Politik Egemenlik ve Ekonomik

Bagmszlk
Ernesto Che Guevara

(Trke evirisi: Che Guevara, Politik Yazlar, Yar Yaynlar, Ocak

1991)

Szlerime baslarken tm Kbal izleyicilerimi selamlamay grev bili

rim. Ayrca, dogrudan

dogruya
isi ve kyllerimize ulasan bu tr bir halk

egitimi
programnn nemini de yoldaslarmza hatrlatmak isterim. Ama zellikle bu geregi
arptmak iin uydurulmus bir
cmz, devrimci geregi,

dilin btn yapaylgndan

arndrarak dinleyicilerimize sunmaktr.
Bu konferans dizisini baslatmak bana onur veriyor. nce, yoldasmz
Raul Castronun bu grevi stlenmesi dsnlmst, ancak ekonomik ko iin, Raul ilk konusmay benim yapmam istedi. Devrimin
nular ele alndg

askerleri olarak, greve agrld

gmzda,
bizden istenen alsmalar derhal

yapyoruz. Bu nedenle, sk sk, ideal bir egitim

almadgmz
konulara da el
atmak zorunda kalyoruz. Bu kez de byle oldu: Politik egemenlik ve eko
byk nemi basit kelimelerle, hernomik bagmszlk
konusunun tasdg
biimde aklamaya alsacagm.

kesin anlayabilecegi
Bu iki terimin birbir oldugunu

ine sk skya bagl

da belirtmeliyim. Bu iki byk amatan biri

gibi ama zodigerinden

nce gelebilir Kbada bir zamanlar grldg
runlu olarak bu iki kavram ayrlmazdr ve ksa bir sre iinde birlesirler.

Baz hallerde bu birlesme olumlu biimde gereklesir, politik bagmszl

gn

kazanan ve ardndan hemen ekonomik bagmszl

gn
elde etmek iin m

eriscadeleye atlan Kba rnegindeki

gibi. Bazen de, politik bagmszl
ga

mekle ya da bu amaca ynelmekle birlikte, ekonomik bagmszlklarn

g
vence altna alamadklarndan politik bagmszlklarnn
da zayflamasna,

Halk niversitesi adl televizyon dizisinin ilk programnda 20 Mart 1960 gn yaplan konusma. Dizi, devrim liderlerinin konusmalarndan olusuyor, pazar gnleri canl
olarak yaynlanyor, soru-cevap ve tartsmalarla tamamlanyordu. Kbadaki ekonomik gelismeleri konu alan bu sohbet stdyoda birka yz izleyicinin huzurunda yaplms, ilk kez
23 Mart 1960da Hoyda (Bugn) yaynlanmstr.

 gibi sonu olumsonunda tmyle yitip gitmesine yolaan lkelerde oldugu

suzdur. Simdiki

devrimci grevimiz, yalnzca tehditlerle dolu bugnmz

gelecegimizi

degil,
de dsnmektir.
Gnmzn parolas planlamadr. Kbada, gelecek yllarda ortaya kacak tm sorunlarn zm bilinli ve aklc biimde programlanmaldr.

Yalnzca, hemen s imdi, ya da az bir sre sonra ugrayaca

gmz
bir saldrya
karslk vermeyi veya kars saldrya gemeyi dsnmekle yetinemeyiz. Ge nceden grmemizi saglayacak

lecegi
tam bir plan hazrlamak iin srekli
bilinli admlarla
aba harcamalyz. Devrimin adamlar geleceklerine dogru
ilerlemelidir, fakat, devrimin adamlarnn bunu yapmas yetmez, tmyle
Kba halknn, tm devrimci ilkeleri tam anlamyla anlamas ve bazlar bugnlerin tesinde, mutlu ve s anl yarnlarn bizi
nn kuskuyla baktg

bekledigini
bilmesi gerekir. Gerekte, Amerikada zgrlgn
temel tasn
biz koyduk, byle bir programn nemi bundandr, bir mesaj olan herkes
bu: Basbakanmz kameralarn nnde
bunu bildirmelidir. Yeni birsey degil

s ahane
grndgnde, ancak onun gibi byk bir egitimcinin
verebilecegi

dersler veriyor. Egitim

programmz da planladk, ayr ayr zel konular
biiminde sunmak istiyoruz. Yalnzca rportajlarda sorulacak sorulara ce Simdi,

vap vermekle yetinmeyecegiz.

daha nce de belirttigim

gibi, bugnk

gelelim.
konumuz olan politik egemenlik ve ekonomik bagmszl
ga

Srekli birlikte olmas gereken bu iki terimin, bu iki kavramn gerege

abalardan szetmeden nce,
dnsmesi iin devrimin s u sralar harcadg
bunlar sizin iin tanmlamamz ve aklamamz gerekir. Tanmlar hibir

zaman doyurucu degildir,

terimleri dondurur ve canszlastrrlar, yine de
bu ikiz terimler konusunda sizlere genel bir grs kazandrmalyz. Baz ne oldugunu

lar egemenligin
anlamyor (ya da anlamak istemiyor, o da

ayn kapya kar) ve lkemiz benim de katlma onuruna eristigim,

Sovyet
ler Birligiyle imzalanan ticaret anlasmas gibi bir anlasma imzalayp on
lardan kredi aldgnda
deliye dnyorlar. Egemenlik mcadelesinin LatinAmerika tarihinde ncleri vardr. Daha iki gn nce, Meksikada petrol
s irketlerinin1 General Lazano Cardenas hkmeti zamannda kamulastrlmasnn yldnmyd. Biz genler, o sralarda ocuktuk; yirmi yldan
fazla zaman geti aradan. Olayn, o gnn kosullarnda, Amerikada yarat s oku tam anlamyla hatrlayamyoruz. Ama, ne olursa olsun, sulamatg
lar s u anda Kbaya ve daha yakn bir gemiste Guatemalaya yneltilenlerin, bir de kisi olarak benim yasadklarmn aynyd. Gelecekte, zgrlk

yolunda, saglam
admlarla ilerlemeye karar verecek olan tm uluslar ayn

sulamalara ugrayacaklardr.
Su
an, hi abartmasz s unu ne srebiliriz: Li1

1938de, Meksikada, Ingiliz

ve ABD mlkiyetindeki petrol s irketleri.


der bir lkenin nemini ve drstlgn
belirleyen, Amerika Birlesik Dev
letlerinin byk is adamlar, byk basn organlar, kse yazarlar ve diger
szcleridir, yalnz, sylediklerini tersine evirmek kosuluyla. Bir lidere, ne
yolda demektir. Bugn biz, en
denli saldrlyorsa, o denli iyi ve o denli dogru

ok saldrlan lke ve hkmet olma ayrcalgna

sahibiz. Yalnzca s u an iin
tm Latin-Amerika tarihi gznne getirilirse, ne Guatemala, ne
de degil,

de 1938 yada 1936da General Cardenas kamulastrmay emrettiginde

Mek
sika bizim kadar saldrya ugram
str. O zamanlarda, petrol Meksikann
hayatnda ok nemli bir rol oynuyordu. Bizim iinse s eker ayn derecede
nemlidir: Tek pazara sunulan tek cins rn olmas szkonusudur.
szcleri seker olmazsa lke batar diye avaz avaz bagr
Gericiligin
yor. Bu pazar artk s ekerimizi satn almazsa lkenin iflasna kesin gzyle
bize yardm etbakyorlar. Sanki s ekerimizi satn alanlarn biricik istegi
mekmis gibi. Yzyllar boyunca, politik iktidar nce kle sahiplerinin, daha
sonra feodal derebeylerinin elinde kald; bunlar, dsmanlarna, kendilerine
baskaldranlara ve ezilenlere kars savaslarn kolaylastrmak iin gc, ilerinden birine, onlar birlestiren birine, en kararl, belki de en zalim olana
devrediyorlard. Bu kisi kral, lke yneticisi oluyor, despot kesiliyor, tarih
dnemleri boyunca, basksn yavas yavas arttrarak, iradesini mutlak klana dek, zorla kabul ettirmeyi srdryordu.
tm tarihini anlatacak degiliz.

Elbette, burada insanlgn

Hem, krallarn
kald yalnz. Fulgencio Batista
zaman geti artk. Avrupada birka rnegi
hibir zaman kendisine I. Fulgencio dedirtmek istememistir. Birka gl
komsusunun onu baskan olarak tanmas, ordusundaki subaylarn ona sayg
duymas yeterliydi. Bylelikle fiziksel iktidarn, maddi gcn, lm aygt altna giriyor, ilerinden en gls, en zalimi
nn sahipleri onun buyrugu

ve yabanc dostlarnca en iyi korunan oldugundan

onu destekliyor ve kars
snda boyun egiyorlard. Bugn tasz krallar var, tekeller bunlar, tm lkelerin, bazan da tm ktalarn gerek efendileri. Afrikann, Asyann byk
bir ksmnn ve ne yazk ki Latin Amerikamzn durumu byle. Bir zaman blar, tm dnyay bile ele geirmeyi denediler. Bunun en arpc rnegi,
savn dnyaya 40
yk Alman tekellerinin temsilcisi Hitlerin, rk stnlg
milyon cana kyan bir savasn zoruyla kabul ettirmeye kalksmasdr.
Tekellerin nemi ok byktr, ylesine byktr ki, cumhuriyetleri
mizden bir ogundaki
politik iktidar ortadan kaldrabilir. Birka yl nce
Papininin bir denemesini okumustum. yknn kahraman Gog bir cumhuriyet satnalr ve bu lkenin cumhurbaskanlarna, meclislere, ordulara

sahip oldugunu
sandgn,
bu yzden de kendini egemen saydgn,
oysaki


uyuyor. Baz cumaslnda satlms oldugunu
syler.2 Bu karikatr gerege
huriyetler zorunlu olan tm biimsel nitelikleri tasmakla birlikte, aslnda
gc herseye yeten, nefret edilen avukat sahibi s imdi lms olan United

Fruit Companynin. .??) iradesine bagmldrlar.

[bu cmle?] Daha baska petrol tekellerine bagl,
yahut da kalay krallar Standard Oil ya da diger
larnn, kahve tccarlarnn kontrol altndadr. Bunlar Afrika ve Asyann

szn etmeksizin ktamzdan verdigimiz

baz rneklerdir.
Baska bir deyisle, politik egemenlik yalnzca biimsel tanmlamalarla
aklanamayacak bir kavramdr. Derinlere inmeli, kkenleri arastrmalyz.
Tm dnyada ders kitaplar, yasalar ve politikaclar, ulusal politik egemen
s egemen devlet kavramndan ayr dsnlemeyecegini

ligin,
agda
ne srerler. Bu byle olmasayd, baz gler smrgelerini zgr ortak devletler
baska terimler altnda gizlemeye abaladiye nitelendirmez, smrgeciligi
mazlard.3

Her ulusun egemenlikten az ya da ok yararlanacagn,

tmden yararla

nacagn,
ya da hi yararlanmayacagn
belirleyen rejim biimine bu uluslar
kendileri karar verirler. Fakat, ulusal egemenlik herseyden nce bir lkenin
i islerine kimseyi karstrmama hakk, bir halkn kendisine en uygun hk
met biimini ve hayat tarzn seme hakkdr. Bu, ulusun iradesine bagldr
ve bir hkmetin kalmasna ya da gitmesine ancak bu ulus karar verebilmelidir. Fakat tm bu politik egemenlik, ulusal egemenlik ilkesi, ekonomik

bagmszlkla
birlikte ele alnmazlarsa bos laflar olmaktan ileri gidemezler.

birKonusmamzn basnda politik egemenlikle ekonomik bagmszl

gn

birinden ayrlmaz oldugunu

sylemistik. Bir lkenin kendi ekonomisi yoksa,

gcn koruyuyabanc sermaye buraya sokuluyorsa, o lke bagml

oldugu

culugundan
kurtulamaz. Hele kendisine ekonomik adan egemen olan lkeyle kar eliskisine dserse iradesini hi kabul ettiremez. Bu dsnce,
kavusmus degildir,

henz Kba halk iin kesinlikle aklga

daha srarla
stnde durmalyz bu konunun. Ocak 1959da temeli atlan politik egemen
kavustugumuzda

lik, ancak tam ekonomik bagmszl

ga
glenecektir. Her

yolda oldugn ekonomik bagmszl

gmz
iin yeni nlemler alrsak dogru

hkmetin nlemleri bu ilerlemeyi durdurur ya

gumuzu
syleyebiliriz. Eger
da bir adm geri ekilmemize neden olursa hersey mahvolur, yine, kanlmaz olarak, her lkenin ve her toplumsal yapnn niteliklerine gre az ok
gerisin gergizlenmis smrge sistemlerinden birinin paras olmaya dogru
iye yol almaya baslarz.
2

Giovanni Papini (1881-1956): Italyan

s air ve hikaye yazar, ayn zamanda edebiyat elestirmeni. Guevara burada onun Gog ve Magog adl denemesinden szediyor.
3
ABD smrgesi Puerto Rico zgr Ortak Devletinden szediliyor.

Bugn, bu kavramlar anlamak ok nemlidir. Salt kaba kuvvetle bir l

kenin politik egemenligini

bogmak
ok glesti. En yeni iki rnek, Ingiliz
ve
Fransz smrgecilerinin Msrda Port-Saide acmaszca ve alaka saldrmalar, bir de ABDnin Lbnana asker kartmasdr.4 Fakat deniz erleri ar
tk eskisi gibi hibir zarara ugramakszn
baska lkelere gnderilemiyor ve
baz byk tekellerin karlar sarsld diye bir lkeyi isgal etmektense ya
halklalan aglar
rmek ok daha kolaydr. Birlesmis Milletlerin varoldugu,
gnmz kosullarnda,
rn seslerini duyurmak, oylarn kullanmak istedigi

egemenliginden yararlanma hakkn isteyen bir lkeyi istila etmek ok zor

lasmstr. Ilgili
lkedeki ve tm dnyadaki kamuoyunu susturmak da kolay

is degildir.
Ortam hazrlamak ve mdahaleyi igren
grnmnden kurtarmak iin ok byk bir propaganda abasna girismek gerekmektedir.
ste bize yaplmaya alslan da kesinlikle budur. Kbay bagml

I
kl

mak iin herseyin yapldgn

ve bunu nleme grevinin de bize dstgn
her frsatta srarla belirtmeliyiz. Bize ekonomik bakmdan istedikleri kadar

saldrsnlar, biz de bilincimizi ylesine saglamla

strmalyz ki maddi ynden
tekelciler bize kendi lkelerinin askerleri ya da baska lkelerden kiraladklar askerlerle saldrdklarnda deyecekleri bedel, onlar bu ise kalksmaktan onlar caydracak kadar yksek olsun. Bu lkedeki devrimi gerekirse

kanl biimde ezmeye hazrlanyorlar, tek sebep de lkemizi tam zgrlge

kavusturacak ve ekonomik zgrlgmz

politik zgrlgmze
ve bugn

yarasr dzeye ykseltecek rnek nlemler alaeristigimiz

politik olgunluga
rak ekonomik zgrlk yolunda ilerlememizdir.
bu iktidarla
Siyasi iktidar ele geirdik. Halkn smsk elinde tuttugu
kurtulus mcadelemizi baslattk. Halkn kar ve zlemlerine cevap veren
bir iktidar olmakszn egemenlik hayal bile edilemez. Halk iktidar, yalnzca bakanlar kurulu, polis rgt, mahkemeler ve tm hkmet organlarnn halkn elinde bulunmas anlamna gelmez, ekonomik kuruluslar da
halkn eline gemelidir. Devrimci iktidar ya da politik egemenlik, ulusal ege tam anlamyla gereklesmesi iin ekonominin fethedilmesini sag
menligin
layacak aratr. Kba iin konusacak olursak, bunun anlam, Kbada, her
yani politikadan tutun da
bakmdan yalnzca Kballarn sznn getigi,

topragmzn
zenginliklerinin ve endstrimizin mlkiyetine varana kadar

her konuda ancak ve ancak Kballarn szsahibi olmasn saglamak

iin

devrimci hkmetin bir ara oldugudur.

1956 Ekim-Kasm aylarnda, Msr, Ingiliz,

Fransz ve Israil
birliklerinin saldrsna

ugrad.
Bu olay Sveys Kanalnn millilestirilmesinden hemen sonra olmustur. 1958 Tem ABD yanls rejimi desteklemek zere Lbnana
muzunda, Washington halkn kars ktg
15.000 deniz askeri kartt.
4

Kbann ekonomik adan bagmsz

olduguna
henz s ehitlerimizin mezarlar zerine yemin edemiyoruz. Amerika Birlesik Devletlerinde durduru
herhangi bir tekelin
lan bir gemi Kbada bir fabrikay felce ugratabildi
gi,

sherhangi bir buyrugunun bir is merkezindeki alsmalar durdurabildigi

Kba tm olanaklarn seferber ettiginde,

rece de yemin edemeyecegiz.

tm
zenginliklerinden yararlanabildiginde

dogal
ve tm dnyayla ticaret anlas
malar imzalayarak, hayata geirdigimiz
planlamann erevesi iinde, tm
fabrika ve iftliklerin retimi srdrmesini, retim temposunun dsmeme

sini gvence altna aldgnda

bagmsz
olacaktr.

Kesinlikle belirtebilecegimiz
gerek, 1 Ocak 1959da, devrimimizin zafer
atlan bu ilk admla, Kbann ulusal
gnnde, halk iktidarnn kuruldugu,

politik egemenligini
elde ettigidir.

Bugn, giderek Kba tarihinde olaganst

bir yeni yln baslamas, yeni
baslangc olarak belirginlesiyor. Bunun yalnz Kba iin degil,

bir agn

tm Latin Amerika iin yeni bir agn

baslangc olduguna
inanmaktan

mutluluk duyuyoruz. Kba iin bu 1 Ocak, 26 Temmuz 1953n, 12 Agus5

tos 1933n, 24 Subat

1895in ve 10 Ekim 1868in sonucudur. Ama, Latin

Amerika iin de s anl bir gnn tarihidir bu. Bugn, belki de yukar Peruda,
25 Mays 1809un ya da Buenos Airesde Ak MecMurillonun baskaldrdg
25 Mays 1810un, veyahut da, XX. yzyl baslalisin alsmalara basladg

rnda, Latin Amerika halklarnn politik bagmszlklar

ugruna
savasmaya
6
basladklar herhangi bir tarihin devam olabilir.

bugn, bu
Kba halknn ylesine yksek bir bedel karslgnda
ulastg
1 Ocak, ulusun olusmas iin verilen mcadeleden baslayarak; egemenlik
ve tam politik ve ekonomik bagmsz
iin, anayurt iin, Kbann zgrlg
ugruna

lg
srdrlen mcadele asamalarndan geen nice ve nice Kbal

kusagnn
savaslarn zetler. Kimse bugnden kanl, hatta muhtesem ve
belirleyici bir dnemin sonu olarak szedemez artk. Kbann tarihi gndr bu. O 1 Ocak, Fulgencio Batistann, bu yerel Weylerin7 despotluk d5

26 Temmuz 1953: Fidel Castro komutasnda Moncada Kslasna saldr. 12 Agustos

1933: Diktatr Gerardo Machadonun kitle ayaklanmas sonucunda kovulmas. 24 Subat

1895: Kbann Ispanyaya

kars bagmszlk
savasnn son asamasnn baslamas. 10 Ekim

1868: Carlos Manuel de Cespedesin Yara agrs

ile bagmszlk
savasnn ilk asamasnn
baslamas.
6

1809da, yukar Peruda (bugnk Bolivya) Pedro Domingo Murillonun nderliginde

Ispanyol
ynetimine kars ilk ayaklanmalardan biri basgsterdi. Bu isyan, yenilgiye ugrad
ve Murillo aslarak idam edildi. 1810da Buenos Aires de, Cabildo Abierto (Ak Meclis)
denilen zerk bir hkmet ynetimi kuruldu.
7

Valeriano Weyler y Nicolau, 1895-98 bagmszlk

savasnda Kbada Ispanyol
gler
inin komutanyd. zellikle yakalanan bagmszlk
savaslarn iskenceyle ldrtmesiyle
n yapmst.

zeninin lm tarihi, siyasi bakmdan zgr ve egemen, en yce yasa olarak

insan onurunu tanyan gerek halk cumhuriyetinin dogum

tarihidir.

O 1 Ocak, bizden nce gelen tm s ehitlerin, Narciso Lopez, Ignacio

Agramonte ve Carlos Manuel de Cespedesi izleyen Jos Marti, Antonio Maceo,
Maximo Gomez, Calixto Garcia, [Guillermo] Moncada ve Juah Gualberto Gomezin ve onlar izleyen cumhuriyet tarihimizin s ehitler takm yldznn,
[Julio Antonio] Mellalarn, [Antonio] Guiteraslarn, Frank Paislerin, Jose
Antonio Echeverrialarn ve Camilo Cienfuegoslarn zafer gndr.

andan beri mambi8

Fidel, varlgn
tmyle halk iin savasmaya adadg
ordusunun devam olan Direnis Ordumuzu yaratan, hayranlk verici Kba

halknn ortak kahramanlgn

mmkn klan bu tarihin devrimci degeri
nin yceliginin
bilincindeydi. Bu nedenle, Fidel, ele alnacak herhangi bir
isi, efsanevi Granma kartmas srasnda hayatta kalan bir avu kisiyi bekleyen grevle karslastrmay sever. Onlar Granmadan ktklarnda, tm
kisisel umutlar geride kalmst. Savas baslamst, tm bir halkn zafere erismesi ya da yenilmesi szkonusuydu. Bu nedenle, bu byk inan ve Fi
delle halk arasndaki ok sk bagllk
nedeniyle, komutanmz savasn en
g anlarnda bile zayflk gstermedi, umudunu yitirmedi. nk, mca

delenin Sierra Maestra daglar

ile snrl olmadgn,
yalnz olmadklarn,

Kbann her yerinde, bir adam ya da bir kadnn onur sancagn

ykselttigi

her yerde mcadelenin srdgn

biliyordu. Fidel savasn, bugnk m
cadelemiz gibi, tm Kba halknn zaferini ya da yenilgisini belirleyecegini
biliyordu. Onun nl szn bilirsiniz. Bugn de ayn kelimelerin zerinde
ya da hep birlikte yokolacagz.

srarla durur: Ya hep birlikte kurtulacagz,

nk, Granma kartmasn izleyen gnlerde engellerin aslmas zordu.
milyonlarla saylr. Tm
Fakat bugn savaslarmz birlerle, onlarla degil,
ve onuru iin savaslacak bir Sierra
Kba zgrlk iin, anayurdun gelecegi
Maestraya dnsmstr. Ayn zamanda tm Latin Amerika iin savasyoruz, nk ne yazk ki, lkelerimiz arasnda yalnz Kba her an savasmaya
hazr durumda.
Kbann savas tm Latin Amerikann savasdr. Bir anlamda tm kta

asndan belirleyici degildir

bu savas. Kba savasta yenik dsse, Latin
Amerika yenilmis saylmaz. Ama Kba savas kazanrsa Latin Amerika za
fer kazanms demektir. Adamzn nemi bundan ileri gelir, bu kt rnegi
ortadan kaldrmak istemeleri bundandr. 1956da, stratejik hedef, yani sa
vasmzn genel amac, Batista diktatrlgn
devirmek, baska bir deyisle,

demokrasi ilkelerini geri getyabanc tekellerin ayaklar altnda ignedi

gi
8

Mambi Ordusu: Ispanyaya

kars bagmszlk
savaslarnda Kbal savaslara verilen

ad.

irmek, lkemizin bagmszl

gn
ve egemenligini
saglamakt.
10 Mart 19529
gnnden baslayarak tm Kba bir kslaya dnstrld, bizim s imdi yen
iden halka devrettiklerimize benzer bir kslaya.10 10 Mart bir insann degil,
bir tabakann, bir grubun, ilerinden en hrsls, en gzn budaktan saknmayan olan tarihimizin I. Fulgenciosunun komutas altndaki bir takm
ayrcalkl kisilerin eseriydi. Bu tabaka, lkemizin gerici snfnn, byk
toprak sahiplerinin, asalak sermayedarlarn karlarn savunuyordu ve ya

banc sermayeye gbek bagyla

baglyd.
Olduka kalabalktlar, sonra da

sihirli degnekle dokunulmus gibi kaybolup gitti bu yaratklar; satlk ucuz

politikaclardan baskanlk saraynn koridorlarn arsnlayan gazetecilere,
grev krclardan, kumar ve fuhus prenslerine varncaya kadar her trls
vard aralarnda.
yuDevrimin o andaki temel stratejik hedefine 1 Ocakta erisildi. Asag

edildi. Fakar yedi yldan beri Kbay kana bogan

zorbalk dzeni alasag
kat, bilinli bir devrim olan devrimimiz politik egemenlikle ekonomik ba
birbirinden ayrlmaz oldugunu

gmszl
gn
bilir.
Devrimimiz, 1930lu yllardaki yanlslar yinelemek istemiyor. Bir ada tm kurulu
mn, belirli bir snfn ya da kurulu dzenin temsilcisi oldugu,

dzen yklmadka, halk dsmanlarnn yeni bir adam ortaya karacag

11
stirmez. Devrim Kbay saran hasdsnlmeden defedilmesi birseyi degi
kknden skp atmaldr. Martiye yknerek, onun syledigi
gibi,
talg
radikal, kklere kadar inen anlamna gelir diye tekrarlamalyz. Kkten ol

mayan ve insanlarn gvenligine,

mutluluguna
hizmet etmeyen s eylere radikal denemez. Fidel yeni bir tanm getirmistir: Bu devrimin amac hakszlklar kknden koparp atmaktr. Martininkinden farkl kelimelerle sy halde ayn anlama gelir. Bir kez genel stratejik hedefe ulasldktan,
lendigi

despotluk dzeni devrilip halktan dogan,

halka kars sorumlu ve silahl kolu
bundan byle halk ordusu olan devrimci iktidar kurulduktan sonra, bu ikti
elde etmek, yani tam
darn nndeki stratejik hedef, ekonomik bagmszl
g
yeniden kazanmaktr.
ulusal egemenligi
Mcadelemizde, dnn taktik hedefleri Sierra, dzlkler, Santa Clara,

Baskanlk Saray, Camp Columbia, ya da retim merkezleriydi; bunlar dogrudan saldryla, kusatmayla ya da yeralt eylemleriyle ele geirmek gere9

Batistann seimlerden nceki hkmet darbesinin tarihi.

amaca uygun olaFidel Castronun Tarih Beni Hakl karacaktrda ortaya koydugu
rak, devrimci hkmet Batista ordusunun kslalarn, okullara dnstrmeye baslamst.
11
1933-35teki devrimci ayaklanma diktatr Gerarpo Machadonun yurt dsna kovulmas
gibi basarl bir sonuca varmakla birlikte Kbay ABDnin yar-smrgesi olmaktan kurtaramamst. Bu olayn ardndan, Kbada iktidara gelen gl adam Fulgencio Batista
idi.
10

kiyordu. Bugnk taktik hedeflerse, byk stratejik hedef olan ulusal ekonominin kurtulusuna ulasmak zere lkenin sanayilesmesine temel olacak
tarm reformunun zaferi, ds ticaretin esitlilik kazanmas ve halkn yasama
dzeyinin ykseltilmesidir.
Simdi,

ekonomi alan bizim temel savas cephemizdir. Daha baska son de egitim.

rece nemli grevlerimiz de var, rnegin

Bir sre nce, ekonomi sa
vas iin gerekli teknik elemanlarn yetistirilmesine olanak saglayacak
olan

gibi,
egitimin
neminden szetmistik. Yine de, kendiliginden
de anlasldg

bu savasta en nemli cephe ekonomi alandr, egitimse

bu savas iin olanak en iyi kosullarda subaylar hazrlamay ama edinmistir.
larn elverdigi

Kendime asker diyebilirim, halkn iinden kms, yalnzca bir agrya

zaman grevini yerine getirmis, s imdi de
uyarak silaha sarlms, gerektigi
grevi stlenmis bir askerim. Ama, ekonomi uzman olduhepinizin bildigi

gumu
ne sremem. Tm devrim savaslar gibi, yerlestirildigim
yeni si
oldugu
lke ekonomisinin kaderi iin herperde, devrimin geleceginin
bagl
kesten fazla endise duyuyorum. Ekonomi alanndaki savas, Sierrada srdrdklerimizden ok farkl. Orada belirli konumlarda savasmak szkonusuydu, beklenmedik kosullar hemen hemen hi ortaya kmazd, askeri birlikler biraraya toplanr ve saldrlar byk bir dikkatle hazrlanrd. Simd
ve planlamaya bagldr.

iyse kazanlacak zaferler alsmaya, kararllga

Bu
savas, ortaklasa kahramanlk, herkesten fedakarlk ister. Bir gn, bir hafta

ya da bir ay srecek de degildir.

ok uzun srelidir bu savas, arazinin tm

niteliklerini iyice grenmezsek,

dsman cephesiyle ilgili bilgileri tekrar tek
rar incelemezsek savas daha da uzun srecek, yalnzlgmz
daha da artacaktr.
silerin, cretlerinin
esitli silahlarla arpsabiliriz bu savasta. I
%4yle12 sanayiye katkda bulunmasndan tutun da tm kooperatiflerde,
alsmaya ulusal ekonomimizde bugne dek bilinmeyen narenciye isleme
kimya ve demir-elik sanayisi gibi yeni endstri dallar kurkimyas, agr
maya varncaya kadar pek ok yollara basvurabiliriz. Ancak, ana stratejik
fethedilmehedef bunu durmakszn vurgulamalyz ulusal egemenligin
sidir.
kelimelerle onu birisinin elinden alHerhangi bir s eyi fethetmek, diger
mak anlamna gelir, ak konusmak, yanls anlaslabilecek kavramlarn arkasna gizlenmemek her zaman iyidir. Fethedilmesi gereken lke egemen tekellerin elinden alnmaldr. Genel bir kural olarak tekellerin vatan
ligi,
sileri Konfederasyonu 10. Kongresi, 1959 Kasmnda, isileri cretlerinin
Kba I
%4n Kbada endstrinin gelistirilmesi iin kurulacak fona yatrmaya zendirmeyi oy

okluguyla
karara baglam
str.
12


olmamakla birlikte, Kbadakilerin, Kba topraklarndan kar saglayanlarn ortak bir yn vardr: Hepsi de Amerika Birlesik Devletlerine sk skya

bagldr.
Bunun anlam bizim ekonomik savasmzn kuzeyin byk gcne
kolay da olmayacagdr.

kars yrtlecegi,
Bunun anlam, kurtulusumuza
giden yolun, ancak tekellere kars, somut olarak da ABD tekellerine kars

kazanlacak bir zaferden sonra alacagdr.

Bir lkenin ekonomisinin bir
baskasnca kontrol edilmesi, kanlmaz olarak denetlenen lkenin ekonomisini gszlestirir.
sileri Konfederasyonuna s u soruyu yneltti:
Fidel, 24 Subatta,

Kba I
Bir devrim kollarn kavusturup oturarak, yabanc zel sermaye yatrmla silerin yllardr ayakrnn sorunlara zm getirmesini bekleyebilir mi? I

lar altnda ignenen

haklarn savunmak iin dogmu
s bir devrim, kollarn
kavusturup oturarak, kendi karlar neyi gerektiriyorsa onu yapan, lke rne yatrm yapmay aklnn ksesinden bile
nin en ok ihtiya duydugu
geirmeyen, en byk kr neredeyse oraya ynelen yabanc zel sermaye
yatrmlarnn sorunlara zm getirmesini bekleyebilir mi?13
Devrim bu yolu izleyemezdi, bu smrnn yoluydu. Baska bir yol bulunmalyd. Tekeller arasndan en ok sorun yaratanna, yani toprak sahip tekeline darbe indirmeli, bu tekeli ykmal, toprag
halka dagtmalydk.

ligi
Bundan sonra da gerek mcadele baslayacakt. nk, herseye kars, iki
dsman ilk kez kapsyordu. Gerekte, savas tarm reformu dzeyinde baslamad.14 Savas s imdi baslad, gelecekte de srecektir, nk lkemizde genis

topraklara sahibolan tekeller sorunun en nemli yn degildi.

Asl nemli

olan byk tekeller, kimya sanayisine, mhendislik dallarna, insaatlga

ve petrole hkmeden tekellerdi. Kbann onlarn deyimiyle kt rneginden en ok rahatszlk duyan onlard.
Yine de, ise tarm reformuyla baslamamz gerekiyordu. Toprak sahiple yukar %1,5 kadar Kbada topraga
sahip olan Kballar ya da
rinin asag
yabanclar, topraklarn %46sn ellerinde tutuyor, %70 kadarysa tm topraklarn yalnzca %12sine sahip bulunuyordu. 62.000 kadar iftlik yalnzca
13

Castronun, 24 Subat

1960da, Havanada Blanquita Tiyatrosunda yaplan trende ver sileri Konfederasyonu, isi cretlerinden gnll olarak
sylevden. Bu trende, Kba I
digi
kesilen %4lk paylar devrimci hkmete devretmisti.
14
17 Mays 1959da karlan tarm reformu yasas bireysel toprak mlkiyetine 30 caballerialk (yaklask olarak 400 hektar, 1 hektar = 10 000 metrekare) bir st snr koymustu.
ABD s irketlerine ait genis iftliklere elkondu. Bu
Yasann uygulanmasyla Kbada ogu
topraklar yeni hkmetin eline geti. Tarm reformu yasas ortaklarn, kiraclarn, bas

kasnn topragn
isleyenlerin, bundan byle tapu sahibi olmasn gvence altna ald. Diger
bir yasayla, Ulusal Tarm Reformu Enstits (INRA) kuruldu.

10

3/4 caballerialk topraktan olusuyordu.15 Oysaki, tarm reformumuz alt snr olarak, yani bes kisilik bir ailenin sulanmams toprakta asgari ihtiyalarn karslamas iin gerekli en az toprak miktar olarak iki caballerialk
toprak mlkiyetini saptamstr. Camagey blgesinde, 56.000 caballerialk
kontrolleri altnda bulunduran, yani blgenin tm yzlmnn
toprag
%20sine sahibolan bes s eker s irketi vard.
Bunun yansra tekeller nitelikli kobalt, demiri, kromu, mangan ve

tm petrol isletmelerini ellerinde bulunduruyorlard. rnegin,

petrol konu
sunda, verilen ve istenen topraklar yanyana konuldugunda
ulusal toprak
yzlmn kat asyordu. Yani kayalk adalarla birlikte tm Kba topraklar paylaslmst. stelik baz blgelerin iki ya da sahibi vard, bunlar aralarnda ekisiyorlard. Bu ABD holdinglerinin mlkiyetlerini ortadan
kaldrdk.
Kiralar dsrerek ve s imdi INAVnin (Ulusal Tasarruf ve Konut Enstits) ucuz yerlesim birimleri planlamasyla Konut speklasyonuna da darbe
indirdik. Bu alanda, pek ok konut tekeli vard, bunlar belki ABD tekelleri

asalak sermayenin elindeydiler. Bundegildi,

ama, ABD tekelcilerine bagl
lar, en azndan, zel mlkiyet ideolojik grs asndan, halk smrmek iin
bir kisinin elinde toplanan sermayelerdi. Byk pazarlarn mdahalesi ve

Kba krsal blgelerinde 1400 tanesi alan halk magazalar

sayesinde i
ve speklasyonu nledik, ya da nlemek iin ilk adm
pazarlarda tekelciligi
attk.

Fiyatlarn nasl arttrldgn

bilirsiniz. Su
anda bizi dinleyen kyller
varsa, s imdiki fiyatlarla o ac gnlerde Kbann krsal blgelerinde hay fiyatlar arasndaki fark hatrlayacaklardr. Halk hizmetdutlarn istedigi
lerinde, tekellerin basn alp giden eylemleri de sonunda dizginlendi. Tele
fon ve elektrik bunun iki rnegidir.
Kba halknn hayatnn hangi ynne
baksak tekeller karsmza kar. Yalnzca bugnk konumuz olan ekonomi
siyaset ve kltr alannda da durum ayndr.
alannda degil,
Simdi

kurtulus mcadelemizde nemli bir adm daha atyoruz: Ds ticarette tekellerin bizi nlemesine kars saldrya getik. esitli lkelerle birok ticaret anlasmas imzaladk, tmyle esitlik kosullarnda Kba pazar
na talepte bulunan birok yeni lke var. Yaptgmz
anlasmalar arasndan

en nemlisi, kuskusuz, Sovyetler Birligiyle yaptgmz ticaret anlasmasdr.

Alslmams birsey sattk onlara: tm s eker kotamz; dnya pazarna satacak baska hi s ekerimiz kalmad. Yine de, baska lkelerle anlasma yapmazsak 800.000 tonla bir milyon ton aras talepler var. Ayrca, bes yl sre ile,
15

1 caballeria: 13,4 Hektar.

11

her yl bir milyon tonluk sats garantiledik.

Bu s ekerin yalnzca %20sinin bedelini dolar olarak alacagz,

elbette.

Ama, dolar bir satnalma aracndan baska birsey degildir. Satnalma gc tasmaz bizim gzmzde. Malmzn karslgn

nden baskaca deger

ham
madde ya da imal edilmis rnler cinsinden aldgmzda,
s ekerimizi yine
dolar olarak kullanms oluyoruz. Birisi bana, bu tr bir anlasmann za

ithal
rar getirecegini,
nk Sovyetler Birligiyle
Kba arasndaki uzaklgn

edecegimiz
tm mallarn fiyatn ykselttigini
syledi. Petrol iin yaptgmz

ticaret anlasmas bu kehanetin yanlslgn

ortaya kard. Sovyetler Birligi,
Kbaya uygun nitelikli petrol, burnumuzun dibindeki ABD tekellerinden
%33 orannda daha dsk fiyata satmay kabul etti. Ekonomik kurtulus diye
iste buna derler.
Tabii, btn bunlarn, Birlesik Devletleri kzdrmaya yarayacak politik

kabul edebiliriz. Sovyetler

satslar oldugunu
ne srenler var. Bu sav dogru
egemenlik hakkn kullanarak Amerika Birlesik Devletlerini kzdrBirligi,
mak iin bizden s eker alabilir ve bize petrol satabilir. Umurumuzda m? Bu
Niyeti ne olabilir, ne olmayabilir, bu ayr bir sorun.
bizim sorunumuz degil.
gibi
Biz ticaretimizi yaparken yalnzca malmz satyoruz, eskiden oldugu

ulusal egemenligimizi
satsa karmyoruz. Tek istegimiz,
iki tarafn birbirine esit olmas, esitlik kosullar iinde konusulmasdr.

Bugn, yeni bir ulusun temsilcisi lkemize geldiginde,

bizim esitimiz ola

rak konusma masasna oturur. Geldigi lkenin byklg, toplarnn gc

nemli degildir.
Bagmsz
bir lke olarak, Kbann da, tpk Amerika Birle gibi, Birlesmis Milletlerde oy kullanma
s ik Devletleri gibi, Sovyetler Birligi
hakk vardr. Ticaret anlasmalarmz bu anlays iinde yapld, gelecektekiler de ayn anlays iinde yaplacaktr. Marti, ok eski zamanlarda, satn

gini

alan ulusun buyurdugunu,

satan ulusun boyun egdi
grmst.

Fidel Castro, Sovyetler Birligiyle

yaplan ticaret anlasmasnn Kba iin

ok elverisli oldugunu
sylerken Kba halknn duygularn dile getiriyor...
Dile getirmenin de tesinde sentez ediyordu. Kiminle istersek onunla an

lasma yapabilecegimizi
anladgmzda,
kendimizi daha zgr hissettik. Bu

gnse, ulusal egemenligimiz

geregince
imzaladgmz
anlasmann ayn za
manda Kba iin en elverisli ticaret anlasmalarndan biri oldugunu
grmekle kendimizi ok daha zgr hissetmeliyiz. ABD s irketlerinin bize kars
borlar iyice inceler ve Sovyetler Birliginin

lgn
pahal dettigi
bize, uluslararas iliskiler tarihinde grlms en dsk faiz oran olan %2,5 ile ve 12
kredilerle karslastrrsak, bunun nemyl sreyle vermeyi kararlastrdg
ini daha iyi anlarz. Elbette ki, bu kredi Sovyet mallarn satnalmakta kullanlacaktr, ama szmona uluslararas bir kurulus olan Export Bankn
12

 borlarn da yabanc tekellerin belirledigi

biimde Amerika Birleverdigi
aktr. Birmanya Elektrik
s ik Devletlerinden alnacak mallara harcandg

Sirketini

dsnelim rnegin.
Tabii, bir varsaym olarak ne sryoruz bu
s irketi. Bu Birmanya Elektrik Sirketinin,

Kba Elektrik Sirketi

gibi yaban
clarn elinde oldugunu
kabul edelim. Export Bank bu s irkete 8, 10 yada 15
biimde donamilyon peso bor vermis olsun. Sirket,

bankann belirledigi
nmn kuracak, dsk kaliteli bir alsmay ok yksek fiyata maledecek,
elektrik fiyatlar ykselecek, bunun bedelini de halk deyecektir. Uluslararas kredi sistemi iste byle isler.
Bir ulusun yararna, o ulusun evlatlarnn hayrna verilen krediyle bu
bagml

nun arasnda daglar

kadar fark var. Sovyetler Birligi
ortaklklarn
birine 100 milyon peso bor verse ve bunu bir is kurmak ve rnleri ithal
stirdi. Fakat bunun yerine biz, tmyle ulusal ve
etmek iin yapsayd, is degi
halkn hizmetinde olacak biimde byk bir demir-elik kompleksi ve petrol
rafinerisi kurmay planladk.
bir deyisle, dediklerimiz aldklarmzn karslgdr,

Diger
petrol rne
gibi hakl ve drst bir karslktr bu. Hkmetimizin s imdiye
ginde
oldugu
gibi herzaman apak olarak ve nedenini halka aklayarak
kadar yaptg
yeni ticaret anlasmalaryla da size hep Sovyetler Birliginden

imzalayacag

satn aldgmz
mamul rnler gibi bylesine olaganst
dsk fiyatlarla

mal alacagmz
ne sremem. Diario de La Marinadan16 yine szetmek

zorundayz. Bu ticaret anlasmasna karsyms. Anlasmann kt oldugunu

niin dsndklerine bes, alt ya da yedi sebep gsteren ok ilgin makale
ne yazk ki yanmda yok. Elbette ki, hepsi de yanls gsterdikleri kantlarn.
Yeterince kt olan yorumlar yanls olmakla kalmyor, aldklar haberler

ticaret anlasmasyla, Birlesmis Milbile yanls. rnegin,

Kbann yaptg
belirtilmis. Gerekte, bu ticaret
letlerde Sovyet manevralarn destekledigi

anlasmasndan tamamyla bagmsz olarak ortaklasa imzalanan bir bildir

iyle Kba, Birlesmis Milletlerde bars ugruna
mcadeleye karar vermistir.
kelimelerle, Fidelin de akladg
gibi, Kbay, Birlesmis Milletlerin
Diger

kurucularnn dilegine
uygun biimde, Birlesmis Milletlerin yaradls amacna uygun biimde davranmakla suluyorlar. Ticaret Bakanmz tarafndan
ekonomi savlarysa bos laflardan, yalan dolandan
birer birer rtlen diger
En byk palavray fiyat konusunda atyorlar. Bildigi
baska bir s ey degil.
olarak, dnya pazarna, arz ve talebe bagldr.

niz gibi s eker fiyat, dogal

Di bir milyon ton s ekeri
ario de La Marinann iddiasna gre, Kbann sattg
yeniden piyasaya srerse Kbann bundan hibir kazanc
Sovyetler Birligi
16
Kba burjuvazisinin geleneksel szcs olan Diario de La Marina gazetesi, Miamiye
getmek zorunda kalmst.

13

olmazms. Bu yanls, nk ticari anlasmada s ekeri ancak ondan herzaman

s eker alan lkelere ihra edebilecegini

gsteren bir madde var. Sovyetler
s eker ithal eden bir lkedir, fakat ayn zamanda komsusu olan ve
Birligi
s eker rafinerisi bulunmayan baz lkelere rafine edilmis s eker ihra eder.

Iran,
Irak ve Afganistan bu lkeler arasndadr. Tabii ki, Sovyetler Birligi
gibi bu lkelerin ihtiyacn karslayacaktr. Fakat s ekerherzaman yaptg

imiz, bu lkede halkn artan tketim plan erevesinde, Sovyetler Birligi

iinde kullanlacaktr.

Amerika Birlesik Devletlerinde endise basladgna

gre Sovyetler Bir

liginin
onlara yetistigini
Kongrelerinde bile sylyorlar Sovyetler Birl

iginin
gcne kendileri bile inandgna
gre, biz niye inanmayalm? Niye
burada bir gazete kusku tohumlar ekiyor, uluslararas alana yaylma ve s eker fiyatlarna zarar verme tehlikesi getiren dedikodular karyor? Kars
devrimcilerin isi, ayrcalklarn yitireli beri avunmak nedir bilmeyenlerin
marifeti bu.

te yandan, birka gn nce grendi

gimize
gre, Kbann s eker fiyat
bir yorum haABDli hasmlarmzn szcs Lincoln Pricedan haketmedigi
yz ya da yketti: Amerika Birlesik Devletlerinin s ekere fazladan dedigi
sin asl
slandgn

zelli milyon dolarn Kbaya bag

ne sryorlarms.17 I

yle degil.
her dolara karslk
Kba, ABDlilerin Kbadaki karlar iin harcadg
1,15 dolar dememizi zorunlu klan gmrk anlasmalar imzalamstr. Bunun anlam, on yl iinde bir milyar dolarn Kba halknn elinden ABD te
sta bulunmaya ihtiyacmz yok ama,
kellerine aktarlacagdr.
Kimseye bag
bu para Kba halkndan Amerika Birlesik Devletleri halkna aktarlsayd
daha ok sevinirdik, nk bu paray kasalarna atacak olan tekeller dnyadaki klelestirilmis halklarn kurtulus mcadelesine baslamasn nleyen

bask aralarndan baska birsey degildir.

Birlesik Devletlerin Kbaya ver bor, bize %61 faize malolmaktadr, oysa ksa vadeli bir anlasmadr bu,
digi

hele Sovyetler Birligiyle

yaptgmz
ticaret anlasmas gibi uzun vadeyle ve
rilmis bir bor olsayd deyecegimiz
bedel kimbilir ne olacakt! Bu nedenle

kalmakszn ds pazaMartinin gretisini

izleyip, alclardan hibirine bagl

rmz olanaklarmz elverdigince

esitlendirmeye, pazarlardan daha iyi yararlanabilmek iin lke iindeki rnlerimizin de esidini arttrmaya zen
gsteriyoruz.
Kba iste byle ilerliyor. Tarihimizin gerekten de parlak anlarn yas17

Kbann yllk s eker kotasn satnalmak iin ABD hkmetinin anlasmayla garanti fiyattan sz ediliyor.
ledigi

14

yoruz. Latin Amerikadaki tm lkeler gzlerini bu kk adadan ayrmyor, gerici hkmetlerse, ktann neresinde halk fkeyle ayaklansa hemen

Kbay suluyorlar. Kbann devrim ihra etmedigini

daha ncede srarla
belirttik. Devrimler ihra edilmez, belirli bir lkede, eliskiler altndan kal

klmaz hale geldiginde

patlak verirler. Kba yalnzca rnegini,
yukarda sz

n ettigim
kt rnegini,
jeopolitik denen sahte bilime meydan okuyup

Martinin deyimiyle canavarn agzndayken

bile zgrlk agrlarn
isitti
rebilen bir kk halkn rnegini
ihra eder.

Suumuz bu, emperyalistleri, ABD smrgecilerini korkutan rnegimiz

olduk diye bizi ezmek istiyorlar.
bu iste. Latin Amerikann kurtulus bayrag
Bize senatoya yeni sunulan biimiyle Monroe Doktrinini uygulamak istiyorlar. Amerika Birlesik Devletlerine ne mutlu ki, sanrm senatodan gemedi
ya da komisyonlardan birine takld kald bu tasar. Madem ki... diye baslayan baz blmlerini okumak frsat buldum, ylesine ilkel bir kafayla,

ylesine olaganst
smrgeci bir zihniyetle yazlms ki, bu tasarnn kabul
edilmesi Birlesik Devletler halk iin utan verici olurdu. Monroe Doktrinini
daha da ak, daha da kesin biimde hortlatyor bu tasar. Paragraflardan

birinde s yle denildigini

kesinlikle hatrlyorum: Madem ki, Monroe Doktr gibi, Amerika ktas dsnda hibir lke Amerika lininin aka gsterdigi
kelerini klelestiremez... Amerika ktasndaki lkelerden herhangi biri klelestirebilir anlaslan. Devamla, artk Amerika Birlesik Devletlerinin OAS
saldrlarn oldu bittiye
rgtne duyurmadan mdahalede bulunabilecegi,
belirtiliyor. Ekonomik bagmszlk

getirebilecegi
savasmz glestiren, tehlikeli politikalar bunlar.
nmzdeki... Herseyden nemlisi, nmzdeki zaman ksald ya,
neyse... nmzdeki son sorun, ekonomik zlemlerimizi daha abuk ger dnstrmek iin dvizimizi nereye yatracagmz

ege
ve insan emeklerini

nereye yneltecegimizdir. Fidel Castro, 24 Subatta,

sembolik %4ler tutarn

srada, isilerle konusurken s yle dedi:
aldg

... Devrim zafere ulastgnda,

kaynaklarmz son damlasna kadar kurumus, halkmz tketim mallarnn ihra edileninden ok daha fazlasnn
ithal edilmesine alsmst.
Bu durumdaki bir lke yatrm yapamaz. Ya giderleri ksmal yahut da
yabanc sermaye kabul etmelidir. Simdi,

bizim dsncemiz nedir? Yabanc

sermaye ithal etmek yerine, zellikle dsalm ve dssatmda dviz giderlerini ksmaya, tasarrufa ynelmek ve sanayimizi gelistirmek istiyoruz. Ulusal

zel sermaye szkonusu oldugunda,

onu yurt iinde buluruz. Ama, dsardan sermaye getirtmek szkonusuysa, nk sermayeye ihtiyacmz varsa
ve en uygun zm zel sermaye yatrmlarysa s yle bir durumla karsla15


s rz: Yabanc zel sermaye cmertliginden,
soylu bir iyilik yapma arzusu,
ya da yardm amacyla kalkp bir yerden baska bir yere gitmez. O, ancak
kendine yardm etmek ister. Yabanc zel sermaye, kendi lkesinde fazlalk
bir sermayedir, daha byk krlar elde etmek amacyla cretlerin ve yasam
bir lkeye gider. Yabanc zel
dzeyinin dsk, hammaddenin ucuz oldugu
kr hrsdr. Burada her zaman
sermayeyi harekete geiren cmertlik degil,
savunulmus olan tez, endstrilesme sorununu zmek iin zel sermayenin

yararlardr.
saglayaca
g
Tarm ve sanayiye 300 milyon yatrlacaktr. lkemizin gelismesi ve has bu yol. Biliyorsutalklarndan kurtulmas iin savas veriyoruz. Kolay degil
vermek istiyorlar, ekonomik basklardan, manevralardan, konuz, gzdag
talarmz kesmekten szediyorlar, vs, vs. Bizse, yalnzca rnlerimizi sat
mak istiyoruz. Bu, geri ekildigimiz
anlamna m gelir? Onlar bizi tehdit

ediyor diye, tm ilerleme umutlarn yitirecegimiz

anlamna m gelir? Halk
yol hangisidir? Gelismek istiyorsak, bunun kime ne zarar var.
iin en dogru
Baska halklarn srtndan m geinmek istiyoruz? Biz, Kballar, ne istiyo Kendi
ruz? Kendi aln terimizle yasamak istiyoruz, baskalarnnkiyle degil.
Halkmzn
zenginliklerimizi kullanmak istiyoruz, baskalarnnkini degil.

tm maddi ihtiyalarn karslamak ve buradan yola karak egitim,

saglk,
konut gibi tm sorunlar zmek istiyoruz. Tm bu milyonlar nasl harcaya
cagmz,
bir baska arkadasmz, bir baska sohbet programnda aklayacak,

ayn zamanda niin

size bu milyonlarn yalnzca nasl harcanacagn
degil,

bu setigimiz
yolda kullanlacagn
da anlatacaktr.
Simdi

zayflar iin, korkanlar iin, tarihte benzeri grlmemis bir du

durrumda, umutsuz bir durumda bulundugumuzu
dsnenler iin eger

maz ya da geri ekilmezsek mahvolacagmz

sananlar iin Jesus Silva Her
zogun bir fkrasn anlatacagm.
Petroln kamulastrlmas yasasn hazrlayan Meksikal ekonomi uzman Herzog, Meksikada uluslararas sermaye

nin halkn manevi ve kltrel degerlerine

aykr biimde dal budak saldg
dnemlerden szederken sanki Kba hakknda sylenenleri zetliyor:
sylenmisti elbette. Komnizm
Meksikann komnist bir lke oldugu
umacs ortaya kmst. Bykeli Daniel, daha nceki konferanslarmda

szn ettigim
kitabnda o zor gnlerde Washingtona gittiginde
Ingiliz
as
ll bir bayn ona Meksikadaki komnizmden szettigini
anlatyor. Bay Dan
iel ona demis ki: Benim tandgm
tek Meksikal komnist Diego Riveradr.
ama, komnist diye kime derler? Adam rahat bir koltuga
oturmus, bir
Iyi
kalkp bir tanm yapmay denemis. Bay Daniel
sre dsnms, sonra ayaga

bu tanm begenmemi
s. Adam yine oturmus, yeniden dsnms, biraz ter
kalkp bir tanm daha yapms. Bu tanm da Bay Didkms, tekrar ayaga

16


egonun hosuna gitmemis. Bu byle srp giderken sonunda umutsuzluga
kaplan adam: Baym, biz canmz skan herkese komnist deriz diye kestirip atms.
sen birsey yok. Biz de kuskusuz
Gryorsunuz ya, tarihi durumlarda degi
bazlarnn biraz cann skyoruz. Raul (Castro) ile ben en ok can skanlar
olma onuruna eristik... Tm tarihi durumlar arasnda benzerlikler bulunabilir. Meksikann petroln millilestirip daha da ilerlemeye devam etmesi,
Cardenasn bu lkenin gelmis gemis en byk cumhurbaskan kabul ed
ilmesi gibi biz de ilerleyisimizi srdrecegiz.
Karst olanlar bize istedikleri
ad takabilirler. Her zaman arkamzdan syleyecek birseyler bulacaklardr.

Bizim yapacagmz,
mallarna elkonulanlarn, kamulastrma nedeniyle servetlerini kaybedenlerin, devrimin dsar attklarnn geri dnmemesi iin
halkn yararna alsmak, bir adm bile gerilememektir.
Ernesto Che Guevara

17

Aydnlanma Ktphanesi
http://www.1001001000.org