ANTAS NG WIKA

PORMAL PAMBANSA Iginiit ng Kongreso ang kanilang tugon sa nasabing

adhikain. Lubos na nasiyahan ang hukom sa kanyang sinambit. Sumangguni ka sa es
pesyalista upang mapanatag ka. Ayon sa aking pagsasaliksik, walang katotohanan a
ng naturang paratang nila kay Jojo. Ang pagkitil ng buhay sa mga nasasakdal na i
to ay hindi nararapat. Sumalangit nawa ang kaluluwa niya. Inakusahan siya ng nak
ararami, ngunit hindi ito napatunayan. Mainam ang kanyang gawain, dahil diyan si
ya ay tunay na dapat hangaan.
PAMPANITIKAN Ibig kong ipahiwatig ang pagsinta ko
sa iyo. Hindi ko maatim ang kanyang nagawa sa akin. Kaparis ng iyong ngiti ang m
ga paru-paro sa langit. Umaawit ang mga puno sa indak ng ulan. Ang pag-irog ko,o
bayan, ay tulad ng pagbubuwis-buhay ng iilan. IMPORMAL
LALAWIGANIN Kapangpangan
: Machura ka! (ang panget mo) Kapangpangan: Malagu ka. (Maganda ka)
Bisaya/Cebuano/Ilonggo: di-in? (saan?) Bisaya/Cebuano/Ilonggo: May PATING sa ato
p namon. (May kalapati sa rooftop namin) Bisaya/Cebuano/Ilonggo: nalibog ko (nal
ilito ako) Bicolano: Maray na Aldaw (Magandang umaga) Bicolano: Ugma akong naghi
lingan kita.( Ikinalulugod kong makilala ka) Bicolano: Patawarun mo ako (Patawar
in mo ako) Ilocano: Anya ubram? (Anong gawa mo?)
Ilocano: Maddi'c ammo nu. kasano. (Hindi ko alam kung paano.) Ilocano: Maeeliow
ka (Miss na kita) KOLOKYAL San ka ba? Ayoko nun. Di na uso yan!
Kelan ba? Ay, ganon?
BALBAL
Pre, yosi tayo. Magyugyugan tayo. Sapingilin ko yang mukha mo, eh! Dapurakin ko
mukha mo, gusto mo? Pakyawin na natin yan!
KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO ni Joel Costa Malabanan I.ANG EBOLUSYON NG WIKANG
FILIPINO

Kung papaanong ang text message ay naipapadala mula sa isang cellphone tungo sa
isa pa ay misteryong sinasagot ng agham. Subalit sa pasalitang pakikipagtalasasa
n, ang wika ang tagapagdala ng ideya tungo sa mabisang pakikipag-ugnayan. Kung k
aya, ang pagkakaroon ng isang pambansang wika ay tulay upang ang isang bansa ay
magkaisa at makamit ang minimithing kaunlaran. Ayon kay Dr. Aurora Batnag ( Kaba
yan, 2001) sapagkat ang Pilipinas ay multilinggwal at multicultural, nabubuklod
ang ating mga watak-watak na isla ng iisang mithiin na ipinapahayag hindi lamang
sa maraming tinig ng ibat- ibang rehiyon kundi gayon din sa isahang midyum na Wi
kang Filipino. Samakatuwid hindi matutumbasan ang papel ng wika sa pagtatangkang
baguhin ang kalagayan ng lipunan ng isang bansa. Ang Baybayin na tinatawag ring
Alibata ay malaon nang ginagamit ng ating mga ninuno bago pa man dumating ang m
ga Kastila. Ayon kay Jose Villa Panganiban (1994) ang alibata ay malaganap na gi
nagamit noong 1300 sa mga pulo ng Luzon at Kabisayaan samantalang Sanskrito ang
ginagamit sa Mindanao at Sulu. Ang mga epiko ng mga Bisaya, Tagalog, Iluko, Ipug
aw at Bikol ay nasusulat sa alibata; samantalang ang mga epiko ng Magindanaw ay
nasusulat sa Sanskrito. Lumilitaw na bagamat hindi pa matatawag na bansa ang ati
ng mga lupain noong mga panahong iyon malinaw na may pundasyon ng panitikan at k
ulturang umiiral na ginagabayan ng mga wika ng bawat pangkat-etniko. Sa artikulo
ni Senador Blas Ople na lumabas sa pahayagang Kabayan noong Ika-17 ng Agosto, 2
001 ipinahayag niya na ang ebolusyon ng pambansang wika ay isa sa mga matatagump
ay na kabanata sa kasaysayan ng bansa mula nang ito ay ipanganak bilang kauna-un
ahang republikang konstitusyunal noong 1898. Idinagdag naman ni Dr. Batnag sa ka
nyang artikulong may pamagat na Wikang Filipino: Kasangkapan sa Pagpapahayag ng I
deolohiyang Filipino na nalathala rin sa nabanggit na pahayagan na mahigit isang
daang taon na ang nakalilipas, sariling wika --- ang Tagalog, at di ang wika ng
mga dayuhan ---- ang ibinabandilang tagapagpahayag ng mga mithiin ng Himagsikang
Pilipino at naging opisyal na wika ng bagong tatag na Konstitusyon ng Malolos.
Noong Ika-13 ng Setyembre, 1936 nang sa bisa ng Commonwealth Act No. 184 ay nait
atag ang Surian ng Wikang Pambansa. Naging kinatawaan ng Surian sina: Jaime C. d
e Veyra Bisaya-Samar-Leyte Tagapangulo Lope K. Santos Tagalog Kagawad Santiago F
onacier Ilokano Kagawad Casimiro Perfecto Bicolano Kagawad Felix B. Salas Hiliga
ynon Kagawad Cecilio Lopez Tagalog Kagawad Hadji Buto Moro Kagawad Isidro Abad B
isaya-Cebu Kagawad Zoilo Hilario Kapampangan Kagawad Jose Zulueta Panggasinense
Kagawad

Ang mga nabanggit na kasapi ng Surian ng Wikang Pambansa ang nagsagawa ng pag-aa
ral upang makapili ng wikang magiging batayan ng Wikang Pambansa. Napagkasunduan
nila na piliin ang Tagalog sapagkat; 1. ito ang gamit na wika sa Maynila na siy
ang sentro ng pamahalaan at kalakalan; 2. nagtataglay ang tagalog ng pinakamayam
ang talasalitaan at panitikan; 3. madali itong mapag-aralan at maintindihan 4. p
inakamalaganap itong ginagamit sa kapuluan Ayon kay Dr. Pamela Constantino sa ar
tikulo niyang Tagalog Pilipino / Filipino: Do they Differ sa bisa ng Executive O
rder No 134 na nilagdaan ni Pangulong Quezon noong Ika-30 ng Disyembre, 1937 ay
kinilala ang Tagalog bilang basehan ng pagbubuo ng Wikang Pambansa. Idinagdag ni
ya na Starting in 1940, the Tagalog- based national language was taught in all p
ublic and private schools. The language Pilipino was the Filipino National Langu
age (in 1943) that was based on Tagalog beginning in 1959 when Department order
No. 7 was passed by then Secretary Jose Romero of the Department of Education. T
he same name (Pilipino) was also used for the official language, the language fo
r teaching and subject national language starting 1959. This stopped only when F
ilipino was approved as the national language. Filipino was the name used to cal
l the national language in 1987 Constitution. Ngunit ano ba ang pagkakaiba ng Pi
lipino sa Filipino? Ayon pa kay Constantino: It was apparent that Pilipino was a
lso Tagalog in concept and structure and there was no Pilipino language before 1
959. Also, there was no Filipino language before 1973. Pilipino is different fro
m Filipino even though both became national languages because these are differen
t concepts --- one was based on only one language and the other on many language
s in the Philippines, including English and Spanish. Samakatuwid, teknikalidad s
a Saligang Batas ang naghihiwalay sa Pilipino at Filipino bukod pa sa ang Pilipi
no ay wikang nakabatay lamang sa Tagalog bilang Pambansang Wika samantalang ang
Filipino ay ang kabuuang bunga ng ebolusyon ng wikang Pilipino kasama ang pagbab
ago dulot ng impluwensiya ng wikang Kastila at Ingles. Ayon naman sa aklat na Ba
kit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino? (2000, Bob Ong ) hanggang ngayon
ay mahirap pa ring resolbahin ang isyu sa Wikang Pambansa dahil iba-iba pa rin
ang sinasabi sa mga dyaryo, magazine at libro ukol dito. Idinagdag pa sa aklat n
a si dating Governor Osmea ay nagpahayag na hindi patas kung pipiliting mag-Tagal
og ang mga hindi-Katagalugan. Pero ipinaliwanag din sa aklat na: sa dating ginaw
ang survey sa Ateneo de Manila University, 98% na ng mga Pilipino ang kayang umi
ntindi ng Tagalog, samantalang 51% lang ang nakakaintindi ng English. Patunay la
mang na malaganap na ang paggamit ng Filipino sa kasalukuyan sa ating bansa. Bat
ay na rin sa Saligang Batas noong 1987, binago ng Surian ng Wikang Pambansa na k
ilala ngayon bilang Komisyon ng Wikang Pambansa ang ang pagbabaybay ng mga panti
g sa Wikang Filipino halaw sa alfabetong English. Nagkaroon din ng mga pagtatalo
ukol dito subalit sa kasalukuyan ang Modernong Alfabetong Filipino ay binubuo 2
8 letra kasama ang na hango sa Kastila at ang Ng na hago sa sinaunang Baybayin (
Alibata). Noong taong 2001 ay nagpalabas ang Komisyon ng Wikang Filipino ng pama
ntayan sa wastong paggamit ng mga hiram na titik at pagsasalin ng mga salita mul
a sa ibang dayuhang wika. Subalit taong 2007 nang muling ipahinto ng bagong pamu
uan ng KWF, ang pagpapalaganap ng mga pamantayang ito sapagakat maging ang mga d
alubwika sa ibat-ibang pamantasan ay nagtatalo pa ukol dito.
II. ANG WIKANG FILIPINO AT ANG ISYU NG GLOBALISASYON Ayon kay Dr. Pamela Constan
tino (Kabayan, Marso 14, 2003) sa artikulo niyang may pamagat na

Folklore at Wika hindi na bago ang globalisasyon sapagkat matagal na tayong nasa i
lalim ng globalisasyon sa anyo ng kolonisasyon, migrasyon at ekonomikong globali
smo. Napailalaim na tayo sa mga makapangyarihang bansa mula pa noong ika-16 na s
iglo hanggang sa kasalukuyan. Ang ating mga kababayan ay nasa ibat-ibang panig na
ng mundo at marami nang korporasyong multinasyonal ang matagal nang nagpapatakb
o ng negosyo sa ating bansa. Hindi na rin bago sa atin ang mga terminong privati
zation, oil deregulation, IMF-Worldbank, CNN, Coke, Mc Donalds, import liberaliza
tion at iba pa. Idinagdag pa niya mula pa sa pagpapalit ng siglo ay ginagamit na
ang at pangunahing midyum na ng edukasyon at opisyal na komunikasyon ang Ingles
. Kung kaya ano pa nga ba ang bago sa isyu ng globalisasyon at Wikang Filipino?
Bakit muling tinututulan ang deklarasyon ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo na
paigtingin ang pagaaral ng English sa paaralan na nakasaad sa E.O 210? Ayon sa
Samahan ng mga Kolehiyo at Unibersidad sa Filipino (SANGFIL) sa artikulong nalat
hala sa pahayagang Kabayan noong Pebrero 12, 2003, ang hakbang na ito ng pangulo
ay sumasalungat sa mga siyentipiko at makabagong prinsipyo sa edukasyon partiku
lar ang katotohanang mas mabilis matuto mga bata sa ikalawang wika kapag literad
o na sila sa sariling wika. Naniniwala ang SANGFIL na hindi makatutulong na hind
i dapat sisihin sa Wikang Filipino ang paghina ng kakayahan ng mga mag-aaral sa
English. Sa pahayagan ding Kabayan noong Pebrero 14, 2003 ay nagpalabas ng manip
esto ang Sentro sa kahusayan sa Filipino, Komisyon ng Lalong Mataas na Edukasyon
ng DLSU na nagsaaad na ang English ay hindi solusyon sa problema ng edukasyon s
a Pilipinas. Nakasaad sa manipesto na matagal nang panahong ginagamit ang Englis
h bilang pangunahing wikang panturo ngunit hanggang sa kasalukuyan ay nananatili
pa rin ang problema ng bansa sa ekonomiya at edukasyon. Dapat nating alalahanin
na ang sagot sa mga ganitong problema ay nakasalalay sa pagpapatibay ng karunun
gan ng mamamayan at ito ay makakamit sa wikang Filipino. Ang ganitong ideya ay p
inatutunayan ng mga lokal at internasyunal ng mga riserts (pananaliksik) na mas
mabilis ang pagkatuto ng mga bata kapag sa sariling wika nag-aral at ng mga bans
ang umuunlad na gamit ang sariling wika sa pagsasalin ng kaalaman. Nabanggit din
sa manipesto na posibleng ang pahayag ni GMA ay pagtalikod sa responsibilidad n
g pamahalaan na bigyan ng pagkakataon ang mamamayan na paunlarin ang buhay sa sa
riling bayan bagkos ay pinapag-aral tayo ng Wikang English upang ipagtabuyan tay
o sa ibang bansa. Isa itong nakalulungkot na senaryo na habang tayo ang tambakan
ng produkto ng ibat-ibang mga bansa, ang atin naming inieeksport sa kanila ay mg
a OFWs upang maiangat ang ekonomiya ng ating bansa. Ganun pa man, upang makalango
y sa dikta ng globalisayon, hindi rin naman dapat ipagwalang bahala ang pag-aara
l ng English bilang universal na wika. Ayon kay Satoko Iwasaki, isang guro sa To
kyo, Japan, batay sa istatistiks noong 1996, ang wikang Chinese ay ginagamit ng
999 milyong tao, 487 milyon ang gumagamit ng English, 457 milyon ang gumagamit n
g Hindu, 401 milyon ang nagsasalita ng Spanish at 280 milyon naman ang gumagamit
ng wikang Russian. Patunay ito nang paglaganap ng English. Subalit, malinaw na
dapat itanim sa isipan ng mga mag-aaral na ang pag-aaral ng English ay bahagi ng
pagtatangka nating matuto sa larangan ng teknolohiya at hindi kailan man bilang
bahagi ng pagpapailalaim sa imperyalismong US. Ayon kay Paolo Freire sa aklat n
iyang A Pedagogy for Liberation (1987), because of the political problem of powe
r, you need to learn how to command the dominant language, in order for you to s
urvive in the struggle to transform the society. Kung kaya ang pagbabago ng lipu
nan tungo sa pag-unlad ng mamamayan ay nangangailangan ng pag-aaral ng English s
a antas na ang bansa ay makakasabay sa daloy ng mundo nang hindi nalilimot ang s
ariling kultura at pagkatao.
III. WIKANG FILIPINO MULA ALIBATA HANGGANG TEXT MESSAGING Batay sa teorya ni Ara
m Noam Chomsky (1928), lahat ng tao ay may Language Acquisition Device (LAD. Idi
nagdag niya na everyone is born with some sort of universal grammar in their bra
ins------basic rules which are similar across all languages. Ang sinaunang balar
ila na nakabatay sa Baybayin ay may

pamantayan ding sinusunod. Iyon nga lamang, hindi ito lumaganap dahil sa kolonis
asyon ng Kastila sa ating bansa. Kung kayat kung pagtatangkaang muling pag-aralan
nag Baybayin sa kasalukuyan, ang iniisip ng marami na mahirap itong maunawaan a
y isang kasinungalingan. Kahit ang mga pre-schoolers sa kasalukuyan ay matututo
nito kung agad tuturuan. Kung kaya, ang pagkatuto ng wikang Filipino gamit ang a
libata ay isang ambisyong sa tingin ng iba ay hindi praktikal subalit posible. S
apagkat hindi ba magiging lubos ang pagkakaroon natin ng sariling pagkakakilanla
n sa wika kung muli nating bubuhayin ang alibata? Sapagkat kahit si Rizal sa El
Filibusterismo ay ginamit si Simoun na nagpahayag ng mensaheng: Anong lahi kayo
sa kinabukasan? Isang bayang walang kaluluwa, isang bayang walang kalayaan na la
hat nang bagay ay hiram ultimong ang kasalanan at kabiguan? Marami na ang pagtat
angka na buhayin ang alibata. Ayon kay Bayani Mendoza De Leon, ang makabayang si
Aurelio Alvero na kilala rin sa tawag na Magtanggol Asa (pinatay si ng mga Hapo
n dahil sa kanyang sinulat) at ang kasamang si Jose Sevilla ang bumuo noong 1940
ng SALITIKAN NG WIKANG PAMBANSA. Noong 1972 ang iskultor na si Guillermo Tolent
ino ay naglimbag ng kanyang akalta na Baybayin, a Syllabary. Noon namang 1978, s
i Ricardo Mendoza sa kanyang aklat na Pinadaling Pag-aaral ng Katutubong Abakada
ng Pilipino ay nagpaliwanag na dapat isama sa kurikulum ng edukasyon ng Pilipina
s ang pag-aaral ng alibata upang ang kasalukuyang Filipino ay malinawan hinggil
sa kanyang pagkatao. Idinagdag pa ni de leon na sa isang artikulong Bathala and
our Baybayin na kasama sa publikasyon ng Union Espiritista Cristiana de Filipina
s, Inc, binigyang linaw ni Guillermo Tolentino ang bawat karakter sa alibata. Si
nimulan niya ang paliwanag sa salitang BATHALA kung saan ang BA, isinusulat na a
y simbolo kasarian ng babae, kung kaya ang unang pantig sa salitang BABAE. Ang L
A ay sagisag naman kasarian ng lalake habang ang TA ay mula sa hitsura ng sinaun
ang martilyo na gamit sa paghampas o pagdurog na bato. Ilan pa sa paglalarawan n
i Guillermo ang sumusunod: MA -isang sinaunang pana na tanging ang malakas laman
g ang nakagagamit KA -dalawang linya na itinaling bilang isa,basehan ng salitang
kasama, kaugnay, kakabit, kabiyak at katipunan WA - represents the turning back
of the end of the thread from a spool. It describes nihilistic impulse to turn
against oneself to yield to the dark forces of destruction, to deny life and exi
stence. Hence it is found in such words as WAKAS, WALA, WASAK and WATAK NGA - na
gpapakita ng ingay ng hayop tulad ng baka at kalabaw na nag-iingay nang UNGA DA
- nagpapakita ng dalawang linya, tuwid o nakaliko na repleksyon ng dinaanan ng t
ao o hayop. Kung kaya ang salitang DAAN ay nagpapakita ng direksyon tulad ng DOO
N, DITO, DIYAN at DULO. Gaano man katumpak o kalihis ang paliwanag ni Guillermo
Tolentino tungkol sa alibata ay hindi maitatatwang tiyak na may pinagmulan ang b
awat naimbentong titik ng ating mna ninuno. Higit pa sana itong napagyaman at na
paunlad kung marami ang nagsikap at nagtangkang paunlarin ito. Ganun pa man ay h
indi pa huli ang lahat. may mga guro pa rin na nagsisikap na ituro ito sa paaral
an at maging sa internet ay may web site na nagpapaliwanag sa epektibong paggami
t ng alibata. Hinggil naman sa text messaging, may malaking pagkakatulad ang pro
seso ng paggamit nng salita sa cellphone at ang pagbabaybay gamit aang alibata.
Sa cellphone ang pagpapantig at pagpapaikli ng salita ay tulad rin sa prinsipyo
ng pagpapantig gamit ang Baybayin. Halimbawa, kung itatayp sa cellphone ang pang
ungusap na PUPUNTA AKO SA BAHAY, tiyak na ganito ito paiikliin sa PPUNTA AKO S B
HY. Malinaw na ang texting at ang paggamit ng alibata ay parehong nakabatay sa k
onsepto ng pagpapantig. Magiging kumplikado ang lahat kung taglish ang pagtetext
, halimabawa, PPUNTA ME SA HAWS katumbas ng naunang halimbawa.

Hiwalay sa paksa ng Baybyin, nababahala ang mga lingguwista sa tinatawag nilang

pagkawasak ng balarila sa wikang English man o sa Filipino. Kung tutuusin ay wal
a namang problema dito kung nagkakaunawaan naman ang dalawang nagpapalitan ng te
xt messages ngunit lumilitaw ang problema sa mga estudyante kapag sila ay naatas
ang gumawa ng sulating pagsasanay sa Filipino. Ang panghalip na niya ay nagiging
nya at ang siya ay nagiging sya. Mas malala pa ang pagkasira ng konsepto ng pam
anahunan ng pandiwa at ang maling paggamit ng pang-ugnay na nang na bunga na rin
ng pagkasanay ng mga mag-aaral sa pagpapaikli ng mensahe sa cellphone. Kung kay
a ang panukala sa ganitong sitwasyon ay mahigpit na pagwaswasto ng mga guro sa m
ga munti mang pagkakamali ng mga mag-aaral sa pagsulat nila ng mga pormal na kom
posisyon upang matiyak na ang mga batas sa balarila ay naipatutupad. Sa ganitong
paraan ay mapipigil ang pagkasira ng mga panuntunan sa wika. Kung talagang susu
riin ay hindi naman talaga bago ang texting ayon kay Dr. Isagani Cruz. Sa kanaya
ng artikulong may pamagat na ANG TXTNG BLNG TXTO na lumabas sa MALAY XVII (1) no
ong Agosto 2002, ipinaliwanag niya na ang proseso ng texting ay walang ipinagkai
ba sa speedwriting noon pa mang unang panahon sa England. Ang nabago lang ay ang
teknolohiya ng paggamit ng speedwriting sa cellphone. Binigyang diin din ni Dr.
Cruz na maging sa Baybayin o Alibata ay may istruktura ng texting lalo pa sa Bi
sayang alibatang pagbabaybay ng mga pagbating maayong aga, maayong buntag, maupa
y na aga, daghang salamat na higit na mauunawaan pag binisita ang web site ng (a
libataatpandesal.com). Anupat ang ebolusyon ng wikang Filipino mula sa alibata pa
tungong text messaging ay sadyang malinaw na masasalamin kung pagtutuunan ng pan
sin. Kung kaya, kung patuloy na payayabungin ang paggamit ng alibata, hindi kata
ka-takang balang araw ay magkaroon na ng espesyal na cellphone na ang keypad ay
may alibata o kaya naman ay computer na may lengguwaheng gumgamit ng alibata. An
g kailangan lamang ay ating pahalagahan ang paggamit nito at huwag isipin ang de
pinisyon ng praktikalidad na nakabatay sa dikta ng dayuhan sa ating ekonomiya at
kultura. Kung patuloy na payayabungin ang Wikang Filipino at gagamitin ang Bayb
ayin, ang susunod na henerasyon ang makikinabang sa pagpupunyaging maaaring pasi
mulan natin ngayon sa kasalukuyan. http://iltabenla.multiply.com/journal/item/73
/KASAYSAYAN_NG_WIKANG_FILIPINO_ni_Joel_Costa_Mal aba nan TUNGKULIN/GAMIT NG WIKA
I. Panlahat na Gamit ng Wika Naglahad sina Michael A.K. Hallliday, Roman Jakobs
on at W.P. Robinson ng pangkalahatang gamit ng wika 1. Instrumental Ginagamit an
g wika ng tagapagsalita para mangyari/maganap ang mga bagaybagay. Pinababayaan n
g wikang pagalawin ng tagapagsalita ang kanyang kapaligiran. Mga bigkas na ginag
anap - pagpapangalan/pagbabansag, pagpapahayag, pagtataya 2. Regulatory Gamit ng
wika para alalayan ang mga pangyayaring nagaganap. Ito ang gamit ng wika na nag
bibigay sa mga tao para alalayan ang mga pangyayaring nagaganap. Hal: pag-ayon,
pagtutol, pag-alalay sa kilos/gawa, pagtatakda ng mga alituntunin at alituntunin
sa paglalaro, pagsagot sa telepono, pagtatalumpati. 3. Representasyunal Gamit n
g wika sa pagpaparating ng kaalaman tungkol sa daigdig, pag-uulat ng mga pangyay
ari, paglalahad, paghahatid ng mensahe atbp.Karamihan sa pang-araw-araw na gamit
ng wika ang gamit na ito. Hal. pag-uulat, paglalahad, pagpapaliwanag, paghahati
d ng mensahe, pagbibigay ng tama/maling impormasyon, pagsisinungaling, pagpapaha
yg. 4. Interaksyunal gamit ng wika upang mapanatili ang pakikipagkapwa-tao. Nanga
ngailangan ang matagumpay na interaksiyon ng wastong pag-uugali. Hal. pagbati, p
agpapaalam, panunudyo, pag-aanyaya, paghihiwalay, pagtanggap, atbp. 5. Personalgamit ng wika para ipahayag ang katauhan ng isang tao, alam ng bawat isa na bah
agi ng kanyang katauhan ang wika. Malaya siyang magbuka ng bibig o magsawalang-k
ibo kung nais niya. Hal. pagsigaw, pagrerekomenda, pagmumura o maingat na pagpil
i ng salita, pagpapahayag ng galit, , paghingi ng paumanhin. 6. Heuristic gamit
ng wika bilang kagamitan sa pagkatuto ng mga kaalaman at pag-unawa. Maaaring

gamitin ang wika para malaman ang mga bagay sa daigdig. Hal. pagtatanong, pagsag
ot, pangangatuwiran, pagbibigay-kongklusyon, paggawa ng hypothesis, pagpuna, pag
-eeksperimento, pagsang-ayon, di-pagsang-ayon, pagtaya. 7. Imahinatibo Ito ang w
ikang ginagamit para sa kasiyahan sa paggamit ng wika bilang tunog at pagiisip n
g walang magawa sa kabilang dako. Hal. pag-iingay ng sanggol, pag-awit ng isang
mang-aawit, mga larong pangwika, panunukso, panunudyo, pagsasalaysay nang labis
II. Ayon kay Jakobson 1. Kognitibo/reperensyal/Pangkaisipan pagpaparating ng men
sahe at impormasyon. 2. Conative paghimok at pag-impluwensiya sa iba sa pamamagi
tan ng mga pag-uutos at pakiusap. 3. Emotive Pandamdamin, pagpapahayag ng saloob
in, damdamin at emosyon. 4. Phatic pakikipagkapwa-tao 5. Metalinggwal paglinaw s
a mga suliranin tungkol sa mga layunin ng mga salita at kahulugan. 6. Poetic pat
ula, paggamit ng wika para sa sariling kapakanan. III. Ayon kay W.P. Robinson 1.
Estetiko paggamit ng wika sa paggawa ng panitikan. 2. Ludic pagtutugma, paggawa
ng mga salitang walang katuturan o kawawaan, pagbibiro. 3. Pag-alalay sa pakiki
pagsalamuha at pakikipagkapwa-tao- paggamit ng wika upang simulanalalayan at tap
usi ang pagkikita. 4. Pag-alalay sa iba paggamit ng wika upang alalayan o impluw
ensiyahan ang kilos o damdamin ng iba. 5. Pag-alalay sa sarili kaugnay ang ugali
at damdamin Pagkausap sa Sarili nang tahimik o mag-isa, pagpapaliwanag. 6.Pagpapa
hayag ng sarili pagpapahayag nang sarili, katauhan at damdamin. 7. Pagtatakda sa
tungkulin o papel sa lipunan paggamit ng wika upang itakda o ipahayag ang kaugn
ayang pansosyal ng mga tao. 8. Pagtuturo- paggamit ng wika sa pagpaparating ng b
agong impormasyon at kasanayan. 9. Metalanguage paggamit ng wika sa pagtalakay.
10. Pagtuturo paggamit ng wika sa pagpaparating ng bagong impormasyon.