Bosna i Hercegovina

Federacija Bosne i Hercegovine

Unsko-Sanski kanton
MS ''Buim''
Buim

Maturski rad iz Proizvodnih sistema

OSNOVNI PRINCIPI SAVREMENE
PROIZVODNE FILOZOFIJE

Mentor:
Samira Durakovi-Pehli, dipl.ing. ma.

Uenik:
Sabahudin Kovaevi, IV-MT2

Buim, august 2015. god.

SADRAJ
Strana
1. UVOD.....................................................................................................................................3
2. NASLOV PRVOG POGLAVLJA...........................................................................................4
2.1. Podnaslov prvog poglavlja...............................................................................................4
2.2. Drugi podnaslov prvog poglavlja.....................................................................................5
3. NASLOV DRUGOG POGLAVLJA.......................................................................................6
3.1. Prvi podnaslov drugog poglavlja.....................................................................................6
3.2. Drugi podnaslov drugog poglavlja...................................................................................7
4. TREE POGLAVLJE.............................................................................................................8
4.1. Podnaslov treeg poglavlja..............................................................................................9
5. ZAKLJUAK.......................................................................................................................10
PRILOG....................................................................................................................................11
Prilog 1..................................................................................................................................11
LITERATURA..........................................................................................................................12

1. UVOD
Ovdje se polazi od opeg stava da je jedan cijeli tehnoloki i proizvodni sistem razvijen po svim
osnovama i da predstavlja danas pojam uspjenog tehnolokog i ukupnog privrednog razvoja.
Taj novi proizvodni sistem je postao i paradigma jednog snanog privrednog progresa, koji po
razvijenoj tehnologiji, dostignutoj produktivnosti, razvijenom menadmentu predstavlja cilj kojem
treba teiti.
Strunjaci su to nazvali savremena proizvodna filozofija, koja je roena i ivi u Japanu.
U pogledu tehnike, organizacije i menadmenta, ova proizvodna filozofija, kao metod i sistem,
predstavlja najvii nivo dostignua, u kome je ovjek odigrao glavnu ulogu
Sutina i sadraj jedinstvenog trita i proizvodnje predstavlja krajnji cilj savremene proizvodne
filozofije proizvodnja tano na vreme, odnosno Just in time.

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2. PRINCIPI SAVREMENE PROIZVODNE FILOZOFIJE

Ovdje se polazi od opeg stava da je jedan cijeli tehnoloki i proizvodni sistem
razvijen po svim osnovama i da predstavlja danas pojam uspjenog tehnolokog i
ukupnog privrednog razvoja.
Taj novi proizvodni sistem je postao i paradigma jednog snanog privrednog
progresa, koji po razvijenoj tehnologiji, dostignutoj produktivnosti, razvijenom
menadmentu predstavlja cilj kojem treba teiti.
Strunjaci su to nazvali savremena proizvodna filozofija, koja je roena i ivi u
Japanu.
U pogledu tehnike, organizacije i menadmenta, ova proizvodna filozofija, kao
metod i sistem, predstavlja najvii nivo dostignua, u kome je ovjek odigrao glavnu
ulogu
Sutina i sadraj jedinstvenog trita i proizvodnje predstavlja krajnji cilj savremene
proizvodne filozofije proizvodnja tano na vreme, odnosno Just in time.

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2.1. Grupne tehnologije

Grupna tehnologija omoguava da za iroki asortiman proizvoda moemo organizovati
serijsku i masovnu proizvodnju onih dijelova koji su zajedniki za sve proizvode. Da bismo
ostvarili potrebno je izvriti unifikaciju dijelova.
Unificiranjem dijelova prema obliku, dimenzijama i materijalu smanjujemo:
1. Vrste tehnoloke opreme;
2. Broj, dimenzije i vrste alata;
3. Raznovrsnost reima obrade.
Ova smanjenja dovode povedanja eknominosti u prizvodnji, odnosno do smanjenja trokova
proizvodnje.
U grupnoj tehnologiji veliku broj zajednikih dijelova iz razliitih proizvoda mogu se u
proizvoditiu serijskoj proizvodnji. Za takvu proizvodnju mogude je izvriti linijski raspored
maina i opremete uvesti automatizaciju.
Za primjenu grupne tehnologije neophodno je provesti pripreme koje se sastoje od sljededeg:
1. Izraditi tehnoloke procese za grupe dijelova;
2. Projektovati specijalizovane i unificirane alate;
3. Izvriti modernizaciju tehnloke opreme.
Osnovni zadatak grupne tehnologije je da obezbjedi projektovanje tehnolokih procesa koji
deosigurati najkradu pripremu procesa proizvodnje.
Grupna tehnologija je zasnovana naklasifikaciji dijelova u grupe za iju su obradu potrebne
maine istog tipa, isti alati za obradu i za stezanje.
Sve grupe moemo svrstati u: klase,grupe, tipove

Slika 1. Shema klasiikacije dijelova.

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

Klasa predstavljavedi skup dijelova koji imaju istu namjenu, slian konstruktivni oblik i iste
metode rijeavanja konstruktivnih problema. Klase se dijele u grupe.
Grupa predstavlja skup dijelova koji se meusobno razlikuju po elementima konfiguracije i
pobroju operacija potrebnih za njihovu izradu. Grupe se dijele na tipove.
Tip je zadnji stepen klasifikacije dijelova. To su dijelovi koji imaju iste operacije obrade.

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2.2. Upravljanje kvalitetom

Da bi bile uspjene u poslovnom okruenju koje danas preovladava, organizacije moraju da
obrate panju na kvalitet.
U proteklom periodu dolo je do generalnog napretka upravo zato to je pitanje kvaliteta
postalo primarno.
Kvaliteta je mjera ili pokazatelj obima, odnosno iznosa upotrebne vrijednosti nekog proizvoda
ili usluge za zadovoljenje tono odreene potrebe na odreenom mjestu i u odreenom
trenutku, tj. onda kad se taj proizvod i ta usluga u drutvenom procesu razmjene potvruje
kao roba.
Upravljanje kvalitetom predstavlja multidimenzionalni pristup upravljanju organizacijom
orijentiran na stvaranje kulture kvalitete, isporuku superiorne vrijednosti dionicima i stvaranje
trajne i odrive konkurentske prednosti za organizaciju.

Slika 2. Kvaliteta prema uinku stajalita

Kvaliteta s gledita potroaa: razina ugraene uporabne vrijednosti proizvoda ili
usluge do koje ona zadovoljava odreenu potrebu (luksuzna, kvalitetna,
niskokvalitetna roba).
Kvaliteta s gledita proizvoaa: mjera koja pokazuje koliko je proizvod uspio:
Koncepcijski (idejni projekt),
Konstrukcijski (odnos uporabnih vrijednosti dvaju koncepcijski istih proizvoda),
Kvaliteta izrade (realizacija kvalitete koncepcije i konstrukcije).
Kvaliteta s gledita trita: stupanj do kojeg odreena roba zadovoljava odreenog
kupca u odnosu prema istovrsnoj robi konkurenata.
Kvaliteta s gledita drutva: stupanj do kojeg su odreeni proizvodi i usluge proli akt
kupoprodaje i potvrdili se kao roba, ostvarivi pritom profit.
7

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2.3. Potpuno upravljanje kvalitetom TQM

Potpuno upravljanje kvalitetom (Total Quality Management, TQM) je pristup upravljanju koji
podrazumijeva dugoronu orijentaciju prema trajnom poboljanju kvalitete koja e zadovoljiti
i premaiti oekivanja kupaca.
TQM je zapravo jednostavno uinkovito upravljanje koje zahtijeva potpuno sudjelovanje svih
zaposlenika na svim organizacijskim razinama i smatra se nainom organizacijskog ivota.
TQM nije samo ogranien na poduzea nego se moe koristiti i u Vladi te ostalim dravnim
organima.
ta je potrebno da bi TQM funkcionirao?
1.Odlunost uprave da se orijentira na kvalitetu kao konkurentsku prednost i da TQM postane
nain organizacijskog ivota.
2.Aktivna participacija svih zaposlenika na svim organizacijskim razinama.
3.Suradnja dobavljaa da bi proces bio u potpunosti uinkovit.
4.Naglasak na trajnom obrazovanju i razvijanju vjetina organizacija koja ui.
5.Timski rad
6.Prikupljanje podataka, vrjednovanje i povratna veza pomou koje se uspostavljaju programi
poboljanja.
Filozofija Potpunog upravljanja kvalitetom (TQM) je u tome da je kvaliteta na prvom mjestu.
Kvaliteta je najvaniji dio svake organizacije. Kvaliteta tedi novac.

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2.4. JIT proizvodnja

Tano Na Vrijeme (JIT-Just in time) je ekonomski pojam koji predstavlja strategiju smanjenja
trokova u proizvodnji, gdje se proraunom postie krae vrijeme skladitenja dijelova,
repromaterijala odnosno sirovina ili samo izbjegavanje skladitenja, te stavljanje istih u
najkraem roku u proizvodni proces. To je sustav iji je glavni zadatak eliminiranje svega
nepotrebnog. Tom prilikom dobija se na skraenju vremena izrade pojedinih dijelova
proizvodnje, sinkroniziranju procesa rada, faza proizvodnog procesa, balansiranju kapaciteta.
Povijest JIT-a see jo u 1920-te godine. Postoje indicije da ga je Ford koristio kada je ruda
dolazila upravo na vrijeme da se pretvori u eljezo za karoserije.
Meutim Toyota je u 1970-ima pokazala da se to moe primijeniti na sve industrije.
JIT metoda ukljuuje 2 aspekta planiranja proizvodnje:
1. Terminiranje izrade i distribuicije i proizvoda
2. Osiguranje proizvodnje potrebnim elementima u odreenim koliinama i u pravo
vrijeme.
Da bi JIT metoda bila uspjena moraju biti ispunjeni mnogobrojni zahtjevi:
1. kvaliteta dijelova mora biti visoka manjkavi dijelovi mogu zaustaviti montanu
liniju;
2. bez ili sa minimalnim zalihama;
3. mora postojati pouzdana povezanost i vrsta kooperacija s dobavljaima;
4. idealno bi bilo kad bi dobavljai bili locirani u blizini kompanije, uz dostupan pouzdan
transport;
5. veliina proizvodnje ovisi o potranji;
6. trai se timski rad, a zaposlenici su odgovorni za odravanje svoje opreme, efovi
(manageri) su treneri i mentori koji potuju svoje zaposlenike i aktivno sudjeluju u
procesu proizvodnje;
7. zadovoljstvo kupaca.

Slika 3. Shema JIT proizvodnje

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

2.5. Japanska proizvodna filozofija

Japanska proizvodna filozofija nastala je poetkom 1970.-ih u vrijeme naftne krize. Tada su
provedene radikalne promjene u Japanu u organizaciji drutva i poduzea.
Japan je shvatio da jedan ovijek nije najpametniji, te da vie ljudi udrueno moe postii
bolje rezultate.
Najvaniji princip japanske filozofije je sakupljanje mudrosti od ljudi koji rade u samoj
kompaniji i koristei to sakupljeno, graditi snagu kompaninje. Da bi se ta prikupljena i
akomulirana mudrost na poslu upoterbila, svi zaposleni moraju da imaju odgovorajue
spososbnosti da primejne svoju pamet.
Najoptije bi se moglo rei da su japanski radnici visoko kvalifikovani, struni, preduzimljivi
i vrijedni. Kada kompanija postie dobre rezultate onda se svi plodovi tog uspijeha dijele sa
radnicima. Kada je kompanija u poslovnom smislu u tekoama onda se maksimalno
izbjegava otputanje radnika i svi od predsednika kompanije do radnika prihvataju
smanjenje plata.
Najvaniji princip japanskog menadmenta je sakupljati mudrost od ljudi koji rade u samoj
kompaniji i, koristei to sakupljeno, graditi snagu kompanije. Kao primjer za ovo navodi se
uvena kompanija Toyota ije zaposleno osoblje podnese godinje oko 1.650.000 prijedloga
za unapreenje, a od toga se prihvati ak 95%.

10

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

4. TREE POGLAVLJE
Tekst

11

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

4.1. Podnaslov treeg poglavlja

Tekst

12

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

5. ZAKLJUAK
Tekst

13

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

PRILOG
Prilog 1

14

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

LITERATURA

1.

15

Osnovni principi savremene proizvodne filozofije

Sabahudin Kovaevi, IV-2

Datum predaje: ______________

Komisija:
Predsjednik

_______________

Ispitiva

_______________

lan

_______________

Komentar:

Datum odbrane: _____________

Ocjena__________ (___)

16