1.

1 Menganalisis kadar tindak

balas
1.2 Mensintesis kan faktor-faktor
yang
mempengaruhi kadar tindak
balas.
1.3 mensintesiskan idea tentang
teori

Ukuran kelajuan bahan tindak balas bertukar

kepada hasil tindak balas dalam seunit masa
contoh unit masa yang boleh digunakan ialah
saat, minit, jam, hari, minggu dan juga tahun

T/balas cepat
-Kdr t/balas tinggi
-Masa pendek

Cth:
Masak ayam
menggunakan
mikrovawe

T/balas perlahan
- kdr t/balas rendah
- masa panjang

Cth:
Proses
pengaratan
besi

Maksud kadar tindak balas

Perubahan kuantiti bahan tbalas /hasil
tbalas
Masa yang diambil untuk perubahan
berlaku
Unit kadar tindak balas bergantung kepada
unit kuantiti bahan yang disukat
(g s-1, mol s-1,cm3s-1).
Dua perubahan kuantiti yang ketara :
-Pengurangan kuantiti bahan tindak balas
-Penambahan kuantiti hasil tindak balas

Isipadu gas yang terbebas

Pembentukan mendakan
Perubahan jisim sesuatu bahan/hasil tbalas
Perubahan nilai pH
Perubahan keamatan warna
Perubahan suhu
Perubahan kekonduksian elektrik sesuatu

larutan
Perubahan tekanan

Kadar tindak balas purata:

* Nilai purata bagi kadar tindak balas yang
berlaku dalam satu tempoh masa tertentu
*Tidak menggambarkan kadar tindak balas
sebenar pada masa-masa yang tertentu
*Hanya menggambarkan nilai purata bagi kadar
tindak balas dalam suatu tempoh masa yang
tertentu

Contoh 1
3.0 g kepingan marmar bertindak balas lengkap
dengan asid hidroklorik berlebihan dalam
tempoh 60 saat. Hitungkan kadar tindak balas
purata bagi tindak balas tersebut
Jawapan:
Kadar tindak balas purata
= pengurangan jumlah bahan (kepingan
marmar)
masa perubahan diambil
= 3.0g / 60s = 0.05gs-1

Contoh 2:
10 g kalsium karbonat, CaCO3 bertindak balas

dengan lengkap dengan asid hidroklorik berlebihan

dalam tempoh masa 100 saat. Tentukan kadar
tindak balas purata dalam unit g s-1 dan mol s-1.
[ Jisim atom relatif : C,12 ; O,16 ;Ca,40 ]

Time
(minutes)

Volume of
gas(cm3 )

31

50

62

68

71

71

Table 1

Jadual 1 menunjukkan isipadu gas karbon dioksida yang

dibebaskan
Apabila kalsium karbonat berlebihan ditambah ke
dalam
Asid hidroklorik ditambahkan pada setiap minit
Hitungkan
i) Kadar tindak balas purata tiga minit pertama
ii) Kadar tindak balas purata pada minit ketiga
iii) Kadar tindak balas purata tindak balas
keseluruhan
iv) Kadar tindak balas pada minit pertama dan minit
ketiga

ii) kadar tindak balas purata minit ketiga

= isipadu gas antara minit kedua dan minit
ketiga
masa yang diambil
= ( 62 - 50 ) cm3 = 12 cm3 min-1
( 3 - 2 ) min
iii) Kadar tindak balas purata keseluruhan
= jum isipadu gas yang dibebaskan/ masa yang
diambil
= 71 cm3 / 5 min = 14.2 cm3 min-1

Kadar tindak balas pada masa tertentu

*Kadar tindak balas sebenar yang berlaku
pada
masa tertentu
*Dikenali juga sebagai kadar tindak balas
seketika
*Kadar tindak balas pada masa tertentu
= kecerunan tangen pada lengkung pada masa
tertentu

Kadar tindak balas pada ketika tertentu boleh

ditentukan daripada kecerunan tangen pada

minit kedua:
Langkah 1 :
Lukiskan tangen ( garis AB) pada titik P.
Pastikan garis AB hanya menyentuh titik P dan
tidak memotong mana-mana bahagian lain
pada garis lengkung.
Langkah 2 :
Lengkap segi tiga bersudut tegak ABC.
Langkah 3 :
Ukur jarak AC dan BC.
Langkah 4 :