Brands Math

เซต
เซตจํากัด คือ เซตที่สามารถระบุจํานวนสมาชิกได

เซตอนันต คือ เซตที่มีจํานวนสมาชิกมากมาย
เซตวาง คือ เซตที่ไมมีสมาชิก หรือมีจํานวนสมาชิกเปนศูนย เขียนแทนดวย φ หรือ { }
ตัวอยางที่ 1 ให A เปนเซตจํากัด และ B เปนเซตอนันต ขอความใดตอไปนี้เปนเท็จ

1) มีเซตจํากัดที่เปนสับเซตของ A
2) มีเซตจํากัดที่เปนสับเซตของ B
*3) มีเซตอนันตที่เปนสับเซตของ A
4) มีเซตอนันตที่เปนสับเซตของ B
จํานวนสมาชิกของเซตจํากัด
ให n(A) แทนจํานวนสมาชิกของเซต A
1. n(U) = n(A) + n(A′)
2. n(A U B) = n(A) + n(B) - n(A I B)
3. n(A U B U C) = n(A) + n(B) + n(C) - n(A I B) - n(A I C) - n(B I C) + n(A I B I C)
4. n(A - B) = n(A) - n(A I B)
คณิตศาสตร (2)_______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 2 ถากําหนดจํานวนสมาชิกของเซตตางๆ ตามตารางตอไปนี้
เซต AUB AUC BUC AUBUC AIBIC
จํานวนสมาชิก 25 27 26 30 7
แลวจํานวนสมาชิกของ (A I B) U C เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 23 2) 24 3) 25 4) 26
ตัวอยางที่ 3 นักเรียนกลุมหนึ่งจํานวน 46 คน แตละคนมีเสื้อสีเหลืองหรือเสื้อสีฟาอยางนอยสีละหนึ่งตัว ถา

นักเรียน 39 คนมีเสื้อสีเหลือง และ 19 คนมีเสื้อสีฟา แลวนักเรียนกลุมนี้ที่มีทั้งเสื้อสีเหลืองและเสื้อ
สีฟามีจํานวนเทากับขอใดตอไปนี้
1) 9 2) 10 3) 11 *4) 12
ตัวอยางที่ 4 นักเรียนกลุมหนึ่งจํานวน 50 คน มี 32 คน ไมชอบเลนกีฬาและไมชอบฟงเพลง ถามี 6 คน ชอบฟง

เพลงแตไมชอบเลนกีฬา และมี 1 คน ชอบเลนกีฬาแตไมชอบฟงเพลง แลวนักเรียนในกลุมนี้ที่ชอบ
เลนกีฬาและชอบฟงเพลงมีจํานวนเทากับขอใดตอไปนี้
*1) 11 คน 2) 12 คน 3) 17 คน 4) 18 คน
ตัวอยางที่ 5 กําหนดให A และ B เปนเซต ซึ่ง n(A U B) = 88 และ n[(A - B) U (B - A)] = 76

ถา n(A) = 45 แลว n(B) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 45 2) 48 3) 53 *4) 55
โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _______________________________ คณิตศาสตร (3)

ตัวอยางที่ 6 ในการสอบถามพอบานจํานวน 300 คน พบวามีคนที่ไมดื่มทั้งชาและกาแฟ 100 คน มีคนที่ดื่มชา
100 คน และมีคนที่ดื่มกาแฟ 150 คน พอบานที่ดื่มทั้งชาและกาแฟมีจํานวนเทาใด (ตอบ 50 คน)
สับเซต
บทนิยาม เซต A เปนสับเซตของเซต B ก็ตอเมื่อสมาชิกทุกตัวของเซต A เปนสมาชิกของเซต B และ
เขียนเปนสัญลักษณ คือ A ⊂ B
ตัวอยางที่ 7 ให A = {1, 2} และ B = {1, 2, 3, 4, 5} เนื่องจากสมาชิกของเซต A ทุกตัวเปนสมาชิกของ

เซต B ดังนั้น A ⊂ B
เพาเวอรเซต
บทนิยาม เพาเวอรเซตของเซต A คือ เซตที่มีสมาชิกเปนสับเซตทั้งหมดของเซต A เขียนแทนดวย P(A)
ตัวอยางที่ 8 ให A = {1, 2, 3} จะไดสับเซตทั้งหมดของ A ไดแก

φ, {1}, {2}, {3}, {1, 2}, {1, 3}, {2, 3}, {1, 2, 3}
P(A) = {φ, {1}, {2}, {3}, {1, 2}, {1, 3}, {2, 3}, {1, 2, 3}}
สมบัติของสับเซตและเพาเวอรเซต
1. φ เปนสับเซตของเซตทุกเซต
2. φ เปนสมาชิกของเพาเวอรเซตเสมอ
3. A ⊂ A
4. A ∈ P(A)
5. ถา A ⊂ B แลว P(A) ⊂ P(B)
6. จํานวนสับเซตของเซต A ทั้งหมดเทากับ 2n(A)
7. จํานวนสมาชิกของ P(A) ทั้งหมดเทากับ 2n(A)

การดําเนินการทางเซต
1. ยูเนียน เซต A ยูเนียนกับเซต B คือ เซตที่มีสมาชิกเปนสมาชิกของเซต A หรือเซต B เขียนแทนดวย
AUB
2. อินเตอรเซกชัน เซต A อินเตอรเซกชันกับเซต B คือ เซตที่มีสมาชิกเปนสมาชิกของเซต A และเซต B
เขียนแทนดวย A I B
3. ผลตาง ผลตางของ A และ B คือ เซตที่มีสมาชิกในเซต A แตไมเปนสมาชิกในเซต B เขียนแทนดวย
A-B
4. คอมพลีเมนต ถา A เปนเซตเซตใดในเอกภพสัมพันธ U แลว คอมพลีเมนตของเซต A คือ เซตที่มี
สมาชิกเปนสมาชิกของ U แตไมเปนสมาชิกของ A เขียนแทนดวย A′
ตัวอยางที่ 9 กําหนดให U = {1, 2, 3, ..., 10}

A = {1, 2, 4, 8}
B = {2, 4, 6, 10}
จะได A U B = {1, 2, 4, 6, 8, 10}
AIB = {2, 4}
A-B = {1, 8}
B-A = {6, 10}
A′ = {3, 5, 6, 7, 9, 10}
และ B′ = {1, 3, 5, 7, 8, 9}
ตัวอยางที่ 10 ถา A - B = {2, 4, 6}, B - A = {0, 1, 3} และ A U B = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} แลว

A I B เปนสับเซตในขอใดตอไปนี้
1) {0, 1, 4, 5, 6, 7} 2) {1, 2, 4, 5, 6, 8}
*3) {0, 1, 3, 5, 7, 8} 4) {0, 2, 4, 5, 6, 8}

การใหเหตุผล
การใหเหตุผลทางคณิตศาสตรที่สําคัญมีอยู 2 วิธี ไดแก
1. การใหเหตุผลแบบอุปนัย (Inductive Reasoning)
หมายถึง วิธีการสรุปผลในการคนหาความจริง จากการสังเกตหรือการทดลองหลายๆ ครั้งจากกรณี
ยอยแลวนํามาสรุปเปนความรูแบบทั่วไป
2. การใหเหตุผลแบบนิรนัย (Deductive Reasoning)
หมายถึง วิธีการสรุปขอเท็จจริงโดยการนําความรูพื้นฐาน ความเชื่อ ขอตกลง หรือบทนิยาม ซึ่งเปนสิ่ง
ที่รูมากอนและยอมรับวาเปนจริง เพื่อหาเหตุผลนําไปสูขอสรุป
ตัวอยางที่ 1 จงพิจารณาการใหเหตุผลตอไปนี้เปนการใหเหตุผลแบบอุปนัยหรือนิรนัย
1) เหตุ 1. นัทชอบทานไอศกรีม
2. แนทชอบทานไอศกรีม
ผล เด็กทุกคนชอบทานไอศกรีม
2) เหตุ 1. เด็กทุกคนชอบทานไอศกรีม
2. แนทเปนเด็ก
ผล แนทชอบทานไอศกรีม
ตัวอยางที่ 2 จงหาคา a จากแบบรูปของจํานวนที่กําหนดให

1, 4, 9, 16, 25, a
2, 4, 8, 16, 32, a
ความสมเหตุสมผล
สวนประกอบของการใหเหตุผล
การตรวจสอบความสมเหตุสมผลโดยแผนภาพเวนน-ออยเลอร
1. a เปนสมาชิกของ A 2. a ไมเปนสมาชิกของ A

3. สมาชิกทุกตัวของ A เปนสมาชิกของ B 4. ไมมีสมาชิกตัวใดใน A เปนสมาชิกของ B
5. สมาชิกบางตัวของ A เปนสมาชิกของ B 6. สมาชิกบางตัวของ A ไมเปนสมาชิกของ B
ตัวอยางที่ 3 กําหนดเหตุใหดังตอไปนี้
เหตุ ก. ทุกจังหวัดที่อยูไกลจากกรุงเทพมหานครเปนจังหวัดที่มีอากาศดี
ข. เชียงใหมเปนจังหวัดที่มีอากาศไมดี
ขอสรุปในขอใดตอไปนี้สมเหตุสมผล
*1) เชียงใหมเปนจังหวัดที่อยูไมไกลจากกรุงเทพมหานคร
2) นราธิวาสเปนจังหวัดที่อยูไมไกลจากกรุงเทพมหานคร
3) เชียงใหมเปนจังหวัดที่อยูไกลจากกรุงเทพมหานคร
4) นราธิวาสเปนจังหวัดที่อยูไกลจากกรุงเทพมหานคร
ตัวอยางที่ 4 จงพิจารณาขอความตอไปนี้
1. คนตีกอลฟทุกคนเปนคนสายตาดี
2. คนที่ตีกอลฟไดไกลกวา 300 หลา บางคน เปนคนสายตาดี
3. ธงชัยตีกอลฟเกงแตตีไดไมไกลกวา 300 หลา
แผนภาพในขอใดตอไปนี้ มีความเปนไปไดที่จะสอดคลองกับขอความทั้งสามขางตน เมื่อจุดแทนธงชัย
1) 2) *3) 4)

ตัวอยางที่ 5 จากแบบรูปตอไปนี้
7 14 21 77
1 2 4 2 4 8 3 6 12 ... a b c
โดยการใหเหตุผลแบบอุปนัย 2a - b + c มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 11 2) 22 3) 33 *4) 44
ตัวอยางที่ 6 พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. นักกีฬาทุกคนมีสุขภาพดี
ข. คนที่มีสุขภาพดีบางคนเปนคนดี
ค. ภราดรเปนนักกีฬา และเปนคนดี
แผนภาพในขอใดตอไปนี้ มีความเปนไปไดที่จะสอดคลองกับขอความทั้งสามขอขางตน เมื่อจุดแทนภราดร
1) 2)
3) *4)
ตัวอยางที่ 7 เหตุ 1. ไมมีคนขยันคนใดเปนคนตกงาน

2. มีคนตกงานที่เปนคนใชเงินเกง
3. มีคนขยันที่ไมเปนคนใชเงินเกง
ผล ในขอใดตอไปนี้ที่เปนการสรุปผลจากเหตุขางตนที่เปนไปอยางสมเหตุสมผล
1) มีคนขยันที่เปนคนใชเงินเกง *2) มีคนใชเงินเกงที่เปนคนตกงาน
3) มีคนใชเงินเกงที่เปนคนขยัน 4) มีคนตกงานที่เปนคนขยัน

ระบบจํานวนจริง
แผนผังแสดงความสัมพันธของระบบจํานวน
จํานวนเชิงซอน
จํานวนจริง (R) จํานวนจินตภาพ
จํานวนอตรรกยะ (Q′) จํานวนตรรกยะ (Q)
จํานวนตรรกยะ (I′) ที่ไมใชจํานวนเต็ม จํานวนเต็ม (I)
จํานวนเต็มลบ (I-) จํานวนเต็มบวก (I+) (จํานวนนับ) (N)

จํานวนเต็มศูนย (I0)
จํานวนอตรรกยะ หมายถึง จํานวนที่ไมสามารถเขียนใหอยูในรูปเศษสวนของจํานวนเต็ม หรือทศนิยม
ซ้ําได เชน 2 , 5 , - 3 , π, 2.17254... เปนตน
จํานวนตรรกยะ หมายถึง จํานวนที่สามารถเขียนในรูปเศษสวนของจํานวนเต็มได
ก. มีจํานวนตรรกยะที่นอยที่สุดที่มากกวา 0
ข. มีจํานวนอตรรกยะที่นอยที่สุดที่มากกวา 0
ขอสรุปใดตอไปนี้ถูกตอง
1) ก. ถูก และ ข. ผิด 2) ก. และ ข. ถูก 3) ก. ผิด และ ข. ถูก *4) ก. และ ข. ผิด
ตัวอยางที่ 2 กําหนดใหคาประมาณที่ถูกตองถึงทศนิยมตําแหนงที่ 3 ของ 3 และ 5 คือ 1.732 และ

2.236 ตามลําดับ พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. 2.235 + 1.731 ≤ 5 + 3 ≤ 2.237 + 1.733
ข. 2.235 - 1.731 ≤ 5 - 3 ≤ 2.237 - 1.733
*1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด

สมบัติของจํานวนจริง
1. สมบัติการเทากันของจํานวนจริง
กําหนดให a, b, c ∈ R
1) สมบัติการสะทอน
a=a
2) สมบัติการสมมาตร
ถา a = b แลว b = a
3) สมบัติการถายทอด
ถา a = b และ b = c แลว a = c
4) สมบัติการบวกดวยจํานวนที่เทากัน
ถา a = b แลว a + c = b + c
5) สมบัติการคูณดวยจํานวนที่เทากัน
ถา a = b แลว a + c = b + c
2. สมบัติของจํานวนจริงเกี่ยวกับพีชคณิต
กําหนดให a, b, c ∈ R
สมบัติ สมบัติของการบวก สมบัติของการคูณ
สมบัติปด a+b∈R a⋅b ∈ R
สมบัติการสลับที่ a+b=b+a a⋅b = b⋅a
สมบัติการเปลี่ยนกลุม a + (b + c) = (a + b) + c a ⋅ (b ⋅ c) = (a ⋅ b) ⋅ c
สมบัติการมีเอกลักษณ มี 0 เปนเอกลักษณการบวก มี 1 เปนเอกลักษณการคูณ
ซึ่ง 0 + a = a = a + 0 ซึ่ง 1 ⋅ a = a = a ⋅ 1
สมบัติการมีอินเวอรส สําหรับจํานวนจริง a สําหรับจํานวนจริง a ที่ a ≠ 0
มีจํานวนจริง -a จะมี a-1 ที่ a ⋅ a-1 = a-1 ⋅ a = 1
ที่ (-a) + a = 0 = a + (-a)
สมบัติการแจกแจง a(b + c) = ab + ac
ตัวอยางที่ 3 ให a และ b เปนจํานวนตรรกยะที่แตกตางกัน

c และ d เปนจํานวนอตรรกยะที่แตกตางกัน
พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. a - b เปนจํานวนตรรกยะ
ข. c - d เปนจํานวนอตรรกยะ
1) ก. และ ข. ถูก *2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด
คณิตศาสตร (10)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ก. สมบัติการมีอินเวอรสการบวกของจํานวนจริง b ที่ b + a = 0 = a + b
ข. สมบัติการมีอินเวอรสการคูณของจํานวนจริงกลาววา สําหรับจํานวนจริง a จะมีจํานวนจริง b
ที่ ba = 1 = ab
ทบทวนสูตร
1. กําลังสองสมบูรณ
(a + b)2 = a2 + 2ab + b2
(a - b)2 = a2 - 2ab + b2
2. กําลังสามสมบูรณ
(a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3
(a - b)3 = a3 - 3a2b + 3a2b - b3
3. ผลตางกําลังสอง
a2 - b2 = (a - b)(a + b)
4. ผลตางกําลังสาม
a3 - b3 = (a - b)(a2 + ab + b2)
a3 + b3 = (a + b)(a2 - ab + b2)
จากสมการพหุนามกําลังสอง
ax2 + bx + c = 0 เมื่อ a, b และ c เปนคาคงที่, a ≠ 0
จะได x = -b ± 2ab 2 - 4ac
ถา b2 - 4ac > 0 แลว x จะมี 2 คําตอบ
ถา b2 - 4ac = 0 แลว x จะมี 1 คําตอบ
ถา b2 - 4ac < 0 แลว x จะไมมีคําตอบที่เปนจํานวนจริง
โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (11)

สมบัติของอสมการ ให a, b และ c เปนจํานวนจริง
1. สมบัติการถายทอด
ถา a > b และ b > c แลว a > c
2. สมบัติการบวกดวยจํานวนจริงที่เทากัน
ถา a > b แลว a + c > b + c
3. สมบัติการคูณดวยจํานวนที่เทากัน
ถา a > b และ c > 0 แลว ac > bc
ถา a > b และ c < 0 แลว ac < bc
4. ให a และ b เปนจํานวนจริง
จาก a < x < b
จะได a < x และ x < b
ชวงของจํานวนจริง ให a และ b เปนจํานวนจริง และ a < b
1. (a, b) = {x|a < x < b}
เสนจํานวน คือ a b
2. [a, b] = {x|a ≤ x ≤ b}
3. (a, b] = {x|a < x ≤ b}
4. [a, b) = {x|a ≤ x < b}
5. (-∞, a) = {x|x < a}
เสนจํานวน คือ a
6. [a, ∞) = {x|x ≥ a}
เสนจํานวน คือ a
ตัวอยางที่ 5 ตองการลอมรั้วรอบที่ดินรูปสี่เหลี่ยมผืนผาซึ่งมีพื้นที่ 65 ตารางวา โดยดานยาวของที่ดินยาวกวาสองเทาของ

ดานกวางอยู 3 วา จะตองใชรั้วที่มีความยาวเทากับขอใดตอไปนี้
1) 30 วา *2) 36 วา 3) 42 วา 4) 48 วา

ตัวอยางที่ 6 เมื่อเขียนกราฟของ y = ax2 + bx + c โดยที่ a ≠ 0 เพื่อหาคําตอบของสมการ ax2 + bx + c = 0
กราฟในขอใดตอไปนี้แสดงวาสมการไมมีคําตอบที่เปนจํานวนจริง
y y
5 5
1)
0 x 2)
0 x
-5 5 -5 5
-5 -5
y y
5 5
3) x *4)
0 x
-5 0 5 -5 5
-5 -5
ตัวอยางที่ 7 แมคานําเมล็ดมะมวงหิมพานต 1 กิโลกรัม ถั่วลิสง 3 กิโลกรัม และเมล็ดฟกทอง 4 กิโลกรัม มาผสมกัน

แลวแบงใสถุง ถุงละ 100 กรัม ถาแมคาซื้อเมล็ดมะมวงหิมพานต ถั่วลิสง และเมล็ดฟกทองมาในราคา
กิโลกรัมละ 250 บาท 50 บาท และ 100 บาท ตามลําดับ แลวแมคาจะตองขายเมล็ดพืชผสมถุงละ
100 กรัมนี้ ในราคาเทากับขอใดตอไปนี้จึงจะไดกําไร 20% เมื่อขายหมด
1) 10 บาท *2) 12 บาท 3) 14 บาท 4) 16 บาท

ตัวอยางที่ 8 เซตคําตอบของอสมการ -1 ≤ 2+ x ≤1 คือเซตในขอใดตอไปนี้
1- 2
1) [ 2 - 1, 1] 2) [ 2 - 1, 2] *3) [3 - 2 2 , 1] 4) [3 - 2 2 , 2]
คาสัมบูรณ
บทนิยาม ให a เปนจํานวนจริง
 a เมื่อ a ≥ 0
|a| = 
-a เมื่อ a < 0
ทฤษฎีบทเกี่ยวกับคาสัมบูรณ
1. |x| = a ก็ตอเมื่อ x = a หรือ x = -a
2. ให a เปนจํานวนจริงบวก
|x| < a ก็ตอเมื่อ -a < x < a
|x| ≤ a ก็ตอเมื่อ -a ≤ x ≤ a
|x| > a ก็ตอเมื่อ x < -a หรือ x > a
|x| ≥ a ก็ตอเมื่อ x ≤ -a หรือ x ≥ a
ตัวอยางที่ 9 พิจารณาสมการ |x - 7| = 6 ขอสรุปใดตอไปนี้เปนเท็จ

1) คําตอบหนึ่งของสมการมีคาระหวาง 10 และ 15
2) ผลบวกของคําตอบทั้งหมดของสมการมีคาเทากับ 14
*3) สมการนี้มีคําตอบมากกวา 2 คําตอบ
4) ในบรรดาคําตอบทั้งหมดของสมการ คําตอบที่มีคานอยที่สุดมีคานอยกวา 3

 
  2 2 
ตัวอยางที่ 10 จํานวนสมาชิกของเซต  xx =   a + |1a| - |a|- 1a   เมื่อ a เปนจํานวนจริงซึ่งไมเทากับ 0 
    
   
เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 *2) 2
3) 3 4) มากกวาหรือเทากับ 4
ตัวอยางที่ 11 ผลบวกของคําตอบทุกคําตอบของสมการ x3 - 2x = |x| เทากับขอใดตอไปนี้

1) 0 2) 3 *3) 3 - 1 4) 3 +1

ความสัมพันธและฟงกชัน
ผลคูณคารทีเชียน กําหนดให A และ B เปนเซตใดๆ
ผลคูณคารทีเชียนของ A และ B คือ A × B = {(a, b)|a ∈ A และ b ∈ B}
เชน ให A = {1, 2} และ B = {a, b, c}
จะได A × B = {(1, a), (1, b), (1, c), (2, a), (2, b), (2, c)}
B × A = {(a, 1), (a, 2), (b, 1), (b, 2), (c, 1), (c, 2)}
สมบัติของผลคูณคารทีเชียน ให A, B และ C เปนเซตใดๆ
1. A × φ = φ × A = φ
2. A × B ≠ B × A
3. n(A × B) = n(A) × n(B)
4. A × (B U C) = (A × B) U (A × C)
(B U C) × A = (B × A) U (C × A)
5. A × (B I C) = (A × B) I (A × C)
(B I C) × A = (B × A) I (C × A)
ตัวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 2} และ B = {a, b} คูอันดับในขอใดตอไปนี้เปนสมาชิกของผลคูณคารทีเชียน A × B

*1) (2, b) 2) (b, a) 3) (a, 1) 4) (1, 2)
ความสัมพันธ คือ เซตของคูอันดับที่เกี่ยวของกันตามเงื่อนไขที่กําหนดและเปนสับเซตของผลคูณคารทีเชียน

กําหนดให A และ B เปนเซตใดๆ
r เปนความสัมพันธจาก A ไป B เขียนแทนดวย r ⊂ A × B
r เปนความสัมพันธใน A เขียนแทนดวย r ⊂ A × A
*จํานวนความสัมพันธทั้งหมดจาก A ไป B เทากับ 2n(A)×n(B)

ตัวอยางที่ 2 กําหนดให A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
B = {1, 2, 3, ... , 11, 12}
 
S = (a, b) ∈ A × B b = 2a + a2 
 
จํานวนสมาชิกของเซต S เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 *2) 2 3) 3 4) 4
ตัวอยางที่ 3 ถา A = {1, 2, 3, 4} และ r = {(m, n) ∈ A × A | m ≤ n} แลวจํานวนสมาชิกในความสัมพันธ r

1) 8 *2) 10 3) 12 4) 16
โดเมนของ r เขียนแทนดวย Dr คือ เซตของสมาชิกตัวหนาของคูอันดับทั้งหมดใน r สัญลักษณ คือ

Dr = {x|(x, y) ∈ r}
เรนจของ r เขียนแทนดวย Rr คือ เซตของสมาชิกตัวหลังของคูอันดับทั้งหมดใน r สัญลักษณ คือ
Rr = {y|(x, y) ∈ r}
เชน จาก r = {(-2, 4), (-1, 1), (1, 1)}
จะได Dr = {-2, -1, 1}
และ Rr = {1, 4}
การหาโดเมนและเรนจของความสมพันธของ r ⊂ R × R
1. โดเมน หาโดยจัดรูปสมการเปน y ในรูปของ x และพิจารณาวา x สามารถเปนจํานวนจริงใดไดบาง
ที่สามารถหาคา y ที่เปนจํานวนจริงได
2. เรนจ หาโดยจัดรูปสมการเปน x ในรูปของ y และพิจารณาวา y สามารถเปนจํานวนจริงใดไดบาง
ฟงกชัน คือ ความสัมพันธที่คูอันดับทุกๆ ตัวในความสัมพันธ ถาสมาชิกตัวหนาของคูอันดับสองคูเทากัน
แลวสมาชิกตัวหลังของทั้งสองคูอันดับตองเทากันดวย
นั่นคือ r เปนฟงกชันก็ตอเมื่อ ถา (x, y) ∈ r และ (x, z) ∈ r แลว y = z
r ไมเปนฟงกชันก็ตอเมื่อ มี (x, y) ∈ r และ (x, z) ∈ r ซึ่ง y ≠ z

การตรวจสอบฟงกชัน
1. กรณี r เขียนแบบแจกแจงสมาชิก
ถามีสมาชิกตัวหนาของคูอันดับ ซึ่งเปนสมาชิกใน r จับคูกับสมาชิกตัวหลังของคูอันดับมากกวา 1 ตัว
ขึ้นไป r ไมเปนฟงกชัน
เชน r1 = {(a, 1), (b, 2), (b, 3), (c, 4)}
จะได r1 ไมเปนฟงกชัน เพราะ b จับคูกับ 2 และ 3
r2 = {(p, 2), (q, 4), (r, 6)}
จะได r2 เปนฟงกชัน เพราะสมาชิกตัวหนาของคูอันดับทุกตัวจับคูกับสมาชิกตัวหลังเพียงตัวเดียว
เทานั้น
2. กรณี r วาดเปนรูปกราฟ
ใหลากเสนตรงตั้งฉากกับแกน x ถามีกรณีที่เสนตรงที่ลากตั้งฉากกับแกน x ตัดกับกราฟของ r เกินเกิน
1 จุดขึ้นไป r ไมเปนฟงกชัน
y r1
เชน เนื่องจากมีกรณีที่เสนตรงที่ตั้งฉากกับแกน x ตัดกับกราฟ r
เกิน 1 จุด
ดังนั้น r1 ไมเปนฟงกชัน
x
y
เนื่องจากไมมีกรณีที่เสนตรงที่ตั้งฉากกับแกน x ตัดกับกราฟ
r เกิน 1 จุด
ดังนั้น r2 เปนฟงกชัน
x
r2
ตัวอยางที่ 4 จํานวนในขอใดตอไปนี้เปนสมาชิกของโดเมนของฟงกชัน f = (x, y)|y = 2 x + 2x2 - 1

x + 3x + 2 x - 1
1) -2 2) -1 *3) 0 4) 1

ตัวอยางที่ 5 ให A = {1, 99} ความสัมพันธใน A ในขอใดไมเปนฟงกชัน
1) เทากับ 2) ไมเทากับ *3) หารลงตัว 4) หารไมลงตัว
ตัวอยางที่ 6 จากความสัมพันธ r ที่แสดงดวยกราฟดังรูป

y
3
2
1
x
-3 -2 -1 0 1 2 3
-1
-2
-3
ขอใดตอไปนี้ถูกตอง
1) r เปนฟงกชันเพราะ (1, 1), (2, 2) และ (3, 3) อยูในแนวเสนตรงเดียวกัน
2) r เปนฟงกชันเพราะมีจํานวนจุดเปนจํานวนจํากัด
*3) r ไมเปนฟงกชันเพราะมีจุด (3, 3) และ (3, -1) อยูบนกราฟ
4) r ไมเปนฟงกชันเพราะมีจุด (1, 1) และ (-1, 1) อยูบนกราฟ
ฟงกชันประเภทตางๆ
ฟงกชันเชิงเสน (Linear Function) คือ ฟงกชันที่อยูในรูป f(x) = ax + b เมื่อ a, b ∈ R
ฟงกชันคงที่ (Constant Function) คือ ฟงกชันเชิงเสนที่มี a = 0 กราฟของฟงกชันจะเปนเสนตรง
ขนานกับแกน X
ฟงกชันกําลังสอง (Quadratic Function) คือ ฟงกชันที่อยูในรูป f(x) = ax2 + bx + c เมื่อ a, b, c ∈ R
และ a ≠ 0
ถา a > 0 กราฟหงาย มีจุดวกกลับเปนจุดต่ําสุดของฟงกชัน และถา a < 0 กราฟคว่ํา มีจุดวกกลับเปน
จุดสูงสุดของฟงกชัน
 b  -b  
ถารูปทั่วไปของสมการ คือ f(x) = ax2 + bx + c เมื่อ a, b, c ∈ R จุดวกกลับอยูที่  -2a , f  2a   หรือ
 

 b,
-2a 4ac - b2 

 4a 
ถารูปทั่วไปของสมการ คือ f(x) = a(x - h)2 + k เมื่อ a, k ∈ R และ a ≠ 0 จุดวกกลับอยูที่ (h, k)

การแกสมการโดยใชกราฟ
1. ในกรณีที่กราฟไมตัดแกน x จะไมมีคําตอบของสมการที่เปนจํานวนจริง
2. กราฟของ y = a(x + c)2 เมื่อ c > 0 จะตัดแกน x ที่จุด (-c, 0) สมการมีคําตอบเดียว คือ x = -c
กราฟของ y = a(x - c)2 เมื่อ c > 0 จะตัดแกน x ที่จุด (c, 0) สมการมีคําตอบเดียว คือ x = c
2
3. นอกเหนือจากนี้กราฟตัดแกน x สองจุด โดยพิจารณาจากการแกสมการ หรือสูตร x = -b ± b2a - 4ac
ฟงกชันเอกซโพเนนเชียล (Exponential Function) คือ ฟงกชันที่อยูในรูป y = ax เมื่อ a > 0 และ a ≠ 1
ฟงกชันคาสัมบูรณ (Absolute Value Function) คือ ฟงกชันที่อยูในรูป y = |x - a| + c เมื่อ a, c ∈ R
ฟงกชันขั้นบันได (Step Function) คือ ฟงกชันที่มีโดเมนเปนสับเซตของ R และมีคาฟงกชันคงตัวเปน
ชวงๆ มากกวาสองชวง กราฟของฟงกชันจะมีรูปคลายบันได
ตัวอยางที่ 7 คาของ a ที่ทําใหกราฟของฟงกชัน y = a(2x) ผานจุด (3, 16) คือขอใดตอไปนี้

*1) 2 2) 3 3) 4 4) 5
ตัวอยางที่ 8 ทุก x ในชวงใดตอไปนี้ที่กราฟของสมการ y = -4x2 - 5x + 6 อยูเหนือแกน x

*1)  - 23 , - 13  2)  - 52 , - 32  3)  14 , 67  4)  12 , 32 
ตัวอยางที่ 9 กําหนดให a และ b เปนจํานวนจริงบวก ถากราฟของฟงกชัน y1 = 1 + ax และ y2 = 1 + bx มี

ลักษณะดังแสดงในภาพตอไปนี้
y
x y1 = 1 + a x
y2 = 1 + b
1
x
0
ขอใดตอไปนี้เปนจริง
1) 1 < a < b 2) a < 1 < b *3) b < 1 < a 4) b < a < 1

ตัวอยางที่ 10 ถาเสนตรง x = 3 เปนเสนสมมาตรของกราฟของฟงกชัน f(x) = -x2 + (k + 5)x + (k2 - 10)
เมื่อ k เปนจํานวนจริง แลว f มีคาสูงสุดเทากับขอใดตอไปนี้
1) -4 *2) 0 3) 6 4) 14
ตัวอยางที่ 11 กําหนดให f(x) = x2 - 2x - 15 ขอใดตอไปนี้ผิด

1) f(x) ≥ -17 ทุกจํานวนจริง x
2) f(-3 - 2 - 3 ) > 0
3) f(1 + 3 + 5 ) = f(1 - 3 - 5 )
*4) f(-1 + 3 + 5 ) > f(-1 - 3 - 5 )

เลขยกกําลัง
สมบัติของเลขยกกําลัง
ให a และ b เปนจํานวนจริงใดๆ โดยที่ m และ n เปนจํานวนเต็มบวก และ k เปนจํานวนเต็ม
1. am ⋅ an = am+n
m
2. a n = am-n
a
3. (am)n = amn
4. (am ⋅ bn)k = amk ⋅ bnk
 k  mk
5. am  = a nk , b ≠ 0


 bn  b
n 1
6. a = n , a ≠ 0
-
a
0
7. a = 1, a ≠ 0
เลขยกกําลังที่มีเลขชี้กําลังเปนจํานวนตรรกยะ
บทนิยาม เมื่อ a เปนจํานวนจริงบวก และ n เปนจํานวนที่มากกวา 1
a1/n = n a
บทนิยาม กําหนด a เปนจํานวนจริง m และ n เปนจํานวนเต็มที่มากกวา 1 ที่ ห.ร.ม ของ m และ n
เทากับ 1
n a m = am/n
สมการในรูปเลขยกกําลัง
ให a และ b เปนจํานวนจริงบวกที่ไมเทากับ 1 และ m, n เปนจํานวนตรรกยะ
จะไดวา 1. am = an ก็ตอเมื่อ m = n
2. am = bm ก็ตอเมื่อ m = 0 และ a, b ≠ 0
 1/2 
ตัวอยางที่ 1 คาของ (-2)2 +  8 + 2 2  เทากับขอใดตอไปนี้
 32 
1) -1 2) 1 *3) 3 4) 5

4
 8  =  16  1/ x แลว x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
ตัวอยางที่ 2 ถา 125




  625 
1) 34 *2) 23 3) 32 4) 34
ตัวอยางที่ 3 ขอใดตอไปนี้ผิด
1) (24)30 < 220 ⋅ 330 ⋅ 440 2) (24)30 < 230 ⋅ 320 ⋅ 440
*3) 220 ⋅ 340 ⋅ 430 < (24)30 4) 230 ⋅ 340 ⋅ 420 < (24)30
ตัวอยางที่ 4 ( 18 + 2 3 - 125 - 3 4 4 ) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

*1) -10 2) 10
3) 2 5 - 5 2 4) 5 2 - 2 5
 2
ตัวอยางที่ 5


5 - 2  มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

 6 15 
3
*1) 10 2) 107 3) 5 -2 4) 6 -2

อสมการในรูปเลขยกกําลัง
ให a เปนจํานวนจริงบวกที่ไมเทากับ 1 และ m, n เปนจํานวนตรรกยะ
จะไดวา 1. am < an และ a > 1 จะไดวา m < n
2. am < an และ 0 < a < 1 จะไดวา m > n
ตัวอยางที่ 6 เซตคําตอบของอสมการ 4(2x2-4x-5) ≤ 32 1 คือเซตในขอใดตอไปนี้
1) - 52 , 52  2) - 52 , 1 3) - 12 , 1 *4) - 12 , 52 
ตัวอยางที่ 7 ถา 8x - 8(x+1) + 8(x+2) = 228 แลว x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

1) 13 *2) 23 3) 34 4) 53
3x
ตัวอยางที่ 8 ถา  3 + 38  = 16
81 แลว x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
*1) - 94 2) - 92 3) - 91 4) 91
ตัวอยางที่ 9 ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) 0.9 + 10 < 0.9 + 10 *2) ( 0.9 )( 4 0.9 ) < 0.9
3) ( 0.9 )( 3 1.1 ) < ( 1.1 )( 3 0.9 ) 4) 300 125 < 200 100

ตัวอยางที่ 10 ถา 4a = 2 และ 16-b = 14 แลว a + b มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 0.75)
(x2) (4x)
ตัวอยางที่ 11 คาของ x ที่สอดคลองกับสมการ 2 = 2 4 เทากับขอใดตอไปนี้
4
1) 2 2) 3 *3) 4 4) 5
ตัวอยางที่ 12 อสมการในขอใดตอไปนี้เปนจริง
1) 21000 < 3600 < 10300 2) 3600 < 21000 < 10300
*3) 3600 < 10300 < 21000 4) 10300 < 21000 < 3600
5 6
ตัวอยางที่ 13 3 -32 + 2 3/2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
27 (64)
*1) - 13
24 2) - 56 3) 32 4) 19
24
ตัวอยางที่ 14 ( 2 + 8 + 18 + 32 )2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 60 2) 60 2 3) 100 2 *4) 200

อัตราสวนตรีโกณมิติ
ทฤษฎีบทพีทาโกรัส
ถา ABC เปนรูปสามเหลี่ยมมุมฉากซึ่งมี ACˆ B เปนมุมฉาก c แทนความยาวของดานตรงขามมุมฉาก
a และ b แทนความยาวของดานประกอบมุมฉากจะไดความสัมพันธระหวางความยาวของดานทั้งสามของรูป
สามเหลี่ยมมุมฉาก ABC ดังนี้
B
c a c2 = a2 + b2
A b C
อัตราสวนตรีโกณมิติของรูปสามเหลี่ยมมุมฉาก
บทนิยาม กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมมุมฉาก
ความยาวของดานตรงขามมุม A
B ไซน (sine) ของมุม A = sin A =
ความยาวของดานตรงขามมุมฉาก
c a โคไซน (cosine) ของมุม A = cos A = ความยาวของดานประชิดมุม A
ความยาวของดานตรงขามมุมฉาก
A b C แทนเจนต (tangent) ของมุม A = tan A = ความยาวของดานตรงขามมุม A
ความยาวของดานประชิดมุม A
sin A = ac , cos A = bc , tan A = ab

และยังมีอัตราสวนอื่นๆ อีก คือ
1. csc A = sin1 A , sec A = cos1 A , cot A = tan1 A
sin A , cot A = cos A
2. tan A = cos A sin A
2 2
3. sin A + cos A = 1
4. tan2 A + 1 = sec2 A
5. 1 + cot2 A = csc2 A

ความสัมพันธระหวางมุม A กับมุม 90° - A ในรูปสามเหลี่ยมมุมฉาก
C
A B
sin A = cos (90° - A), csc A = sec (90° - A)
cos A = sin (90° - A), sec A = csc (90° - A)
tan A = cot (90° - A), cot A = tan (90° - A)
อัตราสวนตรีโกณมิติของมุม 30°, 45° และ 60°

มุม sin cos tan csc sec cot
1 3 1 2
30° 2 3 2 3 3
2
2 2 2 = 2 2 = 2
45° 1 2 2 1
2 2
3 1 2 1
60° 2 3 3 2 3
2
การเปรียบเทียบมาตรการวัดมุมระบบอังกฤษและระบบเรเดียน
360° = 2π เรเดียน 180° = π เรเดียน 90° = π2 เรเดียน
60° = π3 เรเดียน 45° = π4 เรเดียน 30° = π6 เรเดียน
ตัวอยางที่ 1 จากรูป ขอใดตอไปนี้ถูกตอง

C *1) sin 21° = cos 69°
2) sin 21° = cos 21°
A 21° B 3) cos 21° = tan 21°
4) tan 21° = cos 69°

ตัวอยางที่ 2 ขอใดตอไปนีถ้ ูกตอง
*1) sin 30° < sin 45° 2) cos 30° < cos 45°
3) tan 45° < cot 45° 4) tan 60° < cot 60°
ตัวอยางที่ 3 กําหนดใหตาราง A ตาราง B และตาราง C เปนตารางหาอัตราสวนตรีโกณมิติของมุมขนาดตางๆ

ดังนี้
ตาราง A ตาราง B ตาราง C
θ sin θ θ cos θ θ tan θ
40° 0.643 40° 0.766 40° 0.839
41° 0.656 41° 0.755 41° 0.869
42° 0.669 42° 0.743 42° 0.900
ถารูปสามเหลี่ยม ABC มีมุม B เปนมุมฉาก มุม C มีขนาด 41° และสวนสูง BX ยาว 1 หนวย แลว
ความยาวของสวนของเสนตรง AX เปนดังขอใดตอไปนี้
B 1) ปรากฏอยูในตาราง A
2) ปรากฏอยูในตาราง B
*3) ปรากฏอยูในตาราง C
A C 4) ไมปรากฏอยูในตาราง A, B และ C
X
ตัวอยางที่ 4 ถารูปสามเหลี่ยมดานเทารูปหนึ่งมีความสูง 1 หนวย แลวดานของรูปสามเหลี่ยมรูปนี้ยาวเทากับ

ขอใดตอไปนี้
1) 23 หนวย *2) 2 3 3 หนวย 3) 34 หนวย 4) 32 หนวย

ตัวอยางที่ 5 กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมที่มีมุม C เปนมุมฉาก และ cos B = 23 ถาดาน BC ยาว
1 หนวย แลว พื้นที่ของรูปสามเหลี่ยม ABC เทากับขอใดตอไปนี้
1) 55 ตารางหนวย *2) 45 ตารางหนวย
3) 35 ตารางหนวย 4) 25 ตารางหนวย
ตัวอยางที่ 6 กําหนดให ABCD เปนรูปสี่เหลี่ยมผืนผาซึ่งมีพื้นที่เทากับ 12 หนวย และ tan ABˆ D = 13

ถา AE ตั้งฉากกับ BD ที่จุด E แลว AE ยาวเทากับขอใดตอไปนี้
1) 310 หนวย 2) 2 510 หนวย
3) 210 หนวย *4) 3 510 หนวย
ตัวอยางที่ 7 C พิจารณารูปสามเหลี่ยมตอไปนี้ โดยที่ CFˆE , CAˆ B , AEˆ B

และ EDˆ B ตางเปนมุมฉาก ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) sin ( 1̂ ) = sin ( 5̂ )
2) cos ( 3̂ ) = cos ( 5̂ )
*3) sin ( 2̂ ) = cos ( 4̂ )
1 E
F 2 3 4) cos ( 2̂ ) = sin ( 3̂ )
4
A 5 B
D

ลําดับและอนุกรม
ลําดับ (Sequences)
บทนิยาม ลําดับ คือ ฟงกชันที่มีโดเมนเปนเซตของจํานวนเต็มบวก n ตัวแรก หรือโดเมนเปนเซต
ของจํานวนเต็มบวก
ลําดับที่มีโดเมนเปนเซตของจํานวนเต็มบวก n ตัวแรกเรียกวา ลําดับจํากัด (Finite Sequences)
ลําดับที่มีโดเมนเปนเซตของจํานวนเต็มบวก เรียกวา ลําดับอนันต (Infinite Sequences)
ลําดับเลขคณิต (Arithmetic Sequences)
บทนิยาม ลําดับเลขคณิต คือ ลําดับที่ผลตางซึ่งไดจากพจนที่ n + 1 ลบดวยพจนที่ n มีคาคงตัว
คาคงตัวนี้เรียกวา ผลตางรวม (Common difference)
1. เมื่อกําหนดใหพจนแรกของลําดับเลขคณิต คือ a1 และผลตางรวม คือ d โดยที่ d = an+1 - an
พจนที่ n ของลําดับนี้คือ an = a1 + (n - 1)d
2. ลําดับเลขคณิต n พจนแรก คือ a, a + d, a + 2d, ..., a + (n - 1)d
ตัวอยางที่ 1 ลําดับเลขคณิตในขอใดตอไปนี้มีบางพจนเทากับ 40
1) an = 1 - 2n 2) an = 1 + 2n *3) an = 2 - 2n 4) an = 2 + 2n
1 , - 1 , - 1 , ... เทากับขอใดตอไปนี้
ตัวอยางที่ 2 พจนที่ 31 ของลําดับเลขคณิต - 20 30 60
5
1) 12 13
2) 30 *3) 209 7
4) 15
ตัวอยางที่ 3 ถา a1, a2, a3, ... เปนลําดับเลขคณิต ซึ่ง a30 - a10 = 30 แลว ผลตางรวมของลําดับเลขคณิตนี้
มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 1.25 *2) 1.5 3) 1.75 4) 2.0

ลําดับเรขาคณิต (Geometric Sequences)
บทนิยาม ลําดับเรขาคณิต คือ ลําดับที่อัตราสวนของพจนที่ n + 1 ตอพจนที่ n เปนคาคงตัว
คาคงตัวนี้เรียกวา อัตราสวนรวม (Common ration)
a +1
1. เมื่อกําหนดพจนแรกของลําดับเรขาคณิตเปน a1 และอัตราสวนรวม คือ r โดยที่ r = na
n
พจนที่ n ของลําดับเรขาคณิตนี้ คือ an = a1 ⋅ rn-1
2. ลําดับเรขาคณิต n พจนแรก คือ a, ar, ar2, ..., arn-1
ตัวอยางที่ 4 กําหนดให a1, a2, a3 เปนลําดับเรขาคณิต โดยที่ a1 = 2 และ a3 = 200 ถา a2 คือคาในขอใดขอหนึ่ง
ตอไปนี้แลวขอดังกลาวคือขอใด
*1) -20 2) -50 3) 60 4) 100
ตัวอยางที่ 5 กําหนดให a1, a2, a3, ... เปนลําดับเรขาคณิต พิจารณาลําดับสามลําดับตอไปนี้

ก. a1 + a3 , a2 + a4 , a3 + a5 , ...
ข. a1a2 , a2a3 , a3a4 , ...
ค. a1 , a 1 , a 1 , ...
1 2 3
ขอใดตอไปนีถ้ ูก
*1) ทั้งสามลําดับเปนลําดับเรขาคณิต 2) มีหนึ่งลําดับไมเปนลําดับเรขาคณิต
3) มีสองลําดับไมเปนลําดับเรขาคณิต 4) ทัง้ สามลําดับไมเปนลําดับเรขาคณิต
1 , 1 ,
ตัวอยางที่ 6 พจนที่ 16 ของลําดับเรขาคณิต 625 1
125 5 125 , ... เทากับขอใดตอไปนี้
1) 25 5 2) 125
*3) 125 5 4) 625

ตัวอยางที่ 7 ลําดับในขอใดตอไปนี้ เปนลําดับเรขาคณิต
*1) an = 2n ⋅ 32n 2) an = 2n + 4n 3) an = 3n2 4) an = (2n)n
อนุกรมเลขคณิต (Arinmetic Series)

เมื่อ a1, a2, a3, ..., an เปนลําดับเลขคณิต
จะไดวา a1 + a2 + a3 + ... + an เปนอนุกรมเลขคณิต
ให Sn แทนผลบวก n พจนแรกของอนุกรม
คือ S1 = a1
S2 = a1 + a2
S3 = a1 + a2 + a3
M M
Sn = a1 + a2 + a3 + ... + an
ผลบวก n พจนแรกของอนุกรมเลขคณิต
Sn = n2 [2a1 + (n - 1)d]
หรือ Sn = n2 [a1 + an]
ตัวอยางที่ 8 คาของ 1 + 6 + 11 + 16 + ... + 101 เทากับขอใดตอไปนี้

1) 970 2) 1020 3) 1050 *4) 1071
ตัวอยางที่ 9 ถา a1, a2, a3, ... เปนลําดับเลขคณิต ซึ่ง a2 + a3 + ... + a9 = 100
แลว S10 = a1 + a2 + ... + a10 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 120 *2) 125 3) 130 4) 135

ตัวอยางที่ 10 กําหนดให S = {101, 102, 103, ... , 999} ถา a เทากับผลบวกของจํานวนคี่ทั้งหมดใน S และ b
เทากับผลบวกของจํานวนคูทั้งหมดใน S แลว b - a มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
*1) -550 2) -500 3) -450 4) 450
อนุกรมเรขาคณิต (Geometrics Series)

เมื่อ a1, a2, a3, ..., an เปนลําดับแรขาคณิต
จะไดวา a1 + a2 + a3 + ... + an เปนอนุกรมเรขาคณิต
ผลบวก n พจนแรกของอนุกรมเรขาคณิต
a (1 - r n )
Sn = 1 1 - r เมื่อ r ≠ 1
ตัวอยางที่ 11 ขอใดตอไปนี้เปนอนุกรมเรขาคณิตที่มี 100 พจน

1) 1 + 3 + 5 + ... + (2n - 1) + ... + 199
2) 1 + 13 + 51 + ... + (2n1- 1) + ... + 1991
3) 1 + 2 + 4 + ... + (2n-1) + ... + 2199
*4) 51 + 125
1 + 1 + ... + 1 + ... + 1
3125 5 2n-1 5199
ตัวอยางที่ 12 ผลบวกของอนุกรมเรขาคณิต 1 - 2 + 4 - 8 + ... + 256 เทากับขอใดตอไปนี้

1) -171 2) -85 3) 85 *4) 171
ตัวอยางที่ 13 กําหนดให Sn เปนผลบวก n พจนแรกของอนุกรมเรขาคณิต ซึ่งมีอัตราสวนรวมเทากับ 2

ถา S10 - S8 = 32 แลวพจนที่ 9 ของอนุกรมนี้เทากับขอใดตอไปนี้
1) 163 2) 20 3 3) 263 *4) 323

ความนาจะเปน
กฎเกณฑเบื้องตนเกี่ยวกับการนับ
1. กฎการบวก ถาการทํางานอยางหนึ่งแบงออกเปน k กรณี
โดยที่กรณีที่ 1 มีจํานวน n1 วิธี
กรณีที่ 2 มีจํานวน n2 วิธี
กรณีที่ 3 มีจํานวน n3 วิธี
M M
กรณีที่ k มีจํานวน nk วิธี
ดังนั้น จํานวนวิธีในการทํางานทั้งหมดจะเทากับ n1 + n2 + n3 + ... + nk วิธี
2. กฎการคูณ ถาการทํางานอยางหนึ่งแบงออกเปน k ขั้นตอน
โดยที่ขั้นตอนที่ 1 มีจํานวน n1 วิธี
ขั้นตอนที่ 2 มีจํานวน n2 วิธี
ขั้นตอนที่ 3 มีจํานวน n3 วิธี
M M
ขั้นตอนที่ k มีจํานวน nk วิธี
ดังนั้น จํานวนวิธีในการทํางานทั้งหมดจะเทากับ n1 × n2 × n3 × ... × nk วิธี
แฟกทอเรียล
นิยาม กําหนดให n เปนจํานวนเต็มที่มีคามากกวาหรือเทากับ 0 ขึ้นไป
n! = n × (n - 1) × (n - 2) × (n - 3) × ... × 3 × 2 × 1
เชน 5! = 5 × 4 × 3 × 2 × 1
8! = 8 × 7 × 6 × 5 × 4 × 3 × 2 × 1
* 0! = 1
ตัวอยางที่ 1 ในการคัดเลือกคณะกรรมการหมูบานซึ่งประกอบดวยประธานฝายชาย 1 คน ประธานฝายหญิง

1 คน กรรมการฝายชาย 1 คน และกรรมการฝายหญิง 1 คน จากผูสมัครชาย 4 คน และหญิง
8 คน มีวิธีการเลือกคณะกรรมการไดกี่วิธี
1) 168 วิธี 2) 324 วิธี *3) 672 วิธี 4) 1344 วิธี

ตัวอยางที่ 2 มาลีตองการเดินทางจากเมือง A ไปยังเมือง C โดยตองเดินทางผานไปยังเมือง B กอน จากเมือง A
ไปเมือง B มาลีสามารถเลือกเดินทางโดยรถยนต รถไฟ หรือเครื่องบินได แตจากเมือง B ไป
เมือง C สามารถเดินทางไปทางเรือ รถยนต รถไฟ หรือเครื่องบิน ขอใดตอไปนี้คือจํานวนวิธีใน
การเดินทางจากเมือง A ไปยังเมือง C ที่จะตองเดินทางโดยรถไฟเปนจํานวน 1 ครั้ง
*1) 5 2) 6 3) 8 4) 9
ตัวอยางที่ 3 ครอบครัวหนึ่งมีพี่นอง 6 คน เปนชาย 2 คน หญิง 4 คน จํานวนวิธีที่จะจัดใหคนทั้ง 6 คนยืนเรียงกัน

เพื่อถายรูป โดยใหชาย 2 คนยืนอยูริมสองขางเสมอเทากับขอใดตอไปนี้
1) 12 วิธี 2) 24 วิธี 3) 36 วิธี *4) 48 วิธี
การทดลองสุม คือ การทดลองใดๆ ซึ่งทราบวาผลลัพธอาจจะเปนอะไรไดบาง แตไมสามารถทํานายผล

ลวงหนาได
ความนาจะเปน คือ อัตราสวนระหวางจํานวนสมาชิกของเหตุการณที่สนใจกับจํานวนสมาชิกของแซมเปลสเปซ
เขียนแทนดวย P(E)
ความนาจะเปนของเหตุการณ E คือ P(E) = n(E)
n(S)
โดยที่ n(E) คือ จํานวนของเหตุการณที่สนใจ
n(S) คือ จํานวนเหตุการณที่เปนไปไดทั้งหมด
สมบัติของความนาจะเปน
1. 0 ≤ P(E) ≤ 1
2. P(φ) = 0, P(S) = 1
3. P(E1 U E2) = P(E1) + P(E2) - P(E1 I E2)
4. P(E1 U E2 U E3) = P(E1) + P(E2) + P(E3) - P(E1 I E2) - P(E1 I E3) - P(E2 I E3)
+ P(E1 I E2 I E3)
5. P(E) = 1 - P(E′) เมื่อ P(E′) แทนความนาจะเปนของเหตุการณที่ไมตองการ

ก. การทดลองสุมเปนการทดลองที่ทราบวาผลลัพธอาจเปนอะไรไดบาง
ข. แตละผลลัพธของการทดลองสุมมีโอกาสเกิดขึ้นเทาๆ กัน
ตัวอยางที่ 5 โรงเรียนแหงหนึ่งมีรถโรงเรียน 3 คัน นักเรียน 9 คน กําลังเดินไปขึ้นรถโรงเรียนโดยสุม ความ

นาจะเปนที่ไมมีนักเรียนคนใดขึ้นรถคันแรกเทากับขอใดตอไปนี้
9 9 3 3
1)  13  *2)  23  3)  91  4)  92 
ตัวอยางที่ 6 โรงแรมแหงหนึ่งมีหองวางชั้นที่หนึ่ง 15 หอง ชั้นที่สอง 10 หอง ชั้นที่สาม 25 หอง ถาครูสมใจ

ตองการเขาพักในโรงแรมแหงนี้โดยวิธีสุมแลว ความนาจะเปนที่ครูสมใจจะไดเขาพักหองชั้นที่สอง
ของโรงแรมเทากับขอใดตอไปนี้
1) 101 *2) 51 3
3) 10 4) 12
ตัวอยางที่ 7 ในการหยิบบัตรสามใบ โดยหยิบทีละใบจากบัตรสี่ใบ ซึ่งมีหมายเลข 0, 1, 2 และ 3 กํากับ ความ

นาจะเปนที่จะไดผลรวมของตัวเลขบนบัตรสองใบแรกนอยกวาตัวเลขบนบัตรใบที่สามเทากับขอใด
*1) 14 2) 34 3) 12 4) 23

ตัวอยางที่ 8 กลอง 12 ใบ มีหมายเลขกํากับเปนเลข 1, 2, ... , 12 และกลองแตละใบบรรจุลูกบอล 4 ลูก เปน
ลูกบอลสีดํา สีแดง สีขาว และสีเขียว ถาสุมหยิบลูกบอลจากกลองแตละใบ ใบละ 1 ลูก แลว
ความนาจะเปนที่จะหยิบไดลูกบอลสีแดงจากกลองหมายเลขคี่ และไดลูกบอลสีดําจากกลอง
หมายเลขคูเทากับขอใดตอไปนี้
1  2
1)  12 * 2)  1  12
  3)  1  12
  4)  1 4
 
  4 2  12 
ตัวอยางที่ 9 กําหนดให A = {1, 2, 3}

B = {5, 6, ... , 14}
และ r = {(m, n) | m ∈ A และ n ∈ B}
ถาสุมหยิบคูอันดับ 1 คู จากความสัมพันธ r แลวความนาจะเปนที่จะไดคูอันดับ (m, n) ซึ่ง 5 หาร
n แลวเหลือเศษ 3 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 15 1 1
2) 10 *3) 51 4) 53
ตัวอยางที่ 10 ชางไฟคนหนึ่งสุมหยิบบันได 1 อันจากบันได 9 อัน ซึ่งมีความยาว 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 และ

12 ฟุต แลวนํามาพาดกับกําแพง โดยใหปลายขางหนึ่งหางจากกําแพง 3 ฟุต ความนาจะเปนที่
บันไดจะทํามุมกับพื้นราบนอยกวา 60° มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 91 *2) 92 3) 93 4) 94

ตัวอยางที่ 11 ถาสุมตัวเลขหนึ่งตัวจากขอมูลชุดใดๆ ซึ่งประกอบดวยตัวเลข 101 ตัว แลวขอใดตอไปนี้ถูก
*1) ความนาจะเปนที่ตัวเลขที่สุมไดมีคานอยกวาคามัธยฐาน < 12
2) ความนาจะเปนที่ตัวเลขที่สุมไดมีคานอยกวาคาเฉลี่ยเลขคณิต < 12
3) ความนาจะเปนที่ตัวเลขที่สุมไดมีคานอยกวาคามัธยฐาน > 12
4) ความนาจะเปนที่ตัวเลขที่สุมไดมีคานอยกวาคาเฉลี่ยเลขคณิต > 12

สถิติ
สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive) คือ การวิเคราะหขั้นตนที่มุงวิเคราะห เพื่ออธิบายลักษณะกวางๆ ของ
ขอมูลชุดนั้น เชน การวัดคาแนวโนมเขาสูสวนกลาง คาวัดการกระจาย การแจกแจงความถี่ของขอมูล และการ
นําเสนอผลสรุปดวย ตาราง แผนภูมิแทง เพื่ออธิบายขอมูลชุดนั้น
สถิติเชิงอนุมาน (Inferential Statistice) คือ การวิเคราะหขอมูลที่เก็บรวบรวมไดจากตัวอยางเพื่อ
อางอิงไปถึงขอมูลทั้งหมด
องคประกอบของสถิติ
1. การเก็บรวบรวมขอมูล เชน การสอบถาม การสังเกต การทดลอง เปนตน
2. การวิเคราะหขอมูล โดยขอมูลที่นํามาวิเคราะหเพียงสวนหนึ่ง เรียกวา กลุมตัวอยางและขอมูลที่เลือก
มาจากขอมูลทั้งหมด เรียกวา ประชากร
3. การนําเสนอขอสรุป
ขอมูล คือ ขอความจริงหรือสิ่งที่บงบอกถึงสภาพ สถานการณหรือปรากฏการณ โดยที่ขอมูลอาจเปน
ตัวเลขหรือขอความก็ได
สารสนเทศหรือขาวสาร คือ ขอมูลที่ผานการวิเคราะหเบื้องตนหรือขั้นสูงแลว
ประเภทของขอมูล
1. แบงตามวิธีเก็บ
1.1 ขอมูลปฐมภูมิ คือ ขอมูลที่ผูใชเก็บรวบรวมเอง เชน การสํามะโน การสํารวจกลุมตัวอยาง
1.2 ขอมูลทุติยภูมิ คือ ขอมูลที่ไดจากผูอื่นเก็บรวบรวมไวแลว เชน รายงาน บทความ เปนตน
2. แบงตามลักษณะของขอมูล
2.1 ขอมูลเชิงปริมาณ คือ ขอมูลที่ใชแทนขนาดหรือปริมาณซึ่งวัดออกมาเปนจํานวนที่สามารถ
นํามาใชเปรียบเทียบกันไดโดยตรง
2.2 ขอมูลเชิงคุณภาพ คือ ขอมูลที่ไมสามารถวัดออกมาไดโดยตรง แตอธิบายลักษณะหรือคุณสมบัติ
ในเชิงคุณภาพได
ตัวอยางที่ 1 ขอใดตอไปนีเ้ ปนเท็จ

1) สถิติเชิงพรรณนาคือสถิติของการวิเคราะหขอมูลขั้นตนที่มุงอธิบายลักษณะกวางๆ ของขอมูล
2) ขอมูลที่เปนหมายเลขที่ใชเรียกสายรถโดยสารประจําทางเปนขอมูลเชิงคุณภาพ
*3) ขอมูลปฐมภูมิคือขอมูลที่ผูใชเก็บรวบรวมจากแหลงขอมูลโดยตรง
4) ขอมูลที่นักเรียนรวบรวมจากรายงานตางๆ ที่ไดจากหนวยงานราชการเปนขอมูลปฐมภูมิ

การวิเคราะหขอมูลเบื้องตน
ขอมูลเชิงปริมาณที่ใชในการวิเคราะหทางสถิติมีสองประเภท คือ ขอมูลที่ไมไดแจกแจงความถี่ ซึ่งจะเห็นคา
ของขอมูลทุกตัวและขอมูลที่แจกแจงความถี่ จะเห็นเปนอันตรภาคชั้น
ความกวางของอันตรภาพชั้น = ขอบบน - ขอบลาง
จุดกึ่งกลางอันตรภาคชั้น = (ขอบบน + ขอบลาง) ÷ 2
ฮิสโทแกรม คือ รูปสี่เหลี่ยมมุมฉากวางเรียงตอกันบนแกนนอน โดยมีแกนนอนแทนคาของตัวแปร ความกวาง
ของสี่เหลี่ยมมุมฉากแทนความกวางของอันตรภาคชั้น และพื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยมมุมฉากแทนความถี่ของแตละ
อันตรภาคชั้น ซึ่งถาความกวางของทุกชั้นเทากัน ความสูงของรูปสี่เหลี่ยมจะแสดงความถี่
แผนภาพตน-ใบ (Stem-and-Leaf Plot) เปนวิธีการสรางแผนภาพเพื่อแจกแจงความถี่และวิเคราะห
ขอมูลเบื้องตน โดยเริ่มจากการนําขอมูลมาแบงกลุม โดยใชเลขหลักสิบ แลวนํามาสรางเปนลําตน (Stem) แลวใช
เลขโดดในหลักหนวยมาสรางเปนใบ (Leaf)
การวัดตําแหนงของขอมูล : มีสองขั้นตอน คือ การหาตําแหนงและการหาคา
1. ควอรไทล (Quartiles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 4 สวนเทาๆ กัน โดย Q1, Q2, และ Q3 คือ
คะแนนของตัวแบงทั้ง 3 ตัว
2. เดไซล (Deciles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 10 สวนเทาๆ กัน โดย D1, D2, ..., D9 คือ คะแนนของ
ตัวแบงทั้ง 9 ตัว
3. เปอรเซ็นไทล (Percentiles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 100 สวนเทาๆ กัน มี P1, ..., P99
คือ คะแนนของตัวแบงทั้ง 99 ตัว
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Qr คือ r(N 4+ 1)
ตําแหนงของ Dr คือ r(N10+ 1)
ตําแหนงของ Pr คือ r(N100+ 1)
การหาคา : ใชการเทียบบัญญัติไตรยางค
หมายเหตุ เมื่อหาคาขอมูลที่มีคาสูงสุด ต่ําสุด Q1, Q2 และ Q3 สามารถนํามาสรางแผนภาพกลอง (Box-
and-Whisker Plot หรือ Box-Plot) โดยแผนภาพจะทําใหเราทราบถึงลักษณะการกระจายของขอมูล
การวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง
1. คาเฉลี่ยเลขคณิต, Mean, x
N
∑ xi
x ของขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่ x= N i=1
k
∑ fi x i
x ของขอมูลที่แจกแจงความถี่ x= i=1
N

N
ขอสังเกต 1. ∑ x i = N x
i=1
N
2. ∑ (x i - x) = 0
i=1
N
3. ∑ (x i - a ) 2 มีคานอยที่สุดเมื่อ a = x
i=1
4. ถา x1, x2, x3, ... , xn มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x
x1 + k, x2 + k, x3 + k, ... , xn + k มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x + k
x1k, x2k, x3k, ..., xnk มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x k
N x +N x
5. x รวม = 1N 1 + N2 2
2 2
2. มัธยฐาน, Median, Me
Me สําหรับขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
Me = คาของขอมูลตําแหนงตรงกลาง (ตัวที่ N 2+ 1 ) เมื่อเรียงลําดับขอมูลแลว
ขอสังเกต 1. การหามัธยฐานมีสองขั้นตอน คือ หาตําแหนง และหาคาโดยใชสูตรหรือการเทียบบัญญัติไตรยางค
N
2. ∑ | x i - a | มีคานอยสุดเมื่อ a = Me
i=1
3. ฐานนิยม, Mode, Mo
Mo สําหรับขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
Mo = คาของขอมูลที่มีความถี่มากที่สุด
ขอสังเกต ใชไดกับขอมูลเชิงคุณภาพ
ตัวอยางที่ 2 สวนสูงของพี่นอง 2 คน มีพิสัยเทากับ 12 เซนติเมตร มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเทากับ 171 เซนติเมตร

ขอใดตอไปนี้เปนสวนสูงของพี่หรือนองคนใดคนหนึ่ง
1) 167 เซนติเมตร 2) 172 เซนติเมตร
3) 175 เซนติเมตร *4) 177 เซนติเมตร

ตัวอยางที่ 3 ขอมูลชุดหนึ่งประกอบดวย 4, 9, 2, 7, 6, 5, 4, 6, 3, 4
ขอใดตอไปนีถ้ ูกตอง
1) คาเฉลี่ยเลขคณิต < ฐานนิยม < มัธยฐาน
*2) ฐานนิยม < มัธยฐาน < คาเฉลี่ยเลขคณิต
3) ฐานนิยม < คาเฉลี่ยเลขคณิต < มัธยฐาน
4) มัธยฐาน < ฐานนิยม < คาเฉลี่ยเลขคณิต
ตัวอยางที่ 4 ความสูงในหนวยเซนติเมตรของนักเรียนกลุมหนึ่งซึ่งมี 10 คน เปนดังนี้

155, 157, 158, 158, 160, 161, 161, 163, 165, 166
ถามีนักเรียนเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งคน ซึ่งมีความสูง 158 เซนติเมตร แลวคาสถิติใดตอไปนี้ไมเปลี่ยนแปลง
1) คาเฉลี่ยเลขคณิต 2) มัธยฐาน
3) ฐานนิยม *4) พิสัย
ตัวอยางที่ 5 การเลือกใชคากลางของขอมูลควรพิจารณาสิ่งตอไปนี้ ยกเวนขอใด

1) ลักษณะของขอมูล *2) วิธีจัดเรียงลําดับขอมูล
3) จุดประสงคของการนําไปใช 4) ขอดีและขอเสียของคากลางแตละชนิด
การวัดการกระจายของขอมูล
1. พิสัย (Range) Range = xmax - xmin
2. สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
N 2 N 2
∑ (x i - x) ∑xi
S.D. = i=1 = i =1 2
N N -x
ขอสังเกต 1. ความแปรปรวน (Variance) = S.D.2 = S2
2. S.D. ≥ 0
3. S.D. = 0 ↔ x1 = x2 = ... = xn = x
4. ถา x1, x2, ..., xn มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D. ความแปรปรวนเปน S.D.2
x1 + k, x2 + k, ..., xn + k มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D. ความแปรปรวนเปน S.D.2
x1k, x2k, ..., xnk มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D.|k| ความแปรปรวนเปน S.D.2k2

5. The 95% Rule กลาววา มีจํานวนขอมูลที่อยูในชวง ( x - 2s, x + 2s) ประมาณ 95%
ของจํานวนขอมูลทั้งหมด
6. โดย The 95% Rule ไดวา s ≈ Range
4
ความสัมพันธของ x , Me และ Mo
x = Me = Mo x > Me > Mo x < Me < Mo
โคงปกติ โคงเบขวา โคงเบซาย
การสํารวจความคิดเห็น
1. ขอบเขตของการสํารวจ กําหนดดวยพื้นที่ ลักษณะผูใหขอมูล การมีสวนไดสวนเสียกับขอมูล
2. วิธีเลือกตัวอยาง การสุมตัวอยาง (Sampling) การเลือกตัวอยางแบบชั้นภูมิ การเลือกตัวอยางแบบ
หลายขั้นและการเลือกตัวอยางแบบกําหนดโควตา
3. การสรางแบบสํารวจความคิดเห็น แบบสํารวจที่ดีประกอบดวย ลักษณะของผูตอบที่คาดวามีผลตอ
การแสดงความคิดเห็น ความคิดเห็นของผูตอบในดานตางๆ และขอเสนอแนะ โดยตองไมเปนคําถามที่ชี้นํา และมี
จํานวนไมมากเกินไป ตลอดจนความสอดคลองของความรูของผูใหขอมูลกับเรื่องที่สอบถาม
4. การประมวลผลและวิเคราะหความคิดเห็น
1. รอยละของผูตอบแบบสํารวจความคิดเห็นในแตละดานที่เกี่ยวของ
2. ระดับความคิดเห็นเฉลี่ย
ตัวอยางที่ 6 ขอมูลชุดหนึ่งมีคาเฉลี่ยเลขคณิตเทากับ 20 มัธยฐานเทากับ 25 และฐานนิยมเทากับ 30 ขอสรุปใด

ตอไปนี้ถูกตอง
*1) ลักษณะการกระจายของขอมูลเปนการกระจายที่เบทางซาย
2) ลักษณะการกระจายของขอมูลเปนการกระจายที่เบทางขวา
3) ลักษณะการกระจายของขอมูลเปนการกระจายแบบสมมาตร
4) ไมสามารถสรุปลักษณะการกระจายของขอมูลได

ตัวอยางที่ 7 พิจารณาขอมูลตอไปนี้ 10, 5, 6, 9, 12, 15, 8, 18 คาของ P80 ใกลเคียงกับขอใดตอไปนีม้ ากที่สุด
1) 15.1 2) 15.4 *3) 15.7 4) 16.0
ตัวอยางที่ 8 ในกรณีที่มีขอมูลจํานวนมาก การนําเสนอขอมูลในรูปแบบใดตอไปนี้ทําใหเห็นการกระจายของ

ขอมูลไดชัดเจนนอยที่สุด
1) ตารางแจกแจงความถี่ 2) แผนภาพตน-ใบ
3) ฮิสโทแกรม *4) การแสดงคาสังเกตทุกคา
ตัวอยางที่ 9 จากการสอบถามเยาวชนจํานวน 12 คน วาเคยฟงพระธรรมเทศนามาแลวจํานวนกี่ครั้ง ปรากฏผล

ดังแสดงในแผนภาพตอไปนี้
จํานวนเยาวชน
5
4
3
2
1
0 1 2 3 4 5 6 จํานวนครั้งที่เคยฟงพระธรรมเทศนา
มัธยฐานของขอมูลนี้คือขอใด
*1) 3 ครั้ง 2) 3.25 ครั้ง 3) 3.5 ครั้ง 4) 4 ครั้ง
ตัวอยางที่ 10 ขอใดตอไปนี้มีผลกระทบตอความถูกตองของการตัดสินใจโดยใชสถิติ ยกเวนขอใด

1) ขอมูล 2) สารสนเทศ 3) ขาวสาร *4) ความเชื่อ

เก็งขอสอบ O-NET
1. กําหนดใหเอกภพสัมพัทธคือเซต U = {a, b, c, d, e} และ A, B, C เปนเซตใดๆ ซึ่งเปนสับเซตใน U โดยมี
เงื่อนไข ดังนี้
n(A) = n(B) = n(C) = 3
n(A I B) = n(B I C) = n(A I C) = 2
และ n(A U B U C) = n(U)
ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) n[A U (B I C)] = 3 2) n(A U C) = 4
3) n[A I (B I C)] = 2 4) n(A I B I C) = 1
2. กําหนดให A = {1, 2, {3}} ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) 1 ∈ A 2) {3} ∈ P(A)
3) {2, {3}} ⊂ A 4) {{1, 2}, {3}} ⊂ P(A)
3. กําหนดให a, b, c และ d เปนจํานวนจริงใดๆ โดยที่ 0 < a bd
ข. ac < db
1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด
3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด
4. กําหนดให A คือ เซตคําตอบของอสมการ |2x + 1| ≤ 5
และ B คือ เซตคําตอบของอสมการ |x + 3| ≥ 2
ขอใดตอไปนี้ คือเซตคําตอบของ A I B
1) [-5, -1] 2) [-1, 2]
3) [-5, 2] 4) [-1, 5]
5. ถา x - 1 หารพหุนาม x2 + 2x - 1 เศษเหลือมีคาเทากับ a
และ x - 2 หารพหุนาม x2 + 3ax - b ลงตัว แลวคาของ a + b มีคาตรงกับขอใด
1) 12 2) 14
3) 16 4) 18
 3/2n
+ 1 + 5 4n + 1 
6. กําหนดให n เปนจํานวนเต็ม  55n  มีคาตรงกับขอใด
 53n + 1 + 52n + 1 
1) 5 2) 25
3) 125 4) 625

7. กําหนดให 5 - a = 7 - 2 10 คาของ a ตรงกับขอใด
1) 2 2) 3
3) 4 4) 5
8. กําหนดให A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, ...}
และ B = {{1}, {2, 3}, 4, 5, 6, ...}
จํานวนความสัมพันธทั้งหมดจากเซต A - B ไปเซต B - A มีคาเทาใด
1) 16 จํานวน 2) 32 จํานวน
3) 64 จํานวน 4) 128 จํานวน
9. ถาสามจํานวนนี้เรียงกันเปนลําดับเลขคณิตคือ x - 2, x, x2 - 4 แลวผลบวกของคา x ทั้งหมดตรงกับขอใด
1) -2 2) -1
3) 1 4) 2

เฉลย
1. เฉลย 4) n(A I B I C) = 1
จากสูตร n(A U B U C) = n(A) + n(B) + n(C) - n(A I B) - n(A I C)
- n(B I C) + n(A I B I C)
และ n(A U B U C) = n(U)
= 5
จะไดวา 5 = 3 + 3 + 3 - 2 - 2 - 2 + n(A I B I C)
n(A I B I C) = 5 - 9 + 6 = 2
2. เฉลย 2) {3} ∈ P(A)
ที่ถูกตอง คือ {{3}} ∈ P(A)
3. เฉลย 2) ก. ถูก และ ข. ผิด
จาก 0 < a bd
4(-2) > 9(-3)
-8 > -27
ดังนั้น ก. ถูก
ข. a < b
c d
4 < 9
-2 -3
-2 < -3
ดังนั้น ข. ผิด

4. เฉลย 2) [-1, 2]
จาก |2x + 1| ≤ 5
จะได -5 ≤ 2x + 1 ≤ 5
-5 - 1 ≤ 2x + 1 - 1 ≤ 5-1
-6 ≤ 2x ≤ 4
-6 ≤ 2x ≤ 4
2 2 2
-3 ≤ x ≤ 2
จะได A = [-3, 2]
จาก |x + 3| ≥ 2
จะได x + 3 ≤ -2 หรือ |x + 3| ≥ 2
x ≤ -5 หรือ x ≥ -1
จะได B = (-∞, -5] U [-1, ∞)
ดังนั้น AIB = [-1, 2]
5. เฉลย 4) 18
ให p(x) = x2 + 2x - 1
จาก x - 1 หารพหุนาม x2 + 2x - 1 เศษเหลือมีคาเทากับ a
นั่นคือ p(1) = a
2
1 + 2(1) - 1 = a
a = 2
ให q(x) = x2 + 3ax - b
q(x) = x2 + 3(2)x - b
q(x) = x2 + 6x - b
จาก x - 2 หารพหุนาม x2 + 3ax - b ลงตัว
นั่นคือ q(2) = 0
22 + 6(2) - b = 0
b = 16
ดังนั้น a + b = 2 + 16 = 18

6. เฉลย 3) 125
3/2n  3/2n
จาก

 55n +1 + 54n +1  =  5 4n +1 (5n + 1) 
 53n +1 + 52n + 1  
 52n +1 (5n + 1) 
 3/2n
=  5 4n +1 
52n +1 
= [5(4n+1)-(2n+1)]3/2n
= [52n]3/2n
= 52n ⋅ 3/2n
= 53
= 125
7. เฉลย 1) 2
จาก 5 - a = 7 - 2 10
5 - a = (5 + 2) - 2 5 ⋅ 2
5 - a = ( 5 )2 - 2 5 ⋅ 2 + ( 2 )2
5 - a = ( 5 - 2 )2
5 - a = 5 - 2
จะได a = 2
8. เฉลย 3) 64 จํานวน
A - B = {1, 2, 3}
จะได n(A - B) = 3
B - A = {{1}, {2, 3}}
จะได n(B - A) = 2
จากสูตร จํานวนความสัมพันธทั้งหมดจากเซต A ไปเซต B เทากับ 2n(A)×n(B)
ดังนั้น จํานวนความสัมพันธทั้งหมดจากเซต A - B ไปเซต B - A
เทากับ 2n(A-B)×n(B-A) = 23×2 = 26 = 64 จํานวน

9. เฉลย 3) 1
จาก x - 2, x, x2 - 4 เปนลําดับเลขคณิต
นั่นคือ (x2 - 4) - x = x - (x - 2)
x2 - x - 4 = 2
x2 - x - 6 = 0
(x - 3)(x + 2) = 0
จะได x = -2, 3
ดังนั้น ผลบวกของคา x ทั้งหมดเทากับ -2 + 3 = 1


ตรรกศาสตร
ประพจน (Proposition หรือ Statement)
คือ ประโยคที่เปน “จริง” หรือ “เท็จ” อยางใดอยางหนึ่งเทานั้น ประโยคที่มีลักษณะดังกลาวจะอยูในรูป
ประโยคบอกเลาหรือประโยคปฏิเสธก็ได
การเชื่อมประพจน
เปนการนําเอาประพจนมาสรางเปนประพจนใหม โดยเติมตัวเชื่อม (connectives)
ตัวเชื่อมประพจนหลักๆ มีอยู 5 ชนิด ไดแก คําวา “และ” (∧), “หรือ” (∨), “ถา...แลว...” (⇒), “ก็ตอเมื่อ” (⇔)
และ “นิเสธ (ไม)” (∼)
ประพจนที่นํามาเชื่อมกันดวยตัวเชื่อมตางๆ เรียกวา ประพจนยอย (atomic statement)
การหาคาความจริงของประพจน
p q p∧q p∨q p→q p↔q ∼p ∼q
T T T T T T F F
T F F T F F F T
F T F T T F T F
F F F F T T T T

ขอสังเกตเกี่ยวกับคาความจริงที่ไดจากการเชื่อมประพจน
ตัวเชื่อม T F
∧ ทุกประพจนเปน T มีประพจนอยางนอย 1 ตัวเปน F
∨ มีประพจนอยางนอย 1 ตัวเปน T ทุกประพจนเปน F
⇒ F ⇒ ? (หนาเปน F)
T ⇒ F (หนาเปน T และหลังเปน F)
?⇒T (หลังเปน T)
⇔ หนา-หลัง เหมือนกัน หนา-หลัง ตางกัน
ประพจนที่สมมูลกัน คือ ประพจนที่มีคาความจริงเหมือนกันทุกกรณี กรณีตอกรณี แทนดวย p ≡ q

ประพจนที่ไมสมมูลกัน คือ ประพจนที่มีคาความจริงตางกันอยางนอยหนึ่งกรณี แทนดวย p ≡ q
ประพจนที่เปนนิเสธกัน คือ ประพจนที่มีคาความจริงตรงขามกันทุกกรณี กรณีตอกรณี แทนดวย p ≡ ∼q
การตรวจสอบประพจนที่สมมูล ทําได 3 วิธี คือ
1. ใชตาราง
2. ใชรูปแบบประพจนที่สมมูล
3. แทนคาประพจน
สัจนิรันดร (Tautology) คือ รูปแบบของประพจนที่มีคาความจริงเปนจริงทุกกรณี
การตรวจสอบสัจนิรันดร ทําได 3 วิธี คือ
1. ใชตาราง
2. ใชรูปแบบประพจนที่สมมูล
3. การหาขอขัดแยง
รูปแบบของประพจนที่สมมูลกัน
1. p ∧ q ≡ q∧p
2. p ∨ q ≡ q∨p
3. p ∧ p ≡ p
4. p ∨ p ≡ p
5. (p ∧ q) ∧ r ≡ p ∧ (q ∧ r)
6. (p ∨ q) ∨ r ≡ p ∨ (q ∨ r)
7. p ∧ (q ∨ r) ≡ (p ∧ q) ∨ (p ∧ r)
8. p ∨ (q ∧ r) ≡ (p ∨ q) ∧ (p ∨ r)
9. p ⇒ (q ∧ r) ≡ (p ⇒ q) ∧ (p ⇒ r)
10. p ⇒ (q ∨ r) ≡ (p ⇒ q) ∨ (p ⇒ r)

11. (p ∧ q) ⇒ r ≡ (p ⇒ r) ∨ (q ⇒ r)
12. (p ∨ q) ⇒ r ≡ (p ⇒ r) ∧ (q ⇒ r)
13. p ⇒ q ≡ ∼p ∨ q ≡ ∼q ⇒ ∼p **
14. p ⇔ q ≡ q⇔p ≡ ∼p ⇔ ∼q ≡ ∼q ⇔ ∼p
15. ∼(∼p) ≡ p
13. ∼(p ∧ q) ≡ ∼p ∨ ∼q
17. ∼(p ∨ q) ≡ ∼p ∧ ∼q
18. ∼(p ⇒ q) ≡ p ∧ ∼q
19. ∼(p ⇔ q) ≡ ∼p ⇔ q ≡ p ⇔ ∼q ≡ q ⇔ ∼p ≡ ∼q ⇔ p
ขอสังเกตของสมมูล
1. ♥ ∨ ∼♥ ≡ T
2. ♥ ∧ ∼♥ ≡ F
3. ♥ ∨ T ≡ T
4. ♥ ∧ T ≡ ♥
5. ♥ ∨ F ≡ ♥
6. ♥ ∧ F ≡ F
7. T ⇒ ♥ ≡ ♥
8. ♥ ⇒ F ≡ ∼♥
9. ♥ ⇒ T ≡ T
10. F ⇒ ♥ ≡ T
ประโยคเปด
คือ ประโยคบอกเลา หรือประโยคปฏิเสธ ที่มีตัวแปรและเมื่อแทนคาของตัวแปรดวยสมาชิกในเอกภพ
สัมพัทธแลวไดประพจน เชน กําหนดใหเอกภพสัมพัทธ คือ เซตของจํานวนจริง
2x + 1 = 3 เปนประโยคเปด เพราะเมื่อแทน x ดวยจํานวนจริงใดๆ แลวไดประพจน
แทน x = 1 ได 2(1) + 1 = 3 จริง
แทน x = 3 ได 2(3) + 1 = 3 เท็จ
สัญลักษณแทนประโยคเปด
P(x), Q(x), R(x), ... แทน ประโยคเปดที่มีตัวแปรเปน x เชน P(x) : x + 3 = 2
P(x, y), Q(x, y), R(x, y), ... แทน ประโยคเปดที่มีตัวแปรเปน x, y เชน Q(x, y) : x - 2y = 0

ตัวบงปริมาณ (Quantifier)
∀x แทนคําวา “สําหรับ x ทุกตัว” หรือ “สําหรับแตละคาของ x”
∃x แทนคําวา “สําหรับ x บางตัว” หรือ “มี x บางคา”
เชน
คาความจริงของประโยคเปดที่มีตัวบงปริมาณ (ตัวแปรเดียว)
ประพจน มีคาความจริงเปน “จริง” เมื่อ มีคาความจริงเปน “เท็จ” เมื่อ
ทุก x ∈ U แทนใน P(x) มีบาง x ∈ U แทนใน P(x)
∀x[P(x)]
แลวทําให P(x) เปนจริง แลวทําให P(x) เปนเท็จ
มีบาง x ∈ U แทนใน P(x) ทุก x ∈ U แทนใน P(x)
∃x[P(x)]
แลวทําให P(x) เปนจริง แลวทําให P(x) เปนเท็จ
คาความจริงของประโยคเปดที่มีตัวบงปริมาณ (หลายตัวแปร)
ประพจน มีคาความจริงเปน “จริง” มีคาความจริงเปน “เท็จ”
ทุก x, y ∈ U มีบาง x, y ∈ U
∀x∀y[P(x, y)] เมื่อแทนใน P(x, y) เมื่อแทนใน P(x, y)
แลวทําให P(x, y) เปนจริง แลวทําให P(x, y) เปนเท็จ
ทุก x ∈ U จะมี y ∈ U มีบาง x ∈ U ที่ทุก y ∈ U
∀x∃y[P(x, y)] เมื่อแทนใน P(x, y) เมื่อแทนใน P(x, y)
มีบาง x ∈ U ซึ่งทุก y ∈ U ทุก x ∈ U จะมี y ∈ U
∃x∀y[P(x, y)] เมื่อแทนใน P(x, y) เมื่อแทนใน P(x, y)
มีบาง x, y ∈ U ทุก x, y ∈ U
∃x∃y[P(x, y)] เมื่อแทนใน P(x, y) เมื่อแทนใน P(x)
แลวทําให P(x, y) เปนจริง แลวทําให P(x) เปนเท็จ
ตัวอยาง จงหาคาความจริงของประโยคเปดที่มีตัวบงปริมาณ เมื่อกําหนดเอกภพสัมพัทธใหในแตละขอตอไปนี้

1. ∀x∀y[x + y = y + x] เมื่อ U = {0, 1}
2. ∀x∃y[y < x] เมื่อ U = {0, 1, 2}
3. ∃x∀y[x + y = 0] เมื่อ U = {-1, 0, 1}
4. ∃x∃y[x + 3 = 2y] เมื่อ U = {4, 5, 6}

สมมูลของประโยคที่มีตัวบงปริมาณ
∀x[P(x)] ≡ ∀x[Q(x)] ก็ตอเมื่อ P(x) ≡ Q(x)
∃x[P(x)] ≡ ∃x[Q(x)] ก็ตอเมื่อ P(x) ≡ Q(x)
นิเสธของประโยคที่มีตัวบงปริมาณ
∼∀x[P(x)] ≡ ∃x[∼P(x)]
∼∃x[P(x)] ≡ ∀x[∼P(x)]
∼∀x∀y[P(x, y)] ≡ ∃x∃y[∼P(x, y)]
∼∃x∀y [P(x, y)] ≡ ∀x∃y[∼P(x, y)]
การอางเหตุผล ประกอบดวยสวนที่สําคัญ 2 สวน คือ
1. เหตุหรือสิ่งที่กําหนดให ไดแก P1, P2, P3, …, Pn
2. สวนที่เปนผล ไดแก Q
การตรวจสอบการอางเหตุผล
1. สรางประพจน เพื่อตรวจสอบสัจนิรันดร
(1) เชื่อมเหตุทุกตัว “และ” จะได P1 ∧ P2 ∧ P3 ∧ ... ∧ Pn
(2) เชื่อม “ขอ 1” กับ “ผล” ดวย “⇒” จะได (P1 ∧ P2 ∧ P3 ∧ ... ∧ Pn) ⇒ Q
(3) ถาประพจนในขอ (2) เปนสัจนิรันดร แสดงวา การอางเหตุผล “สมเหตุสมผล (valid)”
ถาประพจนในขอ (2) ไมเปนสัจนิรันดร แสดงวา การอางเหตุผล “ไมสมเหตุสมผล (invalid)”
2. ใชรูปแบบประพจนที่สมเหตุสมผล
รูปแบบการอางเหตุผลที่สมเหตุสมผล
1) เหตุ 1. p → q 2) เหตุ 1. p → q
2. p 2. ∼q
ผล q ผล ∼p
3) เหตุ 1. p ∨ q 4) เหตุ 1. p → q
2. ∼p (หรือ ∼q) 2. q → r
ผล q (หรือ p) ผล p → r
5) เหตุ 1. p → q 6) เหตุ 1. p ∧ q
2. q → s ผล p (หรือ q)
3. p ∨ q
ผล r ∨ s
7) เหตุ 1. p → q 8) เหตุ 1. p
ผล ∼p ∨ q ผล p ∨ q ∨ r
หรือ ∼q → ∼q

แบบทดสอบ
1. กําหนดให p, q และ r เปนประพจน พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ถา q ∧ r มีคาความจริงเปนจริง แลว p และ p ∨ [(q ∧ r) ⇒ p] มีคาความจริงเหมือนกัน
ข. ถา p มีคาความจริงเปนเท็จ แลว r และ (p ⇒ q) ∧ r มีคาความจริงเหมือนกัน
2. กําหนดให ประพจน (∼p ↔ ∼r) ∨ (p ↔ q) มีคาความจริงเปนเท็จ ประพจนใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนเท็จ
1) ∼p → (q ∨ r) 2) ∼p → (q ∧ r) 3) p ∨ q ∨ ∼r *4) p ∧ q ∧ ∼r
3. กําหนดให p, q และ r เปนประพจน ถาประพจน p → (q ∧ r) มีคาความจริงเปนเท็จ และ (p ∨ q) ↔ r
มีคาความจริงเปนจริง แลวพิจารณาคาความจริงของประพจนตอไปนี้
ก. (p ↔ q) ↔ ∼r ข. p ↔ (q ∨ ∼r)
1) ก. และ ข. จริง 2) ก. จริง และ ข. เท็จ 3) ก. เท็จ และ ข. จริง 4) ก. และ ข. เท็จ
4. กําหนดให p, q, r เปนประพจน จงพิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ประพจน p ⇒ (p ⇒ (q ∨ r)) สมมูลกับประพจน p ⇒ (q ∨ r)
ข. ประพจน p ∧ (q ⇒ r) สมมูลกับประพจน (q ⇒ p) ∨ ∼(p ⇒ ∼r)
ขอใดตอไปนี้ถูก
5. พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ถา q มีคาความจริงเปนเท็จแลว ประพจน p → (q → r) มีคาความจริงเปนจริง
ข. นิเสธของประพจน (p → q) → r คือ (∼p ∧ ∼r) ∨ (∼r ∧ q)
*1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. ผิด และ ข. ผิด
6. กําหนด p, q, r และ s เปนประพจน ประพจนในขอใดตอไปนี้ไมเปนสัจนิรันดร
1) [(p ∨ (q ∧ r)] ↔ [(p ∨ q) ∧ (p ∨ r)] 2) [p ∨ (q ∧ r)] ∨ ∼[p ∨ (q ∧ r)]
3) [(p ∨ q) → r] ↔ [∼r → (∼p ∧ ∼q)] *4) [(p → q) ∧ (q → r) ∧ (s ∨ ∼r) ∧ ∼s] ↔ p
7. ประพจนตอไปนี้ขอใดเปนสัจนิรันดร
ก. [(p → q) ∨ (q → r)] ∨ (p → r) เมื่อ p, q และ r เปนประพจนใดๆ
ข. (∼p → q) ∨ (∼p ∨ q) เมื่อ p และ q เปนประพจนใดๆ
*1) ก. และ ข. เปนสัจนิรันดร 2) ก. เปน แต ข. ไมเปนสัจนิรันดร
3) ก. ไมเปน แต ข. เปนสัจนิรันดร 4) ก. และ ข. ไมเปนสัจนิรันดร

8. เอกภพสัมพัทธในขอใดตอไปนี้ ทําใหประโยค ก. และ ข. ที่กําหนดใหขางลางนี้มีคาความจริงเปนเท็จทั้งคู
ก. ∀x [(x2 - 1)(x2 - 3x) = 0] ข. ∃x[ |x| + 2 = 2]
1) {-2, 0, 1, 2} 2) {-1, 0, 1, 3} *3) {-3, -1, 0, 1} 4) {-1, 0, 2, 3}
9. พิจารณาประโยคตอไปนี้
ก. ∃x[ |x| + 2 < x] ข. ∃x[2|x| > 3x]
เอกภพสัมพัทธในขอใดทําใหประโยค ก. และ ข. มีคาความจริงเปนจริง
1) {-2, 0, 2} *2) {-2, 0, 3} 3) {0, 1, 2} 4) {0, 1, 3}
10. เอกภพสัมพัทธ U ที่กําหนดใหขอใดตอไปนี้ที่ทําใหประโยค
∃x [2x2 + x - 1 ≤ 0 ∧ x 2 - 4x + 4 ≤ 3]
มีคาความจริงเปนจริง
1) U = เซตของจํานวนเต็มบวกคู 2) U = เซตของจํานวนเต็มบวกคี่
3) U = เซตของจํานวนเต็มลบคู *4) U = เซตของจํานวนเต็มลบคี่
 
2
11. กําหนดให U = x ∈ R (xx -+1)5 < 1


 
ให P(x) แทนประโยค |x| < 5 และ Q(x) แทนประโยค 1 < x2 < 16
ถา U เปนเอกภพสัมพัทธ แลวขอความในขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนเท็จ
1) ∀x[P(x)] ⇒ ∀x[Q(x)] 2) ∃x[P(x)] ∧ ∃x[Q(x)]
3) ∀x[P(x)] ∨ ∃x[Q(x)] *4) ∃x[Q(x)] ⇒ ∀x[P(x)]
12. กําหนดให P(x) และ Q(x) เปนประโยคเปด โดยที่ ∀x[P(x)] → ∃x[∼Q(x)] มีคาความจริงเปนเท็จ เมื่อ
เอกภพสัมพัทธ คือเซตของจํานวนจริง ขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนจริง
1) ∃x[P(x) ∧ ∼Q(x)] 2) ∃x[∼Q(x) ∨ ∼Q(x)]
3) ∀x[P(x) → ∼Q(x)] *4) ∀x[P(x) → Q(x)]
13. กําหนดให เอกภพสัมพัทธ คือ U = {-3, -2, -1, 1, 2, 3} ขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนเท็จ
1) ∃x∀y[x + y < y] 2) ∃x∀y[x - y2 < x]
*3) ∃x∀y[xy2 = x] 4) ∃x∀y[x2y = y]
14. กําหนดใหเอกภพสัมพัทธคือเซต {-2, -1, 1, 2} ประโยคในขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนเท็จ
1) ∃x∃y[x ≤ 0 ∧ |x| = y + 1] 2) ∃x∀y[x ≤ y ∧ -(x + y) ≥ 0]
3) ∀x∃y[x + y = 0 ∨ x - y = 0] *4) ∀x∀y[|x| < |y| ∨ |x| > |y|]
15. กําหนดใหเอกภพสัมพัทธคือ U = {{1, 2}, {1, 3}, {2, 3}} ขอใดตอไปนีถ้ ูก
*1) ∀x∀y[x I y ≠ ∅] 2) ∀x∀y[x U y = U]
3) ∀x∃y[y ≠ x ∧ y ⊂ x] 4) ∃x∀y[y ≠ x ∧ y ⊂ x]

16. กําหนดให U = { n ∈ I+ | n ≤ 10 } ประโยคในขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนเท็จ
1) ∀x∀y[(x2 = y2) ⇒ (x = y)] *2) ∀x∃y[(x ≠ 1) ⇒ (x > y2)]
3) ∃x∀y[xy ≤ x + y] 4) ∃x∃y[(x - y)2 ≥ y2 + 9xy]
ก. ใหเอกภพสัมพัทธคือเซตของจํานวนเฉพาะบวก ขอความ ∀x∃y[x2 + x + 1 = y] มีคาความจริง
เปนจริง
ข. นิเสธของขอความ ∀x[P(x) → (Q(x) ∨ R(x))] คือ ∃x[P(x) ∧ ∼Q(x) ∧ ∼R(x)]
*3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด
ก. ถา p, q เปนประพจน โดยที่ p มีคาความจริงเปนจริง และ ∼q → (∼p ∨ q) เปนสัจนิรันดร
แลว q มีคาความจริงเปนจริง
ข. นิเสธของขอความ ∃x[(∼P(x)) ∧ Q(x) ∧ (∼R(x))] คือขอความ ∀x[Q(x) → (P(x) ∨ R(x))]
*1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด
19. กําหนดให P(x) และ Q(x) เปนประโยคเปด โดยที่ ∀x[P(x)] ⇒ ∃x[∼Q(x)] มีคาความจริงเปนเท็จ เมื่อ
เอกภพสัมพัทธ คือเซตของจํานวนจริง ขอใดตอไปนี้มีคาความจริงเปนจริง
1) ∀x[∼P(x)] ⇒ ∃x[Q(x)] *2) ∀x[Q(x)] ⇒ ∃x[∼P(x)]
3) ∃x[P(x)] ⇒ ∀x[Q(x)] 4) ∃x[∼Q(x)] ⇒ ∀x[P(x)]
20. นิเสธของขอความ ∀x∃y[(xy = 0 ∧ x ≠ 0) → y = 0] สมมูลกับขอความในขอใดตอไปนี้
1) ∃x∀y[(xy = 0 ∨ x = 0) ∧ y ≠ 0] 2) ∃x∀y[(xy ≠ 0 ∧ x = 0) ∨ y = 0]
*3) ∃x∀y[(xy = 0 ∧ x ≠ 0 ∧ y ≠ 0] 4) ∃x∀y[xy ≠ 0 ∨ x = 0 ∨ y = 0]
21. นิเสธของ ∀r > 0 ∃s > 0 ∀x ∈ R [|x + 1| < s → |f(x) - 2| < r] คือประพจนในขอใดตอไปนี้
1) ∃r ≤ 0 ∀s ≤ 0 ∃x ∈ R [|x + 1| ≥ s → |f(x) - 2| ≥ r]
*2) ∃r > 0 ∀s > 0 ∃x ∈ R [|x + 1| < s ∧ |f(x) - 2| ≥ r]
3) ∃r ≤ 0 ∀s ≤ 0 ∃x ∈ R [|x + 1| < s ∧ |f(x) - 2| ≥ r]
4) ∃r > 0 ∀s > 0 ∃x ∈ R [|f(x) - 2| ≥ r → |x + 1| ≥ s]

ก. ถา p ⇒ (q ∧ r) มีคาความจริงเปนจริง และ (p ∨ q) ⇒ r มีคาความจริงเปนเท็จ แลว
q ⇒ (p ∨ r) มีคาความจริงเปนจริง
ข. การอางเหตุผลตอไปนี้สมแหตุสมผล
เหตุ 1. (∼p) ∨ q
2. (p ∨ q) ⇒ ∼r
3. p ⇒ ∼r
ผล q ∨ r
1) ก. และ ข ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก *4) ก. และ ข. ผิด
23. กําหนดให เหตุ 1. ∼p → ∼q
2. p → (r ∨ s)
3. q ∨ t
4. ∼t
ผลในขอใดตอไปนี้ทําใหการอางเหตุผลนี้ สมเหตุสมผล
1) s → r 2) s → ∼r 3) r → ∼s *4) ∼r → s
24. พิจารณาการใหเหตุผลตอไปนี้
ก. เหตุ 1. p → (q → r) ข. เหตุ 1. p → (q → ∼s)
2. p 2. p ∧ s
3. ∼t → q ผล p
ผล r → t
1) ก. และ ข. สมเหตุสมผล 2) ก. สมเหตุสมผล และ ข. ไมสมเหตุสมผล
*3) ก. ไมสมเหตุสมผล และ ข. สมเหตุสมผล 4) ก. ไมสมเหตุสมผล และ ข ไมสมเหตุสมผล
25. พิจารณาการอางเหตุผลตอไปนี้ เมื่อ p, q และ r เปนประพจน
ก. เหตุ 1. p ∨ (p ∧ ∼q) ข. เหตุ 1. ∼p → r
2. p → q 2. ∼r ∨ s
3. ∼s
ผล q ผล p
*1) ก. และ ข. สมเหตุสมผล 2) ก. สมเหตุสมผล และ ข. ไมสมเหตุสมผล
3) ก. ไมสมเหตุสมผล และ ข. สมเหตุสมผล 4) ก. ไมสมเหตุสมผล และ ข ไมสมเหตุสมผล

26. กําหนดให p, q, r และ s เปนประพจน ในการอางเหตุผล ถา
“เหตุ” คือ 1. (p ∨ q) → (r ∧ s)
2. r → ∼s
แลว ประพจนในขอใดตอไปนี้เปน “ผล” ที่ทําใหการอางเหตุผลมีความสมเหตุสมผล
1) p 2) q *3) ∼p ∧ ∼q 4) ∼p ∧ q
27. กําหนด เหตุ 1. A ↔ ∼B
2. ∼A → (C → ∼B)
3. (∼D ∨ ∼C) → ∼(∼B)
4. ∼D
ผลในขอใดตอไปนี้ไดจากการสรุปที่สมเหตุสมผลจากเหตุที่กําหนดใหทั้งสี่ขอ
1) A 2) ∼B *3) ∼C 4) D
28. กําหนดเหตุใหดังตอไปนี้
1) เอกภพสัมพัทธไมเปนเซตวาง 2) ∀x[P(x) → Q(x)]
3) ∀x[Q(x) ∨ R(x)] 4) ∃x[∼R(x)]
29. ขอความในขอใดตอไปนี้เปนผลที่ทําใหการอางเหตุผล สมเหตุสมผล
1) ∃x[P(x)] 2) ∃x[Q(x)] 3) ∀x[P(x)] *4) ∀x[Q(x)]

ระบบจํานวนจริง
โครงสรางของระบบจํานวนจริง
จํานวนจริง (R)
จํานวนตรรกยะ (Q) จํานวนอตรรกยะ (Q′)
จํานวนเต็ม เชน ..., -2, -1, 0, 1, 2, ... ทศนิยมไมรูจบแบบไมซ้ํา เชน 0.1637...
เศษสวน เชน 12 , 54 n A เชน 2 , 5 , 3 7 , 4 11 , 5 25
ทศนิยมรูจบ เชน 0.3, 0.123 ♥ 49 , 3 343 , 4 2401 ไมใชจํานวนอตรรกยะ

ทศนิยมซ้ํา เชน 0.1& , 0.2&3& , 0.325& π = 3.14159... ≈ 3.1416 ≈ 22 7
e = 2.718... ≈ 2.718
สมบัติของระบบจํานวนจริง
ให a, b, c ∈ R
สมบัติ การบวก การคูณ
ปด 1. a+b∈R 6. ab ∈ R
การสลับที่ 2. a+b=b+a 7. ab = ba
การเปลี่ยนหมู 3. (a + b) + c = a + (b + c) 8. (ab)c = a(bc)
การมีเอกลักษณ 4. มีจํานวนจริง 0 ซึ่ง 9. มีจํานวนจริง 1, 1 ≠ 0
0+a=a=a+0 ซึ่ง 1 ⋅ a = a = a ⋅ 1
การมีอินเวอรส 5. สําหรับ a จะมีจํานวนจริง -a 10. สําหรับ a ที่ไมเปน 0 จะมีจํานวนจริง
โดยที่ (-a) + a = 0 = a + (-a) a-1 โดยที่ a-1 ⋅ a = 1 = a ⋅ a-1
เรียก -a วาอินเวอรสการบวกของ a เรียก a-1 วาอินเวอรสการคูณของ a
การแจกแจง 11. a(b + c) = ab + ac
การแกสมการพหุนามตัวแปรเดียว
เราสามารถหาคําตอบของสมการพหุนามตัวแปรเดียวโดยใชการแยกตัวประกอบ หรือสูตรตางๆ ของการ
แยกตัวประกอบ

สูตรการแยกตัวประกอบของพหุนาม
ผลตางกําลังสอง A2 - B2 = (A + B)(A - B)
2
กําลังสองสมบูรณ A + 2AB + B 2 = (A + B)2
A2 - 2AB + B2 = (A - B)2
ผลตางกําลังสาม A3 - B3 = (A - B)(A2 + AB + B2)
ผลบวกกําลังสาม A3 + B3 = (A + B)(A2 - AB + B2)
กําลังสามสมบูรณ A3 + 3A2B + 3AB2 + B3 = (A + B)3
A3 - 3A2B + 3AB2 - B3 = (A - B)3
การแกสมการกําลังสอง
1. แยกตัวประกอบพหุนาม
2. ใชสูตร
ถา ax2 + bx + c = 0 โดยที่ a, b และ c เปนจํานวนจริงใดๆ แลว
x = -b ± 2a b 2 - 4ac
ถา b2 - 4ac > 0 แลว คําตอบของสมการมี 2 คําตอบ
ถา b2 - 4ac = 0 แลว คําตอบของสมการมี 1 คําตอบ
ถา b2 - 4ac < 0 แลว ไมมีคําตอบสมการในระบบจํานวนจริง
การแกสมการพหุนามโดยใชทฤษฎีบทเศษเหลือ
ทฤษฎีบทเศษเหลือ (remainder theorem)

เมื่อ p(x) คือ พหุนาม anxn + an-1xn-1 + ... + a1x + a0 โดยที่ n เปนจํานวนเต็มบวก
an, a n-1, ..., a1, a0 เปนจํานวนจริง ซึ่ง an ≠ 0
ถาหารพหุนาม p(x) ดวย x - c เมื่อ c เปนจํานวนจริง เศษเหลือจะเทากับ p(c)
นั่นคือ แทนคา x = c ลงใน p(x) จะได p(c) เปนเศษ
ทฤษฎีบทตัวประกอบ (factor theorem)

เมื่อ p(x) คือ พหุนาม anxn + an-1xn-1 + ... + a1x + a0 โดยที่ n เปนจํานวนเต็มบวก
พหุนาม p(x) จะมี x - c เปนตัวประกอบก็ตอเมื่อ p(c) = 0
นั่นคือ
1. สําหรับพหุนาม p(x) ถา x - c เปนตัวประกอบแลวจะได p(c) = 0
2. สําหรับพหุนาม p(x) ถา p(c) = 0 แลว x - c จะเปนตัวประกอบของ p(x)

การหารสังเคราะห (Synthetic Division)
ตัวอยาง จงหาผลหารและเศษจากการหารพหุนาม 2x3 + 3x2 - 5x + 4 ดวย x + 3
วิธีทํา .......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
ทฤษฎีบทตัวประกอบจํานวนตรรกยะ (Factor Theorem)

เมื่อ p(x) คือ พหุนามในรูป anxn + an-1xn-1 + ... + a1x + a0 โดยที่ n เปนจํานวนเต็มบวก
ถา x - mk เปนตัวประกอบของพหุนาม p(x) โดยที่ m และ k เปนจํานวนเต็มซึ่ง m ≠ 0
และ ห.ร.ม. ของ m และ k เปน 1 แลว m หาร an ลงตัว และ k หาร a0 ลงตัว
สมบัติของการไมเทากัน
ถา a และ b เปนจํานวนจริงแลว a = b, a b จะเปนจริงเพียงอยางใดอยางหนึ่ง เทานั้น
เรียกวา “สมบัติไตรวิภาค”
ทฤษฎีบท กําหนดให a, b และ c เปนจํานวนจริงใดๆ
1. ถา a > b และ b > c แลว a > c
2. ถา a > b แลว a + c > b + c
3. ถา a > b และ c > 0 แลว ac > bc และถา a > b และ c < 0 แลว ac < bc
4. ถา ac > bc และ c > 0 แลว a > b และถา ac > bc และ c < 0 แลว a 0
6. ถา a < 0 และ b > 0 แลว ab < 0
7. ถา a > 0 และ b < 0 แลว ab < 0
8. ถา a 0
∗ ถาอสมการอยูในรูปเศษสวน ตองระวังไวเสมอวา ตัวสวนตองไมเปนศูนย
3. ใหตัวประกอบแตละตัว เทากับ 0 แลวแกสมการหาคา x จากนั้นจึงนําคา x ที่ไดไปเขียนบนเสนจํานวน
ซึ่งคา x ที่ไดจะแบงเสนจํานวนเปนชวงๆ
4. พิจารณาเครื่องหมายของพหุนามในแตละชวง สวนใหญเครื่องหมายบวก ลบ จะสลับกันไป
5. จากนั้นพิจารณาชวงคําตอบ ถาอสมการมีเครื่องหมายเปน “>” ใหตอบชวงที่เปน บวก
ถาอสมการมีเครื่องหมายเปน “<” ใหตอบชวงที่เปน บวก
6. กรณีที่วงเล็บใดไมสามารถแยกตัวประกอบได ใหคงไวอยางนั้น แลวคิดเครื่องหมายไดเลย
เชน (x2 + 4) (2x + 1)(3x - 2) ≤ 0

การแกสมการและอสมการในรูปคาสัมบูรณ
คาสัมบูรณของจํานวนจริง a เขียนแทนดวย |a| หมายถึง ระยะจากจุด 0 ถึงจุด a บนเสนจํานวน
x;x>0



บทนิยาม ให x เปนจํานวนจริง |x| = 0 ; x = 0


-x ; x < 0

ทฤษฎีบทของคาสัมบูรณ เมื่อ x และ y เปนจํานวนจริง

1. |x| ≥ 0
2. |x| = |-x|
3. |x ⋅ y| = |x| ⋅ |y|
4. xy = ||xy||
5. |x - y| = |y - x|
6. |x|2 = x2
7. x2 = |x|
8. |x + y| ≤ |x| + |y|
9. |x - y| ≥ |x| - |y|
การแกสมการในรูปคาสัมบูรณ
1. ถา |f(x)| = 0 แลว f(x) = 0
2. ถา |f(x)| = a และ a ≥ 0 แลว f(x) = a หรือ f(x) = -a
3. ถา |f(x)| = a และ a < 0 แลว x ∈ ∅
4. ถา |f(x)| = |g(x)| แลว f(x) = g(x) หรือ f(x) = -g(x)
5. ถา |f(x)| = g(x) แลว f(x) = g(x) หรือ f(x) = -g(x) โดยที่ g(x) ≥ 0
6. ถา |P(x)| = P(x) แลว P(x) ≥ 0
ถา |P(x)| = - P(x) แลว P(x) ≤ 0
7. ถา |P(x)| + |Q(x)| = |P(x) + Q(x)| แลว P(x) ⋅ Q(x) ≥ 0
ถา |P(x)| - |Q(x)| = |P(x) - Q(x)| แลว P(x) ⋅ Q(x) ≥ 0 ∧ P(x) ≥ Q(x)
การแกอสมการในรูปคาสัมบูรณ
1. |x| ≤ ∆ ก็ตอเมื่อ -∆ ≤ x ≤ ∆
|x| < ∆ ก็ตอเมื่อ -∆ < x < ∆
2. |x| ≥ ∆ ก็ตอเมื่อ x ≤ -∆ หรือ x ≥ ∆
|x| > ∆ ก็ตอเมื่อ x < -∆ หรือ x > ∆
3. |P(x)| < |Q(x)| ก็ตอเมื่อ (P(x) + Q(x)) ⋅ (P(x) - Q(x)) < 0

1. ให a เปนจํานวนเต็ม ถา x - a หาร x3 + 2x2 - 5x - 2 เหลือเศษ 4 แลว ผลบวกของคา a ทั้งหมดที่
สอดคลองเงื่อนไขดังกลาว เทากับขอใดตอไปนี้
1) -6 *2) -2 3) 2 4) 6
2. กําหนดให x + 1 และ x - 1 เปนตัวประกอบของพหุนาม P(x) = 3x3 + x2 - ax + b เมื่อ a, b เปนคาคงตัว
เศษเหลือที่ไดจากการหาร P(x) ดวย x - a - b เทากับขอใดตอไปนี้
1) 15 2) 17 3) 19 *4) 21
3. กําหนดให f(x) = x3 + kx2 + mx + 4 เมื่อ k และ m เปนคาคงตัว ถา x - 2 เปนตัวประกอบหนึ่งของ
f(x) และเมื่อนํา x + 1 ไปหาร f(x) ไดเศษเหลือ 3 แลวคาสัมบูรณของ k + m เทากับ เทาใด (ตอบ 4)
4. กําหนดให k และ l เปนจํานวนเต็ม ซึ่งเมื่อหาร x3 - 6x2 + (k + l)x + 2 ดวย x - 2 แลวเหลือเศษเปน
-4 ถา k : l = 3 : 2 แลว ผลหารของการหาร 6x3 + 2x2 + 8x + 1 ดวย kx - l มีคาเปนเทาใด
(ตอบ 9)
5. ให P(x) = x3 + ax2 + bx + 10 เมื่อ a, b เปนจํานวนเต็ม และ Q(x) = x2 + 9 ถา Q(x) หาร P(x) เหลือ
เศษ 1 แลว P(a) + P(b) มีคาเทาใด (ตอบ 922)
6. ให p(x) เปนพหุนาม ถาหาร p(x) ดวย x - 1 จะเหลือเศษ 3 และ ถาหาร p(x) ดวย x - 3 จะเหลือเศษ 5
ถา r(x) = ax + b คือ เศษที่เกิดจากการหาร p(x) ดวย (x - 1)(x - 3) แลว 3a + 2b เทากับเทาใด
(ตอบ 7)
7. ให a และ b เปนจํานวนจริงที่ทําให x2 + ax + b หาร x3 - 3x2 + 5x + 7 มีเศษเทากับ 10 คา a + b
*1) 1 2) 2 3) 3 4) 4
8. กําหนดให S = {x ||x|3 = 1} เซตในขอใดตอไปนี้เทากับเซต S
1) {x | x3 = 1} *2) {x | x2 = 1} 3) {x | x3 = -1} 4) {x | x4 = x}
9. กําหนดให S เปนเซตคําตอบของสมการ 2x3 - 7x2 + 7x - 2 = 0 ผลบวกของสมาชิกทั้งหมดของ S
1) 2.1 2) 2.2 3) 3.3 *4) 3.5
10. ถา a, b และ c เปนคําตอบทั้ง 3 คําตอบของสมการ x3 - 8x2 + 5x + 7 = 0 แลวคาของ a2 + b2 + c2
1) 39 *2) 54 3) 63 4) 74
11. กําหนดให A = {x ||x - 1| ≤ 3 - x} และ a เปนสมาชิกคามากที่สุดของ A คาของ a อยูในชวงใด
1) (0, 0.5] 2) (0.5, 1] 3) (1, 1.5] *4) (1.5, 2]

12. กําหนดให A เปนเซตคําตอบของสมการ x3 + x2 - 27x - 27 = 0
และ B เปนเซตคําตอบของสมการ x3 + (1 - 3 )x2 - (36 + 3 )x - 36 = 0
A I B เปนสับเซตของชวงในขอใดตอไปนี้
*1) [-3 5 , -0.9] 2) [1.1, 0] 3) [0, 3 5 ] 4) [1, 5 3 ]
13. กําหนดให A = {x | (2x + 1)(x - 1) < 2} และ B = {x | 16 - 9x2 > 0} เซต A I B เปนสับเซตของ
ชวงในขอใดตอไปนี้
1)  -23 , 73  *2)  -1, 53  3)  -34 , 54  4)  -53 , 1 
 
14. กําหนดให S =  x 2 x ≥ x + 2  ชวงในขอใดตอไปนี้เปนสับเซตของ S
2

 x - 3x + 2 x - 1 
1) (-∞, -3) *2) (-1, 0, 5) 3) (-0.5, 2) 4) (1, ∞)
15. กําหนดให A เปนเซตคําตอบของอสมการ (2x +2 1)(x -x
- 1) ≥ 0
และ B เปนเซตคําตอบของอสมการ 2x2 - 7x + 3 < 0
ถา A I B = [c, d) แลว 6c - d เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 4 2) 5 3) 6 4) 7
16. กําหนดให A = {x | (x2 - 1)(x2 - 3) ≤ 15 } ถา a เปนสมาชิกคานอยสุดในเซต A และ b เปนสมาชิก
คามากสุดในเซต A แลว (b - a)2 เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 24 2) 16 3) 8 4) 4
4 2
17. กําหนดให S เปนเซตคําตอบของอสมการ x 2- 13x + 36 ≥ 0 ถา a เปนจํานวนที่มีคานอยที่สุดในเซต
x + 5x + 6
S I (2, ∞) และ b เปนจํานวนลบที่มีคามากที่สุด ซึ่ง b ∉ S แลว a2 - b2 เทากับขอใดตอไปนี้
1) -9 2) -5 *3) 5 4) 9
18. กําหนดให A เปนเซตคําตอบของสมการ |(2x - 1)(x + 3) | = |(x + 7)(3 - 4x) | ผลบวกของสมาชิก
ทั้งหมดของ A เทากับขอใดตอไปนี้
*1) -15 2) - 15
2 3) 152 4) 15
19. กําหนดให I เปนเซตของจํานวนเต็ม ถา S = {x | 2x2 - 9x - 26 ≤ 0 และ |1 - 2x| ≥ 0} แลว ผลบวก
ของสมาชิกของ S เทากับเทาใด (ตอบ 17)
20. เซตคําตอบของอสมการ |3x - 1| | (2x + 1) < 1 และ 5x < 1 เทากับขอใดตอไปนี้
1)  -∞, -13  U  0, 51  2)  -∞, -12  U  0, 51 
U  1, 1  *4)  -∞, -61  U  0, 51 
 
3) (-∞, 0) 6 5

21. ถาเซตคําตอบของอสมการ |x2 + x - 2| < (x + 2) คือชวง (a, b) แลว a + b มีคาเทากับเทาใด

(ตอบ 2)

22. กําหนดให A เปนเซตคําตอบของอสมการ |x2 + x - 2| ≤ |x2 - 4x + 3| และ B = A - {1} ถา
a เปนสมาชิกของ B ซึ่ง a - b ≥ 0 ทุก b ∈ B แลว พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. 34 a เปนจํานวนคู ข. 5a เปนจํานวนคู
1) ก. และ ข. ถูก *2) ก. ผิด และ ข. ถูก 3) ก. ถูก และ ข. ผิด 4) ก. และ ข. ผิด
23. กําหนดให A = {x|x2 + 2x - 3 < 0} และ B = {x|x + 1 ≥ 2|x|} ถา A - B = (a, b) แลว
3|a + b| มีคาเทาใด (ตอบ 10)
24. กําหนดให U เปนเซตคําตอบของอสมการ ||x + 1| + 2 | ⋅ ||x + 1| - 2 | ≤ 25 ประโยคในขอใดตอไปนี้มี
คาความจริงเปนจริง
1) ∃x∃y[x + y = 14] 2) ∃x∃y[x + y = 11]
*3) ∃x∃y[x + y = -11] 4) ∃x∃y[x + y = -14]
25. ถา A = {(x, y) ∈ R × R ||x + y| ≥ |x| + |y|} แลว A คือเซตในขอใดตอไปนี้
1) A = {(x, y) ∈ R × R | x = 0 หรือ y = 0}
2) A = {(x, y) ∈ R × R | x ≥ 0 หรือ y ≥ 0}
3) A = {(x, y) ∈ R × R | xy ≤ 0}
*4) A = {(x, y) ∈ R × R | xy ≥ 0}
26. ถา A = { x ∈ R+ | 3|x + 2| ≤ |2x2 + x|} แลวสมาชิกของ A ที่มีคานอยที่สุดเทากับคาในขอใดตอไปนี้
1) 132 - 1 *2) 132 + 1 3) 13 - 1 4) 13 + 1
27. กําหนดให P(x) และ Q(x) เปนพหุนามดีกรี 2551 ซึ่งสอดคลองกับ P(n) = Q(n) สําหรับ n = 1, 2, 3, ...,
2551 และ P(2552) = Q(2552) + 1 คาของ P(0) - Q(0) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0 2) 1
*3) -1 4) หาคาไมไดเพราะขอมูลไมเพียงพอ

ทฤษฎีจํานวนเบื้องตน
นิยามการหารลงตัว
ให a และ b เปนจํานวนเต็มโดยที่ b ≠ 0
b หาร a ลงตัวก็ตอเมื่อ มีจํานวนเต็ม c ที่ทําให a = bc เรียก b วา ตัวหาร (Divisor) ของ a และเรียก
a วา พหุคูณ (Multiple) ของ b
b | a แทน “b หาร a ลงตัว”
และ b | a แทน “b หาร a ไมลงตัว”
สมบัติการหารลงตัว
♥ ถา a, b และ c เปนจํานวนเต็มโดยที่ b และ c ไมเทากับศูนย แลว a | b และ b | c แลว a | c
♥ ถา a | b และ c | d แลว ac | bd
♥ ถา a และ b เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง a | b และ b ≠ 0 แลว a ≤ b
♥ ถา a, b และ c เปนจํานวนเต็ม ซึ่ง a | b และ a | c จะได a | (bx + cy) โดย x, y ∈ I และเรียก
bx + cy วา “ผลรวมเชิงเสน”
ตัวอยางที่ 1 กําหนด a, b และ c เปนจํานวนเต็มใดๆ ที่ไมเปนศูนย ถา a | (b + c) แลวขอใดตอไปนีถ้ ูก

1) a | b 2) a | c 3) a | (b2 + c2) 4) a | (b2 - c2)
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ตัวอยางที่ 2 ถา d เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง d | 15k + 27) และ d | (3k + 2) แลว d ตรงกับขอใดตอไปนี้
1) 1 หรือ 17 2) 3 หรือ 11 3) 2 หรือ 13 4) 4 หรือ 19
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................

จํานวนคูและจํานวนคี่
♥ จํานวนคู เขียนแทนดวย 2n เมื่อ n เปนจํานวนเต็ม
♥ จํานวนคี่ เขียนแทนดวย 2n + 1 หรือ 2n - 1 เมือ่ n เปนจํานวนเต็ม
ตัวอยางที่ 3 จงแสดงวา ถา x เปนจํานวนเต็มคี่ แลว 4 | (x2 - 1)

วิธีทํา .......................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
จํานวนเฉพาะ (Prime numbers)

♥ จํานวนเต็ม p ≠ 0 จะเปนจํานวนเฉพาะ ก็ตอเมื่อ p ≠ 1, -1 และถาจํานวนเต็ม x หาร p ลงตัว แลว
x ∈ {1, -1, p, -p}
♥ เรียกจํานวนเต็มที่ไมใชจํานวนเฉพาะ และไมใช -1, 0, 1 วาเปน “จํานวนประกอบ (composite
numbers)”
ตัวอยางที่ 4 จงหาจํานวนเต็มบวก n ทั้งหมดที่ทําให n3 - 14n2 + 64n - 93 เปนจํานวนเฉพาะ

.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ทฤษฎีบทหลักมูลทางเลขคณิต
♥ จํานวนเต็ม n ทุกจํานวนที่มากกวา 1 สามารถเขียนไดในรูปผลคูณของจํานวนเฉพาะไดเพียงแบบเดียว
เทานั้น
เชน 28 = 22 × 7
60 = 22 × 3 × 5
c c c c
♥ จํานวนตัวประกอบทั้งหมดที่เปนบวกของ n = p 1 1 ⋅ p 22 ⋅ p 33 ⋅... ⋅ p k k มีคาเทากับ
(c1 + 1)(c2 + 1)(c3 + 1) … (ck + 1)

ตัวอยางที่ 5 จํานวนเต็มบวกทั้งหมดที่หาร 210 ลงตัว มีจํานวนเทากับขอใดตอไปนี้
1) 14 2) 15 3) 16 4) 17
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ตัวอยางที่ 6 ถา A = {x ∈ I | x เปนจํานวนเฉพาะ และ 2x | (252 - 6x)7} แลว จํานวนสมาชิกทั้งหมดใน

A เทากับขอใด
1) 1 2) 2 3) 4 4) 6
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ตัวหารรวมมาก (ห.ร.ม.)
♥ กําหนดจํานวนเต็ม a, b ซึ่ง a2 + b2 ≠ 0 จํานวนเต็มบวก d จะเปนตัวหารรวมมาก (ห.ร.ม.) ของ a
และ b ก็ตอเมื่อ
1) d | a และ d | b
2) ถา c เปนจํานวนเต็ม ซึ่ง c | a และ c | b จะไดวา c | d
♥ d = (a, b) = ห.ร.ม. ของ a และ b

♥ เราสามารถเขียน d ในรูปของผลรวมเชิงเสนของ a และ b คือ d = am + bn เมื่อ m, n ∈ I
♥ ถา (a, b) = 1 เราเรียก a, b วาเปน “ จํานวนเฉพาะสัมพัทธ (Relative primes) ”
ตัวอยางที่ 7 ถา a เปน ห.ร.ม. ของ 403 และ 465 และ b เปน ห.ร.ม. ของ 431 และ 465 แลว a - b มีคา
เทาใด
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ตัวอยางที่ 8 จํานวนเต็มทั้งหมดตั้งแต 0 ถึง 100 ที่ไมเปนจํานวนเฉพาะสัมพัทธกับ 15 มีทั้งหมดกี่จํานวน

.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................

ขั้นตอนวิธีการหาร
ให m และ n เปนจํานวนเต็ม ซึ่ง n ≠ 0 แลว จะมีจํานวนเต็ม q และ r ชุดเดียว ซึ่ง m = nq + r โดยที่
0 ≤ r < | n | เรียก q วา ผลหาร และ r วา เศษเหลือ
ตัวอยางที่ 9 กําหนดให n เปนจํานวนนับใดๆ และ r เปนเศษเหลือจากการหาร n2 ดวย 11 จํานวนในขอใด

ตอไปนี้เปนคาของ r ไมได
1) 1 2) 3 3) 5 4) 7
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ตัวอยางที่ 10 กําหนดให n เปนจํานวนเต็มที่มีคามากที่สุด ซึ่งมีสมบัติวา n หาร 551 และ 731 เหลือเศษ r

เทากัน และ n หาร 1093 เหลือเศษ r + 2 แลว r -n 1 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 17 1 2) 18 1 3) 19 1 4) 20 1
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ขั้นตอนวิธียุคลิด
กําหนดจํานวนเต็มบวก a และ b จากการนําขั้นตอนการหารมาใชซ้ําๆ กัน จะไดสมการ
b = (a ⋅ q1) + r1 0 < r1 < a ...(1)
a = (r1 ⋅ q2) + r2 0 < r2 < r1 ...(2)
r1 = (r2 ⋅ q3) + r3 0 < r3 < r2 ...(3)
M M
rn-2 = (rn-1 ⋅ qn) + rn 0 < rn < rn-1 ...(n)
rn-1 = (rn ⋅ qn+1) + 0 0 < r1 < a ...(n + 1)
rn = (a, b) = ห.ร.ม.
ตัวคูณรวมนอย (ค.ร.น.)
♥ ให m และ n เปนจํานวนเต็มที่ไมเปนศูนย c จะเปนตัวคูณรวมนอย (ค.ร.น.) ของ m และ n ก็ตอเมื่อ
1. m | c และ n | c
2. ถา a เปนจํานวนเต็ม ซึ่ง m | a และ n | จะได c | a
♥ c = [ m, n ] = ค.ร.น. ของ m, n
♥ ถา d และ c เปน ห.ร.ม. และ ค.ร.น. ที่เปนบวกของจํานวนเต็ม m, n ตามลําดับ จะไดวา dc = mn

1. ถา d เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง d | (20k + 36) และ d | (4k + 3) แลว d ตรงกับขอใดตอไปนี้
1) 1 หรือ 11 *2) 3 หรือ 5 3) 2 หรือ 11 4) 4 หรือ 5
2. ให a, b และ c เปนจํานวนเต็ม จงพิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ถา a | bc แลว a | b หรือ a | c
ข. ถา a | b และ b | c แลว a | (c - b)
1) ถูกทั้ง ก. และ ข. 2) ถูกเฉพาะขอ ก. *3) ถูกเฉพาะขอ ข. 4) ผิดทั้ง ก. และ ข.
3. กําหนดให a, b และ c เปนจํานวนเต็ม ขอใดตอไปนี้เปนจริง
1) ถา a | (b + c) แลว a | b หรือ a | c
2) ถา a | bc แลว a | b หรือ a | c
*3) ถา a | (2a - 3b) และ a | (4a - 5b) แลว a | b
4) ถา a | c และ b | c จะได ab | c
ก. 3 | (a4 + 2a3 - a2 - 2a) ทุกจํานวนเต็ม a
ข. {x ∈ I- | 6x3 + 17x2 + 14x + 3 ≥ 0} มีสมาชิกเพียงตัวเดียว
ก. ถา a, b และ c เปนจํานวนเต็มซึ่ง a | (2b - c) และ a2 | (b + c) แลว a | 3c
 
ข. ถา A =  x ∈ R x -x2x +2 3 2
- 2 < 1 และ B = {x ∈ R | x - 2x < 0} แลว A = B
 
6. ถา A = {p | p เปนจํานวนเฉพาะบวก และ p | (980 - p)3} แลว ผลบวกของสมาชิกทั้งหมดใน A เทากับ
ขอใด
1) 10 2) 12 *3) 14 4) 16
7. กําหนด a เปนจํานวนเต็มใดๆ จงพิจารณาขอความตอไปนี้
ก. (a2 + a) เปนจํานวนคี่ ข. (a2 - a) เปนจํานวนคู
ขอใดกลาวถูกตอง
1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด *3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด

8. ขอความใดตอไปนีผ้ ิด
1) ถา a และ b เปนจํานวนคูแลว (a - b)2 เปนจํานวนคู
2) ถา b | a และ |a| < |b| แลว a = 0
*3) ห.ร.ม. ของ 364 และ 1012 คือ 2
4) ถา a เปนจํานวนคี่ และ b เปนจํานวนคูแลว a2 + 2b เปนจํานวนคี่
9. กําหนดให a เปนคําตอบของ 2 ⋅ 3 + 3 ⋅ 4 + 4 ⋅ 5 + 5 ⋅ 6
และ b เปนคําตอบของ 4 ⋅ 6 + 6 ⋅ 8 + 8 ⋅ 10 + 10 ⋅ 12
แลว (a, b) มีคาตรงกับขอใดตอไปนี้
1) 70 *2) 68 3) 66 4) 64
10. กําหนดให a และ b เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง (a, b) = c แลว ห.ร.ม. ของ 2a และ 2b ตรงกับขอใดตอไปนี้
1) c *2) 2c 3) 4c 4) 8c
11. กําหนดให a, b และ c เปนจํานวนเต็มบวกใดๆ พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ถา a | b และ b | c แลว a | c
ข. ถา a | b แลว ห.ร.ม. ของ a กับ b คือ a
*1) ถูกทั้ง ก. และ ข. 2) ถูกเฉพาะขอ ก. 3) ถูกเฉพาะขอ ข. 4) ผิดทั้ง ก. และ ข.
12. กําหนดให x และ y เปนจํานวนเต็มบวก โดยที่ x < y ห.ร.ม. ของ x, y เทากับ 9 ค.ร.น. ของ x, y
เทากับ 28215 และจํานวนเฉพาะที่แตกตางกันทั้งหมดที่หาร x ลงตัว มี 3 จํานวน คาของ y - x เทากับ
1) 36 2) 45 3) 9 *4) 18
13. ให x และ y เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง 80 < x < 200 และ x = pq เมื่อ p และ q เปนจํานวนเฉพาะ
ซึ่ง p ≠ q ถา x และ y เปนจํานวนเฉพาะสัมพัทธ และ ค.ร.น. ของ x, y เทากับ 15015 แลว ผลบวก
ของคาของ y ทั้งหมดที่สอดคลองเงื่อนไขทั้งหมดที่กําหนดใหเทากับเทาใด (ตอบ 270)
14. ถา 1 = ax + by โดย a, x, b, y เปนจํานวนเต็ม จงหา ห.ร.ม. ของ x, y (ตอบ 1)
15. ให a เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง 3 | a และ 5 | a หา ห.ร.ม. ของ a และ 7 เทากับ 1 แลว ห.ร.ม. ของ a และ
105 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 5 *2) 15 3) 35 4) 105
16. กําหนดใหเอกภพสัมพัทธคือ {x | x เปนจํานวนเต็มที่ไมใช 0 และ -100 ≤ x ≤ 100}
ให A = {x | ห.ร.ม. ของ x กับ 21 เปน 3} จํานวนสมาชิกของ A เทากับขอใดตอไปนี้
1) 29 2) 34 3) 68 *4) 58
17. สําหรับจํานวนเต็ม a, b ใดๆ ให (a, b) = ห.ร.ม. ของ a และ b ให A = {1, 2, 3, ..., 400} จํานวน
สมาชิกของเซต {x ∈ A | (x, 40) = 5} มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 30 *2) 40 3) 60 4) 80

18. ถา a เปน ห.ร.ม. ของ 403 และ 465 และ b เปน ห.ร.ม. ของ 431 และ 465 แลว a - b มีคาเทาใด
(ตอบ 30)
19. กําหนดให n เปนจํานวนเต็มบวกที่มีคานอยที่สุด ซึ่งหารดวย 7 แลวมีเศษเหลือเทากับ 4 ถา 9 และ 11 ตาง
ก็หาร (n - 2) ลงตัวแลว n คือจํานวนใด
20. กําหนด a, b, n, r เปนจํานวนเต็มใดๆ จงพิจารณาขอความตอไปนี้
a = b(n) + r
b = r(2) + 70
r = 70(1) + 21
70 = 21(3) + 7
21 = 7(3) + 0
ขอใดตอไปนี้ผิด
1) (a, b) = (70, 21) *2) (b, n) = 3 3) (r, 70) = (70, 21) 4) (a, b) = 7
21. ถา a, b, q1, q2 เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง
a = bq1 + 231
b = 231q2 + 126
แลว ห.ร.ม. ของ a, b เทากับเทาใด (ตอบ 21)
22. กําหนดให a และ b เปนจํานวนเต็มบวก ถา b หาร a ไดผลลัพธ 1 เหลือเศษ 24 โดยที่ 24 < b, 24
หาร b ไดผลลัพธ 1 เศษ 12 แลว ห.ร.ม. ของ a และ b เทากับจํานวนในขอใดตอไปนี้
1) 1 2) 2 3) 6 *4) 12
23. ให n ∈ I+ ซึ่ง ห.ร.ม. ของ n และ 42 เทากับ 6
ถา 42 = n q0 + r0 , 0 < r0 < n
n = 2 r0 + r1 , 0 < r1 < r0
และ r0 = 2 r1
โดยที่ q0, r0, r1 เปนจํานวนเต็ม แลว ค.ร.น. ของ n และ 42 มีคาเทากับเทาไร (ตอบ 210)
24. กําหนดให a, b เปนจํานวนเต็ม ซึ่ง a เปน ห.ร.ม. ของ b และ 216 ให q1, q2 เปนจํานวนเต็มบวกโดยที่
216 = bq1 + 106
b = 106q2 + 4
ถา f(x) = x3 + ax2 + bx - 36 แลว เมื่อหาร f(x) ดวย x - a ไดเศษเทากับเทาใด
1) 192 *2) 200 3) 236 4) 272
25. ในระบบจํานวนเต็ม ให a และ b > 0
a = 1998 b + r , 0 < r < 1998
1998 = 47 r + r1 , 0 < r1 < r
และ (r, r1) = 6 ขอความใดตอไปนีถ้ ูกตอง
1) (a, b) = 6 *2) (a, 1998) = 6 3) (b, r) = 6 4) (1998, r) > 6

26. เมื่อหารจํานวนเต็มบวก x ดวย 6 มีเศษเหลือเปน 4 จงหาเศษเหลือ เมื่อหาร 4x ดวย 3 (ตอบ 1)
27. ถา n เปนจํานวนเต็มบวกที่มากที่สุดซึ่งหาร 90 เหลือเศษ 6 และหาร 150 เหลือเศษ 3 แลว n หาร 41
เหลือเศษเทากับขอใดตอไปนี้
1) 5 2) 6 3) 18 *4) 20
28. ขอความในขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) ถา a, b, n เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง n | a และ n | b แลวจะไดวา n หาร ห.ร.ม. ของ a, b ลงตัวดวย
2) ถา a, b, n เปนจํานวนเต็มบวก ซึ่ง a | n และ b | n แลวจะไดวา ค.ร.น. ของ a, b หาร n ลงตัวดวย
*3) ถา a, m, n เปนจํานวนเต็มบวก และ a | mn แลวจะไดวา a | m และ a | n
4) ถา d และ c เปน ห.ร.ม. และ ค.ร.น. ของจํานวนเต็มบวก m, n แลวจะไดวา dc = mn
29. ให a เปนจํานวนคูบวก และ b เปนจํานวนคี่บวก ขอใดตอไปนี้ถูก
1) a และ b เปนจํานวนเฉพาะสัมพัทธ
2) a + b เปนจํานวนเฉพาะ
3) ห.ร.ม. ของ a และ b เทากับ ห.ร.ม. ของ a และ 2b
*4) ค.ร.น. ของ a และ b เทากับ ค.ร.น. ของ a และ 2b
30. กําหนดให m เปนจํานวนเต็มบวก และ n เปนจํานวนเฉพาะ ถา m หาร 777 และ 910 แลวเหลือเศษ n
แลว m – n มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 2)
31. ถา n เปนจํานวนเต็มบวกที่มีคานอยสุด ซึ่ง 3 | (n - 2) และ 7 | (n - 6) แลว ห.ร.ม. ของ n และ (n + 4)
1) 3 *2) 4 3) 5 4) 7
32. ให m และ n เปนจํานวนเต็มบวก ถา 5 หาร m เหลือเศษ 4 และ 5 หาร n เหลือเศษ 2 แลว 5 หาร
(m + n) เหลือเศษเทากับขอใดตอไปนี้
*1) 1 2) 2 3) 3 4) 4
33. ถา S เปนเซตของจํานวนเต็ม m ที่มีสมบัติดังนี้ 50 ≤ m ≤ 100 และ 7 หาร m3 เหลือเศษ 6 แลว
จํานวนสมาชิกของ S เทากับขอใดตอไปนี้
1) 7 2) 14 3) 18 *4) 21
34. ถา n เปนจํานวนเต็มบวกซึ่งมีสมบัติดังนี้ 100 ≤ n ≤ 1000, 45 และ 75 หาร n ลงตัว, 7 หาร n เหลือเศษ
3 แลว n มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 675)
35. กําหนดให n เปนจํานวนนับใดๆ และ r เปนเศษที่เหลือจากการหาร n2 ดวย 11 จํานวนในขอใดตอไปนี้เปน
คาของ r ไมได
1) 1 2) 3 3) 5 *4) 7
36. กําหนดให n เปน ห.ร.ม. ของ 14097 และ 14351 จํานวนในขอใดตอไปนี้หารดวย n แลวไดเศษเหลือเปน
จํานวนเฉพาะ
1) 135 *2) 144 3) 153 4) 162

ความสัมพันธและฟงกชัน
ผลคูณคารทีเซียน (Cartesian product) A × B = {(x, y) | x ∈ A และ y ∈ B}
สมบัติของผลคูณคารทีเซียน
1. A × B = B × A ก็ตอเมื่อ A = B หรือ A = ∅ หรือ B = ∅
2. A × ∅ = ∅ = ∅ × A
3. ถา A และ B เปนเซตจํากัดแลว n(A × B) = n(A) × n(B)
4. มีสมบัติการแจกแจง
A × (B U C) = (A × B) U (A × C)
A × (B I C) = (A × B) I (A × C)
A × (B - C) = (A × B) - (A × C)
ความสัมพันธ (relation)
♥ ความสัมพันธ คือ เซตที่เกิดจากสมาชิกของผลคูณคารทีเซียนที่สอดคลองกับเงื่อนไขที่กําหนด
♥ r เปนความสัมพันธจากเซต A ไปเซต B เมื่อ r ⊂ A × B
♥ r เปนความสัมพันธใน A เมื่อ r ⊂ A × A
♥ ถา (x, y) ∈ r แสดงวา x มีความสัมพันธ r กับ y เขียนแทนดวย x r y
♥ ถา (x, y) ∉ r แสดงวา x ไมมีความสัมพันธ r กับ y เขียนแทนดวย x r y
♥ จํานวนความสัมพันธที่เปนไปไดจาก A ไป B = 2n(A)×n(B) ความสัมพันธ
โดเมนและเรนจของความสัมพันธ
♥ โดเมนของความสัมพันธ r (Dr) คือ เซตของสมาชิกตัวหนาของคูอันดับ Dr = {a | (a, b) ∈ r}
♥ เรนจของความสัมพันธ r (Rr) คือ เซตของสมาชิกตัวหลังของคูอันดับ Rr = {b | (a, b) ∈ r}
♥ การหา Dr และ Rr ของความสัมพันธ
1) จัดรูปสมการ หาโดเมน ⇒ จัด y ใหอยูในรูปของ x (หรือ y = ... x)
หาเรนจ ⇒ จัด x ใหอยูในรูปของ y (หรือ x = ... y)
2) ตรวจสอบคา x, y โดย
ถา แลว ∆ ≠ 0
∆
ถา = ∆ แลว ≥ 0 และ ∆ ≥ 0 หรือ ถา = - ∆ แลว ≤ 0 และ ∆ ≥ 0
ถา = | ∆ | แลว ≥ 0 และ ∆ ∈ R หรือ ถา = -|∆| แลว ≤ 0 และ ∆ ∈ R
ถา = ∆2 แลว ≥ 0 และ ∆ ∈ R หรือ ถา = -∆2 แลว ≤ 0 และ ∆ ∈ R
อินเวอรสของความสัมพันธ
♥ ถา r = {(a, b)} แลว r-1 = {(b, a)}
♥ D -1 = Rr และ R -1 = Dr
r r

ฟงกชัน (Function)
คือ ความสัมพันธที่สมาชิกในโดเมนแตละตัวจับคูกับสมาชิกในเรนจของความสัมพันธเพียงตัวเดียวเทานั้น
r1 r2
1 -1 1 -1
2 -2 2 -2
3 -3 3 -3
r1 เปนความสัมพันธที่เปนฟงกชัน r1 เปนความสัมพันธที่ไมเปนฟงกชัน
นั่นคือ f จะเปนฟงกชัน ก็ตอเมื่อ f เปนความสัมพันธ ซึ่งถามี (x, y) ∈ f และ (x , z) ∈ f แลว y = z
แทนฟงกชันดวยสัญลักษณ f = {(x, y) | y = f(x)} หรือ y = f(x)
ฟงกชันแบบตางๆ
1. f เปนฟงกชันจาก A ไป B เมื่อ f เปนฟงกชัน ที่มี Df = A และ Rf ⊂ B
แทนดวยสัญลักษณ f : A → B
2. f เปนฟงกชันจาก A ไปทั่วถึง B เมื่อ f เปนฟงกชัน ที่มี Df = A และ Rf = B
onto
แทนดวยสัญลักษณ f : A ทั ่วถึง
→ B หรือ f : A  → B
3. f เปนฟงกชันหนึ่งตอหนึ่งจาก A ไป B เมื่อ f เปนฟงกชันจาก A ไป B ซึ่งถา f(x1) = f(x2) แลว x1 = x2
แทนดวยสัญลักษณ f : A 1-1→ B
4. f เปนฟงกชันหนึ่งตอหนึ่งจาก A ไปทั่วถึง B เมื่อ f เปนฟงกชัน 1 - 1 ที่มี Df = A และ Rf = B
แทนดวยสัญลักษณ f : A 1 -1
→ B หรือ f : A 
onto
1-1
→ B
ทั่วถึง
5. f เปนฟงกชันเพิ่มใน A ก็ตอเมื่อ สําหรับ x1 และ x2 ใดๆ ใน A ถา x1 < x2 แลว f(x1) < f(x2)
6. f เปนฟงกชันลดใน A ก็ตอเมื่อ สําหรับ x1 และ x2 ใดๆ ใน A ถา x1 < x2 แลว f(x1) > f(x2)
ฟงกชันประกอบ (composite function)
กําหนด f และ g เปนฟงกชัน โดยที่ Rf I Dg ≠ ∅
A f B C g D
gof
ฟงกชันคอมโพสิทของ f และ g เขียนแทนดวย gof โดยที่ (gof)(x) = g(f(x))

การหาคาของฟงกชันจากฟงกชันประกอบ
ตัวอยางที่ 1 กําหนดให f = {(1, 3), (3, 5), (5, 1)} และ g = {(3, 1), (1, 1), (2, 5), (5, 3)} จงหา
gof = ..............................................................................................................................................
fog = ..............................................................................................................................................
fof = ..............................................................................................................................................
gog = ..............................................................................................................................................
ตัวอยางที่ 2 กําหนดให f(x) = x + 1 และ ตัวอยางที่ 3 ถา f(g(x)) = x2 และ f(x) = x – 1

(gof)(x) = x2 + 2x + 3 จงหา g(x) จงหา g(x)
ฟงกชันอินเวอรส (Inverse Function)

การหาอินเวอรสของฟงกชัน จะเหมือนกับการหาอินเวอรสของความสัมพันธ r ซึ่งมีหลักการดังนี้
กําหนด f = {(x, y) ∈ A × B | y = เทอมของ x} จะไดวา
f-1 = {(x, y) ∈ B × A | y = เทอมของ x}
หรือ f-1 = {(y, x) ∈ B × A | x = เทอมของ y}
สมบัติของฟงกชันอินเวอรส
1. Df = R f -1 ; Rf = D f -1
2. กราฟของ f-1 จะสมมาตรกับกราฟของ f เมื่อเทียบกับเสนตรง y = x
3. (fog)-1 (x) = (g-1of-1)(x) เมื่อ f(x) และ g(x) เปนฟงกชัน 1 - 1
4. (fof-1)(x) = x
5. (f-1o f)(x) = x
6. ถา f (∆) = แลว ∆ = f-1( )
พีชคณิตของฟงกชัน (Algebra of functions)
1. f + g = {(x, y) | y = f(x) + g(x) และ Df+g = Df I Dg}
2. f - g = {(x, y) | y = f(x) - g(x) และ Df-g = Df I Dg}
3. fg = {(x, y) | y = f(x) g(x) และ Dfg = Df I Dg}
4. gf = {(x, y) | y = g(x) f(x) และ D = D I D - {x | g(x) = 0}}
f/g f g

1. กําหนดให S เปนเซตคําตอบของอสมการ x2 ≤ 8x + 20 ถา A = {x ∈ S | x เปนจํานวนเฉพาะบวก}
และ B = {x ∈ S | x เปนจํานวนเต็มคี่} แลว (A × B) - (B × A) มีจํานวนสมาชิกเทากับขอใดตอไปนี้
1) 11 *2) 15 3) 21 4) 23
2. ให A = {0, 1, 2, 3} และ P(A) คือเพาเวอรเซตของ A ถา r เปนความสัมพันธจาก A ไปยัง P(A)
กําหนดโดย r = {(a, B) | a ≥ 2, a ∉ B และ a + 1 ∉ B} แลว r มีจํานวนสมาชิกกี่จํานวน (ตอบ 12)
3. กําหนดให S = [-2, 2] และ r = {(x, y) ∈ S × S | x2 + 2y2 = 2} ชวงในขอใดตอไปนี้ไมเปนสับเซตของ
Dr - Rr
1) (-1.4, -1.3) 2) (-1.3, -1.2) 3) (1.2, 1.4) *4) (1.4, 1.5)
4. กําหนดให r = {(x, y) | (x - 2)(y - 1) = 1} และ s = {(x, y) | xy2 = (y + 1)2} เซตในขอใดตอไปนี้
ไมเปนสับเซตของ Rr I Rs
1) (-∞, -1) 2)  -2, -12  *3)  12 , 2  4) (1, ∞)
5. กําหนดให r = {(x, y) ∈ R × R | x2 + y2 = 16}, s = {(x, y) ∈ R × R | xy2 + x + 3y2 + 2 = 0}
เซตในขอใดตอไปนี้เปนสับเซตของ Dr - Ds
1) [-4, -1] 2) [-3, 0] *3) [-2, 1] 4) [-1, 2]
6. กําหนดให A = [-2, -1] U [1, 2] และ r = {(x, y) ∈ A × A | x - y = -1} ถา a, b > 0 และ
a ∈ Dr, b ∈ Rr แลว a + b เทากับขอใดตอไปนี้
1) 2.5 *2) 3 3) 3.5 4) 4
7. กําหนดให r = {(x, y) | x > 0, x ≠ y, x - 3 x = y - 3 y } สมาชิกคามากที่สุดของ Dr เทากับขอใด
1) 4 *2) 8 3) 94 4) 98
3 3 3 3
8. กําหนดให r = {(x, y) | x ≥ y และ y2 = x2 + 2x - 3} พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. Dr = [1, ∞) ข. Rr = (-∞, ∞)
9. ถา r = {(x, y) | y ≤ x2 และ y ≥ 2x} แลวเรนจของ r-1 คือเซตในขอใดตอไปนี้
1) [0, 2] 2) [0, 4] *3) (-∞, 0] U [2, ∞) 4. (-∞, 0] U [4, ∞)

10. หนดให r = {(x, y) | x ∈ [-1, 1] และ y = x2}
ก. r-1 = {(x, y) | x ∈ [0, 1] และ y = ± | x | }
ข. กราฟของ r และกราฟของ r-1 ตัดกัน 2 จุด
11. ให R เปนเซตของจํานวนจริง และ f : R → R กําหนดโดย
-1 - x ; x < 0

f(1 - x) =  0 ; x = 0

 1 - x ; x > 0
ถา x * y = f(y – x2) สําหรับจํานวนจริง x และ y ใดๆ แลวคาของ f(-2) * f(3) มีคาอยูในชวงใดตอไปนี้
*1) (-4, -2] 2) (-2, 2] 3) (2, 4] 4) (4, 6)
 2 ; x ≤ -1

12. กําหนดให f(x) = (x - 1)2 ; -1 < x < 2 เซตคําตอบของสมการ f(|x|) - 4 = 0 เปนสับเซตของเซต

(x + 1) ; x≥2

ซึ่งเปนชวงในขอใดตอไปนี้
1) (-3, 5) 2) (-6, -1) *3) (-5, 4) 4) (1, 6)
13. กําหนดให f(x) = x - 1 เมื่อ x ∈ (-∞, -1] U [0, 1]
และ g(x) = 2x เมื่อ x ∈ (-∞, 0]
*1) Rg ⊂ Df 2) Rf ⊂ Dg
3) f เปนฟงกชัน 1 - 1 4) g ไมเปนฟงกชัน 1 - 1
14. ให A = {1, 2, 3, 4, 5} และ B = {a, b, c} เซต S = {f | f : A → B เปนฟงกชันทั่วถึง} มีจํานวนสมาชิก
1) 12 2) 24 *3) 36 4) 39
1-1
15. กําหนดให A = {1, 2} และ B = {1, 2, 3, 4} เซต { f | f : A → B และ f(x) ≠ x ทุก x ∈ A }
มีจํานวนสมาชิกเทาใด (ตอบ 7)
16. ให A = {1, 2, 3, 4} และ B = {1, 2, 3, 4, 5} ถา f เปนฟงกชันจาก A ไป B โดยที่ f(1) = 2 หรือ
f(2) = m เมื่อ m เปนจํานวนคี่ แลว จํานวนของฟงกชัน f ที่มีสมบัติดังกลาวเทากับขอใด
1) 75 2) 150 *3) 425 4) 500
17. กําหนดให f(x) = x2 + x + 1 และ a, b เปนคาคงตัวโดยที่ b ≠ 0 ถา f(a + b) = f(a - b) แลว a2 อยู
ในชวงใดตอไปนี้
*1) (0, 0.5) 2) (0.5, 1) 3) (1, 1.5) 4) (1.5, 2)

18. กําหนดให n เปนจํานวนนับ ถา f : {1, 2, ..., n} → {1, 2, ..., n} เปนฟงกชัน 1 – 1 และทั่วถึง ซึ่ง
สอดคลองกับเงื่อนไข f(1) + f(2) + ... + f(n) = f(1)f(2) ... f(n) แลวคามากสุดที่เปนไปไดของ f(1) - f(n)
*1) 2 2) 5 3) 8 4) 11
19. ถา f(x) = 1x และ g(x) = 2f(x) แลว gof(3) + fog-1(3) มีคาเทาใด (ตอบ 7.5)
20. กําหนดให f(x) = x - 5 และ g(x) = x2 ถา a เปนจํานวนจริงซึ่ง (gof)(a) = (fog)(a) แลว (fg)(a) มีคา
1) -25 *2) -18 3) 18 4) 25
 x2 , x ≥ 0
21. กําหนดให f(x) = 3x - 1 และ g (x) = 
-1 คาของ f-1(g(2) + g(-8)) เทากับขอใดตอไปนี้
-x 2 , x < 0

*1) 1 -3 2 2) 1 +3 2 3) 1 --3 2 4) 1 +-3 2

22. กําหนดให f(x) = x2 และ g เปนฟงกชันพหุนามโดยที่ gof(x) = 3x2 + 1
ถาเซต {y | y = g-1of(x), x ∈ [-10, 10]} คือชวง [a, b] แลว 3(a + b) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 88 2) 90 *3) 98 4) 100
23. กําหนดให f(x) = 10x และ g(x) = 100 - 3x 2 จํานวนเต็มที่มีคามากที่สุดที่เปนสมาชิกของ Rgof มีคา
เทาใด (ตอบ 10)
24. กําหนดฟงกชัน f และ g ดังนี้ f(2x - 1) = 4x - a, a > 0 และ g-1(x) = x + 1 ถา (fog)(a) = a2 + 20
แลว f(a) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 6 *2) 7 3) 10 4) 17
25. กําหนดให f, g เปนฟงกชัน ซึ่ง Df = [0, ∞) โดยที่ f-1(x) = x2 ; x ≥ 0 และ g-1(x) = (f(x))2 + 1 ; x ≥ 0
ถา a > 0 และ f(a) + g(a) = 19 แลว f -1 (a) + g-1 (a) เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 273 2) 274 3) 513 4) 514
26. กําหนดให f(x) = ax2 + b และ g(x - 1) = 6x + c เมื่อ a, b, c เปนคาคงตัว ถา f(x) = g(x) เมื่อ
x = 1, 2 และ (f + g)(1) = 8 แลว (fog-1)(16 ) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 319 2) 61 9 3) 10 *4) 20
27. ให I เปนเซตของจํานวนเต็ม ถา f และ g เปนฟงกชันซึ่งกําหนดโดย f(x) = 2x และ g(x) = x - 1 ทุก
x ∈ I แลวเรนจของ (fog) + f คือเซตในขอใดตอไปนี้
*1) {x ∈ I | x2 เปนจํานวนเต็มคี่} 2) {x ∈ I | x2 เปนจํานวนเต็มคู}
3) เซตของจํานวนเต็มคี่ทั้งหมด 4) เซตของจํานวนเต็มคูทั้งหมด

x-1 ; x < 0


28. กําหนดให f และ g เปนฟงกชัน ซึ่งนิยามโดย f(x) =  และ g(x) = x2 + 4x + 13 ถา a
x3 - 1 ; x ≥ 0

เปนจํานวนจริงบวก ซึ่ง g(a) = 25 แลว f-1(-2a) + f-1(13a) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

*1) 0 2) 2 3) 4 4) 6
2
29. กําหนดให f และ g เปนฟงกชัน ซึ่งนิยามโดย f(x) = x + 1 และ g(x) = ax เมื่อ a ∈ (0, 1) ถา k เปน
 
จํานวนจริงที่ทําให (fog)(k) = (gof)(k) แลว (fog-1)  12  มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
k 
1) 1 *2) 2 3) 3 4) 4
30. กําหนดให f, g เปนฟงกชันซึ่ง f(x) = (x - 1)3 + 3 และ g-1(x) = x2 - 1, x ≥ 0 ถา gof-1(a) = 0
แลว a2 อยูในเซตใดตอไปนี้
*1) [10, 40] 2) [40, 70] 3) [70, 100] 4) [100, 130]
31. กําหนดให f(x) = 3x + 5 และ h(x) = 3x2 + 3x - 1 ถา g เปนฟงกชัน ซึ่งทําให fog = h แลว g(5) มีคา
เทาใด (ตอบ 28)
32. กําหนดให f(x) = -(x - 1)2 ทุก x ≤ 1 และ g(x) = 1 - x ทุก x ≤ 1 พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. f-1(x) = 1 - | x | ทุก x ≤ 0
ข. (g-1of-1)  -14  = 34
1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด
33. กําหนดให f และ g เปนฟงกชัน ซึ่ง f(x) < 0 ทุก x ถา (gof)(x) = 2[f(x)]2 + 2f(x) - 4 และ
g-1(x) = x 3+ 1 แลว พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. gof เปนฟงกชันคงตัว ข. f(100) + g(100) = 300
 2 ; x ≤ -1

34. กําหนดให f(x) = (x - 1)2 ; -1 < x < 2 และ g(x) = f(x) + 2 ถา k เปนจํานวนเต็มที่นอยที่สุดที่ทําให

(x + 1) ; x≥2

g(k) > 5 แลว (gof)(k) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 5 2) 6 *3) 7 4) 8

35. กําหนด f เปนฟงกชันจากเซต {0, 1, 2, ..., 2551} ไปยังเซตของจํานวนเต็มบวก ถา f สอดคลองทุก
เงื่อนไขตอไปนี้
(1) f(2x + 1) = f(2x)
(2) f(3x + 1) = f(3x)
(3) f(5x + 1) = f(5x)
และ (4) f(7x + 1) = f(7x)
แลวเรนจของ f มีจํานวนสมาชิกมากที่สุดที่เปนไปไดกี่จํานวน (ตอบ 584)

เมตริกซ (Matrices)
a
 11 a11 ... a1n 

a
 21 a22 .... a2n 
A = [aij]m×n = 
M


เปนเมตริกซที่มี m แถว และ n หลัก
M M
 
a
 m1 am2 ... a mn 
นั่นคือ A เปนเมตริกซที่มีมิติ m × n โดยที่ aij คือ สมาชิกของเมตริกซ A ที่อยูในแถวที่ i และหลักที่ j
ชนิดของเมตริกซ
1. เมตริกซศูนย (zero matrix หรือ null matrix) คือ เมตริกซที่มีสมาชิกทุกตัวเปนศูนย แทนดวย 0
2. เมตริกซจัตุรัส (square matrix) คือ เมตริกซที่มีจํานวนแถวเทากับจํานวนหลัก
3. เสนทแยงมุมหลัก (main diagonal) คือ แนวที่ลากจากมุมบนซาย ทแยงมายังมุมลางขวาของ
เมตริกซจัตุรัส หรือสมาชิกในตําแหนง a11, a22, a33, …, ann
4. เมตริกซหนึ่งหนวย หรือเมตริกซเอกลักษณ (Unit matrix หรือ Identity matrix ; In)
1 0 0 
1 0   
เชน I1 = [1]1×1 I2 = 0 1 I3 = 0 1 0 
  2×2  0 0 1
  3×3
5. เมตริกซสามเหลี่ยม (Triangular matrix) คือ เมตริกซจัตุรัสที่มีสมาชิกที่อยูดานบน หรือดานลาง

ของแนวเสนทแยงมุมหลัก เปนศูนยทั้งหมด เชน
1 2 3  0 0 0   0 0 0 
2 3     
  0 4 5  0 4 0   0 0 0 
0 9     
0 0 6  4 2 6   5 0 0 
   
การเทากันของเมตริกซ เมตริกซจะเทากันก็ตอเมื่อมีมิติเทากัน และสมาชิกในตําแหนงเดียวกันมีคา

1   30 
เทากัน เชน 0  =  3 
  0 
การบวกและการลบเมตริกซ ถา A = [aij]m×n และ B = [bij]m×n แลว A ± B = [aij ± bij]m×n

นั่นคือ จะตองตรวจสอบกอนวาเมตริกซที่นํามาบวกหรือลบกันนั้น มีมิติเทากันหรือไม
- ถาเทากันใหนําสมาชิกที่อยูในตําแหนงเดียวกันมาบวก หรือลบกัน เชน
-1 2   1 3 (-1) + 1 2 + 3   0 5
  +   =   =  
 0 1  -1 2  0 + (-1) 1 + 2 
  -1 3 
-1 2   1 3 (-1) - 1 2 - 3  -2 -1 

  - 
 0 1 

-1 2 
=  
0 - (-1) 1 - 2 
= 
 1 - 1


  
- ถาไมเทากัน ไมสามารถนํามาบวก หรือลบกันได

การคูณเมตริกซ
1. คูณเมตริกซดวยคาคงที่ ถา A = [aij]m×n แลว c ⋅ A = [c ⋅ aij]m×n
1 2 3  10 20 30 
เชน 10 ⋅  4 5 6  =  40 50 60 
   
2. คูณเมตริกซดวยเมตริกซ
เมตริกซจะคูณกันไดก็ตอเมื่อ จํานวนหลักของเมตริกซตัวตั้ง เทากับ จํานวนแถวของเมตริกซตัวคูณ
และผลคูณที่ไดจะมีมิติเทากับ “แถวของเมตริกซตัวตั้ง (ตัวหนา) × หลักของเมตริกซตัวคูณ (ตัวหลัง)” ดังนี้
A 2×2 × B2×3 = C 2×3
เทากัน
3. สมบัติเกี่ยวกับการคูณของเมตริกซ
ถา A, B และ C เปนเมตริกซที่บวก ลบ และคูณกันได และ k เปนจํานวนจริงใดๆ แลว
1. ถา A เปนเมตริกซจัตุรัสแลว An = A ⋅ A ⋅ A ⋅ ... ⋅ A
2. เมตริกซที่จะนํามายกกําลังได ตองเปนเมตริกซจัตุรัสเทานั้น
3. AI = IA = A (I เปนเมตริกซหนึ่งหนวย)
4. k(AB) = A(k)B = (AB)k
5. (AB)C = A(BC)
6. A(B + C) = AB + AC (การแจกแจงดานซาย)
7. (A + B)C = AC + BC (การแจกแจงดานขวา)
8. (kA)n = kn ⋅ An
9. (-A)2 = A2
10. AB อาจจะเทาหรือไมเทากับ BA ก็ได
11. ถา AB ≠ BA แลว
1) (A + B)2 = (A + B)(A + B) = A2 + AB + BA + A2
2) A - B)2 = (A - B)(A - B) = A2 - AB - BA + A2
3) (A + B)(A - B) = A2 - AB + BA - B2
12. ถา AB = BA แลว
1) (A + B)2 = A2 + 2AB + A2 = A2 + 2BA + A2
2) (A - B)2 = A2 - 2AB + A2 = A2 - 2BA + A2
3) (A + B)(A - B) = A2 - B2
13. ถา AB = 0 แลว A = 0 หรือ B = 0 หรือ ทั้ง A, B ≠ 0

ทรานสโพสของเมตริกซ (At) คือ เมตริกซที่เกิดจากการเปลี่ยนสมาชิกในแถว m ใดๆ เปนหลัก m หรือ
1 
เมตริกซที่เกิดจากการเปลี่ยนสมาชิกในหลัก n ใดๆ เปนแถว n เชน ถา A = [1 4] แลว At =  4 
 
สมบัติเกี่ยวกับทรานโพสของเมตริกซ
1. (At)t = A
2. (A + B)t = At + Bt
3. (A - B)t = At - Bt
4. (cA)t = cAt
5. (AB)t = BtAt
6. (ABC)t = CtBtAt
7. (At)n = (An)t
ดีเทอรมิแนนต (Determinant)
คือ คาของจํานวนจริงที่ไดจากเมตริกซจัตุรัสเทานั้น ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซ A แทนดวย det (A)
a b
หรือ |A| หรือ c d
การหาคา Determiant
1. ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซ 1 × 1 เชน ถา A = [1] แลว det A = 1
2. ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซ 2 × 2 เชน
6
1 2
ถา A =   แลว det (A) = คูณลง - คูณขึ้น = (-1) - (6) = -7
 3 -1 
-1
3. ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซ 3 × 3 เชน
0 5 -4
 1 -1 0  1 -1
 
ถา A =  2 3 1  2 3 แลว det (A) = คูณลง - คูณขึ้น = (6 + 4 + 0) - (0 + 5 - 4)
 
-4
 5 2  -4
 5 = 10 - 1 = 9
6 4 0
4. ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซ n × n เชน
a a12 a13  c c12 c13 
 11  11
กําหนดให A =  a21 a22 a23  และ C(A) = c21 c22 c23 
a
 31 a 32 a33 
c
 31 c32 c33 
 
พิจารณาแถวที่ 1 det A = a11c11 + a12c12 + a13c13

พิจารณาแถวที่ 2 det A = a21c21 + a22c22 + a23c23
พิจารณาหลักที่ 1 det A = a11c11 + a21c21 + a31c31
พิจารณาหลักที่ 2 det A = a12c12 + a22c22 + a32c32

สมบัติของดีเทอรมิแนนต กําหนดให A, B, C เปนเมตริกซมิติ n × n
1. det (At) = det (A)
2. det (A ⋅ B ⋅ C ⋅ ... ⋅ Z) = det (A) ⋅ det (B) ⋅ det (C) ⋅ ... ⋅ det (Z)
3. det (I) = 1
4. det (0) = 0
5. det (Ak) = (det A)k
6. det (A-1) = (det A)-1 = det1(A)
7. det (kA) = kn ⋅ det (A), n เปนมิติของ A
8. det (adj A) = (det A)n-1
9. ถา A = B แลว det (A) = det (B)
อินเวอรสการคูณของเมตริกซ
1. อินเวอรสการคูณของ A เขียนแทนดวยสัญลักษณ A-1 ซึ่ง A ⋅ A-1 = I = A-1
adj (A)
2. A-1 = det (A)
นั่นคือ เมตริกซ A ใดๆ จะหาอินเวอรสได ก็ตอเมื่อ A เปนเมตริกซจัตุรัสเทานั้น และ det (A) ≠ 0
ถา “det (A) = 0” เรียก A วา “เมตริกซเอกฐาน (Singular Matrix)”
ถา “det (A) ≠ 0” เรียก A วา “เมตริกซไมเอกฐาน (Non - Singular Matrix)”
การหาอินเวอรสการคูณของเมตริกซ
 d -b 
 
a b -c a 
1
1. อินเวอรสการคูณของเมตริกซ 2 × 2 ถา A = c d  แลว A = det (A)
-
 
2. อินเวอรสการคูณของเมตริกซ n × n หาไดดังแผนภาพตอไปนี้
A M(A) C(A) adj(A) A-1


m11 m12 m13 
ไมเนอร (Minor) เชน M(A) = m21 m22 m23  โดยที่



m31 m32 m33 
ไมเนอรตําแหนง ij (mij) คือ ดีเทอรมิแนนตของเมตริกซที่ไดจากการตัดแถวที่ i และหลักที่ j ของเมตริกซ
เชน
แถวที่ 1
a11 a12 a13 

  a 22 a23 
m11 = det a21 a22 a23  = det  a a  = a22a33 - a32a23

  32 33 
a31 a32 a33 


หลักที่ 1



c11 c12 c13 
โคแฟกเตอร (Cofactor) เชน C(A) = c21 c22 c23  โดยที่ cij = (-1)i+j ⋅ mij



 c31 c32 c33 
เมตริกซผูกพัน (Adjoint) adj (A) = [C(A)]t
อินเวอรสการคูณของเมตริกซ A-1 = det adj (A)
(A)
ระบบสมการเชิงเสน
กําหนดระบบสมการเชิงเสน a1x + b1y + c1z = d1
a2x + b2y + c2z = d2
a3x + b3y + c3z = d3
a b1 c1   x  d 
 1  1

เขียนสมการดังกลาวในรูปเมตริกซ  a2 b2 c2  ⋅  y    =  d2 
a
 3 b3 c3   z  d 
 3
หรือ A X = B
การแกระบบสมการเชิงเสน
1. โดยใชอินเวอรสของเมตริกซ ถา AX = B แลว X = A-1B เมื่อ det A ≠ 0
2. โดยใชกฎของเครเมอร (Kramer’s rule)
d1 b1 c1 a1 d1 c1 a1 b1 d1
d2 b2 c2 a2 d2 c2 a2 b2 d2
d b3 c3 D a3 d3 c3 D a3 b3 d3 D z
x= 3 = Dx ; y = = Dy ; z = = D
a1 b1 c1 a1 b1 c1 a1 b1 c1
a2 b2 c2 a2 b2 c2 a2 b2 c2
a3 b3 c3 a3 b3 c3 a3 b3 c3
3. โดยใชการดําเนินการตามแถว (row operation)
วิธีดําเนินการบนแถวของเมตริกซ
1. สามารถสลับ 2 แถวใดๆ ได
2. สามารถคูณแถวใดแถวหนึ่งดวยตัวเลขทีไ่ มใชศูนยได
3. สามารถนําสองแถวใดๆ มาบวก หรือ ลบกันได
4. สามารถคูณแถวใดแถวหนึ่งดวยตัวเลขที่ไมใชศูนย แลวนําไปบวก หรือ ลบกับอีกแถวหนึ่งได
a b1 c1 d1  1 0 0 x 
 1
a b2 c2 d1  ∼ 0 1 0 y 
 2
a b3 c3 d1  0 0 1 z 
 3
[A : I] ∼ [I : A-1]

1 2   2 1
1. A = 3 4  และ B = -1 1 พิจารณาขอความตอไปนี้
   
ก. (A + B) = A + 2AB + B2
2 2
ข. (A - B)2 = A2 - 2AB + B2
ค. A2 - B2 = (A - B)(A + B)
ขอใดสรุปเกี่ยวกับขอความขางตนไดถูกตองที่สุด
1) ถูกทุกขอ 2) มีถูก 2 ขอ 3) มีถูก 1 ขอ *4) ผิดทุกขอ
0 x 0 -1 

 
   
2. det 2 0 2 2   = x 1- 1 แลว x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
 
   
3 1 5  




1) 1 2) 2 3) 3 *4) 4

 x2 -2 2  -2 -4x 
3. นดเมตริกซ A และ B ดังนี้ A =   ,B= 
2 0  โดยที่ x เปนจํานวนจริง ถา

2 2

 x 

det (2A) = -76 แลว เมทริกซ C ในขอใดตอไปนี้ ที่ทําใหคาของ det (BC) อยูภายในชวง (-100, -50)
1 -1 -1 2   2 1 2 1 
*1) C = 1 2  2) C =  1 1  3) C = -1 4  4) C = 3 -1
       
1 a  1 -3 
4. กําหนดให a, b เปนจํานวนจริง และ A = 1 b  , B = 2 3  ถา (A + B)2 - 2AB = A2 + B2 แลว
   
det (A) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0.5 2) 1.5 3) 3.5 4) 4.5
5. กําหนดให A เปนเมทริกซที่มีมิติ 2 × 2 และ det (A) = 4 ถา I เปนเมทริกซเอกลักษณ และ A - 3I เปน
เมทริกซเอกฐาน แลว det (A + 3I) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0 2) 6 3) 13 *4) 26
6. ให A เปนเมตริกซมิติ 3 × 3 และ Aij คือเมตริกซที่ไดจากการตัดแถวที่ i และหลักที่ j ของเมตริกซ A ออก
 2 -5 -1
  -1 -2  1 -1 
ถา adj A = -28 10 -1  , A11 =  5 8  และ A32 = 3 -2  แลว det (A) มีคาเทากับขอใด
 17 -5 -1     
 
1) -92 *2) -15 3) 15 4) 92



3 3 -1
7. กําหนดเมตริกซ A = [aij] ถา det (A) = -92 และ adj(A) = -9 1 -1 2  แลว 3a11 + 3a21 – a31


 2 1 2 

มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 9)
-1 3  -1 1   2 1
8. ให A เปนเมตริกซมิติ 3 × 3 ถา M13 =  1 2  , M21 =  2 4  และ M32 = -1 0  แลว
     
det A มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 15)
9. ให A เปนเมตริกซจัตุรัสมิติ 4 × 4 และ Mij(A) คือไมเนอรของ aij ถา M23(A) = 5 แลว M32(2At)
1) 10 2) 20 *3) 40 4) 80
 1 2 4
 
10. กําหนดให A = -3 8 0  สมาชิกในแถวที่ 3 หลักที่ 1 ของ A-1 เทากับเทาใด (ตอบ 15 )
 1 2 -1 
 


1 2 -1 
11. กําหนดให A = 2 x 2  โดยที่ x และ y เปนจํานวนจริง ถา C11(A) = 13 และ C21(A) = 9 แลว


 2 1 y 

det(A) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) -33 2) -30 3) 30 *4) 33
-2 2 3 

12. กําหนดให  1 -1 0  สมาชิกในแถวที่ 2 และหลักที่ 3 ของ A-1 เทากับขอใดตอไปนี้
 0 1 4 

1) - 23 2) -2 *3) 23 4) 2


2 x 1 
13. กําหนดเมทริกซ A = -1 0 1  โดยที่ x เปนจํานวนจริง ถา C22(A) = 14 แลว det (adj (A)) มี



1 - x 2 2x 

คาเทาใด (ตอบ 36)
x 1 1 
 
14. กําหนดให A = 3 1 1  ถา C12(A) = 4 แลว det (2A) มีคาเทาใด (ตอบ 16)
 x 0 -1
 

3 4  -1 2 
15. ถา A และ B เปนเมทริกซซึ่ง 2A - B = 3 6  และ 2A + B =  4 -2  แลว (AB)-1 คือเมทริกซใน
   
- 1 0 -1 0 1 1 1 -1 
1)  4  2)  1

 3) 

4
 * 4) 
0 - 1 

 1 -1 
1 - 4  0 -1   4 
16. กําหนดให n เปนจํานวนนับ และ x เปนจํานวนจริงซึงไมเทากับ 1 ถา A คือตัวผกผันการคูณของเมทริกซ
x

x2 xn  0  0 
     
0 x x2  แลวคาของ n ที่ทําให [1 0 0]A 0  = [2 0 0]A 0  เทากับขอใดตอไปนี้
 
0 0 x 2  3 
   
 
1) 1 *2) 3 3) 6 4) 9

a b c 

2  
17. กําหนดให A = 0 c2 a  ถา A + AT เปนเมทริกซเอกฐานและ a3 + b3 + c3 = 1 แลว det (A-1)


 
0 0 b2 


*1) 24 2) 8 3) 2 4) 0
 60 20  5 0 
18. ถา A เปน 2 × 2 เมตริกซ ซึ่งมิใชเอกฐาน และ ถา 30 40  A = 0 5  แลว A-1 คือเมตริกซในขอ
   
ใดตอไปนี้
6 2   9 -18  12 4  12 20 
1) 3 4  2) -12 6  *3)  6 8  4) 30 8 
       
1 2 -1  

19. ให A เปนเมตริกซ และ I เปนเมตริกซเอกลักษณมิติ 3 × 3 ถา B = 3 0 1 และ 

-2 1 0  

0 2 -3 

C = 3 -1 2  สอดคลองกับสมการ AB - AC - 12 I = 0 แลว A-1 คือเมตริกซในขอใดตอไปนี้
0 2 1

 1 0 2   2 0 4  -1 0 -2  -2 0 -4 
   
1)  0 1 -1 *2)  0 2 -2  3)  0 -1 1  4)  0 -2 2 
-2 -1 -1  -4 -2 -2   2 1 1   4 2 2 
     

x 
  1 2 1 1 -1 0 
    
20. กําหนดให X = y  สอดคลองสมการ AX = C เมื่อ A = -2 0 1 , B = 2 0 -1  และ


C=
z 


 0 1 2
 
1 4 0 
 
 2 a 
   
-2  ถา (2A + B)X =  b  แลว a + b + c มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
   
 3 c 
   
1) 3 2) 6 *3) 9 4) 12
21. ถา x, y และ z สอดคลองกับระบบสมการ
x + 2y - 2z = -2
2x + y + 2z = 5
x - 3y - 2z = 3
2 1 -3
แลว ดีเทอรมิแนนต -2 2 -2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
x + 2y 2x + y x - 3y
*1) 60 2) 75 3) 90 4) 105
22. ถา x, y และ z เปนจํานวนจริงซึ่งสอดคลองกับระบบสมการเชิงเสน
2x - 2y - z = 1
x - 3y + z = 7
-x + y - z = -5
แลว 1x + 2y + 3z เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 0 2) 2 3) 5 4) 8
23. ถา x, y และ z เปนจํานวนจริงซึ่งสอดคลองระบบสมการ
2x - 2y - z = -5
x - 3y + z = -6
-x + y - z = 4
*1) x2 + y2 + z2 = 6 2) x + y + z = 2 3) xyz = 6 4) xyz = -2
1 -1 0 


1 
 
x
 
24. กําหนดให B = 0 1 2  , C = 0  , X =  y  และ I เปนเมตริกซเอกลักษณ ถา A เปนเมตริกซมิติ


3 0 1 
 2  z 
    
3 × 3 ซึ่งสอดคลองกับสมการ 2AB = I และ AX = C แลว คาของ x + y + z เทากับขอใดตอไปนี้
1) 20 2) 24 3) 26 4) 30



1 2 a  x
 
1 
 
25. กําหนดให A =  2 3 b  , X =  y  , B = 1  โดยที่ a, b, c เปนจํานวนจริง ถา AX = B


-1 0 c  z  0 
    
1

2 3 
และ A ∼ 0  -1 -1  R2 - 2R1 แลว x มีคาเทากับเทาใด


-1 0 2 

1) -1 *2) - 23 3) 34 4) 2


4 12 -3 
26. กําหนดให A = 7 -10 5  และ B, C, D เปนเมตริกซมิติ 3 × 3 ซึ่ง A ∼ B ∼ C ∼ D


1 0 0 

โดยที่ B ไดจาก A โดยการดําเนินการ R1 - 34 R2

C ไดจาก B โดยการดําเนินการ 5R1
D ไดจาก C โดยการดําเนินการ R23
แลว det (D) เทากับขอใดตอไปนี้
1) -3,750 2) -150 *3) 150 4) 3,750
3 x 3 
 
27. กําหนดให A = 2 0 9  เมื่อ x เปนจํานวนจริง
1 1 2 
 
3 x 3 1 0 0 1 0 0 9 5 -36
ถา 2 0 9 0 1 0 ∼ 0 1 0 -5 -3 21 แลว x มีคาเทากับเทาใด
1 1 2 0 0 1 0 0 1 -2 -1 8
28. ให x, y และ z เปนคําตอบของระบบสมการเชิงเสน
a11x + a12y + a13z = 2
a21x + a22y + a23z = 1
a31x + a32y + a33z = 0
a
 11
a12 a13 1 0 0  1 0 0 1 -1 1 
ถา  a21 a22 a23 0 1 0  ∼ 0 1 0 0 -2 1  แลว คาของ x + y + z เทากับเทาใด
a  0 0 1 2 3 0 
 31 a 32 a 33 0 0 1  
(ตอบ 6)

1 0 2 


29. กําหนดให a เปนจํานวนจริง และ A = 0 3 0  ถา a > 0 และ det (adj A) = 225 แลว a มีคา


4 0 a 

1) 11 2) 12 *3) 13 4) 14
30. ให A และ B เปนเมตริกซจัตุรัสมิติ 4 × 4 และ I เปนเมตริกซเอกลักษณมิติ 4 × 4 โดยที่ A(adj A) - BA
= I
ถา det B = 0 แลว det A มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) -1 2) 0 *3) 1 4) 2
2i-1 ; i = j
31. กําหนดให A = [aij]3×3 โดยที่ aij = 

det  4 adj (A t )  เทากับขอใดตอไปนี้
 det (A) 

2 ; i ≠ j
*1) -16 2) -4 3) 4 4) 16
1 2 0 

32. ถา A เปนเมตริกซซึ่ง A-1 = 3 1 -1  , x > 0 และ det (2 adj A) = 18 1 แลว x เปนจริงตาม
 x 0 -2 
 
1) x < 5 2) 5 ≤ x < 9 *3) 9 ≤ x < 13 4) x ≥ 13

เรขาคณิตวิเคราะห และภาคตัดกรวย
1. ระยะตางๆ
1.1 ระยะระหวางจุดสองจุด
B (x , y )
2 2
y2 - y1 AB = (x 2 - x 1 ) 2 + (y 2 - y 1 ) 2
A
(x1, y1) x2 - x1
1.2 ระยะตั้งฉากจากจุด (m, n) ไปยังเสนตรง Ax + By + C = 0

(m, n)
d d = |Am + Bn + C|
A 2 + B2
Ax + By + C = 0
1.3 ระยะระหวางเสนคูขนาน
Ax + By + C = 0
d = |C - D|
d A 2 + B2
Ax + By + D = 0
2. จุดแบงสวนของเสนตรง
2.1 จุดกึ่งกลาง
B(x2, y2)
P (x, y) = 

x1 + x2 , y1 + y2 
 2 2 
A(x1, y1) P(x, y)

2.2 จุดแบงสวนของเสนตรงออกเปนอัตราสวน m : n
B(x2, y2)
m  mx1 + nx2 , my1 + ny2 
n P(x, y) = 
 m+n m+n 
A(x1, y1) P(x, y)
2.3 จุดตัดของเสนมัธยฐาน
A(x1, y1)
P(x, y) x1 + x 2 + x 3
2 x = 3
y1 + y 2 + y 3
1
y = 3
B(x2, y2) D C(x2, y2)
3. ความชันของเสนตรง (Slope, m)
3.1 กําหนดมุม θ
m = tan θ
θ
3.2 กําหนดจุดสองจุด
B(x2, y2)
y2 - y1
m = x2 - x1
y2- y1
y1 - y 2
= x 1 - x 2 โดยที่ x1 ≠ x2
A(x1, y1) x2 - x1
3.3 กําหนดสมการเสนตรง
แบบที่ 1 y = ax + b a จะได คือ ความชัน
b คือ ระยะตัดแกน y
แบบที่ 2 Ax + By + C = 0 จะได - AB คือ ความชัน
- CB คือ ระยะตัดแกน y

3.4 ความชันแบบตางๆ
m หาคาไมได
m=O m>O m<O
3.5 มุมระหวางเสนตรงสองเสน
Y L2
L1 m -m
θ tan θ = 1 +2 m m1
2 1
θ1 θ2
X
3.6 ความสัมพันธระหวางเสนตรงสองเสน
L1
L1
m 1 = m2 m1 ⋅ m2 = -1
L2
L2
4. สมการเสนตรง
y - y1 = m(x - x1)
(x1, y1)
เมื่อ m คือ ความชัน และ (x1, y1) คือ จุดบนเสนตรง

5. วงกลม (Circle)
คือ เซตของจุดทั้งหมดในระนาบที่หางจากจุดๆ หนึ่งที่ตรึงอยูกับที่เปนระยะทางคงตัว
5.1 สมการรูปแบบมาตรฐานของวงกลม
x2 + y2 = r2 (x - h)2 + (y - k)2 = r2
Y Y
P(x, y)
P(x, y) r
r
C(h, k)
C(0, 0) X X
5.2 สมการรูปแบบทั่วไปของวงกลม
x2 + y2 + Ax + By + C = 0 จุดศูนยกลาง (h, k) =  -A2 , -B2 
รัศมี (r) = h2 + k2 - C = A 2 + B 2 - 4C
2
5.3 ระยะจากจุดใดๆ ไปยังวงกลม
ใหวงกลมมีสมการเปน x2 + y2 + Ax + By + C = 0 หรือ (x - h)2 + (y - k)2 = r2
♥ ความยาวเสนสัมผัสวงกลม
P(x1, y1)
A
PA = x 12 + y 12 + Ax 1 + By 1 + C
หรือ PA = (x 1 - h) 2 + (y 1 - k) 2 - r 2
O
♥ ระยะทางที่สั้นที่สุดจากจุดไปยังวงกลม
P
• P เปนจุดภายนอกวงกลม PA = PO - r
r A • Q เปนจุดภายในวงกลม QB = r - QO
O
Q
B

♥ ระยะทางที่ยาวที่สุดจากจุดไปยังวงกลม
P
B • P เปนจุดภายนอกวงกลม PA = PO + r
r • Q เปนจุดภายในวงกลม QB = QO + r
r O
A Q
6. พาราโบลา (Parabola)
คือ เซตของจุดทั้งหมดในระนาบซึ่งหางจากจุด F ที่ตรึงอยูกับที่จุดหนึ่งและเสนตรง l ที่ตรึงอยูกับที่
เสนหนึ่งเปนระยะทางเทากัน
F พาราโบลา V คือ จุดยอดของพาราโบลา

A B
c F คือ จุดโฟกัสของพาราโบลา
l คือ เสนไดเรกตริกซ (directrix)
V l c คือ ระยะโฟกัส
AB คือ เสนเลตัสเรกตัม (latus rectum line)
12 6
y=k+c
10 4
8 2 (x, y)
6 F(h, k + c) F(h, k - c)
(x, y) -5 5
4 -2
2
y=k-c -4
-6
-5 5 10
(x - h)2 = 4c(y - k) (x - h)2 = 4c(y - k)

10 10
8 (x, y) 8
(x, y)
x = h -6 c 6
4 4
2
F(h - c, k)2 x=h+c
F(h + c, k)
5 10
-2 -2
(y - k)2 = 4c(x - h) (y - k)2 = 4c(x - h)

7. วงรี (Ellipse)
คือ เซตของจุดทั้งหมดในระนาบซึ่งผลบวกของระยะทางจากจุดใดๆ ไปยังจุด F1 และ F2 ที่ตรึงอยูกับ
ที่มีคาคงตัว โดยคาคงตัวนี้มีคามากกวาระยะหางระหวางจุดที่ตรึงอยูกับที่ทั้งสอง จุดสองจุดที่ตรึงอยูกับที่นี้เรียกวา
โฟกัส (focus) ของวงรี
Y
a
P2 B P1
G
b
V ′ F′ F V X
C
c
2 G′
x = - ac x =
a2
B′ c
P1F1 + P1F2 = P2F1 + P2F2 = 2a
♥ C คือ
จุดศูนยกลางของวงรี
♥ V, V′ คือ
จุดยอดของวงรี
♥ F, F′ คือ
จุดโฟกัสของวงรี
♥ VV′ คือ
แกนเอก (major axis) ของวงรี ยาว 2a หนวย
♥ BB′ คือ
แกนโท (minor axis) ของวงรี ยาว 2b หนวย
♥ CF = CF′ คือ
ระยะโฟกัส ยาว c หนวย
2
♥ GG′ คือ เลตัสเรกตัม ยาว 2ba หนวย
♥ 0 < b < a เสมอ
♥ สมการรูปแบบมาตรฐานของวงรี
คณิตศาสตร (100)_____________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

(x - h)2 + (y - k)2 = 1 เมื่อ c2 = a2 - b2 (y - k)2 + (x - h)2 = 1 เมื่อ c2 = a2 - b2
a2 b2 a2 b2
Y V(h, k + a)
Y
F′(h, k + c)
B(h, k + b) P(x, y) P(x, y)
C(h, k) B(h + b, k)
V′(h - a, k) C(h, k) B′(h - b, k)
F′(h - c, k) F(h + c, k) V(h + a, k)
O X
O X F(h, k - c)
B′(h, k - b)
V′(h, k - a)
8. ไฮเพอรโบลา (hyperbola)
คือ เซตของจุดทั้งหมดในระนาบซึ่ง ผลตาง ของระยะทางจากจุดใดๆ ไปยังจุด F1 และ F2 ที่ตรึงอยู
กับที่มีคาคงตัว โดยคาคงตัวนอยกวาระยะหางระหวางจุดคงที่ที่ตรึงอยูกับที่ทั้งสอง จุด F1 และ F2 ดังกลาวนี้
เรียกวา โฟกัส ของไฮเพอรโบลา
Y
P(x, y)
X |PF1 - PF2| = คาคงตัว = 2a

F1(-c, O) F2(c, O)
สวนประกอบของไฮเพอรโบลา
l2 l1
B1
G1 G3
2
b
F2 V2 V1
-5
c C(h, k) a 5
G2
-2
G4
-4
B2
โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _____________________________ คณิตศาสตร (101)

♥ C คือ
จุดศูนยกลางของไฮเพอรโบลา
♥ V, V′ คือ
จุดยอดของไฮเพอรโบลา
♥ F, F′ คือ
จุดโฟกัสของไฮเพอรโบลา
♥ VV′ คือ
แกนตามขวาง (transveral axis) ยาว 2a หนวย
♥ BB′ คือ
แกนสังยุค (conjugate axis) ยาว 2b หนวย
♥ CF = CF′ คือ
ระยะโฟกัส ยาว c หนวย
2
♥ GG′ คือ เลตัสเรกตัม ยาว 2ba หนวย
♥ l1, l2 คือ เสนกํากับ(asymptote)
♥ สมการรูปแบบมาตรฐานของไฮเพอรโบลา
(x - h)2 + (y - k)2 = 1 เมื่อ c2 = a2 + b2 (y - k)2 + (x - h)2 = 1 เมื่อ c2 = a2 + b2

a2 b2 a2 b2
Y Y
B(h, k + b) F(h, k + c)
V(h, k + a)
V′ V B′(h + b, k) B(h + b, k)
F′(h - c, k) (h - a, k) (h + a, k) F(h + c, k) C(h, k)
V′(h, k - a)
B′(h, k - b) X F′(h, k - c) X

1. กําหนดให A = {(x, y) | x2 + y2 = 1} และ B = {(x, y) | x2 + y2 - 10x - 10y + 49 = 0} ถา p ∈ A
และ q ∈ B แลว ระยะทางมากสุดที่เปนไปไดระหวางจุด p และ q เทากับขอใดตอไปนี้
1) 5 2 หนวย *2) 2 + 5 2 หนวย 3) 2 5 หนวย 4) 5 + 2 5 หนวย
2. ให a, b และ c เปนจํานวนจริง ถาวงกลม x2 + y2 + ax + by + c = 0 มีจุดศูนยกลางที่ (2, 1) และมี
เสนตรง x - y + 2 = 0 เปนเสนสัมผัสวงกลม แลว | a + b + c | (ตอบ 5.5)
3. กําหนดใหเสนตรง l1 และ l2 สัมผัสวงกลม (x - 5)2 + y2 = 20 ที่จุด P และ Q ตามลําดับ และจุด
ศูนยกลางของวงกลมอยูบนเสนตรงที่ผานจุด P และ Q ถา l1 มีสมการเปน x - 2y + 5 = 0 แลวจุดใน
ขอใดตอไปนี้อยูบน l2
1)  0, 52  2) (8, -1) 3) (1, -8) *4) (15, 0)
4. กําหนดให วงกลมรูปหนึ่งมีจุดศูนยกลางอยูที่จุด (2, 1) ถาเสนสัมผัสวงกลมที่จุด x = 1 เสนหนึ่งมีความชัน
เทากับ 1 แลวจุดในขอใดตอไปนี้อยูบนวงกลมที่กําหนด
3
*1) (0, 1) 2) (0, 2) 3) (1, 0) 4) (3, 0)
5. กําหนดให C1 และ C2 เปนวงกลมที่มีสมการเปน x2 + y2 = 2y และ x2 + y2 + 2y = 3 ตามลําดับ และ
L เปนเสนตรงที่ความชันนอยกวา 0 ซึ่งสัมผัสทั้งวงกลม C1 และ C2 ขอใดตอไปนี้เปนความชันของ L
1) - 2 2) - 1 *3) - 3 4) 1
2 3
6. วงกลมวงหนึ่งมีจุดศูนยกลางอยูที่จุดศูนยกลางของวงรีที่มีสมการเปน 9x2 + 4y2 - 36x - 24y + 36 = 0
ถาวงกลมนี้สัมผัสกับเสนตรงที่ผานจุด (1, 3) และ (5, 0) แลว รัศมีของวงกลมนี้เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 53 2) 54 3) 78 4) 139
7. พาราโบลามีจุดยอดที่ (-1, 0) และมีจุดกําเนิดเปนโฟกัส ถาเสนตรง y = x ตัดพาราโบลาที่จุด P และจุด Q

แลว ระยะทางระหวางจุด P กับจุด Q เทากับเทาใด (ตอบ 8)
8. ถาเสนตรงหนึ่งผานจุดกําเนิดและจุดยอดของพาราโบลา y2 - 4y + 4x = 0 และตัดเสนไดเรกตริกซที่จุด
(a, b) แลว a + b มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 4 2) 5 *3) 6 4) 7
9. ถาระยะทางระหวางจุด (x, y) กับจุด (2, 2) เทากับระยะทางระหวางจุด (x, y) กับเสนตรง x + y = 0 แลว
จุด (x, y) อยูบนกราฟของสมการในขอใดตอไปนี้
*1) (x - y)2 = 8(x + y - 2) 2) (x - y)2 = 4(x + y - 2)
3) (x + y)2 = 8(x + y) - 12 4) (x + y)2 = (x + y) + 2

10. วงกลม C มีจุดศูนยกลางที่จุดกําเนิด และผานจุดโฟกัสของพาราโบลาซึ่งมีสมการเปน (x - 2)2 = 8y โดย
เสนไดเรกตริกซของพาราโบลาตัดวงกลม C ที่จุด P และจุด Q ถาจุด R อยูบนพาราโบลาและอยูหางจาก
จุดโฟกัสเปนระยะทาง 4 หนวย แลวสามเหลี่ยม PQR มีพื้นที่เทากับขอใด
1) 8 หนวย 2) 9 หนวย 3) 10 หนวย 4) 12 หนวย
11. วงรีวงหนึ่งมี F1(1, 1) และ F2(1, -3) เปนจุดโฟกัส ถา A และ B เปนจุดบนวงรีที่ทําใหรูปสามเหลี่ยม
ABF2 มีเสนรอบรูปยาว 12 หนวย และสวนของเสนตรง AB ผาน F1 แลวจุดในขอใดตอไปนี้อยูบนวงรี
*1)  3, 53 5 - 1  2)  2, 53 5 - 1  3)  3, 52 5 - 1  4)  2, 52 5 - 1 
 
12. กําหนดให วงรีรูปหนึ่งมีโฟกัสอยูที่จุด (±3, 0) และผานจุด  2, 221  จุดในขอใดตอไปนี้อยูบนวงรีที่
 
กําหนด
 
*1) (-4, 0) 2)  0, 5 2 2  3) (6, 0) 4) (0, -3 2 )
 
13. กําหนดใหวงรี E มีโฟกัสทั้งสองอยูบนวงกลม C ซึ่งมีสมการเปน x2 + y2 = 1 ถา E สัมผัสกับ C ที่จุด

(1, 0) แลวจุดในขอใดตอไปนี้อยูบน E
1)  12, 32  2)  12, 52  3)  13, 23  *4)  13, 34 
14. ให E เปนวงรีที่มีแกนเอกขนานกับแกน x มีจุดศูนยกลางที่ (-2, 1) สัมผัสเสนตรง x = 1 และ y = 3 โดยมี
F1 และ F2 เปนจุดโฟกัสของ E ให C เปนวงกลมที่มี F1 F2 เปนเสนผานศูนยกลาง ถาวงรี E ตัดวงกลม C
ที่จุด P, Q, R, S แลว พื้นที่รูปสี่เหลี่ยม PQRS มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 12 24 36
5 ตารางหนวย 2) 5 ตารางหนวย 3) 5 ตารางหนวย *4) 5 ตารางหนวย
48
15. ถา k, λ และ m เปนจํานวนจริงที่ทําใหวงรี kx2 + λy2 - 72x - 24y + m = 0 มีจุดศูนยกลางอยูที่จุด

(4, 3) และสัมผัสแกน Y แลว ขอใดตอไปนี้ผิด
1) ความยาวแกนเอกเทากับ 12 หนวย
2) ความยาวแกนโทเทากับ 8 หนวย
3) ระยะหางระหวางจุดโฟกัสทั้งสองเทากับ 4 5 หนวย
4) จุด (2, 6) อยูบนวงรี
16. ให F1 , F2 เปนจุดโฟกัสของวงรีที่มีสมการเปน kx2 + 4y2 - 4y = 8 และ B เปนจุดที่วงรีตัดแกน y และ
อยูเหนือแกน x ถา F1, B, F2 ไมอยูในแนวเสนตรงเดียวกัน และ F1BF2 เปนสามเหลี่ยมที่มีพื้นที่เทากับ
3 7 ตารางหนวยแลว k มีคาเทากับเทาใด
4
17. กําหนดใหวงรีวงหนึ่งมีสมการเปน 3x2 + 4y2 - 6x + 8y - 5 = 0 ถา P เปนจุดบนวงรี ซึ่งมีระยะหางจาก
โฟกัสจุดหนึ่งเปนสองเทาของระยะระหวางโฟกัสกับจุดยอด จงหาระยะทางระหวางจุด P กับจุดยอดของวงรี
(ตอบ 7 )

18. กําหนดให E เปนวงรีที่มีโฟกัสอยูที่จุดยอดของไฮเพอรโบลา x2 - y2 = 1 ถา E ผานจุด (0, 1) แลว จุดใน
ขอใดตอไปนี้อยูบน E
   
*1)  1, - 22  2) (1, 2 ) 3)  1, -12  4)  1, 23 
   
19. กําหนดให A และ B เปนโฟกัสของไฮเพอรโบลา 3x2 - y2 = 3 ถา P เปนจุดใดๆ บนวงรีที่มีโฟกัสที่จุด

A, B และ AP + BP = 8 แลวสมการของวงรีคือขอใดตอไปนี้
1) 4x2 + 3y2 = 24 2) 4x2 + 3y2 = 48 3) 3x2 + 4y2 = 24 4) 3x2 + 4y2 = 48
20. กําหนด H เปนไฮเพอรโบลาที่มีแกนตามขวางยาว 6 หนวย และแกนสังยุคยาว 8 หนวย โดยมี F1 และ F2
เปนจุดโฟกัส ถา P เปนจุดบนไฮเพอรโบลา H ที่ทําให F1 PˆF2 = 90° แลวรูปสามเหลี่ยม F1PF2 มีพื้นที่
กี่ตารางหนวย (ตอบ 16 ตารางหนวย)
21. กําหนดให H เปนไฮเพอรโบลาที่มีสมการเปน 16x2 - 9y2 - 144 = 0 ถาจุด A(6, k) เมื่อ k > 0 เปนจุด
อยูบนเสนกํากับของ H และ F1, F2 เปนโฟกัสของ H แลว พื้นที่ของรูปสามเหลี่ยม AF1F2 เทากับขอใด
1) 37 45
2 ตารางหนวย 2) 2 ตารางหนวย 3) 30 ตารางหนวย *4) 40 ตารางหนวย
22. กําหนด F เปนจุดโฟกัสของพาราโบลา y2 - 2y + 4x + 9 = 0
และ C เปนจุดศูนยกลางของวงกลม x2 + y2 - 6x + 4y + 12 = 0
ถาสวนของเสนตรง FC ตัดวงกลมที่จุด T แลวสวนของเสนตรง FT มีความยาวเทากับขอใดตอไปนี้
1) 4 2) 29 - 1 3) 41 - 1 *4) 3 5 - 1
23. กําหนดให A = {a | เสนตรง y = ax ไมตัดกราฟ y2 = 1 + x2}
และ B = {b | เสนตรง y = x + b ตัดกราฟ y2 = 1 - x2 สองจุด}
เซต {d | d = c2 , c ∈ B - A} เทากับชวงในขอใดตอไปนี้
1) (0, 1) 2) (0, 2) *3) (1, 2) 4) (0, 4)
24. กําหนดให A = {(x, y) | x2 + y2 > 1}, B = {(x, y) | 4x2 + 9y2 < 1}, C = {(x, y) | y2 - x2 > 1}
ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) A - B = A 2) B - C = B
3) B I (A U C) = ∅ 4) A I (B U C) = ∅
25. ให A และ B เปนจุดยอดของไฮเพอรโบลา 4x2 - y2 - 24x + 6y + 11 = 0 สมการของพาราโบลาที่มี
AB เปนเลตัสเรกตัม และมีกราฟอยูเหนือแกน X คือสมการในขอใดตอไปนี้
*1) (x - 3)2 = 4(y - 2) 2) (x - 3)2 = 8(y - 1)
3) (x - 2)2 = 4(y - 2) 4) (x - 2)2 = 8(y - 1)
26. กําหนดให S = {(x, y) | x2 + y2 ≤ 17}, A = {(x, y) | x2 - y2 = 1}, B = {(x, y) | y2 - x2 = 1}
ถา p ∈ S I A และ q ∈ S I B แลวระยะทางทีน่ อยสุดทีเ่ ปนไปไดระหวางจุด p และ q เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 3 2 - 4 2) 3 2 - 2 3) 2 3 - 2 4) 2 3 - 3

ฟงกชันเอกซโพเนนเชียล และฟงกชันลอการิทึม
(Exponential and Logarithm Functions)
เลขยกกําลัง
บทนิยาม ถา a เปนจํานวนจริง และ n เปนจํานวนนับ
1. an = a × a × a × ... × a
n ตัว
2. m n
a ⋅a = a m+n
3. (an)m = anm
4. (ab)n = an ⋅ bn
a
n an
5.   =
b
เมื่อ b ≠ 0
bn
6. a m = am-n เมื่อ a ≠ 0
an
7. a0 = 1 เมื่อ a ≠ 0
8. a-n = 1 เมื่อ a ≠ 0
an
รากที่ n ในระบบจํานวนจริง
บทนิยาม ให n เปนจํานวนเต็มที่มากกวา 1, x และ y เปนจํานวนจริง
y เปนรากที่ n ของ x ก็ตอเมื่อ yn = x
คาหลักของรากที่ n
บทนิยาม ให x เปนจํานวนจริงที่มีรากที่ n จะกลาววา จํานวนจริง y เปนคาหลักของรากที่ n ของ x
ก็ตอเมื่อ 1. y เปนรากที่ n ของ x
2. yx ≥ 0
แทนคาหลักของรากที่ n ของ x ดวย n x

ขอสรุปเกี่ยวกับรากที่ 2 ของจํานวนจริง
1. รากที่สองของจํานวนจริงบวก (A) มี 2 คา คือ 1) รากที่เปนบวก ( A )
2) รากที่เปนลบ (- A )
2. รากที่สองของจํานวนศูนย มี 1 คา คือ 0
3. รากที่สองของจํานวนจริงลบ ไมสามารถหาคาได
4. สัญลักษณแทน รากที่สองที่เปนบวกของ 25 คือ 25 = 5
รากที่สองที่เปนลบของ 25 คือ - 25 = -5
5. A เรียกสัญลักษณ วา กรณฑ (Radical) ที่ 2
อานวา กรณฑที่ 2 ที่เปนบวกของ A หรือ อานวา square root A
6. คาหลักของรากที่ 2 ของจํานวนจริงบวก คือ รากที่สองที่เปนบวกของจํานวนจริงนั้น
ขอสรุปเกี่ยวกับรากที่ 3 ของจํานวนจริง
1. รากที่สามของจํานวนจริง มีเพียง 1 คา
2. รากที่สามของจํานวนจริงบวก เปนจํานวนจริงบวก
รากที่สามของจํานวนศูนย เปนศูนย
รากที่สามของจํานวนจริงลบ เปนจํานวนจริงลบ
3. สัญลักษณแทน รากที่สามของ 64 คือ 3 64 = 4
รากที่สามของ 0 คือ 3 0 = 0
รากที่สามของ -343 คือ 3 - 343 = -7
4. 3 A เรียก 3 วา กรณฑที่สาม อานวา กรณฑที่สามของ A
5. คาหลักของรากที่ 3 ของจํานวนจริง คือ ตัวมันเอง
ทฤษฎีบทเกี่ยวกับรากที่ n
ทฤษฎีบทที่ 1 ถา x ≥ 0 และ y ≥ 0 แลว x ⋅ y = xy
ทฤษฎีบทที่ 2 ถา x ≥ 0 และ y > 0 แลว x = xy
y
ทฤษฎีบทที่ 3 ถา x และ y มีรากที่ n แลว n x ⋅ n y = n xy
n
ทฤษฎีบทที่ 4 ถา x และ y มีรากที่ n และ y ≠ 0 แลว n x = n xy
y
เลขยกกําลังที่มีเลขชี้กําลังเปนจํานวนตรรกยะ
บทนิยาม เมื่อ a เปนจํานวนจริง n เปนจํานวนเต็มที่มากกวา 1 และ a มีรากที่ n แลว a1/n = n x
บทนิยาม ให a เปนจํานวนจริง p, q เปนจํานวนเต็มที่ (p, q) = 1, q > 0 และ a1/q ∈ R
โดยเมื่อ p < 0 แลว a ตองไมเปน 0 ap/q = (a1/q)p

การหารากที่สองของจํานวนที่อยูในรูป x ± 2 y
x + 2 y = ( a + b )2 เมื่อ y = a × b และ x = a + b
x - 2 y = ( a - b )2 เมื่อ y = a × b และ x = a + b
ตัวอยาง จํานวนจริง x ที่เปนคําตอบของสมการ 15 - b = 22 - 2 105 มีคาเทากับเทาใด

.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
ฟงกชันเอกซโพเนนเชียล (Exponential Function)

คือ ฟงกชัน f = {(x, y) ∈ R × R+ | y = ax ; a > 0 and a ≠ 1}
3 3
2 2
1 1
-2 -1 1 2 3 4 5 -5 -4 -3 -2 -1 1 2
0 < a < 1 ฟงกชันลด a > 1 ฟงกชันเพิ่ม
การแกสมการฟงกชันเอกซโพเนนเชียล
แบบที่ 1 สมการมี 2 พจน
1. จัดสมการในรูป ax = ay โดยใชสมบัติของเลขยกกําลัง
2. ถา ax = ay แลว x = y
แบบที่ 2 สมการมี 3 พจนขึ้นไป
1. ใชวิธีการสมมติ
2. การแกสมการที่มีหลายพจนพยายามถอดตัวรวมออก
แบบที่ 3 การแกสมการที่ตองใช Conjugate เขาชวย
การแกอสมการฟงกชันเอกซโพเนนเชียล
อสมการ ฐาน (a) ขอสรุป
0<a<1 x<y
ax > ay
a>1 x>y

ฟงกชันลอการิทึม (Logarithm Function)
คือ ฟงกชัน f = {(x, y) ∈ R+ × R|x = ay; a > 0 and a ≠ 1}
f = {(x, y) ∈ R+ × R|y = loga x; a > 0 and a ≠ 1}
3 3
2 2
1 1
0 0
-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 -3 -2 -2 0 1 2 3 4 5 6 7
-1 -1
-2 -2
-3 -3
-4 -4
0 < a < 1 ฟงกชันลด a > 1 ฟงกชันเพิ่ม
ตัวอยางที่ 1 จงเขียนสมการแตละขอตอไปนี้ใหอยูในรูปของลอการิทึม
3 1
1) 25 = 32 2) 82/3 = 2 3)  13  = 27 4) 3 = 31
ตัวอยางที่ 2 จงเขียนสมการแตละขอตอไปนี้ใหอยูในรูปเลขยกกําลัง
1) log10 100 = 2 2) log1 16 = -4 3) log5 1 = 0 4) log6 6 = 1
สมบัติของลอการิทึม
1. loga 1 = 0 2. loga 1 = 0
3. log a y Mx = xy loga M 4. loga M = log a x Mx
5. loga (x ⋅ y) = loga x + loga y 6. loga  xy  = loga x - loga y
7. x log a y = y log a x 8. a log a M = M
log x
9. loga x = logc a 10. loga x = log1 a
c x
การแกสมการลอการิทึม
1. ทําฐานของ log ใหเทากัน แลวปลด log ออก โดยนําเอาทฤษฎีตางๆ มาใช
2. เมื่อหาคา x มาได จะตองพิจารณาดวยวาคา x ที่ไดมานั้นทําใหสมการเปนจริงหรือไม
การแกอสมการลอการิทึม
log a x > log a y
0<a<1 a>1
x<y x>y
x>0∧y>0

1. ถา 4x-y = 128 และ 32x+y = 81 แลวคาของ y เทากับขอใดตอไปนี้
1) -2 *2) -1 3) 1 4) 2
2. ถา 6x+y = 36 และ 5x+2y = 125 แลวคาของ x เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 2) 1.5 *3) 2 4) 2.5
(x + y)2
3. ถา xy = 2 แลว 2 2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
2(x- y)
1) 4 2) 8 3) 64 *4) 256
4. กําหนดให x, y > 0 ถา xy = yx และ y = 5x แลวคาของ x อยูในชวงใดตอไปนี้
1) [0, 1) *2) [1, 2) 3) [2, 3) 4) [3, 4)
5. ถา x > 0 และ 8x + 8 = 4x + 2x+3 แลวคาของ x อยูในชวงใดตอไปนี้
1) [0, 1) *2) [1, 2) 3) [2, 3) 4) [3, 4)
4  x +  9  x = 1 จงพิจารณาขอความตอไปนี้
6. กําหนดสมการ  25   25 
ก. ถา a เปนคําตอบของสมการ แลว a > 1
ข. ถาสมการมีคําตอบ แลวคําตอบจะมีเพียงคาเดียว
ขอใดถูก
1) ก ถูก และ ข ถูก 2) ก ถูก และ ข ผิด *3) ก ผิด และ ข ถูก 4) ก ผิด และ ข ผิด
7. ให f : R → R+ ถา f สอดคลองสมการ f(x) - 3f  1x  = 4x สําหรับทุกจํานวนจริงบวก x แลว ขอใด
ตอไปนี้เปนจริง
 
1) ∃x[f(x) > 0] 2) ∃x  f(x) + f  1x  > 0 
 
 2 
*3) ∃x[(f(x))2 < 8] 4) ∃x  f(x) + f  1x   < 9 
  
8. กําหนดให x เปนจํานวนตรรกยะที่สอดคลองสมการ ( 5 - 1)(3 + 5 )x + ( 5 + 1)(3 - 5 )x

= 4 ⋅ 2x ถาเขียน x = mn ในรูปเศษสวนอยางต่ํา โดยที่ m และ n เปนจํานวนเต็ม จงหา mn (ตอบ 21 )
9. คําตอบของสมการ 3x(3x+1) + 3x+1(3x+2) = 2[2x(2x+1) + 2x+1 (2x+2)] อยูในชวงใด
1) (-1, 0) 2) [-2, -1) 3) (-2, -1] 4) (0, 1]

10. ถา a, b เปนคําตอบของสมการ 6x - 3x+1 - 2x+2 + 12 = 0 แลวคําตอบของสมการ (ab)2x+1 = (ab + 3)x
1) log 2log- 3log 3 2) log log 4
7 - log 6 3) log 18 - 2 *4) log 15 - 2
5 2
11. ให S เปนเซตคําตอบของสมการ 52x + 11 ≤ |12(5x) - 9| ถา a และ b เปนสมาชิกของ S ที่มีคามาก
ที่สุดและนอยที่สุดตามลําดับ แลว a + b เทากับขอใดตอไปนี้
1) log5 15 *2) log5 20 3) 2 4) log5 30
2
12. เซตคําตอบของอสมการ 2x (x-3) < 82/3-x เปนสับเซตของเซตในขอใดตอไปนี้
1) (1, ∞) 2) (-2, 100) 3) (-10, 10) *4) (-∞, 2)
13. กําหนดให A และ B เปนจํานวนเต็มบวก ถา A log50 5 + B log50 2 = 1 แลว A + B เทากับขอใด
*1) 2 2) 3 3) 1 4) 2
14. กําหนดให a, b, c > 1 ถา loga d = 30, logb d = 50 และ logabc d = 15 แลวคาของ logc d เทากับขอ
*1) 75 2) 90 3) 120 4) 120
15. จงพิจารณาขอความตอไปนี้
ก. ถา (log a)3 = x - 1 และ (log b)3 = x + 1 แลว log(a + b) = 3 x 2 - 1
ข. กราฟของ y = x2 และกราฟของ y = 2x ตัดกันเพียงสองจุดเทานั้น
1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด 3) ก. ผิด และ ข. ถูก *4) ก. และ ข. ผิด
16. ถา log4x 2x2 = log9y 3y2 = log25z 5z2 แลว logxz (yz) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) log 6 2) log 10 *3) log 15 4) log 30
17. ถา xlog y ⋅ ylog z ⋅ zlog x = 1 และ xy ≠ 1 แลว ขอใดตอไปนีผ้ ิด
1) ถา x = y แลว xz2 = 1 *2) ถา x2y = 1 แลว z = x2
3) ถา x = y2 แลว xz3 = 1 4) ถา xy2 = 1 แลว z = x
18. กําหนดให a > 1 และ b, c > 0 ถา a2 + b2 = c2 และ x เปนจํานวนจริงซึ่ง
logc+b a + logc-b a = x (logc+b a logc-b a)
แลว x มีคาเทาใด (ตอบ 2)
19. รากที่มีคานอยที่สุดของสมการ 2log (x-2) ⋅ 2log (x-3) = 2log 2 มีคาเทาใด (ตอบ 4)
20. กําหนด logy x + 4 logx y = 4 แลว logy x3 มีคาเทาใด (ตอบ 6)
21. ผลบวกของคําตอบทั้งหมดของสมการ log3 x = 1 + logx 9 อยูในชวงใดตอไปนี้
1) [0, 4) 2) [4, 8) *3) [8, 12) 4) [12, 16)

22. คําตอบของสมการ log (4 - x) = log2 (9 - 4x) + 1 อยูในชวงใดตอไปนี้
2
1) [-10, -6] 2) [-6, -2) *3) [-2, 2) 4) [2, 6)
3
23. กําหนดให A = {n|n เปนจํานวนนับและ n2+9 = nn -9}
B = {n|n เปนจํานวนนับและ log n = log(n + 1)}
ผลบวกของสมาชิกทุกตัวในเซต A U B เทากับเทาใด (ตอบ 4)
24. ถา 4 (log x)2 + 9 (log y)2 = 12 (log x)(log y) แลวขอใดตอไปนี้ถูก
1) y2 = x 2) x2 = y *3) x3 = y3 4) x2 = y3
25. ผลบวกของรากทั้งหมดของสมการ log3 (31/x + 27) = log3 4 + 1 + 2x 1 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0 2) 12 *3) 34 4) 1
26. ถา log2 3 = 1.59 แลวคาของ x ที่สอดคลองกับสมการ 22x+1 ⋅ 32x+2 = 122x เทากับเทาใด (ตอบ 2.09)
 
27. กําหนดให A = z ∈ R z = xy และ 6 log (x - 2y) = log x3 + log y3  แลวผลบวกของสมาชิกทั้งหมดใน
 
เซต A มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 3 *2) 4 3) 5 4) 6
28. ผลบวกของคําตอบของสมการ log2 (4x-1 + 2x-1 + 6) = 2 + log2 (2x-1 + 1) มีคาเทาใด (ตอบ 3)
29. ขอใดตอไปนีถ้ ูกตอง
*1) log7 3 < log7 3 < log7 10 2) log5 3 < log7 3 < log7 10
3) log7 3 < log7 10 < log5 3 4) log7 10 < log5 3 < log7 3
30. กําหนดให A เปนเซตคําตอบของอสมการ log4 log3 log2 (x2 + 2x) ≤ 0 จํานวนเต็มที่เปนสมาชิกของ
A มีทั้งหมดกี่จํานวน (ตอบ 3)
31. ถา A = {x|a < x < b} เปนเซตคําตอบของอสมการ log2 (2x - 1) - log4  x2 + 12  < 12 แลว
a + b มีคาเทาใด (ตอบ 2.5)
32. จํานวนเต็มที่สอดคลองกับอสมการ log1/2 [log3 (x + 1)] > -1 มีจํานวนเทากับขอใดตอไปนี้
1) 6 2) 7 *3) 8 4) มากกวา 8
2
33. กําหนดให S เปนเซตคําตอบของอสมการ 4 ⋅ 2log x - 9 ⋅ 2(log x/10 + 1) + 2 ≤ 0 ถา a และ b เปน
สมาชิกของ S ที่มีคามากและคานอยสุด ตามลําดับแลว ab เทากับขอใดตอไปนี้
1) 20 2) 100 *3) 200 4) 1000
34. เซตคําตอบของอสมการ (4x - 2) ⋅ log (1 - x2) > 0 เปนสับเซตของเซตในขอใดตอไปนี้
*1)  -2, 12  2)  -12, 2  3) (0, 10) 4)  12, 20 

ฟงกชันตรีโกณมิติ (Trigonometry)
B
1. sin A = ac ; cosec A = ca
cos A = bc ; sec A = cb
c a tan A = ab ; cot A = ba
b
A C
2. cosec A = sin1 A , sec A = 1 1

cos A , cot A = tan A
tan A = cos sin A , cot A = cos A
A sin A
3. ถา A + B = 90° แลว 1) sin A = cos B
2) tan A = cot B
3) sec A = cosec B
4. -1 ≤ sin A ≤ 1
-1 ≤ cos A ≤ 1
5. sin2 A + cos2 A = 1
sec2 A - tan2 A = 1
cosec2 A - cot2 a = 1
วงกลมหนึ่งหนวย (the unit circle)
1. x = cos θ , y = sin θ
π 2. ตาราง
(0, 1) 2 , 90°
มุม θ° (เรเดียน)
S + มุม (+) ฟ งก ช น
ั
(-, +) (+, +) 30°  π6  45°  π4  60°  π3 
   
π, 180° 0°
(-1, 0) (1, 0)
sin 1 1 = 2 3
T C 2 2 2 2
(-, -) (+, -) มุม (-)
3 1 = 2 1
(0, -1) 3 π , 270° cos 2 2 2
2 2
tan 1 = 3 1 3
3 3

3. cos (-A) = cos A
sec (-A) = sec A
sin (-A) = -sin A
cosec (-A) = -cosec A
tan (-A) = -tan A
cot (-A) = -cot A
สูตรเอกลักษณตรีโกณมิติ
1. sin (A ± B) = sin A cos B ± cos A sin B
cos (A ± B) = cos A cos B m sin A sin B มุมบวก/ลบกัน
tan (A ± B) = 1tan A ± tan B
m tan A tan B
2. sin 2A = 2 sin A cos A
= 2 tan A
1 + tan 2 A
cos 2A = cos2 A - sin2 A
= 2 cos2 A - 1 มุม 2 เทา
= 1 - 2 sin2 A
2
= 1 - tan 2 A
1 + tan A
tan 2A = 2 tan A
1 - tan 2 A
3. sin A2 = ± 1 - cos 2
A
cos A2 = ± 1 + cos 2
A ครึ่งมุม
tan A2 = ± 11 -+ cos A
cos A
4. sin 3A = 3 sin A - 4 sin3 A
cos 3A = 4 cos3 A - 3 cos A มุม 3 เทา
3
tan 3A = 3 tan A - tan 2
A
1 - 3 tan A
5. 2 sin A cos B = sin (A + B) + sin (A - B)
2 cos A sin B = sin (A + B) - sin (A - B) ฟงกชันคูณกัน
-2 cos A cos B = cos (A + B) + cos (A - B)

6. sin A + sin B = 2 sin  A 2+ B  cos  A 2- B 
sin A - sin B = 2 cos  A 2+ B  sin  A 2- B 
ฟงกชันบวก/ลบกัน
cos A + cos B = 2 cos  A 2+ B  cos  A 2- B 
cos A - cos B = -2 sin  A 2+ B  sin  A 2- B 
7. คาของฟงกชันตรีโกณมิติของมุมที่นาสนใจ
มุม θ° (เรเดียน)
ฟงกชัน
15° 36° 72° 22 21 °
3 -1 10 - 2 5 10 + 2 5 1 2- 2
sin θ 2
2 2 4 4
3 +1 5 +1 5 -1 1 2+ 2
cos θ 4 4 2
2 2
3 -1 2- 2
tan θ 3 +1 10 - 2 5 10 + 2 5
2+ 2
หรือ 2 - 3 5 +1 5 -1
หรือ 3 - 1
อัตราสวนตรีโกณมิติของรูปสามเหลี่ยมที่ไมใชสามเหลี่ยมมุมฉาก
1. Law of cosine
C 2 c2 - a 2
b a a2 = b2 + c2 - 2bc cos A cos A = b +2bc
2 a 2 - b2
A B b2 = c2 + a2 - 2ac cos B cos B = c + 2ac
c 2 b2 - c2
c2 = a2 + b2 - 2ab cos C cos C = a +2ab
2. Law of sine sin A = sin B = sin C a b c

a b c sin A = sin B = sin C
พื้นที่ ∆ = 12 ab sin C = 12 ac sin B = 12 bc sin A

ตัวผกผันของฟงกชันตรีโกณมิติ
ฟงกชัน โดเมน เรนจ
y = arcsin x x ∈ [-1, 1] y ∈ - π2 , π
2 
y = arctan x x∈R y ∈  - π2 ,
2
π 
y = arccosec x x ∈ (-∞, 1] U [1, ∞) y ∈ - π2 , 0  U  0, π2 

y = arccos x x ∈ [-1, 1] y ∈ [0, π]
y = arccot x x∈R y ∈ (0, π)
y = arcsec x x ∈ (-∞, 1] U [1, ∞) y ∈  0, π2  U  π2 , π 
ตัวอยางที่ 1 จงหาคาของ
1) arcsin (0) = .................... 2) arcsin  12  = ....................

3) arccos  2  = ....................
 
4) arccos  - 23  = ....................


2   
5) arcsin  -12  = .................... 6) arctan (-1) = ....................

ตัวอยางที่ 2 จงเติมชองวางใหถูกตอง
1) arcsin  12  = arccosec .......... = arccos ..........
2) arccos  -53  = arcsec .......... = arccot ..........
3) arctan  12 
5  = arccot .......... = arcsec ..........
   
2) sin arcsin 23  
 
1) sin arcsin 12
    = .................... 

= ....................
 
    
  
3) sin (arctan (2)) = .................... 4) sec (arccosec ( 2 )) = ....................

   
5) cos arcsin  - 22
  


  = .................... 6) arccos  tan  - 54π   = ....................
   
  
 
 
1) sin  arcsin 12 4
13 + arcsin 5  = .................... 2) sec  2 arcsin 1  = ..................

 3 

1. ถา 1 – cot 20° = x แลว x มีคาเทาใด (ตอบ 2)
1 - cot 25o
2. ถา cos θ - sin θ = 35 แลวคาของ sin 2θ เทากับขอใดตอไปนี้
1) 134 2) 139 * 3) 94 4) 13
9
3. ถา sin A 2 cos A 1 2
sin B = 3 และ cos B = 2 แลว tan B มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 4 *2) 32 3) 1 4) 2
3
4. ถา sin 15° + sin 55° = x และ cos 15° + cos 55° = y แลว (x + y)2 - 2xy เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 4 cos2 20° 2) 2 cos2 20° 3) 4 cos2 40° 4) 2 cos2 40°
sin 2 3A cos 2 3A
5. ถา − =2 แลว cos 2A มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
sin 2 A cos 2 A
*1) 14 2) 12 3) 1 4) 1
2 3
sin 30o cos 30o
6. คาของ − เทากับขอใดตอไปนี้
sin10o cos10o
1) -1 2) 1 * 3) 2 4) -2
7. ถา (sinθ + cos θ)2 = 32 เมื่อ 0 ≤ θ ≤ π4 แลว arcos(tan 3 θ) มีคาเทาใด (ตอบ 0)
8. ถา arcsin (5x) + arcsin (x) = π2 แลวคาของ tan (arcsin x) เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 51 2) 13 3) 1 4) 12
3
π แลวคาของ sin π เทากับขอใด
9. ให -1 ≤ x ≤ 1 เปนจํานวนจริงซึ่ง arccos x - arcsin x = 2552 2552
1) 2x *2) 1 - 2x2 3) 2x2 - 1 4) -2x
10. ถา arccos x - arcsin x = π6 แลว arccos x - arctan 2x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
π
1) 12 2) 512π 3) 712π 4) 1112π
11. sec  12  arcsin 35 + arccos 35   + tan  12  arcsin 45 + arccos 54   มีคาเทากับขอใด
   
1) 2 2) 3 * 3) 1 + 2 4) 2 + 3

12. กําหนดให arccos 54 + arcsin 12 π
13 + x = 2 แลว tan x มีคาเทากับเทาใด
1) 1663
6
2) 63 * 3) - 16
63
6
4) - 63
 arctan 3 
13. คาของ sin  2 4  + cos  2 arcsin 53  เทากับขอใดตอไปนี้
 
1) 1 + 25 6 2) 1 + 25 6 *3) 1 + 25 7 4) 1 + 25 7
10 3 10 3
14. ถา arctan x = arctan 14 - 2 arctan 12 แลว sin (180° + arctan x) มีคาเทากับขอใด
*1) 13 2) 16 3) - 13 4) - 16
5 17 5 17 5 17 5 17
15. ถา a และ b เปนคําตอบของสมการ sin (2 arcsin x) = x โดยที่ a ≠ 0, b ≠ 0 และ a ≠ b แลว
|sin arctan (ab)| เทากับเทาใด (ตอบ 0.6)
16. ให A เปนเซตคําตอบของสมการ cos (2 arcsin x) + 2 = 4 sin2 (arccos x) ขอใดตอไปนี้คือ ผลคูณของ
สมาชิกในเซต A
1) - 14 *2) - 12 3) 14 4) 12
17. -sin2 1° + sin2 2° - sin2 3° + … - sin2 89° + sin2 90° มีคาเทากับเทาใด (ตอบ 0.5)
18. กําหนดให 0° < α < 30° ถา sin2 (7α) - sin2 (5α) = sin (2α) sin (6α) แลว α เทากับขอใดตอไปนี้
*1) 10° 2) 15° 3) 20° 4) 25°
19. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมซึ่งมี 2 sin A + 3 cos B = 4 และ 3 sin B + 2 cos A = 1 คาของ
sin C เทากับขอใดตอไปนี้
1) 61 *2) 13 3) 12 4) 1
20. พิจารณาขอความตอไปนี้ เมื่อเอกภพสัมพัทธคือเซตของจํานวนจริง
ก. ∃x(cot 2x - cot x = 0) ข. ∀x  sin 4 x + cos4 x = 1 - 12 sin2 2x 
คาความจริงของขอความ ก. และขอความ ข. เปนไปตามขอใดตอไปนี้
1) ก. เปนจริง และ ข. เปนจริง 2) ก. เปนจริง และ ข. เปนเท็จ
*3) ก. เปนเท็จ และ ข. เปนจริง 4) ก. เปนเท็จ และ ข. เปนเท็จ
21. กําหนดให x ∈ [ 0, 4π ] เซตคําตอบของสมการ cos x = 3 (1 - sin x) คือขอใดตอไปนี้
1)  π6 , 56π , 136π  2)  56π , π2 , 136π 
*3)  π6 , π2 , 136π , 52π  4)  π6 , 56π , π2 , 54π 

22. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมที่มีดาน AB ยาว 2 หนวย ถา BC3 + AC3 = 2BC + 2AC แลว
cot C มีคาเทากับเทาใด
*1) 1 2) 12 3) 1 4) 3
3
23. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมที่มีมุม A เทากับ 60°, BC = 6 และ AC = 1 คาของ cos 2B
1) 14 2) 12 3) 23 *4) 34
24. ถา A(1, 2) , B(4, 3) และ C(3, 5) เปนจุดยอดของสามเหลี่ยม ABC แลว sin B2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
 1 / 2  1 / 2
1) 12


50 - 1  2) 12


50 + 1 

 50  
 50 
 1 / 2  1 / 2
3)


50 + 1  * 4)  50 - 1 
 

 2 50   2 50 
 
25. รูปสามเหลี่ยม ABC มี a, b และ c เปนความยาวของดานตรงขามมุม A, Bและ C ตามลําดับ

ถา cos B = 14 และ (a + b + c)(a - b + c) = 30 แลว ac มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
*1) 12 2) 20 3) 205 4) 40
3
26. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยม ซึ่งมี ACˆ B = 60° ลากเสนตรงจากจุด A ไปพบดาน BC ที่จุด D โดย
ทําให BAˆ D = 30° ถาระยะ BD ยาว 3 หนวย และระยะ AD ยาว 2 หนวยแลว ระยะ CD ยาวเทากับขอ
1) 4 3 3 2) 5 3 3 3) 7 9 6 *4) 8 9 6
27. นายดํายืนอยูบนสนามแหงหนึ่งมองเห็นยอดเสาธงเปนมุมเงย 60° แตเมื่อเขาเดินตรงเขาไปหา เสาธงอีก
20 เมตร เขามองเห็นยอดเสาธงเปนมุมเงย 75° ในขณะที่เขามองเห็นยอดเสาธงเปนมุมเงย 60° นั้นเขายืน
อยูหางจากเสาธงเทากับเทาใด
1) 10  2 + 32 3  2) 10  2 + 12 3  3) 10(2 + 2 3 ) *4) 10(2 + 3 )
28. ให A, B และ C เปนจุดยอดของรูปสามเหลี่ยม ABC และ Â < B̂ < Ĉ
โดยที่ tan A ⋅ tan B ⋅ tan C = 3 + 2 3 และ tan B + tan C = 2 + 2 3
ก. tan C = 2 + 3 ข. Ĉ = 512π
*1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ผิด และ ข. ถูก 3) ก. ถูก และ ข. ผิด 4) ก. และ ข. ผิด

29. ให θ เปนจํานวนจริง ซึ่งสอดคลองกับสมการ 1 + 1 + 1 + 1 = 7 แลว tan2 2θ
tan 2θ cot 2θ sin 2θ cos2θ
มีคาเทาใด (ตอบ 8)
ก. tan 14° + tan 76° = 2 cosec 28°
ข. ถา x > 0 และ sin (2 arctan x) = 54 แลว x ∈  13 , 3 
*1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ผิด และ ข. ถูก 3) ก. ถูก และ ข. ผิด 4) ก. และ ข. ผิด
31. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมซึ่งมีดานตรงขามมุม Â , B̂ และ Ĉ ยาว 2a, 3a, 4a ตามลําดับ
ถา sin A = k แลว cot B + cot C มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 6k 1 2) 6k 1
* 3) 3k 4) k3

เวกเตอร (Vectors)
บทนิยาม ปริมาณที่มีแตขนาดเพียงอยางเดียว เรียกวา ปริมาณสเกลาร (scalar quantity) สวนปริมาณ
ที่มีทั้งขนาดและทิศทางเรียกวา ปริมาณเวกเตอร (vector quantity) หรือเรียกสั้นๆ วา เวกเตอร
การเขียนสัญลักษณแทนเวกเตอร
เวกเตอรจาก A ไป B อานวา เวกเตอร เอบี เขียนแทนดวย
1) รูปเรขาคณิต
B
A
2) AB (เรียก A วา จุดเริ่มตน (initial point) เรียก B วา จุดสิ้นสุด (terminal point) ของเวกเตอร)
3) ถาพิกัดของ A เปน (x1, y1) และ B เปน (x2, y2) แลว
x - x  v v
AB =  y 2 - y 1  = (x2 - x1) i + (y2 - y1) j
 2 1
4) ถาพิกัดของ A เปน (x1, y1, z1) และ B เปน (x2, y2, z2) แลว
x - x 
 2 1 v
v v
AB =  y2 - y1  = (x2 - x1) i + (y2 - y1) j + (z2 - z1) k

 
 z2 - z1 
v
เมื่อ i เปนเวกเตอร 1 หนวย ในทิศ +x
v
j เปนเวกเตอร 1 หนวย ในทิศ +y
v
k เปนเวกเตอร 1 หนวย ในทิศ +z
ขนาดของเวกเตอร
| AB | แทน ความยาวของสวนของเสนตรง AB หรือ BA หรือ ขนาดของเวกเตอรนั่นเอง
v v
1) ถา AB = a i + b j แลว | AB | = a 2 + b 2
v v v
2) ถา AB = a i + b j + c k แลว | AB | = a 2 + b 2 + c 2

การเทากัน และนิเสธของเวกเตอร
บทนิยาม vu และ vv ขนานกัน ก็ตอเมื่อ เวกเตอรทั้งสองมีทิศทางเดียวกัน หรือทิศทางตรงกันขาม
บทนิยาม vu = vv ก็ตอเมื่อ เวกเตอรทั้งสอง มีขนาดเทากัน และทิศทางเดียวกัน
 a1   a2 
ถา  b  =  b  แลว a1 = a2 และ b1 = b2
 1  2
a  a 
 1  2
ถา  b1  =  b2  a1 = a2 และ b1 = b2 และ c1 = c2
c  c 
 1   2 
บทนิยาม นิเสธของ vu (negative of vu ) คือ เวกเตอรที่มีขนาดเทากับขนาดของ vu แตมีทิศทาง

ตรงกันขามกับทิศทางของ vu เขียนแทนดวย - vu
a  -a 
v a  -a  v v v     v v v
- u = -  b  = -b  = -a i - b j หรือ - u = -  b  = -b  = -a i - b j - c k
   
c  -c 
   
เวกเตอรศูนย (zero vector)

0 
v 0  v  
คือ เวกเตอรที่มีขนาดเปน 0 เขียนแทนดวย 0 = 0  หรือ 0 = 0 
  0 
 
การบวกเวกเตอร
♥ เชิงเรขาคณิต
vu
vu + vv
vv vv vv
vu vv + vu
vu
 a 1   a 2   a1 + a 2  v v
♥ เชิงพีชคณิต b1  +  b2  =  b1 + b2  = (a1 + a2) i + (b1 + b2) j
     

a  a  a + a 
 1  2  1 2 v
 b  +  b  =  b + b  = (a + a ) vi + (b + b ) vj + (c + c ) k
 1  2  1 2  1 2 1 2 1 2
c  c  c + c 
 1   2   1 2

การลบเวกเตอร
หมายถึง การบวกเวกเตอรดวยนิเสธการบวกของเวกเตอรตัวลบ เชน vu - vv = vu + ( vu - vv )
♥ เชิงเรขาคณิต
vu - vu
vu
vv - vv u - vv = vu + (-vv ) - vv
 a1   a 2   a1 - a 2  v v
♥ เชิงพีชคณิต   -   =   = (a - a ) i + (b - b ) j
b1   b2   b1 - b2  1 2 1 2
a  a  a - a 
 1  2  1 2 v
 b  -  b  =  b - b  = (a - a ) vi + (b + b ) vj + (c - c ) k
 1  2  1 2  1 2 1 2 1 2
c  c  c - c 
 1   2 
  1 2
การคูณเวกเตอร
1. การคูณเวกเตอรดวยสเกลาร
a   ka  1  5 × 1   5
         
k  b  =  kb  เชน 5 2  = 5 × 2  = 10 
c   kc  3 5 × 3  15 
         
v v
ให u ≠ 0 และ a เปนจํานวนจริง
v v
♥ ถา a > 0 แลว a u คือ เวกเตอรที่มีทิศทางเดียวกับ u และมีขนาดเทากับ a เทาของ u
v
v v
♥ ถา a < 0 แลว a u คือ เวกเตอรที่มีทิศตรงขามกับ u และมีขนาดเทากับ |a| เทาของ u
v
v v
♥ ถา a = 0 แลว a u = 0
เชน 2 vu คือเวกเตอรที่มีทิศทางเดียวกับเวกเตอร vu และมีขนาดเปน 2 เทาของเวกเตอร vu
-3 vu คือเวกเตอรที่มีทิศตรงขามกับเวกเตอร vu และมีขนาดเปน 3 เทาของเวกเตอร vu
v v
ทฤษฎีบทที่ 1 ให vu ≠ 0 และ vv ≠ 0
vu ขนานกับ vv ก็ตอเมื่อ มีจํานวนจริง a ≠ 0 ซึ่งทําให vu = a vv
v v
ทฤษฎีบทที่ 2 ให vu ≠ 0 และ vv ≠ 0 และ vu ไมขนานกับ vv จะไดวา
v
ถา a vu + b vv = 0 แลว a = 0 และ b = 0

เวกเตอรหนึ่งหนวย (unit vector)
คือ เวกเตอรที่มีขนาดหนึ่งหนวย
v
เวกเตอรหนึ่งหนวยที่มีทิศทางเดียวกับเวกเตอร vu คือเวกเตอร |vuu|
v
เวกเตอรหนึ่งหนวยที่มีทิศทางเดียวกับเวกเตอร vu คือเวกเตอร - |vuu|
v v v
เชน กําหนดให vu = 3 i - 4 j - k จะได | vu | = 3 2 + 4 2 + (-1) 2 = 26
v v v
ดังนั้น เวกเตอรหนึ่งหนวยที่มีทิศทางเดียวกับ u คือ คือ i - 4 j - k
v 3
26
v v v
หรือ 3 i - 4 j - 1 k
26 26 26
2. การคูณเวกเตอรดวยเวกเตอร (ผลคูณเชิงสเกลาร (dot product))

a  a 
1 2
vu ⋅ vv =  b  ⋅  b  = a a + b b + c c
 1  2 1 2 1 2 12
c  c 
 1   2 
vu ⋅ vv = | vu || vv | cos θ เมื่อ θ เปนมุมระหวาง vu และ vv เมื่อ vu และ vv มีจุดเริ่มตนเดียวกัน
| vu + vv |2 = | vu |2 + 2 vu ⋅ vv + | vv |2
| vu - vv |2 = | vu |2 - 2 vu ⋅ vv + | vv |2
สมบัติที่สําคัญของผลคูณเชิงสเกลาร
1. ให vu , vv และ wv เปนเวกเตอรใดๆ
v v v v
♥ u⋅v = v⋅u
v v v v v v v
♥ u ⋅( v + w) = u ⋅ v + u ⋅ w
v v v v v v
♥ a( u ⋅ v ) = (a u ) ⋅ v = u ⋅ (a v )
v v
♥ 0⋅u =0
v v v
♥ u ⋅ u = u 2 = | u |2
v
v v v v v v
♥ i ⋅ i = k⋅k = j ⋅ j =1
v v v v v v
♥ i ⋅ j = i ⋅k = j ⋅k =0
2. ให vu , vv เปนเวกเตอรที่ไมใชเวกเตอรศูนย เวกเตอร vu ตั้งฉากกับเวกเตอร vv ก็ตอเมื่อ vu ⋅ vv = 0

3. การคูณเวกเตอรดวยเวกเตอร (ผลคูณเชิงเวกเตอร (cross product))
vu × vv อานวา เวกเตอรยู ครอส เวกเตอรวี (หาไดเฉพาะเวกเตอร 3 มิติเทานั้น)
a  a  a b - a b 
 1  2  2 3 3 2
ถา vu =  b1  , vv =  b2  แลว vu × vv =  a3b1 - a1b3 
c  c   
 1   2   a1b2 - a 2b1 
a 2 a 3 v a 3 a1 v a1 a2 v
vu × vv = b b i + b b j +
2 3 3 1 b1 b2 k
vv | vu × vv | = | vu || vv | sin θ
= พืน้ ที่รูปสี่เหลี่ยมดานขนานที่มี vu
vu และ vv เปนดานของรูปสี่เหลี่ยมนั้น
vr
ให vu , vv , vr เปนดานของทรงสี่เหลี่ยมดานขนานแลว
vv
ปริมาตรของสี่เหลี่ยมดานขนานทรงตัน = | vu ⋅ ( vv × vr )|
vu
a1  

โคไซนแสดงทิศทาง (Direction Cosines) ถากําหนดจุด P(a1, a2, a3) จะได OP = a2  

a3  

a1 a2 a3
cos α = , cos β = , cos γ =
a 12 + a 22 + a 23 a 12 + a 22 + a 23 a 12 + a 22 + a 23
α, β, γ คือ มุมที่ OP ทํากับแกน x, y, z ตามลําดับ

เรียก cos α, cos β, cos γ วา “โคไซนระบุทิศทางของ OP ”

แบบฝกหัด
1. กําหนดให ABC เปนสามเหลี่ยมใดๆ และ E เปนจุดที่ทําให CE = 2 BA ถา BE = a CB + b CA เมื่อ
a, b เปนคาคงตัวแลว b - a คือคาในขอใด
1) -1 2) 2 3) 3 *4) 5
2. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมมีสมบัติวา 5| AB | = | BC | + | CA | ถา M และ N เปนจุดแบงครึ่ง
ดาน BC และ AC ตามลําดับ แลวพิจารณาขอความตอไปนี้
ก. MN = 12 ( BC - AC ) ข. AM ⋅ BN = 0
3. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมที่มี D เปนจุดบนดาน AC และ F เปนจุดบนดาน BC
ถา AD = 14 AC , BF = 13 BC และ DF = a AB + b BC แลว ab มีคาเทาใด (ตอบ 9)
4. กําหนดให ABCD เปนรูปสี่เหลี่ยมดานขนาน, M เปนจุดบนดาน AD ซึ่ง AM = 51 AD และ N เปนจุด
บนเสนทแยงมุม AC ซึ่ง AN = 61 AC ถา MN = a AB + b AD แลว a + b เทากับขอใดตอไปนี้
2
*1) 12 2) 51 3) 13 4) 1
5. ให A, B และ C เปนจุดยอดของรูปสามเหลี่ยมใดๆ
v
ก. AB + BC + CA = 0 ข. (BC)2 ≤ (CA)2 + (AB)2
6. กําหนดให ABC เปนรูปสามเหลี่ยมดานเทา และ D เปนจุดบนดาน DC ซึ่งทําให | BD | : | BC | = 1 : 3
ก. 3AD = 2AB + BC ข. AD ⋅ BC = - 16 | BC |2
1) ก. และ ข. ถูก 2) ก. ถูก และ ข. ผิด *3) ก. ผิด และ ข. ถูก 4) ก. และ ข. ผิด
7. ให A, B และ C เปนจุดสามจุดที่ไมอยูบนเสนตรงเดียวกัน และ D เปนจุดบนเสนตรง BC ที่ทําให BD : DC
= 2 : 1 ถา | AD |2 = a| AB |2 + b| AC |2 + c| AB ⋅ AC | โดยที่ a, b และ c เปนจํานวนจริง และ
AB ⋅ AC ≠ 0 แลว a2 + b2 + c2 มีคาเทากับขอใด
1) 3181 2) 3281 3) 1027 *4) 11
27

v v v v
8. ให vu = i + 3 j , vv = 2 i + j ถา θ เปนมุมระหวาง ( vu + vv ) และ ( vu - vv ) แลว cos θ
มีคาเทากับขอใด
*1) 1 2) 2 3) 51 4) 52
5 5
9. ถา | vu + vv | = 5 2 และ | vu - vv | = 26 แลว vu ⋅ vv เทากับขอใด
1) 3 *2) 6 3) 8 4) 12
10. ถา u และ v ทํามุมกัน 60° และ | u + v | = 37 , | u - v | = 13 แลว | vu | + | vv |
v v v v v v
มีคาเทากับขอใด
1) 5 *2) 7 3) 37 4) 50
v v
11. พิจารณาขอความตอไปนี้ เมื่อ u และ v เปนเวกเตอร
v
ก. ถา | vu | = | vv | ≠ 0 แลว ( vu - vv )( vu + vv ) = 0
ข. ถา |2 vu + vv | = | vv | แลว | vu | ⋅ ( vu + vv ) = 0
12. กําหนดให u และ v เปนเวกเตอรที่มีขนาดหนึ่งหนวย ถาเวกเตอร vu + 2 vv ตั้งฉากกับเวกเตอร 2 vu + vv
v v
แลว vu ⋅ vv เทากับขอใดตอไปนี้
*1) - 54 2) 0 3) 51 4) 53
13. กําหนดให vu และ vv เปนเวกเตอรที่ไมเทากับเวกเตอรศูนยซึ่ง vu ตั้งฉากกับ vv และ vu + vv ตั้งฉากกับ
vu - vv พิจารณาขอความตอไปนี้
ก. | vu | = | vv | ข. vu + 2 vv ตั้งฉากกับ 2 vu - vv
14. กําหนดให vu และ vv เปนเวกเตอรที่มีขนาดหนึ่งหนวย ถาเวกเตอร 3 vu + vv ตั้งฉากกับเวกเตอร vu + 3 vv
แลวเวกเตอร 5 vu - vv มีขนาดเทากับขอใดตอไปนี้
1) 3 หนวย 2) 3 2 หนวย 3) 4 หนวย *4) 4 2 หนวย
v v v v v v r r
15. กําหนดให u และ v เปนเวกเตอรซึ่ง | u ⋅ v | ≠ | u || v | ถา a(v − 2u) + 3u = b(2u + v)
r r r
แลวคาของ a อยูในชวงใดตอไปนี้
1) 0, 12  *2)  12 , 1  3) 0, 32  4)  32, 1 

16. กําหนดให vu และ vv ไมเปนเวกเตอรและ | vu + vv | = | vu - vv | ถา | vv | = 1 | vu | เปนมุม
3
v v v v
ระหวางเวกเตอร u + v และเวกเตอร u - v เทากับขอใดตอไปนี้
1) 30° 2) 45° *3) 60° 4) 90°
r r r r r r r r r r
17. ให A , B และ C เปนเวกเตอร ซึ่ง | A | = 3, | B | = 2 และ | C | = 1 ถา A + B + 4 C = 0 แลว
r r r r r r
A ⋅ B + B ⋅ C + C ⋅ A มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
*1) - 52 2) -1 3) 0 4) 12
v v
18. กําหนดให P(-8, 5), Q(-15, -19), R(1, -7) เปนจุดบนระนาบ ถา vv = a i + b j (a, b เปนจํานวน
จริง) เปนเวกเตอรซึ่งมีทิศทางขนานกับเสนตรงซึ่งแบงครึ่งมุม QPˆR แลว ab มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 2 2) -2 2
3) 11 2
*4) - 11
v v v v
19. กําหนดให vu = 3 i + 4 j ถา wv = a i + b j โดยที่ wv มีทิศทางเดียวกันกับ vu และ | wv | = 10
แลว a + b เทากับเทาใด (ตอบ 14)
v v v
20. กําหนดให vu , vv และ wv เปนเวกเตอรที่สอดคลองกับสมการ vu + 5 vv - 2 wv = 0 โดยที่ vu = 3 i + 4 j
และ vu ตั้งฉากกับ vv ถา θ เปนมุมระหวาง vu และ wv แลวคาของ | wv |cos θ เทากับเทาใด (ตอบ 2.5)
v v 99
21. ถา vvn = 1n i + 1 - 12 j เมื่อ n = 1, 2, 3, ..., 99 แลวคาของ ∑ | vv n +1 - vv n | อยูในชวงใด
n n =1
1) (1, 1.2) 2) (1.2, 1.4) *3) (1.4, 1.6) 4) (1.6, 1.8)
1  5  1 
22. กําหนดใหเวกเตอร  4  ตั้งฉากกับเวกเตอร -8a  และ 3  = b  4  + c -8a  ถา θ เปนมุมระหวาง
         
a
เวกเตอร  0  และ cb  แลว cos2 θ เทากับเทาใด (ตอบ 0.8)
   
23. กําหนดทรงสี่เหลี่ยมดานขนาน มีจุดยอดอยูที่จุด O(0, 0, 0), A(1, 5, 7), B(2a, -b, -1) และ C(a, 3b, 2)
โดยที่ a และ b เปนจํานวนเต็ม ถา OA ตั้งฉากกับฐานที่ประกอบดวย OB และ OC และ θ เปนมุม
ระหวาง OB และ OC แลวขอใดตอไปนี้ถูก
1) sin θ = 5
3 7
2) | OB || OC | = 21
3) พื้นที่ฐานของทรงสี่เหลี่ยมดานขนานเทากับ 5 2 3 ตารางหนวย
*4) ปริมาตรของทรงสี่เหลี่ยมดานขนานเทากับ 75 ลูกบาศกหนวย

24. กําหนดให vu = vi + 3vk
vv = 2 j + xvk เมื่อ x เปนจํานวนจริง
v v v
wv = - 3 i + j - k
ถา vu , vv และ wv อยูในระนาบเดียวกัน แลว x มีคาเทาใด
1) -12 2) -8 3) 8 *4) 16
v v v v v v v
25. ให u = a i + b j + 2 k = a และ v = 2a i - 3b j โดยที่ a, b เปนจํานวนเต็มบวก และ θ เปนมุม
ระหวาง vu และ vv ถา | vu | = 3 และ cos θ = 13 แลว vu × vv มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
v v v v v v
*1) 6 i + 8 j - 10 k 2) - 6 i - 8 j + 10 k
v v v v v v
3) 12 i + 4 j - 10 k 4) - 12 i - 4 j + 10 k


จํานวนเชิงซอน (Complex)
1. จํานวนเชิงซอน
เซต C = {(a, b)| a, b ∈ R} จะเรียกวา เซตของจํานวนเชิงซอน ก็ตอเมื่อสําหรับทุกๆ สมาชิก (a, b)
และ (c, d) ใน C
1. (a, b) = (c, d) ก็ตอเมื่อ a = c และ b = d
2. (a, b) + (c, d) = (a + c, b + d)
3. (a, b) ⋅ (c, d) = (ac - bd, ad + bc)
จํานวนเชิงซอน (a, b) นิยมเขียนแทนดวย a + bi เรียก a วา สวนจริง และเรียก b วา สวนจินตภาพ
ขอสังเกต 1. c(a, b) = (ca, cb)
2. i2 = -1, i3 = -i, i4 = 1
สังยุคของจํานวนเชิงซอน
กําหนดใหจํานวนเชิงซอน z = a + bi นิยามสังยุคของ z แทนดวย z คือ z = a - bi
สมบัติ 1. (a + bi)(a - bi) = a2 + b2
2. z1 + z 2 = z1 + z 2
3. z1 - z2 = z1 - z 2
4. z1 ⋅ z 2 = z1 ⋅ z 2
Z z
5. z 1 = z1 โดยที่ z 2 ≠ 0
2 2
6. z + z = 2Re(z) เมื่อ Re(z) คือ สวนจริงของ z
7. z - z = 2Im(z) เมื่อ Im(z) คือ สวนจินตภาพของ z
8. z = z

คาสัมบูรณของจํานวนเชิงซอน
กําหนดใหจํานวนเชิงซอน z = a + bi นิยามคาสัมบูรณของ z แทนดวย |z| คือ |z| = a 2 + b2
สมบัติ 1. z z = |z|2
2. |z| = |-z|
3. |z1z2| = |z1||z2|
4. zz1 = zz1 , z2 ≠ 0
2 2
5. |z |= |z|-1
- 1
6. |z| = | z |
7. |z1 + z2| ≤ |z1| + |z2|
8. |z1 - z2| ≥ ||z1| - |z2||
2. จํานวนเชิงซอนในรูปเชิงขั้ว
ให z = a + bi โดยที่ z ≠ 0 และ θ เปนมุมบวกที่เล็กที่สุดซึ่ง tan θ = ba จะไดวา รูปเชิงขั้วของ z
คือ z = |z|(cos θ + i sin θ) เรียก θ วา อารกิวเมนต (argument) ของ z
การคูณและการหารจํานวนเชิงซอนในรูปเชิงขั้ว
กําหนดให z1, z2 เปนจํานวนเชิงซอนที่ไมใชศูนย
โดย z1 = |z1|(cos θ1 + i sin θ1)
และ z2 = |z2|(cos θ2 + i sin θ2) จะไดวา
1. z1z2 = |z1||z2|(cos(θ1 + θ2) + i sin (θ1 + θ2))
z |z |
2. z 1 = |z1| (cos(θ1 - θ2) + i sin(θ1 - θ2))
2 2
3. z1n = |z1|n (cos nθ1 + i sin nθ1)
การแกสมการจํานวนเชิงซอน
สําหรับจํานวนเชิงซอน z = |z|(cos θ + i sin θ) เมื่อ n ≥ 2 จะไดวา
n z = n |z|  cos θ + 2kπ  + i sin  θ + 2kπ   เมื่อ k = 0, 1, 2, ..., n - 1

  n   n  
กําหนดให f(x) = anxn + an-1 xn-1 + ... + a1x + a0 โดยที่ a0, a1, a2, ..., an ∈ R และ an ≠ 0
จะไดวา ถา f(z) = 0 แลว f( z ) = 0 ดวย
นั่นคือ ถา z เปนคําตอบของสมการแลว z จะเปนคําตอบของสมการดวย

1. กําหนดให S เปนเซตคําตอบของสมการ z2 + z + 1 = 0 เมื่อ z เปนจํานวนเชิงซอน เซตในขอใดตอไปนี้
เทากับเซต S
1) {-cos 120° - i sin 60°, cos 60° + i sin 60°}
2) {cos 120° + i sin 60°, -cos 60° + i sin 60°}
3) {-cos 120° - i sin 120°, -cos 60° + i sin 60°}
4) {cos 120° + i sin 120°, -cos 60° - i sin 60°}
2. กําหนดให z1 และ z2 เปนจํานวนเชิงซอนซึ่ง |z1 + z2|2 = 5 และ |z1 - z2|2 = 1
คาของ |z1|2 + |z2|2 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 2) 2 3) 3 4) 4
2
3. กําหนดให z เปนจํานวนเชิงซอนที่สอดคลองกับสมการ z4 + 1 = 0 คาของ z + 1z เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 2) 2 3) 3 4) 4
4. กําหนดให z1,z2 เปนจํานวนเชิงซอนซึ่ง |z1 + z2| = 3 และ z1 ⋅ z2 = 3 + 4i
คาของ |z1|2 + |z2|2 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 3 2) 4 3) 5 4) 6
3 2
5. กําหนดให z เปนจํานวนเชิงซอนที่สอดคลองกับ z - 2z + 2z = 0 และ z ≠ 0 ถาอารกิวเมนตของ z อยู
4
ในชวง  0, π2  แลว z 2 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
( z)
1) -2i 2) 1 - i 3) 1 + i 4) 2i
6. กําหนดให w, z เปนจํานวนเชิงซอนซึ่ง w = z - 2i และ |w|2 = z + 6 ถาอารกิวเมนตของ w อยู
ในชวง 0, π2  และ w = a + bi เมื่อ a, b เปนจํานวนจริง แลว a + b มีคาเทาใด
1) 2 2) 4 3) 6 4) 8
เฉลย
1. 4) 2. 3) 3. 2) 4. 1) 5. 1) 6. 2)

กําหนดการเชิงเสน (Linear Programing)
1. กราฟอสมการเชิงเสน
1. วาดกราฟสมการเชิงเสน (โดยหาจุดที่สอดคลองกับสมการเชิงเสนสองจุด มักใชจุดตัดแกน X และ
จุดตัดแกน Y)
2. พิจารณาอาณาบริเวณ โดยใชจุดที่ไมอยูบนเสนกราฟทดสอบ (มักใชจุด (0, 0))
ถาจุดที่ทดสอบสอดคลองกับอสมการ จะไดกราฟเปนอาณาบริเวณที่มีจุดนั้นอยู
ถาจุดที่ทดสอบขัดแยงกับอสมการ จะไดกราฟเปนอาณาบริเวณที่อยูตรงขามกับบริเวณที่มีจุดนั้นอยู
3. พิจารณาวาอสมการนั้นยอมรับการเทากันไดหรือไม โดยเลือกแทนดวยเสนทึบ หรือเสนประให
สอดคลอง
2. กราฟของระบบอสมการเชิงเสน
1. วาดกราฟของอสมการเชิงเสน หาบริเวณที่สอดคลองในทุกๆ อสมการ (คืออาณาบริเวณที่ซอนทับกัน)
เรียกอาณาบริเวณนั้นวา อาณาบริเวณที่หาคําตอบได แลวหาพิกัดของมุมของอาณาบริเวณที่หาคําตอบได
2. ในกรณีที่ระบบอสมการเชิงเสนมีหลายอสมการ ในการวาดกราฟของอสมการเชิงเสน อาจตองมีการ
หาพิกัดของจุดตัดของสองเสนกอน
3. การแกปญหากําหนดการเชิงเสนโดยวิธีใชกราฟ
- ปญหากําหนดการเชิงเสนประกอบดวย ฟงกชันจุดประสงค (Objective Function) และอสมการ
ขอจํากัด (Constraint Inequalities)
- ผลเฉลยของปญหาจะเปนพิกัดที่อยูในบริเวณที่หาคําตอบไดของระบบอสมการเชิงเสนที่ไดมาจากอสมการ
ขอจํากัด โดยเปนพิกัดที่ทําใหฟงกชันมีคาสูงสุดหรือต่ําสุดตามฟงกชันจุดประสงค
- โดยการใชการเลื่อนของกราฟฟงกชันจุดประสงคที่มีความชันคงที่ แตมีระยะตัดแกน Y ที่เปลี่ยนแปลง
พบวาคําตอบที่ตองการจะอยูที่จุดมุมของอาณาบริเวณที่หาคําตอบได
4. สรุปขั้นตอนการแกปญหากําหนดการเชิงเสน
1. สมมติตัวแปร กําหนดฟงกชันจุดประสงค และอสมการขอจํากัด
2. วาดกราฟของระบบอสมการเชิงเสนที่ไดจากอสมการขอจํากัด แลวหาอาณาบริเวณที่หาคําตอบได
3. หาพิกัดของจุดมุมของอาณาบริเวณที่หาคําตอบได
4. นําจุดมุมทั้งหมดไปทดสอบกับฟงกชันจุดประสงค โดยเลือกพิกัดที่ทําใหคาของฟงกชันสูงสุดหรือต่ําสุด
ตามที่ตองการ
ขอสังเกต ในบางสถานการณปญหา ตองการคําตอบที่เปนจํานวนเต็ม แตถาพิกัดที่เปนคําตอบไมใชจํานวนเต็ม
จะตองนําพิกัดที่เปนจํานวนเต็มที่อยูใกลเคียงกับจุดนั้น มาพิจารณาหาพิกัดที่ใหคาที่ดีที่สุดแทน

1. ถา C เปนปริมาณที่มีคาขึ้นกับคาของตัวแปร x และ y ดวยความสัมพันธ C = 3x + 5y เมื่อ x, y เปนไป
ตามเงื่อนไข 3x + 4y ≥ 5, x + 3y ≥ 3, x ≥ 0 และ y ≥ 0 แลวคาต่ําสุดของ C ตามเงื่อนไขขางตน มีคา
1) 215 2) 295 3) 254 4) 27
4
2. ถา P = 5x + 4y เมื่อ x และ y เปนไปตามเงื่อนไข x + 2y ≤ 40, 3x + 2y ≤ 60, x ≥ 0 และ y ≥ 0
แลวคาสูงสุดของ P เทากับขอใดตอไปนี้
1) 90 2) 100 3) 110 4) 115
3. กําหนดให a และ b เปนจํานวนจริงบวกซึ่ง a < b ถาคามากสุดและคานอยสุดของ P = 2x + y เมื่อ x, y
เปนไปตามเงื่อนไข a ≤ x + 2y ≤ b, x ≥ 0 และ y ≥ 0 มีคาเทากับ 100 และ 10 ตามลําดับ แลว a + b
มีคาเทาใด
1) 70 2) 50 3) 30 4) 10
เฉลย
1. 2) 2. 3) 3. 1)

ลําดับและอนุกรม (Sequence and Series)
1. ลําดับ
คือ ฟงกชันที่มีโดเมนเปนเซตของจํานวนนับ n ตัวแรก (ลําดับจํากัด) หรือเซตของจํานวนนับ (ลําดับ
อนันต)
การเขียนลําดับ เขียนได 3 แบบ คือ เขียนแบบเซต เขียนแบบแจกแจงเฉพาะคาของลําดับ เขียนแบบ
พจนทั่วไป
ลิมิตของลําดับ
1. ลําดับที่จะนํามาพิจารณาตองเปนลําดับอนันต
2. ลิมิตของลําดับ (an) มีคาเปนจํานวนจริง L เขียนแทนดวย lim a n = L ก็ตอเมื่อ เมื่อ n มีคา
n →∞
มากขึ้น an จะมีคาเขาใกลหรือเทากับ L ( lim a n = L ↔ ∀∈ > 0 ∃n0 ∈ N, n ≥ n0 → |an - L| < ∈)
n →∞
3. ถา lim a n = L (L ∈ R) แลว จะกลาววา ลําดับ an ลูเขา (converge) สู L และถาลําดับ (an)
n →∞
ไมมีลิมิตแลวเราจะกลาววา ลําดับ an ลูออก (diverge) (ถาลิมิตของลําดับมีคาแลว จะมีไดคาเดียว)
ทฤษฎีบท กําหนดให c เปนคาคงตัวใดๆ lim a n = A, lim b n = B
n →∞ n →∞
1. lim c = c
n →∞
2. lim c ⋅ an = cA
n →∞
3. lim (an + bn) = A + B
n →∞
4. lim (an ⋅ bn) = AB
n →∞
5. lim k a n = k A (เมื่อ k เปนคาคงที่และทุกเทอมมีความหมาย)
n →∞
a
6. lim bn = AB (เมื่อทุกเทอมมีความหมาย)
n →∞ n
หมายเหตุ
p(x) โดยที่ p(x) และ q(x) เปนพหุนาม
1. ถา an = q(x)
ถา deg p(x) = deg q(x) จะได lim a n = AB เมื่อ A และ B คือ สัมประสิทธิ์ของ x กําลังสูงสุด
n →∞
ของพหุนาม p(x) และ q(x) ตามลําดับ
ถา deg p(x) > deg q(x) จะได lim a n ลูออก
n →∞
ถา deg p(x) < deg q(x) จะได lim a n = 0
n →∞

2. ถา an อยูในรูปแบบของฟงกชันชี้กําลัง ใหดึงตัวรวมและใชขอเท็จจริงที่วา lim a n = 0 เมื่อ 0 < a < 1
n →∞
3. ใชคอนจูเกต
ลําดับเลขคณิต
คือ ลําดับที่มีผลตางของพจนที่ n + 1 กับพจนที่ n เปนคาคงที่เสมอ เรียกผลตางที่คงที่นี้วา ผลตางรวม
แทนดวย d (d = an + 1 - an)
พจนทั่วไปของลําดับเลขคณิต an = a1 + (n - 1)d
ลําดับเรขาคณิต
คือ ลําดับที่มีอัตราสวนของพจนที่ n + 1 กับพจนที่ n เปนคาคงที่เสมอ เรียกอัตราสวนที่คงที่นี้วา
a
อัตราสวนรวม แทนดวย r (r = an +1 )
n
พจนทั่วไปของลําดับเรขาคณิต an = a1 ⋅ rn-1
2. อนุกรม
คือลําดับของผลบวกยอย เรียก sn วาผลบวกยอย n พจนแรกของลําดับ (an)
N
อนุกรมที่เกิดจากลําดับจํากัด เรียก อนุกรมจํากัด sn = a1 + a2 + ... + an = ∑ a i
i =1
∞
อนุกรมที่เกิดจากลําดับอนันต เรียก อนุกรมอนันต lim s n = s∞ = a1 + a2 + ... = ∑ a i
n →∞ i =1
โดยถา lim s n มีคา จะกลาววาอนุกรมลูเขา และมีผลบวกเทากับคาของลิมิตนั้น และถา lim s n หา
n →∞ n →∞
คาไมไดจะกลาววาอนุกรมลูออก
อนุกรมเลขคณิต
ผลบวก n พจนแรกของอนุกรมเลขคณิต
sn = n2 (2a1 + (n - 1)d) = n2 (a1 + an)
อนุกรมเรขาคณิต
ผลบวก n พจนแรกของอนุกรมเรขาคณิต
a1 (1 - r n )
sn = 1 - r เมื่อ r ≠ 1
ผลบวกอนันตพจนของอนุกรมเรขาคณิต
∞ a
lim s n = ∑ ai = 1 -1 r ก็ตอเมื่อ |r| < 1
n →∞ i =1
∞
lim s = ∑ a i ลูออก ก็ตอเมื่อ |r| ≥ 1
n →∞ n i =1
อนุกรมผสม ใชเทคนิคคูณตลอดดวย r
อนุกรมที่อยูในรูปเศษสวนยอย ปรับแตละพจนใชอยูในรูปเศษสวนยอย

อนุกรมพี
∞
∑ 1p ลูเขา ก็ตอเมื่อ p > 1
n =1 n
∞
∑ 1p ลูออก ก็ตอเมื่อ p ≤ 1
n =1 n
สัญลักษณแทนการบวก
n
1. ∑ c = nc
i =1
n n
2. ∑ cx i = c ∑ x i
i =1 i =1
n n n
3. ∑ (x i ± y i ) = ∑ x i ± ∑ y i
i =1 i =1 i =1
n n(n + 1)
4. ∑i =
2
i =1
n n(n + 1)(2n + 1)
5. ∑ i2 = 6
i =1
n  n 2
6. ∑ i =  ∑ i  = 14 (n(n + 1))2
3
i =1  i =1 
 
ทฤษฎีบท
∞ ∞
1. ถา ∑ a n เปนอนุกรมลูเขา แลว lim a n = 0 หรือ ถา lim a n ≠ 0 แลว ∑ a n ลูออก
n =1 n →∞ n →∞ n =1
∞ ∞ ∞
2. ถา ∑ a n และ ∑ b n เปนอนุกรมลูเขา แลวสําหรับจํานวนจริง c, d ใดๆ จะไดวา ∑ (ca n ± db n )
n =1 n =1 i =1
∞ ∞ ∞
เปนอนุกรมลูเขาดวย โดยที่ ∑ (ca n ± db n ) = c ∑ a n ± d ∑ b n
n =1 n =1 n =1
3. กําหนดให 0 ≤ an ≤ bn จะไดวา
∞ ∞
ถา ∑ b n ลูเขา แลว ∑ a n จะลูเขาดวย
n =1 n =1
∞ ∞
ถา ∑ a n ลูออก แลว ∑ b n จะลูออกดวย
n =1 n =1

2 ∞  n
1. ถา lim n 2b + 1 = 1 แลวผลบวกของอนุกรม ∑  ab 
 เทากับขอใดตอไปนี้
n →∞ 2n a - 1 n = 1 a2 b
+ 2 
1) 13 2) 23 3) 1 4) หาคาไมได
a 10
2. กําหนดให an เปนลําดับที่สอดคลองกับ an + 2 = 2 สําหรับทุกจํานวนนับ n ถา ∑ a n = 31
n n =1
2552
แลว ∑ a n เทากับขอใดตอไปนี้
n =1
1275
1) 2 - 1 2) 21276 - 1 3) 22551 - 1 4) 22552 - 1
∞
3. ถา a1, a2, a3, ... เปนลําดับเรขาคณิตซึ่ง ∑ a n = 4 แลวคามากที่สุดที่เปนไปไดของ a2 เทากับขอใด
n =1
1) 4 2) 2
3) 1 4) หาคาไมไดเพราะ a2 มีคามากไดอยางไมมีขีดจํากัด
4. กําหนดแบบรูป 1, 1, 2, 1, 2, 3, 1, 2, 3, 4, 1, 2, 3, 4, 5, ... จํานวนในพจนที่ 5060 ของรูปแบบนี้มีคา
1) 1 2) 10 3) 100 4) 1000
5. กําหนดให an เปนลําดับเลขคณิตที่สอดคลองกับเงื่อนไข lim  an n- a1  = 5 ถา a9 + a5 = 100
n→∞
แลว a100 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 500 2) 515
3) 520 4) หาไมไดเพราะขอมูลไมเพียงพอ
 
6. ถา A = lim  2nk  มีคาเปนจํานวนจริงบวกแลว แลวคาของ A เทากับขอใดตอไปนี้
n→∞  1 + 8 + 27 + ... + n3 
1) 0 2) 2 3) 4 4) 8
∞ ∞
7. ถา ∑ 1 = A แลว ∑ 1 มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
n =2 n 4 - n 2 n =2 2
n
1) 34 + A 2) 54 + A 3) 34 - A 4) 54 - A

8. กําหนดให an เปนลําดับซึ่งสอดคลองกับเงื่อนไข a1 + a 1 = 1 สําหรับทุกจํานวนนับ n
n n +1
ถา a1 + a2 + ... + a100 = 250 แลว |a2552 - 2.5| มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 + 5 2) 2 + 5 3) 25 4) 2 5
∞
ก. ถาลําดับ an ลูเขา แลวอนุกรม ∑ an ลูเขา
n =1
∞ ∞ 
ลูเขา แลวอนุกรม ∑  1 + ann  ลูเขา

ข. ถาอนุกรม ∑ an
n =1 n =1  2 
ขอใดตอไปนีเ้ ปนจริง
 2 2 a -a
10. ถา an เปนลําดับเลขคณิตซึ่ง lim  a n + 1n - a n  = 4 แลว 17 2 9 มีคาเทาใด
n → ∞ 
2
1) 2 2 2) 2 2 3) 2 4) 2
 
11. lim  3n + 12n + 27n + ...+3 3n3  มีคาเทาใด
n → ∞  1 + 8 + 27 +...+ n 
1) 6 2) 5 3) 4 4) 3
เฉลย
1. 2) 2. 2) 3. 3) 4. 2) 5. 2) 6. 4) 7. 3) 8. 3) 9. 4) 10. 1)
11. 3)

แคลคูลัส (Calculus)
1. ลิมิตและความตอเนื่องของฟงกชัน
เมื่อ x มีคาเขาใกลจํานวนจริง a ทางดานซายของเสนจํานวน (x < a) แลวคาของ f(x) เขาใกลจํานวน
จริง L จะกลาววา L เปนลิมิตซายของ f ที่ a แทนดวยสัญลักษณ lim f(x) = L1
- x →a
เมื่อ x มีคาเขาใกลจํานวนจริง a ทางดานขวาของเสนจํานวน (x > a) แลวคาของ f(x) เขาใกลจํานวน
จริง L จะกลาววา L เปนลิมิตขวาของ f ที่ a แทนดวยสัญลักษณ lim f(x) = L2
x →a +
ถาลิมิตทางซายและลิมิตทางขวาของฟงกชัน f เทากัน และมีคาเทากับ L จะกลาววา
ฟงกชัน f มีลิมิตเปน L ที่ a แทนดวยสัญลักษณ lim f(x) = L
x→a
ถาลิมิตทางซายไมเทากับลิมิตทางขวา หรือลิมิตขางใดขางหนึ่งหาคาไมได จะกลาววา ฟงกชัน f ไมมีลิมิตที่ a
ทฤษฎีบทของลิมิต
กําหนดให a เปนจํานวนจริงใดๆ f และ g เปนฟงกชันที่มีลิมิตที่จุด a จะไดวา
1. lim c = c เมื่อ c เปนคาคงตัวใดๆ
x →a
2. lim x = a
x →a
3. lim x n = an เมื่อ n ∈ N
x →a
4. lim cf(x) = c lim f(x) เมื่อ c เปนคาคงตัวใดๆ
x →a x →a
5. lim (f(x) ± g(x)) = lim f(x) ± lim g(x)
x→a x→a x→a
6. lim (f(x) ⋅ g(x)) = lim f(x) ⋅ lim g(x)
x→a x→a x→a
lim f(x)
f(x)
 
7. lim g(x)  = → a เมื่อ lim g(x) ≠ 0
  x

x → a  lim g(x) x→a
x→a
 
n
8. lim (f(x)) n
(

= lim f(x)


 เมื่อ n ∈ N
x →a  x→ a 
9. lim n f(x) = n lim f(x) เมื่อ n ∈ N และ lim f(x) ≥ 0
x →a x→a x →a
n
n  m
10. lim (f(x)) m =  lim f(x) 
( เมื่อ n, m ∈ N และ lim f(x) ≥ 0
x →a  x→ a  x →a
11. ถา f เปนฟงกชันพหุนาม นั่นคือ f(x) = anxn + an-1x 1 + ...
n- + a1x + a0 เมื่อ a0, a1, a2, ..., an
เปนคาคงตัวโดย an ≠ 0 จะไดวา lim f(x) = f(a)
x →a

ความตอเนื่องของฟงกชัน
นิยาม ให a เปนจํานวนจริงใดๆ ฟงกชัน f เปนฟงกชันตอเนื่องที่จุด a ก็ตอเมื่อ ฟงกชัน f มีสมบัติ
1. lim f(x) หาคาได
x →a
2. f(a) หาคาได
3. lim f(x) = f(a)
x →a
2. อัตราการเปลี่ยนแปลงของฟงกชัน
นิยาม ถา y = f(x) เปนฟงกชันใดๆ และ h เปนจํานวนจริงที่ไมใชศูนย
อัตราการเปลี่ยนแปลงเฉลี่ยของ y เทียบกับ x ในชวง x ถึง x + h คือ f(x + h)h - f(x)
อัตราการเปลี่ยนแปลงของ y เทียบกับ x ใดๆ คือ lim f(x + h)h - f(x)
h →0
3. อนุพันธของฟงกชัน
นิยาม ถา y = f(x) เปนฟงกชันที่มีโดเมนและเรนจเปนสับเซตของจํานวนจริง และ lim f(x + h)h - f(x)
h→0
d dy
หาคาได เรียกคาลิมิตที่ไดนี้วา อนุพันธของฟงกชัน f ที่ x แทนดวย f ′(x) , dx f(x) และ dx
ทฤษฎีบทของอนุพันธ
1. dx dc = 0 เมื่อ c คือ คาคงตัวใดๆ
2. dx dx = 1
3. dx d xn = nxn-1 เมื่อ n เปนจํานวนจริงใดๆ
4. dx d [f(x) ± g(x)] = d f(x) ± d g(x)
dx dx
d d
5. dx cf(x) = c dx f(x) เมื่อ c คือ คาคงตัวใดๆ
6. dx d [f(x)g(x)] = f(x) d g(x) + g(x) d f(x)
dx dx
d d
7. dx d  f(x)  = g(x) dx f(x) - f(x) dx g(x) เมื่อ g(x) ≠ 0
 g(x)  (g(x))2
8. dx d gof(x) = d g(y) d f(x) เมื่อ y = f(x) (กฎลูกโซ (Chain rule))
dy dx
9. dx d [f(x)]n = n[f(x)]n-1 d f(x)
dx

อนุพันธอันดับสูงของฟงกชัน
นิยาม ถา f′(x) หาอนุพันธไดแลวจะเรียกอนุพันธของ f′(x) วา อนุพันธอันดับสองของ f แทนดวย f ″(x),
d 2 y , d2 f(x) ในทํานองเดียวกันเราสามารถนิยามอนุพันธอันดับ 3, 4, ... ของฟงกชัน ตลอดจนกําหนด
dx 2 dx 2
สัญลักษณไดโดยวิธีเดียวกัน
การประยุกตของอนุพันธ
ความชันของเสนสัมผัสโคง ถา f เปนสมการเสนโคง ความชันของเสนตรงที่สัมผัสเสนโคงที่จุด (a, f(a))
คือ f ′(a)
ฟงกชันเพิ่มและฟงกชันลด กําหนดให f มีโดเมนเปน Df ฟงกชัน f เปนฟงกชันเพิ่มบน (a, b) ⊂ Df
ถา f ′(c) > 0 ทุก c ∈ (a, b) และฟงกชัน f เปนฟงกชันลดบน (a, b) ⊂ Df ถา f ′(c) < 0 ทุก c ∈ (a, b)
คาสุดขีดของฟงกชัน
กําหนดให f มีโดเมนเปน Df
ฟงกชัน f มีคาสูงสุดสัมพัทธที่จุด x = c ถามีชวง (a, b) ⊂ Df และ c ∈ (a, b) ซึ่ง f (c) > f(x) สําหรับ
ทุกๆ x ในชวง (a, b) ที่ x ≠ c
ฟงกชัน f มีคาต่ําสุดสัมพัทธที่จุด x = c ถามีชวง (a, b) ⊂ Df และ c ∈ (a, b) ซึ่ง f (c) < f(x) สําหรับ
ทุกๆ x ในชวง (a, b) ที่ x ≠ c
นิยาม ถา f ′(c) = 0 แลวเราจะเรียก c วา คาวิกฤตของฟงกชัน f และเรียกจุด (c, f(c)) วา จุดวิกฤตของ f
ทฤษฎีบท กําหนดให f เปนฟงกชันตอเนื่องใดๆ บน (a, b) ⊂ Df และ c เปนคาวิกฤตของ f แลว
ถา f ″(c) < 0 แลว f(c) เปนคาสูงสุดสัมพัทธ
ถา f″(c) > 0 แลว f(c) เปนคาต่ําสุดสัมพัทธ
โจทยปญหาคาสุดขีด ทําความเขาใจปญหาเพื่อสรางฟงกชัน f(x) โดยให f(x) เปนสิ่งที่โจทยตองการทราบ
คาสุดขีด และตัวแปร x คือสิ่งที่สงผลตอคาสุดขีดนั้น
4. การอินทิเกรต
นิยาม ฟงกชัน F เปนปฏิยานุพันธของฟงกชัน f เมื่อ F ′(x) = f(x) สําหรับทุกคา x ∈ Df ใช ∫ f(x)dx
แทน F(x) + c เมื่อ c เปนคาคงตัวใดๆ และเรียก ∫ f(x)dx วา อินทิกรัลไมจํากัดเขตของฟงกชัน f
1. ∫ kdx = kx + c เมื่อ k และ c เปนคาคงตัว
n +1
2. ∫ xndx = xn + 1 + c เมื่อ n ≠ -1
3. ∫ kf(x)dx = k∫ f(x)dx เมื่อ k เปนคาคงตัว
4. ∫ (f(x) ± g(x))dx = ∫ f(x)dx ± ∫ g(x)dx

อินทิกรัลจํากัดเขต
นิยาม ให f เปนฟงกชันตอเนื่องบนชวง [a, b] ถา F เปนฟงกชันที่มีอนุพันธบนชวง [a, b] โดยที่ F ′(x) =
f(x) แลว
b
∫ f(x)dx = F(b) - F(a)
a
b
เรียก ∫ f(x)dx วา อินทิกรัลจํากัดเขตของฟงกชัน f บน [a, b] ใชสัญลักษณ F(x) ab แทน F(b) - F(a)
a
b b
1. ∫ kf(x)dx = k ∫ f(x)dx เมื่อ k เปนคาคงตัว
a a
b b b
2. ∫ (f(x) ± g(x))dx = ∫ f(x)dx ± ∫ g(x)dx
a a a
b c b
3. ∫ f(x)dx = ∫ f(x)dx + ∫ f(x)dx เมื่อ c ∈ (a, b)
a a c
b a
4. ∫ f(x)dx = - ∫ f(x)dx
a b
พื้นที่ที่ปดลอมดวยเสนโคง
นิยาม กําหนดใหฟงกชัน f(x) ตอเนื่องบน [a, b] พื้นที่ปดลอมดวยเสนโคงของ f(x) จาก x = a ถึง x = b
หมายถึง พื้นที่ของบริเวณที่ลอมรอบดวยกราฟของ f แกน X เสนตรง x = a และเสนตรง x = b
ทฤษฎีบท กําหนดใหฟงกชัน f ตอเนื่องบน [a, b] และ A เปนพื้นที่ที่ปดลอมดวยเสนโคงของ f จาก
x = a ถึง x = b จะหาไดจากสูตรตอไปนี้
b
1. ถา f(x) ≥ 0 สําหรับทุก x ในชวง [a, b] และ A = ∫ f(x)dx
a
b
2. ถา f(x) ≤ 0 สําหรับทุก x ในชวง [a, b] และ A = - ∫ f(x)dx
a

1. กําหนดให A แทนพื้นที่ของอาณาบริเวณที่ปดลอมดวยเสนโคง y = 1 - x2 และแกน X
2
B แทนพื้นที่ของอาณาบริเวณที่ใตเสนโคง y = x4 เหนือแกน X จาก x = -c ถึง x = c
คาของ c ที่ทําให A = B เทากับขอใดตอไปนี้
1) 2 2) 2 3) 2 2 4) 4
2. กําหนดให f(x) = x4 - 3x2 + 7
f เปนฟงกชันเพิ่มบนเซตในขอใดตอไปนี้
1) (-3, -2) U (2, 3) 2) (-3, -2) U (1, 2) 3) (-1, 0) U (2, 3) 4) (-1, 0) U (1, 2)
 

3. ถา f′(x) = 12  1 + 1  แลวคาของ lim f(1 + h) - f(1) เทากับขอใดตอไปนี้
 x 
x 3  h →0 f(4 + h) - f(4)

1) 1 2) 16 5 3) 75 4) 51
1
4. ถา f′(x) = 3x2 + x - 5 และ f(0) = 1 แลว ∫ f(x)dx มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
-1
1) 53 2) 73 3) 23 4) 13
5. ถา f, g และ h สอดคลองกับ f(1) = g(1) = h(1) = 1 และ f′(1) = g′(1) = h′(1) = 2 แลวคาของ
(fg + h)′(1) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 1 2) 2 3) 4 4) 6
6. เสนตรงซึ่งตัดตั้งฉากกับเสนสัมผัสของเสนโคง y = 2x3 - 1 ที่จุด x = 1 คือเสนตรงในขอใดตอไปนี้
x
1) 13x - 2y - 11 = 0 2) 13x + 2y - 15 = 0
3) 2x - 13y - 11 = 0 4) 2x + 13y - 15 = 0
1
7. ถา f′(x) = x2 - 1 และ ∫ f(x)dx = 0 แลว |f(1)| มีคาเทากับเทาใด
0
1) 0.25 2) 0.50 3) 0.75 4) 1.00
8. ถา f(x) = ax2 + b x เมื่อ a และ b เปนจํานวนจริงที่ b ≠ 0 ถา 2f′(1) = f(1) แลว f'f(4) (9) มีคาเทาใด
1) 8 2) 12 3) 16 4) 20
9. กําหนดให y = f(x) เปนฟงกชันซึ่งมีคาสูงสุดที่ x = 1 ถา f"(x) = -4 ทุก x และ f(-1) + f(3) = 0 แลว f มี
คาสูงสุดเทาใด
1) 38 2) 28 3) 18 4) 8

เฉลย
1. 2) 2. 3) 3. 2) 4. 2) 5. 4) 6. 4) 7. 1) 8. 2) 9. 4)

วิธีเรียงสับเปลี่ยน วิธีจัดหมู และความนาจะเปน
(Permutation, Combination, and Probability)
1. หลักการเบื้องตนเกี่ยวกับการนับ
กฎการบวก ถาการทํางานหนึ่งอยางแบงออกเปน n กรณียอยโดยในแตละกรณีเปนการทํางานที่เสร็จสิ้น
จํานวนวิธีในการทํางานจะเทากับผลรวมของจํานวนวิธีของทุกกรณี
กฎการคูณ
1. ถางานที่ทําแบงออกเปนสองขั้นตอน โดยงานขั้นตอนแรกเลือกทําได n1 วิธี และในแตละวิธีในการ
เลือกทํางานอยางแรกนี้สามารถเลือกทํางานอยางที่สองได n2 วิธี จํานวนวิธีที่จะเลือกทํางานชิ้นนี้ คือ n1n2 วิธี
2. ถางานที่ทําแบงออกเปน k ขั้นตอน โดยงานขั้นตอนแรกเลือกทําได n1 วิธี และในแตละวิธีในการเลือก
ทํางานอยางแรกนี้สามารถเลือกทํางานอยางที่สองได n2 วิธี ในแตละวิธีในการเลือกทํางานอยางที่สองสามารถ
เลือกทํางานอยางที่สามได n3 วิธี ฯลฯ จํานวนวิธีที่จะเลือกทํางานชิ้นนี้ คือ n1n2n3 ... nk วิธี
นิยาม กําหนดให n ∈ N n! = 1 × 2 × 3 × 4 × ... × n และ 0! = 1
2. วิธีเรียงสับเปลี่ยนและวิธีจัดหมู
กฎขอที่ 1 จํานวนวิธีเรียงสับเปลี่ยนของสิ่งของ n สิ่งที่แตกตางกันทั้งหมด เทากับ n!
กฎขอที่ 2 จํานวนวิธีเรียงสับเปลี่ยนของสิ่งของ n สิ่งที่แตกตางกันโดยนํามาเรียงแค r สิ่ง (r ≤ n) คือ
nP = n!
r (n - r)!
กฎขอที่ 3 จํานวนวิธีเรียงสับเปลี่ยนเชิงวงกลมของสิ่งของ n สิ่งที่แตกตางกันทั้งหมด เทากับ (n - 1)!
กฎขอที่ 4 ถามีสิ่งของอยู n สิ่ง ในจํานวนนี้มี
n1 สิ่งที่เหมือนกันอยูกลุมที่หนึ่ง
n2 สิ่งที่เหมือนกันอยูกลุมที่สอง
M
nk สิ่งที่เหมือนกันอยูกลุมที่ k โดยที่ n1 + n2 + ... + nk = n
จํานวนวิธีเรียงสับเปลี่ยนของสิ่งของทั้ง n สิ่ง เทากับ n !n n!! ... n !
1 2 k
n
กฎขอที่ 5 จํานวนวิธีเลือกสิ่งของ n สิ่งที่แตกตางกัน ที่ละ r สิ่ง (r ≤ n) เทากับ  r  = nCr =
 
n!
(n - r)!r!
เทคนิค การนับจํานวนฟงกชัน, คอมพลีเมนท, การจัดเรียงของใหติดกันโดยการมัด

3. ความนาจะเปน
การทดลองสุม คือ การทดลองใดๆ ซึ่งทราบวาผลลัพธอาจเปนอะไรไดบาง แตไมสามารถทํานายผล
ลวงหนาได
แซมเปลสเปซ คือ เซตที่มีสมาชิกเปนผลลัพธที่เปนไปไดทั้งหมดของการทดลองสุม
เหตุการณ คือ สับเซตของแซมเปลสเปซ
ความนาจะเปนของเหตุการณ E แทนดวย P(E) = n(E)n(S)
สมบัติบางประการของความนาจะเปน
1. 0 ≤ P(E) ≤ 1
2. P(φ) = 0
3. P(S) = 1
4. P(E1 U E2) = P(E1) + P(E2) - P(E1 I E2)
5. P(E1 U E2 U E3) = P(E1) + P(E2) + P(E3) - P(E1 I E2) - P(E1 I E3) - P(E2 I E3) +
P(E1 I E2 I E3)
6. P(E) = 1 - P(E′)
4. ทฤษฎีบททวินาม
n n n n n
(a + b)n =  0  anb0 +  1  an-1b1 +  2  an-2b2 + ... +  n - 1  a1bn-1 +  n  a0bn
         
n
เรียก  r  วาสัมประสิทธิ์ทวินาม
 
ขอสังเกต
1. การกระจาย (a + b)n จะได n + 1 พจน
2. ในแตละพจนผลรวมของกําลังของ a และ b จะไดเทากับ n
3. พจนทั่วไปของการกระจาย (a + b)n
 n  n-r r
Tr+1 = 
r  a b


1. กําหนดให A = {1, 2, 3, 4} และ B = {a, b, c} เซต S = {f|f : A → B เปนฟงกชันทั่วถึง} มีจํานวน
สมาชิกเทากับขอใดตอไปนี้
1) 12 2) 24 3) 36 4) 39
2. คุณลุง คุณปา ลูกชาย และลูกสาว มาเยี่ยมครอบครัวเราซึ่งมี 4 คน คือ คุณพอ คุณแม ตัวฉัน และนองชาย ในการ
จัดที่นั่งรอบโตะอาหารกลมที่มี 8 ที่นั่ง โดยใหคุณลุงนั่งติดกับคุณพอ คุณปานั่งติดกับคุณแม ลูกชายของคุณลุง
นั่งติดกับนองชายของฉัน และลูกสาวของคุณลุงนั่งติดกับฉัน จะมีจํานวนวิธีจัดไดเทากับขอใดตอไปนี้
1) 96 วิธี 2) 192 วิธี 3) 288 วิธี 4) 384 วิธี
3. ขาวสารบรรจุถุงแลวกองหนึ่งประกอบดวย ขาวหอมมะลิ 4 ถุง ขาวเสาไห 3 ถุง ขาวขาวตาแหง 2 ถุง และ
ขาวบัสมาตี 1 ถุง สุมหยิบขาวจากกองนี้มา 4 ถุง ความนาจะเปนที่จะไดขาวครบทุกชนิด เทากับขอใด
1) 35 4 2) 35 3 3) 52 4) 14
4. กิตติและสมาน กับเพื่อนๆ รวม 7 คน ไปเที่ยวตางจังหวัดดวยกัน ในการคางแรมที่มีบานพัก 3 หลัง
หลังแรกพักได 3 คน สวนหลังที่สองและหลังที่สามพักไดหลังละ 2 คน ซึ่งแตละหลังมีความแตกตางกัน
พวกเขาจึงตกลงที่จะจับสลากวาใครจะไดพักที่บานหลังใด ความนาจะเปนที่กิตติและสมานจะไดพักบานหลัง
เดียวกันในหลังที่หนึ่งหรือหลังที่สาม เทากับขอใดตอไปนี้
1) 214 2) 21 5 3) 218 4) 10
21
5. กําหนดให n เปนจํานวนนับ ในการสุมหยิบเลข n จํานวนพรอมๆ กันจากเซต {1, 2, ..., 2n} ถาความนาจะเปน
1 แลว ความนาจะเปนที่จะไดเลขคูเพียง 1 จํานวนเทากับขอใดตอไปนี้
ที่จะไดเลขคูทั้งหมดเทากับ 20
1) 20 1 3
2) 20 9
3) 20 4) 2011
6. ตองการสรางจํานวนคูบวก 4 หลัก จากเลขโดด 0, 1, 2, 3, 7, 8 โดยแตละจํานวนที่สรางขึ้นไมมีเลขโดดใน

หลักใดที่ซ้ํากันเลย จะมีจํานวนวิธีที่สรางไดเทากับขอใดตอไปนี้
1) 180 2) 156 3) 144 4) 136
7. จํานวนเต็มที่มีคาตั้งแต 100 ถึง 999 ที่หารดวย 2 ลงตัว แตหารดวย 3 ไมลงตัว มีจํานวนเทากับขอใด
1) 250 2) 283 3) 300 4) 303
8. ถุงใบหนึ่งบรรจุลูกกวาดรสสตรอเบอรี่ 5 ลูก รสชอคโกแลต 4 ลูก รสกาแฟและรสมินทอยางละ 2 ลูก หาก
สุมหยิบลูกกวาดจากถุงใบนี้มา 3 ลูก ความนาจะเปนที่จะหยิบไดลูกกวาดตางรสกันทั้งหมดเทากับขอใด
1) 14357 58
2) 143 59
3) 143 60
4) 143

9. กําหนดให A = {(0, n) | n = 1, 2, ..., 10} และ B = {(1, n) | n = 1, 2, ..., 10} ในการเลือกจุดสอง
จุดที่แตกตางกันจากเซต A และอีกหนึ่งจุดจากเซต B เพื่อเปนจุดยอดของรูปสามเหลี่ยมบนระนาบ ความ
นาจะเปนจะไดรูปสามเหลี่ยมที่มีพื้นที่ 1 ตารางหนวย เทากับขอใดตอไปนี้
1) 45 8 2) 459 3) 10 4) 11
45 45
10. ในลิ้นชักมีถุงเทาสีขาว 4 คู สีดํา 3 คู และสีน้ําเงิน 2 คู แตไมไดจัดเรียงไวเปนคูๆ ถาสุมหยิบถุงเทามา 2
ขาง ความนาจะเปนที่จะไดถุงเทาสีเดียวกันเทากับขอใดตอไปนี้
1) 12 2) 23 3) 15343 4) 15349
11. ถุงใบหนึ่งบรรจุลูกแกวสีแดง 5 ลูก สีเขียว 4 ลูก และสีเหลือง 3 ลูก ถาหยิบลูกแกวจากถุงทีละลูก 3 ครั้ง
โดยไมใสคืน แลวความนาจะเปนที่จะหยิบไดลูกแกว ลูกที่หนึ่ง สอง และสาม เปนสีแดง สีเขียว และสีเหลือง
ตามลําดับเทากับขอใดตอไปนี้
1) 211 1
2) 22 3) 22 3 4) 253
12. ในการโยนลูกเตา 2 ลูกหนึ่งครั้ง ความนาจะเปนที่จะไดแตมรวมเปน 7 โดยที่มีลูกเตาลูกหนึ่งขึ้นแตมไมนอย

กวา 4 เทากับขอใดตอไปนี้
1) 13 2) 14 3) 61 1
4) 12
13. มีสิ่งของซึ่งแตกตางกันอยู 8 ชิ้น ตองแบงใหคน 2 คน คนหนึ่งได 6 ชิ้น และอีกคนหนึ่งได 2 ชิ้น จะมีจํานวน
วิธีแบงกี่วิธี
1) 56 2) 128 3) 270 4) 326
14. ในการแขงขันฟุตบอลฤดูกาลหนึ่ง มีทีมเขารวมการแขงขัน 7 ทีม จัดแขงแบบพบกันหมด (แตละทีมตองลง
แขงกับทีมอื่นทุกทีม) จะตองจัดการแขงขันอยางนอยกี่นัด
1) 7 2) 14 3) 21 4) 28
เฉลย
1. 3) 2. 1) 3. 1) 4. 1) 5. 3) 6. 2) 7. 3) 8. 2) 9. 1) 10. 4)
11. 2) 12. 3) 13. 1) 14. 3)

สถิติ (Statistics)
1. ขอมูล
ขอมูลที่ใชในการวิเคราะหทางสถิติมีสองประเภท คือ ขอมูลที่ไมไดแจกแจงความถี่ ซึ่งจะเห็นคาของขอมูล
ทุกตัวและขอมูลที่แจกแจงความถี่ จะเห็นเปนอันตรภาคชั้น
ความกวางของอันตรภาพชั้น = ขอบบน - ขอบลาง
ขอบบน + ขอบลาง
จุดกึ่งกลางอันตรภาคชั้น =
2
2. การวัดแนวโนมเขาสูสวนกลาง
1. คาเฉลี่ยเลขคณิต, Mean, x
N
∑ xi
x ของขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่ x = i=1
N
K
∑ fi x i
x ของขอมูลที่แจกแจงความถี่ x = i=1
N
N
ขอสังเกต 1. ∑ xi = N x
i=1
N
2. ∑ (x i - x ) = 0
i=1
N 2
3. ∑ (x i - a ) มีคานอยที่สุดเมื่อ a= x
i=1
4. ถา x1, x2, x3, ... , xn มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x
x1 + k, x2 + k, x3 + k, ... , xn + k มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x + k
x1k, x2k, x3k, ..., xnk มีคาเฉลี่ยเลขคณิตเปน x k
N x +N x
5. x รวม = 1N 1 + N2 2
2 2

2. มัธยฐาน, Median, Me
Me สําหรับขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
Me = คาของขอมูลตําแหนงตรงกลาง (ตัวที่ N 2+ 1 ) เมื่อเรียงลําดับขอมูลแลว
Me สําหรับขอมูลที่แจกแจงความถี่
 N - ∑ f 
Me = L +  2 f
L
I
M
ขอสังเกต 1. การหามัธยฐานมีสองขั้นตอน คือ หาตําแหนง และหาคาโดยใชสูตรหรือการเทียบบัญญัติไตรยางค
N
2. ∑ | x i - a | มีคานอยสุดเมื่อ a = Me
i=1
3. ฐานนิยม, Mode, Mo
Mo สําหรับขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
Mo = คาของขอมูลที่มีความถี่มากที่สุด
Mo สําหรับขอมูลที่แจกแจงความถี่
Mo = จุดกึ่งกลางของชั้นที่มีความถี่สูงสุด (แบบหยาบ)
= L +  d d+1 d  I
 
(แบบละเอียด)
 1 2
ขอสังเกต 1. ใชไดกับขอมูลเชิงคุณภาพ
2. ถาแตละอันตรภาคชั้นมีความกวางตางกัน ตองถวงดวยน้ําหนักของความกวางดวย
4. ความสัมพันธของ x , Me และ Mo
x = Me = Mo x > Me > Mo x < Me < Mo
โคงปกติ โคงเบขวา โคงเบซาย

3. การวัดตําแหนงของขอมูล
เราจะมองการวัดตําแหนงของขอมูลเปนเหมือนภาคขยายของการหามัธยฐาน ซึ่งมีสองขั้นตอนคือ การหา
ตําแหนงและการหาคา
1. ควอรไทล (Quartiles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 4 สวนเทาๆ กัน โดย Q1, Q2, และ Q3 คือ
คะแนนของตัวแบงทั้ง 3 ตัว
Qr ของขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Qr คือ r(N 4+ 1)
Qr ของขอมูลที่แจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Qr คือ rN 4
 rN

 4
- ∑ fL 
การหาคา : Qr = L + fM I
2. เดไซล (Deciles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 10 สวนเทาๆ กัน โดย D1, D2, ..., D9 คือ คะแนนของ
ตัวแบงทั้ง 9 ตัว
Dr ของขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Dr คือ r(N10+ 1)
Dr ของขอมูลที่แจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Dr คือ rN 10
 rN

 10
- ∑ fL 
การหาคา : Dr = L + fM I
3. เปอรเซ็นไทล (Percentiles) คือ การแบงขอมูลออกเปน 100 สวนเทาๆ กัน มี P1, P2, ..., P99
คือ คะแนนของตัวแบงทั้ง 99 ตัว
Pr ของขอมูลที่ไมแจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Pr คือ r(N100+ 1)
Pr ของขอมูลที่แจกแจงความถี่
การหาตําแหนง : ตําแหนงของ Pr คือ 100 rN
 rN

 100
- ∑ fL 
การหาคา : Pr = L + fM I

4. การวัดการกระจายของขอมูล
1. การวัดการกระจายสัมบูรณ (Absolute Variation) ใชเพื่อวัดการกระจายของขอมูลชุดเดียว
1.1 พิสัย (Range)
Range = xmax - xmin
1.2 สวนเบี่ยงเบนควอรไทล (Quatile Deviation)
Q 3 - Q1
Q.D. = 2
1.3 สวนเบี่ยงเบนเฉลี่ย (Mean Deviation)
N
∑ | xi - x |
M.D. = i=1
N
1.4 สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
N 2 N 2
∑ (x i - x) ∑xi
S.D. = i=1 = i =1 2
N N -x
2. การวัดการกระจายสัมพัทธ (Relative Variation) ใชเพื่อตองการเปรียบเทียบการกระจายของขอมูล
มากกวาหนึ่งชุด
2.1 สัมประสิทธิ์พิสัย
x -x
สัมประสิทธิ์พิสัย = x max + x min
max min
2.2 สัมประสิทธิ์ควอรไทล
Q -Q
สัมประสิทธิ์ควอรไทล = Q 3 + Q1
3 1
2.3 สัมประสิทธิ์สวนเบี่ยงเบนเฉลี่ย
สัมประสิทธิ์สวนเบี่ยงเบนเฉลี่ย = M.D. x
2.4 สัมประสิทธิ์การแปรผัน
สัมประสิทธิ์การแปรผัน = S.D. x
ขอสังเกต 1. ความแปรปรวน (Variance) = S.D. = S2 2
2. S.D. ≥ 0
3. S.D. = 0 ↔ x1 = x2 = ... = xn = x
4. ถา x1, x2, ..., xn มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D. ความแปรปรวนเปน S.D.2
x1 + k, x2 + k, ..., xn + k มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D. ความแปรปรวนเปน S.D.2
x1k, x2k, ..., xnk มีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเปน S.D.|k| ความแปรปรวนเปน S.D.2k2

5. คามาตรฐาน
xi - x
zi = S.D.
ขอสังเกต 1. ขอมูลที่มีการแจกแจงปกติจะมี x = Me = Mo
2. พื้นที่ใตโคงปกติเทากับ 1 หรือ 100% ซึ่งคือปริมาณขอมูลทั้งหมด
3. การแจกแจงปกติมาตรฐาน คือ การแจกแจงปกติที่มี x = 0 และ S.D. = 1
4. ถา z1, z2, z3, ..., zn จะมี x = 0 และ S.D. = 1
5. คา z สามารถเปนไดทั้งบวก (xi > x ) และลบ (xi < x )
6. zi = 0 ↔ xi = x
7. โดยมาก -3 < zi < 3
8. มีความสัมพันธระหวาง คะแนนมาตรฐาน, คะแนนดิบ, คาเฉลี่ยเลขคณิต, สวนเบี่ยงเบน-
มาตรฐาน, พื้นที่ใตโคงปกติมาตรฐาน, ปริมาณขอมูล, เปอรเซนไทล

1. ขอมูลชุดหนึ่งมี 99 จํานวน เรียงลําดับจากนอยไปมากไดเปน x1, x2, ..., x99 ถาคาเฉลี่ยเลขคณิตของขอมูล
ชุดนี้เทากับมัธยฐาน แลวขอใดตอไปนี้ถูก
49 99 49 99
1) ∑ x i = ∑ x i 2) ∑ (x 50 - x i ) = ∑ (x 50 - x i )
i=1 i = 51 i=1 i = 51
49 99 49 99
3) ∑ x50 - x i = ∑ x50 - x i 4) ∑ (x 50 - x i ) 2 = ∑ (x 50 - x i )2
i=1 i = 51 i=1 i = 51
2. โรงเรียนอนุบาลแหงหนึ่งมีนักเรียน 80 คน โดยการแจกแจงของอายุนักเรียนเปนดังตาราง
อายุ (ป) 3.5 4 4.5 5 5.5 6
จํานวนนักเรียน (คน) a 15 10 20 b 5
ถาคาเฉลี่ยของอายุนักเรียนมีคา 4.5 ป แลวสวนเบี่ยงเบนเฉลี่ยของอายุนักเรียนมีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 16 5 2) 16 7 9
3) 16 4) 1611
3. ถาตารางแจกแจงความถี่แสดงน้ําหนักของเด็กจํานวน 40 คน เปนดังนี้
น้ําหนัก (กิโลกรัม) จํานวน
9-11 15
12-14 5
15-17 5
18-20 10
21-23 5
ถา x แทนคาเฉลี่ยของน้ําหนักเด็กกลุมนี้ แลวขอใดตอไปนี้ถูก
1) x = 17.444 และมัธยฐานนอยกวาฐานนิยม 2) x = 14.875 และมัธยฐานนอยกวาฐานนิยม
3) x = 17.444 และมัธยฐานมากกวาฐานนิยม 4) x = 14.875 และมัธยฐานมากกวาฐานนิยม
4. ขอมูลชุดหนึ่งมีการแจกแจงปกติ ถาหยิบขอมูล a, b, c, d มาคํานวณคามาตรฐาน ปรากฏวาไดคาดังตาราง
ขอมูล a b c d
คามาตรฐาน (z) -3 -0.45 0.45 1
1) -a + 2b + 2c - 3d = 0 2) -a + b + c - 3d = 0
3) a - 2b + 3c + 2d = 0 4) a - b + c - d = 0

5. ขอมูลความสูงของนักเรียนชั้น ม.6 โรงเรียนแหงหนึ่งมีการแจกแจงปกติ ถาจํานวนนักเรียนที่มีความสูง
นอยกวา 140.6 เซนติเมตร มีอยู 3.01% และจํานวนนักเรียนที่มีความสูงมากกวาคามัธยฐานแตนอยกวา
159.4 เซนติเมตรมีอยู 46.99% แลวจํานวนนักเรียนที่มีความสูงไมนอยกวา 155 เซนติเมตร แตไมเกิน
160 เซนติเมตร มีเปอรเซ็นตเทากับขอใดตอไปนี้ เมื่อกําหนดตารางแสดงพื้นที่ใตเสนโคงปกติมาตรฐาน
ระหวาง 0 ถึง z เปนดังนี้
z 1.00 1.12 1.88 2.00
พื้นที่ใตเสนโคง 0.3413 0.3686 0.4699 0.4772
1) 12.86% 2) 13.14% 3) 15.87% 4) 13.59%
6. ถาความยาวรัศมีของวงกลม 10 วงมีคาเฉลี่ยเลขคณิตเทากับ 3 และมีความแปรปรวนเทากับ 5 แลวผลรวม
ของพื้นที่วงกลมทั้ง 10 วงนี้ มีคาเทากับขอใดตอไปนี้
1) 90π 2) 95π 3) 140π 4) 340π
7. กําหนดตารางแจกแจงความถี่แสดงความสูงของนักเรียนในโรงเรียนแหงหนึ่ง เปนดังนี้
ความสูง (เซนติเมตร) จํานวนนักเรียน (คน)
120-129 10
130-139 20
140-149 40
150-159 50
160-169 30
1) มัธยฐานของความสูงมีคานอยกวา 149 เซนติเมตร
2) ฐานนิยมของความสูงมีคานอยกวา 147 เซนติเมตร
3) ควอรไทลที่ 3 ของความสูงมีคามากกวา 150 เซนติเมตร
4) เปอรเซ็นไทลที่ 20 ของความสูงมีคามากกวา 145 เซนติเมตร
8. จากการแจกแจงขอมูลเงินเดือนของพนักงานบริษัทแหงหนึ่งพบวา
เดไซลที่ 1 3 5 7 9
เงินเดือน (บาท) 10,000 15,000 20,000 25,000 40,000
ถานายเอกและนายยศมีเงินเดือนรวมกันเทากับ 40,000 บาท และมีจํานวนพนักงานที่ไดเงินเดือนมากกวา
นายยศอยูประมาณ 30% ของพนักงานทั้งหมด แลวเปอรเซ็นตของจํานวนพนักงานที่ไดเงินเดือนนอยกวา
นายเอกเทากับขอใดตอไปนี้
1) 10% 2) 30% 3) 50% 4) 70%

9. กําหนดใหขอมูลชุดหนึ่งมีการแจกแจงแบบปกติ ถาหยิบขอมูล x และ y จากขอมูลชุดนี้มาพิจารณา พบวา
13.14% ของขอมูลมีคามากกวา x และ x มากกวา y อยู 2% ของสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน แลวจํานวน
ขอมูล (คิดเปนเปอรเซ็นต) ที่มีคานอยกวา y เทากับขอใดตอไปนี้ เมื่อกําหนดตารางแสดงพื้นที่ใตเสนโคง
ปกติมาตรฐานระหวาง 0 ถึง z เปนดังนี้
z 1.00 1.10 1.12 1.14 1.16
พื้นที่ใตเสนโคง 0.3413 0.3643 0.3686 0.3729 0.3770
1) 36.43% 2) 37.29% 3) 86.43% 4) 87.29%
10. คะแนนสอบวิชาความถนัดของนักเรียนกลุมหนึ่งมีการแจกแจงปกติ ถาผลรวมของคามาตรฐานของคะแนน
ของนายแดงและนายดําเทากับ 0 และผลรวมของคะแนนนายแดงและนายดําเปน 4 เทาของสวนเบี่ยงเบน
มาตรฐาน แลวสัมประสิทธิ์ของความแปรผันของคะแนนสอบของนักเรียนกลุมนี้เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0.5 2) 1 3) 1.5 4) 2
11. กําหนดใหความสูงของคนกลุมหนึ่งมีการแจกแจงแบบปกติ ถามีคนสูงกวา 145 เซนติเมตร และ 165
เซนติเมตรอยู 84.13% และ 15.87% ตามลําดับ แลวสัมประสิทธิ์ของความแปรผันของความสูงของคนกลุม
นี้เทากับขอใดตอไปนี้
Z 1.00 1.12 1.14 1.16
พื้นที่ใตเสนโคงปกติมาตรฐานจาก 0 ถึง z 0.3413 0.3686 0.3729 0.3770
1) 311 2) 312 3) 313 4) 31 4
12. กําหนดใหขอมูลชุดหนึ่งมีการแจกแจงปกติ หยิบขอมูล x1, x2, x3 มาคํานวณคามาตรฐานปรากฏวาไดคา

เปน z1, z2, z3 ตามลําดับ ถา z1 + z2 = z3 แลวคาเฉลี่ยเลขคณิตของขอมูลชุดนี้เทากับขอใดตอไปนี้
1) x1 + x2 - z3 2) x1 - x2 - x3 3) x3 - x2 - x1 4) x1 + x2 + x3
13. ขอมูลชุดหนึ่งเรียงจากนอยไปมากเปนดังนี้ 1, 4, x, y, 9 และ 10 ถามัธยมฐานของขอมูลชุดนี้เทากับ
คาเฉลี่ยเลขคณิต และสวนเบี่ยงเบนเฉลี่ยคณิตของขอมูลชุดนี้เทากับ 83 แลว y - x มีคาเทาใด
1) 4.5 2) 4 3) 2.5 4) 2
14. ขอมูลชุดหนึ่งมี 5 จํานวนและมีคาเฉลี่ยเลขคณิตเทากับ 12 ถาควอรไทลที่ 1 และ 3 ของขอมูลชุดนี้มีคา
เทากับ 5 และ 20 ตามลําดับ แลวเดไซลที่ 5 ของขอมูลชุดนี้มีคาเทาใด
1) 20 2) 15 3) 10 4) 5
เฉลย
1. 3) 2. 4) 3. 4) 4. 1) 5. 4) 6. 3) 7. 3) 8. 2) 9. 3) 10. 1)
11. 2) 12. 1) 13. 4) 14. 3)

ความสัมพันธเชิงฟงกชันระหวางขอมูล
(Funtional Relation Between Data)
1. การวิเคราะหความสัมพันธเชิงฟงกชันระหวางขอมูล
1. ความสัมพันธของตัวแปรอิสระและตัวแปรตาม
2. การเขียนแผนภาพการกระจาย
2. ระเบียบวิธีกําลังสองนอยสุด
สมการเสนตรง : รูปทั่วไปคือ y = mx + c
สมการปกติ
n n
∑ yi = m ∑ x i + nc
i =1 i =1
n n n
∑ xiyi = m ∑ x 2i + c ∑ x i
i =1 i =1 i =1
สมการเสนพาราโบลา : รูปทั่วไปคือ y = ax2 + bx + c
n n n
∑ yi = a ∑ x 2i + b ∑ x i + nc
i =1 i =1 i =1
n n n n
∑ xiyi = a ∑ x 3i + b ∑ x 2i + c ∑ x i
i =1 i =1 i =1 i =1
n 2 n n n
∑ xi yi = a ∑ x 4i + b ∑ x 3i + c ∑ x 2i
i =1 i =1 i =1 i =1
สมการเอกซโพเนนเชียล : รูปทั่วไปคือ y = x
ab หรือ log y = log a + x log b
n n
∑ log y i = n log a + log b ∑ x i
i =1 i =1
n n n
∑ x i log y i = log a ∑ x i + log b ∑ x 2i
i =1 i =1 i =1

3. ความสัมพันธเชิงฟงกชันของขอมูลที่อยูในรูปอนุกรมเวลา
เราสามารถแทนขอมูลที่เปนตัวแปรอิสระซึ่งเปนชวงเวลาที่หางเทากันไดดังนี้ ถาจํานวนชวงเวลาที่นํามา
สรางความสัมพันธเปนจํานวนคี่ มักจะแทนดวย ..., -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, ... โดยใหชวงเวลาที่อยูตรงการเปน
0 ถาจํานวนชวงเวลาที่นํามาสรางความสัมพันธเปนจํานวนคู มักจะแทนดวย ..., -5, -3, -1, 1, 3, 5, ... โดยให
ชวงเวลาที่อยูตรงกลางเปน -1 และ 1
ขอสังเกต 1. รูตัวแปรอิสระทํานายตัวแปรตาม ไมสามารถทํานายกลับได
(ถาจะทํานายตองสลับตัวแปรแลวสรางความสัมพันธเชิงฟงกชันใหม)
2. เมื่อจะทํานายความสัมพันธในรูปอนุกรมเวลา ตองแปลงขอมูลกอน
3. สําหรับสมการรูปเสนตรง ( x , y ) อยูบนเสน
4. สําหรับสมการรูปเสนตรง ∆y = m∆x

1. ในการหาความสัมพันธเชิงฟงกชันระหวางคะแนนสอบวิชาคณิตศาสตร (X) และวิชาฟสิกส (Y) ของนักเรียน
100 คนของโรงเรียนแหงหนึ่ง ไดพจนตางๆ ที่ใชในการคํานวณคาคงตัวจากสมการปกติของความสัมพันธ
เชิงฟงกชันที่มีรูปสมการเปน Y = a + bX ดังนี้
100 100 100 100
∑ xi = ∑ y i = 1000, ∑ x i y i = 2000, ∑ x 2i = 4000
i=1 i=1 i=1 i=1
ถาคะแนนสอบวิชาคณิตศาสตรของนายสมชายเทากับ 15 คะแนน แลวคะแนนสอบวิชาฟสิกส (โดยประมาณ)
ของนายสมชายเทากับขอใดตอไปนี้
1) 16 คะแนน 2) 16.67 คะแนน 3) 17 คะแนน 4) 17.67 คะแนน
2. ในการหาความสัมพันธเชิงฟงกชันระหวางปริมาณสารปนเปอนชนิดที่ 1 (X) และปริมาณสารปนเปอนชนิดที่ 2
(Y) จากตัวอยางอาหารจํานวน 100 ตัวอยาง พบวาความแปรปรวนของปริมาณสารชนิดที่ 1 มีคาเทากับ
100 100
1.75, คาเฉลี่ยเลขคณิตของปริมาณสารชนิดที่ 2 มีคาเทากับ 0.5, ∑ x i y i = 100 และ ∑ x 12 = 200
i =1 i =1
ถาสมการปกติของความสัมพันธเชิงฟงกชันดังกลาวอยูในรูป Y = a + bX แลว เมื่อพบสารปนเปอนชนิดที่ 1
อยู 4 หนวย จะพบสารปนเปอนชนิดที่ 2 (โดยประมาณ) เทากับขอใดตอไปนี้
1) 0.5 หนวย 2) 1 หนวย 3) 1.5 หนวย 4) 2 หนวย
3. กําหนดใหขอมูล X และ Y มีความพันธกันดังตารางตอไปนี้
X 1 2 3 3
Y 1 3 4 6
ถาสมการปกติของความสัมพันธเชิงฟงกชันดังกลาวอยูในรูป Y = a + bX แลวเมื่อ X = 10 คาของ Y
เทากับเทาใด
1) 8.5 2) 19 3) 22 4) 25.5
เฉลย
1. 2) 2. 4) 3. 2)

Brands Math

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Brands Math

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

เซต

เซตจํากัด คือ เซตที่สามารถระบุจํานวนสมาชิกได

ตัวอยางที่ 1 ให A เปนเซตจํากัด และ B เปนเซตอนันต ขอความใดตอไปนี้เปนเท็จ

คณิตศาสตร (2)_______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 4 นักเรียนกลุมหนึ่งจํานวน 50 คน มี 32 คน ไมชอบเลนกีฬาและไมชอบฟงเพลง ถามี 6 คน ชอบฟง

ตัวอยางที่ 5 กําหนดให A และ B เปนเซต ซึ่ง n(A U B) = 88 และ n[(A - B) U (B - A)] = 76

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _______________________________ คณิตศาสตร (3)

ตัวอยางที่ 7 ให A = {1, 2} และ B = {1, 2, 3, 4, 5} เนื่องจากสมาชิกของเซต A ทุกตัวเปนสมาชิกของ

ตัวอยางที่ 8 ให A = {1, 2, 3} จะไดสับเซตทั้งหมดของ A ไดแก

คณิตศาสตร (4)_______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 9 กําหนดให U = {1, 2, 3, ..., 10}

ตัวอยางที่ 10 ถา A - B = {2, 4, 6}, B - A = {0, 1, 3} และ A U B = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} แลว

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _______________________________ คณิตศาสตร (5)

ตัวอยางที่ 2 จงหาคา a จากแบบรูปของจํานวนที่กําหนดให

คณิตศาสตร (6)_______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

5. สมาชิกบางตัวของ A เปนสมาชิกของ B 6. สมาชิกบางตัวของ A ไมเปนสมาชิกของ B

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _______________________________ คณิตศาสตร (7)

ตัวอยางที่ 7 เหตุ 1. ไมมีคนขยันคนใดเปนคนตกงาน

คณิตศาสตร (8)_______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

จํานวนอตรรกยะ (Q′) จํานวนตรรกยะ (Q)

จํานวนตรรกยะ (I′) ที่ไมใชจํานวนเต็ม จํานวนเต็ม (I)

จํานวนเต็มลบ (I-) จํานวนเต็มบวก (I+) (จํานวนนับ) (N)

ตัวอยางที่ 2 กําหนดใหคาประมาณที่ถูกตองถึงทศนิยมตําแหนงที่ 3 ของ 3 และ 5 คือ 1.732 และ

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 _______________________________ คณิตศาสตร (9)

ตัวอยางที่ 3 ให a และ b เปนจํานวนตรรกยะที่แตกตางกัน

คณิตศาสตร (10)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (11)

คณิตศาสตร (12)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 7 แมคานําเมล็ดมะมวงหิมพานต 1 กิโลกรัม ถั่วลิสง 3 กิโลกรัม และเมล็ดฟกทอง 4 กิโลกรัม มาผสมกัน

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (13)

ตัวอยางที่ 9 พิจารณาสมการ |x - 7| = 6 ขอสรุปใดตอไปนี้เปนเท็จ

คณิตศาสตร (14)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 11 ผลบวกของคําตอบทุกคําตอบของสมการ x3 - 2x = |x| เทากับขอใดตอไปนี้

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (15)

ตัวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 2} และ B = {a, b} คูอันดับในขอใดตอไปนี้เปนสมาชิกของผลคูณคารทีเชียน A × B

ความสัมพันธ คือ เซตของคูอันดับที่เกี่ยวของกันตามเงื่อนไขที่กําหนดและเปนสับเซตของผลคูณคารทีเชียน

คณิตศาสตร (16)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 3 ถา A = {1, 2, 3, 4} และ r = {(m, n) ∈ A × A | m ≤ n} แลวจํานวนสมาชิกในความสัมพันธ r

โดเมนของ r เขียนแทนดวย Dr คือ เซตของสมาชิกตัวหนาของคูอันดับทั้งหมดใน r สัญลักษณ คือ

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (17)

ตัวอยางที่ 4 จํานวนในขอใดตอไปนี้เปนสมาชิกของโดเมนของฟงกชัน f = (x, y)|y = 2 x + 2x2 - 1

คณิตศาสตร (18)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 6 จากความสัมพันธ r ที่แสดงดวยกราฟดังรูป

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (19)

ตัวอยางที่ 7 คาของ a ที่ทําใหกราฟของฟงกชัน y = a(2x) ผานจุด (3, 16) คือขอใดตอไปนี้

ตัวอยางที่ 8 ทุก x ในชวงใดตอไปนี้ที่กราฟของสมการ y = -4x2 - 5x + 6 อยูเหนือแกน x

ตัวอยางที่ 9 กําหนดให a และ b เปนจํานวนจริงบวก ถากราฟของฟงกชัน y1 = 1 + ax และ y2 = 1 + bx มี

คณิตศาสตร (20)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 11 กําหนดให f(x) = x2 - 2x - 15 ขอใดตอไปนี้ผิด

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (21)

คณิตศาสตร (22)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

ตัวอยางที่ 4 ( 18 + 2 3 - 125 - 3 4 4 ) มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (23)

ตัวอยางที่ 6 เซตคําตอบของอสมการ 4(2x2-4x-5) ≤ 32 1 คือเซตในขอใดตอไปนี้

1) - 52 , 52  2) - 52 , 1 3) - 12 , 1 *4) - 12 , 52 

ตัวอยางที่ 7 ถา 8x - 8(x+1) + 8(x+2) = 228 แลว x มีคาเทากับขอใดตอไปนี้

คณิตศาสตร (24)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (25)

sin A = ac , cos A = bc , tan A = ab

คณิตศาสตร (26)______________________________ โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010

อัตราสวนตรีโกณมิติของมุม 30°, 45° และ 60°

ตัวอยางที่ 1 จากรูป ขอใดตอไปนี้ถูกตอง

โครงการแบรนดซัมเมอรแคมป 2010 ______________________________ คณิตศาสตร (27)

ตัวอยางที่ 3 กําหนดใหตาราง A ตาราง B และตาราง C เปนตารางหาอัตราสวนตรีโกณมิติของมุมขนาดตางๆ