You are on page 1of 51

Kalikasan at Kasaysayan

ng Maikling Kwento

- anumang salaysay, nakalimbag man


o hindi. (U.P. Diksyunaryong Filipino,
2001)
- maikling salaysay ang maikling
kwento.
- Deogracias Rosario, kinilalang Ama
ng Maikling Kwento.

KWENTO

Ang Maikling Kuwento at ang

Tradisyong Oral sa Panitikan

Tatlong paniniwala sa kalikasan ng


tradisyonal na maikling kwento (Edgar
Allan Poe)
1. Maikli lamang ito at nababasa sa isang
upuan.
2. may binubuong banghay ukol sa isang
protagonista o pangunahing tauhan
3. may nilalayon upang makalikha ng
isang kakintalan.

Kwentong Bayan o Sinaunang


Salaysay
- Nasa anyo ng oral o pasalitang
pamamaraan

Panitikang-bayan
-

Anyo ng pagsasalaysay na sinaunang


anyo ng sining.

a. Alamat
b. Mito
c. Pabula
d. Epiko
e. Kwentong bayan

Bago pa man naging matatag


ang
maikling
kuwento,
may
pagtatangka na para mabigyanghugis ang nasabing-anyo.

1. Exemplum o ejemplo (R.C. Lucero,


1994)
2. cuadro
3. Dagli (1902) o pasingaw (Teodoro
Agoncillo, 1965)
4. Pinadalagan o binirisbis (Bisaya)
5. Instantea o rafaga ( manunulat sa
Wikang kastila)

Dagli
- Ayon kay Patricia Melendrez-Cruz,
ang unang anyo ng maikling
kwentong Tagalog, lumitaw sa
unang dekada ng pananakop ng
Amerika sa mga makabayang
pahayagan.

Ang Maikling Kuwento Bilang

Pamanang Kolonyal

ang modernong maikling kwento ang


pinakabuso sa mga anyong pampanitikan
sa bansa.
- Ayon kay Rolando Tolentino (2000),
ipinakilala ang anyong ito sa pampublikong
edukasyong itinaguyod noong panahon ng
Amerikano

Dalawang Modelo ng Pagsulat ng


Maikling Kuwento (Rolando Tolentino)
1.

Guy de Maupassant, paglalagay ng


pihit (twist) sa resolusyon ng kuwento at
ang paraan ng pagsalaysay na eksternal
na aksyon.

2.

James Joyce, paglikha ng tahimik na


yugto ng pagkamulat sa wakas ng
kuwento.

Ambag ni E. M. Forsters, ang


konsepto ng tauhan batay sa pag-unlad
nito sa kuwento.
1.

Flat character ( estereotipo at pasibong


tauhan)

2.

Round Character ( dinamiko at aktibong


tauhan)

- kwentong may katutubong kulay,


naglalahad sa mga katangian, kakintalan at
pagtangi sa isang isang tiyak na lokalidad
at sa mga mamamayan nito.
-ambag naman nina Nathaniel
Hawthorne, Herman Melville, at Henry
James ang pagdidiin sa mga bagay na
subhetibo at pangangapa sa mga haka
imbes sa kilos o aksiyon sa banghay.

- Kay Ernest Hemingway, ang

mga detalye ng realidad na may


kahalagahan at kaangkupang pisikal.
- Kay George Eliot, ang matukoy
ang kasangkapang foreshadowing o
pahiwatig.
- Si Emile Zola, ang lunan ay
nararapat humulma sa kilos, gawi at
pag-iisip ng mga tauhan.

- Gustave Faubert, nakabatay sa lunan ang


kabuuang daloy ng kuwento.
- Dapat ikahiya ang bumabatis ba luha sa
panitikan
- Senyal ito ng di-madisiplinang simbuyo
nng damdamin ( Valery at T.S. Eliot)
- ambag ni O. Henry , ang pinakagamiting
nakagugulat na paksa.

- may sinusundang pormula ng didaktisismo,


sentimentalismo, at melodrama ang maikling
kwentong nalalathala sa komersyal na magasin.

Batay sa layunin ng pagkakasulat


ng kwento
Batay sa mga bilang ng mga salita
Batay sa pamamaraan ng
pagkakasulat
Batay sa tiyak na mambabasa ng
mga kuwento

Mga Uri ng Maikling


kwento

Batay sa layunin ng pagkakasulat


ng kwento

1. Pampanitikang Kuwento
(Literary Fiction)
-kwentong isinulat alang-alang sa
kasiningan.

MGA KATANGIAN NG PAMPANITIKANG


KUWENTO:
1.orihinal na ideya
2. Mainam na pagkakasulat
3. Inobasyon sa wika
4. May natatangiang estilo sa pagkukuwento
5. Pagtalakay sa mga napapanahong usapin

MGA KATANGIAN NG PAMPANITIKANG


KUWENTO:
6. Paglalaro sa anyo o tradisyonal na
banghay
7. Walang pangingimi at pangahas sa pagpili
ng paksa
8. May katimpian ng emosyon sa loob ng
teksto
9. Paggamit ng sariwang simbolo at
talinghaga
10. Bumabaklas sa pormula o gasgas na
banghay

PAMPANITIKANG KUWENTO na
nalathala sa mga pahayagan at
publikasyong pang-unibersidad:
1. Literary Apprentice ( U.P. Writers Club)
2. Philippine Collegian (Unibersidad ng
Pilipinas)
3. Quezonian ( Manuel L. Quezon
University)
4. The Dawn ( University of the East)
5. Varsitarian (Unibersidad ng Santo Tomas)
6. Malate (De La Salle University)
7. Heights ( Ateneo de Manila University)

Batay sa layunin ng pagkakasulat


ng kwento
2. Komersyal na Kuwento
(Commercial Fiction)
-kwentong nilikha alang-alang sa
negosyo o komersyo
-baduy, basura at bakya

LATHALAIN O MAGASIN NA
NAGTATAGLAY NG KOMERSYAL NA
KUWENTO:

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Bulaklak
Ilang-ilang
Liwayway
Bannawag (Iloko)
Hiligaynon ( Ilonggo)
Bisaya (Sebuwano)

Ayon ka Soledad Reyes, maituturing na


komersiyal na kuwento ang mga
komiks, nobelang romansa, erotiko,
pornograpiko, kababalaghan o pantasya
at katatakutan

Anyo ng Komersyal na kuwento:


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Kababalaghan
Misteryo
Krimen
Thriller
Kathang siyensya
Romansa
Kathang pambabae o chick lit

Batay sa mga bilang ng mga salita

Flash Fiction (sudden fiction, micro fiction,


short short fiction at post card fiction)
- 1000-2000 salita
- 200-1000 salita
- 75-100 salita (Flash what? A Quick look
at Flash fiction, Jason Gurley)

For sale. Baby shoes. Never


worn.
- Ernest Hemingway

Kwentong paspasan o maikling-maikling


kwento
- Magkintal ng gulat o takot sa mambabasa
sa mabilis na paraan (Merriam Websters
Readers Handbook, 1997
- Sa wikang ingles nagtatampok ng flash
fiction ang pinamagatang Fast Food
Fiction

- Payo ni G. W. Thomas, sa kanyang


artikulong The Quick, Sharp Stroke: Writing
Micro Fiction, dapat iwasan ang labis na
paglalarawan

- Dagdag ni Thomas, gumamit ng pandiwa at


limitahan lamang ang paggamit ng pang-uri.

Karaniwang Maikling Kwento


- 2000-7500 salita lamang
- 10, 000 salita
- 30, 000 salita
- 10- 25 pahina sa Carlos Palanca
- mababasa ito sa isang upuan lamang
Philosophy of Composition, edgar
Allan Poe.

- 7500-17 500 salita sa nobleta


- 17, 500-60,000 salita sa nobela
- 60, 000 salita
- 80,000- 100,000 salita

Batay sa pamamaraan ng
pagkakasulat
- Natukoy ni Teodoro A. Agoncillo (1965)
ang batay sa pamamaraan o teknik na
pinili ng kuwentista.
1.
2.
3.
4.
5.

kuwentong
kuwentong
kuwentong
kuwentong
kuwentong

pangkatutubong kulay
makabanghay
makakaisipan
makakapaligiran
makatauhan

Batay sa tiyak na mambabasa ng


mga kuwento

- Ayon kay Maria Elena Paterno, ang mga


kwentong pambata, ang katangi-tanging
anyo
na
binibigyang-depinisyon
ng
mambabasa
- ang mga nakasulat o nakalimbag na
maikling kwento ay para sa may-edad na.

Dalawang Sangay ng kuwentong Pambata


1. Maikling kathang pambata
2. kwentong pangkabataan

Simula
1.

Tauhan - sinu-sino ang magsisiganap sa kuwento


at kung ano ang papel na gaganapan ng bawat isa.

2.

Tagpuan - lugar na pinangyayarihan ng mga


aksyon o mga insidente, gayundin ang panahon
kung kailan naganap ang kuwento.

3.

Suliranin - kababasahan ng problemang haharapin


ng pangunahing tauhan.

Gitna
saglit na kasiglahan - naglalahad ng panandaliang
pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa
suliranin.
2. Ang tunggalian - kababasahan ng pakikitunggali o
pakikipagsapalaran ng pangunahing tauhan laban
sa mga suliraning kakaharapin, na minsa'y ang
sarili, ang kapwa, o ang kalikasan.
3.
kasukdulan ang pinakamadulang bahagi kung
saan makakamtan ng pangunahing tauhan ang
katuparan o kasawian ng kanyang ipinaglalaban.
- Pinakamahalagang bahagi ng kwento
- Dito nagaganap ang pinakamatinding problema.
1.

Wakas
1.

2.

kakalasan - nagpapakita ng unti-unting


pagbaba ng takbo ng kuwento mula sa
maigting na pangyayari sa kasukdulan.
katapusan - kababasahan ng magiging
resolusyon ng kuwento. Maaring masaya o
malungkot, pagkatalo o pagkapanalo.

Galaw ng mga Pangyayari


Gitna
- Kasukdulan

Gitna
- Saglit na kasiglahan
- Tunggalian

Simula
- Tauhan
- Tagpuan
- Suliranin

Wakas
- Kakalasan

Wakas
-Katapusan

Gayunpaman,

may mga kuwento na hindi


laging winawakasan sa pamamagitan ng
dalawang huling nabanggit na mga sangkap.
Kung minsan, hinahayaan ng may-akda na
mabitin ang wakas ng kuwento para bayaang
ang mambabasa ang humatol o magpasya
kung ano, sa palagay nito, ang maaring
kahinatnan ng kuwento.

Pagsulat ng Panimula at Wakas

1. Sa Isang Tanong
Tiyakin

na ang sagot ay magiging isang


sorpresa sa mamababasa. Ang mga sagot
ay nasa katawan ng katha, ang wakas ang
magbibigay ng buod na kasagutan.

Halimbawa:
Panimula:
Bakit ba ang alaala ng isang dyaket ay nagbibigay
ng matinding kalungkutan sa akin?
Wakas:
Hindi ba malungkot isipin na ang yakap na
pinangulilahan ko sa aking ina, sa gulang na limang
taong gulang ay ipinadama lamang noon, ng dyaket
na suot ko?

2. Isang Sipi
Nagbibigay

agad ng tinig sa isang katha.


Ingatan lamang na mawala ka sa daloy ng
pagkukuwento. Maari ka ring gumamit ng sipi
sa iyong wakas.

Halimbawa
Panimula
Maaring makita mo ang iyong mommy ngayon,
kaya magmadali ka, pupunta tayo sa Makati, para
maibili siya ng isang damit bago tayo magtungo sa
sanitarium. Iuuwi na natin siya. Baka maisuot niya
iyon sa Linggo ng Pagkabuhay
Wakas:
Hindi natin siya masusundo ngayon at kahit na rin
sa Linggo ng Pagkabuhay; at sa lahat ng mga araw
na wala siya, ako ang titingin sa inyo, huwag kayong
mag-alal.

3. Anekdota
Isa

itong maikling salaysay, na naghaharap,


sa anyong microcosm, kung ano pa ang
mangyayari sa kabuuan ng kuwento. Iuugnay
ang wakas sa panimulang ito sa
pamamagitan ng pagtutuloy sa anekdota o
sa pag-ulit kaya nito.

Halimbawa
Panimula:
Nang akoy may limang taong gulang pa lamang
may bago akong dyaket na ayaw kong iwalay sa
akin. Hindi ko malaman kung bakit. Binili iyon ng
aking ama para sa akin noong 1947.
Wakas:
Sa paglukob ng gabi sa aming tahanan noong 1947
suot-suot ko na naman ang dyaket na iyon,
dinadama wari ang pagyakap-yakap sa akin na
laging ginagawa ng aking ina, noong hindi pa iyon
nagkakasakit.

4. Aksyon
Hinahatak

ng ganitong panimula ang


mambabasa sa tensyon o momentum ng
iyong akda. Kung gagamitin ang aksyon sa
wakas, maiiwan mo ang iyong mambabasa,
pagkatapos, na waring nadarama pang
buhay ang mga pangyayaring binasa sa
katha.

Halimbawa
Panimula:
Bahagyang yumuko ang aking ama upang
isuot sa akin ang kabibiling dyaket,
humahaplos ang maiinit niyang palad sa
dakong balikat upang lumapat iyon,
humahaplos hanggang sa aking mga bisig.
Wakas:
Tulad din ng panimula

g
n
i
m
a
r
Ma
a
s
t
a
m
a
Sal
!
g
i
n
i
k
i
k
Pa

You might also like