Professional Documents
Culture Documents
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
FALNDERIM...................................................................................................................................................................................................................51
KUJDESET PR SHTPIN DHE FMIJT.........................................................................................................................................................................52
RUAN MORALIN E SAJ DHE PASURIN E BURRIT KUR AI MUNGON ................................................................................................................................ 54
NUK DO T AGJROJ PA LEJEN E BURRIT.....................................................................................................................................................................55
NUK E LSHON ASKEND N SHTPI PA LEJEN E BURRIT ............................................................................................................................................... 56
NUK E SHQETSON BURRIN ...........................................................................................................................................................................................59
NUK E REFUZON............................................................................................................................................................................................................59
NUK E REFUZON, QOFT DUKE E LN EDHE BUKN T DIGJET...................................................................................................................................60
KUSHTI PR XHENNET SHT KNAQJA E BURRIT..........................................................................................................................................................61
NUK KA DGJUESHMRI NDAJ BURRIT N MKAT..........................................................................................................................................................61
MARTESA SI MBUROJ NDAJ ANARKIS MORALE ...........................................................................................................................................................62
EPIDEMIA E AMORALITETIT KA PRFSHIR EDHE QENIEN TON .................................................................................................................................... 64
KUSH SHT FAJTOR?!...................................................................................................................................................................................................65
ZGJIDHJA ISLAME E KTIJ PROBLEMI.............................................................................................................................................................................66
POLIGAMIA MARTESA ME SHUM GRA ........................................................................................................................................................................... 67
QNDRIMI I DISA MENDIMTARVE PERNDIMOR LIDHUR ME POLIGAMIN .....................................................................................................................71
PRFUNDIMI.................................................................................................................................................................................................................. 73
KULTURA E SJELLJES ME RASTIN E SHKURORZIMIT ..................................................................................................................................................... 74
NSE JAN ME BARR, MBESIN TE BURRI DERISA T LINDIN ........................................................................................................................................ 75
NSE I JAPIN GJI FMIJS, MERITOJN SHPRBLIMIN................................................................................................................................................... 76
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
N VEND T
PARATHNIES
Martesa sht nj institucion shum i rndsishm, t cilit Islami i kushton rndsi t veant.
Kt n mnyrn m t mir na e ka treguar autori i ktij libri, q sht para nesh, e q e trajton
martesn dhe marrdhniet martesore. Autori me argumente ka sjellur t gjitha gjrat relevante q
kan t bjn me kt tem, duke i bazuar t gjitha qendrimet n bazat kuranore dhe sunnetin e
Resulullahut a.s., e ndonjher edhe n mendimet e dijetarve t hershm duke paraqitur edhe
qndrimet e tija, q kt libr na e bjn edhe m t dashur.
N pjesn e par t librit doc. dr. Shefik Kurdi, ekspert n lmin e hadithit, shfrytzon mjaft
lmin e tij dhe n themelet e shum haditheve, nxjerr elementet m t rndsishme pr
rndsin e martess dhe marrdhnieve martesore e pastaj nxjerr konkluzione se martesa sht
mbrojtja m e mir nga anarkia morale dhe smundjet e rrzikshme, t cilat e kan sulmuar botn.
N pjesn e dyt t ktij libri t vogl, por jashtzakonisht t dobishm, trajtohet shkurorzimi
dhe krejt ka ka lidhje me kt segment, duke sjellur tr argumentet e duhura pr gjetjen e
modusit si ta ruajm martesn nga shkurorzimi i padshiruar q me vete trhjek nj numr t
madh t pasojave t padeshiruara.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
Duke vlersuar kt libr nga aspekti shkencor i tij, lirisht mund konkludojm se paraqet nj nga
projektet m serioze t br n gjuhn ton n kt fush, dhe me t drejt mund presim q t
bhet nj burim relevant n fushn e t drejts familjare islame, dhe si e till do t jet e
mirseardhur pr studentt e t drejts s sheriatit, n prgjithsi dhe t drejts familjare n
veanti.
Ngrohsisht e rekomandojm kt libr pr nxnsit e medreseve, studentve dhe t gjith
lexuesve q deshirojn ti zgjerojn njohurit e tyre.
Doc. Dr. Shukri Ramiq
Dr. Izet Terziq
HYRJE
Islami sht fe natyrore q prfshin t gjitha segmentet dhe detajet e jets njerzore, aq
prfshirs, i lidhur dhe i grshetuar, sa q mbulon t gjitha nevojat e prhershme njerzore.
Allahu xh.sh. ka dashur q Islami t jet sistem pr tr jetn e njeriut n t gjitha aspektet e tij.
Nuk e ka br at vetm besim t pastr emocional, t shkputur nga fushveprimtaria reale e
ekzistencs s njeriut, por e ka br q thell t deprtoj n t gjitha sferat shoqrore, sociale,
morale, politike, ushtarake, juridike etj. Islami ka rregulluar gjithka, q sht me rndsi, dhe
asgj nuk ka ln t paqart dhe t mangt.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
Islami sht shpallur me qllim q t rregulloj jetn n formn e saj praktike dhe realitetin
konkret tia nnshtroj kritereve t tij. Ai, n baz t natyrs s tij, nuk duron t jet i paraqitur
vetm si kategori shpirtrore dhe kulturore, sepse kjo bie ndesh me natyrn e tij dhe me qllimin
e tij final. Ai asnjher nuk zhvillohet n teori t pastr, por gjithmon mban statusin e realitetit
dinamik. Madje mjafton vetm nj analiz siprfaqsore pr t ardhur n prfundim se islami ka
specifikat e tij, t cilat plotsisht e distancojn at nga ideologjit, sistemet dhe religjionet tjera.
Brenga pr njeriun vrehet n islam edhe para lindjes s tij, q sht specifik e veant e ksaj
feje. Pas lindjes kjo breng bhet edhe m e madhe dhe m e fort. Islami ka rregulluar t gjitha
detajet jetsore, me qllim q njeriu t mos humbet n labirinthin e jets dhe t bots, dhe t mos
ndjehet si i ln pasdore. Njeriu, duke shfletuar literaturn islame, do t prfundoj se gjithher
sht nn mbikqyrje dhe ka Dikush q e mbikqyr, ushqen dhe mbron.
Nse analizojm vetm martesn dhe marrdhniet martesore, do t zbulojm se sa vmendje i
kushton Islami ktij segmenti t jets s njeriut. Sa ajete e hadithe trajtojn kt pjes t jets? Sa
detaje ilustrojn nevojn e bashkshortve q t jen s bashku?! Krahasimi kuranor: ato jan
veshja juaj dhe ju jeni veshja e tyre n mnyrn m eklatante flet pr patjetrsueshmrin e jets s
prbashkt dhe ndrtimit t bashksis martesore.
Pohimi i t Drguarit t Islamit, Muhamedit s.a.v.s, se me hyrjen n bashksin martesore plotsojm
gjysmn e imanit, n mnyr shum serioze flet pr nevojn e ktij institucioni, pa t ciln nuk ka as
moral, as vazhdim t llojit njerzor, as krenari n Ditn e Gjykimit!
N kt libr jam prpjekur, n baz t burimeve relevante t sheriatit, n mnyr t argumentuar
t paraqes at ka sht me rndsi pr martesn dhe marrdhniet martesore n islam, duke
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
shqyrtuar edhe shkurorzimin, si pasoj jo e dshiruar, e atyre kshillave q nuk respektohen gjat
vet martess.
Dshira ime kryesore sht q nprmjet martess si preventiv nga amoraliteti, t tregoj edhe nj
hapsir t gjr, jo vetm shpirtrore, por edhe t knaqsive trupore t cilat Islami ia ka dhn
burrit dhe gruas dhe fleksibilitetin e jashtzakonshm t islamit n kt drejtim. Mnyra e vetme
q t largohet anarkia morale dhe amoraliteti, t cilat pr fat t keq te ne, tani jan n shkalln m
t lart q nga ardhja e fes Islame n kto troje, sht vendosja e martess normale dhe t
ligjshme.
N fund t librit kam trajtuar edhe shkurorzimin, si nevoj me rastin e pamundsis s
vazhdimit t bashksis martesore dhe kam treguar n parregullsit t cilat i bjn disa musliman
me kt rast.
Shpresoj se me ndihmn e Allahut xh.sh., kjo libr t jap kontribut n forcimin e bashksis
martesore, do t kontribuoj, sadopak, n numrin m t vogl t shkurorzimeve dhe do t jet
udhrrfyes i t rinjve n marrdhniet e tyre martesore dhe intime (seksuale).
Zenic 7.7.2003
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
10
KULTURA E SJELLJES
N MARTES
Martesa sht themeli i familjes. Pa martes nuk ka familje ndrsa pa familje nuk ka as bashksi
njerzore. Vetm me martes sigurohet zhvillimi normal i bashksis njerzore. Pr kt, Allahu
xh.sh., institucionin e martess e ka br t obliguar, me qllim q lloji njerzor t vazhdoj
normalisht rrugtimin e tij.
Allahu i Madhrishm e krijoi llojin njerzor prej burrit dhe gruas, dhe e bri q njri pa tjetrin
nuk mund t jetojn, duke ia br me dije Muhamedit s.a.v.s: Ne drguam edhe para teje t drguar dhe
atyre u mundsuam t ken gra e fmij. 1 Duke i krijuar njrin prej tjetrit dhe duke e ditur se nuk
munden njri pa tjetrin, Ai urdhron martesn si mnyr e vetme natyrore e bashkimit t tyre:
ather martohuni me ato gra q ju plqejn 2 N nj ajet tjetr Ai nxit: Dhe martoni t
pamartuarat (t pamartuarit)... 3
I Drguari i All-llahut gjithashtu n shum hadithe t tij na ka nxitur n bashkimin e personave t
gjinis s kundrt pr lidhje martesore. Madje na trheq vrejtjen se mos praktikimi i martess
sht nj lloj i mos praktikimit t sunnetit dhe largim nga ai, nga drejtimi i tij. N hadithin t cilin
e transmeton gruaja e tij e ndershme Aisha r.a., n mnyr t thukt thuhet: Martesa sht nga
1
2
3
Kurani: Rrad, 38
Kurani: Nisa, 3
Kurani: Nur, 32
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
11
sunneti im. Kush nuk e praktikon sunnetin tim, nuk m takon mua! Martohuni, sepse un do t krenohem me
numrin e ummetit tim ndaj t tjerve! Kush ka mundsi- le t martohet, e kush nuk mundet- le t agjroj, sepse
agjrimi sht mbrojtje! 4
Posarisht martesa, si na bn t ditur i Drguari i All-llahut, s.a.v.s., n mnyr preventive
ndikon n shiqim dhe organet gjenitale. Abdullah ibn Mesudi r.a., prcjell se Muhamedi s.a.v.s. ka
thn: O t rinj, kush ka mundsi le t martohet, sepse ajo sht m mir pr nderin dhe m e ndershme pr
organin gjenital. E kush nuk ka mundsi, ather le t agjroj, sepse agjrimi sht mburoj! 5
I Drguari Muhamed s.a.v.s. duke e ditur rndsin e jashtzakonshme t ktij institucioni, ka
ndaluar celibatin /beqarin e prhershme. Kt qart e vrejm n transmetimin e Sad ibn Ebi
Vekkasit r.a. ku thuhet: I Drguari i All-llahut s.a.v.s. ia ka refuzuar celibatin/mosmartesn e Othman ibn
Madhunit, i cili kt e krkoi nga ai (nga i Drguari s.a.v.s.)! 6
4
Ibn Maxhe, Sunnen: 9-Kitabu-n-nikah, 1-Babun ma xhae fi fadli-n-nikah, hadithi nr. 1864.
Kt hadith muhaditht e njohur Muhammed Fuad Abdulbaki dhe Muhammed Nasiruddin Albani e
konsiderojn autentik. (Krahaso: Ibn Maxhe, Sunnen,1/592, Botimi: Daru-l-hadith, Kajro, 1994 dhe
Albani, Sahihu-l-Xhamii-s-sahihi ve zijadetuhu, 2/1151, hadithi nr. 6807)
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 3-Babun men lem jestetii-l-baete fe-l-jesum, hadithi nr. 5066;
Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 1-Babu istihbabi-n-nikah, hadithi nr. 1400; Tirmidhiu, Sunen: 9Kitabu-n-nikah, 1-Babun ma xhae fi fadli-t-tezvixhi ve-l-hassialejhi, hadithi nr. 1081 dhe e konsideron
si hasen-sahih.
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 8-Babun ma jukrehu mine-t-tebettuli ve-l-hisai, hadithi nr. 5073;
Muslimi, Sahih: 16- Kitabu-n-nikah, 1-Babu istihbabi-n-nikah, hadithi nr. 1402; Nesaiu, Sunen: 26-
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
12
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
13
Tirmidhiu, Sunen: 9 Kitabu-n-nikah, 1-Babun ma xhae fi fadli-t-tezvixhi ve-l-hassi alejhi, hadithi nr.
1080 dhe e vlerson si hasen garib.
Hakimi, El-Mustedrek; Bejhekiu, Shuabu-l-iman dhe Ebu Nuajm, Hil jetu-l-evlija.
Albani kt hadith e vlerson si t sakt. (Shih: Sahihu-l-Xhamii-sagiri ve zijadetuhu, hadithi nr. 887).
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
14
gjith faktort tjer pr t cilt mund t hyjm n martes ka mundsi q shum shpejt t
shndrrohen n t kundrtat e tyre. N hadithin q e transmeton Ebu Hurejre r.a., i Drguari
s.a.v.s. na udhzon: Gruaja merret pr katr gjra: pr shkak t pasuris, prejardhjes, bukuris ose fes.
Merreni at me fe, do t jeni t bekuar. 11
SHIKIMI
PARA MARTESS
Pr t qen martesa afatgjate, duhet q para martess t njohim bashkshorten -in, kjo do t
thot, ti njohsh kualitetet ose eventualisht mangsit e saj (tij). I Drguari s.a.v.s. ka
rekomanduar shikimin e personit me t cilin dshirojm t martohemi, kshtu q gjat martess,
t mos vij deri te pasojat e padshirueshme. N hadithin q e transmeton Ebu Hurejre r.a.,
thuhet: Isha te i Drguari s.a.v.s., kur i erdhi nj njeri dhe e njoftoi se e ka fejuar nj ensare. I Drguari i
Allahut, s.a.v.s. e pyeti: A e ke par at? Ai sht prgjigjur: Jo. I Drguari s.a.v.s. i tha: Shko e shikoje at,
11
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 15-Babu-l-ekfai fi-d-dini, hadithi nr. 5090 dhe Muslimi, Sahih: 17Kitabu-r-reda, 15-Babu istihbabi nikahi dhati-d-dini, hadithi nr. 1466.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
15
sepse me t vrtet n syt e ensarve ka dika! 12 Disa e komentojn kt hadith se n syt e tyre mund
t ket ndonj mangsi, si p.sh. t pamurit e dobt etj. 13
El Mugire ibn Shube r.a., transmeton se e ka njoftuar Muhamedin s.a.v.s. se e ka fejuar nj vajz,
me rast Muhamedi s.a.v.s. e ka kshilluar: Shko dhe shikoje, sepse kjo, me t vrtet sht m e sigurt
pr jetgjatsin e lidhjes suaj! 14
FEJESA
Mnyra m e mir pr t treguar seriozitetin e ndonj lidhje sht fejesa. N kt rast i riu duhet
t shoh vajzn, mirpo gjithka duhet t jet n kufijt e rregullave islame. Ka mendime t
12
13
14
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
16
ndryshme ndr dijetart rreth asaj se ka mund t shikoj i riu n vajzn t ciln e krkon pr
fejes. Kjo prfshin q nga shikimi i lir i trupit t saj, flokve e t ngjashme, deri t shikimi
vetm i fytyrs dhe i shuplaks s duarve. Mendimi i shumics s dijetarve t ummetit sht se
shikimi i do pjese tjetr t trupit, duke veuar fytyrn dhe duart, shpie drejt nxitjes s epsheve
dhe i afron drejt amoralitetit. 15
Shikimi dhe njohja e bashkshortit t ardhshm duhet t jet n pajtim me rregullat e Islamit.
Nuk guxojn t vetmohen edhe pasi t fejohen, deri n aktin e martess, duke u bazuar n fjalt e
t Drguarit t Allahut, s.a.v.s., t cilat i transmeton Xhabiri r.a.: Kush e beson Allahun dhe Ditn e
Gjykimit, mos t vetmohet me gruan - nse nuk sht me t ndonj mahrem - sepse n at rast, me ta sht
shejtani! 16
Nse dikush dshiron informata m t thukta dhe m intime pr bashkshorten e ardhshme,
ather do t drgoj ndonj grua, q ajo n mnyr t prshtatshme hulumton, ashtu si ka
vepruar Muhamedi s.a.v.s., kur e drgoi Ummu Sulejmen r.a. pr t hulumtuar veorit e nj
gruaje pr t ciln ishte i interesuar. 17
Praktika jon sht larg fjalve t t Drguarit s.a.v.s. Pr fat t keq, vetmimi i t rinjve sht
br gati nj gj normale. Andaj, nuk duhet t habitemi me rritjen rapide t amoralitetit dhe t
15
16
17
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
17
AKTI I KURORZIMIT
Gjja m e rndsishme me rastin e aktit t kurorzimit sht oferta dhe pranimi, domethn q
mashkulli ti ofroj gruas martes dhe ajo t pranoj.
18
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 45-Babun la jahtubu ala hitbeti ehihi hatta jenkiha ev jedea, hadithi
nr. 5142; Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 6-Babu tahrimi-l-hitbeti ala hitbeti ehihi hatta jedhene ev
jetruke. Hadithi nr. 1412.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
18
19
20
21
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
19
MEHRIDHURATA E MARTESS
Mehri sht dhurata e kurors t cilin burri sht i obliguar tia jap gruas me rastin e hyrjes n
bashksin martesore. Allahu i Lartmadhruar e urdhron kt n Kuran: Grave jepnu dhuratn e
kurors se tyre (niqahin) m t mir 22
Ajsheja r.a. n pyetjen e Ebu Seleme ibn Abdurrahmanit sht prgjigjur se mehri i Pejgamberit,
s.a.v.s. ishte pesqind dirhem/argjend. 23 Prndryshe, i Drguari i Allahut s.a.v.s. iu ka propozuar
grave q t krkojn mehrin sa m t vogl, q ajo t mos jet penges n ngritjen e bashksive
martesore. Kshtu, nj ashabi i ka krkuar q t gjej s paku nj unaz t metalt pr ta
kurorzuar at q e kishte zgjedhur, e kur nuk kishte mundur as at ta gjej, ather i ka
propozuar q ti msoj asaj at q e di nga Kurani dhe kjo t jet mehr! 24
Mehri sht e drejt e gruas dhe ajo kt t drejt duhet ta shfrytzoj. Kuptohet, nse njeriu
sht i pasur, nga ai mund t krkoj mehrin m t lart. N t vrtet, mehri sht nj garanc
pr ruajtjen e martess. Nse njeriu jep mehr t mir, sht shum m vshtir t vendos pr
shkurorzim, sepse me shkurorzim do t humbaste shum edhe materialisht. Kjo sht nj prej
metodave t ruajtjes s martess.
22
23
24
Kurani: Nisa, 4.
Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 13-Babu-s-Sadak, hadithi nr. 1426
Pr kt shih hadithin q e transmeton Buhariu n Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 14-Babu tezvixhi-l-musiri,
hadithi nr. 5087, shih edhe te Muslimi n Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 13-Babu-s-sadak, hadithi nr. 1425.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
20
SHPALLJA E MARTESS
sht e lejuar q martesa t shpallet me prdorimin e defit. Dhe defi lejohet, ashtu si thekson
shejh Albani, q t prcillet edhe me kng q nuk kan prmbajtje t keqe, si jan gjrat q bijn
n kundrshtim me sheriatin ose prshkrimin e pjesve t trupit t gjinis femrore n tekstin e
kngs etj. 25
Kjo mbshtetet n hadithin e t Drguarit s.a.v.s. t cilin e transmeton Muhammed ibn Hatib elXhumehi r.a.: Dallimi mes t lejuars dhe t ndaluars sht prdorimi i defit dhe zrit! 26
Kur sht n pyetje prdorimi i defit, ktu nuk ka kurrfar dallimesh ndrmjet dijetarve, mirpo
kur sht n pyetje prdorimi i zrit, disa komentojn se kjo sht n t vrtet, t folurit pr at
martes dhe prhapjen e lajmit se sht vn kuror ndrmjet dy personave t caktuar, deri te ata
t cilt mendojn se ato jan zra t gzimit q dgjohen me rastin e kurorzimit, si jan thnia e
ndonje poezie t lejuar, tregimi i ndodhive t ndryshme t cilat atmosfern e kurorzimit do ta
bnin m t gzuar e deri te kngt t cilat nuk do t afirmojn gnjeshtrn dhe amoralitetin. 27
25
26
27
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
21
sht me rndsi t prmendim se me kt rast nuk duhet t lejohet fardo largimi nga rregullat
islame, si jan przierja e burrave dhe grave, sjelljen e kngtareve etj. Nse jan prezent edhe
meshkujt, ather grat do t rrahin shuplaka dhe nuk do t kndojn s bashku me meshkujt, me
qllim q t mos vij deri te nxitja e epsheve dhe anarkis morale.
Natyrisht, shpallja e martess ka arsyetimin e saj praktik. Kuptohet se nse njerzit kan dgjuar
gzim n ndonj shtpi, ather e din se afrimi i dhndrrit deri te nusja sht i ligjshm dhe i
arsyetueshm me sheriat. Mirpo, nse njerzit kt nuk e din, dhe e shikojn ndonj burr me
ndonj grua t panjohur, fillojn t dyshojn n moralin e saj. Andaj, ky lloj i prhapjes s lajmit
pr bashksin martesore sht i nxitur nga Muhamedi s.a.v.s. me qllim q fardo
mosmarrveshje, si jan prgojimet, shpifjet etj., t heshten shum thjesht.
CEREMONIA E DASMS
sht sunnet q me rastin e kurorzimit t bhet ceremonia e dasms, n t ciln thirren dhe
gostiten farefisi, shokt dhe mysafirt tjer. I Drguari i Allahut, s.a.v.s., i ka propozuar
Abdurrahman ibn Aufit r.a., kur ai sht martuar, q t ther nj dele dhe t gostis pjesmarrsit,
duke i thn: All-llahu t mbuloi me bereqet! Prgatit gostin qoft edhe me therjen e nj dele! 28
28
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 56-Babun kejfe juda li-l-mutezevvixh?, hadithi nr. 5155; Muslimi,
Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 13-Babu-s-sadak, hadithi nr. 1427 dhe Tirmidhiu, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah,
10-Babun ma xhae fi-l-velimeti, hadith nr. 1094 dhe e vlerson si hasen-sahih.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
22
DUHET TI PRGJIGJEMI
FTESS PR DASM
Kur t ftohet muslimani n ndonj ceremoni t dasms sht obligim q ti prgjigjet ftess, nse
n t nuk ka ndonj gj t ndaluar dhe t dyshimt me sheriat. Kjo mbshtetet n krkesn e t
Drguarit t Allahut, s.a.v.s., t cilin e transmeton Abdullah ibn Omeri r.a.: Kur ndonjri prej jush
ftohet n dasm, le ti prgjigjet ftess! 30
29
30
Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 16-Babu-l-emri bi ixhabeti-d-dai ila davetin, hadithi nr. 1432.
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 71-Babu hakki ixhabeti-l-velimeti ve-d-daveti, hadithi nr. 5173;
Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 16-Babu-l-emri bi ixhabeti-d-dai ila davetin, hadithi nr. 1429.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
23
Nse ndonj person nuk i prgjigjet ftess pr dasm - do t mkatoj, si thot Muhamedi
s.a.v.s., n hadithin t cilin e transmeton Ebu Hurejre, r.a.: Kush nuk prgjigjet n ftes, do t mkatoj
para Allahut dhe t Drguarit t Tij! 31
KA DUHET THN
IFTIT T POSAMARTUAR?
Pr t posamartuarit duhet t bjm dua, ashtu si e ka br Muhamedi s.a.v.s., q e transmeton
Ebu Hurejre, r.a.: Barekallahu lekum ve bareke alejkum ve xhemea bejnekuma fi-l-hajri!
Allahu ju mbuloft me bereqet, qoft mbi ju bereqeti i Tij dhe ju bashkoft t dyve n do t
mir! 32
Akil ibn Ebi Talib transmeton se Muhamedi s.a.v.s. ka thn se duhet t thuhet kshtu:
Allahummebarik lehum ve barik alejhim!
31
32
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 72-Babun men tereke-d-davete asallahe ve resuluhu, hadithi nr.
5177; Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 16-Babu-l-emri bi ixhabeti-d-dai ila davetin, hadithi nr. 1432.
Tirmidhiu, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 7-Babun ma xhae fima jukalu li-l-mutezevvixhi, hadithi nr. 1091
dhe e vlerson si hasen-sahih; Ebu Davudi, Sunen: 12-Kitabu-n-nikah, 36-Babun ma jukalu li-lmutezevvixhi, hadithi nr. 2131; Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 23-Babu tehnieti-n-nikah, hadithi
nr. 1905.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
24
sht gabim t mendohet se Islami i shtrydh epshet dhe nuk u lejon njerzve q t knaqen me
personat e gjinis s kundrt. Prkundrazi, islami n kt aspekt sht shum natyral, n mnyrat
m t mira lejon shprthimin e epshit dhe lejon afrimin e personave t gjinis s kundrt. A
mundet dikush kt ta thot pas fjalve t Allahut xh.sh. drejtuar njerzve, fjal kto q paraqesin
lirin e afrimit t ndrsjell t t martuarve dhe mundsin e tyre q t krijojn atmosfern m
trheqse, pa kurrfar kufizime: Grat tuaja jan vendmbjellje e juaj, afrohuni vendmbjelljes suaj si t
dshironi 34
T vetmen gj q e krkon Islami n aktin intim sht largimi nga marrdhniet jo t natyrshme,
akteve perverse dhe dhuns shtazarake.
N fjalt e ardhshme do t tentojm t shpjegojm kulturn e sjelljes para dhe me rastin e aktit
intim, me qllim q t vrtetojm se Islami nuk i ngushton ndjenjat e ifteve bashkshortore dhe
se ju hap mundsi t shumta t knaqsive, ndjenjn e veant t knaqsis t ciln Allahu i
Mshirshm e ka vendosur n do person, mirpo me nj kusht t vetm, q t mos kalojn
kufirin e natyrshmris, t cilin Zoti i botrave e ka vendos.
33
34
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
25
35
36
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
26
SHPREHJA E
DASHURIS NDAJ GRUAS
sht mustehab q burri t jet i sjellshm ndaj bashkshortes s tij, ndrsa kt duhet dshmuar,
posarisht n natn e par t martess. Kjo mund t manifestohet me ndonj dhurat t ciln
bashkshortja e do, me ndonj lule ose me ndonj pije, e t ngjashme, si ka vepruar i Drguari
s.a.v.s. ndaj Ajshes r.a. kur i sht afruar n natn e par. N t vrtet Esma bint Jezid r.a.
transmeton se Pejgamberi, s.a.v.s. n natn e par t martess, duke treguar mirsjellje t veant
ndaj Ajshes r.a., i ka ofruar nj en me qumsht, kshtu q momentet e para t lidhjes s tyre t
jen m t afrta dhe m t mira. 37
T VENDOSET DORA N
KOKN E GRUAS DHE T BHET DUA
sht e preferueshme q n natn e par t martess t vendoset dora n kokn e bashkshortes edhe at n fillim n koks ku dalin flokt - t thuhet besmelja dhe t lutet All-llahu pr bereqet,
ashtu si ka propozuar i Drguari, s.a.v.s., n hadithin t cilin e transmeton Abdullah ibn Amr
r.a.: Kur ndonjri prej jush martohet, le ta vendos dorn e tij n kokn e saj, le t prmend emrin e Allahut t
37
Ahmedi, Musned, 6/438, 452, 543 dhe 458; Humejdi, Musned, 2/61.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
27
Lartsuar, le t lutet pr bereqet dhe le t thot: O Allah, m jep prej saj mir, at t mir me t ciln Ti e ke
krijuar, ndrsa m ruaj nga e keqja e saj, e keqja me t ciln Ti e ke krijuar! 38
KA DUHET THN
ME RASTIN E AFRIMIT TE GRUAJA?
Para aktit intim bashkshortt duhet t thon duan n t ciln do ta lusin Allahun e Lartsuar, q
prej tyre dhe prej pasardhsit t mundshm t tyre, t largoj shejtanin dhe t keqen e tij. Kjo
bazohet n hadithin autentik, t cilin prej Muhamedit s.a.v.s. e transmeton Abdullah ibn Abbas
r.a.:
Bismil-lah! Allahumme xhennibne-sh-shejtane ve xhennibi-sh-shejtane ma rezaktena!
N emr t Allahut! O Allah, largo shejtanin prej neve dhe prej atij t cilin ke dhn t niset
(fmijs)!
Nse Allahu jep q me at rast t niset ndonj fmij, shejtani nuk do ti bj dm! 39
38
Buhariu, Efalu-l-ibad, fq. 77; Ebu Davudi, Sunen: Kitabu-n-nikah, 46-Babu fi xhamii-n-nikah, hadithi
nr. 2160.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
28
40
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 66-Babun ma jekulu-r-rexhulu idha eta ehlehu, hadithi nr. 5165;
Muslimi n Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 18-Babun ma justehabbu en jekulehu inde-l-xhimai, hadithi nr.
1434, dhe t tjert.
Shih pr kt: Gazaliu, Ihja ulumi-d-din, 2/147.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
29
Prandaj nj fjalt e mira, afrimi i kndshm, prkdheljet dhe puthjet mund t jen hyrja m e mir
n vet aktin seksual dhe pas vetes nuk do t ln pasoja t padshirueshme, si mund t ndodhte
me hyrjen direkte n akt, me lvizje t shpejta dhe t vrazhdta dhe me kryerjen e vet aktit pa
kurrfar prgatitje.
Se sa jan t urta fjalt e t Drguarit t Allahut, s.a.v.s. t cilat i transmeton Enes ibn Malik r.a.:
Asnjri prej jush le t mos i afrohet gruas s tij, ashtu si e bjn kafsht! N mesin e atyre dyve
le t jet nj emisar! Kan pyetur: E ka sht ajo o i Drguari i Allahut? Ai sht prgjigjur: Ajo
sht t folurit dhe puthja! 41
Pr fat t keq, shum musliman pr marrdhniet intime msojn nga romanet, nga serialet
televizive apo nga revistat erotike, ndrsa reeta e vrtet pr martes t suksesshme dhe pr
marrdhnie t drejta intime sht i Drguari yn, s.a.v.s. q sa shekuj?! Athua a ka dikund aq
ngrohtsi, mblsi dhe urti dhe aq breng pr ruajtjen e martess, ashtu si gjejm n fjalt e tij?!
41
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
30
42
43
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
31
NDALIMI I MARRDHNIEVE
N ANUS (VRIMN ANALE)
sht haram q t kryhen marrdhniet intime n vrimn anale, n baz t shum haditheve t
Muhamedit s.a.v.s.. Ebu Hurejre r.a. transmeton se i Drguari s.a.v.s. ka thn: sht i mallkuar ai
q kryen marrdhnie intime me gruan e tij n vrimn anale! 44 N transmetimin t cilin e prcjellin Ibn
Abbasi dhe Ebu Hurejre r.a. thuhet: Allahu nuk do t shikoj n njeriun i cili kryen marrdhnie intime
n vrimn anale! 45
LARJA PAS
MARRDHNIEVE INTIME
sht e obligueshme larja pas marrdhnieve intime. N t vrtet, pasi t vij deri te prekja
(takimi) e organeve gjenitale, qoft edhe pa ejakuluar, larja ose gusli bhen t obligueshme. Larja
mund t bhet bashkarisht, ashtu si e ka br i Drguari i Allahut, s.a.v.s. n transmetimin t
44
45
Ebu Davudi, Sunen: Kitabu-n-nikah, 46-Babun fi xhamii-n-nikah, hadithi nr. 2162; Ahmedi, Musned,
2/444 dhe 479.
Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 29-Babu-n-nehji an itjani-n-nisai fi edbarihinne, hadithi nr. 1923;
Ahmedi, Musned, 2/272.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
32
cilin e prcjell Ajsheja r.a.: Jam lar me t Drguarin s.a.v.s. nga nj en, e ai m tejkalonte n marrjen e ujit
nga ajo en, kshtu q thash: M ler edhe mua! M ler edhe mua! Ka thn: Kemi qen t dyt xhunub. 46
Domethn, pasi q burri dhe gruaja bashkarisht mund t lahen, kjo tregon se ata lirisht mund t
shikojn dhe t prekin pjest e tyre, t turpshme, t trupit. Dijetart musliman, duke u
mbshtetur n hadithin e t Drguarit t Allahut, s.a.v.s. t cilin e transmeton Behz ibn Hakim,
nga babai i tij ndrsa ai prej gjyshit t tij, se e ka pyetur t Drguarin s.a.v.s.: ka sht me vendet
tona t turpshme t cilat i tregojm? Ai sht prgjigjur: Ruaji vendet tuaja t turpshme nga secili, prve prej
gruas tnde 47 kan ardhur n prfundim se sht e lejuar q burri dhe gruaja t shikojn dhe t
prekin vendet e turpshme. Kshtu, pr shembull, Ibn Haxheri mendon se ky hadith udhzon n
lejimin e shikimit t vendeve te turpshme t bashkshortes (bashkshortit), 48 ndrsa Ibn Urve elHanbeli mendon se me kt lejohet shikimi, prekja dhe knaqja n at pjes t trupit, ngjashm
si mundemi t shikojm te bashkshorti (bashkshortja) pjest tjera t trupit, prekjen apo t
knaqemi me to! 49
46
47
48
49
Buhariu, Sahih: 5-Kitabu-l-gusli, 2-Babu gusli-r-rexhuli mea imreetihi, hadithi nr. 250; Muslimi, Sahih:
3-Kitabu-l-hajdi, 10-Babu-l-kadri-l-mustehabbi mine-l-mai fi gasli-l-xhenabeti, hadithi nr. 320 dhe 321.
Tirmidhiu, Sunen: 44-Kitabu-l-edeb, 22-Babun ma xhae fi hifdhi-l-avreti, hadithi nr. 2769 dhe e
vlerson si transmetim hasen.
Krahaso: El-Mubarekfuri, Tuhfetu-l-ahvedhi, 8/54.
Shih pr kt: Adabu-z-zefafi fi-s-sunneti-l-mutahhereti, fq. 111.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
33
SI T MARRIM GUSUL?
Pas marrdhnieve intime, guslin duhet marr ashtu si ka vepruar i Drguari i Allahut s.a.v.s. N
t vrtet, ai, si thekson Imam Buhariu n nj thnie t Ajshes r.a. dhe Mejmunes r.a., s pari ka
lar duart, ndrsa n nj thnie tjetr edhe organin gjenital, pastaj lante gojn dhe fytin dhe mirrte
abdest si mirret abdesti pr namaz. Pas ksaj lante kokn e pas saj tr trupin, kshtu q askund
t mos mbes ndonj pjes e terur. 50
50
Buhariu, Sahih: 5-Kitabu-l-gusli, 1-Babu-l-vudui kable-l-gusli, hadithi nr. 248 dhe 5-Babu-l-gusli
merreten vahideten, hadithi nr 257.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
34
Ebu Seid el-Hudri r.a. transmeton se i Drguari i Allahut s.a.v.s. ka thn: Nse dikush i afrohet
gruas s tij, dhe kt dshiron ta prsris, le t marr abdest! 51
Abdullah ibn Ebi Kajs e ka pyetur Ajshen r.a.: Si ka vepruar i Drguari s.a.v.s. kur ka qen
xhunub? A sht lar para se t flinte apo ka fjetur para se t lahet? Ajo sht prgjigjur: Ka
vepruar edhe njrn edhe tjetrn, nganjher sht lar, e pastaj ka fjetur, e nganjher ka marr
abdest e pastaj ka fjetur. Abdullah ibn Ebi Kajs ather tha: Falnderuar qoft Allahu q e ka
br kt fleksibile! 52
Gjithashtu, nse personi i cili ka marrdhnie intime dhe nuk sht n gjendje menjher t lahet,
ndrsa dshiron t flej ose t haj, le t marr abdest, pastaj do t haj ose do t flej, e m von
do t lahet. Ajsheja r.a. transmeton se i Drguari, s.a.v.s. nse ishte xhunub, ndrsa ka pasur
dshir t haj ose flej, ka marr abdest si mirret abdesti pr namaz. 53
51
52
53
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
35
54
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 102-Babun men tafe ala nisaihi fi guslin vahidin, hadithi nr. 5215;
Muslimi, Sahih: 3-Kitabu-l-hajdi, 6-Babu xhevazi nevmi-l-xhunubi, hadithi nr. 309.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
36
A SHT E LEJUAR
RUAJTJA NGA SHTATZANIA?
sht e lejuar q gjat marrdhnieve intime, nse sht edhe gruaja e pajtimit, q t nxirret
organi gjenital i mashkullit para ejakulimit, me qllim t ndalimit t shtatznis. Pr kt kuptohet
se duhet t ket arsyetim. Prndryshe, n t kundrtn, preferohet hedhja e sperms n organin
gjenital t gruas dhe nxitja e lindjes, pr t cilin transmetohen shum hadithe t t Drguarit t
Allahut s.a.v.s., aq sa ruajtja nga shtatznia nganjher quhet el-vedul-hafijj - vdekje e fsheht. 55
Mirpo, hadithet autentike n mnyr t prer flasin pr vet lejimin e ndrprerjes natyrore t
shtatznis, n at mnyr q sperma n momentin e ejakulimit t hedhet jasht organit gjenital t
gruas, q sht edhe qndrim i t katr shkollave juridike islame. 56
Xhabiri r.a. transmeton: Jemi ruajtur prej shtatznis n kohn e t Drguarit s.a.v.s. ndrsa n
nj transmetim tjetr thot: Jemi ruajtur prej shtatznis derisa ishte duke zbritur Kurani! 57
55
56
57
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
37
KULTURA E SJELLJES
S BURRIT NDAJ GRUAS
Allahu i Lartmadhrishm do detaj t jets s njeriut e ka prcaktuar q t jet n pajtim me
ligjet e Tij. Duke e ditur natyrn e njeriut, t cilin edhe e ka krijuar, Ai ka caktuar rregulla t cilat
mundsojn q njeriu t ruaj dhe t mbroj natyrn e tij. Pasi q martesa sht institucion q
ruan familjen, Islami i jep rndsi t veant. Nga kjo, Allahu xh.sh. n shum ajete dhe
nprmjet t Drguarit t Tij, s.a.v.s. ka caktuar drejtime t qarta se si t veproj njeriu n at
segment t jets, me qllim t ruajtjes s martess, forcimit t familjes dhe kshtu t shroj
shoqrin n trsi.
58
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
38
SJELLJA E MIR
NDAJ GRUAS
Burri, ndaj gruas obligohet me:
Burri duhet t mundohet t ndrtoj marrdhnie t mira ndaj gruas s tij, sepse i Drguari i
Allahut, s.a.v.s. kt e ka nxitur n shum thnie t tij. Kshtu n transmetimin e Ebu Hurejres
r.a. Muhammedi a.s., ka thn: Besimtari m i plot sht ai i cili ka sjellje t mir, ndrsa m t mir n
mesin tuaj jan ata t cilt sillen m s miri ndaj grave t tyre! 59
N prmbledhjen e Ibn Maxhes prmenden dy transmetime t prmbajtjes s njjt. N
transmetimin e Ibn Abbasit, i Drguari s.a.v.s. thot: M t mirt ndr jush jan ata t cilt jan m t
mirt ndaj grave t tyre, ndrsa un jam m i miri ndaj grave t mia! 60 N transmetimin e Abdullah ibn
Tirmidhiu, Sunen: -Kitabu-r-redaa, 11-Babun ma xhae fi hakki-l-mereti ala zevxhiha, hadithi nr 1162
dhe e vlerson si hasen sahih; Ahmedi, Musned, 2/250 dhe 472.
60 Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 50-Babu husni muashereti-n-nisai, hadithi nr. 1977.
59
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
39
Amr ibn Asit r.a. i Drguari s.a.v.s. thot: M t mirt ndr jush jan ata t cilt jan m t mir ndaj
grave t tyre! 61 N haxhin e lamtumirs Muhamedi, s.a.v.s. i ka porositur muslimant n baz t
transmetimit t Amr ibn el-Ahvesit r.a.: Dhe silluni mir me grat tuaja! 62
T KUPTOSH NEVOJAT
DHE ASPIRATAT E SAJ
Burri sht i obliguar q t kuptoj gruan dhe nevojat e saj, dshirat dhe aspiratat e saj. Pr kt
argument m t mir gjejm n jetn e t Drguarit t Allahut, s.a.v.s. N t vrtet, Ajsheja r.a.
transmeton se sht fejuar pr t Drguarin e Allahut, s.a.v.s. shum e re dhe se ka pasur qejf t
luaj me shoqet e saj, dhe i Drguari s.a.v.s. i ka krkuar shoqet e saj dhe i ka nxitur q t vijn
dhe t luajn me t (me Ajshen). 63
Po aty, 1978.
Tirmidhiu, Sunen: 10-Kitabu-r-redaa, 11-Babun ma xhae fi hakki-l-mereti ala zevxhiha, hadithi nr. 1163
dhe e vlerson hasen sahih; Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 3-Babu hakki-l-mereti ale-z-zevxhi,
hadithi nr. 1851.
63 Shih kt transmetim interesant tek Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 50-Babu husni muashereti-nnisai, hadithi nr. 1982.
61
62
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
40
sht edhe nj transmetim i ngjashm i Ajshes r.a. kur ka shikuar n xhami vallen e abisinasve
me shtiza, dhe i Drguari s.a.v.s. kt nuk ia ka ndaluar. 64
Ajsheja r.a. pohon se i Drguari s.a.v.s. ka br gara me t n vrapim. Nganjher ajo ka fituar e
nganjher ai. 65
Loja dhe zbavitja me gruan jan hobi t lejuara me sheriat. Kshtu, Xhabir ibn Abdullah r.a. thot
se njeriu do t shprblehet vetm pr disa lloje t hobive. N mesin e tyre jan edhe loja dhe
zbavitja me gruan, dresimi (strvitja) i kuajve dhe msimi i notit. 66
TI NDIHMOJ
GRUAS N PUN
Burri duhet ti ndihmoj gruas n shum pun t shtpis, kur ajo nuk mund ti mbrrij ato. ElEsvedi e ka pyetur Ajshen r.a.: ka ka punuar i Drguari s.a.v.s. n shtpi? Ajo sht prgjigjur: I
ndihmonte familjes, ndrsa kur dgjonte ezanin, shkonte. 67
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 114-Babu nedhari-l-mereti lie-l-habeshi ve nahvehum min gajri
ribetin, hadithi nr. 5236.
65 Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 50-Babu husni muashereti-n-nisai, hadithi nr. 1079.
66 Taberaniu, El-Muxhemu-l-Kebiru. (Shih: Albani, Sahihu-l-xhamii-s-sagiri ve zijadetuhu, hadithi nr. 4534, shih
po ashtu: Adabu-z-zefafi fi-s-sunneti-l-mutahhereti, fq. 277.)
64
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
41
T SIGUROJ FURNIZIMIN
Burri sht i obliguar n baz t rregullave islame, q t mbaj gruan dhe t gjej mnyra t
furnizoj familjen. Gruaja, edhe nse ka mjete, nuk sht e obliguar ti shpenzoj pr plotsimin e
nevojave familjare. Andaj mashkulli n trashgimi merr dy her m shum, q t ket mundsi
pr kt. Ai sht i obliguar pr punt jasht shtpis me qllim q t arrij sigurimin e furnizimit.
Buhariu, Sahih: 69-Kitabu-n-nefekat, 8-Babu hidmeti-r-rexhuli fi ehlihi, hadithi nr. 5363.
Buhariu, El-Edebu-l-mufredu: 247-Babun ma jamelu-r-rexhulu fi bejtihi, hadithi nr. 540.
69 Buhariu, El-Edebu-l-mufredu: 247-Babun ma jamelu-r-rexhulu fi bejtihi, hadithi nr. 541; Ahmedi, Musned,
6/256; Tirmidhiu, Esh-Shemailu, 2/185; Ibn Hibban, Sahih, hadithi nr. 2136; Bejhekiu, Delailu-n-nubuvve,
1/328 dhe Ebu Nuajm, Hiljetu-l-evlija, 8/331.
67
68
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
42
Se sa sht ngritur furnizimi i familjes n fjalt e Muhamedit s.a.v.s., m s miri do t shohim nga
hadithi t cilin e transmeton Ebu Hurejre r.a.: Nga parat q i jep: n rrug t Allahut, apo pr lirimin e
ndonj robi, apo pr ndihmn e ndonj t varfri, apo furnizimin e familjes tnde, shprblimin m t madh do ta
kesh pr ato q shpenzon pr familjen. 70.
N hadithin e Ebu Mesud el-Bedriut r.a. i Drguari i All-llahut s.a.v.s. thot: Kur njeriu
shpenzon para pr mirmbajtjen e familjes s tij, duke pretenduar me kt knaqsin e Allahut, i
shkruhet sikur ka ndar sadaka! 71
N transmetimin e Sad ibn Ebi Vekkasit r.a. i Drguari s.a.v.s. thot: Pr do dinar t
shpenzuar, duke dashur knaqsin e Allahut, do t jesh me t vrtet i shprblyer nga Allahu,
madje edhe pr kafshatn t ciln e vendos n gojn e gruas tnde! 72
Burri duhet posarisht t ket kujdes se ajo me t ciln e furnizon gruan, gjegjsisht familjen, t
jet e fituar me hallall. Grat e gjenerats s par t muslimanve, i kan nxitur burrat e tyre n
fitimin hallall duke u thn: Ruajuni fitimit haram, sepse ne mund t durojm urin dhe etjen por nuk mund
t durojm zjarrin! 73
70
71
72
73
Muslim, Sahih: 12-Kitabu-z-zekat, 12-Babu fadli-n-nefekati ale-l-ijali ve memluki, hadithi nr. 995.
Buhariu, Sahih; 69-Kitabu-n-nefekat, 1-Babu fadli-n-nefekati ale-l-ehli, hadithi nr. 5351 dhe Muslimi,
Sahih: 12-Kitabu-z-zekat, 14-Babu fadli-n-nefekati ve-s-sadekati ale-l-akrebine ve-z-zevxhi ve-l-evladi
ve-l-validejni, ve lev kanu mushrikin, hadithi nr. 1002.
Buhariu dhe Muslimi (Shih: Imam Neveviu, Rijadu-s-salihin, hadithi nr 292.)
Gazaliu, Ihjau ulumi-d-din, 2/162.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
43
74
75
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 103-Babun duhuli-r-rexhuli ala nisaihi fi-l-jevmi, hadithi nr. 5261.
Tirmidhiu, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 41-Babun ma xhae fi-t-tesvijeti bejne-d-deriri, hadithi nr. 1141;
Nesaiu, Sunen: 36-Kitabu ashereti-n-nisai, 2-Babun mejli-r-rexhuli ila badi nisaihi dune badin, dhe Ibn
Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 47-Babu-l-kismeti bejne-n-nisai, hadithi nr. 1696.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
44
76
77
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 100-Babun idha tezevexhe-l-bikre ale-s-sejjibi, hadithi nr. 5213;
Muslimi, Sahih: Kitabu-r-redaa, 12-Babu kadri ma testehhikuhu-l-bikru ve-s-sejjibu min ikameti-zzevxhi indeha akbe-z-zefafi, hadithi nr. 1461.
Shih: Muslim, Sahih: Kitabu-r-redaa, 12-Babu kadri ma testehhikuhu-l-bikru ve-s-sejjibu min ikameti-zzevxhi indeha akbe-z-zefafi, hadithi nr. 1460.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
45
DASHURIA M E MADHE
NDAJ DISA GRAVE
Njeriu i cili jeton n poligami duhet t jet i drejt n at ka i sht lejuar, sikur qndrimi i
barabart te grat e tij, mosneglizhimi i asnjrs prej tyre dhe marrdhnieve t ngjashme ndaj
tyre kur sht n pyetje veshja, ushqimi etj. Mirpo, kur sht n pyetje dashuria ndaj tyre, ather
kjo nuk sht m n kompetenca t njeriut, sepse All-llahu mbjell dashurin n zemrn e njeriut,
si ka thn i Drguari i All-llahut s.a.v.s. e t ciln e transmeton Ajsheja r.a., pasi q ka qen i
barabart ndaj grave t tij: O Allahu im, kjo sht ndarja n at q sht n fuqin time. Pr mos m ngarko
me at ka sht n fuqin Tnde e jo timen! 78 Ktu mendohet n dashurin e cila ndjehet n zemr
ndaj ndonjrs prej grave.
All-llahu xh.sh kt qart e prmend n Kuranin fammadh: Ju kurrsesi nuk do t mund ta
mbani drejtsin mes grave edhe nse prpiqeni 79
Dihet se i Drguari s.a.v.s. dashuri t veant ka kultivuar ndaj Ajshes r.a. Kt t gjitha grat tjera
t tij e kan vrejtur dhe e kan pranuar, ndrsa e kan ditur se ai sht m i drejti ndaj tyre.
78
79
Ebu Davudi, Sunen: Kitabu-n-nikah, 39-Babun fi-l-kismi bejne-n-nisai, hadithi nr. 2134; Nesaiu, Sunen:
36-Kitabu ashereti-n-nisai, 2-Babu mejli-r-rexhuli ila badi nisaihi dune badin; Ibn Maxhe, Sunen: 9Kitabu-n-nikah, 47-Babu-l-kismeti bejne-n-nisai, hadithi nr. 1971.
Kuran: Nisa, 129.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
46
Kshtu nganher duke ditur pr dashurin m t madhe t Muhamedit s.a.v.s. ndaj Ajshes r.a.
disa gra t Muhamedit s.a.v.s. rendin e tyre ia kan lshuar Ajshes r.a. 80
XHELOZIA
Xhelozia sht e dmshme, posarisht nse nuk ka kurrfar arsye pr t. Ajo sht e
mirseardhur vetm nse ka ndonj dyshim. Ather njeriu duhet t bhet xheloz, me qllim q t
reagoj n disa sjellje t kqia t gruas. N hadithin e Xhabir ibn Atikut, i Drguari i All-llahut
s.a.v.s. ka theksuar se ka xhelozi t ciln Allahu e do dhe t ciln nuk e do. All-llahu e do
xhelozin e cila sht e bazuar n dyshime. 81
Pr fat t keq, shum burra mbesin memec dhe t verbr para sjelljeve jomorale t grave t tyre,
kshtu q shpesh nuk din as ku shkojn, ku qndrojn, e as q din se me k komunikojn e t
ngjashme, duke u arsyetuar se nuk jan xheloz. Prkundrazi, ata jan t obliguar q me xhelozi t
ruajn dhe t mbrojn grat e tyre dhe t vzhgojn sjelljet dhe moralin e tyre.
80
81
Shih psh.: Ebu Davudi, Sunen: Kitabu-n-nikah, 39-Babun fi-l-kismeti bejne-n-nisai, hadithi nr. 2135.
Ebu Davudi dhe Nesaiu n Sunene, Ahmedi n Musned dhe Ibn Hibbani n Sahih. Albani e vlerson si
transmetim hasen. (Shih: Sahihu-l-xhamii-s-sagiri ve zijadetuhu, hadithi nr. 2221)
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
47
Hasan el-Basriu ka trhequr vmendjen: Pse nuk i qani grat tuaja t cilat shtyhen me rrugat
npr tregje?! Allahu e ka br t keq at i cili nuk sht xheloz n kt! 82
Muhammedi s.a.v.s. n hadithin t cilin e transmeton Ajsheja r.a. thot: O Ummeti i
Muhammedit, askush nuk sht m xheloz se All-llahu kur sheh robin ose robreshn e Tij duke
br zina. O Ummeti i Muhamedit, ta dini at q di un, pak do t kishit qeshur e m shum do
t kishit qar! 83
Pra, ky lloj i xhelozis sht i pranueshm, e mund t thuhet edhe obligim i burrit.
82
83
84
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
48
Prndryshe, burri nuk ka t drejt q tr natn ta kaloj n ibadet, pasiq n t ka t drejt edhe
gruaja e tij. Abdullah ibn Amr ibn Asi r.a. transmeton se e ka pyetur Muhamedi s.a.v.s.: Mora vesh
se ditt i kalon n agjrim ndrsa nett n ibadete? Ai sht prgjigjur: Po! Muhamedi s.a.v.s. e kshilloi:
Mos bn ashtu. Agjro, por edhe ha. Falu, por edhe flej! Edhe trupi yt ka t drejt, syt e tu kan t drejtn e
tyre ndrsa edhe gruaja jote ka t drejt ndaj teje! 85
85
86
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 89-Babun li zevxhike alejke hakkun, hadithi nr. 5199.
Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 2-Babu nedbi men rea imreeten, fevekaat fi nefsihi ila en jetije
imreetehu ev xharijetehu fejuvakiaha, hadithi nr. 1403; Tirmidhiu n Sunen: 10-Kitabu-r-redaa, 9-Babun
men xhae fi-r-rexhuli jere-l-merete tuxhibuhu, hadithi nr. 1158 dhe e cilson si sahih-hasen-garib; Ebu Davudi,
Sunen: 12-Kitabu-n-nikah, 44-Babu ma jumeru bihi min gaddi-l-besari, hadithi nr. 2151.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
49
KULTURA E SJELLJES S
GRUAS NDAJ BURRIT
Gruaja sht e obligueshme ndaj burrit n:
NNSHTRIM
Allahu i Lartsuar thekson se gruaja duhet ti nnshtrohet burrit t saj. Ai thot: Burrat jan
prgjegjs pr grat, ngase All-llahu ka graduar disa mbi disa t tjert dhe ngase ata kan
shpenzuar nga pasuria e tyre. Prandaj, me at q All-llahu i bri t ruajtura, grat e mira jan
respektuese, jan besnike ndaj s fshehts. 87
Nnshtrimi i gruas ndaj burrit n mnyrn ashtu si obligon Zoti i botrave, do t rezultoj me
harmoni n martes, ndrsa kundrshtimi do t rezultoj me joharmoni dhe me anarki.
Sa sht me rndsi nnshtrimi i gruas ndaj burrit t saj, m s miri do t ilustroj nj hadith i
Muhamedit s.a.v.s. n transmetimin e Ebu Hurejres r.a.: Po ti kisha urdhruar dikujt q ti bj sexhde
dikujt, do ti kisha urdhruar gruas ti bj sexhde burrit t saj! 88
87
88
Kurani: Nisa, 34
Tirmidhiu, Sunen: 10-Kitabu-r-reda, 10-Babun ma xhae fi fi hakki-z-zevxhi ale-l-mereti, hadithi nr.
1159 dhe e vlerson si hasen-garib; Ahmedi, Musned, 5/227 dhe 228.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
50
Nse gruaja tregon doz t mjaftueshme t nnshtrimit ndaj burrit t saj, Muhamedi s.a.v.s.
nprmjet transmetimeve t Ebu Hurejres, Enesit r.a. dhe t tjerve, i premton hyrjen n
Xhennet:
Nse gruaja i fal pes koht e namazit, agjron Ramazanin, e ruan moralin e saj dhe i
nnshtrohet burrit t saj, do ti thuhet asaj: hyn n xhennet, nga cilado der! 89
FALNDERIM
Bashk me nnshtrimin dhe dgjueshmrin ndaj burrit, gruaja duhet t tregoj nj falnderim t
veant ndaj tij n gjith ka q ai vepron. Ajo nuk guxon t jet jo falnderuese nse ai i ndalon
ndonj dshir asaj. Pr fat t keq, ky sht rast i shum grave. N kt trheq vrejtjen edhe i
Drguari i All-llahut s.a.v.s., n hadithin t cilin e transmetojn Abdullah ibn Abbasi dhe Imran
ibn Husajni r.a:
M sht paraqitur xhehenemi, dhe pash se grat jan banort m t shumt, sepse fshehin
(mbulojn) t vrtetn (jekfurne). sht pyetur: A fshehin ato besimin n Allahun? I Drguari
s.a.v.s. sht prgjigjur: Ato fshehin bamirsin e burrave t tyre. Jan jo falnderuese n
89
Ibn Hibbani, Sahih; Taberaniu, El-Muxhemu-l-evsatu, 2/169; Ebu Nuajm, Hiljetu-l-evlija, 6/308
Albani e vlerson si transmetim autentik. (Shih: Sahihu-lxhamii-s-sagiri ve zijadetuhu, hadithi nr. 660 si dhe
n Adabu-z-zefafi fi-s-sunneti-l-mutahhereti, fq. 286)
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
51
bamirsi. Po ti bni mir tr jetn, dhe nse vren te ju dika jo t kndshme, do t thot: Nuk
kam par prej teje kurr t mira! 90
Imam Neveviu, jo falnderimin e gruas n t mirat e burrit dhe mohimin e prpjekjeve t tij, e
konsideron ndr mkatet e mdha, ndrsa Ibn Bettali thot se n baz t hadithit t lartshnuar,
personi jo falnderues do t dnohet dhe trheq vrejtjen se falnderimi ndaj atij i cili bn mir
bie n obligim fetar t ndrsjell. 91
KUJDESET PR
SHTPIN DHE FMIJT
Nj ndr detyrat m me rndsi t gruas sht t kujdeset pr shtpin e burrit t saj dhe me
kujdes t madh t ruaj, edukoj dhe rris fmijt. N t vrtet, gruaja prve q sht nn, ajo
sht edhe pedagoge, msuese dhe mjeke n shtpin e saj.
Burri pr shkak t natyrs s punve dhe obligimeve t tij, sht i obliguar t: furnizoj familjen,
ndrsa mungesa e shpesht e tij, si dhe prpjekjet e vogla lidhur me lindjen dhe edukimin e
drejtprdrejt t fmijve, jan larg mundsive q t kontribuoj n edukimin kualitativ ashtu si
mund ta bj gruaja. Andaj i Drguari s.a.v.s. m s miri ka klasifikuar detyrat e do antari t
90
91
Buhariu, Sahih; 67-Kitabu-n-nikah, 88-Babu kufrani-l-ashiri, hadithi nr. 5197 dhe 5198.
Shih: Sahihu-l-Buhari, 1/53.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
52
familjes. Ai ato detyra dhe obligime i ka krahasuar me bariun dhe kopen. Le t shohim se sa
bukur i Drguari yn, ka definuar ato obligime, n nj hadith t cilin e transmeton Abdullah b.
Omer r.a.:
T gjith ju jeni barinj dhe secili prej jush do t prgjigjet pr kopen e tij. Udhheqsi sht
bari. 92 Burri sht bari n familjen e tij, derisa gruaja sht baresh n shtpin e burrit t saj dhe
t fmijve t saj. Domethn, t gjith ju jeni barinj dhe t gjith jeni prgjegjs pr kopet e
juaja. 93
92
93
Udhheqsi dhe strukturat udhheqse n islam konsiderohen barinj dhe shrbtor q duhet ti
shrbejn popullit t tij dhe t prdorin t gjitha mekanizmat q jeta e qytetarve t tij t jet sa m e
mir dhe ngritja e tyre shpirtrore sa ma kualitative. Udhheqsi, sipas Islamit, nuk udhheq me
njerzit. Ai angazhohet q ligji i All-llahut t udhheq me njerzit, e ai sht m prgjegjsi q prpiqet
q ligji i All-llahut t mbizotroj ndaj njerzve. Ai, n kuptimin e drejt, sht bari, q me t gjitha
mnyrat e mira t mundshme nuk lejon q populli i tij t shkoj n rrug t gabuar, ashtu siq do bari e
ruan kopen q mos t hyj n t huajn dhe t bjn dme.
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 90-Babun: el-meretu raijjetun fi bejti zevxhiha, hadithi nr. 5200;
Muslimi, Sahih: 33-Kitabu-l-imare, 5-Babu fadileti-l-imami-l-adli, hadithi nr. 1829; Ahmedi, Musned,
2/5, 54 dhe 111.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
53
94
Ibn Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 5-Babu efdali-n-nisai, hadithi nr. 1857; Ahmedi, Musned: 2/251,
432 dhe 438. Gjithashtu e transmetojn edhe Nesaiu, Hakimi dhe Taberaniu.
Albani e vlerson si autentik. (Shih: Sahihu-l-xhamii-s-sagiri ve zijadetihi, hadithi nr. 3298 dhe 3299)
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
54
NUK DO T AGJROJ
PA LEJEN E BURRIT
Se sa islami i kushton rndsi harmonis s jets bashkshortore, m s miri tregon hadithi t cilin
e transmeton Ebu Hurejre, n t cilin Muhamedi s.a.v.s. ka thn: Gruas nuk i sht lejuar t agjroj,
n prezencn e burrit t saj, pa lejen e tij! 95
Kuptohet, ktu qllimi sht n agjrimin nafile (vullnetar) e jo at t obligueshm gjat muajit t
Ramazanit. Ky hadith, n form eksplicite tregon se sa islami prkujdeset n ruajtjen, ngritjen dhe
forcimin e dashuris ndrmjet bashkshortve. Sepse, me agjrim gruaja mund t humb
eventualisht n fuqi dhe n freskin e saj, dhe me rastin e afrimit te burri i saj, ndoshta nuk do t
mund t tregoj dshir t mjaftueshme pr at ka ai dshiron. Apo ndoshta, burri ndjen nevoj
pr gruan gjat dits, e nse ajo sht agjrueshm, ather do t jet i penguar nga kjo dshir
(pr kontakt), ashtu si transmetohet nga Ebu Seid el-Hudriut r.a. n t cilin gruaja e Safvanit
r.a. i sht ankuar Muhamedit s.a.v.s. se nuk po i lejon agjrimin nafile, dhe Safvani r.a. n pyetjen
e Muhamedit s.a.v.s. ka thn: Ajo agjron e un jam i ri dhe nuk mund t duroj (pr tiu afruar). Ather
Muhamedi s.a.v.s. tha: Gruaja nuk do t agjroj pa lejen e burrit! 96
95
96
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
55
Gruas i lejohet agjrimi nafile kur burri i saj mungon, gjegjsisht sht n udhtim. Mirpo, nse
ai kthehet nga udhtimi dhe dshiron ti afrohet gruas s tij, ajo mund t prish agjrimin, sepse
plotsimi i dshirs s burrit sht obligim ndrsa agjrimi jasht Ramazanit sht nafile. 97
Shikoni se si n kto hadithe shihet urtia e pafund e islamit, i cili jo vetm q ruan marrdhniet
martesore, por nxit, forcon dhe stabilizon ato.
97
98
Hadithi sht i besueshm (Shih: Shejh Halid Abdurrahman el-Akk, Vaxhibatu-l-mereti-l-muslime, fq. 90)
Shih pr kt konstatim tek Ibn Haxheri, Fethu-l-Bari, 9/207.
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 86-Babun la tedhenu-l-meretu fi bejti zevxhiha li ehadin il-la
biidhnihi; Muslimi, Sahih: 12-Kitabu-z-zekat, 26-Babun ma enfeka-l-abdu min mali mevlah.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
56
t vij deri te pasojat e paparashikueshme, amoraliteti ose m s paku deri t dyshimi. Shum
hadithe t Muhamedit s.a.v.s. ndalojn kt praktik dhe rrept e gjykojn.
Kshtu, n transmetimin e Xhabirit r.a. i Drguari i Allahut s.a.v.s. thot: Mos hyni te grat kur u
mungojn burrat, sepse shejtani ec npr ju ashtu si ec gjaku n vent e juaja! 99
Ibn Abbasi r.a. transmeton se e ka dgjuar t Muhamedin s.a.v.s. si thot: Mos t vetmohet nj
burr me nj grua tjetr pa prezencn e mahremit t saj! 100
I drguari i Allahut s.a.v.s. posarisht ka trhequr vrejtjen n vetmimin e gruas me t afrmit e
burrit, q mund t shkaktoj pasoja edhe m t mdha sesa vetmimi me ndonj t huaj. Ukbe ibn
Amir r.a. transmeton se i Drguari i Allahut s.a.v.s. ka trhequr vrejtjen: Ruajuni vetmimit me grat
(t cilat nuk jan afri familjare me ju)! N kt nj ensar ka pyetur: E ka thua pr hamv (kunatin)?
Muhamedi s.a.v.s. sht prgjigjur: Ai sht sikur vdekja! 101
Tirmidhiu, Sunen: 10-Kitabu-r-redaa, 17-Bab, hadithi nr. 1172 dhe e vlerson si transmetim garib.
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 111-Babun ma jahluvenne rexhulun bi imreetin il-la dhu mahremin
ve-d-duhulu ale-l-mugibe, hadithi nr. 5233; Muslimi, Sahih: 15-Kitabu-l-haxhxh, 74-Babu seferi-lmereti mea mahremin ila haxhxhin ve gajruhu, hadithi nr. 1341.
101 Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 111-Babun ma jahluvenne rexhulun bi imreetin il-la dhu mahremin
ve-d-duhulu ale-l-mugibe, hadithi nr. 5232; Muslimi, Sahih: 39-Kitabu-s-selam, 8-Babu tahrimi-l-halveti
bi-l-exhnebijjeti ve-d-duhuli alejha, hadithi nr. 2172.
99
100
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
57
El Hamv, sipas disave do t thot vllai i burrit, ndrsa sipas linguistve, si prmend Imam
Neveviu, tregon ndonj t afrm t ngusht t familjes si jan: babai, xhaxhai, vllai, kusheriri
etj. 102
Muhamed Fuad Abdul-l-Baki, duke komentuar kt hadith thot se nuk sht rrezik pr gruan
nga familja e burrit si jan babai ose djemt e burrit, t cilt bhen mahrem t saj dhe atyre u
sht e lejuar vetmimi me t, por rrezik i vrtet paraqesin vllai i burrit, domethn kunati pastaj
kusheriri i burrit, xhaxhai etj t cilt nuk mund t vetmohen me gruan dhe nuk bijn n mahrem
t gruas. Rreziku i madh qndron n at se ata jan t afrmit e burrit, kan mundsi m t mdha
t gjenden n situat t jen t vetmuar me gruan e vllait t tij ose familjarit t tyre dhe kjo
situat nuk i nxit t tjert n dyshime, ashtu si do t mund t ndodhte me ndonj t huaj, i cili
nuk sht n marrdhnie familjare me burrin. 103
Pr fat t keq, kjo praktik e vetmimit te ne sht e zakonshme, dhe n baz t vrejtjeve t
Muhamedit s.a.v.s. duhet ndrprer kt praktik. Personat t cilt n baz t njohjes s rregullave
islame, i jan prmbajtur udhzimeve t Muhamedit s.a.v.s., kan qen t prqeshur dhe jan
quajtur ekstrem. Mirpo, vetm pasimi i drejtm i kshillave t Muhamedit s.a.v.s. mund t
rezultoj me harmoni n martes dhe preventiv nga veprimet amorale dhe situatave t kurvris.
102
103
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
58
NUK E REFUZON
Gruaja do t ket kujdes q t mos refuzoj burrin e saj kur e thrret n plotsimin e nevojave t
tij. Ebu Hurejre r.a. transmeton se i Drguari i Allahut s.a.v.s. ka trhequr vrejtjen: Nse nj burr
e thrret gruan e tij n shtrat, dhe ajo e refuzon, ndrsa ai fle i hidhruar n t, at grua do ta mallkojn melaiket
deri n agim! 105
Tirmidhiu, Sunen: 10-Kitabu-r-redaa, 19-bab, hadithi nr. 1174 dhe e vlerson si hasen-garib; Ibn
Maxhe, Sunen: 9-Kitabu-n-nikah, 62-Babun fi-l-mereti tudhi zevxheha, hadithi nr. 2014; Ahmedi,
Musned, 5/242 me zingjir transmetuesish t fort.
105 Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 85-Babun idha bateti-l-meretu muhaxhireten firashe zevxhihja,
hadithi nr. 5193; Muslimi, Sahih: 16-Kitabu-n-nikah, 20-Babu tahrimi imtinaiha min firashi zevxhiha,
hadithi nr. 1436.
104
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
59
N dy prmbledhjet (Buhari dhe Muslimi) thuhet se i Drguari i Allahut s.a.v.s. ka thn: Nse
gruaja fle jasht shtratit t burrit t saj, melaiket do ta mallkojn deri n agim! Dhe pasha At, n
dorn e t cilit sht shpirti im, do burr q e thrret gruan e tij n shtrat dhe ajo e refuzon, i
hidhruar n t sht Ai i cili sht n qiell, derisa burri nuk qetsohet! 106
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
60
KUSHTI PR XHENNET
SHT KNAQJA E BURRIT
Se sa jan me rndsi marrdhniet e mira mes burrit dhe gruas m s miri tregon hadithi i Ummi
Selemes r.a. n t cilin i Drguari i Allahut s.a.v.s. kushtzon hyrjen n Xhennet t gruas me
knaqjen e burrit. Ai thot: Secila grua e cila vdes, ndrsa burri i saj sht i knaqur me t, do t hyj n
Xhennet! 109
NUK KA DGJUESHMRI
NDAJ BURRIT N MKAT
Gruaja sht e obliguar ti nnshtrohet burrit n gjithka q nuk bie ndesh me msimet e islamit.
Nse vie deri te kundrshtimi i ndonj rregulli islam, ather gruaja nuk do t dgjoj burrin e saj.
Imam Buhariu nj kaptin e ka pagzuar: Gruaja nuk do ti nnshtrohet burrit n mkate. N at
kaptin, ai thekson nj hadith t Ajshes r.a. q thot se nj ensare ka martuar vajzn e saj, t cils i
kishin rn flokt. Burri i kishte urdhruar q t vendos flok t huaja (paruk), dhe me kt rast
109
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
61
Muhamedi s.a.v.s. kt e ka ndaluar duke thn: Jo! Jan t mallkuar ata t cilt fusin flokt e huaja n
flokt e tyre! 110
MARTESA SI MBUROJ
NDAJ ANARKIS MORALE
Devijimet bashkkohore morale kan marr hov t madh edhe tek ne edhe n bot. Mediumet,
detyr e t cilve sht t ruajn moralin dhe pengojn erozionin e tij, vet kontribuojn pr
shkatrrim, tejkalimin e kufijve moral dhe nxisin anarki morale.
N planin e jets seksuale, perndimi moti koh sht duke shkuar drejt humners. N t vrtet,
intelektualt e saj qart trheqin vrejtjen n kt rrezik. Kshtu, sociologu i njohur Will Durant,
n librin e tij Magjia e filozofis trheq vrejtjen: Jeta n qytetet e civilizuara nuk i lejon njeriut q aspak t
mendoj pr martes, derisa epshet seksuale jan n rritje, ndrsa kushtet mundsojn knaqsit. Kshtu, pastrtia,
e cila m hert sht konsideruar virtyt, sot ajo sht br mjet prqeshjeje dhe nnmimi. N kt atmosfer humb
edhe turpi, i cili m hert ka zbukuruar njeriun, ndrsa grat nn velon e barazis me meshkujt, hyjn n lidhje t
pakufishme jashtmartesore dhe kjo bhet dika e zakonshme. Sot ka m pak prostitute npr rrug, jo pr shkak
t policis, por pr shkak se kan humbur punn duke iu falnderuar grave t cilat kt e bjn pa para. 111
110
111
Buhariu, Sahih: 67-Kitabu-n-nikah, 94-Babun la tutiu-l-meretu zevxheha fi masijetin, hadithi nr. 5205.
Sejid Musava Lari, Islami dhe civilizimi perndimor, fq. 31-32.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
62
Teoria e Frojdit e cila t gjitha aktivitetet njerzore i shpjegon nprmjet ndjenjave seksuale,
shum veta i ka uar n shkatrrimin m t madh seksual. Kjo teori seksin e ka ndar prej moralit.
Ndershmria ka eroduar n fundin e pakufishm. Le t shikojm disa t dhna:
Psikologu Dale Carnegie thot: T dhnat statistikore t cilat i ka publikuar nj fondacion
amerikan, tregojn se burrat pr t cilt dihet se kan tradhtuar grat e tyre, i takojn t gjitha
klasave sociale dhe moshave. 50% t anketuarve nganjher kan tradhtuar grat, ndrsa disa
prej tyre prher. Pjesa tjetr, ata t cilt jan besnik ndaj grav t tyre, kan mbetur besnik ose
pr shkak t ndonj frike, smundje, skandali apo pr shkak se nuk kan pasur mundsi t
tradhtojn. Prgjimi i telefonave n Nju Jork pr nj interval t shkurt kohor, ka shpalosur se
shum gra t Nju Jorkut gjithashtu kan tradhtuar burrat e tyre. 112
sht interesant e dhna se prej numrit t prgjithshm t spitaleve amerikane, 650 prej tyre jan
t specializuara pr smundje venerike (seksuale)! Numri i fmijve t lindur jashtmartesor n
Amerik sht n rritje e sipr, e cila i shkakton probleme t mdha qeveris s ktij shteti.
Statistikat e vitit 1957 tregojn pr m shum se 200.000 fmij t lindur jasht martese, ndrsa ky
numr rritet 5 prqind pr do vjet brenda 20 vjetve.
Vetm n Amerik pr do vit numri i aborteve arrin 1.000.000 raste! Prej tyre, 65 prqind jan
pasoj e marrdhnieve jashtmartesore, ndrsa tjerat jan nga vajza dhe gra t lira!
Gjendje aspak m e mir nuk sht edhe n vendet tjera t perndimit. Kshtu, dr. Molenz nga
Londra thot: do e pesta vajz e pamartuar e cila shkon n kish n Angli, sht me barr.
112
Po aty, 32-33.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
63
Numri i aborteve vetm n Londr arrin shifrn prej 50.000 pr nj vit! M s shumti fmij
jashtmartesor lindin n familje me ekonomi stabile, ndrsa vajzat e familjeve t pasura m shum
preferojn t bhen nna t pamartuara! 113
Si dhe me far shpejtsie Evropa sht duke shkuar n ambis pa fund, m s mir do t ilustroj
e dhna e gazets Osloboenje: N korrik t vitit 1997 n Berlin jan tubuar m shum se nj
milion t rinj n paradn (defilen) tradicionale t dashuris. Bhet fjal pr nj festival t hapur
n t cilin takohen grupet tekno, dance dhe hip-hop me ithtart e tyre. Kolona e t rinjve, duke
vallzuar gjysm t lakuriquar dhe t disponuar pr dashuri, arrinte gjatsin 6 kilometra, kshtu
q kan bllokuar tet drejtime kryesore t rrugve n kt qytet! 114
EPIDEMIA E AMORALITETIT
KA PRFSHIR EDHE QENIEN TON
Ne nuk do t kishim tepruar ne alarmim, po t mos na kishte prfshir kjo epidemi edhe ne.
Mirpo, pr fat t keq, kjo smundje na ka prfshir dhe po zgjerohet edhe m shum, kshtu q
krkon aksion t shpejt dhe energjik t t gjith faktorve relevant t popullit ton, me qllim t
ndrprerjes ose t zvoglimit t ksaj epidemie t madhe.
113
114
Po aty, 33.
Osloboenje, 13.07.1997, nr. 17640
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
64
Amoraliteti i prmasave t gjra sht kryesisht pasoj e lufts dhe agresionit ndaj vendit ton.
Numr i madh i grave gjat koh ka qen n shprngulje, t ndara nga burrat legal, ndrsa nj
numr tjetr kan mbetur prgjithmon pa burra t cilt kan rn duke e mbrojtur atdheun e vet.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
65
madje edhe shtetet, kan rn - jo duke iu falnderuar fuqis s armiqve t tyre, por anarkis
morale n radht e tyre. Nuk duhet t harrojm se shkatrrimi i vlerave morale lind probleme t
reja, smundje t reja dhe u hap dyert perverzioneve t reja!
Allahu i Lartmadhruar kt e ka paralajmruar n ajetet e Librit t Tij t Shenjt. Muhamedi
s.a.v.s. gjithashtu nprmjet shum haditheve ka trhequr vrejtjen se nj prej parashenjave t
dits s Gjykimit do t jet prhapja e kurvris! 115
115
116
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
66
POLIGAMIA
MARTESA ME SHUM GRA
Nj numr t vogl t metodave t prmendura ne i prdorim n jetn e prditshme. Medota e
fundit e prmendur- martesa poligame- madje prqeshet edhe nga ana e disa ulemave, ndrsa pr
t tjert t mos flasim!
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
67
All-llahu xh.sh n Kuran thot: Martohuni me ato gra q ju plqejn; me dy, tri e me katra 117
Duke pas parasysh univerzalitetin e ligjit t Allahut, vrtetoj se kjo sht zgjidhja e vetme pas
vdekjes s nj numri t madh t meshkujve gjat agresionit n vendin ton (Bosnj). Kjo sht
zgjidhja e vetme edhe pr ato vende ku nataliteti i grave sht shum i madh n raport me
meshkujt. T dhnat statistikore tregojn se p.sh. n Franc numri i femrave sht m i madh se i
meshkujve per 1.765.000! N Amerik ka 20 milion vajza t pamartuara! Profesor Peter Mudalar,
nga Univerziteti i Londrs, thot se numri i femrave n raport me at t meshkujve sht n rritje
konstante! 118
T prkujtojm se nj milion gra kan mbetur t veja n Evrop pas Lufts s Dyt Botrore. N
Gjermani ato kan formuar asociacionin nprmjet s cils kan krkuar nga qeveria gjermane q
me ligj tu mundsohet t martohen pr burra t martuar. Pr fat t keq, Kisha ishte kundr ksaj
dhe kjo tr Evropn e ka infektuar me amoralitet publik! 119
Prndryshe n natyrn e gruas sht t doj shtpi, burr dhe fmij. Kjo nevoj mundet n
mnyr t drejt t realizohet vetm n shoqrin e cila e prkrah jetn e mirfillt familjare me
burr t ligjshm. Ndrsa Islami kt e ka rregulluar n mnyr shum t natyrshme!
Kurani: Nisa, 3.
Shih: Sejid Musava Lari, vep.cit., fq. 146-147.
119 Po aty, fq. 149.
117
118
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
68
Islami e merr njeriun n realitetin e tij, duke mos mohuar ose injoruar nevojat e tij natyrore.
Islami nuk sht sistem i knaqet n zbukurim t zbrazt, n elegancn artificiale, n ndrra pr
siguri e cila bie ndesh me natyrn e njeriut, realitetin e tij dhe rrethinn n t ciln jeton.
Ai sht sistem q kujdeset pr etikn e njeriut dhe t shoqris duke mos lejuar ndrtimin e
realitetit material duke i shkatrruar normat etike.
Kto jan teza t detyrueshme pr kuptimin e drejt t martess me shum gra n t ciln thrret
Islami dhe t cilin e lejon n rastet e caktuara.
Ather, si t zgjidhen problemet n shoqrit t cilat kan numr m t madh t femrave se sa t
meshkujve? A zgjidhet kjo me ngritjen e supeve, mbylljen e syve para realitetit ose ti lshohet
stuhis?!
Ngritja e supeve nuk sjell asgj. Nuk kontribuojm asgj me pritje t pabaz dhe dyftyrshe q
problemi t zgjidhet vetvetiu. sht e qart se dika duhet t ndrmirret. Nse jemi t bindur n
ekzistimin e ndonj sistemi pr zgjidhjen konstruktive t ksaj anomalie sociale, ather me kt
rast gjendemi para tri mundsive, prej t cilave (Allahu e di m s miri), njra sht e sakt:
Q do njeri i aft pr martes t martohet me nj grua, ndrsa numri tjetr i grave t kalojn
jetn pa mundsin e prjetimit t atmosfers martesore.
Q do njeri i aft pr martes, t martohet ligjshm vetm me nj grua, e t ket dashnore ose t
bj kurvri me nj apo me m shum gra. N kt rast, gruaja do t ket marrdhnie intime
mirpo nuk do t prjetoj e as q do t shijoj bashksin martesore.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
69
Dhe mundsia e tret sht q t gjith njerzit e aft ose nj numr i tyre, t martohen me
shum gra (deri n katr) kshtu q secila prej tyre do t njihte knaqsit e burrit nprmjet
martess legale, t ligjshme, e jo sikur shoqe ose dashnore! 120
Duhet patjetr t theksohet se mundsia e par sht kundrnatyrore. Ky fakt, si thot Sejjid
Kutubi nuk mund t largohet me tregimet e njerzve fjalmbl t cilt thon se gruas nuk i duhet
burr nse i nnshtrohet puns dhe fitimit. Edhe burri gjen pun dhe fitim, mirpo kjo nuk
shte e mjaftueshme pr baraspeshn psikofizike, por martohet dhe kshtu jeton n atmosfer
natyrore familjare. Edhe gruaja edhe burri kan nevojat e njjta n gjithka, por edhe n lidhje me
kt shtje, sepse t dyt jan krijuar prej nj rrnje. Martesa pr t dyt sht qetsim. Pr kt
Kurani flet: Dhe nga faktet (e madhris s) e Tij sht q pr t mirn tuaj, Ai krijoi nga vet lloji juaj
paln (grat) ashtu q t gjeni prehje tek ato dhe n mes jush krijoi dashuri e mshir. N kt ka argumente pr
njerzit q mendojn. 121
Mundsia e dyt sht kundr prpjekjeve t pastra Islame, njerzore dhe kundr grave dhe nderit
t saj. Kt e prkrahin njerzit q dojn turbullira me ka rrzojn edhe fen dhe t gjitha vlerat
morale.
Shih: Sejjid Kutub, Nn mbrojtjen e Kuranit, 4/263 dhe dr. Jusuf Kardavi, Hallalli dhe Harami n Islam, fq.
262.
121 Kurani: Rrum, 21
120
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
70
Mundsia e tret sht ajo t ciln Islami e ka zgjedhur. Kt e ka zgjedhur si t lejuar mirpo t
kushtzuar, pr tu ballafaquar me realitetin n t ciln nuk vlen ngritja e supeve ose tregimi
bosh pr padrejtsi dhe degradim t gruas, nse pranon kt lloj t martess! 122
Pas konstatimit se Islami ofron zgjidhje t vetme t drejt pr gruan, dr. Jusuf Kardavi, thot:
Kjo sht poligamia t ciln e mohojn perndimi i krishter, duke e llogaritur si t shmtuar,
ndrsa n t njjtn koh meshkujve t tyre u lejojn numr t madh t dashnoreve dhe t
shoqeve pa kufizime n numr dhe pa ndrmarrjen e asnj obligimi ligjor e moral ndaj tyre dhe
pasardhsve t cilt vijn si pasoj e numrit t madh t lidhjeve amorale dhe jobesimtare. Pra, cila
prej ktyre dy anve ka prgjigje m t mir, rrug m t besueshme dhe m t drejt?! 123
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
71
familjare q u prgjigjet nevojave t saj shpirtrore dhe plotson instinktin e tyre femror. Pr fat
t keq, ligjet kishtare n Evrop nuk lejojn martesa t shumta dhe shum gra i nnshtrohen jets
s vetmis. Disa vdesin t paknaqura dhe t nnmuara, disa i nnshtrohen dshirave dhe
nevojs q t fitojn pr t mbetur gjall nga amoraliteti, disa veniten nga ndrgjegja jo e pastr
dhe zemra e thyer. As un nuk mund t kuptoj madje as pas t menduarit t gjat pr kt, se pse
burri, gruaja e t cilit sht e smur nga ndonj smundje vdekjeprurse, ose sht sterile, e
paaft pr t lindur, t mos mund t martohet me gruan e dyt, prskaj t pars. Kjo sht shtje
t cils Kisha duhet ti prgjigjet. Pr fat t keq, ajo nuk mundet t prgjigjet. Ligjet e mira jan
ato t cilat respektohen, ato ligje t cilat sigurojn jet t lumtur, e jo ato ligje t cilat njerzit u
mohojn lumturin ose i gjykojn t bartin barra t panevojshme, t cilat nxisin njerzit q ti
urrejn dhe n kt mnyr shkojn n skajin tjetr (ekstremin tjetr), n amoralitet, prostitucion
ose n ndonj lloj tjetr t veseve! 124
Zonja Ani Bizant, teozofe, thot: Perndimi pohon se nuk pranon martesn me shum gra.
Mirpo, burrat e perndimit kan gjetur mnyr q t tejkalojn ligjin dhe t mbajn marrdhnie
seksuale me shum gra edhe at pa ndonj prgjegjsi t ciln e krkon martesa e ligjshme. Me
kt, u mundsohet q t largojn dashnoret e teprta kur t duan, duke mos u ln zgjidhje tjetr
por t shkoj n rrug dhe ti nnshtrohet prostitucionit publik dhe masiv. Fati i asaj gruaje sht
e pakrahasueshme me pozitn e gruas e cila ka hyr n martes t ligjshme me shum gra dhe e
cila, edhe pse e ndan burrin m ndonj grua tjetr, gzon prkujdesin e burrit, bhet nn, madje
edhe kryesore n familje. Kur shikoj natn mijra gra npr rrugt e tona, jam e bindur se per124
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
72
ndimi duhet t msoj nga Islami dhe duhet t ndrpres me kritika ndaj Islamit lidhur me
martesn me shum gra. Islami i mundson gruas n martesn me shum gra q t ket burr dhe
fmij n krahun e tij n mnyr legjitime dhe me gjith respekt. Ndrsa, kjo sht m e mir, m
e lumtur, m e ndershme dhe m me sinqeritet pr gruan sesa jeta e pasigurt dhe e rnd e rrugs.
Ato gra jan viktim e pasioneve t burrave! Ajo bart fmijn e tij t paligjshm, ndrsa ligji as q
e mbron! 125
Dr Gustav le Bon shkruan: Asgj m shum nuk sht kritikuar n Evrop se tradita e Lindjes,
martesa me shum gra. Evropa n asgj nuk ka gabuar m shum se sa n kritika t institucionit
t poligamis n martes. sht e sigurt se martesa e ligjshme me shum gra n Lindje sht m
e ndershme se sa prostitucioni i fsheht dhe publik i perndimit. Legalizimi i martess poligamiste
sht m e mir n do aspekt! 126
PRFUNDIMI
ka t themi pas ktyre argumenteve?! A t lejojm q jomuslimant para neve t kuptojn
arsyeshmrin dhe nevojn e ksaj metode t All-llahut n ruajtjen e vlerave morale t nj
125
126
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
73
shoqrie?! A pas ktyre dshmive racionale, pragmatike dhe precize t neglizhojm mirsin e Allllahut?!
Le t prfundoj ky prfundim n pyetjet e theksuara! Prgjigja sht te prgjegjsit! Ndrsa t
gjith jemi prgjegjs!!!
KULTURA E SJELLJES
ME RASTIN E SHKURORZIMIT
Vmendje t posame Islami i kushton martess dhe marrdhnieve martesore, duke u kujdesur
n ruajtjen dhe mbrojtjen e harmonis martesore dhe me shum kujdes dhe takt prpiqet t ruaj
bashksin martesore nga shkatrrimi. Shkurorzimi bhet i lejuar vetm nse nuk ka kurrfar
mnyre q harmonia dhe pajtueshmria martesore t mbesin gjall. Nse, eventualisht vjen deri
te shkurorzimi i bashksis martesore, islami n mnyr precize ka rregulluar t gjitha detalet n
lidhje me t, me qllim t ruajtjes s nderit t dy bashkshortve.
M hert theksuam se sipas rregullores islame t sjelljes, gruaja sht e obligueshme q pas
shkurorzimit, n intervalin kohor t pritjes t kaloj n shtpin e burrit t saj, ndrsa burri sht
i obliguar q ta mbaj, sikur t jen edhe mtej n kuror, deri sa t zgjas periudha e pritjes
(iddetit). Burri sht i obliguar q n mundsit e tij materiale ta mbaj at, si thot Allahu i
Lartsuar n Kuranin fisnik: Ai q sht i pasur, le t shpenzoj sipas mundsis s vet, e ai q sht ngusht
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
74
nga pasuria, le t jap nga ajo q i ka dhn Allahu, e Allahu nuk ngarkon ask, vetm aq sa i ka dhn;
mirpo pas vshtirsis Allahu sjell lirim (begati) 127
127
128
Kurani: Talak, 7
Kurani: Talak, 6
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
75
129
Po aty.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
76
japin gji fmijve t vet dy vjet t plota. 130 Allahu i Lartsuar nuk lejon q fmija t vuaj pr shkak t
mospajtimeve t prindrve dhe ndarjes s tyre.
DSHMIMI ME RASTIN E
SHKURORZIMIT OSE KTHIMIT
Burri ka t drejt, derisa e lshuara sht n periudhn e pritjes (iddetit), q ta kthej ose ta lr q
t kaloj pritja dhe ajo t ndahet prej tij. Nse lejon q koha e pritjes t kaloj, ather duhet t
bj marrveshje t re me bashkshorten e tij.
Me rastin e shkurorzimit apo kthimit, krkohet dshmimi i dy personave t drejt, me qllim q
t largohet do dyshim, sepse mund t ndodh q njerzit t din pr shkurorzimin, mirpo nuk
din pr kthimin, dhe kjo mund t oj n spekulime dhe thashetheme. Nga ktu Allahu Bujar, i
Cili di gjithka q na nevojitet, thot: E kur ti afrohen ato mbarimit t afatit t tyre, ather ose mbani (i
ktheni n jetn bashkshortore) si duhet, ose ndanu prej tyre si sht e udhs, e kt do ta dshmojn dy
dshmitar t drejt nga mesi juaj dhe dshmin zbatojeni pr hir t Allahut. Kshtu kshillohet ai q i beson
Allahut dhe Dits s Fundit, e kush iu prmbahet dispozitave t Allahut, atij Ai i hap rrug 131
130
131
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
77
132
133
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
78
SA SHKURORZIME LEJOHEN
ME PERSONIN E NJJT?
Shkurorzimi, pas t cilit mundet srish t filloj jeta e prbashkt, mund t jet vetm dy her.
Pr kt ekziston teksti i qart kuranor: Lshimi (pas s cilit mund t bhet rikthimi) sht dy her, e
(pastaj) ose jet e njerzishme (bashkshortore) ose shkurorzim me mirkuptim. 134
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
79
Nse vjen edhe te shkurorzimi i tret, ather burri nuk mundet ta kthej bashkshorten deri sa
ajo t mos martohet pr dik tjetr, dhe nse ai vdes ose vjen deri te shkurorzimi me t, sht e
mundur ather q srish t martohet pr ish burrin e saj. Allahu Bujar n kt shtje sht
shum i qart, kur thot: E n qoft se ai (burri) e lshon at (pr her t tret), pas atij (lshimi) nuk i
lejohet m derisa t martohet ajo pr nj burr tjetr. E nse ai (burri i dyt) e lshon at, ather pr ata t dy, po
qe se mendojn se do ti zbatojn dispozitat e Allahut, nuk ka penges t rikthehen (n bashkshortsi). 136
Ktu srish vjen n shprehje urtia e Allahut. Me kt rregullore burri i cili aq leht shkurorzon
gruan e tij bhet serioz. Nse nuk vie deri te ky ndryshim rigoroz, e ajo sht q ish gruaja e tij t
martohet pr tjetr, ather ai tr jetn do t shkurorzohet dhe nuk do t ndalet kurr.
Nga ana tjetr, nuk mundet q gruaja t martohet pr tjetr, e pastaj pa marrdhnie intime, t
shkurorzohet nga ai me qllim q ti kthehet burrit t par. Jo! Kshtu nuk mundet! Ajo duhet t
ket marrdhnie intime me burrin e ri, e m pas t shkurorzohet dhe ti kthehet burrit t par,
me qllim q ai t prjetoj leksionin e lojs me martes (kuror).
Ajsheja r.a. transmeton se Rifaa el-Kuredhi, r.a. sht martuar, e gruaja e tij pas shkurorzimit
sht martuar pr tjetr. Pas nj kohe t shkurtr ajo erdhi te Muhamedi s.a.v.s. dhe i sht ankuar
se burri i ri nuk po i afrohet dhe se organi gjenital i sht sikur plhur. Muhamedi s.a.v.s. e ka
kuptuar se ajo sht br pishman dhe dshiron q srish ti kthehet Rifaiut, dhe i tha se i sht e
136
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
80
ndaluar shkurorzimi me burrin e ri derisa ajo t mos e shijoj organin e tij dhe ai t sajin,
domethn deri sa t vij te marrdhniet intime! 137
Buhariu, Sahih: 68-Kitabu-t-talak, 37-Babun idha tal-lekaha thelathen thumme tezevexhet bade-l-iddeti
zevxhen gajrehu felem jemmusseha, hadithi nr. 5317.
138 Kurani: Bekare, 229.
137
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
81
139
140
Po aty.
Buhariu, Sahihi: 68-Kitabu-t-talak, 12-Babu-l-huli ve kejfe-t-talaku fihi, hadithi nr. 5273, 5275 dhe 5276;
Nesaiu, Sunen: 27-Kitabu-t-talak, 34-Babu ma xhae fi-l-huli; Ebu Davudi, Sunen: 13-Kitabu-t-talak, 18Babun fi-l-huli, hadithi nr. 2227
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
82
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
83
Allahut nse gnjejn, ndrsa t njjtn do ta bjn edhe grat dhe pas ksaj mund t ndahen dhe
kurr nuk do t ken mundsi pr martes.
Allahu i Lartsuar thot: Ndrsa ata t cilt shpifin pr gra t veta dhe nuk kan dshmitar
tjetr prve vetes dshmimi i donjrit prej tyre sht: t betohen katr her n Allahun se ai e
thot t vrtet. E pesta (her e betimit) sht: mallkimi i Allahut qoft mbi t, nse ai gnjen. E
nga ajo (gruaja e shpifur) largohet dnimi, nse katr her betohet n Allahun se ai (shpifsi)
gnjen. E pesta her e betimi t jet q ta godis hidhrimi i Allahut, at (gruan) nse ai, ka qen i
vrtet. 142
Buhariu prmend nj transmetin t Abdullah ibn Omerit r.a. n t ciln thuhet se Muhamedi
s.a.v.s. ka shkurorzuar bashkshortt t cilt jan akuzuar mes veti dhe t cilt jan betuar se
njri prej tyre ka br kurvri me ndonj person tjetr! 143
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
84
do t largohen prej grave t tyre (t mos bjn kontakt me to), afati i pritjes sht katr muaj. N qoft se
kthehen ata (heqin dor nga betimi), ska dyshim Allahu bn falje dhe mshiron. E n qoft se ata kan
vendosur pr shkurorzim, Allahu dgjon (fjalt e tyre) dhe di (qllimet e tyre). 144
Kufiri prej katr muajve sht afati prfundimtar q gruaja moralisht t mos devijoj dhe t mos
bie n sprov duke iu dorzuar dikujt tjetr e jo burrit t saj. Transmetohet se Omer ibn Hattabi
r.a. si halife, nj nat sht shetitur npr rrugt e Medines, duke dashur t dij a ka nevojtar pr
tu ndihmuar. N kt shetitje, von n mbrmje, ka dgjuar nj grua se si kndon:
U zgjat kjo nat dhe ka ra terri
E un e shtrir ne krevat, e vetme pa njeri
Pasha Allahun, por t mos ishte ndalesa e Tij,
E cila nuk ka ortaki,
Do t dridheshin ant e krevatit tim
T nesrmen Omeri r.a. e pyeti vajzn e tij Hafsn r.a. se sa mundet gruaja t duroj pa burr. Ajo
i sht prgjigjur se afati i fundit sht gjasht ose katr muaj. Prej ather, Omeri r.a. asknd n
xhihad nuk e ka mbajtur m shum se katr muaj. 145
144
145
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
85
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
86
N FUND
Nga gjith kjo t ciln e parashtruam qart shihet se islami prdor t gjitha mekanizmat pr
pengimin e shkurorzimit. Shkurorzimi do t bhet vetm n raste t domosdoshme, sepse nga
ajo ka ka dhn Allahu Fisnik, gjja m e urryer sht shkurorzimi, si thot i drguari Yn,
Muhamedi s.a.v.s. n hadithin e Muadh b. Xhebelit r.a.: Nga ajo t ciln Allahu e ka krijuar n faqe t
toks, m e urryer sht shkurorzimi! 150
Nga ktu duhet gjetur modus si t ruhet martesa. sht mir t shfrytzohet kshilla e sahabiut t
njohur Ebu Derdas r.a. i cili ia tha gruas s vet, duke e kshilluar: Nse sheh se jam nervoz, prpiqu
t m disponosh dhe qetsosh, ndrsa nse un shoh te ti zemrim, do t prpiqem t t disponoj dhe qetesoj.
Imam Zuhri i cili prcjell kt kshill t t Ebu Derdas r.a. thot: Kshtu veprojn vllezrit e
vrtet! 151
Nse respektohet kjo kshill, shum martesa do t ishin shptuar. sht e natyrshme q burri
dhe gruaja ndonjher t jen jo t disponuar, ashtu si sht e natyrshme q pas dits s bukur
me diell, t vij deri te bubullima e vettima dhe reshje, mirpo pr kt ekzistojn ombrellat dhe
vendet ku njerzit strehohen. Kshtu edhe pas zjarrit t zemrimit t njrit prej bashkshortve,
duhet prdorur ujin e qetsimit, kshtu q n mnyr t mir t neutralizohet.
150
151
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
87
Prndryshe, bashkshortt duhet t ken kujdes pr veprimet e tyre, kshtu q pas realizimit t
tyre t mos vij deri te pendimi. Islami lidhur me kt pr burrin ka sjell sanksione materiale,
ndrsa nse vepron me aq mendjelehtsi dhe gruan ta shkurorzoj edh pr s treti her, ather
edhe psikologjikisht e dnon n at mnyr, si sht cekur m hert, q bashkshortja t
martohet pr burr tjetr dhe t ket marrdhnie intime me t.
Mendjelehtsia mund t sjell deri te ajo q njeriu t bj at q e ka br nj arab, i cili
prnjher ka shkurorzuar pes gra. Kur pr kt dgjoi Harun er-Rashidi, halifeja i njohur
islam, pyeti n mnyr t uditshme: Po si ka mundur t ndahet prej pes grave, kur n baz t islamit,
burri mund t ket vetm katr?! Ka marr kt prgjigje: Nj dit ai njeri ka ardhur n shtpi dhe ka
takuar katr grat e tij se si po fjaloseshin. Pasi q ishte nervoz, iu afrua gruas pr t ciln mendoi
se ka nxitur fjalosjen dhe i ka thn: Ti je e shkurorzuar! E dyta ka vrejtur kt dhe ka thn: U
ngute me shkurorzimin. M mir do t ishte q t kishe vepruar n mnyr edukative e jo ashtu! Burri i tha:
Edhe ti je e shkurorzuar! Gruaja e tret, gjithashtu reagoi, dhe edhe asaj i ka thn: Edhe ti je e
shkurorzuar! As e katrta nuk mundi t qndroj e qet n mendjelehtsin e tij, dhe i ka folur,
ndrsa ai i ka thn asaj: Edhe ti gjithashtu je e shkurorzuar! Nj fqinje krejt kt e ka par nga
dritarja e saj dhe ka reaguar n shkurorzimin e tij me t katr grat pr nj moment, kshtu q
edhe asaj i sht drejtuar me hidhrim: Edhe ti je e shkurorzuar nse kt e lejon burri yt! Burri i saj, i
cili gjithashtu ka par se far ka ndodh, dhe me siguri mezi se ka pritur shkurorzimin nga
gruaja e tij, ka brtitur: Lejoj. Ti je e shkurorzuar! Kshtu ai njeriu nervoz prnjher ka
shkurorzuar pes gra! 152
152
Po aty, 6/124.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
88
153
Po aty, 6/125.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
89