Kaca

Kaca merupakan bahan lutsinar, kuat, tahan hakis, lengai, dan secara biologi merupakan
bahan yang tidak aktif, yang boleh dibentuk menjadi permukaan yang tahan dan licin. Ciri-ciri
ini menjadikan kaca sebagai bahan yang sangat berguna. Komponen utama kaca ialah silika.
Silika ialah galian yang mengandungi silikon dioksida. Nama IU!C silikon dioksida ialah
silikon"I#$ oksida. Silika %ujud secara semulajadi dalam pasir.
Kaca merupakan bahan pejal sekata, biasanya terbentuk apabila bahan cair tidak berkristal
disejukkan dengan cepat, dengan itu tidak memberikan cukup masa untuk jaringan kekisi
kristal biasa terbentuk.
Kaca biasa biasanya terdiri daripada silikon dioksida "Si&
'
$, yang merupakan sebatian kimia
yang serupa dengan kuar(a, atau dalam bentuk polihabluran, pasir. Silika tulen mempunyai
tahap lebur sekitar '))) Selsius, jadi dua bahan lain sering dicampurkan kepada pasir dalam
pembuatan kaca. Satu daripadanya adalah soda "sodium karbonat Na
'
C&
*
$, atau potasy, setara
dengan sebatian kalium karbonat, yang menurunkan tahap lebur kepada sekitar +))) Selsius.
,agaimanapun, bahan soda menjadikan kaca larut, jadi kapur "kalsium oksida, Ca&$
merupakan bahan ketiga, ditambah untuk menjadikan kaca tidak larut.
Silikon"I#$ oksida ialah molekul ko-alen raksasa. &leh itu, silikon"I#$ oksida memerlukan
banyak tenaga haba untuk mengatasi setiap ikatan ko-alen antara atom dalam struktur
raksasa. .aka, silikon"I#$ oksida mempunyai takat lebur yang sangat tinggi, iaitu +/+) C.
0alam silikon"I#$ oksida, setiap atom silikon diikat secara ko-alen kepada 1 atom oksigen
dalam bentuk tetrahedron dengan sudut antara ikatan +)2.3 . Unit itu diulangi secara tidak
terhingga dengan setiap atom oksigen terikat kepada ' atom silikon untuk membentuk
molekul ko-alen raksasa seperti struktur berlian. Kaca merupakan bahan pejal sekata,
biasanya terbentuk apabila bahan cair tidak berkristal disejukkan dengan cepat, dengan itu
tidak memberikan cukup masa untuk jaringan kekisi kristal biasa terbentuk.
Salah satu ciri kaca adalah ia lutsinar. Sifat lutsinar disebabkan kaca terdiri daripada bahan
yang tidak mempunyai keadaan perubahan garisan atomik dalam tenaga cahaya. 4uga
disebabkan kaca adalah sekata pada tahap gelombang yang lebih besar daripada cahaya,
ketidaksekataan menyebabkan cahaya terbias, menghalang pemancaran imej.
Kaca tulen boleh dijadikan begitu lutsinar sehinggakan beratus kilometer kaca boleh
ditembusi gelombang cahaya infra dalam kabel gentian optik.
Kaca biasa mempunyai campuran bahan lain untuk mengubah cirinya. Kaca bertimah hitam
adalah lebih berkilauan, kerana peningkatan inde5 pantulannya, sementara boron ditambah
bagi mengubah ciri terma dan elektriknya, seperti yre5. .enambah barium juga
meningkatkan indeks pantulannya, dan serium digunakan dalam kaca yang menyerap tenaga
infra. 6ogam oksida juga ditambah bagi menukarkan %arna kaca. eningkatan soda atau
potash menurunkan lagi tahap lebur, sementara mangan ditambah bagi menyingkirkan %arna
yang tidak dikehendaki. Kaca ber%arna dihasilkan dengan bercampur dengan sedikit oksida
logam peralihan. .isalnya, oksida mangan akan menghasilkan %arna ungu, oksida kuprum
dan kromium memberikan %arna hijau, dan oksida kolbalt memberikan %arna biru.
Soda atau sodium karbonat, Na'C&* yang menurunkan tahap lebur kepada sekitar +))) C.
,agaimanapun, bahan soda menjadikan kaca larut, jadi kapur "kalsium oksida, Ca&$ biasanya
ditambah untuk menjadikan kaca tidak larut.
Kaca kadang-kala terbentuk secara semulajadi daripada la-a gunung berapi dalam bentuk
obsidia.

Sejarah gelas
Kaca semulajadi, seperti obsidia, telah digunakan semenjak (aman batu. embuatan kaca
pertama direkodkan di .esir sekitar '))) Sebelum .asihi di mana kaca digunakan sebagai
penyalut bagi barangan tembikar dan lain-lain. ada abad pertama Sebelum .asihi teknik
meniup kaca telah berkembang dan kaca menjadi lebih biasa digunakan. Ketika (aman
7mpayar 8om banyak bentuk kaca dicipta kebanyakannya dalam pembuatan botol dan pasu.
Sehingga abad ke-+' kaca %arna "di mana kaca dengan oksida logam dicampurkan sebagai
pe%arna$ tidak digunakan secara meluas.
usat pembuatan kaca pada abad ke-+1 adalah #enice yang memajukan banyak teknik baru
dan menjadi sumber eksport penting dalam pinggan mangkuk, cermin, dan bahan me%ah lain.
6ama-kelamaan sebahagian pembuat barangan kaca berpindah ke utara 7ropah dan teknik
pembuatan kaca turut berkembang bersama mereka.
0igunakan sehingga pertengahan +9))-an adalah proses kaca .ahkota :Cro%n glass
process:, di mana peniup kaca akan memutarkan anggaran 2 paun kaca pada hujung rod
sehingga kaca leper dan membentuk cakera selebar 3 kaki diameter. Cakera kaca tersebut
akan dipotong menjadi kepingan. Kaca buatan #enice amat dihargai antara abad ke-+)
sehingga abad ke-+1 kerana mereka merahsiakan proses pembuatan kaca. Sekitar +;99, proses
menggunakan acuan dikembangkan, yang menyebabkan barangan kaca lebih mudah dibuat.
8ekaan mesin pembentuk barangan kaca pada +9'/ menjadikan barangan kaca dibuat secara
pukal dan murah.
Barangan kaca halus
<alaupun dengan tersedianya barangan kaca biasa, masih terdapat tempat bagi barangan kaca
yang ditiup. Sesetengah artis termasuk Sidney <augh, 8en= 6ali>ue, 0ale Chihuly, dan 6ouis
Comfort ?iffany, yang bertanggungja%ab untuk objek luar biasa. Istilah gelas kristal, diambil
daripada batu kristal, telah dikaitkan dengan kaca jernih berkualiti tinggi, sering kali
mengandungi timah hitam, dan kadang kala digunakan bagi merujuk sebarang kaca ditiup.
Senibina kaca
,anyak bangunan tinggi pada masa sekarang diperbuat daripada kaca. Kaca yang digunakan
biasanya daripada jenis tidak berkilat, untuk mengelakkan silauan keterlaluan kepada orang
yang berada di luar bangunan. Selain itu, kaca yang menyerap gelombang infra digunakan
bagi mengelakkan haba daripada tembus ke dalam bangunan. Ini boleh menyebabkan kos
ha%a dingin yang tinggi. Selain itu penggunaan tingkap kaca d%ilapis bagi menebat haba luar
daripada masuk ke dalam, dan ha%a sejuk dalam bangunan daripada keluar bagi bangunan di
ka%asan beriklim panas atau sebaliknya di ka%asan beriklim sejuk.
Kaca apung
2)@ daripada kaca nipis diperbuat dengan menggunakan proses kaca terapung yang dicipta
oleh Sir !lastair ilkington dari ilkington Alass, di mana kaca cair dituang ke atas timah
cair. Kaca tersebut terapung dipermukaan timah, tersebar ke semua arah. Kaca tersebut
perlahan-lahan mengeras ketika ia mengembang di atas timah cair, sebelum ditarik keluar
daripada rendaman timah dalam bentuk ribon dan kemudiannya disepuh dengan
menggunakan api, menghasilkan permukaan rata yang hampir sempurna.
Kaca waja
Kaca %aja diperbuat daripada kaca biasa yang ditempa melalui proses pe%ajaan haba
:thermal tempering:. Kaca dipotong kepada sai( diperlukan dan sebarang proses diperlukan
seperti melicinkan tepi atau menebuk lubang pada kaca$ dilakukan sebelum proses pe%ajaan
dilakukan. Kaca tersebut kemudiannya diletakkan di atas meja golek, dan disalurkan melalui
tempat pembakar yang mempunyai suhu titik pe%ajaan kaca yang mencecah sehingga ;))
Selsius. Kaca tersebut kemudiannya disejukkan secara mengejut dengan tiupan udara.
enyejukan mengejut ini mendorong tekanan pemampatan pada permukaan kaca diimbangi
oleh tekanan dalam kaca. Seolah-olah satu salutan tegang kaca terbentuk pada permukaan
kaca. ola penyejukkan ini boleh dilihat dengan memerhati kaca di ba%ah cahaya berkutub.
Kaca %aja dianggarkan enam kali lebih kuat berbanding kaca biasa.
,agaimanapun, kekuatan ini datang dengan kekurangannya. 0isebabkan keseimbangan
tekanan pada kaca, sebarang kecacatan pada bahagian tepi kaca akan menyebabkan kaca
berkecai kepada sai( ibu jari. Ini adalah sebab utama kaca perlu dipotong kepada sai( yang
dikehendaki sebelum ditempa dan tidak boleh diubah lagi setelah ditempa. Selain daripada
itu, permukaan kaca tempa tidak sekuat kaca biasa dan mudah bercalar berbanding kaca biasa.
Kaca tempa biasanya digunakan dalam pemasangan tanpa bingkai seperti pintu kaca dan
dalam penggunaan menyokong struktur :structurally loaded:.
Kaca %aja dianggap kaca keselamatan disebabkan peningkatan kekuatannya dan
kecenderongannya untuk berkecai pada sai( yang kecil yang tidak tajam, oleh itu kurang
berbahaya sekiranya pecah.
Kaca lapis
Kaca lapis dibuat dengan melekatkan dua atau lebih lapisan kaca biasa dengan lapisan plastik
antaranya, biasanya poly-inyl butyral "#,$. #, diisi diantara lapisan kaca sebelum
dipanaskan sehingga /) Selsius dan dilalukan di atas penggolek bagi menyingkirkan sebarang
gelembung udara dan membentuk lekatan pertama.
6apisan #, pada kaca juga meningkatkan kemampuan menebat bunyi, disebabkan kesan
serapan, dan juga menghalang 22@ daripada cahaya lampau ungu "U#$.
Kaca lapis biasanya digunakan apabila terdapat kemungkinan hentaman manusia atau apabila
kaca boleh jatuh jika pecah. Cermin tingkap kedai biasanya menggunakan kaca lapis.
Kaca lapis dianggap kaca keselamatan disebabkan keupayaannya untuk melekat dan tidak
berkecai %alaupun telah pecah.