Jerzy,Iochem

Ćwiczenie: Osłuchiwanie pluc

Wprowadzenie:
SzmerY oddechowę są efektern drgań, które powstają podczas turbulentnego przepływu
PoWietrza Przez układ rozgałęziających się oskrzeli i oskrzeiikó w aż d,opęcherzyiówpł.rónych.
Na Powierzchni klatki piersiowej słyszalne są szmery już w postaci zrnodyfikowanej pi.",
strukturY, które znajdują się pomiędzy miejscem ich powstawania i odbioru. stoplóri
te;
modYfikacji zaIeżny jest od fizycznych właściwości tych Śtruktur orazod odległościpomiędzy
lniędzY rniejscem powstawania i odbioru/detekcji szmerów. Fizjologicznie, zdrowa tkanka
płucna tłumi szmery o wysokiej częstotliwości.

Dzięki osłuchiwaniu mozna ocenić:

1. przepływ powietrza w oskrzelach (np, w stanie ich zwęzenia),
2. niePrawidłowoŚci w otaczającej oskrzela tkance płucnej i w opłucnej, które wpływają
na
filtrację dźwięków/szlnerów i ich przewodzenie.

Prawidłowo wYstępujące (podstawowe) szmery płucne są zbiorem drgań o częstotliwości

od
200 Hz do 2000 Hz i zmiennyn natęzeniu. Wyróznia się:
1, SZmęr oskrzelowy - słyszalny prawidłowo nad tchawicą i oskrzelami głownyni, a takze w
Prawej okolicY nadgrzebieniowej, szmer ten jest słyszainy w fazie wJechu i wydechu; po
zakończeniu wdechu następuje przerwa w słyszalnościszmeru oskrzelowego, po
a niej -
faza słyszalnościszlneru w okresie wydechu,
2, Szmer PęcherzYkowy - miękki szlner o niskiej częstotliwości dzwięku, występuje
w obszarach oddalonYch od duzyclr oskrzeli, jest słyszalny jedynie poj.ru.
l/3 okresu
tr-wania wdechu,
3, Szmer oskrzelowo-Pęcherzykowy - ma charakter pośredni między szmęrem oskrzelowlłrn
a PęcherzYkowYrn; słyszalny jest w międzyłopatkowej i nadłopatkowej na tylnej
_okolicy
Ścianie klatki Piersiowej oraz w okolicach podobojczykowych na przeóniej ścianieklatkl
piersiowej.

Sposób wykonania ćlyiczenia:

l należy
2.
osoba badająca powinna założyc rękawiczki medyczne
odkazic fonendoskop
3, PoProsiĆ osobę badaną o odsłonięcie klatki piersiowej ioddychanieprzezusta, głębiej niz
PrzY sPokojnYn oddYchaniu; osłuchiwanie należy prŻeprowad.u" iporycji stojącej 6ądź
siedzącej
4, naleŻY osłuchiwaĆ membranową końcówką fonendoskopu w umownie przyjętych
miejscach i kolejności, dzięki czemu istnieje rnozliwośćprecyzyjnego
opisu *yr.iyy.r,
zjawisk akustycznych oraz ich porównywania
5, rniejsca osłuchiwania płuc na przedniej ścianieklatki piersiowej: l) prawa okolica
rladobojczYkowa, 2) lewa okolica nadobojczykowa, 3) lewa II przesirzeń
międzyzebrowa
w Połowie odległoŚci między linią przymostkową a linią śiodkowo-obojczykową, 4)
sYnetrYcznie Po stronie prawej, 5) III prawa przestrzeń międ,zyżebrowa
w połowie
odległoŚci międzY linią przynostkowa a linią środtowo-obojczykową,
6) symet rycznie po
stronie lewej, 7) IV przestrzeń niędzyżebrowa lewa przyśrodkowo
od iinii środkowo-
 obojczykowej, 8) synetrycznte po stronie prawej, 9) V przestrzeńmiędzyzebrowa prawa w
liniipachowej przedniej, 10) symetrycznie po stronie lewej
6. rniejsca osłuchiwania płuc na tylnej ścianieklatki piersiowej: 1) okolica nadgrzebieniowa
prawa, 2) symetrycznie po stronie lewej, 3) II przestrzeń międzyzebrowa lewa bocznie od
linii przykręgosłupowej, 4) synetrycznie po stronie prawej, następnie kolejne przestrzenie
międzyżebrowe; dodatkowo na7eży osłuchiwac badanego w VI i VII ptzestrzeni
międzyżebrowej w połowie odległościporniędzy linią łopatkową a linią pachową tylną
7. w każdym miejscu na|eży osłuchiwac co najmniej jedne cykl oddechowy (wdech-wydech)
8. nie naleźy dopuszczac do hiperwentylacji u osoby badanej

Interpretacja wyniku badania:

Przedłużęnieczasu trwania szmeru oskrzelowego w fazie wydechu powyzej 3 s możę
wskazywaĆ na ograniczenie drozności oskrzela i utrudnienie wypłyłvu powietrza.
Zanik SZmeru oskrzelowego w miejscu jego prawidłowego występowania rrastępuje po
zamknięciu światłaoskrzela (np. przez guz, ciało obce).
Zaostrzony (głośny)szmer pęcherzykowy mozna wykryć w zapaleniu oskrzeli, podczas
hi perwentyl acj i, w ni ewi elki ego stopnia zw
ężeniu oskrzęli.
Osłabienie Szlneru pęcherzykowego występuje w rozedmie i niedodmie płuc, w przypadku
obecnoŚci Płynu w jamie opłucnej, w odmie, w przypadku nowotworów opłucnej, u osób
z grubą warstwą tkanki tłuszczowej podskórnej.

Osluchiwanie pluc jest integralną częściąbadania fizykalnego każdego pacjenta!