You are on page 1of 12

GJENEALOGJIA

Historia e prejardhjes s t parve ose t brezave t familjes njerzore. Perndia Jehova sht
Gjenealogjisti i madh ose Mbajtsi i dokumenteve t krijimit, t origjinave, t lindjeve e t
prejardhjeve. Ai sht Ati, nga i cili merr emr do familje n qiell dhe n tok. (Ef 3:14, 15)
Fjala e Perndis, Bibla, prmban nj list t sakt t gjenealogjive q luajn nj rol t
rndsishm n qllimin e tij.
Njeriu ka nj dshir t lindur q t njoh prejardhjen e t mbaj gjall emrin e familjes s vet.
Shum kombe t lashta mbanin lista gjenealogjike t hollsishme, sidomos t prejardhjes s
priftrinjve e mbretrve t tyre. Pr shembull, egjiptiant mbanin lista t tilla, e po kshtu edhe
arabt. Jan zbuluar lista me shkrim kuneiform t gjenealogjive t mbretrve t Babilonis e t
Asiris. Shembuj t kohve m t vona jan listat gjenealogjike t grekve, keltve, saksonve
dhe romakve.
Folja hebraike q tregon regjistrimin e nj pasardhsi t ligjshm sht jas, dhe sht
prkthyer regjistrohem sipas gjenealogjis (1Kr 5:17); emri jas, q lidhet me t, sht
prkthyer regjistrim gjenealogjik. (Ne 7:5) Termi grek genealoga del te 1 Timoteut 1:4 dhe Titit
3:9 e i referohet gjenealogjis ose prejardhjes s nj personi.
Apostulli Mate e nis tregimin e Ungjillit t tij me kt hyrje: Libri i historis [genseos, nj form
e gnesis] s Jezu Krishtit, birit t Davidit, birit t Abrahamit. (Mt 1:1) Termi grekgnesis do t
thot fjal pr fjal prejardhje; origjin. Septuaginta prdor kt term grek q t prkthej
fjaln hebraike tohledhhth, e cila n thelb ka t njjtin kuptim dhe, me sa duket, sa her q
prmendet n librin e Zanafills, do t thot histori.KrahasoZn 2:4, shn., NW.
Natyrisht, Mateu paraqet m shum se thjesht nj gjenealogji t Krishtit. Ai tregon historin e
lindjes s Jezuit si njeri, t shrbimit, t vdekjes e t ringjalljes s tij. Kjo nuk ishte dika e
pazakont pr kohn, pasi edhe historit m t hershme greke kishin nj struktur gjenealogjike
dhe silleshin rreth personazheve q prmendeshin n gjenealogji. Kshtu, gjenealogjia ishte
pjes e rndsishme e historis dhe, n shum raste, prbnte hyrjen e saj.Shih 1Kr 1-9.
Kur shpalli gjykimin n Eden, Perndia premtoi q Fara e gruas do t shtypte kokn e Gjarprit.
(Zn 3:15) Nga ktu mund t ket lindur ideja se Fara do t kishte prejardhje njerzore.
Megjithat, q Fara do t kalonte prmes nj trungu gjenealogjik njerzor, u shpall n mnyr
specifike vetm kur Perndia i tha Abrahamit se Fara e tij do t bhej mjeti prmes t cilit do t
bekoheshin t gjitha kombet e toks. (Zn 22:17, 18) Nga ky ast, gjenealogjia e familjes s
Abrahamit fitoi nj rndsi t jashtzakonshme. Bibla sht i vetmi dokumentim jo vetm pr

origjinn e Abrahamit, por edhe pr zanafilln e t gjitha kombeve q rrodhn nga bijt e Noes:
Semi, Kami dhe Jafeti.Zn 10:32.
Si komenton rl Xhon Hemlini, lista e kombeve q paraqet Zanafilla sht unike n literaturn
e lasht. . . . Nj merak i till pr historin nuk mund t gjendet n asnj literatur tjetr t
shenjt t bots.The Interpreters Dictionary of the Bible, nga Xh. Batriku, 1962, vll. 3, f.
515.
Qllimi i regjistrimeve gjenealogjike. Prve prirjes s natyrshme t njeriut pr t mbajtur
regjistrime t lindjeve e t lidhjeve fisnore, gjenealogjia sht e rndsishme pr kronologjin,
sidomos pr pjesn m t hershme t historis s njerzimit. Por mbi t gjitha, regjistrimi i disa
gjenealogjive u b i domosdoshm pr shkak t premtimeve e t profecive t Perndis, si dhe
t mnyrave n t cilat veproi.
Pas Prmbytjes, bekimi i Noes tregoi se pasardhsit e Semit do t kishin favorin e Perndis.
(Zn 9:26, 27) M von, Perndia i zbuloi Abrahamit se ai q do t quhej fara e tij, do t vinte
nprmjet Isakut. (Zn 17:19; Ro 9:7) Kshtu, u b e qart se identifikimi i Fars krkonte nj
regjistrim mjaft t sakt t gjenealogjis. Prandaj, me kalimin e kohs, u mbajt nj regjistrim
shum i imtsishm pr trungun e fisit t Juds, t cilit iu premtua se do t merrte drejtimin (Zn
49:10), e sidomos pr familjen e Davidit, q ishte trungu mbretror. (2Sa 7:12-16) Ky regjistrim
do t siguronte nj gjenealogji me rndsi t jashtzakonshme, at t Mesis, Fars.Gjo 7:42.
Kujdes i veant iu kushtua edhe nj gjenealogjie tjetr, asaj t fisit t Levit, ku rndsi t
posame kishte familja priftrore e Aaronit.Da 28:1-3; Nu 3:5-10.
Ve ktyre, n periudhn e Ligjit, regjistrimet gjenealogjike ishin t domosdoshme q t
prcaktohej prkatsia fisnore pr ndarjen e trojeve dhe lidhja familjare pr trashgimin e
pronave t gjithsecilit. Ato nevojiteshin edhe pr t identifikuar se cili nga t afrmit m t
ngusht do t ishte goli, pra, personi q mund t bnte detyrn q i takonte kunatit (Lp 25:5,
6), t riblente t afrmin (Le 25:47-49) dhe t luante rolin e gjakmarrsit (Nu 35:19). Po ashtu,
beslidhja e Ligjit ndalonte martesat mes disa t afrmve ose njerzve t nj gjaku, dhe pr kt
duhej njohur lidhja gjenealogjike.Le 18:6-18.
Izraelitt u prmbaheshin me prpikri ktyre gjenealogjive, dhe kt e ilustron situata q lindi
pas kthimit nga Babilonia, kur disa q supozohej se i prkitnin ders priftrore, nuk arritn t
gjenin regjistrin e tyre. Zorobabeli i urdhroi t mos hanin nga gjrat shum t shenjta q i
prkitnin priftris, derisa t vrtetonin gjenealogjin para t gjithve. (Ne 7:63-65) Regjistrimi
prfshinte edhe nethinimt, t cilt, ndonse nuk ishin izraelit, zyrtarisht prbnin nj grup t
kushtuar pr t shrbyer n tempull.Ne 7:46-56.
Sa pr kronologjin, n shumicn e rasteve, listat nuk kishin aspak si qllim t jepnin t dhna
t plota. Gjithsesi, shpesh ato i vijn n ndihm kronologjis pasi verifikojn disa pika t saj ose

japin hollsi t rndsishme. Po ashtu, zakonisht, nuk pritet q listat gjenealogjike t jen
tregues t rritjes s popullsis, pasi n shum raste disa hallka t ndrmjetme nuk jan
prfshir aty ku nuk jan par t nevojshme pr nj gjenealogji t caktuar. Gjithashtu,
gjenealogjit rrall prmbajn emrat e grave, prandaj n lista nuk gjenden emrat e
bashkshorteve apo t konkubinave q mund t ket pasur nj burr. N mnyr t ngjashme,
mund t mos jen prmendur as t gjith bijt q mund ti ken lindur nga kto gra, madje her
pas here, mund t mos jen regjistruar as disa nga bijt e bashkshorteve kryesore.
Nga Adami te Prmbytja. Bibla na jep prova t ekzistencs s listave t lidhjeve familjare q
nga fillimet e njeriut. Kur lindi Seti, biri i Adamit, Eva tha: Perndia ka caktuar pr mua nj far
tjetr n vend t Abelit, meq at e vrau Kaini. (Zn 4:25) Prfaqsues t trungut q nisi me
Setin, mbijetuan n kohn e Prmbytjes.Zn 5:3-29,32; 8:18; 1Pj 3:19, 20.
Nga prmbytja tek Abrahami. Nga trungu i Semit, birit t Noes, i cili mori edhe bekimin e
Noes, erdhi Abrami (Abrahami), miku i Jehovait. (Jk 2:23) Kjo gjenealogji, bashk me at t
periudhs para Prmbytjes q prmendm m lart, prbn mnyrn e vetme pr t prcaktuar
kronologjin e historis s njerzimit deri tek Abrahami. N listn para Prmbytjes tregimi kalon
prmes trungut t Setit, kurse n listn pas Prmbytjes, prmes Semit, dhe rrfen gjithnj kohn
nga lindja e nj burri deri n lindjen e birit t tij. (Zn 11:10-24, 32; 12:4) Nuk ekzistojn lista t
tjera gjenealogjike kaq t plota t asaj periudhe historike, dhe kjo tregon se ato shrbejn pr
nj qllim t dyfisht: gjenealogjik dhe kronologjik. N pak raste t tjera, informacionet
gjenealogjike ndihmojn pr t prcaktuar se kur kan ndodhur disa ngjarje specifike.
Shih KRONOLOGJIA (Nga viti 2370 p.e.s. deri te beslidhja me Abrahamin).
Nga Abrahami te Krishti. Fal ndrhyrjes s vet Perndis, Abrahami dhe Sara patn nj
djal, Isakun, nprmjet t cilit do t vinte fara e premtuar. (Zn 21:1-7; He 11:11, 12) Prmes
Jakobit (Izraelit), birit t Isakut, erdhn 12 fiset. (Zn 35:22-26; Nu 1:20-50) Juda do t ishte fisi
nga do t dilnin mbretrit, dhe m pas trungu mbretror u kufizua vetm te familja e Davidit.
Pasardhsit e Levit u bn fisi priftror, ndrsa vet priftria i prkiste trungut t Aaronit. Q t
prcaktonte t drejtn e vet ligjore pr t marr fronin, Jezu Krishti, Mbreti, duhej t identifikohej
se ishte nga familja e Davidit dhe nga trungu i Juds. Por, fal betimit t Perndis, priftria e tij
ishte sipas mnyrs s Melkisedekut dhe nuk krkohej t vinte nga Levi.Ps 110:1, 4; He 7:1114.
Lista t tjera gjenealogjike t rndsishme. Prve dokumentimit t prejardhjes nga Adami
deri te Jezu Krishti dhe gjenealogjive t hollsishme t 12 bijve t Jakobit, ekzistojn edhe
regjistra gjenealogjik t origjins s popujve q kishin lidhje farefisnore me Izraelin. Ktu futen
vllezrit e Abrahamit (Zn 11:27-29; 22:20-24); bijt e Ismailit (Zn 25:13-18); Moabi dhe Amoni,
q ishin bijt e Lotit, nipit t Abrahamit (Zn 19:33-38); bijt q Ketura i lindi Abrahamit, nga t

cilt erdhn Midiani dhe fise t tjera (Zn 25:1-4); dhe pasardhsit e Esaut (Edomit) (Zn 36:119, 40-43).
Kto kombe jan t rndsishme pr shkak t lidhjes s tyre me Izraelin, popullin e zgjedhur t
Perndis. Si Isaku, ashtu edhe Jakobi, i morn grat nga familja e vllait t Abrahamit. (Zn
22:20-23; 24:4, 67; 28:1-4; 29:21-28) Territoret n kufi me Izraelin, Perndia ua caktoi kombeve
t Moabit, Amonit dhe Edomit, ndrsa Izraelit i tha t mos i shkelte tokat e trashgimis s atyre
popujve ose t mos ngatrrohej me ta.Lp 2:4, 5,9, 19.
Arkiva zyrtar. Prve regjistrave q mbanin vet familjet, duket se n Izrael kishte edhe
dokumente shtetrore ku mbaheshin gjenealogjit. Te kapitulli i 46-t i Zanafills gjejm listn e
t lindurve t shtpis s Jakobit deri n kohn kur ai hyri n Egjipt dhe, me sa duket, deri kur
vdiq. Dalja 6:14-25 prmban nj gjenealogji, kryesisht t pasardhsve t Levit, e cila, me sa
duket, sht kopjuar nga nj regjistr i mparshm. Regjistrimi i par i kombit u b n
shkrettirn e Sinait n vitin 1512 p.e.s., vitin e dyt t daljes nga Egjipti, kur u regjistruan
pasardhsit e tyre sipas familjeve n shtpit e tyre atrore. (Nu 1:1,18; shih edhe Nu 3.) I
vetmi regjistrim tjetr i Izraelit n shkall kombtare, i autorizuar nga Perndia dhe i
dokumentuar para mrgimit, sht ai q u b rreth 39 vjet m von, n rrafshinat e Moabit.
Nu 26.
Prve gjenealogjive t dokumentuara n shkrimet e Moisiut, ekzistojn lista t tilla t shkruara
nga kronist t tjer zyrtar, prfshir Samuelin q shkroi Gjykatsit, Ruthn dhe pjes t
1 Samuelit; Ezdrn q shkroi 1 dhe 2 Kronikave dhe librin e Ezdrs, si dhe Nehemin q shkroi
librin q mban emrin e tij. N kto shkrime gjenden prova se edhe persona t tjer kan mbajtur
gjenealogji: Idoja (2Kr 12:15) dhe Zorobabeli, i cili, me sa duket, urdhroi q t bhej nj
regjistrim gjenealogjik i izraelitve t rikthyer n atdhe. (Ezd 2) Gjat mbretrimit t mbretit t
drejt Jotam, u prpilua nj list gjenealogjike e fiseve t Izraelit q jetonin n Galaad.1Kr 5:117.
Kto gjenealogji u ruajtn me kujdes deri n fillim t ers son. Kt e provon fakti q donjra
nga familjet n Izrael mundi t kthehej n qytetin nga ishin shtpit e tyre atrore, pr tu
regjistruar sipas dekretit q nxori Cezar Augusti pak para se t lindte Jezui. (Lu 2:1-5) Po ashtu,
dihet se Zakaria, babai i Gjon Pagzorit, ishte nga ndarja priftrore e Abijahut, kurse e ma,
Elizabeta, ishte nga bijat e Aaronit. (Lu 1:5) Pr profeteshn Ana thuhet se ishte nga fisi i
Asherit. (Lu 2:36) Dhe, natyrisht, lista e zgjeruar e paraardhsve t Jezuit te kapitulli i 1-r i
Mateut dhe te kapitulli i 3-t i Luks, tregon qart se kto regjistrime mbaheshin n arkivat
publik dhe ishin n dispozicion t njerzve.
Historiani Jozef Flavi dshmon se judenjt mbanin regjistra gjenealogjik zyrtar kur thot:
Familja ime nuk sht e rndomt, madje prejardhja e saj i ka rrnjt te paraardhsit priftror.
. . . Megjithat, t part e mi jo vetm q ishin priftrinj, por i prkitnin s pars nga njzet e

katr klasatnj dallim i veantdhe m t spikaturit ndr klanet q e formonin at. Pastaj,
pasi thekson se e ma rridhte nga Asamoneu, ai prfundon: Me nj prejardhje t till, t ciln
po e citoj ashtu si e kam gjetur t dokumentuar n regjistrat publik, sdua tia di pr ata q
mund t prflasin familjen time.Jeta, 1, 2, 6 (1).
Gjenealogjit zyrtare t judenjve nuk i shkatrroi mbreti Herodi i Madh, sikurse pretendonte n
pjesn e par t shekullit t tret historiani Sest Jul Afrikani, por me sa duket romakt kur
rrnuan Jerusalemin n vitin 70 t e.s. (Kundr Apionit, nga J. Flavi, I, 30-38 [7]; Lufta
judaike, II, 426-428 [xvii, 6]; VI, 354 [vi, 3]) Q prej asaj kohe, judenjt nuk kan mundur t
prcaktojn prejardhjen e tyre, madje as t dy trungjeve m t rndsishme, t Davidit e t
Levit.
Prcaktimi i lidhjeve familjare. Pr t prcaktuar lidhjet familjare, shpesh sht i nevojshm
konteksti ose nj krahasim i listave paralele apo i vargjeve n pjes t ndryshme t Bibls. Pr
shembull, bir n t vrtet mund t nnkuptoj nip ose thjesht pasardhs. (Mt 1:1) Po kshtu,
ndonj list mund t duket si regjistri i vllezrve, pra, i djemve t nj burri. Mirpo, nj vshtrim
m nga afr dhe nj krahasim me tekste t tjera, mund t tregoj se sht regjistri i trungut
gjenealogjik, q prmban emrat e disa djemve, niprve apo pasardhsve m t von. Me sa
duket, te Zanafilla 46:21 qoft bijt, qoft niprit e Beniaminit, prmenden si bijt, si mund t
shihet edhe nga nj krahasim meNumrat 26:38-40.
E njjta situat paraqitet edhe n gjenealogjit e disa familjeve t mdha. Pr shembull,
te 1 Kronikave 6:22-24 prmenden dhjet bijt e Kehathit. Mirpo, te vargu 18 dhe teDalja
6:18 tregohet se vetm katr bij jan t Kehathit. Nj shqyrtim i kontekstit tregon se renditja e
bijve t Kehathit te 1 Kronikave 6:22-24, n t vrtet sht pjes e gjenealogjis
s familjeve t trungut t Kehathit, prfaqsuesit e t cilave Davidi i emroi n disa nga detyrat e
tempullit.
N mnyr t ngjashme, at mund ti referohet gjyshit, madje edhe nj paraardhsi n
fronin mbretror. (Dn 5:11, 18) N shum vargje, si te Ligji i prtrir 26:5,1 Mbretrve 15:11, 24
dhe 2 Mbretrve 15:38, fjala hebraike av (at) sht prdorur edhe n kuptimin e t parve
ose paraardhsve. Po ashtu, fjalt hebraike em(nn) dhe bath (vajz) her pas here jan
prdorur prkatsisht pr gjyshen dhe mbesn.1Mb 15:10, 13.
Qytete dhe emra n shums. N disa lista, nj burr mund t quhet ati i nj qyteti, si pr
shembull te 1 Kronikave 2:50-54, ku Salma sht quajtur ati i Betlehemit dhe Shobali ati i
Kiriat-Jearimit. Nga sa duket, qytetet e Betlehemit e t Kiriat-Jearimit ose u themeluan nga kta
burra, ose u populluan nga pasardhsit e tyre. N t njjtn list lexojm m tej: Bijt e Salms
ishin Betlehemi, netofathitt, Atroth-Beth-Joabi, gjysma e manahatitve dhe zoritt. (1Kr 2:54)
sht e qart q ktu netofathitt, manahatitt dhe zoritt ishin familje.

Te Zanafilla 10:13, 14, emrat e pasardhsve t Mizraimit duket se jan n shums n gjuhn
origjinale. Prandaj sht hedhur hipoteza se nuk bhet fjal pr individ, por pr emra familjesh
ose fisesh. Sidoqoft duhet mbajtur parasysh se edhe emra t tjer n numrin dyjs (form
gramatikore e numrit n hebraisht q tregon se bhet fjal pr dy elemente t t njjtit lloj), si
Efraim, Apaim e Diblaim, si dhe Mizraimi i prmendur m lart, biri i Kamit, i referohen secili nj
individi t vetm.Zn 41:52; 1Kr 2:30, 31; Ho 1:3; 2Kr 28:12.
Listat e shkurtuara. Shpesh, shkrimtart e Bibls i shkurtonin s teprmi listat gjenealogjike
dhe, me sa duket, prmendnin vetm krert e familjeve t shtpive m t spikatshme,
personazhet e rndsishme ose ata q luajtn nj rol t dukshm n nj periudh historike t
caktuar. N disa raste, duket se kronistit i interesonte t tregonte vetm prejardhjen nga nj
paraardhs i largt, kshtu q linte pa prfshir shum emra t ndrmjetm.
Vet gjenealogjia e Ezdrs sht nj rast i ktyre shkurtimeve. (Ezd 7:1-5) Ai regjistron
prejardhjen e tij q nga Aaroni, kryeprifti, por n listn paralele te 1 Kronikave 6:3-14, n vargjet
7 deri n 10 prmenden disa emra q mungojn tek Ezdra 7:3. Ka t ngjar q Ezdra ta ket
br kt pr t shmangur prsritjen e kot dhe pr t shkurtuar listn e gjat t emrave.
Gjithsesi, lista ishte ende m se e mjaftueshme pr t provuar se kishte prejardhje priftrore.
Ezdra thot se sht bir i Serajahut, por nnkuptohet se ishte pasardhs i tij, pasi duhet t
ket qen strnip i Serajahut, madje ndoshta str-strnip i tij. Serajahu kishte qen kryeprift dhe
e vrau Nabukodonosori n kohn e mrgimit n Babiloni (607 p.e.s.), kurse t birin,
Jehozadakun, e oi n mrgim. (2Mb 25:18-21; 1Kr 6:14, 15) Kryeprifti Josi (Jeshua), i cili u
kthye 70 vjet m von bashk me Zorobabelin, ishte nipi i Serajahut. (Ezd 5:2; Hg 1:1) Ezdra
shkoi n Jerusalem 69 vjet m pas, prandaj smund t ket qen n t vrtet bir i Serajahut
dhe vlla i Jehozadakut.
Dika tjetr q msojm nga krahasimi i ktyre gjenealogjive, sht se Ezdra, ndonse rridhte
nga Aaroni nprmjet Serajahut, me sa duket nuk ishte nga ajo deg e Serajahut prmes s
cils trashgohej detyra e kryepriftit, domethn, nga Jehozadaku. Nga Serajahu pasardhsit e
kryepriftrinjve kalonin nprmjet Josiut (Jeshuait), Jojakimit dhe Eliashibit; ky i fundit ishte
kryeprift kur Nehemia ishte guvernator. Prandaj, prmes ksaj gjenealogjie t shkurtuar, Ezdra e
arriti objektivin e vet, pra, t jepte aq emra sa mjaftonin pr t provuar pozitn e tij n trungun e
Aaronit.Ne 3:1; 12:10.
Arsye t ndryshimeve npr lista. Shpesh, djali i nj familjeje q vdiste pa ln fmij, nuk
prmendej. N disa raste, nj burr mund t ket pasur vajz, por jo djal, kshtu trashgimia
mund t jet prcjell prmes vajzs, e cila, kur martohej, kalonte nn kreun e nj familjeje tjetr
n t njjtin fis. (Nu 36:7, 8) Hera-hers, n kto gjenealogji familjet m pak t rndsishme
prfshiheshin nn emrin e nj kreu tjetr familjeje, kshtu q familja m e vogl nuk renditej n
list. Prandaj, mospasja e fmijve, kalimi i trashgimis prmes grave, ndoshta birsimi ose

pamundsia pr t krijuar nj shtpi atrore m vete, ishin arsye q emrat t mos prfshiheshin
n disa lista gjenealogjike, ndrkoh q familje t reja q formoheshin, mund t shtonin n lista
emra t rinj. Kshtu sht e qart se emrat e nj gjenealogjie m t von mund t ndryshojn
mjaft nga emrat e nj liste m t hershme.
Disa krer t familjeve mund t shfaqen n at q duket si nj list vllezrish, por n t vrtet
mund t prfshij niprit, si n rastin e Jakobit q adoptoi bijt e Jozefit, duke thn: Efraimi
dhe Manaseu do t jen t mit, si jan Rubeni dhe Simeoni. (Zn 48:5) Kshtu, m von,
Efraimi dhe Manaseu u renditn prkrah xhaxhallarve t tyre si krer t fiseve.Nu 2:18-21; Js
17:17.
N kapitullin e 10-t t Nehemis gjejm disa emra t atyre q vrtetuan me vul nj
marrveshje t denj pr besim pr t zbatuar urdhrimet e Perndis. (Ne 9:38) Emrat n
kto lista nuk jan medoemos t individve q bn marrveshjen, por mund tu referohen
shtpive t prfshira, duke prmendur emrin e kreut t t parve. (KrahasoEzd 10:16.) Kt
mund ta tregoj fakti q shum nga emrat e renditur gjenden edhe n listn e atyre q ishin
kthyer bashk me Zorobabelin nga Babilonia rreth 80 vjet m hert. Pra, ndonse n disa raste
ata q paraqiten ktu mund t ken pasur t njjtt emra si t part e tyre, mbase ishin edhe
thjesht prfaqsues t shtpive t t parve t renditura sipas ktyre emrave.
Prsritja e emrave. N listat gjenealogjike ndodh shum shpesh q i njjti emr t prsritet
disa her. Pa dyshim q kjo metod ia lehtsonte nj pasardhsi t mvonshm t identifikonte
prejardhjen e tij, ndonse, natyrisht, disa her ekzistonin persona me t njjtin emr n trungje
familjare t ndryshme. Disa nga rastet e shumta kur kta emra dalin n t njjtin trung
paraardhsish, jan Sadoku (1Kr 6:8, 12), Azariahu (1Kr 6:9, 13, 14) dhe Elkanahu.1Kr 6:3436.
Shpeshher, n lista paralele shfaqen emra t ndryshm. Kjo mund t ket ndodhur sepse disa
kan pasur m shum se nj emr, si pr shembull, Jakobi q quhej edhe Izrael. (Zn 32:28)
Po ashtu, nj emr mund t jet shkruar n forma paksa t ndryshme, t cilat disa her i jepnin
nj kuptim tjetr. Ja disa shembuj: Abram (q do t thot ati sht i lart [i lartsuar]) dhe
Abraham (q do t thot at i nj shumice [turme]), Saraj (ndoshta grindavece) dhe Sara
(princesh). Elihu, paraardhsi i profetit Samuel, duket se quhej edhe Eliab dhe Eliel.1Sa
1:1; 1Kr 6:27, 34.
N Shkrimet e Krishtere Greke, her pas here disave u vihej nj emr tjetr, si n rastin e Simon
Pjetrit, i cili u quajt Kefa, q sht forma aramaike e emrit grek Pjetr (Lu 6:14; Gjo 1:42); e po
kshtu edhe Gjon Marku. (Ve 12:12) Dikujt mund ti vihej nj emr tjetr pr shkak t ndonj
tipari karakteristik. Emri Simon i zellshmi (ose kananeni n aramaisht) e dallonte kt
apostull nga Simon Pjetri. (Mt 10:4; Lu 6:15) N disa raste, ndryshimin e bjn shprehje t tilla,
si Jakovi, biri i Alfeut, q e dallonte nga Jakovi, biri i Zebedeut dhe vllai i apostullit Gjon. (Mt

10:2, 3) Emrit t personit mund ti shtohej emri i qytetit, krahins ose vendit nga vinte, si Jozefi
nga Arimatea ose Juda, galileasi. (Mr 15:43; Ve 5:37) Mendohet se Jud Iskarioti ndoshta do t
thot Juda njeriu nga Kerioti. (Mt 10:4) T njjtat metoda u prdorn edhe n Shkrimet
Hebraike. (Zn 25:20; 1Sa 17:4,58) Pr t qartsuar identitetin e dikujt, ndonjher i shtohej emri
i t vllait. (Gjo 1:40) N mnyr t ngjashme, grat me t njjtin emr, dalloheshin nga emri i
babait, nns, vllait, motrs, burrit ose djalit.Zn 11:29; 28:9; 36:39; Gjo 19:25; Ve
1:14; 12:12.
Si n Shkrimet Hebraike, ashtu edhe n Shkrimet e Krishtere Greke, mund t prdorej emri i
familjes ose nj titull, e m pas personi identifikohej nga emri personal ose ndryshe nga koha
apo ngjarjet historike me t cilat ai kishte lidhje. Pr shembull, Abimelek ishte qoft emr
personal, qoft titull q mbajtn tre mbretr filistin, njsoj si ishte faraon pr egjiptiant. (Zn
20:2; 26:26; 40:2; Da 1:22; 3:10) Ksisoj, Abimeleku ose faraoni n fjal mund t identifikohej
nga koha dhe rrethanat. Herod ishte emri i familjes; Cezar ishte emri i familjes dhe, m von, u
b titull. Kur fliste pr ndonj nga herodt, folsi (nse ekzistonte rreziku i paqartsis) mund ta
prcaktonte se pr k e kishte fjaln duke prdorur vetm emrin e personit, pr shembull
Agripa, ose duke prdorur bashk me fjaln Herod edhe emrin e personit ose ndonj titull tjetr,
si Herod Antipa, Herod Agripa. Njsoj ishte edhe n rastin e cezarve, si Cezar Augusti, Cezar
Tiberi.Lu 2:1; 3:1; Ve 25:13.
Emrat e grave. N regjistrat gjenealogjik, emrat e grave prdoreshin me raste, vetm ather
kur kishte ndonj arsye historike. Te Zanafilla 11:29, 30 prmendet Saraja (Sara), me sa duket
ngaq Fara e premtuar do t vinte prmes saj, jo prmes ndonj gruaje tjetr t Abrahamit. N
t njjtin tregim, Milka mund t jet prmendur ngaq ishte gjyshja e Rebeks, gruas s Isakut,
dhe kjo tregonte se Rebeka e kishte prejardhjen nga t afrmit e Abrahamit, meq gruaja e
Isakut nuk duhej t ishte nga kombet e tjera. (Zn 22:20-23; 24:2-4) Te Zanafilla 25:1 del emri i
gruas tjetr t Abrahamit, Keturs. Kjo tregon se Abrahami u martua srish pas vdekjes s
Sars, dhe se fuqit e tij riprodhuese ishin ende gjall m shum se 40 vjet pasi Jehovai ia
kishte rigjallruar n mnyr t mrekullueshme. (Ro 4:19; Zn 24:67; 25:20) Po ashtu, kjo zbulon
edhe lidhjen e Midianit e t fiseve t tjera arabe me Izraelin.
Jan prmendur edhe Lea, Rakela dhe konkubinat e Jakobit, bashk me bijt q lindn. (Zn
35:21-26) Kjo na ndihmon t kuptojm si veproi m von Perndia me kta bij. Pr t njjtat
arsye, n regjistrat gjenealogjik gjejm edhe emrat e disa grave t tjera. Emrat e grave mund t
prfshiheshin kur trashgimia kalonte nprmjet tyre. (Nu 26:33) Natyrisht, Tamara, Rahaba
dhe Rutha jan raste t veanta. N secilin rast, ka dika t jashtzakonshme pr sa i prket
mnyrs se si kto gra u bn paraardhse t Mesis, Jezu Krishtit. (Zn 38; Ru 1:3-5; 4:1315; Mt 1:1-5) Disa raste t tjera t grave t prmendura n listat gjenealogjike gjenden te 1
Kronikave 2:35, 48, 49; 3:1-3, 5.

Gjenealogji dhe breza. N disa gjenealogji gjejm emrat e nj burri e t pasardhsve t tij t
renditur deri te str-strnipat. Nga nj kndvshtrim, kta mund ti llogaritim si katr apo pes
breza. Sidoqoft, burri q sht prmendur i pari mund t ket jetuar aq gjat, sa ti ket par
me sy gjith kta breza pasardhsish. Kshtu, nga kndvshtrimi i vet, nj brez mund t
nnkuptonte kohn nga lindja deri n vdekjen e tij, ose deri te pasardhsi m i fundit q pa sa
ishte gjall. Nse bhej fjal pr kt lloj brezi, natyrisht q kjo do t prfshinte nj periudh
shum m t gjat se n rastin e kndvshtrimit t par.
Pr ta ilustruar: Adami jetoi 930 vjet, dhe pati bij e bija. Gjat ksaj kohe ai ka par t paktn
tet breza pasardhsish. Gjithsesi, nj pjes e jets s tij prkoi me at t Lamekut, atit t
Noes. Kshtu, nga kndvshtrimi i tij, Prmbytja ndodhi n brezin e tret t historis njerzore.
Zn 5:3-32.
N Bibl gjejm disa raste t ksaj mnyre t llogaritjes. Jehovai i premtoi Abrahamit se ata q
do t vinin nga fara e tij, do t bheshin banor t ardhur n nj vend q sishte i tyre, dhe se do
t ktheheshin n Kanaan n brezin e katrt. (Zn 15:13, 16) Numrimi i popullsis, si
raportohet te kapitujt 1-3 t Numrave, tregon se gjat qndrimit 215-vjear n Egjipt duhet t
ket pasur shum breza at-bir, pasi numri i prgjithshm i meshkujve nga 20 vje e lart pak
pas Daljes ishte 603.550 (pa llogaritur fisin e Levit). Mirpo, katr brezat e prmendur
te Zanafilla 15:16, duke nisur nga koha e hyrjes n Egjipt deri te Dalja, mund t llogariten
kshtu: (1) Levi, (2) Kehathi, (3) Amrami, (4) Moisiu. (Da 6:16,18, 20) Secili prej tyre jetoi m
tepr se njqind vjet. Kshtu q donjri nga kta katr breza ka par pasardhs t shumt,
ndoshta deri te str-strnipat ose edhe m tej, duke llogaritur 20 ose disa her edhe 30 vjet nga
babai deri te lindja e birit t tij t par. N kt mnyr mund t shpjegohet se si katr breza
pan t vinte n jet nj popull kaq t madh n kohn e Daljes.Shih DALJA.
Nj problem tjetr pr studiuesit e Bibls lidhet prsri me kt numrim t popullsis.
TeNumrat 3:27, 28 thuhet se nga Kehathi rrodhn katr familje, t cilat n kohn e Daljes kishin
gjithsej 8.600 meshkuj (8.300 sipas disa dorshkrimeve t LXX) njmuajsh e lart. Kshtu, n
kt koh, duket se Moisiu ka pasur mijra vllezr, kushrinj e nipa. Nga kjo disa kan arritur
n prfundimin se Moisiu nuk ishte i biri i Amramit, birit t Kehathit, por i nj Amrami tjetr, q
jetoi disa breza m von. Sipas tyre vetm kshtu do t kishte pasur koh t mjaftueshme pr
formimin e nj popullsie meshkujsh kaq t madhe vetm n katr familje kehathite n kohn e
Daljes s izraelitve nga Egjipti.
Mirpo, problemi mund t zgjidhet n dy mnyra. S pari, si sht ilustruar edhe m lart, jo t
gjith djemt e nj personi jepen gjithnj me emr. Prandaj, ka mundsi q Kehathi, Amrami
dhe katr djemt e Amramit t prmendur me emr, t ken pasur m shum djem nga sa jan
shnuar specifikisht n list. S dyti, ndonse Levi, Kehathi, Amrami dhe Moisiu prfaqsojn

katr breza nga kndvshtrimi i katr jetve t tyre, individualisht ata mund t ken par disa
breza gjat jets. Kshtu q, edhe sikur t llogaritim pr do rast 60 vjet mes lindjes s Levit e
Kehathit, Kehathit e Amramit dhe Amramit e Moisiut, shum breza mund t ken lindur gjat
secils periudh 60-vjeare. N kohn e Daljes, Moisiu mund t ket par str-strnipa, madje
edhe fmijt e tyre. Prandaj, numri i prgjithshm 8.600 (ose ndoshta 8.300) nuk do t thot
medoemos se kishte nj Amram tjetr mes Amramit, birit t Kehathit, dhe Moisiut.
Nj pikpyetje lind n lidhje me prejardhjen e Fars s premtuar, Mesis, n gjenealogjin e
Nahasonit, prijs i fisit t Juds pas Daljes. Rutha 4:20-22 tregon se Jeseu sht hallka e pest
nga Nahasoni te Davidi. Periudha kohore nga Dalja te Davidi sht rreth 400 vjet. Sipas ksaj,
secili nga kta paraardhs t Davidit duhet t ket qen mbase 100 vje (si ishte Abrahami)
kur i ka lindur djal. Kjo nuk sht e pamundur, madje mund t ket ndodhur. Kta bij t
prmendur n librin e Ruths, mund t mos ken qen t parlindur, sikurse edhe Davidi nuk
ishte i parlinduri, por m i vogli i bijve t shumt t Jeseut. Po ashtu, Jehovai mund t ket br
q prejardhja e Fars t vinte prmes ksaj mnyre pothuajse t mrekullueshme, q n
retrospektiv t ishte e dukshme se Ai vet e kishte drejtuar gjat gjith kohs punn e Fars s
premtuar, ashtu si kishte br pa diskutim n rastin e Isakut e t Jakobit.
Nga ana tjetr, mund t ket ndodhur q disa emra t mos jen prfshir qllimisht n kt
periudh 400-vjeare t gjenealogjis s Mesis, e cila sht regjistruar edhe te 1 Kronikave
2:11-15, Mateu 1:4-6 dhe Luka 3:31, 32. Megjithat, fakti q t gjitha kto lista prputhen n
kt pjes t gjenealogjis, mund t nnkuptoj se asnj emr nuk sht ln pa prfshir.
Sidoqoft, edhe sikur kronistt q prpiluan kto lista t ken ln jasht disa emra q i kan
konsideruar t parndsishm ose t panevojshm pr qllimin e tyre, kjo nuk do t prbnte
ndonj problem. Edhe po t hamendsonim se mund t ket pasur disa breza t tjer t
ndrmjetm, kjo nuk do t binte ndesh me pjesn tjetr t pohimeve apo t kronologjis biblike.
Gjenealogjia biblike sht e besueshme. Nj studiues i kujdesshm dhe i sinqert i
gjenealogjis biblike, nuk ka pse t akuzoj kronistt e Bibls pr pakujdesi, pasaktsi a
ekzagjerime nxitur nga dshira pr t lartsuar kombin a fisin e tyre, ose edhe ndonj individ.
Sduhet t harrojm se ata q prfshin gjenealogji n shkrimet e tyre (si Ezdra dhe Nehemia)
iu referuan arkivit kombtar dhe materialin e morn nga burime zyrtare q kishin n dispozicion.
(Shih LIBRAT E KRONIKAVE.) N to gjetn informacionin q plotsonte nevojn e tyre. I
prdorn ato lista pr tu provuar t gjithve n mnyr t plot gjithka q duhej provuar n at
koh. Me sa duket, listat e tyre gjenealogjike pranoheshin plotsisht nga ata q jetonin ather,
nga njerz q zotronin fakte dhe regjistra. Prandaj duhet t mbajm parasysh situatn n t
ciln ata vepronin. Ezdra dhe Nehemia u morn me kto shtje n periudha riorganizimi, dhe

gjenealogjit q prpiluan, ishin thelbsore pr funksionimin e institucioneve jetike q lidheshin


me ekzistencn e kombit.
Kto lista gjenealogjike patjetr q do t ndryshonin koh pas kohe; emra t rinj do t
shtoheshin dhe t tjer do t hiqeshin; shpesh, n listat q kishin lidhje me t shkuarn e largt,
prmendeshin vetm krert m t rndsishm t familjeve. N disa raste, ca emra m pak t
rndsishm shfaqeshin n ndonj list pr shkak t interesit t momentit. Her-her, burimet e
prdorura n disa raste jepnin vetm lista t pjesshme. Disa pjes mund t mungonin ose vet
kronisti mund t ket kaluar ca pjes ngaq nuk ishin t nevojshme pr qllimin e tij. As sot nuk
jan t nevojshme pr qllimin ton.
N ndonj rast, n tekst mund t ken shptuar disa gabime t kopistve, sidomos n shkrimin
e emrave. Por kto nuk paraqitin ndonj problem pr sa i prket gjenealogjive q na nevojiten
pr t kuptuar Bibln; as ndikojn n themelin e krishterimit.
Shqyrtimi i kujdesshm i Bibls do t davariste iden e rreme q sht hedhur ndonjher,
sipas s cils gjenealogjit e lashta t Zanafills, n kapitujt 5 dhe 11, e n libra t tjer biblik,
prmbajn emra imagjinar apo t sajuar q u shkonin pr shtat planeve t kronistit. Kta
kronist ishin shrbtor t kushtuar t Jehovait, jo nacionalist; ata kishin pr zemr emrin e
Jehovait dhe gjrat q ai kishte br pr popullin e tij. Pr m tepr, shum nga kta individ u
prmendn si personazhe reale jo vetm nga shkrimtar t tjer t Bibls, por edhe nga Jezu
Krishti. (Is 54:9; Ezk 14:14, 20; Mt 24:38;Gjo 8:56; Ro 5:14; 1Ko 15:22, 45; 1Ti 2:13, 14; He
11:4, 5, 7, 31; Jk 2:25; Jd 14) T kundrshtosh gjith kto dshmi, sht si t akuzosh
Perndin e s vrtets se thot gnjeshtra apo se ka nevoj pr sajesa a marifete q t nxit
njerzit t besojn n Fjaln e tij. Po ashtu, kjo do t mohonte edhe faktin se Bibla sht e
frymzuar.
Si tha apostulli: I gjith Shkrimi sht i frymzuar nga Perndia dhe i dobishm pr t msuar,
pr t qortuar, pr t ndrequr dhe pr t disiplinuar n drejtsi, q njeriu i Perndis t jet
krejtsisht i zoti, plotsisht i pajisur pr do vepr t mir. (2Ti 3:16, 17) Prandaj, ne mund tu
besojm plotsisht gjenealogjive t regjistruara n Bibl. Ato siguruan statistika jetsore jo
vetm pr kohn kur u shkruan, por edhe pr ne sot. Fal tyre kemi sigurin e plot
gjenealogjike se Jezu Krishti sht Fara e premtuar dhe e shumpritur e Abrahamit. Na
ndihmojn s teprmi t prcaktojm kronologjin deri tek Adami, dika q smund t gjendet n
asnj burim tjetr. Dim se nga nj njeri i vetm [Perndia] bri t gjitha kombet, q t banojn
mbi tr faqen e dheut. (Ve 17:26) Vrejm se faktikisht kur M i Larti u dha kombeve nj
trashgimi, kur ndau bijt e Adamit nga njri-tjetri, ai caktoi kufijt e popujve sipas numrit t bijve
t Izraelit (Lp 32:8) dhe kuptojm se lidhje kan kombet mes tyre.

Duke ditur origjinn e njerzimit, se Adami ishte fillimisht bir i Perndis dhe se ne t tjert
vijm t gjith nga Adami (Lu 3:38), kuptojm qartsisht pohimin: Ashtu si mkati hyri n bot
nprmjet nj njeriu t vetm, dhe vdekja nprmjet mkatit, ashtu edhe vdekja u prhap n t
gjith njerzit, sepse t gjith kishin mkatuar. (Ro 5:12) Gjithashtu, dallojm se n kuptim
Jezu Krishti mund t jet Adami i fundit dhe At i prjetshm, dhe si ndodh q ashtu si n
Adamin t gjith po vdesin, po kshtu n Krishtin t gjith do t ngjallen. (Is 9:6; 1Ko 15:22, 45)
Mund t kuptojm m mir qllimin e Perndis q njerzit e bindur t gzojn srish
marrdhnien e fmijve t Perndis. (Ro 8:20, 21) Vrejm se Jehovai u ka treguar
dashamirsi pr mijra breza t gjith atyre q e duan dhe mbajn urdhrimet e tij. (Lp 7:9)
Shohim sa i vrtet sht ai si Perndi q mban beslidhjen dhe me sa kujdes ka ruajtur kt
regjistrim historik, mbi t cilin mund t ndrtojm t sigurt besimin ton. Ashtu si aspekte t tjera
t Bibls, edhe gjenealogjia provon se Perndia sht Regjistruesi dhe Ruajtsi i madh i
historis.Shih GJENEALOGJIA E JEZU KRISHTIT.
Kshilla t Pavlit pr gjenealogjit. Kur shkroi aty rreth viteve 61-64 t e.s., apostulli Pavl i
tha Timoteut t mos u kushtonte vmendje prrallave e gjenealogjive q skan fund, nga t
cilat ngrihen pyetje q t harxhojn koh, n vend q t japin ndonj gj nga Perndia n lidhje
me besimin. (1Ti 1:4) E vlersojm edhe m shum rndsin e ktij paralajmrimi, kur
msojm se n ekstreme vajtn m von judenjt n krkim t gjenealogjive dhe sa imtsisht
krkuan do mosprputhje t mundshme. Talmudi babilonas (Pesahim 62b) thot se vetm
mes Azel dhe Azel [1 Kronikave 8:389:44,nj fragment gjenealogjik i Bibls] kishte aq
shum interpretime, sa ngarkesa e katrqind deveve!Hebrew-English Edition of the
Babylonian Talmud, prkthyer n anglisht nga H. Fridmani, Londr, 1967.
T rrije t studioje e t diskutoje mbi kto shtje skishte kuptim, dhe aq m shum vlente kjo
kur Pavli i shkroi Timoteut. Sishte m thelbsore t mbaje regjistrat gjenealogjik pr t provuar
prejardhjen e dikujt, pasi Perndia tanim nuk bnte asnj dallim mes judenjve dhe jojudenjve
n kongregacionin e krishter. (Ga 3:28) Po ashtu, regjistrat gjenealogjik e kishin prcaktuar
tashm prejardhjen e Jezu Krishtit nprmjet trungut t Davidit. Jo shum koh pasi Pavli shkroi
kt paralajmrim, Jerusalemi do t shkatrrohej e bashk me t edhe regjistrat e judenjve.
Perndia nuk i ruajti. Ja prse Pavli kishte merak se mos Timoteu dhe kongregacionet
shprqendroheshin e kalonin koh duke br krkime e duke u marr me debate pr shtje t
prejardhjes, q sdo t kishin pik vlere pr besimin e krishter. Gjenealogjia q gjendet n Bibl
mjafton pr t provuar se Jezui sht Mesia, shtja gjenealogjike m e rndsishme q u
intereson t krishterve. Gjenealogjit e tjera t Bibls jan vetm dshmi t autenticitetit t
tregimit biblik, q tregojn qart se sht nj tregim historik i mirfillt.

You might also like