CARA PENERBITAN VIDEO DOKUMENTARI ISLAM

Pengertian
Video dokumentari Islam ialah media yang menggabungkan audio dan
visual untuk menyampaikan maklumat tentang Islam.
Video dokumentari mengandungi maklumat bersumberkan fakta yang
dikumpulkan melalui penyelidikan dan disampaikan dengan pelbagai kaedah.
Maudu
Isi kandungan video ialah segala maklumat tentang Islam yang diperolehi
melalui temuramah, observasi, pengkisahan , pengalaman, pengembaraan,
penyelidikan dan pembacaan.
Isi kandungan dikemukakan bertujuan untuk memberi pendedahan,
penjelasan, penghuraian dan penghujahan tentang keelebihan dan kebaikan
agama Islam sebagai agama yang syumul dan selamat.
Uslub
Sinematografi;
Composition/ kedudukan gambar dalam kamera
Lighting/ pencahayaan
Object and image/ subjek- imej
Suara latar
Muzik
Plot
Bahasa
Penyampaian bahan
PROSES PENERBITAN
Proses penerbitan video dokumentari terbahagi kepada 3 langkah;
Pre-production
Production
Post Production
PRE-PRODUCTION
Penulis membuat perancangan untuk penerbitan sesebuah video
dokumentari.
Proses ini memerlukan pemikiran yang kreatif dan penyelidikan terlebih
dahulu terhadap subjek yang hendak dipilih.
Terbahagi kepada 2 proses iaitu proses treatment dan penentuan budget
penerbitan.
1. TREATMENT
Proses ini mengandungi penjelasan tentang topik yang hendak
dikemukakan dalam filem dokumentari
Ia merupakan sebuah kertas cadangan tentang subjek yang hendak
ditonjolkan , tujuan dan kepentingan penerbitannya
( It generally conveys on paper what you are going to show and how you
are going to show it.)

Penulisan treatment merupakan langkah awal dalam pembangunan

penulisan skrip dokumentari. Penyelidikan terhadap subjek akan dilakukan
terlebih dahulu dan dijelaskan dalam penulisan draf pertama iaitu draf yang
mengandungi struktur penerbitan video yang dirancang.
Treatment for Others
A valuable communication tool as it help funding sources to understand your
vision and give them confidence that you know how and what you want to
show.
The production company will be able to see whether what you have
proposed can be done within the budget.
a) Kertas cadangan
Latar belakang subjek
Objektif penerbitan
Kepentingan
Sasaran
Metodologi : penyelidikan perpustakaan, temuramah, observasi
Budget
Rangka kerja penerbitan
b) Treatment dan penyelidikan
Setelah proposal diterima, perbincangan akan dilakukan dengan
stesyenTV.
Barulah treatment akan dilakukan berserta dengan penyelidikan.
Structure of a Treatment
Tidak ada satu kaedah yang tetap dalam pembikinan treatment. Ia
dilakukan mengikut kehendak sasaran.
Ia mesti mengandungi kepentingan filem dan kenapa filem dokumentari
kita begitu istimewa, tentang apa, bagaimana ia paparkan dan siapa yang
akan menontonya.
Penulisan treatment ini lebih kurang 2 5 halaman dan sesetengah
pembuat filem mengemukakan sehingga 30 halaman.
Format treatment mengandungi perkara berikut;
Summary
Purpose of the film
Approach of the film
Content of the film
b) Storyboard
Bahagian treatment ini mengandungi keterangan visual bagi setiap
gambar yang akan diambil.
Ia menjadi garis panduan kepada jurugambar semasa shooting dijalankan.
Storyboard membantu penyusunan dan kesepaduan/ hubungan antara
subjek dalam filem
Setiap shoot yang digariskan dalam storyboard akan disesuaikan semula
mengikut keperluan semasa shooting dilakukan.
c). Budget

Anggaran perbelanjaan akan membantu pengurusan kewangan sehingga

filem selesai.
The budget includes:
Production Personnel- salaries for filmmakers, researchers, consultants and
assistants
Right and Permissions:
Any distributed films must obtain rights and permissions for all copyrighted
material that appears in the film. Copyrighted material includes music,
footage (bahan visual), photographs, news clippings
and also includes fees for permissions and reproduction fees.
Participants (Talent)- cost of narrators and actors
Production Expenses;
-Travel, Lodging and food: include cost of air fares, local transportation
including train, cars, taxis and lodging expenses.
- Equipment: cost of owned, purchased and rented equipment.
- Crew: include the cost of production personnel: camera operators, sound
recorders, lighting, grip, construction people and assistants
Stock and Ratio
Post production: cost of editing process, editor, translation cost, legal
service
MENCARI TOPIK
Topik mesti baru atau mendekati tajuk daripada perspektif yang lain.
1. Meneliti minat peribadi
2. Berbicara dengan orang lain
3. Menggunakan Imaginasi
4. Membaca dan melakukan
5. Literature review
FOKUS TOPIK
Apabila memperolehi sesuatu topik, bentuknya belum sempurna. Faktorfaktor ini akan menjadi asas sesuatu idea;
1. Khalayak sasaran;
a. Siapa pembaca/ kumpulan sasaran
b. Perkara yang diketahui oleh pembaca tentang subjek atau topik
c. Perkara yang perlu diberitahu kepada pembaca tentang topik.
d. Perkara yang diminati oleh pembaca
TUJUAN
a. Tujuan hujahan
b. Tujuan pendedahan
c. Tujuan penjelasan
d. Tujuan pendidikan

Kenyataan tesis/ Tema

a.menyatakan pendirian atau pendekatan tertentu yang akan digunakan
dalam penerbitan
b. Menonjolkan subjek yang wajar sebagai bahan.
PERANCANGAN BAHAN
kenalpasti masalah - ungkapkan pernyataan tajuk - tajuk diselidiki - kumpul
data pelbagai sumber - menjelaskan fenomena tajuk - analisa data utk
sahkan bahan yang akan digunakan
menyaring maklumat
Merangka bahan/ treatment
Peta Minda
Mencari sumber bahan
Sebelum membuat penyelidikan, penyiasatan perlu dilakukan untuk mencari
bahan yang berkaitan dengan sesuatu topik atau dikatakan literature review
1. Apakah jenis topik yang pernah dikemukakan oleh rancangan TV?
2. Apakah yag ditemui dalam penerbitan rancangan tersebut?
3. Apakah syor atau cadangan yang dikemukakan oleh penerbit?
4. Apakah yang belum ditayangkan?
5. Bagaimanakah topik boleh meningkatkan pengetahuan khalayak?
6. Apakah kaedah penerbitan yang digunakan oleh orang lain?
Mencari bahan
Perpustakaan
Observasi
Temuramah
Penontonan
Laman Web
Eksperimen
Menganalisis, menilai dan mentafsir bahan
Sebelum memilih bahan, lakukan penelitian terhadap perkara berikut;
1. Bahan yang hendak diteliti dan digunakan dalam proses penerbitan
2. Kaedah yang telah digunakan oleh penerbit lain.
3. Tempoh masa dan kos yang terlibat
Proses Analisis bahan
Proses menilai data mengadun/ menganalisis data membuat
pentafsiran data dan analisis.Data ialah sebarang maklumat angka, fakta,
persepsi dll yang dikumpul untuk dianalisis.
Sumber Data Sumber primary dan sumber sekunder
Sumber primary kaitan langsung dengan subjek kajian temubual,
observasi, laporan, autobiografi, diari, fail, artifak, tesis, minit mesyuarat,
catatan pengembara dan karya asal pengarang.Sumber sekunder sumber
perantara subjek yang dikaji ulasan, makalah, buku-buku ilmiah.
Sumber autoritatif tulisan klasik atau tokoh yang sudah establish atau
tokoh pengkaji sesutu bidang secara intensif dan ekstensif dan diakui

keilmuannya Imam al-Ghazali, al-ShafiI, Abu Yusuf, Ahmad Ibrahim

(undang-undang). Khoo Kay Kim (Sejarah Malaysia) dll.
Sumber tidak berautoriti penulisan dari yang tidak dikenali dalam
bidang-bidang berkenaan.
Penilaian data/ bahan
Disebut kritikan data yang dilakukan pada dua peringkat;1. Kritikan luaran
ketulinan dan kekuatan sumber data kaedah penetapan hukum: tarjih,
takhsis dan nasakh. a) Tarjih
memperbandingkan asal-usul teks - bila dihasilkan, oleh siapa, siapa
sebenarnya penulis dalam konteks ilmu dan zamannya (tentukan mana
sumber yang paling kuat).
b. Takhsis menilai dari sudut maksud umum atau khusus
adakah kenyataan bersifat umum itu mempunyai penjelasan yang khusus?
Tulisan untuk masyarakat umum atau pihak tertentu
c. Nasakh menilai kekinian teks
Menilai pendapat ulamak yang berbeza mengikut zaman, pengetahuan,
tempat dan pengalaman.
Perbezaan tarikh zaman akan membolehkan penulis memperbandingkan
pendapat2 berdasarkan zaman dan keadaan.
Kritikan dalaman
menilai ketepatan maklumat yang ada dalam dokumen berkenaan cara
membuat rujukan kepada pelbagai sumber mengenai maklumat yang sama,
kesepakatan sumber tentang fakta, penjelasan konsep mengikut zaman dan
budaya.
Analisis Data
1. Kaedah induktif dan deduktif dijelaskan. 1. Kaedah induktif/ induktifgeneratif semua maklumat dikumpul bagi menghurai fenomena kajian dan
dicari hubungan-hubungan fakta-fakta atau keterangan yang terkumpul
untuk mengenali bentuk-bentuk atau untuk merumuskan sesuatu gagasan
fikiran.
2. Kaedah deduktif Penyelidik menggunakan teori atau gagasan fikiran
yang ada bagi membantu mengumpul data dan menjelaskan fenomena
kajian untuk dibandingkan dengan yang berlaku aplikasi teori dalam
menyelesaikan masalah.
3. Analisis data membanding, mengkategori dan menyusun data untuk
menjelaskan sesuatu keadaan, membuktikan hipotesis atau menjawab
soalan. Maklumat yang diperolehi dibandingkan dan ditentukan
keabsahannya.
4. Pengkategorian melakukan pemisahan data dalam kumpulan yang
mempunyai ciri yang sama.
5. Penyusunan fakta menghurai atau menjelaskan maksud-maksud tertentu
peristiwa disusun mengikut kronologi untuk jelaskan perjalanan sejarah
atau bermula dengan fakta yang kuat kepada fakta yang kurang kuat.

Penafsiran Data
Penafsiran data memerlukan kekuatan dan kekritisan pemikiran dalam
memahami apa yang berlaku di sebalik data yang terkumpul. a. Data
Kuantitatif kaedah statistikb. Data kualitatif keupayaan mental
menanggap masalah kajian menggunakan soalan mengapa.
Masalah dalam Analisis Data
1. Data khusus dikumpul untuk menjelaskan keadaan yang umum.
2. Data dikumpul tidak seimbang Data lain /sampingan melebihi data
utama.
3. Pengkategorian tidak dilakukan dengan cermat
4. Pengkaji tidak memahami betul-betul teori atau pemikiran yang
digunakan.
5. Memahami data secara luaran sahaja kemuka data tanpa analisis atau
hanya berdasarkan persepsi awalnya sahaja.
6. Analisa tidak berasas,. Tidak tersusun dan tidak rasional- tidak ke arah
objektif kajian.
7. Tidak selaras antara objektif, analisis, rumusan dan cadangan yang
dikemukakan.
Pendekatan Penulisan
Pendedahan/penjelasan/exposition - menghurai atau menjelaskan
sesuatu meliputi perkara-perkara yang berkaitan dengan pengalaman,
definisi, fakta, proses, peristiwa, idea, masalah, sejarah, analisis, pendapat
dan apa sahaja yang boleh dihuraikan.
3 Prinsip penggunaan;
- Kepakaran penulis dan mahir tentang subjek
- Khalayak tidak memahami subjek
- Subjek tidak kontroversial dan khalayak hanya perlu tahu sahaja.
Penggolongan penjelasan;
I. Penjelasan konsep - pemakluman maklumat yang belum diketahui umum/
belum dilaporkan.
Ii. Penjelasan proses - pemakluman maklumat tentang proses sesuatu
perlakuan atau pembuatan untuk dijelaskan kepada umum.
Iii. Penjelasan sejarah - pemakluman peristiwa/ maklumat secara
pensejarahan
Pengenalan
Bermula secara umum dan fokus kepada idea utama (tesis)
Menyeronokkan, maklumat baru dan merangsang ingin tahu
Ayat mudah, ringkas dan jitu