Službeni Glasnik Općine Zavidovići, Broj 3-2012

30.04.2012.
IZDAVA: Kabinet Opinskog naelnika

REDAKCIJSKI KOLEGIJ: PINJI SAMIRA- Odgovorni urednik
AHTAREVI FATIMA- lan
HADIAMIRA - lan
3.
SLUBENI GLASNIK OPINE ZAVIDOVII broj 3/2012
- 222 -

I AKTI OPINSKOG VIJEA

BOSNA I HERCEGOVINA
FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE
ZENIKO-DOBOJSKI KANTON
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-23-127/12

Dana: 27.04.2012.godine

Opina Zavidovii, Ul. Safvet bega Baagia bb. 72220 Zavidovii
tel: 032-878-314 centrala, fax: 032-868-230, www.zavidovici.ba, opzdici@bih.net.ba

Na osnovu lano 25. stav 1. taka 2. Statuta opine Zavidovii (Slubeni glasnik
opine Zavidovii broj 5/2008 i 5a/2008 ) i lana 1. Odluke o pristupanju izrade Lokalnog
ekolokog akcionog plana Opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj
4/2010), Opinsko vijee Zavidovii na 44. sjednici, odranoj 26. i 27.04.2012.godine
donijelo je

O D L U K U
O USVAJANJU LOKALNOG EKOLOKOG AKCIONOG PLANA OPINE
ZAVIDOVII ZA PERIOD 2012-2017 GODINE

lan 1.
Usvaja se Lokalni ekoloki akcioni plan opine Zavidovii za period 2012-2017.
godine.

lan 2.
Lokalni ekoloki akcioni plan opine Zavidovii za period 2012-2017. godine ini
sastavni dio ove Odluke.

lan 3.
Ova odluka stupa na snagu prvog narednog dana od dana objavljivanja u Slubenom
glasniku opine Zavidovii, a primjenjuje se od 01.01.2012. godine do 31.12.2017. godine.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA

(M.P.) ing.Radosav Petrovi, s.r.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

1

L
LLO
OOK
KKA
AAL
LLN
NNI
II E
EEK
KKO
OOL
LLO
OO
K
KKI
II A
AAK
KKC
CCI
IIO
OON
NNI
II P
PPL
LLA
AAN
NN
O
OOP
PP
I
IIN
NNE
EE Z
ZZA
AAV
VVI
IID
DDO
OOV
VVI
II
I
II
2
220
001
112
22-
--2
220
001
117
77

Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii,
,, a
aap
ppr
rri
iil
ll 2
220
001
112
22.
.. G
GGo
ood
ddi
iin
nne
ee
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

2
- 224 -
Izrada lokalnog ekolokog akcionog plana opine Zavidovii je realizovana u okviru MDG-F programa
Ouvanje okolia i klimatske promjene: Standardizacija upravljanja okoliem: povezivanje lokalnih i
dravnih aktivnosti u BiH. Ovaj trogodinji program zajedniki provodi pet UN agencija: UNDP, UNV,
UNEP, FAO i UNESCO, u partnerstvu sa Ministarstvom za vanjsku trgovinu i ekonomske odnose BiH,
Ministarstvom civilnih poslova BiH, Ministarstvom za prostorno ureenje, graevinarstvo i ekologiju RS,
Ministarstvom poljoprivrede, umarstva i vodoprivrede RS, Ministarstvom okolia i turizma FBiH,
Ministarstvom poljoprivrede, vodoprivrede i umarstva FBiH, opinama, te organizacijama civilnog
drutva. Program se finansira sredstvima panskog Fonda za dostizanje milenijumskih razvojnih ciljeva
(MDG-F).

Uesnici u izradi LEAP-a:

LANOVI OPINSKOG TIMA ZA IZRADU LEAP-a

Deraldina Milievi
Almir Mustafi
emsudin Starevi
Izet Bai
Mirsad Dedi
Irfan Isovi

LANOVI RADNE GRUPE:
Sakib Sinanovi Admir Bajraktarevi
Mirsada Odeki Nijaz Humki
Edib Avdi Fuhad Osmi
Namik Ljubovi Ekrem Hoti
Amela Hodi Milan eki
dr. Salih Sinanovi Sanela Mulahasanovi
Zijad Horozovi Izet Kvaki
Adem Smailhodi Munib Avdi
Nedib Ibrahimpai Edhem Dini
Nijaz Maak Ibrahim Bonjakovi
Sanjin Beirovi Ismet Memagi
Nedad Mahmutovi Haim Mujanovi
Bajri Nisveta Azem Mujki
Almasa erzi Dalija Mujki
Ismet Bonjakovi Aziz Softi
Midhat Mujanovi Dervo Beirovi

Tehniku asistenciju Opini Zavidovii pri izradi lokalnog ekolokog akcionog plana pruio je konzorcij Centar za
razvoj i podrku (CRP) i Udruenje Neto vie.

Sadraj

Uvod.....................................................................................................

4
Proces izrade LEAP-a........................................................................... 5

Ukratko o opini Zavidovii............................................................... 6

Stanje okolia i identifikovani problemi............................................ 9

Vizija Opine Zavidovii..................................................................... 14

Lokalni ekoloki akcioni plan opine Zavidovii............................. 14

Monitoring i evaluacija akcionog plana zatite okolia................ 21

Koncepti projektnih prijedloga......................................................... 23

Koncepti projektnih prijedloga u sektoru voda.............................. 24

Koncepti projektnih prijedloga u sektorima tla i otpada.............. 32

Koncepti projektnih prijedloga u sektorima atmosfere i energije.. 44

Koncepti projektnih prijedloga u sektorima bioloke raznolikosti i
kulturno-povijesne batine................................................................

PRILOG: Izvjetaj o stanju okolia opine Zavidovii

54

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

4
- 226 -
U
UUV
VVO
OOD
DD

Jedinstven i raznovrstan okoli nae opine vaan je svima koji ive i rade u naoj lokalnoj zajednici, a koji
tee ka boljem kvalitetu ivljenja. Ipak, ovo ivotno okruenje ne moemo uzeti zdravo za gotovo i
stalno se moramo podsjeati da ono ovisi o tome kako ga uvamo i na koji nain njime upravljamo.

Takoer, jasno je i da djelatnosti i aktivnosti koje sprovodimo u naoj lokalnoj zajednici imaju odreeni
globalni uticaj koji se posebno manifestuje u vidu klimatskih promjena. Ova pojava se ne moe ignorisati,
jer ona ima uticaj na sve nas, te je na svima nama i odgovornost u smislu promjene ponaanja kako bi se
postiglo smanjenje emisija staklenikih gasova u atmosferu.

Tako smo se nali pred velikim izazovom, koji za nau opinu znai kreiranje plana aktivnosti na
poboljanju stanja okolia, poboljanje usluga u oblasti okolia i podizanje svijesti graana o njenom
znaaju. U prethodnih nekoliko mjeseci, graani nae opine zajedno sa predstavnicima opinske
administracije ocijenili su stanje naeg okolia i dali sugestije za njegovo poboljanje. Ovaj akcioni plan je
rezultat naih diskusija i konkretnih prijedloga. LEAP je korak na putu unaprjeenja naeg okolia.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

5
- 227 -
P
PPr
rro
ooc
cce
ees
ss i
iiz
zzr
rra
aad
dde
ee L
LLE
EEA
AAP
PP-
--a
aa

Izrada LEAP-a u opini Zavidovii je zapoela donoenjem odluke Opinskog vijea Zavidovii broj: 01-23-
1663/10 iz aprila 2010. godine o pristupanju izrade LEAP-a opine Zavidovii.

Po donoenju odluke Opinskog vijea, naelnik opine je 21. februara 2011. godine donio rjeenje o
imenovanju opinskog koordinatora radne grupe za izradu LEAP-a i rjeenje o imenovanju radne grupe,
broj 02-06-212/2011. Za koordinatora opinske radne grupe imenovana je Deraldina Milievi, dok su
lanovi opinske radne grupe: Almir Mustafi, emsudin Starevi, Izet Bai, Mirsad Dedi i Irfan Isovi.
Opinska radna grupa je poetkom 2011. godine predloila i formirala iru radnu grupu sainjenu od
predstavnika mjesnih zajednica, javnih ustanova, privrednih subjekata, organizacija civilnog drutva i
pojedinaca. Opinska radna grupa za izradu LEAP-a je usvojila i primijenila plan rada i plan promocije
LEAP-a tokom 2011. godine.

Opinska radna grupa za izradu LEAP-a je najprije definisala i identifikovala konkretne okoline resurse na
podruju opine Zavidovii. Potom prema DPSIR
1
metodologiji prikazani su svi zagaivai okolia sa
koliinama zagaenja prema svakom elementu okolia (vodi, zraku, zemljitu) kako bi se formiralo stanje
okolia na podruju opine. Izvjetaj o stanju okol ia opine Zavidovii sa uvrtenim konkretnim
ekolokim indikatorima, koji je uraen tokom procesa izrade LEAP-a, predstavlja osnovu za praenje
napretka u naem ivotnom okruenju.
Oekivanja u vezi sa LEAP-om i procesom izrade LEAP-a su da se sagleda stvarno stanje kvaliteta okolia
na podruju opine Zavidovii, da se procijeni uticaj na zdravlje ljudi i kvalitet ivota, te da se poduzmu
konkretne akcije koje e ouvati okoli. Na taj nain e se doprinijeti da opina Zavidovii bude razvijena
zajednica koja ivi u istom i zdravom okoliu i svoj razvoj bazira na odrivom koritenju prirodnih
bogatstava.

Namjera nam je da se akcije koje su definisane u LEAP-u prate i auriraju kako s vremenom budemo
dobijali nove informacije i identifikovali nove pri oritete.

Lokalni ekoloki akcioni plan opine Zavidovii sastoji se iz dijelova:
Osnovne informacije o opini
Stanje okolia i identifikovani problemi u okoliu
Vizija opine
Strateki i operativni ciljevi
Akcioni plan
Plan monitoringa i evaluacije LEAP-a

Izvjetaj o stanju okolia predstavlja osnovni element za izradu LEAP-a te ujedno daje prikaz stanja okolia
na podruju opine Zavidovii. Izvjetaj je izraen na osnovu dostupnih podataka o razliitim segmenti ma
u okoliu i procjenama trenutnog stanja. Izvjetaj o stanju elemenata okolia obuhvata analizu stanja
voda, zraka, zemljita, bioloke raznolikosti i kulturno-povijesne batine kao i analizu ankete provedene
meu graanima opine Zavidovii kojom graani iskazuju svoj stav o stanju i problemima u okoliu.
Izvjetaj o stanju okolia opine Zavidovii zbog obima predstavlja poseban dokument koji je kao takav
neodvojiv dio akcionog plana zatite okolia.

1
DPSIR je:
Uzrono-posljedini okvir za opisivanje uzajamnog uticaja izmeu drutva i okolia, koji je postavila Evropska agencija za
okoli (European Environment Agency). Elementi tog okvira su: pokretake snage koje djeluju na okoli (D Driving forces),
pritisci na okoli (P - pressures), stanje okolia (S State), uticaj takvog stanja okolia na drutvo (I Impact), i odgovor
drutva na takvo stanje (R Responses).

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

6
- 228 -
Lokalni ekoloki akcioni plan opine Zavidovii u svojoj strukturi definie:

ta
Projekat, aktivnost, protokol ili procedura koju
moemo razviti i implementirati, a koje mogu
biti kratkorone i dugorone
Ko
Opina/opinske slube koje su dogovorne za
svaku aktivnost
Kad
Vremenski rok za zavretak aktivnosti
Koliko
Okvirno: sredstva za implementaciju i
potencijalni izvori

U
UUk
kkr
rra
aat
ttk
kko
oo o
oo o
oop
pp
i
iin
nni
ii Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii
Teritorija opine Zavidovii smjetena je na 44,27h sjeverne geografske irine i 18,10 istone geografske
duine, ima povinu od 520 km
2
, sa prosjenom nadmorskom visinom od 210 m. Po posljednjem
slubenom popisu stanovnitva iz 1991. godine, opi na Zavidovii imala je 57.164 stanovnika,
rasporeenih u 55 naselja. Procjena je da danas na podruju opine Zavidovii ivi 38.027 stanovnika.
Opina se prostire du obala rijeke Bosne, koja ini dio crnomorskog sliva, sa pritokama Krivajom i
Gostoviem koje se ulivaju u istu juno i sjeveno od gradskog centra. Sjeverni dio opine karakterizira
brdsko-ravniarski pejza proet brojnim potocima, na istoku opinska granica je ograniena tokom rijeke
Bosne i breuljcima srednje visine, na jugu administrativna granica slijedi planinski lanac Dinarida, istona
granica prati breuljke i planine i sijee dolinu rijeke Krivaje u njenom gornjem toku. Prosjena godinja
temperatura kree se od +5C do +10C, sa velikim razlikama izmeu ljetnog i zimskog perioda: minimalne
temperature idu do -27C a maksimalne do 39C .

Poloaj opine Zavidovii u BiH Mapa opine Zavidovii sa naseljima i vodotocima
Rezultate koje elimo ostvariti
eljeno stanje koje e nastati kao rezultat
provoenja aktivnosti planiranih u LEAP-u
kako elimo da naa opina izgleda za 6 godina
Ciljeve koje elimo postii
Detaljni ciljevi aktivnosti koje su navedene u planu.
Postavljanje cilja predstavlja namjeru da se krene
prema odreenom rezultatu
kako emo znati da smo dostigli eljeni rezultat
Indikatore
Mjerljive pokazatelje koje koristimo za praenje i
izvjetavanje o promjenama i kojim ocjenjujemo u
kojoj mjeri je eljeni rezultat dostignut
kako emo mjeriti ostvareni rezultat

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

7
- 229 -
Osnovne aktivnosti privrede su vezane za: graevinarstvo i proizvodnju graevinsko-zanatskih materijala,
prehrambenu industriju, proizvodnju namjetaja, preradu drveta, mainsku industriju, industriju tekstila i
odjee i trgovinu i ugostiteljstvo. U oblasti poljoprivrede aktivnosti stanovnitva su vezane za oblasti
ratarstva, voarstva i vinogradarstva, povrtlarstva, mljekarstva, stoarstva, peradarstva, pelarstva i
uzgoja i skupljanja ljekovitog bilja
2
.

Stav graana o stanju i problemima okolia opine Zavidovii
Tokom procesa izrade akcionog plana, u proljee 2011. godine provedena je anketa meu stanovnitvom
opine Zavidovii s ciljem da se dobije stav graana o stanju okolia. Anketom je obuhvaeno
stanovnitvo cijele opine, te se putem privrednih subjekata, javnih ustanova, osnovnih i srednjih kola,
nevladinih organizacija i mjesnih zajednica uspjeno okonalo i pravilno popunilo 250 upitnika. Anketa je
obuhvatila 55% enskih i 45% mukih ispitanika.

Odgovori na pitanje o tome da li su graani zadovoljni stanjem okolia na podruju opine govore o
izrazito velikom nezadovoljstvu graana jer 91% graana ili nije zadovoljno ili vie nije nego to jeste
zadovoljno stanjem okolia.
Po miljenju graana najvei negativan uticaj na zdravlje stanovnitva postoji zbog zagaenja otpadom
(56%), zbog zagaenih povrinskih voda (21%) i zbog zagaenog zraka (10%).

Da li ste zadovoljni stanjem ivotne sredine u Vaoj optini?
Jesam
2%
Vie jesam nego to
ni sam
4%
Vie ni sam nego to
jesam
42%
Ni sam
49%
Nisam dovol jno
upoznat
3%
ta najdirektnije ugroava zdravlje stanovnika ?
Zagaen zrak
10%
Zagaene
povrinske vode
21%
Zagaeno
zemljite
7%
Otpad
56%
Buka
4%
Ostalo:MINE
1%
Otvorene
kanalizacije
1%

Graani smatraju da okoli najvie zagaujuje neadekvatno odloen otpad (33%), neadekvatno
odvoenje otpadnih voda (17%) i neredovan odvoz otpada
(17%).
Ko po vaem miljenju najvie zagauje ivotnu sredinu/okoli?
Neadekvatno
odloeno smee
33%
Neadekvatno
odvoenje
otpadnih voda
17%
Nestaica vode za
pie
6%
Neredovan odvoz
smea
17%
Minska polja
5%
Industrijski
pogoni
5%
Lokalne
kotlovnice
3%
Poljoprivreda
1%
Saobraaj
10%
Industrija
"KRIVAJA" 3%

2
Detaljan pregled svih privrednih i poljoprivrednih aktivnosti stanovnitva sa kvantitativnim i kvalitativnim pokazateljima, se
nalazi u Izvjetaju o stanju okolia opine Zavidovii
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

8
- 230 -

Graani vjeruju da su najvee ekoloke prijetnje razvoju opine Zavidovii, nepostojanje adekvatne
infrastrukture za otpad (30%), nepostojanje adekvatne kanalizacione infrastrukture (18%) i zagaene
povrinske vode (13%).

Graani su spremni dati doprinos poboljanju stanja ivotne sredine na nain da je 27% spremno
bezuslovno, 31 % je spremno ako to i drugi uine i 34% je spremno ako se ne zahtijevaju novana
ulaganja.

Od anketiranih graana, 76% vjeruje da bi uvoenje strogih kazni za prekrioce, poboljan rad
komunalnih inspekcija i finansiranje projekata zatite okolia dovelo do poboljanja stanja okolia.

Koje bi mjere prioritetno trebalo preduzeti da bi se poboljalo
stanje ivotne sredine
Uvesti stroge
kazne za prekrioce
39%
Pokrenuti
programe
edukacije u
kolama
12%
Poboljati rad
komunalnih
inspekcija
17%
Izvriti ograivanje
vodozahvatnih
podruja
4%
Ubrzati aktivnosti
na toplifikaciji
grada
5%
Iz optinskog
budeta prioritetno
finansirati
ekoloke projekte
20%
Postavljanje
kontejnera u
ruralna podruja
3%

Koji su najvee ekoloke prijetnje razvoju vae optine
(uz odgovor ocjenite od 1.-najvea prijetnja do 9.-najmanja prijetnja)
27
28
11
10
65
40
20
13
0 10 20 30 40 50 60 70
Zagaen zrak
Zagaene povrinske vode
Zagaeno zemljite
Buka
Nepostojanje adekvatne infrastrukture za otpad
Nepostojanje adekvatne kanalizaci one infrastrukture
Nedostatak kvalitetne vode za pie
Nedostatak parkovski h/rekreacijskih povrina

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

9
- 231 -
S
SSt
tta
aan
nnj
jje
ee o
ook
kko
ool
lli
ii
a
aa i
ii i
iid
dde
een
nnt
tti
iif
ffi
iik
kko
oov
vva
aan
nni
ii p
ppr
rro
oob
bbl
lle
eem
mmi
ii
Sektor voda
Na podruju opine Zavidovii identifikovani su sli vovi rijeka Bosna, Krivaja i Gostovi. Raspoloivi podaci
o kvalitetu vode rijeke Krivaje, zasnovani na mikrobiolokim podacima, ukazuju na prisustvo indikatora
fekalne kontaminacije na toku izmeu Olova i Zavidovia. Fekalno zagaenje potie od komunalnih voda
iz naselja du rijeke Krivaje. Prisustvo aerobnih mezofilnih bakterija registovano je na uu Krivaje i Bosne,
a najmanje na uu Biotice i Stupanice. Na itavom toku Krivaje je utvreno prisustvo Escherichia coli ali
i drugih indikatora fekalnog zagaenja to ukazuje na kontinuirano fekalno zagaenje. U toku istraivanja
mjereni su i istraeni odreeni fiziko-hemijski parametri rijeke Krivaje. Dobijeni rezultati tih parametara
ukazuju da je Krivaja gorska tekuica dobrih kvaliteta, bez posebnog optereenja u kojoj se mogu razvijati
mnoge akvatine zajednice. Insekti imaju veliki znaaj za tekuice jer su lanovi hranidbenog lanca u
njima, od njih zavise mnogi vodeni organizmi a posebno riblje populacije koje ovjeka ponajvie i
zanimaju.
3

Tokom godina predstavnici Doma zdravlja Zavidovii obavljali su kampanje za monitoring kvaliteta vode
glavnih rijeka koje prolaze kroz teritoriju opine Zavidovii, kako bi se upozorilo stanovnitvo na rizike,
osobito ljeti, kada je rasprostranjen obiaj kupanja u njima. Bilo je mogue dobiti analitike podatke samo
za godine 2006 i 2007. Mikrobna optereenja vode u rijekama Bosna, Krivaja i Gostovi, su znaajna.
Podaci pokazuju neprikladnost povrinskih voda u rijekama Bosna, Krivaja i Gostovi za koritenje za pie,
za prehrambrenu industriju, za uzgoj ribe i stoke, zbog posebno visoke prisutnosti bakterija koliformi
4
.

Stanovnitvo i privreda opine Zavidovii utiu na zagaenje rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna zbog sljedeih
razloga:
- Procjedne vode gradske deponije Ekonomija su procijenjene na 15.000 m
3
/god. Procjedne vode imaju
negativan uticaj na rijeku Bosnu sa zagaujuim materijama kao to su: biorazgradive organske materije,
nutrijenti, teki metali i opasne supstance.
- Privatni i javni poslovni subjekti koji su spojeni na sistem javne kanalizacije opine Zavidovii, zagauju
sa 579.051 m
3
/god. otpadnih voda rijeku Bosnu. Otpadne vode sadre: kabasti materijal, biorazgradive
organske materije i nutrijente.
- Otpadne vode iz svih naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije i koja otpadne
vode isputaju u septike jame, prelive, kanale koji vode do najbliih vodnih tijela, su procijenjene na
koliinu od 1.196.023 m
3
/god. U tim otpadnim vodama se nalaze zagaujue materije kao to su: kabasti
materijal, biorazgradive organske materije i nutrijenti.
- Neureene i divlje deponije otpada omoguavaju stvaranje 27.900 m
3
/god. procjednih otpadnih voda
koje sa biorazgradivim organskim materijama, nutrijentima, tekim metalima i opasnim supstancama vre
zagaenje rijeka. Najvee optereenje se deava na rijekama Krivaja i Gostovi.
- Industrijske otpadne vode zagauju rijeke: Krivaju, Gostovi i Bosnu. Te otpadne vode su procijenjene
na vrijednost od 95.400 m
3
/god. i one sadre: kabasti materijal, biorazgradive organske materije,
nutrijente, teke metale i opasne supstance.
Voda na izvoritu Suha namijenjena vodosnabdijevanj u grada Zavidovii nije prikladna za izravnu ljudsku
konzumaciju, zbog prekoraenih vrijednosti oksidacije i, esto, mekoe. Prekomjerna vrijednost oksidacije
analizirane vode pokazuju znaajno oneienje organskim supstancama. Ova karakteristika se moe
pripisati, barem djelomino, slaboj zatiti ovog podruja, koje je predmet intenzivne sjee ume upravo u
podruju na kojem se infiltriraju vode koje snabdijevaju izvor Suha. Ovo je takoer potvreno

3
Studija o kvalitetu vode u sjeveroistonoj Bosni, doc. dr. Avdul Adrovi
4
Koliformne bakterije su primarno nepatogene i normalno obitavaju u donjem intestinalnom traktu (debel om crijevu) ovjeka i
toplokrvnih ivotinja, gdje su odgovorne za pravilnu probavu hrane. Koliformne bakterije se izluuju fekalijama, te dospijevaju u
otpadne vode, a preko njih u prirodne vode recipijente otpadnih voda. Ukoliko su u fekalijama prisutne i patogene bakterije, one
e takoer dospjeti zajedno s koliformnim bakterijama u otpadne i prirodne vode. Dakle, ukoliko su prirodne vode (potoci, rijeke)
optereeni fekalijama, patogene bakterije, virusi i paraziti takoer mogu biti prisutni, predstavljajui opasnost za zdravlje ljudima
koji dolaze u kontakt s vodom. Od patogenih bakterija tako mogu biti prisutni uzronici: kolere (Vibrio cholerae), tifusa
(Salmonella typhi), slamoneloze (Salmonella), dizenterije (Shigella), gastroenteritisa (Campylobacter jejuni).

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

10
- 232 -
istraivanjima, provedenim u godinama 2000., 2001. i 2004., s ciljem otkrivanja prisutnosti mineralnih ulja
u kaptiranoj vodi, gdje je ustanovljeno da supstance dolaze od ienje strojeva i opreme koji se koriste
pri sjei uma. Meutim, takve koncentracije se sniavaju u mjestu hlorisanja. Tretiranje sirove vode iz
izvora Suha dogaa se na stanici u Kamenici. Stanica je u potpunosti okruena ogradom i ulaznom
kapijom i adekvatno je zatvorena i dostupna samo ovlatenim osobama.
Ne postoje podaci o gubicima vode u vodoopskrbnoj mrei, i jedina procjena koja se moe izvui je iz
usporedbe procijenjenog godinjeg kaptiranog volumena (na temelju prosjeka protoka od 100 l/s)
obraunatog od strane komunalnog preduzea, i koliina isporuenih krajnjim korisnicima. Usporedba
ovih vrijednosti pokazuje da se gubici mogu procijeniti na najmanje oko 70% kaptiranog volumena. Razlog
ovome je stanje zastarjelog sistema distribucije, osobito interne sekundarne mree koja opskrbljuje
preduzee Krivaja.
Parametar koji najvie negativno karakterizira kvalitetu distribuirane vode iz vodovoda u Zavidoviima je
oksidacija. Moe se primijetiti da u mnogim sluajevima vrijednost registrirana kod korisnika je vea nego
ona na izvoru. Ovaj fenomen se moe pripisati nekom organskom oneienju koje se javlja du
distribucijske mree. Razlozi mogu biti zastarjelo stanje mree, primarne ili sekundarne, to je rezultiralo
loom zatitom infrastrukture od izvora vanjskog oneienja, kao to su ispusti ili drugo, i / ili irenje
bakterijskih kolonija u mrei. Oksidacija je najkritiniji parametar, jer nije u skladu s normativnom
granicom u gotovo 70% sluajeva i ima prosjek od 11,9 mg/l, daleko iznad prihvatljivog maksimuma od 8
mg/l.
Opinska studija iz 2007. godine je pokazala da na opinskom podruju, pored opinskog vodovoda,
postoje 374 sistema snabdjevanja vodom koji opsluuju 1-500 korisnika i 5 lokalnih vodovoda koji imaju
bazen korisnika od 500-1.500 stanovnika.
Pored toga, ukazuje se na ozbiljnu oskudicu vode u selima Hajderovii i Mahoje i dijelom u Stavcima,
Fojnici, Maruiima i drugim malim lokalitetima.
Karakteristike distribuirane vode u tim sistemima su redovito praene (otprilike 2 puta godinje) od
strane sanitarnih inspektora, Doma zdravlja sa poliklinikom Zavidovii, koji uzimaju uzorke i koji su potom
analizirani od strane nadlenog kantonalnog instituta. Ispitani sistemi su Svinjanica, Brezik, Kovai,
Bajvati, Mahoje, Lovnica, Rujnica, Hajderovii, ljivii, Vozua, Ribnica i Maoa. Sa hemijskog gledita,
jedino na uzorku uzetom u osnovnoj koli na Mahoju je otkrivena neprikladnost vode za pie zbog
vrijednosti oksidacije (16 mg/L) to prelazi zakonske limite. Sa mikrobiolokog gledita samo vodovodi
Kovaa i Bajvata su osigurali prikladnost za ljudsku upotrebu. U 66% sluajeva (8 uzoraka od 12) je
identificirana vrijednost preko zakonskog ogranienja za ukupan broj koliformnih bakterija. U 42%
sluajeva (5 uzoraka od 12) je otkriveno prisustvo fekalne kontaminacije, to potvruje, ponekad vrlo
veliki, sadraj Escherichia coli.

Rezime problema u oblasti voda na podruju opine Zavidovii
Problem koji je vezan za procjedne vode gradske deponije Ekonomija je nepostojanje tehniko-
tehnolokih mjera na deponiji, kojim bi se onemoguilo difuzno zagaenje kroz procjeivanje
otpadnih voda sa deponije.
Problem koji doprinosi neadekvatnom kvalitetu voda rijeke Bosne je nepostojanje sistema za
preiavanje otpadnih voda iz sistema javne kanalizacije opine Zavidovii.
Problem ruralnih podruja opine Zavidovii je nepostojanje sistema prikupljanja i preiavanja
sanitarno-feklanih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije)
Postojanje divljih deponija i svih drugih oblika neadekvatnog odlaganja otpada stvara problem
zagaenja putem procjednih voda.
Zagaenja voda od strane privrede i poljoprivrede postoji zbog nepostojanja sistema za tretman
industrijskih ili poljoprivrednih otpadnih voda
Neadekvatan kvalitet vode zbog zastarjele infrastrukture u sistemu vodosnabdijevanja

Sektor tla i otpada

Namjene zemljita na podruju opine Zavidovii sa povrinama su kako slijedi: cca 13.000 ha
poljoprivrednih povrina, cca 35.000 ha uma, dok oko 4.100 ha obuhvata graevinsko zemljite za
stanovanje i privredu, saobraaj-putevi, vodeni tokovi i ostalo.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

11
- 233 -
Kao najvei uzronici zagaenja tla su neadekvatno odloeni otpad, otpadne vode septikih jama, preliva i
direktnih izlivanja u tlo, postojanje minskih polja, privredne djelatnosti i neadekvatno i nekontrolisano
koritenje hemijskih sredstava u poljoprivredi.
Gledano ukupno, na podruju opine Zavidovii otpad se organizovano prikuplja od cca 22.000
stanovnika, te se na taj nain prikupi i odloi na gradsku deponiju oko 14.000 tona otpada godinje.
Povrina opine koja je obuhvaena prikupljanjem otpada je 9,28%. Ostalo stanovnitvo stvori priblino
istu koliinu otpada na godinjem nivou i isti odlae u prirodu na divlja odlagalita otpada, zatrpavanjem,
paljenjem ili direktnim bacanjem na zemljite ili direktnim bacanjem u rijeke i potoke. Na ovaj nain se
vri ogroman pritisak i zagaenje tla. Zagaenje i pritisak na tlo postoje i zbog postojanja ruralnih
otpadnih voda tj. zagaenja tla otpadnim vodama domainstava koja nisu prikljuena na sistem javne
kanalizacije i to u ukupnoj koliini otpadnih voda od 1.196.023 m
3
/god.

Na opini Zavidovii se nalaze 32 lokacije koje se vode kao zagaene povrine (minska polja), nepoznate
ukupne povrine. Najvei broj lokacija se nalazi u mjesnoj zajednici Vozua koja vai za mjesto gdje je
najvie mina postavljeno tokom rata u BiH.
U oblastima ratarstvo, voarstvo, povrtlarstvo prema normativima primjene proizvoda za zatitu biljaka
godinje se iskoristi 24 tone proizvoda. Na istim povrinama se upotrijebi 1.872 tona razliitih gnoji va i
stvori 39.660 tona stajnjaka.

Rezime problema u oblasti tla i otpada na podruju opine Zavidovii
Problem zagaenja zemljita zbog postojanja 14.000 tona otpada godinje i njegovog
neadekvatnog odlaganja na gradskoj deponiji Ekonomija (koja uopte ne zadovoljava uslove kojim
se onemoguuje zagaenje zemljita i podzemnih voda)
Problem zagaenja zemljita zbog postojanja divljih odlagalita otpada, zatrpavanja, paljenja ili
direktnog bacanja na/u zemljite ili direktnog bacanja u rijeke i potoke gdje divlja odlagalita ili
direktno bacanje prirodu zagauje sa oko 14.000 tona otpada godinje
Problem postojanja 32

identifikovana lokaliteta minskih polja i sumnjivi h podruja za koja nije
sigurno da li su bezbjedna
Osnovni problem u oblasti poljoprivrede je da se zbog neprimjenjivanja standarda zatite okolia
na farmama i gazdinstvima i nepostojanja sistema za monitoring koritenja koliina i vrsta
pesticida, gnojiva i stajnjaka zagauje tlo

Sektor atmosfere i energije

Podaci o kvalitetu vazduha na podruju opine Zavidovii nisu dostupni ali na osnovu stavova graana i
lanova opinskog tima za izradu LEAP-a, najznaajniji pritisak na atmosferu, na podruju opine
Zavidovii, postoji zbog grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora, a potom zbog emisija od
privrednih subjekata, zbog emisija iz saobraaja, emisija sa deponija otpada i emisija iz poljoprivrednih
djelatnosti.
- Na podruju opine Zavidovii, na gradskom podruju postoji sistem daljinskog zagrijavanja za
kolektivno stanovanje, javne objekte i privredu. Sistem daljinskog zagrijavanja opskrbljuje toplinskom
energijom 376 korisnika odnosno 24.854,9 m
2
. Procjenjuje se da se ostala domainstva na podruju
opine, 13.528 stambenih jedinica-kua prosjene povrine 100m
2
stambenog prostora, sva griju
kombinacijom drva i uglja. Na bazi ovih podataka na godinjem nivou, procjenjuje se da se za potrebe
grijanja i ostale potronje elektrine energije iskoristi 332.887.437 kWh energije. Sagorijevanjem uglja,
drveta i ostalih energenata, kao i potronje elektrine energije oslobaa se niz tetnih supstanci i pri tome
se u atmosferu emituje: 975 tona sumpor dioksida, 185 tona azotnih oksida, 532 tona nemetanskih
isparljivih organskih spojeva, 4.579 tona ugljen monoksida, 1.326 tona sitnih vrstih estica (prvenstveno
ai), i 0,39 tona tekih metala. Osim toga, ove funkcije naselja imaju i najveu ulogu u emisiji staklenikih
gasova koji dovode do pojave efekta staklenika i klimatskih promjena. Za opinu Zavidovii ove emisije
godinje iznose: 131.581 tona ugljen dioksida (CO
2
) i 19.565 tona metana (CH
4
).

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

12
- 234 -
- Deponijski gas se stvara u tijelu deponije komunalnog otpada tokom vremena, pri emu koliina gasa
zavisi od sastava i starosti otpada. Pored deponijskog gasa u grijnom periodu zbog prisustva ara i vrelog
pepela prisutni su poari na gradskoj deponiji Ekonomija. Na gradskoj deponiji Ekonomija se na godinj em
nivou prosjeno odloi oko 14.000 tona otpada to predstavlja osnov za emisiju oko 84.000 m
3
deponijskog gasa.
- Vozila sa podruja opine Zavidovii godinje preu 71.243.725 km i pri tome potroe 8.191.988 litara
goriva. Potronja i sagorijevanje te koliine motornih goriva izaziva emisije tetnih supstanci (ugljen
dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski isparljivi organski spojevi, teki
metali, ugljen monoksid, sitne vrste estice), te se na taj nain stvara pritisak na atmosferu.
- Direktna upotreba raznih hemikalija (pesticida, herbicida, insekticida) u poljoprivredi na godinjem
nivou, na podruju opine Zavidovii, je procijenjena na 24 tone. Na istim povrinama se upotrijebi oko
1.872 tone razliitih gnojiva i stvori 39.660 tona stajnjaka. Zagaujue materije koje se emituju iz
poljoprivrede u okoli su amonijak (NH
3
), metan (CH
4
) i azot-suboksid (N
2
O).

Rezime problema u oblasti atmosfere na podruju opine Zavidovii
Osnovni problem zagaenja atmosfere je postojanje zastarjelih i energetski neefikasnih i
neprihvatljivih objekata i sistema grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora kao i koritenje
elektrine energije na energetski neefikasan nain. Ova konstatacija vrijedi kako za sektor
stanovanja tako i za privredu i javnu administrciju.
Problem gradske deponije Ekonomija je postojanje zagaenja od deponijskog gasa zbog
nepostojanja tehniko-tehnolokih i organizacionih mjera kojim bi se onemoguila emisija
deponijskog gasa.
Osnovni problem vezan za sektor saobraaja je da su vozila starosti u prosjeku 15 godina i vie,
adekvatno se ne odravaju, i prema sadanjim standardima nisu ekoloki prihvatljiva.
U oblasti poljoprivrede najvei problem su: prekomjerna i nekontrolisana upotreba hemijskih
sredstava, nepostojanje standarda dobrih poljoprivrednih praksi koje onemoguavaju emisije
tetnih supstanci i sl.

Oblast biljnog i ivotinjskog svijeta

Najznaajniju povrinu opine Zavidovii zauzima brdski pojas, ija su stanita na dinaminom, esto
naglaenom reljefu, sve do 900 m n.v. Dinaminosti doprinose heterogene geoloke prilike (krenjaci,
silikati, ultrabazine stijene), irok spektar tipova zemljita i razliite varijante umjereno kontinentalne
klime.
Na ovom prostoru se posebno istie diverzitet liarsko-listopadnih uma i livada. Kako su pejzai brdskog
pojasa ispresijecani brojnim vodotocima, ovdje su razvijeni i ekosistemi vodoljubivih umskih zajednica
johe, vrba, oraha i ibljaci rakite. Znaajne povrine u zoni planinskih pejzaa na ultrabazinim
stijenama zauzimaju ekosistemi toploljubivih uma crnog bora i crnjue, te ekosistemi kamenjara i
siparita, to ini poseban pejza reliktnih borovih uma.
Prirodna slika pejzaa je znaajno izmijenjena intenzivnim krenjem uma, irenjem obradivih povrina,
podizanjem naselja i izgradnjom bogate komunikacione mree. Mali broj ekosistema (posebno hrastovo-
grabovih uma) ima ouvanu primarnu strukturu. Osim njihovih pejzanih vrijednosti, ovi ekosistemi
predstavljaju vrijednost kao stanita bogatog svijeta divljine: lovne divljai (zeevi, srne, jeleni), ptica
gnjezdarica, gmizavaca (guteri i zmije kao to su smuk, riovka, poskok, sljepi itd.). umski ekosistemi i
danas predstavljaju izvore drvne mase. Posebnu vrijednost imaju bukva i hrast kitnjak, koji su osnova za
dalji razvoj tradicionalne drvopreraivake djelatnosti. umski ekosistemi su najea stanita
raznolikog svijeta gljiva.
U ekoklimatskom i geomorfolokom pogledu naroito dinamian dio opine Zavidovii ini prostor
na potezu Ribnica-Maoa i ire podruje Tajana. Na ovom podruju geomorfoloke strukture prelaze
visinu od 900 (1.000) m pa se, u veoj ili manjoj mjeri, uticaj tople kontinentalne klime sa sjevera i jo


L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

13
- 235 -
toplije mediteranske klime gubi. Ovdje poinje jedan drugi svijet, kojem osnovna fizionomska i
bioloko-ekoloka svojstva daju mjeovite liarsko-listopadne i etinarske ume.
Planina Tajan i istoimeni spomenik prirode okrueni su gradovima: Zenica, Zavidovii, Kakanj, epe i
Vare. Njena nadmorska visina iznosi 1.297 m i izuzetno je bogata prirodnim vrijednostima poev od
kanjona, speleolokih objekata, jezera, prirodnih kamenih mostova sa peinama, florom i faunom i
paleontolokim nalazima.
U podruju Spomenika prirode Tajan raste nekoliko endemskih biljaka dinarskog sistema. Najznaajnija
endemska biljka koja raste samo u podruju planine Tajan je Gregersenova mljeika (Euphorbia
gregersenii fam. Euphorbiaceae.). Vrsta je zatiena i nalazi se na meunarodnoj crvenoj listi ugroenih
biljnih vrsta (1997 IUCN Red list of threatened plants).
Podruje Spomenika prirode Tajan obiluje divljim i votinjama jer je cijelo podruje nenastanjeno i
prekriveno umama. U tom podruju ive: mrki medvjed, vukovi, lisice, srne, zeevi, divlje make, divlje
svinje, kune, divlji golubovi, tetrijebi i dr. Napominjemo i peinske vrste insekata, pauka i gmizavaca koje
nastanjuju mnogobrojne podzemne upljine.
Posebno istiemo peine kao idealno zimsko stanite za imie koji su jako ugroeni u Evropi
(najugroeniji sisar) i mrke medvjede. Potoci obiluju potonim pastrmkama i rakovima.
Ono to prijeti biolokoj raznolikosti Spomeniku prirode Tajan jesu poari, jer barem jednom godinje
dolazi do zapaljenja. Zadnji zabiljeeni poar se desio u septembru 2011. godine gdje je izgorjelo
tridesetak hektara visoke borove ume.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

14

V
VVi
iiz
zzi
iij
jja
aa o
oop
pp
i
iin
nne
ee Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii

L
LLo
ook
kka
aal
lln
nni
ii e
eek
kko
ool
llo
oo
k
kki
ii a
aak
kkc
cci
iio
oon
nni
ii p
ppl
lla
aan
nn o
oop
pp
i
iin
nne
ee Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii
O
OOp
pp
i
iin
nna
aa Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii j
jje
ee
r
rra
aaz
zzv
vvi
iij
jje
een
nna
aa z
zza
aaj
jje
eed
ddn
nni
iic
cca
aa k
kko
ooj
jja
aa
i
iiv
vvi
ii u
uu
i
iis
sst
tto
oom
mm i
ii z
zzd
ddr
rra
aav
vvo
oom
mm o
ook
kko
ool
lli
ii
u
uu i
ii
s
ssv
vvo
ooj
jj r
rra
aaz
zzv
vvo
ooj
jj b
bba
aaz
zzi
iir
rra
aa n
nna
aa
o
ood
ddr
rr
i
iiv
vvo
oom
mm k
kko
oor
rri
ii
t
tte
een
nnj
jju
uu p
ppr
rri
iir
rro
ood
ddn
nni
iih
hh
b
bbo
oog
gga
aat
tts
sst
tta
aav
vva
aa

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

14

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

15
- 237 -
Sektor voda
Dugorono gledano, Opina Zavidovii eli smanjiti emisiju tetnih tvari iz netretiranih komunalnih
otpadnih voda u vodne resurse za 5%. Za ostvarenje ovog plana u narednom periodu od 6 godina, Opina
Zavidovii namjerava dostii slijedee operativne ciljeve :
1. Poveana pokrivenost podruja opine Zavidovii kanalizacionom mreom za prikupljanje otpadnih
voda za 15%.
2. Usvojen glavni projekat izmjene AC cijevi glavnog vodovoda i njegovo stavljanje u funkciju sekundarnog
tretmana otpadnih voda urbanog i dijela vanurbanog podruja opine
3. Smanjen broj direktnih ispusta u vodne resurse za 30%
4. Uspostavljen sistem zatite vodozahvatnih podruja i lokalnih izvorita
5. Izraen elaborat zatite od poplava slivova rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna

Praenje ispunjenja navedenih ciljeva e biti osigurano:
- praenjem broja novoprikljuenih objekata na sistem javne kanalizacije,
- praenjem stepena finalizacije glavnog projekta izmjene AC cijevi glavnog vodovoda
- praenjem broja direktnih ispusta u vodne resurse
- praenjem broja odranih sastanaka, posjeta, konsultacija nadlenih opinskih slubi
- praenjem broja zatienih vodozahvatnih podruja
- praenjem stepena finalizacije elaborata zatite od poplava slivova rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna

Kako bi ovi ciljevi bili dostignuti planirane su sl ijedee mjere:
Tip
mjere
ta? Ko? Kad?
Koliko?/izvor
sredstava
R
e
a
l
i
z
o
v
a
t
i
/
d
e
m
o
n
s
t
r
i
r
a
t
i

1.1 Izgraeno 17 kilometara
primarne kanalizacione mree u
ruralnom dijelu opine (veza
operativni cilj 1)
Sluba za upravu
EPP,
Sluba za upravu
GIPPU
2012-2017 2.250.000 KM
(opinski budet
33%, kantonalno
ministarstvo
vodoprivrede 67%)
1.2 Izgraeno 11 kilometara
primarne kanalizacione mree u
urbanom dijelu opine (veza
operativni cilj 1)
Sluba za upravu
EPP,
Sluba za upravu
GIPPU
2012-2017 1.700.000 KM
(opinski budet
33%,kantonalno
ministarstvo
vodoprivrede 67%)
2.1 Izraen glavni projekat
izmjene AC cijevi glavnog
vodovoda i njegovo stavljanje u
funkciju sekundarnog tretmana
otpadnih voda urbanog i dijela
vanurbanog podruja (veza
operativni cilj 2)
Sluba za upravu
EPP,
Sluba za upravu
GIPPU
2012-2014 200.000 KM
(opinski budet
25%, FZZO FBiH
75%)
3.1 Donesena opinska odluka o
zabrani direktnog ispusta
otpadnih voda iz domainstava i
poljoprivrednih objekata u rijeke,
rjeice i potoke (veza operativni
cilj 3)
Sluba za upravu
PVKP,Sluba za
upravu EPP-
Graevinski
inspektor,

2012-2014 1.000 KM (opinski
budet 100%)
4.1 Izraen i usvojen plan zatite
vodozahvatnih podruja i
lokalnih izvorita (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu
PVKP, Sluba za
upravu GIPPU
2012-2016 1.000 KM (opinski
budet 100%)
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

16
4.2 Mapiranje i kartiranje
vodozatitnih podruja i lokalnih
izvora (veza operativni cilj 4)
Sluba za upravu
PVKP, Sluba za
upravu GIPPU
2012-2016 10.000 KM (opinski
budet 100%)
5.1 Izraen i usvojen elaborat
zatite od poplava slivova rijeka
Krivaja, Gostovi i Bosna (veza
operativni cilj 5)
Sluba za upravu
CZ, Opinski tab
civilne zatite
2012-2016 1.000 KM (opinski
budet 100%)

Sektor tla i otpada

Dugorono gledano, Opina Zavidovii eli smanjiti zagaenje tla, uspostavom ekonomski odrivog
sistema upravljanja otpadom za cjelokupno podruje opine Zavidovii, u potpunosti ukloniti registrovana
minsko-eksplozivna sredstva i primijeniti principe integralne poljoprivredne proizvodnje. Za ostvarenje
ovog plana u narednom periodu od 6 godina Opina Zavidovii namjerava dostii slijedee operativne
ciljeve :

1. Realizovan plan upravljanja otpadom za period 2012.-2016. godina
2. Formirana i usvojena cijena prikupljanja i zbrinjavanja otpada koja osigurava ekonomski odriv sistem
upravljanja otpadom
3. Povean kapacitet u tehniko-organizacionom smislu subjekta zaduenog za upravljanje otpadom za
zbrinjavanje 2.420 tona otpada
4. Smanjene povrine pod divljim deponijama za 50% divljih deponija na opini Zavidovii
5. Zatvorena i sanirana gradska deponija Ekonomija
6. Deminirano 10% zemljita zagaenog minsko-eksplozivnim sredstvima
7. 200 poljoprivrednih proizvoaa sa podruja opine Zavidovii upoznato sa principima integralne
poljoprivredne proizvodnje

- praenjem stepena realizacije plana upravljanja otpadom
- praenjem stepena finalizacije kriterija i cijena za prikupljanje i zbrinjavanje otpada
- praenjem broja novosklopljenih ugovora o odvozu smea
- praenjem smanjenja broja divljih deponija
- praenjem stepena sanacije lokalne deponije Ekonomija
- praenjem smanjenja m
2
zemljita zagaenog minsko-eksplozivnim sredstvima
- praenjem broja poljoprivrednih proizvoaa prisutnih na sastancima, konsultacijama i prezentacijama u
vezi sa integralnom poljoprivrednom proizvodnjom

Tip
mjere
ta? Ko? Kad?
Koliko?/izvor
sredstava
R
e
a
l
i
z
o
v
a
t
i
/
d
e
m
o
n
s
t
r
i
r
a
t
i

1.1 Implementiran Plan
upravljanja otpadom za
period 2012-2016 godine i
uspostavljen samodriv
sistem upravljanja otpadom
na podruju opine (veza
operativni cilj 1)
Sluba za upravu
GIPPU,
Sluba za upravu PVKP
2012-2014 80.000 KM
(opinski budet)
1.2 Optimiziranje trokova
odlaganja otpada na
regionalnu deponiju
Moanica (veza operativni
cilj 1)
Sluba za upravu
GIPPU,
Sluba za upravu PVKP
2012-2015 500.000 KM
(Opina
Zavidovii 30%,
FZZO FBiH 70%)

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

17
2.1 Odobren cjenovnik za
prikupljanje i zbrinjavanje
otpada, jasno definisanim
otpadom (veza operativni cilj
2)
Sluba za upravu
PVKP,
Kabinet naelnika, OV
2012 1.000 KM
(opinski budet)
3.1 Prikupljanje otpada
proireno na novih 3.200
domainstava na ruralnom
podruju opine Zavidovii
kroz nabavku 279 kontejnera
i 2 specijalizirana vozila za
prikupljanje otpada (veza
operativni cilj 3)
Sluba za upravu
PVKP, Sluba za
upravu GIPPU
2012-2016 470.000 KM
(opinski budet,
SIDA)
4.1 Sanirano 50 % lokacija
pod divljim deponijama (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu PVKP 2012-2016 83.200 KM
(opinski budet
67%, Fond za
zatitu okolia
33%)
4.2. Edukacija lokalnog
stanovnitva (veza operativni
cilj 4)
(opinski budet
67%, Fond za
zatitu okolia
33%)
5.1 Unapreen sistem
konanog odlaganja otpada
(veza operativni cilj 5)
(opinski budet
34%, FZZO FBiH
33%, FZZO ZDK
33%)
6.1 Uklanjanje minsko-
eksplozivnih sredstava sa 10
% povrine pod minskim
poljima (veza operativni cilj
6)
Sluba za upravu CZ 2012-2017 3.000.000 KM
(BH MAC)
7.1 200 poljoprivrednih
proizvoaa sa podrua
opine Zavidovii ukljueno u
program edukacije o primjeni
principima integralne
(opinski budet
20%, FM
poljoprivrede..)


Dugorono gledano, Opina Zavidovii eli smanjiti zagaenje vazduha prouzrokovano sagorijevanjem
fosilnih goriva za 20%. Za ostvarenje ovog plana u narednom periodu od 6 godina Opina Zavidovii
namjerava dostii sljedee operativne ciljeve :

1. Smanjena potronja energije od fosilnih goriva za 5% u objektima pod ingerencijom Opine Zavidovii,
primjenom principa energetske efikasnosti.
2. Proizvedeno novih 150.000 kWh energije nastale od obnovljivih i/ili alternativnih izvora energije na
podruju opine Zavidovii.
3. 5% graana upoznato sa mogunostima primjene osnovnih principa energetske efikasnosti i
obnovljivih izvora energije

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

18
- 240 -
4. Trajno rijeeno pitanje snabdijevanja toplinskom energijom putem sistema daljinskog zagrijavanja za
grad Zavidovii
5. Gaenje individualnih loita u 3.000 jedinica (stambenih, poslovnih i javnih) i spajanje na dalj inski
sistem zagrijavanja

- praenjem trokova energije izdvojenih iz budeta Opine Zavidovii
- praenjem koliine energije stvorene iz obnovljivih i/ili alternativnih izvora energije
- praenjem broja graana prisutnih na sastancima, konsultacijama i preznetacijama u vezi sa
energetskom efikasnou i obnovljivim izvorima energije
- praenjem nivoa vlasnitva Opine Zavidovii nad izvorom toplinske energije za sistem daljinskog
zagrijavanja
- praenjem broja novosklopljenih ugovora o spajanju na sistem daljinskog zagrijavanja


Tip
mjere
ta? Ko? Kad?
Koliko?/izvor
sredstava
R
e
a
l
i
z
o
v
a
t
i
/
d
e
m
o
n
s
t
r
i
r
a
t
i

1.1 Postavljena toplotna
izolacija i stolarija na zgradu
Opine Zavidovii i kole uz
postavljanje kalorimetara na
bazi ega se obraunava
potronja energije za grijanje
Sluba za upravu
GIPPU, Sluba za
upravu DDOU
2012-2015 300.000 KM (opinski
budet 67%, grant od
Fonda za zatitu
okolia 33%)
1.2 Ugradnja mjeraa toplinske
energije i automatske
regulacije sistema grijanja u sve
javne objekte koji su prikljueni
na sistem daljinskog grijanja
JKP Radnik 2012-2017 50.000 KM/godinje
(opinski budet,
Fond za zatitu
okolia FBiH, JKP
Radnik)
2.1 Instalirani solarni sistem za
pripremu tople vode na zgrade
javne namjene koja su pod
ingerencijom Opine Zavidovii
i koje imaju znaajnu potronju
tople vode (veza operativni cilj
2)
Sluba za upravu
DDOU
2012-2014 250.000 KM ( grant
od meunarodnih
organizacija 50%,
opinski budet 50%)
2.2. Izgradnja energetski
efikasne javne rasvjete u
gradskom podruju (veza
operativni cilj 2)
Sluba za upravu EPP 2012-2017 200.000 KM (50%
grant, 50% opinski
budet)
3.1. Izrada edukativnog
programa o primjeni principa
energetske efikasnosti i
obnovljivim izvorima energije
Sluba za upravu
DDOU,
Sluba za upravu EPP
2012 5.000 KM (opinski
budet 100%)
3.2 Provoenje edukativnog
Sluba za upravu
DDOU,
Sluba za upravu EPP
2012-2013 10.000 KM (grant od
meunarodnih
organizacija 80%,
opinski budet 20%)

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

19
4.1. Izrada studije izvodljivosti
toplifikacije grada (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu EPP 2012-2013 20.000,00 KM budet
Opine Zavidovii
4.2. Izmjena glavnog projekta
toplifikacije opine prema
rezultatima studije (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu EPP 2012-2013 20.000,00 KM Budet
Opine Zavidovii
4.3. Fazna realizacija projekta
toplifikacije grada (veza
operativni cilj 4)
Opinski naelnik i
JKP Radnik
2013-2017 cca. 6.000.000,00 KM,
budet Opine
Zavidovii, Kanton,
Federacija, Fond za
zatitu okolia FBiH
5.1. Spajanje 50 subjekata
(kolektivnih i individualnih
stambenih, privrednih i javnih)
na sistem daljinskog
zagrijavanja Zavidovii (veza
operativni cilj 5)
JKP Radnik 2012-2014 300.000 KM (opinski
budet 50%, grant od
Fonda za zatitu
okolia 30%, vlasnici
objekata 20%)

Sektor bioloke raznolikosti i kulturno-povijesne batine

Dugorono gledano, Opina Zavidovii eli zatienu, pravilno valoriziranu i u funkciji odrivog razvoja i
turizma stavljenu bioloku raznolikost, prirodno, kulturno i historijsko naslijee opine Zavidovii. Za
ostvarenje ovog plana u narednom periodu od 6 godina Opina Zavidovii namjerava dostii slijedee
operativne ciljeve:
1. Valorizovano stanje i identifikovane mjere zatite bioloke raznolikosti i prirodnog, kulturnog i
historijskog naslijea
2. Uspostavljen akcioni plan upravljanja spomenikom prirode Tajan
3. Uspostavljeni instrumenti zatite slivnih podruje rijeka Gostovi i Krivaja
4. Uspostavljen registar kulturno-historijskog naslijea sa definisanim instrumentima njihove
zatite

- praenjem stepena finalizacije akcionog plana upravljanja Spomenikom prirode Tajan
- praenjem broja projekata iz akcionog plana upravljanja Spomenikom prirode Tajan
- praenjem broja opinskih projekata o zatiti slivnih podruje rijeka Gostovi i Krivaja
- praenjem broja identificiranih kulturno-historij skih objekata, proizalih iz registra


Tip
mjere
ta? Ko? Kad?
Koliko?/izvor
sredstava
R
e
a
l
i
z
o
v
a
t
i
/
d
e
m
o
n
s
t
r
i
r
a
t
i

1.1 Izraena studija obima
degradacije biljnog i
ivotinjskog svijeta i
identifikovane mjere
revitalizacije bioloke
raznolikosti (veza operativni
cilj 1)
Opinska sluba za
poljoprivredu,
vodoprivredu i
komunalne poslove
2012-2013 6.000 KM
(opinski budet
100%)
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

20
1.2. Provoenje mjera
revitalizacije i mjera
redovnog odravanja
bioloke raznolikosti (veza
operativni cilj 1)
Opinska sluba za
poljoprivredu,
vodoprivredu i
komunalne poslove
2013-2017 50.000,00 KM
(grant 50% i
opinski budet
50%)
2.1. Formiranje Akcione
grupe za razvoj turizma na
podruju Spomenika prirode
Tajan (veza operativni cilj 2)
Opinski naelnik
OV Zavidovii
PD Zavidovii
2012-2013 2.000,00 KM
(budet opine
Zavidovii)
2.2. Izrada Akcionog plana
razvoja odrivog turizma u
podruju Spomenika prirode
Tajan (veza operativni cilj 2)
TZ ZDK
Opinski naelnik
2012 5.000,00 KM
(projekt TAJAN)
2.3. Lobirati izradu Plana
upravljanja Spomenikom
prirode Tajan (veza
operativni cilj 2)
PD Zavidovii 2012 1.000,00 KM
3.1. Izrada registra
zagaivaa rijeka Gostovi i
Krivaja (veza operativni cilj 3)
Sluba za upravu PVKP 2012-2013 5.000,00
3.2. Izgradnja kolektora du
obala rijeka Gostovi i Krivaja
Sluba za upravu PVPK 2013-2017 1.000.000,00 KM
3.3. ienje korita i obala
rijeka Gostovi i Krivaja (veza
operativni cilj 3)
Sluba za upravu EPP 2015-2017 100.000,00 KM
4.1 Izraena inventura i
identifikacija svih kulturno-
historijskih spomenika na
Opinska sluba za

2013-2014 5.000 KM
(opinski budet
100%)
4.2. Utvrivanje stanja
svakog pojedinanog
spomenika kulturnog i
historijskog naslijea (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu DDOU
Odsjek za urbanizam
2014-2015 25.000,00
4.3. Utvrivanje i provoenje
mjera sanacije i mjera
redovnog odravanja
spomenika kulturnog i
historijskog naslijea (veza
operativni cilj 4)
Sluba za upravu DDOU 2015-2017 150.000,00


L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

21
- 243 -
M
MMo
oon
nni
iit
tto
oor
rri
iin
nng
gg i
ii e
eev
vva
aal
llu
uua
aac
cci
iij
jja
aa l
llo
ook
kka
aal
lln
nno
oog
gg e
eek
kko
ool
llo
oo
k
kko
oog
gg a
aak
kkc
cci
iio
oon
nno
oog
gg p
ppl
lla
aan
nna
aa
(
((L
LLE
EEA
AAP
PP-
--a
aa)
))

Monitoring i evaluacija podrazumijevaju interresorno i multidisciplinarno procjenjivanje sprovedenih
aktivnosti definisanih LEAP dokumentom kako bi se ostvarili sljedei ciljevi:
- efikasno provoenje LEAP-a,
- izrada preporuka za nadlene slube/organizacije/javna preduzea, te
- izmjene i dopune LEAP-a ukoliko se utvrdi da za tim postoji potreba.

Za potrebe praenja i provedbu aktivnosti i projekata definisanih u LEAP-u, ustanovie se LEAP
Evaluacioni Tim (LET) koji e se sastojati od tri osobe iz razliitih opinskih slubi. lanove LEAP
Evaluacionog Tima imenuje naelnik na planski period odreen LEAP-om (2012.-2017.) u roku od 15 dana
od dana usvajanja LEAPa od strane Opinskog vijea Zavidovii.
Osnovni zadatak LEAP Evaluacionog Tima je da na polugodinjem i godinjem nivou (juni i decembar) prati
provedbu LEAP-a u svim oblastima djelovanja i na svim nivoima. Pored praenja, LEAP Evaluacioni Tim
analizira prikupljene informacije u svrhu pripreme godinjeg izvjetaja o sprovoenju LEAP-a i donoenja
preporuka za nadlene slube/organizacije/javna preduzea, te po potrebi inicira izmjene i dopune LEAP-a
ako se utvrdi da postoji takva potreba. Godinji izvjetaj o sprovoenju LEAP-a i Akcioni plan za narednu
godinu sa finansijskom projekcijom se podnosi na odobravanje Opinskom naelniku.
LEAP Evaluacioni Tim je obavezan da razmotri bilo iji obrazloeni prijedlog za izmjene i dopune LEAP-a
koji moe uputiti bilo koja od slubi/organizacija/javnih preduzea/zainteresovanih graana koji su
ukljueni u provoenje LEAP aktivnosti.
Za svaki pojedinani projekat iz LEAP-a koji se bude implementirao, imenovae se odgovorna osoba
(koordinator/ica) koja e podnositi izvjetaj LEAP Evaluacionom Timu u skladu sa projektnom dinamikom,
a najmanje dva puta u toku trajanja projekta.
lanovi LEAP Evaluacionog Tima ne mogu biti voditel ji pojedinanih projekata.

Ocjena uspjenosti realizacije LEAPa se vri u skladu sa relizacijom postavljenih operativnih ciljeva datim u
tabeli u nastavku:

OBLAST OPERATIVNI CILJ
REALIZACIJA (%)
2014 2017
VODA
1. Poveana pokrivenost podruja opine
Zavidovii kanalizacionom mreom za
prikupljanje otpadnih voda za 15%.
40% 100%
2. Usvojen glavni projekat izmjene AC cijevi
glavnog vodovoda i njegovo stavljanje u
funkciju sekundarnog tretmana otpadnih voda
urbanog i dijela vanurbanog podruja opine
100% -
3. Smanjen broj direktnih ispusta u vodne
resurse za 30%
60% 100%
4. Uspostavljen sistem zatite vodozahvatnih
podruja i lokalnih izvorita
40% 100%
5. Izraen elaborat zatite od poplava slivova
rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna
80% 100%
TLO I OTPAD
1. Realizovan plan upravljanja otpadom za
period 2012-2016 godina
85% 100%
2. Formirana i usvojena cijena prikupljanja i
zbrinjavanja otpada koja osigurava ekonomski
odriv sistem upravljanja otpadom
100% -
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

22
3. Povean kapacitet u tehniko-
organizacionom smislu subjekta zaduenog za
upravljanje otpadom za zbrinjavanje 2.420
tona otpada
50% 100%
4. Smanjene povrine pod divljim deponijama
za 50% divljih deponija na opini Zavidovii
50% 100%
5. Zatvorena i sanirana gradska deponija
Ekonomija
50% 100%
6. Deminirano 10% zemljita zagaenog
minsko-eksplozivnim sredstvima
50% 100%
7. 200 poljoprivrednih proizvoaa sa podruja
opine Zavidovii upoznato sa principima
integralne poljoprivredne proizvodnje
100% -
ATMOSFERA I
ENERGIJA
1. Smanjena potronja energije od fosilnih
goriva za 5% u objektima pod ingerencijom
Opine Zavidovii, primjenom principa
energetske efikasnosti
50% 100%
2. Proizvedeno novih 150.000 kWh energije
nastale od obnovljivih i/ili alternativnih izvora
energije na podruju opine Zavidovii.
60% 100%
3. 5% graana upoznato sa mogunostima
primjene osnovnih principa energetske
efikasnosti i obnovljivih izvora energije
100% -
4. Trajno rijeeno pitanje snabdijevanja
toplinskom energijom putem sistema
daljinskog grijanja za grad Zavidovii
40% 100%
5. Gaenje individualnih loita u 3.000
jedinica (stambenih, poslovnih i javnih) i
spajanje na daljinski sistem
40% 100%
BIORAZNOLIKOST
I KULTURNO-
ISTORIJSKO
NASLIJEE
1. Valorizovano stanje i identifikovane mjere
zatite bioloke raznolikosti i prirodnog,
kulturnog i historijskogog naslijea
20% 100%
2. Uspostavljen akcioni plan upravljanja
spomenikom prirode Tajan
100% -
3. Uspostavljeni instrumenti zatite slivnih
podruje rijeka Gostovi i Krivaja
10% 100%
4. Uspostavljen registar kulturno-historijskog
naslijea sa definisanim instrumentima njihove
zatite
25%
100%


L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

23

K
KKo
oon
nnc
cce
eep
ppt
tti
ii p
ppr
rro
ooj
jje
eek
kkt
ttn
nni
iih
hh p
ppr
rri
iij
jje
eed
ddl
llo
oog
gga
aa
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

23
25
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

24
- 246 -
Sektor voda
Osnovni koncepti projektnih prijedloga su:

Strateki cilj 1 VODA:
Smanjena emisija
tetnih tvari iz
netretiranih
komunalnih otpadnih
voda u vodne resurse
za 5%
Operativni cilj 1: Poveana
pokrivenost podruja
opine Zavidovii
kanalizacionom mreom za
prikupljanje otpadnih voda
za 15%.
Mjera 1.1: Izgraeno 17.000 metara
kanalizacione mree u ruralnom dijelu opine
(veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.1.1. Izgradnja kanalizacione mree u naselju Dolina, Alii, Vozua, Krivaja-
Smajlbaii, Meevii, Kovai, Brezik, Poljice, ardak
Opravdanost (problem i rjeenje) i kratak opis programa/projekta:
Otpadne vode iz svih naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije i koja otpadne vode
isputaju u septike jame, prelive, kanale koji vode do najbliih vodnih tijela, su procijenjene na koliinu
od 1.196.023 m
3
/god. U tim otpadnim vodama se nalaze zagaujue materije kao to su kabasti
materijal, biorazgradive organske materije i nutrijenti. Vrijednost od 1.196.023 m
3
/god. otpadnih voda
je rasporeena na rijeke Krivaja i Gostovi. Problem koji je uzrok ovom stanju je nepostojanje sistema
prikupljanja i preiavanja sanitarno-fekalnih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije) sa ruralnih
podruja opine Zavidovii. Otpadne vode sa farmi i poljoprivredni dobara, su takodje obuhvaene
unutar otpadnih voda iz naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije.
Prvi korak u poboljanju stanja vodnih resursa zbog difuznog zagaenja iz septikih jama, preliva i
direktnih izliva u vodotoke je izrada kanalizacione mree.
Cilj/evi projekta:
Izgradnja 17000
metara kanalizacione
mree u naselju
Dolina, Alii, Vozua,
Krivaja-Smajlbaii,
Meevii, Kovai,
Brezik, Poljice,
ardak:
2013- 10 %
2015- 50%
Ciljna grupa: Graani, poslovni i javni subjekti sa podruja naselja Dolina, Alii,
Vozua, Krivaja-Smajlbaii, Meevii, Kovai, Brezik, Poljice, ardak

Oekivani rezultati:
Izgraena
kanalizaciona mrea u
naselju Dolina, Alii,
Vozua, Krivaja-
Smajlbaii, Meevii,
Kovai, Brezik, Poljice,
ardak u duini od
17.000 metara
Indikatori:
Brow subjekata iz naselja Dolina, Alii, Vozua, Krivaja-Smajlbaii, Meevii,
Kovai, Brezik, Poljice, ardak spojeno na novoizgraenu kanalizacionu mreu
i otpadne vode isputa u istu.

Glavne aktivnosti:
Upravljanje
Period implementacije:
Jan 2012- decembar 2017

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

25
projektom:
- Priprema projektne
dokumentacije (
tehniki elaborat i sl)
za izgradnju
kanalizacione mree u
duini od 17.000
metara u naselju
Dolina, Alii, Vozua,
Krivaja-Smajlbaii,
Meevii, Kovai,
Brezik, Poljice,
ardak.
- Izbor izvoaa
radova za izgradnju
kanalizacione mree
- Izgradnja
duini od 17.000
metara
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 2.250.000
Indirektni:
Ukupno: 2.250.000
Status spremnosti
projekta:
Glavni projekat,
Projektna ideja
Izvori financiranja/sufinanciranja:
Izvori: opinski budet 33%, Kantonalno ministarstvo za poljoprivredu,
vodoprivredu i umarstvo 67%
Partner(i) Nosilac projekta/implementacija/monitoring i evaluacija:
Graevinska
preduzea
JKP Radnik
Mjesne zajednice

Sluba za upravu geodetskih, imovinsko-pravnih poslova i urbanizam
Sluba za upravu ekonomskih poslova i poduzetnitva

Strateki cilj 1 VODA:
Smanjena emisija
tetnih tvari iz
netretiranih komunalnih
otpadnih voda u vodne
resurse za 5%
Operativni cilj 1: Poveana
pokrivenost podruja opine
Zavidovii kanalizacionom
mreom za prikupljanje
otpadnih voda za 15%.

Mjera 1.2: Izgraeno 11.000 metara
kanalizacione mree u urbanom dijelu
opine (veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.2.1. Izgradnja kanalizacione mree u naselju Dubravica, Podubravlje,
Potkleje, Gvozdeni Most
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

26
od 1.196.023 m
3
materijal, biorazgradive organske materije i nutrijenti. Vrijednost od 1.196.023 m
3
/god. otpadnih voda je
rasporeena na rijeke Krivaja i Gostovi. Problem koji je uzrok ovom stanju je nepostojanje sistema
prikupljanja i preiavanja sanitarno-fekalnih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije) sa dijela
urbanih podruja opine Zavidovii.
Prvi korak u poboljanju stanja vodnih resursa zbog difuznog zagaenja iz septikih jama, preliva i
direktnih izliva u vodotoke je izrada kanalizacione mree.
Cilj/evi projekta:
Izgradnja 11000 metara
naselju Dubravica,
Podubravlje, Potkleje,
Gvozdeni Most:
2015- 30%
2017-50 %
Ciljna grupa: Graani, poslovni i javni subjekti sa podruja naselja Dubravica,
Podubravlje, Potkleje, Gvozdeni Most
Oekivani rezultati:
Izgraena kanalizaciona
mrea u naselju
Dubravica, Podubravlje,
Potkleje, Gvozdeni
Most u duini od 11.000
metara
Indikatori:
Broj subjekata iz naselja Dubravica, Podubravlje, Potkleje, Gvozdeni Most
spojeno na novoizgraenu kanalizacionu mreu i otpadne vode isputa u istu.

Glavne aktivnosti:
Upravljanje projektom:
- Izbor izvoaa radova
za izgradnju
kanalizacione mree
- Izgradnja
duini od 11.000 metara
Januar 2012-decembar 2017
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.700.000 KM
Indirektni:
Ukupno: 1.700.000 KM
Status spremnosti
projekta:
Spreman za
implementaciju
Izvori: opinski budet 33%, Kantonalno ministarstvo za poljoprivredu,
vodoprivredu i umarstvo 67%
Graevinska
preduzea
JKP Radnik
Mjesne zajednice
Sluba za upravu geodetskih, imovinsko-pravnih poslova i urbanizam


L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

27

Strateki cilj 1 VODA: Smanjena
emisija tetnih tvari iz
otpadnih voda u vodne resurse
za 5%
Operativni cilj 2: Usvojen
glavni projekat izmjene AC
cijevi glavnog vodovoda i
njegovo stavljanje u funkciju
sekundarnog tretmana
otpadnih voda urbanog i dijela
vanurbanog podruja
Mjera 2.1: Izraen glavni projekat
izmjene AC cijevi glavnog vodovoda
i njegovo stavljanje u funkciju
sekundarnog tretmana otpadnih
voda urbanog i dijela vanurbanog
podruja (veza OC2)
Naziv programa/projekta: 2.1.1 Izrada glavnog projekta izmjene AC cijevi glavnog vodovoda i njegovo
stavljanje u funkciju sekundarnog tretmana otpadnih voda urbanog i dijela vanurbanog podruja
Privatni, javni poslovni subjekti koji su spojeni na sistem javne kanalizacije opine Zavidovii sa 579.051
m
3
/god otpadnih voda koje sadre kabasti materijal, biorazgradljive organske materije i nutrijente
zagauje rijeku Bosnu. Problem koji doprinosi neadekvatnom kvalitetu voda rijeke Bosne je nepostojanje
sistema za preiavanje otpadnih voda iz sistema javne kanalizacije.
Prvi korak u poboljanju stanja vodnih resursa koji su zagaeni netretiranim komunalnim, otpadnim
vodama je izrada projektne dokumentacije za isti odnosno izrada glavnog projekta izmjene AC cijevi
glavnog vodovoda i njegovo stavljanje u funkciju sekundarnog tretmana otpadnih voda urbanog i dijela
vanurbanog podruja
Cilj/evi projekta:
Izrada stratekog programa
kojim e se ispuniti oekivani
operativni ciljevi poveanja
obuhvata kako slijedi:
2014- 100%
Ciljna grupa: Graani, poslovni i javni subjekti sa podruja opi ne
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izraen izvodiv strateki program
prikupljanja i preiavanja
komunalnih otpadnih voda na
Indikatori:
Glavni projekat izmjene AC cijevi glavnog vodovoda i njegovo
stavljanje u funkciju sekundarnog tretmana otpadnih voda urbanog i
dijela vanurbanog podruja usvojen na opinskom vijeu

Glavne aktivnosti:
- Formalna uspostava radne
grupe za izradu glavnog projekta
- Odravanje konsultativnih i
radnih sastanaka radne grupe za
izradu glavnog projketa
prikupljanja i preiavanja
otpadnih voda
- Angaovanje eksternih
eksperata za pripremu glavnog
projekta prikupljanja i
preiavanja otpadnih voda
- Upuivanje glavnog projekta na
Opinsko vijee
Januar 2012- april 2014
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

28
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 200.000
Indirektni:
Ukupno: 200.000
Status spremnosti projekta:
Pozitivna studija
predizvodljivosti
Izvori: Fond za zatitu okolia FBiH 75%, opinski budet 25%
JKP Radnik d.o.o
Sluba za upravu geodetskih, imovinsko-pravnih poslova i
urbanizam

za 5%
Operativni cilj 3: Smanjen
broj direktnih ispusta u
vodne resurse za 30%
Mjera 3.1: Donesena opinska odluka o
zabrani direktnog ispusta otpadnih
voda iz domainstava i poljoprivrednih
objekata u rijeke, rijeice i potoke (veza
OC3)
Naziv programa/projekta: 3.1.1. Poboljanje kvaliteta vode smanjenjem broja direktnih ispusta u vodne
resurse
od 1.196.023 m
3
materijal, biorazgradljive organske materije i nutrijenti. Vrijednost od 1.196.023 m
3
/god. otpadnih voda
prikupljanja i preiavanja sanitarno-fekalnih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije) sa ruralnih
unutar otpadnih voda iz naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije
Poboljanju stanja vodnih resursa zbog difuznog zagaenja iz septikih jama, preliva i direktnih izliva u
vodotoke je i donoenje represivnih ali i stimulativnih mjera zabrane direktnog isputanja otpadnih voda
u vodne resurse.
Cilj/evi projekta:
Smanjiti broj direktnih
kanalizacionih ispusta iz
domainstava u otvorene
vodotoke
2014- 50%
Ciljna grupa: Graani, poslovni i javni subjekti sa podruja opine
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Smanjen broj direktnih
kanalizacionih ispusta iz
domainstava u otvorene vode za
X ispusta
Indikatori:
Broj ukinutih direktnih ispusta

Glavne aktivnosti:
Jan 2012- decembar 2014

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

29
- Izrada odluke
-Usvajanje odluke na Opinskom
vijeu
-Implementacija odluke putem
inspekcijskih kontrola
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000
Indirektni:
Ukupno: 1.000
Projektna ideja
Izvori: opinski budet 100%

Sluba za upravu poljoprivrede vodoprivrede i komunalnih poslova
Sluba za upravu ekonomskih poslova i poduzetnita Graevinski
inspektor

netretiranih komunalnih otpadnih
voda u vodne resurse za 5%
Operativni cilj 4:
Uspostavljen sistem
zatite vodozahvatnih
podruja i lokalnih
izvora
Mjera 4.1: Izraen i usvojen plan zatite
vodozahvatnih podruja i lokalnih
izvorita (veza OC4)
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Plan zatite vodozahvatnih podruja i lokalnih izvora
Podaci iz Knjige ambijentalnih servisa opine Zavidovii pokazuju da voda na izvoritu nije prikladna za
izravnu ljudsku konzumaciju, zbog prekoraenih vrijednosti oksidacije i, esto, mekoe. Prekomjerna
vrijednost oksidacije analizirane vode pokazuju znaajno oneienje organskim supstancama. Ova
karakterisitka se moe pripisati, barem djelomino, slaboj zatiti ovog podruja, koje je predmet
intenzivne sjee ume upravo u podruju na kojem se infiltriraju vode koje snabdjevaju izvor Suha. Ovaj
podatak se takoe moe prepisati i za ostala vodozahvatna podruja i izvorita.
Donoenjem adekvatnog plana zatite vodozahvatnih podruja i lokalnih izvorita i njegovom
implementacijom u dobroj mjeri se moe poboljati kvalitet vode koja se koristi u domainstvima.
Cilj/evi projekta:
Sistemski urediti zatitu
vodazahvatnih podruja i
lokalnih izvorita
2012
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izraen plan Zatite
vodozahvatnih podruja i lokalnih
izvorita na podruju opine
Zavidovii
Indikatori:
Uspjenost implementacije Plana

Glavne aktivnosti:
- Izrada plana
Jan 2012- Jan 2016
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

30
-Usvajanje Plana na Opinskom
vijeu
-Implementacija Plana putem
inspekcijskih kontrola
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000
Indirektni:
Ukupno: 1.000
Projektna ideja
JKP RADNIK d.o.o.
Sluba za upravu geodetskih imovinsko-pravnih poslova i
urbanizam

emisija stetnih tvari iz
za 5%
Operativni cilj 4:
Uspostavljen sistem zatite
vodozahvatnih podruja i
lokalnih izvora
Mjera 4.2: Mapiranje i kartiranje
vodozatitnih podruja i lokalnih
izvora (veza OC4)
Naziv programa/projekta: 4.2.1. Inventura vodozahvatnih podruja i lokalnih izvora
Opina Zavidovii raspolae ogrimnim hidropotencijalom koji trenutno nije tretiran na najadekvatniji
nain.
Izvrenjem inveture vodozahvatih podruja i lokalnih izvorita stvorit e se jedna baza podatak koja e
posluiti za dalji razvoj vodoprivrede.
Cilj/evi projekta:
Locirati i mapirati vodazahvatna
podruja i lokalne izvore
2012
Ciljna grupa: Graani, poslovni i javni subjekti sa podruja opine
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izraen katastar vodozahvatnih
podruja i lokalnih izvora
Indikatori:
Uspostavljen funkcionalan katastar vodozahvatnih podruja i
lokalnih izvora
Glavne aktivnosti:
-Terensko obilaenje vozahvatnih
podruja,
-Evidentiranje karakteristika
(veliina lokacije, protok vode i
sl.)
- GPS pozicioniranje i kartiranje
-Raunarska obrada podataka
Januar 2012- Januar 2016

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

31
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 10.000
Indirektni:
Ukupno: 10.000
Projektna ideja
Nevladin sektor
Sluba za upravu geodetskih imovinsko-pravnih poslova i
urbanizam

netretiranih komunalnih otpadnih
voda u vodne resurse za 5%
Operativni cilj 5: Izraen
elaborat zatite od poplava
slivova rijeka Krivaja,
Gostovi i Bosna
Mjera 5.1: Izraen i usvojen elaborat
zatite od poplava slivova rijeka
Krivaja, Gostovi i Bosna(veza OC5)
Naziv programa/projekta: 5.1.1. Elaborat zatite od poplava slivova rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna
U posljednjem desetljeu svjedoci smo sve eih poplava koje se deavaju na podruju opine Zavidovii
(plavljenje naselja Brezek, presijecanje putnih komunikacija dolinom rijeke Bosne i Gostovi usljed
izlivanja vode i sl.). Ove poplave esto prate i velike materijalne tete na objektima, komunikacijskoj
infrastrukturi i usjevima.
Izradom elaborata zatite od poplava slivova rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna evidentirale bi se sve kritine
take na podruju opine, uspostavile bi se motode prventivnog dijelovanja , te bi se definisale aktivnosti
na eliminiranju i minimiziranju teta koje mogu biti prouzrokovane vodom.
Cilj/evi projekta:
Evidentirati i minimizirati
mogunost nastanka tete od
poplava
2012
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Minimizirane mogunosti
nastanka teta od poplava
Indikatori:
Usvojen Elaborat zatite od poplava slivova rijeka Krivaja, Gostovi i
Bosna
Glavne aktivnosti:
-Izrada elaborata
-Usvajanje elaborata na
Opinskom vijeu
-Implementacija elaborata
Januar 2012- Januar 2016
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000
Indirektni:
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

32
Ukupno: 1.000
Projektna ideja
Kantonalna uprava civilne
zatite
Sluba za upravu civilne zatite
Opinski tab civilne zatite

Sektor tla i otpada

Osnovni koncepti projektnih prijedloga u oblastima tla i otpada su:
Strateki cilj 2-TLO i OTPAD:
Smanjeno zagaenje tla,
uspostavom ekonomski odrivog
sistema upravljanja otpadom za
cjelokupno (100%) podruje
opine Zavidovii, u potpunosti
uklonjenim minsko-eksplozivnim
sredstvima i primjenjenim
Operativni cilj 1:
Realizovan Plan
upravljanja otpadom
za period 2012-2016
Mjera 1.1: Implementiran Plan upravljanja
otpadom za period 2012-2016 godine i
uspostavljen samoodriv sistem upravljanja
otpadom na podruju opine (veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.1.1 Uspostava centara za reciklau i centara za kabasti otpad
stanovnika te se na taj nain prikupi i odloi na gradsku deponiju oko 14.000 tona otpada godinje.
vri ogroman pritisak i zagaanje tla.
Doprinos poboljanju stanja zemljita je smanjenje koliine otpada za odlaganje uspostavom sistema
selektivnog prikupljanja otpada (plastika, staklo, papir i slino), koji bi se presovao, mljeo, balirao i slao
treim licima na reciklau. Na ovakav nain bi se stvarao jedan novi lanac vrijednosti i odreena
ekonomska korist pojedincima ali i zajednici u cjelini.
Cilj/evi projekta:
Formiranje centara za reciklau i
centara za kabasti otpad u svim
veim naseljenim mjestima:
2012- 10 %
2014- 50%
Ciljna grupa: Graani, privredni i javni subjekti na podruju opine
Zavidovii
Oekivani rezultati:
Prikupljanje otpada putem
formiranih centara
Indikatori:
800 domainstava iz naseljenih mjesta sa utvrenim najveim
prioritetom za uspostavu centara otpad ne odlae na divlje deponije

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

33
Glavne aktivnosti:
dokumentacije ( tehniki elaborat
i sl) za formiranje centara za
reciklau i kabasti otpad
- Izrada medijskog plana
predstaljanja
- Nabavka i postavljanje
specijalnih kontejnera za
reciklau na prioritetnim
lokacijama
Januar 2012- decembar 2014
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 80.000
Ukupno: 80.000
Projektna ideja
JKP RADNIK d.o.o., nevladin
sector
urbanizam
Sluba upravu poljoprivrede, vodoprivrede i komunalnih poslova

Operativni cilj 1:
Realizovan Plan
upravljanja otpadom
za period 2012-2016
Mjera 1.2: Optimiziranje trokova
odlaganja otpada na regionalnu deponiju
Moanica (veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.2.1. Formiranje transfer stanice za opine Zavidovii, Maglaj i epe
Doprinos poboljanju stanja zemljita je to bi formiranjem pretovarne stanice kao poslovne jedinice u
sklopu Regionalne deponije Moanica u znatnoj mjeri doprinijelo smanjenju trokova prikupljanja i
odlaganja otpada na regionalnoj deponiji te bi unaprijedilo sam rad regionalne deponije .
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

34
Cilj/evi projekta:
Formiranje transfer stanice za
opine Zavidovii, Maglaj i
epe:
2015
Zavidovii
Oekivani rezultati:
Uspostavljena transfer stanica
Indikatori:
Odlaganje otpada se vri na regionalnu deponiju putem transfer
stanice zatvaranje lokalne deponije Ekonomija
Glavne aktivnosti:
-Iniciranje meuopinske
saradnje,
-Potpisivanje memoranduma o
saradnji Opina
-Priprema projektne
i sl.)
- Graevinski radovi
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 500.000
Ukupno: 500.000
Projektna ideja
Izvori: Opinski budet Zavidovii 15,00%
Opinski budet Maglaj 15,00 %
i Opinski budet epe 15,00 %
Fond za zatitu okolia FBiH i ostali donatori 55,00 %
Komunalna preduzea opina
Zavidovii, Maglaj i epe
urbanizam

Operativni cilj 2: Formirana
i usvojena cijena
prikupljanja i zbrinjavanja
otpada koja osigurava
ekonomski odriv sistem
upravljanja otpadom
Mjera 2.1: Odobren cjenovnik za
prikupljanje i zbrinjavanje otpada sa
jasno definisanim otpadom (veza OC2)
Naziv programa/projekta: 2.1.1 Donoenje opinske odluke o cijenama za prikupljanje i zbrinjavanje
otpada

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

35
Doprinos poboljanju stanja zemljita ogleda se u poveanju efikasnosti komunalnog preduzea korz
kvalitenu politiku cijena, to bi rezultiralo poveanju prihoda te bi se stvorila osnova za poveanje broja
korisnika usluga odvoenja i zbrinjavanja otpada.
Cilj/evi projekta:
Doneena opinska odluka o
cijenama za prikupljanje i
zbrinjavanje otpada :
2012
Zavidovii
Oekivani rezultati:
Nove cijene usluga odvoenja i
odlaganja otpada sa podruja
opine Zavidovii
Indikatori:
Usvojen cjenovnik usluga za odvoenje i zbrinjavanje otpada u skladu
sa ekonomskim parametrima
Glavne aktivnosti:
- Priprema odluke
-Provoenje javne rasprave
-Usvajanje odluke od strane
Opinskog vijea
-Implementacija odluke
Januar 2012
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000
Ukupno: 1.000
Nacrt odluke
JKP RADNIK d.o.o.,
nevladin sektor
Kabinet opinskog naelnika

Operativni cilj 3: Povean
kapacitet u tehniko-
organizacionom smislu
subjekta zaduenog za
upravljanje otpadom za
zbrinjavanje 2.420 tona
otpada
Mjera 3.1: Prikupljanje otpada
proireno na novih 3.200
domainstava na ruralnom podruju
opine Zavidovii kroz nabavku 279
kontejnera i 2 specijalizirana vozila za
prikupljanje otpada (veza OC3)
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

36
Naziv programa/projekta: 3.1.1 Nabavka 279 kontejnera kapaciteta 1,1 m
3
i njihovo postavljanje u
mjesne zajednice Gostovi, Donji Gostovi, Lovnica, Mahoje, Stipovii, Kovai i naselje Potkleje.
Doprinos poboljanju stanja zemljita je nabavka kontejnera za odlaganje otpada u naseljima gdje ne
postoji organizovano prikupljanje otpada ime bi se eliminisalo odlaganje otpada na nove divlje deponi je,
a divlje deponije koje se uklone sa tih podruja nee biti ponovo aktivirane.
Cilj/evi projekta:
Postavljanje kontejnera za
odlaganje otpada u mjesnim
zajednicama Gostovi, Donji
Gostovi, Lovnica, Mahoje,
Stipovii, Kovai i naselje
Potkleje. Gdje ne postoji
organizovano prikupljanje
otpada :
2012- 35 %
2013- 65%
2016- 70%
Ciljna grupa: Graani, privredni i javni subjekti u mjesnim
zajednicama Gostovi, Donji Gostovi, Lovnica, Mahoje, Stipovii,
Kovai i naselje Potkleje.
Oekivani rezultati:
kontejnera od 3.200
domainstava iz mjesnih
zajednica Gostovi, Donji
Stipovii, Kovai i naselja
Potkleje.
Indikatori:
3.200 domainstava iz mjesnih zajednica Gostovi, Donji Gostovi,
Lovnica, Mahoje, Stipovii, Kovai i naselje Potkleje ne odlae otpad
na divlje deponije.
Glavne aktivnosti:
i sl) za nabavku i postavljanje
kontejnera u mjesnim
zajednicama Gostovi, Donji
Potkleje.
- Izbor dobavljaa kontejnera
- Postavljanje kontejnera na
predmetnim lokacijama

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

37
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 125.000
Ukupno: 125.000
Projektna ideja
Izvori: opinski budet i vedska organizacija SIDA
JKP RADNIK d.o.o.
SIDA
Sluba za upravu poljoprivrede, vodoprivrede i komunalne poslove
urbanizam

Operativni cilj 3:
Povean kapacitet u
tehniko-organizacionom
smislu subjekta
zaduenog za upravljanje
otpadom za zbrinjavanje
2.420 tona otpada
Mjera 3.1: Prikupljanje otpada proireno
na novih 3.200 domainstava na
ruralnom podruju opine Zavidovii
kroz nabavku 279 kontejnera i 2
specijalizirana vozila za prikupljanje
otpada (veza OC3)
Naziv programa/projekta: 3.1.2. Nabavka dva specijalizirana vozila za odvoz otpada putem kontejnera
Doprinos poboljanju stanja zemljita je nabavka specijaliziranih vozila za odvoz otpada putem
kontejnera poveavaju se kapaciteti komunalnog preduzea a to je u uskoj korelaciji sa prethodnim
projektom.
Cilj/evi projekta:
Prikupljanje otpada pomou
specijaliziranog vozila za odvoz
otpada putem kontejnera:
2012- 35 %
2013- 65%
2014- 70%
zajednicama Gostovi, Donji Gostovi, Lovnica, Mahoje, Stipovii,
Kovai i naselje Potkleje
Oekivani rezultati:
kontejnera od 3.200
domainstava iz mjesnih
zajednica Gostovi, Donji
Indikatori:
Dva specijalizirana vozila za prikupljanje otpada registrovana i
putena u rad

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

38
Potkleje
Glavne aktivnosti:
Priprema tehnikog elaborata za
nabavku specijaliziranog vozila
za prikupljanje otpada putem
kontejnera
- Izbor dobavljaa
specijaliziranog vozila za
prikupljanje otpada putem
kontejnera
- Obuka uposlenika za rad na
specijaliziranoa vozilu za
prikupljanje otpada putem
kontejnera i putanje u rad
Glavni rizici: Predvieni trokovi:
Direktni: 400.000 KM
Ukupno: 400.000 KM
Spreman za implementaciju
Izvori: opinski budet, vedska organizacija SIDA
JKP RADNIK d.o.o.,
SIDA
Sluba za upravu poljoprivrede, vodoprivrede i komunalnih poslova

Operativni cilj 4: Smanjene
povrine pod divljim
deponijama za 50 % divljih
deponija na opini Zavidovii
Mjera 4.1: Sanirano 50 % lokacija
pod divljim deponijama (veza OC4)
Naziv programa/projekta: 4.1.1. Sanacija prioritetnih divljih deponija na podruju opine Zavidovii
Doprinos poboljanju stanja zemljita je uklanjanje divljih deponija i rekultivacija zemljita pod divljim
deponijama

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

39
Cilj/evi projekta:
Ukloniti divlje deponije:
2016- 50 %
zajednicama gdje e se prema planu upravljanja komunalnim
otpadom definisati divlje deponije koje imaju prioritet za uklanjanje
Oekivani rezultati:
Uklonjeno 50 % divljih deponija
na podruju opine Zavidovii
Indikatori:
Preostali broj divljih deponija na podruju opine Zavidovii

Glavne aktivnosti:
-Priprema tehnikog elaborata
-Mapiranje prioritetnih divljih
deponija koje je neophodno
ukloniti
- Izbor izvoaa za uklanjanje
divljih deponija i rekultivaciju
zemljita
-Postavljanje znakova zabrane
odlaganja smea

Direktni: 83.200 KM
Ukupno: 83.200 KM
Izvori: opinski budet 100%,
JKP RADNIK d.o.o.,


Operativni cilj 4: Smanjene
povrine pod divljim
deponijama za 50 % divljih
deponija na opini Zavidovii
Mjera 4.2: Edukacija lokalnog
stanovnitva (veza OC4)
Naziv programa/projekta: 4.2.1. Edukacija lokalnog stanovnitva o znaaju ouvanja okolia
Doprinos poboljanju stanja zemljita takoe se moe postii i uticajem na svijest stanovnitva putem
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

40
predavanja, medijskim oglaavanjem, distribucijom letaka, edukacijom djece i sl. aktivnostima.
Cilj/evi projekta:
Podizanje svijesti graana o
ouvanju okoline:
2016- 50 %
Zavidovii
Oekivani rezultati:
Graani upoznati sa tetnim
efektima divljeg odlaganja
otpada
Indikatori:
Broj odranih radionica, broj edukativnih emisija na lokalnim
medijima, broj distribuiranih letaka, broj odranih predavanja za
djecu

Glavne aktivnosti:
-Izrada plana edukacije
-Izrada plana medijskog
oglaavanja
-Izrada i disribucija letaka
Direktni: 38.800 KM
Ukupno: 38.800 KM
Izvori: opinski budet 100%,
JKP RADNIK d.o.o., nevladin
sektor

Operativni cilj 5: Zatvorena i
sanirana gradska deponija
Ekonomija
Mjera 5.1: Unaprijeen sistem
konanog odlaganja otpada (veza
OC5)
Naziv programa/projekta: 5.1.1. Zatvaranje i ozelenjavanje prostora gradske deponije otpada
Ekonomija
stanovnika te se na taj nain prikupi i odloi na gradsku deponiju oko 14.000 tona otpada godinje, a
sama deponija ne ispunjava sanitarne uslove za deponovanje otpada. Na ovaj nain se vri ogroman
pritisak i zagaanje tla.
Doprinos poboljanju stanja zemljita postie se ispunjavanjem sanitarnih uslova za gradsku deponiju,
zatvaranje i ozelenjavanje iste.
Cilj/evi projekta:
Sanacija i zatvaranje sadanje
Zavidovii

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

41
deponije otpada:
2012- 100 %
Oekivani rezultati:
Ispunjeni sanitarni uslovi
Indikatori:
Stepen ureenosti deponije

Glavne aktivnosti:
FAZA I
-Izrada elaborata za prvu fazu
zatvaranja i sanacije deponije
-Raspisivanje tendera za
izvoenje radova I faze
-Rjeenje ocjednih voda sa
deponije
-Presvlaenje povrine inertnim
materijalom u vie navrata po
potrebi
FAZA II
-Raspisivanje tendera za
izvoenje radova II faze
-Ograivanje prostora deponije
-Zavrno zasipanje deponije
zemljom i zatvaranje

FAZA I
FAZA II
Januar 2015 decembar 2016
Ukupno: 300.000 KM
Izvori: opinski budet , Fond za zatitu okolia FBiH, Fond za
zatitu okolia ZDK
JKP RADNIK d.o.o.,

Operativni cilj 6:
Deminirano 10 %
zemljita zagaenog
minsko-eksplozivnim
sredstvima
Mjera 6.1: Uklanjanje minsko-
eksplozivnih sredstava sa 10 % povrine
pod minskim poljima (veza OC6)
Naziv programa/projekta: 6.1.1. Deminiranje 10 % pvrina pod minama na teritoriji opine Zavidovii
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

42
Na podruju opine Zavidovii registrovana su minska polja na sljedeim lokacijama:
MZ Pain Konak, Garii-Vrtlii-imia Brijeg, Imamovii; MZ Rujnica,Kazii od puta zvanog Podavlija do
puta zvanog Huremi; MZ Dolina Alii, Naselje Dolina podruje izmeu rijeke Bosne i elj. stanice; MZ
Gostovi,Poljice 6 km; MZ Gostovi, Vrlaja peina, Verigovac, Presjedla podruje Golog brda prema
Vukmanoviima; MZ Dubravica, Karaula-Hadrovac, Dubravica; MZ Donji Gostovi, Marin vjer; MZ Pain
Konak, kota 715, Livade; MZ Smajilbaii, potok Leporovac; MZ Rujnica, desna strana rijeke Rujnica, selo
Kazii; MZ Pain Konak, Radlovo brdo-Boii; MZ Smajilbaii, adika visa, Smajlbaii ; MZ Rujnica,
Previla i Gaj; MZ Rujnica, lijeva strana rijeke Rujnica ''Visa'' i rijeke Bosne ''Vukovo''; MZ Dolac, Svinjci-
Dubrave; MZ Dolac, Jezero-Jezerac rijeka Rujnica; MZ Rujnica, Vrtli brdo-Hatia krevina-Mala i Velika
Blizna; MZ Dolina Alii , naselje Dolina prema Lukama; MZ Gostovi, podruje izmeu sela Bajvati i sela
Grabovica; MZ Gostovi , Konjsko Brdo-epako raskre; MZ Dolac, naselje Dubrava; MZ Dolac,
Vukovo; MZ Dolina Alii, naselje Dolina-kota 276 Hober; MZ Gostovi, podruje iznad sela Borovnice na
obroncima planine Vele; MZ Gostovi, selo Grabovica- potok Margita; MZ Dolac, Blizna-Meraje-
Podblizna; MZ Lovnica, Dolovi, Dabii-du korita rijeke Pejii do kole u Lovnici; MZ Mahoje, Mahoje; MZ
Brezik, Braljevine jugoistono od Buna tt.694, naselje Braljevine; MZ Ribnica, Gosovica; MZ Vozua,
Hadia Polje, Crnatovo Polje,Polje 3-Stog MAC ID 6448, Polje Donja Svinjanica MAC ID 6445, Polja
3B MAC ID 3765, Polje Prisjeka 2C MAC ID 6714, Polje Prisjeka 1C MAC ID 6710, Polje Prisjeka
1B MAC ID 6707, Polje Prisjeka 2A MAC ID 6712, Polje Prisjeka 3A MAC ID 3765, Polje
Prisjeka 1A MAC ID 6696, Polje Prisjeka 2B MAC ID 6713, Polje Prisjeka 1D MAC ID 6711,
Hodia Polje RT-3 MAC ID 4727; MZ Donji Gostovi, Marin vjer-Gradina-Grabovica.
Doprinos poboljanju stanja zemljita i njegove iskoritenosti postie se deminiranje kontaminiranog
zemljita minsko-eksplozivnim sredstvima. Meutim u prvi plan dolazi injenica da se smanjuje rizik od
nastanka nesretnih sluajeva za ovjeka.
Cilj/evi projekta:
Uklanjanje 10 % minskih polja:
2017- 10 %
Zavidovii
Oekivani rezultati:
Deminirano novih 10 % minskih
polja
Indikatori:
Dodijeljeni certifikati o deminiranim podrujima od BH MAC-a

Glavne aktivnosti:

Izvori: BH MAC
BH MAC , Kantonalna uprava
za civilnu zatitu
Sluba za upravu civilne zatite

Operativni cilj 7: 200
Poljoprivrednih proizvoaa sa
podruja opine Zavidovii
upoznato sa principima
integralne poljoprivredne
Mjera 7.1: 200 poljoprivrednih
proizvoaa sa podruja opine
Zavidovii ukljueno u program
edukacije o primjeni i principima
integralne poljoprivredne

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

43
proizvodnje proizvodnje (veza OC7)
Naziv programa/projekta: 7.1.1. Primjena i principi integralne poljoprivredne proizvodnje
Zemljite se zagauje direktim unoenjem hemijskih sredstava. Hemijska sredstva odnosno sredstva za
zatitu biljaka se teko rastvaraju u zemljitu i vodi, gdje dospijevaju putem zapraivanja zemljita. Kao
takvi, gotovo u neizmijenjenom obliku gomilaju se u biljkama, a preko njih u svim karikama lanca ishrane.
Na podruju opine Zavidovii poljoprivredna djelatnost nema obiljeja intenzivne poljoprivredne
proizvodnje i svojim veim dijelom je namjenja za podmirivanje potreba samih domainstava koji se
njima bave. U oblastima ratarstvo, voarstvo i povrtarstvo obrauje se oko 5.349 ha zemljita. Prema
normativima primjene proizvoda za zatitu biljaka (4,5 kg/ha-pesticidi, hebicidi i dr.) godinje se iskoristi
oko 24 tone u navedenim oblastima. Na istim povrinama se upotrijebi oko 1.872 tona razliitih prirodnih
i/ili vjetakih gnojiva (350 kg/ha) za poboljanje kvaliteta i prinosa
Doprinos poboljanju stanja zemljita i njegove iskoritenosti postie se pribjegavanju primjeni metoda
integralne poljoprivredne proizvodnje koja za rezultat ima pravilnu primjenu herbicida, pesticida,
prehrane biljaka i ivotinja kao i pravilan nain odlaganja otpada nastalog u poljoprivrednoj proizvodnji.
Cilj/evi projekta:
Edukacija poljoprivrednika u
oblasti integralne poljoprivredne
proizvodnje:
2013- 15 %
Ciljna grupa: Poljoprivrednici na podruju opine Zavidovii , graani
opine
Oekivani rezultati:
Usvojena znanja o integralnoj
poljoprivrednoj proizvodnji
Indikatori:
Broj poljoprivrednika koji je proao edukaciju

Glavne aktivnosti:
- Izrada koncepta predavanja
-Odabir i sklapanje ugovora sa
predavaima
-Animacija poljoprivrednih
proizvoaa
-Odravanje radionica

Direktni: 10.000 KM
Ukupno: 10.000 KM
Projektni prijedlog
Izvori: opinski budet , Federalno ministarstvo poljoprivrede,
vodoprivrede i umarstva
Federalno ministarstvo
poljoprivrede, vodoprivrede i
umarstva
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

44
- 266 -


Osnovni koncepti projektnih prijedloga u oblasti atmosfere i energije su:
Strateki cilj 3-ATMOSFERA i
ENERGIJA: Smanjeno zagaenje
zraka prouzrokovano
sagorijevanjem fosilnih goriva za
20%.

Operativni cilj 1: Smanjena
potronja energije od
fosilnih goriva za 5% u
objektima pod
ingerencijom opine
Zavidovii, primjenom
principa energetske
efikasnosti.
Mjera 1.1: Postavljena toplotna
izolacija i stolarija na objekat
administracije Opine Zavidovi i
kolskim objektima uz postavljanje
kalorimetara na bazi ega se
obraunava potronja energije za
grijanje (veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.1.1 Utopljavanje objekta administracije opine Zavidovii i kolskih objekata
Osnovni problem sektora zgradarstva i zagrijavanja zgrada je postojanje zastarjelih, energetski
neefikasnih i ekoloki neprihvatljivih sistema grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora. Velika
veina objekata (stambenih, poslovnih, javnih) spada u grupu izrazito energetski neefikasnih sa
potronjama i 3 puta veim od standarda za energetski efikasne objekte.
Korak u poboljanju stanja objekata je postavljanje toplotne izolacije i kvalitetne stolarije na objektima
pod ingerencijom opine kao primjer svim akterima na podruju opine Zavidovii.
Cilj/evi projekta:
2012- 0%
2015- 40 %
Ciljna grupa: Graani, privredni i javni subjekti sa podruja opine
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Smanjena potronja energije za
zagrijavanje objekta
administracije opine Zavidovii i
kolskim objektima
Indikatori:
Rauni za isporuenu toplotnu energiju manji u odnosu na raune
prije primjene mjera

Glavne aktivnosti:
- Provoenje energetskog
pregleda predmetnog objekta
dokumentacije (tehniki elaborat
i sl.) za nabavku i izvoenje
radova na postavljanju toplotne
izolacije i stolarije
- Izbor dobavljaa materijala i
izvoaa radova
- Potpisivanje ugovora sa
isporuiocem toplotne energije za
obraun po stvarnom utroku na
bazi mjerenja na kalorimetru

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

45
- Postavljanje kalorimetara za
mjerenje potronje energije
grijanja
Glavni rizici:
Isporuioc toplotne energije ne
obraunava stvarnu potronju
nego potronju po kvadratnom
metru
Predvieni trokovi:
Indirektni:
Ukupno: 300.000 KM
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 67%, grant od Fonda za zatitu okolia 33%)
JKP Radnik d.o.o.
urbanizam
Sluba za upravu drutvenih djelatnosti i opu upravu

zraka prouzrokovano
sagorijevanjem fosilnih goriva za
20%.

Operativni cilj 1: Smanjena
potronja energije od fosilnih
goriva za 5% u objektima pod
ingerencijom opine
Zavidovii, primjenom
principa energetske
efikasnosti.
Mjera 1.2: Ugradnja mjeraa toplinske
energije i automatske regulacije
sistema grijanja u sve javne objekte
koji su prikljueni na sistem daljinskog
grijanja (veza OC1)
Naziv programa/projekta: 1.2.1 Ugradnja kalorimetara i automatskih regulatora toplote
Osnovni problem sektora zgradarstva i zagrijavanja zgrada je postojanje zastarjelih, energetski neefikasnih i
ekoloki neprihvatljivih sistema grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora. Velika veina objekata
(stambenih, poslovnih, javnih) spada u grupu izrazi to energetski neefikasnih sa potronjama i 3 puta veim
od standarda za energetski efikasne objekte.
Korak u poboljanju stanja zagaenosti atmosfere i energetske efikasnosti jeste i mogunost kontrole
potronje toplotne energije, jer sistem koji omuguava plaanje toplotne energije na osnovu uinka u
odnosu na paualni nain obrauna dodatno bi stimul isao graane da se energija tedi (npr. umjereno ili
nikakvo zagrijavanje u prostorijama u kojima se ne boravi i sl.) .
Cilj/evi projekta:
Ugradnja kalorimetara i
automatskih regulatora toplote
na sistemu gradskog grijanja:
2012- 0%
2017- 40 %
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Ugraeni kalorimetri i
automatski regulatori toplote
Indikatori:
Broj ugraenih ureaja
Glavne aktivnosti:
dokumentacije (tehniki elaborat
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

46
i sl.) za nabavku i ugradnju
kalorimetara i automatskih
regulatora toplote)
- Izbor dobavljaa opreme i
izvoaa radova
- Potpisivanje ugovora sa
isporuiocem toplotne energije
za obraun po stvarnom utroku
na bazi mjerenja na kalorimetru
- Postavljanje kalorimetara za
mjerenje potronje energije
grijanja
Glavni rizici:
obraunava stvarnu potronju
metru
Predvieni trokovi:
Indirektni:
Ukupno: 300.000 KM
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 30%, grant od Fonda za zatitu okolia 50%,
JKP RADNIK d.o.o. 20%)

JKP Radnik d.o.o.

zraka prouzrokovano
sagorijevanjem fosilnih goriva
za 20%.
Operativni cilj 2: Proizvedeno
novih 150.000 kWh energije
nastale od obnovljivih i/ili
alternativnih izvora energije

Mjera 2.1: Instalirani solarni sistem
za pripremu tople vode na zgrade
javne namjene koja su pod
ingerencijom opine Zavidovii i koje
imaju znaajnu potronju tople vode
(veza OC2)
Naziv programa/projekta: 2.1.1 Ugradnja solarnih sistema za pripremu tople vode na zgradama javne
namjene
Procjenjuje se da se na podruju opine Zavidovii za potrebe grijanja i ostale potronje elektrine
energije iskoristi 332.887.437 kWh energije. Sagorjevanjem ovih koliina oslobaa se niz tetnih
supstanci ( ugljen dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski isparljivi organski
spojevi, teki metali, ugljen monoksid, sitne vrste estice) i vri se pritisak na atmosferu.
Korak u poboljanju stanja zagaenosti atmosfere i energetske efikasnosti jeste i mogunost koritenja
alternativnih, ekoloi prihvatljivih izvora energije, a samo uvoenje alternativnih izvora energije na javne
objekte e dati pozitivan primjer graanima.
Cilj/evi projekta:
Ugradnja solarnih sistema za
pripremu tople vode na
zgradama javne namjene:
2012- 0%
2014- 50 %
Zavidovii


L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

47
Oekivani rezultati:
Ugraeni solarni sistemi za
pripremu topple vode
Indikatori:
Broj ugraenih solarnih kolektora, smanjenje rauna za elektrinu
energiju

Glavne aktivnosti:
dokumentacije (tehniki
elaborat i sl.) za nabavku i
ugradnju solarnih sitema
izvoaa radova
- Postavljanje solarnih sitema
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Indirektni:
Ukupno: 250.000 KM
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50%, grant od meunarodnih organizacija
50% )


ENERGIJA: Smanjeno
zagaenje zraka prouzrokovano
za 20%.

Operativni cilj 2: Proizvedeno
novih 150.000 kWh energije
nastale od obnovljivih i/ili
alternativnih izvora energije

Mjera 2.2: Izgradnja javne rasvjete sa
LED svjetiljkama u gradskom
podruju (veza OC2)
Naziv programa/projekta: 2.2.1 Pilot projekat javne rasvjete sa LED svjetiljkama u ulici Alije Izetbegovia
energije iskoristi 332.887.437 kWh energije. Sagorijevanjem ovih koliina oslobaa se niz tetnih
Izgradnjom LED javne rasvjete znatno e se smanjiti potronja elektrine energije, a dugorono e se
postii znaajne budetske utede to e dodatno obezbijediti novana sredstva za ulaganja u projekte
energetske efikasnosti.
Cilj/evi projekta:
Postavljanje LED rasvjete u
Ulici Alije Izetbegovia:
2012- 0%
2014- 50 %
Zavidovii

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

48
Oekivani rezultati:
Funkcionalna rasvjeta u Ulici
Alije Izetbegovia
Indikatori:
Izgraena LED rasvjeta, smanjenje rauna za elektrinu energiju

Glavne aktivnosti:
elaborat i sl.) za nabavku i
ugradnju rasvjete sa LED
svjetiljkama
izvoaa radova
- Postvljanje i putanje u fukciju
LED rasvjete
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Indirektni:
Ukupno: 200.000 KM
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50%, grant od meunarodnih organizacija
50% )


zraka prouzrokovano
za 20%.
Operativni cilj 3: 5% graana
upoznato sa mogunostima
primjene osnovnih principa

Mjera 3.1: Izrada edukativnog
energetske efikasnosti i obnovljivim
izvorima energije ( veza OC 3)
Naziv programa/projekta: 3.1.1 Koristi pojedinca i zajednice primjenom principa energetske efikasnosti
supstanci (ugljen dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski isparljivi organski
Korak u poboljanju stanja zagaenosti atmosfere i energetske efikasnosti jeste i educiranje i uticaj na
svijest graana, upoznavajui ih o mogunostima uteda novanih sredstava kao i sa benefitima
zajednice koje se ogledaju u poboljanju kvaliteta ivotne sredine.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

49
Cilj/evi projekta:
Izrada edukativnog programa
o primjeni principa energetske
efikasnosti
2012- 100%
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izraen edukativni program
Indikatori:
Izraen i valorizovan program energetske efikasnosti
Glavne aktivnosti:
- Priprema koncepta programa
edukacije
-Konsultacije sa obrazovnim
ustanovama
-Odabir institucije za izradu
programa edukacije
-konano definisanje programa
Januar2012- decembar 2012
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 5.000 KM
Indirektni:
Ukupno: 5.000 KM
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 100%, )



ENERGIJA: Smanjeno
zagaenje zraka prouzrokovano
za 20%.

Operativni cilj 3: 5% graana
upoznato sa mogunostima
primjene osnovnih principa

Mjera 3.2: Provoenje edukativnog
energetske efikasnosti i obnovljivim
izvorima energije ( veza OC 3)
Naziv programa/projekta: 3.2.1 Upoznavanje ire javnosti o primjeni principa energetske efikasnosti i
Korak u poboljanju stanja zagaenosti atmosfere i energetske efikasnosti jeste i educiranje i uticaj na
svijest graana, upoznavajui ih o mogunostima uteda novanih sredstava kao i sa benefitima zajednice
koje se ogledaju u poboljanju kvaliteta ivotne sredine.
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

50
Cilj/evi projekta:
Provoenje edukativnog
2013- 100%
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Proveden edukativni program
Indikatori:
Broj odranih radionica, broj distribuiranih broura i letaka
Glavne aktivnosti:
- Odravanje radionica
-Izrada broura i letaka
-Distribucija broura i letaka
-edukativne emisije putem
medija
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 10.000 KM
Indirektni:
Ukupno: 10.000 KM
e) Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 20%, grant od meunarodnih institucija 80% )



zraka prouzrokovano
za 20%.
Operativni cilj 4: Trajno
rijeeno pitanje
snabdijevanja toplinskom
energijom putem sistema
daljinskog grijanja za grad
Zavidovii

Mjera 4.1: Izrada studije izvodljivosti
toplifikacije grada( veza OC 4)
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Izrada studije izvodljivosti toplifikacije grada
Na podruju opine Zavidovii, na gradskom podruju postoji sistem daljinskog grijanja za kolektivno
stanovanje, javne objekte i privredu. Gradski sistem grijanja rijeen daljinskim grijanjem sa kotlovnica
Samaka i Parnjaa. Openito sistem gradskog grijanja star i dotrajao i postoje projektna rijeenja
toplifikacije grada sa vrijednou investicije cca 7.000.000,00 KM i sanacija postojeeg sistema cca
2.500.000,00 KM.
Trenutni sistem daljinskog grijanja obuhvata 376 korisnika i ima negativnu stopu rentabilnosti.
Toplifikacijom urbanog dijela grada obuhvatio bi se vei broj korisnika ime bi se poveala rentabilnost
samog sistema te bi se ugasio ogroman broj individualnih loita to bi dopinijelo poboljanju kvaliteta
atmosfere i energetske efikasnosti.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

51
Cilj/evi projekta:
Izrada studije izvodivosti
toplifikacije grada
2013- 100%
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izraena studija izvodivosti
toplifikacije grada
Indikatori:
Prihvaena Studija izvodivosti toplifikacije grada
Glavne aktivnosti:
- Donoenje odluke o izradi
studije izvodivosti
-Odabir konsultantske kue za
izradu studije izvodivosti
-Konana izrada studije
-Prezentacija studije
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 20.000 KM
Indirektni:
Ukupno: 20.000 KM
a) Pozitivna studija
predizvodljivosti
b) Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 100% )

JKP Radnik d.o.o.

ENERGIJA: Smanjeno
zagaenje zraka
prouzrokovano sagorijevanjem
fosilnih goriva za 20%.

Operativni cilj 4: Trajno rijeeno
pitanje snabdijevanja
toplinskom energijom putem
sistema daljinskog grijanja za
grad Zavidovii
Mjera 4.2: Izmjena glavnog
projekta toplifikacije opine prema
rezultatima studije ( veza OC 4)
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Izmjena glavnog projekta toplifikacije grada
Samaka i Parnjaa. Openito sistem gradskog grijanja star i dotrajao i postoje projektna rjenja
2.500.000,00 KM.
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

52
Cilj/evi projekta:
Izmjena glavnog projekta
toplifikacije grada
2013- 100%
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Izmijenjen glavni projekat
toplifikacije grada
Indikatori:
Prihvaena izmjena glavnog projekta toplifikacije grada
Glavne aktivnosti:
- Donoenje odluke o izradi
glavnog projekta
-Odabir projektantske kue za
izradu izmjene glavnog
projekta
-Konana izrada studije
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 20.000 KM
Indirektni:
Ukupno: 20.000 KM
predizvodljivosti
b) Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 100% )

JKP Radnik d.o.o.

zraka prouzrokovano
za 20%.
Operativni cilj 4: Trajno
rijeeno pitanje snabdjevanja
toplinskom energijom putem
sistema daljinskog grijanja za
grad Zavidovii
Mjera 4.3: Fazna realizacija glavnog
projekta toplifikacije grada( veza OC
4)
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Prva faza izvedbe glavnog projekta toplifikacije grada
Samaka i Parnjaa. Openito sistem gradskog grijanja star i dotrajao i postoje projektna rjenja
2.500.000,00 KM.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

53
Cilj/evi projekta:
Realizacija prve faze projekta
2017- 100%
Ciljna grupa: Graani, privredni i javni subjekti sa urbanog podruja
opine Zavidovii
Oekivani rezultati:
Izvedeni radovi na prvoj fazi
toplifikacije grada
Indikatori:
Broj novih korisnika gradskog sistema grijanja, broj ugaenih
individualnih loita,
Glavne aktivnosti:
- Javni poziv za odabir
najpovoljnijeg izvoaa
-Izvoenje radova
-Tehniki prijem i putanje u
funkciju sistema gradskog
grijanja
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Indirektni:
predizvodljivosti
b) Projektna ideja
Izvori: (opinski budet, kantonalni budet, federalni budet,
meunarodni donatori, kreditna sredstva)

JKP Radnik d.o.o.

zraka prouzrokovano
za 20%.
Operativni cilj 5: Gaenje
individualnih loita u
3.000 jedinica (stambenih,
poslovnih i javnih) i i
spajanje na daljinski sistem
grijanja
Mjera 5.1.: Spajanje 50 subjekata
(kolektivnih i individualnih stambenih,
privrednih i javnih) na sistem daljinskog
grijanja opine Zavidovii (veza OC5)
Naziv programa/projekta: 5.1.1 Ukidanje individualnih loita i spajanje na sistem daljinskog grijanja
Osnovni problem sektora zgradarstva i zagrijavanja zgrada je postojanje zastarjelih, energetski
neefikasnih i ekoloki neprihvatljivih sistema grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora. Velika
veina objekata (stambenih, poslovnih, javnih) spada u grupu izrazito energetski neefikasnih sa
potronjama i 3 puta veim od standarda za energetski efikasne objekte.
Jedan od najboljih naina smanjenja potronje fosil nih goriva je ukidanje individualnih loita
iskoritavanje kogeneracije odnosno iskoritavanje vika toplote koja nastaje u industrijskim procesima i
procesima proizvodnje elektrine energije.
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

54
Cilj/evi projekta:
2012- 0%
2015- 40 %
Zavidovii

Oekivani rezultati:
Ukidanje 50 individualnih
loita na gradskom podruju
opine Zavidovii
Indikatori:
Broj novosklopljenih ugovora izmeu isporuioca toplotne energije i
korisnika usluge grijanja

Glavne aktivnosti:
elaborat i sl.) za nabavku
opreme i izvoenje radova na
proirenju sistema daljinskog
grijanja
- Izbor dobavljaa materijala i
opreme i izvoaa radova
- Potpisivanje ugovora izmeu
isporuioca toplotne energije i
korisnika usluga
- Putanje u rad sistema
daljinskog grijanja
Glavni rizici:
obraunavastavrnu potronju
metru
Predvieni trokovi:
Direktni: 300.000
Indirektni:
Ukupno: 300.000
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50%, grant od Fonda za zatitu okolia 30%,
vlasnici objekata 20%)
JKP Radnik d.o.o.
Sluba za upravu geodetskih, imovinsko-pravnih poslova i urbanizma

Sektor bioloke raznolikosti i kulturno-povijesne batine
Osnovni koncepti projektnih prijedloga u oblasti ovog sektora su:

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

55
Strateki cilj 4: BIOLOKA
RAZNOLIKOST I KULTURNO-
HISTORIJSKO NASLIJEE:
Zatiena, pravilno valorizirana
i u funkciju odrivog razvoja i
turizma stavljena bioloka
raznolikost, prirodno, kulturno i
historijsko naslijee opine
Zavidovii
Operativni cilj 1: :
Valorizovano stanje i
zatite bioloke
raznolikosti i prirodnog,
kulturnog i historijskog
naslijea
Mjera 1.1: Izraena studija obima
degradacije biljnog i ivotinjskog svijeta i
identifikovane mjere revitalizacije
bioloke raznolikosti
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Valorizacija biljnog i ivotinjskog svijeta i zatita bioloke raznolikosti
Opina Zavidovii obiluje jedinstvenim prirodnim bogatstvima, koji nisu sistematski identificirani, niti
odravani. Dio se koristi od strane turista i izletnika, ali neorganizovano, uz naruavanje bioloke
raznolikosti, pa i devastaciju ovih vrednota. Kljuan nedostatak je nepostojanje sistematskog pristupa
odrivom koritenju ovog blaga.
Prvi korak u poboljanju stanja jeste valorizacija biljnog i ivotinjskog svijeta, a potom i zatita, te
odravanje bioloke raznolikosti i prirodnog naslij ea
Cilj/evi projekta:
2012- 0%
2015- 100 %
Ciljna grupa: Graani i turisti na podruju opine Zavidovii

Oekivani rezultati:
Identifikovano prirodno
naslijee, utvrene
komparativne prednosti, kao i
mjere zatite biljnog i
ivotinjskog svijeta i bioloke
raznolikosti
Indikatori:
- Spisak prirodnog naslijea proizaao iz registra
- Spisak mjera zatite i odravanja bioloke raznolikosti

Glavne aktivnosti:
- Izrada Akcionog plana
revitalizacije i Akcionog plana
odravanja
Izbor subjekata koji e vriti
mjere revitalizacije prirodnog
naslijea na podruju opine
- Izbor subjekta zaduenog za
provoenje redovnih mjera
odravanja bioloke raznolikosti
-Izbor subjekta za monitoring i
evaluaciju provoenja mjera
revitalizacije i mjera odravanja
decembar 2013- decembar 2017
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

56
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 5.000
Indirektni: 1.000
Ukupno: 6.000
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 100%)

Nevladine organizacije sa
podruja opine
Sluba za poljoprivredu, vodoprivredu i komunalne poslove

RAZNOLIKOST I KULTURNO
Zatiena, pravilno valorizirana i
u funkciju odrivog razvoja i
Zavidovii
Valorizovano stanje i
zatite bioloke
raznolikosti i prirodnog,
naslijea
Mjera 1.2. Provoenje mjera revitalizacije
i mjera redovnog odravanja bioloke
raznolikosti
Naziv programa/projekta: 4.1.2 Revitalizacija i odravanje bioloke raznolikosti na podruju opine
Zavidovii
Opina Zavidovii obiluje jedinstvenim prirodnim bogatstvima, koji nisu sistematski identificirani, niti
odravani. Dio se koristi od strane turista i izletnika, ali neorganizovano, uz naruavanje bioloke
raznolikosti, pa i devastaciju ovih vrednota. Kljuan nedostatak je nepostojanje sistematskog pristupa
odrivom koritenju ovog blaga.
Nakon izrade studije kojom e se valorizirati prirodno naslijee, ali i utvrditi mjere revitalizacije i
odravanja, kljuno je i provoenje tih mjera, te kontinuirana briga o odravanju bioloke raznolikosti.
Cilj/evi projekta:
Provoenje utvrenih mjera
2012- 0%
2017- 80 %

Oekivani rezultati:
Revitalizirano prirodno
naslijee opine, konitnuirano
provoenje mjera na ouvanju
bioloke odrivosti
Indikatori:
- Provedene mjere revitalizacije proizaao iz Studije
- Provedene mjera zatite i odravanja bioloke raznolikosti

Glavne aktivnosti:
- Izbor subjekata koji e izvriti
popisivanje i fotgrafisanje
prirodnog naslijea na podruju
Juni 2012- decembar 2013

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

57
opine
- Sastavljanje izvjetaja o
postojeim prirodnim
vrijednostima
-Uspostavljanje registra
prirodnog naslijea kod opnske
slube za PVKP
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 50.000
Indirektni:
Ukupno: 50.000
Projektna ideja
Izvori: (grant 50% i opinski budet 50%)

podruja opine
Sluba za poljoprivredu, vodoprivredu i komunalne poslove

Zavidovii
Uspostavljen akcioni
plan upravljanja
spomenikom prirode
Tajan

Mjera 2.1. Formiranje Akcione grupe za
razvoj turizma na podruju Spomenika
prirode Tajan
Naziv programa/projekta: 4.2.1. Akciona grupa za razvoj turizma na podruju Spomenika prirode Tajan
Spomenik prirode Tajan je jedinstveno podruje koje obiluje endemskim biljnim i ivotinjskim vrstama,
vrijednim speleolokim objektima, prirodnim fenomenima, pogodan za razvoj zimskog turizma,
speleologiju, planinarenje, mountain biking i dr.
Da bi se obezbijedilo ouvanje ovog prirodnog blaga uz razvoj turima na principima odrivog razvoja
neophodno je okupiti sve sudionike kljune za razvoj turizma na ovom podruju, te ih objediniti u tijelu u
kome e se postii konsenzus i utvrditi pravci razvoja ovog podruja.
Cilj/evi projekta:
Formiranje akcione grupe koja
e obezbijediti konkretne
aktivnosti na razvoju turizma
podruja Spomenika prirode
Tajan:
2013- 100%
Ciljna grupa: Stake holderi, aktivisti i NVO opine Zavidovii

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

58
Oekivani rezultati:
Revitalizirano prirodno
naslijee opine, konitnuirano
provoenje mjera na ouvanju
bioloke odrivosti
Indikatori:
- Provedene mjere revitalizacije proizaao iz Studije
- Provedene mjera zatite i odravanja bioloke raznolikosti

Glavne aktivnosti:
- Identifikacija sudionika
- Organizovanje sastanka
- Formalo formiranje Akcione
grupe donoenje akta
- Definiranje aktivnosti Akcione
grupe
januar 2012- decembar 2013
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 2.000
Indirektni:
Ukupno: 2.000
Projektna ideja
Izvori opinski budet
PD
NVO
Opinski naelnik
Opinsko vijee

raznolikost, prirodno, kulturno
i historijsko naslijee opine
Zavidovii
Uspostavljen akcioni plan
upravljanja spomenikom
prirode Tajan

Mjera 2.2. Izrada Akcionog plana
razvoja odrivog turizma u podruju
Spomenika prirode Tajan
Naziv programa/projekta: 4.2.2 Akciona grupa za razvoj turizma na podruju Spomenika prirode Tajan
Meutim, nedostaje sistemski pristup i jasna vizija razvoja komparativnih prednosti podruja, u cilju
razvoja turizma na principima odrivog razvoja. Kljuni problem jeste nepostojanje Akcionog plana koji bi
konkretno definirao korake neophodne za razvoj turizma na tom podruju.

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

59
Cilj/evi projekta:
Definirane mjere i aktivnosti
za razvoj turizma na podruju
Spomenika prirode Tajan:
2012- 100%
Ciljna grupa: investitori, turisti, graani

Oekivani rezultati:
Izraen akcioni plan
Indikatori:
- Broj radionica
- Izraen dokument
Glavne aktivnosti:
- Identifikacija subjekta koji e
koordinirati process izrade
- Organizovanje radionica
- Izrada dokumenta
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 5.000
Indirektni:
Ukupno: 5.000
Izvori Sredstva iz projekta T.A.J.A.N.
PD
Opina Zavidovii
NVO
TZ ZDK

Zavidovii
Uspostavljen akcioni plan
upravljanja spomenikom
prirode Tajan

Mjera 2.3. . Izrada Plana upravljanja
Spomenikom prirode Tajan
Naziv programa/projekta: 4.1.2 Plan upravljanja Spomenikom prirode Tajan
Zakon o proglaenju Spomenika prirode Tajan podrazumijeva izradu Plana upravljanja, a nosilac izrade je
upravitelj Spomenika, odnosno PD Zavidovii. Veoma je bitno provesti aktivnosti lobiranja da bi se
obezbijedila izrada ovog Plana, koji definira kljune aktivnosti, kao i finansiranje istih, a to je neophodno
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

60
za razvoj ovog podruja.
Cilj/evi projekta:
Definiranje aktivnosti i izvora
finansiranja, kao i potrebnih
finansijskih sredstava za
funkcioniranje Spomenika
prirode kao aktivne turistike
destinacije:
2012- 100%
Ciljna grupa: ZE-DO kanton, rukovodstvo PD, poslanici u Skuptini ZE-
DO kantona

Oekivani rezultati:
Izraen Plan upravljanja
Spomenikom prirode Tajan
Indikatori:
- Broj ostvarenih kontakata u svrhu lobiranja
- Aktivnosti na obezbjeenju izrade Plana

Glavne aktivnosti:
- Identifikacija dionika
- Organizovanje sastanka
- Organizovanje formalnih i
neformalnih sastanaka
- Zagovaranje u medijima
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000
Indirektni:
Ukupno: 1.000
Izvori opinski budet
PD
NVO
Opinski naelnik
Opinsko vijee

Zavidovii
Operativni cilj 3:
Uspostavljeni
instrumenti zatite
slivnih podruje
rijeka Gostovi i
Krivaja

Mjera 3.1 Izrada registra zagaivaa rijeka
Gostovi i Krivaja
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Identificiranje i uspostavljanje registra zagaivaa rijeka Gostovi I
Krivaja

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

61
Rijeke Gostovi i Krivaja je krasilo bogatstvo biljnog i ivotinjsog svijeta, naroito razvnovrsne ribe.
Meutim, prekomjerna i neplanska sjea, te prekomjerno i nekontrolisano isputanje otpadnih voda je
opasno zaprijetilo biodiverzitetu ovih rijeka, a takoer i onemoguilo bilo kakve ozbiljne aktivnosti da se
u turistike svrhe iskoriste obale i prekrasni vodopadi i bukovi kojima ove rijeke obiluju. Stoga je prva i
kljuna stepenica u rjeavanju ovog problema identifikacija svih zagaivaa ovih rijeka.
Cilj/evi projekta:
Izrada registra zagaivaa
rijeka Gostovi i Krivaja:
2012- 50%
2013- 50 %
Ciljna grupa: domainstva i pravna lica u slivu rijeka Gostovi i Krivaja

Oekivani rezultati:
Identifikovani svi zagaivai
rijeka Gostovi i Krivaja
Indikatori:
Spisak zagaivaa rijeka Gostovi i Krivaja

Glavne aktivnosti:
popisivanje i fotgrafisanje svih
zagaivaa Rijeka Gostovi i
Krivaja
postojeim zagaivaima
zagaivaa rijeka Gostovi i
Krivaja
junuar 2012- decembar 2013
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 5.000
Indirektni:
Ukupno: 5.000

JKP Radnik
podruja opine

Operativni cilj 3:
Uspostavljeni instrumenti
zatite slivnih podruje

Mjera 3.2 Izgradnja kolektora du obala
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

62
Zavidovii

Naziv programa/projekta: 4.1.1 Gostovi i Krivaja iste rijeke
Da bi se pravilno i sveobuhvatno prikupile sve otpadne vode koje zagauju Gostovi i Krivaju, neophodno
je izgraditi kolektore koji e biti u mogunosti prihvatiti i na siguran i ekoloki prihvatljiv nain odvesti
otpadne vode do preistaa.
Cilj/evi projekta:
Prihvatanje i odvod otpadnih
voda koje se sada nepreiene
isputaju u Gostovi i Krivaju:
2013- 10%
2017- 90 %
Ciljna grupa: graani, domainstva, proizvoai,

Oekivani rezultati:
Izgraeni kolektori
Indikatori:
Duina izgraenog kolektora
Glavne aktivnosti:
- Izrada investiciono-tehnike
dokumentacije
- Izbor najpovoljnijeg izvoaa
- Izgradnja kolektora
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 1.000.000
Indirektni:
Ukupno: 1.000.000
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50% grant 50%)
JKP Radnik
podruja opine

Zavidovii
Operativni cilj 3:
Uspostavljeni
instrumenti
zatite slivnih
podruje rijeka
Gostovi i
Krivaja
Mjera 3.3 ienje korita i obala rijeka Gostovi i
Krivaja

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

63
Naziv programa/projekta: 4.1.1 Zajedno za iste rijeke Gostovi i Krivaju
Rijeke Gostovi i Krivaja je krasilo bogatstvo biljnog i ivotinjsog svijeta, naroito razvnovrsne ribe.
Meutim, prekomjerna i neplanska sjea, te prekomjerno i nekontrolisano isputanje otpadnih voda je
opasno zaprijetilo biodiverzitetu ovih rijeka, a takoer i onemoguilo bilo kakve ozbiljne aktivnosti da se
u turistike svrhe iskoriste obale i prekrasni vodopadi i bukovi kojima ove rijeke obiluju.
Izgradnjom kolektora prikupie se otpadne vode, meutim ostaje kruti otpad u koritima i na obalama,
kao i generalno zaputene i neureene obale rijeka. Koordiniranom akcijom Opine, NVO sektora i
graana mogue je promijeniti izgled ovih rijeka nabolje, a ovakva sveobuhvatna akcija obezbjeuje i
vlasnitvo lokalnog stanovnitva nad projektom, a samim tim i trajnije rezultate ovih aktivnosti.
Cilj/evi projekta:
Uklanjanje krutog otpada i
ureenje obala:
2015- 30%
2017- 70 %
Ciljna grupa: graani, NVO, kolska djeca i omladina

Oekivani rezultati:
ista korita i iste i ureene
obale rijeka Gostovi i Krivaja
Indikatori:
- Duina oienog korita i ureenih obala
- Broja akcija
- Broj uesnika
Glavne aktivnosti:
- Izrada Akcionog plana
- Odabir sudionika akcija
- Organizovanje akcija
mart 2015- oktobar2017
Direktni: 100.000
Indirektni:
Ukupno: 100.000
Izvori: (opinski budet 20%, Fond za zatitu okolia FBiH, ZE-DO
kanton 80%)

JKP Radnik
podruja opine
Sluba za upravu EPP

Uspostavljen registar
kulturno-historijskog
naslijea sa definisanim
instrumentima njihove
zatite
Mjera 4.1: Izraena inventura i
identifikacija svih kulturno-historijskih
spomenika na podruju opine
Zavidovii (veza OC4)
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

64
Zavidovii

Naziv programa/projekta: 4.1.1 Identificiranje i uspostavljanje registra kulturno-historijskih spomenika
Kulturno-historijski spomenici postoje na cjelokupnom podruju opine Zavidovii ali sistematska
identifikacija ne postoji, a samim tim i ne mogu se predvidjeti mjere za ouvanje istih.
Prvi korak u poboljanju stanja kulturno historijskih spomenika je njihova identifikacija i uspostavlj anje
registra istih s ciljem ouvanja od propadanja ili unitenja.
Cilj/evi projekta:
2012- 0%
2015- 50 %

Oekivani rezultati:
Identifikovani svi kulturno-
historijski spomenici na
Indikatori:
Spisak kulturno-historijskih spomenika proizaao iz registra

Glavne aktivnosti:
popisivanje i fotografisanje svih
kulturno historijskih spomenika
postojeim kulturno-historijskim
spomenicima
kulturno-historijskih spomenika
kod opnskog odjeljanaja za
.........
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 5.000
Indirektni:
Ukupno: 5.000
Projektna ideja

podruja opine
Odjel za urbanizam i prostorno ureenje
Odjel opih poslova (financije i pravna sluba)
Javno komunalno preduzee

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

65
- 287 -

Zavidovii
kulturnohistorijskog
zatite
Mjera 4.2 Utvrivanje stanja svakog
pojedinanog spomenika kulturnog i
historijskog naslijea
Naziv programa/projekta: 4.2.1 Identificiranje i uspostavljanje registra kulturno historijskih spomenika
Kulturno historijski spomenici postoje na cjelokupnom podruju opine Zavidovii ali sistematska
Prvi korak u poboljanju stanja kulturno-historijskih spomenika je njihova identifikacija i uspostavlj anje
registra istih s ciljem ouvanja od propadanja ili unitenja, slijedei logian korak jeste struna ekspertiza
identifikovanih spomenika u smislu stepena oteenja i potrebnih mjera za njihovu sanaciju, revitalizaciju
i redovno odravanje.
Cilj/evi projekta:
Definiranje stanja spomenika
naslijea, te definiranje mjera
za njihovo konzerviranje:
2014- 20%
2015- 80 %

Oekivani rezultati:
Utvreno stanje svih kulturno
historijskih spomenika na
podruju opine Zavidovii, i
deriniranje mjere za njihovo
ouvanje
Indikatori:
- Utvrene mjere

Glavne aktivnosti:
strunu ekspertizu stanja svih
- Sastavljanje izvjetaja o stanju
i mjerama za sanaciju,
revitalizaciju i redovno
odravanje kulturno- historijskih
spomenika
Januar2014- decembar 2015
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 25.000
Indirektni:
Ukupno: 25.000
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

66
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50% grant 50%)

podruja opine
Odjel za urbanizam i prostorno ureenje

Zavidovii
kulturno-historijskog
zatite

Mjera 4.3: Utvrivanje i provoenje mjera
sanacije i mjera redovnog odravanja
spomenika kulturnog i historijskog
naslijea
Naziv programa/projekta: 4.3.1 Revitalizacija kulturno historijskog blaga opine Zavidovii
Kulturno historijski spomenici postoje na cjelokupnom podruju opine Zavidovii ali sistematska
Postojanje registra, te identifikacija stanja i mjera za sanaciju i revitalizaciju su neophodni, ali bez
provoenja utvrenih mjera nema pomaka u stanju kultrno-historijskog naslijea. Stoga je logian i
neizostavan korak realizacija definiranih mjera u cilju konzerviranja kulturno historijskog naslijea opine
Zavidovii.
Cilj/evi projekta:
Sanirani kulturno historijski
spomenici, koji se redovno
odravaju:
2015- 20%
2017- 80 %

Oekivani rezultati:
- Proveden plan sanacije i
revitalizacije, te odravanja
-Konzervirani kulturno-
historijski spomenici na
Indikatori:
- broj saniranih spomenika
- broj revitaliziranih spomenika
- broj provedenih mjera

Glavne aktivnosti:
- Izbor subjekata koji e
provoditi mjere
- Izbor subjekta koji e vriti
monitoring i evaluaciju
provoenja mjera
decembar 2015- decembar 2017

L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

67
Glavni rizici:

Predvieni trokovi:
Direktni: 150.000
Indirektni:
Ukupno: 150.000
Projektna ideja
Izvori: (opinski budet 50%, grant 50%))

podruja opine

OPINA ZAVIDOVII PREDSJEDAVAJUI
- OPINSKO VIJEE - OPINSKOG VIJEA

Broj: 01- 23-127/12 ing.Radosav Petrovi
Dana, 27.04.2012.godine

Reference
- Startegija razvoja opine Zavidovii
- Opinski plan upravljanja otpadom 2011-2016
- Knjiga ambijentalnih servisa opine Zavidovii
- Studija o vrstom otpadu za sjevero-istonu BiH sa detaljnim pregledom stanja u opinama Maglaj,
epe, Zavidovii, Derventa i Tuzla uz osvrt na stanje u drugim gradovima
- Studija o kvalitetu vode u sjeveroistonoj Bosni, doc. dr. Avdul Adrovi
- Vodno zakonodavstvo Evropske Unije: http://www.voda.hr
- Okvirna direktiva o vodama: http://www.voda.hr/Default.aspx?sec=194
- Izvjetaj o stanju okolia Federacije Bosne i Hercegovine: http://www.okolis.ba/ba/page/37
- Prvi nacionalni izvjetaj Bosne i Hercegovine za konvenciju o biolokoj raznolikosti
http://www.fmoit.gov.ba/ba/page/63/bh-chm
- Prvi nacionalni izvjetaj BiH u skladu sa Okvirnom UN konvencijom o klimatskim promjenama
http://www.unfccc.ba/ba/posljednje/novosti/21-bi h-adopts-the-initial-national-communication-under-
the-united-nations-framework-convention-on-climate-change
- Nacionalni plan za zatitu okolia BiH
- Zakon o zatiti okolia Federacije BiH (Sl. novine FBiH 33/03)
- Pravilnik o registrima postrojenja i zagaivanjima Federacije BiH (Sl. novine FBiH 82/07)
- Zakon o zatiti zraka Federacije BiH (Sl. novine FBiH 33/03)
- Zakon o upravljanju otpadom Federacije BiH (Sl. novine FBiH 33/03)
- Zakon o vodama Federacije BiH (Sl. novineFBiH70/06)
- Pravilniko graninim vrijednostima opasnih i tetnih materija za vode koje se nakon
preiavanja iz sistema javne kanalizacije isputaju u prirodni prijemnik (Sl. novine FBiH 50/07)
- Pravilnik o graninim vrijednostima opasnih i tetnih materija za tehnoloke otpadne vode prije
njihovog isputanja u sistem javne kanalizacije odnosno drugi prijemnik (Sl. novine FBiH 50/07)
- Zakon o prostornom planiranju i koritenju zemlji ta na nivou Federacije BiH (Sl. novine FBiH 2/06)
- Strategija upravljanja vodama Federacije BiH http://www.voda.ba/doc/SUV_FBiH_Prijedlog.pdf
- Izazovi okoline dozvole Federalno ministarstvo okolia i turizma
- Studija uticaja na okolinu, Autocesta u Koridoru Vc
L
E
A
P

2
0
1
2

-

2
0
1
7

68

O
OOp
pp
i
iin
nna
aa Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii
S
SSa
aaf
ffv
vve
eet
tt b
bbe
eeg
gga
aa B
BBa
aa
a
aag
ggi
ii
a
aa b
bbb
bb
7
772
222
222
220
00 Z
ZZa
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
ii
i
ii
B
BBo
oos
ssn
nna
aa i
ii H
HHe
eer
rrc
cce
eeg
ggo
oov
vvi
iin
nna
aa
T
TTe
eel
lle
eef
ffo
oon
nn:
:: +
+++
++3
338
887
77 (
((0
00)
))3
332
22 8
887
778
88-
--3
331
114
44
F
FFa
aak
kks
ss:
:: +
+++
++3
338
887
77 (
((0
00)
))3
332
22 8
886
668
88-
--2
223
330
00
w
www
www
ww.
..z
zza
aav
vvi
iid
ddo
oov
vvi
iic
cci
ii.
..b
bba
aa

Izvjetaj o stanju okolia opine Zavidovii

Sadraj
Uvod
1. Inventura resursa okolia na podruju opine Zavidovii
1.1. Resurs: Voda
1.2. Resurs: Zemljite
1.3. Resurs: Atmosfera i klima
1.4. Resurs: Bioloka raznolikost
1.5. Resurs: Izgraeni okoli i prirodno naslijee
2. Analiza stanja okolia prema DPSIR metodologiji
2.1 Pokretake snage uticaja na okoli
2.2. Pritisci na okoli
2.3 Stanje okolia
2.4. Uticaj okolia
3. Stanje i problemi okolia prema miljenju graana opine Zavidovii

UVOD
Izvjetaj o stanju okolia predstavlja osnovni element za izradu Lokalnog ekolokog
akcionog plana te ujedno daje prikaz stanja okolia na podruju opine Zavidovii.
Izvjetaj je izraen na osnovu dostupnih podataka o stanju okolia i procjena
trenutnog stanja. Izvjetaj o stanju elemenata okolia obuhvata obuhvata analizu
stanja voda, zraka, zemljita, biloke raznolikosti i kulturno istorisjkog naslijea kao i
analizu ankete provedene meu graanima opine Zavidovii kojom graani
iskazuju svoj stav o stanju i problemima u okoliu.
Izvjetaj o stanju okolia korespondira sa prva etiri elementa DPSIR metodologije
1
(D-
pokretake snage, P-pritisci, S-stanje i I-uticaj) tj. Ovaj izvjestaj sadri svojevrsnu
inventuru konkretnih resursa ivotne sredina, a zatim inventuru i analizu pokretakih
snaga (D) koji vre pritiske (P) na okoli. Identifikovani pritisci prouzrokuju
odredjeno stanje (S) okoliakoje ima direktan ili indirektan uticaj (I) na ljudsko
zdravlje i socio-ekonomski razvoj.

1
DPSIR je:
Uzrono-posljedini okvir za opisivanje uzajamnog uticaja izmeu drutva i okolia, koji je postavila
Evropska agencija za okoli (European Environment Agency). Elementi tog okvira su: pokretake
snage koje djeluju na okoli (D Driving forces), pritisci na okoli (P - pressures), stanje okolia (S
State), uticaj takvog stanja okolia na drutvo (I Impact), i odgovor drutva na takvo stanje (R
Responses).

- 292 -

Takodje ovaj izvjetaj predstavlja osnov za izradu ciljeva koje opina Zavidovii postavlja na zatiti okolia
na srednjoroni i dugoroni period.
Ilustracija DSPIR metodologije

1. INVENTURA RESURSA OKOLIA U OPINI ZAVIDOVII

Na podruju opine Zavidovii su identifikovani slj edei elementi (resursi) okolia svrstani u kategorije
voda, zemljite, atmosfera, biljni i ivotinjski svijet i izgraeni okoli (kulturno istorijsko naslij ee).

1.1 Resurs: VODA
U okviru ovog resursa identifikovani su najznaajniji vodni resursi i to:
Povrinske vode
Rijeka Bosna Rijeka Bosna izvire ispod planine Igman na nadmorskoj visiniod 500 m, tee
cijelim tokom kroz BiH u duini od 273 km i ulijeva se u Savu u Bosanskom
amcu. Bosna tee kroz sarajevsko, visoko, kakanjsko, zeniko i epako
polje prije nego to protie kroz podruje opine Zavidovii. Na podruju
opine Zavidovii rijeka Bosna tee svojim srednjim tokom u duini od 16 km
na nadmorskoj visini od 190 m/n.v., gdje postepeno prelazi u ravniarsku
rijeku. Prosjena irina rijeke je 102 m, prosjena dubina je oko 2,00 m,
prosjean protok vode iznosi 100 m3/s. Obale su visine 1,5 do najvie 6

R
Re es sp po on ns se es s
O Od dg go ov vo or ri i/ /m mj je er re e

D
Dr ri iv vi in ng g f fo or rc ce es s
P Po ok kr re et ta a k ke e s sn na ag ge e
P
Pr re es ss su ur re es s
P Pr ri it ti is sc ci i
S
St ta at te e
S St ta an nj je e
I
Im mp pa ac ct t
U Ut ti ic ca aj ji i
- 293 -

metara, obrasle ibljem i drveem. Rijeka Bosna ima vodu u srednjem toku u
nivou kvaliteta srednje zagaenog vodotoka odnosno vodu II do III klase
kvaliteta iz razloga to ona slui kao recipijent za prihvat velikih koliina
otpadnih voda iz gradova Sarajeva, Visokog, Kaknja, Zenice, epa i na kraju iz
Zavidovia. U Zavidoviima se u Bosnu ulijevaju Krivaja i Gostovi.
Rijeka Krivaja U mjestu Olovo na nadmorskoj visini od 540 metara od manjih rijeka
Stupanice i Biotice nastaje rijeka Krivaja. Ona tee u duini od 73,5 km kroz
brdsko planinsko podruje pored devet seoskih naselja i ulijeva se u rijeku
Bosnu u Zavidoviima na nadmorskoj visini od 190 m. Od samog izvora,
(Stupanica koja postaje Krivaja), do ua tok je dug 101 km. Po svojim
karakteristikama to je planinska tekuica bujinog toka i protie u predjelima
pretplaninske-umjereno kontinentalne klime. Vodotok je prosjeno irok oko
10 metara, prosjene dubine 0,5 metara i prosjean protok mjeren u duem
periodu iznosi 11,15 m3/s. Prosjena temperatura vode iznosi 11,3 C a
najvia izmjerena je iznosila 21 C u Julu 2002. godine. Na podruju opine
Zavidovii Krivaja tee u duini od 38 km, svojim donjim i dijelom srednjim
tokom. Kvalitet vode u gornjem toku voda je I do II klase kvaliteta relativno
iste tekuice, dok je u donjem toku voda II klase to predstavlja umjereno
zagaenu tekuicu. ivi svijet u rijeci je dobro zastupljen a od riba prisutne su
i salmonidne i ciprinidne vrste. Krivaja u svom toku ima veoma puno virova,
kanjona, klanaca i manjih vodopada na preteno kamenitom dnu. Na pet
plaa, na podruju opine Zavidovii, u ljetnim mjesecima se rekreira vei
broj graana, kao i na etiri vikend naselja. Otpadne vode iz naselja pored
Krivaje dijelom se isputaju u rijeku, a i smee se baca na obale i u potoke kao
i u samu rijeku tako da se voda u odreenom stepenu zagauje.

Glavni vodeni tokovi na teritoriji opine Zavidovii
Rijeka Gostovi Rijeka Gostovi izvire ispod planine Tajan, tanije formira se od vie manjih
rjeica, Suhe i Lunice i tee svojim tokom 16,5 km do ua u rijeku Bosnu kod
Zavidovia. ivi svijet u rijeci je dobro zastupljen a od riba prisutne su i
salmonidne i ciprinidne vrste. Gostovi u svom toku ima veoma puno virova,
kanjona, klanaca i manjih vodopada na preteno kamenitom dnu. Rijeku
- 294 -

Gostovi ini bezbroj kaskada, ali ono po emu se Gostovi trajno pamti su
dva nekoliko metara visoka vodopada udaljena jedan od drugog tri i pol
kilometra. Rijeka Gostovi sa svojom ljepotom okolia bogata je potonom i
kalifornijskom pastrmkom, rakom, a u donjem toku svim ciprinidima.

Rijeka Gostovi
Rijeka

Ukupna duina
(km)
Duina na teritoriju opine
(km)
Prosjean pad
()
Finalni primalac

Bosna 273 16 15,2 Sava
Krivaja 73,5 38 8 Bosna
Gostovii 16,5 16,5 Bosna
1.2 Resurs: ZEMLJITE
Resurs: ZEMLJITE

Ukupna povrina opine: 521 km
2

Struktura urbanih podruja u opini
Naselje Broj stanovnika Povrina (ha) % u odnosu na
ukupnu povrinu
opine /opine
Popis 1991 Procjena
danas
MZ ASIM AMDI 4793 4395 - -
MZ BRANIOCI GRADA 5990 3940 - -
MZ BREZIK 1513 1486 - -
MZ DOLAC 770 133 - -
MZ DOLINA ALII 1514 1272 - -
MZ DONJI GOSTOVI 2442 1080 - -
MZ DUBRAVICA 1683 1136 - -
MZ GOSTOVI 4003 2791 - -
- 295 -

MZ KLEK 7511 5224 - -
MZ KOVAI 5208 3853 - -
MZ KRIVAJA 671 461 - -
MZ KRIVAJA-SMAILBAII 1190 776 - -
MZ LOVNICA 2667 1083 - -
MZ MAHOJE 740 456 - -
MZ MAOA 753 390 - -
MZ MEEVII 1150 1250 - -
MZ PAIN KONAK 6240 3030 - -
MZ RIBNICA 1555 1102 - -
MZ RUJNICA 1829 1783 - -
MZ STIPOVII 758 497 - -
MZ VOZUA 4184 1891 - -
Ukupno: 57.164 38.027 - -

Namjena zemljita Ukupne povrine
Urbanog podruja opine
/opine (ha)
Podruja
izvan urbane
zone (ha)
Ukupno (ha)
Poljoprivredne povrine
Oranice: 6.856 ha
Vonjaci: 1.431 ha
Livade: 2.633 ha
Panjaci: 2.974 ha
Ostalo: 41.846 ha

Graevinsko zemljite
stanovanje
29,69 ha 59,38 ha 89,07 ha
Graevinsko zemljite
privreda
28,50 ha 4,33 ha 32,88 ha
umske povrine 61 ha 39.900 ha 39.961 ha
Vodne povrine 142 ha 900 ha 1.042 ha
Saobraaj - putevi 73,12 ha 200 ha 273,12 ha
Saobraaj eljeznica 28 ha 28 ha
Saobraaj aerodromi
Kamenolomi 100 ha 100 ha
Deponije ljake, jalovita i
slino

- 296 -

Deponije otpada 2,90 ha 3,10 ha 6 ha
Degradirane povrine
Zatiena podruja 4.038,35 ha 4.038,35 ha
Rekreacija 5 ha 15 ha 20 ha
Posebne namjene
Ostale namjene (navesti koje)

1.3 Resurs: ATMOSFERA I KLIMA
Teritorija opine Zavidovii smjetena je na 44,27h sjeverne geografske irine i 18,10 istone
geografske duine, ima povinu od 521 km2, sa prosjenom nadmorskom visinom od 210 m; opina se
prostire du obala rijeke Bosne, koja ini dio crnomorskog sliva, sa pritokama Krivajom i Gostoviem koje
se ulijevaju u istu juno i sjeveno od gradskog centra. Sjeverni dio opine karakterizira brdsko-ravniarski
pejsa proet brojnim potocima, na istoku opinska granica je ograniena tokom rijeke Bosne i
breuljcima srednje visine, na jugu administrativna granica slijedi planinski lanac Ravan Planine, istona
granica prati breuljke i planine i sjee dolinu rijeke Krivaje u njenom gornjem toku .
Prosjena godinja temperatura kree se od +5C do +10C, sa velikim razlikama izmeu ljentnjeg i
zimskog perioda: minimane temperature idu do -27C a maksimalne do 39C . Zapravo radi se o regionu
okarakteriziranom kontinentalnim tipom klime sa prosjenim padavinama od oko 800-1200 mm
godinje, sa snjenim padavinama zimi. Tokom cijele godine prisutan je vjetar sa sjeverozapada, dok
poetkom proljea i zime vjetar se okree i duva sa jugoistoka.

Minimalne
temperature
Maksimalne
temperature
Prosjene god.
temperature
Prosjean broj
sunanih dana
Prosjene god.
padavine
-27 C + 39 C + 21 C 83 1000 mm

Prosjene mjesene temperature
-5
0
5
10
15
20
25
Mese
T (C)
T med -1,6 1 5,6 11,1 15,2 19 20,4 19,7 16,2 11,4 6,7 1,4
Jan Feb Mar Apr Maj Jun Jul Avg Sep Okt Nov Dec
- 297 -

1.4 Resurs: BIOLOKA RAZNOLIKOST
Stanje biodiverziteta na podruju opine Zavidovii emo posmatrati na nivou pejzaa i pripadajuih
ekosistema. Na podruju opine Zavidovii prisutno je:
Pejzai

Ekosistemi
Brdsko-
montani
pejzai
Ekosistemi obinog graba i hrasta kitnjaka sa velikim brojem floristikih i geoloko-
pedolokih varijanti (sa aevima, pasjim zubom, klokoikom)
Ekosistemi montanih bukovih uma sa biskupskom kapicom
Ekosistemi montane bukve i bekice
Ekosistemi bukve i javora gluhaa
Ekosistemi crnog grahora i hrasta kitnjaka
Ekosistemi acidofilnih uma hrasta kitnjaka
Ekosistemi jesenje aike i bukve
Ekosistemi kitnjaka i medunca
Ekosistemi crnog graba i bukve
Ekosistemi crnog jasena i bjelograbia
Gorski
pejzai
Ekosistemi bukovo-jelovih uma
Praumski rezervati
Ekosistemi tamnih etinarskih uma
Ekosistemi visokih zeleni
Ekosistemi mezofilnih livada gorskog pojasa
Ekosistemi gorskih potoka

Posebnu panju na podruju opine Zavidovii zauzima Spomenik prirode Tajan, koji je takvim proglaen
2008. godine od strane Skuptine Zeniko-dobojskog kantona. Spomenik prirode Tajan kao kategorija
zatienog podruja namijenjenog ouvanju trajnih prirodnih karakteristika od izuzetne vanosti,
jedinstvenog i znaajnog kvaliteta okolia, otklanjanja i sprjeavanja eksploatacije i oteenja prirode, te
omoguavanje stanovnitvu koje ivi u granicama zatienog podruja, koritenje prirodnih dobara koje
je u skladu sa ciljevima zatite.
Na ovaj nain se obezbjeuje ouvanje brojnih prirodnih, pejzanih, hidrolokih, speleolokih,
paleontolokih, edukativnih, naunih i ekonomskih vrijednosti, te usklaivanje vrijednosti sa zatitom,
koritenjem i razvojem podruja.

- 298 -

1.5 Resurs: Izgraeni okoli i prirodno naslijee
Pod izgraeni okoli podrazumjevamo kulturno istrojsko naslijee i to:
Nacionalni spomenik Manastir Vozuica izgraen u istom srednjevjekovnom periodu, proglaen
nacionalnim spomenikom 2002. godine
Nacionalni spomenik Stara damija u Rujnici izgraena poetkom XX stoljea, proglaena
nacionalnim spomenikom 2010. godine
Nalazi iz kasnog bronzanog doba otkriveni su u Hrgama, a razne gradine iz
bronzanog i starijeg eljeznog doba pojavljuju se u dolinama i pobru rijeka
Krivaja i Gostovi
Steci, u narodu poznati kao mramorovi ili grka groblja najstariji su
srednjovjekovni spomenici sauvani u ovim krajevima. Nekropole steaka
rasute su po cijelom podruju opine, a po svojoj l jepoti istiu se steci u
Beama
Srednjevjekovna utvrenja Stog i Gradi, koja su gotovo potpuno u
ruevinama graena su koncem XIV i poetkom XV stoljea u svrhu
kontrolisanja srednjevjekovnih puteva dolinama rijeka Krivaja i Gostovi
Nalazi se na privremenoj
listi nacionalnih
spomenika
Ruevine manastira Udrim na uu rjeice Otenje u Gostovi, koji je graen
koncem XVI i poetkom XVII stoljea.
- 299 -

Damija u selu Bajvati, izgraena poetkom XX stoljea,

Turbe u Beama-Bajvati, Mjesna zajednica Gostovi, nepoznatog porjekla
Katolika upna crkva u Zavidoviima, izgraena poetkom XX stoljea
Pravoslavna crkva u Zavidoviima, izgraene poetkom XX stoljea

Stare bosanske stambene kue, tipine arhitekture i naina gradnje, nalaze
se u seoskim naseljima na podruju opine ( Bajvati, Borovnica).

Zgrada stare eljeznike stanice u sjeditu opine, izgraena 1897.godine,
koja je trenutno u funkciji kao stambeni objekat.

Numanova avlija, izgraena 1904.godine kao niz stambenih i poslovnih
objekata, nalazi se u fazi potpune devastacije.

Ulica S.Radia, zvana Crkvena, izgraena koncem XIX i poetkom XX
stoljea, kao niz stambenih i poslovnih objekata, predstavlja jedino sauvano
staro gradsko jezgro.

Zgrada zvana Kantina, sjedite kulturnog i drutvenog ivota na poetku
razvoja grada, bila u vlasnitvu IP Krivaja, prodana privatnom licu, nalazi se
u fazi ruenja

Poslovna zgrada IP Krivaja, zvana Vila, zgrada starog Djeijeg vrtia i
zgrada u kojoj je smjetena poslovnica Elektro-distribucije, izgraene
koncem XIX i poetkom XX stoljea, renovirane i zatiene od propadanja
zahvaljujui aktuelnim vlasnicima i korisnicima, predstavljaju dijelove
arhitekure iz vremena poetaka razvoja grada.

Kua dr. Pinkasa Banta u Ul. Naselje solidarnosti, izgraena poetkom XX
stoljea kao stambeni, objekat sa ambulantom, renovirana i sauvana, u
funkciji stambenog objekta.

Handia kua, zvana Vila u Ulici umurana, porodina kua izgraena
poetkom XX stoljea, renovirana i ouvana u funkciji stambenog objekta.

Dom kulture Zavidovii, izgraen 1953.godine, predstavlja sjedite kulturnog
i drutvenog ivota opine od momenta svoje izgradnje, dijelovi zgrade su
devastirani, a JU Centar za kulturu koja ima sjedite u zgradi, zajedno sa
Opinom radi na projektima njenog renoviranja i zatite u cilju privoenja
cijelog objekta njegovoj namjeni,

Kamene kugle, na lokalitetu Duboki potok, selo Grab, nepoznatog porjekla,
nisu nauno i arheoloki istraene i valorizovane

2. ANALIZA STANJA OKOLIA PREMA DPSIR METODOLOGIJI
2.1 D-pokretake snage uticaja na okoli
Pokretake snage uticaja na okoli (koje djeluju u opini Zavidovii, a i ire) moemo svrstati u slijedee
osnovne kategorije:
Naselja-stanovanje (gradovi, mjesta, sela)
Energetika
Industrija/Privreda
Poljoprivreda
Ribarstvo
Transport
Turizam
Ova klasifikacija je napravljena u skladu sa kategorizacijom Evropske agencije za okoli (EEA European
Environment Agency). Radi potrebe prilagoavanja naem lokalnom kontekstu, ovom spisku emo
dodati jo jednu kategoriju: Uticaj ratnih dejstava.
- 300 -

Driving forces pokretake snage promjena u okoliu

Naselja (gradovi, mjesta, sela) kao pokretaka snaga
Naselja na podruju opine Zavidovii sa osnovnim podacima dati su u nastavku.
MZ ASIM AMDI
4.395 stanovnika, naselja: Skroze, i ulice esme,Gazija,Dr.Pinkasa Bandta, Gazihusrefbegova,
A.V.Ilhamije,Dragovaki put,S.b.Baagia,Narodnog fronta, Naselje solidarnosti i Masrkovac,Voarski
put, Krivajska ,Naselje Stadion i "ABC"blokovi
MZ BRANIOCI GRADA
3.940 stanovnika, naselja: Majdan,Gornje Selo,Gradina,Debe,Podubravlje i Ridali, Naselje Sutjeska,
Ulica Stjepana Radia i dr.
MZ KLEK
5.224 stanovinika, naselja: Potkleje,Naselje-2.gi km, ulice Zlatnih Ljiljana,Patriotske lige, Mehmeda
Spahe, Mehmed Pae okolovia, Potklekiput, Prvomajska,H.K.Gradaevia, Fabio Moreni, Guido Pulleti
i Sergio Lane, uilca Alije Izetbegovia i dr.
MZ BREZIK
1.486 stanovnika, naselja: Krajnii, Ismii,Braljevine,Luke, Memii, Lug, Dolina, Alii, Krtoii Brezik
polje, Hum i Podvolujak
MZ DOLAC
133 stanovnika, naselja: Dolac,Blizna
MZ DOLINA-ALII
1.272 stanovnika, naselja: Dolina, Alii,Krtoii
MZ DONJI GOSTOVI
1.080 stanovnika, naselja: Poljice,Petkovii,Prnjavor,Fojnica,Paravci,Maruii,Dedii
MZ DUBRAVICA
1.136 stanovnika, naselja: Dubravica, Borosi, Grlii, Kremenjai, Podgaj,Alii,ul.M.Gupca, Dubravaki put,
Lovaki put, Hasana Kikia.

R

D
Pokretake snage
P
Pritisci
S
St ta at te e
Stanje
I
Im mp pa ac ct t
Uticaji
- 301 -

MZ GOSTOVI
2.791 stanovinika, naselja: Gostovi, Bajvati, Bee, ioke, Borovnica, ehii, Kozlii, ardak, Otenja,
Drakulii, Kuice,Bijeda, Lijeva, Mitrovii, Stojanovii, Kamenica, Priluk, urii, Boikovii, Novakovii,
Sinanovii, Tribii, Velii, Grabovica, Lug, Mrani, Vukmanovii
MZ KOVAI
3.853 stanovnika, naselja: Mustajbaii Donji, Mustajbaii Gornji, Kovai Gornji, Dragovii, Kovai-
Stanica, Dinii, Stavci, Brijeg, Karalii, ici, Hrkii, Vikovii d. i Vikovii G.
MZ KRIVAJA
461 stanovnika, naselja: Dio naselja Krivaja, Bare , Keseri
MZ KRIVAJA-SMAILBAII
776 stanovnika, naselja: Bare, Keseri, Fazlii, Smailbaii, adii, Rijeka, Krivaja, Curii, Polje, Lazendii,
Tunjik, Sjenokos, Ravan, Podmalovan, Sjerkovine, Prokii, Gornje polje, Tripunovii, Paljenik
MZ LOVNICA
1.083 stanovnika, naselja: Donja Lovnica, Dabii, Fejzii, Faljii, Huremi, Dolovi, Beirovii
MZ MAHOJE
456 stanovnika, naselja: Podvolujak, Volujak, Potok Brdo, uber, Otri
MZ MAOA
390 stanovnika, naselja: Maoa, Stipin Han, Gornja Ditica, Ditica D., Lazine, Ivanovii, Borokvica
MZ MEEVI"
1.250 stanovnika, naselja: Meevii, Krevine, Trnovae, Grab, Kuare
MZ PAIN KONAK
3.030 stanovnika, naselja: Elii, Huskii, Borik,,Hasa-novii, Imamovii, Kljenik, Liii, Bjelkii, Garii, Pain
Konak, Vuje polje, Kruice, Pluine, Oskorue, Mujkii, Meredanovii, Omii, Omar, Osmii, Mramorje,
Mali Junuzovii, Laz, Livade, Boii, Kuljani, Bratanovii, Rudaa, evaljua, Rijeani, Kasraii, Vrela,
Kuvelj.
MZ RIBNICA
1.102 stanovnika, naselja: Ribnica, Gosovica D., Gosovica G., Niani, Laenik, Mujii, izme, Vraevac,
Predraii, Prisjeka i Spasojevii.
MZ RUJNICA
1.783 stanovnika, naselja: Jolde, Luke, Selite, abin Potok, Zagaj, Mednjik, Hurii, Hadrovii, Kazii,
Gornja Blizna, Tursii.
MZ STIPOVII
497 stanovnika, naselja: Stipovii, Staro selo, Lipovci, Bare, Luke
MZ VOZUA
1.891 stanovnika, naselja: Vozua, Gornje polje, Delii, Pavlovioi, Osjeani, Hopdii, Podobala, Kr,
Crnjevo G., Crnjevo D., Bare, Buje, Gaj, urii, Stakii, Vukovine, Gare, Turinovii, Vasii, Stonica,
Slivii, Velii, Vildani, Kalajii, Lipa, Jelii, Paalii, Cvijanovii, Mariii, Koarin, Pejii, Miljevii, Predrazi,
Janjila, Stog, Hrge, Medii, Trnii, Hadii i Kamenica

Energetika kao pokretaka snaga
Na podruju opine Zavidovii u okviru industrije prerade drveta Krivaja postoje dva energetska objekta i
to Energetika Krivaja i energetika Namjetaj I. Energetika Krivaja ima instalisani kapacitet 5 MW, a
kao pogonsko gorivo koristi se kameni ugalj, drvo i drvni otpad. energetika Namjetaj I ima instalisani
kapacitet 1 MW, a kao pogonsko gorivo koristi se kameni ugalj, drvo i drvni otpad. Prostornim planom
Zeniko-dobojskog kantona na rijeci Bosni planirana je izgradnja tri hidrocentrale kapaciteta 18 MW, na
rijeci Krivaji planirana je izgradnja etiri hidrocentrale kapaciteta 5 - 10 MW, na rijeci Gostovi planirana
je izgradnja jedne hidrocentrale kapaciteta 10 MW i na pritokama rijeke Gostovi planirana je izgradnja
28 mini hidroelektrana kapaciteta 0,3 1,5 MW.

Industrija/privreda kao pokretaka snaga
Na podruju opine Zavidovii u razliitim industri jskim/privrednim djelatnostima se nalaze sljedei
privredni subjekti.
- 302 -

Industrijska/privredna
djelatnost
Konkretni privredni
subjekti u opini
Vrsta proizvodnje
Graevinarstvo i
proizvodnja
graevinsko-zanatskih
materijala

ERDI D.O.O. Proizvodnja betonske galanterije,
niskogradnja, visokogradnja
POROBI D.O.O. Proizvodnja betonske galanterije,
KRIVAJA GRADNJA D.O.O. Proizvodnja betonske galanterije,
niskogradnja, visokogradnja,
vaenje kamena krenjaka-
Kamenolom Sokolica
TUZLI-SREBRENICA
D.O.O.
Proizvodnja betonske galanterije,
DENDI D.O.O. Proivzodnja PVC solarije
SETA ININJERING D.O.O. Niskogradnja, visokogradnja,
U toku je otvaranje pogona za
proizvodnju inox galanterije
ALMY GRADNJA D.O.O. Proizvodnja betonske galanterije,
Proizvodnja aluminijske bravarije,
Proizvodnja PVC stolarije
Prehrambena idustrija
KOBRA D.O.O. Proizvodnja pekarskih proizvoda
PDD GRADSKA PEKARA
D.O.O.
Proizvodnja pekarskih proizvoda (
trenutno je obustavljena
proizvodnja)
Proizvodnja namjetaja
IP KRIVAJA D.O.O. Proizvodnja drvenog namjetaja,
parketa, rezane grae, furniranih
ploa, latoflex uloi i sl.

Prerada drveta (paneli,
stolarija), papirna (papir,
papirna galanterija i
ambalaa) i grafika
/tamparska industrija
(knjige, novine)

KRIVAJA TVORNICA
MONTANIH KUA D.O.O.
Proizvodnja i montaa montanih
objekata, proizvodnja i ugradnja
vanjske i unutranje drven stolarije,
proizvodnja lakih graevinskih
ploa, proizvodnja i montaa
ljepljenog lameliranog drveta
EUROIMPEX-AN D.O.O. Proizvodnja rezane grae, briketa
DRVOPROMET-MUJARI
D.O.O.
Proizvodnja rezane grae
SOJKI D.O.O. Proizvodnja parketa ( gradi se novi
pogon, u starom pogonu je
obustavljena proizvodnja)
- 303 -

Mainska industrija
FAD NAM D.O.O. Proizvodnja dijamantskih alata
TERMO TEHNOLOGY
INTERNATIONAL D.O.O.
Proizvonja plinskih pei i kamina
VENTILATION SYSTEMS
INTERNATIONAL D.O.O.
Proizvodnja keramikih gorionika za
plinske pei i kamine
KRIVAJA METALI D.O.O. Proizvodnja elinih konstrukcija,
cisterni za tena goriva, metalne
galanterije
Industrija tekstila i
odjee

ZIKO D.O.O. Proizvodnja HTZ opreme
ELTEX D.O.O. Proizvodnja HTZ opreme
Ostala industrija JP UMSKO PRIVREDNO
DRUTVO ZENIKO
DOBOJSKOG KANTONA
D.O.O.
Proizvodnja: 67.952 m3 drvnih
sortimeneta (29.701 m3 etinari i
38.251 m3 liari), prizvodnja
sadnog materijala cca. 660.000
sadnica na povrini od 4,7 ha, a
maksimalna mogunost
proizvodnje je cca 2.500.000
sadnica na povrini od 13,49 ha,

Poljoprivreda kao pokretaka snaga
Na podruju opine Zavidovii u razliitim poljopri vrednim djelatnostima se nalaze sljedei subjekti.
Ratarstvo 3500 individualnih poljoprivrednih proizvoaa.
Deset je poljoprivrednika prijavilo obrt iz oblasti
ratarstva.

Voarstvo i vinogradarstvo 3 000 individualnih poljoprivrednih proizvoaa,
od ega je 50 proizvoaa malina koji su lanovi
ili kooperanati PZ Malinar i preko iste zadruge
lake ostvaruju prodaju proizvoda i samu
proizvodnju,

Povrtlarstvo 7000 individualnih poljoprivrednih proizvoaa
koji se bave uzgojem povra, Dvadeset
poljoprivrednika povrtlara je prijavilo obrt ili je u
postupku prijave obrta.

Mljekarstvo 2400 individualnih poljoprivrednih proizvoaa
dri jednu do najvie dvadeset muznih krava,
(veinom po jednu kravu), Pet proizvoaa
mlijeka je prijavilo obrt.

Stoarstvo 3047 individualnih poljoprivrednih proizvoaa
se bavi nekim vidom stoarstva osim to se bave
i mljekarstvom, (u ovu cifru ulaze i mjeovita
poljoprivredna stoarska gazdinstva gdje spada i
mljekarstvo).

Peradarstvo 2100 individualnih poljoprivrednih proizvoaa
bavi se uzgojem ivine stalno ili povremeno. Tri
peradara su prijavila obrt.

- 304 -

Pelarstvo 300 individualnih poljoprivrednih proizvoaa
bavi se pelarstvom. Sedamdeset pelara su
lanovi UP Pelar Zavidovii,

Uzgoj i skupljanje ljekovitog bilja 500 poljoprivrednih proizvoaa se bavi
uzgojem malih koliina ljekovitog bilja. Samo su
etiri proizvoaa koji imaju vie od 0,2 ha
matinjaka u proizvodnji. Dvije hiljade
individualnih poljopr. proizvoaa bavi se
sakupljanjem ljekovitog bilja,

Ribarstvo kao pokretaka snaga
Vrsta ribolova Konkretni subjekti u
Opini /Opini

Kratak opis djelatnosti
Slatkovodno Uzgoj ribe se vri kod
sedam lica od kojih je
jedno pravno lice.
Uzgoj ribe se
obavlja na svega 0,3
ha. Godinja
proizvodnja je 17 t
kalifornijske
pastrmke.

Transport kao pokretaka snaga
Osnovne karakteristike postojeeg stanja drumskog saobraaja opine Zavidovii su:
Kroz podruje opine Zavidovii proteu se 4 regionalna puta epe- Zavidovii-Maglaj; Zavidovi-
Kamenica-Ponijeri; Zavidovi-Vozua-Maoa i Ribnica-granica opine Banovii u duini od 80,07 km,
potom na podruju opine nalaze se 22 lokalna puta ukupne duine 113,80 km, te 101 nekategorisani
put ukupne duine 171,98 km.
Na podruju opine Zavidovii godinje se registruje 6010 motornih vozila. Za putnika motorna vozila,
laka teretna vozila, teka teretna vozila i motore i motocikle i njihov prosjeni godinji broj preenih
kilometara dobijena je procjena da sva vozila sa podruja opine Zavidovii godinje preu 71.243.725
km.
U okviru eljenikog saobraaja teritorijom opine Zavidovii protee se magistralna pruga amac
Sarajevo Ploe, duplim kolosjekom u duini od 14 kilometara.

Turizam kao pokretaka snaga
Turistiki potencijal prirodnih resursa postoji, al i nije dovoljno razvijen. Prirodne pogodnosti koje
posjeduje opina nisu praene odgovarajuom infrastrukturom, opremljenou kao i edukativnim
mjerama.
U posljednje vrijeme Opina Zavidovii je intenzivirala napore u obogaivanju turistike infrastrukture na
podruju Kamenice i Spomenika prirode Tajan.
Opina posjeduje jedan hotel B kategorije sa 35 soba i 50 leaja. Hotel se uglavnom koristi za
poslovne partnere IP Krivaja i rijetko za turistike aranmane. Ostvareni broj noenja u 2003.god.
722 ili 14,44% kapaciteta, a u 2004.god. 922 ili 18,44%. Iskoritenost restoranskog kapaciteta u
2003.god. je 25% , a u 2004.god. 30%. Ovaj hotel trenutno je izvan funkcije
Solaris je turistiki kapacitet sa 25 leaja i restoranskim uslugama, koji se pokazao spremnim
odgovoriti zahtjevima turistikog trita, ali takoe je izvan funkcije.
Destinacije Maoe i Kamenice imaju povoljne poetne turistike korake, ali je potrebno veliko ulaganje
za stavljanje u funkciju i iskoritenost ovih prirodnih ljepota .
Bogatstvo tekue vode je prirodni resurs koji treba uvati i treba mnogo raditi na razvijanju svijesti o
ouvanju ove prirode koja okruuje zavidoviane kako bi se takvi resusrsi mogli ponuditi tritu i ostvariti
dobit.
Na podruju opine Zavidovii u razliitim turistikim oblastima se nalaze sljedei turistiki sadraji:

- 305 -

Vrsta turizma Turistiki kapaciteti Osnovni podaci o navedenim
turistikim kapacitetima
Zimski turizam (zimski
sportovi)
Postoje prirodne predispozicije za
organizovanje zimskih sportova na
planini Tajan ( alpsko i nordijsko
skijanje). Trenutno u toku zime
rekreativno se organizuje hodanje na
krpljama i za ovaj vid rekreacije
postoje ureene planinarske staze.
(180 km obiljeenih staza)
Nema izgraenih turistikih kapaciteta
Kupanje na otvorenom
(rijeke, jezera)
Na rijekama Krivaja i Gostovi postoje
desetine neformalno organizovanih
kupalita, a najpoznatija i
najposjeenija su gornjim tokovima
ovih rijeka.
Zbog neispunjavanja minimalnih higijensko-
sanitarnih uslova vode, uzrokovane zbog
direktnog isputanja kanalizacionih voda u
rijeke, nisu vrena ulaganja u izgradnju
kapaciteta za kupanje.
Seoski turizam
/agriturizam
Zaetci razvoja seoskog turizma ve
postoje na podruju sela Maoa i
Stipin Han u gornjem toku rijeke
Krivaje, gdje mjetani pruaju
odreene usluge kupaima i
kamperima (prodaja lokalnih
proizvoda, priprema hrane i sl.).

Ekoturizam (posjeta
prirodnim, zatienim,
netaknutim podrujima
prirode ukljuujui
rezervate flore i faune)
Spomenik prirode Tajan i vikend
naselje Kamenica
U tom podruju se pojavljuju sljedei
prirodni fenomeni:
- Vodopadi ( dva vea vodopada na
rijeci Gostovi )
- Peine i jame ( najvea gustoa
speleolokih objekata po jedinici
povrine u Bosni i Hercegovini sa vie
od 100 speleolokih objekata od kojih
su posebno interesantne za turistiko
ureenje Lukina peina i Peina u
Srednjoj stijeni. Tu su i najdublji i
najdui objekti u irem regionu.
Takoe, veina njih ima osobenost da
su nastali u kontaktu magma i karsta)
-Arheoloki lokaliteti ( 2 nalazita
paleolitske kulture, 3 neolitske kulture
i desetine nalazita iz ranog srednjeg
vijeka)
- Kanjoni ( Tajanica, Maica su
najdublji kanjoni u irem regionu)
- Izron Suhe ( najjae krako vrelo u
regionu vie od 300 l/sec)
- Endemske biljke: Euphorbia
gregersenii (Gostovi), Viola beckiana
(Gostovi), Halacsya sendtneri (
Gostovi), Lilium bosniacum (Tajan)
- Zanimljiva flora: Hedera helix (
Srednja stijena) najdeblje stablo u
Bosni i Hercegovini
- Rijetka fauna: Triturus alpestris (
Kamanica- Rapte-Srednja stijena) ,
Cyphonethes tajanus Tajanska
mokrica
U naselju Kamenica koje u neposrednoj
blizini Spomenika prirode Tajan postoji
oko dvadeset vikend kua koje se
iznajmljuju turistima
- 306 -

- Paleontoloki nalazi: Ursus spelaeus
peinski medvjed (Lukina peina,
Ukrasna peina, Ponor Novara,
Pavlova peina), Cave hyaeana
peinska hijena (Ukrasna peina),
Cervus elaphus crveni jelen (Ukrasna
peina, Pavlova peina)
- Maika stijena (najvia litica u irem
regionu, visoka oko 250 m)
- Stalagnit u obliku Bogorodice (
Peina u Srednjoj stijeni)

Kulturoloki turizam
(posjeta istorijskim
destinacijama, muzejima,
festivalima, itd)
Muziki festival Raspjevana jesen 20. festival pjevaa amatera
Meunarodna tradicionalna likovna
kolonija Proljee u Zavidoviima
2011. godine organizuje se osma likovna
kolonija, , a kao i svake godine odrava se
na podruje Maoe u mjesecu junu.
Smjetaj uesnicima se organizuje u domu
Mjesne zajednice Maoa.
Meunarodna smotra folklora Organizuje se u sklopu manifestacije Ljeto
u gradu i odrava se na otvorenom
prostoru u periodu juli-avgust.
Avanturistiki turizam
(rafting, planinarenje, itd)
Krivaja rafting 2011. godine organizovan 11. Meunarodni
krivaja rafting
Biciklijada Kamenica Mitrovii 2011. godine organizovana 11. po redu
biciklijada u organizaciji SNIK Atom
Planinarenje na Tajanu 180 kilometara obiljeenih planinarskih
staza na Tajanu
Speleologija Sedmodnevni Speleo kamp Tajan u
organizaciji SNIK Atom
Ostalo LOVNI TURIZAM Povrina lovnog podruja 42.000 ha Lovnim podruem upravlja LOKlek koji
raspolae sa 24 lovaka doma koji u
prosjeku imaju po 20 leaja.
Ostalo RIBOLOVNI
TURIZAM
Bavljenje ribolovom na rijekama:
Bosna, Krivaja, Gostovi, te rijeicama
Turbunica, Tajanica, Suha,
Botanica, Maica, Buretina ....
Preko stotinu kilometara vodeneih tokova
na kojima je mogue bavljenje ribolovom

Uticaj ratnih dejstava kao pokretaka snaga
Vrsta

Kratak opis situacije

Minska polja Na podruju opine Zavidovii registrovana su minska polja na sljedeim
lokacijama:
1. MZ Pain Konak, Garii-Vrtlii-imia brijeg, Imamovii
2. MZ Rujnica,Kazii od puta zvanog Podavlija do puta zvanog Huremi
3. MZ Dolina Alii, Naselje Dolina podruje izmeu rijeke Bosne i elj.
Stanice
4. MZ Gostovi,Poljice 6 km
5. MZ Gostovi, Vrlaja peina, Verigovac, Presjedla podruje Golog brda
prema Vukmanoviima
6. MZ Dubravica, Karaula-Hadrovac, Dubravica
7. MZ Donji Gostovi, Marin vjer
8. MZ Pain Konak, kota 715, Livade
- 307 -

9. MZ Smajilbaii, potok Leporovac
10. MZ Rujnica, desna strana rijeke Rujnica, selo Kazii
11. MZ Pain Konak, Radlovo brdo-Boii
12. MZ Smajilbaii, adika visa, Smajlbaii
13. MZ Rujnica, Previla i Gaj
14. MZ Rujnica, lijeva strana rijke Rujnica ''Visa'' i rijeke Bosne ''Vukovo''
15. MZ Dolac, Svinjci-Dubrave
16. MZ Dolac, Jezero-Jezerac rijeka Rujnica
17. MZ Rujnica, Vrtli brdo-Hatia krevina-mala i velika Blizna
18. MZ Dolina Alii , naslej Dolina prema Lukama
19. MZ Gostovi, podruje izmeu sela Bajvati i sela Grabovica
20. MZ Gostovi , Konjsko Brdo-epako raskre
21. MZ Dolac, naselje Dubrava
22. MZ Dolac, Vukovo
23. MZ Dolina Alii, Naselje Dolina-kota 276 Hober
24. MZ Gostovi, podruje iznad sela Borovnice na obroncima planine
Vele
25. MZ Gostovi, selo Grabovica- potok Margita
26. MZ Dolac, Blizna-Meraje-Podblizna
27. MZ Lovnica, Dolovi, Dabii-du korita rijeke Pejii do kole u Lovnici
28. MZ Mahoje, Mahoje
29. MZ Brezik, Braljevine jugoistono od Buna tt.694, naselje
Braljevine
30. MZ Ribnica, Gosovica
31. MZ Vozua, Hadia polje, Crnatovo polje,Polje 3-Stog MAC ID
6448, Polje Donja Svinjanica MAC ID 6445, Polja 3B MAC ID
3765, Polje Prisjeka 2C MAC ID 6714, Polje Prisjeka 1C MAC ID
6710, Polje Prisjeka 1B MAC ID 6707, Polje Prisjeka 2A MAC
ID 6712, Polje Prisjeka 3A MAC ID 3765, Polje Prisjeka 1A
MAC ID 6696, Polje Prisjeka 2B MAC ID 6713, Polje Prisjeka
1D MAC ID 6711, Hodia polje RT-3 MAC ID 4727
32. MZ Donji Gostovi, Marin vjer-Gradina-Grabovica

2.2 P-pritisci na okoli
Postoje dvije osnovne kategorije pritisaka na okoli, a to su:

1. Zagaivanje okolia, tj. zagaenje:
a. Vode
b. Zraka /vazduha tj. atmosfere (u daljnjem tekstu emo koristiti pojam atmosfera)
c. Tla (zemljita)
d. Biljnog i ivotinjskog svijeta

2. Prekomjerna eksploatacija prirodnih resursa, tj.
b. Vode
c. Tla /zemljita /prostora
d. Biljnog i ivotinjskog svijeta

- 308 -

P-pritisci na okoli

U nastavku su prikazani pritisci na pojedine elemente okolia(voda, atmosfera, tlo) do kojih dolazi
direktno zbog djelovanja pokretakih snaga.

Pritisci na vodne resurse
Pritisci nastali zbog stanovanja/naselja kao pokretake snage
Takasti izvor zagaenja
2
na podruju opine Zavidovii podrzumjeva urbane otpadne vode iz gradske
kanalizacione mree. Grad Zavidovii ima djelimino rjeen kanalizacioni sistem fekalnih otpadnih voda,
odnosno ua grdska zona je pokrivena gradskom kanalizacijom koja je odvedena u recepijent- otvoreni
kolektor rijeka Bosna, dok je ostali dio gradske i prigradske zone rjeen septikim jamama i direktnim
ispustima u rijeke Krivaju i Gostovi kao i njihove pritoke. Mjesne zajednice Branilaca grada i naseljeni
centri Ridali, Dele, Majdan i umurana, su spojeni na sistem javne kanalizacije. Slubeno ima 3085
korisnika koji koriste usluge plaajui odreenu cijenu. Broj prikljuaka na kanalizaciju je 671
individualni stambeni objekat, 551 zgrada ulazi, 27 javnih objekata i 291 privredni subjekat, s tim da niti
jedan industrijski subjekt nema prikljuak. Ne postoji nikakva dokumentacija koja se odnosi na
karakteristike kanalizacione mree, tako da je upravljanje/odravanje bazirano na iskustvima

2
Takasti izvori zagaenja
To su oni izvori, gdje zagaujue materije ulaze u vodu kroz tano odreene ispuste. Takve izvore je lako uoiti i identificirati, i koliina
zagaenja se moe prilino tano mjeriti. Ovim nainom se preteno zagauju povrinske vode.

R

D
P
S
St ta at te e
S St ta an nj je e
I
Im mp pa ac ct t
- 309 -

zaposlenika tokom godina rada. Tehniari komunalnog poduzea izvjestili su da, kanalizaciona mrea
koja slui gradski dio, je duga oko 25 km. U samoj urbanoj zoni postoji 14 taaka izlijevanja kanalizacione
mree u rijeku Bosnu.
Difuzni izvori zagaenja
3
na podruju opine Zavidovii su:
- procjedne vode gradske deponije Ekonomija. Gradska deponija Ekonomija udaljenosti cca 3,00 km od
grada, opsluuju je vozila, skip i bager na razgrtanju smea i kontejnerska vozila za prevoz smea. U toku
odravanja gradske deponije koristi se kamena i zemljana prekrivka deponovanog smea sa razgrtanjem
i nabijanjem istog. Gradska deponija nema mogunost selektivnog odlaganja poto nije ni u gradu
rijeeno selektivno prikupljanje svog otpada. Procjeden vode deponije Ekonomija vre pritisak na rijeku
Bosnu. Zagaenje je jo vie izraeno postojanjem potoka koji prolazi sjevernim dijelom deponije.

Gradska deponija Ekonomija
"Gradska deponija Ekonomija" je prilino neureena deponija u smislu propisa koji govore o nainu
deponovanja otpada. U tom pravcu govori i injenica da ista nema dozvole za upotrebu i ne moe je
dobiti dok se ne uredi. Deponija se nalazi u blizini stambenih objekata i na udaljenosti od centra grada
oko tri kilometra. Deponija nije ograena, rijetko se zastire inertnim materijalom, a na istoj su
obezbijeeni uslovi za prevenciju od poara. Otpad se redovno razastire a problem predstavlja velika
koliina organskog otpada na deponiji, to stvara neprijatne mirise. Sa sanitarno higijenskog stanovita,
problem predstavlja slobodan pristup za pse i druge ivotinje na deponiju, slobodan pristup licima koj a
prebiru otpad na deponiji, direktno zagaenje vode u vodotoku rijeke Bosna, zagaenje zraka
neprijatnim mirisima, kao i to to se vozila koja dopreme otpad kreu po razastrtom otpadu i bez
ienja i dezinfekcije voze dalje na javnim povrinama.
- Ruralne otpadne vode iz svih naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije i otpadne
vode isputaju u septike jame, prelive, kanale koji vode do najbliih vodnih tijela vre pritisak i
zagaenje vodnih resursa u sliv rijeka Gostovi, Krivaja i Bosna. Konkretno u predgraima situacija je
kritinija i zagaenje iz ruralnih otpadnih voda ti e se veim dijelom zagaenja podzemnih vodenih tijela
prisutnih na podruju; posebno rijeke du kojih je najvea naseljenost, a to su rijeke Krivaja, Gostovii i
Rujnica. Kako bi se rijeila ova problematika, Opina je naloila da svaki novi objekat mora biti opremljen
sa septikim jamama sa dvije komore, ukupnog preporuenog volumena od 8-15 m3. Bivi Opinski
inspektor Muji Edhem je evidentirao prisutnost na teritoriju nekih elemenata koji su posebno kritini:
kola u lokalnoj zajednici Kovai je snadbijevena velikom septikom jamom, ali je izgraena u
neposrednoj blizini rijeke Krivaje i tako potencijalno moe predstavljati rizik od kontaminacije u blizini
tijela povrinskih voda; u lokalnoj zajednici Vozua otpadne vode se prikupljaju preko kanalizacone
mree izgraene prije rata a jedini izlaz iz ove mree je na otvorenom polju smjetenom uz obale rijeke
Krivaje. Samo u 2-3 sluaja u posljednjih nekoliko godina su uraene intervencije ienja septikih jama

3
Difuzni izvori zagaenja
To su oni izvori kod kojih zagaenje u vodu ne dolazi iz nekog konkretno odreenog (= takastog) izvora znaajnog obima, nego iz velikog broja
malih izvora kojima je teko odrediti svaku pojedinanu lokaciju i koliinu isputenog zagaenja. Difuznim izvorima zagaenja se zagauju i
podzemne i povrinske vode.

- 310 -

koje je realizovala privatna firma iz epa. Ovo bi trebalo biti u nadlenosti opine, ali ona nije
opremljena s prikladnim strojevima za obavljanje ove vrste intervencije.
4

- Poseban problem u smislu zatite okolia i neposredne sredine uz naseljena mjesta, predstavljaju divlje
deponije koje se formiraju odlaganjem smea i otpada. One se formiraju u skladu sa potrebama
stanovnitva da se rijei smea i otpada. To su obi no mikro lokacije van urbanog gradskog podruja koje
nije pokriveno adekvatnom komunalnom uslugom i aktivnostima. Procjena je da trenutno na teritoriji
opine Zavidovii ima oko 169 divljih deponija kapaciteta od 1m
3
do 200 m
3
. Naalost sama lokacija
najveeg djela ovih divljih deponija stvara uasnu sliku i pretpostavlja ogromne posljedice koje proizilaze
iz pasivnog djelovanja ovih deponije koje stanovnitvo formira. Neureene i divlje deponije otpada
nalaze u svim mjesnim zajednicama na podruju opine Zavidovii u ukupnoj povrini od 27900 m
2
.
Procjedne vode navedenih deponija vre pritisak i zagaenje rijeka Gostovi, Krivaja i Bosna. Razlog
njihovog postojanja je uglavnom nedovoljna pokrivenost opine uslugama odvoza otpada. Koliina
otpada odloenog na divlja odlagalita je direktno proporcionalna nepokrivenosti uslugama odvoza
otpada. Najea mjesta nastanka divljih deponija su: korita rijeka i potoka, umski prostori u blizini
putnih komunikacija, vrtae, uvale itd. Potvrda postojanja registrovanih i neregistrovanih divljih deponija
uoava se za vrijeme poplava kada voda nosi sa sobom otpad sa koncentrisanih divljih deponija i raznosi
daleko nizvodno ostavljajui za sobom lou sliku okoline i kulture ivljenja uz korita rijeka.
Pritisci na vodne resurse na podruju opine Zavidovii postoje i zbog eksploatacije vode u svrhu
vodosnadbjevanja stanovnitva kao i eksploatacija ljunka i pijeska iz rijeka.
Servis distribucije pitke vode na teritoriji opine Zavidovii nije jednolian: pored opinskog vodovoda,
koji opsluuje oko 60% populacije, preteno dio koncentrisan u urbanom i perifernom podruju i du
doline rijeke Gostovi, gdje su postavljene cijevi koje dovode vodu u grad, postoji jo 379 drugih sistema
opskrbe i distribucije vode, od kojih su 5 srednjih dimenzija (koji opsluuju od 500 do 1500 korisnika) i
ostali manjih dimenzija (od 1 do 500 korisnika). Podatke koje je prikupilo udruenje Eko-Klek u
obavljenoj anketi na uzorku od oko 300 intervjuisanih lica, naseljenih u 21 mjesnoj zajednici (Eko-Klek
2007). Iz te studije proizlazi da je 94% stanovnitva opskrbljeno pitkom vodom u vlastitom stambenom
objektu. Najkritinija situacija je u MZ Rujnica gdje samo 39% intervjuisanih izjavilo da koristi tu uslugu.
Potpuna pokrivenost nije utvrena ni u MZ Maoa (86%), Donji Gostovi (87%), Lovnica (93%) i Krivaja
(67%). 89% intervjuisanih stanovnika smatra pitkom distribuiranu vodu (procenta koji pada na 19% u
MZ Dubravica, koju opskrbljuje opinski vodovod), ali na pitanje da li je kvalitet vode zadovoljavajui
procenat potvrdnih odgovora pada na 61%,
U pogledu zatite alternativnih izvora vode, intervjuisano stanovnitvo ukazuje na prisustvo smea (46%)
i septikih jama (26%) u njihovoj blizini.
Osnovne karakteristike sistema vodosnadbjevanja (gravitaciono-pumpni) na podruju opine Zavidovii
su:
- prosjena potronja na bazi mjeseca za fizika lica 47.542m3, a za pravna lica 66.845 m3 , tj ukupno
114.387m3.
- zahvaena voda, ragistrovana na vodomjeru u Kamenici u mjesecu febrar 2011 godine je 358.691 m3
-stambeni individualne kue 4094 prikljuka
-stambeni-kolektivno stanovanje 551 ulaz sa 2258 korisnika
- prkljuci za javne objekte 27
- privreda 346 prikljuaka od toga 7 industrije
Trenutno se sa izvorita Suha Kamenica zahvata voda sa kapacitetom izvorita od 162 l/sec. Izvor
Suha, se snabdjeva iz mree podzemnih rijeka i kanala, oko desetak, dugih po nekoliko kilometara, koji
nastaju i potpuno se razvijaju u podzemlju krake prirode teritorija parka Tajan. Povrinski hidroloki
bazen pokriva podruje od 22 km2, dok se podzemni prostire na preko 70 km2.
Sistem kaptae nije opskrbljen pumpama za uzimanje vode i jednostavno funkcionie iskoritavajui za
sifonski efekat visinsku razliku od oko 70 metara izmeu izrona i objekta za hlorisanje, do kojeg se vodi
azbestno cementnim cijevi prenika 450 mm u duini od oko 2800 m.

4
Knjiga ambijentalnih servisa na podruju opine Zavidovii
- 311 -

Upravo ova karakteristika prouzrokuje prekide u snabdjevanju tokom ljetnih perioda za vrijeme veih
sua; to nastaje zbog smanjene dubine zahvata poetne cijevi, to je rezultat pada nivoa krakog jezera
kao posljedica smanjene kiovitosti.

Pritisci nastali zbog privrednih djelatnosti kao pokretake snage
Industrijske otpadne vode na podruju opine Zavidovii postoje zbog djelovanja veih privrednih
subjekata. Industrijske otpadne vode ili putem javne kanalizacione mree ili putem septikih jama i
preliva dolaze do vodnih resursa, zagauju i vre pritisak naroito na rijeke Krivaja, Gostovi i Bosna
direktno ili putem pritoka.
U nastavku je spisak svih znaajnijih privrednih subjekata i njihovih sistema za otpadne vode.
- "ERDI" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 1200 m
3
.
- "POROBI" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 1600 m
3
.
- "KRIVAJA GRADNJA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 4000 m
3
.
- "TUZLI-SREBRENICA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 600 m
3
.
- "DENDI" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 400 m
3
.
- "SETA ININJERING" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 600 m
3
.
- "ALMY GRADNJA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 800 m
3
.
- "KOBRA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 600 m
3
.
- IP "KRIVAJA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 60.000 m
3
.
- "KRIVAJA-TVORNICA MONTANIH KUA" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 6800 m
3
.
- "EUROIMPEX-AN" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 1200 m
3
.
- "DRVOPROMET-MUJARI" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 600 m
3
.
- FAD "NAM" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 800 m
3
.
- "TERMO TEHNOLOGY INTERNATIONAL" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 1200 m
3
.
- "VENTILATION SYSTEM INTERNATIONAL" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 400 m
3
.
- "KRIVAJA METALI" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 2800 m
3
.
- "ZIKO" DD, godinja koliina otpadnih voda je 2800 m
3
.
- "ELTEX" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 800 m
3
.
- JP "PD ZDK" DOO, godinja koliina otpadnih voda je 5000 m
3
.
Eksploataciju ljunka i pijeska vre privredni subjekti na podruju opine Zavidovii. Preduzee
"POROBI" DOO na potezu od 13 kilometara vri eksploataciju 1300 m
3
ljunka iz rijeke Gostovi.
Procjena je da se oko 2300 m
3
ljunka godinje izvue iz divlje i nelegalne eksploatacije iz rijeke Krivaja
na potezu Kovai Vozua, iz rijeke Gostovi na potezu Kuice Kamenica i iz rijeke Bosna na lokalitetu
Doline.

Pritisci nastali zbog poljoprivrednih djelatnosti kao pokretake snage
U oblastima ratarstvo, voarstvo, povrtlarstvo godinje se obrauje oko 5349 ha zemljita. Na povrini
od 320 ha proizvede se godinje 1500 t kukuruza, na 100 ha proizvede se 350 tona penice, i na oko 7 ha
proizvede se 12 t ostalih strnih ita, (ra, jeam i zob). Krmno bilje se proizvodi na oko 3 900 ha, kada se
najvie proizvede sijeno i zelena krmna masa u koliini ekvivalenta za sijeno u koliini od 3 970 t sijena.
Na oko 4700 ha vonjaka prosjeno se proizvede oko 100 t jabuka, 30 t kruaka, 40 t ljiva, 50 t treanja,
80 t malina i 50 t ostalog voa. Na 220 ha zemljita, (na otvorenom) i na 2 ha u plastenicima proizvede se
prosjeno 1400 t krompira, 35 t graha, po 20 tona paradajza, paprika, krastavaca i luka, kao i oko 40 t
ostalog povra.
Prema normativima primjene proizvoda za zatitu biljaka (4,5 kg/ha-pesticidi, hebicidi i dr.) godinje se
iskoristi oko 24 tone u navedenim oblastima. Na istim povrinama se upotrijebi oko 1872 tona razliitih
prirodnih i/ili vjetakih gnojiva (350 kg/ha) za poboljanje kvaliteta i prinosa.
Navedene supstance koje se koriste u poljoprivrednoj proizvodnji na direktan ili indirektan nain dol aze
do vodnih resursa i vre pritisak na sve rijeke, rjeice i potoke na podruju opine Zavidovii. Zagaenje
svih voda je prisutno zbog rasprostranjenosti poljoprivrednih proizvoaa na podruju cijele opine.
Rije je o pritisku na slivove rijeka Gostovi, Krivaja i Bosna.

- 312 -

Na podruju opine Zavidovii u oblasti mljekartsva djeluju individualni poljoprivredni proizvoai.
Poljoprivrednici koji se bave mljekarstvom dre ukupno 2500 muznih krava i junica. Proizvedu 4 miliona
litara mlijeka godinje, od ega na farmama dio mlijeka, ( oko 25 %), prerade u sir i pavlaku.
Taj broj muznih krava i junica proizvede na godinjem nivou 20.000 tona stajnjaka. Pored njih prisutan je
uzgoj oko 2500 teladi i junadi to stvara stajnjaka u koliini od 15000 tona. Broj ovaca i koza koji se
uzgaja je 5300 od ega 4300 ovaca i 1000 koza i na taj nain se stvori 3710 tona stajnjaka. Uzgaja se i oko
300 svinja godinje to dovodi do proizvodnje 450 tona stajnjaka. Proizvodnja pilia i koka nosilja na
godinjem nivou je 25.000 te se na taj nain stvori 500 tona izmeta. Godinji prirast u govedarstvu je oko
500 t, u ovarstvu oko 25 t i u kozarstvu 20 t.
Problemi u vezi sa stajnjakom pojavili su se primjenom novih stoarskih tehnologija. Savremena
tehnologija je u govedarstvu, svinjarstvu, peradarstvu i drugim granama uspjela da velike populacije
ivotinja koncentrie na malom prostoru. Time je uz poznate prednosti donijela i brojne nedostatke,
posebno one u vezi sa fekalnom materijom odnosno stajnjakom. To se prije svega odnosi na pravilno
skladitenje njegov tretman i upotrebu. Velike koliine stajnjaka iz stoarstva optereuju okolinu zbog
toga to se odlau na malom prostoru i to njegova dispozicija zahtjeva dovoljno obradivih
poljoprivrednih povrina. Pritisak od stvaranja stajnjaka je da putem procjednih voda ili direktno, na
podruju cijele opine Zavidovii, velike koliine azota i fosfora dolaze u povrinske i podzemne vode te
ih na taj nain zagauju.

Pritisci na atmosferu
U daljnjem razmatranju emo koristiti pojam atmosfera, koji osim elementa zraka ukljuuje i klimu i
temperaturu. Pritisak na atmosferu se ostavruje zagaenjem a najvei izvori zagaenja, prouzrokovani
djelovanjem ovjeka, tj. pokretakih snaga su slijedei:
1. Sagorijevanje fosilnih goriva (ugalj, nafta /dizel /benzin, prirodni gas), drveta i ostalih vrsta
biomase
Ovdje razlikujemo dvije kategorije:
1.1 Stacionirni/nepokretni izvori ovih emisija, gdje spadaju
1.1.1 Postrojenja za proizvodnju energije (elektrine, toplotne) i to:
Individualne kotlovnice i kuna loita, za grijanje i ostale potrebe u:
Stambenim objektima (individualno i kolektivno stanovanje)
Javnim objektima
Poslovnim objektima
1.1.2 Industrijska postrojenja u kojima ova fosilna goriva slue kao pokretai
proizvodnih procesa
1.2 Mobilni /pokretni izvori ovih emisija, gdje spadaju ispusti svih motornih vozila u cestovnom
prometu a koja za pogon koriste motorna goriva.

2. Industrijski procesi u raznim industrijskim granama . U ovim procesima se osim gore navedene
potronje fosilnih goriva za pokretanje proizvodnog proces, stvaraju i razne hemijske supstance i
spojevi (u vrstom i gasovitom stanju) koji se isputaju direktno u atmosferu

3. Deponije komunalnog i raznog drugog otpada, koje nisu u skladu sa savremenim tehnikim
standardima i na kojima dolazi do stvaranja metana i irokog spektra ostalih zagaivaa, i gdje razni
zagaivai dospijevaju kao sastavni dio samog otpada (teki metali u auto-otpadu, ambalaa
pesticida i herbicida, itd)

4. Direktna isparavanja u atmosferu iz boja, lakova, sprejeva, aerosola itd, do kojih dolazi:
U industrijskim procesima (lakovi, boje, sprejevi itd, koji se koriste u industriji)
U domainstvima, javnom i poslovnom sektoru gdje se ti lakovi, boje i sprejevi primjenjuju

5. Razni procesi u poljoprivredi i umarstvu, koji osim gore nabrojanih razloga (zagrijavanje farmi,
pokretanje poljoprivredne mehanizacije) ukljuuju npr:
- 313 -

Paljenja poljoprivrednog otpada i umske poare;
Direktnu upotrebu raznih hemikalija (pesticida, herbicida, insekticida, prirodnih i vjetakih
ubriva)

Pritisci nastali zbog stanovanja/naselja kao pokretake snage
Do emisija tetnih i opasnih supstanci dolazi u sli jedeim segmentima funkcionisanja naselja:
Grijanje stambenog prostora (i individualno i kolektivno stanovanje) i prostora u objektima javne
namjene
Potronja elektrine energije u domainstvima i javnim objektima (za sve ostale svrhe osim
eventualnog grijanja), i u svrhu obezbjeenja javne rasvjete u naseljima;
Postojee zvanine deponije, kao i veliki broj divljih deponija.
Samaka i Parnjaa. Openito sistem gradskog grijanja je star i dotrajao i postoje projektna rjenja
2.500.000,00 KM. Sistem daljinskog grijanja opskrbljuje toplinskom energijom 376 korisnika odnosno
24.854,9 m
2
od ega
a) INDIVIDUALNO STANOVANJE: 1 korisnik sa 100m2 povrine koja se zagrijava
b) KOLEKTIVNO STANOVANJE: 322 korisnika sa 17.995 m2 povrine koja se zagrijava
c) JAVNI OBJEKTI: 9 korisnika sa 3629 m2 povrine koja se zagrijava
c) PRIVREDA: 44 korisnika sa 3130,9 m2 , s tim da niti jedan industrijski subjekt nema prikljuak.
Procjenjuje se da ostala domainstava na podruju opine, 13.528 stambenih jedinica-kua prosjene
povrine 100m
2
stambenog prostora, i da se sve griju kombinacijom drva i uglja (cca 4m3 drva i 5,5 tona
lignita); i da se 70% od tog broja grije na individualne pei (griju 55m2 prostora), a preostalih 30% sa
kotlovnicama i griju 100% (100m2). Na bazi ovih procjena na godinjem nivou, procjenjuje se da se za
potrebe grijanja i ostale potronje elektrine energije iskoristi 332.887.437 kWh energije. Sagorjevanjem
ovih koliina oslobaa se niz tetnih supstanci ( ugljen dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi ,
amonijak, nemetanski isparljivi organski spojevi, teki metali, ugljen monoksid, sitne vrste estice) i vri
se pritisak na atmosferu.
Postojea, deponija otpada Ekonomija, s obzirom na nain odlaganja otpada, spada u red smetlita i
zauzima povrinu od 15.000 m
2
. Uz 169 divljih deponija otpada stvara se deponijski gas koji sadri metan
i ugljen dioksid koji kontinuirano vre pritisak na atmosferu. Gradska deponija otpada Ekonomija nema
izgraen sistem za skupljanje deponijskog plina i deponijskog filtrata, te su prisutni povremeni otvoreni
ili zatvoreni poari.

Pritisci nastali zbog privrednih djelatnosti kao pokretake snage
Godinja potronja energenata za privredne subjekte (ukljuujui i potronju el. energije za sve potrebe
subjekta) nije prikazana jer privredni subjekti nisu dostavili podatke. Nije mogue dati procjenu ali
pritisak na atmosferu od sagorjevanja energenata zasigurno postoji.

Pritisci nastali zbog emisija iz saobraaja/transporta kao pokretake snage
Na podruju opine Zavidovii godinje se registruje 6010 motornih vozila njihov prosjeni godinji broj
preenih kilometara dobijeno je da sva vozila sa podruja opine Zavidovii godinje preu 71.243.725
km i pri tome potroe 8.191.988 litara goriva. Potronja i sagorjevanje te koliine motornih goriva izaziva
emisije tetnih supstanci (ugljen dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski
isparljivi organski spojevi, teki metali, ugljen monoksid, sitne vrste estice) te se na taj nain stvara
pritisak na atmosferu.

Direktna upotreba raznih hemikalija (pesticida, herbicida, insekticida) u poljoprivredi na godinjem
nivou, na podruju opine Zavidovii, je procjenjena na oko 24 tone. Na istim povrinama se upotrijebi
oko 1872 tona razliitih gnojiva i stvori 39.660 tona stajnjaka. Na taj nain se zbog direktne primjene
- 314 -

hemikalija koje sadre opasne supstance kao i emisije tetnih supstanci, naroito metana vri pritisak na
atmosferu.

Pritisci na tlo/zemljite/prostor
Kao glavni pritisci na tlo na podruju opine Zavidovii prepoznata su naselja naroito stvaranje otpada,
privredne i poljoprivredne djelatnosti te posljedice ratnih dejstava odnosno minska polja.

Otpad kao pritisak nastao zbog stanovanja/naselja, privrednih i javnih djelatnosti kao pokretakih snaga
Informacije prikazane u ovom poglavlju su predstavljene u opinskom planu upravljanja otpadom 2011-
2016.
Administrativni okvir upravljanja otpadom
U opini Zavidovii upravljanje otpadom je povjereno preduzeu JKP "Radnik" d.o.o. Zavidovii, koje se
nalazi u 100%-om vlasnitvu Opine Zavidovii, a koje se osim upravljanja otpadom bavi i
vodosnabdijevanjem, centralnim grijanjem i odravanjem javnih povrina. Prikupljanje i odvoenje
otpada od strane JKP "Radnik" d.o.o. Zavidovii organizovano je u urbanoj gradskoj zoni i prigradskim
naseljima i isto obuhvata 16.652 stanovnika opine, odnosno 3,8% ukupne povrine ili 20 km2 ukupne
povrine opine Zavidovii. Takoe postoji i organizovano dovoenje otpada iz nekoliko Mjesnih
zajednica u vlastitoj organizaciji na "Gradsku deponiju Ekonomija". Ovim nainom ukupno je
obuhvaeno oko 5.360 stanovnika, odnosno 27,07 km2. Prema gore navedenim podacima prikupljanje
otpada je organizovano samo na 47,07 km2 od ukupno 507 km2 povrine opine Zavidovii, t.j. oko
9,28%. Samo na jednom podruju postoji razdvojeno prikupljanje otpada i to u prigradskom naselju
Podubravlje. Tako se prikupljeni otpad dovozi u krug preduzea JKP "Radnik" d.o.o. Zavidovii, gdje se
vri razdvajanje istog, odvaja se otpad koji se moe bez ikakvog tretmana koristiti kao sekundarna
sirovina (papir, plastika), a ostali dio otpada se transportuje na "Gradsku deponiju Ekonomija".

Proizvoai otpada iz privrede
U skladu sa dostupim podacima kao proizvoai otpada iz privrede detektovani su sljedei privredni
subjekti i to: Privredno drutvo Krivaja, Tvornica montanih kua, Almy gradnja d.o.o. PJ Metali, Krivaja
Metali d.o.o., Krivaja gradnja d.o.o., Krivaja Instalacije d.o.o., tvornica dijamantskog alata, AS d.o.o.
Jelah, Thermo Techonogy International, Globus M d.o.o., Omika d.o.o., New start d.o.o. Erdi d.o.o.,
Porobi d.o.o., Prevoz putnika d.o.o., Drvo stils d.o.o., Mepromex d.o.o. Na podruju opine postoje i
razne manje radnje kao to su mesnice, kafii, razne trgovake radnje, zanatske radnje , udruenja
graana itd., koje se takoe uvrtavaju u proizvoae otpada iz privrede. Preduzee JKP "Radnik" d.o.o.
Zavidovii, koje obavlja djelatnost sakupljanja, transporta i deponovanja otpada u urbanoj gradskoj zoni,
nema posebno organizovano prikupljanje otpada od komercijalnih radnji, jer iste otpad odlau u
raspoloive kontejnere na javnoj povrini. Izuzetak ine vei trgovaki centri i industrijski subjekti kojim
se, na zahtjev, daje na raspolaganje kontejner za odlaganje otpada i preuzima se po pozivu, a isti od
sluaja do sluaja u sopstvenoj organizaciji koriste ambalani otpad, prije svega karton, kao i eventualne
ostale korisne komponente ali to nije pravilo niti je sistemski ureeno.

Proizvoai otpada -javne ustanove
Kada je u pitanju specifian otpad koji se proizvodi u JU Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii, isti se, u
skladu sa pravilnicima koji reguliu tu oblast, zbrinjava putem ugovora koji se sklapaju sa ovlatenim
pravnim licima. Ostale JU svoj otpad odlau u postojee kontejnere koje odvozi JKP "Radnik" d.o.o.
Zavidovii. Sve poslove oko prikupljanja i daljeg tretmana otpada na urbanom dijelu obavlja JKP "Radnik"
d.o.o. Zavidovii. Za prikupljanje i transport otpada koriste se kontejneri, PVC vree, sredstvo rada
presa za transport otpada (MAN), stara 10 godina i podiza za odvoz smea (za otvorene kontejnere 3
m3) star 25 godina, tipa "FAP". Postojei kontejneri su u veoma loem stanju, nabavljeni su prije vie od
15 godina, izuzev manjih koliina koje su nabavljene u 2010 godini. Otpad se preuzima i odvozi sa ueg
gradskog podruja 25 dana u mjesecu (pet dana u sedmici), a sa ireg podruja minimalno 4 puta
mjeseno. Otpad iz ueg gradskog podruja odvozi se ee, dok se ire gradsko podruje obilazi sa
smanjenom dinamikom. Sakupljanje kabastog otpada vri se prema potrebama s obzirom da su za to
- 315 -

potrebni razliiti tehniki uslovi u odnosu na sakupljanje obinog komunalnog otpada a s obzirom na
neorganizovani karakter njegovog odlaganja.

Lokalna deponija
Otpad sa podruja opine Zavidovii se odlae na odlagalite komunalnog otpada Ekonomija. Odlagalite
je smjeteno na povrini od 15.000 m2. Lokalitet odlagalita se nalazi pored regionalnog puta Zavidovii -
Maglaj, 3 km od Zavidovia. Najblie naseljeno mjesto je Grab, na udaljenosti od oko 150 m od
odlagalita, dok je rijeka Bosna udaljena oko 200 m. Odlagalite je neograeno, nesanitarnog tipa, ali se
nalazi pod nadzorom u trajanju od 14 sati dnevno (Proljee-Jesen). Odlagalite ne posjeduje dozvole za
upotrebu, niti bilo koje druge dozvole za rad. Trenutno odlaganje otpada podrazumijeva nesanitarno
odlaganje otpada na deponiju bez ikakvog tretmana otpada, odnosno to je kontrolisano smetljite. Na
deponiji su svakodnevno prisutna lice, najee Romi, koji vre selektivno prikupljanje sekundarnih
sirovina koje su prisutne u otpadu. Na gradskoj deponiji se vri redovna sistematska deratizacija i
dezinfekcija. Ne postoji lokacija na deponiji za odlaganje opasnog i medicinskog otpada. ivotinjski otpad
se uklanja na deponiji postupkom zakopavanja uz prethodno izvrenu dezinfekciju otpada i same
lokacije gdje se vri zakopavanje. Deponija nije ograena.

Gradska deponija Ekonomija
Divlja smetljita/deponije se nalaze na podruju cijele opine u naseljenim mjestima ili u njihovoj bl izini,
u potocima, rijekama, u umi itd. Procjena je da je u mjesnim zajednicama formiran sljedei broj manjih
ili veih divljih deponija kako je prikazano u tabeli:
Redni broj Mjesna zajednica
Broj
aktivnih
divljih
deponija
Redni
broj
Mjesna
zajednica
Broj
aktivnih
divljih
deponija
1 Kovai 15 12 Mahoje 3
2 Brezik 10 13 Pain Konak 15
3 Lovnica 11 14 Stipovii 2
4 Klek 7 15 Rujnica 6
5 Dubravica 9 16 Dolina-Alii 2
6 Dolac 7 17 Meevii 4
7 Branioci grada 4 18 G. Gostovi 15
8 Asim amdi 6 19 D. Gostovi 7
9 Vozua 28 20 Maoa 4
10 Ribnica 7 21 Smailbaii 3
11 Krivaja 4 UKUPNO 169

Ve nekoliko godina vee i uoljivije divlje deponije u naseljima i pored puteva se iste odnosno
uklanjaju. Do sada je uklonjeno i oieno 36 deponija. Na nekim lokacijama nije bilo ponovnog
odlaganja i formiranja deponije, meutim, na nekim su se ponovo pojavile. Ove akcije su voene u
- 316 -

saradnji sa mjesnim zajednicama. Moe se konstatovati da nije dovoljno raeno na preventivnim
radnjama protiv stvaranja novih i obnavljanja stari h divljih deponija; ovdje se prije svega misli na
informativnu i propagandnu djelatnost, a skoro pa nikako nisu se preduzimale represivne mjere.
Prema informacijama prikazanim u opinskom planu upravljanja otpadom 2011-2016 na podruju
opine Zavidovii se u 2010. godini se stvorilo 14.149 tona otpada. Trenutni odnos izmeu proizvedenog
i prikupljenog otpada iznosi svega 52 %, to je veoma malo, te je na ovom polju potreban vei angaman
svih zainteresovanih strana kako bi se ovaj procenat znaajno poveao i kako bi se obezbjedilo
zadovoljavanje ekolokih standarda.

Jedan od izvora zagadjivanja i pritiska na zemljiste je poljoprivreda. Zemljite se zagauje direktim
unoenjem hemijskih sredstava. Hemijska sredstva odnosno sredstva za zatitu biljaka se teko
rastvaraju u zemljitu i vodi, gdje dospijevaju putem zapraivanja zemljita. Kao takvi, gotovo u
neizmijenjenom obliku gomilaju se u biljkama, a preko njih u svim karikama lanca ishrane. Na podruju
opine Zavidovii poljoprivredna djelatnost nema obiljeja intenzivne poljoprivredne proizvodnje i
svojim veim dijelom je namjenja za podmirivanje potreba samih domainstava koji se njima bave.
U oblastima ratarstvo, voarstvo i povrtarstvo obrauje se oko 5.349 ha zemljita. Prema normativima
primjene proizvoda za zatitu biljaka (4,5 kg/ha-pesticidi, hebicidi i dr.) godinje se iskoristi oko 24 tone
u navedenim oblastima. Na istim povrinama se upotrijebi oko 1.872 tona razliitih prirodnih i/ili
vjetakih gnojiva (350 kg/ha) za poboljanje kvaliteta i prinosa.

Pritisci nastali kao rezultat ratnih dejstava
Na podruju opine Zavidovii registrovana su minska polja na sljedeim lokacijama:
MZ Pain Konak, Garii-Vrtlii-imia brijeg, Imamovii; MZ Rujnica,Kazii od puta zvanog Podavlija do
puta zvanog Huremi; MZ Dolina Alii, Naselje Dolina podruje izmeu rijeke Bosne i elj. Stanice; MZ
Gostovi,Poljice 6 km; MZ Gostovi, Vrlaja peina, Verigovac, Presjedla podruje Golog brda prema
Vukmanoviima; MZ Dubravica, Karaula-Hadrovac, Dubravica; MZ Donji Gostovi, Marin vjer; MZ Pain
Konak, kota 715, Livade; MZ Smajilbaii, potok Leporovac; MZ Rujnica, desna strana rijeke Rujnica, selo
Kazii; MZ Pain Konak, Radlovo brdo-Boii; MZ Smajilbaii, adika visa, Smajlbaii; MZ Rujnica,
Previla i Gaj; MZ Rujnica, lijeva strana rijke Rujnica ''Visa'' i rijeke Bosne ''Vukovo''; MZ Dolac, Svinjci-
Dubrave; MZ Dolac, Jezero-Jezerac rijeka Rujnica; MZ Rujnica, Vrtli brdo-Hatia krevina-mala i velika
Blizna; MZ Dolina Alii , naslej Dolina prema Lukama; MZ Gostovi, podruje izmeu sela Bajvati i sela
Grabovica; MZ Gostovi , Konjsko Brdo-epako raskre; MZ Dolac, naselje Dubrava; MZ Dolac,
Vukovo; MZ Dolina Alii, Naselje Dolina-kota 276 Hober; MZ Gostovi, podruje iznad sela Borovnice
na obroncima planine Vele; MZ Gostovi, selo Grabovica- potok Margita; MZ Dolac, Blizna-Meraje-
Podblizna; MZ Lovnica, Dolovi, Dabii-du korita rijeke Pejii do kole u Lovnici; MZ Mahoje, Mahoje; MZ
Brezik, Braljevine jugoistono od Buna tt.694, naselje Braljevine; MZ Ribnica, Gosovica; MZ Vozua,
Hadia polje, Crnatovo polje,Polje 3-Stog MAC ID 6448, Polje Donja Svinjanica MAC ID 6445,
Polja 3B MAC ID 3765, Polje Prisjeka 2C MAC ID 6714, Polje Prisjeka 1C MAC ID 6710, Polje
Prisjeka 1B MAC ID 6707, Polje Prisjeka 2A MAC ID 6712, Polje Prisjeka 3A MAC ID 3765, Polje
Prisjeka 1A MAC ID 6696, Polje Prisjeka 2B MAC ID 6713, Polje Prisjeka 1D MAC ID 6711,
Hodia polje RT-3 MAC ID 4727; MZ Donji Gostovi, Marin vjer-Gradina-Grabovica.

- 317 -

S-stanje okolia
Uslijed pritisaka na elemente okolia, javljaju se posljedice koje stvaraju stanje elemenata okolia. Stanje
elemenata okolia je oznaeno kvalitetom voda, zraka i tla.

Stanje voda
Raspoloivi podaci o kvalitetu vode rijeke Krivaje, zasnovani na mikrobiolokim podacima, ukazuju na
prisustvo indikatora fekalne kontaminacije na toku izmeu Olova i Zavidovia. Fekalno zagaenje potie
od komunalnih voda iz naselja du rijeke Krivaje. Prisustvo aerobnih mezofilnih bakterija registovano je
na uu Krivaje i Bosne, a najmanje na uu Biotice i Stupanice. Na itavom toku Krivaje je utvreno
prisustvo Escherichia coli ali i drugih indikatora fekalnog zagaenja to ukazuje na kontinuirano fekalno
zagaenje. Prema Uredbi o kategorizaciji vodotoka voda rijeke Krivaje pripada II klasi boniteta.
Jednogodinja istraivanja bentosa rijeke Krivaje (Cikoti, 2005), rezultirala su uzorkom koji je brojao
12.766 jedinki u okviru 133 taksona makroinvertebrata. U uzorku bentosa insekata je bilo 9.409 jedinki
od 106 determinisanih taksona ili 73% od ukupnog broja jedinki makroinvertebrata. Od skupina insekata
naene su: Ephemeroptera, Plecoptera, Odonata, Trichoptera, Diptera i Coleoptera. Najvie jedinki je
bilo iz skupine vodenih cvjetova ukupno 3.719 jedinki iz sedam porodica ovog reda. Velika brojnost
obalara, ukazuje na dobar kvalitet vode jer je to osjetljiva skupina insekata na zagaenje vode. Velika
brojnost vodenih moljaca, ukupno 1.683 naene jedinke bentosa istraivane tekuice, ukazuje nam na
osobine Krivaje kao planinske tekuice, na osobine sedimenta korita rijeke i njen protok. Izraeno
prisustvo dvokrilaca, ukazuje na organsko optereenja vode Krivaje iz ljudskih naselja. U toku istraivanja

R

D
P
S
St ta at te e
S St ta an nj je e
I
Im mp pa ac ct t
- 318 -

mjereni su i istraeni odreeni fiziko-hemijski parametri rijeke Krivaje. Dobijeni rezultati tih parametara
ukazuju da je Krivaja gorska tekuica dobrih kvaliteta, bez posebnog optereenja u kojoj se mogu
razvijati mnoge akvatine zajednice. Insekti imaju veliki znaaj za tekuice jer su lanovi hranidbenog
lanca u njima, od njih zavise mnogi vodeni organizmi a posebno riblje populacije koje ovjeka ponajvie i
zanimaju.
5

Tokom godina predstavnici Doma zdravlja Zavidovii obavljali su kampanje za monitoring kvaliteta vode
glavnih rijeka koje prolaze kroz teritoriju opine Zavidovii, kako bi se upozorilo stanovnitvo na rizike
osobito ljeti, kada je rasprostranjen obiaj kupanja u njima. Bilo je mogue dobiti analitike podatke
samo za godine 2006 i 2007.

Mikrobioloka analiza povrinskih voda (2001, 2006, 2007 godina)
Lokalitet

Datum

Ukupne Koliformi
(MPN)
Patogene bakterije
(MPN)
Rijeka Krivaja
Panorama - Skroze 23/10/01. >24000 neg.
Rijeka Bosna
Ekonomija - Zavidovii 23/10/01 >24000 E.Coli
Rijeka Bosna
Distributer Zavidovii

23/10/01 >24000 E.Coli
Rijeka Gostovii
ulazak u rijeku Bosnu 23/10/01 >15000 E.Coli
Rijeka Gostovii
Sportski centar 21/06/06
24000
(E.Coli) neg.
Rijeka Gostovii
Marin vir - Zavidovii 21/06/06
<24000
(E.Coli, Pr.) neg.
Rijeka Gostovii
Ue - Gostovia 21/06/06
>24000
(E.Coli, Pr.) neg.
Rijeka Krivaja
Stipin han 22/06/06
<24000
(Kl.ox.*) -
RijekaKrivaja
Restoran Solaris - Vozua 22/06/06
24000
( Kl.ox.) -
Rijeka Krivaja
14 km - Selo Krivaja 22/06/06
<24000
( Kl.ox.) -
RijekaKrivaja
Mlim - Kovai 22/06/06
<24000
( Kl.ox., Pr.**) -
Rijeka Krivaja
Kupalite - Skroze 22/06/06
<24000
( Kl.ox., Pr.) -
RijekaKrivaja
loc. Panorama - Skroze 05/07/07 >24000 -
Rijeka Krivaja
Mlim - Kovai 05/07/07 >24000 -
* Kl.ox. = Klebsiella oxytoca; ** Pr. = Proteus spp
Kao to je vidljivo iz podataka u tablici, mikrobna optereenja vode u rijekama je znaajna. Podaci
pokazuju, meutim, neprikladnost povrinskih voda u rijekama Bosna, Krivaja i Gostovi za koritenje za
pie, za prehrambrenu industriju, za uzgoj ribe i stoke, zbog posebno visoke prisutnost bakterija
koliformi
6
.

5
Studija o kvalitetu vode u sjeveroistonoj Bosni, doc. dr. Avdul Adrovi
6
Koliformne bakterije su primarno nepatogene i normalno obitavaju u donjem intestinalnom traktu (debel om crijevu) ovjeka i
toplokrvnih ivotinja, gdje su odgovorne za pravilnu probavu hrane. Koliformne bakterije se izluuju fekalijama, te dospijevaju u
otpadne vode, a preko njih u prirodne vode recipijente otpadnih voda. Ukoliko su u fekalijama prisutne i patogene bakterije,
one e takoer dospjeti zajedno s koliformnim bakterijama u otpadne i prirodne vode. Dakle, ukoliko su prirodne vode (potoci,
rijeke, jezera) optereeni fekalijama, patogene bakterije, virusi i paraziti takoer mogu biti prisutni, predstavljajui opasnost za
- 319 -

Stanovnitvo i privreda opine Zavidovii utiu na zagaenje rijeka Krivaja, Gostovi i Bosna zbog
sljedeih razloga.
Procjedne vode gradske deponije Ekonomija su procjenjene na 15.000 m
3
/god (koliina koja se dobije na
bazi koliine prosjenih padavina po m
2
godinjem). Procjedne vode imaju negativan uticaj na rijeku
Bosnu sa zagaujuim materijama kao to su biorazgradljive organske materije, nutrijenti, teki metali i
opasne supstance. Problem koji je vezan za procjedne vode gradske deponije Ekonomija je nepostojanje
tehniko-tehnolokih mjera na deponiji kojim bi se onemoguilo difuzno zagaenja kroz procjeivanje
Privatni, javni poslovni subjekti koji su spojeni na sistem javne kanalizacije opine Zavidovii sa 579.051
m
3
/god otpadnih voda koje sadre kabasti materijal, biorazgradljive organske materije i nutrijente
zagauje rijeku Bosnu. Problem koji doprinosi neadekvatnom kvalitetu voda rijeke Bosne je
nepostojanje sistema za preiavanje otpadnih voda iz sistema javne kanalizacije.
isputaju u septike jame, prelive, kanale koji vode do najbliih vodnih tijela, su procjenjene na koliinu
od 1.196.023 m
3
materijal, biorazgradljive organske materije i nutrijenti. Vrijednost od 1.196.023 m
3
/god otpadnih voda
prikupljanja i preiavanja sanitarno-feklanih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije) sa ruralnih
unutar otpadnih voda iz naselja opine Zavidovii koja nemaju sistem javne kanalizacije.
Neureene i divlje deponije otpada omoguavaju stvaranje 27900 m
3
procjednih otpadnih voda koje sa
biorazgradljivim organskim materijama, nutrijentima, tekim metalima i opasnim supstancama vre
zagaenje rijeka. Najvee optereenje se deava na rijekama Krivaja i Gostovi. Problem koji je uzrok
ovom stanju je postojanje neureenih i divljih deponija i svakog oblika neadekvatnog odlaganja otpada.
Industrijske otpadne vode zagauju rijeke Krivaja, Gostovi i Bosna. Te vode su procjenjene na vrijednost
od 95.400 m
3
/godinje i one sadre kabasti materijal, biorazgradljive organske materije, nutrijente, teke
metale i opasne supstance. Problem koji je uzrok ovom stanju je nepostojanje sistema za tretman
industrijskih otpadnih voda.
Podaci iz Knjige ambijentalnih servisa opine Zavidovii pokazuju da voda na izvoritu nije prikladna za
izravnu ljudsku konzumaciju, zbog prekoraenih vrijednosti oksidacije i, esto, mekoe. Prekomjerna
vrijednost oksidacije analizirane vode pokazuju znaajno oneienje organskim supstancama. Ova
karakterisitka se moe pripisati, barem djelomino, slaboj zatiti ovog podruja, koje je predmet
intenzivne sjee ume upravo u podruju na kojem se infiltriraju vode koje snabdjevaju izron Suha. Ovo
je takoer potvreno istraivanjima, provedenim u godinama 2000, 2001 i 2004 s ciljem otkrivanja
prisutnosti mineralnih ulja u kaptiranoj vodi, gdje je ustanovljeno da supstance dolaze od ienja
strojeva i opreme koji se koristi u sjei uma. Meutim, takve koncentracije se sniavaju u mjestu
hlorisanja. Tretiranje sirove vode iz izvora Suha dogaa se na stanici u Kamenici. Stanica je u potpunosti
okruena ogradom i ulaznom kapijom i adekvatno je zatvorena i dostupna samo ovlatenim osobama.
Ne postoje podaci o gubitcima vode u vodoopskrbnoj mrei, i jedina procjena koje se moe izvui je iz
usporedbe procijenjenog godinjeg kaptiranog volumena (na temelju prosjeka protoka od 100 L/s)
obraunatog od strane komunalnog preduzea, i koliinama isporuenim krajnjim korisnicima.
Usporeujui ove vrijednosti, pokazuje da se gubici mogu procjeniti na najmanje oko 70% kaptiranog
volumena. Razlog ovome je stanje zastarjelog sistema distribucije, osobito interne sekundarne mree
koja opskrbljuje preduzee Krivaja.
Parametar koji najvie negativno karakterizira kvalitetu distribuirane vode iz vodovoda u Zavidovii je
oksidacija. Moe se primjetiti da u mnogim sluajevima vrijednost registrirana kod korisnika je vea nego
ona na izvoru. Ovaj fenomen se moe pripisati nekom organskom oneienju koja se javlja du
distribucijske mree. Razlozi mogu biti zastarjelo stanje mree, primarne ili sekundarne, to je rezultiralo
loom zatitom infrastrukture od izvora vanjskog oneienja, kao to su ispusti ili drugo, i / ili irenje

zdravlje ljudima koji dolaze u kontakt s vodom. Od patogenih bakterija tako mogu biti prisutni uzronici: kolere (Vibrio
cholerae), tifusa (Salmonella typhi), slamoneloze (Salmonella), dizenterije (Shigella), gastroenteritisa (Campylobacter jejuni).

- 320 -

bakterijskih kolonija u mrei. Oksidacija je najkritiniji parametar, jer nije u skladu s normativnom
granicom u gotovo 70% sluajeva i ima prosjek od 11,9 mg/L, daleko iznad prihvatljivog maksimuma od
8 mg/L.
Jedna opinska studija iz 2007 je pokazala da na opinskom podruju, pored opinskog vodovoda,
postoje 374 sistema snabdjevanja vodom koji oposluuju 1-500 korisnika i 5 lokalnih vodovoda koji
imaju bazen korisnika od 500-1.500 stanovnika.
Pored toga, ukazuje se na ozbiljnu oskudicu vode u selima Hajderovii i Mahoje i dijelom u Stavacima,
Fojnici-Maruii i drugim malim lokalitetima.
Karakteristike distribuirane vode u tim sistemima su redovito praene (otprilike 2 puta godinje) od
strane sanitarnih inspektora Dom zdravlja, koji uzimaju uzorke i koji su potom analizirani od strane
nadlenog kantonalnog instituta. Ispitani sistemi su Svinjanica, Brezik, Kovai, Bajvati, Mahoje, Lovnica,
Rujnica, Hajderovii, ljivii, Vozua, Ribnica i Maoa. Sa hemijskog gledita, jedino na uzorku uzetom u
osnovnoj koli na Mahoju je otkrivena neprikladnost vode za pie zbog vrijednost oksidacije (16 mg/L)
to prelazi zakonske limite. Sa mikrobiolokog gledita samo vodovodi Kovaa i Bajvata su osigurali
prikladnost za ljudsku upotrebu. U 66% sluajeva (8 uzoraka od 12) je identificirana vrijednost preko
zakonskog ogranienja za ukupan broj koliformnih bakterija. U 42% sluajeva (5 uzoraka od 12) je
otkriveno prisustvo fekalne kontaminacije, to potvruje, ponekad vrlo veliki, sadraj Escherichia coli.

Rezime problema u oblasti voda na podruju opine Zavidovii
Problem koji je vezan za procjedne vode gradske deponije Ekonomija je nepostojanje tehniko-
tehnolokih mjera na deponiji kojim bi se onemoguilo difuzno zagaenje kroz procjeivanje
Problem koji doprinosi neadekvatnom kvalitetu voda rijeke Bosne je nepostojanje sistema za
preiavanje otpadnih voda iz sistema javne kanalizacije opine Zavidovii.
Problem ruralnih podruja opine Zavidovii je nepostojanje sistema prikupljanja i preiavanja
sanitarno-feklanih voda (nepostojanje sistema javne kanalizacije)
Postojanje divljih deponija i svih drugih oblika neadekvatnog odlaganja otpada stvara problem
zagaenja putem procjednih voda.
Zagaenja voda od strane privrede i poljoprivrede postoji zbog nepostojanja sistema za tretman
industrijskih ili poljoprivrednih otpadnih voda.

Stanje atmosfere
Podaci o kvalitetu vazduha na podruju opine Zavidovii nisu dostupni ali na osnovu stavova graana i
lanova optinskog tima za izradu lokalnog ekolokog akcionog plana, najznaajniji pritisak na
atmosferu, na podruju opine Zavidovii, postoji zbog grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora,
a potom zbog emisija od privrednih subjekata, zbog emisija iz saobraaja, emisija sa deponija otpada i
emisija iz poljoprivrednih djelatnosti.
Samaka i Parnjaa. Sistem daljinskog grijanja opskrbljuje toplinskom energijom 376 korisnika
odnosno 24.854,9 m
2
. Procjenjuje se da ostala domainstava na podruju opine, 13.528 stambenih
jedinica-kua prosjene povrine 100m
2
stambenog prostora, i da se sve griju kombinacijom drva i uglja.
Na bazi ovih procjena na godinjem nivou, procjenjuje se da se za potrebe grijanja i ostale potronje
elektrine energije iskoristi 332.887.437 kWh energije. Sagorjevanjem uglja, drveta i ostalih energnata
kao i potronje elektrine energije oslobaa se niz tetnih supstanci ( ugljen dioksid, metan, sumpor
dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski isparljivi organski spojevi, teki metali, ugljen monoksid,
sitne vrste estice) i vri se pritisak na atmosferu. Pri tome se u atmosferu emituje: 975 tona sumpor
dioksida, 185 tona azotnih oksida, 532 tona nemetanskih isparljivih organskih spojeva, 4.579 tona ugljen
monoksida, 1.326 tona sitnih vrstih estica (prvenstveno ai), i 0,39 tona tekih metala. Osim toga,
ove funkcije naselja imaju i najveu ulogu u emisiji staklenikih gasova koji dovode do pojave efekta
staklenika i klimatskih promjena. Za opinu Zavidovii ove emisije godinje iznose: 131.581 tona ugljen
dioksida (CO2) i 19.565 tona metana (CH4).
- 321 -

Osnovni problem ovog sektora je postojanje zastarjelih, energetski neefikasnih i ekoloki neprihvatljivih
sistema grijanja stambenog, poslovnog i javnog prostora kao i koritenje elektrine energije na
energetski nefikasan nain. Velika veina objekata (stambenih, poslovnih, javnih) spada u grupu izrazi to
energetski neefikasnih sa potronjama i 3 puta veim od standarda za energetski efikasne objekte.
Deponijski gas se stvara u tijelu deponije komunalnog otpada tokom vremena, pri emu koliina gasa
zavisi od sastava i starosti otpada. Pored deponijskog gasa u grejnom periodu zbog prisustva ara i
vrelog pepela prisutni su poari na gradskoj deponiji Ekonomija. Sastav deponijskih gasova zavisi od
strukture depovanog materijala i uglavnom se sastoji od metana, ugljendioksida, ugljenmonoksida,
vodika i drugih komponenti koje su zastupljene u manjim koncentracijama, odnosno u tragovima.
Stvaranje deponijskog gasa je neizbjena posljedica odlaganja i raspadanja otpadnog materijala koji
sadri organske materije. Deponijski gas nastao u procesu anaerobnog raspadanja organskih materijala
prisutnih u komunalnom otpadu sadri velike koliine metana i ugljendioksida koji ine 90% deponijskog
gasa koji su u koliinskom odnosu 55% naprema 45%. Na gradskoj deponiji Ekonomija se na godinjem
nivou prosjeno odloi oko 14.000 tona otpada to predstavlja osnov za emisiju oko 84.000 m
3
deponijskog gasa. Osnovni problem gradske deponije Ekonomija je nepostojanje tehniko, tehnolokih i
organizacionih mjera na kojim bi se onemoguila emisija deponijskog gasa.
Vozila sa podruja opine Zavidovii godinje preu 71.243.725 km i pri tome potroe 8.191.988 litara
goriva. Potronja i sagorjevanje te koliine motornih goriva izaziva emisije tetnih supstanci (ugljen
dioksid, metan, sumpor dioksid, azotni oksidi, amonijak, nemetanski isparljivi organski spojevi, teki
metali, ugljen monoksid, sitne vrste estice) te se na taj nain stvara pritisak na atmosferu. Osnovni
problem vezan za sektor saobraaja je da su vozila starosti u prosjeku 15 godina i vie, da se adekvatno
ne odravaju, i da nisu prema sadanjim standardima ekoloki prihvatljiva.
Direktna upotreba raznih hemikalija (pesticida, herbicida, insekticida) u poljoprivredi na godinjem
nivou, na podruju opine Zavidovii, je procjenjena na 24 tone. Na istim povrinama se upotrijebi oko
1.872 tone razliitih gnojiva i stvori 39.660 tona stajnjaka. Zagaujue materije koje se emituju iz
poljoprivrede u okoli su amonijak (NH3), metan (CH4) i azot-suboksid (N2O). Najvie metana nastaje pri
fermentaciji u probavi domaih ivotinja i pri skladitenju stonog ubriva. Azotni suboksid nastaje pri
odlaganju stajskog ubreta i pri torenju stajskim i mineralnim ubrivima. Najvie gasova se emituje u
govedarskoj stonoj prizvodnji (preivanje i slaba iskorienost azota). Od uzgoja stoke nastaje ubrivo,
a od njega nastaju znatne koliine azota (N) i fosfornog pentoksida (P2O5). Vazduh u stoarskim
objektima sadri iznad sto gasnih jedinjenja izduvanih u neposredno okruenje.
Osnovni problem zagaenja atmosfere je postojanje zastarjelih, energetski neefikasnih i ekoloki
neprihvatljivih sistema grijanja (dotrajalost postrojenja i ureaja), stambenog, poslovnog i javnog
prostora kao i koritenje elektrine energije na energetski nefikasan nain. Ova konstatacija vrijedi
kako za sektor stanovanja tako i za privredu i javnu administrciju.
Problem gradske deponije Ekonomija je postojanje zagaenja od deponijskog gasa zbog
nepostojanja tehniko, tehnolokih i organizacionih mjera kojim bi se onemoguila emisija
deponijskog gasa.
Osnovni problem vezan za sektor saobraaja je da su vozila starosti u prosjeku 15 godina i vie, da se
adekvatno ne odravaju, i da nisu prema sadanjim standardima ekoloki prihvatljiva.
U oblasti poljoprivrede najvei problem su: prekomjerna i nekontrolisana upotreba hemijskih
sredstava, nepostojanje standarda dobrih poljoprivrednih praksi koje onemoguavaju emisije tetnih
supstanci i sl.
Stanje tla

Najvei uzronici zagaenja tla su neadekvatno odloeni otpad, otpadne vode septikih jama, preliva i
direktnihg izlijavanja u tlo, postojanje minskih polja, privredene djelatnosti i neadekvatno i
nekontrolisano koritenje hemijskih sredstava u poljoprivredi.
- 322 -

Povrina optine koja je obuhvaena prikupljanjem otpada je 9,28%. Ostalo stanovnitvo stvori priblino
vri ogroman pritisak i zagaanje tla. Zagaenje i pritisak na tlo postoje i zbog postojanja ruralnih
otpadnih voda tj. zagaenja tla otpadnim vodama domainstava koja nisu prikljuena na sistem javne
kanalizacije i to u ukupnoj koliini otpadnih voda od 1.196.023 m
3
/god.
Na opini Zavidovii se nalaze 32 lokacije koje se vode kao zagaene povrine ( minska polja),
nepoznate ukupne povrine. Najvei broj lokacija se nalazi u mjesnoj zajednici Vozua koja vai za mjesto
gdje je najvie mina postavljeno tokom rata u BiH.
U oblastima ratarstvo, voarstvo, povrtarstvo prema normativima primjene proizvoda za zatitu biljaka
(4,5 kg/ha-pesticidi, hebicidi i dr.) godinje se iskoristi 24 tone na podruju opine Zavidovii. Na istim
povrinama se upotrijebi 1.872 tona razliitih gnojiva i stvori 39.660 tona stajnjaka. Osnovni problem u
oblasti poljoprivrede je da sve ove koliine zagauju tlo, zbog nepostojanja sistema za monitoring
koritenja koliina i vrsta pesticida, gnojiva i stajnjaka.
to se tie problematike eksploatacije prostora, tu su prisutni problemi bespravne i neplanske gradnje, i
divlje deponije komunalnog otpada.

Problem zagaenja zemljita zbog postojanja 14.000 tona otpada godinje i njegovog
neadekvatnog odlaganja na gradskoj deponiji Ekonomija (koja uopte nezadovoljava uslove
kojim se onemoguuje zagaenje zemljita i podzemnih voda) i
Problem zagaenja zemljita zbog postojanja divljih odlagalita otpada, zatrpavanja, paljenja ili
direktnog bacanja na/u zemljite ili direktnog bacanja u rijeke i potoke gdje divlja odlagalita ili
direktno bacenje prirodu zagauje sa oko 14.000 tona otpada godinje
Problem postojanja 32

identifikovana lokaliteta minskih polja i sumnjivi h podruja za koja nije
sigurno da li su bezbijedna.
Osnovni problem u oblasti poljoprivrede je da se zbog neprimjenjivanja standarda zatite okolia
na farmama i gazdinstvima i nepostojanja sistema za monitoring koritenja koliina i vrsta
pesticida, gnojiva i stajnjaka zagauje tlo

Stanje biljnog i ivotinjskog svijeta

Najznaajniju povrinu opine Zavidovii zauzima brdski pojas, ija su stanita na dinaminom, esto
naglaenom reljefu, sve do 900 m n.v. Dinaminosti doprinose heterogene geoloke prilike
(krenjaci, silikati, ultrabazine stijene), irok spektar tipova zemljita i razliite varijante umjereno
kontinentalne klime. U kompleksu sa ostalim ekolokim faktorima ovi uslovi su determinisali specifinost
ivog svijeta koji obrazuje tipine bosanske pejzae. Na ovom prostoru se posebno istie diverzitet
liarsko listopadnih uma i livada. Na stanitima sa izraenijim nagibom terena, plitkim humusno-
akumulativnim zemljitima na vodopropusnoj geolokoj podlozi pojavljuju se i azonalni tipovi
umske vegetacije. Kako su pejzai brdskog pojasa ispresijecani brojnim vodotocima, ovdje su razvijeni i
ekosistemi vodoljubivih umskih zajednica johe, vrba, oraha i ibljaci rakite. Znaajne povrine u zoni
planinskih pejzaa na ultrabazinim stijenama zauzimaju ekosistemi toploljubivih uma crnog bora
i crnjue, te ekosistemi kamenjara i siparita, to ini poseban pejza reliktnih borovih uma. Prirodna
slika pejzaa je znaajno izmijenjena intenzivni m krenjem uma, irenjem obradivih povrina,
podizanjem naselja i izgradnjom bogate komunikacione mree. Mali broj ekosistema (posebno hrastovo-
grabovih uma) ima ouvanu primarnu strukturu. Osim njihovih pejzanih vrijednosti, ovi ekosistemi
predstavljaju vrijednost kao stanita bogatog svijeta divljine: lovne divljai (zeevi, srne, jeleni),
ptica gnjezdarica, gmizavaca (guteri i zmije kao to su smuk, riovka, poskok, sljepi itd.).
- 323 -

umski ekosistemi i danas predstavljaju izvore drvne mase. Posebnu vrijednost imaju bukva i hrast
kitnjak, koji su osnova za dalji razvoj tradicionalne drvopreraivake djelatnosti. umski ekosistemi su
najea stanita raznolikog svijeta gljiva.
U ekoklimatskom i geomorfolokom pogledu naroito dinamian dio opine Zavidovii ini prostor
na potezu Ribnica-Maoa i ire podruje Tajana. Na ovom podruju geomorfoloke strukture prelaze
visinu od 900 (1.000) m pa se, u veoj ili manjoj mjeri, uticaj tople kontinentalne klime sa sjevera i jo
toplije mediteranske klime gubi. Ovdje poinje jedan drugi svijet, kojem osnovna fizionomska i
bioloko-ekoloka svojstva daju mjeovite liarsko-listopadne i etinarske ume.
U narodu se prostor viih dijelova bosanskohercegovakih planina odvajkada naziva gora, te je i
itav ekoloki kompleks ovog dijela vertikalnog profila, sve do 1.500 (1.600) m, nazvan gorskim pojasom.
Gorski pejzai sadre i najproduktivnije te ekonomski najvrednije umske ekosisteme (zeleno zlato
Bosne i Hercegovine) u kojima se, jo od neolitskog doba, traila korisna drvna biomasa, lovila
raznovrsna krupna divlja, te sakupljali umski plodovi (razno ljekovito i jestivo bilje i gljive).
U gorskim pejzaima sadrani su i najouvaniji ekosistemi uma bukve i jele, uma bukve i jele sa
smrom, uma smre i jele, uma gorskog javora i gorskog jasena, a mnogi od njih imaju sve atribute
praumskih rezervata .
Osnovnu ivotnu zajednicu ine bukovo-jelove ume sa znaajnim ueem smre. Osim ovih
vrsta, ovdje su zastupljene i ouvane populacije gorskog javora, jarebike i brojnih drugih vrsta u
viim spratovima. U spratu iblja se najee javljaju kozokrvine, likovac, divlja rua, ribizla i borovnica.
Fauna ova dva umska rezervata je takoe bogata, a ine je, izmeu ostalog: medvjed, vuk, lisica, divlja
svinja, zec, srna, te globalno ugroene vrste: ris, hermelin i vjeverica. Meu faunom ptica ovdje su,
izmeu ostalih konstatovane i tetrijeb, mali tetrijeb, jastreb kokoar i sivi soko.
Planina Tajan i istoimeni spomenik prirode okrueni su gradovima: Zenica, Zavidovii, Kakanj, epe i
Vare. Njena nadmorska visina iznosi 1297 m i izuzetno je bogata prirodnim vrijednostima poev od
kanjona, speleolokih objekata, jezera, prirodnih kamenih mostova sa peinama, florom i faunom i
palentolokim nalazima.

Spomenik prirode Tajan

Nekoliko interesantnih prirodnih vrijednosti je prikazano u nastavku:
KANJONI
Kanjon Maice jedan je od najljepih kanjonja u ovom dijelu BiH. Nastao je presjecanjem vode kroz
trijaski krenjak, uz pomo tektonike, tako da se razdvojio krenjaki masiv na dva dijela, Maicu i
Srednju stijenu. Najvea dubina mu je oko 350 m. Za vrijeme veih padavina kada ponori na ulazu u
kanjon ne mogu prihvatiti svu vodu u podzemne pukotine, kroz kanjon tee potok Suvodol.
Kanjon Tajanice je gotovo neistraen kanjon kroz koji protie izuzetno ist potok Duboka Tajnica.
Potok se strmo sputa sa samih vrhova Tajana niz brojne vodopade kroz uski kanjon.
Kanjon Suhe je prepun speleolokih objekata koji su karakteristini kao arheoloka i palentoloka
- 324 -

nalazita. Karakteristika kanjona je da u ljetnim mjesecima, za vrijeme niskog vodostaja, korito potoka
presui. Zbog ove pojave potok se i zove Suha.

SPELEOLOKI OBJEKTI (registrovano vie od 100)
Jama ATOM se nalazi na sjeverno-istonim padinama planine Tajan. Njeno istraivanje e jo dugo
trajati zbog veliine i nedostupnosti. Do sada je izmjerena do dubine oko 170 metara i duine vie od 1
km. Ima perspektivu da bude jedna od najduih u BiH. Dalje istraivanje je u toku.

Lukina peina je smjetena u podnoju vertikalnih litica Srednje stijene. Duga je 200 m i cijelom duinom
je ukraena raznovrsnim sigama, zanimljiva je i po nalazu kostiju, okamenjenoga legla i bruenja
izumrle vrste peinskog medvjeda (ursus spelaeus) starosti oko 15.000 godina. Pogodna je za
avanturistiki i obrazovni turizam.
Omladinska jama, ulaz joj se nalazi na platou Rapte planine. Duboka je 114 metara sa donjom dvoranom
duine oko 70 metara i visine stropa oko 30 metara. Cijela dvorana je prepuna peinskih ukrasa svih
vrsta.
Peina u srednjoj stijeni se nalazi u blizini Lukine peine, otkrivena je u maju 2004. godine. To je peina
sa velikim dvoranama izuzetne ljepote i veliine peinskih ukrasa.

JEZERA
Jezero Maica je nastalo 1985. godine usljed velikog klizita koje je pregradilo potok Maicu.
Smjeteno je oko 500 metara od donjeg ulaza u Kanjon Maice. Jezero je veliine 100x25 metara i
bogato je potonom pastrmkom i rakom.

KAMENI MOSTOVI SA PEINAMA
Kameni mostovi Suha i Maica su kraki fenomeni. Zanimljivo je to se ispod oba mosta nalaze ulazi u
peine to im daje jo veu posebnost.

Ovo su jedina dva prirodna kamena mosta sa peinama u BiH.

FLORA
U podruju Spomenika prirode Tajan raste nekoliko endemskih biljaka dinarskog sistema. Najznaajnija
endemska biljka koja raste samo u podruju planine Tajan je Gregesenova mljeika (Euphorbia
gregersenii fam. Euphorbiaceae.). Vrsta je zatiena i nalazi se na meunarodnoj crvenoj listi ugroenih
biljnih vrsta (1997 IUCN Red list of threatened plants).

- 325 -

Gregesenova mljeika (Euphorbia gregersenii fam. Euphorbiaceae.)

Od zanimljivih biljaka znaajno je istaknuti, na ul azu u Lukinu peinu, brljan (hedera helix) prenika
veeg od 30 cm kao i endem Balkana bosanski ljiljan (lilium bosniacum).
Bitno je spomenuti da cijelo podruje Tajana je bogato ljekovitim biljem, gljivama i umskim plodovima.
Pomenuemo samo neke vrste: majina duica, kantarion, vrganji, rujnice, lisiarke, sunanice,
borovnice, jagode, kupine, maline i dr.

FAUNA
Podruje Spomenika prirode Tajan obiluje divljim ivotinjama jer je cijelo podruje nenastanjeno i
prekriveno umama. U tom podruju ive mrki medvjed, vukovi, lisice, srne, zeevi, divlje make, divlje
svinje, kune, divlji golubovi, tetrijebi i dr. Napominjemo i peinske vrste insekata, pauka i gmizavaca koje
nastanjuju mnogobrojne podzemne upljine.
Posebno istiemo peine kao idealno zimsko stanite za imie koji su jako ugroeni u Evropi
(najugroeniji sisar) i mrke medvjede. Potoci obiluju potonim pastrmkama i rakovima.

PALENTOLOKI NALAZI
U dosadanjem speleolokim istraivanjima su otkriveni palentoloki nalazi, starosti 15-ak hiljada godina,
sljedeih vrsta koje su izumrle u posljednjem ledenom dobu: Peinski medvjed (ursus spelaeus) , Crveni
jelen (cervus elaphus) i Peinska hijena (cave hyaeana).

Ono to prijeti biolokoj raznolikosti Spomeniku prirode Tajan je postojanje poara, gdje barem jednom
godinje dolazi do zapaljenja. Zadnji zabiljeeni poar se desio u septembru 2011. godine gdje je izgorilo
tridesetak hektara ume visoke borove ume, kao i prisustvo krivolova.

Fotografije poara na Tajanu iz septembra 2011. godine

I- uticaj okolia
to se tie negativnog uticaja novostvorenog stanja okoliana ovjeka (I), tu posmatramo:
Zdravlje ljudi (odnosno da li ovakvo stanje okolia moe pruiti odgovarajue uslove za
zdravlje ljudi)
Obezbjeenje prirodnih resursa potrebnih za odrivi drutveno-ekonomski razvoj nae
opine
Generalni kvalitet ivota u opini Zavidovii
- 326 -

To su negativni uticaji novostvorenog stanja okolia (prouzrokovani pritiscima na okoli) na drutveno-
ekonomske funkcije okolia koje se prije svega ogledaju u (a) obezbjeenju odgovarajuih uslova za
zdravlje ljudi; (b) obezbjeivanju prirodnih resursa potrebnih za socio-ekonomski razvoj; (c) dobrobit
ljudi uopte.
Obezbjeenje odgovarajuih uslova za zdravlje ljudi

Prema podacima dobijenim od JU Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii istiemo sljedee injenice:
-Vodei uzorci smrti na podruju nae opine su kardiovaskularne bolesti (IVC, modani udar),
-Vodea oboljenja registrirana za ukupno stanovnitvo nae opine su: hiprtenzivna oboljenja, cistitis,
akutne infekcije gornjih respiratornih puteva, anemije uzrokovane nedostatkom eljeza, dijareje i
gastroenterititsi vjerovatno infektivnog porijekla, bolesti jednjaka, eludca i duodenuma...,
-Vodee zarazne bolesti na podruju opine su: varicele, gripe, scabies, a u posljednjem periodu i
parotitis kao rezultat nevakcinacije u toku ratnih deavanja,
-Vodee bolesti koje mogu biti u vezi sa kvalitetom vode za pie na podruju opine su: enterokolitis i
gastroenterokolitis,
-Vodee bolesti koje mogu biti u vezi sa kvalitetom vazduha na podruju opine su: TBC, pneumonija,
bronhitis i astma.

R

D
P
S
St ta at te e
S St ta an nj je e
I
Im mp pa ac ct t
- 327 -

Prethodno u ovom izvjetaju su navedene tetne materije iz otpada, otpadnih voda, emisija u atmosfe iz
poljoprivrede, privrede i dr., koje se nalaze u vodi, atmosferi i tlu a koje bolesti izazaivaju prikazano je u
nastavku:
1. ALERGIJA - pesticidi, lijekovi, estice praine - mijenjaju se tijekom godine
2. ANEMIJA (slabokrvnost) - najosjetljivija tkiva sa stanicama koje imaju najkrai ivotni vijek (uz
sirovine za stanicu uvlae se i otrovi) - Cu (modra galica - vinogradarstvo, peronospora), Cd, Pb,
hlorirani ugljikovodici, teki metali iz posua (otapa se uz kiseline iz hrane; aluminijsko posue, a
organske kiseline reagiraju s olovom; najopasnija voda iz slavine ujutro - ulaze bakterije)
3. DEPRESIJA (potitenost) - arsen, nitrati, nitriti, Pb, Zn, urea, atrazini, hlorirani ugljikovodici,
aflatoksin
4. DISPNEJA (oteano disanje) - amonijeve soli, rodenticidi, cijanidi, nitrati, nitriti
5. EKSCITACIJA (podraenost) - cijanidi, Pb, strihnin, fluoracetat
6. HEMOLIZA (raspad eritrocita) - Cu, Pb, dinitrobutilfenol, uljne otopine za pricanje voa u jesen
7. IMUNOSUPRESIJA - najintenzivnija posljedica za tkiva koja se brzo stvaraju; pad imuniteta
domaina - ulaz virusa, bakterija; DDT, paration, atrazin, lindan, piretrin, malation, antibiotici,
kortikosteroidi, salicilati, Al, Be, Cr, Co, Zn, dioksin, olovni acetat, alifatski ugljikovodici,
aromatski ugljikovodici, kokain, metadon, etanol, karnatidi, duhanski dim;
8. KOLIKA (grevi probavila) - povraanje, dijareja - arsen, Cu, cink-fosfid, Pb, nitrati, nitriti, dioksin,
kiseline, luine, fenol
9. DIJAREJE/POVRAANJE - rodenticidi, karbamati, Cd, arsen, Hg, cink-fosfid, organofosfatni
insekticidi
10. PREMOR MIIA (dahtanje) - cijanidi, karbamati, Pb, organoklorirani i organofosfatni pesticidi,
trijazini, Hg
Svaka od nabrojanih tetnih supstanci u ovom izvjetaju ima specifine neeljene efekte na ljudsko
zdravlje. O tome se sve vie rade mnogobrojne studije i istraivanja irom svijeta. Ono to je ovdje vano
istai je to da osim negativnog uticaja na organe za disanje, zagaivai prouzrokuju irok spektar
najgorih moguih zdravstvenih problema o kojima se do jue nije nita znalo.
Svjetska zdravstvena organizacija (WHO World Health Organisation) navodi da svake godine 2.4
miliona ljudi irom svijeta (od toga 310.000 u Evropi) umire zbog razloga direktno povezanih sa
zagaenjem zraka. Tu se prije svega radi o slijedeim bolestima:
Ozbiljna oteenja plua i ostalih disajnih organa; tekoe u disanju, upale plua, astma,
bronhitis, alergijska oboljenja organa za disanje;
Kardiovaskularni problemi i razne bolesti srca, srani udari;
Razna kancerogena oboljenja;
Anemija, leukemija
Iritacija i oteenja organa vida;
Razni poremeaji nervnog sistema, gubitak memorije, poremeaji motorike
Razvojne retardacije
Razni poremeaji imunolokog sistema;
Poremeaji u radu endokrinih lijezda,
Razna oteenja reproduktivnih organa;
Diajbetes
Oteenja bubrega;
Smrt usljed izloenosti velikim koncentracijama;
Prerano umiranje zbog pojaanja simptoma raznih hroninih bolesti; itd

Osiguranje kvaliteta ivota stanovnitva
Ovo pitanje dobiva sve vei znaaj u svijetu i kod nas. Postoje mnogobrojne studije o tome ta ini
kvalitet ivota. Npr. Studija koju je izradila Evropska agencija za okoli (EEA European Environment
- 328 -

Agency: Ensuring quality of life in Europe's cities and towns) navodi da se kao osnovni elementi koji
sainjavaju kvalitet ivota, mogu posmatrati slijedei elementi:
1. Ekonomska situacija
2. Uslovi stanovanja i lokalno okruenje (prostor koji nas neposredno okruuje)
3. Zapoljavanje i edukacija
4. Odnosi unutar porodice
5. Balans izmeu posla i drutvenog ivota pojedinca
6. Zdravlje i uslovi koji omoguuju brigu za zdravlje
7. Subjektivan osjeaj dobrobiti i sree
8. Subjektivna percepcija kvaliteta drutva.
Stanja mnogih od ovih elemenata smo se ve dotakli u prethodnom razmatranju. Ovdje emo postaviti
samo jo jedno pitanje: Da li je mogue da se osigura kvalitet ivota stanovnitva Zavidovii, ako postoji:
Naputeno zemljite uniteno divljim deponijama i privrednim aktivnostima;
Posjeenu umu i unitenu svu ostalu vegetaciju;
Unitenu rijeku, ija je voda prljava, riblji fond uniten, a obalna vegetacija ukraena najlon
kesama;
Smog i blatnjave ulice na koje je pala a nastala loenjem, naroito u estomjesenom periodu
grejne sezone?

STANJE I PROBLEMI OKOLIAPREMA MILJENJU GRAANA OPINE ZAVIDOVII

Optinski tim za izradu LEAP-a proveo je anketu o trenutnom stavu graana o pitanjima okoliana
podruju optine. Anketom je obuhvaeno stanovnitvo cijele optine. Putem privrednih subjekata,
javnih ustanova, osnovnih i srednjih kola, nevladi nih organizacija, mjesnih zajednica podjeljeno je
ukupno 1.200 anketnih upitnika. Nositeljima ovih aktivnosti precizno je objanjen nain popunjavanja
anketnih listia. Anketu je uspjeno okonalo i pravilno popunilo oko 250 graana s tim da je
zastupljenost ena 55% dok je zastupljenost mukaraca 45%.
Odgovori na prvo pitanje o tome da li su graani zadovoljni stanjem okolia na podruju optine
govore o velikom nezadovoljstvu graana o stanju okolia jer 91% graana ili nije zadovoljno ili vie nije
nego to jeste zadovoljno stanjem okolia.

Da li ste zadovoljni stanjem ivotne sredine u Vaoj optini?
Jesam
2%
Vie jesam nego to
nisam
4%
Vie nisam nego to
jesam
42%
Nisam
49%
Nisam dovoljno
upoznat
3%

- 329 -

Odgovor na 3. pitanje po miljenju graana i najvei uticaj na zdravlje stanovnitva postoji zbog
zagaenja otpadom (56%), zbog zagaenih povrinskih voda (21%) i zbog zagaenog zraka (10%).
ta najdirektnije ugroava zdravlje stanovnika ?
Zagaen zrak
10%
Zagaene
povrinske vode
21%
Zagaeno
zemljite
7%
Otpad
56%
Buka
4%
Ostalo:MINE
1%
Otvorene
kanalizacije
1%

Odgovori na etvrto pitanje o miljenju graana ko najvie zagauje okoli jasno nam pokazuje
da graani smatraju da se najvee zagaenje deava zbog neadekvatno odloenog smea (33%), zbog
neadekvatnog odvoenja otpadnih voda (17%) i zbog neredovnog odvoza smea (17%).

Ko po vaem miljenju najvie zagauje ivotnu sredinu/okoli?
Neadekvatno
odloeno smee
33%
Neadekvatno
odvoenje
otpadnih voda
17%
Nestaica vode za
pie
6%
Neredovan odvoz
smea
17%
Minska polja
5%
Industrijski
pogoni
5%
Lokalne
kotlovnice
3%
Poljoprivreda
1%
Saobraaj
10%
Industrija
"KRIVAJA" 3%

Na 5. pitanje o najveim ekolokim prijatnjama razvoju optine, graani su se izjasnili da je najvea
prijetanja nepostojanje adekvatne infrastrukture za otpad (30%), nepostojanje adekvatne kanalizacione
infrastrukture (18%) i zagaene povrinske vode (13%).
- 330 -

Koji su najvee ekoloke prijetnje razvoju vae optine
(uz odgovor ocjenite od 1.-najvea prijetnja do 9.-najmanja prijetnja)
27
28
11
10
65
40
20
13
0 10 20 30 40 50 60 70
Zagaen zrak
Zagaene povrinske vode
Zagaeno zemljite
Buka
Nepostojanje adekvatne infrastrukture za otpad
Nepostojanje adekvatne kanalizacione infrastrukture
Nedostatak kvalitetne vode za pie
Nedostatak parkovskih/rekreacijskih povrina

Na 6. pitanje da li su graani spremni dati doprinos poboljanju okolia, 27% njih je spremno
bezuslovno, 31 % je spremno ako to i drugi uine i 34% je spremno ako se ne zahtjevaju novana
ulaganja.
Da li ste spremni dati lini doprinos poboljanju ivotne sredine/okolia?
Spreman sam
bezuslovno
27%
Spreman sam ako to
ne iziskuje novana
ulaganja
34%
Spreman sam ako to
ne iziskuje promjenu
navika
2%
Spreman sam ako to i
drugi uine
31%
Spreman sam ako
bude kanjivo
3%
Nisam spreman
3%

Uvesti stroge kazne za prekrioce, iz optinskog budeta finansirati ekoloke projekte i poboljati rad
komunalnih inspekcija su mjere koje bi dovele do poboljanja stanja okolia(76% anketiranih).

- 331 -

Koje bi mjere prioritetno trebalo preduzeti da bi se poboljalo
stanje ivotne sredine
Uvesti stroge
kazne za prekrioce
39%
Pokrenuti
programe
edukacije u
kolama
12%
Poboljati rad
komunalnih
inspekcija
17%
Izvriti ograivanje
vodozahvatnih
podruja
4%
Ubrzati aktivnosti
na toplifikaciji
grada
5%
Iz optinskog
budeta prioritetno
finansirati
ekoloke projekte
20%
Postavljanje
kontejnera u
ruralna podruja
3%

- 332 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-5527/12
Dana: 27.04.2012. godine

Na osnovu lana 25. Statuta Opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj
5/08 i 5a/08), lana 6. Zakona o ustanovama (Slubeni list R BiH broj 6/92, 8/93 i 13/94), lana
53. stav (5), lana 83. i 84., a u vezi sa lanom 234. stav (1) i (2) i lanom 237. stav (1) Zakona
o zdravstvenoj zatiti (Slubene novine F BiH broj 46/10), Opinsko vijee Zavidovii na 44.
sjednici odranoj 26.i 27.04.2012. godine, donijelo je

O D L U K U
O PREUZIMANJU PRAVA I OBAVEZA OSNIVAA I USKLAIVANJU
ORGANIZACIJE I POSLOVANJA JAVNE USTANOVE DOM ZDRAVLJA
SA POLIKLINIKOM ZAVIDOVII

I UVODNE ODREDBE
lan 1.
(Osniva)
Opina Zavidovii (u daljem tekstu: Osniva) je osniva Javne ustanove Dom zdravlja sa
poliklinikom Zavidovii koja je osnovana u cilju pruanja primarne i specijalistiko - konsultativne
zdravstvene zatite, na podruju opine Zavidovii.
Javna ustanova Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii je organizovana Odlukom o
organizovanju Javne ustanove Dom zdravlja Zavidovii, broj 01-023-4 od 02.02.1998. godine
(Slubeni glasnik opine Zavidovii broj 1/98) i upisana je u sudski registar ustanova Opinskog
suda u Zenici (ranije Kantonalnog suda u Zenici) rjeenjem U/I-474/98 od 27.04. 1998. godine i
koja je rjeenjem U/I-287/00 od 07.03.2000. godine izvrila upis proirenja djelatnosti na djelatnosti
poliklinike, na osnovu Odluke o dopuni odluke o osnivanju Javne ustanove Dom zdravlja
Zavidovii br.01-37-322 od 25.02.1999. godine (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj 3/99) i
Odluke o dopuni odluke o osnivanju Javne ustanove Dom zdravlja Zavidovii br.01/3-49-2816 od
30.12.1999. godine (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj 10/99), a sve u registarskom uloku
Suda broj 2-204.
Ovom Odlukom o preuzimanju prava i obaveza osnivaa i usklaivanju organizacije i
poslovanja Javne ustanove Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii (u daljem tekstu: Odluka),
Osniva vri preuzimanje prava i obaveza osnivaa i usklaivanje organizacije i poslovanja Javne
ustanove Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii sa odredbama Zakona o zdravstvenoj zatiti
(Slubene novine F BiH broj 46/10) (u daljem tekstu: Federalni zakon), te u skladu sa Federalnim
zakonom regulie obavljanje primarne i dijela specijalistiko - konsultativne zdravstvene zatite.

- 333 -

II - NAZIV, SJEDITE, STATUS, DJELATNOST DOMA ZDRAVLJA
I OVLATENJA U PRAVNOM PROMETU

lan 2.
(Naziv i sjedite)
Dom zdravlja iz lana 1. ove Odluke nastavlja sa radom i poslovanjem pod promjenjenim
nazivom.
Puni naziv:
JAVNA USTANOVA DOM ZDRAVLJA ZAVIDOVII
Skraeni naziv:
JU DOM ZDRAVLJA ZAVIDOVII
Sjedite Doma zdravlja je:
Zavidovii, ulica Gazi Husrev-begova broj 25.

lan 3.
(Status pravnog lica)
Dom zdravlja ima status pravnog lica i upisan je u registar ustanova Opinskog suda u
Zenici.
lan 4.
(Djelatnost)
Djelatnost Doma zdravlja obuhvaa:
- djelatnost porodine medicine;
- djelatnost medicine rada
- djelatnost zdravstvene zatite djece;
- djelatnost polivalentnih patronanih sestara u zajednici;
- higijensko-epidemioloku zatitu;
- hitnu medicinsku pomo, to prema Odluci o o standardnoj klasifikaciji djelatnosti Bosne i
Hercegovine (Slubeni glasnik BiH broj 47/10) potpada u djelatnost bolnica (86.10),
- zatitu reproduktivnog zdravlja ena;
- zdravstvenu zatitu kod nespecifinih i specifinih plunih oboljenja;
- fizikalnu i mentalnu rehabilitaciju u zajednici;
- specifinu zdravstvenu zatitu radnika, kao dio medicine rada,
- zubozdravstvenu zatitu;
- laboratorijsku i radioloku dijagnostiku primarnog nivoa;
- praenje zdravstvenog stanja stanovnika i provoenje mjera za zatitu i unapreenje zdravlja
stanovnika;
- prevenciju, lijeenje i rehabilitaciju bolesti i povreda;
- otkrivanje i suzbijanje faktora rizika masovnih nezaraznih bolesti;
- specifinu preventivnu zdravstvenu zatitu mladih, naroito u osnovnim i srednjim kolama,
te visokim kolama na svom podruju;
- imunizaciju protiv zaraznih bolesti;
- lijeenje i rehabilitaciju u kui;
- palijativnu njegu
- nastavna i naunoistraivaka djelatnost.

U okviru svoje djelatnosti Dom zdravlja provodi:
- mjere zdravstvene zatite djece predkolskog uzrasta, brigu o njihovom
zdravstvenom stanju i unapreenju zdravlja i uestvuje u podizanju psihofizike sposobnosti

- 334 -
- mjere za promociju prirodne ishrane dojeneta-dojenja
- brigu o zdravstvenoj zatiti ena za vrijeme trudnoe, poroaja i nakon poroaja, te o
drugim zdravstvenim potrebama ena,
- stacionarne usluge porodilja- porodilite, to prema Odluci o o standardnoj klasifikaciji
djelatnosti Bosne i Hercegovine (Slubeni glasnik BiH broj 47/10) potpada u djelatnost bolnica
(86.10),
- mjere zdravstvene zatite osoba sa smetnjama u razvoju,
- kurativne i rehabilitacijske mjere,
- ispitivanje nepovoljnog uticaja okoline na zdravstveno stanje i zdravstvenu sposobnost
zaposlenika za rad i drugih graana,
- specifinu zdravstvenu zatitu zaposlenika,
- snabdijevanje lijekovima i drugim sredstvima za lijeenje,
- specijalistiko-konsultativne preglede, te upuuje pacijenate na specijalistiko-
konsultativne preglede, bolniko i drugo lijeenje, kao i provoenje posthospitalnog postupka.
- prua vanbolnike specijalistiko-konsultativne zdravstve usluge radi osiguravanja
podrke primarnoj i bolnikoj zdravstvenoj djelatnosti, kao i s ciljem poveanja stepena rjeavanja
zdravstvenih problema pacijenata i racionalnijeg koritenja resursa u zdravstvu,
- obavlja dijagnostika i lijeenje povrijeenih i oboljelih primjenom standardnih
dijagnostikih i terapeutskih postupaka,
- obavlja potpunu medicinsku rehabilitaciju
- laboratorijske usluge i radioloke usluge koje prema Odluci o o standardnoj
klasifikaciji djelatnosti Bosne i Hercegovine (Slubeni glasnik BiH broj 47/10) potpada u
djelatnost bolnica (86.10),
- ultrazvunu dijagnostiku,
- voenje evidencija i dokumentacija u skladu sa posebnim propisima,
- ambulantni prevoz pacijenata,
- edukaciju zdravstvenih radnika,
- poslove dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije
- higijensko ispitivanje hrane, te ispitivanje i mjerenje ekolokih pokazatelja:oneienja
vode to prema Odluci o o standardnoj klasifikaciji djelatnosti Bosne i Hercegovine (Slubeni
glasnik BiH broj 47/10) potpada u djelatnost tehnikog ispitivanja i analiza (71.20),
- ocjenu zdravstvene sposobnosti i izdaje ljekarska uvjerenja za sve dobne skupine i
kategorije stanovnitva u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima
- obrada infektivnog otpada radi konanog odlaganja na deponije,
- druge poslove utvrene zakonom.

U skladu sa Odlukom o standardnoj klasifikaciji djelatnosti Bosne i Hercegovine (Slubeni
glasnik BiH broj 47/10) djelatnost Doma zdravlja obuhvata slijedee razrede:
38.22 Obrada i zbrinjavanje opasnog otpada
71.20 Tehniko ispitivanje i analiza
86.10 Djelatnosti bolnica
86.21 Djelatnosti ope medicinske prakse
86.22 Djelatnosti specijalistike medicinske prakse
86.23 Djelatnosti stomatoloke prakse
86.90 Ostale djelatnosti zdravstvene zatite
87.20 Djelatnosti u ustanovama sa smjetajem za osobe sa tekoama u razvoju,
duevno bolesne i osobe ovisne o alkoholu, drogama ili drugim opojnim
sredstvima sa ukljuenim stepenom zdravstvene njege

- 335 -

lan 5.
(Obavljanje i drugih djelatnosti koje se ne upisuju u sudski registar)
Pored djelatnosti koje su obuhvaene lanom 4. ove Odluke, Dom zdravlja moe obavljati i
druge neupisane djelatnosti koje slue obavljanju djelatnosti upisane u sudski registar ako se one u
manjem obimu ili uobiajeno obavljaju uz upisane djelatnosti.

lan 6.
(Ovlatenja u pravnom prometu)
Dom zdravlja u pravnom prometu sa treim licima istupa kao jedinstveni pravni subjekt i
nastupa u svoje ime i za svoj raun bez ogranienja u okviru svoje djelatnosti.

III - STATUT, STATUSNE PROMJENE I PROMJENA DJELATNOSTI

lan 7.
(Statut Doma zdravlja)
Statut je osnovni opi akt Doma zdravlja koji donosi Upravni odbor uz obaveznu saglasnost
Osnivaa.
Statutom Doma zdravlja se ureuju osnovna pitanja vezana za rad Doma zdravlja i to:
a) naziv i sjedite Osnivaa,
b) naziv i sjedite Doma zdravlja,
c) djelatnost Doma zdravlja,
d) izvori i nain obezbjeenja sredstava za rad Doma zdravlja,
e) nain raspolaganja vikom prihoda nad rashodima i nain na koji se pokriva viak rashoda
nad prihodima Doma zdravlja,
f) prava i obaveze Osnivaa u pogledu obavljanja djelatnosti za koje je Dom zdravlja
osnovan,
g) meusobna prava i obaveze Doma zdravlja i Osnivaa,
h) imenovanje direktora i organa upravljanja Doma zdravlja,
i) struna tijela i mandat lanova strunih tijela Doma zdravlja, nain izbora i finansiranje,
k) druga pitanja od znaaja za rad Doma zdravlja.

lan 8.
(Statusne promjene i promjena djelatnosti)
Dom zdravlja ne moe vriti statusne promjene (promjena naziva, sjedita i druge
promjene utvrene zakonom) bez saglasnosti Osnivaa.
Promijenu ili proirenje djelatnosti Dom zdravlja ne moe izvriti bez saglasnosti Ministra
zdravstva ZE - DO kantona (u daljem tekstu: Ministar) koja se daje u u formi rjeenja a na nain i po
postupku propisanim Federalnim zakonom.

IV - PRAVA, OBAVEZE I ODGOVORNOSTI DOMA ZDRAVLJA

lan 9.
(Prava i obaveze Doma zdravlja)
Danom stupanja na snagu ove Odluke Dom zdravlja zadrava pravo na objekte i opremu na
koritenju, kao i zaposlenike, odnosno sva prava i obaveze Javne ustanove Dom zdravlja sa
poliklinikom Zavidovii.
Cjelokupna imovina iz stava 1. ovog lana je svojina Osnivaa.

- 336 -

lan 10.
(Sredstva rada)
Sredstva za rad i razvoj Dom zdravlja ostvaruje:
a) ugovorom za Zavodom zdravstvenog osiguranja Federacije odnosno ZE - DO kantona,
b) ugovorom sa Zavodom zdravstvenog osiguranja i reosiguranja F BiH,
c) ugovorom sa Ministarstvom zdravstva ZE - DO kantona (u daljem tekstu: Ministarstvo),
d) ugovorom na osnovu proirenog i dobrovoljnog zdravstvenog osiguranja,
e) iz sredstava Osnivaa koja se prvenstveno obezbjeuju za unapreenje rada Doma
zdravlja i kvaliteta zdravstvenih usluga iji nivo Opinsko vijee prati i koordinira kroz
Zdravstveni savjet koji imenuje Opinsko vijee,
f) iz sredstava budeta Federacije, Kantona i jedinice lokalne samouprave,
g) iz uea korisnika zdravstvene zatite u pokriu dijela ili ukupnih trokova zdravstvene
zatite,
h) slobodnom prodajom usluga na tritu, te
i) iz drugih izvora na nain i pod uslovima odreenim zakonom i Statutom Doma zdravlja.

lan 11.
(Prihodi i rashodi)
Nain raspolaganja vikom prihoda nad rashodima kao i nain na koji se pokriva viak
rashoda nad prihodima regulisat e se Statutom Doma zdravlja.

lan 12.
(Odgovornost za obaveze)
Dom zdravlja odgovara za svoje obaveze imovinom kojom raspolae.

lan 13.
(Odgovornost i obaveze prema Osnivau)
Dom zdravlja je odgovoran Osnivau za rezultate svog rada i djelovanja u svim oblastima za
koje je nadlean.
Obaveze Doma zdravlja prema Osnivau su:
a) da pribavi saglast Osnivaa kod svih statusnih promjena Doma zdravlja,
b) da pribavi saglasnost Osnivaa kod donoenja Statuta i izmjena i dopuna Statuta Doma
zdravlja,
c) da najmanje jednom godinje podnosi Osnivau izvjetaj o radu i finansijskom
poslovanju Doma zdravlja , kao i izvjetaj o radu Upravnog odbora, i
d) druge obaveze utvrene zakonom.

lan 14.
(Zakup)
Dom zdravlja moe dio svojih zdravstvenih i nezdravstvenih kapaciteta (prostor i opremu)
dati u zakup, ukoliko to ne remeti obavljanje djelatnosti Doma zdravlja.
Upravni odbor na poetku svake kalendarske godine odlukom utvruje viak zdravstvenog i
nezdravstvenog prostora, uz prethodno pribavljeno miljenje Ministra.

- 337 -

Nakon pribavljenog potrebnog miljenja Ministra i odluke Upravnog odbora Doma zdravlja,
Direktor Doma zdravlja raspisuje javni oglas za prikupljanje ponuda za davanje u zakup jedinica
zakupa u skladu sa Federalnim zakonom.

V ORGAN UPRAVLJANJA I RUKOVOENJA, KAO I STRUNA
TIJELA DOMA ZDRAVLJA
lan 15.
(Upravni odbor)
Organ upravljanja u Domu zdravlja je Upravni odbor.
Djelokrug Upravnog odbora je:
a) donoenje Statuta i izmjena i dopuna Statuta Doma zdravlja,
b) imenovanje i razrjeenje direktora odnosno v.d. direktora Doma zdravlja,
c) utvrivanje planova rada i razvoja Doma zdravlja,
d) utvrivanje godinjeg programa rada Doma zdravlja,
e) donoenje finansijskog plana i usvajanje godinjeg obrauna Doma zdravlja,
f) donoenje opih akata u skladu sa Zakonom i Statutom Doma zdravlja,
g) odluivanje o svim pitanjima obavljanja djelatnosti radi kojih je Dom zdravlja osnovan,
ako zakonom nije odreeno da o odreenim pitanjima odluuje drugi organ Doma zdravlja,
h) usmjeravanje, kontrolisanje i ocjenjivanje rada direktora Doma zdravlja,
i) rjeavanje svih pitanja odnosa sa Osnivaem,
j) odluivanje o koritenju sredstava preko iznosa utvrenog Statutom Doma zdravlja,
k) odgovaranje Osnivau za rezultate rada Doma zdravlja,
l) odluivanje o prigovoru zaposlenika na rjeenje kojim je drugi organ, odreen Statutom
Doma zdravlja, odluio o pravu, obavezi i odgovornosti zaposlenika iz radnog odnosa,
m) podnoenje Osnivau jedanput godinje izvjetaja o poslovaju Doma zdravlja,
n) obavljanje i drugih poslova u skladu sa zakonom i Statutom Doma zdravlja.
Upravni odbor ima tri lana i ine ga predstavnici:
- osnivaa jedan lan,
- strunih radnika Doma zdravlja jedan lan, i
- Ministarstva jedan lan.
Mandat predsjednika i lanova Upravnog odbora traje etiri godine i mogu biti ponovo
imenovani.
Predsjednika i lanove Upravnog odbora Doma zdravlja imenuje i razrjeava Opinsko
vijea na prijedlog Opinskog naelnika, uz ravnopravnu zastupljenost oba spola, a na nain i u
skladu sa zakonom i propisima o ministarskim, vladinim i drugim imenovanjima u Federaciji BiH.
Nain izbora i opoziva predsjednika i lanova Upravnog odbora Doma zdravlja vri se u
skladu sa kriterijima za imenovanje u Upravni odbor Doma zdravlja koje utvruje Opinsko vijee
na prijedlog Opinskog naelnika.

lan 16.
(Direktor)
Organ rukovoenja u Domu zdravlja je direktor koji organizuje i vodi poslovanje,
predstavlja i zastupa Dom zdravlja i odgovoran je za zakonitost rada Doma zdravlja.
Direktor Doma zdravlja imenuje se na osnovu javnog konkursa u skladu sa Zakonom.
Direktora Doma zdravlja imenuje i razrjeava Upravni odbor, uz prethodnu saglasnost
Opinskog naelnika, na nain i u skladu sa Zakonom i Statutom Doma zdravlja.

- 338 -

Za direktora Doma zdravlja imenuje se lice koje ima zavren medicinski fakultet, najmanje
pet godina radnog iskustva u struci, odgovarajuu specijalizaciju iz djelatnosti Doma zdravlja te
koje ispunjava i druge uslove propisane Federalnim zakonom i Statutom Doma zdravlja.
Za direktora Doma zdravlja imenuje se lice, koje pored navedenih uslova ima znanje o
zdravstvenom menadmentu, na nain i pod uvjetima propisanim Federalnim zakonom.
Direktor uestvuje u radu Upravnog odbora bez prava odluivanja.
Mandat direktora Doma zdravlja traje etiri godine.
Po isteku mandata isto lice moe, na osnovu javnog konkursa ponovno biti imenovano za
direktora Doma zdravlja, ali najvie za jo jedan mandatni period.
Ukoliko direktor Doma zdravlja nije imenovan u skladu sa zakonom u roku od 60 dana od
dana isteka konkursnog roka, kao i u drugim sluajevima prestanka mandata direktora, odluku o
postavljanju vrioca dunosti direktora donosi Upravni odbor Doma zdravlja, a najdue do est
mjeseci u uskladu sa Federalnim zakonom i Statutom Doma zdravlja.
Direktor moe biti razrijeen i prije isteka mandata na koji je imenovan u skladu sa
Federalnim zakonom i Statutom Doma zdravlja.

lan 17.
(Struno vijee)
Struno vijee Doma zdravlja je savjetodavni organ direktora Doma zdravlja.
lanove Strunog vijea imenuje direktor na prijedlog efova organizacionih jedinica Doma
zdravlja uz ravnopravnu zastupljenost oba spola.
Nain rada i odluivanja Strunog vijea ureuje se Poslovnikom o radu Strunog vijea, na
koji saglasnost daje direktor Doma zdravlja, a nadlenost Strunog vijea je utvrena odredbama
Federalnog zakona.

lan 18.
(Etiki komitet)
Etiki komitet Doma zdravlja je organ koji osigurava obavljanje djelatnosti Doma zdravlja
na naelima etike i medicinske deontologije.
Etiki komitet imenuje Upravni odbor, a sainjava ga devet lanova uz ravnopravnu
zastupljenost oba spola.
Imenovanje, mandat, nain izbora i finansiranje Etikog komiteta ureuje se Statutom Doma
zdravlja u skladu sa odredbama Federalnog zakona.
Nadlenost Etikog komiteta Doma zdravlja propisana je Federalnim zakonom.
Etiki komitet Doma zdravlja donosi Poslovnik o svom radu.

lan 19.
(Komisija za lijekove)
Komisija za lijekove Doma zdravlja je organ koji osigurava provoenje svih aktivnosti
vezanih za primjenu lijekova i medicinskih sredstava u Domu zdravlja.
Komisiju iz stava 1. ovog lana imenuje Upravni odbor Doma zdravlja i ine ga najmanje
pet lanova koji se imenuju iz reda specijalista medicine, farmacije i stomatologije, uz ravnopravnu
zastupljenost oba spola.
Nain rada i odluivanja Komisije za lijekove ureuje se Poslovnikom o radu Komisije, a
nadlenost iste utvrena je Federalnim zakonom.


- 339 -

lan 20.
(Komisija za poboljaanje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga)
Komisija za poboljanje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga je struno tijelo Doma
zdravlja koje obavlja poslove i zadatke u pogledu uspostave sistema poboljanja kvaliteta i
sigurnosti zdravstvenih usluga u Domu zdravlja, kao i druge poslove utvrene propisima o sistemu
poboljanja kvaliteta, sigurnosti i akreditaciju u zdravstvu.
Komisija iz stava 1. ovog lana odraavati e ravnopravnu zastupljenost oba spola.

lan 21.
(Regulisanje nadlenosti organa i mogunost formiranja
i drugih komisija i strunih tijela)
Blie odredbe o Strunom vijeu, Etikom komitetu, Komisiji za lijekove i Komisiji za
poboljanje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga a koje nisu regulisane ovom Odlukom, uredit
e se Statutom Doma zdravlja u skladu sa Federalnim zakonom.
Pored organa i komisija iz stava 1. ovog lana u Domu zdravlja se mogu formirati i druge
komisije i struni organi koji su predvieni drugim propisima, a to e se utvrditi Statutom Doma
zdravlja.

VI - DRUTVENA BRIGA ZA ZDRAVLJE NA NIVOU OPINE

lan 22.
Drutvena briga za zdravlje na nivou opine Zavidovii obuhvata ocjenjivanje rada Doma
zdravlja i kvaliteta zdravstvenih usluga, kao i osiguranje finansijskih sredstava za unapeenje rada
Doma zdravlja i kvaliteta zdravstvenih usluga u skladu sa potrebama stanovnitva i mogunostima
jedinice lokalne samouprave.
Drutvena briga iz stava 1. ovog lana ostvaruje se na nain da Opina osniva Zdravstveni
savjet na nivou opine koji planira i evaluira provoenje zdravstvene zatite na podruju opine
Zavidovii, daje miljenje na planove i programe zdravstvene zatite za podruje opine, predlae
mjere za poboljanje dostupnosti i kvaliteta zdravstvene zatite, prati povrede prava pacijenata i
poduzima mjere za unapreenje tih prava na podruju opine Zavidovii, te obavlja i druge poslove
i zadatke u skladu sa propisima o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata.
Broj lanova Savjeta odreuje se Statutom opine.
U radu savjeta iz stava 2. ovog lana uestvuju u pravilu predstavnici lokalne samouprave,
pacijenata, mladih, udruenja za zatitu prava pacijenata, Crvenog kria polumjeseca te drugi
predstavnici predvieni Statutom opine.

VII PRELAZNE I ZAVRNE ODREBE

lan 23.
(Imenovanje Upravnog odbora)
Opinsko vijee e u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ove Odluke provesti
postupak imenovanja Upravnog odbora u skladu sa odredbama Federalnog zakona i ove Odluke.


- 340 -

lan 24.
(Obaveza donoenja Statuta)
Upravni odbor je obavezan da, najdalje u roku od 30 dana od dana upisa usklaivanja u
sudskom registru usvoji Statut Doma zdravlja koji e biti usklaen sa ovom odlukom i Federalnim
zakonom.

lan 25.
(Upis u sudski registar)
Stupanjem na snagu ove Odluke Dom zdravlja je obavezan u roku od 15 dana podnijeti
prijavu za upis usklaivanja podataka od znaaja za pravni promet u sudskom registru ustanova kod
Opinskog suda u Zenici.
Prijavu usklaivanja je ovlaten da potpie direktor Doma zdravlja.

lan 26.
(Objavljivanje i stupanje na snagu)
Ova Odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Slubenom glasniku
opine Zavidovii.
Stupanjem na snagu ove Odluke stavlja se van snage Odluka o organizovanju Javne
ustanove Dom zdravlja Zavidovii, broj 01-023-4 od 02.02.1998. godine (Slubeni glasnik
opine Zavidovii broj 1/98), Odluka o dopuni odluke o osnivanju Javne ustanove Dom zdravlja
Zavidovii br.01-37-322 od 25.02.1999. godine (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj 3/99) i
Odluka o dopuni odluke o osnivanju Javne ustanove Dom zdravlja Zavidovii broj 01/3-49-2816
od 30.12.1999. godine (Slubeni glasnik opine Zavidovii, broj 10/99).

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA

(M.P.) ing. Radosav Petrovi, s.r.

- 341-

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-13-500/12

Na osnovu lana 77. Statuta opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii,
broj 5/08 i 5a/08), take 1. Zakljuka Opinskog vijea broj 01-13-1895/11 od 27.04.2011.
godine i Izvjetaja o rezultatima izbora za lanove savjeta mjesnih zajednica Meevii, Klek,
Branioci grada, Gostovi, Kovai, Krivaja/Smailbaii, Vozua, Ribnica, Dubravica, Pain
Konak, Rujnica, Krivaja, Stipovii, Dolina-Alii, Brezik i Dolac (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj 4/2011), Opinsko vijee Zavidovii, na 44. sjednici, odranoj dana 26.i
27.04.2012.godine, donijelo je

O D L U K U
o dodjeli mandata sljedeem kvalifikovanom kandidatu
za lana Savjeta Mjesne zajednice Klek

lan 1.
MEHI AMIRU, sljedeem kvalifikovanom kandidatu sa liste naseljenog mjesta
Potklee, dodjeljuje se mandat lana Savjeta Mjesne zajednice Klek.

lan 2.
Mandat lana Savjeta Mjesne zajednice iz lana 1. ove Odluke traje do 27.04.2015.
godine.

lan 3.
Ova odluka stupa na snagu prvog narednog dana od dana objavljivanja u Slubenom
glasniku opine Zavidovii.

DOSTAVLJA SE: PREDSJEDAVAJUI
1. Imenovanom, OPINSKOG VIJEA
2. Savjetu MZ Klek,
3. Slubi za upravu drutvenih ing.Radosav Petrovi, s.r.
djelatnosti i opu upravu
4. U spis (M.P.)


- 342 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-23-2240/12
Datum, 27.04.2012.godine

Na osnovu lana 5. stav 2. Zakona o prometu nepokretnost (Slubeni list SRBiH, broj
38/78, 4/89, 29/90 i 22/91 i Slubeni list RBiH , broj 12/92, 3/93, 13/94, 18/94 i 33/94) i lana
25. Statuta opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii, broj: 5/08 i 5/a/08),
Opinsko vijee Zavidovii na 44. sjednici odranoj dana 26.i 27.04.2012.godine, donosi

O D L U K U
o davanju saglasnosti na koritenje poslovne prostorije
u vlasnitvu opine Zavidovii

lan 1.
JP BH POTA d.o.o. Sarajevo, Centar pota Zenica daje se na koritenje poslovna
prostorija povrine 18 m
2
s posebnim ulazom, koja se nalazi u prizemlje zgrade locirane na
k..4381/1 zv.Luka kua-zgrada pov.111 m
2
, dvorite 500 m
2
, vonjak 3. klase pov.47 m
2
,
upisana u P.L. 137 k.o. Gostovi kao DRSV Opina Zavidovii.

lan 2.
Prostorija iz lana 1. ove odluke daje se za smjetaj poslovnice JP BH POTA d.o.o.
Sarajevo, Centar pota Zenica.

lan 3.
Prostorija iz lana 1. ove odluke daje se na koritenje bez naknade, na period od pet
godina sa mogunou produenja prava koritenja.

lan 4.
Zaduuje se Sluba za upravu drutvenih djelatnosti i opu upravu da zapisniki izvri
predaju prostorije iz lana 1. ove odluke JP BH POTA d.o.o. Sarajevo, Centar pota Zenica,
te da saini ugovor koji e zakljuiti opinski naelnik, a kojim e se urediti pitanje zasebnog
prikljuka na elektro mreu i PTT i ostalih komunalija).

lan 5.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana donoenja i bit e objavljena u
Slubenom glasniku opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 343 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-31-2268/12

Na osnovu lana 5. stav 3. i lana 16. stav 2. Zakona o prometu nepokretnosti
(Slubeni list SRBiH, broj 38/78, 4/89, 29/90 i 22/91 i Slubeni list RBiH, broj 12/92,
3/93, 13/94, 18/94 i 33/94) i lana 25. Statuta opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj: 5/08 i 5/a/08), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj dana
26.i 27.04.2012.godine, donosi

O D L U K U

o davanju saglasnosti na promet nekretnina

lan 1.
Ovom odlukom daje se saglasnost Opini Zavidovii na promet kupovinu nekretnine
oznaene sa k.. 2324 zv. Podsjelovo livada 6. klase pov. 6673 m
2
, upisana u P.L. 205 k.o.
Perovii, suposjed Omerevi Fatime ki Uzejira iz Zavidovia, Potklee 31 i Muhi Asmira
sin Salke iz ardaka, Mahoje bb, oboje sa dijelom 1/2.

lan 2.
Ovlauje se Opinski naelnik da u ime Opine Zavidovii zakljui ugovor o kupovini
nekretnina iz lana 1. ove odluke i to po cijeni od 10.000,00 KM.
Opinsko vijee Zavidovii ovlauje Opinskog naelnika da izvri uplatu sredstava
na ime poreza na promet i ostalih taksi vezanih za upis posjeda i vlasnitva na nekretnini iz
lana 1. ove odluke.

lan 3.
Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Slubenom glasniku
opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 344 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-31-2270/12

Zavidovii, broj: 5/08 i 5/a/08), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj dana

O D L U K U


lan 1.
Ovom odlukom daje se saglasnost Opini Zavidovii na promet kupovinu nekretnine
oznaene sa k.. 2348 zv. Krevina livada 6. klase pov. 1232 m
2
, upisana u P.L. 561 k.o.
Perovii, posjed Lii Raida sin Saliha iz Hajderovia, Perovii bb, sa dijelom 1/1.

lan 2.
Ovlauje se Opinski naelnik da u ime Opine Zavidovii zakljui ugovor o
kupovini nekretnina iz lana 1. ove odluke i to po cijeni od 3.000,00 KM.
lana 1. ove odluke.

lan 3.
opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 345 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-31-2269/12

Zavidovii, broj: 5/08 i 5/a/08), Opinsko vijee Zavidovii na 44. sjednici odranoj dana

O D L U K U


lan 1.
Ovom odlukom daje se saglasnost Opini Zavidovii na promet kupovinu nekretnina
oznaenih sa k.. 2349/1 zv. Podsjelovo uma 4. klase pov. 1137 m
2
, k.. 2350/3 zv.
Podsjelovo livada 6. klase pov. 1465 m
2
, k.. 2350/4 zv. Podsjelovo panjak 4. klase pov.
391 m
2
i k.. 2350/5 zv. Podsjelovo livada 6. klase pov. 7 m
2
, sve upisane u P.L. 202 k.o.
Perovii, posjed Lii Ibrahima sin Ibrahima iz Hajderovia, Perovii Liii bb, sa dijelom 1/1.

lan 2.
Ovlauje se Opinski naelnik da u ime Opine Zavidovii zakljui ugovor o kupovini
nekretnina iz lana 1. ove odluke i to po cijeni od 15.000,00 KM.
lana 1. ove odluke.

lan 3.
opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 346 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-24-635/12

Na osnovu lana 13. stav 2. alineja 5. Zakona o principima lokalne samouprave u
Federaciji Bosne i Hercegovine (Slubene novine Federacije BiH, broj 49/06), lana 25.
stav 1. taka 7. i lana 105. stav 1. i 2. Statuta Opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj 5/08 i 5/a/08), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj 26. i 27.04.
2012. godine, donijelo je

O D L U K U

o dopuni Odluke o prenosu prava na koritenje
staklenika u vlasnitvu Opine Zavidovii

lan 1.

U lanu 1. Odluke o prenosu prava na koritenje staklenika u vlasnitvu Opine
Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii, broj 1/2012), iza rijei godina dodaju
se rijei bez naknade.

lan 2.

Ova Odluka stupa na snagu prvog dana nakon objavljivanja u Slubenom glasniku
opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 347 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-23-1228/12

Na osnovu lana 13. stav 2. alineja 5. Zakona o principima lokalne samouprave u
Federaciji Bosne i Hercegovine (Slubene novine Federacije BiH, broj 49/06), lana 25.
stav 1. taka 7. i lana 105. stav 1. i 2. Statuta Opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj 5/08 i 5/a/08), Opinsko vijee Zavidovii na 44. sjednici odranoj 26. i 27.04.
2012. godine, donijelo je

O D L U K U

o dopuni Odluke o prenosu prava na koritenje
kontejnera u vlasnitvu Opine Zavidovii

lan 1.

U lanu 1. stav 1. Odluke o prenosu prava na koritenje kontejnera u vlasnitvu Opine
Zavidovii (Slubeni glasnik Opine Zavidovii, broj 2/2012), iza rijei godina dodaju se
rijei bez naknade.

lan 2.

Ova Odluka stupa na snagu prvog dana nakon objavljivanja u Slubenom glasniku
opine Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 348 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE
Broj: 01-38-2236/12

Na osnovu lana 9. i lana 80. Zakona o srednjoj koli (Slubene novine Zeniko-
dobojskog kantona, broj 5/04), Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o srednjoj koli
(Slubene novine Zeniko-dobojskog kantona, broj 20/07), lana 25. Statuta Opine
Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii broj 5/08), Programa rada Opinskog vijea
Zavidovii za 2012. godinu (Slubeni glasnik opine Zavidovi broj 11/11) i Odluka kolskih
odbora srednjih kola, Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj 26.i 27.04.2012.
godine, donijelo je

P L A N
upisa uenika u prvi razred srednjih kola
opine Zavidovii za kolsku 2012/2013. godinu

I
U prvi razred srednjih kola u kolskoj 2012/2013. godini upisat e se sljedei broj
odjeljenja i uenika:

I - GIMNAZIJA RIZAH ODEKI

l. Gimnazija Rizah Odeki 4 odjeljenja sa po 28 uenika

U K U P N O.. 4 odjeljenja sa 112 uenika

II - SREDNJA TEHNIKA KOLA

l. Drvopreradjivaka struka
- tehniar finalne obrade drveta 1 odjeljenje sa 24 uenika

2. Ekonomska struka
- ekonomski tehniar .. 1 odjeljenje sa 24 uenika

3. Elektrotehnika struka
- elektrotehniar raunarske
tehnike i automatike.. l odjeljenje sa 24 uenika

4. Gradjevinska struka
- gradjevinski tehniar . l odjeljenje sa 24 uenika

5. Mainska struka
- mainski tehniar l odjeljenje sa 24 uenika

6. umarska struka
- umarski tehniar ...................... l odjeljenje sa 24 uenika

U K U P N O ............................................ 6 odjeljenja sa 144 uenika

- 349 -

III - SREDNJA STRUNA KOLA

A/ IV STEPEN
1. Tehniar drumskog saobraaja ...................................... 1 odjeljenje sa 26 uenika
2. Tehniar za mehatroniku ............................................... 1 odjeljenje sa 26 uenika

B/ III STEPEN
1. Prodava .................... 1 odjeljenje sa 26 uenika
2. Konfekcionar tekstila-kroja ......................................... 1 odjeljenje sa 26 uenika
3. Elektroinstalater ............................................................ 1 odjeljenje sa 26 uenika
4. Automehaniar ....... ........................... 1/2 odjeljenje sa 13 uenika
5. Zavariva ........................................................................ 1/2 odjeljenje sa 13 uenika
6. Voza motornog vozila .................................................. 1/2 odjeljenje sa 13 uenika
7. Rukovalac graevinskih i pretovarnih maina ............... 1/2 odjeljenje sa 13 uenika

U KU P N O .............................. 7 odjeljenja sa 182 uenika

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA

(M.P.) ing. Radisav Petrovi, s.r.


- 350 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-2571/12

Na osnovu lana 99. Poslovnika o radu Opinskog vijea Zavidovii (Slubeni glasnik
opine Zavidovii, broj 12/2008), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici od 26.i 27.04.
2012. godine, razmatralo je Informaciju o obiljeavanju dana 14.aprila 1945.godine - Dana
osloboenja Zavidovia u Drugom svjetskom ratu, pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii osuuje neprimjerena deavanja od 14.aprila 2012.
godine kod Spomenika palim borcima u NOB-u 1941-45. u organizaciji Foruma mladih SDP-a
Zavidovii, a koji doprinose raspirivanju mrnje i netrpeljivosti na podruju opine Zavidovii.

2. Zaduuje se Struna sluba Opinskog vijea da dostavi prikazani snimak Tuilatvu
ZE-DO kantona, prikazan na 44.sjednici Opinskog vijea, a koji se moe vidjeti i na zvaninoj
WEB stranici SDP-a Zavidovii, zbog postojanja indicija da je prilikom obiljeavanja 14.aprila
Dana osloboenja od faizma poinjeno krivino djelo iz lana 163. stav 1. Krivinog zakona
Federacije Bosne i Hercegovine (Slubene novine Federacije BiH, broj 36/03; 37/03; 21/04;
69/04; 18/05; 42/10 i 42/11), krivino djelo izazivanja narodne, rasne i vjerske mrnje, razdora
ili netrpeljivosti.

3. Zakljuak stupa na snagu odmah, a o njegovoj realizaciji starat e se Struna sluba
Opinskog vijea Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 351-

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-14-1711/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Razvojne Agencije
Zavidovii d.o.o. Zavidovii sa Izvjetajem o radu Nadzornog odbora za 2011.godinu, pa
nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju
Razvojne Agencije Zavidovii d.o.o. Zavidovii sa Izvjetajem o radu Nadzornog odbora
za 2011.godinu.

2. Opinsko vijee Zavidovii zaduuje Opinskog naelnika sa nadlenom opinskom
slubom da pripremi Prijedlog izmjena i dopuna Odluke o pristupanju osnivanju Razvojne
agencije Zavidovii (Slubeni glasnik opine Zavidovii, broj 5/2006) ili da izradi prijedlog
nove odluke o osnivanju Razvojne agencije Zavidovii.
Predmetni zakljuak realizovati u roku do 60 dana.

3. Zakljuak stupa na snagu odmah, a o njegovoj realizaciji starae se Sluba za upravu
ekonomskih poslova i poduzetnitvo i Kabinet Opinskog naelnika.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA




- 352 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-2220/12

opine Zavidovii, broj:12/2008), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj dana
26.i 27.04.2012.godine, razmatralo je Izvjetaj Skuptine Javnog komunalnog preduzea
Radnik d.o.o. Zavidovii o radu i finansijskom poslovanju Javnog komunalnog preduzea
Radnik d.o.o. Zavidovii za 2011. godinu, pa nakon rasprave donesen je

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Izvjetaj Skuptine Javnog komunalnog preduzea
Radnik d.o.o. Zavidovii o radu i poslovanju Javnog komunalnog preduzea Radnik d.o.o.
Zavidovii za 2011. godinu.

2. Opinsko vijee Zavidovii nalae Skuptini Javnog komunalnog preduzea Radnik
d.o.o. Zavidovii, da naplati odtetu koja je nastala nepravednom odlukom o otputanju radnika,
tetu naplatiti od onoga koji je takvu greku propustio.

3. Opinsko vijee Zavidovii nalae Skuptini Javnog komunalnog preduzea Radnik
d.o.o. Zavidovii da pripremi Prijedlog odluke o potpunom rjeavanju kotlovnica za jednu od
narednih sjednica Opinskog vijea.

4. Zakljuak stupa na snagu odmah, a o njegovoj realizaciji starae se Skuptina JKP
Radnik d.o.o. Zavidovii, Sluba za upravu poljoprivrede, vodoprivrede i komunalnih poslova
i Kabinet Opinskog naelnika, svako iz svoje nadlenosti.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA




- 353 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-34-1836/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne ustanove Dom
zdravlja sa poliklinikom Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu,
pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne
ustanove Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovi sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora
za 2011.godinu.

2. Zakljuak stupa na snagu odmah.

PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA




- 354 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-34-1835/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne ustanove Centar
za socijalni rad Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu, pa nakon
rasprave donijelo

Z A K L J U A K

ustanove Centar za socijalni rad Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za
2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA

ing.Radosav Petrovi, s.r.
(M.P.)



- 355 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-34-1967/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne ustanove Gradski
djeiji vrti Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu, pa nakon
rasprave donijelo

Z A K L J U A K

ustanove Gradski djeiji vrti Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za
2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA

ing.Radosav Petrovi



- 356 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-2042/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne ustanove Centar
za kulturu Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu, pa nakon
rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju
Javne ustanove Centar za kulturu Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za
2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA




- 357 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-2043/12

2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu i finansijskom poslovanju Javne ustanove Javna
biblioteka Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu, pa nakon
rasprave donijelo

Z A K L J U A K

ustanove Javna biblioteka Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora za 2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA



- 358 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-23-2132/12

Na osnovu lana 99. i 119. Poslovnika Opinskog vijea Zavidovii (Slubeni glasnik
2012. godine, razmatralo je Izvjetaj o radu inspekcija opine Zavidovii za 2011.godinu, pa
nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii odbija Izvjetaj o radu inspekcija opine Zavidovii
za 2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI
OPINSKOG VIJEA




- 359 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-24-2181/12

opine Zavidovii, broj 12/2008), Opinsko vijee Zavidovii na 44.sjednici odranoj dana
26.i 27.04.2012. godine, razmatralo je Informaciju o utroku sredstava Budeta opine
Zavidovii za razvoj poljoprivrede, plasiranih u skladu s Ugovorom o komisionim poslovima
sklopljenim s Investiciono-komercijalnom bankom Zenica, pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Informaciju o utroku sredstava Budeta opine
Zavidovii za razvoj poljoprivrede, plasiranih u skladu s Ugovorom o komisionim poslovima
sklopljenim s Investiciono-komercijalnom bankom Zenica.

2. Opinsko vijee Zavidovii ovlauje Opinskog naelnika Zavidovii, da na
osnovu Ugovora o komisionim poslovima broj 02-14-6145/07 od 27.12.2007.godine i
Ugovora o komisionim poslovima broj 02-14-1959/08 od 18.09.2008.godine trai od
Investiciono-komercijalne banke Zenica da deponovana sredstva ostvarena po osnovu
otplate plasiranih i druga deponovana sredstva uplati na raun Opine Zavidovii.

3.Opinsko vijee Zavidovii zaduuje Opinsko pravobranilatvo Zavidovii da
na osnovu Ugovora o komisionim poslovima broj 02-14-6145/07 od 27.12.2007.godine,
Ugovora o komisionim poslovima broj 02-14-1959/08 od 18.09.2008.godine, Ugovora
o ustupanju potraivanja broj 06-1803/2012 od 31.01.2012.godine i Ugovora o plasiranju
kreditnih sredstava za nabavku mlijenih grla, pokrene postupak pred nadlenim sudom
protiv dunika koji nisu izmirili svoja dospjela dugovanja.

4. Zakljuak stupa na snagu odmah, a za njegovu realizaciju starae se Kabinet
Opinskog naelnika i Opinsko pravobranilatvo Zavidovii.

PREDSJEDAVAJUI
(M.P.) OPINSKOG VIJEA



- 360 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-27-1657/12

26. i 27.04.2012. godine, razmatralo je Informaciju o stanju bezbjednosti na podruju opine
Zavidovii za 2011.godinu, pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Informaciju o stanju bezbjednosti na podruju
opine Zavidovii za 2011.godinu.


PREDSJEDAVAJUI




- 361 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-05-2044/12

26. i 27.04.2012. godine, razmatralo je Informaciju o Projektu ene i lokalni izbori 2012. u
opini Zavidovii, pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Informaciju o Projektu ene i lokalni izbori 2012.
u opini Zavidovii.


PREDSJEDAVAJUI




- 362 -

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKO VIJEE

Broj: 01-14-2442/12

26. i 27.04.2012. godine, razmatralo je Informaciju o kreditnom zaduenju Opine Zavidovii
u cilju finansiranja i izvoenju radova kapitalnog projekta Rekonstrukcija lokalnog puta
Zavidovii-Pain Konak, pa nakon rasprave donijelo

Z A K L J U A K

1. Opinsko vijee Zavidovii usvaja Informaciju o kreditnom zaduenju Opine
Zavidovii u cilju finansiranja i izvoenju radova kapitalnog projekta Rekonstrukcija
lokalnog puta Zavidovii-Pain Konak.

2. Ovlauje se Opinski naelnik da u cilju potpunog sprovoenja Odluke o kreditnom
zaduenju Opine Zavidovii broj 01-14-231/10 od 30.01.2010.godine (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj 1/2010), zakljui otplatni plan kredita na iznos od 2.200.000,00 KM i da
nastavi postupak javne nabavke za dodjelu ugovora o izvoenju II faze radova na rekonstrukciji
lokalnog puta Zavidovii-Pain Konak.

3. Zakljuak stupa na snagu odmah, a za njegovu realizaciju starae se Kabinet
Opinskog naelnika. i Sluba za upravu ekonomskih poslova i poduzetnitvo.

PREDSJEDAVAJUI




- 363 -

II AKTI OPINSKOG NAELNIKA

BOSNA I HERCEGOVINA
OPINA ZAVIDOVII
OPINSKI NAELNIK
Broj: 02-05-1595/12

Na osnovu lana 54. Jedinstvenih pravila za izradu pravnih propisa u Zeniko-dobojskom
kantonu (Slubene novine Zeniko-dobojskog kantona, broj:5/2008), prilikom sravnjenja
izvornog teksta Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji
jedinstvenog Opinskog organa uprave i posebnih slubi Opine Zavidovii (Slubeni glasnik
opine Zavidovii, broj: 2/2012), kojeg je donio Opinski naelnik, broj: 02-05-1595/12 od
28.03.2012.godine, iz razloga uoene greke Opinski naelnik, donosi

I S P RA V K U
Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji jedinstvenog
Opinskog organa uprave i posebnih slubi Opine Zavidovii (Slubeni glasnik opine
Zavidovii, broj: 2/2012)

I
U lanu 39. Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji
opine Zavidovii, broj: 2/2012), u zadnjem stavu rijei ef odsjeka zamjenjuju se rijeima
ef unutranje organizacione jedinice.

II
Ostali dio Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika unutranjoj organizaciji
opine Zavidovii, broj: 2/2012),
ostaje ne izmijenjen.
III
Ispravka ini sastavni dio Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj
organizaciji jedinstvenog Opinskog organa uprave i posebnih slubi Opine Zavidovii
(Slubeni glasnik opine Zavidovii, broj: 2/2012)

IV
Ispravku objaviti u Slubenom glasniku opine Zavidovii.

OPINSKI NAELNIK

(M.P.) Hakija Osmi, dipl.ecc., s.r.



S A D R A J

Strana
I AKTI OPINSKOG VIJEA

1. ODLUKA o usvajanju Lokalnog ekolokog akcionog plana opine Zavidovii
za period 2012-2017.godine ........................................................................................... 222
2. LOKALNI EKOLOKI PLAN opine Zavidovii 2012-2017. ..................................... 223
3. IZVJETAJ o stanju okolia opine Zavidovii ............................................................. 291
4. ODLUKA o preuzimanju prava i obaveza osnivaa i usklaivanju organizacije i
poslovanja Javne ustanove Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii ......................... 332
5. ODLUKA o dodjeli mandata Mehi Amiru sljedeem kfalifikovanom kandidatu
za lana Savjeta Mjesne zajednice Klek ........................................................................ 341
6. ODLUKA o davanju saglasnosti JP BH POTA d.o.o. Sarajevo, Centar pota
Zenica na koritenje poslovne prostorije u vlasnitvu opine Zavidovii k.o. Gostovi ... 342
7. ODLUKA o davanju saglasnosti na promet nekretnina Omeri Fatime, ki Uzeira
iz Zavidovia Podsjelovo k.o. Perovii .......................................................................... 343
8. ODLUKA o davanju saglasnosti na promet nekretnina Lii Raida, sin Saliha iz
Hajderovia Krevina k.o. Perovii ................................................................................ 344
9. ODLUKA o davanju saglasnosti na promet nekretnina Lii Ibrahima, sin Ibrahima
iz Hajderovia, Podsjelovo k.o. Perovii ........................................................................ 345
10. ODLUKA o dopuni Odluke o prenosu prava na koritenje staklenika u vlasnitu
Opine Zavidovii ............................................................................................................. 346
11. ODLUKA o dopuni Odluke o prenosu prava na koritenje kontejnera u vlasnitu
Opine Zavidovii ............................................................................................................. 347
12. PLAN upisa uenika u prvi razred srednjih kola opine Zavidovii za
kolsku 2012/2013.godinu ................................................................................................. 348
13. ZAKLJUAK OV-a po Informaciji o obiljeavanju dana 14.aprila 1945.godine
- Dana osloboenja Zavidovia u Drugom svjetskom ratu ................................................ 350
14. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Izvjetaja o radu i finansijskom poslovanju
Razvojne Agencije Zavidovii d.o.o. Zavidovii sa Izvjetajem o radu Nadzornog
odbora za 2011.godinu......................................................................................................... 351
15. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Izvjetaja Skuptine JKP Radnik d.o.o. Zavidovii
o radu i poslovanju JKP Radnik d.o.o. Zavidovii za 2011.godinu.................................. 352
16. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Izvjetaja o radu i finansijskom poslovanju Javne
ustanove Dom zdravlja sa poliklinikom Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog
odbora za 2011.godinu......................................................................................................... 353
ustanove Centar za socijalni rad Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog
odbora za 2011.godinu......................................................................................................... 354
ustanove Gradski djeiji vrti Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog
odbora za 2011.godinu......................................................................................................... 355
ustanove Centar za kulturu Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora
za 2011.godinu..................................................................................................................... 356
ustanove Javna biblioteka Zavidovii sa Izvjetajem o radu Upravnog odbora
za 2011.godinu...................................................................................................................... 357


21. ZAKLJUAK OV-a o odbijanju Izvjetaja o radu inspekcija opine Zavidovii
za 2011.godinu................................................................................................................... 358
22. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Informacije o utroku sredstava Budeta opine
Zavidovii za razvoj poljoprivrede, plasiranih u skladu s Ugovorom o komisionim
poslovima sklopljenim s Investiciono-komercijalnom bankom Zenica ........................... 359
23. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Informacije o stanju bezbjednosti na podruju
opine Zavidovii za 2011.godinu..................................................................................... 360
24. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Informacije o Projektu ene i lokalni izbori 2012.
u opini Zavidovii ............................................................................................................. 361
25. ZAKLJUAK OV-a o usvajanju Informacije o kreditnom zaduenju Opine
Zavidovii u cilju finansiranja i izvoenju radova kapitalnog projekta Rekonstrukcija
lokalnog puta Zavidovii-Pain Konak ............................................................................. 362

II AKTI OPINSKOG NAELNIKA

1.ISPRAVKA PRAVILNIKA o izmjenama i dopunama Pravilnika o unutranjoj organizaciji
jedinstvenog opinskog organa uprave i posebnih slubi Opine Zavidovii (Slubeni
glasnik opine Zavidovii, broj 2/2012) ............................................................................... 363

Službeni Glasnik Općine Zavidovići, Broj 3-2012

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Službeni Glasnik Općine Zavidovići, Broj 3-2012

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

30.04.2012.

IZDAVA: Kabinet Opinskog naelnika

You might also like