Peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) : Geografi

1
STPM/S942

PEPERIKSAAN
SIJIL TINGGI PERSEKOLAHAN MALAYSIA
(STPM)

GEOGRAFI
Sukatan Pelajaran dan Kertas Soalan Contoh

Sukatan pelajaran ini digunakan mulai sesi 2012/2013 dan tahun-tahun seterusnya sehingga diberitahu.
MAJLIS PEPERIKSAAN MALAYSIA

2

FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN
Pendidikan di Malaysia adalah satu usaha berterusan
ke arah memperkembangkan lagi potensi individu secara
menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang
seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi,
dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan
kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat
Malaysia yang berilmu pengetahuan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab, berketerampilan, dan berkeupayaan
mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan
terhadap keharmonian dan kemakmuran keluarga,
masyarakat dan negara.

3
PRAKATA

Sukatan Pelajaran Geografi yang baharu ini digubal untuk menggantikan Sukatan Pelajaran Geografi
sedia ada yang telah digunakan semenjak peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia pada tahun
2007. Sukatan pelajaran yang baharu ini akan mula digunakan pada tahun 2012. Peperiksaan Sijil
Tinggi Persekolahan Malaysia pada tahun tersebut akan menjadi peperiksaan pertama yang
menggunakan sukatan pelajaran ini. Penggubalan semula Sukatan Pelajaran Geografi ini mengambil
kira perubahan yang hendak dilakukan oleh Majlis Peperiksaan Malaysia terhadap sistem peperiksaan
Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia yang sedia ada. Melalui sistem peperiksaan yang baharu ini,
pengajian di tingkatan enam akan dibahagikan kepada tiga penggal dan calon akan menduduki
peperiksaan pada setiap akhir penggal. Tujuan utama Majlis Peperiksaan Malaysia memperkenalkan
sistem peperiksaan yang baharu ini adalah untuk memperbaiki orientasi pengajaran dan pembelajaran
di tingkatan enam supaya tidak jauh berbeza dengan orientasi pengajaran dan pembelajaran di kolej
dan universiti.

Dalam mengemaskinikan Sukatan Pelajaran Geografi yang baharu ini, tidak banyak berlaku
perubahan dalam aspek isi kandungan kerana isi kandungannya telah digubal mengikut keperluan
semasa ketika dikemaskinikan pada tahun 2006. Perkara utama yang diberi penumpuan ialah daripada
aspek penyusunan semula tajuk-tajuk yang sedia ada kepada tiga bahagian iaitu mengikut sistem
penggal. Dalam Sukatan Pelajaran Geografi yang baharu ini, pelajar akan belajar maksimum dua
topik sahaja bagi setiap kertas dalam setiap penggal persekolahan.

Selain itu, Sukatan Pelajaran Geografi ini telah mewajibkan pelajar sekolah menjalankan kajian luar.
Aspek ini penting kerana melalui kajian luar, calon bukan sahaja belajar untuk menguasai ilmu
tertentu tetapi juga akan dapat menerapkan kemahiran insaniah ke dalam diri mereka. Pengalaman ini
akan membantu calon dalam melaksanakan kajian luar pada peringkat yang lebih tinggi pada masa
hadapan kerana pelajar yang mengikuti bidang geografi di universiti juga perlu menjalankan kajian
luar. Kajian Luar Geografi STPM ini sangat bersesuaian dengan program geografi di universiti yang
mewajibkan pelajar mengikuti kajian luar.

Sukatan pelajaran ini mengandungi tajuk, waktu pengajaran, dan hasil pembelajaran mengikut
penggal, di samping bentuk peperiksaan, pemerihalan prestasi, dan soalan contoh.

Usaha untuk mengemas kini Sukatan Pelajaran Geografi ini telah dilaksanakan oleh Jawatankuasa
Sukatan Pelajaran Geografi STPM yang dipengerusikan oleh Y. Bhg. Profesor Dr. Katiman bin
Rostam dari Universiti Kebangsaan Malaysia. Jawatankuasa ini dianggotai oleh beberapa orang
pensyarah dari universiti tempatan, guru yang mengajar di sekolah serta pegawai dari Pusat
Perkembangan Kurikulum, Kementerian Pelajaran Malaysia. Bagi pihak Majlis Peperiksaan
Malaysia, saya merakamkan ucapan terima kasih dan setinggi-tinggi penghargaan kepada
jawatankuasa ini atas khidmat yang telah diberikan. Oleh yang demikian, adalah menjadi harapan
Majlis Peperiksaan Malaysia agar sukatan pelajaran ini menjadi panduan kepada guru dan calon
dalam proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah. Semoga pelaksanaan sukatan pelajaran ini
berjaya mencapai matlamatnya.

Ketua Eksekutif
Majlis Peperiksaan Malaysia

4
KANDUNGAN

Sukatan Pelajaran 942 Geografi

Halaman

Matlamat 1

Objektif 1 2

Kandungan

Penggal 1 3 16

Penggal 2 17 28

Penggal 3 29 40

Kajian Luar 41 42

Skim Pentaksiran 43 44

Senarai Rujukan 45 46

Kertas Soalan Contoh:

Kertas 1 47 52

Kertas 2 53 62

Kertas 3 63 68

Kertas 4 69 70

Kertas 5 71 76

1
SUKATAN PELAJARAN
942 GEOGRAFI

Matlamat

Sukatan pelajaran ini bertujuan untuk meningkatkan pengetahuan dan kefahaman pelajar tentang
konsep, prinsip, proses, dan kemahiran terkini dalam bidang geografi serta kedinamikan hubungan
antara manusia dengan alam sekitar bagi membolehkan mereka melanjutkan pelajaran ke peringkat
yang lebih tinggi. Selain itu, sukatan ini juga menyediakan pelajar dengan ilmu dan kemahiran untuk
kerjaya, mencernakan kepekaan terhadap keperluan pemeliharaan dan pemuliharaan alam sekitar yang
berterusan, di samping menanam semangat patriotisme dan nilai-nilai murni.

Objektif

Objektif sukatan pelajaran ini terbahagi kepada empat domain:

(a) Domain kognitif, iaitu membolehkan pelajar
(i) meningkatkan pengetahuan tentang konsep, prinsip, dan proses dalam Geografi Alam
Sekitar Fizikal dan Geografi Alam Sekitar Manusia secara bersepadu dan pada pelbagai
skala;
(ii) meningkatkan kefahaman tentang saling bergantung antara elemen-elemen dan proses-
proses alam sekitar fizikal dan alam sekitar manusia sebagai satu sistem dan bukannya
berasaskan pembahagian aspek-aspek secara berasingan;
(iii) menerangkan peranan manusia sebagai agen perubahan kepada sistem-sistem dalam alam
sekitar selain fenomena semula jadi, serta meningkatkan kesedaran yang mendalam
tentang kedinamikan hubungan sesama manusia dan manusia dengan alam sekitar;
(iv) membuat sintesis dan penilaian dengan bantuan kaedah-kaedah kemahiran geografi yang
tepat di dalam dan di luar bilik darjah;
(v) berfikir secara kritis dan kreatif dalam mempersembahkan sesuatu penghujahan secara
tersusun, padat, dan jitu dengan menggunakan laras geografi;
(vi) memahami kepentingan hubung kait negara Malaysia dengan negara-negara lain di dunia.

(b) Domain psikomotor, iaitu membolehkan pelajar
(i) meningkatkan kemahiran menjalankan kajian luar sehingga dapat menghasilkan laporan
kajian luar;
(ii) meningkatkan kemahiran mempersembah, mentafsir, dan menganalisis data geografi
dalam bentuk jadual, gambar rajah (graf, carta, dan peta), dan foto;
(iii) mencerap dan mengkaji fenomena geografi yang menjadi isu semasa;
(iv) mengorganisasi, mengurus masa, dan mengendalikan aktiviti;
(v) meningkatkan kemahiran menggunakan komputer.

(c) Domain afektif, iaitu membolehkan pelajar
(i) menyedari, menghayati, dan melibatkan diri secara langsung dalam proses pemeliharaan
dan pemuliharaan alam sekitar secara berterusan;
(ii) menghargai dan mencintai negara Malaysia serta alam sekitarnya;
(iii) meningkatkan kesedaran pembelajaran sepanjang hayat;
(iv) meningkatkan kesedaran beretika dan rasa bertanggungjawab.

2
(d) Domain sosial, iaitu membolehkan pelajar
(i) meningkatkan kemahiran berkomunikasi secara lisan dan tulisan dengan berkesan;
(ii) meningkatkan kemahiran bekerja berpasukan;
(iii) meningkatkan kemahiran kepimpinan dan berkumpulan;
(iv) meningkatkan kemahiran silang budaya.

3
Penggal 1

Tajuk
Waktu
Pengajaran
Hasil Pembelajaran Catatan

BAHAGIAN A:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR FIZIKAL

1 Sistem bumi 12

1.1 Konsep sistem 1 Calon seharusnya dapat:

(a) mentakrifkan konsep sistem;
(b) menerangkan konsep sistem
dalam konteks persekitaran
fizikal.
Menggunakan
gambar rajah dan
animasi pelbagai
sistem

1.2 Sistem suria 1
Calon seharusnya dapat:

(a) menerangkan sistem suria dalam
Galaksi Bima Sakti, dan sistem
bumi sebagai satu planet yang
memperoleh tenaga dari
matahari.
Menggunakan
gambar rajah dan
animasi kedudukan
dan pergerakan
bumi dalam sistem
suria

1.3 Kedudukan bumi
dalam sistem suria
4 Calon seharusnya dapat:
(a) menyatakan bumi sebagai satu
planet berbentuk sfera;
(b) menerangkan putaran bumi di
atas paksinya yang condong dan
peredarannya mengelilingi
matahari;
(c) menjelaskan kesan putaran dan
peredaran bumi;
(d) menjelaskan kejadian empat
musim dan pengaruhnya
terhadap unsur fizikal dan
aktiviti manusia.

1.4 Tenaga
1.4.1 Konsep
tenaga

(a) mentakrifkan konsep tenaga;
(b) mengenal pasti punca dan jenis
tenaga;

1.4.2 Punca dan
jenis tenaga
(c) membezakan tenaga eksogenik
dengan tenaga endogenik.

4
Tajuk
Waktu
Pengajaran

1.5 Peranan tenaga
suria terhadap
proses fizikal dan
hidupan di bumi
(a) menghuraikan peranan bahangan
suria terhadap tumbuh-
tumbuhan, manusia, dan haiwan;
(b) menjelaskan kesan bahangan
suria terhadap proses fizikal
(kitaran hidrologi, geomorfologi,
dan atmosfera).

Menggunakan
gambar rajah
kitaran yang
menunjukkan aliran
tenaga

2 Sistem Geomorfologi 48

2.1 Pengenalan
kepada proses
geomorfologi
(a) menerangkan proses
geomorfologi (luluhawa,
hakisan, pergerakan jisim,
pengangkutan, dan
pemendapan).

Menggunakan
gambar rajah bagi
menerangkan
proses
geomorfologi

2.2 Konfigurasi
bentuk bumi
(a) menghuraikan struktur dan
kandungan lapisan bumi;
(b) mengenal pasti taburan daratan
dan lautan;
Menggunakan
maklumat daripada
gambar rajah, peta,
dan gambar foto
2.2.1 Batuan 2 (c) menyatakan jenis batuan (igneus,
enapan, dan metamorfosis);

(d) menghuraikan proses
pembentukan jenis batuan;

(e) menjelaskan perkaitan antara
jenis batuan dengan konfigurasi
bentuk bumi;

(f) mengenal pasti kepentingan
batuan sebagai sumber alam;

2.2.2 Proses
endogenetik
4 (g) menyatakan konsep dan proses
endogenik;

(h) menjelaskan proses
pembentukan bentuk bumi
lipatan dan kesannya;

(i) menjelaskan proses
gelinciran dan kesannya;

5
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(j) menjelaskan proses
gunung berapi dan kesannya;

2.2.3 Hanyutan
benua
4 (k) menyatakan Teori Hanyutan
Benua (Teori Awal, Teori
Peluasan Dasar Lautan, dan
Teori Tektonik Plat);

(l) menghuraikan Teori Tektonik
Plat;

(m) menghuraikan taburan dan bukti
kejadian hanyutan benua.

2.3 Pembentukan
landskap di
kawasan tropika
lembap

2.3.1 Luluhawa 4 (a) menghuraikan jenis serta proses
luluhawa fizikal (mekanikal),
kimia, dan biologi;
(b) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi luluhawa (iklim,
tumbuh-tumbuhan, jenis batuan,
mikroorganisma, aktiviti
manusia, dan masa);
(c) menjelaskan kesan luluhawa
terhadap pembentukan landskap
dan aktiviti manusia;
Pengenalan kepada
skala dunia dan
penekanan kepada
proses
geomorfologi yang
dominan di
kawasan tropika
lembap
2.3.2 Pergerakan
jisim
4 (d) menyatakan jenis pergerakan
jisim (aliran cepat dan aliran
perlahan);

(e) menghuraikan proses pergerakan
jisim;

(f) menjelaskan faktor yang
mempengaruhi pergerakan jisim
(kecerunan, jenis batuan, hujan,
litupan tumbuhan, gerakan
tektonik, dan tindakan manusia);

2.3.3 Lembangan
saliran
10 (g) menjelaskan kesan pergerakan
jisim terhadap alam sekitar
fizikal dan aktiviti manusia;

(h) menyatakan konsep lembangan
saliran;

6
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(i) menghuraikan proses hakisan
permukaan (hakisan percikan,
kepingan, galir, dan galur);

(j) menghuraikan jenis hakisan
sungai (melebar, mendalam, dan
mengundur);

(k) menghuraikan cara hakisan
sungai (hidraul, lelasan/geselan,
lagaan, dan larutan);

(l) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi hakisan sungai
(isi padu dan halaju air,
kecerunan, bentuk alur, jenis
batuan, dan bahan muatan);

(m) mengenal pasti bentuk dan
menjelaskan proses
pembentukan bentuk muka bumi
hakisan sungai (air terjun, jeram,
lubuk, gaung, dan lurah);

(n) menghuraikan cara
pengangkutan sungai (golekan,
loncatan, ampaian, larutan, dan
apungan);

(o) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi pengangkutan
sungai (tenaga, cerun, kekasaran
alur, halangan, bentuk alur, saiz,
dan jenis bahan);

(p) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi pemendapan
sungai (isi padu air, halaju air,
kecerunan, bentuk alur, jenis
batuan, bahan muatan, dan
halangan);

(q) mengenal pasti bentuk dan
menjelaskan proses
pembentukan bentuk muka bumi
pemendapan sungai (dataran
banjir, delta, tasik ladam, dan
tetambak);

(r) menjelaskan pengaruh bentuk
muka bumi hakisan dan
pemendapan sungai terhadap
aktiviti manusia;

7
Tajuk
Waktu
Pengajaran

2.3.4 Pinggir
pantai
8 (s) menyatakan konsep pinggir
pantai dan pantai seimbang;

(t) menghuraikan cara hakisan
pantai (hidraul, lelasan, geseran,
larutan, dan lagaan);

(u) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi hakisan pantai
(ombak, pantai, arus, bahan
mendak, batuan, dan cerun
pantai);

(v) mengenal pasti bentuk dan
menjelaskan proses
pembentukan muka bumi pinggir
pantai (tebing tinggi, batu bonjol,
tanjung, dan teluk);

(w) menghuraikan cara
pengangkutan bahan pantai
(hanyutan pesisir pantai,
golekan, dan seretan);

(x) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi proses
pengangkutan bahan di pinggir
pantai (tenaga, arus, ombak,
pasang surut, cerun, halangan,
orientasi pantai, saiz bahan, dan
jenis bahan);

(y) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi proses
pemendapan (tenaga, arus dan
ombak, kecerunan, angin, pasang
surut, tumbuhan, orientasi pantai,
jenis dan saiz bahan mendak, dan
tindakan manusia);

(z) menjelaskan pengaruh bentuk
muka bumi hakisan dan
pemendapan pantai terhadap
aktiviti manusia.

2.4 Kaitan sistem
geomorfologi
dengan manusia
(a) menjelaskan kaitan sistem
geomorfologi dengan aktiviti
manusia (pertanian, petempatan,
pelancongan, perlombongan,
pengangkutan, dan
perindustrian).
Kepentingan sistem
geomorfologi
kepada kehidupan
manusia
Tanah tinggi, tanah
pamah, pantai,
sungai, dan gunung
berapi
mempengaruhi
aktiviti manusia

8
Tajuk
Waktu
Pengajaran

2.5 Kemahiran amali
sistem
geomorfologi
(a) mentafsir peta topografi, peta
lakar, dan gambar foto;

(b) mengira keluasan, lampauan
tegak, kecerunan, dan relief
bandingan;

(c) melukis profil rentas dan profil
panjang sungai, dan keratan
rentas bentuk muka bumi;

(d) menginterpolasi, memplot, dan
mentafsir garisan kontur;

(e) mentafsir ciri muka bumi dan
saliran;

(f) menjelaskan kaitan sistem
geomorfologi dengan guna
tanah.

BAHAGIAN B:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR MANUSIA

1 Penduduk 30

1.1 Konsep penduduk 2 Calon seharusnya dapat:

1.1.1 Penduduk
sebagai
sumber

(a) menyatakan konsep penduduk
sebagai sumber manusia yang
diukur secara
(i) kuantiti (bilangan/saiz);
(ii) umur dan jantina;
(iii) kualiti.
Kualiti penduduk
merujuk kepada
taraf pendidikan,
kemahiran,
kesihatan, dan
sikap

1.1.2 Penduduk
sebagai agen
perubahan
(b) menjelaskan peranan manusia
sebagai agen perubahan melalui
aktiviti sosioekonomi
(i) perubahan sosioekonomi;
(ii) perubahan landskap fizikal
dan empat sistem fizikal
(geomorfologi, atmosfera,
hidrologi, dan ekologi;
(iii) perubahan landskap
budaya (petempatan, guna
tanah, pengangkutan, dan
lain-lain hasil gubahan
manusia).
Kualiti penduduk
menentukan tahap
pembangunan
sesebuah negara
Wilayah dunia
merujuk kepada
Asia, Afrika,
Eropah, Amerika
Utara, Amerika
Selatan, dan
Oceania

9
Tajuk
Waktu
Pengajaran

1.2 Taburan penduduk 6 Calon seharusnya dapat:

1.2.1 Taburan
penduduk
dunia
mengikut
wilayah

(a) mengenal pasti pola taburan
dan kepadatan penduduk
mengikut wilayah dunia dan
negara Malaysia;
Penekanan kepada
ketakseimbangan
taburan penduduk
negara Malaysia

1.2.2 Kemahiran
amali

(b) menerangkan faktor yang
mempengaruhi
ketakseimbangan taburan
penduduk wilayah dunia dan
negara Malaysia;
Penekanan kepada
data taburan
penduduk Malaysia

(c) mengira kepadatan penduduk
mengikut wilayah dunia, Asia
Tenggara, dan negeri-negeri di
Malaysia;

(d) melukis, melabel, dan
mempersembahkan data
taburan penduduk dalam
bentuk jadual, gambar rajah,
dan peta tematik;
Gambar rajah
meliputi graf, carta,
dan rajah

(e) mentafsir peta dan
menganalisis data taburan
penduduk dari segi sebab dan
kesan perbezaan taburan
terhadap pembangunan
sosioekonomi ruangan.
Peta tematik ialah
peta koroplet/lorek
dan peta titik

1.3 Pertumbuhan
penduduk

1.3.1 Pertumbuhan
penduduk
dunia
(a) membandingkan trend
pertumbuhan penduduk
mengikut wilayah dunia dan
negara Malaysia
(i) pertambahan/perubahan;
(ii) kadar pertumbuhan
tahunan.
Perbandingan
merujuk kepada
persamaan dan
perbezaan

10
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(b) menghitung kadar
pertumbuhan tahunan
penduduk wilayah dunia dan
negara Malaysia dengan
formula berikut:
r 1/n Log e

(P
n
/ P
o
) 10;
(c) menganggarkan dan
meramalkan jumlah penduduk
di sesebuah kawasan;
Membezakan
konsep
pertambahan/
perubahan dan
pertumbuhan
penduduk
r Kadar
pertumbuhan
n Bilangan
tahun
P
n
Penduduk
tahun
semasa
P
o
Penduduk
tahun asas

1.3.2 Faktor
pertumbuhan
penduduk

(d) menghuraikan bagaimana
proses pertumbuhan penduduk
berlaku, iaitu
(i) pertumbuhan semula jadi
(kelahiran kematian);
(ii) pertumbuhan penduduk
(kelahiran kematian +
migrasi bersih).

(e) menilaikan faktor yang
mempengaruhi pertumbuhan
penduduk, iaitu
(i) kadar kelahiran;
(ii) kadar kematian;
(iii) migrasi.
Faktor yang
mempengaruhi
(sosial, ekonomi,
dan dasar kerajaan)
Menilai faktor
merujuk kepada
kepentingan
sesuatu faktor
berbanding faktor
yang lain

1.3.3 Kemahiran
amali

(f) mengira, melukis, dan
perubahan dan pertumbuhan
penduduk dalam bentuk jadual
dan gambar rajah
(i) kadar kelahiran;
(ii) kadar kematian;
(iii) kadar migrasi bersih;
(iv) kadar pertumbuhan
penduduk.
Skala dunia,
wilayah, dan
negara
Gambar rajah
meliputi graf, carta,
dan rajah

11
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(g) mentafsir jadual dan gambar
rajah berkenaan;
Mentafsir
bermaksud
menerangkan ciri,
pola, dan trend
yang ditunjukkan
oleh data dalam
jadual atau gambar
rajah
1.3.4 Kesan
pertumbuhan
penduduk

(h) mengenal pasti kesan positif
dan kesan negatif pertumbuhan
penduduk terhadap ciri
demografi dan status
sosioekonomi;
Contoh negara
maju seperti Jepun,
Amerika Syarikat,
dan Sweden

(i) membandingkan kesan
terhadap ciri demografi dan
status sosioekonomi antara
negara maju dengan negara
sedang membangun;
Contoh negara
sedang membangun
seperti Malaysia,
Brazil, dan India

(j) menjelaskan proses penuaan
penduduk dan kesannya
terhadap ciri demografi serta
status sosioekonomi sesebuah
negara;
Ciri demografi
ialah kadar
kelahiran, kadar
kematian, umur,
jantina, jangka
hayat, dan nisbah
tanggungan
1.3.5 Kemahiran
amali

(k) mentafsir ciri demografi dan
sosioekonomi bagi ketiga-tiga
bentuk piramid penduduk;
(l) melukis pelbagai bentuk rajah
piramid penduduk;
Bentuk piramid
penduduk
progresif,
perantaraan, dan
regresif
1.3.6 Penduduk dan
pembangunan

(m) menerangkan model peralihan
demografi;
Menerangkan
konsep dan
peringkat-peringkat
peralihan dalam
model peralihan
demografi

(n) menganalisis kaitan antara
dengan tahap pembangunan
sosioekonomi antara wilayah
dunia atau sesebuah negara.
Analisis bermaksud
menjelaskan
hubung kait antara
pertumbuhan
penduduk dengan
tahap
pembangunan
sosioekonomi
mengikut wilayah
dunia atau sesebuah
negara

12
Tajuk
Waktu
Pengajaran

1.4 Migrasi 6 Calon seharusnya dapat:

(a) mengenal pasti jenis dan
menghuraikan pola migrasi
dalaman negara Malaysia serta
migrasi antarabangsa semasa
dari segi
(i) arah aliran (dari mana
ke mana);
(ii) isi padu aliran (jumlah-
banyak/sedikit);

Migrasi melibatkan
migrasi kekal,
sementara, dan
bermusim

Arah aliran migrasi
dalaman
desa bandar
bandar bandar
bandar desa
desa desa
(iii) komposisi aliran. Komposisi aliran
jantina
umur
taraf pendidikan

(b) menilai faktor yang
mempengaruhi migrasi
dalaman dan migrasi
antarabangsa semasa dari segi
(i) ekonomi;
(ii) sosial;
(iii) dasar kerajaan;
(iv) politik;
(v) bencana alam.
Menilai merujuk
kepada kepentingan
sesuatu faktor
berbanding dengan
faktor yang lain

(c) menjelaskan kesan migrasi
dalaman dan migrasi
antarabangsa semasa;
Kesan positif dan
negatif terhadap
kawasan/negara
asal dan kawasan/
negara destinasi

1.4.1 Kemahiran
amali
(a) mengira, melukis, dan
migrasi dalaman serta migrasi
antarabangsa dalam bentuk
jadual, gambar rajah, dan peta
aliran;
(b) mentafsirkan jadual, gambar
rajah, dan peta aliran migrasi.
Gambar rajah
termasuklah carta,
graf, dan rajah

13
Tajuk
Waktu
Pengajaran

1.5 Penduduk dan
sumber alam

1.5.1 Pengenalan
umum
komponen
alam sekitar
fizikal
(a) menghuraikan konsep dan
jenis sumber alam;
(b) mengenal pasti komponen
alam sekitar yang meliputi
empat sistem, iaitu
(i) biosfera (sistem ekologi)

(ii) litosfera (sistem
geomorfologi)
Alam sekitar fizikal
ialah asas kepada
sumber alam

Contoh: semua
jenis flora dan
fauna
Contoh: mineral
dan tanah
(iii) hidrosfera (sistem
hidrologi)
Contoh: air
permukaan dan
marin
(iv) atmosfera (sistem
atmosfera).
Contoh: udara dan
angin

1.5.2 Alam sekitar
fizikal sebagai
sumber alam
(c) menghuraikan hubungkait
antara manusia dengan sumber
alam dari segi kepentingan
sumber alam kepada manusia;
Manusia
memerlukan
sumber alam untuk
kehidupan dan
kemajuan
sosioekonomi
Penerokaan sumber
bagi memenuhi
keperluan
kehidupan dan
pembangunan
berterusan

1.5.3 Daya tampung
persekitaran
fizikal
(d) menghuraikan konsep daya
tampung sumber alam dalam
konteks keseimbangan
ekosistem;

(e) menjelaskan bagaimana
keseimbangan ekosistem dapat
menjamin daya tampung
sumber alam yang berterusan
(kelestarian sumber);
(f) mencadangkan pelbagai
langkah perundangan dan
bukan perundangan bagi
mengurangkan masalah
lebihan dan kurangan
penduduk serta kekurangan
bekalan sumber alam.
Keseimbangan
ekosistem dapat
dicapai melalui
usaha
pembangunan
berterusan,
pemeliharaan dan
pemuliharaan
sumber alam,
penerokaan dan
penggunaan
sumber alam yang
berhemah, serta
pengurusan sumber
yang berkesan

14
Tajuk
Waktu
Pengajaran

2 Transformasi Desa dan
Pembandaran
30

2.1 Transformasi desa 10 Calon seharusnya dapat:

(a) mentakrifkan konsep
transformasi desa;
(b) menghuraikan strategi
pembangunan desa yang
meliputi
(i) pembangunan insitu;
(ii) Pembangunan Pertanian
Bersepadu (IADP);
(iii) pembangunan wilayah;
(iv) perindustrian desa;
Transformasi desa
merujuk kepada
perubahan
sosioekonomi desa
melalui proses
pemodenan guna
tanah, kemudahan
asas,
pengangkutan,
komunikasi,
kegiatan ekonomi,
pendidikan, dan
kesihatan
(c) menjelaskan proses perubahan
desa melalui
(i) saling kebergantungan
desa-bandar;
(ii) pembandaran desa;
(iii) perancangan desa (pusat
pertumbuhan desa);
(iv) pemodenan
sosioekonomi desa.

2.2 Bandar dan
pembandaran

2.2.1 Pengertian
bandar dan
pembandaran
(a) mendefinisikan maksud bandar
dan proses pembandaran;
(b) menghuraikan jenis dan ciri
bandar (bandar raya global,
metropolis, bandar primat, dan
bandar raya mega);
Klasifikasi bandar
berdasarkan saiz di
Malaysia: bandar
kecil ( 30,000),
bandar sederhana
(30,000 500,000),
bandar besar
(500,000
1,000,000), dan
bandar raya
metropolitan
( 1,000,000)

15
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(c) memerihalkan pola
pembandaran;
Pola pembandaran
merujuk kepada
perubahan saiz dan
bilangan bandar,
pertumbuhan
penduduk bandar,
dan perubahan
sosioekonomi
bandar
(d) menilai faktor yang
mempengaruhi proses
pembandaran;
Faktor sejarah,
ekonomi, dasar
kerajaan, sosial,
kemudahan asas,
dan demografi

2.2.2 Peranan
bandar dalam
pembangunan
(e) mengenal pasti peranan bandar
dalam pembangunan sesebuah
negara, iaitu
(i) pusat pemasaran;
(ii) pusat pekerjaan;
(iii) pusat pemodenan;
(iv) kemudahan kesihatan;
(v) pembentukan golongan
menengah;
(vi) pembauran inovasi;
Peranan bandar
bergantung kepada
jenis dan saiz
bandar

(f) membandingkan peranan
bandar besar, bandar
sederhana, dan bandar kecil
di Malaysia;

2.2.3 Kesan
transformasi
desa dan
pembandaran
terhadap
penduduk dan
alam sekitar
(g) menghuraikan kesan
transformasi desa dan
pembandaran terhadap guna
tanah, penduduk, dan
sosioekonomi dari segi
(i) kepadatan penduduk;
(ii) perubahan pekerjaan;
(iii) peningkatan taraf
hidup;
(iv) perumahan;
(v) kemiskinan bandar;
(vi) migrasi desa-bandar;
(vii) kesesakan lalu lintas;
Skala negara
Malaysia

16

Tajuk
Waktu
Pengajaran

(viii) masalah sosial;
(ix) perubahan guna tanah;

(h) menjelaskan kesan
pembandaran terhadap alam
sekitar yang meliputi
(i) kemerosotan kualiti
alam sekitar;
Peningkatan suhu
setempat, hakisan,
tanah runtuh dan
tanah tandus, banjir
dan banjir kilat,
ancaman
kepupusan
kepelbagaian
biologi,
kemusnahan
habitat, dan
rantaian makanan
(ii) pencemaran alam
sekitar;
Pencemaran udara,
air, tanih, bau,
bunyi, sampah
sarap, dan
pencemaran sisa
toksik

2.2.4 Kemahiran
amali
(i) mengira dan
pembandaran dalam bentuk
jadual, gambar rajah, dan peta;
(j) mentafsir jadual, gambar rajah,
dan peta;
(k) mentafsir peta topografi dari
aspek landskap budaya, iaitu
(i) guna tanah pertanian;
(ii) pola petempatan;
(iii) pengangkutan;
(iv) kemudahan sosial;
Gambar rajah
termasuklah carta,
graf, dan rajah

Pentafsiran
mencakupi
menentukan
kedudukan tempat
berdasarkan grid
dan mata angin,
mengenal pasti
simbol untuk
menentukan aras
ketinggian, pola,
dan jenis

(l) menjelaskan sebab dan kesan,
pola, trend, dan arah alir
daripada jadual, gambar rajah,
dan peta yang dihasilkan.
Calon digalakkan
melayari Internet
seperti Google
Earth sebagai
pendedahan kepada
konsep asas Sistem
Maklumat Geografi
(GIS) dan
penderiaan jauh

17
Penggal 2

Tajuk
Waktu
Pengajaran

BAHAGIAN A:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR FIZIKAL

3 Sistem Atmosfera 40

3.1 Struktur dan
kandungan
atmosfera

(a) menyatakan struktur dan
kandungan atmosfera;
(b) menghuraikan ciri struktur dan
kandungan atmosfera.

3.2 Cuaca dan iklim 12 Calon seharusnya dapat:

(a) menyatakan konsep cuaca dan
iklim;

(b) menghuraikan unsur cuaca dan
iklim (bahangan suria,
bahangan bumi, suhu,
kerpasan, kelembapan, tekanan
udara, angin, dan litupan
awan);
Bahangan suria
juga merujuk
kepada bahangan
matahari
(c) menyatakan konsep imbangan
bahangan;
Bahangan bumi
juga merujuk
kepada bahangan
terestrial
(d) menghuraikan proses
pemindahan haba;
(e) menghuraikan taburan suhu
secara menegak dan mendatar;

(f) menyatakan konsep
kelembapan udara;
Kelembapan
bandingan dan
kelembapan mutlak

Proses adiabatik/
kestabilan udara
kadar tukaran
adiabatik
kadar tukaran
sekitaran
(g) menghuraikan konsep
kestabilan udara;
(h) menghuraikan proses sejatan,
pemeluwapan, pembentukan
awan, dan kerpasan;
(i) menghuraikan jenis kerpasan
(hujan perolakan dan hujan
orografik);

18

Tajuk
Waktu
Pengajaran

(j) menghuraikan tekanan udara
dan edaran umum atmosfera;
Angin wilayah dan
angin tempatan
bayu darat dan
bayu laut, angin
pergunungan, angin
lintang, angin
monsun, dan badai
selari (Angin
Sumatera)
(k) menghuraikan gangguan
atmosfera.
Siklon tropika dan
tornado

3.3 Kaitan sistem
atmosfera dengan
manusia

(a) menjelaskan pengaruh cuaca
dan iklim terhadap aktiviti
manusia;

Pengaruh positif
dan negatif iklim
dan cuaca terhadap
aktiviti manusia
Perbincangan pada
skala dunia dan
penekanan kepada
skala tempatan
(b) menghuraikan fenomena iklim
(banjir, kemarau, siklon
tropika, tornado, dan El Nio
dan La Nia).
Kesan terhadap
manusia
seperti kemusnahan
infrastruktur,
kemusnahan bentuk
muka bumi, dan
ekonomi
Siklon tropika
terdiri daripada
taufan dan hurikan

3.4 Perubahan iklim 6 Calon seharusnya dapat:

(a) menghuraikan konsep
perubahan iklim;

(b) menjelaskan punca dan kesan
rumah hijau yang
menyebabkan pemanasan
global;

(c) menjelaskan punca dan kesan
penipisan dan kebocoran
lapisan ozon;

19

Tajuk
Waktu
Pengajaran

(d) menjelaskan kesan perubahan
iklim terhadap alam sekitar
fizikal dan aktiviti manusia.

3.5 Mikro iklim bandar 6 Calon seharusnya dapat:

(a) menghuraikan konsep mikro
iklim bandar;
Merujuk kepada
kajian kes seperti
pulau haba bandar,
pulau sejuk,
pencemaran udara,
jerebu, dan hujan
asid
(b) menjelaskan kesan perubahan
mikro iklim bandar terhadap
alam sekitar fizikal dan alam
sekitar manusia.

3.6 Kemahiran amali
sistem atmosfera

(a) mengira data, memplot,
melukis, dan mentafsir peta
garisan senilai, iaitu garisan
sesuhu (isoterma), garisan
sehujan (isohyet), dan garisan
setekanan udara (isobar);

(b) mengira data, melukis, dan
mentafsir graf dan carta cuaca
serta kaitannya dengan aktiviti
manusia.
Carta cuaca
merujuk kepada
rajah tiupan angin,
graf bulatan, graf
garis, dan graf bar

4 Sistem Hidrologi 20

4.1 Fasa air 2 Calon seharusnya dapat:

(a) menyatakan tiga fasa
perubahan air (cecair, gas, dan
pepejal);
Gambar rajah
perubahan fasa,
proses, dan tenaga
yang terlibat
(b) menghuraikan tiga fasa proses
perubahan air dan tenaga yang
terlibat.

4.2 Kitaran hidrologi 4 Calon seharusnya dapat:

(a) menghuraikan konsep kitaran
hidrologi;
Gambar rajah
kitaran hidrologi
(b) menghuraikan proses mendatar
kitaran hidrologi (alir lintang
atmosfera, larian air
permukaan, dan aliran air
bawah tanah);

20
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(c) menjelaskan proses menegak
kitaran hidrologi (sejatan,
perpeluhan, sejatpeluhan,
pemeluwapan, pemejalwapan,
kerpasan, pintasan, aliran
batang, dan resapan);

(d) menghuraikan konsep
keberkesanan kerpasan dan
faktor yang mempengaruhinya
(ciri keamatan, kekerapan,
jangka masa, musim, dan
liputan kawasan).
Keberkesanan
kerpasan merujuk
kepada perbezaan
kerpasan dengan
sejatan

4.3 Edaran air tanih 2 Calon seharusnya dapat:

(a) menyatakan dan menghuraikan
proses edaran air tanih (larian
air permukaan, resapan, aliran
air bawah tanah, simpanan air
tanih, keporosan, ketelapan,
dan akuifer);

(b) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi edaran air
tanih.

4.4 Imbangan air 4 Calon seharusnya dapat:

(a) menghuraikan konsep
imbangan air (lebihan air dan
kurangan air);

(b) menjelaskan variasi imbangan
air mengikut ruang dan masa;

(c) menghuraikan faktor yang
mempengaruhi variasi
imbangan air (ketinggian,
aspek, hujan, topografi,
tumbuhan, dan batuan).

4.5 Kaitan sistem
hidrologi dengan
manusia

(a) menjelaskan kepentingan air
(bekalan air domestik,
pertanian, dan industri);

Gangguan
imbangan air
merujuk kepada
perubahan
simpanan air yang
digambarkan oleh
lebihan air (banjir)
dan kurangan air
(kemarau)

21
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(b) menjelaskan gangguan
imbangan air terhadap aktiviti
manusia (kejadian kemarau,
kejadian banjir
monsun/musiman dan banjir
kilat);

(c) menjelaskan penyesuaian
manusia terhadap kurangan air
dan lebihan air (hujan tiruan,
sistem pengairan,
penghutanan, dan sumber air
yang lain).
Penyesuaian
manusia termasuk
langkah
pengurusan (catuan
air, kempen
penjimatan, dan
tarif air) dan
langkah
kestrukturan
(empangan, parit,
terusan, dan tangki)

4.6 Kemahiran amali
sistem hidrologi

(a) mengira data, melukis, dan
mentafsir graf dan carta
hidrologi (kerpasan, sejatan,
sejatpeluhan, dan imbangan
air).

Carta hidrologi
merujuk kepada
graf garis, graf bar,
dan rajah serakan

BAHAGIAN B:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR MANUSIA

3 Pembangunan Ekonomi
dan Impak Alam
Sekitar
30

3.1 Sektor-sektor
ekonomi

(a) mengenal pasti sektor ekonomi
yang terbahagi kepada tiga,
iaitu

Skala negara
Malaysia
(i) primer; Pertanian,
perikanan,
perhutanan, dan
perlombongan
(ii) sekunder; Pemprosesan,
pembuatan, dan
pembinaan

22
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(iii) tertier. Pelancongan,
pengangkutan dan
perhubungan,
perdagangan dan
perniagaan,
kewangan,
perkhidmatan
awam dan swasta,
utiliti (elektrik, air,
dan gas), teknologi
maklumat dan
komunikasi,
penyelidikan dan
pembangunan
(b) menghuraikan ciri utama setiap
sektor ekonomi negara
Malaysia (taburan, skala,
orientasi pengeluaran,
penggunaan modal, buruh, dan
teknologi);
Huraian berkaitan
dengan ciri dan
kepentingan boleh
digabungjalinkan
mengikut sektor
ekonomi
(c) menghuraikan kepentingan
atau sumbangan setiap sektor
kepada ekonomi negara
(Keluaran Dalam Negara
Kasar [KDNK], pekerjaan,
dan kesan pengganda);
Kesan pengganda
merujuk kepada
aktiviti hiliran
dalam sektor
pertanian,
pembuatan, dan
perkhidmatan
(d) menjelaskan perkembangan
semasa sektor ekonomi
(primer, sekunder, dan tertier);
Perkembangan
semasa sektor
ekonomi meliputi
kemajuan, inovasi,
isu, masalah, dan
cabaran
(e) menghuraikan perkembangan
bioteknologi terkini dalam
bidang pertanian dan
pembuatan;
Bioteknologi
bermaksud
penggunaan
teknologi dalam
perkembangan
pertanian dan
pembuatan seperti
pembiakbakaan
tisu,
pengubahsuaian
genetik, teknologi
transgenik, dan
teknologi nano

23
Tajuk
Waktu
Pengajaran

3.1.1 Kemahiran
amali
(f) mengira, melukis, dan
ekonomi semasa dalam bentuk
jadual, gambar rajah, dan peta;
Gambar rajah
termasuklah carta,
graf, dan rajah
(g) mentafsir jadual, gambar rajah,
foto, dan peta.
Peta meliputi peta
topografi

3.2 Proses pembangunan
ekonomi
(a) mentakrifkan maksud
pembangunan dan mengenal
pasti penunjuk pembangunan
(KDNK per kapita, peratus
tenaga kerja dalam sektor
ekonomi, ciri demografi,
kemudahan asas, dan
pemilikan barangan);

(b) membezakan tahap
pembangunan semasa antara
kawasan dalam negara
Malaysia;

(c) menjelaskan ketakseimbangan
pembangunan antara kawasan
dalam negara Malaysia.
Tumpuan kepada
isu
ketakseimbangan
pembangunan
antara wilayah
dalam negara dan
strategi untuk
mengatasinya
(koridor
pembangunan
ekonomi utara,
timur, selatan,
Sabah dan
Sarawak)

3.3 Impak pembangunan
ekonomi terhadap
alam sekitar

(a) menjelaskan impak
pembangunan ekonomi
terhadap alam sekitar, iaitu

(i) kemerosotan dan
kepupusan sumber;

(ii) pencemaran alam sekitar
(pencemaran udara, air,
tanih, bau, bunyi,
sampah sarap, dan sisa
toksik);

24
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(iii) kemerosotan kualiti alam
sekitar (peningkatan
suhu setempat, hakisan,
tanah runtuh dan tanah
tandus, banjir dan
kemarau, ancaman
kepupusan kepelbagaian
biologi, kemusnahan
habitat, dan rantaian
makanan);
Sumber
perhutanan,
perikanan, dan
perlombongan
(b) merumuskan langkah
mengurangkan impak
pembangunan ekonomi
terhadap alam sekitar dari
aspek perundangan dan bukan
perundangan.

4 Globalisasi Ekonomi
dan Kerjasama
Serantau
30

4.1 Globalisasi ekonomi 6 Calon seharusnya dapat:

(a) menghuraikan maksud
globalisasi ekonomi;
Globalisasi
ekonomi
bermaksud saling
bergantung antara
negara dari segi
bahan mentah,
modal, buruh,
pasaran, dan
teknologi dalam
proses pengeluaran
dan pemasaran
yang
dipermudahkan
oleh kemajuan
teknologi
maklumat

(b) menghuraikan aspek saling
bergantung antara kawasan
(pelaburan, teknologi,
pengeluaran, pasaran, dan
bekalan buruh);

Saling bergantung
antara kawasan
merujuk kepada
hubungan antara
negara/kawasan
untuk keperluan
ekonomi

25
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(c) menjelaskan sebab perlunya
kerjasama antara kawasan
(kecekapan, ekonomi, daya
saing, pengkhususan, dan
penyertaan dalam ekonomi
dunia);

(d) menilai kesan globalisasi
ekonomi terhadap sesebuah
negara, iaitu
(i) kesan positif
perdagangan bebas;
peluasan pasaran;
pemindahan teknologi
aliran buruh;
menggalakkan
persaingan;
peningkatan kualiti
produk;

(ii) kesan negatif
penguasaan ekonomi
negara oleh syarikat
multinasional (MNC);
ancaman kepada
barangan,
perkhidmatan, dan
budaya tempatan;
ancaman kepada
pengusaha kecil dan
sederhana tempatan;
kesukaran untuk
mengawal aliran
modal asing;
penghakisan
kedaulatan negara.

26
Tajuk
Waktu
Pengajaran

4.2 Kerjasama serantau 14 Calon seharusnya dapat:

4.2.1 Konsep
kerjasama
(a) mengenal pasti pakatan
ekonomi serantau, iaitu
(i) Pertubuhan Negara-
Negara Asia Tenggara
(ASEAN);
(ii) Kawasan Perdagangan
Bebas ASEAN (AFTA);
(iii) Kerjasama Ekonomi
Asia Pasifik (APEC);
(iv) Kerjasama ekonomi
antara negara Asia
Timur;
(v) Kesatuan Eropah (EU);
(vi) Perjanjian Kawasan
Perdagangan Bebas
Amerika Utara
(NAFTA);

(b) menghuraikan konsep
kerjasama dan persaingan
antara kawasan;

4.2.2 Kepentingan
dan halangan
(c) menjelaskan kepentingan
pakatan ekonomi serantau dari
segi
(i) mengurangkan kesan
negatif globalisasi
ekonomi dunia;
(ii) pasaran bersama;
(iii) meningkatkan daya
saing serantau;
(iv) menjaga kepentingan
bersama serantau;
(v) keperluan guna tenaga
buruh;
(vi) teknologi penyelidikan
dan pembangunan;
Daya saing
serantau merujuk
kepada keupayaan
mengeluarkan
produk yang
memenuhi
keperluan global
pada kos yang
kompetitif
(d) menghuraikan halangan dalam
kerjasama ekonomi serantau
yang meliputi
(i) perbezaan ekonomi
antara negara anggota;
(ii) konflik politik wilayah
dalam negara anggota;

27
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(iii) keupayaan
melaksanakan projek
kerjasama serantau;
(iv) persaingan antara
kepentingan negara
dengan kepentingan
serantau;
(v) pencemaran rentas
sempadan;
(vi) keselamatan serantau;

4.2.3 Kemahiran
amali
(e) mengira, melukis, dan
ekonomi dalam bentuk jadual,
gambar rajah, dan peta;

(f) mentafsir jadual, gambar rajah,
dan peta berkenaan.

4.3 Segitiga
pertumbuhan
(a) mendefinisikan konsep
kawasan segitiga
pertumbuhan;
Kawasan segitiga
pertumbuhan
merujuk kepada
kerjasama
memajukan
subwilayah yang
berjiran di dalam
ASEAN
(b) mengenal pasti kawasan
segitiga pertumbuhan di dalam
ASEAN, iaitu
(i) Segitiga Pertumbuhan
IndonesiaMalaysia
Singapura (IMSGT);
(ii) Segitiga Pertumbuhan
IndonesiaMalaysia
Thailand (IMTGT);
(iii) Kawasan Pertumbuhan
ASEAN Timur Brunei
DarussalamIndonesia
MalaysiaFilipina
(BIMPEAGA);

Fokus kerjasama:
IMSGT
perindustrian
IMTGT sumber
pertanian dan
pelancongan
BIMPEAGA
pelbagai aktiviti
ekonomi

28
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(c) menjelaskan peranan segitiga
pertumbuhan dalam
memajukan wilayah berkenaan
(perdagangan, pelaburan,
pelancongan, pengaliran
buruh, penggunaan sumber,
pengangkutan dan
perhubungan, dan teknologi).

4.4 Hubungan Malaysia
dengan negara luar
(a) menyatakan dasar luar negara
Malaysia;
Teras dasar luar
negara Malaysia
Aman, Bebas, dan
Berkecuali
(b) menghuraikan peranan negara
Malaysia dalam pakatan
kerjasama serantau;
Prinsip
memakmurkan
jiran menjadi fokus
utama kerjasama
serantau
(c) menjelaskan kepentingan
kerjasama serantau dalam
melindungi alam sekitar.
Mengatasi masalah
pencemaran rentas
sempadan

29
Penggal 3
Tajuk
Waktu
Pengajaran

BAHAGIAN A:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR FIZIKAL

5 Sistem ekologi 14 Calon seharusnya dapat:

5.1 Ekologi dan
ekosistem
2 (a) menghuraikan konsep ekologi
dan ekosistem;
Ekosistem meliputi
konsep habitat,
populasi, komuniti,
koloni, dan spesies
(b) menjelaskan komponen asas
ekosistem (biotik dan abiotik);
Biotik merujuk
kepada komponen
hidupan seperti
pengeluar,
pengguna, dan
pengurai
Abiotik merujuk
kepada komponen
bukan hidupan
seperti cahaya
matahari, udara,
tanah, mineral, dan
air
(c) menghuraikan fungsi
ekosistem, iaitu
(i) aliran tenaga;
(ii) kitar nutrien;

(d) menyatakan jenis dan
menghuraikan ekosistem
daratan dan akuatik.
Ekosistem daratan
merujuk kepada
hutan tanah pamah,
dan hutan tanah
tinggi
Ekosistem akuatik
merujuk kepada
tasik dan paya
bakau

30
Tajuk
Waktu
Pengajaran

5.2 Konsep rantaian dan
siratan makanan

(a) menghuraikan konsep rantaian
dan siratan makanan;
(b) menjelaskan proses rantaian
makanan dan siratan makanan;
Gambar rajah aliran
tenaga dalam
rantaian makanan
dan siratan
makanan
(c) menghuraikan konsep aras
trofik dan piramid tenaga;
Gambar rajah
piramid tenaga
(d) menjelaskan proses
pemindahan tenaga dan
kehilangan tenaga dalam aras
trofik;

(e) menjelaskan persaingan antara
spesies dan sesama spesies
mengikut peringkat
penggunaan tenaga.
Spesies merujuk
kepada flora dan
fauna yang
mempunyai ciri
pembiakan yang
sama

5.3 Kitar nutrien dalam
ekosistem
(a) menerangkan jenis kitar
nutrien (kitar oksigen, kitar
karbon, dan kitar nitrogen);

(b) menghuraikan kepentingan
kitar nutrien dalam ekosistem
daratan dan akuatik.

5.4 Kaitan sistem
ekologi dengan
manusia

(a) menghuraikan kepentingan
sistem ekologi kepada
manusia, iaitu
(i) kepentingan ekosistem
daratan
pembalakan;
hasil hutan;
perubatan;
kepelbagaian biologi;
perburuan;
pelancongan dan
rekreasi;
pertanian pindah;

31
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(ii) kepentingan ekosistem
akuatik
perikanan;
hasil marin;
perubatan;
kepelbagaian biologi;
pelancongan dan
rekreasi;
akuakultur;

(b) mengenal pasti gangguan
ekosistem (fizikal dan
manusia);

(c) menghuraikan gangguan
ekosistem (fizikal dan
manusia);

(d) menghuraikan ekosistem
buatan manusia;
Ekosistem buatan
manusia merujuk
kepada ekosistem
semula jadi yang
telah diubah suai
oleh manusia
seperti ekosistem
tasik buatan,
kawasan pertanian,
dan kawasan
penghutanan
semula
(e) mencadangkan langkah
pemeliharaan dan
pemuliharaan ekosistem.

6 Saling Kebergantungan
Sistem
10

6.1 Interaksi antara
sistem

(a) menjelaskan saling
kebergantungan antara sistem
fizikal, iaitu
(i) sistem geomorfologi
(litosfera);
(ii) sistem atmosfera;

Saling
kebergantungan
antara sistem
fizikal seperti
sistem hidrologi
dengan sistem
geomorfologi

32
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(iii) sistem hidrologi
(hidrosfera);
(Kitaran hidrologi
dengan proses
penggondolan);
antara sistem
geomorfologi
dengan sistem
atmosfera (letusan
gunung berapi
dengan cuaca) dan
lain-lain
(iv) sistem ekologi (biosfera);
(b) menjelaskan bagaimana
gangguan dan perubahan pada
sesuatu sistem mempengaruhi
sistem alam sekitar fizikal
yang lain;
Penyahutanan
menyebabkan
pemanasan global
yang boleh
meningkatkan suhu
dunia, pencairan
ais, kenaikan aras
laut, dan
peningkatan kadar
hakisan di pinggir
pantai
(c) menjelaskan bagaimana
perubahan pada sesuatu sistem
mempengaruhi sistem yang
lain dan impaknya terhadap
manusia.
Kejadian banjir
menyebabkan
kemusnahan harta
benda dan
kehilangan nyawa
Kejadian gempa
bumi dasar laut
yang menghasilkan
tsunami
menyebabkan
kemusnahan harta
benda dan
kehilangan nyawa

6.2 Interaksi sistem
fizikal dengan sistem
gunaan manusia

(a) menjelaskan saling
kebergantungan antara sistem
fizikal dengan sistem gunaan
manusia yang menyebabkan
kesan
(i) positif seperti penghasilan
sumber alam;

Sistem gunaan
manusia merujuk
kepada penggunaan
sistem fizikal untuk
keperluan
kehidupan manusia

33
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(ii) negatif yang
mengakibatkan gangguan
dan bencana alam.
Kitaran hidrologi
boleh
mempengaruhi
bekalan air, aktiviti
pertanian,
perikanan,
penternakan,
pelancongan, dan
perindustrian

6.3 Pemeliharaan dan
pemuliharaan alam
sekitar

(a) menjelaskan konsep
pemeliharaan dan
pemuliharaan alam sekitar
fizikal;

(b) menilai langkah pemeliharaan
dan pemuliharaan alam sekitar
fizikal (kaedah perundangan
dan kaedah bukan
perundangan).

BAHAGIAN B:
GEOGRAFI ALAM
SEKITAR MANUSIA

5 Impak Alam Sekitar
dan Pengurusannya
24

5.1 Impak aktiviti
manusia terhadap
alam sekitar

(a) mengenal pasti impak aktiviti
manusia terhadap alam sekitar
fizikal, iaitu
alam sekitar;
(ii) kemerosotan dan
kepupusan sumber.

(b) menghuraikan impak aktiviti
manusia terhadap persekitaran
fizikal, iaitu
alam sekitar;

Hakisan, tanah
runtuh dan
kegagalan cerun,
banjir, kemarau,
tanah tandus,
pemanasan
setempat dan global

34
Tajuk
Waktu
Pengajaran

Pencemaran air,
tanih, udara, bunyi
dan bau, sampah
sarap, dan sisa
toksik
(ii) kemerosotan dan
kepupusan sumber.
Ancaman
kepupusan sumber
kepelbagaian
biologi dan
kehabisan sumber
(c) menjelaskan aktiviti manusia
yang menjejaskan alam sekitar,
iaitu
(i) perhutanan;
(ii) perindustrian;
(iii) pengangkutan dan
perhubungan;
(iv) pertanian dan
penternakan;
(v) perikanan dan
akuakultur;

(vi) pembinaan
(petempatan dan
infrastruktur);

(vii) perlombongan dan
kuari;

(viii) pelancongan dan
rekreasi.

5.2 Impak sosial 2 Calon seharusnya dapat:

(a) menilai impak alam sekitar
terhadap kehidupan manusia,
iaitu
(i) kesihatan;
(ii) keselamatan;
(iii) kerosakan dan
kemusnahan harta
benda;
(iv) aktiviti ekonomi;
(v) aktiviti sosial.
Tumpuan kepada
negara Malaysia

35
Tajuk
Waktu
Pengajaran

5.3 Pengurusan alam
sekitar

5.3.1 Pemeliharaan
dan
pemuliharaan
(a) membezakan konsep
pemeliharaan dan
pemuliharaan alam sekitar;

(b) mencadangkan langkah
pemeliharaan dan
pemuliharaan alam sekitar
(langkah perundangan dan
langkah bukan perundangan);

5.3.2 Pembangunan
berterusan
(lestari)
(c) mendefinisikan konsep
pembangunan berterusan
(lestari);
Pembangunan
berterusan (lestari)
bermaksud
pembangunan yang
memenuhi
keperluan generasi
masa kini tanpa
menjejaskan
kepentingan
generasi akan
datang
(d) menghuraikan lapan prinsip
pembangunan berterusan
(lestari), iaitu
(i) menjana atau
menggalakkan semula
pertumbuhan ekonomi;

(ii) mengubah kualiti
pertumbuhan ekonomi
bagi menjamin
kesejahteraan hidup;

(iii) memulihara dan
mempertingkatkan asas
sumber;

(iv) memastikan aras
penduduk yang boleh
ditampung;

(v) mengorientasikan
semula teknologi dan
kaedah pengurusan
risiko;

(vi) mengintegrasikan alam
sekitar dan ekonomi
dalam membuat
keputusan;

36
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(vii) memperbaharui
hubungan ekonomi
antarabangsa;

(viii) memperkukuhkan
kerjasama
antarabangsa;

(e) menghuraikan pelbagai bentuk
kerjasama antarabangsa dalam
konteks pembangunan
berterusan (lestari), iaitu

(i) Persidangan
Stockholm;
Tumpuan
Persidangan:
Stockholm
persekitaran
manusia

(ii) Persidangan Rio; Rio persekitaran
dan pembangunan

(iii) Persidangan
Johannesburg;
Johannesburg
pembangunan
berterusan

(iv) Protokol Montreal;

(v) Protokol Kyoto;
(vi) Deklarasi Langkawi;
Deklarasi
Langkawi
pengurusan alam
sekitar di kalangan
negara-negara
Komanwel
Persidangan Bali
2007
(f) menjelaskan kepentingan
kerjasama antarabangsa untuk
menangani isu alam sekitar,
iaitu
(i) masalah kemerosotan
kualiti alam sekitar telah
menjadi masalah global;
(ii) penjagaan alam sekitar
secara global;
(iii) meningkatkan kesedaran
tentang pentingnya
pembangunan
berterusan (lestari).

Program United
Nation
Development
Programme
(UNDP) berkaitan
dengan pendidikan
pembangunan
berterusan

37
Tajuk
Waktu
Pengajaran

BAHAGIAN C:
KAJIAN LUAR
72 Kajian luar
meliputi kajian luar
alam sekitar fizikal
(36 waktu) dan
kajian luar alam
sekitar manusia
(36 waktu)

1 Pengenalan kepada
Kajian Luar

1.1 Tujuan Kajian Luar
dijalankan
(a) menyatakan matlamat kajian
luar;

1.2 Skop kajian luar
alam sekitar fizikal
dan alam sekitar
manusia
(b) menyatakan skop kajian luar
alam sekitar fizikal dan alam
sekitar manusia.

1.3 Pemilihan tajuk

1.4 Persiapan logistik

2 Kaedah Kajian 16 Calon seharusnya dapat:

2.1 Pemilihan kawasan

2.2 Penyediaan alat dan
bahan kajian

2.3 Kaedah
pengumpulan data
(a) menghuraikan pelbagai kaedah
kajian;
(b) mengenal pasti dan
menggunakan alatan kajian;
(c) menghasilkan instrumen/soal
selidik kajian;
(d) menghuraikan kaedah
pengumpulan data primer dan
sekunder.

Calon digalakkan
mengakses dan
memuat turun data
serta maklumat
daripada sumber
Internet seperti
Jabatan Perangkaan
Malaysia, Jabatan
Pertanian, Jabatan
Alam Sekitar, dan
Jabatan
Meteorologi

3 Pelaksanaan Kajian
Luar
Di kawasan
kajian
(a) menguasai kemahiran
manipulatif, iaitu
(i) mencerap, memerhati,
mengukur, melakar,
merakam, merekod, dan
mengumpul pelbagai
jenis data dan maklumat
daripada sumber primer;

38
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(ii) menemu bual,
pemerhatian ikut serta,
dan mengkaji selidik
untuk mendapatkan data
primer di lapangan;

(iii) mengumpul, merekod,
menyalin data dan
maklumat sumber
sekunder melalui kajian
perpustakaan, laporan
agensi kerajaan dan
swasta, serta daripada
sumber Internet;

(iv) memproses, menyusun,
meringkas, mengekod,
menjadual, dan
menganalisis data serta
maklumat yang
diperoleh;

(v) mempersembahkan data
serta maklumat yang
diperoleh daripada
lapangan ke dalam
bentuk grafik, jadual,
rajah, dan carta.
Calon digalakkan
menggunakan
komputer untuk
menganalisis dan
mempersembahkan
data
(b) menguasai kemahiran insaniah
(soft skills), iaitu
(i) kemahiran
berkomunikasi secara
lisan dan tulisan dengan
berkesan, berupaya
meningkatkan keyakinan
diri, dan bermotivasi;

(ii) kemahiran bekerjasama
dalam kumpulan,
mengorganisasi tugas,
bekerja sebagai satu
pasukan, dan
berkemahiran
memimpin;

(iii) kemahiran mengurus
masa mengikut jadual
kerja yang ditetapkan
dan berkemahiran
menyelesaikan masalah;

39
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(iv) kemahiran menjalankan
kajian secara kuantitatif
dan kualitatif, kreatif dan
inovatif;

(v) menyedari dan
menghargai kepentingan
alam sekitar;

(vi) boleh menjalankan
kajian secara jujur,
amanah, dan beretika.

4 Pemprosesan dan
Penganalisaan Data dan
Maklumat

(a) menganalisis dan
mempersembahkan data serta
maklumat yang diperolehi dari
lapangan ke dalam bentuk
grafik, jadual, rajah, dan carta
dengan bantuan komputer;

(b) mengaplikasikan pelbagai
perisian komputer untuk
menganalisis dan
mempersembahkan data serta
maklumat.

5 Penyediaan Laporan 24 Calon seharusnya dapat:

(a) mengenal pasti latar belakang
kajian;
Format laporan:
(i) Pengenalan
(ii) Objektif
kajian
(iii) Lokasi kajian
(iv) Kaedah
kajian
(v) Hasil kajian
dan
perbincangan
(vi) Penutup
(vii) Senarai
rujukan
(viii) Lampiran
(b) mengenal pasti isu dan
masalah yang berkaitan dengan
kedinamikan interaksi antara
manusia dengan alam sekitar;
(c) menjelaskan pelbagai bentuk,
pola, dan proses dalam alam
sekitar fizikal dan alam sekitar
manusia serta faktor yang
mempengaruhinya;
(d) mengaplikasi dan
membandingkan teori yang
diajar di dalam bilik darjah
dengan keadaan sebenar di
lapangan;

40
Tajuk
Waktu
Pengajaran

(e) mentafsir, mensintesis, dan
merumus data dan maklumat
tentang kedinamikan interaksi
antara manusia dengan
manusia dan manusia dengan
alam sekitar;

(f) mencadangkan langkah
mengatasinya dalam konteks
setempat;

6 Pembentangan Laporan 8 Calon seharusnya dapat:

(a) berkomunikasi secara lisan dan
tulisan dengan mahir dan
berkesan;
Boleh dilakukan
secara
berkumpulan
Calon digalakkan
membentangkan
laporan dengan
menggunakan ICT
dan media lain

(b) bekerjasama dalam kumpulan,
mengorganisasi tugas, dan
bekerja sebagai satu pasukan;
(c) mengurus masa mengikut
jadual pembentangan;
(d) meningkatkan keyakinan diri
dan bermotivasi;

(e) menghasilkan pembentangan
secara kreatif dan inovatif.

41
Kajian Luar

Kertas 942/4: Kajian Luar Untuk Calon Sekolah Kerajaan dan Calon Sekolah Bantuan
Kerajaan

1 Pengenalan

Kajian luar merupakan salah satu komponen penting dalam disiplin Geografi. Teori yang
dipelajari di dalam bilik darjah dimantapkan melalui kerja praktikal di lapangan yang akan
meningkatkan pemahaman pelajar tentang aspek alam sekitar fizikal dan alam sekitar manusia
yang saling berkaitan. Pelajar akan dibawa ke lapangan untuk menjalankan kajian luar.

Setiap calon STPM sekolah kerajaan dan sekolah bantuan kerajaan wajib melaksanakan kerja
kursus Geografi (kajian luar) 942/4 sebagai satu daripada komponen pentaksiran untuk penggal 3.
Kajian luar perlu dijalankan bagi komponen alam sekitar fizikal dan alam sekitar manusia
berdasarkan soalan yang disediakan oleh Majlis Peperiksaan Malaysia. Bagi Geografi Alam
Sekitar Fizikal, soalan merangkumi tajuk Sistem Geomorfologi, Sistem Atmosfera, Sistem
Hidrologi, dan Sistem Ekologi. Bagi Geografi Alam Sekitar Manusia pula merangkumi tajuk
Penduduk, Transformasi Desa dan Pembandaran, serta Pembangunan Ekonomi dan Impak Alam
Sekitar. Format pentaksiran bagi kajian luar ini adalah berasaskan sekolah. Wajaran markah bagi
komponen kerja kursus ini adalah sebanyak 20%. Markah pentaksiran kerja kursus hendaklah
dihantar kepada Majlis Peperiksaan Malaysia untuk diambil kira bersama-sama dengan markah
peperiksaan bagi tujuan penentuan markah keseluruhan dan penggredan. Panduan dan soalan
kajian luar akan diberikan melalui portal MPM http://www.mpm.edu.my. Soalan kajian luar
adalah berkaitan dengan tajuk yang terdapat dalam Sukatan Pelajaran Geografi.

2 Objektif

Objektif kajian luar adalah untuk meningkatkan kemahiran pelajar dalam konteks:

(a) Kemahiran kognitif, iaitu

(i) mengenal pasti dan menghuraikan masalah dan isu yang berkaitan dengan kedinamikan
interaksi sesama manusia, manusia dengan alam sekitar dan sebaliknya serta
mencadangkan langkah mengatasinya dalam konteks setempat;
(ii) menjelaskan pelbagai bentuk, pola, dan proses dalam alam sekitar fizikal dan alam
sekitar manusia serta faktor yang mempengaruhinya;
(iii) mengaplikasi dan membandingkan teori yang diajar di dalam bilik darjah dengan
keadaan sebenar di lapangan;
(iv) mentafsir, mensintesis, dan merumus data dan maklumat tentang kedinamikan interaksi
sesama manusia, manusia dengan alam sekitar dan sebaliknya;

(b) Kemahiran manipulatif, iaitu

(i) mencerap, memerhati, mengukur, melakar, merakam, merekod, dan mengumpul
pelbagai jenis data dan maklumat daripada sumber primer;
(ii) menemu bual, pemerhatian ikut serta, dan mengkaji selidik untuk mendapatkan data
primer di lapangan;
(iii) mengumpul, merekod, menyalin data dan maklumat sumber sekunder melalui kajian
perpustakaan, laporan agensi kerajaan dan swasta serta daripada sumber Internet;
(iv) memproses, menyusun, meringkas, mengekod, menjadual, dan menganalisis data dan
maklumat yang diperolehi;

42
(v) mempersembahkan data serta maklumat yang diperoleh daripada lapangan ke dalam
bentuk grafik, jadual, rajah, dan carta. Calon digalakkan menggunakan komputer untuk
menganalisis dan mempersembahkan data;

(c) Kemahiran insaniah (soft skills), iaitu
(i) berkomunikasi secara lisan dan tulisan dengan berkesan, berupaya meningkatkan
berkeyakinan diri, dan bermotivasi;
(ii) bekerjasama dalam kumpulan, mengorganisasi tugas, bekerja sebagai satu pasukan, dan
berkemahiran memimpin;
(iii) mengurus masa mengikut jadual kerja yang ditetapkan dan berkemahiran
menyelesaikan masalah;
(iv) menjalankan kajian secara kuantitatif dan kualitatif, kreatif, dan inovatif;
(v) menyedari dan menghargai kepentingan alam sekitar;
(vi) menjalankan kajian secara jujur, amanah, dan beretika.

Kertas 942/5: Ujian Bertulis untuk Calon Sekolah Swasta dan Calon Persendirian Individu

Calon sekolah swasta dan calon persendirian individu dikehendaki mengambil kertas 942/5 sebagai
alternatif kepada kajian luar Geografi yang diambil oleh calon sekolah kerajaan dan calon sekolah
bantuan kerajaan. Pentaksiran bagi soalan kertas 942/5 adalah ujian bertulis secara pentaksiran
berpusat, iaitu berdasarkan tajuk kajian luar dan kemahiran amali bagi tajuk-tajuk yang terdapat
dalam sukatan pelajaran yang telah dipelajari dalam penggal 1, penggal 2, dan penggal 3. Bagi
Geografi Alam Sekitar Fizikal, soalan merangkumi tajuk Sistem Geomorfologi, Sistem Atmosfera,
Sistem Hidrologi, dan Sistem Ekologi. Bagi Geografi Alam Sekitar Manusia pula merangkumi tajuk
Penduduk, Transformasi Desa dan Pembandaran, serta Pembangunan Ekonomi dan Impak Alam
Sekitar. Wajaran markah bagi kertas ini adalah sebanyak 20%.

43
Skim Pentaksiran

Penggal
Pengajian
Kod dan
Nama Kertas
Jenis Ujian
Markah
(Wajaran)
Masa Pentadbiran
Penggal 1 942/1
Geografi 1
Ujian Bertulis

Bahagian A: Geografi Alam
Sekitar Fizikal
Soalan berstruktur
1 soalan diberikan
Soalan wajib dijawab

Soalan esei
2 soalan diberikan
Jawab 1 daripada 2 soalan

Bahagian B: Geografi Alam
Sekitar Manusia
Soalan berstruktur
1 soalan diberikan

Soalan esei
2 soalan diberikan
80
(32%)
40

40
2 jam
Pentaksiran
berpusat
Penggal 2 942/2
Geografi 2
Ujian Bertulis

Sekitar Fizikal
Soalan berstruktur
1 soalan diberikan

Soalan esei
2 soalan diberikan

Sekitar Manusia
Soalan berstruktur
1 soalan diberikan

Soalan esei
2 soalan diberikan

80
(32%)

40

40
2 jam
Pentaksiran
berpusat

44

Penggal
Pengajian
Kod dan
Nama Kertas
Jenis Ujian
Markah
(Wajaran)
Masa Pentadbiran
Penggal 3 942/3
Geografi 3
Ujian Bertulis

Sekitar Fizikal
Soalan berstruktur
2 soalan diberikan
Jawab kedua-dua soalan

Sekitar Manusia
Soalan berstruktur
2 soalan diberikan
Jawab kedua-dua soalan

40
(16%)
20

20

1 jam
Pentaksiran
berpusat

942/4
Geografi 4

Kerja Kursus (Kajian Luar)
Soalan kajian luar
2 soalan diberikan
yang diberikan

Soalan adalah berdasarkan
penggal 1, 2, atau 3
50
(20%)
Sepanjang
penggal 3
Pentaksiran
oleh guru
sekolah bagi
calon sekolah
kerajaan dan
calon sekolah
bantuan
kerajaan

942/5
Geografi 5
Ujian Bertulis

Bahagian A
Soalan esei tentang kajian luar
2 soalan diberikan

Bahagian B
Soalan kemahiran amali
2 soalan diberikan

Bahagian C
Soalan kemahiran amali
2 soalan diberikan

50
(20%)
20

15

15
1 jam Pentaksiran
berpusat bagi
calon sekolah
swasta dan
calon
persendirian
individu
sebagai
alternatif
kajian luar

45
Senarai Rujukan

Bahagian A: Alam Sekitar Fizikal

1. Barry, R.G. dan Chorley, R.J., 1995. Atmosphere, Weather and Climate. Edisi ke-6. London:
Routledge.

2. Chan Ngai Weng, 1995. Asas Kaji Iklim. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

3. Chan Ngai Weng, 2008. Iklim dan Cuaca. Pulau Pinang: Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan,
Universiti Sains Malaysia.

4. Christopherson, R.W., 1997. Geosystems: An Introduction to Physical Geography. New Jersey:
Prentice Hall.

5. Harvey, L.D., 2000. Climate and Global Environmental Change. London: Prentice Hall.

6. Jamaluddin Md. Jahi, 1996. Impak Pembangunan Terhadap Alam Sekitar. Bangi: Penerbit
Universiti Kebangsaan Malaysia.

7. Mohd Noor Ramlan, 1999. Ekologi Asas dan Alam Semula Jadi Terpilih. Shah Alam:
BIROTEKS, Universiti Teknologi MARA.

8. Shaharuddin Ahmad, 2001. Pengantar Sains Atmosfera. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan
Malaysia.

9. Shaharuddin Ahmad, 2006. Meteorologi. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

10. Strahler, A., 2000. Introducing Physical Geography. New York: John Wiley.

Bahagian B: Alam Sekitar Manusia

11. Anuwar Ali dan Rajah Rasiah, 1996. Perindustrian dan Pembangunan Ekonomi di Malaysia.
Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

12. Chan Ngai Weng et al., 1993. Pengantar Geografi, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

13. De Blij M.J dan A.B.Murphy., 2003. Human Geography: Culture, Society, and Space.
New York: John Wiley.

14. Fellmann J.D., Getis D., dan Getis J., 2002. Human Geography: Landscape of Human Activities.
New York: McGraw-Hill.

15. Hassan Naziri Khalid, Abibullah Samsudin dan Morshidi Sirat, 1997. Penubuhan dan
Perkembangan Semasa ASEAN: Perspektif Geografi, Pulau Pinang: Universiti Sains
Malaysia.

16. Katiman Rostam, 2001. Pengantar Persekitaran Manusia. Bangi: Penerbit Universiti
Kebangsaan Malaysia.

17. Katiman Rostam dan Asmah Ahmad, 2005. Penilaian dan Pengurusan Sumber Alam.
Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia.

18. Sham Sani dan Abdul Samad Hadi, 1990. Pembangunan dan Alam Sekitar di Malaysia: Isu dan
Pengurusannya, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

46
19. Solehah Abdul Hamid, 1997. Pembangunan Ekonomi ASEAN. Sintok: Universiti Utara Malaysia.

20. Weeks J.R., 2005. Population: An Introduction to Concept and Issues. Edisi ke-9. London:
Thomson Learning.

47
Nombor kad pengenalan: ........................................ Nombor pusat/angka giliran: ................................

KERTAS SOALAN CONTOH

942/1 STPM

GEOGRAFI 1

KERTAS 1

(Dua jam)

(MALAYSIAN EXAMINATIONS COUNCIL)

(MALAYSIA HIGHER SCHOOL CERTIFICATE)

JANGAN BUKA KERTAS SOALAN INI SEHINGGA ANDA DIBENARKAN BERBUAT
DEMIKIAN.

Jawab empat soalan.
Bahagian A: Jawab soalan 1 dan satu soalan lain sama ada soalan 2
atau soalan 3.
Bahagian B: Jawab soalan 1 dan satu soalan lain sama ada soalan 2
atau soalan 3.
Jawapan untuk soalan 1 bagi Bahagian A dan Bahagian B hendaklah
ditulis dalam ruang yang disediakan dalam kertas soalan ini.
Untuk menjawab sama ada soalan 2 atau soalan 3 bagi Bahagian A
dan Bahagian B, anda dikehendaki menggunakan helaian jawapan yang
dibekalkan. Mulakan setiap jawapan pada helaian kertas yang baharu dan
susun jawapan anda mengikut tertib berangka. Ikat helaian jawapan anda
bersama dengan kertas soalan ini.
Semua kerja penghitungan hendaklah ditunjukkan dengan jelas.
Markah untuk tiap-tiap soalan diberikan dalam tanda kurung [ ].

______________________________________________________________________________
Kertas soalan ini terdiri daripada halaman bercetak dan halaman kosong.

STPM 942/1
Untuk kegunaan
pemeriksa
Bahagian A
1
2
3
Bahagian B
1
2
3
Jumlah

48
BAHAGIAN A: ALAM SEKITAR FIZIKAL
[40 markah]

Jawab semua soalan.

1 Rajah di bawah menunjukkan sebuah kawasan lembah sungai.

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan pergerakan jisim?

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[3]

(b) Nyatakan empat jenis pergerakan jisim.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[4]

942/1

x y
Jalan raya
Sungai

49
(c) Berdasarkan rajah, berikan contoh pergerakan jisim yang berlaku secara:

(i) cepat (x) ..............................................................................................................................
[1]

(ii) perlahan (y) ........................................................................................................................
[1]

(d) Nyatakan kesan pergerakan jisim terhadap perkara berikut:

(i) sistem sungai: .....................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[1]

(ii) litupan tumbuhan: ..............................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[1]

(e) Huraikan dua langkah pengurusan bagi mengawal berlakunya gerakan jisim.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[4]

942/1

50
Jawab sama ada soalan 2 atau soalan 3.

2 Jadual di bawah menunjukkan ketebalan lapisan batuan terluluhawa mengikut kawasan iklim.

Kawasan iklim
Ketebalan regolit
(meter)
Tropika lembap
Savana
Lembap sederhana
Gurun panas
Artik
30 90
5 30
10
3
1

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan batuan terluluhawa? [5]
(b) Berdasarkan jadual di atas, mengapakah berlaku kadar luluhawa batuan yang berbeza-beza
mengikut kawasan iklim? [12] [12]
(c) Jelaskan bagaimana ketebalan batuan terluluhawa mempengaruhi aktiviti manusia di kawasan
tropika lembap. [8] [8]

3 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan sistem suria? [4] [4]
(b) Huraikan empat sebab mengapa bumi mengalami perubahan empat musim yang berbeza.
[12]
(c) Jelaskan tiga kesan perubahan empat musim terhadap aktiviti manusia. [9]

942/1
S
i
l
a

k
o
y
a
k
k
a
n

d
i

s
e
p
a
n
j
a
n
g

g
a
r
i
s

p
u
t
u
s
-
p
u
t
u
s

i
n
i
.

51

BAHAGIAN B: ALAM SEKITAR MANUSIA
[40 markah]

Jawab semua soalan.

1 (a) Apakah maksud transformasi desa?

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[4]

(b) Nyatakan dua strategi pembangunan desa yang telah dilaksanakan oleh Kerajaan Malaysia.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(c) Apakah yang dimaksudkan dengan proses pembandaran?

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

(d) Nyatakan dua peranan bandar kecil di Malaysia.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[2]

(e) Berikan dua contoh bandar raya global.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(f) Nyatakan dua peranan bandar raya global.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

942/1

52

2 Jadual di bawah menunjukkan keluasan, bilangan penduduk, dan kadar pertumbuhan penduduk
tahunan mengikut negeri di Malaysia pada tahun 2005.

Negeri
Keluasan
(km persegi)
Penduduk
(000)
Kadar
Pertumbuhan
Penduduk
Tahunan (%)
Johor
Kedah
Kelantan
Melaka
Negeri Sembilan
Pahang
Perak
Perlis
Pulau Pinang
Sabah
Sarawak
Selangor (termasuk Putrajaya)
Terengganu
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
Wilayah Persekutuan Labuan
Malaysia
16,067
9,425
15,020
1,652
6,657
35,965
21,005
795
1,030
73,997
124,450
7,982
12,955
243
92
230,253
3,102.2
1,848.1
1,505.5
713.0
946.3
1,427.0
2,256.4
224.5
1,468.8
2,931.7
2,312.6
4,736.1
1,016.5
1,256.2
83.5
26,127.7
2.3
1.9
1.7
1.8
1.8
1.9
1.4
1.5
1.8
2.4
2.2
2.6
2.6
1.7
1.8
2.1

(a) Berdasarkan maklumat dalam jadual di atas, kira kepadatan penduduk Malaysia mengikut
negeri bagi tahun 2005. [5]
(b) Mengapakah terdapat perbezaan taburan penduduk mengikut negeri di Malaysia pada 2005?
[10]
(c) Jelaskan faktor yang menyebabkan perbezaan kadar pertumbuhan penduduk tahunan
mengikut negeri di Malaysia. [10]

3 (a) Nyatakan tiga buah bandar raya di Malaysia. [3]
(b) Huraikan faktor yang menggalakkan proses pembandaran di Malaysia. [6]
(c) Merujuk kepada sebuah negara sedang membangun, bagaimanakah bandar boleh
mempengaruhi pembangunan kawasan sekitarnya? [10]
(d) Jelaskan tiga kesan negatif akibat pembandaran yang pesat terhadap persekitaran fizikal
bandar. [6]

942/1
S
i
l
a

k
o
y
a
k
k
a
n

d
i

s
e
p
a
n
j
a
n
g

g
a
r
i
s

p
u
t
u
s
-
p
u
t
u
s

i
n
i
.

53

Nombor kad pengenalan: ........................................ Nombor pusat/angka giliran: ................................


942/2 STPM

GEOGRAFI

KERTAS 2

(Dua jam)



DEMIKIAN.

Jawab empat soalan.
Bahagian A: Jawab soalan 1 dan satu soalan lain sama ada soalan 2
atau soalan 3.
Bahagian B: Jawab soalan 1 dan satu soalan lain sama ada soalan 2
atau soalan 3.
Jawapan untuk soalan 1 bagi Bahagian A dan Bahagian B hendaklah
Untuk menjawab sama ada soalan 2 atau soalan 3 bagi Bahagian A
dan Bahagian B, anda dikehendaki menggunakan helaian jawapan yang
dibekalkan. Mulakan setiap jawapan pada helaian kertas yang baharu dan
susun jawapan anda mengikut tertib berangka. Ikat helaian jawapan anda
bersama dengan kertas soalan ini.

______________________________________________________________________________

STPM 942/2
Untuk kegunaan
pemeriksa
Bahagian A
1
2
3
Bahagian B
1
2
3
Jumlah

54
[40 markah]

Jawab semua soalan.

1 (a) Gambar rajah di bawah menunjukkan tiga proses pemindahan haba.

(i) Berdasarkan rajah di atas, namakan proses pemindahan haba melalui bahan dengan
adanya aktiviti molekul.

....................................................................................................................................................................
[1]

(ii) Apakah yang dimaksudkan dengan proses perolakan?

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

(iii) Huraikan dua kesan proses perolakan ke atas iklim berskala global.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[4]

942/2

perolakan
pengaliran
bahangan

55
(b) Rajah di bawah menunjukkan taburan suhu maksimum dan jumlah hujan di bandar X dari
tahun 1996 hingga tahun 2006.

Taburan suhu
31
31.5
32
32.5
33
33.5
34
1
9
9
6
1
9
9
7
1
9
9
8
1
9
9
9
2
0
0
0
2
0
0
1
2
0
0
2
2
0
0
3
2
0
0
4
2
0
0
5
2
0
0
6
Tahun
S
u
h
u

(

C
)
Taburan suhu

Hujan
0
50
100
150
200
250
300
1
9
9
6
1
9
9
7
1
9
9
8
1
9
9
9
2
0
0
0
2
0
0
1
2
0
0
2
2
0
0
3
2
0
0
4
2
0
0
5
2
0
0
6
Tahun
C
u
r
a
h
a
n

h
u
j
a
n

(
m
m
)
Hujan

Berdasarkan rajah di atas,

(i) hitung nilai julat suhu maksimum di bandar X dari tahun 1996 hingga tahun 2006,

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(ii) hitung purata hujan tahunan dari tahun 1996 hingga tahun 2006.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

942/2

56
(iii) nyatakan tiga tahun yang mempunyai jumlah hujan yang kurang daripada nilai purata
hujan tahunan.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

942/2

57

2 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan kadar tukaran adiabatik? [5]
(b) Huraikan proses kejadian hujan perolakan dan hujan orografik di kawasan iklim tropika
lembap. [12]
(c) Terangkan kesan hujan perolakan yang ekstrim terhadap aktiviti manusia bagi sesebuah
bandar di kawasan iklim tropika lembap. [8]

3 (a) Apakah yang dimaksudkan edaran air bawah tanah? [5]
(b) Huraikan proses edaran air bawah tanah yang membentuk akuifer. [8]
(c) Jelaskan kepentingan akuifer terhadap aktiviti manusia. [12]

942/2

S
i
l
a

k
o
y
a
k
k
a
n

d
i

s
e
p
a
n
j
a
n
g

g
a
r
i
s

p
u
t
u
s
-
p
u
t
u
s

i
n
i
.

58
[40 markah]

Jawab semua soalan.

1 Jadual di bawah menunjukkan peratus eksport Malaysia ke beberapa buah negara terpilih pada
tahun 2006.

Negara Peratus (%)
USA
Jepun
Singapura
Thailand
Indonesia
Filipina
Vietnam
Brunei
Negara Kesatuan Eropah
Negara Asia Timur kecuali Jepun
Negara-negara lain
18.9
8.8
16.1
5.4
2.3
1.4
1.3
0.2
12.0
18.3
15.2
Jumlah 100

Nota: Jumlah keseluruhan nilai eksport RM280 bilion.

Berdasarkan jadual di atas,

(a) kenal pasti dua negara rakan dagangan utama Malaysia di luar ASEAN,

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[2]

(b) hitung jumlah nilai (RM) eksport Malaysia ke negara-negara ASEAN pada tahun 2006,

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[2]

(c) berikan dua sebab mengapa eksport Malaysia ke negara ASEAN lebih kecil berbanding
dengan eksport ke luar ASEAN.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[2]

942/2

59
(d) Apakah yang dimaksudkan dengan AFTA?

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[3]

(e) Huraikan dua cara AFTA meningkatkan perdagangan dalam kalangan negara-negara
ASEAN.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[4]

(f) Berikan dua contoh produk Malaysia yang didagangkan di bawah AFTA.

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................
[2]

942/2

60

2 (a) Tanda dan labelkan nama tiga pusat pemprosesan petroleum di atas peta Malaysia yang
disediakan. [3]
(b) (i) Jelaskan lima kepentingan aktiviti perlombongan petroleum dan gas asli kepada
pembangunan ekonomi negara. [10]
(ii) Huraikan tiga impak aktiviti perlombongan petroleum dan gas asli terhadap alam
sekitar fizikal. [6]
(c) Cadangkan tiga langkah yang boleh diambil oleh pengguna bagi mengatasi kemerosotan
bekalan petroleum. [6]

3 Merujuk kepada kerjasama Segitiga Pertumbuhan ASEAN Utara (IMT GT),
(a) nyatakan nama tiga kawasan dalam negara yang terlibat, [3]
(b) huraikan objektif penubuhan kerjasama tersebut, [10]
(c) jelaskan masalah yang dihadapi dalam melaksanakan kerjasama di atas. [12]

S
i
l
a

k
o
y
a
k
k
a
n

d
i

s
e
p
a
n
j
a
n
g

g
a
r
i
s

p
u
t
u
s
-
p
u
t
u
s

i
n
i
.

942/2

61

9
4
2
/
2

62
HALAMAN KOSONG

942/2

63

942/3 STPM

GEOGRAFI

KERTAS 3

(Satu jam)



DEMIKIAN.

Jawab empat soalan.
Bahagian A: Jawab dua soalan.
Bahagian B: Jawab dua soalan.
Jawapan untuk semua bagi Bahagian A dan Bahagian B hendaklah

______________________________________________________________________________

STPM 942/3

Untuk kegunaan
pemeriksa
Bahagian A
1
2
Bahagian B
1
2
Jumlah

64
[20 markah]

Jawab semua soalan.

1 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan konsep ekosistem?

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

(b) Nyatakan dua komponen asas yang membentuk sesebuah ekosistem.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(c) Takrifkan konsep keseimbangan ekosistem.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

Rajah di bawah menunjukkan rantaian makanan yang mudah.

(d) Berdasarkan rajah di atas, namakan unsur berikut.

(i) X ..................................................

(ii) Y ..................................................

(iii) Z ...................................................
[3]

942/3
X
Tumbuhan hijau daun
bunga dan buah

Y
Haiwan herbivor
karnivor omnivor
Z
Kulat dan bakteria
Tenaga
Matahari

65
2 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan pulau haba bandar?

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

(b) Huraikan bagaimana sistem biosfera mempengaruhi fenomena pulau haba bandar.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[4]

(c) Nyatakan tiga kesan fenomena pulau haba bandar terhadap kehidupan penduduk bandar.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

942/3

66
[20 markah]

Jawab semua soalan.

1 Gambar di bawah menunjukkan kawasan perindustrian petrokimia.

(a) Berdasarkan gambar di atas, nyatakan dua jenis gas rumah hijau yang dibebaskan.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(b) Selain daripada aktiviti ekonomi perkilangan, nyatakan tiga jenis aktiviti manusia yang juga
boleh menghasilkan gas rumah hijau.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

(c) Berikan dua impak sosial akibat fenomena pencemaran udara dan jerebu.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(d) Cadangkan tiga langkah bukan perundangan yang boleh diambil bagi mengurangkan kesan
aktiviti perkilangan terhadap persekitaran fizikal di Malaysia.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[3]

942/3

67
2 Rajah di bawah menunjukkan pandangan responden terhadap impak alam sekitar di Cameron
Highlands pada tahun 2005.

(a) Berdasarkan rajah di atas,

(i) nyatakan dua impak alam sekitar yang kerap berlaku di Cameron Highlands,

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[2]

(ii) huraikan dua aktiviti manusia yang menyebabkan kemerosotan kualiti alam sekitar.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[4]

(b) Nyatakan dua langkah perundangan dan dua langkah bukan perundangan dalam pengurusan
alam sekitar yang boleh diambil bagi mengurangkan kesan hakisan tanah di Cameron Highlands.

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................
[4]

942/3

Sampah
sarap
Bekalan air Banjir kilat Kelodak Pencemaran
udara
Pencemaran
air
Pencemaran
bunyi
Hakisan
tanah
Tanah
runtuh
Bentuk pencemaran
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
P
e
r
a
t
u
s

68
HALAMAN KOSONG

942/3

69

942/4 STPM

GEOGRAFI

KERTAS 4

KERJA KURSUS
(KAJIAN LUAR)



Arahan kepada calon

Jawab satu soalan sahaja.

______________________________________________________________________________
Kertas soalan ini terdiri daripada halaman bercetak.

STPM 942/4

70
Soalan 1

Calon dikehendaki melakukan kajian luar di sebuah kawasan luar bandar yang luasnya 5-10 km
persegi. Berdasarkan kajian tersebut, tuliskan satu laporan lengkap yang merangkumi perkara berikut:
(a) Komponen biotik dan abiotik yang membentuk ekosistem semula jadi di kawasan tersebut;
(b) Kitar tenaga dan rantaian makanan yang berlaku dalam ekosistem tersebut;
(c) Kepelbagaian jenis kegiatan ekonomi yang dijalankan di kawasan tersebut;
(d) Kepentingan atau sumbangan kegiatan ekonomi yang dikaji terhadap pembangunan kawasan
kajian dan penduduk setempat;
(e) Impak kegiatan ekonomi yang dikaji terhadap ekosistem kawasan tersebut;
(f) Langkah yang sesuai untuk mengurangkan kesan negatif kegiatan ekonomi yang dikaji
terhadap ekosistem tersebut. [50]
[50]

Soalan 2

Calon dikehendaki melakukan kajian luar di sebuah atau sebahagian kawasan bandar. Berdasarkan
kajian luar tersebut, tuliskan satu laporan lengkap yang merangkumi perkara berikut:
(a) Ciri-ciri iklim kawasan bandar tersebut;
(b) Perubahan landskap fizikal yang berlaku di kawasan tersebut;
(c) Kepelbagaian aktiviti ekonomi sekunder dan tertier;
(d) Kepentingan atau sumbangan aktiviti ekonomi yang dikaji terhadap pembangunan kawasan
kajian dan penduduk setempat;
(e) Impak kegiatan ekonomi yang dikaji terhadap persekitaran fizikal kawasan berkenaan;
(f) Langkah yang sesuai untuk mengurangkan kesan negatif kegiatan ekonomi yang dikaji
terhadap alam sekitar fizikal setempat.
[50]

942/4

71

942/5 STPM

GEOGRAFI

KERTAS 5

(Satu jam lima belas minit)



Arahan kepada calon

DEMIKIAN.

Jawab tiga soalan.
Bahagian A: Jawab satu sahaja
Bahagian B: Jawab satu sahaja
Bahagian C: Jawab satu sahaja
Sekiranya bahan yang perlu diperiksa dibuat pada kertas graf pada helaian ___, helaian
berkenaan hendaklah dipisahkan daripada kertas soalan dan diserahkan bersama dengan jawapan
anda.

______________________________________________________________________________

STPM 942/5

72
BAHAGIAN A
[20 markah]

Jawab satu soalan sahaja daripada bahagian ini.

1 Berdasarkan kajian luar yang telah anda jalankan di suatu kawasan hutan,
(a) lukiskan peta lakar yang menunjukkan letakan kawasan kajian anda, [2]
(b) (i) lukiskan susun lapis tumbuhan kawasan hutan yang anda kaji, [3]
(ii) nyatakan tiga ciri hutan tersebut, [3]
(c) huraikan dua fungsi hutan tersebut terhadap alam sekitar fizikal setempat, [4]
(d) huraikan dua aktiviti manusia yang boleh mengganggu kestabilan ekosistem hutan tersebut.
[4]
(e) cadangkan dua langkah yang boleh dijalankan di kawasan hutan tersebut supaya hutan itu
dapat diurus dengan baik. [4]

2 Berdasarkan satu kajian lapangan yang telah anda jalankan di sebuah atau sebahagian kawasan
bandar yang berhampiran dengan tempat kediaman anda,
(a) (i) lukiskan peta lakar yang menunjukkan letakan kawasan kajian anda, [2]
(ii) nyatakan kaedah kajian yang anda gunakan, [2]
(b) kenal pasti tiga jenis aktiviti ekonomi yang dijalankan di kawasan kajian, [3]
(c) huraikan dua sumbangan aktiviti ekonomi tersebut terhadap penduduk setempat, [4]
(d) huraikan bagaimana aktiviti ekonomi yang dijalankan di kawasan tersebut menjejaskan
kualiti alam sekitar fizikal setempat, [6]
(e) nyatakan tiga langkah yang sesuai untuk mengurangkan kesan pencemaran alam sekitar di
kawasan tersebut. [3]

942/5

73
BAHAGIAN B
[15 markah]


3 Jadual di bawah menunjukkan min suhu bulanan dan jumlah hujan bulanan di Stesen
Kajicuaca X.

Bulan Jan. Feb. Mac April Mei Jun Julai Ogos Sept. Okt. Nov. Dis.
Suhu
o
C 25.2 25.8 26.4 26.7 26.9 26.7 27.2 26.4 26.4 26.4 26.1 25.8
Hujan
(mm)
246 180 185 198 165 178 170 189 175 280 257 257

Berdasarkan jadual di atas,
(a) lukiskan sebuah graf bulatan yang dapat menunjukkan min suhu dan jumlah hujan bulanan di
Stesen Kajicuaca X. [11]
(b) Hitungkan:
(i) min suhu bulanan, [2]
(ii) julat suhu. [2]

942/5

74
4 Peta di bawah menunjukkan relief kawasan Bukit Cobb pada skala 1:50 000 dan berselang kontor
20 meter dari aras laut.

Peta: Relief Kawasan Bukit Cobb pada skala 1:50 000

Berdasarkan peta di atas,
(a) Lukis keratan rentas antara Bukit Cobb dengan Bukit Pelly dengan menggunakan skala
1:10,000, [12]
(b) hitung kecerunan antara Bukit Cobb dengan titik A. [3]

942/5

Bukit Cobb
(587 meter)

Bukit Pelly
(436 meter)
A

75
BAHAGIAN C
[15 markah]


5 Jadual di bawah menunjukkan jumlah penduduk mengikut benua, dari tahun 1900 hingga tahun
1990.

Benua
Tahun
1900 1930 1950 1970 1990
Afrika
Amerika Latin
Amerika Utara
Asia
Eropah
120
63
81
915
423
155
109
135
1072
532
200
163
167
1376
576
344
283
228
2056
705
648
448
276
3108
786

(a) Berdasarkan jadual di atas, lukis graf garis untuk menunjukkan trend perubahan penduduk di
setiap benua dari tahun 1900 hingga tahun 1990. [11]
(b) Mengapakah penduduk benua Asia bertambah dengan pesat? [4]

6 Jadual di bawah menunjukkan Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) mengikut industri asal
bagi negara Malaysia pada tahun 2000.

Industri asal RM (juta)
Pertanian, perhutanan, ternakan, dan perikanan
Perlombongan dan kuari
Pembuatan/Perkilangan
Pembinaan
Perkhidmatan
18 154
13 907
69 867
6 996
109 734
Jumlah 218 658

(a) Berdasarkan jadual di atas, lukis sebuah carta pai yang menunjukkan sumbangan setiap
industri kepada KDNK Malaysia pada tahun 2000. [11]
(b) Huraikan dua langkah untuk meningkatkan industri pertanian di negara ini. [4]

942/5

76
Graf
Jika kertas graf ini digunakan untuk menjawab sesuatu soalan, kertas graf ini mestilah
diserahkan bersama dengan kertas jawapan anda.
Nombor kad pengenalan: ............................................... Nombor pusat/angka giliran:.........................................

942/5
S
i
l
a

k
o
y
a
k
k
a
n

d
i

s
e
p
a
n
j
a
n
g

g
a
r
i
s

p
u
t
u
s
-
p
u
t
u
s

i
n
i
.

Peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) : Geografi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Peperiksaan Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) : Geografi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

You might also like