C Hc Lu Cht

BI TP CHNG I

M U
Bi 1.1
lm th nghim thy lc, ngi ta y nc vo mt ng ng c ng knh d = 300mm,
chiu di L = 50m p sut kh quyn. Hi lng nc cn thit phi vo ng l bao nhiu p
sut t ti 51at ? Bit h s nn p p

1
at 1
20000

Gii
Lng nc cn thit phi vo ng p sut tng ln 51at l :
1 dV
dV p .V .dp
Ta c h s gin n do p lc : p
V dp
Do dV , dp ng bin nn : p
M th tch V S .L

dV

1 dV
dV p .V .dp
V dp

.d 2
3,14.(0.3) 2
.L
.50 3,5325m 3
4
4

1
.3,5325.(51 1) 8,84.10 3 ( m 3 ) 8,84 (liter )
20000

Vy cn phi thm vo ng 8.84 lt nc na p sut tng t 1at ln 51at.

Bi 1.2
Trong mt b cha hnh tr thng ng c ng knh d = 4m, ng 100 tn du ha c khi lng
3
ring 850kg / m 100C. Xc nh khong cch dng ln ca du trong b cha khi nhit tng

ln n 400C. B qua gin n ca b cha. H s gin n v nhit t 0,00072 0 C 1 .

Gii
Khi lng ring ca du ha l :

m
m 100.10 3
2000
V

117 ,65( m 3 )
V

850
17

H s gin n do nhit :

1 dV
2000
216
dV t .V .dt 0,00072.
.(40 30)
2,542(m 3 )
V dt
17
85
2
4.2,542
.d
4dV
.h h

0,202( m)
M : dV
2
4
.d
3,14.4 2

Vy khong cch du dng ln so vi ban u l 0.202(m)

Bi 1.3
Khi lm th nghim thy lc, dng mt ng ng c ng knh d = 400mm, di L = 200m, ng
y nc p sut 55 at. Sau mt gi p sut gim xung cn 50 at. Xc nh lng nc chy qua
cc k h ca ng ng. H s nn p p

1
at 1 .
20000
Gii

H s gin n do p lc :

1 dV
.d 2
dV p .V .dp p
.L.dp
V dp
4

dV

1 3,14.0,4 2
.200. (50 55) 6,28.10 3 (m 3 ) 6,28 (liter )
20000
4

Vy lng nc chy qua khe h ng ng l 6.28 (liter)

Bi 1.4

Page 1 of 25

C Hc Lu Cht
Mt b hnh tr ng y du ha nhit 5 C, mc du cao 4m. Xc nh mc du tng ln, khi
0

0
1
nhit tng ln 250C. B qua bin dng ca b cha. H s gin n v nhit t 0.00072 C .

Gii
H s gin n do nhit : t

1 dV
dV t .V .dt
V dt

.d 2
.h
4
.d 2
Th tch du tng ln : dV
h
4
M th tch ban u l : V

1 dV
h

V dt
h.dt
h t .h.dt 0,00072.4.( 25 5) 0,058( m) 58( mm)

BI TP CHNG II

THY TNH HC
Bi 2.1
Xc nh cao ca ct nc dng ln trong ng o p (h). Nc trong bnh kn chu

p sut ti

mt t do l p 0t 1.06at . Xc nh p sut p 0t nu h = 0.8m.

Gii
Chn mt ng p ti mt thong ca cht lng.
Ta c : p A p B

Page 2 of 25

C Hc Lu Cht

p A p0
M
p0 pa .h
p B p 0 , h
p0 pa
(1,06 1).9,81.10 4

0,6 ( m)

9810

Nu h=0,8m th p0 .h pa 9810.0,8 98100 105948 N / m 2 1,08 ( at )

Bi 2.2
Mt p k o chnh thy ngn, ni vi mt bnh ng nc.
a) Xc nh chnh mc nc thy ngn, nu h 1 = 130mm v p sut d trn mt nc trong
bnh 40000 N/m2.
b) p sut trong bnh s thay i nh th no nu mc thy ngn trong hai nhnh bng nhau.
Gii
a) Xc nh chnh mc thy ngn (tm h2) :
Chn mt ng p nh hnh v :

p A pB

Ta c :

p A p 0 H 2O .( h1 h2 )
p B p a Hg .h2

p0 H 2O .(h1 h2 ) pa Hg .h2
h2 ( Hg H 2O ) ( p 0 p a ) H 2O .h1
M p0 pa pd
Vy :

h2

p d H 2O .h1
( H 2O Hg )

40000 9810.0,013
0,334 ( m)
132890 98100

b) p sut trong bnh khi mc thy ngn trong hai nhnh bng nhau :
Ta c :

pC p D

pC p0 H 2O .h
pD pa

p0 H 2O .h p a

H 2O .h p a p0 pck

pck H 2O .h H 2O .(h1 1 2 h2 )
1
9810.(0,13 .0,334) 2913,57 0,0297 (at )
2
Bi 2.3
Mt p k vi sai gm mt ng ch U ng knh d = 5mm ni hai bnh c ng knh D = 50mm vi
nhau. My ng y hai cht lng khng trn ln vi nhau, c trng lng ring gn bng nhau :
dung dch ru tylic trong nc ( 1 8535 N / m 3 ) v du ha ( 2 8142 N / m 3 ). Lp quan h gia
chnh lch p sut p p1 p2 ca kh p k phi o vi dch chuyn ca mt phn cch cc
cht lng (h) tnh t v tr ban u ca n (khi p 0 ). Xc nh p khi h = 250mm.
Gii

Page 3 of 25

C Hc Lu Cht
a) Lp mi quan h gia chnh lch p sut p p1 p2 :
Chn mt ng p nh hnh v :
Khi p 0 ( p1 p 2 ) : th mt phn cch gia hai lp cht lng khc nhau v tr cn bng O :
o
p A pB
o

p A p1 1.h1

p B p2 2 .h2

Theo iu kin bnh thng nhau :

2 h2
1

1.h1 2 h2 h1

Khi p 0 ( p1 p2 ) : th mc nc trong bnh 1 h xung 1 on h v ng thi mc nc

bnh 2 tng ln 1 on h . Khi mt phn cch di chuyn ln trn 1 on h so vi v tr O.

p A p1 1.(h1 h)
p B p2 2 .( h2 h h) 1.h
Theo tnh cht mt ng p ta c :

p1 1.(h1 h) p 2 2 .(h2 h h) 1.h

p1 p 2 2 .(h2 h h) 1.(h1 h) 1.h
p1 p 2 h.( 1 2 ) h.( 1 2 ) [ 1.h1 2 h2 ] (*)
Ta thy th tch bnh 1 gim mt lng : V

.d 2
h
4

Th tch trong ng dng ln mt lng : V '

.d 2
h
4

Ta c V V ' h

d2
D2

h v 1.h1 2 h2 thay vo (*)

p p1 p2 h.( 1 2 )
Ta c :

d2
D2

h.( 1 2 )

d2
h ( 1 2 ) 2 .( 1 2 )
D

Tnh p khi h = 250mm

Ta c : p 0,25 8535 8142

d2

S : a/ p h ( 1 2 )
b/ p 140 N / m

0,005 2
0,05

8535 8142

140 N / m 2

.( 1 2 )

Bi 2.4
Xc nh v tr ca mt du trong mt khoang du h ca tu thy khi n chuyn ng chm dn u
trc lc dng hn vi gia tc a = 0.3 m/s 2. Kim tra xem du c b trn ra khi thnh khng, nu
khi tu chuyn ng u, du cch mp thnh mt khong e = 16cm. Khong cch tu di L =
8m.
Gii

Page 4 of 25

C Hc Lu Cht
Chn h trc ta nh hnh v, ta bit
mt t do ca du l mt ng p.
Phng trnh vi phn mt ng p :

Xdx Ydy Zdz 0

(*)

C : X a ; Y 0 ; Z g thay vo (*)
(*) adx gdz 0
Tch phn ta c : a.x g .z C
V mt t do ca du i qua gc ta
O (x=0, z=0) C 0 .
Nn phng trnh mt t do s l :
a.x g .z 0
C z x.tg trong

tg a

Nh vy mt du trong khoang l mt phng nghing v pha trc :

a
0,3
L 8
z x. 4.
0,1224 ( m) 12,24 (cm)
vi x 4 (m)
g
9,81
2 2
Ta thy z = 12,24 (cm) < e = 16 (cm) nn du khng trn ra ngoi.
Bi 2.5
Mt toa tu i t ga tng dn tc trong 10 giy t 40 km/h n 50 km/h. Xc nh p sut tc
dng ln im A v B. Toa tu hnh tr ngang c ng knh d = 2,5m, chiu di L = 6m. Du ng
y mt na toa tu v khi lng ring ca du l 850 kg/m 3. Vit phng trnh mt ng p v
mt t do ca du.
Gii
Gia tc ca toa tu l :

vt v0 50 40

0.28 ( m / s)
t
10.3600

Chn h trc ta nh hnh v.

Phng trnh vi phn c bn ca cht lng :

dp ( Xdx Ydy Zdz )

Tch phn ta c : p ( Xx Yy Zz ) C
C X = -a; Y = 0; Z = -g
Thay X, Y, Z vo (*) ta c :

(*)

p ( ax gz ) C
V mt t do ca du i qua gc ta (x=0, z=0) C p p a
Vy : p ( ax gz ) pa
p sut ti A (x= -L/2 = -3; y=0; z=-d/2 = -1,25) l :

p A 850 0,28.( 3) 9,81.( 1,25) 98100 109237,2 N / m 2 1,113 ( at )

p dA p A p a 1,113 1 0,113 (at )
p sut ti B (x= L/2 = 3; y=0; z=-d/2 = -1,25) l :

p A 850 0,28.(3) 9,81.(1,25) 98100 107809,2 N / m 2 1,099 (at )

p dA p A p a 1,099 1 0,099 (at )
Phng trnh mt ng p :
Phng trnh vi phn ng p : Xdx Ydy Zdz 0
Vi : X = -a; Y = 0; Z = -g adx gdz 0

Page 5 of 25

C Hc Lu Cht
Tch phn ta c : adx gdz C
Phng trnh mt t do :
Ti mt thong : x = 0; y = 0; z = 0
a
Nn : z x
g

a
xC
g

C 0

Bi 2.6
Mt bnh h c ng knh d = 500 mm, ng nc quay quanh mt trc thng ng vi s vng
quay khng i n = 90 vng/pht.
a) Vit pt mt ng p v mt t do, nu mc nc trn trc bnh cch y Z0 = 500mm.
b) Xc nh p sut ti im trn thnh bnh cch y l a = 100mm.
c) Th tch nc trong bnh l bao nhiu, nu chiu cao bnh l H = 900mm.
Gii
Chn h trc ta nh hnh v :
a) Vit phng trnh mt ng p v mt t do, nu
mc nc trn trc bnh cch y Z0 = 500mm.
Phng trnh vi phn mt ng p :
Xdx Ydy Zdz 0
Trong : X 2 x ; Y 2 y ; Z g
Thay vo phng trnh vi phn ta c :
2 xdx 2 ydy gdz 0

1 2 2 1 2 2
x y gz C
2
2
1
2 x 2 y 2 g .z C
2
1 2 2
r g.z C (*)
2

Tch phn :

Vy phng trnh mt ng p l :
z

2r 2
C
2g

i vi mt t do cch y Z0 = 500mm
Ti mt t do ca cht lng th : x = y = 0 v z = z0 thay vo (*) C g .z 0
Vy phng trnh mt t do s l : z

2r 2
2r 2
g .z 0 hay z
z0
2g
2g

b) Xc nh p sut ti im trn thnh bnh cch y 1 khong a = 100mm :

Phng trnh phn b p sut : dp ( Xdx Ydy Zdz )
Trong : X 2 x ; Y 2 y ; Z g

Thay vo ta c : dp 2 xdx 2 ydy gdz

1 2 2 1 2 2

x y gz C
2
2

Tch phn : p

p 2 x 2 y 2 g .z C
2

p 2 r 2 g .z C (**)
2

Page 6 of 25

C Hc Lu Cht
Ti mt t do (ti O) ta c : x = y = 0 v z = z0 p p a
Thay vo (**) C .g .z 0 p a
(**) p

1 2 2
2r 2
r .g.z p a .g.z 0 p a .h
2
2

h z0 z

2 2 2
r x y
.g

im trn thnh bnh cch y 100mm c :

p a 1at ; r d

0,5 0,25m
2

h z 0 z 500 100 400 0,4m ;

.n 3,14.90

9,42 rad / s
30
30

p sut ti im ny s l :

p d p p a .h

2r 2
9,42 2.0,25 2
9810.0,4 1000
6697 N / m 2 0,068 at
2
2

Bi 2.7
Ngi ta c ng gang bng cch quay khun quanh 1 trc nm ngang vi tc quay khng i n
= 1500 vng/pht. Xc nh p sut ti mt trong ca khun, nu trng lng ring ca ng gang
3
lng 68670 N / m . Cho bit thm ng knh trong ca ng d = 200mm, chiu dy ng
20 mm . Tm hnh dng ca mt ng p.
Gii

Tc quay :

.n 3,14.1500

157 rad / s
30
30

Gia tc lc ly tm trn mt khun :

a 2 .r 157.0,12 2950 m / s 2
Trong :

r r0

d
0,2

0,02 0,12m
2
2

V g = 9,81 m/s2 << a = 2950m/s 2 nn khi tnh ta b

qua gia tc trng trng.
Chn gc ta trn trc ng, trc x trng vi trc ng
ta c :
X 0 ; z 2 y ; Z 2z
Thay vo phng trnh vi phn c bn tng qut ca cht lng :

dp ( Xdx Ydy Zdz )

2 ydy 2 zdz

2 2
2r 2
y z2 C p
C
2
2
Hng s C c xc nh t iu kin : khi r r0 (mt trong ca ng) th pt p a do :
Tch phn ta c : p

C pa

2 r02
2

Vy

2 r 2 r02
pa
2

Nhn vo phng trnh ta thy p sut trong gang lng thay i lut parabol theo phng bn knh.

Page 7 of 25

C Hc Lu Cht
p sut d ti mt trong ca khun l :

p d pt p a

2 r 2 r02
2 r 2 r02 68670 157 2 (0,12 2 0,12
.

.
380000 N / m 2 3,87 at
2
g
2
9,81
2

Phng trnh vi phn mt ng p : 2 ydy 2 zdz 0

Tch phn ta c :

.r
2
2

const . Ta thy mt ng p l nhng mt trn c trc trng vi trc

quay.
Bi 2.8
Mt ca van hnh ch nht t ng c chiu rng b = 3m, trng lng nng 700kG c th nng ln
hoc h khng ch lu lng qua cng. Mc nc thng lu H 1 = 3m v mc nc h lu H2 =
1.5m
a) Xc nh im t v p lc tng ln ca van.
b) Xc nh lc nng ca van, bit chiu dy ca van l a = 20 cm v h s ma st ti cc khe
phai f = 1.4.
c) Xc nh im t bn dm ngang sao cho p lc nc truyn ln tng dm l nh nhau.
Gii
a) Xc nh im t v p lc tng ln ca van.
p lc pha thng lu :

.b 2 9810.3 2
.H 1
.3 132435 ( N )
2
2
2
2
Z D1 H 1 .3 2 (m)
im t :
3
3
Tr s : p1

p lc pha h lu :

.b 2 9810.3
.H 2
.1,5 2 33109 ( N )
2
2
2
2
im t : Z D2 H 2 .1,5 1 ( m)
3
3
Tr s : p 2

p lc tng hp :

p p1 p 2 132435 33109 99326 N

im t p lc tng hp ln ca van :
A
A
A
Ta c : M p M p1 M p2

P.Z D P1 .Z D1 P2 .( Z D2 H 1 H 2 )
ZD

P1 .Z D1 P2 .( Z D2 H 1 H 2 )
P

132435.2 33109.1 3 1,5

1,833 (m)
99326

b) Lc nng ca van :
T G f .P FAC

G : trng lng tm chn

f : h s ma st khe phai
FAC : lc y Acsimt.

700.9,81 1,4.99326 8829

154725,4 N

FAC .g .V .g .a.b.H 2 1000.9,81.0,2.3.1,5 8829 N

c) Xc nh im t bn dm ngang sao cho p lc nc truyn ln tng dm l nh nhau :

p lc ln nht khi H2 = 0
p lc l P1. Do mi dm chu 1 lc l

Pd1 Pd2 Pd3 Pd 4

P1

P1

132435
33108,75 N
4
Page 8 of 25

C Hc Lu Cht
Ta xem ca s gm 4 tm ghp li.
Gi A, B, C, D l 4 v tr thp nht ca biu p sut tnh tc dng ln 4 dm.

P1
.b
1 .b 2

OA 2
H1
4
2
4 2
H
1
3
OA 2 H 12 OA 1 1,5m
4
2
2
2
2
Z d1 OA 1,5 1m
3
3
P
.b
1 .b 2
Pd 2 1
OB 2 OA 2
H1
4
2
4 2
Pd1

1 2
H 1 OB 2
4
1
1
1
1
OA 2 H 12 H 12 H 12 H 12
4
4
4
2

OB 2 OA 2

1 2
H1
2

OB

1 2
3 2,12m
2

2 OB 3 OA3 2 2,123 1,53

1,828m
3 OB 2 OA2 3 2,122 1,52

Zd2

P1
.b
1 .b 2

OC 2 OB 2
H1
4
2
4 2
1
1
1
1
3
OC 2 OB 2 H 12 OC 2 OB 2 H12 H 12 H 12 H 12
4
4
2
4
4
Pd3

3 2
H1
4

OC

3 2
3 2,6m
4

2 OC 3 OB 3
2 2,6 3 2,12 3
.
2,368m
2
2
3 OC OB
3 2,6 2 2,12 2

Z d3

P1
.b
1 .b 2

OD 2 OC 2
H1
4
2
4 2
1
1
3
1
OD 2 OC 2 H 12 OD 2 OC 2 H 12 H 12 H 12 H 12
4
4
4
4
OD H 1 3m
Pd 4

Z d4

2 OD 3 OC 3
2 33 2,6 3

2,805m
3 OD 2 OC 2 3 3 2 2,6 2

Bi 2.9
Xc nh lc nng Q nng tm chn nghing mt gc

quay c quanh trc O. Chiu rng

tm chn b = 1.5m, khong cch t mt nc n trc O l a = 20 cm. Gc 60 0 , H = 1.5m. B

qua trng lng tm chn v ma st trn bn l ca trc O.
Gii
p lc ln tm chn l :

.b
9810.1,5 2
H2
1,5 19115 N
2 sin
2 sin 60 0

Vi tr tm ca p lc :

ZD

2
2
.H
.1,5 1,155 m
3 sin
3 sin 60 0
Page 9 of 25

C Hc Lu Cht
nng c tm chn ny ln th :

M Q0

M P0

a P Z D a
sin

P Z D a 19115(1,155 0,2)
Q

13406 N
H
1,5
a
0,2
Sin
sin 60 0
Q

Vy Q > 13406 (N)

Bi 2.10
Mt ca van phng hnh ch nht nm nghing ta vo im D nm di trng tm C 20cm (tnh
theo chiu nghing) trng thi cn bng. Xc nh p lc nc ln ca van nu chiu rng ca n b
= 4m v gc nghing 60 0 .

Gii
Ta c Z D Z C a
M Z C

hC
H

sin 2 sin

H
a
2 sin
2H
Mt khc Z D
3 sin
H a.b. sin 0,2.6. sin 60 0 1,04 m
ZD

Vy P

.b
9810.4
H2
.1,04 2 24504 N
2 sin
2. sin 60 0

Bi 2.11
Xc nh lc tc dng ln np ng trn ca thng ng du ha. ng knh ng d = 600 mm, mc
du H = 2.8m. Xc nh im t ca tng tnh p. Khi lng ring du ha l 880 kg/m 3. Cho
moment qun tnh I 0

.d 4
64

Gii
Lc tc dng ln np ng chnh l lc d : P .h.
Trong : hc l khong cch t tm din tch n mt thong = H
- din tch nm ng trn

P 880.2,8.

3,14.0,6 2
696,68 kg 6834,43 N
4

im t : Z D Z C

I0
.d 4 4 1
H
2,808 m
.Z C
64 d 2 H

ZC H

d 2
4
d 4
I0
64

Vi :

Page 10 of 25

C Hc Lu Cht

Chng IV

TN THT NNG LNG

Bi 4.1
T bnh A, p sut tuyt i ti mt thong trong bnh l 1.2at, nc chy vo bnh h B. Xc nh
lu lng nc chy vo bnh B, nu H 1 = 10m, H2 = 2m, H3 = 1m, ng knh ng d = 100mm,
ng knh ng D = 200mm, h s cn khoa

k 4 , bn knh vng R = 100mm, b qua tn tht

dc ng.

Gii

Vit phng trnh cho mt ct 1-1 & 2-2, ly 2-2 lm chun ta c:

z1

p1 1v12
p
v2

z 2 2 2 2 h

2g

2g

Trong :

z1 H H1 H 2 8m ; z 2 0
Chon 1

1
2

2
p1 1,2at 1,2.98100 117720 N / m ; p2 pa
v v 0
1 2

Page 11 of 25

C Hc Lu Cht

p1 p2

Vi h hd

hc hc

vd2
2g

2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 3 4 5 8

d
1 0,5 1

0,5

2 k 4

3 6 7 0,29 . V

d
4 1

d
5 0,5 1

2R

0,1
1

0,2

0,5 0,29
2

0,5 1 0,1

0,2

9
16
2

8 1

1 2 3 3 4 5 8 0,5 4 3.0,29 9 3 1 7,0075

16 8
H

v2
p1 p 2

2g

H 1 p p 2 g
2
1

vd

8 19810 117720 98100 .2.9,81 5,29 m / s

7,0075

Lu lng nc chy vo bnh B l :

Q Vd . Ad Vd . . d

5,29.3,14. 0,1

0,041 m 3 / s 41 l / s

Bi 4.2
Nc chy t bnh cao xung thp qua ng c ng knh d = 50mm, chiu di L = 30m. Xc nh
chn khng mt ct x-x, nu chnh lch mc nc trong hai bnh H = 4.5m, chiu cao ca xi
phng z = 2.5m, h s cn dc ng 0,028 , bn knh vng R = 50mm, khoch cch t u ng
n mt ct x-x l L1 = 10m.

Gii

Page 12 of 25

C Hc Lu Cht

Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & 2-2. Cho mt ct 2-2 lm chun ta c :

z1

p1 1v12
p v2

z 2 2 2 2 h

Trong :

(*)

z1 H ; z2 0
Chon 1

1
2

p1 p2 pa
v1 v2 0

Thay vo (*) ta c :
2
L
v
H h
d
2g

2 gH
L

d

L
30
0,028
16,8
d
0,05

1 2 3 4 5 6 1 4 2 6 0,5 4.0,29 1 2,66

Vy :

2 gH
2.9,81.4,5

2,13 m / s v x
L
16
,
8

2
,
66

d

Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & x-x. Cho mt ct 1-1 lm chun ta c :

z1

p
v2
p1 1v12

z x x x x h x

2g

2g

(**)

Page 13 of 25

C Hc Lu Cht

Trong :

z1 0 ; z2 z x
Chon 1

1
x

p1 pa p2 px
v1 0 v2 v x

Thay vo (**) ta c :

pa p x
v2
L1 x h x

2g
2
L
v
h x 1 x
d
2g
L
10
1 0,028
5,6
d
0,05

hck z x

hck

pa p x
v2
hck z x x hx

2g

2 0,5 0,29 0,79

v x2
2,132
h x 2,5 1 5,6 0,79
4,21m
2g
2.9,81

Bi 4.3
C mt vi phun cung cp nc t mt b cha cao H = 10m, qua ng c ng knh d 1 = 38mm,
chiu di L = 18m. ng knh b phn lng D = 200mm. Vi phun l ng hnh nn, ming vi, d 2 =
20mm, c h s gin cn

vi 0.5 tnh theo vn tc trong ng. Xc nh lu lng Q chy qua vi

v chiu cao dng nc phun ln, gi thit sc cn ca khng kh lm gim i 20% chiu cao. Cho
h s gin n

0.03 , h s tn tht cc b ca kha k 4 , bn knh vng R 76mm.

Trong :
V2 : lu tc nc chy qua vi phun
A2 : tit din l vi phun :

A2

.d 2
4

V : lu tc nc chy trong ng
A : tit din ca ng :

1 0,5 1

2 6 k
3 7 8

.d1
4

0,5

4
9 0,15

0,25 0,15
2
R

Vi :

Gii

2
2

mt
2-2 lm
,038 ta
0chun
d ct
Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & 2-2.
Cho
4
1

0:,93

D
0
,
2

p v2
p
v2
z1 1 1 1 z 2 2 2 2 h (*)
2
2

2g

2g
0,038
d
5 0,5 1
0,48
0,5 1
D
0,2

10 voi 0,5

Page 14 of 25

C Hc Lu Cht

z1 H ; z2 0
Chon 1

1
2

Trong :

p1 p2 pa
v1 0

Thay vo (*) ta c :

v2
v 22
v 22 L

H
h

2g
2 g d1
2g

L
2 gH v 22
v 2 (**)
d1

Phng trnh lin tc :

d
v .A
v. A v 2 . A2 V 2 2 v 2 2
A1
d1
L
18

0,03.
14,21
d1
0,038

2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 2 4 3 4 5 10
0,5 2.4 4.0,15 0,93 0,48 0,5 11,01

Th tt c vo (**) ta c :

2 d 24
L
2 gH
2 gH v v 2 4 v 2
L
d4
d1
d1
1 24
d1
d1
2
2

v2

2.9,81.10
0,02 4
1 14,21 11,01
0,038 4

8,18 m / s

Lu lng chy qua vi : Q v 2 . A2 v 2 .

Chiu cao nc phun ln : hv 0,8

.d 22
3,14.0,02 2
8,18.
0,0026 m 3 / s 2,6 l / s
4
4

v 22
8,18 2
0,8
2,73 m
2g
2.9,81

Bi 4.4
My bm ly nc t ging cung cp cho thp cha phn phi cho mt vng dn c. (Hnh 4.4)
Cho bit :
Cao trnh mc nc trong ging : z1 = 0.0m
Cao trnh mc nc thp cha nc z2 = 26.43m
ng ht: di L = 10m, ng knh ng d = 250mm, cc h s sc cn cc b: ch vo c li
chn rc( vo 6 ) mt ch un cong( un 0.294 ),n = 0.013(ng nm ngang bnh thng)

ng y : L =35m; d = 200mm; n=0.013; khng tnh tn tht cc b.

Page 15 of 25

C Hc Lu Cht

My bm ly tm : lu lng Q = 65L/s; hiu sut 0.65 ; cao chn khng cho php

ch my bm hck 6m ct nc.
Yu cu :
1. Xc nh cao t my bm.
2. Tnh ct nc H ca my bm.
3. Tnh cng sut N m my bm tiu th.
4. V ng nng lng v ng o p.
Xem dng chy trong cc ng thuc khu sc cn bnh phng.

Gii
1. Xc nh cao t my bm :
My bm ch c t cch mt nc trong ging mt khong h b no khng qu ln cho p
sut tuyt i mt ct 2-2 khng qu b mt gii hn xc nh, tc p sut chn khng ti y

khng vt qu tr s cho php p ck hck . M theo th hck 6m ct nc p ck 0,6at .

Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & 2-2, ly 1-1 lm chun ta c :

z1

p1 1v12
p
v2

z 2 2 2 2 hh

Trong :

z1 H ; z 2 hb
Chon 1

1
2

p1 pa p2 pt2
v 0
1

(*)

v hh : l tng tn tht ct nc trong ng ht.

Thay vo (*) ta c :

p a p t2
pt
pa
v2
v2
hb 2 2 hh hck hb 2 hh V : hck

2g
2g

Theo : hck hck 6m ct nc hb hck

v 22
hh
2g

Lh
v2
vao uon
Tac : hh hd hcvao hcuon
Tnh theo cng thc

d
8g

2g

C2

1
1
1 6 Vi R d 0,25 0,0625m C 1 0,0625 6 50,4
R
4
4
0,013
n
8g
8.9,81
L
10
2
0,03085
h 0,03085
1,234
2
C
50,4
d
0,25

m/s

Lu tc trong ng ht l :
Q
4
4.0,065
Q v. A v

.Q
1,324 m / s
2
A d
3,14.0,25 2

v2
1,324 2

0,09 m
2g
2.9,81

hbmax 6 1 1,234 6 0,294 .0,09 6 0,77 5,23m

Page 16 of 25

C Hc Lu Cht
Vy : hb 5,23m

2. Tnh ct nc
H
ca
my
bm.
L t nng m bn phi cung cp cho cht lng khi i qua n, c biu din bng ct nc H (M ct
nc).
Ta c : H H 0 hw hwh
Trong :

H 0 : l chnh lch a hnh, tc l cao m my bm phi a nc ln.

hw : tn tht ct nc trong ng ht.

hwh : tn tht ct nc trong ng y.
H 0 Z 2 Z1 26,43 0,00 26,43m
2
L
v
hw vao uon 2 1,234 6 0,294 .0,09 0,68m
d

2g

Lh v 2
.
d 2g

hwh

Vi V l lu tc trung bnh trong ng y :

4Q
4.0,065
V2
2,07 2
V

2
,
07

m
/
s

0,22m
d 2 3,14.0,2 2
2g
2.9,81
Vi R

d 0,2

0,05 m
2
4

8g
C

hwh

8.9,81
48,7

0,033

1
1
0,05 6 48,7
0,013

m/s

L
35
0,033
5,78
d
0,25

Lh v 2
.
5,78.0,22 1,27 m
d 2g

Page 17 of 25

C Hc Lu Cht
Vy ct nc ca my bm l :

H H 0 hw hwh 26,43 0,68 1,27 28,4 m ct nc.

3. Tnh cng sut N m my bm tiu th :
.Q.H
9810.0,065.28,4
N

27860 w

0,65

Bi 4.5
Nc t mt bnh cha A chy vo b cha B, theo mt ng ng gm hai loi ng c ng knh
khc nhau. (Hnh 4.5). Bit zA = 13m, zB = 5m, L1 = 30m, d1 = 150mm,
= 50m,

1 0.031 ,d2 = 200mm, L2

2 0.029 . ng dn l loi ng gang dng, gi thit nc trong ng khu sc cn bnh

phng. Tnh lu lng Q v v ng ct nc, ng o p ca ng ng.

Gii

Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & 2-2, ly 0-0 lm chun ta c :

zA

p1 1v12
p
v2

z B 2 2 2 hh

Trong :

(1)

z1 H ; z 2 hb
Chon 1

1 2

p1 p2 pa
v1 v2 0

Thay vo (1) ta c : h Z A Z B 13 5 8 m
Mt khc : h

v12
v22
L1
L2

d c 1 d 1 2 2 g 2 d 3 2 g
1
2

(2)

Phng trnh lin tc :

V1 . A1 V2 . A2 V1 V2

A2
d2
V2 22
A1
d1

Thay vo (2) ta c :

v2 d 4
v2 v2
L
L
h 1 1 1 2 2 24 2 2 3 2 2
d1
d2

2 g d1
2 g 2 g

L
1 1 1 2
d1

d2

d1

L
2 2 3
d2

Page 18 of 25

C Hc Lu Cht

v2

2 gh

L
1 1 1 2
d1

d2

2 2 3
d2
d1

1 0,5 (b vo ng)

d
2 1

150
1

200

0,191

3 1 (ng ra b)
v2

2.9,81.8

30
0,2
0,5 0,191
0,031

0,15

0,15

Lu lng : Q v 2

50

0,029
1
0,2

2,2863 m / s

.d 22
3,14.0,2 2
2,2863.
0,0718 m 3 / s 71,8 l / s
4
4

Bi 4.6
a nc ln mt thp nc vi lu lng Q = 40L/s, ta t mt my bm ly tm, cao hn mc
nc trong ging ht l hb = 5m, mc nc trong thp cao hn my h a = 28m, di ng ht Lht =
12m, di ng y Ly = 3600m; ng ng ht v y c h s ma st 0.028 . Tnh ng
knh ng ht v y, tnh cng sut my bm, bit hiu sut my bm l

bom 0.8 , hiu sut ng

c ng co 0.85 , chn khng cho php ca my bm l 6m.

Gii

Page 19 of 25

C Hc Lu Cht

Tnh ng knh ng ht :
Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 1-1 & 2-2, ly 1-1 lm chun ta c :

z1

p1 1v12
p
v2

z 2 2 2 2 hh

z1 0 ; z 2 hb
Chon 1

1 2

Trong :

p1 pa
v1 0

(1)

v hh : l tng tn tht ct nc trong ng ht.

Thay vo (1) ta c :

pa
p p2
p
v2
v2
hb 2 2 hh a
hb 2 hh

2g

2g
V : hck

pa p2

v2

h
1 3 2 2
V : hh
dh
2g

v2

v2
L
L
hck hb 1 h 1 3 2 2 1 h 1 3 2 2 hck hb 6 5 1
dh
dh

2g
2g
Trong : v 2

4.Q

d h2

v 22

16.Q 2

(2)

v : 1 0,5 ; 2 0,29

2 .d h2

12

Thay vo (2) ta c : 1 0,028

d

16.0,04 2

0,5 3.0,29

2
4
3,14 .2.9,81.d h

0,336 132.10 6

2,37
1 d h 200mm
d h
d h4

Tnh ng knh ng y :
Vit phng trnh Becnouly cho mt ct 3-3 & 4-4 ta c :

z3

p3 3 v32
p
v2

z 4 4 4 4 h

Trong :

z3 0 ; z 4 ha
Chon 1

3
4

p4 pa
v4 0

(3)

v hh : l tng tn tht ct nc trong ng ht.

Thay vo (3) ta c :

p3 v32
p
p pa
v2

ha a h 3
ha 3 h
2g

2g

Page 20 of 25

C Hc Lu Cht
V : hck

pa p2

v32

V : h

d
2g

p3 p a
v2 L v2
ha 3 3

2g d 2g

(4)

Gii tng t d 200 mm

Nng lng tng thm :

L
v2
L v2
H b Z 4 hh h Z 4 h 1 3 2 2 3
d 2g
dh
2g
4.Q
4.0,04
v2

1,273 m / s
2
d h
3,14.0,2 2
v3

4.Q

d 2

4.0,04
3,14.0,2 2

1,273 m / s

12
3600 1,273 2

1,273 2
H b 5 2,8 0,028
0,5 3.0,29
0,028
49,6 m
0,2
0,2 2.9,81

2.9,81
Cng sut cn cung cp cho my bm :

.Q.H b
9810.0,04.49,6

28622 w
bom . dongco
0,8.0,85

Page 21 of 25

C Hc Lu Cht

BI TP CHNG V

DNG CHY QUA L, VI

Bi 5.7
Xc nh thi gian nc chy ht mt b cha lng tr, su nc trong b H = 4m; c din tch
y 5m 2 , qua hai l trn, l nm thnh bn cch y e = 2m v mt l y. Kch thc hai l
ging nhau d = 10 cm. Cho h s lu lng 0.6

Gii
Ta c T T1 T2 (b qua v0)
T1 thi gian qua 2 l (mc nc t H
T2 thi gian qua l y (khong e)
T thi gian tho ton b

Lu lng l bn : Qb . A1

h e 2 g

Lu lng l y : Q . A2

2 gh

T1

H e

.dh
.. 2 g

..e 2 g

H e

he

H-e)

.. 2 g

H e

dh
he

3
3
2
h e h dh
h e 2 2 h 2

3
..e 2 g 3

H e
H

2
.
H 2e 3 2 2 H e 3 2 4 3 2

3 ..e 2 g

2
3

4 2.2 3 2 2 4 2 3 2 4 3 2 187,1 s

.0,12
2. 2.9,81
4
2...e
2.5.2
T2

677,5 s
.. 2 ge
.0,12
0,6
2.9,81.2
4
T 187,1 677,6 864,6 s 1424,6
0,6.

Bi 5.8
Tnh thi gian tho cn b cha nc hnh lng tr hnh thang di L = 4m, chiu rng mt thong B =
5m. Cho h s lu lng 0.6 .

Gii
Din tch ca mt thong

MN.L
M MN b .MP

Page 22 of 25

C Hc Lu Cht

MP
h

Ta c t l : B b
H
2
Bb
h

h
2
MP

H
5
8
12 h
5
Thi gian nc chy ht b l :

H2

H1

.dh
M . A. 2 gh

d
.
4

.65,6 5223

2 gh

Vy thi gian nc chy ht b l 5223

Bi 5.9
Tnh thi gian tho ht nc trong b cha hnh tr trn c ng knh d = 2.4m, cao H = 6m trong 2
trng hp.

a. B cha dng ng, y c khot l, din tch 1.76 dm 2

b. B cha nm ngang, y c khot l, cng c din tch 1.76 dm 2
Cho bit trong c hai trng hp, mt thong ca b u thng vi kh tri.

Gii
1. B cha dng ng :

.d 2 . 2,4

4,524 m 2
4
4
2

Ta c :

Thi gian tho ht nc trong b :

2. .H
2.4,524.6
T

473,8 s 7 53,8
m.. 2 gh
0,6.1,76.10 2 2.9,81.6

2. B cha nm ngang :

.dh
T 2
2
Q
r

4 H .r
mw 2 g .r
8H

mw 2 gh

.dx
2
Q

d cos x
cos x

2 H .r. sin x.
m.w 2 g .r. cos x
8H

cos x

mw 2 gh

8.6.1,2
0,6.1,76.10 2

2.9,81.1,2

dx

4 H .r

mw 2 g .r

sin xdx
cos x

1214 s 1844

BI TP CHNG VI

Page 23 of 25

C Hc Lu Cht

DNG CHY N NH, U, C P TRONG NG

DI
Bi 6.1
Xc nh lu lng chy t b cha A qua b cha B. ng gang trong iu kin bnh thng.
Gii
Lu lng : Q K J K

H
L

ng gang bnh thng : n = 0,0125

Modul lu lng :

.d
n.4

8
5

3,14.0,2

0,0125.4

0,314 m 3 / s

Lu lng :

QK

H
20 15
0,314.
0,0241 m 3 24,1 l / s
L
1000

Bi 6.2
Xc nh ct nc H cn thit dn t b A qua b B lu lng Q = 50L/s. Kch thc ng ng
xem bi 1.
Gii
T bi 1 ta c : K = 0,314 m3/s
Ct nc : H

Q2
K2

0,05 2

1000 21,5m

0,314 2

Bi 6.3
Xc nh ng knh d ca mt ng thp mi dn lu lng Q = 200L/s di ct nc tc dng H
= 10m. chiu di ng L = 500m

Gii
Modul lu lng : Q K J K

Q
J

L
500
0,2
1,414 m 3 / s
H
10

ng sch : n = 0,011
ng knh : K

.d
n.4

8
5

K
d n

1,414
0,011

3,14

0,325 m 325mm

Bi 6.4
Mt li phn phi c s v cc s liu cho hnh v. Ct nc t do cui cc ng ng h
5m. ng gang bnh thng. Cc s trong hnh tam gic ch cao trnh mt t ti cc im. (Hnh
6.4)
Yu cu :
1. Tnh ng knh cho tt c mng chnh v ph.
2. Tnh chiu cao thp cha.
3. V ng o p cho ng ng ABCDE.
Gii

Page 24 of 25

C Hc Lu Cht

Theo
nh ngha v
ng
ng
chnh ta chn
tuyn ng ABCDE v im E c cao trnh khng b hn so vi cc im khc. Ngoi ra chiu di ca
tuynl di nht. Cc ng ng cn li c coi l ng nhnh.
1. Chn ng knh v tnh cao cho mng ng chnh.
im

K
(l/s)

hd
(m)

0,92

1,042

1005,18

2,18

250

1,02

1,028

618,15

4,03

15

150

0,85

1,0525

158,31

2,83

100

0,64

1,098

53,69

4,76

on
ng

L
(m)

Q
(l/s)

d
(mm)

(m/s)

AB

500

65

300

BC

600

50

CD

300

DE

500

A
B

24,62

20,59

D
E

cao
o p
26,8

17,76
13

2. Chiu cao thp cha nc.

Sau khi tnh cho cc ng ng chnh ABCDE, ta c ct nc o p ti cc on ng nhnh
cn li (cc im B, C, D) u ln hn ct nc o p ti cui on (F, K, M, N). Do c th xem
vic chn ABCDE lm ng chnh l hp l.
h = 26,8 10 = 16,8 (m)
3. Chn ng knh v cao cho nhnh.
Cao trnh cc im o
L
Q
K2.10-5
hd
d
Nhnh
p
(m)
(l/s)
(l/s)
(m)
(mm)
u ng
Cui ng
BM
300
5
24,62
15
9,62
0,865
100
DN
700
10
14,62
15
9,62
8,065
125
CO
250
15
20,59
14
6,59
10,044
150
DP
400
10
17,76
12
5,76
14,285
125

Page 25 of 25