You are on page 1of 270

***************************************************************

DRAGAN ZAJKOVSKI
HRISTIJANSTVOTO VO MAKEDONIJA OD 313 DO 700 GODINA: VEKOVI NA
KONSOLIDACIJA, ETABLIRAWE I DEFINIRAWE
***************************************************************


[ ]


313 700 :

,


[
]

:
. -

CIP -
". ",

27(497.7)"313/700"(0.034.44)
,
313 700 [
] : , /
. - 2. . - : . , 2014. - 1
; 12
PDF , 269
. - .
: . 229-253. - :
. [254]-269. - :
ISBN 978-608-65741-0-9
) - - 313
313-700 - CD-a
COBISS.MK-ID 97016842


313 700 :
,


[ ]

, 2014


: 313 700

21


313 IV

31


IV

32

44

381

69

79

80


431

96


() (449)
(451)

111


(484 - 518)

135

(484518)

136
153

154

172

6
313 700 (2. .)


VI VII

181

182

190

197

:
(, , , )

197

218

229

254

258

:
,
.


, ,

.
XIX
.
,
,
, ,

.
, . ,
,
1.
, ,

, . ,
, ,
2.

,
, , .


1

Ivan uri, Istorija pribeite ili putokaz (Sarajevo: Svjetlost, 1990), 15.

Knut estali, Prolost nije vie ono to je nekad bila, prev. Ivan Raji (Beograd: Geopoetika,

2004), 25.

10
313 700 (2. .)


(313) (VIVII )
.


, ,



.

.
, .
,
, ,
. ,

,
I .
.
, 313 ,
, , I 392
.
.
313 . 392
. 1054 .
()
() .
1054 . XVIII

11
313 700 (2. .)

XIX , , ,
.
,

90- XX 3.
, ,
313 700
.

,

- ,
.

.


, I .

.

, () ()

. , ,
.
, ,
, , , ,

. , :

, (: , 1997), 3339.
39.

12
313 700 (2. .)

, .
.
.

313
.
,
(5468),
.
.

. ,
. ,
.
, ,
,
. ,

; ,
, ,
,
. ,
, , ,
,
. . ,
, , ,
, , .
Cornelius Tacitus, Annales 15, 44, ed. Charles Dennis Fisher
(Oxford: Clarendon Press, 1906)

13
313 700 (2. .)


, 313 .
, (361363).

.

,
,
.

.

I IV ,
,

. ,
,
, ,
,
.


,
.

.

,
(313700 .), .

, . ,
, ,

14
313 700 (2. .)

- .
,
;
. ,
, .
,
. , ,
, .
, , ,

&

.

. , ,
(451),

. VI
:
4.
IV
VIII .
. ,
.
.
, ,

- , : , . ,

: Clio 2010, 254255.

15
313 700 (2. .)


.
,
- :
. ,

. ,
. ,

. , ,

.

313 ., .

,
.
,
. ,
.

. ,
,

.
,

.

16
313 700 (2. .)

2013

313 700 :
,
.

.
. 20

.
,
,



.

,
, .

313 700
.
, ,
(449)
.

.

.


.
,

17
313 700 (2. .)


.


.

, ,


.

.
, ,
. ,
- ,
? , , ,
,
. ,
,
:
:


, ,

,
.

,
,
:

18
313 700 (2. .)

:
; ; .
.

, , , ,
& .
, 12
(. )
1479
1602 ()
1671
2014



. , ,
,
.
, ,
.

Veritas non erubescit nisi abscondi


XIII,



.
,

.

(313 .),
, ,
, ,
.
,
5.

6. ,

, .
5

Averil Cameron, The Later Roman Empire (London: Harvard University Press, 1993), 14;

, , (:
, 1984), 43.
6

, (: , 1992), 33; ,

, 44.

22
313 700 (2. .)

(Historia

Ecclesistica)

(Vita

Constantini).
324 . ,
325
., , ,
. , ,

.


, ;
; ,
; , , ;
,
,
.
Eusebius, Historia Ecclesiastica 1,1 (PG 20)



,
. :

,


.

23
313 700 (2. .)

313700 .
,
.

,
. ()
:
 Etienne Baluze, ed., Nova Collectio Conciliorum (Paris: 1683);
 Joannes Dominicus Mansi, ed., Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima
Collectio, tomus IV, V, VI, VIII, IX, X, XI, XII, XIII, XVI, XVII/1, XVII/2
(Florentiae: 16921769);
 Eduard Schwartz, ed., Acta Conciliorum Oecumeniorum, v. I, II, (Berlin
and Leipzig: 1924, 1926);
 Eduard Schwartz, ed., Aus den Akten des Concils von Chalkedon.
Abhandlungen

der

Bayerischen

Akademie

der

Wissenschaften,

Philosophish philologische Klasse XXX. Band 2. Abhandlung,


(Munchen: 1927);
 Eduard Schwartz, ber die Bischufslisten der Synoden von Chalkedon,
Nicaea und Konstantinopel (Munchen: 1937);
 Eduard Schwartz, Codex vaticanus gr. 1431: Eine antichalkedonische
Sammlung aus der Zeit Kaiser Zenos. Abhandlungen der Bayerischen
Akademie der Wissenschaften philosophisch-philologische und historische
Klasse, No. 6, (Munich: 1927);
 Godefridus Henschenius and Daniel Papebrochius, ed., Acta Sanctorum
(reprint Cambridge: 2000);

24
313 700 (2. .)

 Ernest Honigmann, The Original Lists of the Memebers of the Council of


Nicaea, The Robber Synod and the Council of Calcedon, Byzantion 20,
(1950);
 A. Grillmeier und H. Bacht, ed., Das Konzil von Chalkedon, IIII
(Wurzburg: 19511954);
 . , ., (:
: -, ,
,
,

, :
, 2005)
 The Acts of the Council of Chalcedon, Volume One: General Introduction,
Documents before the Council, Session I, translated with introduction and
notes by Richard Price and Michael Gaddis (Liverpool: Liverpool
University Press, 2005).

:
, , . I, II, III, IV,
V, VI, VII, VIII, , . , . , . ,
. (: , 1954, 1958, 1960, 1961,
1964, 1967, 1980).

, .

.

, . ,

25
313 700 (2. .)

()

.
.7 , ,

VII XIV .
21 1453 .

1981 8.

9.
64 900 .
VI ,

IVV .

, ,
(Codex Theodosianus).
II.
() II
10.
7

.1, , . 14
.
8

Jean Darrouzs, ed. Notitia episcopatuum ecclesiae Constantinopolitanae: text critique,

introduction et notes (Paris: Institut Etudes Byzantines, 1981).


9

Hieroclis Synekdemos (Guide). After Ernest Honigmann, ed., Le Synecdmos d'Hirocls et

l'opuscule gographique de Georges de Chypre, (Bruxelles: 1939), 19.12.2012,


http://soltdm.com/sources/mss/hierocl/hierocles.htm
10

Cameron, The Later Roman Empire, 15; , , 76.

26
313 700 (2. .)

, , 2
500, 311 . 438 .,
.
313 .
.
V ,

,
V ,

.
V ,
, (484
518);

, .
Patrologiae cursus completus, series
Latina, tomus XX, L, LIV, LV, LV, LVIII, LVIX, LX, LXIII, LXIX, LXXX, LXXXVII,
CXIX, ed. J. P. Migne (Pariis: 18451852) Epistularum Romanorum pontificum
ad vicarios per Illyricum aliosque episcopos Collectio Thessalonicensis, ed. C.
Silva-Tarouca (Romae: 1937).

,
.
:
 Philip Schaff and Henry Wace, ed., Nicene and Post Nicene Fathers,
Second Series, (Edinburgh: Hendrickson Publishers, 1994);

27
313 700 (2. .)

 Bart D. Ehrman and Andrew S. Jacobs, ed. and transl., Christianity In Late
Antiquity, Selected sources (New York: Oxford University Press, 2004);
 Proclus of Constantinople and the Cult of the Virgin in Late Antiquity:
Homiles 15, texts and translations by Nicolas Constas, (Boston: Brill
Academic Pub, 2003);
 St. Cyril of Alexandria, Letters 150, transl. Jonh I. McEnerney
(Washington: Catholic University of America Press, 1987).
 Jasper Detlev and Horst Fuhrmann, ed., Papal Letters in the Early Middle
Ages, (The Catholic University of America Press: 2001).
Nicene and Post
Nicene Fathers, Second Series
14 IV VIII .
, 14 ,
,
.
, -
I (527565).
.

.

I XI CXXXI
. , XI
14 535 , De
privilegiis archiepiscopi Primae Iustinianae, , , CXXXI
De ecclesiasticis canonibus et privilegiis 15
.
CXXXI

28
313 700 (2. .)

()

,
.
, 18 545
.
.
Corpus Iuris Civilis, recogn. Rudolfus Schoell (Berolini: MCMXII)
,
, . II (: , 1958).


(De aedifficiis) . ,

. e

.
. De aedifficiis Corpus
Scriptorum Historiae Byzantinae, vol. III, ed. K. W. Dindorf, trans. Claude Maltret
(Bonnae: MDCCCXXXVIII).
,
, 11
12, ,

.

11

Agathiae Myrinaei, Historiarum libri quinque, recensuit Rudolfus Keydell (Berolini:

MCMLXVII).
12

Ioannis Malalae, Chronographia, recensione L. Dindofii (Bonae: MDCCCXXXI).

29
313 700 (2. .)



(590604)
. , ,

. ,
Patrologiae cursus completus, series Latina, tomus
LXXVII, ed. J. P. Migne (Paris: 1850) ,
, . I, . . , . , .
, . (: , 1958).

XI XII .

1118 .
.
XII Historia rerum partibus transmarinis gestarum
(11271187/1190).
, .

, II
.

.. .

(11421157). , ,

.

30
313 700 (2. .)


, ,
313 700 .
.



.
.

. ,

.
, ,


. ,
,

IV .

IV . (325),
(335),
(335), (343)
(381).

32
313 700 (2. .)


IV
(284305)
-
, .

- ,
,
, ;
13.
,
.
,
IV .
.

.
14.
13

. , , I

, , . 50, . 1, (: 2006), 111; . . ,


, (: , 1995), 568; , , 47;
, ,
XXXV (: 1996), 7880; Cameron, The Later Roman
Empire, 3132; , IV :
(. : , 2000), 911.
14

, , 568; , , 48;

, IV , 11.
.

33
313 700 (2. .)

-

.

- ,
15.

- .
,
, (306337)
-
.16 ,
,
17. , IV
: , ,
. , ,
, ,

. :
.
15

. , (IVV ),

, . 49, . 12, (: 2003), 89.


16

. ,
,
.
17

(610641)

34
313 700 (2. .)

, .. (consularis) (praisides),
18.
, , ,
19.

: , 20.

. ,
.

.
II (364375) I (379395)

.
(Notitia Dignitatum).

;
18

, , 4849; , , 568

569; , , 83.
, ,
, .
, , .
19

Sexti Aurelii Victoris, Liber de Caesaribus, 39, ed. Franz Pichlmayr (Stutdgardiae et Lipsiae:

Bibliotheca Scriptorum Graecorum et Teunneriana, 1993) 30; Praxagoras, Die Fragmente der
griechischen Historiker, ed. Felix Jacoby (Leiden: reprint Brill Academic Publishers, 1995), 219;
, , 90.
20

, (: 1957), 88; ,

, 78; ,
(:
, 2003), 39.

35
313 700 (2. .)


21. ,
, .
,
.
,
22 23,
24.
, ,
, 392 .
, ()
,
.

,
.
34-

,
() ,

,

21

Notitia Dignitatum, II, 413.

22

( ).
23

( ) .

24

, ,

, V, 13 (: 2000), 37.

36
313 700 (2. .)

()
25.

, ,
.
( ) ( ).
, ,
.


341 ., ,
,
, .

, .. 26.
, ,
,
, .27
25

- . , 535

, , 1 (: 1925), 113; Gjini Gasper,


Skopsko-prizrenska biskupija kroz stoljea (Zagreb: Kranska sadanjost, 1986), 2627.
26

. , IV ,

, (
, , 158).
27

(341),

37
313 700 (2. .)



.
, ,
,
.


, ;
, .
(341 .)


,
80- IV 28. 29

I 380 .

e 30.

28
29

380 383.
Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, V, VI, 1 (PG 67); Sozomenus, Historia

Ecclesiastica, VII, IV, 16 (PG 67).


30

Peter Brown, Power and Persuasion in Late Antiquity: Towards a Christian Empire (Madison,

Wisconsin: University of Wisconsin Press, 1992), 103104; ,


, I, (: , 1995), 54; ,
I, (: , 2000, 219); . ,

(IVVI), , . 14 (1995/1996), (: 1996), 64.

38
313 700 (2. .)
... ( ),
.
.

( ). ,
, ,
.

,
, ( )

,
, ,
24 5- ,
( ..).
Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, V, VI, 1 (PG 67)

, 31 ,
, ,
380 . I
,
, 32.

(apostolicus):
.
I ,

31

, , 47, . 52.

32

Codex Theodosianus, XVI, 1, 2, 1; sp. Socrates, Historia, V, VI, 14.

39
313 700 (2. .)

379/380 . i
33.

,
, , .
,
;
.
,

, , ,
, .
Codex Theodosianus, XVI, 1, 2, 1

IV

: ,
, ,
381 .

I (366384) 381 ,
.
,
,
34.
33
34

, I, 210.
Damasi Papae ad Acholium et Alios Macedoniae episcopos, Epistola V, 365369 (PL 13);

Damasi Papae ad Acholium Thessalonicensem episcopum, Epistola VI, 369370 (PL 13); .

40
313 700 (2. .)


382

35.

IV
. , ,


. ,

.36
,
. ,

.
,
,
.

343 ,
, ,
- , 28 29 (: 1981/82), 74
75; , , 47, . 52.
35

Theodoretus, Historia Ecclesiastica, V, IX, 1. (PG 82).

36

(384399),

.

.

41
313 700 (2. .)

.. 449 .

.
37, V
.
, , ,
IV
: ,
38.

,
. ,
, ,

39.
,
.
,
. ,
, IV :

37

, , 118.

38

20- 30- XX , . ,

, , 491492; . , ,
. , I, (1937), 129, .

, , 237238.
39

42
313 700 (2. .)

325 40,

41.

IV
.

325 42,
343 43. , , -
44,
. ,
, .
IV ,
45.

40

. E. Schwartz, ber die Bischufslisten der Synoden von Chalkedon, Nicaea und Konstantinopel

(Munchen: 1937), 19; E. Honigmann, Original Lists of the Memebers of the Council of Nicaea,
The Robber Synod and the Council of Calcedon, Byzantion 20 (1950).
41

James Wiseman, Gods, War and Plague in the time of Antonines, Studies in the the Antiquities

of Stobi, vol. I, (Beograd: 1973), 143; ,


IVIX (: , 1995), 35.
42

Schwartz,

ber

die

Bischufslisten,

19;

Honigmann,

Original

Lists;

, 10; ,
, , . VI,
. 15 (: 2001), 910.
43

, , 4446;

, I, 218; , , 11.
44

Le Synecdmos d'Hirocls, 655 (7).

45

, (: , 1982),

4647; , II, (:
, 1996); , , 12.

43
313 700 (2. .)

IV
, , , , , , ,
, , , , , ,
.
,
.

,
.

.
,
. ,
IV
. ,
,
, ,
, , ,
.


46.

.
,

46

, , 103104.

44
313 700 (2. .)

, ,
47.
, ,
,
48. ,
,
.




, -
,
,
.
,
. ,

. ,
.
, , ,

.

.
47

, , 178.

48

, , 163.

45
313 700 (2. .)

,
.

,
, ,
, .. . ,
,
. ,

, .

49.
, I II ,
, ,

.
50, ,
,
I ,

, 51.

49

8, 924; Irenaeus, Contra Haereses, IX; Caius. Presbyter Of Rome, Fragmenta, I, 3;

Tertullianus, Adversus Omnes Haereses, II, I; Eusebius, Historia Ecclesiastica, II, I, 2534; II,
XXVIIXXIX.
50

August Franzen, Pregled povjesti crkve (Zagreb: Kranska sadanjost, 1983), 3638.

51

- ,
.

46
313 700 (2. .)

, ,
.
,
- . ,
200 .

52.
, ,
, 325 .
. ,
.
.
, .
. . .
, . ,
. , .
, . ,

.
, 5758.

,

52

Franzen, Pregled povjesti crkve, 38; Elejn Pejgels, Gnostika jevanelja (Beograd: Rad, 2005),

46; EdwinYamauchi, Svijet prvih krana (Zagreb: Duhovna stvarnost, 1985), 31; 6162;
,
(34313), (: -, 1994),
47.

47
313 700 (2. .)

,
. ,
,
.

.
.
, 53,
,
,
. ,
54,

. , ,
,
,
.
, II , ,
,
,
.


, ,
,

53

Pejgels, Gnostika jevanelja, 53.

54

Irenaeus, Contra Haereses, III, II, 2.

48
313 700 (2. .)

(256336).
55.
, 318/319 .
.
,
.

, 56.

,
.

. T 320/321 .
.
.
,
57.
, ,
.
, 58.
55

IV . VII , (:

, 1984), 79.
56
57

, (: , 1994), 28.
, , 28; Franzen, Pregled povjesti crkve, 62; . ,

325 , , . 49
(: 1925), 8.
58

, ( : 1912), 535536; ,

, 28. 338
, 341/342 .

49
313 700 (2. .)

,
, : .
.
59.

324 .
60. ,
20- IV ,



, .
,
.
,
.
; , ,
, .
,

, , ,
.

59

Richard Patrick Crosland Hanson, The Search for the Christian Doctrine of God: The Arian

Controversy 318-381 (Edinburg: T&T Clark, 1988), 17, . 41.


60

.
. .

50
313 700 (2. .)
... ,

, , ;
, .
,
Theodoretus, Historia
Ecclesiastica, I, 4, III (PG 82)

, 324 325
61. 56
.
320/321 .
.
.62
,

, .
56 - ,
( ),
63.

.
.
61

. ,

, (. : 1890), 54; , , 32; ,


, I, 31.
62

, 1905 . .
63

, , I, 3132.

51
313 700 (2. .)

, 324 .,

,
.
, 325 .
64.


.

. ,


,
.
, ,

, , ,
.

64

Eusebius, De Vita Constantini imperatoris ad sanctorum coetum


coetum, III, VI, 110; Luigi Pareti,

Paolo Brezzi, Luciano Petech, Stari svet, svezak drugi/knjiga tre


trea (Zagreb: Naprijed 1967), 307;
, , I, 37;
, , 32; Gasper, Skopsko prizrenska
biskupija, 3134; , ,, 30; Cameron, The Later Roman Empire, 5960; Peter
Brown, The Rise of Western Christendom: triumph and diversity 200
2001000 AD (Malden,
Massachusetts: Wiley Blackwell, 2001),, 22;
, ,
7174.

52
313 700 (2. .)

20 325 .

25 .
. ,
65 250
, 66 300 ,
318 .67

:
; 68.
69.
,


.

65

Eusebius, De Vita Constantini, III, VIII, 12.


2.

66

S. Athanasius, De Decretis, II, 15 (PG 28).

67

(Eusebius,
Eusebius, De Vita Constantini imperatoris ad sanctorum
coetum, III, VII, 13).
68

,
.
69

Schwartz, ber die Bischufslisten, 76;


, ,

4344; , , 911;
, I, 217.

53
313 700 (2. .)

, 318 ,
, ,
, ,
.
Ioannes Zonaras, Annales 2,113 (PG 134)


. ,
,
,
, .. .
(
) , 70.
-,
. ,
()
71.
, IV ,
.

70

, ., , .

. (: . ,
2011), 74; ,
(: 1974), 31. The Acts of the Council of Chalcedon,
Volume Two, translated with introduction and notes by Richard Price and Michael Gaddis
(Liverpool: Liverpool University Press, 2005), 12.
71

. , 74; , 31; , , 10; Franzen,

Pregled povjesti crkve, 63.

54
313 700 (2. .)
,
, ,
, .
. , ,
,
...
,
, &

( ) .
6 7 (325)

. ,
, .
,
.


. ,
,
,
72. , ,
,
73.
, ,

.
.
72

, , 66.

73

, , 14.

55
313 700 (2. .)

,
74.

, ,
.
,
,

. ,
: ,
. , ,
,
. 332 . .

.

,
.
.
,
, .
.

, 75.

74

, , 66.

75

Khaled Anatolis, Athanasius (London: Routledge, 2004), 10.

56
313 700 (2. .)


(, ..) .
()
( )
.

(Mansi II, 11371138)

335 .
. ,
, ,
.
, ,
.

(335) 76.
60 ,
.

, .
, , ,
, , .
,
;
.
Athanasius, Contra Arrianos, I, 16 (PG 28)

76

S. Athanasius, Contra Arrianos, I, 16 (PG 28).

57
313 700 (2. .)

,
: . ,
,

.77


.

, .
,
.
,


.78

77

. ,

.
.
78

335 . ()

.
.

58
313 700 (2. .)
.
;
( , ..)
(, ..), ,
.

. ,
,
.
.

.
.

(Mansi II, 11451146)


( , ..) ; ,
, , , ,
.
, , ,
,
.
Athanasius, Contra Arrianos, I, 28 (PG 28 )

,
,
,
.

59
313 700 (2. .)

, ,


335 . e
, , ,
, .


...
... ,
, .

.
ea.
Eusebius, De Vita Constantini, IV, XLIII (PG 25)


79 80, ,
,
340/341 ., ,
.

79

Gasper, Skopsko-prizrenska biskupija, 36.

80

, , I, 3839.

60
313 700 (2. .)


81.
,
, .

, (340350),
,
II (337361),
.
,
82.
343 ,
83, 250 ,
84, 300 85. ,
, ,
,

81

340/341 . ,


.
82

Theodoretus, Historia, II, III, 116; Sozomenus, Historia, III, XI; . ,

, 67; , , 41; ,
, 4445; Gasper, Skopsko prizrenska biskupija, 47;
, I, 218.
83

Theodoretus, Historia, II, VI, 128.

84

Socrates, Historia, II, XX, 17.

85

(343) .

: ,

, , , ,
.

61
313 700 (2. .)

170 , 94 76 86.
, ,
, , , ,
, 87.


. , ,
, ,
88.

.
.
,
. , ,
, , , ,
, .

, . ,
,
, , , .
Theodoretus, Historia Ecclesiastica, II, 6, 1 (PG 82)

86

, , 41; , , I, 41.

87

, , 4142, . 36.

88

Theodoretus, Historia, II, VI, 128; Sozomenus, Historia, III, XIIXIII; . ,

, 4142; , , I, 41.

62
313 700 (2. .)
,
,
. ,
, , ,
,
,
.
Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, II, 20, 1 (PG 67)



. , ,
II
,
. ,

,
89.
, ,

.
. : , ,
a

, , ,
; ,

89

, , 4142; , , 67.

63
313 700 (2. .)

90. ,
,
.
, .
Aetius a Macedonia de Thessalonica ... Antigonus Pallenensis Macedoniae ...
Bassus a Macedonia de Diocletianopoli ... Euagrius a Macedonia de Heraclialineo ...
Geronontius a Macedonia de Brevi ... Jonas a Macedonia de Particopoli ... Palladius a
Macedonia de Diu ... Porphyrius a Macedonia de Philipis ... Zosimus a Macedonia de
Lignedo ...; Paregorius a Dardania de Scupis.
Mansi III, col. 3839, 4249.

, ,
,
336 343 .
16, 18 19. , 16
.
.
, , - .

.
; .

90

Mansi III, col. 3839, 4249; PG 26, col. 1335; . ,

, 4446; , , 12;
, I, 218.

64
313 700 (2. .)
:
. , , ,
,
;
. , , .
: ,
.
16


, ,
.
14


,
, ,
;
, , , ( )
.
15

, ;
, ,
, , ,
( ), ,
.
33

65
313 700 (2. .)

, , 18 19 ,

,
.
. ,
,
,
.
.
, .

.
,
().
.

.
.
, ;
.
, 19,

.
16,

.

66
313 700 (2. .)
,
, : , ,
, ;

:

.
: :



, .
, ;
, .
.
18 19


(381), ,
,
,
.

, ,
.
,
356
. ,
,
.


(355) .

,

67
313 700 (2. .)


.
,
; ,
. , ,
, ,
, , ,
.
: , , ;


.
Athanasius, Apologia Ad Constantium, 27 (PG 25)

69
313 700 (2. .)

381


313 .
325 ., IV


.
,

.

. ,
, , , ,

, 91.

,

. , ,
353354 .
.
357 .,

91

, I, 260; Brown, The Rise of Western Christendom, 35.

70
313 700 (2. .)


92.
,
-
93.
, , ,
94.
, , ,
I (379395)
. , ,
,
.
(341360), .
95.

.


.
, I (379
395) 381 .

92

Cameron, The Later Roman Empire, 7475.

93

, , 245; Brown, The Rise of Western Christendom, 35; Peter

Brown, The World of Late Antiquity: AD 150750 (London: W.W. Norton & Company 1997), 103;
Cameron, The Later Roman Empire, 57.
94

IV , ,

, , , .
95

Theodoretus, Historia, II, V, 1; . , , 49.

71
313 700 (2. .)

150 186 , 96.




325 97.
5
,
98.

,
,
99. ,
:
96

Socrates, Historia, V, VIII, 110; Sozomenus, Historia, VII, VII; . , ,

5354. 36
. ,
. 150

. ,
,
, , ,
, . , ,
, , .
97

XVI


451 .

, ,


VII . .
98

Codex Theodosianus, XVI, 1, 3.

99

Schwartz, ber die Bischufslisten, 77; . Socrates, Historia, V, VIII, 2; Sozomenus, Historia,

VII, VII.

72
313 700 (2. .)

I (380),


( 380), I

(379/380). : 1)
I (381)
()
2)
(382).
(
, ..) ;
.
.
. , , ,
: , ,
,
,
, ,
.
Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, V, VIII (PG 67)

, , ,
, , , , ,
; ()
.
Theodoretus, Historia Ecclesiastica, V, IX, 1
(PG 82)

73
313 700 (2. .)

-
, I .
381 . 394 .

, 100.
, 388 .
I 101.
I ,
379 ., 387 102.
.
,
: ,
, , , ,

( ) .
,

100

381 . I

,
.
101

Codex Theodosianus, XVI, 4, 2; XVI, 5, 15. . Djodje Mano Zissi, Stratigraphic problems and

the Urban development of Stobi, Studies in the the Antiquities of Stobi, vol. I, (Beograd: 1973),
185232, 213; , I, 211; Maria Victoria Escribano Pano,
Heretical texts and Maleficium in the Codex Theodosianus in Magical practise in the Latin West
in Papers from the international conference held at the University of Zaragoza, 30 Sept. 1 Oct.
2005, ed. By Richard L. Gordon and Francisco Marco Simon (Brill: Leiden&Boston 2010, 117).
. ,
(
, I, 211).
102

, , 14.

74
313 700 (2. .)
, ()

() .
, 14 388 . .
Codex Theodosianus, XVI, 5, 15.

, ,
.

, .
, 16 388 . .
Codex Theodosianus, XVI, 4, 2


,
,
. ,
,,
.
,,...To many bishops, however, they were a source of infection to their
congregations. To the monks, they were the fortresses of their enemy, the devil
Peter Brown, The World of Late Antiquity, 103

, ,
,

.
,

75
313 700 (2. .)

,
, .

.
381 . 385 .
103. ,


, ,
.
I 386 . ,
,
104.
, . , 388 .

, , .
.
391 .


.
105.

103

Codex Theodosianus, XVI, 10, 79. , I, 259.

104

Zosimus, Historia Nova, ed. and trans. Ronald T. Ridley (Sydney: Australian Association for

Byzantine Studies: 1982), IV, 37.


105

Socrates, Historia, V, XVI; Sozomenus, Historia, VII, XV; . Brown, The Rise of Western

Christendom, 35; Ibid., The World of Late Antiquity, 103104; Cameron, The Later Roman Empire,
75.

76
313 700 (2. .)

391 , I
106.

.
,
,
107.
392 .
108.

.
,
, . ,
, .

109.

I

; -

. 381 394 .
106

Codex Theodosianus, XVI, 10, 1011.

107

Brown, Power and Persuasion in Late Antiquity


Antiquity, 113.

108

Codex Theodosianus, XVI, 10, 12; Cameron,, The Later Roman Empire, 75.

109

Codex Theodosianus, XVI, 10, 12; .


, I, 262; Pareti et al., Stari svet, 311;

, 90.

77
313 700 (2. .)

I
, .
-
,
.

,
, ,


.
. a

.
,
.
.
,
.
V
. ,

.


. ,
I 412
. ,
,
.
.

V .

80
313 700 (2. .)



. IV

110.

. ,
390 I,
,
7 000
.
(337/340397). ,
,
. , ,
,

,
110

The Acts of the Council of Chalcedon, Volume One: General Introduction, Documents before the

Council, Session I, translated with introduction and notes by Richard Price and Michael Gaddis
(Liverpool: Liverpool University Press, 2005), 14; . ,
(: 1967), 12. 20-
XX ,
, .
I (336384)
,
, .
.

81
313 700 (2. .)

. 111.
,


.

I 395
; ,

(395
(395408).

.
, ,
.
,
, , 395
.

, 112 113,
114,

111

Brown, Power and Persuasion in Late Antoquity


Antoquity, 109114; Ibid., The World of Late Antiquity,

104; , ,
, 65
6566; , I,
212; 219220. , I,
,

(Peter Brown, The
world in Late Antiquity, 104).
112

Claudianus, Carmina, ed. Julius Koch (Lipsiae


Lipsiae: 1893), V, 3653.

113

Philostorgius, Historia Ecclesiatica, ed. Joseph Bidez (Leipzig: 1913), XII, 214.

114

Zosimus, Historia Nova, V.

82
313 700 (2. .)

;
.
, ,
,
.
Philostorgius, Historia Ecclesiatica, XII, 2.

; ,
; .
Claudianus, Carmina, V, 36.

397
, (377/378408),
a 115.
116,
,
.
, ,
.
401

.
,
.

115
116

Claudianus, Carmina, XXVI, 518543.


, , 104;

, I, 221.

83
313 700 (2. .)

, ,
, .
, 403 ,
, .
, ,
. ,
408 , : ,
, , , , ,

. : 410
.



II (408450)
,
117. ,
. ,
, II .

408 .
, &
. ,

, 118.

117

, I, 222.

118

, , 105106.

84
313 700 (2. .)



119.
,

,

.
,

, I 412
(
) .
I 17 412

, , ,
, , ,
, ,
120.
,
,
,
,
.
,
119

The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 14.

120

Inocentius, ep. Lectissimo et glorisissimo Moysi Rufo (PL 20), col. 0619A col. 0619B; .

,
, 36; , ,
66; , I, 226; The Cambridge History Of Christianity,
Volume 2, Constantine to c. 600, ed. Augustine Casiday and Frederick W.Norris, (Cambridge:
Cambridge University Press, 2008), 1011;
11; Detlev Jasper and Horst Fuhrmann, Papal Letters In
The Early Middle Ages (The Catholic University of America Press: 2001), 81; Geoffrey D. Dunn,
Innocent I and Rufus of Thessalonica, in Jahrbuch der sterreichischen Byzantinistik 59/2009
59/2009,
ed. Ewald Kislinger (Wien: 2009), 51.

85
313 700 (2. .)

.



121.
,
,
.


;
122.

419423
.
121

, I, 226; The Cambridge Ancient History, Volume XIII,

The Late Empire A.D. 337 425, ed. Averil Cameron and Peter Garnsey (Cambridge: Cambridge
University Press, 2008, 265; S. Greenslade, The Illyrian churches and the Vicariate of
Thessalonica, Journal of Theological Studies, No.46 (1945), 378.
122

Inocentius I Papae, Epistola XIII, Rufo Thessalonicensi episcopo, (PL 20); Fritz Streichhan, Die

Anfnge des Vikariates von Thessalonich, in: ZRG KA 12, 1922, 350354; Charles Pietri, Roma
Christiana, in Recherchessur L'Englize de Rome, son organization, sa politique, son ideologie de
Miltiadea Sixte III (311 - 440) (Rom: 1976), 10891093; ,
, 38, . 71; , , 66.
,
I
, (Dunn, Innocent I and Rufus of Thessalonica,
5253).

86
313 700 (2. .)

.

.
, 419
, .

123;
124.


. ,

.
.
,
.
.
,
, II

. 421

125.
123

S. Bonifacii I Papae, Epistola IV (PL 20).

124

S. Bonifacii I Papae, Epistola V (PL 20).

125

Codex Theodosianus, XVI, 2, 45; Streichhan, Die Anfnge des Vikariates von Thessalonich,

. 68, 359; Pietri, Roma Christiana, . 46, 1114; ,


, 38; , , 14; ,
, 67; , I, 222.

87
313 700 (2. .)


.
,
.
II
.
, ,
II.
II
: ,
,
126.
422 ,
,
, , , ,
, .

.
127.

126

Epistolarum Romanorum Pontificum ad vicarios per Illyricum aliosque episcopos collectio

Thessalonicensis, ed. C. Silva-Tarouca (Romae: 1937), 1516 (4345); Streichhan, Die Anfnge
des

Vikariates

von

Thessalonich,

361;

Pietri,

Roma

Christiana,

1117;

, 39; , I, 222,
226; Jasper and Fuhrmann, Papal Letters, 81. , , .
II 534
(Evangelos Chrysos, Zur Echtheit des Rescriptum Theodosii ad Honorum in der Collectio
Thessalonicis, Kleronimia 4, [1972], 240250).
127

S. Bonifacii I Papae, Epistola XIII (PL 20); ,

, 39.

88
313 700 (2. .)


-

;


128.


424 .
II
129.
. ,
:

.



.
II

.
, 23 425 ,

128

S. Bonifacii I Papae, Epistola XIV Epistola XV (PL 20).

129

Codex Theodosianus, XI, 1, 33.

89
313 700 (2. .)

III (425455)130.
II, .
II, , , -

437 131.
,
. ,
I (422432) III (432440),
,

.



. o
, 11
430 , ,
, 132.


.
() (
),

130

, ,, 77
7778; , I,

222.
131

, I, 223.


II.
132

S. Coelestinus I Papa, pistola XII (PL 50); . ,

, 30.

90
313 700 (2. .)

I,

431
.
. a

133.
.
435 ,

. III

,
134.




135.

133

Mansi V, 1088; Pietri, Roma Christiana, . 46, 1134; ,

, 39; , , 67; ,
I, 227.
134

S. Sixtus III Papae, Epistola VII (PL 50); Streichhan, Die Anfnge des Vikariates von

Thessalonich, 368; Pietri, Roma Christiana, 1139; ,


, 40.
135

S. Sixtus III Papae, Epistola VIII, Ad Synodum Thessalonicae Congregandam (PL 50);

Streichhan, Die Anfnge des Vikariates von Thessalonich, 369; Pietri, Roma Christiana, 1142;
, , 40.

91
313 700 (2. .)

437

.
437
. ,
,
,
136.


137.

.
, .
, ,


. II

. II
421 1
439 . , ,

136

S. Sixtus III Papae, Epistola IX, Ad Proclum Constantinopolitanum Episcopum (PL 50); ,

, 40.
137

S. Sixtus III Papae, Epistola X, Ad totius Illyrici Episcopos (PL 50).

, 437 (,
, 40).

92
313 700 (2. .)

138

40- V
.
I (440461).

.
.
.

. ,
.
,
III
. ;
.
12
444 139. a ,
,

138

Codex Theodosianus, XVI, 2, 45; . , , 40;

, I,, 227.
139

Leo I Papae, Epistola VI Epistola XIV, Ad Anastasium Thessalonicensem Episcopum (PL 54);

Streichhan,

Die

Anfnge
ge

des

Vikariates

,
, 42.

von

Thessalonich
Thessalonich,

68,

371;

93
313 700 (2. .)

;
.
, (, ..),
, , ,
;

, ,
;
, , ,
, &

.
Leo I Papae, Epistola VI (PL 54)

(, ..),
, , , ;
, , ,


;
,
. ,
,
.
Leo I Papae, Epistola XIV, 2 (PL 54)

:
.

94
313 700 (2. .)



. ,


140.
, (, ..), ,
,
, ,
,
.
Leo I Papae, Epistola XIV, 3 (PL 54)

141,

. 142
,
.
,
143.

140

Leo I Papae, Epistola XIV, Ad Anastasium Thessalonicensem Episcopum (PL 54).

141

, , 42.

142

Leo I Papae, Epistola XIII, Ad Episcopos Metropolitanos Per Illyrici Provincias Constitutos (PL

54).
143

: (Senecio) ,

(Lucas) , (Vigilantius) ,
(Antiochus), (Theodulos) (Carosus) (. Leo I Papae, Ad
Episcopos Metropolitanos Per Illyrici Provincias Constitutos, Epistola XIII [PL 54]).

95
313 700 (2. .)



..
449 ,
451 144.


451
.
28
.

(449458)


.

145.

(Atticus).
(Pietri, Geographie, .. 14, . 26)
26),
: ( ),
( ) ( ).
144

Honigmann, Original Lists, 3540; Schwartz, ber die Bischufslisten, . 33, 8; ,

,, 43.
145

S. Leonis Magni, Epistola CL, Ad Euxitheum Episcopum (PL 54), col. 1121A1121C; ,

, 68; ,
, 123.

96
313 700 (2. .)


431
, ,
:
.
, ,
, , ,
, .
()
. ,
, ,
V .
.
,
,
, ,
.


(386451) 428 .



.

: ,
. T

97
313 700 (2. .)

()
146.
( )
:
, , .
, ,
, : .

.
(), ,
, 2009, 104)


I.
,

.

. ,
, -
V .

,

146

Nestorius, The Bazaar of Heracleides, trans. and ed. G. R. Driver and Leonard Hodgson

(Oxford: 1925); Aubrey R. Vine, The Nestorian Churches (London: Ams Pr Inc, 1937), 23;
, , 79; (),
, (: , 2009), 104.

98
313 700 (2. .)

147.


.
.


.
, ,
.
430

148.
:
. (
, ..), , .
Cyrilly Alexandria Archiepiscopi, Epistola XI (PG 77)

,

. 430

. , ,
.

147

Timothy E. Gregory, Popular opinion and violence in the religious controversies of the 5th

century A.D. (Columbus: Ohio State University Press, 1986), 102.


148

Cyrilly Alexandria Archiepiscopi, Epistola XI (PG 77); Coelestini I Papae, Epistola VIII (PL 50).

99
313 700 (2. .)


.
149.

.


.
,
:
,
, ,
. ... O
,
, , (, ..)
.
, ,

150.

, ,

. (430)
,
.
149

Epistola XIII. Coelistini Papae I ad Nestorium (PL 50); , , I,

289.
150

Coelestini I Papae, pistola XI. (PL 50).

100
313 700 (2. .)

.

,
.
, (, ..)

, ,
.
(, ..) ,
, ( , ..)
;
.

( , ..), ( , ..), ( , ..)
( , ..) (
, ..),
(, ..).
Coelestini I Papae, pistola XI. (PL 50)



151.
430/431 ; ,
, .



151

Cyrilly Alexandria Archiepiscopi, Epistola XIII (PG 77), col. 9396.

101
313 700 (2. .)

. ,
,
.
(430)
.


.



( , ..) .
Cyrilly Alexandria Archiepiscopi, Epistola XIII (PG 77)

430 . ,

,
. , ,
e152.
, ,

.

.

.

152

, , I, 290.

102
313 700 (2. .)


.


. . .
,
153. ,
,
154.

,
, II 7 431 .155
156.


153

, , I, 293.

154

. Epistola XI Epistola XVI, Coelestini I Papae ad Cyrillum Alexandriunum Episcopum (PL

50); Cyrillus Alexandrinus, Epistola XI (PG 77).


155

Socrates, Historia, VII, 34; . Mansi IV, 567; Nicene and Post Nicene Fathers, Series II, Vol.

14: The Seven Ecumenical Councils,, ed. Philip Schaff (Christian Classics Ethereal Library: 2009),
297. 431 . ().
(: , : pentecoste)

.
.
156

, ,

.

, : .

103
313 700 (2. .)

157. ,
:
,
:
.
, 22 431
.
158. 197 :

,
, 159.

160.
,
.

. ;
, .
,
157

Mansi IV, 568.

158

Mansi IV, 568; Socrates, Historia, VII, 34; . , , I, 295296;

Vine, The Nestorian Churches, 31.


159
160

Mansi IV, 11231124. . The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 297.
Sacrosancta concilia ad regiam editionem exacta, tomus III, ed. Labbe and Cossart (Paris:

1667); Mansi IV, 1123; The Seven Ecumenical Councils, 334; The Acts of the Council of
Chalcedon, Vol. I, 301; . , , 30; ,
67; , I, 227; Gregory,
Popular opinion, 17; J. N. D. Kelly, Early Christian Doctrines (London: HarperOne:1977), 327;
Stephen M. Ulrich, The Lynching of Nestorius, A Feature Article, Institute for Holy Land Studies,
http://www.metamind.net/nestor.html ( 8.11.2012).

104
313 700 (2. .)

,

.
(, ..) :
,

; ;
.
, , :
,
.
Mansi IV, 1123


161,
.

162.

161

(Mansi IV, 12111212; . The Seven


Ecumenical Councils, 331332).
162

Igitur dominus noster Jesus Christus, quem suis ille blasphemis vicibus impetivit, per

sanctissimam hanc synodum eumdem Nestorium episcopali dignitate privatum, et ab universo


farcedotum confortio et caetu alienum esse definit (Mansi IV, 1211; . The Seven Ecumenical
Councils, 332; . Christianity In Late Antiquity: Selected sources, ed. and transl. Bart D. Ehrman
and Andrew S. Jacobs (New York: Oxford University Press, 2004), 260261;
, (: 2000, 1992), 106; ,
, I, 298; Gregory, Popular opinion, 104.

105
313 700 (2. .)

26 ,
, .
, .

163.
,
.
. ,
II .
, , 433
,
164. ,

.

. , ,
431 165.

,

163

Socrates, Historia, VII, 34; Mansi IV, 572; . , , I, 300;

Kelly, Early Christian Doctrines, 250.


164

, , 108; , , I,

307; Vine, The Nestorian Churches, 33. ,


,
.
165

Mansi IV, 1122; . Joannes Antiochenus Episcopus, Epistola XXXVIII (PG 77), col. 0170.

106
313 700 (2. .)

,
,
. , ,
166.

, 433 ,

. . . ,

,
431 167.
,
, ,

.



. I
,
166


. , ,
(Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXIX, col. 0174 [PG 77]); . ,
, I, 309;
, , 108.
167

, , I, 309.

107
313 700 (2. .)

, ,
, , ,
,
168;
.
,
, .

,
. 431 ,
,

a
169. ,


.


:
170. ,
168

S. Coelestinus I Papa, pistola XII (PL 50); . ,

, 30.
169

Mansi V, 1088; Pietri, Roma Christiana, . 46, 1134; ,

, 39; , I, 227.
170

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXII, col. 0155; Epistola XLII, col. 0222; Epistola XLIII, col.

0222 - 0223 (PG 77); E. Schwartz, Codex vaticanus gr. 1431: Eine antichalkedonische Sammlung
aus der Zeit Kaiser Zenos Abhandlungen der Bayerischen Akademie der Wissenschaften
philosophisch-philologische und historische Klasse, no. 6 (Munich, 1927), 1220; St.Cyril of

108
313 700 (2. .)

431 ., , ,
(431434),
.171

.

, , , , , ,
, .
... , ,
.
Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXII (PG 77)


,

.

.

.

.
Alexandria, Letters 150, transl. Jonh I. McEnerney (Washington: Catholic University of America
Press, 1987).
171

, ,

, ,
, , ,
.

109
313 700 (2. .)


172.
, ,

.
433 , .. .
, ...

, ,
,
, .
Cyrillus Alexandrinus, Epistola XLII (PG 77)

172

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XLII, col. 0222; Epistola XLIII, col. 0222 - 0223 (PG 77);

Schwartz, Codex vaticanus, 1220.


() (449)
(451)
(433),
-
.


( )
:
. .

173.
,
.
.

. , V ,
- .
434 ,
,
. ,
, ,
173

Mansi IV, 1407; . Theodoret, Epistola CLXIX; Ibid., Epistola CLXXV; Ib., Epistola

CLXXVI; Ib., Epistola CLXXVIII Nicene and Post Nicene Fathers, Second Series, Vol.
3:Theodoret, Jerome, Gennadius, Rufinus, ed. Philip Schaff and Henry Wace (Hendrickson
Publishers, 1994); . Nova Colectio Conciliorum, ed. Etienne Baluze (Paris: 1683), 670; .
, , I, 320; Christianity In Late Antiquity, 261.

112
313 700 (2. .)


174.


.

444 .
,
.

381
175.

() .
3


325 & 176.
-

174

. Proclus Of Constantinople and the Cult of the Virgin in Late Antiquity: Homiles 15, texts

and translations by Nicolas Constas (Boston: Brill Academic Pub, 2003).


175

, , ( :

1997), 20; , , 50.


175
176

, I, 228.
. , 41; The Seven Ecumenical Councils, 334; ,

, 111; , , 81.

113
313 700 (2. .)


.
,

. ,
,
. ,

177.
446 ,
, .

.
.

,
, .

,
.

, : .
, ,


178.

177

Istvan Pasztori Kupan, Theodoret of Cyrus (London: Routledge, 2006), 1415.

178

. , 3245; , ,7; 1521.

114
313 700 (2. .)

179

448


.

. ,
,
.
:

: , ,
, , 180.


.

. ,

,
, 181.
I
448

179

8, 12

448 .
180

Mansi V, 12301234. . Christianity in Late Antiquity, 261262.

181

The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 29 30; 264.

115
313 700 (2. .)


182.
, , , ,

183. ,
. ,
.
,
,
449
,
.

(448)
184.

.

182

Epistola XXI, Eutychis Ad S. Leonem (PL 54), col. 0713B col. 0719; . Mansi V, 1223.

183

Epistola LXXI, Ad Archimandritas Constantinopolitanos (PL 54), col. 0895B col. 0896; .

Mansi V, 12381242; , , 112; ,


, 81; , , I, 336.
184

(448),
, . (The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 29 30;
264; Acta Conciliorum Oecumeniorum, t. II, vol. I, pars I, ed. E.Schwartz [Berlin and Leipzig:
1924], 175; . Ernest Honigman, Juvenal Of Jerusalem, Dumbarton Oaks Papers, No .5
[Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts: 1950], 231)

116
313 700 (2. .)


.
.


.
30 449
185.
,

-
.
186.
I, :
, 187.
II188,
189 190.

185

Mansi VI, 494.

186

Honigman, Juvenal Of Jerusalem, 224.

187

Mansi VI, 494. .

(
, , I, 336).
188

Epistola LXIX. Ad Theodosium Augustum (PL 54), col. 0890A col. 0892C.

189

Sermo I. Seu Tractatus adversus errores Eutychetis et aliorum haereticorum (PL 54), col.0477A

- col.0487A.
190

Epistola XXXIII, Ad Ephesinam Synodum Secundam (PL 54), col. 0797 col. 0800C.

117
313 700 (2. .)

-
.
, ,
.
Leonis Magni, Sermo I (PL 54)

, , 8
449 138 191.
7-
: ,
, , ,

;
192. ,
,

,
191

Mansi VI, 494; . Christianity in Late Antiquity


Antiquity, 261262; ,

, 112; , , 81; ,
, I, 338; The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 89. .
(449) 150 (Ernest Honigman, Juvenal of Jerusalem,
233). 20 .
,
.
, , .
192

Honigmann, Original Lists, 35; The Acts of the Council of Chalcedon


Chalcedon, Vol. I, 358 - 363;

, II, 228; ,
, 31.
V
.

118
313 700 (2. .)


449 . , ,
193,
.

.
: 1)
(448)
; 2)
; 3)

.194
195.



.

,

. ,


193

Honigmann, Original Lists, 35; The Acts of the Council of Chalcedon


Chalcedon, Vol. I, 360; .

, II, 228; ,
, 31.
194

.
195

Mansi VI, 494.

119
313 700 (2. .)

(449)
(448) .

, :

318
(
325 ., ..);
( 431 ., ..)
.
,
.
Mansi VI, 838

:
, ,
(
325 ., ..)
( 431 ., ..).
, ,

.
Mansi VI, 847

120
313 700 (2. .)


:
, , .196


I
. ,
(449)
.197


.
, , ,

. o, ,
,


431 .
.
:
318 ;
.
, .
Mansi VI, 903.
196

Mansi VI, 847 848; . The Acts of the Council of Chalcedon, vol. I, 289.

197

S. Leonis Magni, Epistola XLVII, Ad Anastasium episcopum Thessalonicensem (PL 54), col.

0839B 0840C.

121
313 700 (2. .)

,

, :
(
, ..)

318 . , ,

, (
, ..) .
Mansi VI, 911
911.

II
(449), ,
I;
198.
(
) ,
II199 200.

, , latrocinium
().
198

S. Leonis Magni, Epistola XXX (PL 54), col 0783


0783; . The Cambridge History of Christianity, vol.

2, 90. 449 , ,
.
199

S. Leonis Magni, Epistola XLIV, Ad Theodosium Augustum (PL 54), col. 0825 - 0832B.

200

S. Leonis Magni, Epistola XLV, Ad Pulcheriam Augustum (PL 54), col. 0831 0836.

122
313 700 (2. .)

,
, ,

,
.
, .


201.

449 .
.


202.


II 450 . (450457)
, II,
-

. ,
.
17
451 1 .
,

201

Epistola IX (PL 54), col. 1061C - col. 1068C.

202

The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 90.

123
313 700 (2. .)

; 8 451
600 203. , , I,
,
; ,
, 204.

, 630 , ,

,
, () ,
, , .
( ), ,
, ,
.
Theodori Balsamonis, Canones Concilli Chalcedonensis, cumenici quarti (PG 137);
, 120.

451
9-
: , ,

203

Mansi VI, , 938956; . Schwartz, ber die Bischufslisten, 90; Das Konzil von Chalkedon IIII,

ed. A. Grillmeier und H. Bacht (Wurzburg: 19511954), 57; Honigmann, Original Lists, 3640;
Aus den Akten des Concils von Chalkedon, ed. E.Schwartz (Abhandlungen der Bayerischen
Akademie der Wissenschaften, Philosophish philologische Klasse XXX. Band 2. Abhandlung,
Munchen 1927), 32; . The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 90; ,
, I, 346.
204

Mansi VI, 940; Aus den Akten des Concils von Chalkedon, 32.

124
313 700 (2. .)

205. ,
, , ,
, , ,
206.
Quintillo Heraclea Macedonia, agente vicem Anastasii episcopi Thessalonicensis
... Sebastiano Berrhoa Macedonia ... Sozonte Philipporum civitatis Macedonia ... Eusebio
Doberrorum Macedonia prima ... Maximino Serrarum civitatis Macedonia prima ...
Nicolao Stoborum Macedonia secunda ... Dardanio Bargala ... Joanne Parthicopolis
Macedonia prima.
Mansi VI, 565 580.

449
,
.

.207

: (449)
(451).
205

Aus den Akten des Concils von Chalkedon, 34. . S. Leonis Magni, Epistola IX, Seu Actio XVI

Chalcedonensis (PG 54), col. 1250B.


206

Mansi VI, 938956; Honigmann, Original Lists, 58; The Acts of the Council of Chalcedon,

Vol. II, 6- 9; Aus den Akten des Concils von Chalkedon; ,


,

32; , , 68;

, I, 228.
207

( ,
[, , ],
1995, 109).

125
313 700 (2. .)

.
: I

.208
209 451
, . ,
,

210.

: ,

,

-
:

... , ,
,
, ,
...
,
, .

208

The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 123, . 38.

209

Gasper, Skopsko prizrenska biskupija, 2930; Z. Mirdita, Das Christentum und seine verbeitung

in Dardanien, Balcanica IV (Beograd: 1973), 86.


210

, , 14.

126
313 700 (2. .)



.
211
. ,
212

(449)

. ,
213.

:
(
449, ..)

(

, ..).
Mansi VI, 68
682

211


16 . (The
The Acts of the Council of Chalcedon
Chalcedon, Vol. III, vii)
212

8 451

.. 343 . (The Acts of the


Council of Chalcedon, Vol. I, 118)
213

The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 189.

127
313 700 (2. .)


214
. ,

. ,
.

: ,
, .
, (, ..)
: . 215
Mansi VI, 1070.



.
,

216.

,
- .
214

13 451 .

370 . (The Acts of the Council of


Chalcedon, Vol. I, 118)
215

1 . 5,13.

216

Mansi VI, 1093, . The Acts of the Council of Chalcedon


Chalcedon, Vol. II, 98.

128
313 700 (2. .)

30

. ,

-

.

. ...
, ,
, ;

,
.
5


() ,
. ,

,
.
18



.
, ,
. 28

,

129
313 700 (2. .)

.
, ..
,
. , 28
.

(
, ..),
, , ,

, . ,
, .

, ,
,
, . ,
, ,
,
,

,
, , ,
, , ,
, ().
28

28
.
3-

130
313 700 (2. .)


217.
I .

.
.


. 28

. ,
218.
,

. 219
220. , 453
I
(451) 28 221. ,

217

Mansi VI, 953.

218

Fransoa Dvornik, Vizantija i Rimski primat, prevod Jelca Vukovi (Beograd: Slubeni Glasnik

2009 ), 38.
219

Epistola CXXXII, Anatolii Episcopi Cconstantinopolitani Ad Leonem Papam (PL 54); . Mansi

VI, 171.
220

Epistola LXXXII (PL 54), col. 0917A - col. 0926B; . Mansi VI, 166.

221

, , 81; The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 91;

The Acts of the Council of Chalcedon, Vol. I, 68. I


PL 54, PL 55 Mansi
VI.

131
313 700 (2. .)


V .

28


.

, ,
28 ,
222.




.

, ,

.

,
.
()
) I (457

222

S. Leonis Magni, Epistola CL, Ad Euxitheum Episcopum (PL 54), col. 1121A 1121C.

132
313 700 (2. .)

474); 223 453 , ,,457


224.
.
,
449
() .

, .

.
()
.
50- V
.
457/458 225,
I. Ursilius episcopus Dardaniae226.

:
. , , I
()
. Ursicenus reverentissimus episcopis

223

M. Le Quien, Oriens Christianus, II (Paris: 1740), 285.


, , 32.
224
225

, , 32.
, , 32; ,

, 15.
226

Acta Conciliorum Oecumeniorum II 5, 24.

133
313 700 (2. .)

Scupensis227.
(Euxitheus)228.

227

Acta Conciliorum Oecumeniorum II 5, 24; . ,

, 15; , , 32.
-
. 457 458 ,
493 (Z. Mirdita, Das Christentum und seine
verbeitung in Dardanien, Balcanica IV, Beograd 1973, 87).
228

Acta Conciliorum Oecumeniorum II 5, 24.

;
, , ,
,

.

412

. -
80-
V
.
;

(474491)

(471488).

136
313 700 (2. .)

(484518)
451
, 60- 70-
V .

. 70- V

. 477
.
,
.
,
.
,
. 28
.
.

229. ,

, .


.

229

Dvornik, Vizantija i Rimski primat, 46.

137
313 700 (2. .)

(474491),
,
.
482
. ,

230.

- ,
. ,

(12 ), .


231.
,
.
, 482 ,
.
I , .

.
. 482 ,

230

Evagrius Scholasticus, Ecclesiastical History, ed.Edward Walford, (London: 1846, reprint 2008),

III, 13 14; . The Ecclesiastical History of Evagrius Scholasticus, translated with an introduction
by Michael Whitby (Liverpool: Liverpool University Press, 2000), 127.
231

, , I, 415; The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 17;

, , 47; , ,
69.

138
313 700 (2. .)

, 232.
, 477 .
, 485 .

.

III

(483492)

233 234
.
.
, ,
. , 484 ,

, 235.
,
III . .. ;
, ,

232

Georges Florovsky, The Byzantine Fathers of the sixth to eighth century (Vaduz:

Bchervertriebsanstalt, 1987), 6061.


233

Epistola II, Felicis Papae III Ad Zenonem Imperatorem (PL 58), col. 0899A col. 0904C.

234

Epistola I, Felicis Papae III Ad Acacium Constantinopolitanum (PL 58), col. 0893D col.

0898D.
235

Acacius, qui secundo a nobis admonitus statutorum salubrium non destitit esse contemptor,

meque in meis credidit carcerizandum, hunc Deus, coelitus prolata sententia, de sacerdotio fecit
extorrem. Ergo si quis episcopus, clericus, monachus, laicus, post hanc denuntiationem eidem
communicaverit, anathema sit, sancto Spiritu exsequente. (Edictum Sententiae Felicis Papae
Propter Acacii Episcopi CP. Damnationem, col 0934B (PL 58). . Collectio Veronensis, Acta
conciliorum oecumenicorum, Tom I: Concilium Universale Ephesenum, ed. E.Schwartz, (Munchen:
1925/1926); . The Cambridge History of Christianity, vol. 2, 17.

139
313 700 (2. .)

,
236.



.
,
,
,
. , ,
.

.
, , ,
.


.

,
237.

236

489

.
237

, , 69; , I, 228.

140
313 700 (2. .)

(492
496).
,

238.
.
,
,

.


.

,
493
.

239.
,

.
,

238

.

. :
: .
,
.
239

Gelasius Papa, Epistola III, Ad Episcopos Dardaniae (PL 59), col. 0023B; . Mansi VIII, 14

15. coepiscopum nostrum Ursicinum


.

141
313 700 (2. .)

240.
,
,
(Joannes episcopus sacrosanctae Ecclesiae Scopinae metropolitanae civitatis241).
242,

.
. ,

.
90- V
.

I .
, episcopos Dardaniae et Illyrici
3 494 , I

243. -

.
240

Rescriptum Episcoporum Dardaniae Ad Gelasium Papam (PL 59), col. 0021D col. 0022D; .

Mansi VIII, 13.


241

Rescriptum Episcoporum Dardaniae Ad Gelasium Papam (PL 59), col. 0022D.

,
: , , , ,
.
242

, , 47.

243

Epistola XI, Ad Episcopos Dardaniae et Illyrici (PL 59), col. 0057D col. 0060A; . Mansi

VIII, 4648.

142
313 700 (2. .)

244,
.
1 496

.
245.
,

.
I
246.
.

,
.
,
II (496498),
.

.
I
(491518) (454526), 493
.
244

, , 50.

245

Epistola XIII, Ad Episcopos Dardaniae (PL 59), col. 0061B col. 0077B; . Mansi VIII, 49

64.
246

Epistola XI, Ad Laurentium De Lignido Episcopum (PL 59), col. 0019C col. 0021C; . Mansi

VIII, 1012.

143
313 700 (2. .)



.

a
a
247 497

. II
II (495511)

248.
.


(498
514), (514523).

. 8
512
, ,
, ,,per Illyricum Dardaniam et utramque Daciam249.
,
- .

.

247

princeps senatus.

248

Anastasius Papa, Epistola I (PL 60).

249

Mansi VIII, 245246; . ,


, 52.

144
313 700 (2. .)

VI .
.



.
,
515 40

, .

.
,
,
,

;
.
Theophanis, Chronographia, A.M. 6008, 139, col. 378 (PG 108)


40

.
250.
250

,
, 56; ,

, 69.

145
313 700 (2. .)


(. 470523)
. 516
,
251, , , 15 517 ,
Dardania et Illyricus vicina Pannoniae 252.
,


.

I , ,
I (511518) II (518520),
.
, I253,

254,

251

Epistola Aviti Episcopi Viennensis Ad Hormisdam Papam (PL 63), col. 0394.

252

Epistola X, Ad Avitum Viennensem Episcopum (PL 63), col. 039D col. 0397A.

253

Epistola Anastasii Ad Hormisdam Pontificem (PL 63), col. 0369D col. 0370B; Epistola II, Ad

Anastasium Imperatorem (PL 63), col. 0370C col. 0371B; Epistola Anastasii Augusti Ad
Hormisdam Pontificem (PL 63), col. 0374A; Epistola IV, Ad Anastasium Imperatorem Augustum
(PL 63), col. 0374B; Epistola V, Ad Anastasium Imperatorem Augustum (PL 63), col. 0379B col.
0381A; Epistola Anastasii Imperatoris Ad Hormisdam Per Legatos sedis apostolocae missa (PL
63), col. 0381B col. 0383A; Epistola Anastasii Imperatoris Ad Hormisdam Papam (PL 63), col.
0383B col. 0383C; Epistola VI, Ad Anastasium Augustum (PL 63), col. 0384A col. 0385A;
Epistola Anastasii Ad Hormisdam (PL 63), col. 0409C col. 0410A.
254

Epistola Justini Imperatoris Ad Hormisdam (PL 63), col. 0426D col. 0427A; Epistola XXVII,

Ad Justinum (PL 63), col. 0427B col. 0427C; Epistola Justini Ad Hormisdam (PL 63), col. 0427D
col. 0428B; Epistola XXVIII, Ad Justinum Augustum Responsoria (PL 63), col. 0428C col.
0429A; Epistola XXXII, Ad Justinum Augustum (PL 63), col. 0435B col. 0437A; Epistola Justini

146
313 700 (2. .)

255,
I256
II257.


. .

258.
-

I.

. ,
I 516
: (
Ad Hormisdam (PL 63), col. 0448D col. 0449B; Epistola XLIV, Ad Justinum Augustum (PL 63),
col. 0454B col. 0455B.
255

Epistola Dorothei Thessalonicensis Episcopi Ad Hormisdam Pontificem (PL 63), col. 0371C

col. 0372D; Epistola III, Ad Dorotheum Thessaloninsem Episcopum (PL 63), col. 0373A col.
0373C; Epistola XXII, Ad Dorotheum Episcopum Thessalonicensem (PL 63), col. 0408D col.
0409B; Relatio Dorothei Episcopi Thessalonicensis (PL 63), col. 0499D col. 0500B; Epistola
LXXIII, Ad Dorotheum Thessalonicensem Episcopum (PL 63), col. 0500C col. 0500D.
256

Epistola XII, Ad Timotheum Constantinopolitanum Episcopum (PL 63), col. 0399C col. 0400A.

257

Ad Joanis Episcopi Constantinopolitani (PL 63), col. 0429B col. 0429D; Epistola XXIX, Ad

Joannem Constantinopolitanum Episcopum Responsoria (PL 63), col. 0430A col. 0430D;
Epistola XXXIV, Ad Joannem Constantinopolitanum Episcopum (PL 63), col. 0438B col. 0439B;
Exemplum Libelli Joannis Episcopi Constantinopolitani (PL 63), col. 0444A col. 0445B; Joannis
Ad Hormisdam (PL 63), col. 0449D col. 0450C; Epistola XLV, Ad Joannem Episcopum
Constantinopolitanum (PL 63), col. 0455C col. 0456D.
258

. , , 69.

147
313 700 (2. .)

), ( ), ,

. , ,
.

259.

, e
80- 260.
( , ..)
,
, , ,
.
.
, , ,
, (, ,
, ..) .

; ,
, ; ( ,
..) .
(, ..) .
Marcellinus, Chronica, IX, 3 (ed.Brian Croke, Sydney 1995), 38

259

, , ,



260

Marcellinus, Chronica, IX, 3, ed.Brian Croke (Sydney: 1995), 3839.

148
313 700 (2. .)


(518527)
-


II (518
520) .
518

261.

(libellus) ,
:
, ,

. 28 519
-
262.

261

Joannis Episcopi Constantinopolitani (PL 63), col. 0429B col. 0429D; . ,

, I, 416.
262

Exemplum Libelli Joannis Episcopi Constantinopolitani, col. 0444A col. 0445B (PL 63); .

Theophanis,

Chronographia,

A.M.

6011

(PG

108), col.

382

col. 386; ,

, 59; , , 70;
, , I, 416; , I, 228; The
Cambridge History of Christianity, vol. 2, 18.

149
313 700 (2. .)


, .
263,
(libellus)

.
, . 519

,

.


264.
.
,
. 519
,

.


.

263

Le Liber Pontificalis I, 52, ed. L. Ducheshe (Paris: 1955), 258; Relatio Dorothei Episcopi

Thessalonicensis (PL 63), col. 0499D col. 0500B; Epistola LXXIII, Ad Dorotheum
Thessalonicensem Episcopum (PL 63), col. 0500C col. 0500D.
264

Epistola LXXIII, Ad Dorotheum Thessalonicensem Episcopum (PL 63), col. 0500C; . ,

, 59; , , 70;
, , I, 416.

150
313 700 (2. .)

.
,
,
. , ,
:

, , 265.

, 266. ,
,
, ,

267.
,
,

;
.
, .
,
519 (Via Egnatia)
.
,
268.

265

Epistola LXXIII, Ad Dorotheum Thessalonicensem Episcopum (PL 63), col. 0500C.

266

Epistola LXXIII, Ad Dorotheum Thessalonicensem Episcopum (PL 63), col. 0500C.

267

, , 59; ,

, 70.
268

Relatio Dorothei Episcopi Thessalonicensis (PL 63), col. 0499D col. 0500B.

151
313 700 (2. .)


519 .

269

V .

269

Exemplum Epistolae Theodoriti Episcopi Lignidensis Ad Hormisdam Papam (PL 63), col. 0452B

col. 0452D.

VI ,

. ,
XI (14.4.535), I,

. ,
.

.

. ,
:
( ).

154
313 700 (2. .)


V VI -
.
I (527565)
;
.
, I
. 533

. ,
, ,
.
, 535 555 ,
.
,
.


.

, , ,
VI
270.
270

Procopius, De Bello Gothico, III 40, 476 (1722) (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae:

Bonnae MDCCCXXXVIII); Procopius, Historia Arcana, 18, 20; Marcellinus, Chronica, X, 1; .


, , 96; , ,

155
313 700 (2. .)

,
, I

.
271,
530 554 .
460 .
, 46
272, 8
61 273.
274.

, , , , ,
, , , , 275.

22; , VI XIV (:
2009), 42; , , ,
1985, 374.
271
272

, , 44.

.
273

Procopius, De Aedificiis, IV, 2, 4 (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae: Bonnae

MDCCCXXXVIII).
274

, , 44; , VI

, , . 19 (: 1980), 3839.
275

Procopius, De Aedificiis, IV, 2, 4.

156
313 700 (2. .)

,

.
, ,
, -
.
276.

:


277.

XI 14 535

(De privilegis archiepiscopi Primae
Iustinianae),

.

: , ,

276

, (: 1994), 55; ,

, 45; ,
, 22; John
Meyendorf, Justinian: The Empire and The Church
Church, Dumbarton Oaks Papers, vol. 22 (Harvard
University Press, Cambridge, Massachusetts: 1968
1968), 4360.
277

, ,, 103.

157
313 700 (2. .)

, , , (),
278.
( I, ..) ,
,

, ,



,
, , ,
, .
Novella XI, 48; , , 1112

XI,
.


. ,
:
,

279.

278

Novella XI, 45, recogn. Rudolfus Schoel (Corpus Iuris Civilis: Berolini MCMXII); .

, , 12; , , 46; ,
, 23.
279

Novella XI, 2129; . , , 120.

158
313 700 (2. .)
,
, ,
,
, ,
, .
,
. ,
,
,
,
.

.
...
,
.
...
,

. ,
,

,
.
,
.
Novella XI, 2139;
, , 15.

159
313 700 (2. .)

, ,
. :
XI280
II


281.

. . 282,
. . 283,


.


.
.
:
545
I (537555) 284.

280
281

Novella XI, 12.


Ioannis Scylitzae, Synopsis Historarum,, 43, 8811, rec. J. Thurn, Berlin 1973, 365.


,
.
282

Gasper, Skopsko prizrenska biskupija, 35.

283

,
, 24.

284

,
, 24.

160
313 700 (2. .)


549 ,
.

, - .
, ,
XI
- .


285.


,
,

285

. , :

I II, , . 51, . 1 (: 2007), 11


12. .

.
,
( . , , 1112).

161
313 700 (2. .)

V 286.
,


. ().
,

. .
287,
: 1)
2)
. . 288,


,
.


,
-


286

. 392 .

( . ,
, 9).
287

, , 122.

288

,
, 24.

162
313 700 (2. .)

, a
.

.
,
,
, .




.

.
:
289, .
.

(535
536),
.


290.

289

, , , (. ,
, 25).
290

Le Liber Pontificalis II, 5455. 22 536

163
313 700 (2. .)


(537555)

.
CXXXI 18 545 .

291.
;
.

.

. ,

. , ,

.
CXXXI
.
, ,
.

CXXXI

291

Novella CXXXI, 2126.

164
313 700 (2. .)

,
292.
( , ..)

, .
Novella CXXXI, 2126; ,
, 17.

CXXXI, -

.
XI
293.


, , ,
.
Novella CXXXI, 1621; ,
, 17.

-
CXXXI
, ,
292

. , , 121; ,

, - - , , .
XXXIV, . 12 (: 1990), 72; , , 24.
293

Novella CXXXI, 2126.

165
313 700 (2. .)


.
(590604)

.
,
294.

40- 50
50- VI

-

.
I,

.
543 544
295.
. , ,

.
546 .
Judicatum
. ,

294

Epistola V, Ad Plurimos metropolitas et episcopos (PL 77), col. 0909C; Epistola LXVIII, Ad

Eusebium Thessalonicensem (PL 77), col. 1004A.


A.
295

, .

166
313 700 (2. .)

,
.
-
(
) (549553)296.
549
- .

I
. ,
297. ,
, ,
.
.
(, ..)
,
, .
Victoris Tonnennensis Episcopi, Chronica, Anno 549, col. 958 (PL 68)

,
.
553
296

545 547
I (,
, 25).
297

I, 370; . , , 122; Ibidem,

... , 73; , , 25.

167
313 700 (2. .)


, ,

,
298.
.

,
, (591602).
I
.
,
,
.

,
.
,


, ,

-
. ,

.

591 ;
299.
298

Mansi IX, 192; ,


, 447; , , 122;

Ibidem,
, 73; ,
, 25.
299

I, 375.

168
313 700 (2. .)

, ,


.

, ;
592 .


300.
592
, 301.
, ,
. ,
,
.
,
302.
, , ,
,
594 ,
.

300

I, 375376.

301

Epistola VI, Ad Joannem Episcopum (PL 77), col. 0607B - col. 0609A.

302

30-

. ,
, (Epistola VI, Ad Joannem Episcopum [PL
77], col. 0607B - col. 0609A).

169
313 700 (2. .)

,
, .


.
, ,
... , ,
,
, , ,
. ,
.
, .

,

.
Gregorii I Papae, Epistolae V, 8 I, 376.

599
.
,
,

303.
, ,

303

Epistola V, Ad Plurimos Metropolitas Et Episcopos (PL 77), col. 0910A col. 0910B.

170
313 700 (2. .)


304.


.
,
305. , ,


306.


601 307.
.
. ,
,
. . ,


.
() .

304

Epistola XXIII, Ad Joannem Episcopum (PL 77), col. 0558C col. 0560A.

305

Epistola XXXI, Ad Joannem Primae Justinianae Episcopum (PL 77), col. 1241A col . 1242B.

306

Epistola XXXI, Ad Constantinum Scodritanum Episcopum (PL 77), col. 1240C col . 1240D.

307

I, 378.

171
313 700 (2. .)
,

( , ..)
, , ,
, , , ,
, . ,
;
, , .
, ,
. ,

(, ..)
;
. ,

, , .
, ,
.
Gregorii I Papae, Epistolae XI, 29 I, 376.


. ,
. , ,

.

172
313 700 (2. .)



. ,

- VI ,

.
.

, XI
CXXXI,
.

.

.

.

, , .

308.

308

Procopius, De aedificiis, IV, 1, 1617; . , , 94;

, , , . 6, . 17 (:
2001), 4.

173
313 700 (2. .)
,
, ,
. , .

,
(). (, , )
,
.
Procopius, De aedificiis IV, 1, 1617;
, , 7.

,
309,
310.
, , ,
.
.
XXI 311. ,
,

312.

, , , ,
309

.
310

.
311

Tab. Peut. VII, 5 VIII, 1; . , , 104; , ,

9495; Barrington Atlas of the Greek and Roman World, edited by Richard J. A. Talbert (Princeton
University Press: 2000), 317.
312

Procopius, De aedificiis, IV, 1, 910.

174
313 700 (2. .)

313.
.
( , ..) ,
.
() .
( ), ,
, , , , ,
.
.
Procopius, De aedificiis IV, 1, 1617.
, , 7.

, . 314
.


.

, XI CXXXI,


:

313

Procopius, De aedificiis, IV, 1, 1118.

.
314

, , 96.

175
313 700 (2. .)


315.


.
,
,

518 .

XI
.

,
. ,
,
,
.


,
,
:
, , , ,
315

Novella XI, 68.

176
313 700 (2. .)


, .

XIX
,
.

316.

.



, 317.

.

316

, , 49.
317

, , . 17 (: 1967), 233239; Ibidem, :


, , (: , 1999); ,
: 20002004 , ACEDONIAE acta
archaelogica, . 17 (: 1999/2001), 215230; Ibidem,
, , , . 10, . 29 (: 2006), 69
82; , (: , 1999); ,
; Ibid., ,
, . 3 (29) (: 1977), 93106.

177
313 700 (2. .)

318.
,
. ,
(..
) 1012 180
.
I
.
100
,
, .
,
.
: , ,
319.

VI , , ,

.

,
, VI 320.
,

318

, ; Ibidem, ; ,

,
, (: 2007), 920.
319

, , 12.

320

, , 13.

178
313 700 (2. .)

1,8 ,
:
(), , .

14

, ,
321.
;
8 5 3 .
I

322. .
.. extra muros ,

.
,
. 323,

, 548 565 .

321

. . , , . 33

(: , 1977); ,
(, , ) (
(: 1995), 7074; Kenneth G. Holum, The
Classical City in the Sixth Century survival and transformation
transformation The Cambridge companion of
Age of Justinian, ed. Michael Maas (Cambridge:: 2006), 87112.
322

, , 5758.

323

, , 116.

179
313 700 (2. .)


,
. , . ,

548565
, 535 , 13
324.

. 325,

.
, , . ,
,
326. ,

.



. ,
,
.
,
,
.
324

, , 116.

325

, , 14.

326

, , 59.

180
313 700 (2. .)


,
, XI
:


;



VI ;

,
;


327.

327

, , 5253.

VIVII ,
,
,
V . .

(553). .
. ,
,
-
.
.

182
313 700 (2. .)



VI
I ;
. ,
,
.

.
(451)

328.


.

533 .

.
, 535 ,
, (535536),
.
(535536).

. , ,

328

, .

183
313 700 (2. .)

.
.
(536552), .
, ,
. . . 329
,
. 537
(537555)
;
,
.

I.
. 543 544
.
,
330 .

.
,

V 331.

329

, , II, (: , 1995), 12.

330

: .

.
331

.
.

184
313 700 (2. .)

(536552). ,
. , ,
,
.
332.
,
. ,
. 546
.
333
334.
, . ,
, ,
.
,
335.
, 547
Judicium336 Judicatum337.


.

332

, , 122.

333

Epistola (olim IV), Vigilii Papae Ad Justinianum (PL 69), col. 0021D col.0025B.

334

Epistola (olim V), Vigilii Papae Ad Mennam (PL 69), col. 0025C col. 0026D.

335

, , II, 17.

336

337

, , II, 18.

185
313 700 (2. .)



,
.


.
, ,


.

.
,

338. ,
,
.339

,
,

.
, ,

338

Evagrius, Ecclesiastical History, IV, 38; .. The Ecclesiastical History of Evagrius Scholasticus,

IV, 38.
339

552 . ,

(552565)
565)
.

186
313 700 (2. .)

, ..
, 340.

5 2 553
341.

.
150 ,
164
.

:
342,

343, 344.
, , 7
553

345.
340

Mansi IX, 173192; . ,


, 19;

, ,
(: 2003), 17.
341

Mansi IX, 173; . , , II, 25; ,

, 123; ,
, 68; ,
, 89; , , 65.
342

Mansi IX, 173.

343

Mansi IX, 192.

344

Mansi IX, 175; .,


, 19; ,

..., 18.
345

Mansi IX, 214.

187
313 700 (2. .)




346.

.


. ,
,
, 14 553
Constitutum de tribus capituli.347.

348.
,
.

,
,
, ,

346

Mansi IX, 173.

347

Constitutum Vigilii Papae De Tribus Capitulis (PL 69), col. 0067C col. 0114B; . Mansi IX,

173. Constitutum de tribus capitulis


, Theophaniorum Dei.
348

Constitutum Vigilii Papae De Tribus Capitulis (PL 69), col. 0067C col. 0114B; . Mansi IX,

173.

188
313 700 (2. .)

349.
.
, 549
( ) 350.
553
.
, ,

351.
.
.

.
, ,

352.

, .

349

Mansi IX, 191; . , , 447; , ,

122; Ibidem, , 73; ,


, 25.
350

Victoris Tonnennensis Episcopi, Chronica (PL 68) col. 958 (Anno 549); . I, 370.

351

Mansi IX, 371389.

352

Epistola Decretalis Vigilii Papae Pro Confirmatione Quintae Synodi Oecumenicae (PL 69), col.

0121 col. 0127; . Mansi IX, 219432. K 555


(Theophanis, Chronographia, A. M. 6045, 194).
I (555560)
.

189
313 700 (2. .)

353, 559

.

553
.


V VI 354.
I (527565).

: 32 8
, ,
, .
480
(425491)

,
,
, 355.
,, . ...

,
.
Codex Iustianus I, 3, 35.

353

,
, 70.

354

Le Synecdmos d'Hirocls.

355

, , 307.

190
313 700 (2. .)


VI
I ,
-
.


.
,

.
I
-
,
. ,
VI VII ,

,
.

.



VI VII .
, ,

191
313 700 (2. .)

-

.
.
, , ,
. T
:
.

. , VII


.. .

.
, ,
,

356.
,
IV (668685)
7 680 16 681 .
18 153 357. M

356

. Epistola III, Sergii Constantinopolitani Episcopi Ad Honorium Papam (PL 80), col. 470.

357

153 - (Mansi XI,


639677).

192
313 700 (2. .)

: , ,
(Joanne episcopo Thessalonicensi Joanne episcopo
Stoborum)358.


. ,
, 10-
18- 359, , : 16-
, 18- 360.
.

, . .

-
70- 80- VII .

.
,
.

.
, 70- VII
.
358

Mansi XI, 390; 614.

359

Mansi XI, 390; 458; 519; 552; 583; 603; 611; 622; 626.

18 681
5 .
360

Mansi XI, 614; 627. 9 681

10 .

193
313 700 (2. .)

678
361,
.



.

, .
:
, ,
, , ,
.
, , ,
362.


.
: . (Joannes misericordia Dei episcopus
Thessalonicensis civitatis, & apostolicae fedis Romae vicarius & legatus deiniens
subscripti363 Joannes misercordia Dei episcopus Stoborum civitatis definiens
subscripti)364.


361

. Theophanis, Chronographia, A.M. 6171.

362

, , II, 168; . Mansi XI, 679.

363

Mansi XI, 639; 670.

364

Mansi XI, 646; 674.

194
313 700 (2. .)

(678681) 365.
,

.


:
, , 366.

,
367.
,
.
, ,
,

.
, ,

368.

80-
90- VII .

365

...Joannes
Joannes misercordia Dei episc. Thessalonicensis civitatis, pro me et synodo quae sub est

simililer subsignavi (Epistola IV, Patres Synodi Sextae Ad Agathonem Papem [PL 87], col. 1253).
366

Mansi XI, 994.

367

. G.Ostrogorski, Byzantine
Byzantine Cities in the Early M
Middle Ages, Dumbarton Oaks Papers, no.

13 (Cambridge: 1959), 5758;


, VII
X (: ,, 2002), 100
100101.
368

. ,
, 7880.

195
313 700 (2. .)

. 369 . 370 VII


.
371,
,

372

, . 373

. 374,
. .

.

369

, , 338.

370

V. Popovi, Aus Origenes De La Slavisation Des Balkans: La Constitution Des

Premieres Sklavinies Macedoniennes Vers La Fin Du VI Siecle, Academie Des Inscritpions


Belles Lettres, Comptes Rendus Des Seances De LAnnee 1980 (Paris: 1980)
, .
371

. Lemerle, Miracles I, 5 (290) 229.

372

, ,

, . 2, . XVII (: 1981), 7580.


373

, (: , 1994), 2529.

374

, , 101.


:
(, ,
, )
(VVII )


.
, 375,

.


.
300 ,
, IVVI 376.

, ,
.



375

, .
, ,
(, , 339; . , (:
, 2003), 55.
376

II.

198
313 700 (2. .)

.

.
377

, ,
.

,
.

. ,
,
378.

.

379.
. ,
,
, ,
.

377

, , 307.

378

-, : , ,

(: 1978), 45.
379

, .

(: , 2009), 67.

199
313 700 (2. .)


.
,

. . 380


.
VVII
, .
.
,
. :

.
, .
381.

,
. ,

380

Denis Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine du IIIe au VIe sicle
sicle, BCH,

Suppl. VIII, cole franaise dAthnes, 1983, 230


230235.
381

Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine


Macdoine, 94215.

200
313 700 (2. .)

,
.

,
.
,
IV . , V ,
,
382.
. ,
. 383,
. .
384,

.

, . , ,

,

382

, , 310; E. Kitzinger, A Survey of the Early Christian Town of

Stobi, Dumbarton Oaks Papers, no. 3 (Cambridge: 1946), 83161; Mano Zissi, Stratigraphic
problems, 18532; ,
, . 19 (: , 2008), 669698;
-, ,
(: 1957), 55; . ,
, , . 3435 (: 2009), 151156;
, , 32.
383

, , 310.

384

, , 679.

201
313 700 (2. .)

. ,
, ,
.


385. ,


.
, .

IV , 325 386,

(361363) , ,
.
V ,
, .
. , . 387
, , V

.
.
385

Wiseman, Gods, War and Plague, 143.

386

325 .
,
325
.
387

, , 675.

202
313 700 (2. .)

388.
.

. , ,
, ,
, .
:
389,
.
,
. 390,

451 .

-391,


V .

.

- . . . , .
392 500

388

Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine, 230231, . 274.

389

, ,

. .
390

Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine, 230231.

391

-, , 29.

392

, , 134.

203
313 700 (2. .)

, , , . 393 V VI
.

394.
V , V
VI .
:
395,
396.


.


397. VI
.

393

, , 120121.

394

(, ,
311).
(, ,
684).
395

680;

, 154; Feissel, Recueil des inscriptions


chrtiennes de Macdoine, 231, br. 275.
396

680;

, 154; Feissel, Recueil des inscriptions


chrtiennes de Macdoine, 232, br. 276.
397

Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine, 233, No. 281.

204
313 700 (2. .)

. ,
.
,
,
: (),
.. . ,
,

(extra muros).
20 398.
.

. IV V

399.


VVI . ,

398

, , 318.

399

Wiseman, Gods, War and Plague, 33; , , 122.

.
. -, III .
..., . III II . ...
, 163 . ...,
, (W.
Poehlman, The Polycharmos Inscription and Synagogue I at Stobi Studies in the Antiquities of
Stobi, t. III, ed. Blaga Aleksova, James Wiseman (T. Veles: Makedonska revija, 1981), 235248;
Mano-Zissi, Stratigraphic problems, 185232).

205
313 700 (2. .)

,
.

.
V VI
. ,
. ,
, , .
IV V
, .

.
IV .
, V
.
.
extra muros
.

. ,
584/585 400.
585
, , ,
.

400

, , 338; Mano-Zissi, Stratigraphic problems, 230.

206
313 700 (2. .)


,

.

, IVVI 401. o

,
: (,

) .
,
. ,

.

401

II, 2024;
, ,

XVI (1989) (: 1993


1993), 17; Ibidem,
, . 19 (: ,
2009),

835850;

-
,

, . 19
(: , 2009), 823834;
, , ,
. IV, 2 (: 1954), 308345;
345; ,
, VI (: 2008),
157163; ,
, 109119; , ,
330; , ..., 54.

207
313 700 (2. .)

,
, , .402.


IV .
.
, ,
.
. ,
. , , ,
. , , ,
V . .
403,
. ,
,
.

VVI 404.
402

. 497 523
. ,

,

[: 2001], 8591; Ibidem,
, . 19 [:
, 2009], 861886).
403

, ,

, . 9 (: 1966), 225.
404

208
313 700 (2. .)

, , ,
405.
,
. ,
V VI 406.

407.
,
.

; ,
35

, , 408;

-409
.

.
405

, , 19.

406

, , 299.

407 . . ,
(: 2003), 67; , , 160.

.
408

, , 160; ,

Herakleja Lyncestis :
, . . (: , 2003), 195.
409

-, , 41.

209
313 700 (2. .)

410
, VVI 411,
,
, 412 IV .


,
313 . .
,
,
.

11 ,
,
.
IVVI 413. , , , 414
, 10
,
.

410

. . , ,

XLI, (: , 2001), 127.


411

Feissel, Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine, 225, br. 269.

412

, , , .

11, (: 1970), 95.


413

, ,

, 11/37 (: 1984), 87; , ,


178.
414

, , 330.

210
313 700 (2. .)


.

: 415.
, 416

. , IVV
.
, ,

.
, 417
.
IV
.
.
.

IVV 418.

415

, , 90; II, 280

319.
416

, , 90. . ,

, :
, II (: , 2001).
417
418

, , 98.
, ,

, 10/36 (: 1983), 197198.

211
313 700 (2. .)


IV
.

.


419.


.
IV
VI . ,
,

16

420.
,

.

,

.
V .

419

II, 362388;
, , 55; ,

, 93.
420

II, 238279;
,

, . 7 (: 1989), 322.
22.

212
313 700 (2. .)

2001

.

.
V VI .
, ,
421.
2007 2008
, , ..
.
, ,
, 422.
,
,
IV .423 .424,

343 .

.
, . ,

. , :
421

, V XI ,

(: 2010), 55.
422

, (: 2014), 140 141.


423
, , 145.
424
, , 145.

213
313 700 (2. .)

;

, ; .

425.


426.
: 1)

451 ,
, 2)

. , ,
,
V 427.

, .

425
426

-, (: 1975), 19.
, (: 1989), 43.

-
371/2 .
427

, ,, 54
5455; Blaga Aleksova and Cyril Mango, Bargala:

A Preliminary Report
, . 19
(: , 2009), 725.

214
313 700 (2. .)

.

, ,
, , .


, ,
VI .

, 428
,
. , , 429,

,
.


. ,
,
Domatris.
domus () martyr ().

428

, , 320.

429

Carolyn S. Snively, Golemo


Golemo Gradiste at Konjuh, Republic of Macedonia: Prologomena to the

study of a late antique fortification ,


. 19 (: , 2009), 794.

215
313 700 (2. .)

430
,
. , ,

.

-

. 49

.
,
, ,
431.

.
432

, ,
. (331420) 405 .
,

430

, ,, 68.

431

. , (: 1993),

195; Elizabeta Dimitrova, The Terracotta Relief Plaques From Vinica


Vinica
,
. 19 (: , 2009), 890900;
, XXXI
, , , 320 1998 (: 1999), 55.
432

, , 212213.
213.

216
313 700 (2. .)

,
.
, .
433
. . 434

,
, .
,
,
.
, , ,
. 435 . 436
IV VI , . 437
VI . ,
,

,

433

, , 308.

434

, , 219.

435

. , , 58.

436

, , , . 9 (:

1991), 185.
437

na S. Paji, Izloba Ikone iz Makedonije u Zagrebu (Prikaz), Saoptenja 12, Beograd

1987
, The Terracotta Relief Plaques From Vinica, 887.

217
313 700 (2. .)

,
V VI 438.
,

.
VVI 439.

438

, , 209.

439

II, 8788; , , 349.

218
313 700 (2. .)



V
*
, ,
: .

.
325

381

V .
.

(386451) 428 .


.

: , .
. ,

()440.

* , . 53, .1-2 (: 2009), 99 105.


440

Nestorius, The Bazaar of Heracleides, translated from the Syriac and edited with an Introduction

by G. R. DRIVER and Leonard HODGSON, Oxford 1925; Aubrey R. VINE, The Nestorian
Churches, London 1937, 23; , , 79;

219
313 700 (2. .)


(o. 376444)
.


.

.

e I (422
432). Toj 430

441. , , ,
. ,
,

.
, ,
,
442.

, ,
.
(), , ,
2009, 104.
441

Epistola XIII. Coelistini Papae I ad Nestorium. (PL 50);

, , I, 1995, 289.
442

Timothy E. GREGORY, Popular opinion and violence in the religious controversies of the 5th

century A.D., Ohio State University Press, Columbus, Ohio, 1986, 102.

220
313 700 (2. .)

, ,

,
.

.
,
II 431
443. 197 :
, ,
, 444.

445.

443

Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, Sanctum Ephesinum Concilium Tertium,

567. (ed. Joannes Dominicus Mansi IV, Florentiae 1760); The Seven Ecumenical Councils, 297
(Nicene and Post Nicene Fathers, Second Series, Vol. 14, ed. Philip SCHAFF and Henry WACE,
Hendrickson Publishers, 1994); Socrates Scholasticus, Historia Ecclesiastica, VII, 34.
444

...Flaviano Philippensium qui Rufi quoque reverendisimi Thessalonicemsium episcopi locum

geberat... (Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, 11231124. [ed. Joannes


DOMINICUS MANSI, tomus IV, Florentiae 1760]).
445

Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, tomus IV, 1123; The Seven Ecumenical

Councils, 334; Rajko BRATO, Zgodnjekranska cerkev v Makedoniji in njen odnos do Rima,
Zgodovinski asopis 44, Ljubjana 1990, 10; . ,
(IVVI),
, . 14 (1995/1996), 1996, 67; ..., 227;
Timothy E. GREGORY, Op.cit., 17; J. N. D. KELLY, Early Christian Doctrines, London 1977,
327; Stephen M. ULRICH, The Lynching of Nestorius, A Feature Article, Institute for Holy Land
Studies, on line edition (http://www.metamind.net/nestor.html)

221
313 700 (2. .)

,
.

:
;
446.
. ,
.
,
II, 433 ,
.
447.

: ,
,
. , , 448.

446

cf. The Seven Ecumenical Councils, 332; Christianity In Late Antiquity, selected sources, ed. and

transl. Bart D. EHRMAN and Andrew S. JACOBS, New York 2004, 260261; ,

1992,

106;

, Op. cit., 298; Timothy E. GREGORY, Op.cit., 104.


447

Socrates SCHOLASTICUS, Historia Ecclesiastica, VII, 34; Sacrorum Conciliorum Nova

Amplissima Collectio, tomus IV, 572; , Op. cit., 300; J.


N. D. KELLY, Op. cit., 250. , , Op. cit., 108; Aubrey R. VINE,
Op. cit., 33.
448

,, ,

. , ,
(Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXIX, col. 0174 [PG 77]); cf.
, Op. cit., 309; , , Op. cit., 108.

222
313 700 (2. .)

, ,

. , 412 ,
, I (401
417)
, ..
, , , , ,
, , 449. ,
,
, ,
450. ,
,
. ,

.

V
M ( ),
.. Acta consiliorum ..
o 451.
449

Inocentius, ep. Lectissimo et glorisissimo Moysi Rufo, col. 0619A col. 0619B [PL 20].

450

Rajko BRATO, Op.cit., 10; . ,

..., 66; . ,
: I II, . 51, . 1,
2007, 8; , I, 2000, 226; The Cambridge
History Of Christianity, Volume 2, Constantine to c. 600, ed. Augustine CASIDAY and Frederick
W.NORRIS, Cambridge 2008, 1011.
451

Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio (ed. Joannes Dominicus MANSI, tomus IV,

Florentiae 1760); cf. Patrologia Latina, tomus 20 50 (ed. MIGNE, Paris 1857].

223
313 700 (2. .)


:
452.

V , -,
- .
.
, ,
- V

.
, , 110
,

.
431
433 ,
431
453.

452

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXII, col. 0155; Epistola XLII, col. 0222; Epistola XLIII, col.

0222 - 0223 (PG 77); E. SCHWARTZ, Codex vaticanus gr. 1431: Eine antichalkedonische
Sammlung aus der Zeit Kaiser Zenos in Abhandlungen der Bayerischen Akademie der
Wissenschaften philosophisch-philologische und historische Klasse, . 6 (Munich, 1927), 1920;
St. Cyril of Alexandria, Letters 150, transl. Jonh I. McENERNEY, Washington 1987.
453

88 Patrologiae cursus

completus, series Graecae, ed. J. P. MIGNE, tomus LXXVI, col. 385390; col. 10651077 tomus
LXXVII, col. 9390, Paris 1859 1863. Acta Conciliorum Oecumeniorum, ed.
E. SCHWARTZ, Berlin und Leipzig 1924.
Codex Vaticanus gr. 1431 1927 (E. SCHWARTZ, Codex

224
313 700 (2. .)

,
,
. ,
1859 454,
455.
5332456. ,
, ,
, ,
, ,
(Dominis
desiderabilibus et Dei cultoribus et comministris Juvenali, Flaviano, Arcadio,
Projecto, Firmo, Theodoreto, Acacio, et Philippo presbytero, Cyrillus in Domino
salutem)457.

, ,
458. ,
,
,,

vaticanus gr. 1431: Eine antichalkedonische Sammlung aus der Zeit Kaiser Zenos in Abhandlungen
der Bayerischen Akademie der Wissenschaften philosophisch-philologische und historische Klasse,
. 6 [Munich, 1927], 1920).
Clavis Patrum Graecorum 1974 (Clavis Patrum Graecorum,
ed. M.GEERARD, t. III, Brepots Turnhout 1974).
454

Ibidem.

455

Acta Conciliorum Oecumeniorum, 1.1.7, p. 137 (ed. E. SCHWARTZ, Berlin and Leipzig 1924).

456

Clavis Patrum Graecorum, . III, 55 (ed. M. GEERARD, Brepots Turnhout 1974).

457

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXII, col. 0155 (PG 77).

458

1 4, 38.

225
313 700 (2. .)

(...ecce ennim, false quidem loquentium ora obstruxit, et illicitarum blasphemiarum


caligo cessavit)459.

,
,
(431434),
.

.
, ,
. (...resplendiut autem
veritatis dogmatum pulchritudo, ordinato episcopo secumdum decretum Dei atque
concilium per sanctitatem vestram reverendissimo et Dei cultore Maximiano...)460.

- V . ,
431
.
, I (422432)


.


461. 25 431 ,
459

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XXXII, col. 0155 [PG 77]).

460

Ibidem.

461

Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, tomus IV, 257351 (ed. Joannes Dominicus

MANSI, Florentiae 1760).

226
313 700 (2. .)


431
.

,


,
,

.

.
,
Patrologiae cursus completus, series Graecae
1859 462.
Codex Vaticanus gr. 1431
1927 463;
5342 5343464.
, 433 .


, ,
,
462

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XLII, col. 0222; Epistola XLIII, col. 0222 0223 (PG 77).

463

E. SCHWARTZ, Codex vaticanus gr. 1431, 1920.

464

Clavis Patrum Graecorum, . III, 6062 (ed. M. GEERARD, Brepots Turnhout 1974).

227
313 700 (2. .)

.
,

,
,
, .
(Scripserunt itaque Orientales communionem petentes, et lidem suam perspicuam
exponentes, dicentesque aperte et deiparam esse sanctam Virginem, et unum
Filium Dei Dominum nostrum Jesum Christum, qui et ante omne aevumde Patre
ineffabiliter fuerit genitus, et postremis temporibus idem homo ex muliere
exstiterit; unamque esse personam ejus, non duas)465.
,

.

.
V




V .
,



.
465

Cyrillus Alexandrinus, Epistola XLII, col. 0222. (PG 77).

228
313 700 (2. .)

229
313 700 (2. .)

313 326 .

(.)

(.)

100 . ,

(325).

) .

(. 310403),

70

(431)

230
313 700 (2. .)

(433)

II.

23

.
4 .

85

(296/298373)

(325)

31-

(256 - 336) 318/319 .

(8

328 .). ( 335, 339, 356,

362 365)

(325)

33-

.

()

231
313 700 (2. .)

(Contra

Arrianos)

4 .

373

(. 570)

76-

566

2 18

).

(380

383)

.

.

() -

Viennensis

( 8, 924).

Dioecesis

Septem

Provinciarum).

232
313 700 (2. .)

( . 392)

381

..

(590604)

444 451

. 590 .

233
313 700 (2. .)

451

(449)

449

.
,

(451)

, , ,

454

457 .

-
,

.
5

3 .

234
313 700 (2. .)

).

()

().

12

451 .

().

(.260

339/340)

313

. 315 .

()

235
313 700 (2. .)

.
Epistularum

Romanorum

pontificum

ad

vicarios

Illyricum

aliosque

per

Collectio

Thessalonicensis episcopos

24

II.

366

Historia Nova

468 .

I, , I,

I, , I,

410 .

I, III .

II,

,
I (381382)

Collectio

Thessalonicensis

531 .

236
313 700 (2. .)

. ,

.
(. 370404)

- ,

.
Codex

Theodosianus

(. 376444)


429 438 .

4 .

237
313 700 (2. .)

(324)

12

.
/

168 . ..,

, 148 . ..,

60-

90-

4 ;

395396

325 , 364

4 5

238
313 700 (2. .)

412 .,

427 .

, ,

402

( )

449 . (

449 .

, 2001,

8593).

( )

535545 .

239
313 700 (2. .)

, , , , ,

381

() (,
)

,
-

.
- .

379 534 .

240
313 700 (2. .)

()

355 .

(451)

3040

(325)

(449)

, ,

241
313 700 (2. .)

Notitiae

episcopatuum
-

ecclesiae Constantinopolitae

: ,

Notitiae

episcopatuum

ecclesiae

Constantinopolitae.

431 ,

().

.
Notitia Dignitatum (

. 27

, 21

14

5 .

242
313 700 (2. .)

4 ,

390

437 .,

I 395396 .

, ,
,

5 6

:
,

.
,

(. 469
471; 475476; 478479 485489)

. ,

243
313 700 (2. .)

([477]482490)

, ,

, ,

. 477 .

, , .

III (460 475 477

481). III
481 .

I .
482

.,

I ,

244
313 700 (2. .)

(.
500. 565)

, ,

I.

: ,


..

()

1850 .

() ,


391
.

245
313 700 (2. .)

(,

).

(.

389459)

37

II .

246
313 700 (2. .)

(.

350428)

();

381

(. 393

. 457)

(.

(449)

380439)

312 439 .

(451).

247
313 700 (2. .)

(.

Quinisextum ( ).

752818)

(687701)

VII (705

707),

).

II (715731) I

(772795)

284 813 .

769 813 .

(708715),

(368. 439)

1 691 31

12

692 .


(trullos

),

, ,

102

5. 6.

248
313 700 (2. .)

( 6, 15),

(325), (451)

(680/681)

1611

( 15, 6).

6 .
535 .

64

923



( )
.

: ,
.

()

325 .;
335 .

343 .

356 .


381 .;
I;
382 .

()

343 .
343 .
325 .

, IV

,
IVV
343.

343 .

, IV

343 .

343 .

343 .

343 .

325 .

343 .

: IV

325

381

431

449

451






..
449 .,

553

680681

787

251
313 700 (2. .)


(325 )

(381 )

(431 )


(449 )


(451 )


(553 )

(680681 )


()
691692

()

()

()

()

()

252
313 700 (2. .)

()

?
?
?


(869870 )

()


(879880 )

()

?
?


(787 )

253
313 700 (2. .)

(V )
__________________________
* The Acts of the Council of Chalcedon, Volume Three,
translated with introduction and notes by Richard Price and Michael Gaddis (Liverpool: Liverpool University
Press, 2005), 230.


 ,
, . I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII. .
, . , . , . . :
, 1954, 1958, 1960, 1961, 1964, 1967, 1980. =
.
 ,
, . I II. . , . , .
, . . : , 1958.
= .
 ,
. : 1974.
 . .
,
. : ,
, 2010.
 . .
. : , 2005.
 . . .
:

-,

, , , , ,
, :
, 2005.
 . .
. : .
, 2011.

255
313 700 (2. .)

 Acta Conciliorum Oecumeniorum, v. I, II. Edited by Eduard Schwartz.


Berlin and Leipzig: 1924, 1926.
 Acta Sanctorum. Edited by Godefridus Henschenius and Daniel
Papebrochius. Reprint Cambridge University Press: 2000.
 Agathiae Myrinaei. Historiarum libri quinque. Recensuit Rudolfus Keydell.
Berolini: MCMLXVII.
 Aus den Akten des Concils von Chalkedon. Edited by E.Schwartz.
Abhandlungen

der

Bayerischen

Akademie

der

Wissenschaften,

Philosophish philologische Klasse XXX. Band 2. Abhandlung. Munchen:


1927.
 Christianity In Late Antiquity: Selected sources. Edited and translated by
Bart D. Ehrman and Andrew S. Jacobs. New York: Oxford University
Press, 2004.
 Claudianus. Carmina. Edited by Julius Koch. Lipsiae: 1893.
 Collectio Veronensis. Acta conciliorum oecumenicorum, Tom I: Concilium
Universale Ephesenum. Edited by E.Schwartz. Munchen: 1925/1926.
 Das Konzil von Chalkedon, IIII. Edited by A. Grillmeier und H. Bacht.
Wurzburg: 19511954.
 Epistolarum Romanorum pontificum ad vicarios per Illiricum aliosque
apiscopos Collectio Thessalonicensis. Edited by C. Silva-Tarouca. Romae:
1937.
 Evagrius Scholasticus. Ecclesiastical History. Edited by Edward Walford.
London: 1846, reprint 2008.
 Honigmann, Ernest. Original Lists of the Memebers of the Council of
Nicaea, The Robber Synod and the Council of Calcedon. Byzantion 20
(1950).

256
313 700 (2. .)

 Ioannis Malalae. Chronographia. Recensione L. Dindofii. Bonae:


MDCCCXXXI.
 Ioannis Scylitzae. Synopsis Historarum. Edited by J.Thurn, Berlin 1973.
 Le Liber Pontificalis. Edited by L. Ducheshe. Paris: 1955.
 Le Synecdmos d'Hirocls et l'opuscule gographique de Georges de
Chypre: Hieroclis Synekdemos (Guide). Edited by Ernest Honigmann.
Bruxelles:

1939.

19.12.2012.

http://soltdm.com/sources/mss/hierocl/hierocles.htm.
 Le Quien, M. Oriens Christianus, II. Paris: 1740.
 Marcellinus. Chronica. Edited by Brian Croke. Sydney: 1995.
 Nestorius. The Bazaar of Heracleides. Translated and edited by G.R. Driver
and Leonard Hodgson. Oxford: 1925.
 Notitia episcopatuum ecclesiae Constantinopolitanae: text critique,
introduction et notes. Edited by Jean Darrouzs. Paris: Institut Etudes
Byzantines, 1981.
 Nova Colectio Conciliorum. Edited by Etienne Baluze. Paris: 1683.
 Nicene and Post Nicene Fathers: Second Series. Edited by Philip Schaff
and Henry Wace. Edinburgh: Hendrickson Publishers, 1994.
 Novella. Edited by Rudolfus Schoel. Corpus Iuris Civilis: Berolini
MCMXII.
 Patrologiae cursus completus: Series Latina, tomus XX, L, LIV, LV, LV,
LVIII, LVIX, LX, LXIII, LXIX, LXXX, LXXXVII, CXIX. Edited by J.
P.Migne. Pariis: 18451852. = PL.
 Papal Letters In The Early Middle Ages. Edited and translated by Detlev
Jasper and Horst Fuhrmann. The Catholic University of America Press:
2001.

257
313 700 (2. .)

 Proclus Of Constantinople and the Cult of the Virgin in Late Antiquity:


Homiles 15. Texts and translations by Nicolas Constas. Boston: Brill
Academic Pub, 2003.
 Praxagoras. Die Fragmente der griechischen Historiker. Edited by Felix
Jacoby. Leiden: reprint Brill Academic Publishers, 1995.
 Philostorgius. Historia Ecclesiatica. Edited by Joseph Bidez. Leipzig: 1913.
 Procopius, De Bello Gothico. Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae:
Bonnae MDCCCXXXVIII.
 Procopius, De Aedificiis. Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae: Bonnae
MDCCCXXXVIII.
 Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio, tomus IV, V, VI, VIII,
IX, X, XI, XII, XIII, XVI, XVII/1, XVII/2. Edited by Joannes Dominicus
Mansi. Florentiae: 16921769. = Mansi.
 Sacrosancta concilia ad regiam editionem exacta, tomus III. Edited by
Labbe and Cossart. Paris: 1667.
 S. Athanasius. Contra Arrianos (PG 28).
 S. Athanasius, De Decretis (PG 28).
 Schwartz, Eduard. ber die Bischufslisten der Synoden von Chalkedon,
Nicaea und Konstantinopel. Munchen: 1937.
 Schwartz, Eduard. Codex vaticanus gr. 1431: Eine antichalkedonische
Sammlung aus der Zeit Kaiser Zenos. Abhandlungen der Bayerischen
Akademie der Wissenschaften philosophisch-philologische und historische
Klasse, No. 6. Munich: 1927.
 Sexti Aurelii Victoris. Liber de Caesaribus. Edited by Franz Pichlmayr.
Stutdgardiae et Lipsiae: Bibliotheca Scriptorum Graecorum et Teunneriana,
1993.
 Socrates Scholasticus. Historia Ecclesiastica (PG 67).
 Sozomenus. Historia Ecclesiastica (PG 67).

258
313 700 (2. .)

 St. Cyril of Alexandria. Letters 150. Translated by Jonh I. McEnerney.


Washington: Catholic University of America Press, 1987.
 Theodoretus, Historia Ecclesiastica (PG 82).
 Theophanis, Chronographia (PG 108).
 The Acts of the Council of Chalcedon, vol. I. Translated with introduction
and notes by Richard Price and Michael Gaddis. Liverpool: Liverpool
University Press, 2005.
 The Ecclesiastical History of Evagrius Scholasticus. Translated with an
introduction by Michael Whitby. Liverpool: Liverpool University Press,
2000.
 Victoris Tonnennensis Episcopi, Chronica (PL 68).
 Zosimus. Historia Nova. Edited and translated by Ronald T. Ridley.
Sydney: Australian Association for Byzantine Studies: 1982.

 , . IVIX .
: , 1995.
 , . . : 1989.
 , . :
, . 19. :
, 2008.
 ,

.
. : 2003.
 , II. .
: , 1996.

259
313 700 (2. .)

 , . . : , 1994.
 , . :
XXXI , , , 3
20 1998. : 1999.
 , . : ,
.
. : , 2008.
 , . :
. : , 1997.
 , . . .
: Clio, 1998.
 -, . . : 1975.
 , . . : , 2008.
 , .
, , . VI, .
15. : 2001.
 ,

. :
, 2003.
 , . VI XIV
. : 2009.
 , .
. , V, 13. :
2000.
 , . 535
. , 1.
: 1925.

260
313 700 (2. .)

 , . 325
. , . 49. : 1925.
 , . IV :
. . : , 2000.
 , . .
: 1993.
 , . :
. : , 2012.
 ,

. VI.
: 2008.
 , . ,
- -
, 28 29. : 1981/82.
 , (). :
. : , 2009.
 , I. . :
, 2000.
 ,

Herakleja

Lyncestis

:
. . : , 2003.
 , , : . :
, 1984.
 , . . : , 1994.
 , . , I. :
, 1995.
 , . , II. :
, 1995.

261
313 700 (2. .)

 , , .
. : 2003.
 , . , .
. XLI. : , 2001.
 , . .
: 1967.
 , , . . :
2000, 1992.
 , . , .
, 33. : , 1977.
 , .
, XXXV.
: 1996.
 , . .
. :
, 2009.
 IV . VII . .
: , 1984.
 , . .
, 11/37. : 1984.
 , . ,
:
, II. : , 2001.
 , . . :
, 2003.
 , . .
, . 6, . 17. : 2001.

262
313 700 (2. .)

 , . :
. . . : , 2008.
 , . VI .
. 19. : 1980.
 , .

(34313), . : -, 1994.
 , . .
. 7. : 1989.
 , . .
XVI (1989). : 1993.
 , . :
, . 19. :
, 2009.
 , .
,
:
. : 2001.
 , . :
, . 19. : , 2009.
 , . . . : , 1995.
 , . .
, . 9. 1991.
 , . . : ,
1999.
 , . .
, . 3 (29). :
1977.

263
313 700 (2. .)

 , . .

. : 2007.
 , . .
, 10/36. : 1983.
 , . . :
, 1982.
 ,

284641:

. . :
Clio, 2010.
 -,

, . : 1957.
 , .
, . 9. : 1966.
 , . . : ,
1992.
 , . , . : ,
1985.
 , .
(IVV ), , . 49, . 12. : 2003.
 , .
(IVVI).
, . 14 (1995/1996). : 1996.
 , . ,
I , , . 50, . 1.
: 2006.

264
313 700 (2. .)

 , . :
I II.
, . 51, . 1. : 2007.
 , . . : 1957.
 , . . , . IV,
2. : 1954.
 , . .
, . 11. : 1970.
 , .
, , . 3435. : 2009.
 , . . : 1912.
 , . , .
: 1997.
 , .
(, , ). : 1995.
 , . :

20002004

ACEDONIAE

acta

archaelogica, . 17. : 1999/2001.


 , . ,
. , . 10, . 29. : 2006.
 ,

, . . :
1890.
 , . VII
X . : , 2002.
 . .1. .
: , 2012.

265
313 700 (2. .)

 , . . . 17. :
1967.
 , . : , ,
. : , 1999.
 , .
. , . 2, . XVII. : 1981.
 , . . :
, 2014.
 , . V XI .
. : 2010.
 -, . :
, , . : 1978.
 -, .

, . 19. : , 2009.
 , , . :
. : Clio, 2010.
 ,

- - .
, . XXXIV, . 12. : 1990.
 , . . : , 1994.

 Aleksova, Blaga and Mango, Cyril. Bargala: A Preliminary Report


, . 19. :
, 2009.
 Anatolis, Khaled. Athanasius. London: Routledge, 2004.

266
313 700 (2. .)

 Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Edited by Richard J. A.


Talbert. Princeton University Press: 2000.
 Brown, Peter. Power and Persuasion in Late Antiquity: Towards a
Christian Empire. Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press,
1992.
 Brown, Peter. The World of Late Antiquity: AD 150750. London: W. W.
Norton & Company 1997.
 Brown, Peter. The Rise of Western Christendom: triumph and diversity
2001000 AD. Malden, Massachusetts: Wiley Blackwell, 2001.
 Cameron, Averil. The Later Roman Empire. London: Harvard University
Press, 1993.
 Chrysos, Evangelos. Zur Echtheit des Rescriptum Theodosii ad Honorum
in der Collectio Thessalonicis. Kleronimia 4 (1972).
 estali, Knut. Prolost nije vie ono to je nekad bila. Preveo Ivan Raji.
Beograd: Geopoetika, 2004.
 Dimitrova, Elizabeta. The Terracotta Relief Plaques From Vinica
, . 19. :
, 2009.
 Dunn, Geoffrey D. Innocent I and Rufus of Thessalonica, in Jahrbuch
der sterreichischen Byzantinistik 59/2009. Edited by Ewald Kislinger.
Wien: 2009.
 Dvornik, Fransoa. Vizantija i Rimski primat. Prevod Jelca Vukovi.
Beograd: Slubeni Glasnik 2009.
 uri, Ivan. Istorija pribeite ili putokaz. Sarajevo: Svjetlost, 1990.
 Feissel, Denis. Recueil des inscriptions chrtiennes de Macdoine du IIIe
au VIe sicle. BCH, Suppl. VIII, cole franaise dAthnes, 1983.
 Florovsky, Georges. The Byzantine Fathers of the sixth to eighth century.
Vaduz: Bchervertriebsanstalt, 1987.

267
313 700 (2. .)

 Franzen, August. Pregled povjesti crkve. Zagreb: Kranska sadanjost,


1983.
 Gasper, Gjini. Skopsko-prizrenska biskupija kroz stoljea. Zagreb:
Kranska sadanjost, 1986.
 Greenslade, S. The Illyrian churches and the Vicariate of Thessalonica,
Journal of Theological Studies, No. 46 (1945).
 Gregory, Timothy E. Popular opinion and violence in the religious
controversies of the 5th century A. D. Columbus: Ohio State University
Press, 1986.
 Holum, Kenneth G. The Classical City in the Sixth Century survival and
transformation : The Cambridge companion of Age of Justinian. dited
by Michael Maas. Cambridge: 2006.
 Honigman, Ernest. Juvenal Of Jerusalem. Dumbarton Oaks Papers, No.
5. Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts: 1950.
 Kelly, J. N. D. Early Christian Doctrines. London: Harper One:1977.
 Kitzinger, E. A Survey of the Early Christian Town of Stobi. Dumbarton
Oaks Papers, No. 3. Cambridge: 1946.
 Mano Zissi, Djodje. Stratigraphic problems and the Urban development
of Stobi. Studies in the the Antiquities of Stobi, vol. I. Beograd: 1973.
 Meyendorf, John. Justinian: The Empire and The Church. Dumbarton
Oaks Papers, vol. 22. Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts:
1968.
 Mirdita, Z. Das Christentum und seine verbeitung in Dardanien.
Balcanica IV. Beograd: 1973.
 Ostrogorski, Georgi. Byzantine Cities in the Early Middle Ages.
Dumbarton Oaks Papers, No. 13. Cambridge: 1959.
 Pano, Maria Victoria Escribano. Heretical texts and Maleficium in the
Codex Theodosianus in Magical practise in the Latin West in Papers from

268
313 700 (2. .)

the international conference held at the University of Zaragoza, 30 Sept.


1 Oct. 2005. dited by Richard L. Gordon and Francisco Marco Simon.
Leiden&Boston: Brill: 2010.
 Pasztori Kupan, Istvan. Theodoret of Cyrus. London: Routledge, 2006.
 Pareti, Luigi, Brezzi, Paolo and Petech, Luciano. Stari svet, svezak
drugi/knjiga trea. Zagreb: Naprijed 1967.
 Patrick, Richard and Hanson, Crosland. The Search for the Christian
Doctrine of God: The Arian Controversy 318-381. Edinburg: T&T Clark,
1988.
 Pejgels, Elejn. Gnostika jevanelja. Beograd: Rad, 2005.
 Pietri, Charles. Roma Christiana in Recherchessur L'Englize de Rome,
son organization, sa politique, son ideologie de Miltiadea Sixte III (311 440). Rom: 1976.
 Poehlman, W. The Polycharmos Inscription and Synagogue I at Stobi
Studies in the Antiquities of Stobi, t. III. Edited by Blaga Aleksova and
James Wiseman. T. Veles: Makedonska revija, 1981.
 Snively, Carolyn S. Golemo Gradiste at Konjuh, Republic of Macedonia:
Prologomena to the study of a late antique fortification :
, . 19. : , 2009.
 Streichhan, Fritz. Die Anfnge des Vikariates von Thessalonich, in: ZRG
KA 12 (1922).
 The Cambridge History Of Christianity, Volume 2: Constantine to c. 600.
Edited by Augustine Casiday and Frederick W. Norris. Cambridge:
Cambridge University Press, 2008.
 The Cambridge Ancient History, Volume XIII: The Late Empire A.D. 337
425. Edited by Averil Cameron and Peter Garnsey. Cambridge: Cambridge
University Press, 2008.

269
313 700 (2. .)

 Ulrich, Stephen M. The Lynching of Nestorius, A Feature Article,


Institute

for

Holy

Land

Studies.

8.11.2012.

http://www.metamind.net/nestor.html.
 Vine, Aubrey R. The Nestorian Churches. London: Ams Pr Inc, 1937.
 Wiseman, James. Gods, War and Plague in the time of Antonines. Studies
in the the Antiquities of Stobi, vol. I. Beograd: 1973.
 Yamauchi, Edwin. Svijet prvih krana. Zagreb: Duhovna stvarnost, 1985.

You might also like