Συμβολή κυμάτων

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 1
Θα μελετήσουμε τη συμβολή δύο
κυμάτων, των οποίων οι πηγές είναι
σε φάση.
Αυτές οι πηγές ονομάζονται
σύγχρονες.

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 2
 Επαλληλία (ή Υπέρθεση) κυμάτων
• Όταν σε ένα ελαστικό μέσο
διαδίδονται δύο ή περισσότερα κύματα,
η απομάκρυνση ενός σημείου του μέσου
είναι ίση με τη συνισταμένη των
απομακρύνσεων που οφείλονται στα επί
μέρους κύματα.
(αρχή της επαλληλίας ή υπέρθεσης)

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 3
Διάδοση δύο παλμών
Πριν τη συνάντηση

Κατά τη συνάντηση

Μετά τη συνάντηση

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 4
Διάδοση δύο παλμών (i)

Διάδοση δύο παλμών (ii)

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 5
• Κάθε κύμα διαδίδεται χωρίς να
επηρεάζεται από την ταυτόχρονη
παρουσία άλλων κυμάτων.

• Η αρχή της επαλληλίας

παραβιάζεται, όταν τα κύματα είναι
τόσο δυνατά, ώστε να μεταβάλλουν
τις ιδιότητες του μέσου στο οποίο
διαδίδονται (π.χ. σε μια έκρηξη).

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 6
Συμβολή δύο κυμάτων στην επιφάνεια
ενός υγρού.

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 7
 t r1
y1 = Aημ2π( - )
T λ
t r2
y 2 = Aημ2π( - )
T λ

r1 - r2 t r1 + r2
y = 2Aσυν 2 π ( ) ημ 2π ( - )
2λ T 2λ

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 8
 Το πλάτος της ταλάντωσης γίνεται
μέγιστο (Α’=2Α), όταν:

r1 - r2 = N .λ με N=O,1,2,….

Το πλάτος της ταλάντωσης γίνεται

ελάχιστο (Α’=0), όταν:
λ
r1 - r2 = (2N + 1) με N=O,1,2,….
2

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 9
 Ο γεωμετρικός τόπος των
σημείων για τα οποία ισχύει
r1 - r2 = σταθ. είναι υπερβολή.
Από τον ορισμό της υπερβολής έχουμε:
Αν η απόλυτη τιμή της διαφοράς των
αποστάσεων από τις εστίες της υπερβολής Ε
και Ε‘ είναι σταθερή και μικρότερη της ΕΕ‘,
τότε ο γεωμετρικός τόπος αυτών των σημείων
θα είναι υπερβολή.
Εδώ, οι εστίες Ε και Ε‘ συμπίπτουν με τις
πηγές και έχουμε r1 - r2 = σταθ.
Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 10
Applet για συμβολή

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 11
Υπερβολές μέγιστου πλάτους

Ενισχυτική συμβολή

Υπερβολές ελάχιστου πλάτους

Αναιρετική συμβολή (Απόσβεση)

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 12
 N=1 N=0 N=-1
N=-2
N=2 N=-3

Α’=0 Α’=2Α

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 13
 Ιστοσελίδα για προσομοιώσεις
κυματικών φαινομένων
Nori’s Java

• Interference of water waves

• Superposition of waves

Μερκ. Παναγιωτόπουλος-Φυσικός 14