KOLEJ VOKASIONAL PASIR MAS,

JALAN TENDONG BUNUT SUSU,

17020 PASIR MAS,
KELANTAN.

KERTAS PENERANGAN
(F02-01-02-LE4-IS6)
KOD DAN NAMA
PROGRAM DAN
TAHAP

KSK - COMPUTER SYSTEM AND NETWORKING

No. DAN TAJUK MODUL

KSK 803 NETWORK DOKUMENTATION

No. DAN TAJUK

PENGALAMAN
PEMBELAJARAN

LE1
LE2
LE3
LE4

OBJEKTIF PRESTASI
AKHIRAN / TERMINAL
PERFORMANCE
OBJECTIVE

RECOGNIZE AND UNDERSTAND NETWORK

FUNDAMENTAL BY USING NETWORK EQUIPMENT, PLAN
LAYOUT AND MANUAL SO THAT :1. STUDENT WILL BE ABLE TO UNDERSTAND THE
NETWORKING CONCEPT AND OSI MODEL
2. PLAN LAYOUT IS OBTAINED EXAMINED AND NETWORK
STRUCTURE IS CONFIRMED ACCORDING TO OFFICE
PROCEDURE
3. NETWORK EQUIPMENTS ARE SECURED, TESTED AND
INSTALLED ACCORDING TO STANDARD OPERATION
PROCEDURE AND INVENTORY DATABASE IS
UPDATED.
4. THE CLIENT IS CONFIGURED, READY TO BE
CONNECTED AND CONFIGURATION IS RECORDED
ACCORDING TO NETWORK CLIENT INSTALLATION
PROCEDURES.
5. ANY CHANGES ARE DESCRIBED AND IDENTIFY AS
SUCH AND THE DOCUMENTATION IS CHECKED AND
FILED ACCORDINGLY TO ESTABLISHED PROCEDURES

Diploma Year 2, Semester 8

RECOGNIZE NETWORK TERMINOLOGY

STUDY PLAN LAYOUT
SET-UP NETWORK EQUIPMENT
PRODUCE AND UPDATE NETWORK
DOCUMENTATION

ISI KANDUNGAN
LE4 PRODUCE AND UPDATE NETWORK DOCUMENTATION
TASK 02.05c - Produce Network System Documentation
TASK 01.07 - Update Network System Documentation

No. & TAJUK

PENGALAMAN
PEMBELAJARAN

LE4 - Produce And Update Network Documentation

No. & TAJUK

TUGASAN

TASK 02.05c - Produce Network System Documentation

TASK 01.07 - Update Network System Documentation

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 1 drp. 9

TAJUK : MENYEDIAKAN DAN MENGEMASKINI DOKUMENTASI SISTEM RANGKAIAN.

TUJUAN :
Kertas penerangan ini adalah bertujuan untuk menerangkan tentang maklumat-maklumat berkenaan dengan
sistem rangkaian yang telah dicetak dan dibukukan menjadi satu dokumen untuk dijadikan sebagai rujukan.
PENERANGAN :
Tujuan dokumentasi sesuatu sistem rangkaian adalah untuk menyimpan rekod sistem rangkaian, mengemaskini
rekod yang sedia ada, menyediakan layout rangkaian, menyediakan rekod bagi analisis menguji-guna peralatan
rangkaian dan menyediakan jadual penyelengaraan rangkaian manakala tujuan mengemaskini dokumentasi
sistem rangkaian adalah untuk mengemaskini semua rekod-rekod tersebut setelah sesuatu perubahan dilakukan
pada sistem rangkaian berkenaan.

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 2 drp. 9

DOKUMENTASI SISTEM RANGKAIAN

Menyimpan rekod-rekod berkenaan sistem rangkaian merupakan satu aspek penting di dalam penyediaan
dokumentasi sistem rangkaian. perlu direkodkan untuk memudahkan segala urusan. Antara perkara-perkara
yang direkodkan adalah:

Maklumat-maklumat tentang peralatan (perkakasan / perisian) :

- Nama peralatan (untuk memudahkan kita mengenal pasti peralatan yang digunakan
dalam rangkaian).
- Model / versi (sama seperti di atas, iaitu untuk memudahkan kita mengenal pasti
peralatan yang digunakan dalam rangkaian).
- Spesifikasi peralatan (menentukan kelajuan / prestasi rangkaian)
- Kuantitit peralatan tersebut
- Lokasi ditempatkan peralatan tersebut

Berikut merupakan contoh rekod sistem rangkaian :

Penyerahan Switches untuk ILP Nibong Tebal ( 3 Ogos 2004 )

Lokasi

Jenis Peralatan Rangkaian

Bengkel A

3COM Edge Switch 4250T

3COM Edge Switch 4226T

Bengkel B
Bilik Server (Tkt 2)

IP Address

10.1.2.1

0906/LRGT3TA82DE60

ILPNT / 13 / 117 / 02

10.1.2.2

0504 LY3V3CA1F6180

ILPNT / 13 / 118 / 05

10.1.2.3

0504 LY3V3EA290700

ILPNT / 13 / 118 / 06

10.1.2.4

0504 LY3V3PADEB940

ILPNT / 13 / 118 / 07

10.1.2.5

0504 LY3V3EA28F240

ILPNT / 13 / 118 / 08

10.1.2.6

0504 LY3V30A757AEO

ILPNT / 13 / 118 / 09

10.1.2.7

0504 LY1V3UV102460

ILPNT / 13 / 118 / 10
ILPNT / 13 / 116 / 01

10.1.1.2

9DLF3L0001720
0504
LY3VV3EA290CC0
0504
LY3V3DA28CCC0
0504 LY3V3PADE8140
0504
LY3V3PADE8AC0

ILPNT / 13 / 118 / 15

0504 LY3V3PADE7F40
0504
LY3V3PADE08C0

ILPNT / 13 / 118 / 17

7
3COM Core Switch 7700

3COM Edge Switch 4250T

10.1.1.3
10.1.1.4

Bilik Server (Tkt 2)

No. Daftar Harta

Modal

No. Siri Switch

7
3COM Distribution Switch 4900

Bilik Server (Tkt 2)

Kuantiti

3COM Edge Switch 4250T

Router 3COM Router 5000
Series
Router 3COM Router 5000
Series

6
1
1

Server HP ProLiant ML 350

210.187.082.228

Server HP ProLiant ML 351

210.187.082.229

DNS Server

172.018.001.240

Sonic WALL PRO 2040 Firewall

PC HP Compaq (Intel)

75

Sun StorEdge 3510 FC Array

Patch Panel Amp Interconnect

10.1.1.5
10.1.1.6
10.1.1.7

ILPNT / 13 / 118 / 13
ILPNT / 13 / 118 / 14

ILPNT / 13 / 118 / 16

ILPNT / 13 / 118 / 18

172.018.001.254
172.018.002.035

Gambarajah di atas merupakan contoh rekod untuk sistem rangkaian

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Mengemaskini rekod yang sedia ada

-

Muka : 3 drp. 9

Jika terdapat perubahan sistem rangkaian (menukar ke sistem rangkaian yang lebih
terkini)
Perubahan tempat peralatan yang digunakan. Contohnya dari bengkel A ke Bengkel B

Menyediakan layout rangkaian

-

Peralatan dapat disusun mengikut kesesuaian tempat

Cara-cara pemasangan peralatan-peralatan dan topologi dapat ditentukan
Memudahkan penyelengaraan sistem rangkaian pada masa hadapan
Topologi Rangkaian
Topologi rangkaian terdiri daripada dua, iaitu:
a) Fizikal
Menerangkan rupabentuk sambungan komputer-komputer atau
peralatan lain dalam satu rangkaian.
b) Logikal
Menerangkan cara atau perjalanan data dalam rangkaian
tersebut.

Gambarajah dibawah merupakan contoh dokumen yang perlu dibuat untuk menerangkan layout didalam
rangkaian

Server HP
ProLiant ML
350
( 2 unit server )

Sun StorEdge
3510 FC Array

3COM Edge
Switch 4250T

PC HP
Compaq (Intel)
( 25 unit PC )

3COM Edge
Switch 4250T

PC HP
Compaq (Intel)
( 25 unit PC )

Router 3COM
Router 5000
Series

Sonic WALL
PRO 2040
Firewall

3COM Core
Switch 7700

3COM Edge
Switch 4250T

PC HP
Compaq (Intel)
( 25 unit PC )

3COM Edge
Switch 4250T

3COM Edge
Switch 4250T
3COM Edge
Switch 4250T

Gambarajah di atas merupakan contoh dokumen untuk sambungan peralatan di dalam rangkaian

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 4 drp. 9

Menyediakan rekod bagi analisis menguji-guna peralatan rangkaian.

-

Secara amnya bagi peralatan rangkaian yang baru terima dan menguji-guna peralatan
tersebut.
- Konfigurasi komponen-komponen penting dalam rangkaian
Komponen-komponen penting ini adalah seperti switch, hub, modem, atau server
yang membolehkan sesuatu sistem rangkaian dapat berfungsi
Menunjukkan cara susunan komponen tersebut dalam sesuatu lokasi yang
tertentu
Berikut merupakan contoh borang dokumentasi menguji peralatan rangkaian :
PREVENTIVE MAINTENANCE REPORT/ TEST ANALYSIS
Date of maintenance :......................................
Next maintenace schedule :..........................................
Location :...........................................
Contact person/User :...............................................
System Specification :

Expension Card Installed/Removed :

Hard disk usage :

C:

D:

E:

Installed Software/Applications :
1
2
3
4
IP Address :
License Information :

Comments :

Details of works :

Prepared by :.......................................

5
6
7
8

Others:

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 5 drp. 9

Menyediakan jadual penyelenggaraan rangkaian

-

Menyelengara peralatan pada jangka masa tertentu dalam tempoh untuk membaik-pulih
sistem rangkaian yang sedia ada dan jika terdapat kerosakan pada peralatan rangkaian.

Berikut merupakan contoh borang dokumentasi jadual penyelenggaraan rangkaian :

SERVICE SCHEDULES
Date : 1/4/2003-12/4/2003
SERVICE/ MAINTENANCE TYPE
DEPARTMENT

Check
Hardware

Check OS

Check/scan
Virus

Check
Network

Testing

Electrical

1/4/2003

1/4/2003

1/4/2003

3/4/2003

3/4/2003

Electronic

2/4/2003

2/4/2003

2/4/2003

4/4/2003

4/4/2003

IT

5/4/2003
6/4/2003

5/4/2003
6/4/2003

5/4/2003
6/4/2003

6/4/2003

6/4/2003

Mechanic

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

Machinist

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

8/4/2003

Welding

9/4/2003

9/4/2003

9/4/2003

9/4/2003

9/4/2003

Fabrication

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

Tool & Die

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

10/4/2003

Cadd Architec.

11/4/2003
12/4/2003

11/4/2003
12/4/2003

11/4/2003
12/4/2003

11/4/2003
12/4/2003

11/4/2003
12/4/2003

Person
in
Charge

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 6 drp. 9

MENGEMASKINI DOKUMENTASI SISTEM RANGKAIAN

Mengenalpasti Dokumentasi Sistem Rangkaian Yang Sedia Ada
Dokumentasi Sistem Rangkaian
Dokumentasi sesuatu sistem rangkaian merupakan maklumat-maklumat berkenaan dengan sistem rangkaian
tersebut yang telah dicetak dan dibukukan menjadi satu dokumen. Dalam dokumen tersebut, terkandung
maklumat-maklumat yang terdiri daripada:
i.

Maklumat-maklumat peralatan (perkakasan / perisian)

Nama peralatan (untuk memudahkan kita mengenal pasti peralatan yang digunakan dalam
rangkaian)
Model / versi (sama seperti di atas, iaitu untuk memudahkan kita mengenal pasti peralatan
yang digunakan dalam rangkaian)
Spesifikasi peralatan (menentukan kelajuan / prestasi rangkaian)

ii.

Topologi Rangkaian
Topologi rangkaian terdiri daripada dua, iaitu:
Fizikal
Menerangkan rupabentuk sambungan komputer-komputer atau peralatan lain dalam satu
rangkaian.
Logikal
Menerangkan cara atau perjalan data dalam rangkaian tersebut.

iii.

Konfigurasi komponen-komponen penting dalam rangkaian

Komponen-komponen penting ini adalah seperti switch, hub, modem, atau server yang
membolehkan sesuatu sistem rangkaian dapat berfungsi.
Menunjukkan cara susunan komponen tersebut dalam sesuatu lokasi yang tertentu.

Cara Untuk Mengenalpasti Dokumentasi Sistem Rangkaian Yang Sedia Ada

Untuk mengenal pasti dokumentasi sistem rangkaian untuk sesuatu rangkaian adalah dengan melihat
tempat/lokasi pada muka depan atau tajuk utama dokumentasi tersebut.
Jika maklumat ini tidak terdapat dalam dokumentasi tersebut, cuba dapatkan maklumat-maklumat
penting dalam dokumentasi tersebut.
Maklumat-maklumat penting ini adalah seperti: Nama, Model dan Spesifikasi perkakasan yang digunakan dalam rangkaian.
Topologi yang digunakan dalam rangkaian.
Cara pemasangan peralatan-peralatan utama iaitu pelan Layout rangkaian.
Daripada maklumat di atas, maka kita akan dapat menentukan sesuatu Dokumentasi Sistem
Rangkaian adalah bersamaan dengan sistem rangkaian yang digunakan.

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 7 drp. 9

Menentukan Perubahan Baru Ke Atas Sistem Rangkaian

Perubahan Pada Sistem Rangkaian
Perubahan-perubahan yang dilakukan pada sistem rangkaian adalah seperti:
- Menambahkan bilangan sambungan komputer ke dalam rangkaian. Penambahan sambungan ini
memerlukan maklumat-maklumat seperti di bawah:
- Lokasinya (Contohnya: Dalam Bilik Pensyarah)
- Bilangan sambungan yang hendak ditambah
- Penggunaan Hub yang sama ataupun hub baru yang mempunyai bilangan port yang lebih
banyak (Contohnya: Penukaran Hub 16 port ke Hub 24 port)
- Menukar / mengemaskini peralatan yang sedia ada kepada peralatan yang lebih canggih untuk
meningkatkan prestasi rangkaian. Contohnya:
- Penukaran sistem kabel Cat 5 kepada Fiber Optic
- Penukaran Hub 10BaseT kepada Hub 10/100BaseT
- Penukaran komputer lama Pentium 1 kepada Pentium 4
Menukar topologi yang sedia ada. Contohnya, menukar topologi bus kepada topologi bintang. Untuk
perukaran topologi ini, perlatan-peralatan yang perlu ditukar adalah seperti:
- Penukaran sistem kabel Coax kepada kabel Cat 5
- Penukaran connector BNC kepada RJ45 untuk disambungkan pada kabel
- Penggunaan hub untuk menyambungkan semua komputer

Layout sistem rangkaian

Layout merupakan gambarajah untuk penyusunan peralatan-peralatan yang digunakan dalam satu sistem
rangkaian
Kebiasaannya, layout merupakan gambaran sebenar sesuatu sistem rangkaian pada satu lokasi dan juga cara
penyusunan peralatan dalam rangkaian tersebut
Maklumat-maklumat yang terdapat dalam Layout sistem rangkaian adalah seperti:
- lokasi bilik atau pejabat untuk setiap pelan
- lokasi tiap-tiap peralatan rangkaian dalam bilik/pejabat
- label (nama/model) untuk setiap peralatan
- bentuk sambungan (perjalanan kabel) dari satu peralatan ke peralatan yang lain
Perubahan-perubahan yang dilakukan pada sistem rangkaian serta perubahan pada Layout sistem rangkaian
adalah perlu untuk kita mencatatkan setiap maklumat yang diperlukan untuk perubahan yang berlaku.
Daripada maklumat-maklumat tersebut, maka kita akan dapat membandingkannya dengan maklumat yang
terdapat dalam dokumentasi sistem rangkaian tersebut.
Dengan ini dapatlah kita mengenalpasti perubahan yang berlaku pada sistem rangkaian tersebut dari segi:
- jenis peralatan baru yang digunakan
- jenis medium penghantar
- rupabentuk sambungan baru
- keupayaan/prestasi penghantaran data dalam rangkaian

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 8 drp. 9

Membuat Perubahan Dalam Dokumentasi Sistem Rangkaian

Perkara-perkara yang perlu diubah dalam dokumen adalah:
i.
Menukar nama peralatan yang baru pada peralatan yang lama serta model dan spesifikasi
peralatan tersebut.
Semua pengunaan nama peralatan yang lama dalam dokumentasi sistem rangkaian tersebut perlu
ditukar kepada nama yang baru
ii.

Mengubah rupa bentuk sambungan rangkaian yang baru

Ini biasanya dilakukan pada Layout sistem rangkaian yang terdapat dalam dokementasi sistem
rangkaian

Perisian Dokumentasi
Perisian yang biasa digunakan untuk membuat perubahan atau membuat dokumentasi baru ialah Microsoft
Word.
Dalam Microsoft Word, membuat perubahan pada teks seperti menukar nama/model/spesifikasi peralatan adalah
denganmengikut langkah berikut:
- Pilih nama peralatan yang lama dan Delete nama tersebut.
- Kemudian taipkan nama baru
- Atau boleh juga menggunakan Find dalam menu Edit untuk menukar semua nama peralatan
lama yang terdapat dalam. Caranya ialah:
Klik pada Find dan kotak berikut akan muncul.

Pada ruangan Find What, taipkan nama peralatan lama.

Kemudian klik pada Replace dan pada ruangan Replace with taipkan nama peralatan baru.
Selepas itu, klik pada butang Replace All untuk mengubah semua nama peralatan lama
kepada baru.

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

Muka : 9 drp. 9

Untuk membuat atau mengubah pelan Layout dalam Microsoft Word pula, tools yang biasa digunakan ialah
seperti:
- Line atau Arrow untuk melukis sambungan peralatan-peralatan
- Rectangle, Autoshape atau Oval untuk melukis bentuk-bentuk peralatan atau keadaan sekeliling
- Boleh juga gunakan menu Insert/ Picture/Clip Art atau From file untuk memasukkan gambar
yang lebih elok ke dalam dokumen.

SOALAN:
Arahan: Jawab semua soalan berikut di ruangan yang telah disediakan.
1. Nyatakan definisi dokumentasi sistem rangkaian.
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

2.

Nyatakan 3 maklumat utama dalam kandungan dokumentasi sistem rangkaian.

____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

3. Terdapat 5 jenis dokumentasi untuk sistem rangkaian. Senaraikan kesemua jenis dokumentasi tersebut.
a. _______________________________
b. _______________________________
c.

_______________________________

d. _______________________________
e. _______________________________

4. Terangkan tentang layout sistem rangkaian.

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Code No. : F02-01-02-LE4-IS6

5.

Muka : 10 drp.

Apakah kelebihan apabila sesebuah layout untuk rangkaian didokumentasikan?

_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

6.

Komponen-komponen atau lebih dikenali sebagai peranti didalam sistem rangkaian amat
penting untuk didokumentasikan. Senaraikan komponen-komponen tersebut.
_______________________________
_______________________________
_______________________________
_______________________________

RUJUKAN:
Behrouz A. Forouzan (2000), Data Communications and Networking McGraw Hill, DeAnza College.