin
tekliksrrndanaldesrarengizbirbadr.Busylediklerimizin,evrenfiziiniiyibilenlerehibir
ynanlalmazgelmeyecektir.
te, tm varlklar, kendilerini enfsden saran bu mnann tasarrufunda ve bilinmezliinde gizli
iken;yalnzinsangnlpenceresindenmnannbizzatkendineakkarttamaktadr.
nsankompleksininenfsgnldr.Yaniinsannidizilimimarisi,gnlsrrilekurulmutur.
Allahn kendisine muhatap setii insann; Allahn kendi gzelliini seyrettii insandaki sr, ite
bupencerede,kalptedir.AslndamnasonsuzboyuttavarolanbirAllahsrrdr.
Nefsblmnhatrlarsak:Nefsi,okluklemietkivetepkilerininsentezisaymtk.Allahnyce
sanat,insankompleksineikincibirmekanizmaolarak,tekliklemininetkivetepkisenteziniyapan
gnlvermitir.
nsan,tmileelealnnca,teklikveokluklemleriarasndaintikalleribirliktetayanharikulde
birsanataheseridir.
nsan,okluklemindekidalmlnenunoktasndan,kalbinsonsuzboyutlaraalanekranna
kadarbirintikallersistemidir.
Ve de nefs kefesine yneldike, gnl ekranndan, sevgi ve sezgilerden uzaklarz, mnamz
tkenir.

89
Gnlekrannayaklatkavenefssfrnoktasnagelinceinsangerekyerinibulur,mnasanatnn
sahibiolur.
Mesafe ve boyutlar mnann, bu kez onun dibinde kalr. Mna, bir anda her yerde olu, zamann
nndeveardndagrtrvesevgilerkalppenceresindekiilkiaretlerdir.
Kaderin, cennetin bilinmezi, mna ilminin iindedir. Ruha bu pencere alnca ilhi tecellnin
doyulmazbirahengiyansr.Buyzdengerekryayamnadenir.
nsann enfs, tm niteliklerini kaplayp nefsi etkileyecek ve vicdan dediimiz gzellik
doacaktr.
Vemnabyleceinsankompleksinintmndeevrenihayranbrakanihtiamileparlayacaktr.
3.DRLMEVEBOALMA(FEN)
imdikalbinmnasilenaslgnlpenceresinealdnizleyelim:
Maddesel varlklarn, buutlar ve ahenklerin perde perde kendi enfsne ve oradan yokluuna
drlmesi, mna ilminde boalma kabul edilmektedir. Bu bir nevi yok olmadr. Ancak, yok olma
dediimizdrlmedensonramnavetekliednmezuhuredeceinden,yokolmayerineyenibir
varolutur.
Fizik anlamda dearj (boalma); mikro kozmosda ntrinolarda, uzayda nvelerdeki siyah nokta
olaylarnda grlp bilinmektedir. Drlme ve dearjn matematik ve fizik yanlarn madde ve
tesikitabmzdageniolarakakladm.Buradamhimolangnlasndandrlmevesonlama,
boalmadr.
Gnle,yanimnayainsanndnndecazibenoktas;kalbedoruinsankompleksinindrlmesi
olaydr.
okluk lemine dal koordinatlar saylan nefs, kendi enfsne doru ne denli toparlanabilir,
drlrse; gnle yaklam o nisbette olur. Yaratl hikmeti bu dnler alternatifidir. Yani insan
bellisrelerdeenfsne,gnlnedorudrlr.Sonrayinenefskoordinatlarnadorualrvebu
olaybirnabzritmigibiatar.Birldeheyecanllk(mnaasndan)doar.
Bir anlamda drlme ve boalma nefs arnmas ile yakndan ilikilidir. Ne var ki, gnl, mna
zenginliinedeniilebuynelimiak,fedakrlkyoluylaoksratlibirekildeyapabilir.
Zatensekininsanmeziyetleriperdeperdebudrlmeninbirahengi,namesidir.
Ve drlme yolunda her atlan adm bir yenisi ile katlanma istidad getireceinden, nefs
arnmasnda gnl en byk yardmc rol oynar. Sehann, afv ve merhametin, fedakrln
gzelliibylecedahadaiyianlalr.

90
phesiz drlme ve boalma insan zelliklerinin en ihtiamlsdr. Byle bir becerinin nasl
salanacatasavvufbiliminintmdr.
Maddedenmnayanaslgeilir,temelilkeleriniylezetleriz:
a) Maddesel younluun azaltlmas, okluk lemine eken nefsin direncinin zayflatlp letafete
yaklatrlmas.
b)Tmilemaddetesiolansevgiateininyaklmas(gnleenksayolsevgidengeer).Sevgiher
haliyle(e,ocuk,evre,insanlarntmiinolansevili)gnleyolaar.
c) Ruh ve gnln ortaklaa ceryann telef etmeden devam ettirme ve bylece yaklam hi
kesmedenarttrarakdevamettirme.
d)EnnemlisiGnllerSultanEfendimizedaimartanbirilgiilesevgibakurmaabas.
nkmna,tmilevarlnEfendimizingnlndenalmaktadr.nsanmnakazandka,mecal
sermayesiakMuhammeddir.Aksihaldeuzaydailgisiniyitirmigibiperianolur.
ntikallerancakbusevgiyaktilesalanr.
4.NTKALLERLETMDNMEVRENDEMELER
Biliyorsunuz insan karakteri, huylar sabit denecek kadar kesin izgilidir. Onun deimesine
imknszgzylebaklabilir.
Bu zellik; gnl, ruh, beden ve nefs karmasndaki bir hilkat orandr ve bilinip deimesi o
nedenleimknszdrAncakgnlveonabalmnayasalaristisnadr.Eerdrlmeveboalma
balar, ya da tamamlanrsa tm yar ve karakter ykanr, ilhi bir mna kisvesine brnr.
Bylesineki,busrraerenlerhepbirbirinebenzer.Mnannteklikatsndabirleir.
Gnlpenceresindenmnaintikallerinaslolur?
nce nemli olan, insann bir kez mna gemisine binince kompleksinin beraber oluudur. Yani,
maddeyiamak,birhayal,gnldesrenzelbirhaldeildir.Bedendebugemiiindedir.
Herhangi bir varln mnaya intikali iin insan bedenine geme zorunluluu vardr. Bu yzden
tm maddesel varlklar insana intikal iin yar halindedir. Maddesel sonluluk, birbirine gei
dnmhepinsanaintikaliiinbirvesiledir.Buintikallergenelliklebesinyoluylavehavayoluyla
olur.Ancakbazandaomaddeselvarlktanbirkoku(gl),buintikalintarzdr.
Maddesel varlklar gerek insana dndkleri zaman; o ferdin gn!nden bir pencereden dier
evrenlerednanskazanr.

91
ntikal;kendignlmzeyaklammz,diergnllerleyakndanetkilidir.Bunedenle,gnlyce
bir kimsenin gnlne kendimizi intikal ettirirsek, ok daha kolaylar iimiz. tasavvuf gelenek ve
yaantsnda; gnlden karma, bir gnle girme, gnl krma gibi deyimler hep bu
hikmettendoar.
Gnlakbirkulununtemelzelliiinsansevgisiolduundan,yaklamadahadakolaydrNevar
ki,gnlegirmek,yaniycebirKimseninveyabirgaribingnlnegirmek,ozatn,iradesidahilinde
deildir.Bizimokitendavranmamzartsahteliingezemediibiriklimgnldr.
Gnlden gnle bir yol ald m; mna intikalleri balar. Meknmz dndaki evrenlerle al
veri, o evrenin zelliine gre, bizi de sarmaya balar. Ruhlar lemi, melekler lemi ltif alemi,
lednalemitmgerekleriilebiziistilaeder
Zamanvemekn(bizimmaddemekn}biranlamla,bizdeerimidrlmtrartk.
MevlnaveYunusiirlerindebulemdensrlarvermitirOiirlermnaezgileridir.Yaanmmna
evrenlerinintaptazenameleri.
Gnln ak kaplar, genellikle ezik nefsli kimselerde belli olur Bu nedenle garip, fakir, kimsesiz,
kszgnller,bilenleriin;insanolunabirrahmetkapsdr.
Ne var ki, bir gnle girince kendi gnlmze bir yol olmazsak, ondan ok az yararlanm oluruz.
Halbukibirgnlegirince,nefsinyounluunu;azaltarakmnayaintikalsrrnyaamalyz.
Gnl penceresinin.almas intikalbalamasiinartolduuna gre; kendinizi kontrol iin nce
mna ile iletim ve dnm var m? Bunu sezmemiz gerekir. Mnaya ilk intikalin belirtisi bizden
nce yaayanlarn gnl ile bir ilgi kurup kuramadmzdr. Gnl birliinin teklii kural
gereince; intikal halinde tm gnllerle konuma doar. Gnlden gnle giden bir ey, tm
canllilebizisarar.
BuintikalHz.VeysinmekntesindeEfendimizdentmfeyizlerisezmesieklindebillrlamtr.
Gnl,tmintikallerinigerekletirdiktensonra;arnmnefsinsonsuzcihetlerindeAllahtecellsini
bekler.
Bu bekleyi akn tm yanlarnn ifadesidir (Firkat, hasret, vuslat). Gnln mna penceresine belli
fazlarndantikaledeninsan,budnmlerinetkilerinigenibirsezigcndehisseder.
Sezgi, sezi ve nseziler tm ile gnln mna leminden getirdii solmayan ieklerdir. Gnl
gemisine insan girdi mi, ilk karlat manzara zamann ufalp yok olmasdr. Tm evrenlere,
Allahnmuradnavetakdirineuygunolarak;birbirintikaledilir.
Ohaldegnl,tmevrenleriiindegizleyenesrarengizbirenfssrrdr.
Buyzdengerekinsanabyklem,tandmzlemlerekklemdenir.

92
Mra bahsinde greceimiz gibi, mra, Efendimizin gnl ekrannda nce mesafelern ve madde
lemininsonratekertekerdierlemlerindrlmesidir
Dnmveiletiimlerbiranlamdagnlnsonsuzesrarnnperdearalamasdr.
brahim Hakk hazretlerinin syledii gibi, tm ger ekler ondadr Lisana gelmez; hissedilir,
yaanr.
Elbette vahi kurtlar gibi yaayp, gnl penceresini talatranlar iin bu meknlar bir hayaldir.
ylelerinemaddebilelkstr,oktur.
Kurnbylelerinikalplerimhrl,talamolaraktarifediyor.
Gnln bu sonsuz mveras ile, talam kalpler arasnda akl almaz mna mesafeleri vardr. Biz
insankompleksiningnlekranndakiizgilerinitahliledevamediyoruz
SEZLERNSEZLER
1.ZAMANTESLETSMLER
Gnlnbizdekivarln,talamkalplilerdndaherkes,zamantesiiletiimlerletanr.
Kendimizde, hi bir nyarg, hazrlama olmadan, dnden ve yarndan fotoraflar gnlmze
dverir.Bu,onunzamantesiiletiimindeilkmerhaledir.
Zaman tesi iletiimle normal bilin iletiim arasndaki fark : Bilin iletiimlerinde hesaplamalar,
deneyimler vardr. rnein; bilinli bir kimse hakknda kanaat sahibi olmak, onu bir nevi
yarglamakla mmkndr. Halbuki bir kimse hakknda verdiimiz ni kararlar vardr. Onu
sevmemizveyanefretetmemizgibi.Bu,gnldengelenzamantesibiriletiimdir.Biranlamdabu,
mnannbizdeilktannmasdr.Okiihakkndaneden,niinolumlubirkararverdiimizi,sempati
duyduumuzumaddesellleriindeyarglayamayz.Hkmmnadangelmitirvetartlmaz.
Zamantesiiletiimler,vcutmimarimiziindedevamlvardr.Farknavarmasakda,hayatmzn
amaz bir yandr bu iletiimler. Kesik ve kor bir ceryan gibi anlamsz deildir. Aksine bu
iletiimler vcut ikliminde bir santral yaratr. Son yllarda buna 6nc duyu diyorlar. nsann
maddeyi aan olgularn ifade eden 6nc duyu, ite byle zaman tesi bir iletiimdir ni kararlar,
isabetliseimlerhepbusistemdengelirVedekalbinbirzelliidir.
2.SELDZMAKROVEMKROFAZ
Gnlninsannenfsolduunu,birdeyimleiseldizisiolduunutesbitetmitik.
Eyannenfsuenkkmeknndamerkezleir.Veonunhernoktasndavardr.Pekignlinsan
kompleksindenaslbirmeknasahiptir?

93
Gnln merkezinin kalp olduunu biliyoruz. Hatta kalbin sol auriculasnda Allahn imzasnn
varlndabelirtmitik.Peki,bumna,tmmzenaslyansr?Gnlsrrnnkompleksimizdeiki
grnm vardr.Ben bunu byk faz anlamna, makrofaz ve kk faz anlamna, mikrofaz
diyerekaklamayaalacam.
Makrofaz,mnapenceresindentmevreneintikalisembolizeetmektedir.
Yaniinsankompleksitmilegnlsrrndanmnayaalr.
Mikrofaz,vcudunhervarlnniseldizikuralilegnlebalanmasdr.Gzdeonunsrrvardr.
Zamantesiiletiimiilesevgilerdoar.
Organlarn tm bu mikrofaz etkisi ile gnln etkisindedir. Gnl, derdi ve neesiyle, mideden
beynekadarzamantesietkiyehaizdir.
Mikrofaznvarl,insanhayvanihayattanekiphaysiyetkazandranynmzdr.
Mikrofazdaakvardr,vicdanvardr,makrofazda6ncduyuvardr,velayetvardr.
MikrofazdansezivesezgilervardrNefsiinsanhaysiyetineekenmeziyetlervardr.
tekompleksde,gnlbylebirsaltanataikiynylesahiptir.
Mikrofazn etkisi ile hayatmz madde grnmnn altnda; sanatn gzelliinden, insanlk
sevgisine kadar evrenin nazl varl halinde srer. Onun bilinmezliinin byk blm, ite,
gnlnbuesrarndangelir.
3.SELDZDENYZEYENSEZLER
seldizininyzeyeyansypbilincimizeintikalinensezidiyoruz.
Aslnda,tmbilinmezibilengnl;bilincehereyiyanstmaz,nadirenyanstr.Kendiesrarnbize
retmekiinbirvesilearar.Veolayolmadanayrntlarilenmzeseriverir.
nsezignldengelenoknetgerektir.Mnaanahtarilegaybdan(bilinmez)biresrardr.
Grnmbazanoknetolur.Olayolduugibisezerinsan.Bunu,birvelninmnadanalpbize
ilettiikermet gibi,nceden habervermekle kartrmamakgerekir.nsezi tm insanlara yaygn
birgnlzelliidir.
nsezi bazan net olmaz. Sevin ya da i sklmalar eklinde olur. Yani zleceini, sevineceini
nceden sezmek. Bu tarz nsezi daha yaygndr. Burada nemli bir noktaya deinmek gerekir.
Sevinveyazntlbirsezininarkasndanbazanbireykmaz.Bunukendiyanlgmzeklinde
yorumlarz.Vedebykbirhatayaparz.Ziragnlveonuntemsilcisisezileryalansylemez.Bu
durumdamutlakasuihtimallerdenbirivardemektir.

94
a)zlmemizgerekenbirolayolmu,farketmemiizdir.
b)oksevdiimizbiriiinbirzcolayolmutur.
c)Yceinsanlardanbizimtanmadmzbirmnaeribirskntgeirmektedir.
Ziragnllerarasndagremediimizbiriletiimvardr.
d) Nefs aldatmacl; bazan nsezi taklidi yapan nefs bizi aldatabilir. Ancak onun tehisi ok
kolaydr.Kendiiimizesorduumuzda,nefsoyunundancayar.nkruhvegnltaklitetmekten
daimaekinir.
Genel anlamda duygulanmalarn tmnn olutuu merkez gnldr. Bir hislenme srasnda
gzdendamlayanbirkadamlaya,zelliklegnldengelenbiriletiimdir.
nsezilerde genel seziler gibi bir med cezir seyri vardr. Gnlden gelen mesajlar hayatmzn
baz anlarnda sk, baz anlarnda seyrektir. Genellikle eskilerin malyan dedikleri bo uralar,
bazkonulardasaplanteklindeardknlklernsezimesajlarnazaltr.
Rikkat,merhametveinsansevgisinsezimesajlarnsklatrr.
Makrofazdanseziortadankalkm,birmesajritmidomutur.
nsezilerin analizlerini yaparken olsun, genel anlamda sezileri tanrken olsun, daima nefs
laboratuvarn hatrlamalyz. Ayrca nefsler birliinin hile ve desiselerine ramen; gnln, bizi, o
birliin taassubundan kurtarmak iin frsat aradn bilmeliyiz. nsezi ve normal sezilerle bu er
etkilerekarkendigayretimizikatarakdirenmeliyiz.
sknts eklinde gelen mesajlar ou kez bir kader habercisi telakki edilir. Halbuki gnl bir
jurnalci deil, kurtarcdr. Bu mesajlar yorumlarken nefs tuzaklarnn bize haber verildiini hi
unutmamalyz.
Vegnlednkdavranlarmzlabuskntlarnhemengetiinifarkederiz.
nseziler dostluk seiminde de ok nemlidir. Gnl mesaj tm kar dostluklarnn stnde
tutulmaldr.
nsezi ayrca habis latif (ileriki bahiste tarifleri var) tehisinde tek anahtar, tek miyardr. Elbette
kenditehisimizdedahil.
Gnlde bazan bir aklk olur. nsezi ve sezgiler ardr. Bu hal hilkatin bilmediimiz yap
srrdr.
imdidebukonuyuinceleyeceiz.
4.GNLDUYARLIIVESEZGLER

95
Baz kimselerde ya da hayatmzn baz blmlerinde ar duyarlk vardr. Bu zellik sabitleir,
devamedersesezgidediimizhaldoar.Bununekilleriubalklardatoplanr:
a)yankl:Bazinsanlarolaylarnetkisinidahaderindenduyar.zellikleinsanlarnderdiona
abukyansrveyreindeszgibiitenetkilenir.
b) Krk kalpler : eitli nedenlerle gnl incinenlerde de duyarlk ve sezgiler artar. zellikle
yetimlerinkalbibutarifeuyar.
c)Frkatteolanlar:Yanisevdiindenayrlanlardadaduyarlkvesezgiartmtr.
d) Gnl engin zenginlie sahip olanlar : Bunlarda yaratltan bir gnl zenginlii vardr. Elbette
sezgi ve duyarlklar artmtr. Bunlar, latif bir yapya sahiptir (bir sonraki bahislerde bu konu
ilenecektir).
e) ile ekenler ve zorluk iinde olan fakir, garip ve ezik olanlarda da nefs silik, gnl ak olur.
Elbettesezgiveduyguartar.Buguruptamazlumlardasayabiliriz.
f)Gnlduyarlvesezgiler,bazanhibirizaholmayacakbiimdeyapsal,yanidoutanolur.
Farkl nedenlerle meydana gelen duyarlk ve sezgiler gnlden doar. Ne var ki, nefs izgisinde
bazandeimelereurar.Buasilyetenekfalcladnr.Bat,gnlkonusunubilmediiiinbu
yeteneizelbirruhyeteneksanr.Medyumlukservenlerinevesleyapar.
Halbuki,buzellik,gnle,oradangereeyolbulmakiinbirnimetiilhidir.
Gnlduyarl,sezgiyeteneiniinsansevgisinedntrr;biryandandaiirvesanatnyo;unu
aar.SonutaAllahaknayolverir.
Gnlnherinsandahilkatsrrolarakvarl,hangigrntdeolursaolsun,yukardakiartlardaki
insanabirycelik,birnmettir.Tpkaklnkullanlndakitercihgibi.OnudaAllahagidenyolda
bayrakyapmak,insannkullukyandr.
Sezgi yeteneinin artmas, ar nsezi birlikte sergilenirse; bir anlamda istikbal mesajlar kar
ortaya.Buyetenekkademekademeylesralanr:
Bazlar,herolaynbanda,oolaynsonuhakkndabirsezgiyesahipolurvedaimatahminidoru
kar.
Bazlar,dtanbakncaokekicigelenolaylaransezisezgisinehasbirinsiyatiflegirmezler.ou
kezbylekimselereailedebiriteebbsndesorulur:inenaslgeliyor,hayryadaer?
Bazlar,oknetbiimdeinsanlarngeleceineaitolaylarsezinler.

96
Sezgide yetenek sahiplerinden, falclar ve istikbal okuyuunu meslek haline getirenler vardr.
Balangtanetolansezgiler,buyolasapanlardaksabirsresonrakaybolur.nkistikbalkefi
haramdr.
Baz sezgiler telepatiye benzer. Sevdii bir insann geliini, hastaln hemen sezerler. Nadir
denmeyecekkadaroktur.
Uzun yllar grmediimiz bir dostumuzu birden hatrladmz zaman be dakika sonra o
dostumuzunkageldiiokolmutur.
Gnl iletiimlerinin makrofaznda, ycelmilerin sezgileri zirvededir. Onlar kalp yoluyla zaman
oyuncak gibi oynattklar gibi, kardaki insann yapsnn tam plnn, krokisini karverir. Bu
yce zatlar, mna dostlarnn her halini gnl aynasnda seyreder. Mna dertlerinden ona yine
gnlyoluylayardmcolur.
SEVGVEAK
1.AKIKMUK
Gnln teklikten oklua, okluktan teklie birletirici kudreti sevgidir. Onun iin sevgi, kesin bir
gnlsanatdr.Onahibiryanlkarmaz.
Kompleksimiz(beden,nefs,ruhvegnlbtn)gnlceryannnistilasnaakdiyoruz.
Ak yle etkindir ki, kompleksin her unsurunda yeni bir hayat yaratr. Nefsin bozulan bujilerini,
msbetheyecaniletecekbiimdeyeniler.
Ak dounca, ruh, ilhi yznden beden koordinatlarna zel bir ahenkle hakim olur. Ve beden,
duyuorganlardahilcanllkkazanr.
Ak, balangta belli bir yne ya da gzele kardr. Sonradan sonsuzlar; tm mna
rahatszlklarnsilipgeer.GzelibulmasanatbyleceAllahnsonsuzluundaebedleir.
Akn en net zellii, doduu insanda gnln dier niteliklerini birlikte getirmesidir. Akn
olduuyerdesezgivesanatvardr.
Ak,kalbinbizzatyapsnabileintikaleder.Hemondagyaratr,hemkalptesz.
Ak lmszdr, Nefs mal olan mantn iflas, onu tadmayanlarda yanlg sanlr. Halbuki ak
asldr.
Akn cinsler arasnda karlkl oluu, onun yceliine glge drmez Ne yazk ki, hayvansal
istekler ak diye ifade edilmeye balad da bir kadnla erkek arasndaki kutsal sevgi unutuldu.
Gereksevgi,bylebiriftarasnda,ilerinininanlinsann,yceinsannyetitirecektir.

97
Hayvansalilgilerleayaktaduranailedendeterristyetiir.Madde,maddedourur.
k : Ak olaynn yand gnln sahibine k denir. Akn kvlcm gzelliktir. Gzelliin
enfsnde, Allah srrn sezen gnlde hemen ak atei balar. Gzelin yannda da olsa sonu
gelmez bir hasret (firkat) vardr. Senin yannda sana hasretim dedirten gnlden gnle etkili,
dayanlmazbirceryan.
Ak ceryanndaki hasret, gnlden gnle yle etkilidir ki, sevilenin gnln de sarar, ayn
doyumsuzhasretondadahslolur.
Muk:Sevilen,akgzelliiilebalatpsonraoatelekendiniyakandr.
Akn en gerek yan, seven sevilen birliinin kurulmas ve ortak hasrettir. Bu hasret bitmez.
nk ak, sevenve sevilenin i dizileriarasndakibir gerekbadr.Biri dierinde yok olmalki
bu hasret bitsin; buna kavuma denir. Ne var ki, kavuma ancak i dizide olabilir. Bu da ilhi ak
ehrindemmkndr.Glveblblnnlaklarnabirgzatalm:
Blbl gln rengine, kokusuna ktr. Ne var ki, hi bir zaman kavuamayacak, mr boyu
besteleriniseslendirecektir.
Ya gl?... Ayn atein tutkusunda renk renk kadife bedenini blble arz edecek, ondan paralar
koparpkokusalacakveyinedeonakavuamayacak.Solanadekbazankadifetenindegzyagibi
ebnemlerlebuhasretiveayrlbirzehirgibiiecektir.
Beeriadankvemukayrmgtr.nleyen:blblgrnramaglngzyalarnancak
ehligrr.
kvemuunbirzelliideakyaymalardr.
Mevlnannmuklukmakamndayaydak,binlercegnldeakatelemitir.
k yle yce bir sonsuzlua sahiptir ve Allah katnda yle ycedir ki, onu eletirmek,
nasipsizliinenktsdr.
Bir akn gc tm beerin kaderini etkileyebilir. Gnln nasl bir esiz hazine olduu, onun
gcnnnaslevrenlerdepervaszdolatakladahaiyiyorumlanabilir.
Tm gzel eylerde, sanatta, mutlaka ak vardr. nan da aktan bir zerre tamadan sremez.
Allahsevilmedike,kul,kullukgereineulamaz.
Ancakilhiak,mutlakaAllahnsanatdr.Kuldandomaz.Kuldangzellikarz(mnagzellii)
sz konusudur. Kulun, ilhi aka mecal bulmas iin, Allahn tand tek mna gzelinden bir
eylertamasgerekirki;elbettebumnagzeli,evreninenycesiFahriKinatEfendimizdir.

98
Bir oklarnda yanl bir saplant vardr. Sanrlar ki ilhi sevgi, insanlarn dnya hayatlarn yok
eder,onlarmeczubhalegetirir.Halbukibutarzdncetemelindenyanltr.
lhiak,kulluunkanlmazbirnoktasdr.Orayaulamamakancakzlnecekbirzaaftr.
Bir kuts hadsde Ben meknlara, evrenlere smam; ancak mmin kulumun kalbine sarm
buyurulmutur.
2.NAZKIRILMA
Aknvegnlnzelliklerinitanmada,aknseyrisrasndaortayakanyansmalar(nazkrlma
kavumahasret)inceleyerek,gnlkonusundadahaileribilgisahibiolabiliriz.
Naz,gnlnkendigzelliindekigereisezmehalidir.Gnl,kendindekimnacevherinisezince
nazhalinegeer.Bunaz,kababircilvedeildir.
Dostluktan baklara, duadan irada kadar gnlnde sevgi olanda naz da olur. Bu naz ilhi akda
bilevardr.
Gnlnmakrofazdavcutiklimineyansdbtnycelerde(veller,derviler,klar)nazvardr.
Nazn bir yan, Allahn pek sevdii bir haldir. Bir yan da onun sahibinin gnlnde krlmalar
dourur.
Buikincihalde,gnlkrkycelerinniyazyleetkilidirki,kadergibidoar.
Nazn ve gnl krlmasnn minyatr ekilleri tm insanlarda vardr. Hele ak ve sevgi ile ssl
insanlardanazvekrlmahaliokaktr.
Gnl naznn mnasnda gelien naz halinin var olmas iin; elbette gzelliin varl ilk arttr.
Ayrcanazvekrlma,sevileninsevenekargsterdiibiraksanatdr.
Kompleksintmnde,DilberiRnBlmndeakladmz,nefsolannefsesahipyceinsanda;
bunaz,0dekorussleyenkelebekler,ieklergibigzeldir.
Buradanaz,Allahnkendiiinyarattbirrenk,bireendirveancakOnahastr.
Naznbirhafifekliserzenitir.Budamakbuldr.
Gnldeki nazn bir zellii med cezir gibi raks halinde olmasdr. Bir an naz doar gnllerde,
bir an kavuma teslimiyeti, bir an nazla doan bir hasret. Bylece mnada ilhi bir can doar;
kalbinritmigibi.
Nefsin sonsuz arn, gnln bu mna ritmi, kompleksimizde boyutlar tesinde en byk sanatn
grntsnoluturur.

99
Hilkatinsrr,zevkiilhibudur.BuraksyalnzEfendimizehasbirsanattr.
3.HASRETFRKATVUSLAT
okluklemigeicidirvezndetadtekliednmearzusuhikaybolmaz.Akbiranlamdabu
isteingcdr.Mutlakgzel,AllahveOnunyansmasolduundan,hepOnadrarzu.
te gnln, teklie kar, zndeki istei oklukta kald mddete dayanlmaz bir istek gibi
iimiziyakar.Bunahasretdenir.Hasretinayrlktandoanhalineisefirkatdenir.
zlemvefirkatbyleceiiegnlntmnoktalarndavarolandayanlmazbiristek,biracdr.
Bu mna kural gnln her etkisine yansr. Bir ite gnl varsa zlem ve firkat vardr. Bu
duygularnnefsintersaynasnayansmas,ondancearzu,sonraihtirasgibitersekilverir.
Firkatvezlem,insannycebirmnayandr.htiras,nefsinhayvanyndr.Firkatvezlemin
yanndagzyavardr.
Vuslat:okluunteklie,tekliinsrrnaermesrrdr.Zevklerinvemutluluunzirvesidir.
Bylebirmnasrrnntecellsi;firkatvezlemdolubirgnln,gzellergzeliolmu,arnmve
ycelmibirnefsinortakabasileolur.
Sevginin; bir nabz gibi, bazan zlem, bazan firkat, bazan vuslat (bulu) la raks onun gzelliini,
ihtiamn ok arttrr. Onun iin Mevlna zlem ve firkat, zevkte: bulu ve olu demek olan
vuslatla bir tutar. Allahn sanat, ilhi gzelliini evrenin sonsuz buutlarnda; insann gnlnde
seyretmezevki,hilkatibylesslemitir.
Hasretvefirkatgerektetarifolmaz.Yaanr,onayaklamiinangzelliinitadmakgerekir.
4.ANGZELL
Bir gzelin bir an vardr ki; o anda o gzel, gzelliinin tesinde dayanlmaz bir tablo arz eder.
Onaangzelliidenir.
Hani,aklarbalatananlarngzellii.Bugzellik,bakannnazarile,baklanngzlerindedoan
ortaklaailhibiryaklamdr.
Angzelliininyaanmasvetanmancakmnasrriindedir.Yanibilimle,Batdeyimleriilene
bilinir,neyaklalr.
An gzellii, elestte, Efendimizin evet dedii ann Allah tarafndan seyrinden doan bir ilhi
ledir.
Ve gnlde Efendimizin srr dounca, o gnle bakan gzlerin ruh koordinatlarnda, ruhun ilhi
srrtecelledincegrlr.Bugzelliedayanmakmmkndeildir.

100
Ak, firkat, zlem eklinde balayverir. An gzellii, gnl ekrannda Efendimizin srrn ruh
koordinatlarndanAllahnseyridir.Busrrngzlereyansmasdr.
Bu nn zuhurunda, Efendimizin kokusu da ruhlara yansr. An gzelliinin fonu ok zel bir nur
(Nuru Muhammed) ile kaynatndan; o srrn yaanmas nnda, tm evren kaybolur
evremizden,yalnzokalr.
te, gnln srrndan doan bu gzellik, komplekse (tm ile insan srrnda) yle bir hikmet
oluturur ki; nefs kendini o anda artr. Bedende her hcre 0 gzelliin etkisinde yeni bir varla
erer.Vederuhokluktantekliednhasretineder.
Gnlninsanbtnndekiyerivesrrangzelliindesembolleir.
Bir insannbu doruaulamas elbetteok nadir bir nmettir. Ancak,her insanda gnl olduuna
gre,onukfrilekarartmdeilse;oodaadorukademekademe,hideilsebirokserpintiler
tar.Birgzelliinfarkedilmesidahi,angzelliindenbirkvlcmdr.
EFENDMZVEGNL
Efendimizin srr gnldr. Ruh nasl emr leminden ilhi bir olusa, gnl de Srr Muhammed
(S.A.V.)ninmekndr.
Allah, tm yaratlmlar Efendimizin etrafinda halkalatrm, Onunla iletiim salayarak nisbet
etmitir.EyannenfsveinsannenfshepayrfazlardaEfendimizinsrrntar.
nsannenfs,kalbisanber(Kalbinmaddeyapsnnmnayaintikalettiigeinoktas.)yada
gnl dediimiz noktada tebellr etmitir. Ve Srr Muhammed, bu noktadan onu mnaya,
evrenlerinsonsuzluunadearjeder(boaltr).
YinegnldeEfendimizinesrar,tmvarlmzeninceenfsdensarar.Tecelloluncagnlgz,
gnl kula doar. Ve Efendimize has Buyu Muhammed, Nuru Muhammed, Namei
Muhammed,birliktehissedilir.
Gnlgznedir?Tmklarn,yanndasnkkald,birbirparltsiletmevrenlerigsteren
Muhammednurudur(S.A.V.).BunurdodumutmeyaAllahaniyazhalinegeer.Evrenlerrenk
renkihtiamabrnr.
Buyu Muhammed yayld m, seherdeki ottan, saraydaki glden ve evrenin tm buutlarndan
halka halka bir sonsuz koku yaylr. Ve zevk denilen duygu, devlerin yannda karnca gibi ufalr.
Mnazevkininihtiambenliimizisarar.
Enfs kanallarmz toplanarak, gnle gelip birleirken belli mna doruklarndan geer. Ve onlarn
enerjisi Efendimize nisbet ve sevgidir. Bu noktada gnln anahtar Hz. Hseyin efendimizdir.
Nedenmi?GnltarifiinHz.Hseyinefendimiz:

101
Ey beeriyyet, en byk hazinen kendi znde, kalbinde gizli olan gnlndr. Onun dnda
kurduun btn nisbetler, rakamlar kesretin evhamdr. Btn bu glge varlklarla savaacam.
Sendeezaolanhaner,bendeifadr.nkbengnltemsilediyorumbuyuruyor.
Gnl penceresinde toplanan enfs kanallar, Hz. Hseyin ehrine ulamadka Efendimize yol
bulamaz.
Gnl hem bir anlk mesafede, hem de mveralarn tesindedir. Ak olmadan ona ulamak,
kinatnmrnesmayanbiryolculuunhayalindenteyegeemez.
Efendimizbugereignlyolcularnaanlatmakiin,Hz.HseyinefendimizinlalasHz.Dhyeye
gnl sevgisinden bir pencere aarak gsterdi. Azrail, Efendimizin mekn deimesine memur
olunca;AllahasorduOnunyannahangiklktagideyim.Gnlhangiklktagidersemmemnun
olur.Allah,Dhyeeklinegir,gnlndeovarbuyurduveoklktageldinazikgreve:
nkgnlehrindeoandakkolanHz.HseyininsevgisinistndetoplayanDhyevard.
1.HLKATNSIRRIELESTMECLS
GnlanlamakiinEfendimize,Onunhilkattekisrrnaermekgerekir.Aslndabubilmekledeil,
yaamaklaolur.
imdiberaberzamantesibiryolculuakacaz..Binbirgzelinyaratldezele...
Allahbilinmek,kendigzelliiniseyretmekistedi.lemlerivevarlklaryaratt.
Zamanhenztuzaktasakl,meknboyutlarnglgesindegizli,renkler,arklar,buulugzellikler
iindesarl.
Tm lemler mutlu ve ruhlar, peri ryalarnda prens gibi sonsuz zevkler iinde. Her nefes seher
gibitaze...
Ezeldibu,Allah,gzelliiniseyrediyordu.Sonsuzboyutlarda,dalgadalgalemlerde.Vezamansz
prltlar leminden bir emir dodu. Domam atomlara raks veren. Her noktadan frlayan,
gzelliincehametlibirseda.Tmevrenienfsvefakndansard:Elestbirabbikm.
Btn varlklar ncebyk birzevklemestoldular.Sonrahayretleilerinden, enderinden gelen
buemrinhametindenrperdiler,titrediler.
Hem varlklarn her noktasnda bu emir nlyordu, hem de evrenin en uzaklarndan bu seda
iitiliyordu:
BensizinRabbinizdeilmiyim?

102
Ve mecalsiz kald tm varlklar, panie kapld, tkendiler. Boyutlar kendi zerlerine katland,
yokluadoruenfslerindetoplandlar.
Varlklaryokluadorukouyor,sonramecallerikesilipbirmucizebekliyordu.
yle ya, kendilerinin her noktasndan bir can gibi frlayan bu emirden sonra, ya siz kimsiniz diye
biremirgelirse?
temeknbylesolmuken,birsesduyuldumucizegibi:
EvetdediEfendimiz;phesizRabbimizsin.
Sonradaonayaknruhlarsilkinipbeldediler.
imdi ezelde bir bayram vard sevinten. Tm varlklar kurtulmutu, ezilmi, tkenmi, yok
olmuluktan.
Meknlar kt sakl kelerinden ve buutlar Efendimizin bel niyazndan bir gl gibi aldlar,
renk renk. Ve Allah ylesine sevdi ki bu bel niyazn, emretti. Efendimize : Sen olmasaydn, sen
olmasaydnlemleriyaratmazdm.VeruhlarkatldlarEfendimizinbelniyazna.
Yine Allah emretti, nsana Ahseni takvim (kevnin yaratl srlarnn en gzeli) olan senin srrndan
verdim.Kalplerinden;gnlnoktalarndanbusrrintikalettirdim.
tegnlhilkatten(yaratltan)bylebirihtiamlageldi.
Elestihatrlayabilenler,gnlekranndaEfendimizigrdveoseherinzevkiniyenidentatt.
Elest, zaman tesinde yaayan bir kulluk anddr. Ve gnl, o sonsuz gzelliin daim yaad,
seherin,evrenlerintmnnmeknlarndaoihtiamaalanbirpenceredir.Dahadorusuevrenin
ezelinealanbirekrandr.
2.GNLEKRANI
Gnl ekran, Efendimizin srr ile boyanmtr. O ekranda, Allahn sonsuz yzeylerde kendini
seyrettiiEfendimizinkalbivardr.
VebuAllahsanat,Efendimizitemsilettiindenangzelliindekitecellsrerdurur.
nsanlarbuiksirilebirbirlerineyaknolurlar.Vetmilesevgi,ekrandakigzelinihtiamndanbir
bdsabadr(seherrzgrdr).
nsanlk, vicdan, gzellik, tm ile evrenin vgleri, gnl ekranndaki Efendimizdir. nk 0,
tmvarlklarezeldeyokolmaktankurtarmtr.
teFahriKinatEfendimizinsrrntadiin,BykYaratckalbeatmtrimzasn.

103
Bu ekranda insan gzelliinin, yceliinin sahibi Fahri Kinat Efendimiz vardr. Ve bizler,
inallah Onun nna var olan birer zerreciiz. Gnldeki bu srr bilmeyenler ne insan, ne
Efendimizi,nedeAllahtanr.Onlarhangifazdaolurlarsaolsunlar,birkrebeoyunculardrlar.
Beden kompleksi iinde, gnln kumanday eline almas; hi deilse nndeki nefs younluu
perdesinin kalkmas, Efendimize bir sevgi heyecanna baldr. Bu sevgi heyecan hayal olamaz.
ncebizzatEfendimizingnlndeolanayaklamsalamalyz.
Gnl ekrannda Efendimizin srrn grmek iin o ekrana den mutlulara yakn olmalyz.
phesizoekranagidenyol,Ehlibeytsevgisiilebalar.
SevginingnllerdedoupperdeperdeEfendimizeulamasnasloluyor?
Buanlalmasimknszbirhilkatsrrolmasnaramenbirkanoktadanbusrrayaklaabiliriz:
a) Elestte tm varlklar ilhi emrin hametinden yoklua yaklarken, baz varlklar zlerinden
Efendimize bir yaklam duydular. Ve Efendimiz bel dedikten sonra mecal bulup evet dediler.
Bu, sevginin tohumu oldu. Bu ilgi ve yaklamda, bir merkez etrafndaki halkalarn ilgileri gibi,
dtanieyaklarkenzincirlemebirilgidodu.Endtaki,enitekinedoruintikalyolubuldu.En
itekihalkadaehlibeyte.
b) Sevgi, tpk atom ekirdeinin elektron orbitleri gibi merkeze doru glenen bir kudrettir. Bu
yaklam, atomdanaslelektrondandeil merkezdengelirse,mnada da Efendimizdengelir. Ona
uzaklmz ok olduu srece bu engin cazibeyi zor, yakn olduumuz oranda kolay hissederiz.
Efendimize yaknlk ls, Onun gibi sevebilme demektir. Efendimizin, liab ve ehli beyte
sevgisi tartlamayacak kadar net olduuna gre; eer onlar gereince sevemiyorsak bu halkaya
uzazdemektir.
Ozamanmaniddialarmznefsaldatmacasndantedeildir.
c)Efendimizingnlekranndaseyri,Onunsonsuzevrenlerdeeksiksizmhedesidir.
Bu sayede, mna leminin tarifi imknsz siletinde, onun muhteem tablosunda buutlar: Onun
sevgisiiledolugnllerinsslediibirehrildr.Onunsaray,Onusevenlerinbiriekbahesi
gibi niyazlar ile ssldr. Bu sarayda Hz. Sddyk, Ensar, Muhacirin ve Asr saadetteki lmsz
ehitlervenazlvellervardr.
O ekranda Efendimizi seyr iin sevgililerin ssledii bin bir prlt ve n seyredilmemesi
imknszdr.
Gnl ekran ylesine hassastr ki, ufack bir parazit onu karartr. O gnller gzelini mna
boyutlarndagizler.
3.MRA:OKLUKTANTEKLE

104
Mra,okluktanteklievardemektir.VedeEfendimizehasbirilhisanattr.Kelimeanlamnda
perdeperdeycelmeanlamtar.
Mra, srrn elestten alr. O yce and gnnde, drlp yok olmaya yz tutan boyutlar,
Efendimiznaslhamdniyazileapevrenleriokluksrrnaerdirdiyse,bukezboyutlarvelemler
EfendimizingnlndedrlerekOnunvahdete(teklie)dnnyaadlar.
Tm mesafeler ve boyutlar Efendimizin gnl srrnda tek tek dearj oldu ve drld. Bylece
evrenin tm meknlar Onun nne serile, serile tekliin nndeki perdeleri ektiler. Zaman da
eridiEfendimizingnlnde;ilhitecell,elesthazziledodu.
Gnlnsrr;Efendimizin,gnlndeolanlaradamracdilemesivenamazemretmesidir.
OhaldeAllahaulamayalnzEfendimizinsanatdr.Onungnlndeolanlaradayansyor.
Builhisanat;nazllarsanatdr.
Efendimizin gnlnde Hz. Hseyin srr ile intikal salayanlara nazl denir. Allahn sevgisi,
Efendimizin srrn gnlnde yaatanlara otomatiktir. Muhammed (S.A.V.) siletinin grld
gnl kabdr. Ve nazllar, gnl srr ile vardklar noktadan, tm evreni gzlerinin nnde
seyreder.
Fakat Efendimizden bakas onlar cezbedemez. Efendimiz, Mrada Allahn tm buutlarda ve
meknlardaseyrineerince,Allahsordu:
Banaokluklemindennegetirdin?Efendimiz:
Sanasendealmayangetirdim:Yoklukgetirdim.
Bu nazenin cevap, bir anlamda elestin sorulmam sorusunun cevabyd. Ve Allahn yle houna
gittikiEfendimize:
Nedilersintmevrenleriin?Efendimiz:Gnlmdekinazllardamracnakabulet.Veyle
oldu,nazllarnAllahavarmalar.
Mradanrendiimizoknemlibirnokta,EfendimizinAllahavartatmkomplekslebirlikte
intikalidir.Yanibeden,gnl,ruh,nefsbtnileintikalidir.
Buolu,maddeselbirvarlkolanbedenindeevrenintmkatlarnvemeknlargeebilmesrrdr.
Gnlylebirgtrki,onungemisinebinen,onunlaolur.Kendizelliklerininsonluyasalarndan
kurtulur.

105
Mrada,EfendimizinyatandankpKudsegidii,arzdantmevrenlerevarveAllahilebir
izdm gibi tm yzlerde birlik oluu (Kabekavseyn), sonra yataa dndnde yatann
scaklnkoruduunuyetvehadslerdenkesinolarakbiliyoruz.
Buradan kan hikmet; zaman tesi bir intikali dile getirmektedir. Kudse gidi de bedenin olaya
giritiinibeyaneder.Aksihaldemragnldengeenbirduygueklindeyorumlanrd.
Yine hem mra, hem demle ilgili olaylardan dolay, Kurn, lmszln ve cennet
mutluluununruhsalbirolayolmadn;bizzatbedeninolayniindeolduunubildirmitir.
Nuhungemisiveonunlailgiliyetlerinimnas(enfstefsirleri)genignldr.
Mra yetlerinden rendiimiz bir gerek; gnln hi bir ihtiama ve grntye kaplmadan
Allaha alma srrdr. Kurnda Efendimiz bu yolda vlrken, O, nne serilen evrenlerin ve
ihtiamnhibirinetaklprabetetmedenbanayneldibuyuruyorCenabHak.
Nazllar iin mra, Efendimizin okuduu Ftiha ardnda namaza durmaktr : ftitah tekbiri
dediimizilktekbiriokurkentmmaddeselmekniletiimleriniveilgilerinikeserek.
4.FTHAVEGNL
Ftihannruhkavramnanaslktuttuunuruhblmndegrmtk.
GnlbahsindebildiklerimizintmkaynadaFtihadr.Ftiha,ruhkoordinatlarndanaldmz
ilk yetin vcudumuza yansmasndan sonra, niden 4 ve 5inci yetlerle Efendimizin gnl
niyaznagemektedir.
HamdAllahbilerekvgdr.Onubilen,bulantekvarlkEfendimizdir.OhaldelemlerinRabbi
Allaha hamdin bir emri ilhiye uyularak icras gerekir ki; bunu Efendimiz Yalnz sana kulluk
eder,yalnzsendenyardmdilerizeklindezletirmitir.
Ancakruhkoordinatlarndangelenilhiemr,tecellsinikalbiMuhammeddebulacaktr,elestgibi.
BtngnllerEfendimizdenbirsrdr;Onabaldr,meknlartesinden.Vebuyetokundumu
gnl ekrannda Efendimiz tecell eder. Sonra evren kat kat drlr. Onun srr nnde ve biz o
ekranda;gnldetmevrenlerigrrz.
Allah ve kulluk; Allahn gzellii ve Ona kaplma, nefs arnmasnn ardnda, gnldedir. Ftiha,
srat mstakm (doru yol, Allah asfalt) olarak tm insanlara gnllerinden seslenirken, o yol
KendilerinenmetverilenlerinyoludiyeyineFtihadaaklanyor.
Nmet, ite ilhi kudretin gnle verdii sevgi ve mandr. Ftiha bylece : lhi nmetin, kalbin
srrnaklamoluyor.
Nmetverilenlerkim?Sorusu:Sapknvenasipsizlerdeildiyeyorumlanyor.Gereinikidman
var,yanlgvebirdenasipsizlik.
Obirilhinmettir.Efendimizdenbirceryan,biriletiimdir.eitliyetler,enbyknmetinman
olduunubelirler.manisezelliklegnln,kalbinbirtutkusudur,bilincidir.
mannneruh,nebeyin,neaklnoktasndandeil,kalptengeldiiveoradaoturduuyineyetve
hadslerle anlatlmtr. 6nc yette :O yol ki, kendilerini inm ettiin (nmetlendirdiin) insanlarn
yolu;kalbimanladolangnlyoludur.
O halde : Hakikat yolu, Allah asfalt (srat mustakm) kalpten geer. Ftiha okurken, nce gnl
penceresinde; srr Muhammedyi grp; sonra yine o srla mann, Allah ceryannn kalpde
devamdr.Vegnde40kezkalbimizedneceiz.man,busrrnkalpdecanlbiimdeyaamasve
ilhitecellyiniyazdr.
Gnlde, Ftihada emredilen kulluk srr diriliini koruduka, mna bizi bekler. emsin
MevlnayarettiiFtihavegnlyksbudur.
HalukNurbaki|UnsurlarnSentezi
NSANBTN(KALPNEFSRUHBEDENNSENTEZ)
nsanbudrthikmethamurununiieyorulmasndandomutur.
Buunsurlarnnisbeti,birbirinehangitarzdabalandklarbirhilkatsrrdr.
Milyarlarca insan, bu unsurlarn i ie intikal tarzndaki farkllktan dolay ayr kiilikte
yaratlmtr.
Ayrsimalarda,ayrkiiliklerinyaratlmasAllahsanatnnsonsuzbirinceliidir.Yaratlnokluk
lemineyansyanbirsrrdr.

106

107
Nevarkibubenzemezlikler,mansrrndaeriyeeriyetekliedorusankidrlr,btnleir.
nananlar, gnllerde birleen sevgi potalarnda kiiliklerini yok eder, ycelir, tek bir n
nurundabirleir.
Yine inananlar, nefsleri incelip, gnllerine nazl bir tl gibi gizlenmi, kalpleri ufuk insan
Efendimizle dolmu ve de Onda yok olmutur. Ve inanm yceler; evrenin gz bebekleri,
Efendimizin mnevi ordusu ve tm varlklar onlar adna vardr. Ve evrende bize verilen hizmet
onlaradnadr.
Onedenleoksijensubizehayatvermekiinyarr.
Veglbizeonuniincandanbirparaolankokusunuverir.
Veonlarinsanlnerefivegayesidir.
Ve biz de nsan Bilinmezi isimli kitabmz onlarn erefinden bir nebze bahsedebilmek iin
yazdk.
Yoksakendinemaymundanataarayanlarahitapetmek,aklmdanbilegemezdi.
Bunazllarordusu,
Bu4unsurunsentezleriniadmadmfethederek,
Ufukinsan
Kinatnvnc
AllahgzelliininyinesiEfendimizdeyokolmularVeteklie;Allahaulamlardr.
Ancakbizkitabmznsisteminesadkkalarak,bu4unsurunsenteziniyapacaz.
nsankompleksinden,sentezdendoanzelliklerizetleyeceim.
Vesonradainsanlarngzelliegidenyoldakisrrn;vicdananlatacam.
BLNZEKDNCE
nsanlarn, kavray, dnce ve zeklarndaki farklar, 4 unsurumuzun zel dengesinden ortaya
kmaktadr.
Bilin; ruh koordinatlarndan alnan ilhi gcn, evren bilincinin, beyin kompterlerine
yansmasdr.

108
Zek, kavray ve dnce iin bu bir balangtr. Bellek kopyalar, evreden gelen etkiler, buna
zelliklenefsinverdiianlamveyorumlarbumelekemizioluturur.
Zek;evrenbilincini(aklkl)alp,onukullanmadakibirsratveisabetyeteneidir.Buyetenek
yceldikeruh veevren bilincindekikaynaklara daha okyaklar.Nefs raporlarnve telkinlerini
eletirir.Dnceyeteneindenefsletartarakonugereeyaklamayatevikeder.
Zekyetenei,ruhunevrenbilinciniyanstanbirgibidir.Onunardndanefsnetrlkarartma
veyanltmayaparsayapsn,obazanparlak,bazansnknnvarlnkorur.
Zeknnkavramayeteneimizetuttuukoranndaidrakdoar.drak,eletiriveanalizeakbir
plak gibidir. nsann akl yeteneinin bir kompter programdr. Nefsin etkisi bu plaa ok zor
yansr.Nefs,ancakonaktutacakzekyoyalayp,yanltmaklaidrakndouunugeciktirir.
Akl, ruhun manyetik alannda evren bilincinin billurlamas olduundan; nefs onu da yanltmaz.
Akl,daimagereeyneliktir.
Ancak, nefs; eitli yeteneklerin bir tepkisi olduundan akl da taklid eder, ona benzer yansmalar
yapar. Akl etkilemeyen nefs, geree direncini mantk yolu ile yapar. Mantk gerek deildir.
ndidir,kiiseldir.
Mantkbiranlamdabellialglarnbirmatematiksonucudur.Normalanlamdagereiifadeetmesi
gerekir.Nevarkiounluklabyleolmaz.Mantkkompterinedorumesajverilirse,dorusonu
kartr.Verdiiniz10veriden9tanesidoru,biriyanlolsasonu,yanimantkelbetteyanlolur.
Maddeciler, inkrclar hep bu nefsin yanl bilgileri ile kompteri altrr. Aldklar sonular
bilimsel reete gibi yazarlar. ounlukla da bir ok doru bilgilerin yanna bir yanl ekleyerek
yrtrler.Butambirhilebazustaldr.
Mesel; canllar fanidir, biz de canlyz, bir hayvan tryz, biz de faniyiz gibi net bir mantk
yanltr.spatladmzgibi,insanhayvantrdeildir;bu,mantkkompterindeyutturmacadr.
drakveaklbuoyunagelmez.nsannhayvanlardanayrcalnbilirvehideilsebilinemezder.
Mahmud ebusteri 1000 yl nce yazd Gleni Razda, Manta bilgi verip sonu almak iin
amazbiraklasahipolmakgerekirder.Aksitakdirdesonuiftveaolurbuyurur.
Bilinten zekya, akldan dnceye kadar her iletiim hep ruhun koordinatlarndaki ilhi
kudretten gelir. Araya mantk oyunlar dt m, biliniz ki; nefs laboratuvarlar acaib raporlarla
bizi,aklmznehrindeyanltmakta,gerekleriyutmaktadr.
Tabii ki zeky, idrak, dnce ve bilinci, beyindeki bir elektrik akm kadar basit grenlerde,
insanayakandncesrrdomaz.Fikirleroukezmantkoyunudur.
Dnce, ruhun koordinatlarndan yansyarak, bizim dnyamzda gerei arayan bir k, bir
taraycdr.

109
Hayal, katksz ve z halinde ruh koordinatlarna, evrenden yansyan gerek ekillerdir. Nefs, bu
ekilleri kendi istikametine celbedip, bazan kendi alglarn onun arasna sunabilir. nk hayal,
aklvezeknnelinegeipidealvednceyeyansmazsa;perdededalgalanansilikgrntlergibi
aslnkaybedervenefsinyanlgfotolar,evhamlarbuperdeyeyansr.
Demek ki mantk ve hayalde, nefs olduka etkilidir. drak ve dncede gszdr. Zek snk
eklinde nefsin dzeninden etkilenir. Yceldike, syrlr. Akl, mantk oyunlar ile kirlenmedike
daimagerekehrindedir.
Btnolaylardaolduugibi;buyeteneklerimizinsalklolmasiinbedeninsalklolmas,beyin
kompterlerininiyiilemesielbettekanlmazbirkuraldr.
Yinenemliolan,duygusistemignl,bitkiselsinirsistemiyoluyla;zeknn,dnceninyansma
noktalarnda etkili olduu gibi; gnl i planda ruhla birlikte bilin ve dnceyi geree
yneltmedebykgsahibidir.
KARAKTERVEMZA
nsan hamurunun karmndaki hilkat zellii farkl kiiliklerin ve mizalarn domasna yol
amtr.Bunedenlehuy,yapmzdadeimezbirdamgagibitmhayatsresincesrergider.
Buna ramen miza ve karakterde daha etkin olan, nefs ve bedenin sinir sistemidir. Sert, asabi
davranlkiilerdenefsinhamurdakisertizgilerigrlmektedir.Bitkiselsinirsistemininterstepki
vermesideksmenbedenselbiryansmadrmizaca.
Gnlnmizadakietkisiisedahaoksevecenolmak,yadaabukkrlmakeklindeyansr.
Ruh, mizaca genellikle kelm ynyle yansr. iirden sanata, hatta duygusal mzie eilim;
genelliklehamurumuzdanruhizgilerinitemsileder.
Mizavekarakterfarklarilenefstutkularbirbirinekartrlmamaldr.Nefsinhasislii,ihtirasbir
miza meselesi deil, nefs etkisinin kompleksimizde ne geme meselesidir. Ve zel bir kiilikten
ok,yaygninsankaprisinintemsilcisidir.
Miza ve karakterin deimez izgilerini, basit deyimle huylarn snrn ok iyi tesbit etmek
gerekir.Hemkendianalizimiziyapmak,heminsanlareletirmekasndanbuoknemlidir.
Nefsyansmalar,deimevedzelmeimknnasahiptir.Mizacndzeltilmesiisederinhatlarnda
imknszdr.
Zevkler de miza ve karakterin bir yansmasdr. Nefsin daim olan eylemleri dndaki zevkler,
zellikletercihler,mizacnbirparasdr.
phesizkizevklerdebiranlamdagnletkilidir.Ancak,yapsalzevkeylemlerideinkredilemez.

110
Tercihlerdebyleinkredilemezolaylardr.
Zevk ve tercihlerde zor adam tipi, kolay adam tipi vardr. te bu tiplerde mizataki zevkin ve
tercihin,nefs,hattabazhallerdegnltarafndanabartlmasszkonusudur.
Sanattercihleridemizacndeimezbirizgisidir.
Ancak hi unutmamak gerekir ki, mankfr gibi temellerin, nefs arnmasndaki mertebelerin,
katiyyenmizalailgisiyoktur.
Korku ve cesaret de yledir. Mizada korku izgisi olmaz. Korku nefsin inanszlndan doar.
Bedeninhayatreaksiyonlarbunundndadr.
Mizakonusundaiyibirincelemeyaplmadiin,genelliklebirokyanlkanlarmzvardr.Baz
tutkularnstn,bazlarnnsade,hattabayaolduununtelkininitarz.
rnein, mzii az sever, toprakla uray ok sever. Ya da mzie ar tutkusu vardr, iei
sevmez.Bunlaryapmzdakideitiremeyeceimizizgilerdir.
Sanat tercihleri ve tutkularndan kesinlikle miza sorumludur. phesiz ruhsal ynn ve gnln
etkilerivardr.Fakatyaratloranvehamurubukuruluuvermitir.
nsan meziyetleri blmnde grdmz baz sekin huylar da; yaratltan miza hamurumuza
geer. Bunlarn gelitirilmesi ve karakterin hakim noktalar haline getirilmesi elbette bir aba ve
ycelmegayretimeselesidir.
rnein,yumuakhuylubirinde,hilmdediimizinsanlkmeziyetikarakterizgisiiindedir.Eer
bu gelitirilmezse o noktada klr, hatta krelir. Gelitirilirse rfk dediimiz insanlara merhametle
yaklamhuyudoar.
Karakter ve mizacn insann nefs terbiyesi ve bir blm sonra inceleyeceimiz subanalizde yeri
byktr. Mizacmzdaki ycelmede Allaha yaklammz salayacak ynleri bulup onlar
gelitirmek;tersiolanlartanypbymelerininlemekciddenvicdanmeselesidir.
Mizadabazizgilerbizeilkandaycelmeyeengelyaplargibigelir.Ancak,onlarnilenmesiile
ortayakanyapAllahnokhounagider.
Mesel fke ho ve makbul bir miza deildir. Onu bask altna alp, susuz insanlar krmamak
tercihimiziiyikullanrsakvegnnbirindebirzlimekarofkeyikullanrsakofkekutsalfke
oluverir (Hz. mer efendimizin srr). Aksi de sz konusudur. Zlime rfkla (yumuaklkla)
yaklam,gzelbirtablonunahraaslmasgibidir.
Netice olarak; karakter ve mizac nefs etkileri ile kartrmamak, yapmzdan miza izgilerini
isabetlikullanabilmealtrmasyapmakenuygunyaklamdr.

111
nsanlar binbir mizada yaratan Allah, bizden bunu bekler. Her mizada Allahn holanaca bir
ynvardr.Veilhikudretfrasbirbakmabizimonubuluponoktadankendisineyaklamamz
istemektedir.
Bu elbette kolay deildir. Bilenler, ycelmiler, eserleriyle, eitimdeki metodlariyle bize yardmc
olmulardr.
Hz.Geylni,Hz.MevlnaveYunusokunurkenonlarairsanarsak,elbettebuinceliklerirenmek
mmkndeildir.
Ycelmilerin ou, deiik mizalara davranlaryla, iirleriyle yaklam, onlar fark etmese de,
pekokeylervermitir.
3SLMDANSAN
slm insan bilinmeyen yanlar ile tantan ilk ve son dindir. Ve insana hrriyeti, eit yaama
hakknvermi,ilmi,dolaysiylesalklyaamayretmitir.
slmiyetinsan4temelyapdainceler:
Birincisiinanasndan,yaniinanyormu,yoksakendinibirperdeilegereklerekapamm?
kinciolarak,nefskalpruhhamurununyorulmasndanortayakaninsan,birbtnolarakiyi
mi(msbetmi),yoksaktvemenfimi?
ncolarak,insandakievrenleddakievrennasldengelenmitir?
Drdnc olarak, kullarn en ycesi mevkiine gelmesi gereken insann kullukla ilgisi nedir? Yani
davranta(amelde)nenoktadadr?
nsanlarn, ne yazk ki byk ounluu asl amacna ynlenmek yerine hayvansal bir hayat
semi,kendinionazorlamtr.
Aslnda,diningetirdiisnrlamalar,katlanlmasgmeselelerdeildir.Aksinehayatmzn,sonlu
dnyayaantsnbilemutluklcdr.
Allahvekadereman,insanaihuzuruverir.ibadetkaytlar,onahereydenncesalkverir.
Nevarki,insandakihrshareketi,aldatpdahaounueldeetmehrs,isyannnaslnedenidir,bir
bakmahedefidir.
Yoksa slmiyet bedenin doal arzu ve ihtiyalarndan hi birini snrlam deildir. Tahlillerimizi
tamamlaynca,isyannnaslaknlkolduunuanlayacaz.
1.MANKFRANALZLER

112
man,slamdaAllaha,dineinanmakanlamnagelirvekartinkrdeilkfr(perde)dr.
slmiyet ok ince bir nezaketle mann karsna inkr koymamtr. Allah ve din apak aydnlk
birgerektir.Bunugrenmaneder,gremeyene,perdelianlamnakfir;kfredendenir.
nkr mmkn olmayan gerek iin, inkrclar diye bir grub kabullenmek yanltr. Mnkir,
mminin kart deildir belli gereklerin inkr mmkndr. Ama asl gerek inkr edilemez.
Ancak onunla aramza bir perde ekeriz ki, bu nefs rmceinin marifetidir. Bu yzden mann
kartkfr(perde)saylmaktadr.
mannyerignldr,ordadoar,ordayaarveordalmezlikkazanr.
Nefs, nefs blmnde grdmz marifetleri aracl ile, onu perdelemeye alr. Ruh, akl ve
bilin yoluyla nefsin hilelerini aa karr. Beden manla ancak mutlu olur. deta dinlenir.
nanmayann, nce bitkisel sinir sistemi, sonra tm bask altna girer ve madde rahatszlnn
azabneker.
Nefsle gnln, man zerindeki mcadelelerini biraz amak istiyorum. nk inanmakla i
bitmiyor.Bununyaanmasvebiziyceltmesigerekir.Eernefsinmanetrafndardrmcek
alarnbilirsekmancevherinikorumaimknbuluruz.
Kurnnmanveonuperdeleyennefseaitpekokaklamaveemrivardr.
Nefsin,kalplerdeyananmanmealesineektiiilkperdeinsannsonluolduuvelmleberaber
her eyin bittii telkinidir. Evrim tehisinden, materyalizmin tm tutkularna kadar her hile bu
amacahizmetiinonuntarafndanuydurulmutur.
OnuniinFtihakullukteklifindennce3.yetindeDingnnnmlikiAllahdrdiyenefsinbu
oyununubozar.
Nefsin ikinci hilesi ve perdesi kukular demetidir. Her olayn ve gerein ardndan bir istihfam
makinesi gibi kuku doar. Nitekim Bakara Sresi, ilk yetlerinde Kurn tarif ederken 0 kitap,
phesizittikasahipleriiinhidayeteerdiricidiremriylebalar.
Nefsin nc perdeleme oyunu ise evresinde inananlar azaltp inanszlar oaltma eylemidir.
Byleceruhunaklvebilinlemanayneltenyolunutkamakister.nanszlardankuruluarkada
topluluklar,yadagenitoplumlar,gereekarperdelemeiinidahakolaybaarr.Yalanaortak
bulmakokkolaydr.
Nefsin drdnc perdeleme yolu, gelecee kar kuku yaratp man temelinde sarsmaktr.
Hastalk,fakirlikendieleriylehemhasislieyneltirhemdekaderemanyokeder.
Nefsin bir baka metodu sevgi pencereleri nne perde germesidir. Sevgiyle gelen dostlar
kukulariyleeletirir,evremizden alr.nkgnlnenerjisisevgidir. Onu gszdrnceii
kolaylar.

113
Cinslerarasndakisevgiyibileehveteevirme,onunherzamansetiiyoldur.
Nefs kendi okluk leminin varlk srrndan ald direnci, kendi z hneri sayar, nk man
oklukleminitekliegtren,biranlamdakiilemeyiengelleyenfaktrdr.
man kalpde doup, cevherinden doan mna srr ile komplekse yayld m, nefsin btn
direnlerine ramen onu da sarmaya balar. Eer siz onun perdelerini sezer, ondan syrlmay
baarrsanz, bu kez nefs younluunu, gcn yitirir ve kukuya balar. Bu kuku isyan deil,
gereednmekonusundadr.
Vesonramanaodateslimolur.Bukattakinefs,nefsimutmaineyitemsileder.
Byle bir nefse sahip olmayan insan btnnde iman hi bir zaman garantide deildir. Nefs onu
herzamantelefegtrebilir.
Kurnbusrr:
Dnermaneder,dnerkfredersinizemriilebildirmitir.
man,insanneslinehasbirerefborcudurvekiminimanettiini;kiminedemediinibizimdtan
kesin olarak bilmemiz imknszdr. Ancak dille iman etmenin yeterli olduunu slm Dini uygun
grmtr.
Kendimizin ve karmzdakinin iman durumunu bilmek istediimizde (nefsin eletiri tpasn
amadan) baz belirtilerde izleyebiliriz. Kompleks yapmzn madde ve madde tesi yanlarnn bir
ounuburayakadarkiblmlerdetantmayaaltm.
manmademkikalbe(gnle)aitbirolaydr,ohaldeimandamutlakagnlkokmaldr.
Sevgi,sezgi,merhametmutlakaonunkanlmazbelirtileridir.
Yinemademgnldediriman;inananlardanholanr,perdelilerden(kfirlerden)kaar.
mandahuls(itenlik)vesdk(doruluk)kanlmazbiryanbelirtidir.
Mmin(inanan)yalansylemezhadisibunundelilidir.
Glbirimansahibi,kompleksinintmndeyceinananlarabenzer.Tabikarncakaderince.Bir
insan kendi mann kontrol iin o nazllara, hi deilse bir noktadan benzeyip benzemediini
aramaldr.
nananlarkardetirhadisibugereidilegetirmektedir.
Yine inananlarn, bu nedenle bedensel glerini, zek ve sezgilerini mr boyu yrtmeleri
olaandr.Bunamayacaklardabirokvelitarafndanbildirilmitir.

114
Dta inanan grnp, ite inkrda olana mnfk (ayrc kartrc) denir. Bunlar istedikleri
kadarnefslerinisaklasalarda;saydmzkfrbelirtilerini,isteselerdeistemeselerdegsterirler.
manilekfrnbirikarayrcnoktas,olaylaryorumtarzndadr.inanan,olaylarAllahtakdiri
asndanalrvekendihatalarndzeltir.nanmayanmnfk,evreyivebakalarnsular.
nanannyreiyufka,kendimetinvecesurdur.Kfrdeolannyreisert,kendikorkaktr.Yalnz
bubelirtilerledahikendimiziveevremizianalizmmkndr.
Aklvezek,birdevresiyleruhabalolduuiin;daimamandanyanadr.Nefsperdesiinceldike
bu etkileri daha belli hale gelir ve kalbin mann glendirir. Eer nefs perdesi ok younlarsa,
ruhunceryanileileyenbumelekelerarlar.Nefsinaknmantkvekarreetelerineuyar.
man edenler iin olsun, etmek isteyip baaramayanlar iin olsun, nemli bir mesele
kompleksimizin(insanbtnnn)imanaelverilihaldetutulmasgereidir.
nanmayanlar da inkr edemez ki; insan erdemli olmak zorundadr. Bu onun erefli yaratk
olmasnntabiibirsonucudur.tebunoktayelimizdetuttukmuimanmutlakagelirbulurbizi.
Eersrtlanbiimihayatsetiisek,imanvarsabilegider.manyoksa,zatenoehrehiyaklamaz.
Acaba erdemli insan ya da insanca nitelikler tayyan insan kimdir? Ve, btnmzde bu yap
naslkurulmuveilemektedir?Yadahayvansalbirknaslkurulupilemektedir?Bunuslm
ve,Kurntanmlarnauyarakdilegetireceim.
insanhamurununennemlikuruluulatifveeklinde,tanmlanabilir.
2.LATFHABS
nsann btn, bedennefs ruh kalp karmndan kurulduktan sonra; devaml bir deikenlik
gsterir. Yani insan ayr unsurlar bir araya toplayan metal alam gibi durgun bir yapya sahip
deildir. Tam aksine bu drt varlk btnmz hareketli bir biimde sarar. Biz btn olarak bu
hareketli birleiin, vasflarn yanstr!z. Bu gerei hepimiz ok iyi sezeriz. Baz anlarmzda
bedenin,bazanlarmzdanefsin,bazanlarmzdakalbinveruhunaarlnyaarz.
Yapmzn bu oynaklna ramen, 4 yap tann belli ynde arlk kazanmas da kanlmaz bir
sonutur.
Nefsinarbastbtnmz,korkunbirhrsn,hissetintemsilcisiolur.
Ruh ve gnl ar bast zaman insan kompleksi; sevgimertlik arln korur. Ancak, her iki
ekildedir.dalgalanmalarsrergider.
Bir insanda ar basmalar uzun srerse karaktere damgasn basar. Deimeler onu bu derin
izgilerdenayramaz.

115
tenetsinbtnmzeyerleipsergilediiinsanyapsnahabisdenir.
Aksine, btnmzde, gnln ve ruhun izgilerinin sabitlemesiyle ortaya kan insan tipine latif
denir.
Latifvehabis;mminvekafirayrmndanayrbirtanmdr.Ancak,imanladaimabirgelecekba
tar.
Latif mizal biri imanl grnmnde olmayabilir. Fakat sonu daima imana yneliktir. Habis
mizalbirideimanperdesindesanlr.Halbukibumizadaimanoturmaz.
Latif grnm olduka azdr. Zaten insanlarn byk, ounluu, latifle habis snrlarnda titreir
durur.Yani;bazanoyanaeilir,bazanbuyana.
nsann yapsndaki seyyaliyet, ona sinuzoidal br rota izdirir. Blz latlf ve habis belirtileri iyi
tanrsak,kendirotamztaynvedzeltmedeimkansahibioluruz.
Unutmamakgerekirki;latifvehabis,kiiliklerdesabitbirnoktayadaalandeildir.Onundastve
altsnrlarvardr.Yanlatiflikkiilii.azortayadaglolur.Habislikdeyle.
Habiskiiliiyletanmlarz:.
a)Sapkn(dllin)veyanasipsiz(madub)izgiye:sahiptir.Yadaimayanlr,yadagereibilebile
saptr.
b)Sevimsiz,mcrimsimal,marurgrnmdedir.
c)Gnlpenceresirtktr.Sevgivesezgidenhi.nasibiyoktur.
d)Kelamnasibiyoktur.Gereirahataanlatamaz.
e)Nefsinzellikleriblmndesaydmz9kthuyunufazlacatar.
f)Gereksanattannasipsizdirzlmeyi,ilenmeyibilmediinden.
g)Gzgnlyaszdr.
Habislikyounlatkakorkunbirkiilikkar:
Vermez,verenetahammledemez.
Sevmez,sevenetahammledemez.
Gereibilmez,bilenetahammledemez.Bundandolaytmiyilere,yceleredmandr.
AllahnveOnunsevgilisiEfendimizindmandr.Onunline,ehlibeytedmandr.

116
HabisliinzirvenoktasndaNemrudveEbucehillervardr.
Latiftmgzellikleritoplayandr:
a)nsanmeziyetleriblmndezikrettiimizzelliklerdenounutar.
b)Gzelvesevimlidir.
c)Gnletkilerininhepsivardr:Sevgi,sezi,sanat,ak.
d)Gnlvegzyaldr.
e)Gzelevegzellie,iyiyemeftundur.
f) Tm varlklar ona eiktir. Her canl ona komak, hizmet etmek ister. Elmadaki renk, kuzudaki
teslimiyetonadr.
g) Zekidir, fakat hilesi yoktur. yilerin mutluluu onu mutlu eder, kendi iin eza duymaz. Her
takdironasefadr.
Latifyceldikenazlolur.Ondakizellikleregelince:
1)Hereyiniinsanlnsaadetinefedaetmitir.
2)Kenditepkileribitmi.lhiarzuonasefaolmutur.Allahndileigibidnr.
3)Tmmeziyetleritoplamtr,hernefesibircanlzikirdir.
Latifdizi,gneinetrafndakiyldzlargibidir,iiegezegenlerinyrngelerindedevrederler.
lkdiziliba:Hz.Hatice,Hz.Ftma,Hz.Ali,Hz.HasanveHz.Hseyin.
Birbakadizi:Hz.Ebubekirilebirlikte4halife,sahabedizisi.
Birdizi,Hz.Dhye,Hz.VeyselKarani.
Bir dizi nazl yceler : Hz. Gavs Abdlkadir Geyln, Hz. Mevlna, Hac Bekta Vel, Hz.
BahaeddinNak,Hz.AhmedRufai,Hz.Melamiveniceleri.
teinsanln,fnkiiliklerindengereksonsuzluaintikaledensrr.
nsanlar habis llerden latif bahelere kadar seyredersiniz. Bu, hilkatin mthi bir srrdr. Sonra
kendinizi, bundan sonraki blmde yollarn anlatacamz subanalizle inceler; nerdedolatnz
bilirsiniz.
isteyenldekalr.steyendnersonsuzbahelere.

117
3.BYKVEKKLEMLER
Tm dinler ve yrekli dnrler, insann sekin yaratk (erefi mahlkat) olduunu temelde
kabuleder.slmdainsannyeriisebambakadr.KurndaSreiTnde(imnada):
Biz teklik ve okluk lemini yarattk (tin ve zeytin). Sonra insan yreine (trisinin) emin blgede teklik
lemine dn (Efendimizin srr:beldeiemin. Eminefendimizinismidir)murad ettik.Buyzden insan
yaratlnengzelindenyarattk,sonradabusrrauymayanlaraannaasnaittikbuyuruluyor.
Bu yetlerin anlamn yce slm sofleri, insan lemlerin aynasdr ve asl Allahn
,
kendi
gzelliiniseyrettii.byklemdir,eklindeyorumlamlardr.
Nitekim baka yetlerde de ayn anlam bulunabilir. Btn dier lemler sfat ilhinin
yansmasndan doar. Tek tek bu lemler kk lemdir. Onun sfat yansmalarnn tm,
gzelliininyansmasntemsileder.nsanbuyzdenbyklemdir.
Dikkat edilirse burada insan yce klan, kendi deil ilhi yansmadr. Bu yansma, arnm ayna
halinegelmibirnefsesahipolaninsanngnlnedir.
Ruh koordinatlarndan ili dl (hem dtaki bir baka insana, hem kendi gnlne doan) ilhi
tecellruhuninsandakiaslyerinitemsileder.
slm dncesine gre ruh, beden kafesine hapsolmu, lnce umu bir ku deildir. 0, ilhi
tecellninmuhteembirceryanveiletiimnoktasdr.
Ohaldeinsanevrendebedenatnabinmi,ilhitecellyehazrsonsuzbuutlubirmekndr.
Bumekndailhitecelldomamsaveyloyolcuya!;
tebizbylemeknlardailhiyansmaytadmnazllaradnavarz.Yceyanmz,sekinyaratk
olmakartvizitimizburadangelir.
indeki sonsuz meknlarn kaplarn, bir bir kapayp; bota gezenler ancak mana ilgisi orannda
deer kazanr. Efendimize verilen byk rahmet, bu tecellye uramam da olsa, ilgi ve sevgiyi
makbulsayarakinananlarlmszletirmitir.
Nefskatlarndanmutmainekatnavarabilenler,tecellyehazrolmamhalleriylebilelmszl
mutlulukiindetadacaklardr(cennette).
Nefsi safiyede olanlar ise; bizzat cennetin iinde bulunduu lemleri bile tm ile kendi
kalplerindenseyredebilirler(YunusveCennetiiri,Hz.GeylnninGavsiyeriveMevlnannbu
konudakirbleri).
nsan,slmtanmlarkenbuyzdenlatifveinananynleriylevarsayar.

118
Kendini(ruhkoordinatlarndangelenilhikudretebakmadan)varsayanvesonraevrenikendig
varlylalp,insanksrlatranlarnelbettenekk;lemde,nedebyklemdeyerivardr.
Nevarki,tamycelmemiinsanbenliketkisindenkurtulamazveherolaydankendinepaykarr
vebuyceevrenlerdekendiresminiaramayakalkar.
teevrenlerdebunayeryoktur.
4.NSANVEKULLUK
te, insann byk lemleri temsil eden srr ile, kendini ilh sanma aknln ayracak snr;
kulluktur.
nsan ve tm varlklar, kendi kiiliklerinde yaarken elestte, her zerresinden Ben sizin Rabbiniz
deilmiyim?emrinlaynca;hayettendehetevepaniekaplmt.
Sonnefestebulemdenayrlrken,oanhatrlayacaz.
Veozaman,kendinibensananlar,bukezylebirpaniekaplacaklarkitamaheredek.
Gereklerin en gerei; bu emre, Efendimiz, hamd niyaziyle cevap vermi ve tm lemleri yok
olmaktankurtarmt.
teinsanlnlmezliininanahtarbubilinlikulluktur.
ElbettetmvarlklarnyaratcsAllahdr.NevarkiOnuhamdlebenimsemekinsanazgdr.
Ftiha bahsinde grdmz gibi; hamd, Allaha bilerek vgdr. zellikle, her yardm Ondan
dilenecekvekullukyalnzOnayaplacaktr.Vebunoktalardanhisaplmayacaandilebirlikte
birvg.
teycelmeilekullukbunoktadanhareketleiiegeliir.
Yani,Allahdangayrihibirgcnolamayaca,heranbizde,uygulamadayerettike;nefsarnr,
kullukartar,ylekinefstmyanlglarndankurtularakkulluktabillurlar.BuandaAllahsevgisi
dndaherilgisfrainer.BukezAllahognldegzelliiniseyreder.
nsan bu noktada tm okluk balarn kesmi, kesrette yoklua ermitir. Ve ayn zamanda, Allah
tekliinin sonsuzluunda tm lemlere yansmtr. Bu ana, tm sonlu varlklar ermek iin; insan
btnnde toplanma yarndadrlar. Maddesel okluk temsilcileri, bedende n ve madde olarak
vediervarlklar,kendimeknlarndaninsannsonsuzlukmeknnailetiimleAllahaular.
Efendimizbuintikalindeimezmeknsrrdr.
Onun mna gzellii, ilhi yansmay cezbeden ve kulluktan sonsuzlua geii salayan tek
etkidir.BunedenleherszmzleOnailgivesevgigereinisyledikdurduk.

119
Buintikalleranmeselesidir.Zamanszbirmeknda,ilhiirdeninsrriindedir.
Vesonraosonsuzaalaninsan;tekrarkulluunzevkini,ibadetiveycelmesinitekrartekraryaar.
VebizkulluktaelimizdengeldiincegayretgsteripFtihaemriiindekisadkatimizigstermekle
ykmlyz.
Evet,evreninbubilinmezvarlinsan,bukulluutopraktanaldbedeniilesonsuzadektama
erefinibildiinisbettevardr.Onisbetleinsandr.
Kulluk,Allahnkanlmazkudretininzorunlubirsonucudur,ylekihernefesteHudemedike
(Hu,Allahnbiraddr,bilinen0demektir)yenisinialmaya,yaamayatkatimizolmaz.
teAllahinsandanbuzorunlunefesal(zikri)gibi,bilinlikullukbekliyor.
Onunycelii,kudreti,gzelliinekadargizlensede,Kulluunzevkindeduyulur.Vebirnoktada
Ondayokolunur.
SUBANALZVCDAN
Allahsanatnn4hamurdanyourduuinsannenstnyeteneklerindenbirikendinitahliletmesi,
eletirebilmesidir.
Gerektevicdan,arnmnefs,gnlveruhunortaklaabirsonuncu,birmahsuldr.
Vicdan; bir anlamda gnl bahesinin en ndde ieidir. Kudret onu, arnm nefs ve ruhun
gdasilebesler.
Veite,kendinibilme,tanmaveeletirebilmebubahedekibunazlglnryihasdr.
inde deve dikeni bitirerek, onun batndan mr boyu rahatsz olanlar, elbette vicdan kokusu
duymaz.Onun sevgi dolu mutluluundan habersiz gelirgeer. Bizbu blmde, nce kendi hayat
denklemimizinasltanyacamzelealacak,sonravicdanagidenbaheninyolunuaacaz.
Daha nce deindiim gibi, btnmzn drtl hamuru, bizi hareket halindeki bir noktann
yrngesitarzndadeikenklar.
Bir ok koordinatlar iinde, birok bilinmeyenli bir denklemdir insan. Eer onun denklemi
kurulursaizlenirhalegelir.
Bilindii gibi, birok bilinmeyenlere tbi hareketli bir nokta, bir koordinatlar sistemi iinde eitli
deertesbitleriyletannrhalegelir.
ite insan da bu metoda benzeyen bir subanalizle kendi denklemini kurar. Bu denklemi
kurabildiimiz nisbette, bizim de bir formlmz olur. Ve bu forml vicdanla badarsa,

120
insanlmz buluruz, aksi halde serseri bir cismin dzensiz hareketi gibi evrende bir hi olur
gideriz.
nsandenklemininkoordinatlarnedir?
nsandenklemiikinemlikoordinatsistemiiindezlebilir:
a.manKfr
b.LatifHabis
Birincikoordinattaiman(+),kfr()alanlarvemeknlartemsileder.
kincikoordinattalatif(+),habis()meknlarvealanlar.temsileder.
Harekethalindekiinsanbualanlarnherkesinde
,
raksedebilecekistidattayaratlmtr.
Zatendeikenlikbunoktannmrboyuraksveiniklarntemsileder.
Bu denklemin kurulup zlmesi iin nc bir unsur daha vardr : Hadiseler. nk hareketli
noktann srati ve ini klar hep olaylarn etkisine tbidir. Biz olaylar da manyetik alan etkisi
diyebenzetmekistiyoruz.
uhalde,birrnekzerindebusisteminbenzetiiaraclilekendimizibusubanalizetbitutalm.
Matematierabetiolmayanlariinaynrneinbakabenzetiveyorumunudayapacam.
Latif,habiskiilikleriXkoordinatnabenzetelim.
man,kfrkiiliinideYkoordinatnabalayacakbiimdednelim.
Bu koordinatlar sistemi zerinde insan bir hareketli nokta olarak tasavvur edelim. Olaylar Z
koordinatlarzerindeyounlaanmanyetikalanolaraktanmlayalm.
nsannoktasbukoordinatzerindehayatboyuncabirmeknizer.
Xekseninde(+)deerlerilatif,()deerlerihabisolarakkabulediyoruz.Yeksenindemenfideerler
kfrvemsbetdeerlermantemsiletmektedir.
Zeksenindeolaylarkarsndapanikvehrnlk(),teennivesabr(+)deerleriihtivaeder.
NoktaharektyapannoktannamacX,Y,Zkoordinatlarnnortak(+)deerlerininolduusast
nmekndr.
nsann (bu hareketli nokta zaman zaman menf deerlere kaysa da) amac, insanln erefi bu
msbetmekndayertutmaktr.

121
Hareketlinoktamenfialanlardannekadaruzaklarsa,tekrarmenfiyekaymaansokadarazalr.
Zayf bir man, zayf bir latif kiilik her zaman snrda tehlike arzeder. man ve latif blmnde
saydmniteliklerihzlakazananlartehlikeliblgedenuzaklar.
Olaylarn iddeti, o noktann Z ekseninden kaymasna neden olur. Bu koordinatlarda en g
msbet alan Z eksenindedir. Olaylara kar normal ve insana yakr tepki, iyi bir ruh ve nefs
gelimesiyleeldeedilebilir.
YoksaXveYekseni(+)alanlarndaraksedeninsannoktas;ilhitakdirinyarattiddetlibirolay
karsndaZdemenfialanakayverir.
imdikendiniziinXveYeksenlibirgrafikyapn.
Belli bir gnden balayarak her gn iin latif habis, man kfr deerlerinizi insafl bir ekilde
verin. Ve o gnn noktasn iaret edin. Diyelim ki manda o,gn olduka itendiniz. Mesel Y
koordinatna 3 puan, fakat o gn cimri ve krc idiniz, bu kez X koordinatna 2 verin ve bu
deerler arasna noktay iaretleyin. Ertesi gn imannzdaki itenlii koruyarak evrenizde daha
meziyetli olmaya aln. Garip ve dertlilere yardmc olun. Ve bu kez +3X, +3Y deerini almaya
aln ve ikinci noktay oraya koyun, nc gn bir olayn etkisiyle kendinizi eletirin ve () not
ald iseniz Z eri koordinatna doru bir k yapn ve byle devam ederek 6 haftalk bir
noktalamaysonundabirletirinvekendikiiliiniziseyredin.
BudeerlendirmeyiyaparkenKurnn:
Btninsanlar hsrandadr. nananlar, iyi isleryapanlar,hak,sabrve merhamettavsiyeedenler
hariemrinihihatrdankarmayn.
Matematik merak olmayanlar her gn kendisine (+) ve () deerler zerinden 3 konuda not verip
altaltakaydetmelidir.
manKfr1
LatifHabis2
Olaylarakartepki3.
Bu notlarn o hafta sonunda ortalama deerleri () kalyorsa, o noktada kendini dzeltme areleri
aramaldr.
Bu i ve z eletirileri yapa yapa sonunda bizde vicdan dediimiz bir mna doacaktr ki; o,
manmzlmedekkoruyacakveebedhayatayzkaragitmemiziengelleyecektir.
Ancak, vicdan iyi tanmak arttr. inde nefsin cirit att dnyalarda, iindeki her yorum vicdan
deildir.

122
Vicdan,ruhateslimolannefsin,gnlmeknndakimnaocuudur.
eytana teslim olan nefs, hannas dourur; tm kirlerin, ihtiraslarn ve yalanlarn temsilcisi
hannas...
nsanayakanhannasdeil,vicdandourmaktr.Vicdangerekanlamylayletanmlarz:
Vicdan bir mna meyvesi olduuna gre; her yan ile ona uymaldr. Bir anlamda sfat ilhilerin
gnleyansmaklarntar.
Afmerhametsevgisabrdankuruluyapsndabinbirgzelliiiietar.
Allahiincesurdur.
Allahiinsahdir(cmert).
Allahiinsonsuzbirgayretiindedir.
Allahiinsonsuzbirteslimiyet,rzaiindedir.Herolayilhiyazgiindeseyrettiinden,zlimden
korkmaz,mazlumunimdadnakoar.Yalan,riya,kargibilekelerondayoktur.
0,hibirkarhrsylainsanlaryermez.Onlarsevmektenvazgemez.
Bendevicdanvarm?Diyetereddtedenleriin,birtekamazlvardr:
Eerdavranlar,duygular,evreninenycevarlFahriKinatEfendimiziandryorsa...
Evet,vicdannzvardr.Deilse,hangigrntdeolursanzolun,gsteritenibaretbirtaklitdesiniz
demektir.
Zira vicdan; Allahn aheseri Efendimizin gnl sanatdr

. Ve Allah sonsuz sanatn o gnlde

ilemitir.
Veinsanlar,UfukinsanEfendimizebenzeyinceinsandr.
Kurandiliyle,bubirahsenitakvimsrrdr.Onabenzemeyenleresfelisafilndendir.teinsann
evrenbilmecesiolmasrrbugerektendomaktadr:
UfukinsanEfendimiz,OnuandranlarveOnahibenzemeyenler.
Grnteayn,fakatzde,mnadatamzdlarda.
Allah hepimizi sevgilisi Fahri Kinat Efendimize benzemekten alkoymasn. Ve Onun srr iinde
sonsuzlatrsn.
Onk.Dr.HalukNurbaki