a). Senaraikan seberapa banyak pencemaran alam yang anda ketahui.

Pengenalan
Dalam usaha mengejar kemajuan negara dan meningkatkan taraf hidup penduduk,kegiatan ekonomi dan
projek-projek pembangunan sesebuah negara tidak dapat dielakkan manusia sering mengabaikan masalah-
masalah alam sekitar yang timbul akibat pelaksanaan aktiviti ekonomi dan projek pembangunan.Kesan-
kesan negatif akibat proses pembangunan dan modernisasi secara terburu-buru semakin mendesak dan ini
mengakibatkan kesan pencemaran.Kesemua kesan negatif ini semakin menggugat kesihatan
manusia,sumber-sumber ekonomi dan kemandirian bumi.Untuk mengurangkan kesan-kesan negatif
pembangunan ke atas alam sekitar,setiap aktiviti ekonomi dan pembangunan mestilah diseimbangkan
dengan usaha pengurusan dan pemeliharaan alam.
Pencemaran boleh ditakrifkan sebagai pembuangan benda-benda atau bahan-bahan hasil dari aktiviti
manusia ke alam persekitaran menyebabkan terganggunya keselesaan atau kemandirian kehidupan.Takrifan
Pencemaran yang lebih bermaklumat adalah menurut kta Kualiti lam !ekitar "#$% yang menyatakan
baha&a pencemaran adalah sebarang perubahan sama ada secara langsung atau tidak langsung kepada sifat-
sifat fi'ik,kimia,biologi atau aras-aras radiasi mana-mana bahagian alam sekeliling dengan
melepaskan,mengeluarkan atau meletakkan buangan hingga menjejaskan keguanaan-kegunaan
berfaedah,yang menimbulkan sesuatu keadaan berbahaya atau mungkin berbahaya kepada
kesihatan,keselamatan atau kebajikan a&am atau organisma-organisma lain,tumbuhan dan
hai&an.Pencemaran dapat dikategorikan dan disenaraikan kepada pelbagai bentuk pencemaran alam(
".Pencemaran udara
).Pencemaran air
*.Pencemaran laut
%.Pencemaran bunyi
+.Pencemaran tanah
,.Pencemaran haba
$Pencemaran sungai dan kolam
Konsep Pencemaran sangat bergantung atau bersandar kepada sesuatu nilai atau pengukuran yang telah
ditetapkan terhadap sesuatu faktor yang menimbulkan pencemaran itu sendiri.Tanpa nilai ini,konsep
pencemaran menjadi kabur.-isalnya,sesuatu sayuran itu menjadi tercemar hanya apabila didapati daripada
pengukuran baha&a kandungan sesuatu bahan kimia di dalamnya telah melebihi paras bahaya..ahan kimia
yang berbe'a memberikan paras bahaya yang berbe'a pula./ni kesan daripada bahan kimia terhadap
makhluk hidup adalah berbe'a.
0a'imnya pengukuran bahan kimia di dalam air dan di udara ditentukan dalam unit ppm1bahagian bahan
kimia per juta pelarutnya2..egitu juga dengan bahan-bahan pencemar lain diukur dengan unit-unit tertentu.
b)Kenalpasti apakah punca-punca sebenar menyebabkan berlakunya pencemaran tersebut.
Pencemaran udara
-engikut laporan yang dibuat oleh 3abatan lam !ekitar,melalui akhbar Utusan Pengguna pada tahun
)44"(3umlah keluaran bahan-bahan pencemaran udara bagi -alaysia dianggarkan sebanyak #**,444 tan
setahun.
Daripada jumlah ini,kenderaan ialah punca utama pencemaran ini1+5."62,diikuti oleh stesen jana
kuasa1)*.#62,pembakaran bahan api industri1#.%62,pemprosesan industri1*.#62 dan pembakaran
terbuka1%.#62.
Pencemaran udara ini berlaku apabila terdapat benda asing dalam kepekatan yang mengganggu atau
membahayakan manusia,tumbuh-tumbuhan,b inatang dan harta benda..enda asing ini adalah di dalam
bentuk abuk,asap,kabus,&ap dan gas1Karbon -onoksida,7itrogen 8ksida,9idrokarbon,8'on,! ulfur
8ksida ,bau-bauan2 ataupun apa-apa campuran bahan-bahan ini.

:ajah "." Gambar Photo menunjukkan pencemaran udara hasil dari pembangunan industri .
Pembangunan tanpa pengurusan yang dirancang boleh memba&a kesan buruk yang akan mengancam
kualiti alam sekitar.3umlah kenderaan di seluruh negara meningkat hampir ) kali ganda sejak
"#54.Keadaan ini berbahaya kepada alam sekitar kerana karbon diosida yang dikeluarkan oleh kenderaan
menjejaskan kesihatan manusia dan juga menipiskan lapisan o'on.
:ajah ".) Gambar Photo menunjukkan pencemaran udara berlaku akibat dari pembuangan gas
karbon dioksida pada kenderaan.
Dapatlah dijelaskan punca-punca utama pencemaran udara ini adalah akibat daripada stesen jana kuasa
elektrik,kerja-kerja pembinaan,industri atau kilang,kenderaan bermotor dan pembakaran sampah sarap.
Penderaan alam sekitar melalui pencemaran udara timbul akibat daripada tindakan manusia itu
sendiri.!etiap manusia menyumbang terhadap kemusnahan alam sekitar.Perokok yang mengembuskan asap
ke udara,pembakaran sisa buangan di ka&asan perumahan secara tidak terka&al juga memba&a kesan
kepada pencemaran udara.
Pencemaran air
Pencemaran air bermaksud perubahan yang berlaku dari segi kandungan,keadaan dan &arna sehingga tidak
sesuai dan akan memberi kesan terhadap manusia apabila digunakan.Pencemaran ini berlaku sama ada dari
segi biologi,kimia dan fi'ik..ahan pencemaran boleh didapati dalam pelbagai bentuk iaitu gas,cecair dan
pepejal.Pencemaran air boleh berlaku di mana-mana sahaja tempat berair.8leh itu,pencemaran air
merupakan pencemaran yang begitu meluas kerana didapati di seluruh dunia.
ntara punca-punca pencemaran air ialah(
a.!isa bahan buangan kilang seperti sisatosid yang dibuang ke dalam sungai oleh pihak yang tidak
bertanggungja&ab.Pembuangan ini dianggap mudah kerana tidak memerlukan kos pelupusan.
b.Pembuangan bahan-bahan buangan seperti sampah,minyak dan najis oleh sesetengah pihak individu juga
merupakan penyumbang ke arah pencemaran air.
c.Penerokaan juga membantu menyumbang ke arah pencemaran air./ni adalah kerana,penerokaan yang
dijalankan sudah pasti menyebabkan hakisan tanah berlaku dan seterusnya tanah runtuh akan masuk ke
dalam sungai dan menjadi mendakan.-endakan ini boleh mencetekkan lagi paras air sungai dan seterusnya
banjir akan berlaku.
:ajah ".* Gambar Photo Pembuangan sampah di sungai
!esetengah bandar dan kampung mengepam pelbagai bahan buangan yang tidak dira&at,manakala kilang
kadang kala membuang bahan beracun ke dalam sungai./ni boleh membunuh ikan dan tumbuhan seperti
hai&an air yang lain..aja dan racun perosak kimia yang digunakan oleh petani juga diba&a oleh air hujan
ke dalam sungai dan anak sungai..ahan-bahan ini boleh membunuh berbagai-bagai jenis hidupan air.

:ajah ".% Gambar Photo menunjukkan pembuangan sampah di sungai berhampiran kawasan
pembangunan industri.
!ikap tidak bertanggungja&ab dan mementingkan keuntungan semata-mata telah membutakan hati dan
perasaan manusia terhadap alam sekitar.Pengusaha kilang umpamanya,berusaha menjimatkan kos dengan
mengambil jalan mudah,membuang sisa kilang ke dalam sungai &alaupun menyedari kesannya terhadap
persekitaran.
!elain itu,kekurangan pengetahuan menyebabkan pemilik industri tidak mengambil berat serta cuba
mengelak pia&aian keselamatan yang ditetapkan sama ada berhubung keselamatan manusia atau kestabilan
alam sekitar.Pembangunan tidak boleh dipersalahkan sebagai punca kemusnahan alam
sekitar.Pembangunan adalah rekaan manusia.
-asalah ini harus dipandang serius kerana sungai merupakan sumber air yang paling utama.Kepesatan
pembangunan industri,perumahan dan pembukaan tanah baru menyebabkan banyak sungai yang hilang
keupayaan untuk memainkan peranan semula jadinya.!ekiranya fenomena ini berterusan,tidak mustahil
rangkaian sungai di seluruh negara turut tercemar .
*. Pencemaran laut
ntara punca-punca berlakunya pencemaran ini ialah(
a.!ungai yang tercemar akan mengalir ke laut,dan memba&a pencemaran bersama-samanya.
b.!esetengah bandar dan bandar raya di tepi pantai mengepam kumbahan terus ke dalam laut.
c.-inyak yang tumpah daripada tangki minyak dan pelantar minyak merebak di lautan lalu membunuh
burung laut,kerang-kerang dan hidupan liar yang lain.
d.Pencemaran yang berpunca daripada pembuangan sisa kilang./ndustri memproses serbuk pencuci pakaian
memberikan kesan terhadap sistem air di laut..ahan kimia,asid dan bahan organik seperti nutrien,bahan
radioaktif dan gas semakin berleluasa mencemari laut.
:ajah ".+ Gambar photo menunjukkan asid dan bahan organik mencemari sekitar pantai.
%.Pencemaran tanah
Pencemaran tanah bermaksud perbuatan yang berlaku kepada sesuatu ka&asan sehingga terjadinya
pertukaran &arna,kesuburan dan hakisan.Pencemaran ini disebabkan oleh bahan buangan sama ada
berbentuk air atau pepejal..ahan pencemar pula terdiri daripada pencemar organik,kimia atau fi'ik.
ntara punca-punca berlakunya pencemaran ini ialah(
a Pembuangan bahan-bahan buangan daripada kilang seperti minyak,sisa toksik dan sisa-sisa kilang.
b. embuangan sampah merata-rata juga merupakan penyumbang ke arah pencemaran ini.
c. enggunaan racun serangga secara berlebih-lebihan juga boleh menjadi salah satu punca
encemaran tanah.
d. ikap manusia yang jarang menghargai nilai-nilai maksum yang terdapat di ka&asan menarik dan
ndah.Penebangan pokok-pokok dan industri pembalakan di ka&asan tersebut,bertujuan kononnya
ntuk menggerakkan industri hiliran bagi membangunkan ekonomi negara.Kesan penebangan telah
engubah sama sekali rupa bumi di ka&asan berkenaan.
Pencemaran tanah juga memberi kesan ke atas aktiviti harian manusia.3ika hampir kesemua tempat telah
dicemari,manusia sudah tidak berpeluang lagi untuk melihat keindahan alam ini.Tanah yang telah dicemari
tidak sesuai lagi untuk dijalankan pertanian kerana bahan kimia akan membunuh tumbuhan yang ditanam.
Penukaran tanah dari hutan kepada pertanian telah mengakibatkan berlakunya penebangan hutan secara
meluas. !elain daripada mengurangkan jumlah hutan asal dan biodiversiti hutan dan hidupan liar,
penebangan hutan juga turut menyumbang kepada hakisan tanah, pemendapan, kerosakan cerun dan tanah
runtuh di -alaysia .Penebangan hutan yang berterusan dan kemusnahan hutan di ka&asan tadahan air akan
menjejaskan bekalan air dan kualiti sumber air, menjejaskan kemampuan peng- ambilan semula air ba&ah
tanah dan menyebabkan lebih banyak banjir di ka&asan tanah rendah.
:ajah "., Gambar photo menunjukkan pembuangan sampah tidak teratur mencemari tanah.
:ajah ".$ Gambar photo menunjukkan pembakaran terbuka bukan sahaja mencemari udara tetapi
merosakkan semula jadi tanah di kawasan berkenaan.
Pembangunan yang tidak dirancang dengan berkesan seperti pembalakan yang giat dan pembukaan tanah
secara berleluasa akan memberikan kesan buruk terhadap alam sekitar contohnya berlakulah hakisan
tanah,berlaku perubahan iklim,kesan kepada rumah hijau dan banjir.
:ajah ".5 Gambar photo menunjukkan hasil kayu balak yang ditebang.
+.Pencemaran bunyi
Pencemaran bunyi ialah bunyi bising yang keterlaluan sehingga menyakitkan telinga.Pencemaran bunyi
biasanya melebihi 54 d.12 dan pencemaran ini mengikut situasi dan keinginan masing-
masing.Pencemaran ini boleh dibahagikan kepada empat bahagian,iaitu kebisingan selang-seli,kebisingan
selenjar,kebisingan fluktuasi dan bunyi lantunan.
ntara punca-punca pencemaran ini ialah(
a..unyi kenderaan bermotor merupakan penyumbang ke arah pencemaran ini.
b./ndustri-industri juga merupakan penyumbang ke arah pencemaran bunyi..unyi-bunyi ini datangnya
daripada penggunaan jentera,kenderaan dan sebagainya.
c.Kuari juga merupakan ejen pencemaran bunyi..unyi pemecahan batu,enjin gerudi dan pemunggahan batu
ke lori merupakan punca pencemaran ini.
d..unyi juga berpunca daripada proses pembangunan.
:ajah ).4 Gambar photo menunjukkan kerja-kerja pembinaan yang memberi impak pencemaran
bunyi.
Kesimpulan
-alaysia sememangnya sebuah negara yang berkembang pesat serta maju dalam pelbagai bidang.7amun
dalam kepesatan pertumbuhannya itu,ramai yang tidak menyedari baha&a ia juga memba&a kesan
sampingan terhadap alam sekitar.Kegiatan-kegiatan perusahan atau perkilangan asap-asap menyebabkan
pencemaran udara dan pembuangan toksik menyebabkan pencemaran air.!elain itu,kegiatan pembangunan
dan penerokaan hutan telah mengganggu sistem ekologi bumi dan mengakibatkan hakisan tanah.Terdapat
punca-punca lain yang menyebabkan pencemaran alam,seperti kegiatan pengangkutan yang mencemarkan
udara dan air,kegiatan perladangan dan sebagainya.
!ebenarnya,punca utama kemusnahan alam sekitar adalah rekaan manusia yang tidak mempunyai nilai
peka terhadap isu-isu sosial dalam masyarakat.
!ayang pada alam sekitar, patuh kepada undang-undang,bertanggung ja&ab,boleh membuat
pertimbangan.-aka,manusialah yang perlu rasional menangani keadaan ini.
Beberapa langkah-langkah mengatasi pencemaran alam sekitar
A.P!GG"!AA! #K!$%$G& '$(!
Penggunaan teknologi moden untuk mengurangkan pencemaran alam sekitar adalah amat penting.!ebagai
contohnya, tanpa teknologi moden, adalah tidak mungkin untuk membersihkan tumpahan minyak di
laut.Dengan adanya teknologi moden, sisa pepejal seperti surat khabar lama, majalah lama, kertas, kain,
bahan plastik dan kaca dapat dikitar semula. /ni sudah tentu dapat mengurangkan pencemaran yang
disebabkan oleh pengurusan sisa pepejal yang tidak sempurna.
.ahan-bahan buangan industri pertanian boleh diubah kepada bahan-bahan yang berguna dan kurang
bahaya. !ebagai contoh, sampah sarap boleh dijadikan bahan api untuk menghasilkan tenaga elektrik.
9ampas pertanian seperti hampas kelapa sa&it boleh
digunakan untuk menghasilkan metana.
!elain itu, dengan adanya teknologi moden, penapis udara telah dicipta dan dipasang pada ek'os kenderaan
dan cerobong asap kilang-kilang perindustrian. Penggunaan petrol tanpa plumbum juga merupakan satu
hasil daripada penggunaan teknologi moden. /ni dapat mengurangkan kandungan plumbum dalam
atmosfera yang bahaya kepada kesihatan manusia.
Penyelidikan ke atas minyak kelapa sa&it sebagai pengganti bahan api fosil adalah satu usaha yang
menggalakkan pengurangan pencemaran alam sekitar. Dengan adanya teknologi moden jentera-jentera dan
mesin-mesin dapat diubahsuaikan menjadi kurang mencemarkan alam sekitar.
B.P!(&(&KA! A%A' SK&#A) '%A%"& K")&K"%"'
Tanggungja&ab untuk menjamin sebuah negara yang bersih bukan sahaja dipikul oleh kerajaan tetapi patut
dipikul oleh semua pihak. Untuk membentuk rakyat yang bertanggungja&ab kepada alam sekitar, mereka
perlulah mempunyai kesedaran.
Untuk memupuk kesedaran di kalangan rakyat, cara yang terbaik ialah melalui pendidikan. !ebab-sebab
pendidikan alam sekitar ini perlu ialah kerana ia dapat membentuk sikap positif diri terhadap alam sekitar.
Dengan adanya kesedaran pada seseorang individu, dia akan sedar tentang betapa pentingnya kualiti alam
sekitar yang tinggi dikekalkan. /ni kerana mereka sudah tahu apa masalah yang mungkin akan timbul
akibat sesuatu perbuatan yang tidak bertanggungja&ab yang mencemarkan alam sekitar.
Pendidikan alam sekitar mula diperkenalkan secara formal pada peringkat rendah melalui Kurikulum
.ersepadu !ekolah :endah 1 K.!: 2 dalam mata pelajaran lam dan -anusia. !eterusnya adalah pada
peringkat menengah melalui Kurikulum .ersepadu !ekolah -enengah 1 K.!- 2, khususnya dalam mata
pelajaran sains seperti .iologi. Peringkat ketiga dan terakhir ialah pengajian tinggi melalui kursus !ains
lam !ekitar dan .iologi Persekitaran.
Pendidikan alam sekitar kepada masyarakat umum pula disampaikan melalui media massa. ntara media
massa yang memainkan peranan yang penting ialah surat khabar, majalah, televisyen dan radio.!elain itu,
terdapat juga agensi kerajaan dan s&asta yang mengadakan kempen dan ceramah.
AK#&*&#& (A! +A(A!GA! "!#"K '%&!("!G& A%A' SK&#A)
-emandangkan dunia sekarang sedang diancam bahaya pencemaran, langkah-langkah &ajar dan berkesan
patut diambil. 0angkah untuk melindungi alam sekitar ini bukanlah tanggungja&ab pihak kerajaan sahaja.
/a adalah tanggungja&ab semua pihak. Kerajaan patutlah memperketatkan undang-undang yang
melindungi alam sekitar. :ondaan oleh pega&ai 3abatan lam !ekitar patut diperbanyakkan.
Para pengusaha terutama pengusaha kilang secara besar-besaran patutlah mendapatkan nasihat daripada
3abatan lam !ekitar sebelum sesuatu operasi perindustrian dijalankan. Pengguna memainkan peranan
yang terpenting dalam menangani masalah pencemaran. !ebagai seorang pengguna yang
bertanggungja&ab, kita perlulah memilih barangan yang mendatangkan pencemaran yang kurang sekali.
Tanpa permintaan terhadap barangan yang mendatangkan pencemaran, pengusaha kilang juga akan mula
menggunakan bahan-bahan yang lebih sesuai dengan alam sekitar. !ebagai contoh, kita sepatutnya memilih
racun serangga dalam tin aerosol yang tidak mengandungi ;<;.
3ika semua pihak ini bekerjasama untuk menangani masalah pencemaran, sudah tentu bumi akan di
panjangkan usianya.
ntara aktiviti yang boleh melindungi alam sekitar ialah(
a.Pameran
b.Kempen-kempen
c.Pertandingan
d.Projek :iadah lam !ekitar
A.PA')A! P!+'A)A! A%A'
Pameran yang dimaksudkan di sini ialah pameran segala bahan yang berkaitan dengan isu pencemaran.
Pameran ini boleh dilakukan di sekolah-sekolah dan juga tempat-tempat a&am seperti perpustakaan a&am.
Pameran ini bolehlah merangkumi isu-isu alam sekitar, sebab-sebab pencemaran, kesan-kesannya dan apa
yang boleh dibuat untuk mengurangkan kadar pencemaran..ahan-bahan menarik seperti carta, polster dan
keratan surat khabar bolehlah dipamerkan. !elain itu, pita video dan slaid-slaid yang ada berkenaan dengan
pencemaran juga boleh ditayangkan.Pameran sebegini boleh meningkatkan kesedaran dan mengajar
masyarakat untuk melindungi alam sekitar.
B.K'P! '%&!("!G& A%A' SK&#A)
-enyertai sesuatu kempen untuk melindungi alam sekitar adalah sesuatu yang sihat dan amat digalakkan.
ntara kempen-kempen yang melindungi alam sekitar ialah kempen cintailah sungai kita, kempen kitar
semula, sahabat alam dan sebagainya. Kempen-kempen ini dapat memberi kesan yang mendalam terhadap
peserta-pesertanya.
Dalam kempen-kempen ini, peserta-peserta akan diajar tentang pentingnya menjaga alam sekitar dan cara-
cara menguruskan sisa buangan supaya hanya mendatangkan pencemaran yang minimum kepada alam
sekitar. !elain itu, kempen kitar semula dapat menggalakkan pengguna untuk mengitar semula bahan yang
boleh dikitar semula. !ecara tidak langsung juga, peserta akan belajar untuk berjimat-cermat.
!ahabat alam telah menjalankan pelbagai aktiviti seperti menanam pokok-pokok bunga, membersihkan
ka&asan yang kotor dan sebagainya. Penanaman pokok bunga akan mencantikkan pemandangan sesuatu
ka&asan. !elain itu, ia juga dapat
,menapis debu yang berterbangan di udara. Tumbuhan hijau juga adalah penting untuk mengurangkan
kandungan oksigen yang boleh menyebabkan kesan rumah hijau.
Kempen cintai sungai telah menjalankan banyak aktiviti untuk membersihkan ka&asan sungai. !elain
membersih, mereka juga menanamkan kesedaran kepada penduduk tempatan tentang kepentingan sungai.
+.P)#A!(&!GA!
Pertandingan seperti kui' tentang pencemaran alam sekitar boleh meningkatkan pengetahuan dan kesedaran
tentang pentingnya melindungi alam sekitar.Dengan mengadakan kui', peserta akan cuba memahami
apakah itu pencemaran. Dalam proses ini, mereka akan mendapat pengetahuan tersebut. -ereka juga
mungkin akan mencari penyelesaian kepada masalah pencemaran. /ni sudah tentu akan memba&a kebaikan
kepada peserta itu dan alam sekitar. Pertandingan melukis poster yang berkaitan pencemaran juga adalah
baik. /a bukan sahaja memberi kesedaran kepada peserta sahaja tetapi mesejnya juga akan sampai kepada
orang ramai. !elain pertandingan yang telah disebutkan, pertandingan menulis karangan dan sajak juga
dapat memberikan kesedaran kepada orang ramai.
(.P!((A,A! '(&A 'ASSA
Pada hari ini media massa memainkan peranan yang penting dalam membentuk cara pemikiran semua
pengguna. 8leh itu, dengan adanya pendedahan media massa tentang isu pencemaran, masyarakat umum
akan berhati-hati dalam menanggani masalah pencemaran. !etakat ini, media massa yang paling banyak
membuat pendedahan tentang isu pencemaran ialah majalah dan surat khabar. Televisyen juga ada
membuat pendedahan ini contoh T=* dan T=$ tetapi adalah terlalu sedikit ditekankan keutamanya.