KEMAHIRAN

BERFIKIR ARAS
TINGGI (KBAT)
DALAM
PENTAKSIRAN
MATEMATIK
KUMPULAN 10 SME 6044
AHLI KUMPULAN :
NORAINI BINTI PINNI M20131000636
NORHANIZA BINTI IBRAHIM M20131000639

 Satu lagi elemen baru yang

diperkenalkan dalam Reformasi
Pendidikan ialah Kemahiran Berfikir (KB).
Berfikir adalah satu kemahiran dan bukan
kebolehan semulajadi. Kepintaran atau
intelligent tidak bererti mempunyai
kemahiran berfikir sekiranya ia tidak
mempunyai kemahiran itu Wan Mohd
Zahid Mohd Noordin, 1993 Wawasan
Pend. Agenda Pengisian

PENGENALAN
Pemikiran Aras Tinggi (KBAT) merupakan salah satu
komponen utama dalam kemahiran berfikir secara
kreatif dan kritis.
KBAT merupakan aras yang paling tinggi dalam
hieraki proses kognitif.
Ianya berlaku apabila seseorang mendapat maklumat
baru, menyimpan, menyusun serta mengaitkannya
dengan pengetahuan sedia ada dan akan
memanjangkan maklumat itu untuk mencapai sesuatu
tujuan atau penyelesaian situasi rumit.

Apa itu Berfikir?

Telinga

Otak

Dengar

Berfikir

Berfikir

Otak

Tak Berfikir

Tak Pakai Otak

Cikgu: Berfikir ! Gunalah otak sikit!

Hmm.. Adakah masa kita tak guna otak ?

Berfikir ialah kebolehan manusia untuk membentuk konsep,

memberi sebab, atau membuat penentuan. (Beyer, B.K., 1991)
(kebolehan)
Berfikir ialah satu koleksi kemahiran atau operasi mental yang
digunakan oleh seseorang individu. (Nickerson, Perkins dan Smith,
1985) (kemahiran)

Berfikir merupakan pembentukan idea, pembentukan semula

pengalaman dan penyusunan maklumat dalam bentuk tertentu.
(Fraenkel, J.R., 1980) (proses)
Berfikir melibatkan pengelolaan operasi mental tertentu yang
berlaku dalam minda atau sistem kognitif seseorang yang bertujuan
untuk menyelesaikan masalah. (Mayer, R.E., 1977) (operasi)

Berfikir

dan

Belajar

Berfikir dan Belajar

Thinking is the method of intelligent
learning, of learning that employs
and rewards mind (Dewey, 1944)
So, is there unintelligent learning?

Learning and thought

Learning without thought is labour lost;
thought without learning is perilous(Confucius)
Jadi, ia kelihatan seperti pembelajaran adalah tidak berkesan tanpa
berfikir! Adakah kita menganggap semua pembelajaran berlaku
dengan menggunakan pemikiran.
'Guru meminta kami untuk berfikir, tetapi bagaimanakah cara untuk
berfikir? Mereka tidak memberitahu kita bagaimanakah cara untuk
berfikir '(dari pelajar)
Pelajar akan keliru sama ada mereka perlu berfikir apabila mereka
belajar, adakah ini bermakna bahawa jika mereka tidak dapat
menjawab soalan yang bermakna mereka tidak belajar dan tidak
berfikir?

Kemahiran Berfikir
Aras Rendah (KBAR)

Pemikiran Aras Rendah

(KBAR)
Senk, Beckman, & Thompson (1997)

LOT is involved when students are solving

tasks where the solution requires applying a wellknown algorithm, often with NO

justification, explanation, or proof

required, and where only a single correct answer

is possible

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS RENDAH

(KBAR)
Schmalz (1973) LOT tasks requires a student to recall a fact,
perform a simple operation, or solve a familiar type of problem.
It does not require the student to work outside the familiar

Resnick (1987) Lower-order thinking (LOT) is often characterized by

the recall of information or the application of concepts or knowledge
to familiar situations and contexts.

Thompson 2008 generally characterized LOT as solving tasks while

working in familiar situations and contexts; or, applying algorithms
already familiar to the student.

Apa itu Kemahiran Berfikir

Aras Tinggi (KBAT)?

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

(KBAT)
Resnick (1987) characterized

higher-order thinking (HOT) as

non-algorithmic.

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

(KBAT)
Stein and Lane (1996) describe HOT

as the use of complex,

non-algorithmic thinking to solve a task in
which there is NOT a predictable,
well-rehearsed approach or pathway explicitly
suggested by the task, task instruction, or a
worked out example.

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

(KBAT)
Thompson (2008) generally characterized

HOT involves solving tasks

where an algorithm has not been taught

or using known algorithms while

working in unfamiliar contexts or situations.

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

(KBAT)
Senk, et al (1997) characterized

HOT as

solving tasks where no algorithm has been

taught, where

justification or

explanation are required, and

than one solution

where

more

may be possible.

KENAPA PERLUNYA PENEKANAN

TERHADAP KBAT?

KEDUDUKAN MALAYSIA
DALAM TIMSS
Laporan TIMMS 2011 ini juga
mendedahkan trend kejatuhan
kedudukan Malaysia untuk subjek
Matematik iaitu 16 (1999), 10 (2003), 20
(2007), dan 26 (2011)

RUJUKAN:
http://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2013/01/29/analisis-laporan-timss-2011-dan-pencapaian-malaysia/

 Kedudukan Dalam PISA

Matematik Malaysia di tempat ke 57
1. Shanghai-China - 600

21. Norway 498

41. Croatia - 460

61. Argentina 388

2. Singapore - 562

22. France - 497

42. Israel 447

62. Jordan - 387

3. Hong Kong-China 555

23. Slovak Republic 497

43. Turkey - 445

63. Brazil 386

4. Korea 546

24. Austria - 496

44. Serbia 442

64. Colombia 381

5. Chinese Taipei - 543

25. Poland - 495

45. Azerbaijan 431

65. Georgia - 379

6. Finland - 541

26. Sweden - 494

46. Bulgaria 428

66. Albania 377

7. Liechtenstein - 536

27. Czech Republic 493

47. Romania 427

67. Tunisia 371

8. Switzerland - 534

28. United Kingdom - 492

48. Uruguay 427

68. Indonesia 371

9. Japan - 529

29. Hungary - 490

49. UAE 421

69. Qatar 368

10.Canada - 527

30. Luxembourg - 489

50. Chile 421

70. Peru 365

11.Netherlands - 526

31. United States - 487

51. Mauritius 420

71. Panama 360

12.Macao-China - 525

32. Ireland - 487

52. Thailand 419

72. Tamil Nadu India 351

13.New Zealand - 519

33. Portugal - 487

53. Mexico 419

14.Belgium - 515

34. Spain - 483

54. Tri. And Tobago 414

73. Himachal Pradesh India

338

15.Australia - 514

35. Italy 483

55. Costa Rica 409

74. Kyrgyzstan 331

16.Germany 513

36. Latvia - 482

56. Kazakhstan 405

17.Estonia - 512

37. Lithuania 477

57. MALAYSIA - 404

18.Iceland - 507

38. Russian Fed. 468

58. Montenegro 403

19.Denmark - 503

39. Greece - 466

59. Rep. of Moldova 397

20.Slovenia - 501

40. Malta 463

60. MirandaVenez. 397

MENGAPA KBAT PENTING?

Menghasilkan modal insan yang cerdas,
kreatif dan inovatif bagi memenuhi
cabaran abad ke-21 agar negara mampu
bersaing di persada dunia.

If we want students to develop the

capacity to think, reason, and
problem solve then we need to
start with high-level, cognitively
complex tasks.
Stein & Lane 1996

TUJUAN KBAT DIPERKENALKAN

1) Mengubah amalan halafan kepada kefahaman
2) Meningkatkan tahap kesedaran pengetahuan

3) Mewajarkan penyelesaian dan penemuan

(lebih banyak analisa, menilai & mencipta)
4) Diperlukan untuk penyiasatan saintifik

PERANAN GURU UNTUK KBAT

1) Memastikan murid aktif dalam pdp
2) Beri peluang kepada murid berbincang,
bertanya dan beri pendapat
3) Mempelbagaikan strategi
4) Mengemukakan soalan yang membina,

memimpin serta berfikir aras tinggi

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI

(KBAT)
Kemahiran Berfikir Aras
Tinggi pada kebiasaannya
dirujuk kepada EMPAT
aras teratas dalam
taksonomi Bloom; iaitu
mengaplikasi,
menganalisa, menilai dan
mencipta

SOALAN YANG MEMERLUKAN

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT)

kemahiran berfikir aras

tinggi perlu bagi
membolehkan murid
untuk mengaplikasi,
menganalisa, mensintesis
dan menilai suatu
maklumat daripada
sekadar menyatakan
semula fakta.

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI

(KBAT)
Termasuk
pemikiran kritikal,
pemikiran kreatif,
pemikiran logikal,
pemikiran reflektif dan
meta-kognitif.

KBAT dicetuskan melalui

masalah bukan rutin,
masalah yang tidak jelas
atau dilema.

PERBANDINGAN KBAR Vs. KBAT

KBAR

KBAT

Tidak memerlukan murid untuk

menggunakan kemahiran berfikir

Memerlukan tahap pemikiran aras tinggi

Operasi yang perlu digunakan adalah

jelas

Jawapan dan prosedur yang diperlukan

Meningkatkan kemahiran menaakul

tidak serta merta jelas

Menggalakkan lebih daripada satu cara
penyelesaian dan strategi
Terdapat lebih daripada satu jawapan

Berupaya membentuk murid yang kreatif

dan inovatif
Memerlukan masa yang mencukupi untuk
diselesaikan

Menggalakkan perbincangan dalam

kumpulan dan mendapatkan penyelesaian.

JENIS-JENIS PENYELESAIAN
MASALAH DALAM KBAT
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

Bukan Rutin (BR)

Lembaga Peperiksaan (LP)
TIMSS
PISA
Model dan Heuristik (MdH)
I-Think
Penyelesaian Masalah Berstruktur (PMB)

Soalan Bukan Rutin yang

memerlukan tahap kognitif yang

tinggi dapat membentuk KBAT(HOTs)

dalam kalangan murid.

RUTIN

Problems can be solved

using methods familiar to
students by replicating
previously learned methods
in a step-by-step fashion.
Routine problem solving
stresses the use
of sets of known or
prescribed procedures
(algorithms) to solve
problems

BUKAN RUTIN

Problems that require

mathematical
analysis and reasoning;
many non-routine problems
can be solved in more than
one way, and may have more
than one solution.

RUTIN

BUKAN RUTIN

Perlunya keseimbangan antara soalan rutin

dengan bukan rutin.
Penekanan kepada soalan bukan rutin penting
bagi:
Membentuk modal insan yang berfikrah.
Merealisasikan hasrat negara untuk
mencapai satu pertiga teratas dalam TIMSS
dan PISA.

MASALAH RUTIN VS. BUKAN RUTIN

SOALAN RUTIN

SOALAN BUKAN RUTIN

Tidak memerlukan murid untuk menggunakan

kemahiran berfikir pada aras tinggi.

Memerlukan tahap pemikiran pada aras tinggi.

Operasi yang perlu digunakan adalah jelas.

Meningkatkan kemahiran menaakul.

Jawapan dan prosedur yang perlu digunakan tidak
serta merta jelas.
Menggalakkan lebih daripada satu cara penyelesaian
dan strategi.
Terdapat lebih daripada satu jawapan.
Lebih mencabar.
Berupaya membentuk murid yang kreatif dan
inovatif
Penyelesaian memerlukan lebih daripada membuat

keputusan dan memilih operasi matematik.

Memerlukan masa yang sesuai untuk diselesaikan.

CONTOH SOALAN RUTIN

DAN BUKAN RUTIN
SOALAN RUTIN
Contoh :
Lorekkan kawasan bagi
bagi rajah di bawah:

SOALAN BUKAN RUTIN

Bina dan lorek sebanyak mungkin
gambarajah Venn bagi mewakilkan
. Terangkan jawapan
anda.

CONTOH SOALAN LEMBAGA

PEPERIKSAAN

CONTOH SOALAN TIMSS

Place either + or into each box,
so that this expression has the largest
possible total?

CONTOH SOALAN TIMMS

Which circle has approximately the same fraction

of its area shaded as the rectangle above?

CONTOH SOALAN PISA

1) (a) Which of the figures has the largest area?

Show your reasoning.
(b) Describe a method for estimating the area of figure C.
2) Nick wants to pave the rectangular patio of his new
house. The patio has length 5.25 metres and width 3.00
metres. He needs 81 bricks per square metre.
Calculate how many bricks Nick needs for the whole
patio.

CONTOH SOALAN PISA

CONTOH SOALAN MODEL DAN

HEURISTIK (MdH)
SOALAN MODEL

Soalan : Kajian menunjukkan daripada murid

bermain bola sepak. daripada murid yang
bermain bola sepak juga bermain hoki. Jika
terdapat 132 orang murid, berapa bilangan murid
yang bermain bola sepak dan hoki?

132

Bola
sepak

11

11 11 11

Hoki

11

11

11

11

11 11 11

11 11 11

12 bahagian = 132
1 bahagian = 132 12
= 11 orang murid
Bola sepak dan hoki = 55 orang murid

11

11 11

CONTOH SOALAN HEURISTIK

Satu jar mengandungi 8 liter air dan dua jar kosong yang
masing-masing mempunyai isipadu 5 liter dan 3 liter. Jika air
tersebut perlu dikongsikan sama rata antara dua orang,
bagaimanakah kita boleh melakukannya ?

CONTOH SOALAN I-Think

Soalan
Gunakan nombor di atas untuk menunjukkan perkaitan antara peratusan, pecahan
dan perpuluhan dengan menggunakan peta titi. Bincangkan perkaitan ini dalam
kumpulan anda.

JAWAPAN

CONTOH SOALAN PENYELESAIAN

MASALAH BERSTRUKTUR (PMB)
Anda diberi cermin, kertas surih dan kertas
A4. Lengkapkan gambar rajah berikut
dengan menggunakan bahan yang diberi.

JAWAPAN

 Untuk menjadikan Malaysia sebuah

negara yang maju, apa yang lebih penting
ialah kita perlu menggunakan sepenuhnya
apa yang berada diantara dua telinga kita,
yakni minda kita, bukan apa yang berada
diantara dua bahu kita, iaitu kekuatan,
atau apa yang berada diantara dua tapak
kaki kita, iaitu sumber semulajadi
Dipetik daripada ucapan Y.A.B Datuk Seri Dr.
Mahathir Mohamad,
( Sewaktu melancarkan Wawasan 2020 pada 06/02/96 )

Sikap Positif
Engaging

Pelbagai
Pendekatan

Non-algorithmic

Pemikiran
Reflektif
Peruntukan Masa

Membuat &
menguji
konjektur

Pelbagai
Perkaitan
Kritikal &
Analitikal
Komunikasi

Penaakulan &
Pembuktian

Pelbagai Strategi

Penerokaan &
Penyiasatan
Kefahaman
Mendalam

Kreatif &
Inovatif