Hoàng T Bé

Antoine de Saint-Exupery
Hoang t be
HOANG T BE
Vnh Lac dch
Vi minh hoa cua chnh tac gia Antoine de Saint-Exupery
Nha xuat ban ong Nai-1994

Chuyen sang an ban ien t nam 2002 bi
Nguyen Tran Phng Phi
Pham Quang Lan
Nguyen Van Vui
Huynh Hu Ho
Vu Thanh Phng
Nguyen Trung ai
Hoang t be
Antoine Marie Roger de Saint-Exupery (1900 1944)
Van s va phi cong ngi Phap, mot anh hung trong i thc, ngi nhn s phieu
lu mao hiem di goc o cua mot thi s hoac oi khi vi con mat tre th. Hoang t
be la tac pham noi tieng nhat cua Saint-Exupery, ra i vao nam 1943 va a tr thanh
mot trong so cac tac pham van hoc co ien danh cho tre em trong the ky hai mi.
Ong tham gia Chien tranh The gii lan II vi cng v phi cong chien au. May bay
cua ong b ban ri tren vung tri nc Phap vao nam 1944.
" Nhng ngi ln, chang bao gi t ho hieu c cai g ca, va that la met cho tre con luc
nao cung phai giai thch cho ho." (trch Hoang t be, 1931)
Antoine de Saint-Exupery sinh Lyons ngay 29 thang 6 nam 1900 trong mot gia
nh qu toc a phng lau i. Cha ong la mot chuyen vien cong ty bao hiem, mat
nam 1904 v chng ot qu. Me ong, ba Marie de (Fonscolombe) Exupery (18751972), a cac con en Le Mans vao nam 1909, tai lau ai Saint-Maurice-de-Remens
cua ngi d. Tai ay, ong a trai qua nhng nam thang tuoi th gia nhng ngi
than cua mnh. Ong theo hoc cac trng dong Jesuit Montgre va Le Mans, va ca
trng Cong giao Thuy S (1915-1917). Sau khi thi rt trng d b ai hoc, ong
ang ky hoc mon kien truc trng cao ang Beaux-Arts.
Bc ngoat cua cuoc i ong xay ra khi ong nhap ngu vao nam 1921, va c gi
en Strasbourgh e d khoa huan luyen phi cong. Vao ngay 9 thang 7 nam 1921, ong
bay chuyen au tien mot mnh vi kieu may bay Sopwith F-CTEE. Ong lay bang phi
2
Hoang t be
cong vao nam 1922, va sau o nh c Paris ni ong khi s viet van. Tiep theo o
la nhng nam kem may man. Cuoc nh hon cua ong vi n van s Louise de
Vilmorin b huy bo, va ong cung khong thanh cong trong viec viet lach va kinh
doanh Ong phai lam hang loat nghe t quan thu th vien en buon ban ong c. Tac
pham au tay cua ong la truyen ngan Ngi lai may bay (L'Aviateur) xuat ban vao
nam 1926 tren tap ch van hoc Le Navire d'argent. Sau o, ong tm thay mot cong viec
thc s, la chuyen ch th tn cho cong ty thng mai hang khong Aeropostale Bac
Phi trong 3 nam, vi nhieu lan chet hut. Vao nam1928, ong lam giam oc vung bay
Cap Juby Rio de Oro, sau trong sa mac Sahara. Ong yeu thch s co oc cua sa mac
va mo ta ve ep hoang da cua no trong cac tac pham Hoang t be va Thanh tr
(1948). Trong vong 3 nam, Saint-Exupery viet tieu thuyet Tau th phng nam (1929),
ngi ca long dung cam cua nhng phi cong au tien, nhng con ngi a bat chap
hiem nguy trong cuoc ua tranh toc o, e chien thang cac ong nghiep a th cua
ho theo ng tau hoa va ng thuy. Mot mach truyen khac trong tac pham nay mo
ta cuoc tnh bat thanh cua tac gia vi n van s Louise de Vilmorin. Tau th phng
nam c ao dien Robert Bresseo dng thanh phim vao nam1937.
Vao nam1929, Saint-Exupery en Nam My lam cong viec chuyen ch th tn qua
day Andes. Kinh nghiem nay lam nen cot truyen cua tieu thuyet th hai, Bay em, a
tr thanh mot bestseller tren bnh dien quoc te, oat giai Femina, va c c a
len man anh vao nam 1933, vi cac ngoi sao ien anh Clark Gable va Lionel
Barrymore. Trong cau chuyen, Riviere, ngi phu trach san bay kien ngh, a t bo
tat ca cac toan tnh ve hu va xem cong viec chuyen ch th tn nh la muc ch i
mnh. 'Chung ta khong can en s vnh cu', ong ngh. 'ieu ma chung ta can la khong e nhng
hanh ong va s viec ot nhien mat i y ngha thc s cua chung. Nh o, the gii xung quanh
chung ta se m toang ra t moi pha.' (trch Bay em)
Saint-Exupery lap gia nh nam1931 vi Consuelo Gomez Castillo, va khi s lam

phi cong th nghiem cho Air France va cac cong ty hang khong khac. Ong viet cho t
Paris-Soir mo ta s co khan cap Moscow nam 1936, va sang tac hang loat bai viet
ve Cuoc noi chien Tay Ban Nha. Saint-Exupery song cuoc i phieu bat, ray ay
mai o : ong mua mot may bay hieu Caudron Simoun (F-ANRY) vi so tien con lai
cua mnh, va trai qua mot tai nan may bay Libya, sau o mua mot may bay Caudron
Simoun khac vao nam 1937 va lai gap tai nan chan thng nghiem trong Guatemala
trong mot vu rt may bay.
Vi s ong vien cua ngi ban Andre Gide, Saint-Exupery viet mot quyen sach
ve nghe lai may bay. Coi ngi ta, ra i nam 1939, oat giai Grand Prix du Roman
cua Vien Han Lam Phap 1939 va giai National Book Award My. ao dien Jean
Renoir (1894-1979) muon dng thanh phim va thao luan vi tac gia, chu yeu ve cac
chu e van hoc ma ong ghi nhan. Vao thi iem o Renoir lam viec Hollywood ni
ngi ta dng phim trong phim trng. Renoir a ra y tng dng phim ngay tai
Hoang t be
chnh cac a iem c mo ta trong truyen. ieu nay se co li the e thanh cong
My, nhng tiec thay, khong ai muon san xuat bo phim.
Sau khi nc Phap b that thu trong Chien tranh The gii lan II, Saint-Exupery gia
nhap quan oi, thc hien hang loat phi vu, mac du ong b xem nh la khong u kha
nang lai may bay chien au do mac phai hang loat chan thng trc ay. Tuy vay,
Saint-Exupery van c phong tang huan chng Croix de Guerre1. Ong ri My nam
1942 va b phe phan bi nhng ngi ong hng v a khong ung ho lc lng Nc
Phap T Do cua de Gaulle London. Phi cong chien tranh (1942) mo ta chuyen bay
tuyet vong cua ong tren gii tuyen quan ch, khi nc Phap a thc s b anh bai.
Nam 1943 ong tai gia nhap khong lc Phap ong Bac Phi (trong phi oan ngi ta
goi ong mot cach than mat la Saint-Ex hay thieu ta Ex) va xuat ban tac pham noi
tieng nhat cua mnh, Hoang t be (1943), mot truyen ngu ngon tre em danh cho ngi
ln. Cuon sach a c dch sang gan nam mi ngon ng.
Hoang t be (1943, Le Petit Prince) minh hoa bi chnh tac gia. Cau chuyen ve mot phi
cong phai ha canh khan cap trong sa mac. Anh gap mot cau be, ngi hoa ra la mot hoang t
t hanh tinh khac en. Hoang t ke ve nhng cuoc phieu lu cua em tren Trai at va ve bong
hong qu gia tren hanh tinh cua em. Em that vong khi phat hien ra hoa hong la loai bnh
thng nh bao loai khac tren Trai at. Mot con cao sa mac khuyen em nen yeu thng chnh
bong hong cua em va hay tm kiem trong o y ngha cua cuoc i mnh. Nhan ra ieu ay,
hoang t quay tr ve hanh tinh cua em.
Ngay 31 thang 7 nam1944, Saint-Exupery cat canh t ng bang hep Sardinia

trong mot phi vu tren vung tri mien Nam nc Phap. Va vao cai ngay nh menh o,
thieu ta Ex a ra i mai mai, khong bao gi tr ve na
Trng hp cua ong c xem nh la mat tch. Sau nay, ngi ta oan rang, may
bay cua ong b ban ri tren vung bien a Trung Hai hay co le ong a gap phai tai
nan. Saint-Exupery e lai ban thao dang d cua tac pham Thanh tr va mot vai ghi
chep ma chung c xuat ban sau ngay ong mat. "T do va ap bc la hai mat cua cung
mot ieu tat yeu, ni ma ton tai ieu nay th khong the ton tai ieu kia" (trch Thanh tr, 1948).
Quyen sach phan anh s quan tam ngay cang tang cua Saint-Exupery oi vi chnh
tr, va nhng t tng then chot sau cung cua ong.
S nghiep van chng :
x L'AVIATEUR, 1926 - Ngi lai may bay
x COURRIER-SUD, 1929 Tau th phng nam - Southern Mail - dng phim
1937, ao dien Robert Bresseo
Croix de Guerre : huan chng c nha nc Phap trao tang cho cac ca nhan hoac n v co thanh
tch trong Chien tranh The gii lan II.
Hoang t be
x VOLE DE NUIT, 1931 - Bay em - Night Flight - dng phim 1933, ao dien
Clarence Brown, vi cac ngoi sao ien anh John Barrymore, Clark Gable, Helen Hayes, Myrna
Loy, Lionel Barrymore
x TERRE DES HOMMES, 1939 Coi ngi ta - Wind, Sand, and Stars
x PILOTE DE GUERRE, 1942 Phi cong chien tranh - Flight to Arras
x LETTRE A UN OTAGE, 1943 Th gi mot con tin - Letter to a Hostage
x LE PETIT PRINCE, 1943 (illust. by Saint-Exupery) - Hoang t be - The Little
Prince
x LA CITADELLE, 1948 Thanh tr - The Wisdom of the Sands
x .UVRES COMPLETES, 1950 (7 vols.)
x .UVRES, 1953
x LETTRES DE JEUNESSE, 1923-31, 1953
x CARNETS, 1953
x LETTRES A SA MERE, 1955
x UN SENS A LA VIE, 1956 Cam nhan cuoc song - A Sense of Life
x LETTERS DE SAINT EXUPERY, 1960
x LETTRES AUX AMERICAINS, 1960
x ECRITS DE GUERRE, 1939-1944, 1982 Nhng ghi chep trong thi chien Wartime Writings
Saint-Exupry
Hoang t be
Gi Leon Werth
Anh xin loi cac em be v a e tang cuon sach nay cho mot ong ngi ln. Anh co mot ly
do bao cha nghiem chnh : ong ngi ln nay la ngi ban tot nhat ma anh co tren i. Anh
co mot ly do khac na : ong ngi ln nay co the hieu moi chuyen, ngay ca nhng cuon sach
viet cho cac em be. Anh co mot ly do th ba : ong ngi ln nay hien ang song oi va ret
nc Phap. Ong ay qua that ang can c an ui. Neu ma tat ca nhng ly do bao cha ay van
khong u, th anh rat muon tang cuon sach nay cho cau be hoi xa, ma a la ong ngi ln
bay gi. Tat ca moi ngi ln luc au eu la nhng em be (nhng t ngi trong so ho con
nh ieu ay). Vay anh xin cha lai li e tang :
Gi Leon Werth
Khi ong ay con la mot cau be
Hoang t be
1
Hoi len sau, co lan toi a nhn thay mot bc tranh tuyet ep trong mot
cuon sach noi ve Rng hoang, nhan e Nhng chuyen co that. No ve
mot con tran ang nuot mot con thu. ay la ban sao cua bc tranh o :
Ngi ta noi trong sach
: Con tran nuot chng ca
con moi ma khong nhai.
Sau o no khong the nhuc
nhch c na va no nam
ngu sau thang lien trong
khi ch tieu hoa.
T o toi hay ngh en
cac cuoc phieu lu trong
rng ram, va en lt toi, vi mot cay but ch mau, toi a ve c bc
phac thao au tien. Bc phac thao au
tien cua toi, no nh the nay :
Toi em khoe kiet tac cua mnh vi
nhng ngi ln va hoi ho rang no co
lam ho kinh hai khong.
Ho tra li : Sao lai phai s mot cai mu ch ?
Bc ve cua toi khong ve mot cai mu. No ve mot con tran ang nam
ch tieu hoa mot con voi. The la toi phai ve pha trong cua con tran e
cho ngi ln co the hieu. Ngi ln luc nao cung can phai co giai thch.
Bc phac thao so hai cua toi, no nh the nay :
Nhng ngi ln ben khuyen toi
nen gac sang mot ben cac bc ve tran
kn va tran m kia va nen chu tam hoc
a ly, s ky, tnh toan va van pham.
Toi a bo d nh vay o, vao nam len sau, mot s nghiep hoi hoa tuyet
vi. Toi b that vong v s that bai cua cac phac thao so mot va so hai.
Nhng ngi ln, chang bao gi t ho hieu c cai g ca, va that la met
cho tre con luc nao cung phai giai thch cho ho.
Vay la toi phai chon nghe khac, va toi hoc lai may bay. Toi a bay
khap the gii moi ni mot chut. Va mon a ly, ung nh vay, a giup toi
7
Hoang t be
rat nhieu. Toi biet lam the nao e ch nhn qua mot cai la phan biet c
ngay Trung Quoc vi Arizona2. Cai o that la ch li neu nh ngi ta bay
lac hng trong em toi.
Toi cung a gap trong i toi ca ong nhng con ngi nghiem chnh.
Toi a song nhieu vi nhng ngi ln. Toi a nhn thay ho rat la gan.
Nhng cai o chang lam thay oi y kien cua toi bao nhieu.
Moi luc gap mot ngi ln co ve sang sua mot chut, toi lai th ong ta
bang bc phac thao so mot ma toi luon luon mang theo. Nhng luon luon
ong ta tra li : ay la mot cai mu. The la toi chang them noi vi ong ta
ve tran ran, rng hoang hay cac v sao na. Toi t ha mnh xuong ngang
tam ong ta. Toi noi ve chi bai, chi golf, chnh tr va cravate. Va con
ngi ln kia cam thay hai long vo cung khi c lam quen vi mot con
ngi biet ieu en nh vay.
2
Toi a song co n nh vay o, chang co ai e chuyen tro thc s, cho
en khi may bay cua toi b hong gia sa mac Sahara3, cach ay sau nam.
Co cai g o trong ong c may bay cua toi gap van e. Va v toi ch i
mot mnh khong co hanh khach cung chang co th may, toi phai mot
mnh bat au mot cuoc sa cha kho khan. ay la van e song chet vi
toi. Toi ch co u nc e uong trong nhieu nhat la tam ngay.
em au tien vay la toi phai ngu tren cat cach xa ni co ngi
hang ngan dam. Luc o toi con co oc hn ca mot ke am tau tren chiec
be lenh enh gia bien khi. Ban chac se tng tng ra noi kinh ngac
cua toi, vao luc m sang, khi mot giong noi nho nhe ngo nghnh anh
thc toi day. Cai giong ay noi :
- Neu ong vui long xin ve ho toi mot con cu !
- Cai g ?
- Xin ve ho toi mot con cu
Toi nhay dng len nh la b set anh. Toi dui mat that ky. Va toi thay
mot cau be that khac thng ang nhn toi vi ve nghiem trong. ay la
2
3
Arizona : mot bang (state) mien Nam nc My, giap bien gii vi Mexico.
Sahara : sa mac nam Bac Phi.
Hoang t be
bc chan dung ep nhat ma ve sau toi ve c ve cau be ay. Nhng bc

ve cua toi chac la kem ep hn ngi mau nhieu. Khong phai loi tai toi.
Toi a b ngi ln lam cho nan long trong s nghiep hoi hoa t hoi sau
tuoi. Va toi co bao gi hoc ve cai g ngoai nhng con tran khep kn va
nhng con tran m
bung au.
Vay la toi nhn cai
s hien hien o vi
hai con mat tron xoe
v kinh ngac. Xin nh
la luc ay toi ang
cach xa moi cho co
ngi hang ngan dam.
The ma cau be cua toi
trong chang giong nh
b lac ng, chang he
met la, chang he oi,
chang he khat nc
hay s hai g ca. Cau
ta chang co ve g cua
mot cau be lac gia sa
mac, cach ni co
ngi ca ngan dam. Ti khi m c mieng, toi hoi em :
- Nhngem lam cai g ay ?
The la em lap lai cau noi luc nay, that nhe nhang nh la mot ieu rat
quan trong :
- Neu ong vui longxin ve ho toi mot con cu
Khi ma s b an qua ln, ngi ta khong dam khong vang li. Du ieu
nay that la vo ly khi toi ang cach xa ni ngi hang ngan dam va
ang b nguy en tnh mang, toi rut trong tui ra mot cay but va mot manh
giay. Nhng toi sc nh rang mnh a ch hoc a ly, s ky, tnh toan va
van pham, va toi noi vi cau be (vi ve hi kho chu) rang toi khong biet
ve. Em tra li toi :
- Khong sao au. Xin ve ho toi mot con cu.
Hoang t be
Bi v toi cha bao gi ve mot con cu ca nen toi ve lai cho em mot
trong hai bc tranh ma toi co the ve. o la hnh con tran kn. Va toi sng
s khi nghe cau be tra li :
- Khong ! Khong ! Toi khong muon mot con voi trong bung mot con
tran au. Con tran nguy hiem lam, con con voi th qua kenh cang. Cho toi
be lam. Toi can mot con cu. Hay ve cho toi mot
con cu !
The la toi ve.
Em nhn cham chu, roi noi :
- Khong ! Con nay om qua. Hay ve con khac
i.
Toi ve.
Cau be cua toi ci nhe, giong khoan dung :
- Ong thay ayay khong phai la con cu, ay la
de. No co sng
Toi ve lai lan na.
Nhng bc nay cung b t choi nh
cac bc trc.
- Con nay gia qua. Toi muon mot con cu song that
lau.
Bay gi toi het kien nhan, bi sot ruot muon bat au
thao may, toi ve nguyech ngoac bc ve nay ay :
Va toi noi ba :
- ay la cai thung. Con cu chu muon
no trong ay ay.
Nhng toi het sc ngac nhien khi thay
gng mat v quan toa nho cua toi sang r
len :
- ung la cai ma toi muon ay ! Ong ngh co can nhieu co cho con
cu nay khong a ?
- Sao vay ?
- V cho toi be lam
- Chac la u. Toi ve cho em mot con cu be xu ay ma.
Em cui au xuong bc ve :
- Khong nho lam auKa ! No a ngu roi
10
Hoang t be
Va nh the ay, toi a lam quen vi ong hoang be nho.
3
Phai rat lau toi mi biet em t au en. Ong hoang be nho, von rat
hay at cau hoi cho toi, lai dng nh khong
bao gi chu y nghe toi hoi. Ch v nhng tieng
ngau nhien buot ra dan dan noi cho toi hieu
moi s. V du nh, khi lan au em thay chiec
may bay cua toi (toi se khong ve chiec may
bay au, bc ve o qua phc tap oi vi toi),
em hoi toi :
- Cai th nay la cai g ?
- Khong phai cai th. No bay c ay.
No la mot chiec may bay. o la chiec may
bay cua toi.
Toi t hao noi cho em biet la toi bay. Em
lien keu len :
- Sao ? Ong t tren tri ri xuong ?
- Phai
Toi noi khiem ton.
- Ai cha ! Cai nay ngo ay
Va ong hoang be nho bat len mot trang ci khanh khach rat khau
nhng lam toi cau lam. Toi muon ai cung phai anh gia nghiem tuc moi
tai nan cua toi. Sau o em noi them :
- The la ong cung t tren tri ri xuong ! Ong hanh tinh nao ?
Tc th toi thay loe len mot tia sang nao o ve s co mat b an cua em,
va ot nhien toi hoi :
- The ra em mot hanh tinh khac toi ?
Nhng em khong tra li toi. Em khe lac au nhn chiec may bay cua
toi :
- Nhng ma ngoi tren cai o th ong cung chang the ti t xa lam
au
11
Hoang t be
Roi em am mnh trong giac m mang that dai. Sau o, moc tui lay
con cu toi va ve, em lai me mai ngam cai cua bau o.
Cac ban hay tng tng toi b kch ong nh the nao bi li tho lo
na vi ve cac hanh tinh khac ay. V vay, toi co tm hieu ro hn :
- Cau be i, em t au en ? Cho em la au the ? Em muon mang
con cu cua ta ve au ?
Sau mot lat im lang tram ngam, em tra li toi :
- Co cai tot la vi cai thung ong cho toi, ban em con cu co the
dung no lam nha .
- Phai ay. Va neu em ngoan. Ta se con cho em mot si day e buoc
no lai vao ban ngay. Va mot cai coc na.
Li e ngh o co le lam cho ong hoang be nho khong bang long :
- Buoc no lai ? Ngh g ma la the !
- Nhng khong buoc no lai, no se i lung tung, no se i lac
Cau ban cua toi lai bat ci khanh khach :
- No i ang nao c ch ?
- Bat c au. C i
thang ti trc mat
Bay gi ong hoang nho
nhan xet mot cach chac nch
:
- Khong he g. Cho toi
be lam !
Roi, co le vi mot chut
ngam ngui, em noi them :
- Thang ti trc mat
ngi ta chang i c bao
xa au
4
Vay ay, toi biet c
mot ieu na that quan trong
: rang cai hanh tinh que
12
Hoang t be
hng cua cau em ch ln hn cai nha mot chut !

ieu ay chang lam toi ngac nhien nhieu lam. Toi van biet ngoai
nhng hanh tinh ln nh Trai at, Sao Kim, Sao Hoa, Sao Thuy, ma
ngi ta at ten cho, co hang tram ngoi sao khac ma oi khi be en noi
ngi ta ch thay trong knh vien vong mot cach kho khan. Khi mot nha
thien van kham pha ra mot trong bon
chung, nha thien van ay cho no mot con
so. V du ong goi no la tieu hanh tinh
3251.
Toi co nhng ly do chnh ang e
coi rang cai hanh tinh t o ong hoang
nho en ay la tieu hanh tinh B612.
Tieu hanh tinh o ch c trong thay
co mot lan trong knh vien vong nam
1909, bi mot nha thien van Tho Nh
Ky.
Luc o ong nay m mot buoi thuyet
trnh ln ve phat hien cua mnh
tai mot Hoi ngh Quoc te ve
Thien van. Nhng do bo quan ao
cua ong ta, chang ai tin ieu ong
ta noi. Ngi ln la the ay.
May man thay cho tieu tinh
cau B612, mot nha oc tai Tho
Nh Ky buoc dan Tho phai mac
Au phuc, ai khong tuan theo se b
toi chet. Nha thien van trnh bay
lai van e vao nam 1920, trong
mot bo quan ao rat lch s. Va lan nay,
tat ca moi ngi eu ong y vi ong ta.
Neu toi ke vi cac ban t m ve tieu
tinh cau B612, va neu toi tiet lo vi cac
ban so hieu cua no, ay la tai cac ngi
ln. Nhng ngi ln rat thch ch so. Khi
ban noi chuyen vi ho ve mot ngi ban
13
Hoang t be
mi, khong bao gi ho hoi ban ve cai cot yeu au. Ho khong bao gi hoi :
Giong noi han ta the nao ? Han thch chi tro g ? Han co su tam bm
bm khong ?. Ho ch hoi ban : Han ta bao nhieu tuoi ? Han ta co may
anh em ? Han ta can nang bao nhieu ?. The ay. Sau o, ho cho vay la
ho hieu han ta roi. Neu ban noi vi nhng ngi ln : Toi co thay mot
cai nha gach mau hong vi hoa phong l tren ca so va chim bo cau tren
mai, ho chang lam the nao hnh dung noi cai nha ay nh the nao au.
Phai noi vi ho : Toi a thay mot cai nha mi van franc. Ho se keu
ngay : Oi that xinh ep lam sao.
Nh vay o, neu cac ban bao ho : Ong hoang be nho la co that ch,
chng c la cau ta rat ep, cau ta ci va cau ta thch co mot con cu. Khi
ngi ta thch mot con cu, the la co ngi ay ch !, ho se nhun vai va
cho ban la tre con ! Nhng neu ban bao ho : Cai hanh tinh, t o, cau ay
i en ay la tieu tinh cau B612, the la ho nghe ra ngay va thoi khong
pha quay ban vi cac cau hoi cua ho na. Ho la the. Khong nen gian ho.
Tre con phai het sc rong lng vi ngi ln.
Nhng chac chan rang oi vi chung ta la nhng ngi hieu biet,
chung ta bat can nhng con so ! Toi a rat thch bat au ke cau chuyen
nay nh kieu mot cau chuyen than tien. Toi a rat thch noi the nay :
Xa co mot lan, mot ong hoang be nho tren mot tinh cau ch ln
hn cau ay co mot t, cau ay thay can co mot ngi ban than. oi vi
nhng ngi am hieu, ke nh vay co ve that hn nhieu.
Bi v toi khong muon ngi ta oc cuon sach cua toi mot cach hi
ht. Khi ke lai cac ky niem nay, toi buon tui biet bao. Sau nam a qua, t
khi cau ban toi i mat vi con cu cua em. Neu nh toi co gang ta lai em
ay, chnh la e toi khong quen em. That la buon neu ta quen mot
ngi ban. Co phai ai cung co c mot ngi ban than au. Va co le toi
sap tr nen nh nhng ngi ln, ch con thch cac ch so. Lai chnh cung
v the na ma toi a mua mot hop mau nc va but ch mau. Tr lai ve
vi that la kho, vao tuoi toi bay gi, khi ma ngi ta cha he ve g ngoai
con tran khep kn vi con tran m t hoi len sau. Toi se co th, han the,
lam nhng bc chan dung cang giong cang hay. Nhng toi khong thanh
cong chut nao. Mot bc trc vt i, bc sau con te hn na. Toi lai cung
co sai lam ve tam voc. Cho nay th ong hoang nho ln qua. Cho kia em
be qua. Toi c lan mo nh the nay roi nh the khac, khi c khi khong.
14
Hoang t be
Cuoi cung toi con nham nhng net quan trong hn na. Nhng nay, cac
ban phai tha loi cho toi. Ban toi khong he giang giai g cho toi. Co le em
cho la toi cung nh em. Nhng toi, buon thay, toi khong biet cach nhn
thay con cu xuyen qua cai thung. Co le toi hi giong nhng ngi ln
roi. Toi a gia roi.
5
Moi ngay toi lai biet them mot ieu g o ve hanh tinh, ve luc ra i,
ve cuoc du hanh cua cau. Cai ay en nhe nhang bang nhng suy oan
ngau nhien. Cung nh vay o ma vao ngay th ba, toi c biet ve tan bi
kch cua nhng cay baobab4.
Lan nay cung la nh con cu, ong hoang nho hoi toi, nh va mi ngh
ra ieu g nghiem trong lam :
- Co that ung la con cu an nhng bui cay con khong ?
- Phai, ung ay.
- O ! Tot qua !
Toi khong hieu tai sao chuyen nhng con cu an nhng bui cay con lai
quan trong nh the. Nhng ong hoang nho noi them :
- Cho nen chung an ca nhng cay baobab ch ?
Toi bao rang cay baobab khong phai la th bui cay nho, ma la nhng
cay to nh ca cai nha th va cau em co mang theo ca mot an voi, th ca
an voi ay cung chang lam lung lay noi
mot cay baobab.
Y ngh ve an voi lam cho ong hoang
nho bat ci :
- Phai chong con nay len con kia
Nhng cau em nhan xet vi ve triet ly
:
- Bon baobab, trc khi ln, cung
bat au be teo ch !
- ung la nh the. Nhng sao em lai
4
baobab : giong cay co thu Phi Chau.
15
Hoang t be
c muon cho con cu cua em an nhng cay baobab nho the ?

Em tra li : Oi cha ! nh o la mot chuyen tat nhien. Va toi phai bat
tr thong minh cua toi lam viec d doi mi t hieu c van e ay.
Nguyen la, tren hanh tinh cua ong hoang nho, cung nh tren moi hanh
tinh khac, eu co nhng loai co tot va nhng loai co xau. Do o, co hat
tot cua co tot va hat xau cua co xau. Nhng khong the nhn thay hat.
Chung ngu trong b mat cho en khi mot cai hat nao o trong bon chung
noi hng muon thc dayNo vn vai, rut re nhu len di mat tri mot
cai nhanh con hien lanh tuyet xinh. Neu la mot nhanh da hay mot nhanh
hong, ta co the e cho no muon moc the nao tuy y. Nhng neu la mot cay
xau, ngay khi nhan ra la phai nho ngay. Ma tren hanh tinh cua ong hoang
nho th co nhng hat giong kinh khungay la nhng hat baobab. Chung
nhiem ay ca
tinh cau. Ma
mot
cay
baobab,
neu
nh ta chu y
muon
mang
qua, ta co the
chang bao gi
day no ra c
na, baobab se
moc cao va re
no chang cht
khap tinh cau.
No cho re cua
no xoi uc hanh tinh. Va neu hanh tinh qua be, ma neu cay baobab nhieu
qua co the lam v tung ca hanh tinh.
ay la mot van e ky luat ong hoang nho ve sau noi vi toi khi ta
lam ve sinh cho ta buoi sang roi, ta phai lam ve sinh ky cho hanh tinh.
Phai eu an lo nho bon baobab ngay luc ta va phan biet c chung
vi cay hoa hong. o la mot viec lam chan lam, nhng ma that de.
en mot ngay, cau em khuyen toi co sc ve c mot bc ve ep, e
cho cac cau be que hng toi ghi nh chuyen ay. Mot ngay kia, neu
cac ban ay len ng cau em noi vi toi chuyen ay se co ch cho ho.
16
Hoang t be
oi khi hoan lai mot viec cung chang hai g. Nhng neu la nhng cay
baobab, th bao gi cung tai hoa ay. Toi biet co mot tinh cau, tren ay co
mot ga li. Han bo mac ba cai cay con.
The la, theo s ch dan cua ong hoang nho, toi a ve tinh cau o. Toi
tuyet khong thch len mat day i. Nhng cai hoa baobab con t ngi
biet qua, ma nhng nguy hiem ma mot cau be mot mai lac vao mot tieu
tinh cau se gap phai th rat la ang ke, cho nen, ch mot lan thoi, toi lam
khac vi nhng
nguyen tac cua
toi. Toi xin noi :
Hi cac em !
Hay coi chng
bon baobab !.
Ay chnh la e
bao trc cho
cac ban toi ve
mot nguy c, ma
cac ban cung nh
toi van gan ke
ben
no
ma
khong hay biet,
nen toi ra sc
that nhieu e ve
bc ve o ! Bai
hoc ma toi a ra
rat xng cong.
Co le, ban se t
hoi : tai sao trong
cuon sach nay
khong co bc ve
nao to ln bang
bc ve nhng cay baobab ? Cau tra li n gian thoi: toi co th ve nhng
khong thanh. Khi ve nhng cay baobab, toi b thoi thuc bi mot tnh cam
cap bach.
17
Hoang t be
6
Oi ! Ong hoang be nho i, dan da, nh vay o, toi hieu ra cuoc i
nho nhoi buon ba cua em. Bao lau nay em ch nh s em em cua hoang
hon e ma khuay khoa. Toi biet c net mi o vao buoi sang ngay th
t, khi em bao toi :
- Toi rat thch canh mat tri lan. Ta i xem mat tri lan i.
- Nhng phai i ch
- i cai g ?
- i luc mat tri no lan.
Thoat nhien em co ve kinh ngac, va roi em t ci mnh. Va em bao
toi :
- Toi c tng con nha !
The ay. Khi nc My la buoi tra th ai cung biet la mat tri ang
lan nc Phap. Gia s ch can i mot phut la en c nc Phap, th se
xem c canh mat tri lan. Khong may, nc Phap qua xa. Nhng tren
cai hanh tinh be en the cua em, em ch can dch ghe vai bc. Khi nao
em thch la em nhn thay mat tri lan
- Co mot ngay, toi
nhn mat tri lan bon mi
ba lan !
Mot choc sau o em noi
them :
- Ong biet aykhi
ngi ta buon qua, ngi ta
thch canh mat tri lan
- The cai ngay bon
mi ba lan mat tri lan
ay, co phai em buon qua
khong ?
Nhng ong hoang be nho khong tra li.
7
18
Hoang t be
Ngay th nam, van la nh con cu, toi biet c cai b mat ay trong
cuoc i ong hoang be nho. Bat ng em hoi toi, khong can mao au, y
nh o la mot ket qua cua mot van e c am tham suy ngh t lau roi :
- Mot con cu, neu no an cay con, tat no cung an hoa ch ?
- Cu th gap cai g no an cai nay.
- Ca nhng bong hoa co gai ?
- Phai. Ca nhng bong hoa co gai.
- The th gai dung e lam g nao ?
Toi khong biet. Toi bay gi ang ban thao mot inh oc van qua chat
trong ong c may bay cua toi. Toi a rat lo lang v thay cai may co ve
hong nang lam, ma nc uong th can dan lam cho toi s xay ra ieu te
hai nhat.
- Nhng cai gai, chung dung e lam g ?
Ong hoang nho khong bao gi chu bo mot cau hoi, mot khi a noi ra.
Toi th ang bc qua vi cai inh oc, va toi tra li ba :
- Gai, no chang dung c vao viec g sat. No ch la cai tnh oc ac
cua hoa thoi !
- O !
Nhng sau mot lat lang im, em keu len mot cach gian doi :
- Toi khong tin ! Loai hoa yeu uoi lam. Chung ngay th lam. Chung
co t lam cho chung c vng tam. Chung cho la vi nhng cai gai,
chung a ghe gm lam
Toi khong tra li g ca. Luc ay toi t nhu : Cai inh oc nay ma con
ngoan co, ong se cho may mot bua vang xng.
Ong hoang nho lai lam xao lang nhng suy ngh cua toi :
- Con ong, ong tng rang hoa
- Khong ! Khong ! Toi co tng g au ! Toi tra li ai the thoi. Toi,
toi ang ban nhng viec he trong !
Cau nhn toi ngac nhien :
- Nhng viec he trong !
Cau em nhn thay toi tay cam bua, cac ngon en thui v dau may, cui
xuong mot vat ma em xem ra that xau x.
- Ong noi nh cac ngi ln ay !
Cau ay lam toi hi xau ho. Nhng khong thng xot, em noi them :
19
Hoang t be
- Ong lan lon hetong xao tron het !

Cau em thc s bc tc. Mai toc cua em vang xoa tung ra trc gio :
- Toi biet co mot tinh cau, tren o co mot ong mat mui o gay. Ong
ta khong he ngi mot bong hoa. Khong he ngam mot v sao. Khong he
yeu mot ngi nao. Ong ta chang bao gi lam cai g khac ngoai nhng
bai tnh cong. Va suot ngay ong ta c lap i lap lai nh ong : Toi la mot
ngi ng an ! Toi la mot ngi ng an !, va cai o lam ong ta
venh vang hm hnh. Nhng ong ta au co phai la ngi, ong ta la mot
cai nam !
- Mot cai g ?
- Mot cai nam !
Ong hoang be nho luc nay mat tai xanh v gian.
- a hang trieu nam nay, hoa lam ra gai. Hang trieu nam nay, cu
van c an hoa.Vay ma tm hieu xem v sao hoa lai c kho s lam ra
nhng cai gai vo tch s ay, lai la chuyen khong ng an hay sao ?
Chien tranh gia cu va hoa la chuyen khong quan trong hay sao ? Khong
ng an hn, khong quan trong hn nhng bai tnh cong cua mot cai ong
to tng mat mui o gay hay sao ? Va neu nh toi, toi biet mot cai hoa
duy nhat tren i khong co au ngoai tinh cau cua toi, the ma mot con
cu nho co the huy hoai no bang cach tap mot cai ma thoi, vao mot sang
nao o, ma khong he biet la mnh va lam cai g, chuyen o khong quan
trong hay sao !
Em o mat roi noi tiep :
- Khi mot ngi yeu mot oa hoa duy nhat trong hang trieu trieu
ngoi sao, th ch nhn nhng ngoi sao la u lam cho anh ta hanh phuc. Anh
ta ngh : oa hoa cua mnh au o tren kia. Nhng neu con cu ma
an oa hoa i, th anh ta se thay nh la tat ca
cac ngoi sao ot nhien tat lm ! Va chuyen o
khong quan trong hay sao !
Em nghen ngao khong noi c na. Thot
nhien em bat len nc n. em a buong
xuong. Toi a bo cac o nghe xuong. Toi bat
can cai bua cua toi, cai inh oc cua toi, bat can
cai khat, bat can cai chet. Tren mot ngoi sao,
tren mot hanh tinh, hanh tinh cua toi, Trai at,
20
Hoang t be
co mot ong hoang be nho can c an ui ! Toi om em trong vong tay. Toi
ru em. Toi noi vi em : oa hoa ma em yeu se khong b nguy autoi
se ve mot cai ro mom cho con cu cua emtoi. Toi khong biet noi vi
em the nao na. Toi cam thay mnh rat vung ve. Toi khong biet lam sao
vi ti c em, i au e gap c emThat huyen b lam sao, cai x s
cua nc mat.
8
Toi a tm hieu rat nhanh e hieu hn ve oa hoa nay. Tren tinh cau
cua ong hoang nho, van thng co nhng bong hoa rat n gian, iem
trang ch bang mot vai canh hoa, va chang chiem bao nhieu cho, cung
chang lam phien ai. Mot buoi sang, chung hien ra trong co roi lai heo tan
vao chieu toi. Nhng cai cay hoa ay, mot ngay kia, a nay mam t mot
cai hat khong biet t au ti va ong hoang nho a theo doi cai mam con
khong giong vi cac mam con nao khac. No co the la mot loai baobab
mi. Nhng cai cay nho lien thoi khong ln lem na, va bat au sa soan
e ra hoa. Ong hoang nho chng kien s xuat hien mot cai nu ln, cam
thay ro rang t cai nu nay se lo ra mot ieu ky dieu, nhng oa hoa van
c iem trang hoai, nap kn trong can buong xanh cua no. Hoa cha chon
ky mau sac cua mnh. Hoa cham rai
trang phuc, sa lai ngay ngan tng
canh hoa. Hoa khong muon hien ra
nhau nat nh cai a mong ga. Hoa ch
muon lo ra trong sac hng rc r.
Oi chao ! Hoa that la ieu ! Cuoc
trang iem huyen b cua nang keo
dai t ngay nay sang ngay no. Va
roi ti mot sm mai, ung gi mat
tri moc, nang hien ra.
Va nang, von a cong phu nh
the, bay gi va ngap va noi :
- Oi ! Em ch va thc dayEm
xin loi anhToc tai em con ru ri
21
Hoang t be
the nay
The la ong hoang nho khong nen
noi s ngng mo :
- Nang that la ep !
- That vay sao hoa tra li mot
cach nhe nhang va em lai sinh ra
cung vi vang dng
Ong hoang nho biet ngay co nang
khong lay g lam khiem ton lam,
nhng nang that la de thng !
- a en gi iem tam, co phai
khong anh, nang noi them ngay
sau o xin anh hay
nh en em
The la ong hoang
nho, ay xau ho, i tm
mot chiec thung ti
ay nc mat va ti
cho bong hoa.
Nh vay ay, co
nang a nhanh chong
lam cho cau em phai
lo ngh vi tnh kieu ky
u dot cua co. Chang
han mot hom, co a
giai thch vi ong
hoang nho ve cong dung bon cai gai cua mnh :
- Chung co the ti ay, bon ho ay, vi mong
vuot cua chung.
- Tren tinh cau cua anh khong co ho ong
hoang nho nhan xet va lai, ho au co an co.
- Em au phai la co bong hoa noi nhe
nhang.
- Xin loi
- Em chang s g ho, nhng em khiep gio
22
Hoang t be
lua. Anh co mot tam chan gio nao khong ?

Khiep gio luaoi vi mot cay nho the la khong hay ong hoang
nho nhan xet co nang nay that phc tap
- Chieu toi anh hay at em trong bau knh nhe. Cho anh ret lam.
Thieu tien nghi qua. cho em
Nhng co nang im bat. Co en ay luc hay con la hat. Co ta chang the
hieu c g ve cac the gii
khac. Ngng v trot e lo la
mnh boc phet mot cach ngay
ngo qua nh the, co hung hang
ho hai ba lt e don ong hoang
nho vao lung tung :
- Cai chan gio, anh co
khong ?
- Anh a nh i lay th em
bat au noi !
The la co nang co ho manh
hn na e bat buoc cau phai
nhan loi.
Vay ma ong hoang nho, bi v y tot cua tnh yeu, van oi x vi co rat
tot. Cau a ngh ngi nghiem trang ve nhng li noi v van cua nang, va
tr nen kho s lam.
ang le toi khong nen nghe mot hom cau em thu nhan vi toi
khong bao gi nen nghe loai hoa ca. Ch nen nhn chung va ngi hng
thm cua chung thoi. Cai hoa cua toi lam thm ngat tinh cau cua toi,
nhng toi lai khong biet vui long. Cau chuyen mong vuot ay, ang le lam
cho toi cam ong th toi lai bc.
Cau con thu nhan vi toi :
Ngay ay toi chang biet cach hieu. ang le toi phai xet oan nang
tren viec lam ch khong phai bang li noi. Nang toa thm toi, lam cho toi
sang rc len. ang le toi khong bao gi nen bo i ca. ang le toi phai
thay c cai du hien cua nang ang sau moi oi hoi ang thng ay.
Loai hoa thng hay mau thuan ! Nhng bay gi toi con qua tre e ma
biet yeu nang.
23
Hoang t be
9
Toi oan rang em nh
vao mot chuyen thien di
cua loai chim hoang e ma
thoat i. Buoi sang hom ra
i, em a don dep tinh cau
that ngan nap. Em nao vet
ky cang cac qua nui la
ang hoat ong cua em. Em
co hai qua nui la ang
hoat ong. Va chung rat
thuan tien cho viec nau an
buoi sang. Em cung co mot
qua nui la a tatNhng,
nh li em noi : Biet au
ay ! nen em cung nao vet
ca nhng qua nui la a tat
na. c nao vet ky, cac
qua nui la se chay o va
eu, khong co phun trao. Cac tran phun trao cua nui la cung giong nh
la trong lo si. Tat nhien la tren trai at cua chung ta, chung ta that
nho be qua, khong nao vet c cac qua nui la cua mnh. Cho nen
chung gay cho ta nhieu ieu phien phc.
Ong hoang nho cung nho, vi mot chut ngam ngui, nhng cai mam
va mi nhu cua bon baobab. Em a ngh rang mnh se khong bao gi ve
na. Nhng moi viec quen thuoc nay buoi sang hom nay sao oi vi em
that vo cung em em. Va khi em ti hoa lan cuoi, va sa soan ay nang
trong bau knh, em cam thay muon khoc.
- Vnh biet em noi vi hoa.
Nhng nang khong ap.
- Vnh biet em nhac lai.
Hoa ho len. Nhng khong phai v viem hong.
- Em a kh dai lam sau cung co noi anh tha loi cho em. Hay co
24
Hoang t be
gang ma song hanh phuc.

Ong hoang nho ngac nhien v khong thay nang trach moc. Em ng
sng, tay cam nguyen cai bau knh. Em khong hieu c ve du dang bnh
tnh ay cua nang.
- Vang, em yeu anh hoa noi vi em anh khong biet g ca, ay la
loi tai em. ieu ay
khong quan trong.
Nhng anh, anh
cung kh dai nh
em. Hay co gang
ma
song
hanh
phucAnh bo cai
bau knh o xuong
i. Em khong can
au
- The gio
- Em khong
hay b cam nhieu
the auGio mat
ban em tot cho em
lam. Em la mot
bong hoa ma.
- Nhng bon
thu
- Chac em
phai chu ng vai
ba con sau neu em
muon biet bm
bm la the nao.
Hnh nh lu bm
o that la ep. Neu khong, ai se vieng tham em ? Anh se i xa. Con bon
thu d, em khong s. Em co mong vuot cua em.
Nang ngay th cha ra bon cai gai cua mnh. Roi nang noi them :
- ng chan ch nh vay na, kho chu lam. Anh a quyet ra i ma.
Hay i i anh.
25
Hoang t be
Bi v nang khong muon em nhn thay nang khoc. o la mot oa hoa

vo cung kieu hanh
10
Cau em a i qua vung co cac tieu tinh
cau 325, 326, 327, 328, 329 va 330. Em bat
au i tham cac tieu tinh cau ay e kiem viec
va e hoc hoi.
Tieu tinh cau th nhat co mot ong vua .
Nha vua mac ao o ta nh long thu, ng tren
mot cai ngai vang that gian d nhng ong
thi cung that uy nghi.
- A ! ay la mot than dan ! nha vua
keu len khi thay ong hoang nho.
Va ong hoang be nho t hoi :
- Lam sao ong ta nhan c ra mnh khi
ma cha gap mnh bao gi nh !
Em khong biet rang, oi vi cac bac e
vng, the gii n gian lam. Tat ca moi
ngi eu la than dan.
- Ngi hay en gan cho ta nhn ngi
c ky nha vua noi vi em, ngai rat khoai c lam vua vi mot ngi
nao o.
Ong hoang nho a mat tm cho ngoi, nhng ca tinh cau a b cai ao
choang long thu tuyet ep choan het cho. Em anh phai ng, va, v nhoc
qua, em ngap mot cai.
- ng trc mot bac e vng ma ngap la vo le vua phan ta
cam ngi ngap.
- Ch v toi khong gi c a ! ong hoang nho rat ngng ap lai
toi t xa en ay ma cha c ngu
- The th nha vua phan ta ra lenh cho ngi ngap. Bao nhieu nam
nay, ta cha c thay ai ngap. Nhng cai ngap oi vi ta la cai la ay.
Ngi ngap na i. o la lenh ta.
26
Hoang t be
- Cai nay kho quatoi khong ngap c na ong hoang nho noi,
mat o bng.
- Hm ! Hm ! vua ap the thta ra lenh cho ngi khi th
ngap, khi th
Nha vua hi lung tung va co ve phat y.
V vua chu trong nhat la uy quyen cua mnh phai c tuan theo. Ngai
khong tha th cho s trai lenh. o la mot nha vua chuyen che. Nhng, v
ngai rat tot bung, nen ch ra nhng cai lenh hp ly ma thoi.
Ngai thng phan : Neu ta ma ra lenh cho mot vo tng phai bien
thanh chim bien, va vo tng ay chang tuan lenh ta, th ay khong phai la
loi cua vo tng o. Ay la loi cua ta.
- Toi ngoi c khong a ? ong hoang nho rut re hoi.
- Ta ra lenh cho nha ngi ngoi ! vua ap lai, va uy nghi keo mot
vat ao choang long thu len.
Nhng ong hoang be nho lay lam kinh ngac. Cai hanh tinh that la be.
c vua co the tr v tren cai g ay ?
- Tau be ha em noi cui xin be ha cho toi c hoi
- Ta ra lenh cho nha ngi hoi vua voi vang noi.
- Tau be ha, ngai tr v tren cai g ?
- Tren tat ca ! nha vua ap het sc gian d.
- Tren tat ca ?
c vua phac mot c ch dt khoat ch cai hanh tinh cua mnh, cac
hanh tinh khac va cac ngoi sao.
- Tren tat ca nhng cai o ? ong hoang nho hoi.
- Tren tat ca nhng cai o c vua tra li.
Bi v o khong nhng la mot v vua chuyen che ma con la mot v vua
toan nang.
- Cac ngoi sao co tuan lenh be ha khong ?
- Chac chan roi vua tra li em chung lap tc tuan lenh. Tram
khong dung th cho s trai li.
Mot quyen lc nh the lam cho ong hoang nho thch me. Neu em ma
co quyen lc ay, em co the mac sc ma ngam, khong phai bon mi bon,
ma en bay mi hai, en mot tram, en ca hai tram canh mat tri lan
trong mot ngay, ma chang phai xe dch ghe ngoi. Roi em cam thay hi
27
Hoang t be
buon v cht ngh en cai tinh cau nho b bo ri cua mnh, em anh bao
xin nha vua mot an hue :
- Toi muon c xem canh mat tri lanxin be ha hay lam toi vui
long, hay ra lenh cho mat tri lan
- Neu ta ra lenh cho mot vo tng bay t oa hoa nay sang oa hoa
kia nh mot con bm, hay lenh cho ong ta viet mot v bi kch, hay bien
thanh chim bien, va neu v vo tng ay khong tuan lenh, th loi ay ong
ta hay ta ?
- be ha ong hoang nho ca quyet.
- ung. Phai cho moi ngi lam viec ngi o co the lam c vua
nhac lai quyen lc trc het phai da tren le phai. Neu nha ngi ra
lenh cho than dan cua mnh nhay xuong be, ho se lam cach mang. Ta co
quyen buoc tuan lenh ta v moi lenh ta eu hp ly.
- The canh mat tri lan cua toi th sao ? Ong hoang nho von a at
ra cau hoi th khong bao gi quen hoi lai.
- Canh mat tri lan cua ngi, ngi se co. Ta muon the. Nhng
trong khoa hoc cai tr cua ta, ta phai ch en luc hoi u moi ieu kien.
- en bao gi th u ? ong hoang nho hoi.
- m ! m ! nha vua noi, thoat tien tra mot cuon lch to tng
m ! m ! Vao luckhoangkhoangVao luc chieu nay, khoang bay gi
bon mi phut ! Nha ngi se thay lenh cua ta c tuan thu.
Ong hoang nho ngap. Em tiec cho canh mat tri lan hut cua em. Va
roi em cung hi thay chan :
- Toi chang co g lam ay na em noi vi nha vua toi se i.
- Ngi ch i nha vua va mi kieu hanh xiet bao v co c mot
than dan, ap li ong hoang nho ch i, ta phong nha ngi lam thng
th !
- Thng th bo g ?
- Bot phap !
- Nhng co ai e ma xet x au a !
- Cha the biet vua noi vi ong hoang nho Ta cha i tuan tra
khap vng quoc cua ta. Ta gia qua roi, khong co u cho e mot co xa
gia cho ta, ma i bo th ta nhoc lam.
- O ! Nhng toi a nhn thay ong hoang nho nghieng mnh nhn
sang pha ben kia cua hanh tinh ben kia cung chang co ai au a
28
Hoang t be
- The th ngi hay t xet x lay mnh i c vua ap lai li em

o la ieu kho nhat. Xet mnh kho hn xet ngi nhieu. Neu ngi xet
c mnh ung an, th ngi la mot bac hien lng chan chnh.
- Toi ong hoang nho ap toi co the t xet mnh bat c au. Toi
khong nhat thiet phai xet mnh ay.
- Hm ! Hm ! vua noi hnh nh tren hanh tinh cua ta, au o co
mot con chuot. em ta nghe no keu. Nha ngi co the xet x con chuot
gia ay. Thnh thoang ngi ghep no vao toi t hnh. Nh the, cuoc i cua
no se tuy luat phap cua nha ngi. Nhng moi lan buoc toi xong, th
ngi lai nen an xa e danh dum chuot. Ch co moi mot con ay thoi.
- Toi ong hoang nho ap toi khong thch buoc toi t hnh, va toi
chac rang toi sap sa ra i.
- Khong vua noi.
Nhng ong hoang nho, a chuan b xong, khong muon lam phien long
v vua gia :
- Neu be ha muon c tuan theo mot cach ung an, th phai cho
toi mot cai lenh hp ly. V du nh phai ra lenh cho toi ra i tc khac.
Hnh nh moi ieu kien eu thuan li
Nha vua chang biet tra li sao. Thoat au ong hoang nho hi do d,
roi th dai, em bc i.
- Ta phong cho ngi lam ai s
nha vua voi vang keu len.
Trong ngai co ve uy nghi lam liet.
Nhng ngi ln that rat ky quac,
cau hoang t tham nhu vi chnh
mnh trong suot cuoc hanh trnh.
11
Tren tinh cau th hai c tru mot ga
khoac lac.
- A ! A ! Ka mot ga ngng mo
en tham ta ! ga khoac lac keu len
khi nhn thay ong hoang nho t xa. Bi
29
Hoang t be
v, oi vi ke khoac lac, nhng ngi con lai eu la nhng ke ngng mo

mnh.
- Chao anh ong hoang nho noi anh co cai mu ngo qua.
- Cai o la e chao ay ga khoac lac tra li e chao khi ngi ta
hoan ho toi. Khong may la chang ai qua ay bao gi ca.
- The a ? ong hoang nho noi, khong hieu g ca.
- Hay vo tay nay vao tay kia i ga khoac lac lien khuyen.
Ong hoang nho vo tay nay vao tay kia. Ga khoac lac nga mu chao mot
cach khiem ton.
- Coi bo vui hn i tham nha vua ong hoang nho noi tham. Va em
tiep tuc vo tay nay vao tay kia. Ga khoac lac lai nga mu chao.
Sau nam phut tap dt, ong hoang nho thay chan v s n ieu cua
cai tro chi ay :
- The, muon cho chiec mu ay no ri tuot xuong em hoi th phai
lam sao ?
Nhng ga khoac lac khong nghe thay. Nhng ngi khoac lac chang
nghe thay g ngoai nhng cau ca ngi.
- Chu em kham phuc ta nhieu that ch ? ga hoi ong hoang nho.
- Kham phuc ngha la the nao ?
- Kham phuc ngha la tha nhan ta la ngi ep nhat, an mac sang
nhat, giau co nhat va thong minh nhat tren hanh tinh.
- Nhng anh ch co mot mnh tren hanh tinh cua anh ch may ?
- Hay chieu ta i ma. Dau sao cung hay c kham phuc ta !
- Toi kham phuc anh ong hoang nho noi, hi nhun vai nhng sao
ieu o lai lam anh quan tam en the nh ?
Va ong hoang nho ra i.
Nhng ngi ln chac chan la ky quac roi, em ch noi n gian co the
trong suot cuoc hanh trnh.
12
Tinh cau tiep theo co mot bm nhau c tru. Cuoc vieng tham lan nay
het sc ngan nhng lai lam cho ong hoang nho mien man buon :
- Anh lam g ay ? ong hoang nho noi vi tay bm nhau ang ngoi
30
Hoang t be
im lang trc mot

bo su tap chai
khong va mot bo
su tap chai ay.
- Ta nhau
bm nhau tra li,
ve thieu nao.
- Tai sao anh
nhau ? ong
hoang nho hoi anh
ta.
- e quen
bm nhau tra li.
- e quen cai g ? ong hoang nho hoi trong luc bat au thay ai ngai
cho han.
- e quen noi xau ho cua ta bm nhau cui au thu nhan.
- Xau ho v cai g ? ong hoang nho hoi, a muon giup han.
- Xau ho v cai nhau ! bm nhau ket thuc va nhat quyet lang im.
Va ong hoang th ra i, sng sot.
Nhng ngi ln nhat nh la rat rat ky quac, cau t noi tham trong
suot cuoc hanh trnh.
13
Tinh cau th t la
cua mot nha doanh
nghiep. Ong nay ban
ron en noi khong
ngang c au len khi
ong hoang nho ti.
- Chao ong em
noi vi han ieu thuoc
la cua ong tat roi.
- Ba vi hai la nam.
31
Hoang t be
Nam vi bay la mi hai. Mi hai vi ba la mi lam. Chao chu.

Mi lam vi bay la ham hai. Ham hai vi sau ham tam. Chang co th gi
ma cham lai. Ham sau vi nam ba mi mot. Xong ! Tat ca la nam tram
linh mot trieu sau tram nam mi hai nghn bay tram ba mi mot.
- Nam tram trieu cai g vay?
- H ? The chu van con ay a ? Nam tram linh mot trieuta cung
chang biet la cai g na. Ta co qua nhieu cong viec ! Ta rat ng an, ta,
ta khong thch nhng tro nham nh ! Hai vi nam la bay
- Nam tram linh mot trieu cai g ? ong hoang nho lap lai, suot i
em, khong bao gi em bo qua mot cau hoi mot khi a neu no ra.
Nha doanh nghiep ngang au len :
- Nam mi bon nam ta tren cai hanh tinh nay, ta ch b quay ray
co ba lan. Lan au cach ay hai mi hai nam do mot con bo hung ch co
tri biet t au ri xuong. No gay nen mot tieng ong khung khiep va
lam cho ta cong sai bon cho trong mot bai tnh cong. Lan th hai la cach
ay mi mot nam, do mot cn cam cum. Ta khong co tap the duc. Ta
khong co th gi chi bi. Ta, ta la mot ngi ng an ! Lan th bala
lan nay ! Khi ta ang tnh ti nam tram linh mot trieu
- Trieu cai g ?
Nha doanh nghiep biet khong hy vong g c yen than :
- Trieu nhng vat nho nho oi khi ta nhn thay tren tri ay.
- Nhng con ruoi ?
- Khong phai, nhng vat nho lap lanh ay.
- Nhng con ong ?
- Khong maNhng vat nho nho vang ong van lam cho bon ngi
vo tch s chung no m mang ay. Ta, ta la mot ngi ng an ! Ta
khong co th gi au ma m mang.
- A ! Nhng ngoi sao ?
- ung roi ay. Nhng ngoi sao.
- The ong lam g vi nam tram trieu ngoi sao ?
- Nam tram linh mot trieu sau tram nam mi hai nghn bay tram ba
mi mot. Ta, ta la mot ngi ng an, ta rat chnh xac !
- The ong lam g vi nhng ngoi sao ?
- Ta lam g a ?
- Vang.
32
Hoang t be
- Chang lam g sat. Ta chiem hu chung.

- Ong chiem hu nhng ngoi sao ?
- Phai.
- Nhng toi biet mot ong vua cung
- Cac ong vua khong chiem hu cai g ca. Ho ch tr v tren thoi.
Rat khac nhau.
- The viec s hu nhng ngoi sao giup g cho ong ?
- No giup ta giau.
- Giau giup ong c g ?
- Mua nhng ngoi sao khac, neu co ngi tm thay na.
Cai ong nay, ong hoang nho ngh tham, ong ta ly s hi giong tay bm
nhau cua mnh.
Tuy the em van hoi them :
- Lam the nao ngi ta s hu nhng ngoi sao ?
- Chung cua ai nao ? nha doanh nghiep van lai, sng co.
- Toi khong biet. Khong cua ai ca.
- The th chung la cua ta, bi ta ngh ti trc nhat.
- Ch the la u ?
- Chac roi. Khi chu tm thay mot vien kim cng khong la cua ai ca,
th no la cua chu. Khi chu tm thay mot hon ao khong phai la cua ai ca,
th hon ao ay la cua chu. Khi chu la ngi au tien co mot sang kien,
chu ang ky tac quyen cho sang kien o, no la cua chu. Va ta co c
nhng ngoi sao kia, v cha he co ai trc ta a ngh en viec chiem hu
chung.
- ieu nay th ung ong hoang nho noi ong dung chung e lam
g ?
- Ta quan ly chung. Ta em i roi ta em lai chung nha doanh
nghiep noi kho ay. Nhng ta la mot ngi ng an !
Ong hoang nho van cha bang long :
- Toi ay , neu toi co mot cai khan quang, toi quang no vao co va
mang no i. Toi, neu toi co mot bong hoa, toi co the hai bong hoa o va
mang no i. Con ong au co the hai cac ngoi sao !
- Khong, nhng ta co the bo chung vao ngan hang.
- Ngha la the nao ?
- Ngha la ta viet tren mot t giay con so ngoi sao cua ta. Sau o ta
33
Hoang t be
khoa chat mau giay ay trong mot cai tu.

- Ch the thoi a ?
- The u roi.
Buon ci that, ong hoang nho ngh tham. Co ve nen th ay. Nhng
ma khong ng an lam au.
Ong hoang nho ngh ve viec ng an rat khac vi nhng ngi ln.
- Toi em lai noi toi co mot bong hoa ma hom nao toi cung ti.
Toi co ba qua nui la ma tuan nao toi cung nao vet. Toi cung nao vet ca
qua nui la a tat. Biet au ay ! Cai o giup ch cho cac qua nui la, va
giup ch cho bong hoa cua toi, nen toi co chung. Nhng ong chang giup
ch g cho nhng ngoi sao ca
Nha doanh nghiep m mieng nhng chang biet tra li ra sao ca , va
ong hoang nho ra i.
Nhng ngi ln nhat nh la nhng ngi hoan toan ky quai, em ngh
tham mot cach n gian nh vay trong suot cuoc hanh trnh.
14
Hanh tinh th nam rat la. No la cai be nhat trong so cac hanh tinh.
ay ch u cho cho mot cay cot en va mot ngi thap en. Ong hoang
nho ngh mai nhng khong the
nao hieu c tai sao, au o
trong bau tri, tren mot hanh tinh
khong nha ca, khong dan c, lai
co mot cay cot en va mot ngi
thap en e lam chi. Tuy vay em
t bao :
- Rat co the ngi nay la vo
ly. Tuy the ong ta con t vo ly
hn ong vua, t vo ly hn ke
khoac lac, t vo ly hn nha doanh
nghiep, t vo ly hn tay bm
nhau. t ra cong viec ong ta lam
con co mot y ngha. Khi ong ta thap cay en cua mnh, nh la ong ta sinh
34
Hoang t be
them mot ngoi sao hay mot bong hoa. Khi ong ta tat cay en, ong ta ru
bong hoa hay ngoi sao ay ngu. Ay la mot cong viec rat ep ch. Viec ay
mi that s la co ch v no ep.
Khi en gan tinh cau, em knh trong chao ngi thap en :
- Chuc mot ngay tot lanh. Tai sao ong tat en i ?
- o la ieu lenh ngi thap en tra li chuc mot ngay tot lanh.
- ieu lenh g vay ?
- La tat en i. Chuc mot buoi toi tot lanh.
Va ong ta lai thap en len.
- Nhng tai sao ong lai va thap en len ?
- ieu lenh ma ngi thap en tra li.
- Toi khong hieu ong hoang nho noi.
- Chang co g e ma hieu ca ngi thap en noi ieu lenh la
ieu lenh. Chuc mot ngay tot lanh.
Roi ong ta tat cay en.
Va ong ta tham mo hoi tren tran bang mot chiec mui-soa ca-ro o.
- Nghe cua ta lam ay that kinh khung. Xa kia th no con co ly.
Sang ta tat, toi ta thap. Phan con lai ta ngh, phan em con lai ta ngu
- Nhng sau o ieu lenh thay oi sao ?
- ieu lenh khong thay oi ngi thap en noi bi kch la cho
o ! C moi nam hanh tinh nay lai quay nhanh hn, the ma ieu lenh
khong thay oi !
- The th sao? ong hoang nho hoi.
- V hien nay no quay moi phut mot vong, ta khong con lay mot giay
e ngh ngi, moi phut ta phai thap va phai tat mot lan !
- La thc ay ! ay ngay dai ch co mot phut thoi !
- Chang co g la ca ngi thap en noi ta chuyen tro vi nhau
the ma a mot thang roi ay.
- Mot thang kia ?
- Phai, ba mi phut. Ba mi ngay. Chuc mot em tot lanh.
Roi ong lai thap ngon en.
Ong hoang nho nhn ong ta va thay yeu men ngi thap en trung
thanh en the vi ieu lenh. Cau em nh ti nhng canh mat tri lan ma
xa kia chnh em phai i kiem e xem bang cach dch ghe ngoi. Em
muon giup ong ban than :
35
Hoang t be
- Nay ong toi biet cach cho ong ngh ngi khi nao ong muon ay
- Ta luon luon muon ngi thap en noi.
Bi v ngi ta co the, cung mot luc, va trung thanh lai va li
bieng.
Ong hoang nho noi tiep :
- Cai hanh tinh cua ong nho en noi ong co the bc sai ba bc la
i giap mot vong. Ong ch co viec i cham cham e luc nao cung di
anh mat tri ca. Khi nao ong muon ngh, ong c bc ithe la ong muon
ngay dai bao nhieu th no dai bay nhieu.
- Cai ay chang c viec g cho ta ngi thap en noi cai ma ta
thch nhat tren i, la ngu.
- The th that la khong may ong hoang nho noi.
- That la khong may ngi thap en noi chuc mot ngay tot lanh.
Roi ong ta tat cay en.
Cai ong nay, ong hoang nho ngh tham trong luc tiep tuc cuoc hanh
trnh. Ong ta se b tat ca nhng ngi kia khinh thng, ong vua, lao
khoac lac, tay bm nhau, va nha doanh nghiep. Trong khi o, ch co ong
ta la mnh khong thay buon ci. Co le bi v ong lo toan cho mot cai g
khac ch khong phai cho ban than ong ta.
Em th dai tiec re va ngh tiep :
- Ong ta la ngi duy nhat ang cho mnh ket ban. Nhng tinh cau
cua ong ay be qua. Khong co cho cho hai ngi
ieu ma ong hoang nho khong the thu nhan vi mnh, ay la em
tiec cai hanh tinh thien phuc nay, la v trc het, no co mot nghn bon
tram bon mi lan mat tri lan trong hai mi bon tieng ong ho !
15
Tinh cau th sau la tinh cau mi lan rong hn. tren o co mot
ton ong gia ang viet nhng cuon sach day com.
- Ka ! Kia la mot nha tham hiem ! ong ta keu len nh the khi nhn
thay ong hoang nho.
Ong hoang nho ngoi ben ban va th mot luc. Em a i mot quang
ng kha xa.
36
Hoang t be
- Chu t au en ? Ton ong gia hoi.

- Cuon sach b nay la cuon sach g vay ? ong hoang nho hoi ong
lam g ay ?
- Ta la nha a ly ton ong gia noi.
- Nha a ly la ngi nh the nao ?
- o la mot nha bac hoc biet ro au la song bien, nui non, thanh pho
va sa mac.
- The th thch that ong hoang nho noi bay gi ta mi gap c
mot nghe ra nghe roi em a mat nhn cai hanh tinh cua nha a ly,
xung quanh em. Em cha he nhn thay mot hanh tinh nao uy nghi en nh
vay.
- Tinh cau cua ong ep qua. Co ai dng khong ong ?
- Ta khong biet nha a ly noi.
- A ! ong hoang nho that vong con nui non ?
- Ta khong biet nha a ly noi.
- Va cac thanh pho, va cac con song, va cac sa mac ?
- Ta cung khong biet not nha a ly noi.
- Ong la nha a ly c ma !
- ung nha a ly
noi nhng ta co la nha
tham hiem au. Ta hoan
toan thieu cac nha tham
hiem. Nha a ly khong
phai la ngi i en cac
thanh pho, song bien,
nui non, ai dng va sa
mac. Nha a ly rat quan
trong khong the i lung
tung. Ong ta khong ri
ban giay cua mnh.
Nhng ong ta tiep cac nha tham hiem. Ong ta phong van ho, va ong ta
ghi chep lai nhng hoi c cua ho. Va neu hoi c cua mot trong cac nha
tham hiem ay ma ang chu y th nha a ly se cho ieu tra ve t cach cua
nha tham hiem ay.
- Tai sao vay ?
37
Hoang t be
- Bi v nha tham hiem ma noi doi th se gay nen nhng sai lam tai
hai trong cac sach a ly. Va ca nha tham hiem nao uong ru nhieu qua
na.
- Tai sao vay ? ong hoang nho hoi.
- V cac bm nhau thay mot thanh hai. The la nha a ly se ghi hai
day nui ni ch co mot day.
- Toi co biet mot ngi neu ma lam nha tham hiem th se te hai ay
ong hoang nho noi.
- Co the nh the. Vay nen khi t cach cua nha tham hiem c
chng minh la tot roi, th ngi ta mi ieu tra ve phat hien cua anh ta.
- Ngi ta i xem hay sao ?
- Khong, nh the th phc tap qua. Nhng ngi ta oi hoi nha tham
hiem cung cap bang chng. V du nh khi tm thay mot hon nui ln, ngi
ta buoc anh ta phai mang ve nhng tang a b.
Nha a ly bong nhien xuc ong :
- Nhng ma chu, chu en t xa. Chu la mot nha tham hiem ! Chu
hay ta cho ta cai hanh tinh cua chu i !
Roi nha a ly, sau khi a m cuon so to, lien got but ch. Thoat tien
ngi ta ghi bang but ch cac chuyen ke cua nha tham hiem. i cho nha
tham hiem cung cap bang chng roi, ngi ta mi ghi lai bang mc.
- The nao ? nha a ly hoi.
- O ? Cho toi ay ong hoang noi chang co g ang chu y lam,
no be t teo ma. Toi co ba qua nui la. Hai qua hoat ong, mot qua tat.
Nhng biet au ay.
- Biet au nha a ly noi.
- Toi cung co mot bong hoa.
- Chung toi khong ghi nhan bong hoa nha a ly noi.
- Sao the ? No la th ep nhat kia ma !
- Bi hoa von phu du.
- The nao goi la phu du ?
- Cac sach a ly nha a ly noi la nhng cuon sach chnh xac
nhat. Chang bao gi loi thi ca. Chang may khi mot qua nui lai chuyen
cho. Chang may khi mot ai dng lai can nc. Chung ta viet nen nhng
ieu vnh cu.
- Song nhng nui la a tat co the thc day c ong hoang nho
38
Hoang t be
ngat li the nao goi la phu du ?

- Nui la tat hay nui la hoat ong vi chung ta cung the thoi nha
a ly noi cai ta ke ti, o la qua nui. No khong thay oi.
- Nhng the nao goi la phu du ? ong hoang nho lap lai, suot i,
em a khong chu bo qua mot cau hoi, mot khi a neu no ra.
- Goi the ngha la ng trc hiem hoa b tieu diet.
- Cai hoa cua toi ang ng trc hiem hoa b tieu diet ?
- Chac roi.
oa hoa cua toi von phu du, ong hoang nho t nhu, va nang ch co bon
cai gai e chong choi i ! The ma ta lai e nang mot mnh que nha !
Ay la cn nuoi tiec au tien cua cau em. Nhng em lay lai can am :
- Bay gi ong khuyen toi nen i tham ni au ? em hoi.
- Hanh tinh trai at nha a ly tra li hanh tinh ay noi tieng lam
The la ong hoang nho ra i, long m en oa hoa cua mnh.
16
Hanh tinh th bay vay la Trai at.
Trai at khong phai la mot hanh tinh xoang ! Ngi ta a tnh co ti
mot tram mi mot ong vua (trong o, hien nhien la khong quen tnh ca
cac ong vua en), bay nghn nha a ly, chn tram nghn nha doanh
nghiep, bay trieu ri bm nhau, ba tram mi mot trieu ke khoac lac,
ngha la vao khoang hai ty ngi ln.
e cac ban co chut y niem ve kch thc cua Trai at, toi phai noi vi
cac ban rang trc khi tm ra c ien, tren ca sau chau luc ngi ta
dung ca mot ao quan that s gom sau tram bon mi hai nghn nam
tram mi mot ngi ot en.
Nhn xa xa mot chut canh ot en o that tuyet dieu. Cac chuyen ong
cua ao quan nay quy nh nh trong mot v kch ba-le. Trc tien la
phien nhng ngi ot en nc Tan Tay Lan va nc Uc. Sau khi ot
en xong, ho i ngu. Bay gi en lt nhng ngi ot en Trung Quoc
va Tay Ba Li A5. Xong ca ho na, cung bien mat trong cac hanh lang.
5
Tay Ba Li A : tc Siberie, vung at rong ln Bac A, thuoc mien ong nc Nga.

39
Hoang t be
Lai en lt nhng ngi ot en nc Nga va nc An o. Roi en

nhng ngi cua chau Phi va chau Au. Roi en nhng ngi Nam My.
Roi en nhng ngi Bac My. Va chang bao gi ho vao, ra san khau
nham lan ca. That la v ai.
Ch co ong ot en cua cay en oc nhat Bac Cc va ong ot en
cua cay en oc nhat Nam Cc la song cuoc i le me an khong ngoi
roi : hai ong ay ch lam viec mot nam co hai lan.
17
Khi ngi ta muon ra ve thong minh,
thng th ieu nay se dan en viec
ngi ta noi doc oi chut. Toi khong
that tha lam au khi ke vi cac ban ve
nhng ngi ot en. Dam co the toi a
gay mot y niem sai lam ve hanh tinh
cua chung ta oi vi nhng
ai cha biet no. Loai ngi
chiem rat t cho tren mat
at. Neu hai ty con ngi
ang song tren mat at nay
ma ng kha sat vao nhau,
nh trong mot cuoc mttinh, th ho se ng gon
trong mot quang trng ch
rong hai dam, dai hai mi
dam. Co the don het nhan
loai len mot hon ao be
nhat trong Thai Bnh
Dng.
Nhng ngi ln, chac
chan roi, se chang tin ban au. Ho ngh la ho chiem nhieu cho lam. Ho
thay ho quan trong nh cac cay baobab. The nen cac ban phai khuyen ho
40
Hoang t be
lam cac con tnh i. Ho ton th nhng con so : viec ay lam ho thch thu.
Nhng ng co ph th gi cua ban vao hnh phat o. Chang ch g. Ban
tin vao toi ma.
Ong hoang nho, mot khi ap xuong mat at, rat kinh ngac v chang
trong thay ngi nao. Em a bat au s mnh nham hanh tinh, th mot cai
vong mau anh trang ong ay trong cat.
- Xin chao ong hoang nho noi bang qu.
- Xin chao con ran noi.
- Toi ri xuong hanh tinh nao vay ? ong hoang nho hoi.
- Tren Trai at, Chau Phi con ran tra li.
- A ! The tren Trai at khong co ngi nao ?
- ay la sa mac. Chang co ai tren sa mac au. Trai at rong lam
ran noi.
Ong hoang nho ngoi tren mot tang a va ngc mat len tri :
- Co nhng ngoi sao c thap sang la e moi ngi mot ngay kia
tr ve ngoi sao cua mnh ? Hay nhn xem tinh cau cua toi. No ngay ben
tren chung tanhng sao ma xa the !
- No ep ay ran noi cau lam g ti ay ?
- Toi co chuyen rac roi vi mot bong hoa ong hoang nho noi.
- A ! ran noi.
Va ca hai lang thinh.
- Loai ngi au ? sau cung ong hoang nho tiep tuc trong sa
mac thay hi b v
- Ngay gia loai ngi, cung b v ran noi.
Ong hoang nho nhn ran rat lau :
- Anh la mot con vat buon ci that em noi manh khanh c nh
mot ngon tay
- Nhng ta manh hn ngon tay cua mot ong vua ran noi.
Ong hoang nho mm ci :
- Anh khong manh lam auen chan anh cung chang coanh
muon i xa cung khong c
- Ta co the ch cau i xa hn ca mot chiec tau ran noi.
Ran cuon quanh mat ca cua ong hoang nho, trong giong mot chiec
vong vang :
41
Hoang t be
- Ke nao b ta cham ti, ta se tra han ve vi at la ni han sinh ra.

Nhng cau th trong sach va cau t mot ngoi sao ti
Ong hoang nho khong noi g.
- Cau lam cho ta thng hai, cau that yeu uoi, tren cai Trai at
bang a hoa cng nay. Ta co the giup cau mot ngay nao o neu cau
tiec nh tinh cau cua cau. Ta co the
- O ! Toi hieu roi ong hoang nho noi nhng tai sao anh luc nao
cung noi b hiem the ?
- Moi ieu b hiem, ta eu giai het ran noi.
Va ho lang thinh.
18
Ong hoang nho i qua
sa mac va ch gap co mot
bong hoa. Mot bong hoa
ch ba canh, mot bong hoa
chang la g ca
- Chuc mot ngay tot
lanh ong hoang nho noi.
- Chuc mot ngay tot
lanh bong hoa noi.
- Loai ngi au ? ong hoang nho le phep hoi.
- Ngi ha ? Co loai ay ay, khoang sau hay bay mong. Em co nhn
thay ho may nam trc kia. Nhng khong ai biet tm ho au. Gio thoi
ho i. Ho chang co re, cai o phien cho ho lam.
- T biet ong hoang nho noi.
- T biet oa hoa noi.
42
Hoang t be
19
Ong hoang nho
treo len mot qua nui
cao.
Trc
ay
nhng nui non duy
nhat ma em biet ch
la ba qua nui la cao
ngang au goi em.
Va em a dung qua
nui la a tat lam
ghe ngoi. T tren
mot qua nui cao nh
qua nui nay em noi tham mnh se a mat la thay ngay tat ca hanh
tinh va tat ca moi ngi. Nhng em ch a thay co nhng mui nhon cua
cac tang a nhon hoat.
- Chuc mot ngay tot lanh em noi bang qu.
- Chuc mot ngay tot lanhchuc mot ngay tot lanhchuc mot ngay tot
lanh tieng vang ap lai.
- Cac anh la ai ? ong hoang nho hoi.
- Cac anh la aicac anh la aicac anh la ai tieng vang ap lai.
- Hay lam ban vi toi, toi co n lam em noi.
- Toi co n lamtoi co n lamtoi co n lam tieng vang ap
lai.
Cai hanh tinh nay buon ci that ! luc o em ngh tham no kho
khoc, nhon hoat va man chat. Va nhng con ngi th thieu han oc tng
tng. Ho ch lap lai nhng g ho a nghe cho toi co mot bong hoa :
nang bao gi cung noi trc
20
43
Hoang t be
Nhng ong hoang nho, sau khi i rat lau qua cat, a va tuyet, cuoi
cung cung tm thay mot con ng. Va moi con ng eu a en ni co
ngi .
- Chuc mot ngay tot lanh em noi.
Ay la mot khu vn ay hoa hong
- Chuc mot ngay tot lanh
cac hoa hong tra li.
Ong hoang nho nhn cac hoa
hong. Tat ca bon ho eu giong
bong hoa cua em.
- Cac nang la ai ? em hoi
ho sng s kinh ngac.
- Chung em la nhng hoa
hong cac hoa hong noi.
- A ! ong hoang nho keu len
Va em cam thay rat au kho. oa hoa cua em a ke vi em rang nang
la duy nhat trong giong noi cua nang khap trong vu tru. Va ay co en
nam nghn oa giong nh nhau, ch mi trong moi mot khu vn.
Nang se ngng lam ay em ngh tham neu thay canh nay
Nang se ho ru ri va gia chet
e cho ngng. Con ta se
phai lam ra ve an ui vo ve
nang, neu khong, e lam chnh
ta cung phai xau ho, nang dam
chet that mat
Roi em lai t bao : Ta
tng ta a giau co lam vi mot oa hoa duy nhat, nhng ta ch co mot
oa hoa thng thoi. Cai o cong vi ba qua nui la cao ngang au goi
cua ta, ma mot qua co le, a tat mai mai, chang lam cho ta thanh mot ong
hoang ln lam au. Va, nam dai trong co, em khoc.
21
Chnh vao luc o, con cao xuat hien.
44
Hoang t be
- Chuc mot ngay tot lanh con cao noi.

- Chuc mot ngay tot lanh ong hoang nho ap lai lch s, em quay
lai nhng chang
thay g ca.
- T ay
nay giong noi
cat len, di
cay tao
- Cau la ai
the ? ong
hoang nho noi
cau that la xinh
- T la mot
con cao con
cao noi.
- en chi vi mnh i ong hoang nho ru cao mnh buon qua
- T khong chi vi cau c. T cha c cam hoa.
- A ! Xin loi ong hoang nho noi.
Nhng, sau khi suy ngh. Em hoi them :
- The nao goi la cam hoa ?
- Cau khong phai dan ay. Cau i tm cai g ?
- T i tm nhng con ngi ong hoang nho noi the nao goi la
cam hoa ?
- Loai ngi cao noi ho co sung va ho san ban. Phien lam. Ho
cung nuoi ga na. o la cai duy nhat hap dan ho. Cau i kiem ga phai
khong ?
- Khong ! ong hoang nho noi mnh kiem ban. The nao goi la
cam hoa ?
- Ay la mot ieu b lang quen lau qua roi cao noi no co ngha la
tao nen nhng lien he
- Tao nen nhng lien he ?
- ung nh vay con cao noi oi vi t, hien gi cau ch la mot
cau be hoan toan giong tram nghn cau be khac. Va t chang can g
cau. Va cau cung chang can g en t. T oi vi cau ch la mot con cao
45
Hoang t be
giong nh tram nghn con cao khac. Nhng, neu cau cam hoa t, cau se la
duy nhat tren i. T oi vi cau se duy nhat tren i
- T bat au hieu ong hoang nho noi co mot bong hoat ngh
la nang a cam hoa t
- Co the lam cao noi co the gap moi s tren Trai at nay
- O ! Khong phai tren Trai at nay au ong hoang nho noi.
Con cao co ve chu y :
- Tren mot hanh tinh khac a ?
- Phai.
- Tren hanh tinh ay, co th san khong ?
- Khong.
- The th hay ay. The con ga ?
- Khong.
- Cha co ieu g la hoan hao ca ! cao th
dai.
Nhng roi cao tr lai vi y ngh cua no :
- i t te nhat. T san ga, ngi san t. Tat ca loai ga eu giong
nhau, va tat ca loai ngi eu giong nhau. V the, t hi chan. Nhng neu
cau cam hoa t, i t se rc nang. T se nhan ra mot bc chan khac
han moi bc chan khac. Cac bc chan khac se lam cho t chui ngay
xuong at. Nhng bc chan cua cau lai se goi t t hang chay ra, nh la
mot ieu nhac vay. Va cau hay nhn ka ! Cau thay khong, kia, nhng
canh ong lua m ay ? T khong an banh m. Lua m oi vi t la vo
dung. Cac canh ong lua m oi vi t chang co g khieu gi. Cai o
buon lam. Nhng cau co mai toc mau vang kim. The th se rat tuyet mot
khi cau a cam hoa t ! Lua m, von mau vang kim, se gi cho t ky
niem ve cau. Va t se yeu tieng gio reo trong lua m
Cao im lang va nhn ong hoang nho mot luc lau :
- Neu cau vui long, hay cam hoa t i ! cao noi.
- T cung muon the lam ong hoang nho tra li nhng t khong
co nhieu th gi. T can tm kiem nhieu ban va tm hieu bao nhieu s vat.
- Ngi ta ch hieu c nhng vat ngi ta a cam hoa cao noi
loai ngi bay gi khong con u th gi hieu cai g het. Ho mua nhng
vat lam san cac nha buon. Nhng v khong au co nha buon ban, con
46
Hoang t be
ngi khong co ban na. Neu cau muon co mot ngi ban, hay cam hoa
t !
- Phai lam sao ? ong hoang nho hoi.
- Phai that kien nhan cao tra li ban au cau hay ngoi hi xa t
mot t, nh the, trong co.
T a mat liec nhn cau,
va cau chang noi g ca.
Ngon ng la nguon goc
cua s ngo nhan. Nhng,
moi ngay, cau co the ngoi
gan lai mot t
Ngay hom sau, ong
hoang nho tr lai.
- Tot hn la nen en
ung gi nh hom trc
cao noi neu cau en,
chang han nh luc bon gi chieu, th t ba gi, mnh a cam thay hanh
phuc. Thi khac cang troi, mnh lai cang hanh phuc. en bon gi th mnh
phat cuong len va lo lang; va mnh se hieu cai gia cua hanh phuc ! Nhng
neu cau en bat c luc nao, mnh khong biet luc nao th nen trang phuc
coi long mnhPhai co nghi thc ch.
- Nghi thc la cai g ? ong hoang nho hoi.
- o cung la cai b quen lau qua roi cao noi o la cai g lam cho
mot ngay tr nen khac nhng ngay khac, mot gi tr nen khac nhng gi
khac. Co mot nghi thc, chang han cua bon th san cua t. Moi th nam,
ho khieu vu vi cac co gai trong lang. The th th nam la mot ngay ky
dieu ! Hom ay t co the rong chi en tan vn nho. Neu bon th san ma
khieu vu bat c ngay nao, th ngay nao cung nh ngay nao, t se chang
co ngay nao c ngh na.
The la ong hoang nho cam hoa con cao. Va khi gi ra i a en :
- A ! cao noi t sap khoc len ay.
- o la loi tai cau ong hoang nho noi mnh tuyet chang muon
cau kho, cau lai c muon mnh cam hoa cau.
- ung the cao noi.
- Nhng cau se khoc ! ong hoang nho noi.
47
Hoang t be
- ung the cao noi.

- The th cau chang c g ca !
- c ch cao noi la do cai mau vang cua lua m ay.
Roi no noi them :
- Hay tr lai tham nhng oa hoa hong i, cau se thay oa hoa cua
cau la duy nhat tren i. Roi cau hay lai ay t biet t, t se lam qua cho
cau mot ieu b mat.
Ong hoang nho i tham lai cac hoa hong.
- Cac co chang giong chut nao vi oa hong cua toi, cac co cha la
g ca em bao cac bong hong cha ai cam hoa cac co, cac co cung
cha cam hoa ai. Cac co giong nh con cao cua toi trc kia. No ch la
con cao giong nh tram nghn con cao. Song toi a lam cho no tr thanh
ban toi, va bay gi no tr nen duy nhat tren i.
Va cac bong hong het sc lung tung.
- Cac co ep, nhng cac co trong rong em noi vi ho ngi ta
khong the chet v cac co c. Phai, oa hong cua toi, mot ngi qua
ng tam thng tng la nang giong cac co. Nhng oi vi toi th nang
quan trong hn tat ca cac co, bi v chnh la nang ma tay toi a ti. Bi
v chnh la nang ma toi a at di bau knh. Bi v chnh la nang ma toi
a che bang tam bnh phong. Bi v la nang ma toi a bat cac con sau (tr
hai ba con danh e thanh bm). Bi v chnh la nang ma toi a ngoi
nghe than th, hay tan hu tan vn, hay oi khi ca lang im na. Bi v
o la oa hong cua toi.
Roi em tr lai cho con cao :
- T biet em noi.
- T biet cao noi ay la cai b mat cua t. No n gian thoi :
ngi ta ch nhn thay that ro bang trai tim. Cai cot yeu th con mat khong
nhn thay.
- Cai cot yeu th con mat khong nhn thay ong hoang nho lap lai e
ma ghi nh.
- Chnh thi gi cau a mat cho oa hong cua cau lam cho oa hong
cua cau tr nen quan trong en the.
- Chnh thi gi cua toi mat cho bong hong cua toi ong hoang
nho noi, e ma ghi nh.
- Loai ngi a quen mat chan ly nay cao noi nhng cau khong
48
Hoang t be
c quen. Cau tr nen mai mai co trach nhiem ve nhng g cau a cam
hoa. Cau co trach nhiem oi vi hoa hong cua cau
- Toi co trach nhiem oi vi hoa hong cua toi ong hoang nho lap
lai e ma ghi nh.
22
- Xin chao ong hoang nho noi.
- Xin chao ngi be ghi noi.
- Ong lam g ay ? ong hoang nho hoi.
- Ta xep hanh khach, thanh tng goi nghn ngi mot ngi be ghi
noi ta hng dan nhng chuyen tau ch chung i, luc ve ben phai, luc
ve ben trai.
Roi mot con tau nhanh sang choang, gam nh sam, lam can phong gac
ghi rung len.
- Ho voi qua ong hoang nho noi ho tm cai g vay ?
- Chnh ngi lai tau cung khong biet ngi gac ghi noi.
Va lai gam len, t hng ngc lai, mot chuyen tau nhanh th hai
sang choang.
- Ho a tr ve roi ? ong hoang nho hoi
- Khong phai nhng ngi khi nay. Ho oi cho ay.
- Ho khong bang long cho cua ho ?
- Ngi ta khong bao gi bang long cho cua mnh ca ! ngi be ghi
noi.
Va lai tieng am am cua chiec tau nhanh th ba sang choang.
- Ho uoi theo nhng hanh khach luc nay phai khong ? ong hoang
nho hoi.
- Ho chang uoi theo cai g het ngi be ghi noi ho ngu gat hoac
ngoi ngap vat trong o. Ch co nhng a tre la dan mui vao ca knh
thoi.
- Ch co nhng a tre la biet mnh tm cai g ong hoang nho noi
chung mat th gi v mot con bup be bang gie rach, va con bup be ay tr
nen quan trong lam, ai lay i cua chung, chung se khoc
- Chung that may man ngi be ghi noi.
49
Hoang t be
23
- Xin chao ong hoang nho noi.
- Xin chao ngi lai buon noi.
Ay la mot ngi ban loai
thuoc co the lam cho khat.
Moi lan uong mot vien, va
ngi ta se thay khong can
phai uong nc na.
- Tai sao ong ban th
o ? ong hoang nho hoi.
- ay la mot s tiet
kiem ln ve thi gi ngi lai buon noi cac nha chuyen mon a co
tnh toan. Moi tuan le ta se tiet kiem c nam mi ba phut.
- The ngi ta dung nam mi ba phut ay e lam g ?
- Muon lam g th lam
Ta ong hoang nho ngh tham neu ta co nam mi ba phut e lam
g th lam, ta se bc that nhe nhang en mot cai nguon nc.
24
Luc o la ngay th tam t khi toi b hong may trong sa mac, va toi a
va nghe cau chuyen ngi lai buon va uong giot nc cuoi cung trong
so nc d tr.
- A ! toi noi vi ong hoang nho cac ky niem cua em that la ep,
nhng anh van cha cha c may bay cua anh, anh chang con g e
uong na, va anh cung se hanh phuc lam ay, neu bay gi anh cung co
the bc that nhe nhang en mot cai nguon nc !
- Ban cao cua toi em noi.
- Chu em be bong i, bay gi con chon cao g na !
- Sao the ?
- Bi v ta sap chet khat
50
Hoang t be
Em khong hieu ly le cua toi. Em tra li toi :

- Co c mot ngi ban la tuyet ch, du cho ta sap chet i na. Toi,
toi rat hai long c co ban cao cua toi
Em khong lng c hiem nguy toi ngh tham em khong he oi
hay khat. Mot chut mat tri cung u cho em roi.
Nhng em nhn toi va tra li ieu toi va ngh :
- Toi cung ang khatta i tm mot cai gieng i
Toi phac mot c ch met moi : that la phi ly khi i tm mot cai gieng,
mot cach hu hoa, trong sa mac menh mong. Tuy the, chung toi van
bc i.
Khi chung toi bc i, im lang, gi nay qua gi khac, man em buong
xuong va cac v sao bat au toa sang. Toi nhn moi vat nh trong cn me,
au nong bng v khat. Nhng li ong hoang be nho noi nhay mua trong
tr nh cua toi.
- Em, em cung khat hay sao ? toi hoi em.
Nhng em khong tra li cau toi hoi. Em ch noi gian d :
- Nc cung co the tot lanh cho trai tim
Toi khong hieu cau em ap nhng toi im lang toi biet la khong nen
hoi em.
Em thay met. Em ngoi xuong. Toi ngoi xuong canh em. Va sau mot lat
im lang, em lai noi :
- Cac ngoi sao ep, la do o co mot bong hoa ma ngi ta khong
nhn thay
Toi ap lai ung the va toi nhn, khong noi, nhng gn song cua cat
di anh trang.
- Sa mac that ep em noi them
ieu nay ung. Bao gi toi cung yeu sa mac. Ta ngoi tren mot un
cat. Ta khong trong thay g het. Ta khong nghe thay g het. Nhng co mot
cai g o toa sang trong lang le
- Cai a to iem cho sa mac ong hoang nho noi la no an giau
mot cai gieng ni nao o
Toi kinh ngac v bong nhien hieu ra cai anh sang huyen b ay cua cat.
Khi con la mot cau be, toi mot ngoi nha co, va co mot truyen thuyet la
ngoi nha co nay co chon mot kho bau. Tat nhien, cha ai tm ra kho bau
o, co le cung cha ai th i tm. Nhng no a lam cho ca ngoi nha tr
51
Hoang t be
nen than tien. Cai nha cua toi co giau trong ay trai tim cua no mot ieu
b mat
- Phai toi noi vi ong hoang nho du la ngoi nha, ngoi sao hay sa
mac, cai lam chung tr nen ep th khong the nhn thay !
- Toi rat hai long em noi v ong cung ong y vi ban cao cua toi.
Khi ong hoang nho be thiu thiu ngu, toi be em len vong tay va lai len
ng. Long toi xuc ong. Toi co cam giac nh ang gi mot kho bau
mong manh. Toi co cam giac nh tren Trai at nay khong co g mong
manh hn. Toi nhn, di anh trang, vang tran xanh xao ay, oi mat nham
nghien, nhng lon toc run ray trc gio, va toi ngh tham : Cai ma ta
thay ay ch la mot cai vo. Cai quan trong nhat th khong nhn thay
c.
Khi oi moi he m cua em thoang mot nu ci, toi lai t nhu : Cai
lam cho ta xuc ong manh en the ve ong hoang be nho ang ngu nay,
o la long chung thuy cua em oi vi mot oa hong, ay la hnh anh mot
oa hong rc sang ni em nh mot ngon en, ca trong khi em ngu va
toi con thay em cang mong manh hn. Ta phai het sc che ch cho nhng
ngon en : mot ngon gio co the thoi tat c
Va, c bc i nh vay, toi tm ra cai gieng vao luc rang ong.
25
- Con ngi ong hoang nho noi ho chui vao trong cac chuyen tau
nhanh, nhng ho chang biet mnh tm kiem th g. The ma ho c cuong
qut len va quay cuong
Va em noi them :
- Nao co ch g
52
Hoang t be
Cai gieng ma chung

toi en, no khong giong
cac gieng sa mac
Sahara. Cac gieng
Sahara ch n gian la
nhng cai lo ao trong
cat. Con cai nay giong
nh gieng lang. Nhng
ay chang co ngoi
lang nao, va toi tng
mnh ang m.
- La that toi noi
vi ong hoang nho
moi cai eu co san : cai
rong roc, cai gau va si
day
Em ci, s si day,
lan cai rong roc. Va cai
rong roc lien ren mot
tieng, giong nh tieng
ren cua cai chong chong ch hng gio sau mot hoi gio ngu yen lau qua.
- Ong nghe thay khong ong hoang nho noi ta anh thc cai gieng
nay va no hat
Toi khong muon em gang sc:
- e anh toi noi no nang qua oi vi em.
Cham rai, toi keo gau len thanh gieng. Toi at no chac chan tren o.
Trong tai toi van con vang len tieng hat cua cai rong roc, va trong gau,
nc hay con run ray, toi thay mat tri cung run len.
- Toi khat th nc nay ay ong hoang nho noi cho toi uong i
Va toi hieu ra em tm kiem cai g.
Toi nhac chiec gau len ke moi em. Em uong, hai mat nham nghien.
Em em nh mot ngay hoi. Th nc nay con la mot cai g khac hn mot
th nc uong. No sinh ra t mot cuoc i bo di tri sao, t tieng hat cua
cai rong roc, t s gang sc cua canh tay toi. No tot lanh cho trai tim ta,
nh mot mon qua tang. Ngay toi con la mot cau be, anh sang cua cay
53
Hoang t be
No-en, tieng nhac cua buoi le na em, nhng nu ci du dang cung a

lam nen s rc r cua mon qua No-en ma toi c nhan.
- Loai ngi ni ong ong hoang nho noi trong nam nghn hoa
hong trong cung mot khu vn the ma ho chang tm thay cai ho tm
- Ho chang tm thay au toi noi.
- Trong khi cai ho muon tm lai co the gap trong ch mot oa hoa
hong, hoac ch mot t nc
- ung the toi noi.
Va ong hoang nho noi them :
- Con mat von mu loa. Phai tm kiem vi trai tim.
Toi a uong. Toi a ngh ngi thoa thue. Vao luc tinh m, cat mau mat
ong. Toi thay sung sng ca v cai mau mat ong ay na. Tai sao toi a c
phai kho s
- Ong phai gi li ha ong hoang nho bay gi lai ngoi xuong ben
toi, nhe nhang noi.
- Li ha nao ?
- Ong biet aymot cai ro mom cho con cu cua toitoi chu trach
nhiem ve cai hoa ay !
Toi rut t trong tui ao ra cac ban ve phac cua toi. Ong hoang nho
trong thay cac bc ve ben ci bao :
- Cac cay baobab cua ong, trong giong nh cac cay cai hoa ay
- O !
Toi von t hao biet bao vi bc ve cac cay baobab !
- Con cao cua onghai tai notrong giong nh hai cai sngva lai
dai qua !
Va em lai ci na.
- Cau khong cong bang, cau nho i, toi von ch biet ve tran kn vi
tran m thoi ma !
- O ! c ca thoi em noi tre con chung hieu het.
The la toi dung but ch phac mot cai ro mom. Va long toi se lai khi
a cai ro mom o cho em :
- Em co nhng d nh ma toi khong c ro
Nhng em chang tra li toi. Em bao toi :
- Ong biet khong, ngay toi ri xuong Trai atmai a la tron mot
nam
54
Hoang t be
Roi, sau mot lat im lang, em lai noi :

- Toi ri xuong ngay gan ay
Va em o mat.
Va mot lan na, chang hieu tai sao, toi cam thay buon ba mot cach ky
la. Khi ay toi bong buot mieng hoi :
- The ra khong phai ngau nhien, ma vao buoi sang ay, toi gap em,
cach ay tam ngay; em lang thang mot mnh mot nghn dam cach moi
vung co ngi ! Em tr lai ni em ri xuong sao ?
Ong hoang nho lai o mat.
Va toi noi them ngap ngng :
- La v, co le, v ngay ky niem chang ?
Ong hoang o mat na. Em khong bao gi tra li cac cau hoi, nhng
khi ngi ta o mat, nh the co ngha la Phai, phai khong?
- A ! toi noi toi s
Nhng em tra li toi :
- Bay gi ong phai lam viec thoi. Ong phai tr ve cho cai may cua
ong. Toi i ong ay. Chieu mai ong hay en
Song toi khong yen tam. Toi nh chuyen con cao. Co nguy c la ta co
the khoc mot t neu ta l e cho ai cam hoa mnh
26
Canh cai gieng, co mot
bc tng o nat. Khi cho
lam viec tr lai vao chieu
hom sau, t xa toi a thay
ong hoang nho cua toi ngoi
tren o, hai chan l lng. Va
toi nghe em noi :
- The anh khong nh
sao ? Khong phai la cho nay
au !
Mot giong noi khac co le
tra li em, v em lai ap :
55
Hoang t be
- Phai ! Phai ! Ngay th ung, nhng khong phai cho nay

Toi bc tiep en cho bc thanh. Toi van khong nhn thay, cung chang
nghe thay ai. The nhng ong hoang nho lai ap na :
- ung the. Anh c xem ni nao bat au co dau chan cua toi
tren cat. Anh ch viec i toi ay. Toi se en em nay.
Toi ch cach bc tng co hai mi met va toi chang nhn thay g.
Ong hoang nho lai noi, sau mot lat im lang :
- Anh co noc tot ay ch ? Anh chac khong lam toi au lau ch ?
Toi dng lai, trai tim se that, nhng toi van khong hieu.
- Thoi bay gi hay i i em noi toi muon xuong.
The la chnh toi nhn xuong chan tng, va toi nhay dng len. No
o, ngang au len pha ong hoang nho, mot giong ran vang co the diet ta
trong ba mi giay. Va luc tui tm khau sung ngan, toi va chay ti,
nhng, nghe tieng toi, con ran lien chuoi trong cat, nh the mot dong
nc chay i, va chang can phai voi vang, no luon lach gia cac tang a
vi mot tieng ong nhe nhe nh tieng va cham cua kim kh.
Toi en ben bc tng va ung luc e on trong vong tay toi ong
hoang be nho, trang bet nh tuyet.
- Chuyen quai quy g the ! Bay gi em lai i tro chuyen vi ran !
Toi thao chiec khan vang kim bao gi cung khoac co em. Toi dap
nc vao tran em va cho em uong. Va bay gi, toi khong dam hoi em
ieu g na. Em nhn toi nghiem ngh va a hai tay om co toi. Toi nghe
tieng tim em ap nh tieng ap cua mot con chim sap chet, khi b trung
an sung san. Em bao toi :
- Toi rat mng , v biet ong a tm ra may bay cua ong thieu cai g.
Ong sap tr ve nha ong
- Sao em biet ?
ung la luc ay toi va nh bao cho em biet, tng a tuyet vong roi,
bong dng toi lai sa c may.
Em chang tra li cau hoi cua toi, nhng lai noi them:
- Toi cung nh ong, hom nay toi ve nha toi
Roi, giong ngam ngui :
- Xa hn nhieu lamkho hn nhieu lam
56
Hoang t be
Toi co cam giac va xay ra mot viec g d thng. Toi siet chat em
trong vong tay toi nh mot em be, nhng khi ay toi van co cam giac em
ang tuot thang xuong mot vc tham nao o du toi co nu gi lai...
Anh mat em nghiem ngh, mat hut vao mot ni rat xa :
- Toi co con cu cua ong. Va toi co cai thung cho con cu. Va toi co
cai ro mom
Va em mm ci buon buon.
Toi i rat lau. Toi thay em dan da am lai :
- Cau em a, em a s hai
Em co s hai, ung roi ! Nhng em ci du dang :
- Chieu nay toi se con s nhieu hn
Mot lan na, toi lai cam thay lanh buot ngi v mot cai g o khong
the cu van c na. Va toi hieu rang toi khong the chu noi y ngh roi
ay khong bao gi con nghe thay tieng ci nay na. Tieng ci ay oi
vi toi giong nh mot nguon nc trong sa mac.
- Cau em a, toi con muon c nghe em ci
Nhng em bao toi :
- em nay, va ung mot nam. Ngoi sao cua toi se lai ung ben
tren cho toi ri xuong nam ngoai
- Cau em a, co phai la mot cn ac mong khong, chuyen ran, chuyen
hen gap vi ngoi sao nay
Nhng em khong tra li cau toi hoi. Em bao toi :
- Cai g ma quan trong, cai o khong nhn thay c
- ung the
- Giong nh bong hoa cua toi. Khi ong yeu mot bong hoa tren mot
ngoi sao, that la em em, vao ban em, khi ong nhn tri. Tat ca cac ngoi
sao eu n hoa.
- ung the
- Giong nh nc vay. Nc ma ong cho toi uong nh la am nhac, la
v cai rong roc va si dayong nh chthat ngon lanh.
- ung the
- Ban em, ong se nhn sao. Cho toi be qua khong the ch cho ong
au la ngoi sao cua toi c. The lai cang hay. Ngoi sao cua toi, oi vi
ong se la mot trong cac ngoi sao kianh the, tat ca cac ngoi sao, ong
57
Hoang t be
eu se thch nhn. Tat ca chung se la ban cua ong. Va roi toi se bieu ong
mot mon qua
Em lai ci len na.
- A ! Em i, em i, toi thch nghe em ci nh the nay!
- ung o la mon qua toi bieu onggiong nh la nc vay
- Em muon noi sao ?
- Moi ngi co nhng ngoi sao khong cua ai giong cua ai. oi vi
mot so a thch i xa, cac ngoi sao la nhng ke dan ng. oi vi so
khac, chung ch la nhng om sang nho. oi vi nhng nha bac hoc,
chung la nhng bai toan. oi vi nha doanh nghiep cua toi, chung la
vang. Nhng tat ca loai ngoi sao ay eu cam lang. Ong, ong se co nhng
ngoi sao trc ay khong ai co
- Em muon noi sao ?
- Khi ong nhn tri, vao ban em, bi v mot trong nhng ngoi sao
o co toi , bi v toi ci tren mot trong nhng ngoi sao o, cho nen oi
vi ong tng chng tat ca cac ngoi sao eu ci. Ong, ong se co c
nhng ngoi sao biet ci !
Roi em lai ci na.
- Va khi ong a nguoi roi (ngi ta bao gi cung nguoi i), ong se
bang long la a tng c quen biet toi. Ong mai mai la ban toi. Ong se
muon c ci vi toi. Roi oi khi ong m ca so nha ong, nh the ay,
e cho vui thoiban hu cua ong se lay lam la khi thay ong va nhn tri
va ci. Ong se bao ho : Phai, cac ngoi sao, luc nao chung cung lam
cho mnh ci ! va ho se tng ong ien. Hoa ra toi chi kham ong mot
vo
Roi em lai ci na.
- Xem nh toi a tang ong, thay v nhng ngoi sao, hang ong nhng
cai chuong nho biet ci
Roi em lai ci na. Va em tr lai nghiem ngh :
- em nayong biet ayng en lam g.
- Toi se khong ri em au.
- Toi se co ve nh autoi se co ve sap chet. The thoi ma ! Ong
ng en chng kien canh o, khong ang g au
- Toi se khong ri em.
Nhng em co ve lo lang.
58
Hoang t be
- Toi noi vi ongla tai v con ran ay. Ch e ran no can ong. Loai
ran, chung ac lam. Chung co the can ch e ma chi
- Toi se khong ri em.
Nhng co cai g o lam em yen tam :
- Nhng ung la no se khong con noc cho lan can th hai
em ay, toi khong trong thay em bo i. Em a bo i khong mot tieng
ong. Khi toi uoi kp em, em bc ca quyet that nhanh. Em ch noi vi
toi :
- A ! Ong lai en ay roi
Roi em nam tay toi. Nhng em lai dan vat na :
- Ong khong ung, ong se kho cho xem. Toi se co ve chet nhng
khong phai la that au
Toi, toi im lang.
- Ong biet ay. ng xa
lam ! Toi khong mang noi cai
than xac nay. Nang lam.
Toi, toi im lang.
- Nhng no se cung ch nh
mot cai vo gia b bo lai. Nhng
cai vo gia th co g ang buon
Toi, toi im lang.
Em co hi nan. Nhng em
gang them mot lan na :
- Se hay lam ch, ong biet ay.
Toi cung se nhn cac ngoi
sao. Cac ngoi sao se la
nhng cai gieng vi mot cai
rong roc hoen r. Tat ca moi
ngoi sao se rot cho toi uong
Toi, toi im lang.
- Se that buon ci !
Ong se co nam tram trieu
chiec chuong, con toi, nam
tram trieu nguon nc
Va em cung im luon, bi
59
Hoang t be
v em khoc
- ay roi, ong e toi bc mot mnh thoi.
Va em ngoi xuong v s.
Em lai noi na :
- Ong biet ayoa hoa cua toitoi phai co trach nhiem ! Nang that
la yeu uoi ! Nang that ngay th ! Nang ch co bon cai gai chang tham
vao au e ma chong choi tren i
Toi ngoi xuong v
khong the gi mnh
ng c na. Em noi :
- Kia roich co the
thoi
Em lng l mot
chut, roi ng len. Em
bc mot bc. Con toi,
toi khong the nao c
ong c.
Ch co mot thoang
chp mau vang gan ben
mat ca chan em. Em
ng mot luc khong
ong ay. Em khong
keu. Em nga xuong nhe
nhang nh mot cai cay. Ca mot tieng ong cung khong co, la bi v cat.
27
Va gi ay, ung vay, sau nam a troi quatoi cha bao gi ke lai cau
chuyen nay. Nhng ban be gap lai toi rat lay lam hai long thay toi con
song. Toi a rat buon, nhng toi noi vi ho : o la v met
Bay gi toi a nguoi nguoi. Ngha lakhong han la nh the.
Nhng toi biet em a tr ve tinh cau cua mnh, v sang sm hom sau, toi
a khong tm thay than xac em. Cai than xac chang nang ne g mayva
60
Hoang t be
ban em, toi thch lang nghe cac ngoi sao. Chung nh nam tram trieu cai
chuong nho
Nhng co xay ra mot ieu g o khong bnh thng. Chiec ro mom
toi a ve cho ong hoang nho, toi a quen ve them cai ai da. Em se
khong the nao buoc no cho con cu c.
The la toi t hoi : Chuyen g a xay ra tren tinh cau ay ? Co le con
cu a an mat oa hoa chang.
Khi th toi t nhu : Chac la khong ! Ong hoang nho em nao cung
ay hoa trong cai bau knh, va em cung trong chng con cu can than
the la toi vui sng. Va tat ca cac ngoi sao mm ci du dang.
Khi th toi t nhu : The nao chang co luc ngi ta l ang, va the la
u ! Em a quen mat, vao mot em nao o, cai bau knh, hoac con cu
len ra khong tieng ong trong em, the la nhng cai chuong nho eu
bien thanh nc mat !
o la mot b an ln lao. Vi ban, la ngi cung yeu ong hoang be
nho, cung nh vi toi, ca vu tru nay se chang con nh cu neu au o,
khong biet au, mot con cu ma ta khong biet, a co hay la khong an
mot oa hong
Hay nhn len tri. Hay t hoi : con cu a co an hay khong an oa hoa
? Va ban se thay tat ca eu thay oi
Va khong
mot
ngi
ln nao lai
hieu
c
chuyen ay
quan trong
en nhng
nao !
Canh ay
oi vi toi,
la canh ep
nhat va buon
nhat tren the
gian.
No
cung la cai
61
Hoang t be
canh trang trc, nhng toi a ve mot lan na e ban nhn ro hn. Chnh
tai ni ay ong hoang be nho a xuat hien tren Trai at, roi lai bien i.
Hay nhn cham chu canh nay cho en khi ban chac rang ban co the
nhan ra no, neu ngay kia ban du hanh sang chau Phi, trong sa mac. Va neu
ban tnh c i ngang qua o, toi xin ban, xin ban ng voi, hay nan lai mot
chut ngay di ngoi sao ! Neu bay gi co mot a be en ben ban, neu em
ci, neu em co mai toc vang ong, neu em khong tra li khi ngi ta hoi,
ban se oan ra ay la ai. Bay gi ban hay thng toi ! ng e toi buon
qua the nay : Hay viet th cho toi bao rang em a tr lai
62

Hoàng T Bé

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hoàng T Bé

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Antoine de Saint-Exupery

Nha xuat ban ong Nai-1994

Antoine Marie Roger de Saint-Exupery (1900 1944)

Saint-Exupery lap gia nh nam1931 vi Consuelo Gomez Castillo, va khi s lam

Ngay 31 thang 7 nam1944, Saint-Exupery cat canh t ng bang hep Sardinia

bc chan dung ep nhat ma ve sau toi ve c ve cau be ay. Nhng bc

Va nh the ay, toi a lam quen vi ong hoang be nho.

hng cua cau em ch ln hn cai nha mot chut !

baobab : giong cay co thu Phi Chau.

c muon cho con cu cua em an nhng cay baobab nho the ?

- Ong lan lon hetong xao tron het !

lua. Anh co mot tam chan gio nao khong ?

gang ma song hanh phuc.

Bi v nang khong muon em nhn thay nang khoc. o la mot oa hoa

- The th ngi hay t xet x lay mnh i c vua ap lai li em

v, oi vi ke khoac lac, nhng ngi con lai eu la nhng ke ngng mo

im lang trc mot

Nam vi bay la mi hai. Mi hai vi ba la mi lam. Chao chu.

- Chang lam g sat. Ta chiem hu chung.

khoa chat mau giay ay trong mot cai tu.

- Chu t au en ? Ton ong gia hoi.

ngat li the nao goi la phu du ?

Tay Ba Li A : tc Siberie, vung at rong ln Bac A, thuoc mien ong nc Nga.

Lai en lt nhng ngi ot en nc Nga va nc An o. Roi en

- Ke nao b ta cham ti, ta se tra han ve vi at la ni han sinh ra.

- Chuc mot ngay tot lanh con cao noi.

- ung the cao noi.

Em khong hieu ly le cua toi. Em tra li toi :

Cai gieng ma chung

No-en, tieng nhac cua buoi le na em, nhng nu ci du dang cung a

Roi, sau mot lat im lang, em lai noi :

- Phai ! Phai ! Ngay th ung, nhng khong phai cho nay

You might also like