c tnh c ca ng c khng ng b (K)

c tnh c ca ng c
khng ng b (K)
Bi:
unknown

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

Cc gi thit, s thay th, c tnh c ca ng c K:
Cc gi thit:
ng c khng ng b (K) nh hnh 2-21, c s dng rng ri trong thc t. u
im ni bt ca n l: cu to n gin, lm vic tin cy, vn u t t, gi thnh h,
trng lng, kch thc nh hn khi cng cng sut nh mc so vi ng c mt chiu.
S dng trc tip li in xoay chiu 3 pha ...

Tuy nhin, vic iu chnh tc v khng ch cc qu trnh qu kh khn hn, cc

ng c K lng sc c cc ch tiu khi ng xu (dng khi ng ln, mmen khi
ng nh).
n gin cho vic kho st, nghin cu, ta gi thit:
+ Ba pha ca ng c l i xng.

1/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

+ Cc thng s ca mch khng thay i ngha l khng ph thuc nhit , tn s,

mch t khng bo ho nn in tr, in khng, ... khng thay i.
+ Tng dn ca mch vng t ho khng thay i, dng t ho khng ph thuc ti m
ch ph thuc in p t vo stato.
+ B qua cc tn tht ma st, tn tht trong li thp.
+ in p li hon ton sin v i xng.
S thay th:
Vi cc gi thit trn ta c s thay th 1 pha ca ng c nh hnh 2-23.
Trong :

U1f l tr s hiu dng ca in p pha stato (V).

I1, I(, I2 l cc dng stato, mch t ha, rto quy i v stato (A).
X1, X(, X2 l in khng stato, mch t, rto quy i v stato (().
R1, R(, R2 l in tr stato, mch t, rto quy i v stato (().
R2f l in tr ph (nu c) mi pha rto quy i v stato (().
s l h s trt ca ng c:
s=

1
1

0
0

(2-58)

Trong :
(1 = (0 l tc ca t trng quay stato ng c, cn gi l tc ng b (rad/s):

2/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

1 = 0 =

2f1
p

(2-59)

( l tc gc ca rto ng c (rad/s).
Trong : f1 l tn s ca in p ngun t vo stato (Hz),
p l s i cc ca ng c,
Biu nng lng ca K:
Vi cc gi thit trn, ta c biu nng lng ca ng c K 3 pha nh hnh 2-24:
Trong biu nng long:
P1 l cng sut in t a vo 3 pha stato ng c K
?P1 = ?PCu1 l tn tht cng sut trong cc cun dy ng stato
P12 l cng sut in t truyn gia stato v rto ng c K
?P2 = ?PCu2 l tn tht cng sut trong cc cun dy ng rto
P2 l cng sut trn trc ng c, hay l cng sut c ca K truyn ng cho my sn
xut.

Phng trnh v c tnh c K:

T s thay th hnh 2-23, ta tnh c dng stato:

3/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

I1 = U1f

R2 + X2

1
2
R'
2
R1 +
+ X2
s
nm

( )

(2-60)

Trong : R2( = R2 + R2f l in tr tng mch rto.

Xnm = X1 + X2 l in khng ngn mch.
T phng trnh c tnh dng stato (2-60) ta thy:
Khi ( = 0, s = 1, ta c: I1 = I1nm - dng ngn mch ca stato.
Khi ( = (0, s = 0, ta c:
Ngha l tc ng b, ng c vn tiu th dng in t ho to ta t trng
quay.
Tr s hiu dng ca dng rto quy i v stato:
I'2 =

U1f

(2-61)

( )
R'
2S
R1 +
s

+ X2

nm

Phng trnh (2-61) l quan h gia dng rto I2 vi h s trt s hay gia I2 vi tc
(, nn gi l c tnh in-c ca ng c K, (hnh 2-25). Qua (2-61) ta thy:
Khi ( = (0, s = 0, ta c: I2 = 0.
Khi ( = 0, s = 1, ta c:
Trong : I2nm l dng ngn mch ca rto hay dng khi ng.

4/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

tm phng trnh c tnh c ca K, ta xut pht t iu kin cn bng cng sut

trong ng c: cng sut in chuyn t stato sang rto:
P12 = Mt.(0 (2-62)
Mt l mmen in t ca ng c, nu b qua cc tn tht ph:
Mt = Mc = M (2-63)
V: P12 = Pc + (P2 (2-64)
Trong : Pc = M.( l cng sut c trn trc ng c.
(P2 = 3I22.R2( l tn hao cng sut ng trong rto.
Do : M.(0 = M((0 - () = M.(0.s
Vy: (2-65)
Thay (3-4) vo (3-8) v bin i ta c :
M=

3.U2 .R

1f 2S
2
R'
2S
s.w0. R1 +
+ X2
s
nm

[( ) ]

(2-66)

Phng trnh (2-66) l phng trnh c tnh c ca K. Nu biu din c tnh c trn
th s l ng cong nh hnh 2-27b. C th xc nh cc im cc tr ca ng
cong bng cch cho o hm dM/ds = 0, ta s c cc tr s v trt ti hn sth
v mmen ti hn Mth ti im cc tr:
sth =

R'

2S
2
R + X2
1
nm

(2-67)

V: (2-68)
Trang 60
Trong cc biu thc trn, du (+) ng vi trng thi ng c, cn du (-) ng vi trng
thi my pht, (Mth > MthF).
Phng trnh c tnh c ca K c th biu din theo closs:

5/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

M=

2Mth(1 + asth)
sth
s
+
+ 2asth
sth
s

(2-69)

Trong : a = R1/R2(.
Mth v sth ly theo (2-67) v (2-68).
i vi ng c K cng sut ln, thng R1 rt nh so vi Xnm nn c th b qua R1
v asth ( 0, khi ta c dng closs n gin:
M=

2Mth
sth
s
+
sth
s

(2-70)

Lc ny: (2-71)

+ Trong nhiu trng hp cho php ta s dng nhng c tnh gn ng bng cch
truyn tnh ho c tnh c trong on lm vic.
V d vng trt nh s < 0,4sth th ta xem s/sth ( 0 v ta c:
M=

2Mth
sth

s (2-72)

C th tuyn tnh ha on c tnh c lm vic qua 2 im: im ng b (khng ti l

tng) v im nh mc:
M=

Mm
sm s

(2-73)

Trn c tnh c t nhin, thay M = Mm, Mth = ?Mm, ta c:

Sth = Sm( + 2 1) (2-74)
6/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

Qua dng c tnh c t nhin ca K hnh 2-27, mt cch gn ng ta tnh cng c

tnh c trong on lm vic:
=

dM
d

1
0

dM
ds

Mm
0sm

(2-75)

V: (2-76)
+ i vi on c tnh c s >> sth th coi sth/s ( 0 v ta c:
M=

2Mth.sth
s

(2-77)

V: (2-78)
Trong on ny cng ? > 0 v gi tr ca n thay i, y thng l on ng c
khi ng.
Trang 62
nh hng ca cc thng s n c tnh c ca K:
Qua chng trnh c tnh c bn ca hot ng c K, ta thy cc thng s c nh
hng n c tnh c K nh: Rs, Rr, Xs, Xr, UL, fL, Sau y, ta xt nh hnh ca
mt s thng s:
nh hng ca in p li (Ul):
Khi in p li suy gim, theo biu thc (2-68) th mmen ti hn Mth s gim bnh
phng ln suy gim ca UL. Trong khi tc ng b ?o, h s trt ti hn Sth
khng thay i, ta c dng c tnh c khi UL gim nh hnh 2-28.
Qua th ta thy: vi mt mmen cn xc nh (MC), in p li cng gim th tc
xc lp cng nh. Mt khc, v mmen khi ng Mk = Mnm v mmen ti hn Mth
u gim theo in p, nn kh nng qu ti v khi ng b gim dn. Do , nu in
p qu nh (ng U2, ) th h truyn ng trn c th khng khi ng c hoc
khng lm vic c.

7/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

nh hng ca in tr, in khng mch stato:

Khi in tr hoc in khng mch stato b thay i, hoc thm in tr ph (Rlf), in
khng ph (Xlf) vo mch stato, nu ?o = const, v theo biu thc (2-67), (2-68) th
mmen Mth v Sth u gim, nn c tnh c c dng nh hnh 2-29.
Qua th ta thy: vi mmen Mk = Mnm.f th on lm vic ca c tnh c c in
khng ph (Xlf) cng hn c tnh c Rlf. Khi tng Xlf hoc Rlf th Mth v Sth u
gim. Khi dng Xlf hoc Rlf khi ng nhm hn ch dng khi ng, th c th da
vo tam gic tng tr ngn mch xc nh Xlf hoc Rlf.

nh hng ca in tr, in khng mch rto:

Khi thm in tr ph (R2f), in khng ph (X2f) vo mch rto ng c, th ?o =
const, v theo (2-67), (2-68) th Mth = const; cn Sth s thay i, nn c tnh c c
dng nh hnh 2-30.
8/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

Qua th ta thy: c tnh c khi c R2f, X2f cng ln th Sth cng tng, cng c
tnh c cng gim, vi ph ti khng i th khi c R2f, X2f cng ln th tc lm vic
ca ng c cng b thp, v dng in khi ng cng gim.

nh hng ca tn s li cung cp cho ng c:

Khi in p ngun cung cp cho ng c c tn s (f1) thay i th tc t trng ?o
v tc ca ng c ? s thay i theo.
V ?o = 2?.f1/p, v X = ?.L, nn ?o ? f1, ? ? f1 v X ? f1.
Qua th ta thy: Khi tn s tng (f13 > f1.m), th Mth s gim, (vi in p ngun
U1 = const) th : Mth 12 (hnh 2-31).
f

Khi tn s ngun gim (f11 < f1m, ) cng nhiu, nu gi in p u1 khng i, th

dng in ng c s tng rt ln. Do vy, khi gim tn s cn gim in p theo quy
lut nht nh sao cho ng c sinh ra mmen nh trong ch nh mc.

9/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

* V d 2 - 5:
Cho mt ng c khng ng b rto dy qun (Kdq) c:
Pm = 850KW ; Um = 6000V ; nm = 588vg/ph ; ? = 2,15 ;
E2m = 1150V ; I2m = 450A.
Tnh v v c tnh c t nhin v c tnh c nhn to ca ng c khng ng b rto
dy qun vi in tr ph mi pha rto l: R2f = 0,75?.
Trang 65
* Gii :
Vi ng c c cng sut ln, ta c th s dng phng trnh gn ng (2-70) coi R1
rt nh hn R2 tc a = 0.
trt nh mc:
sm =

no nm
no

600588
600

= 0,02

Mmen nh mc:

10/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

, hoc
Mmen ti hn:
Mth = ?Mm = 2,15.13085 = 29681 N.m, hoc
in tr nh mc:
in tr dy qun rto:
R2 = R2Rm = smRm = 0,02.1,476 = 0,0295

trt ti hn ca c tnh c t nhin c nh theo (2-74):

sth = sm( + 2 1) = 0,02(2,15+ 2,152 1) = 0,08

Phng trnh ct tnh c t nhin:

hoc
Vi mmen ngn mch:
Mnm =

59362
1
+ 0,08
0,08

= 4777Nm = 0,35Mm

Trang 66
Theo ta v c ng c tnh t nhin nh trn hnh 2-32 i qua 4 im: im
khng ti [M = 0; s = 0]; im nh mc =1; sm = 0,02]; im ti hn TH =2,15; sm
= 0,08]; im ngn mch NM =0,35; sm = 1].
i vi c tnh nhn to c Rf = 0,175? ta c trt ti hn nhn to:
sth.nt = sth

R2 + Rf
R2

= 0,08

0,0295+0,175
0,0295

= 0,55

Phng trnh c tnh c nhn to s l:

M=

2
s
0,55
+
0,55
s

V c tnh c v trn cng th hnh 2-32.

11/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

c tnh c ca ng c K khi khi ng:

Khi ng v tnh in tr khi ng:
+ Nu khi ng ng c K bng phng php ng trc tip th dng khi ng
ban u rt ln. Nh vy, tng t khi ng Ml, ta cng a in tr ph vo
mch rto ng c K c rto dy qun han ch dng khi ng:.V sau th loi
dn chng ra a tc ng c ln xc lp.
S nguyn l v c tnh khi ng c trnh by trn hnh 2-33 (hai cp khi ng
m = 2).

* Xy dng cc c tnh c khi khi ng K:

+ T cc thng s nh mc (Pm; Um; Im; nm; ?m;) v thng s tI (Ic; Mc;
Pc;) s cp khi ng m, ta v c tnh c t nhin.

12/13

c tnh c ca ng c khng ng b (K)

+ V c tnh c ca ng c K l phi tuyn, nn n gin, ta dng phng php

gn ng: theo ton hoc chng minh th cc ng c tnh khi ng ca ng c
K tuyn tnh ha s hi t ti mt im T nm trn ng ?o = const pha bn phi
trc tung ca ta (?, M) nh hnh 2-33.
+ Chn: Mmax = M1 = (2,5)Mm ; hoc Mmax = 0,85Mth
v Mmin = M2 = (1,1,3)Mc trong qu trnh khi ng.
+ Sau khi tuyn ha c tnh khi ng ng c K, ta tin hnh xy dng c tnh
khi ng tng t ng c Ml, cui cng ta c cc c tnh khi ng gn ng
edcbaXL nh hnh 2-33.
Nu im cui cng gp c tnh TN m khng trng vi giao im ca c tnh c TN
m M1 = const th ta phi chn li M1 hoc M2 ri tin hnh li t u.
Tnh in tr khi ng:
*Dng phng php th:
+ Khi tuyn ha c tnh khi ng ng c K, ta c:
SNT
STN

R2 R2f
R2 ;

(2-79)

Rt ra:
R2f =

SNT STN
R2;
STN

(2-80)

T th ta c in tr ph cc cp:
R2f1 =

hahc
he

R2 =

ac
he R2;

(2-81)

R2f2 =

hche
he

R2 =

ce
he R2;

(2-82)

13/13