Koja su pravila za pisanje rimskih brojeva?

Znamenke rimskih brojeva (I, V, X, L, C, D i M) imaju uvijek istu vrijednost neovisno o

mjestu u broju gdje se nalaze
!imski brojevi se uvijek "i#u (i $itaju) s lijeva na desno, od najve%e do najmanje
znamenke
&ko su znamenke na"isane tako da desna nije ve%a od lijeve, onda se vrijednosti
znamenki zbrajaju
&ko je vrijednost lijeve znamenke manja od desne, onda se vrijednost lijeve znamenke
oduzima od vrijednosti desne
Znamenke I, X i C smiju se uzasto"'e za"isati najvi#e tri "uta ((a mnogim satovima s
rimskim brojevima nalazimo IIII umjesto IV)
Znamenke V, L i D smiju se za"isati samo jednom
Znamenka I smije se oduzimati samo od V i X, znamenka X samo od L i C a znamenka
C samo od D i M
I ) * XI ) ** XXX ) +, CL ) *-,
II ) . XII ) *. XL ) /, CLIX ) *-0
III ) + XIII ) *+ XLIX ) /0 CXC ) *0,
IV ) / XIV ) */ L ) -, CC ) .,,
V ) - XV ) *- LX ) 1, CCC ) +,,
VI ) 1 XVI ) *1 LXX ) 2, CD ) /,,
VII ) 2 XVII ) *2 LXXX ) 3, D ) -,,
VIII ) 3 XVIII ) *3 XC ) 0, DC ) 1,,
IX ) 0 XIX ) *0 XCIX ) 00 CM ) 0,,
X ) *, XX ) ., C ) *,, M ) *,,,
4to je sa brojevima koji su ve%i od +0005 !imljani su takve brojeve "isali na na$in da su iznad
uobi$ajenih simbola dodali 'rti'u koja je vrijednost broja "ove%ala *,,, "uta
MMM) + ,,, ,,, XLILXII) /* ,1. XMXVII) *0 ,,2 XMCXI) ** ***
6sim na uvodnim "oglavljima di"lomskog rada ili na lije$ni$kim re'e"tima, na rimske %ete
brojeve $esto naletjeti u kemiji 6sobito kod imenovanja s"ojeva 7ako se za metale koji mogu
raditi s"ojeve s razli$itim oksida'ijskim brojevima, oksida'ijski broj metala "i#e kao rimski broj
u zagradama ne"osredno iza imena elementa 8rimjeri'e, 9e6 je :eljezov(II) oksid a 9e.6+ je
:eljezov(III) oksid 8rije I;8&C<ove "re"oruke iz *03- rimski brojevi su ozna$avali sku"ine u
"eriodnom sustavu elemenata
(ajve%i broj koji se mo:e za"isati rimskim simbolima jednak je=
MMM CM XC IX = 3000 + 00 + 0 + = 3!
4ta je sa brojevima koji su ve%i ili jednaki /,,, 5
!imljani su takve brojeve "isali tako da su iznad uobi$ajenih simbola na'rtali "r#u koja
vre$nos# broja pove%ava &000 pu#a
<4ta je sa brojevima koji su ve%i ili jednaki /,,, 5
!imljani su takve brojeve "isali tako da su iznad uobi$ajenih simbola 'rtali vodoravnu liniju koja
vrednost broja "ove%ava *,,, "uta
<8rimer kako to izgleda
<!imski brojevi>naj$e#%e se koriste kao redni brojevi
Pravila za pisanje rimskih brojeva
Ako su znamenice napisane jedna do druge tako da desna nije vea od
lijeve, onda se vrijednosti znamenki zbrajaju.
Ako su znamenice napisane tako da je vrijednost lijeve znamenicee
manja od desne, onda se vrijednost lijeve znamenice oduzima od
vrijednosti desne.
Znamenice I, X, C smiju se uzastopce zapisati najvie tri puta.
Znamenice V, L, D ne smiju se zapisati uzastopce vie puta.

Rimski Prevod Rimski Prevod Rimski Prevod Rimski Prevod
I = 1 XI = 11 XXX = ! CL = 1"!
II = # XII = 1# XL = $! CLIX = 1"%
III = XIII = 1 XLIX = $% CXC = 1%!
IV = $ XIV = 1$ L = "! CC = #!!
V = " XV = 1" LX = &! CCC = !!
VI = & XVI = 1& LXX = '! CD = $!!
VII = ' XVII = 1' LXXX = (! D = "!!
VIII = ( XVIII = 1( XC = %! DC = &!!
IX = % XIX = 1% XCIX = %% CM = %!!
X = 1! XX = #! C = 1!! M = 1!!!