DEFINISI

LUKISAN

Lukisan merupakan satu teknik menggambar atau hasil

kerja seni yang dibuat untuk meluahkan perasaan
berbentuk imej dengan menggunakan media kering
atau menggunakan warna yang minimum.
Lukisan adalah lanjutan daripada kegiatan melakar
sebagai satu proses menghasilkan imej untuk tujuan
luahan perasaan secara spontan.

 Lukisan juga merupakan proses awal atau

lakaran ringkas bagi merakamkan
informasi visual kepada kegiatan lain
seperti catan, cetakan, seni grafik, arca,
kolaj dan montaj.
Lukisan juga merupakan hasil karya seni
atau hasil kerja seni yang dihasilkan diatas
permukaan yang rata.

ASAS SENI REKA

LUKISAN
1)UNSUR SENI
Garisan
Rupa
Bentuk
Jalinan
Warna

GARISAN
Garisan ialah satu
deretan titik yang
bersambung-sambung
yang mempunyai jarak
tertentu.
Garisan boleh diolah
untuk mencipta rupa,

CONTOH GARISAN

RUPA

Rupa adalah hasil pertemuan titik hujung

dengan titik mula
Rupa adalah kawasan rata yang dilingkari
garisan luar
Terdapat 2 jenis rupa iaitu:
Rupa geometri bersudut seperti segi tiga, segi
empat, pyramid, bulat.
Rupa organic rupa bebas yang tidak bersudut
seperti rupa daun, buah, batu.

Rupa boleh diolah dalam bentuk:

Rupa positif rupa objek yang terletak di sesuatu
kawasan
Rupa negative ruang di sekeliling rupa sesuatu
objek.

CONTOH RUPA

BENTUK
Bentuk mempunyai keluasan,
ketinggian, jisim dan lebih
daripada satu permukaan.
Terdapat 2 jenis bentuk iaitu:
Bentuk konkrit bentuk objek
sebenar yang bersifat 3 dimensi
iaitu boleh disentuh, dilihat,
dan dirasai. (bukan berbentuk
gambar)
Bentuk ilusi bentuk visual

CONTOH BENTUK

JALINAN
Jalinan ialah kesan yang terdapat
pada permukaan sesuatu benda.
Terdapat 2 jenis jalinan iaitu:
Jalinan sentuh jalinan yang dapat
dirasai dengan sentuhan/tangan
seperti kolaj, arca, dan catan teknik
impasto

Jalinan tampak jalinan yang

hanya dapat dilihat tetapi tidak
dapat dirasai dengan tangan
seperti corak batik, jalur buah

CONTOH JALINAN

RUANG
Ruang ialah kawasan
kosong di sekeliling objek,
jarak antara dua objek, atau
rongga dalam sesuatu
objek.
Terdapat 2 jenis ruang iaitu:
Ruang nyata ruang sebenar
yang terdapat pada bentukbentuk konkrit

CONTOH RUANG

WARNA
Terdapat 3 jenis warna iaitu:
Warna asas iaitu merah, biru, dan kuning
(tidak boleh dihasilkan dengan campuran
warna lain)
Warna sekunder iaitu campuran dua warna
asas (Hijau Biru + Kuning, Jingga Kuning +
Merah dan Ungu Merah + Biru)
Warna tertier iaitu campuran warna asas
dengan warna sekunder

WARNA
Terdapat 3 gubahan warna iaitu:
Warna harmoni- warna
bersebelahan dalam roda warna
(warna sekeluarga, selesa dan
seimbang)
Warna penggenap warna yang
bertentangan dalam roda warna
(menimbulkan kesan segar, kaya,
kontra, getaran dan pergerakan)
Warna sewarna hanya satu
warna yang mempunyai pelbagai

CONTOH WARNA

Warna Sewarna

Warna Harmoni
Warna Penggenap

WARNA

Terdapat 2 suhu warna iaitu:

Warna panas warna antara warna merah
ungu hingga kuning hijau pada roda warna
(menimbulkan kesan bertenaga, garang,
harapan, perang, meriah dsb)
Warna sejuk warna antara hijau hingga
ungu pada roda warna (menimbulkan kesan
sejuk, sedih, damai dan tenang)

ASAS SENI REKA

LUKISAN
2) PRINSIP REKAAN
Harmoni
Kontra
Penegasan
Imbangan
Irama dan Pergerakan
Kepelbagaian
Kesatuan

HARMONI
Dalam istilah bahasa harmoni
membawa maksud aman dan
damai.
Dalam istilah seni harmoni
merupakan hasil ulangan dan
rentak
unsur
seni
yang
sesuai dan seimbang.
Harmoni
wujud
dalam
penggunaan
garisan
dan

CONTOH HARMONI

KONTRA
Kontra wujud jika ada unsur-unsur
seni yang bertentangan atau
bercanggah dalam sesuatu gubahan.
Fungsi kontra ialah untuk menarik
perhatian, memberi fokus,
mengelakkan kebosanan dan kesan
pergerakan.
Kontra dapat dihasilkan melalui
penggunaan unsur seni, teknik dan
bahan yang berlainan

CONTOH KONTRA

PENEGASAN
Penegasan wujud apabila terdapat
sesuatu unsur yang menonjol, kontra
atau ganjil dalam sesuatu gubahan.
Fungsi penegasan ialah untuk
menarik perhatian, memberi fokus,
dan mengelakkan kebosanan.
Penegasan dapat dihasilkan melalui
penggunaan unsur seni yang kontra
atau asingkan objek yang hendak
ditegaskan

CONTOH PENEGASAN

IMBANGAN
Imbangan bermaksud kesamaan dan
kesepadanan dari segi berat, tarikan
dan tumpuan.
Terdapat 2 jenis imbangan iaitu:
Imbangan simetri unsur seni
yang sama antara kiri dan kanan
atau atas dan bawah (garisan
axis dilukis di tengah-tengah
pembahagian tersebut)
Imbangan tidak simetri unsur
seni tidak sama di kedua-dua

CONTOH IMBANGAN

IRAMA DAN
PERGERAKAN

Pergerakan ialah keadaan yang

bergetar, bergoyang, berayun,
berpancar, bersinar-sinar.
Fungsi irama dan pergerakan
ialah untuk memberi kesan
lebih hidup dan realistic
terhadap sesuatu gubahan.
Pergerakan dapat dilihat
melalui kesan angin, air, ombak,
taufan.

CONTOH IRAMA DAN

PERGERAKAN

KEPELBAGAIAN
Kepelbagaian wujud hasil
penggunaan pelbagai gaya, nilai,
dan idea yang berbeza dalam
sesuatu gubahan.
Kepelbagaian dapat memberi
gaya, variasi, tenaga, dan daya
tarikan dalam sesuatu gubahan.
Kepelbagaian dapat dihasilkan
melalui penggunaan unsur seni
seperti garisan, rupa dan warna
yang pelbagai dalam sesuatu

CONTOH
KEPELBAGAIAN

KESATUAN
Kesatuan bermaksud satu tema
atau satu idea bagi semua unsur
dalam sesuatu gubahan.
Kesatuan dapat menimbulkan
suasana yang tenteram, teratur
dan selesa.

ELEMEN DALAM
LUKISAN
1) Objek/Item

2) Pencahayaan
3) Prespektif

OBJEK/ITEM
* Mengenal pasti objek yang hendak
dilukis.
* Bentuk dan struktur
* Jalinan pada permukaan objek
tersebut
* Warna - sekiranya menggunakan
warna

PENCAHAYAAN
* Apabila melukis sesuatu
objek, aspek bentuk, cahaya
dan bayang adalah penting.
* Kesan cahaya amat
penting bagi menimbulkan
bentuk objek yang dilukis.
* Rupa yang berjisim akan
kelihatan sempurna apabila
dimasukkan unsur cahaya

PENCAHAYAAN
* Kesan dan kajian cahaya pada objek yang
hendak dilukis
* Kesan arah cahaya
* Kesan bayang objek
* Kualiti ton yang wujud
* Kesan Pantulan cahaya

PRESPEKTIF
* Pemahaman tentang perspektif amat
penting bagi menentukan kedudukan
objek yang kita lukis.
* Kedudukan pelukis akan menentukan
objek yang dilukis
* Perspektif berbeza apabila dilihat
dalam kedudukan yang berbeza

JENIS
PRESPEKTIF
Prespektif 1 titik lenyap.

JENIS
PRESPEKTIF
Prespektif 2 titik lenyap.

JENIS
PRESPEKTIF
Prespektif 3 titik lenyap.

MEDIA DALAM
1)Pensil LUKISAN
2)Pensil Warna
3)Pen Mekanikal
4)Dakwat
5)Arang/ charcoal

 Dibuat

PENSIL

daripada

arang

dan

tanah

digunakan

untuk

liat.
Jenis

keras

(H)

melakar manakala jenis lembut (B)

untuk membuat lorekan atau ton.
Kegelapan

pensel

ditentukan

oleh

gred pensel, kelajuan pensel semasa

CONTOH MEDIA
PENSIL
nsil mempunyai pelbagai saiz.

Saiz yang berbeza memberikan

kesan ton yang berbeza.

ARANG

Asalnya merupakan arang batang kayu

yang terbakar.
Media yang tertua sekali.
Kelebihan

arang

ialah

menghasilkan

kesan gelap yan maksimum, lembut,

lebih tepat dan tajam, lorekan yang
pantas

dan

mampu

melukis

dalam

kawasan yang luas pada masa yang

singkat.

CONTOH MEDIA
ARANG

PEN DAN DAKWAT

Pelbagai

digunakan

pen

untuk

yang

boleh

menghasilkan

lukisan seperti, pen kaligrafi, pen

teknikal,

pen

marker

dan

sebagainya.
Pen-pen tersebut memberi kesan
lorekan yang berbeza.
Pen teknikal memberi kesan yang

CONTOH MEDIA PEN DAN

DAKWAT

Pen Mekanikal
Dakwat

MEDIA PASTEL

Terdapat dua jenis pastel iaitu, oil

pastel

dan

soft

pastel,

kedua-

duanya memberi kesan lorekkan

yang berbeza.
Lukisan

menggunakan

handaklah
menggunakan

pastel

dimatikan
fixer

atau

pemati

warna bagi menghalang dari warna

CONTOH MEDIA PASTEL

san lorekan media pastel.

Soft Pastel

Oil Pastel

TOKOH-TOKOH
LUKISAN
1) DATO
MOHAMAD HOESSEIN
ENAS
2) Datuk Syed Ahmad Syed
Jamal

DATO' MOHAMAD
HOESSEIN ENAS
Nama

: Dato'
Mohamad
Hoessein
Enas
Tempat : Bogor
Lahir
(Kepulauan
Indonesia)
Tahun
Lahir
Tahun
Berhijr
ah ke

: 1924
: 1947

CONTOH KARYA LUKISAN

Self Potrait
Tahun : 1954
Bahan : Pastel
Ukuran : 45x34cm

CONTOH KARYA LUKISAN

Gadis Menumbuk Padi

Tahun : 1959
Media : Arang dan
Pastel atas kertas
Ukuran : 58.7x47.9cm
Sumber : Balai Seni
Lukis Negara

Datuk Syed Ahmad Syed

Jamal
Nama

: Datuk Syed
Ahmad Syed
Jamal
Tempat : Muar, Johor
Lahir
Tahun
: 1929
Lahir

CONTOH KARYA LUKISAN

Self Potrait
Tahun : 1954
Bahan : Pastel
Ukuran : 45x34cm

PERMAINAN RAKYAT
: KETINGTING

PENGENALAN
Permainan ketingting yang juga dikenali
sebagai permainan buat rumah batu ,
tinting dan ciak tingting merupakan
salah satu warisan kebudayaan Melayu
yang masih popular hingga ke hari ini.
Walaupun
seperti

pengaruh

video

permainan

game

dan

moden

monopoli

memberi ancaman kuat kepada permainan

tradisional, permainan ketingting masih

Ketingting merupakan sebuah permainan

kanak-kanak yang bukan sahaja memberi
hiburan, malah bermanfaat terhadap rohani
dan jasmani seseorang pemain. Permainan ini
yang dimainkan oleh kanak-kanak di seluruh
dunia dengan istilah yang berbeza merupakan
asas kepada acara lompat jauh yang bertaraf
sukan antarabangsa. Skil melompat dalam
permainan ketingting yang memberikan
pengalaman dan latihan asas kepada pemain
untuk menceburi sukan yang lebih tinggi

Permainan ketingting yang tidak lenyap

akibat

arus

pemodenan

diamalkan khususnya
luar

bandar

yang

warisan

nenek

samping

itu

ini

telah

oleh masyarakat
masih

memelihara

moyang

mereka.

informasi

Di

mengenai

ketingting boleh didapati di mana sahaja

termasuklah

buku-buku,

muzium

dan

internet. Melalui sumber-sumber tersebut

masyarakat

di

serata

dunia

dapat