HIDROGRAFIA E SHQIPERISE

Uji eshte nje pasuri natyrore me viera te medha kombetare. Ai ka perdorim te madh
ne bujqesi, ne industri dhe per furnizimin e qendrave te banuara. Pozita gjeografike
ne brigjet e detit Adriatik dhe te detit Jon, kushtet klimatike, relievi i thyer, kryesisht
kodrinoro-malor, perhapja e madhe e shkembinjve te pershkueshem nga uji dhe
veprimtaria e njeriut kane kushtezuar pasurite e medha ujore dhe
shumellojshmerine e tyre: dete, liqene, lumenj, perrenj dhe buriine ujore.Pr shkak
t veorive morfologjike, Shqipria sht shum e pasur n lumenj. M shum se
152 lumenj dhe prrenj, formojn prfundimisht 8 lumenj t mdhenj, q rrjedhin
nga juglindja drejt veriperndimit, kryesisht drejt bregdetit Adriatik. Rreth 65% e
pellgut ujmbledhs t tyre shtrihet brenda territorit shqiptar. Kta lumenj
shkarkojn n detin Adriatik mesatarisht 1308 m3/s (min. 649 dhe maks. 2164
m3/s); moduli mesatar i rrjedhjes sht 30,2 l/s . km2. Nga prurja e prgjithshme
vjetore prej 42,25 miliard m3, vetm 12,8 miliard u prkasin ujrave nntoksore.
Mesatarja vjetore e rreshjeve n territorin shqiptar sht 1430 mm/vit, por t
shprndara jo uniformisht prgjat vitit: rreth 40% n dimr, 32% n pranver, 17%
n vjesht dhe vetm 11% n ver.
Prej reshjeve t rregullta, lumenjt jan t rrmbyeshm, grryes (n pjesn
lindore t vendit) dhe prgjithsisht formojn shtrat t gjer dhe t lakuar n
Ultsirn Bregdetare Perndimore. Lumenjt kryesor rrjedhin nga juglindja drejt
veriperndimit, me kah drejt perndimit n deltat bregdetare. Prmbajtja minerale e
ujrave sht prgjithsisht e ult, midis 150 dhe 500 mg/l, kryesisht si
bikarbonate. Temperatura luhatet nga 3,5 n 8,9C n dimr, dhe nga 17,8 n
24,6C n ver. Gati gjith lumenjt shkarkojn ujrat n detin Adriatik, n nj zon
prej rreth 150 km.
Shqiperia sht e pasur me liqene, ajo ka 247 liqene natyrore dhe mbi 800
arrtificiale. Siapas gjenezs , liqenet natyrore ndahen n liqene tektonike, tektonikokarstike, akullnajore, karstike dhe bregdetare. Detet Deti Adriatik dhe brigjet e tij
shqiptare Ky det shtrihet midis gadishullit Apenin ne perendim dhe gadishullit te
Balikanit ne Iindje, kurse kanali i Otrantos (72 km) e ndan ate me detin Jon. Deti
Adriatik eshte i gjate 850 km (drejtimi verijug) dhe i gjere 203 km (lindje-perendim).
Thellesia me e madhe e tij arrin 1590 m. Ne brigjet shqiptare ky det eshte i ceket.
Brigjet shqiptare te detit Adriatik kane gjatesi 380 km. Pjesa me e madhe e tyre jane
brigje te uleta fushore me plazhe te medha (disa dhjetera kilornetra te gjata dhe
deri ne disa qindra metra te gjera), me perberje rere shume te imet. Nder to
dallohet plazhi i madh i Ulqinit, plazhi i Velipojes, Durresit, Divjakes, Vlores etj. Ne
keto plazhe pushojne me - mijera turiste vendas dhe te huaj. Ne kete bregdet
gjenden edhe disa gjire, si: gjiri i Tivarit, i Drinit, i Durresit, i Vlores, shume te
pershtatshem per porte detare. Ne to ndodhen edhe portet me te rendesishme te te
gjitha trevave shqiptare (Durresi, Vlora, Tivari, Ulqini, Shengjini). Deti Jon dhe brigjet
e tij shqiptare Ky det shtrihet midis pjeses jugore te gadishullit te Ballkanit dhe
gadishullit Apenin. Ai eshte deti me i thelle i Mesdheut (5121 m), eshte det i hapur

dhe mjaft i ngrohte. Brigjet shqiptare te ketij deti shtrihen nga gadishulli i
Karaburunit den ne gjirin e Artes. Ai eshte i gjate rreth 270 km dhe ka tipare to
ndryshme. Pergjate tij ngrihen male, prandaj ky bregdet eshte kryesisht i Iarte e
shkernbor. Ne kete bregdet plazhet jane te rralla dhe zallore. Ka edhe sektore te
tjero te tij ne te cilet malet u lene vend fushave te vogla. Ne grykederdhjen e lumit
te Kalamasit (Cameri) dhe te lumit te Pavles (Shqiperi) brigjet jane te uleta e
fushore, me plazhe ranore dhe sektore te mocalizuar. Pamja terheqese, burimet e
pastra, shkelqimi i diellit, ujerat e kaltra dhe te tejdukshme to detit u japin kotyre
plazheve viera te medha turistike. Liqenet Liqenet jane te shumta dhe te
shumellojshme. Formimi i tyre eshte bere nga fundosjet tektonike (liqeni i Shkodres,
i Ohrit dhe i Prespes); nga tretja e ngadalshme ne uje e shkembinjve gelqerore dhe
e gjipseve; nga veprimtaria e akujve, qe kane ekzistuar rreth 2 milione vjet me pare
ne lartesite e maleve. Edhe njeriu ka krijuar liqene per perfitimin e energjise
elektrike (mbi lumin Drin dhe Drinin e Zi, mbi Mat etj); per ujitje dhe per furnizimin e
qendrave te banuara me uje. Liqenet me te medha dhe me te rendesishme kane
origjine tektonike: Liqeni i Shkodres Eshte liqeni me i madh i gadishullit te Ballkanit,
me siperfaqe 368 km, nga te cilat 149 km perfshihen brenda kufijve te Republikes
se Shqiperise. Ne kete liqen derdhet lumi i Moraces dhe prej tij del ai i Bunes. Eshte
liqen i ceket (me thellesi mesatare 7 m dhe maksimale 44 m)i permendur per
gjuetine e peshkut dhe per vierat turistike. Liqeni i Ohrit Eshte liqeni me i thelle ne
te gjithe gadishullin e Ballkanit (mesatarja 145 m, maksimalja 295 m). Ai ze vendin
e dyte ne kete gadishull per nga siperfaqja (363 km, nga te cilat 111 km perfshihen
ne Republiken e Shqiperise). Ne kete liqen derdhen disa perrenj dhe ujerat e shume
burimeve te medha, qe dalin prane brigjeve lindore dhe ne taban te tij. Prej liqenit
del lumi i Drinit te Zi. Liqeni i Ohrit ka bote te pasur shtazore, sidomos peshq te
cilesise se larte. Ai ka rendesi te madhe turistike. Liqeni i Prespes Perbehet nga
Prespa e Madhe (285 km) dhe nga Prespa e Vogel (44 km2). Nga kjo siperfaqe
liqenore ne Republiken e Shqiperise perfshihen 49 km. Liqeni i Prespes eshte me i
ceket se liqeni i Ohrit. Thellesia mesatare e tij arrin deri ne 35 m. dhe maksimalja 54
m. Ne kete liqen derdhen disa perrenj; prej tij uji del ne rruge nentokesore dhe
perfundon ne liqenin Ohrit. Ky liqen ka vlera te vecanta per peshkim dhe turizem.
Deti Adriatik dhe deti Jon kane rendesi te madhe gjeografike dhe ekonomike. Ato
ndikojne ne zbutjen e klimes. Ne ujerat e tyre gjuhet nje sasi e madhe peshku, kurse
ne lagunat ne lagunat nxirret kripa. Keto dete i lidhin trevat shqiptare me shtetet e
tjera. Liqenet jane te shumta dhe te shumellojshme (tektonike, karstike ose nga
tretja e gelqeroreve dhe e gjipseve, akullnajore dhe artificiale). Ato kane rendesi te
madhe gjeografike, ekonomike dhe sidomos turistike. Pr shkak t veorive
morfologjike, Shqipria sht shum e pasur n lumenj. M shum se 152 lumenj
dhe prrenj, formojn prfundimisht 8 lumenj t mdhenj, q rrjedhin nga juglindja
drejt veriperndimit, kryesisht drejt bregdetit Adriatik. Rreth 65% e pellgut
ujmbledhs t tyre shtrihet brenda territorit shqiptar. Kta lumenj shkarkojn n
detin Adriatik mesatarisht 1308 m3/s (min. 649 dhe maks. 2164 m3/s); moduli
mesatar i rrjedhjes sht 30,2 l/s . km2. Nga prurja e prgjithshme vjetore prej
42,25 miliard m3, vetm 12,8 miliard u prkasin ujrave nntoksore. Mesatarja

vjetore e rreshjeve n territorin shqiptar sht 1430 mm/vit, por t shprndara jo

uniformisht prgjat vitit: rreth 40% n dimr, 32% n pranver, 17% n vjesht
dhe vetm 11% n ver.
Prej rreshjeve t rregullta, lumenjt jan t rrmbyeshm, grryes (n pjesn
lindore t vendit) dhe prgjithsisht formojn shtrat t gjer dhe t lakuar n
Ultsirn Bregdetare Perndimore. Lumenjt kryesor rrjedhin nga juglindja drejt
veriperndimit, me kah drejt perndimit n deltat bregdetare. Prmbajtja minerale e
ujrave sht prgjithsisht e ult, midis 150 dhe 500 mg/l, kryesisht si
bikarbonate. Temperatura luhatet nga 3,5 n 8,9C n dimr, dhe nga 17,8 n
24,6C n ver. Gati gjith lumenjt shkarkojn ujrat n detin Adriatik, n nj zon
prej rreth 150 km.
Shqiperia sht e pasur me liqene, ajo ka 247 liqene natyrore dhe mbi 800
arrtificiale. Siapas gjenezs , liqenet natyrore ndahen n liqene tektonike, tektonikokarstike, akullnajore, karstike dhe bregdetare.