Osnovi Elektrotehnike I

1.

Teorija

Ako naelektrisano tijelo (na primjer plastini lenjir koji je protrljan o vunenu
tkaninu) prinesete komadiu aluminijske folije, koja nije bila prethodno naelektrisana, primjetiete da naelektrisano tijelo privlai foliju. Objasnite ovu pojavu.

Ova pojava se moe objasniti pomou elektrosatike indukcije ili inuence.Proces naelektrisavanja elektrostatikom indukcijom se ostvaruje bez direktnog dodira,na odstojanju.Tj.,u
naem primjeru,plastini lenjir smo naelektrisali trljanjem o vunenu tkaninu.Pretpostavimo
da smo ga pozitivno naelektrisali.Kada ga prinesemo komadiu aluminijske folije,i on e se
naelektrisati i to tako da e biti negatino naelektrisan na onoj strani koja je okrenuta prema
lenjiru,i usljed toga doi e do privlaenja suprotno naelektrisanih tijela.
2.

Pozitivno takasto naelektrisanje nalazi se u vazduhu u blizini povrine nekog

tenog dielektrika. Da li e se povrina tenog dielektrika deformisati?

Kada se pozitivno naelektrisanje nae u vazduhu u blizini povrine nekog tenog dielektrika,dolo bi do formiranja dipola.Te usljed toga,dolo bi i do deformacije dielktrika.
3.

Ako je elektrino polje homogeno, koliki je rad sila elektrinog polja pri prenoenju
naelektrisanja po liniji koja je okomita na vektor jaine elektrinog polja? Obrazloiti odgovor!

Pri prenoenju naelektrisanja po liniji okomitoj na vektor jaine el.polja,rad sila je jednak
nuli (A=0).Linije sile kod homogenog elektrinog polja su paralelne i predstavljaju ekvipotencijalnu povrinu,te nam pri prenoenju naelektrisanja po takvim linijama,nije potreban
nikakav rad,odnosno rad je jedna nuli.
4.

Pet loptica od provodnog materijala se nalazi u vakuumu. Jedna loptica je naelektrisana koliinom elektriciteta Q, a ostale su nenaelektrisane.

Ako se naelek-

trisanom lopticom dodirne prva nenaelektrisana, zatim druga i tako redom do

posljednje, koliko e iznositi naelektrisanje svake od loptica na kraju?

Pret-

postaviti da su prilikom dodira dviju loptica sve ostale loptice dovoljno daleko,
tako da se ne deava proces elektrostatike indukcije.

Uzimajui u obzir da se loptice nalaze u vakumu,na rastojanju koje nee dovesti do pojave el.statike indukcije izmeu njih,pri udaru prve loptice koja je nalektirsana koliinom
elektriciteta Q,ona e drugoj loptici predati polovinu svog naelektrisanja,te e druga loptica
imati nalektrisanje Q2 .Tako e pri svakom sljedeem dodiru loptica predavati polovinu koliine
svog trenutog naelektrisanja,pa e svaka od 5 loptica imati naelektrisanje:
Q1 = Q
Q2 = Q
2
Q3 =
Q4 =
Q5 =

5.

Q
4
Q
8
Q
16

Da li je potencijal pozitivno naelektrisanog tijela uvijek pozitivan, a potencijal

negativno naelektrisanog tijela uvijek negativan?

Potencijal pozitivnog tijela nije uvijek pozitivan,kao to ni potencijal negativnog tijela nije
uvijek negativan.To zavisi od izbora referentnog nivoa.Ako je referentni nivo pozitivan i potencijal je pozitivan,i obrnuto,ako je referentni nivo negativan i potencijal je negativan.
6.

Da je kojim sluajem dogovoreno da potencijal povrine Zemlje iznosi 1000[V],

a ne 0[V], da li bi onda za ljude bilo opasno da hodaju po njoj?

Kada bi potencijal povrine zemlje iznosi 1000[V],ne bi bilo opasno za ljude da hodaju
po njoj,jer uticaj nema potencijal,ve razlika potencijala,tj.napon.Tek kada razlika potencijala(napon) iznosila 1000[V],tada bi bilo opasno za ljude da hodaju po Zemlji.
1