eshte dukuri gjeologjike qe lidhet me veprimtarine tretese e gerryese te ujerave
siperfaqesore e nentokesore . Kjo dukuri prek karbonatet (gelqeroret , sulfatet , gipset ) dhe kriprat . Si rezultat I tretjes se shkembijve formohen : 1-> trajtja karakteristike te relievit . 2-> ndryshimi I vecorive hidrografike siperfaqesore e nentokesore 3-> dalje burimesh me prurje te madhe . Ne varesi te levizjes se ujerave nentokesore dallojme 3 zona : 1- Zona e thate me boshlleqe te shumta qe mund te jene te hapura ose te mbushura me material te shkrifet. Deri ne 5 m thellesi boshlleqet perbejne 10-50% te mases se shkembijve . 2 Zona kalimtare me boshlleqe qe ne thellesi 5-10 m zene 0.1-5% te shkembijve. Uji ne kete zone leviz pingul . 3- Zona e ngopjes ketu te gjithe boshlleqet mbushen me uje . burimi kryesor ushqyes I rrjetit karstik jane rreshjet atmosferike qe mbushin rezervuart karstik dhe sigurojne prurje te burimeve gjate gjith kohes se thate . Boshlleqet mund te komunikojne ose jo me njera tjetren Boshlleqet karstike komunikuese ndahen : a)-Boshlleqet.K. te tipit nyjor (zona e ngopjes) -> zhvillohen zakonisht ne thellesi . b)- ---//------ te carjeve (zona e thate) -> perhapen vertikalisht c)- boshlleqet.K. te gershetuar (nyjor+carje) -> formon galeri te medha d)-Karsti Aktiv -> kur rrjeti karstik eshte drenues I ujerave te shpatit . e)-Karsti I varrosur -> kur sistemet karstike nuk sigurojne drenimin e ujerave neper massive . Gjate zhvillimit te Karstit ndodhin keto dukuri : -erozioni mekani -tretja -form I stalaktiteve dhe stalakmiteve-depozitimi I lendes se imet e kokerr trashe . Si dallohet nje rajon Karstik ? -nga ana morfologjike -> me reliev gropa gropa ose zone e rrafshet . -nga ana hidrologjike -> mungese e rrjedhjes siperfaqesore . -nga ana hidrogjeologjike -> me burime me prurje te medha dhe ujepershkueshmeri shume heterogjene. Faktore qe ndikojne ne zhvillimin e Karstit a)- lenda shkembformuese -> poroziteti ndikon ne zhvillimin e karstit . zhvillimi I karstit eshte ne proporcvion me porozitetin e varshmerise . b)- kushtet hidrologjike c)-Levizjet neotektonike d)- kushtet e shtrirjes gelqerore (1- shtresa horizontale me carshmeri vertikale 2antilinalet dhe viklinalet 3-prishjet tektonike ) e)- kushtet gjeomorfologjike relievi f)- kushtet klimatike -> Karsti zhvillohet ne zona me klime te ftohte ku tretshmeria e CO2 eshte e larte dhe ne vende me lageshti (W) te larte. Roli I karstit ne projektim objektesh Ne VH : Ne VHTne gelqeror karstik eshte me pasoja, kerkon masa kunder-filtruese. Ne rastin e hidrocentraleve studimet per karst kryhen : 1- Ne zonen e aksit te diges -> percaktohet karsti nentokesore dhe ai siperfaqesor, me rendesi te madhe eshte percaktimi I karstit te varrosur. 2-Ne zonen e kupes se rezervuarit ->
studiohet mundsia e lidhjes hidraulike me luginat fshqinje. 3-Ne V nentokesore ->
trashimi I tuneleve ne gelsqeror karstik nxjerr probleme.