1.

Si perdoret teknologjia informatike dhe komunikuese ne

marketing ?
Ne dekatat e fundit rndsia e sistemeve informatike n marketing sht
rritur dukshm!.
N realizimin e te gjitha funksioneve tjera t rndsishme t marketingut:
informimi lidhur me tregun dhe afarizmin n prgjithsi, hulumtimin e tregut,
n zhvillimin e politiks s shitjes s produktit dhe t shrbimeve, n
distribuim etj.
Ju mundson bizneseve t vogla dhe t mdha t zgjrohen edhe atje ku
nuk mund t arrijn fizikisht, pavarsisht nga lokacioni fizik duke, u lidhur
me konsumator n prmasa globale.
2.Pse sot, jane te nevojshme informata per menaxheret e
marketingut?
Menaxheret e marketingut kane nevoje per informata sot pasi pasiguri te
madhe dhe kane nevoja informatash me qellim q te menaxhojne ne
menyre efikase aktivitetet e tyre afariste, sidomos ne fushen e
marketingut.Sepse aktivitetet e marketingut duhet te organizohen,
evoluohen dhe mbahen nen kontroll.
3.Si ndikoi perdorimi I internetit ne marketing?
Paraqet nj burim t pa zevendesueshem te informatave edhe ate per te
gjitha segmentet e tregut: duke filluar nga ndermarrjet ...deri te bleresit dhe
konsumatoret potencial. Kjo Bote fizike ju lejon bizneseve t t gjitha
madhsive, n t gjitha industrit t hyjne n konkurenc njra me tjetrn
Sot marketing - i gjen aplikacionet e tij n Internet dhe n teknologjin mobile,
prandaj degjojm te flitet per: marketingun elektronik (e marketingu), e mail marketingun ose edhe per marketingun mobil (m marketingu).
Ofron metoda dhe vegla t reja pr matjen e efikasitetit t investimeve
n marketing. Ju mundson bizneseve t ofrojn shrbime
konsumatorve 24/7 or shtat dit n jav.
Teknologjia bashkkohore ICT prdoret edhe n realizimin e funksioneve tjera
t rndsishme t marketingut: informimi lidhur me tregun dhe afarizmin n
prgjithsi, hulumtimin e tregut, n zhvillimin e politiks s produktit
dhe t shrbimeve, n zhvillimin e politiks s shitjes s produktit dhe t
shrbimeve, n distribuim etj.
4. Pse jane te nevojshme informata nga aspekti I marketingut?
Nga aspekti i marketingut, informatat jan t rndsishme dhe t
nevojshme:

1) Ngjajshem me funksionet tjera ne ndermarrje ndihmojne arritjen e

synimeve dhe objektivave te ndermarrjes.
2) sigurojne: perparesi strategjike dhe taktike ne krahasim me konkurencen.

5.Kush e mundson mbledhjen sistematike te informatave te

marketingut ?
SIMk paraqet shkalln m t lart t mbledhjes sistematike t t dhnave t
marketingut dhe t procesimit t tyre n informata t marketingut.Mbledhjen
ne menyre te rregullte te te dhenave, prpunimin e tyre, ruajtjen, analizimin,
prezentimin dhe shprndarjen e informatave ne baze te se cilave mund te
merren vendime cilesore e munson: SIMK.
6.Si definohet SIMK ( sipas American Marketing Asocation ) ?
bashksi t metodave dhe procedurave ,t mbledhjes, planifikimit, analizs,
rregullimit, prezentimit dhe prdorimit t informatave gjat procesit t
marrjes s vendimeve t marketingut.
7.Cilat informata duhet ti siguroj Marketingu ?
Aktivitetet e marketingut nuk fillojn pasi t prodhohen produktet, por m
hert. Shrbimi marketingut prcaktona ekziston tregu ,cila sht madhsia
e tij ,segmentet ,ndieshmria ,shprehit blerse etj.
Siguron Keto Infotmata:
1) lidhur me planifikim
2)t prcaktoj mimin,
shprndarjen dhe planin e promocionit dhe t lansimt t produktit t ri
3) t zbatoj planet
4) t prcjell rezultatet ,
5)t ndrmer aktivitete korigjuese.
8. Defino te dhenat afariste dhe informata afariste?
Definicioni i "t dhnave" pershfshine pershkrimin e gjerave dhe ngjarjeve
me te cilat ndeshemi, jane t dhnat - shenime, fakte, detale t regjistruara,
definojme edhe te dhenat afariste qe pershkruajn gjrat, resurset dhe
ngjarjet afariste transakcionet te cilat krijohen ne organizate.
Ndersa"informata eshte e dhene e perpunuar dhe e rregulluar ashtu qe te
mund te perdoret gjate procesit te marrjes se ndonje vendimi andaj themi
"Informata afariste" jane te dhena afariste te perpunuara dhe te
analizuara lidhur me procesin afarist dhe transaksionet afariste.

9.Trego cili eshte relacioni ndermjet tyre?

Informata prbhet nga t dhnat t cilat nevojiten duke i vn n relacion
njra me tjetrn. Informatat produkt i procesimit & analizs s t dhnave.
Lnda e par (input) & produkti final (output).
Dituria - perbehet nga informatat te cilat jane te organizuara ,,Siguroj e
kuptim, qartesi dhe pervoje lidhur me zgjidhjen e ndonje problemi ,gjate
procesit te marrjes se ndonje vendimi.
10.Defino te dhenat e marketingut dhe informatat e marketingut ?
Informatat e marketingut - Te dhena te perpunuara - kane te bejne me
aspekte te caktuara te sistemit te marketingut dhe te rrethines se tij
zvoglojne pasigurin e marresit te vendimeve te marketingut. Klasifikohen
mvaresisht se:
ka pershkruajne ,A behet pershkrimi tekstual apo numerik ,Periudha kohore
me te cilen kane te bejne ,Cilat burime te te dhenave jane perdorur per te
prodhuar ate informate
Te dhenat e marketingut - Futja e te dhenave ne sistem ne form te inputeve
(madhesive hyrese)Transformimi i te dhenave Procesimin e tyre ne informata
ose outpute (madhesi dalse)
11. Trego cili eshte relacioni ndermjet tyre?
-proceson te dhenat e marketingut ne informata te marketingut te cilat
perdoren per
marrjen e vendimeve te marketingut.

12. Cka kuptojme me perpunimin e te dhenave dhe si kryhet ky

process?
Kuptojme futjen e te dhenave ne sistem ne forme te inputeve (madhesive
hyrese), transformimin e te dhena dhe procesimin e tyre ne informata ose
outpute (madhesi dalseI t

13.Defino sistemin e marketingut dhe prezento modelin e sistemit

te marketingut?

Sistemi i Marketingut eshte bashkesi e aktiviteteve dhe veprimeve te cilat i

lidhin bleresit dhe shitesit, pra eshte aktivitet i cili i shenderron inputet ne
outpute. Modeli:

14. Defino sistemin informatik dhe trego cilat jane karakteristikat e

tij?
SI karakteristika te njejta sikurse sistemi, bashkesi e elementeve

15. Trego si funksionon SIMk?

SIMk si bashkesi e elementeve:

17.Trego si aplikohet koncepti I TPS te SIMK ?

TPS ( Trasaction Processing Systems ) Sistemi per procesimin e transaksioneve eshte system
I cili proceson informata lidhur me transaksionet afariste ne nje organizate,qe do te thote
proceson te gjitha ato informata qe kane te bejne me te hyrat,kostot,shitjen,blerjen etj,e qe
procesohen perms pasqyrave financiare ku nga keto pasqyra menaxhmenti bazohet shum per
marrjen e vendimeve per te tashmen dhe te ardhmen,mirpo edhe per marrjen e hapave korrigjues
nese eshte e nevojshme.

18.Trego cilat jane inputet e SIMK ?

burimet interne siq jane: porosia e shitjes, te dhenat lidhur me cmimet,
mallrat e kthyera, llojet e produkteve sipas kategorise se produktit etj. dhe
burimet eksterne: hulumtimi i tregut, statistikat ekonomike, financiare, te
kontabilitetit
te dhenat lidhur me trendet dhe industri etj.
19.Trego cilat jane outputet e SIM ?
-kontrollin dhe monitorimin e operacioneve momentale: porosia e
mallit, shperndarja, -fushatat e shitjes etj.
-sigurimin e informatave lidhur me: -zhvillimin e politikes se cmimeve,
promovimin e produkteve, distribuimin, ndryshimin e dizajnit prodhues etj.

20.Trego cilat jane tri nivelet e marrjes se vendimeve te marketingut

dhe tri nivelet e menaxhementit ?
Te marketingut jane : Vendime operative te marketingut, vendime taktike te
marketingut dhe vendime strategjike te marketingut
Vendimet operative -vendime te cilat meren ne nivelin operativ dhe ne
intervale te shkurtera kohore .realizimin e detyrave te percaktuara nga dy
nivelet me te larta te menaxhmentit Keto vendime kane implikime
afateshkurtera ne rezultatet e afarizmit.
Menaxhmenti
Planin e puns
Sigurimin e lnds s par
Sigurimin e fuqis puntore etj
Vendimet Taktike te Marketingut - bazohen ne informatat lidhur me bleresit,
shitesit, konkurencen dhe tregun. kane te bejne me misionin e caktuar,
produktin, sistemin ose lokacionin. duhet te jene te harmonizuara me
vendimet strategjike te marketingut.
vendimet taktike te marketingut perfshijne vendimet si jane p.sh. politika e
cmimeve, politika e futjes se produkteve te reja ne treg etj.
Menaxhmenti
Alokimin e resurseve t nevojshme pr t arritur objektivat e organizats
Njohuri t prgjithshme (50%) pr aktivitetet e
organizats dhe njohuri detale (50%).
Vendimet Strategjike te Marketingut - me qellimet te cilat kompania synon
ti arrije ne nje periudhe te caktuar kohore.

Keto vendime kane kane rendesi vitale per kompanine dhe sistemin e saje
afarist.
Keto vendime percillen me rreziqe te medha dhe shoqerohen me pasiguri te
madhe sepse kane te bejene me ceshtjet globale dhe te pergjithshme.
Menaxhmenti :
merr vendime me rreziqe t mdha
t orientuara kah ardhmria
t rndsishme pr politikn afariste t organizats
Njohuri t prgjithshme (80%) pr aktivitetet e
organizats e m pak njohuri detale (20%).

21.Permendi karakteristikat e informative ?

Relevante ,Te plota ,Te sakta ,Korrekte ,Ekonomike ,Komplete ,Efikase ,Te
besueshme

22.Cka eshte fenomeni I mbingarkeses me informata dhe si

shprehet ai ?
Efektet e panevojshme te shkaktuara nga informatat e teprta. Fenomen
prezent kudo!
Moment ne te cilin sasia e informatave e tejkalon kapacitetin e saj.
Informatat e rendesihme dhe esenciale humbin ne mesin e grumbullit te
madhe te te dhenave dhe informatave te panevojshme!

23.Si behet vertetimi dhe testimi I informatave ?

Veprim - qe te mos vie deri te fenomeni i mbingarkeses me
informata.Ekzistojne kater teste te cilave duhet te ju nenshtrohet informata e
caktuar:
24.Permendi 4 fazat e testimit te informatave ?

1) Kujt nga marresit e vendimeve i eshte drejtuar informata?

2) Me cilin lloj te vendimeve ka te beje ajo informate?
3) Si eshte shfrytezuar informata: per te perkrah apo per te zgjidhur situaten
e caktuar?
4) Sa shpesh merren vendime dhe a jane informatat valide per marrjen e
vendimit?
25.Trego cka eshte qasja sistemore ,kur filloi te perdoret dhe si vjen
ajo ne shprehje te SIMK ?
Qasja sistemore si metode e zhvillimit te Simk-u u afirmua me 1930 ,qasja
sistemore eshte metode kryesore te hulumtimet ne shkencat fundamentale
dhe aplikative,ajo u zhvillua si rezultat I interaksionit midis elementeve te
teresise ku krijohet efekti sinergjik dhe pjeset ne te njejten kohe funksionojn
si shkak dhe pasoje me ndikim te dyanshem.
Qasja sistemore u afirmua per tejkalimin e veshtirsive te cilat ishin prezente
per nje kohe te gjate si rezultat I preokupimit me teknikat e hulumtimeve ne
marketing,ku hulumtuesit e marketingut nuk mund ti qaseshin zgjidhjes se
nje varg problemesh ne ndermarje .
Qasja sistemore vjen ne shprehje si rezultat I rritjes se kompleksitetite,
ballafaqimi me nje vellim te madhe te te dhenave te cilat ishte e nevojshme
te perpunohen dhe me paraqitjen e nevojave per zgjerim te funksioneve te
Marketingut si rezultat I nderlikueshmerise se tij te vazhdueshme.Ajo e beri
te mundur zhvillimin e sistemit informatik te marketingut qe te kuptohet se
hulumtimet ne Marketing duhet shikuar si pjese te sistemit informatik te
marketingut.
26.Ne cka fokusohet qasja sistemore ?
Qasja sistemore u afirmua me 1930.Keshtu qasja sistemore beri te mundur
zhvillimin e SIMK . Ajo fokusohet ne : nevojat informatike te menaxhmentit
te Marketingut, ne objektivat e pergjithshme te cilat synon ti arrij sistemi dhe
ne menyrat se si mund te plotsohen keto nevoja.
27.Tregoni pse eshte I nevojshem dhe dhe si behet projektimi dhe
zhvillimi I SIMK ?
SIMK duhet te harmonizohet me planin e zhvillimit te sistemit afarist te
ndermarjes.
28.Cilat nevoja e percaktojne zhvillimin e SIMK ?
Qasja sistemore e beri te mundur zhvillimin e sis. Informatik te
marketingut.Simk duhet te harmonizohet me planin e zhvillimit te sistemit
afarist te ndermarjes.

Nevojat per zhvillimin e SIMK burojn nga nevojat e mbrendshme se vet

ndermarjes per nje informim me te mire por nevoja vjen edhe nga rrethina
afariste konkurent, andaj zhvillimi I SIMK eshte I domosdoshem.Pra ekzistojn
shume arsye pse eshte e nevojshme qe ndermarjet te zhvillojn SIMK , I cili
proceson informata ne funksion te marrjes se vendimeve te Marketingut.
30.Permend elementet dhe shpjego strukturen e SIMK ?
SIMK eshte baskesi e elementeve (njerzve,procedurave,te dhenave) te cilat
jane te lidhura njera me tjetren dhe synojn realizimin e qellimeve te
perbashketa.Qellimi kryesor I SIMK eshte shendrimi I te dhenave te
marketingut ne informata te marketingut.
Komponentet e SIMK jane: komponentat hardware,software,baza e te
dhenave, baza e diturise,procedura dhe personelin organizativ.
Struktura lidhja e elementeve ne strukturen e SIMK duhet te jet e prirur nga
qellimi I caktuar dhe te siguroj rezultate optimal ne funksionimin e SIMK.
Elementet ne kuader te saj duhet te ken nje pozit te till e cila siguron
funksionim racional per sa I perket transformimit te inputit ne outpute.
31.Cilat jane terndet e zhvillimit te SIMK ?
Te ndermarjet gjate viteve 1948-1963 filloi te vehet ne dukje roli dhe rendsia
e informative ne proceset menxhuese ,kurse ne 3 dekadat e fundit eshte
rritur roli dhe rendsia e perdorimit te informative dhe sistemeve informatike
ne proceset afariste.
Ne SHBA gjysmen e shpenzimeve te pergjithshme te funksionimit te
Ekonomise e perbenin shpenz. Lidhur me sigurimin e informative dhe sektori
I informative perbente nje sector me potencialin me te rendsishem per
zhvillim .
Ndermarjet ndodheshin ne situate paradoksale: sistemet ekonomike
gjeneronin sasi te madhe te informative Brenda dites,shkalla e gjenerimit te
informative tregonte rritje eksperenciale ,menaxheret ankoheshin se nuk
dispononin me informata te nevojshme per marrje te vendmeve , informatat
e rendsishme shpeshhere arrinin vone dhe e veshtire te definohet nese
informatat jane kualitative apo jo.
Pese dekada me vone nevoja per menaxhimin efikas te informative eshte
edhe me e madhe sidomos ne fushen e marketingut.Pra ekziston shume
arsye pse ndermarjet duhet te zhvillojn SIMK , I cili proceson informata ne
funksion te marrjes se vendimeve ne Marketing.
32.Permendi disa nga arsyet e zhvillimit te SIMK ?
Disa nga arsyet e zhvillimit te SIMK jane :
Rritja e resndise se informatave per shkak se eshte resurs I
rendsishem,lende e pare ne prodhim te diturise, factor kryesor per

produktivitet,factor I suksesit ne treg,fuqi dhe para,mall I cmuar ne

treg,resurs I ardhmerise.
Rrritja e kompleksitetit te afarizmit dhe rrethines se ndermarjeve
ndodh per shkak te konkurences se ashper ,zgjerimi I
tregut,shumellojshmeria e prod. ,pervetsimi I konsumatoreve.
Rritja dhe zhvillimi I ndermarjes ne ndermarjet e vogla nga menaxheret
kerkohet te ket njohuri te pergjithshme ,kurse me rritjen e ndermarjes
kerkohet informata detaje.
Shkurtimi I ciklit jetsor te produktit Shpejtsia e marrjes se vendimeve vendimet duhet te merren shpejt
dhe marresit e vendimeve te marketingut bazohen ne perdorimin e SIMK
Perdorimi I modelimit ne menaxhimin e marketingut perdorim I
metodave dhe modeleve te marrjes se vendimeve marketing.
Shfrytzimi I teknologjise informative kompjuteret nuk jan te
domosdoeshem ne SIMK,zhvillimi I komponenteve (hardware,software,baza e
te dhenave,sisteme telekomunikuese)metodave te cilat ne mungese te
resurseve kompjuterike nuk kan mundur te perdoren.

33.Shpjego aktivitete e zhvillimit te SIMK ?

Aktivitete e zhvillimit te SIMK Simk eshte process shume kompleks dhe
kerkon perpjekje te individeve dhe perfshirje te shume sektoreve ne kuader
te ndermarjes(marketingut,hulumtimet e tregut etjj). Disa veprime te
nevojshme
a.)duhet te rishikohet ne teresi ndermarja dhe te zhvilloj SIMK pra duhet
eliminuar cdo gje qe ka ekzistuar deri atehere dhe duhet filluar nga fillimi
qasja ideale nuk mund te aplikohet ne shume kompani
.b.)duhet te bashkohen resurset dhe dituria perfshihet niveli ekzekutiv I
menaxhereve te marketingut(perfaqsuesit tregtar, shitesit etjj)
C.)qasja nga niveli I ulet zhvillimi I SIMK I besohet menaxhereve te nivelit
te ulet.
D.)nje menaxher ngarkohet me zhvillimin e SIMK bashkon fushen e analizes
sistemore dhe menaxhimin me informata.
E.)perfshirja e analistit te nevojave te informatave te marketingut analisti
percakton nevojat per informata te menaxhereve te marketingut dhe
menyren si mund te plotsohen ato.
34.Si manifestohet pjeemarrja e shfrytzuesve ne zhvillimin e SIMK ?

Ne zhvillimin e SIMK pjesemarrja e shfrytzuesve eshte e domosdoshme : ne

procesin e dizajnimit te kerkesave per informata ,ne fazat tjera te zhvillimit
te SIMK, ne dizajnimin e raporteve te nevojshme dhe datotekave, ne analizen
e rezultateve dhe ne cdo zgjedhje te propozuar.
35.Cka jane hulumtimet e marketingut ?
Hulumtimet e marketingut jane rezultati I nderlidhjes se hulumtimeve te
marketingut dhe menaxhimit te marketingut.Informatat dhe raportet me
hulumtimet e marketingut gjithashtu paraqesin nje menyre tradicionale te
hulumtimeve te Marketingut.
Hulumtimet e marketingut jane nensistem I SIMK , I cili ka per detyre te
furnizoje menaxheret e marketingut me informata te cilat sherbejne si baze
gjate procesit te marrjes se vendimeve te marketingut.
36.Si nderlidhen hulumtimet e marketingut me SIMK dhe cka I
dallon nga SIMK ?
Hulumtimet e marketingut jane te orientuara me teper ne informata nga e
kaluara,sesa kah e ardhmja.Kuptohen si project me definim te qart te fillimit
dhe perfundimit te tij dhe jo process.
Hulumtuesit e marketingut nuk I kuptojn problemet me te cilat ballafaqohen
menaxheret e marketingut , ata jane te preokouar me shume me ceshtjet
afatshkurte dhe nuk ndihmojn ne zgjedhjen e qeshtjeve afatgjata.
Hulumtuesit e marketingut thone se menaxheret e marketingut friksohen
nga humbja e liris dhe fuqis,hulumtimet e marketingut nganjehere nuk dihen
dhe nuk jane te definuara qarte qellimet.
37.Shpjego rolin dhe rendsin e SIMK ?
SIMK rrit efikasitetin dhe efektivitetin e marketingut si funksion
afarist,concept me I gjer se prodhimi I informatave per nevoja te
menaxhereve te marketingut sepse perfshin te gjitha fazat e procesit te
perpunimite te te dhenave.
38.Perparesite e SIMK ?
Perparesite e SIMK jane sepse : mundson njohjen e shpejt te trendeve ne
rrethinen e marketingut,permirson aftesin analitike te marresit te vendimeve
marketing ,mundson marrjen e vendimeve optimal,mundson kontroll te
aktiviteve te marketingut,siguron mbrojjen e informatave nga qasjet e
paautorizuara.
SIMk siguron me shume informata mbrenda nj kohe t shkurtr - siguron
qarkullim t shpejt t informatave ndrmjet elementeve hyrse dhe dalse

t sistemit. i kontribon rritjes s produktivitetit t marketingut si funksion

afarist dhe prmirson performancn e ndrmarrjes bashkkohore.
Mundson plotsimin e nevojave te menaxhereve te marketingut me informata
me shpenzime te uleta.-Kontribon rritjes se ekonomizimit te marketingut si
funksion dhe ndermarrjes si sistem afarist.-Ndihmon integrimin e ndermarjes
me ndermarje tjeraperdorimi i TIK ju ndihmon ndermarjeve te medha dhe
te decentralizuara qe informatat e shperndara ti integrojn ne teresi etjj.
39.Si mund te behet analiza e nevojave per informata te
marketingut ?
Analiza e nevojave per informata te marketingut SI- zhvillohen me qellim
qe te sigurojn informata per marresit e vendimeve ,SIMK nuk ben perjashtim.
Marresit e vendimeve shpeshhere nuk e dine : cilat jane nevojat e
menaxhereve per informata te marketingut,per cfar informata kane nevoje
,cfar bejn menaxheret e marketingut dhe cili eshte roli dhe rendsia e SIMK ne
ndermarrje.
Ata dine se cfare informata kane ne dispozicion.Analiza e nevojave te
menaxhereve te marketingut per informata paraqet pike fillestare ne
zhvillimin e SIMK.
40.Shpjego konceptin e matjes se nevojave per informata te
marketingut ?
Disa nga kufizimet praktike dhe konceptuale me rastin e vlersimit te
nevojave te menaxhereve per infoormata te marketingut :
1.)nuk I njohin nevojat e tyre per informata analisti sistemor nuk mund te
sigurojn pergjigje te plot dhe ofron ate qe ai mendon se eshte e nevojshme
per menaxheret dhe ate qe ai mendon se mund te nevojitet
.2.)eshte veshtir te parashikohen nevojat per informata - vendimet
strategjike - pr nga natyra jan t pa parashikueshme dhe i prcjell nj
pasiguri e madhe. .perdoren informata jo formale, dhe shpeshher
subjektive.
3) dallimet n stilin e menaxherve lidhur me zgjidhjen e
problemeve.procesi i mbledhjes s t dhnave ,procesi i vlersimit t
informatave
41. Shpjego konceptin e metjes se nevojave per informata te
Marketingut ?
Disa nga kufizimet praktike dhe konceptiale me rastin e vlersimit se
organeve te manaxherve per informata te Marketingut

1. Nuk I njohin nevojat e tyre per informata analisti sistemor nuk mund te
sigurojne pergjigje te plote dhe informateqe ai mendon se eshte e nevojshme
per menaxheret dhe ate qe ai mendon qe mund te nevojitet.
2. eshte veshtire te parashikohen nevojat per informata vendet per nga
natyra jane te paparashikueshme dhe I percjelle nje pasiguri e madhe,
perdoren informata joformale dhe shpesh here subjective.
Dallimet ne stilin e menaxherave lidhur me zgjedhjen e problemeve- procesi I
mbledhjes se te dhenave, procesi I vlersimit te informative. Informatat jane
produk I procezimit dhe analizes se te dhenave. Ato jane baze gjate procesit
te natyres se vendimeve dhe menaxheret kan nevoje per gershetimin e
informative interne dhe externe ne menyre qe te marrin vendime.
Karakteristikat e informative te Marketing : relevante, te sakta , te plota,
korrekte, eko, complete, efikase, te besueshme.
Dhe nevojat e manxherve per informata te Marketingut jane prezente ne
nivelet e proceseve te natyres se vendimeve. (vendimet strategjike per te
gjitha produkteve, Vendimet taktike per produkte te caktuar, Vendimet
operative perkrajen ditore dhe realizim i vendimeve taktike dhe strategjike).
42. shpjegoni metoden CFS ?
Eshet zhvilluar per te hequr veshtirsite ne identifikimin e nevojave per
informata, paknaqsite me metodat tradicionale te matjes se novojave per
informata pra qasjes sipas se ciles menaxheret e M duhet te njohin faktoret
kritik te suksesit (critical success factors).
Sipas CSF duhet te njihen nevojat individuale te menaxherve per informata
per sa I perket : llojit te informative , nevojat per informata dallojne nga njeri
menaxher tek tjetri.
Sipas CSF kater faktoret kritik te suksesit jane : struktura e deges se caktuar,
strategjia e ndermarrjes dhe pozicionimi ne dege, Faktoret e rrethines, faktori
kohe.
Metoda CSF ka keto perparsi: I ndihmon menaxheret te percaktojne faktoret
kritik te cilve duhet kushtuar kujdese, I detyron menaxheret te zhvillojne
masa per kontrollin e CSFs dhe te kerkojne informata lidhur me to, I ndihmon
at ate definojne nevojat per informata. Por metoda CSF nuk siguron zgjedhje
te plote te problemit te analizes se nevojave per informata: qasje operative
ne definimin ne definimin e nevojave per informata te menaxhmentit te
larte, CSF merren ne considerate gjate procesit te marrjes se vendimeve
strategjike shume me teper sesa metodat tradicionale te matjes se nevojave
per informata.
43.Shpjegoni medelin e SIMk?

Ne modelin e pr ate SIMk Ph Kotler 1972 pra sipas tij SIMk eshte qender
nervore e marketingut, qender per informata te marketingut dhe analizes.
AIMJ jane sistemet mbeshtetese te vendimarrjes te fokusuara ne vendimet
specifike te M. Nje nga modelet me te njogura te SIMk e ndau universin e
vendimeve ne 4 fusha: Sistemi I raporteve te brendshme, Sistemi I
informacionit te Mk, sistemi kumulitative te Mk, sistemi I analizes se Mk.
44. Shpjegoni shkurt 4 pjeset e modelit te SIMk?
SIMK pranon impute nga rrethina e brendshme dhe e jashtme.
Modeli I SIMk perbehet nga kate pjese:
Sistemi I raporteve te brendshme: ka te beje me realizimin e shitjes,
porosise, nivemin erezervave, shpenzimet , logjistiken , pagesat dhe
aspektet te tjera te afarizmit qe jane te domosdoshme per menaxheret e Mk.
Sistemi I informacionit te Marketing : ka te bej me ngjarjet aktuale dhe
te ardhme ne rrethinen e M, me percjellej e ngjarjeve te ndermarrjes,
konkurentetm partnered afarist , prodhimin etj. Keto pjese jane te
nderlidhura me njera tjetren dhe kembejne nje numer te madh te te
dhenave,
Sistemi I kulumutative te Marketing: mundeson mbledhjen sistematike
te te dhenave, analizen dhe procesimin e informative te nevojshme per
marrjen e vendimeve te arientuara per perdorime specifike.
Sistemi I analizes se Marketingut: permban metoda dhe modele
statistikore, teknikes kuantitative te analizes dhe te zgjedhjes se problemeve
ne Mk.
Simk duhet te projektohet qe te jete nje teresi unike sa I perket qellimit ,
permbajtjes dhe komunikimit Brenda SIMk dhe ndermarrjes SIMk dhe
rrethines se tij.
SIMk duhet te jete I organizuar ashtu qe te : siguroj informata te
necojshme per manaxherin lehte dhe ti mundesoj menaxherit te manipuoj
me te dhena dhe informata varesisgt nga nevoja e tyre oer informata.
45. Permendi disa lloje te veqqanta te SIM?
NE vitin 1970 SI iu shtua roli I procesimit te te dhenave ne informatike ku
keshtu lindi edhe Sistemi informatik I Menaxhmentit (SIM) dhe me pas ai I
SIMk. Roli I SI u fokusua ne zhvillimin e aoplikacioneve te cilat perkrahnin
menaxheret dhe shfrytezuesit me informata te nevojshme gjate procesit te
marrjes se vendimeve, U zhvilluean disa lloje te SIMk dhe meqe haste secili
system I ri informatik I ka ruajtur perparsit e sistemit te meparshem
1. Sistemi informatik per procesimin e transaksioneve (TPIS) I cili proceson
informata lidhur me transakksionet afariste ditore te ndermarrjes.

2.Sistemi informatik egzekutiv I marketingut (MKEIS) perkrah dep e

menaxheret me infroomata kritike ne forma te pershtatshme gjate
procesimit te marrjes se vendimeve.
3.Sistemi per mbeshtejte te vendimeve te marketingut (MKDSS) ku si qellim
ka furnizimin e menaxherve dhe te shfrytezuesve ne menyre interactive dhe
ad-hoc me informata gjate proc te marrjes se vendimeve
4.Sistemi I eksoertve (ES) I cili bazohet ne dukuri dhe keshilla prej eksperti
nga fushat e M lidhur me marrjen e vendimeve ne M.
46.Trego si ka ndodhur evolimi I SIMk ?
Deri ne 1960 roli I sistemeve informatike ishte I thjeshte me qellim
procesimin e informatave lidhur me transaksionet efariste dhe mbajtja e
shenive te kontabilitetit. Teknologjia informatike kishe te bente me
automatizmin e disa proceseve afariste, zevendesimin e gjerave ne kryerjen
e puneve rutinore me kompjuter. Ne vitin 1970 SI iu shtua edhe nje ril tjeter
ai I procesimit te te dhenave ne informata. Keshtu lindi edhe koncepti I
sistemit informatik I Menaxhmentit (SIM) dhe me pas edhe SIMk.
Roli I SI I fokusua ne zhvillimet e aolikacioneve te cukar I perkrahnin
menaxheret dhe shfrytezuesit me informata te nevojshme gjate marrjes se
vendimeve, u zhvillua disa lloje te SIMk ne crast secili system I ri informatik I
ka ruajtur perparsit e sistemit te meparshem :
Sistemi informatik per procesin te transaksioneve (TPSI), sistemi per
mbeshtetje te vendimeve te M (MKSDD), sistemin informatik ekzekutiv I M
(MKEIS), sistemi I ekspertve (ES).
47. Cka eshte TPIS?
Sistemi informatik per procesimin e transaksioneve(TPIS) u zhvillua ne vitin
1950 dhe paraqet llojin me te vjeter te SI, per 30 vite ishte lloji I vetem I SI
ndersa ne vitin 1980 njihej me emrin sis per procesimin e te dhenave (Data
processing System), njihet edhe si sisten informatik klasik. Karakteristike e
ketij lloj sistemi eshte perkrahja e transaksioneve lidhuer me aktivitetet
ditore siq jane: perhaditja dhe vendosja e produkteve ne depo, hyrja e
lendes se pare, perpunimi I produkteve te gatshme,pranimi I fletepagesave,
etj.
Aktivitetet e TPIS perfshijne: mbledhjen dhe futjen e te dhenave te cilat
pershruajne aktivitetet afariste dhe procesimin e tyre ne informata, ne te
njejten kohe TPSI fornizon me indormata edhe menaxheret ne nivele tjera te
menaxhmetit, TPSI eshte I projektuar ashtu qe te perpunoj nje numer dhe
sasi te madhe te te dhenave rutinore dhe qe te perseriten.

Detyre e tij eshte te percjelle te gjitha transaksionet qe ndodhin ne afarizem

te perditshem dhe te procesoj transaksione ne momentin kur ndosh ai. Ai
paraqet ne menyre shume te shpejt arriten e mallit te porositur, dergesat e
llogaris te blersve, dergesat e llogarise se furnizuesve, pershrimin e pageses
se mjeteve financiare, pagesat me para te gatshme etj,
Outputet apo daljet nga TPIS jane si balance I rezervave ne depo, gjendja e
resurseve ne forme kualitative dhe kuantitative.
48. Shpjego MKDSS?
Sistemi per mbeshtjetje te vendimeve te Mk ( MkDSS( ne perdorim filloi nga
citet e 70ta. MkDSS mund te trajtohet sin je faze e re ne zhvillimin e SIMk
ose pjese perberse e tij. Sopas J. Little teknologjia e cila bashkon te dhenat,
softvere dhe hardver ne proc te vendimarrjes se vendimebe dhe siguron
informata te nevojshme per menaxheret e M quhet sis per mbeshtetje te te
dhenave te M.
MkDSS lidhe resurset individuale dhe resurset e komjuterve me qellim te
permirsimit te proc te marrjes se vendimeve dhe u dedikohet kryeisht
menaxherve te cilet ballafaqemen me problem operative (te strukturuara)
dhe gjysme te strukturuara (taktike). MkDSS perkrah procesin e marrjes se
vendimeve te M, por krijon edhe mundesin e komunikimit te menaxherve me
system : perdor metiden e analizes cka nese: eshye nje perpari e madhe e
MkSSS aftesia e sistemeve mbeshtetese te vendimeve per te bere pyetje
What if dhe per te pare lpmsekuecat e ndryshimit te variablave hyrse ne
valiablat dalese.
Metoda e analizes what if e lejon marresin e vendimeve te testoj
alternative gjate proc te marrjes se vendimeve te Mk.
Baza e te dhenave- kompetenca me te rendesishme e MkDSS, baza e te
dhenave perbehet nga burimet te ndryshme te te dhenave por burimet me
te shpeshta jane ne vete ndermarrje(interne) endonje here edhe eksterne.
Baza e modeleve te marjes se vendimeve. Modelet kuantitative te cilat lidhin
bariablat dhe perdorin shprehje matematikore.
Detyre kryesore e MKDSS eshte te sigoroj te dhena lidhur me shithet ,
aktivitetet e reklamave te M dhe elementeve tjera te promocionit ne detaje
dhe ne menyre te kuptueshme. Outputet e TPIS sherbejne si element I
rendesishem gjate analizes se te dhenave dhe perkrajes qe ofrom MkDSS.
SIMk duhet te jete I organizuar ashtu qe te : siguroj informata te necojshme
per manaxherin lehte dhe ti mundesoj menaxherit te manipuoj me te dhena
dhe informata varesisgt nga nevoja e tyre oer informata.

49.Shpejgo MKEIS ?

50. Shpjego ES?

Sistemi I ekspertve paraqet shkallen me te larte te SI dhe veglen me te
persorur te perkrahjes se menaxhrrve gjate procesit te marrjes se
vendimeve. Risi eshte intelegjenca artificial, aftesia e makines q e te simuloj
rjedhjen e XXXXX dhe te mendimeve.
ES eshte SI I projektuar : te hulumtoj, te kuptoj problemin , te jep
rekomandime, te jep keshilla dhe te ndermerr veprime optimal ne momentin
e dhene dhe ne kohe reale. Ne ES njohurit e espertve nga lendet skecore
strukturohen ne kompjuter pernes pergjithsimit te problemit duke perdor
metoden heuristike arrihet marrja e vendimeve ne forme te vendimeve te
propozuara. Kompjuteret e ketij lloj sistemi jane ne gjendje te pergjigjen ne
pyetje te caktura dhe njohurite e sistemit te ekspertve jane njohuri te
eksperteve te ndonje lami shkencore.
51.Shpjego rolin dhe rendesin e SIM
SIM rrit efikasitetin dhe efektivitetin e MA si funksion afarist. Eshte koncept
me I gjere se prodhimi I informative per nevojat e menazherve te
marketingut sepse perdshine te gjitha fazat e procesit te perpunimit te te
dhenave.
Perparsit e SIM
Perparsite e SIM jane sepse : mundeson njohja e shpejte te trendeve te
rrethines se MA, permirson aftesine analitike te marrsit te vendimeve te M,
Mundeson marrjen e vendimeve optimal, mundeson kontroll te aktiviteteve
te MA, siguron ruajtjen e informative nga qashes e paautorizuara.
SIM siguron me shume informata brena nje kohe te shkurte. Siguron
kalkulimin e shpejt te informative nepremjet elementeve kthyese dhe dalese

te sistemit, I kontribon rritjes se produktivitetit te M ne funksion afatgjate,

permirson performancen e ndermarrjes.