INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK, SAOBRAAJNI

FAKULTET
INTERNATIONAL UNIVERSITY OF TRAVNIK, FACULTY OF
TRAFFIC

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA

Predmetni nastavnik: Prof. dr. Ibrahim Jusufrani, dipl.ing.

Vii asistent: Mr. Azra Zaimovi, dipl.ing.

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Cilj kolegija:

Sticanje teoretskih i praktinih znanja o pojmovima promet i

transport, upoznavanje sa osnovnim elementima i karakteristikama
vidova transporta kao i sticanje teoretskih i praktinih znanja o
razlikama meu pojedinim vidovima transporta kao i primjeni
znanja u praksi.

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Metodi nastave:
Predavanja

Vjebe
Seminari

Konsultacije

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA

Broj sati i krediti

2+1 (predavanja + vjebe)

4 ECTS (Europien Credit transfer System)

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Ocjenjivanje i provjera znanja:

Prisustvo i aktivnost na nastavi 10%, (predavanja 5%, vjebe 5%)

Izrada i prezentacija seminarskog rada 20%

Kolokvijum (parcijalni ispit) 20%

Zavrni ispit (pismeni i usmeni) 50%

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Sadraj predmeta
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Uvodna predavanja- upoznavanje sa tematikom

predmeta: pojam transporta i saobraaja
Znaaj transportnog sistema
Pojam tehnologije prometa
Openito o elementima tehnologije prometa
Promet u teoriji sustava
Elementi prometnog sustava
Cestovni promet
eljezniki promet

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Sadraj predmeta:
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

Zrani promet
Vodeni promet
Telekomunikacijski promet
Potanski promet
Javni gradski promet
Prijevozna sredstva
Zavrno predavanje

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Literatura:

Jusufrani I.,: Osnove drumskog saobraaja, Internacionalni

univerzitet u Travniku- Saobraajni fakultet, Travnik, 2007.

Kulovi M.,: Uvod u saobraajno inenjerstvo, Internacionalni

univerzitet u Travniku- Saobraajni fakultet, Travnik, 2011.

upanovi I.,: Tehnologija cestovnog prijevoza, Sveuilite u

Zagrebu - Fakultet prometnih znanosti, Zagreb, 1998.

OSNOVE TEHNOLOGIJE PROMETA I

TRANSPORTA
Predmetni nastavnik: Prof. dr. Ibrahim Jusufrani, dipl.ing.
Vii asistent: Mr. Azra Zaimovi, dipl.ing.
Konsultacije:
U dogovoru sa profesorom ili asistentom

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

U svakodnevnom ivotu ovjek je uesnik u saobraaju ili korisnik

transportnih usluga ili je istovremeno i jedno i drugo.

Transport ljudi ili stvari, odnosno njihovo premjetanje sa jednog

mjesta na drugo predstavlja specifian proces - transportni proces.

Sa stanovita nauke, transportni proces zahtjeva postojanje

sredstava kojim se transport obavlja, postojanje infrastrukture po
kojoj se ta sredstva kreu ili je koriste i vremena u kojem se
transport obavlja.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

U zavisnosti od onoga ta se transportuje i na koji nain se

transportuje, ovaj proces se realizuje kao prenos, prevoz, protok itd.

Ovaj proces moe biti i specifian dio procesa proizvodnje.

U tom sluaju radi se o transportnoj prizvodnji iji rezultat nije

novi proizvod, nego nova vrijednost koja se dobija na mjestu
odredita.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Transportni proces se u osnovi sastoji od tri elementa:

Utovar, ukrcavanje ili prihvatanje ljudi ili stvari
transportuju

koje se

Prevoz, prenos ili premjetanje ljudi ili stvari

Istovar, iskrcavanje ili naputanje transportnog sredstva od strane
ljudi ili stvari.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Pod pojmom transport podrazumijeva se usluna djelatnost u

okviru koje se odreenom transportnom tehnologijom prenosi roba,
putnici, informacije ili energija izmeu dvije take u prostoru u
odreenom vremenskom intervalu.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Saobraaj predstavlja kretanje vozila, ljudi ili informacija na

odreenoj lokaciji, irem prostoru ili mediju, tako da, na primjer,
moemo govoriti o saobraaju na raskrsnici, na dijelu puta, cijelom
putu, na cijeloj saobraajnoj mrei, na web stranici interneta itd.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Saobraaj je u sutini neeljena posljedica transporta.

Idealizovana vizija trasporta bila bi transport bez saobraaja tj.

premjetanje ljudi ili stvari sa jednog mjesta na drugo bez
prevoznih/prenosnih sredstava i bez transportne infrastrukture.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Obzirom na navedene razlike izmeu pojmova saobraaj i transport,

proizale su i razliite definicije transportnog i saobraajnog
inenjerstva.

Meunarodni institut transportnih inenjera (Institute of

Transportation Engineers ITE), definie transportno i saobraajno
inenjerstvo na sljedei nain:

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Transportno inenjerstvo podrazumijeva primjenu tehnologije i

naunih principa u planiranju, funkcionalnom projektovanju,
organizaciji i operativnom upravljanju sredstvima i objektima u bilo
kojoj grani transporta, u cilju bezbjednog, brzog, komfornog,
pogodnog, ekonominog i sa okolinom kompatibilnog kretanja ljudi
i stvari.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Saobraajno inenjerstvo je faza transportnog inenjerstva koja se

bavi planiranjem, geometrijskim projektovanjem i operativnim
funkcionisanjem puteva i ulica, njihovih mrea, terminala, okolnog
prostora i meusobnim odnosom sa drugim granama transporta.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

etiri glavne funkcionalne oblasti saobraajnog inenjerstva su:

saobraajna organizacija,

projektovanje,

planiranje i

saobraajno-inenjersko istraivanje.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Saobraajna organizacija je nauka analiziranja, pregleda i

primjene sistema podataka o saobraaju, ukljuujui podatke o
saobraajnim nezgodama, praenje promjena intenziteta saobraaja i
ostalih informacija o ponavljajuim i neponavljajuim dogaajima
potrebnim za planiranje saobraaja.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Projektovanje saobraaja je projektovanje ureaja za kontrolu i

regulisanje saobraaja i putnih elemenata kao to su krivine,
popreni presjeci, duine preglednosti i kanalisanje saobraaja.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA

Planiranje saobraaja je odreivanje karakteristika putovanja ljudi

i stvari na osnovu inenjerskih analiza saobraajnih i demografskih
karakteristika postojeeg stanja, buduih i potencijalnih planova
namjene prostora.

Definisanje ovih karakteristika pomae u narednoj fazi planiranja

saobraaja koja se odnosi na formulaciju predloga budueg
saobraajnog sistema i mree puteva.

DEFINICIJE SAOBRAAJA I
TRANSPORTA
Saobraajno-inenjersko istraivanje je istraivanje teoretskih i
primjenjenih aspekata u svim oblastima saobraajnog inenjerstva u
cilju razvoja znanja, interpretacije i primjene.

Istraivake oblasti obuhvataju hipotetiko testiranje, razvoj

saobraajnih hardware-a, teoretske formulacije i metode analize,
sinteze i ocjene postojeih fenomena i znanja.

02/25/15

23