Wrocław , dnia 05.09.2019 r.

(Miejscowość) (data)

ZATWIERDZAM
Dowódca plutonu
(pełna nazwa stanowiska służbowego)
ppor. Łukasz BARCIKOWSKI
(stopień, imię i nazwisko, podpis)

PLAN PRACY
INSTRUKTORA NA PUNKCIE NAUCZANIA

I. ZAGADNIENIE:
Budowa i fizjologia układu krążenia.
II. CEL:
Uczyć żołnierzy anatomii i fizjologii układu krążenia.
III. CZAS: 8 minut
IV. MIEJSCE: Sala wykładowa
V. LITERATURA:
1. „Encyklopedia Badań Medycznych, Wydawnictwo Medyczne MAKmed”,
Gdańsk 1996
2. „Instrukcja o działalności szkoleniowo-metodycznej”, MON, Warszawa
2009, sygn. wew. W-43508.
VI. ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO-TECHNICZNE:
- Zeszyt i długopis - na stan szkolonych
VII. WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA:
- Zabraniam:
 samowolnego oddalania się z miejsca ćwiczenia bez wiedzy
instruktora,
 wykonywania czynności innych, niż nakazane przez instruktora lub
kierownika zajęć.

- Nakazuję:
 utrzymywać dyscyplinę podczas zajęć,
 niezwłocznie meldować o doznanych urazach oraz złym
samopoczuciu.
 PRZEBIEG ZAJĘĆ:

Lp. CZYNNOŚCI INSTRUKTORA CZYNNOŚCI

SZKOLONYCH
1. „BACZNOŚĆ” – Temat zagadnienia: budowa Stoją na zbiórce
i fizjologia układu krążenia. – „SPOCZNIJ” w dwuszeregu
i słuchają tematu
zagadnienia.
2. Ma to na celu uczyć was anatomii i procesów Stoją na zbiórce
wpływających na funkcjonowanie układu krążenia. w dwuszeregu
i słuchają celu
zagadnienia.
3. Omawia warunki bezpieczeństwa. Stoją na zbiórce
w dwuszeregu
i słuchają warunków
bezpieczeństwa, ew.
zadają pytania.
4. Przystępuję do szkolenia zgodnie z informacjami Siedzą i notują.
zawartymi w załączniku.
5. OMÓWIENIE ZAGADNIENIA Siedzą i słuchają.

Omawiam zagadnienie. Przekazuje zadania do

nauki własnej.

OPRACOWAŁ

…..…………………………
Załącznik nr 1

Układ krążenia krwi

Układ krążenia krwi składa się z naczyń krwionośnych (tętnic, żył, naczyń
włosowatych) i serca (Ryc.1-1). Tętnice są naczyniami, którymi płynie krew z serca
na obwód, do wszystkich części ciała, natomiast żyłami krew powraca z obwodu
ponownie do serca. Wyróżnia się dwa układy (krążenia) przepływu krwi
w organizmie: duży i mały (płucny). W dużym układzie krążenia krew utlenowana
(bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca do tętnic, a następnie przechodząc
przez sieć naczyń włosowatych we wszystkich narządach ciała, powraca jako krew
nieutlenowana (uboga w tlen) do prawego przedsionka serca. W małym układzie
krążenia krew nieutlenowana wypompowywana jest z prawej komory do tętnic
płucnych, rozgałęzia się w sieć naczyń włosowatych w płucach i powraca żyłami
płucnymi, jako krew utlenowana, do lewego przedsionka serca.

Fizjologia układu krążenia

Układ krążenia – zamknięty system w którym płynie krew napędzona przez serce.

Serce – pompa ssąco-tłocząca: ssąca – do jam serca; tłocząca – do dużego i małego

obiegu nadając prędkość.

Wielkość serca: 270-300 gram. Wyróżnia się 2 połowy: prawą i lewą; 4 jamy serca –
2 komory, 2 przedsionki.
3 warstwy płatów: 1) nasierdzie powleka serce (w prawej jest grubsza warstwa),
2) mięsień sercowy, 3) wsierdzie.

W lewej – krew utlenowana; w prawej – krew odtlenowana.

Automatyzm serca.

Aby serce mogło pracować musi wytwarzać skurcze. Kurczy się z zasadą ‘wszystko
albo nic’ pod wpływem bodźca (stały skurcz) – skurcz maksymalny, odpowiednia siła
bodźca.

Skurcze powstałe pod wpływem pewnych impulsów. Są pobudzane, generowane

przez ośrodki automatyzmu znajdujące się w sercu. Tworzą rozrusznik mięśnia
sercowego. Są to grupy komórek posiadające właściwości bodźcotwórcze, mogą
generować – wywoływać, przewozić impulsy.

3 piętra układu bodźco-przewodzącego (układ zorganizowany piętrowo):

1) węzeł zatokowo-przedsionkowy (SA) – najwyższe. W prawym przedsionku przy

ujściu żyły głównej górnej, jest to tzw główny rozrusznik serca, powstające bodźce
rozprzestrzeniają się najpierw na przedsionki później na komory, narzuca on rytm
pozostałym, komórki najszybciej się depolaryzują, pobudzają. Generuje impulsy
z częstością 60-80 razy na minutę. Elementem, który wpływa na kontrolę to AUN.
2) węzeł przedsionkowo-komorowy. Przejmuje funkcję ośrodka bodźco-twórczego.
Zlokalizowany jest w przegrodzie przedsionkowo-komorowej, przejmuje funkcje
wytwarzania bodźców. Pobudza serce z częstością 50-6- razy na minutę.
3) pęczek przedsionkowo-komorowy (najniższe) – wraz z odgałęzieniami Hissa.
Dzieli się na odnogę prawą i lewą. Dzielą się na mniejsze włókna, dochodzą
do każdej komórki i dochodzą do prawej i lewej komory. Te odgałęzienia
nazywamy włóknami Purkiniego. Pobudza serce z częstością 30-45 razy na minutę.
Potencjał rozrusznika – proces depolaryzacji w węźle zatokowo-przedsionkowym
(inicjowanie i generowanie częstości ).

Cykl pracy serca.

Serce pracuje cyklicznie (powtarzający się ruch w czasie). Wyróżniamy 3 fazy:

1) Faza skurczu przedsionków – dochodzi tuż po przejściu fali depolaryzacji

przechodzi przez przedsionki. Dochodzi do wyciśnięcia krwi z przedsionków do
komór przez zastawki komorowo-przedsionkowe (3-dzielne). Pod koniec skurczu
wzrasta ciśnienie w komorach, spada w przedsionku. Zamykają się płatki zastawek
przedsionkowo-komorowych.
2) Faza skurczu komór – ciśnienie wzrasta w komorach, skurcz komór silniejszy niż
w przedsionkach – otwarcie zastawek aorty i pnia płucnego. Krew z komór
wypychana do dużych pni tętniczych, zaczyna spadać ciśnienie, zamykają się
zastawki półksieżycowate aorty i pnia płucnego.
3) Faza spoczynku – pauzy. Krótki okres, mięśniówka wiotczeje.
Tętno – rytmiczne podnoszenie i zapadanie się ścian tętnicy spowodowane
wypełnieniem się tętnicy krwią wyrzucona podczas skurczu komór. Szybkość
rozchodzenia się tętna – 9m/s, fala rozchodzenia się prądu krwi – 0,5m/s.

Cechy tętna:

 Częstość tętna – liczba uderzeń tętna na min, liczba różna w zależności od

wieku: u płodu – 140-160 uderzeń na min; u noworodka – 130-140; 1r.ż. –
110-100; pow 3 r.ż. – 80-90; u dorosłego – 66-75. Częstość tętna ulega
przyspieszeniu po: wysiłku fizycznym, po jedzeniu, po używkach, w czasie
strachu. Częstość ulega zwolnieniu podczas snu, odpoczynku.
 Miarowość tętna – jednakowa odległość w takim samym czasie.
 Napięcie, siła – odzwierciedla ciśnienie tętnicze krwi.
 Szybkość.
Ciśnienie tętnicze krwi waha się od fazy pracy serca. Mamy ciśnienie *skurczowe:
osiąga najwyższą wartość. Powstaje w fazie skurczu serca (nie powinno
przewyższać 140); *rozkurczowe: związane z fazą rozkurczu serca (nie powinno
przekraczać 90). Prawidłowa wartość serca wynosi: RR 120/80. Im bardziej
elastyczne są tętnice, to ciśnienie jest prawidłowe. Jeżeli tętnice będą twarde (np.
miażdżyca) to będą stawiać opór i cisnienie będzie wyższe.

Czynność elektryczna serca. Jest to czynność zwiazana z wytworzeniem potencjału

czynnościowego i spoczynkowego w kom m sercowego. Elektrokardiogram – jest to
zapis czynności elektrycznej serca (EKG). Elektrokardiograf – jest to urządzenie,
które odbiera, wzmacnia i rejestruje sygnały elektryczne serca jako całości
za pośrednictwem zewnątrzkomórkowych elektrod umieszczonych w pewnej
odległości od serca.