Karol Lipiski-Braka

Wrocaw, 18.11.2014

Medycyna sztuki muzycznej

konspekt zaj edukacyjnych dla ucznia klasy skrzypiec II stopnia
z problemem zaciskania skrzypiec pomidzy gow, a ramieniem

Cel edukacyjny:
Profilaktyka dolegliwoci blowych wynikajcych z pracy przy instrumencie.
Cele pomocnicze:
- poznanie zasad prawidowego funkcjonowania systemu miniowo-szkieletowego
- poznanie najczstszych dolegliwoci i ich przyczyn
- budowanie samowiadomoci ciaa i ruchw
- umiejtne pracowanie nad prawidowymi nawykami postawy podczas gry, a w
konsekwencji korekta problemu zaciskania instrumentu
- umiejtno odpoczynku i regeneracji
rodki dydaktyczne:
- lustro
- krzeso
- instrument (skrzypce)
- rne rodzaje eberek/podprek

Plan zaj:
Cz 1 teoretyczna.
I. Wprowadzenie w problematyk:
1) najczstsze dolegliwoci u skrzypkw (bl plecw, ramienia, przedramienia, barku, szyi,
doni)
2) gwne przyczyny ich powstawania (ze nawyki, urazy, odwodnienie, repetytywne ruchy,
wymuszona postawa, dyskomfort pod brod, stres, za dieta, brak regeneracji)
II. Zbalansowana postawa jako klucz do precyzji gestu muzycznego.
1) fizjologiczne osie: pionowa i pozioma zachowanie fizjologicznej rwnowagi. Postawa ta
pozwala poprawnie usytuowa barki, ktre unosz rami. Rami natomiast uwalnia
przedrami i pozwala prawidowo ustawi do i palce.

2) aktywne stopy - trzy punkty oparcia stp pita, podstawa duego i maego palca,
3) pozycja gowy wychylenie poza o grawitacyjn generuje napicia
a) rola podbrdka podbrdek rodkowy, dla osb posiadajcych duy kt okcia
b) rola eberka odpowiedni wybr, ksztat, tworzywo, eksperymentowanie, by nie
warunkowao ono zaciskania skrzypiec, a umoliwiao swobodn prac ramion, gowy i
barku
4) pozycja siedzca guzki kulszowe, ktre umoliwiaj siedzenie w naturalnej dla
krgosupa pozycji
5) oddychanie dotlenienie organizmu, powstawanie energii w procesie spalania przy
udziale tlenu
5) rozgrzewka dlaczego jest wana ? tworzenie mazi, dotlenienie mini
6) nawodnienie picie przed, w trakcie i po wiczeniu
7) regeneracja przerwy w wiczeniu, wiczenie z budzikiem

Cz 2 praktyczne wiczenia oglne:

1) Balansowanie na stojco stanie na dwch nogach, punkty oparcia
- czy obie nogi s tak samo obcione?
- czy przenosz ciar rwno przez wszystkie punkty oparcia?
- czy mam swobodne kolana ?
2) Balans na siedzco znalezienie guzkw kulszowych
- twarde krzeso, ktre uatwia znalezienie pokrgych guzw kulszowych
- ryzyko siedzenia na koci guzicznej
3) wiadomo napi miniowych napinanie segmentalne
- stopniowe napinanie w kolejnoci: stopy kolana poladki donie rce (z
ramionami) barki szyja twarz (oczy, policzki, usta)
- z wydechem puszczamy minie w odwrotnej kolejnoci
4) Rozgrzewka:
- gowa i szyja swobodne, niekoniecznie due odchylanie w przd, ty, na boki
- barki unoszenia i podnoszenia (delikatne, przy duym zakresie ruchu)
- okcie wycieraczka w autobusie i samochodzie osobowym
- nadgarstek koliste ruchy, w zwisie palce pozostaj rozszerzone, w przeciwnej pozycji
palce si cz
5) Regeneracja:
- odpoczynek plecw
- pozycja odpoczynku

Cz 3 - rozwizanie indywidualnego problemu zwizanego zaciskaniem skrzypiec

pomidzy ramieniem, a brod:
- zmiana uoenia eberka, jego wysokoci, prba grania bez niego, a w konsekwencji
zwikszenie swobody i mobilnoci szyi
- wiczenia rozluniajce szczkocisk rwnomierne oddychanie ustami podczas grania,
piewanie / liczenie na gos podczas grania
- obserwacja zachowania lewego ramienia w rnej dynamice i artykulacji
- przyjcie pozycji otwartej - swobodnej, a nie zamknitej - zgarbionej

Komentarz odautorski:
Uczennica, z ktr przeprowadzone byy pierwsze zajcia, mimo modego wieku 13 lat,
charakteryzuje si bardzo wysokim wzrostem oraz ektomorficzn budow ciaa. Pomimo
oglnej swobody gry uskara si na bl karku po duszym graniu. Jako przyczyn
zdiagnozowaem sztywno okolic szyi, w tym lekkie unoszenie lewego ramienia oraz
zaciskanie szczki podczas gry. Dodatkowo pytki i nierwnomierny oddech.
Przeprowadzone zajcia pozwoliy uczennicy - mimo jej pocztkowo wykazywanej niechci
i wtpliwoci w sens zaj - na poznanie i lepsze zrozumienie problemu. Dodatkowo mnie,
jako pedagoga nauczyy, e wydawanie pustych komend opu rami, czy oddychaj nie
eliminowao problemu, a jedynie tuszowao go na czas prowadzonej lekcji. Poznanie istoty
problemu, a take pokazanie uczennicy, e mona inaczej swobodniej - przynioso efekt
w postaci korekty patologicznej sztywnoci i zwikszenia komfortu trzymania instrumentu
pod brod.