Ki Thuat Quan Su Dai Viet - Final

K thut qun s i Vit
Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com
Qun i i Vit cha bao gi v s khng bao gi l mt qun i trang b lc hu Trong nhiu thi k qun i Vit cn vt tri cc nc trong khu vc Qua bi tng hp ny, ti d nh p tan mi suy ngh v mt i qun nng dn trang b lc hu, tay cung tay kim, yu ha bnh, ght chin tranh. i Vit hng cng!
-1-
K thut qun s i Vit
MC LC
A. Qun i i Vit v cc cuc chin: ............................................................4
1. u Lc: ...................................................................................................................4 2. Tin L: ..................................................................................................................4 3. L Trn H: ......................................................................................................4 4. L S:......................................................................................................................5 5. Trnh - Nguyn phn tranh: ...................................................................................5 6. Ty Sn: .................................................................................................................6 7. Nh Nguyn:...........................................................................................................7 B. S lc v t chc, phin ch qun i .........................................................7 1. Nh L ....................................................................................................................7 2. Nh Trn ................................................................................................................7 3. Nh L S ...............................................................................................................8 4. Nh Nguyn............................................................................................................8 C. Qun phc, gip tr: ..........................................................................................8 1. Gip tr...................................................................................................................8 2. Giy dp ................................................................................................................23 3. Khin ....................................................................................................................23 4. Nn .......................................................................................................................27 D. V kh:..................................................................................................................31 I. B binh .................................................................................................................31 1. Cn chin...........................................................................................................31 2. V kh tm xa ....................................................................................................38 3. Ha kh (sng, pho)..........................................................................................42 II. K binh, tng binh ............................................................................................52 1. K binh...............................................................................................................52 2. Tng binh ........................................................................................................52 III. Thy binh ..........................................................................................................53 1. Mt s dn chng lch s v thy qun i Vit ................................................53 2. Lch s ca Thy qun i Vit.........................................................................56 3. Mt s loi thuyn chin....................................................................................59 E. Binh php: ...........................................................................................................60 I. Trn php:............................................................................................................60 II. C yu binh php................................................................................................78 1. Thin Ha Cng.................................................................................................78 2. Thin Thy Chin ..............................................................................................81 3. Thin B Chin..................................................................................................86 4. Thin Gi Tri...................................................................................................93 III. Qun c .............................................................................................................98
-2-
K thut qun s i Vit
Cnh bo: Cc c ln tui khng nn c bi ny nh, chu s ngn ng khng ph hp. Cc cao th cng khng cn c v ch c g mi u.
Li ni u
Trc tin, phi khng nh rng, nhng suy ngh kiu nh Dn tc VN l 1 dn tc yu ha bnh, chn ght chin tranh, trang b ngho nn, lc hu, tay cung tay kim, v kh duy nht l tinh thn chin u blah blah blah l sai bt. ngh cc c lm sch s thi ca ci bi ca tinh thn nhn vn trong chin tranh ca ngi Vit i =)) (Ci c Minh Thi g HKHXH-NV hm n va ku bn git lm xu i hnh nh b i c H, c siu tht y, chc b i c H khng cn bn qun Php cng t cht). i Vit trong lch s l 1 quc gia c nn k thut qun s rt mnh, nhiu triu i cn vt tri c Tu (nht l Ty Sn, thng Kin Long s Quang Trung rm c vi :-P), nh chim xm lc tm lum (nh sang c Thi v Min ri y). Bn Tu hay thch xm lc i Vit khng phi v i Vit yu, m l v chng n m thng tin v li hc s ^^ (chng n tham n cn tng i Vit d n). C vi thng idiot hay ku Vit thng v thng Tu nhng thi, cha em y qun xn n, ri xa thy th khng quen -> dnh dch bnh, khng th Vit toi lu ri =)) Kh qu, u c n gin th. Nhn li nhng thng tng Tu n Vit chi nh: Th, M Vin, Quch Qu, Ngt Lng Hp Thai, Toa , M Nhi, Mc Thnh, Tn S Ngh ton danh tng th kia khng bit cc ng ch cn i g na, chc i Khng Minh ch thm cm qun =)) Cn v dch bnh, ci y chng t VN bit s dng v kh sinh hc u tin trong th gii =)) =)) a thi, thc ra sch s Tu ghi dch bnh vo bo cha cho tht bi ca mnh, cn sch s VN th ghi thm dch bnh vo tn thm hnh nh nc i Vit yu ha bnh nn c tri gip =)) Vi cht kin thc lch s cn t i, ti nh tp hp li v nn k thut qun s i Vit. Rt mong nhn c cc phn hi v b sung ca cc bn.
zDragonFlyz
P/S: y ch l 1 bi tng hp tham kho (cho dn nghch s c chi), ng coi n nh 1 cun sch. Khng nn trch dn ngun t bi ny nh ti liu, nu cn trch dn thng tin th hy ghi ngun l nhng ngun xa hn m ti ghi di mi phn. VD: ngun: Binh th yu lc
-3-
K thut qun s i Vit
A. Qun i i Vit v cc cuc chin:

Nhiu ngi c hay bo s VN chn hn s TQ -> c s TQ. Mn s ph thng t lp 1 -> lp 12 ton dy ngi ta VN l 1 dn tc yu ha bnh, ch nh gic t v, v kh th s, bao nhiu cuc chin tng bng khi la (i xm lc), cc c giu nhm i c, lm g ch chn. Yu ha bnh ri th c s lm ci g na =)) Nu chu kh u t tm hiu su th thy s VN hay ra pht. (tm thi khng ni n Bch Vit v ci thi i hong kim ny cn nhiu tranh ci) P/S: cm n bc nhinho bn gamevn.com :D 1. u Lc: Tn Thy Hong sai Th mang 50 vn qun xung bnh Vit, kh ni 50 vn ny khng c vi chin thut du kch ca vi vn dn Bch Vit, nht l dn Ty u di quyn Thc Phn, v th l anh Th mt thi ngang dc t Tu ang khn n cha bit lm g th b ngi Vit p tri git cht. 2. Tin L: Ct Cao-Bc-Lng khi TQ (nu ng theo gc nhn Lc Vit), 3 ln nh bi ngi Nng v chim 2/3 t ai ca x ny. 3. L Trn H: Bc pht Tng, Nam bnh Chim. 3 ln nh gc tng cng 83 vn qun Mongol (trn th gii c my thng nh ni s Nguyn Mng to th ny nh), my ln nh Champa, t tri kinh Champa (nhng cng ti n nh trc). Thi k ny bt u xut hin sng ng cc loi (Ha Thng, Ha H, Thn C ), ni ting nht l v Trn Kht Chn cho phc qun dng sng (sng loi g th khng sch no ghi) bn cht Ch Bng Nga (vua huyn thoi ca Champa). Thi k nh H l thi k qun i i Vit c hin i ha cc k honh trng, binh lnh ai ai cng sng ng tn rng. Chin tranh Minh H ln 2 (1407), nh Minh ln ny rt kinh nghim h ho ph Trn dit H v mang ng qun nhiu k, sng hn (gn 30.000 khu) nh bi nh H khng bit s dng chin tranh nhn dn (dn khng phc, qun tng th ton phn bi). Chin tranh Minh H l 2 bn dn qun u sng ng ngha lun. Sau chin thng trc nh H, nh Minh tha nhn l hc hi c k thut thn thng li hi ca i Vit. (Sun Laichen. tr 91)
-4-
K thut qun s i Vit
H Nguyn Trng vn l ngi u tin ch ra sng thn c VN. Sau khi b nh Minh bt sang TQ ng cn ch v ci tin cho h nhiu loi sng na, v H Nguyn Trng c coi l "ng t ngh c sng ca TQ" (v ng ci tin rt nhiu nn ha kh TQ). Mi ln c xong 1 m sng nh Minh u phi lm l t Trng. Hai ci tin quan trng nht ca ng l cc mi (sng bn c bt k tri ma) v pho d chin (di chuyn c thay v t cht trn thnh). 4. L S: 2 ln san bng Champa. Chia Champa ra lm nhiu nc lm yu n i. Cu ni ni ting: "nh tm n ri" (ln l phi ln t t). Sau tiu dit gn nh hon ton Champa nm 1471. Xem thm http://tinyurl.com/chientranhViet-Cham (Wikipedia) Ngoi ra cn onh ti Min in bt hu ht NA lm ch hu, cng np thng xuyn. Thi k ny vn c sng ng nhng khng cn chim li th tuyt i nh trc (ng Tu ng hc c ht k thut c sng bn mnh ri). 5. Trnh - Nguyn phn tranh: 2 ng Trnh Nguyn cho tu sang Ma-cao mua sng B ng nh try hi =)) Xong ri mang v bn ln nhau =)) Cha Nguyn nh nut gn Champa (my triu trc ph m li cho ri, gi ch cn n thi :D). My ln nh chy nh chm chin hm phng Ty, lm bn Ty n nghe ting phi v mt, bn Tu phi khip s (v chnh TQ li ang b bt nt). H nhc Cng ty ng n H Lan (VOC) - nhng k nh bi BDN v chinh phc Indo, M Lai (hi qun Indo ni ting th m cng b xt cho tan tnh). Tnh ra s qun (ngi H Lan) v thuyn m VOC mt "Cochinchina" c khi cn ln hn s qun m h dng chinh phc M Lai, Indo! Thng tin chi tit v ng Trong vs VOC. Ni chung l khi u bng vic qun Nam...cp hng, bt ngi ca VOC, thm ch cn bn ngi lm n l! (gu tht). Kt qu: Sau cuc xung t vi ng Trong, uy tn ca Cng ty ng n H Lan ti Vin ng c phn suy gim. Sau khi nghe ngi Trung Hoa v dn a phng bun bn Nht k li cuc chin, ngi Nht bt
-5-
K thut qun s i Vit
u cm thy coi thng Cng ty ng n H Lan v uy tn ca H Lan y b mt mt ln. Nguyn nhn su xa u tin l th ny: Khi cha Thng (Nguyn Phc Lan) hi mt ngi H Lan ang gip vic v hi qun H Lan th ngi ny tr li: "Tu H Lan ch s mnh lc v qun i nh tri thi". iu ny khin ng cm thy b xc phm nn Nguyn Phc Lan v Th t Nguyn Phc Tn t mnh thn hnh n Eo, ra lnh cho thu qun cho thuyn ra nh thng vo 3 chic tu ca H Lan. Kt qu ca vic cm thy b xc phm: Trn Eo 1643 (cn gi l Bm L Xo). Ci ny l phi xem nh
http://tinyurl.com/traneo1643 (trn Eo 1643 Wikipedia) http://tinyurl.com/xungdotVOC-VN (xung t VOC - ng Trong Wikipedia)
Soi hm H Lan chm ti trn, c hm i cng xung bin chi vi c. 2 con cn li rt chy, 1 con hong qu lao thng vo cn =)) =)) (H Lan mt th trng, chu nhc v 1 l do ht sc lng nhch =)), tc l lm cho ngi khc cm thy b xc phm :-P) Ch : i vi Phng Ty thi k ny vic khng nh thng tu bn a l s s nhc ch cha cn b nh m c chin hm (nht l soi hm). M y khng phi 1 ln thua m ti my ln na (l ng i nhm hi phn) 6. Ty Sn: Quang Trung i trc thi i vi chin thut tp trung ha lc thnh cm. Ai c v thi Napoleon thy qun lnh xp hng thnh n v, i u ri bn y 1 lot n, ri np n thng nng, ri li bn y, qun Ty Sn cng gn gn th. Va tng st thng va gy hoang mang cho ch. Ni ting nht l v hn 200 voi chin gn i bc (dn nghch s gi vui l pho t hnh :D) cng 100.000 qun trong cha y 1 tun nh bi 29 vn qun Thanh, ph 7 n kt qu: S Ngh cng Nguyn Nhip i lc li, quanh co nhiu ch, b i kht 7 ngy m mi ti i Nam Quan (theo Trn Nguyn Nhip - b th di quyn Tn S Ngh) S qun Thanh kp theo Ngh qua bn kia bin gii ch c khong 50 ngi (theo gio s De la Bissachere Vit Nam khi ) dn Trung Quc bin gii dt nhau chy lm cho sut vi chc dm khng c ngi.(Hong L Nht thng ch) Trn Rch Gm Xoi Mt, Ty Sn dit gn 3 vn qun Xim, khng thm bt t binh lun (iu nh Nguyn lm khng ni).
-6-
K thut qun s i Vit
Triu nh Thanh huy hong ca TQ vi anh vua li lc Kin Long (lo Cn), b ch ci phng ng th m cn phi s Quang Trung. Quang Trung cn nh sau khi n nh tnh hnh t nc s mang qun sang hi thm nh Thanh, v li bn Hoa Vit, nhng ng mt sm qu. 7. Nh Nguyn: Thi k ny l b rc nht lch s phong kin, nhng qun c update v kh tn rng, thi nh Nguyn i lnh l sng nht =)) (Nhng tinh thn chin u th ln nht trong cc triu i). Thi Minh Mng qun update trang b (10 lnh th c 4 sng v 1 pho), onh nhau m c ti vi thng Thi tranh t Lo, Campuchia. Chin tranh tng lc gia i Nam Empire v Siam Empire din ra trong 20-30 nm. Qun i Nam ng 70 pho i, xy thnh Nam Vang cn i qut li xi tung t Campuchia (hi xem ti sao dn Cam n ght dn VN). Kt qu 2 thng k hip nh nh chin ri cp sng v c th. (theo Annam-Siam War: War Between the Thai, Laotian, Khmer and Vietnamese- Phrae Phitthaya) Tuy nhin v cuc chin tng lc khng khip lm c 2 triu i Siam v i Nam thoi tro (nh Nguyn kinh t yu ri, sau ci trn nh Cam ch cn ci cc kh g), cc vua nh Nguyn hnh nh ko bit lm kinh t). Sau thi Minh Mng, i Nam tt dc khng phanh. Khi Php vo VN, 10 lnh ch cn 1 sng, vi trm lnh mi c 1 pho, sng th 1 nm bn 1 ln, 1 ln bn 6 pht. Qun nh Nguyn m c quay ngc lch s i nh vi qun Tng th cng chc chn thua, ch ng ni n Thanh hay Php.
B. S lc v t chc, phin ch qun i

1. Nh L a. Cm qun: ng kinh thnh, tuyn chn t nhng thanh nin trai trng khe mnh trong nc. Nhim v: Bo v vua v kinh thnh. b. Qun a phng: Tuyn chn trong s thanh nin trai trng cc lng x n tui thnh inh (18 tui), c nhim v canh phng cc l,ph. c. Dn binh: Lc lng v trang c iu ng khi t nc c chin tranh ln. 2. Nh Trn a. Cm qun (Qun tc v): Gm Thin Thuc, Thin Cng, Chng Thnh, Cng Thn, Thnh Dc, Thn Sch. Cm qun l lc lng nng ct trong chin tranh v bo v kinh thnh. b. L qun: Nhim v l phng gi cc l.
-7-
K thut qun s i Vit
c. Qun Vng hu: Qun ring ca cc vng hu qu tc, thng l cc gia inh. Thng c trang b v hun luyn kh tt, cc k trung thnh, ng vai tr quan trng trong cuc chin chng Mng Nguyn. Qun ca Trn Quc Ton chnh l qun vng hu y. 3. Nh L S a. Cm binh: Bo v kinh thnh. Gm 2 v Kim ng v Cm y, 4 v Hiu lc, 4 v Thn v, 6 v in tin, 4 v Thun tng, 4 v M b. b. Ngoi binh: t qun Ng ph, mi ph gm 6 v, mi v c 5-6 s.

Trung qun ph: lnh cc x Thanh Ha, Ngh An ng qun ph: lnh cc x Hi Dng, Yn Bang Nam qun ph: lnh cc x Sn Nam, Thun Ha, Qung Nam Ty qun ph: lnh cc x Tam Giang, Hng Ha Bc qun ph: lnh cc x Kinh Bc, Lng Sn. Ring Thi Nguyn v Tuyn Quang th thuc vo qun Phng Trc
4. Nh Nguyn a. Thn binh: gm cc v Cm Y, v Kim Ng, v Tuyn Phong v doanH V Lm. Nhim v: Bo v vua. b. Cm binh: gm cc doanh Thn C, doanh Thn Phong, doanh Long V, doanh H Uy, doanh Hng Nhu, v K V, v Kinh Tng (tng binh), v Thng T (k binh), v Long Thuyn (chuyn ch thuyn vua), vin V B (lnh dng sng), i T Pho (ch thuc sng), i Phng Thin. Nhim v: bo v kinh thnh. c. Tinh binh: gm c ba doanh ca Kinh k thy s, v Gim Thnh, v Th H, v Dc. Nhim v: Trn gi khu vc ngoi kinh thnh.
C. Qun phc, gip tr:

(bn quyn ca bc yevon lichsuvn.info)
Gip tr
1. H tm phin: 1 ming hnh vung (c th bng kim loi hoc g. Trn Phu i Nguyn i s ghi nhn l Trn Quang Khi mc h tm g hnh vung, thp vng 4 cnh) c buc vo trc ngc, c th dng 1 lc 1 mnh trc
-8-
K thut qun s i Vit
ngc, 1 mnh sau lng, buc li vi nhau bng dy. H tm VN ta thng thy l lm thi Hng Vng, kch thc thng nh ch bng...2/3 ci trong hnh di. Ti cng khng r v sau kch c h tm VN c tng ln khng. Nhc lun, y l loi gip thuc loi c i nht, v mun bo v tt th mnh gip phi to, m cng to th mc n rt kh c ng:
Trn th gii th h tm c c t nh nh h tm thi Hng Vng n ln nh trong bc hnh phim VN kia 2. Gip giy: Nhiu lp giy bi dn ln nhau, to thnh 1 ci o di, khng tay, x ngc. Ci ny rt r, d ch to v chng chm ln m kh tt. Nguyn Tun tng nhc n n:
http://tinyurl.com/consutu1namquysuu
Mt ci hi lon Vn Thn, bn ta b ci nn y ri. Bao nhiu sch giy bn l em ra lm o gip ht... Bc khng tin li ti ni th hm no th ly mt mi mc m xem c th thu qua c mt cun Tnh L ny khng. Ht lm o gip trn th mi nhn nh nhau li n lm ct bi u s t ma chi, ci cng tin nhn eo mt ci b "Knh tch t ch" sau lng nhng lc lm giy ri ngoi ng, ngh m li tic qu bc .
-9-
K thut qun s i Vit
Ch nhng anh lnh Vit trong c 2 bc tranh ng H. Trc kia tui cng tng h ang mc ci o lnh standard (va cp bi trn) nhng sau khi bit v gip giy, nhn k li, cc ng l tay o anh no cng khng h t cng mu vi ci o anh ta mc c. iu chng t cc anh y thc ra ang trng thm ln ngi 1 ci o khoc di khng tay, buc hng li bng 1 si vi. Ci o khoc khng tay ny, kh nng rt cao chnh l gip giy.
- 10 -
K thut qun s i Vit
3. Gip vi: Tng t gip giy thi, 1 loi gip r, chng chm v m kh tt. Khc bit l gip ny gm nhiu lp vi may chng n ln nhau. i khi n cc k ging ci o trn th cc bc Vit Minh mc hi nh Php: Di y l o Trn th:
Ch ci kiu may hnh ch nht cho. C th y l 1 c trng kiu gip ny do ta ch to. Mi u ti cng cm thy kiu may cho ny may be b nh hng t Ty hay Tu, nhng n gip ca Champa m cng may cho th th rt c th ci ny mang c trng ca ta. **** trn trnh by xong nhng loi gip r tin ca ta. Gi n gip th thit, cng l th cho n gi ta hon ton m tt. Tt c thng tin cn li ch l my bc tng v tranh v mun mang tnh c l v nh hng nng ngh thut to hnh ca TQ. u tin ni v cht liu
- 11 -
K thut qun s i Vit
Thng 3/ 1214 ( i Vit S Lc): on Nhuyn vn l ngi mnh m m hung hng nn khi thng c li cng sinh ku ngo. Ri th t ph nh ca, git hi sinh vt, bt cp g, gn ht. Sau li ci o gip ln cha trn ni nh chung lm vui. Lc by gi nhng lnh th ni cha u nh chung. Nguyn Nn nghe ting chung em binh n nh, git cht bn on Nhuyn. Nguyn Nn tha thng ui theo n Php Kiu (cu Php) th b ngi Hng l on Nghi np di cu cm ci mc m thng ci o gip st, Nguyn Nn b thng lng dn binh rt lui. == > gip st bc kn c n sau lng. 1401 ( i Vit S K Ton Th) H Tng i nh Chim Thnh, nghe li nh i Trung, cho qun b i ng ni, tch xa hn qun thy, gp khi nc l, tng s gia ng ht lng n 3 ngy, phi nng c o gip bng da n.
== > c gip da.
Nhn mnh lun 1 rt cn ch : c trng ca gip ta thi L l nh y tua vi hoc nhc r xung dc khp cc vin gip (theo "Hi p v trang phc truyn thng VN" ca Phm Anh Trang). Ti ngh y l 1 im rt c bit, nn thm vo d cho cu chn bt c loi gip no trong nhng phong tng, hnh nh di y (tr ci h tm phin nh): Gip k binh thi Nguyn ( 90% l gi gip, nhng l gip duy nht cn c hnh nh y , chnh xc -> cho ng u tin): cu trc ca b ny tm gn li l c 2 mnh gip vai v 2 mnh gip hng, tt c u may dnh lin v o:
- 12 -
K thut qun s i Vit
- 13 -
K thut qun s i Vit
4. Gip tng Kim Cng thi L Cn bn b gip ny l phng theo Minh Quang gip ca nh ng (MQG l 1 loi gip, nhn bit qua vic n thng mc km 2 mnh h tm 2 bn ngc):
MQG nh ng: V MQG nh L: c th thy r c trng MQG nh L ta l tua vi hoc nhc c nh y dc khp cc vin gip vai, hng,... thm ch c vy lt hnh nh cng c tua r:
- 14 -
K thut qun s i Vit
- 15 -
K thut qun s i Vit
- 16 -
K thut qun s i Vit
- 17 -
K thut qun s i Vit
5. Gip tng thi L:
- 18 -
K thut qun s i Vit
6. Gip tng Trnh Nguyn Ci ny li hao hao k binh Mn Thanh:
- 19 -
K thut qun s i Vit
- 20 -
K thut qun s i Vit
7. Gip la thi Nguyn: Cng chng bit ci ny l gip tht hay l gi gip na, v nhn n cng chng c v g l gip vi n. B ny cng c tua r 1 phn vy:
8. Gip v vi fantasy: Thng thy my ng tng (ta ln gic) trong tranh ng H, my bc ny thng chu nh hng nng t TQ:
- 21 -
K thut qun s i Vit
- 22 -
K thut qun s i Vit
Giy dp
i giy dng cho nhng ngi lnh ngy xa cng c thit k rt gn nh, c tc dng gip cho bn chn gim bt thng tch nu b gio, kim chm hoc b sa vo chng, gai. C Thy cho bit, phn bn trong v bn ngoi ca i giy l lp vi i dy c nhum nu k hoc nhum bt cy cy (gi nh cy cy, ha vo nc un si nhum vi). Phn ct gia ca giy l giy bn nhiu lp, c qut bng nha cy, sau dng sn ta pht ln cho kn nc kh thm vo trong, cui cng c chm (khu) bng si ch gai. giy c lm rt dy (khong 2, 3cm). Chiu cao t ln n ming giy khong 30cm. ( chin thng gic Nguyn Mng hng mnh ng Hng)
Khin
Ch yu l khin oval, thng lm bng g, my, thnh thong tng hoc lnh siu VIP cng c khin kim loi (ng hoc st)
- 23 -
K thut qun s i Vit
Nh Trn: ci khin g di y di 1 met y.
- 24 -
K thut qun s i Vit
Khin th k 13
Khin trn
- 25 -
K thut qun s i Vit
Ci ny ca my ng ch qun min ni
Nh Nguyn: tht ra m trong hnh ny ch l nh nhc thi
- 26 -
K thut qun s i Vit
Nn
- Nn g. C ng my anh lnh Nguyn.
- Nn t phng bnh nh:
- 27 -
K thut qun s i Vit
[Thi Bnh] nm th 5 [974], (Tng Khai Bo nm th 7). Mu xun, thng hai, quy nh v qun mi o: mi o c 10 qun, 1 qun 10 l, 1 l 10 tt, 1 tt 10 ng, 1 ng 10 ngi, u i m bnh nh vung bn gc (loi m ny lm bng da, chp phng, b bn khu lin, trn hp di rng, quy ch ny n i bn triu khi ngha vn cn dng, i sau vn theo th).(i Vit s k ton th)
Nhn my ci nn trn u my anh lnh trong phim L Cng Un ng ti Thng Long, chnh l n y (phc tho th l nh th, cn trang tr g g n khc bit th no th chu):
Sau ny n i L, ngi ta da trn m ny, h cao m xung, i vung thnh trn, design 1 loi m mi, dng cho l lc (theo V Trung Ty Bt ca Phm nh H). May be l ci m ny:
- 28 -
K thut qun s i Vit
- Nn u mu:"Nm 1002, L Hon lm my ngn m u mu pht cho su qun." Cng vi m T Phng Bnh nh, y l 1 trong 2 ci m chin "quc ty" i sut lch s VN thi phong kin. C bn y l nhng ming kim loi di, c tn inh dnh vo nhau, chm u li thnh ci m, ri lp thm 1 ci g trn chp m (nhn li bc tng thi L - Trnh ti post trn, bc np trong bi cy , s hiu r c ch ca n hn):
- 29 -
K thut qun s i Vit
Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com -
- 30 -
K thut qun s i Vit
D. V kh:
I. B binh
1. Cn chin a. Gio Gio VN rt a dng v c s dng rng ri (l do: r, d lm hn cc v kh khc. Gio tre, loi ny cc r v d lm, thng c dn binh t trang b, nhng t kh nng xuyn gip cho nn khng c trang b i tr cho qun i. Loi ny hay b nhm vi tm vng, nh tm vng ch yu l ngi Nam B v c rut, gio tre rng rut.
Gio tre
- 31 -
K thut qun s i Vit
Gio ngn, ci gio ngn ca VN (khong 1->2 mt, di ta ta gio ca bn Hoplites Hy Lp), trang b kh ph bin trong qun i, mi gio to, lm bng kim loi, sc, cn kim loi hoc g cng.
Mi gio ca qun Ty Sn Gio di, c my thng idiot c phn i Vit khng dng gio di v nh du kch khng cn, phn sai bt, 1 l ai bo i Vit bit mi du kch, 2 l c loi gio di tn 4 mt y ch t u.
- 32 -
K thut qun s i Vit
b. Cu lim Dng cht chn nga v bt ch, i khi c th em ra nh nh b binh. Trn Hng o sng to ra chin thut nh cu lim rt hiu qu m t tung t m Heavy Cavalry Mng C :D Cch nh cu lim: Theo s sch, nh ni trn, gic Nguyn lc rt mnh v k binh, cung n cng, gm, dao sc bn, gio rt di. chng li i qun k thin chin y, nhng ngi lnh ca Hng o Vng thng c bin ch theo cc (mi i qun c 30 , mi c
- 33 -
K thut qun s i Vit
30-50 ngi). Khi ra trn, mi thng c chia thnh t ba ngi. Trong t ba ngi , c mt ngi cm khin my (khin c an bng my c trt bt giy ha ln vi bt cy cy). Ngi cm khin c nhim v gio, gm, tn ca gic cho ngi lnh th hai dng cu lim mc, git chn nga hoc ngi ci trn lng nga, lm cho nga ng hoc nu khng th nga cng lng ln (v b li cu lim sc, git mnh lm chn nga b thng), ht tn gic ang ci trn mnh nga xung t. Ngi lnh th ba c trch nhim dng gio hoc ao xng vo m, chm tn gic ng nga. ( chin thng gic Nguyn Mng hng mnh ng Hng)
V mi cu lim
- 34 -
K thut qun s i Vit
c. Gy Ci ny chc khng cn hnh. Gy ch yu dng g cng. Nh Nguyn c 1 i cm qun chuyn nh gy y. d. Mu, thng, kch Nhng loi ny cng c trang b, nhng khng rng ri -> ta khng cn bn n y.
*** Ch : Phn bit gm, kim, ao 1. ao: 1 li n, bn to, b rng bn t chui n 3/4 mi to dn, sau l vt nhn dn. Ch yu chm 2. Kim: 2 li, gn sut chiu di thanh th b rng bng nhau, c mi nhn. Ch yu m. 3. Gm: 1 li, chiu rng bn gn nh kim, tuy nhin ging ao t l c th phn mi c vt ln. Ch yu chm e. Gm v on ao
- 35 -
K thut qun s i Vit
Gm f. Kim
Kim trang b khng nhiu, ch yu l ly ca qun TQ. f. M tu
- 36 -
K thut qun s i Vit
C hnh dng l mt thanh kim di c cong va phi, sc mt li, a phn l cng ch khng mm nh kim, phn chui cm bng g gim trng lng (khc vi kim v ao v 2 loi ny phn chui thng lm bng kim loi). Li ging nh li hi. Rt thch hp cho k binh. g. Siu ao
h. Trm m ao
- 37 -
K thut qun s i Vit
Chuyn chm nga. K binh m mt nga th v dng ri cn g :D i. Thit lnh
p v u ch, hoc ht ch t nga ra xa, ci ny nguy him pht. V kh thun ty made in i Vit (khc hn cn Tu nh ng nhm) 2. V kh tm xa a. Lao (phiu)
- 38 -
K thut qun s i Vit
Phiu l ch Hn, ting Vit l ci lao. i khi l v kh c u nhn, dng nm, phng bng tay hoc bng my. Thng l lao tre hoc g vt nhn. Lnh min ni thng xuyn s dng lao, nht l lnh Nng. b. N Trnh lm n ca dn ta l rt cao, n c trang b kh ph bin trong qun i. Bn chnh xc, hiu qu, d s dng, d hun luyn. N thng c lm bng g, mi tn ch yu lm bng kim loi (ng hoc st)
N ca ngi min ni c. Lin n v Lin chu n

- 39 -
K thut qun s i Vit
Lin n v Lin chu n n khc nhau y cc ng ch. Lin chu n = n ca cc tc Bch Vit pha Ty = ci n nht hp n vo ri bn lin tc n khi ht n ri thay n. Ci n ny c cha Khng Minh copy. M bn Tu n lng-x gh qu n dn ta cn tng n Lin chu ca Khng Minh, ni g n bn Ty. Lin n = n ca u Lc = ci n ln gm nhiu n con c ni dy vo nhau 1 ln quay trc ko dy th my ci n con cng bn 1 lc (Ban u ch c 10, sau ny ci tin thm mi c vi chc pht). Ci n ny cc ln. Ci n thn An Dng Vng l phin bn thn thoi ha ca ci n ny. Ci ny my ku Tu cng em copy ri lng-x nt.
Lin n y
Cn y l Lin chu n
- 40 -
K thut qun s i Vit
P/S: Ti Tu n bit ch cung ch khng bit ch n, n ca chng n ch i copy t n Vit ri lng-x ln m thi. Tm li l Vit chuyn n, Tu chuyn cung. Cng nhn bn ny lng-x tt tht, gi c 2 loi n trn u tr thnh c sc TQ trong cc games m khng ai bit. d. Cung Cung tn c nhiu loi, t cung tre cho n cung composite (ch yu l cung tre). Ci ny hnh th th no ai cng bit c ri. Cung tn cng c trang b rng b p s thiu ht v tm bn ca n, nhng phi lnh chuyn nghip mi s dng cung thnh tho c. Con em qu tc nh ni ngy xa u phi i hc ci nga bn cung ht khng nh ng cp. Trong cm qun i Vit cng c lc lng X K Binh (K Cung). e. My bn My bn i Vit thuc dng Mangonel. My bn Mangonel km chnh xc hn 1 c my Trebuchet (ra i sau, khng lu trc khi c s khm ph v s dng rng ri thuc sng). Mangonel nm nhng hn c ng n thp hn v tc cao hn Trebuchet vi mc ch l ph hy tng thnh hn l nm qua chng vo bn trong.
i khi l dng ca n nh th ny.
- 41 -
K thut qun s i Vit
i Vit c s dng my bn , ni ting nht l trong trn cng thnh nh Tng ca qun L Thng Kit. Thi Trn tr i, my ny c ct theo ci gi nng bn phn tay git d git hn. 3. Ha kh (sng, pho) Lch s pht trin ha kh Vit Nam cho thy cha ng lun bt nhp vi thi i. Thm ch, c thi im, cn vt ln thnh nc hng cng trong khu vc. Khong th k 6 -7 loi ngi bit n thuc sng, song phi ti th k 10 - 11, n mi c s dng trong chin tranh di dng nhng tc n gy n, gy chy. Nm 1275 mi xut hin loi ng bng kim loi. Sng pho ra i to ra cuc cch mng trong lch s v kh loi ngi. Ti Vit Nam, ngay t th k 13, trong dn gian nc ta s dng ph bin mt loi pho gi l bc trc. (V kh cha ng ta: Ha kh - Tuyt Trnh) a. Ha Thng
- 42 -
K thut qun s i Vit
L mt ng tre, nhi thuc n pha di, nht mi tn, n, mnh n vo, chm ngi thuc n -> bm. Ni chung l tm bn xa (300 bc), st thng kh, nhng np n bn th lu qu tri. Sng ny xut hin t thi Trn (12xx) (Sun Laichen. tr 89) b. Ha H, Ha ng Ha H xut hin t thi Trn, n l mt ng tre ln, nht thuc n pha di, xong ri pha trn nht n hay mnh kim loi vo. n thi Quang Trung, sng Ha H c ci tin thm cht gy chy, khi bn va gy st thng va t qun o ch. Cng c ngi ni Ha H hot ng tng t sng phun la ngy nay, thuc n trn d cht kh. Phin bn cao cp hn ca Ha H l Ha ng, lm bng kim loi, nn c th dng nhiu ln, thay v dng 1 vi ln ri b i nh Ha H. (theo Binh th yu lc)
- 43 -
K thut qun s i Vit
c. Ha Mai Cc loi sng ha mai ca H Nguyn Trng, nhanh chng tr thnh tiu chun cho cc loi sng v c ph bin khp -u. Sng c lm bng thp v dim sinh Ty Vc. (Sun Laichen. tr 91) Ha Mai ca H Nguyn Trng vt tri hon ton so vi Ha Mai chu u. Tht ra m ni, sng chu u ch hn c sng Vin ng t na sau th k 19, l thi k tr tr nht ca nh Nguyn.
- 44 -
K thut qun s i Vit
Ha thng cu thng bn H Nguyn Trng ch/ci tin cho nh Minh. Ca nh H chc cng tng t. Nguyn l hot ng
- 45 -
K thut qun s i Vit
V y l Ha Mai ca my anh Ty Bal lc hu cng thi k =)) =)) d. Sng Thn c
C g cn ni v khu Bazooka u tin trn th gii khng? Pht minh i trc thi i ca H Nguyn Trng. e. Ho tin
- 46 -
K thut qun s i Vit
Phm tr tng dng binh, vic g cng d b. Nu khng d b th lm c trong khong chc lt ly g m ng dng. V d nh lc cp tri gic, vt vng vy, nh gip mt ng hp, cng trn nga lin hon, trn voi chn ng, nn dng tn la m nh th ci g cng tan. Php lm: Ly ci ng di 6 tc 3 phn, nhi thuc sng lm 3 nc, nc th nht dy mt tc, git 300 chy, nc th hai dy 3 tc, git 300 chy, nc th ba np tn st, ui tn c eo sao di 1 tc, li np thuc 1 tc, git 300 chy. Xong ri ng sau ng st dng ng tre gi 5 tc tip vo, li cho ngi thuc xuyn vo u ng. Lc dng ly la t u ngi th thuc la cng tn st t nhin bn tung ra. (theo H trng khu c - o Duy T) Ngoi ra cn c loi ha tin cha thuc c Phm t khng ch c nhiu, yu khng ch c mnh, l l thng. Nhng Binh php c ni: Ngi nh gii trc lm th ch khng th thng c ch th ca ch mnh c th thng. Cho nn cm qun 3.000 ngi chng gic nm ng, phng ni ng rng ng di, gic em c nc sang nh th ly g m chng c? Nn dng php ha tin cha thuc c: Trc ht sai qun o hai rnh hai bn ng, su 4 thc 5 tc, di 200 bc hoc 100 bc hay 50 bc, gia ng li o mt rnh ngang thng hai rnh t hu. Li khin th st c ci bu st ng knh y 2 thc, ng knh ming 2 tc 3 phn, hoc 100 ci, hoc 1.000 ci, hnh nh qu bu. Li lm ng st di 4 thc 3 tc, mi bu mt ng. Ly thuc c np vo trong bu, xong ri li em ng st cm vo trong bu t ming n y. Li ly thuc sng np vo y ng st. Li ly vin bnh thuc c np ln trn thuc sng. Li ly thuc sng np ln trn bnh thuc c. Li ly mi tn st 10 ci hoc 100 ci hnh nh ngn mc, dng dy gai buc lm mt b np ln trn thuc sng. Li ly thuc sng nht ln trn b mi tn. Li ly vin bnh thuc c nht ln trn thuc sng. Li np mi tn ln trn thuc sng. Li ly thuc sng nht ln trn mi tn. Nh th 3, 4 ln, n khi y ng th thi. By gi mi em bu st y vo trong rnh, ming bu hi nghing tr ln, cc ng u cch nhau chng mt bc. Hai rnh bn t bn hu u t nh th. Ri sau t my la rnh ngang, trn c ngi thuc chy vo ming ci
- 47 -
K thut qun s i Vit
ng y lm th n lin lip. Li ly nan tre lm phn che ln trn cc rnh, ph ct c ln. Lm xong ri, mi i d gic ra nh nhau, gi cch thua m chy. Gic tha th ui theo, n ch rnh ngang xo phi my la th ngi la chy n cc ng mi tn thuc c, thuc sng cng la u n tung, d trm vn qun cng ch mt chc u b nt. (theo H trng khu c - o Duy T) Cn c dng tng t: Ha Long L 1 dn phng tn la, t trn cc chin hm Ty Sn. Con rng la l mt loi ng phng c bn ha tin thn chnh, khi chy ht s mi vo nhng tn la trong bng rng v nhng tn la s c bn vt ra ng ming. Ha long c s dng trong nhng trn hi chin m hai bn cn cch xa, cc bnh thuc n nm cha ti, dng t tu ch. V chng ha tin bn ra hng lot trng nh mt con rng la bay trn mt nc nn c t tn l ha long. (Hong Quang Trung ra Bc Nguyn Duy Chnh) f. Ha cu
- 48 -
K thut qun s i Vit
Php ha cu l php thn ca Ty-dng. Trong lc em qun i nh gic, hai bn by thnh th trn, ta em sng phi thin m bn, qu n tung ra, ri n u th qu n n ra, mnh st tung to bn mt, du gm gio chong tri, c x lp t cng ch mt lt l tan nt ht. Php lm: Trc ht sai th st c mt bnh gang trn c 1 thc gi l qu m, li c ba qu con mi qu trn 2 tc. u c gang mng. Trn ming c np c ng trn c khi y np li khng bt ra c. Ri sau np thuc sng vo ming bnh. Hy xin ni mt qu. Trong lng ng y thuc sng, xong ri ly np y kn ming li. Trc di mt l nh lun dy ngi vo. Dng v gai ngm nc mui phi kh kt thnh dy v qun ngoi qu n, hnh nh rn qun, nh th l cho la khng chy vung ra. Li ly v gai kh buc xen vo, khin cho la khng tt c. Li ly dy ngi thuc sng qun vo ton thn qu n, cui cng lun u ngi vo l nh, nh th l ct cho n chm. Li ly nc mui tm vo v gai, phi kh, qun vo chung quanh qu n rt kn. Lm nh th xong ri li ly dy thau nh buc chng ngoi, cho lc bn i khng tut da qu n. Ly my qu con y np vo trong bng qu m. Qu m cng lm nh cch ni trn. Cn u dy ngi th nn h ra ngoi. C th em qu n np vo i bc phi thin m bn th qu no cng n. Li b ch ca Kim-trai: Phm ma ng m bn qu n, nn dng m ri c bi ngoi v gang qu m qu con th cng tt. (theo H trng khu c - o Duy T) g. Yn cu
- 49 -
K thut qun s i Vit
Qu m thuc c. Qu ny nng 5 cn, dng lu hong 15 lng, du tho 5 lng, dim tiu 1 cn 14 lng, ba u 5 lng, lang c 5 lng, ng du (du tru) 2 lng ri, bt than g 5 lng, nha thng 2 lng ri, thch tn 2 lng, sp ong 1 lng, trc nh 1 lng 1 phn, ma nh 1 lng 1 phn. Cc th y gi vi nhau ri nn lm qu trn, x qua mt si dy gai di 1 trng 2 thc v nng na cn, ri ly thuc bao ngoi m bao. (Binh Th Yu Lc) h. Sng Thn cng, i bc Sng thn cng l phin bn ln ca Thn C, gn trn tu chin, tng thnh, tng t nh i bc. Nh Minh hc c cch c thn cng ca i Vit sau cuc xm lc nm 1407 (theo Minh S)
- 50 -
K thut qun s i Vit
Ti Ly Nht L (o Duy T xy cho cha Nguyn) di 12km, c ti 3000 khu thn cng, nh vy cha y 20m li c mt khu i pho. (Nguyen Cochinchina - Li Tana)
Pho thi ch cn g na =))
Cu V Thn Cng Hu.

- 51 -
K thut qun s i Vit
II. K binh, tng binh

1. K binh Nga Vit ni ting ging pony, v ng nhin v th k binh khng pht trin cho lm (nhng cng khng hn l km). Nga ch yu c mua t Tu v i L. K binh gm 3 loi chnh: Khinh K, Thit K v X K Binh. Khinh k cm gio ngn, khin trn, gip giy. Thit K c gip la hoc gip kim loi cho tng, cm m tu. X K Binh gm nhng chin binh ci nga bn cung gii nht trong cm qun. Minh S chp, sau khi nh xong nh H, Trng Ph vt c tng cng: 235 000 con voi/nga/tru. 8 670 thuyn v 2 539 800 qun kh. (trch theo i cng lch s VN). Khng phi phi c tho nguyn kiu phim Tu th mi nui ni voi vi nga. K thc, i L (ng t ca Lo v Thi Lan) Vn Nam l 1 trung tm bun nga chin. , ngi ta nui nga trn sn i, thung lng. Theo i Vit S K Ton Th, nm 1012, bn thn c L Cng Un tng ko qun nh on thng bun nga i L sang nc ta bun bn, cp n 10 000 con nga. Nhiu thy mc giao dch ca ta vi i L v nga ngho l rt ln. Khng dm ni n qun ta c n hng vn con nga, nhng vi ngn con voi ln nga th chng c g qu lm (nhn con s hn 200 000 con voi, tru, nga v nh Mnh vt c). Ngi dn tc gii nga, theo V Minh Giang trong cun Qun Thy Trong Lch S Chng Ngoi Xm, t thi L tr i, triu nh bt u ch trng thm b, k bn cnh thy qun, chiu np cc tng gc ngi dn tc vn gii k tng cng lc lng k binh. V bt con em qu tc hc ci nga bn cung cng ch l 1 trong nhng biu hin ca hng pht trin . (bc yevon lichsuvn tng hp) 2. Tng binh Voi Vit thc ra l i cp ca l Champa, Khmer, Lo nhng ngon hn nhiu ch voi c v kh tm lum. C 4 loi voi chin c :
- 52 -
K thut qun s i Vit
a. b. c. d.
Cung N Ha cu, Yn cu Ha Mai, Ha H, Ha ng Thn cng
III. Thy binh

1. Mt s dn chng lch s v thy qun i Vit L Trn Theo s sch ta bit c thi L c nhiu loi thuyn chin nh thuyn Mng ng (hai y), thuyn Lng Phc (hai lng), thuyn Ng (thuyn ch huy) v Lu thuyn (thuyn lu). i Vit s lc chp: "Thng 11 (1106) vua sp c vic li thi vi nh Tng, sai ng thuyn Vnh Long hai y v ng chin hm"1 (Vit s lc bn dch ca Trn Quc Vng, Nxb Vn S a, H. 1960, tr.122). Ton th chp: "Nm 1124, ng thuyn Trng Quang kiu hai lng"2 (i Vit s k ton th, Sd. Tp 1, tr.125)... Loi thuyn chin ph bin thi by gi l thuyn Mng ng v thuyn Lng Phc, c hai y an ton v tin li. Trn thc t, thuyn Mng ng c t nhng th k trc. T th k IX, nc ta ng loi thuyn ny v sau c s dng ph bin. Qun thu thi Ng Quyn ngoi cc thuyn nh nh thuyn c mc, thuyn thng, cng s dng loi thuyn Mng ng; theo s sch m t, thi "mi chic c 25 chin th, 23 tay cho, thuyn cho ngc xui, nhanh nh gi"; l th thuyn hp v di, dng xng nh thuyn gic" (Vit s lc, Sd, tr.122). n thi L, thuyn Mng ng ni trn chc c ci tin, c hiu qu hn trong vn ti cng nh khi chin u. Thuyn ch huy ca vua mang tn gi Kim Phng, Thanh Lan, Cnh Hng, Vnh Xun... 2 on m t r hn thuyn Mng ng v Lu Thuyn i Vit S Lc Nm t Su (nm 1205- ND) l nm Thin T Bo Hu th 41: "Trc kia, m D Mng p ly xong, li ng vi chc chic thuyn lu (thuyn c lu trn- ND) ri sai Ph Lng l tay cung n trn y. Dng dy di buc ui thuyn v ra lnh rng: "H
- 53 -
K thut qun s i Vit
gic n th cho thuyn qua sng m bn. Nu nh c s bt li th cho thuyn tr v". An Nam Tc S ca s gi Trn Phu: "thuyn mng ng ui nh cnh uyn ng. Hai bn mn thuyn cao hn ln, mi chic c ti 30 tay cho, nhiu th n hng trm. Thuyn i nh bay." Thng Vit gian (cho nh Nguyn) L Tc vit Trng-Chu Nguyn trc lm An-nam kinh-lc phn-quan, n i vua HinTng, nm Nguyn-Ho th 3 (808), i lm chc -h Kinh-lc s. Quan Kinh-Lc trc l Trng-B-Nghi p thnh i-La, thnh ch cao hai trng hai thc, m ba ca, ca u c lu; ng ty mi pha u c ba ca, pha nam 5 ca, trn ca t trng ci, trong thnh, hai bn t hu, u ct 10 dinh. Thi Bi-Thi, hai thnh Hoan, i, b Hon-Vng (tc vua Chim Thnh) nh ph tan tnh, Trng-Chu cho sa p li. Lc u trong qun i, kh gii ch c 8.000 mn, 3 nm li y tng ln hn 300.000 mn. Chu khin bthuc ct 30 gian lu cha. Trc kia c chin-thuyn vi mi chic rt chm chp, Chu khin ng thnh kiu thuyn ngmng, 32 chic, mi chic ch thu-th 25 ngi, tro-phu 23 ngi, 2 cy n bn xe, thuyn cho ti lui, mau nh gi. Cc nc Chim-Thnh, Chn-Lp u lo tin-cng. Chu cht, Liu-T-Hu lm vn t. Ty Sn John Barraw - hi vin Hi Hong gia Anh - n x ng Trong v chng kin: "Thuyn ca h ng rt p, thng di t 50 n 80 pied (1 pied = 0,30m). i khi mt chic thuyn nh vy ch gm 5 tm vn, ko di t u n n u kia v c ghp vo nhau bng mng. Thuyn bin ca h i khng nhanh lm, nhng rt an ton. Bn trong c chia thnh tng khoang, loi ny rt chc c th m vo ngm m khng chm v nc ch vo mt khoang m thi. Hin ti Anh bt chc cch lm ny p dng vo vic ng tu".
- 54 -
K thut qun s i Vit
Mt s ln thuyn chin ca Ty Sn c trang b pho, nhm tng cng ha lc, to nn mi t kch c sc cng ph v tiu dit ln. Trong mt bc th ca Jeaptiste Chaigneau cho bit Quy Nhn, thy i Ty Sn c 54 tu, 93 chic thuyn, 300 pho hm, 100 tu bum trang b kh hng hu. Thm ch, Quang Trung cn cho ch c tu c trng ti 150 tn, c th ch voi chin (tu phng Ty cng ch t 160 tn).
Thuyn i Hiu Ty Sn Nh Nguyn Mi thuyn chin u u c t nht mt khu pho ng mi. Ty dng thuyn m s lng pho t nhiu c khc nhau (Thy qun trong lch s chng ngoi xm Nguyn Vit) V c bn thy qun Nguyn u c tu ln v sng pho y . t ra khng phi em ghe thuyn li bin nh gic =))
- 55 -
K thut qun s i Vit
2. Lch s ca Thy qun i Vit: Thi k Bch Vit, ngi Vit cn sang tn M, In, c bun bn, sinh sng. Rt nhiu trng ng, chim Lc m ngi Vit mang theo c tm thy nhng nc . Chng t cng ngh hng hi ca ngi Vit khng phi ti. Nh inh v Tin L n i vua inh v vua L i Hnh th chin thuyn c t chc quy c, lp thnh i ng hn hoi, thao luyn thy trn trn sng ngi ghnh Thp, ngi So-Kh, hang Lun thuc kinh Hoa L. Nh c i chin thuyn tinh nhu, inh B Lnh tiu dit c cnh qun mnh nht ca s qun Phm Bch H Dc Thy (ni Non Nc), thng nht giang sn, lp nn nh inh Nh L Sang triu L, cc vua L lin tip em binh thuyn i nh Chim THnh m mang b ci v phng Nam S kin chn ng nht trong lch s, chng t sc mnh vt tri ca thy qun thi L l vo nm t Mo 1075, khi thi s L Thng Kit em 10 vn qun thy b sang vy nh Khm Chu, Lim Chu (Qung ng) v Ung Chu (Qung Ty), ph tan thnh quch, trit h bn quan binh ri rt qun an ton v nc m nh Tng khng kp tr tay, qu nhin binh thuyn thi L ht sc li hi. P/S: Hong t L Long Tng vi mt i tu cn sang hn Cao Ly (Triu Tin). Trn ng i, ng li 200 ngi o i Loan (thi ny v ch) -> . T hiu. ng cn s dng binh php nh L nh bi qun Mng C -> ngi Triu Tin tn th ng lm. Nh vy Vin ng ch c Kamikaze (Thn phong) v ngi Vit nh bi c qun Mng C =)) Nh Trn i nh Trn, Quc Cng tit ch Trn Hng o li noi gng Ng Quyn, nh tan qun Nguyn Mng trn sng Bch ng, Trn Khnh D t thuyn lng gic bin Vn n, Trn Nht Dut ph thy trn ca Toa bn Hm T, Trn Quang Khi v Trn Quc Ton nh tan hm thuyn gic bn Chng Dng, vv. tt c u nh vo thy qun tinh nhu v chin thuyn a dng, tnh nng chin u cao
- 56 -
K thut qun s i Vit
Nh H i nh H, H Qu Ly ht sc ch trng vic v b: chin truyn c ng mi to ln hn, c nhiu tng lt vn sn tin cho vic i li, chin u. Tng di cng ngn thnh nhiu khoang ngi dnh cho i cho chng chng vi hng dy mi cho dc theo 2 bn thn thuyn. Cng vi ti nng kit sut ca H Nguyn Trng (con trai H Qu Ly) ch ra sng thn c, cc hm i cn c trang b thn c pho khin thy binh ca gic Minh lm phen khip m kinh hn, tn tht ng k Tic thay, nh H khng c nhn dn ng h v lng ngi vn hng v nh Trn nn cuc khng chin ca nh H nhanh chng tht bi, nc ta b gic Minh h Nh L S Sang n nh L li c s ci t v thy qun. Lc ny cc chin thuyn v thy qun mi tch bit thnh 1 binh chng ring, c lp vi b binh, tng binh, k binh Trang tr v thuyn tr thnh nghi l quc gia, chia thnh nhiu phin hiu rch ri nh: Thin Hi thuyn ca vua cha khi xut trn, u thuyn, Lu thuyn, Tu Kha thuyn, Khai lng thuyn, Hi Ct thuyn...vi hnh dng, cu trc, chm khc, mu sc, vng huy, vng hiu khc nhau Nm 1465, vua L Thnh Tng li nh ra php duyt trn thy b, thy trn vi cc php Trung H, Thng Sn X, M Thin Tinh, Nhn hng... i chin thuyn ln nht lch nc ta cng c thnh lp vo thi L. Nm 1469, vua L Thnh Tng ng gi thn chinh cng vi tng inh Lit em 25 vn qun v 5000 chin thuyn vo nh Chim Thnh . Trnh-Nguyn phn tranh Nm 1596, cha Trnh Tng gi biu sang vua nh Minh xut a thy qun i Vit (triu L ng Ngoi) gip Minh nh Nht Bn, thy hm thuyn nc ta lc hng mnh n c no. Nm 1646, cha Trnh Trng li mun chim Qung ng nn sai Trnh Lm lm thng lnh, Ng S Vinh lm c ng dn 300 chin thuyn vt bin sang nh Qung ng, n ni th gp qun Thanh ang b qun
- 57 -
K thut qun s i Vit
Minh bao vy, hai tng lin xung trn gii vy cho vua Thanh. Sau khi ln ngi, Thanh Th T nh n phong cho Ng S Vinh l lng quc cng thn. Cng thi gian , chin thuyn ca cha Nguyn ng Trong cng mnh m khng km. Nm 1599, mt chic tu Kenki (Nht) khi hi hnh b mc cn ti Ca bin Thun An cng b mt tng ca Cha Nguyn Hong chn bt c. y trang c b tch thu, c thy th on tu cp bin b bt. Trc , Hi qun Vit nhiu ln nh nhau vi cp bin Nht Bn, khi chng t Trung Hoa trn sang VN. Hai nm sau, 1601, Cha Nguyn Hong gi bc th ngoi giao chnh thc u tin ca nc ta n Tng Qun Shogun Tokugawa. Hai x Vit Nht bt u lp giao thng ng bin. Thng im vng Hi An c thnh lp vi nhiu thng nhn ngoi quc v c bit ng nht l ngi Nht Bn, bt u pht trin mnh m. Nm 1643, thy qun cha Nguyn do th t Nguyn Phc Tn ch huy lm gi ti trn soi hm H Lan, 2 con cn li chy cong t trong 1 con hong qu m phi cn m chm. Mt tu s tn Choisy k nm 1697, cha Nguyn c 131 chic thuyn (cha tnh chin thuyn a phng), mi thuyn c chng 60 tay cho, 2 pho th, 3 s quan ch huy, hai trng trn. Nm 1801, xy ra 1 trn thy chin v tin khong hu gia Qun cha Nguyn v Qun Ty Sn (hu Quang Trung), l Trn Th Ni. Trong trn ny qun Nguyn cht mt 4.000, Qun Ty Sn thit ti 20 ngn v mt ht c hi i hng mnh: thuyn bum b tiu 1.800 chic, 600 khu i bc c v nhiu qun nhu, v kh, vng bc ca binh tng Ty Sn ri xung y bin Nh Ty Sn Cui cng trn thy chin oai hng chng t sc mnh ca thy qun Vit Nam, d bt k thi i no cng sn sng p tan mi m mu xm lc ca gic, l trn thy chin trn sng Rch Gm Xoi Mt: Nguyn Hu nh tan 2 vn qun Xim v 300 chin thuyn ca chng vo nm Gip Thn 1874 (theo vndefence.info)
- 58 -
K thut qun s i Vit
3. Mt s loi thuyn chin: a. Thuyn Mu T Thuyn 2 thn lng vo nhau, 4 mi cho, 1 bum. Mi thuyn trn gn inh rng si (inh nhn), hng thuyn cng y inh st, ng vo thuyn gic th mc, ct vo, t cho chy ci v thuc sng trn thuyn ri tho thuyn con rt lui. b. Lu Thuyn: Thuyn 2 tng lu. i khi n th ny
Ci thuyn lu ny ca nh Trnh c. Tu Kha: Thuyn do n tng ch huy, khng dng bum, thn thon di, trn c 3 ct c i v 2 hng c nheo dc thn thuyn, phu cho v thy binh u tinh nhu, li hi v i li nh bay, t kch bt ng, rt lui nhanh chng. d. Du nh: Thuyn c nhiu tng to cao, trn c mi che vi hng dc c x, cha c nhiu qun cung th, quan st gic t xa, li hi khi b binh nh p. e. Mng Xung:
- 59 -
K thut qun s i Vit
Khng bum, khng c, mui trn cng ph da tru khn tn n khng xuyn thng c. Khot nhiu l t v bn cung n, m gio khi tip cn thuyn gic. Cho ti lui nhanh chng. f. Khai Lng: Khai lng c ngha l u nhn. 2 u thuyn cong vt nh chim bay. 4 cho 1 li, cha n 50 qun, nc thun nghch u xoay tr nh nhng, 3 ct bum. Ct gia cao c i quan st, bn cung tn . g. Lin Hon: Thuyn 2 na, chnh gia ghp vi nhau bng mc st. phn trc cha y ha pho, ha tin hng v pha ch, mi thuyn gn inh mc m vo tu gic. Khi dnh cng ri th cho pht ha, ri tho mc st, cho na thn cn li ca thuyn ch v doanh tri. h. Thuyn My Thn Phi: Dng 4 bnh xe qut nc thay cho mi cho gn 2 bn hng thuyn, ci sng p gi i li nh bay. C khoang ngm b mt cho phc binh np bn di. Gp gip th thy binh bn trn b thuyn bi trn, cho gic chim thuyn ri bt ng cho phc binh xng ln tiu dit. i. Hi Ct: L thuyn chin to ln v rn chc vi hng chc tay cho, hng trm binh s, dn trn trc chin vi thuyn gic j. u Thuyn: L hm thuyn ln ch huy, vi ct c soi v nhiu c x, xung phong chin u, dn u on chin thuyn (theo vndefence.info)
E. Binh php:
I. Trn php:
Qun i i Vit cng c kh nng s dng trn php thun thc. Sau y ti ch gii thiu qua s lc. V trn php c th c thm H trng khu c v Binh th yu lc.
- 60 -
K thut qun s i Vit
Trn th nht: Thi cc bao hm. Trn th hai: Thi t tam ti. Trn th ba: Bin lm trn Thi thy hn nguyn
Hnh 1-2. Trn th nht v trn th hai: Thi cc bao hm v Thi t tam ti. Trn Tin thin H t hp nht bin. Trn Tin thin H t rng nh bin.
- 61 -
K thut qun s i Vit
Hnh 4. Trn Tin thin H t hp nht bin.
- 62 -
K thut qun s i Vit
Hnh 5. Trn Tin thin H t rng nh bin.
- 63 -
K thut qun s i Vit
Hnh 3. Trn th ba: Bin lm trn Thi thy hn nguyn.
Trn chnh Bt mn kim ta Trn Bt mn kim ta nh bin Trn Bt mn kim ta tam bin Trn Bt mn kim ta t bin
- 64 -
K thut qun s i Vit
Hnh 6. Trn chnh Bt mn kim ta.
- 65 -
K thut qun s i Vit
Hnh 7. Trn Bt mn kim ta nh bin.
- 66 -
K thut qun s i Vit
Hnh 8. Trn Bt mn kim ta tam bin.
- 67 -
K thut qun s i Vit
Hnh 9. Trn Bt mn kim ta t bin. Trn Tiu chu thin th nht: Thi cc hn thin. Trn Tiu chu thin nh bin: Lng nghi phn khai. Trn Tiu chu thin tam bin: T tng i xung. Trn Tiu chu thin t bin: Trn vung. Trn Tiu chu thin ng bin: Trn trn. Trn Tiu chu thin lc bin: Trn cong. Trn Tiu chu thin tht bin: Trn thng. Trn Tiu chu thin bt bin: Trn nhn. Trn Tiu chu thin cu bin: Trng x o quyn. Trn Tiu chu thin thp bin: Trng x lin chu.
- 68 -
K thut qun s i Vit
Hnh 10. Trn Tiu chu thin th nht: Thi cc hn nguyn.
- 69 -
K thut qun s i Vit
Hnh 11. Trn nh bin: Lng nghi phn khai.
- 70 -
K thut qun s i Vit
Hnh 12. Trn tam bin: T tng i xung.
- 71 -
K thut qun s i Vit
Hnh 13. Tiu chu thin t bin: trn vung.
- 72 -
K thut qun s i Vit
Hnh 14. Tiu chu thin ng bin: trn trn.
- 73 -
K thut qun s i Vit
Hnh 15. Tiu chu thin lc bin: trn cong.
- 74 -
K thut qun s i Vit
Hnh 16. Tiu chu thiu tht bin: trn thng.
- 75 -
K thut qun s i Vit
Hnh 17. Tiu chu thin bt bin: trn nhn.
- 76 -
K thut qun s i Vit
Hnh 18. Tiu chu thin cu bin: Trng x o quyn.
- 77 -
K thut qun s i Vit
Hnh 19. Tiu chu thin thp bin: Trng x lin chu.
II. C yu binh php

Ton b phn ny trch trong H trng khu c. 1. THIN HA CNG PHP DIU LA T GIC. Phm c gi th nn dng ha cng, l php thng. Nu tri gic rt xa m canh gi nghim ngt, th du c gi ln, la cng khng do u m dng c. Nn lm php diu giy t th gic d c cnh bay c trong pht chc cng ha ra tro ht.
- 78 -
K thut qun s i Vit
Php lm: Trc ht ly nan tre lm ct kt thnh hnh con diu, hai cnh ngang ra, em ct diu y ngm nc hn mt thng, phi kh, ly giy mng tm du trm dn vo ct tre lm lng diu. Li ly 1 cn lu hong, 1 lng dim tiu nu cho tan ra em vi mng m tm ri phi kh, bi vo ngoi ct tre y lm da diu. Li ly mt cn c bc n cng tm nc y lm ui diu. Xong ri, li ly 1 si dy gai di 100 bc, hoc hai ba trm bc, buc vo lng diu lm lo v dy th diu. Li ly mt si dy giy lm ngi thuc di bng dy gai buc vo sau ui diu, cn tha th qun vo dy diu. Nhn c gi th th diu ln, xem chng h diu n gn dinh tri gic th ly la t vo u dy ngi thuc, la bn theo ln diu v chy t dy, diu ri xung. Nu dy diu cha t th ly dao m ct khin diu ri xung t chy tri gic. PHP CHN HA THNG DI T. Phm tr tng dng binh, hoc d gic vo ch sng h, by mu m nh, gi cch thua chy, t sng di t nh bi gic. Php ny, dng tre ni hoc 100 ci, hoc 200 ci, mi ci di hn 5 thc, ming to 2 tc, ba t trn c thng l to, on di mt, nhi thuc phun y 2 thc ri, cn na thc trn li nhi thuc sng. Nh th xong, bn dng ng nh, ng y va bng rut ng tre, di 3 tc, cm vo u thng lm ming. Trn ming ly giy Vnh-th ct ra thnh mnh nh ri ly h dn ming y rt kn. Bn u thng li di mt l nh lm ch dn la. ng thng nn ly dy my m qun, li ly dy st m bc. Li ly g nh 2 cy, mi cy di 1 thc ri, c lm gi ch thp, ct khi chn xung t th ng thng khng bt . Cc vic xong c, bn khai rnh ch bt, em nhng ng ha thng y t xung rnh, cch nhau hn 3 thc, ming thng li ra 1 tc, cn th chn su di t. By gi n ch gip rnh ch bt o mt hc su 4, 5 thc, t la v dao st, lm my nh cch t a li. Bn t ngi dn la t my lin n ch l ngi ca cc ha thng. Xong u vo y ri, li ly ct c ph ln cho bng, ng h cho ngi bit. Ri ta n dinh gic khiu chin, ta gi cch thua chy, c nhm ch y m chy. Gic khng ng, chy xo vo my th dao v c xt nhau m ny la, la chy vo ngi thng n cc ng ha thng hai bn th cc ha kh n bung ln. Gic du ng trm vn cng n cht chy trong m la hng y. Bi thuc phun: Dim tiu 2 lng, Lu hong 6 cn,
- 79 -
K thut qun s i Vit
Than thng 5 cn, Nh ni 5 cn, Thit phn 3 cn 5 ng, Yn phn 3 cn 5 phn, Long no 3 phn. Bi thuc sng: Dim tiu 1 lng, Lu hong 3 phn 5 ly, Than xoan 3 phn 5 ly. PHP T UC TRC GI. Phm nh trn ban m phi c n uc. Nu gp lc gi ln ma to th lm th no m t uc c? Cho nn tin cng lm php t uc rt thn diu. Phm nh trn ban m du gp gi bo ma trt cng vn sng trng, khng lo tt na. Bi lm thuc thn: Sn kh 2 lng, sao qua, Lu hong 2 lng, Lch thanh, tc nha trm 2 lng, Sp ong 2 lng, Dim tiu 2 lng, Bt u en 2 lng. Cc v trn tn nh ra, trc em nha trm nu chy ra cho cc v thuc vo, ly vi nn thnh thoi di vo trong ng tre, t trc gi khng tt. Kim-trai ni: Cch lm n phi thin ngy nay cng vn nn cng dng vi uc ny. PHP LM N PHI THIN. Ly giy trng lm lng n hnh nh ci gu mc nc, cao 2 thc, trn nhn m kn, di trn m rng, b ngang hn 1 thc, di y c vng trn bng tre; ly dy st buc nh ch thp, ly mt m bc n tm du buc vo ch dy st ch thp m t th la n sinh ra gi n bay ln tri, theo chiu gi m i, sng khp c bn b. Lm nhiu n y t th ln cng tt. Khn kho bit l dng no!
- 80 -
K thut qun s i Vit
2. THIN THY CHIN PHP LY NC NGT TRONG BIN. Phm tr tng dng binh, trong lc thy chin thng sut hng nghn chin hm, mun i hng binh, vt bin m nh gic, nh ra trong qun thiu nc ngt th lm th no? Cho nn c php ly nc ngt trong bin: Trc ht sai th mc ng mt ci thng to, cao 5 thc, b to sao cho xng, chu vi kin c, nc khng r c. c 5, 6 l nh y thng, ly vi trng la mi tri y thng pha trn l. Xong ri mi ra bi ct ven bin o mt hc to, thy nc trong chy ra, ung thy ngt th ly ct ch y cha vo trong thng, cha trn ming thng na thc. Li lm mt ci chu g cao c 1 thc to bng ming ci thng kia, em chu y di thng, ri c vo trong thuyn. n khi qua bin, sai qun mc nc bin di vo trong thng g ln trn ct; nn cho nc bin chy dn dn xung, ch cho chy mnh, lm nh cch lc nc; nh th th nc bin thm xung y thng m gn vo chu, t mt v mn m thnh v ngt, khng khc g nc ging, dng gii kht cho ba qun, lo g trong bin khng c nc ung! PHP PH XCH ST. Khi chin thuyn ta vo giang phn ca gic, bng gp gic dng dy st chn sng th lm th no? Ngi lm tng ngy thng nn sai th st c mt ci thit , ming ngang rng 2 thc, cn g di 3 thc, trong chin hm. Khi gp c xch st chn sng th ly ba v l dim tiu, lu hong, nao sa cng vi than g phng vo trong thit , thi la nu cho rc ln, em n ch xch st m t, chc lt xch st ra th ly ba ln m cht, xch st phi gy, thuyn ta thng ti nh i trn t bng, khng ai ngn c. y l ngha ha khc kim, tr tng nn bit trc iu y. PHP T TN NGM DI NC. Dng cn tre cng 100 ci hay 50 ci, mi cn dng mt ng tre di 1 thc 5 tc, trn c l thng, di mt, di mt ging tha, c mt l chnh chch cm u cn vo. Xong ri, do l thng u mi ng u np tn thuc c cho y ng. Bao nhiu cn tre u lm nh th. Khi gn nh nhau xt trc ca sng ch no l ng thuyn gic i qua th em
- 81 -
K thut qun s i Vit
cn cm xung nc hai bn ca sng. Mi u cn buc mt si dy gai, ui dy cc cn buc tm li lm mt nm dy to, u nm dy to y buc ngang vo mt ci g di 4, 5 tc nh hnh chn g, ri em nm dy to y ko gh vo sau b sng, nh th th cc cn tre u cong ln nh hnh cung m cc tn th hng tr ln. Hai bn u th. Li o chnh gia cn tre pha ngoi cm mt ci ct ngn ngm di nc, u ct y lm cho bng, ko u nm dy to chn g ln trn u ct y, ly hn ln m chn, liu chng cho cc cn tre u cong th tt. Hai bn t hu u th. Li ly mt si gai buc mt hn ln bn t, buc lin vi mt hn bn hu m chn ngang lng sng, chnh gia dy gai chn ngang y li buc mt ci neo vi nhng ng phao nh, liu chng cho lnh bnh theo sng, na chm na ni th tt. Nu thuyn gic cht n, theo dng nc tin thng vo sng, th mi cho ng vo dy chn ngang sng, my hai bn ri xung th dy chn g tut ra, cc cn tre u bt ln m tn cc ng u bn theo nhau v mt hng. PHP NG CC LNG SNG. Kim-trai xt: i cha Nguyn dng cch ny ca Lc-kh bt c qun ca tng Trnh l Gia qun cng. C gi nc tt ly sng ln lm him. Song c sng ln m khng chun b th gi th no? Cho nn ng cc lng sng ngn bt thuyn gic, cng hiu gp mi xch st chn sng. Nn sai ba qun chun b ct g 200 ci cng c, em n ca sng cm xung nc, xa gn so le, di ngn khng u, hnh nh rng ch ci nhau, ngm di mt nc khng cho l thy. Thuyn gic tin n th tt b cc g ngn tr, d thuyn nh bum gi tt, ra sc m cho, cng khng i c mt bc. PHP DNG CHUM TRE CHO QUN SANG SNG Khi tr tng em qun i ngm nh p qun gic, nu gp sng h ngn tr, li khng c thuyn ghe th lm th no? Vn phi lm nhng ci chum bng to ming nh, ly nan tre vt mng an thnh hnh chum v li ly vi gai tm du cng giy du v sn bi ngoi chum, t nt ming chum li, ri dng ng tre kh buc km vo hai bn chum, lm thi th th
- 82 -
K thut qun s i Vit
xung sng, hai nch cp m bi, ba qun c th qua sng c, cn s g na. CCH LY NC LN NI. Phm nc chy xung ch thp l l thng, nhng p cho n bn ln th c th qua u, lp tc n th c th ln ni. Cho nn ngi tr c th lm tri c ca to ha, lm ngc tnh ca ng hnh, u c php diu. V nh qun ng g cao, nc ngi su, hay l rt qun ng n rung cao, m nc th di thp, th th dng ng tre m ht nc, nc t tung ln. Cch lm: Ly tre lm ng di 30 thc, hoc 50 thc, c b cc mt i, li lm ng ngn bng na ng di. Ch u hai ng gip nhau th ca cho i. Li c cho hai ng ngn cm vo u ng hp vo nh hnh ch bt. Li ly vi tm nha trm bi vo mi ln cho kn. Sau lm mt ci thng to, vung hay trn cng c, gia y thng di mt l, em ng di cm vo l y cho vo trong thng 2 thc, li ly vi tm nha trm bi cho kn i dng. Khi dng th ly nt bt kn ming ng ngn li, sai ngi khe em ci thng y p xung y nc, ly chn ln khng cho nghing lch, ri mi tho b ci nt u ng ra, nc t nhin vt ln. (Li c mt bn chp rng dng nan tre an thnh mt ci bnh hnh nh qu bu to, bi bng giy du, di y cha mt l ln, em ng tre di lun vo y chng 2 thc, ly vi nha trm m bi cho kn i dng.). PHP LM CU PHAO TRM CP. Qun sm ni: Gp ni m ng, gp sng bc cu. Nu qua sng khng c cu th lm sao qua c. Cho nn dng php bc cu phao l diu lm. Cch lm: Dng ng tre ng mt ci khung hnh vung ch tnh di 8 trc, ngang 5 thc, trong khung y cng dng ng tre xp thng lin nhau, li dng then tre nh xuyn ngang cho y khung, ly dy my buc cho chc chn. di khung, bn t treo ba ci bong bng to, bn hu cng treo ba ci bong bng to. Hai bn u khung tr ng tre chng hn 5 tc, c ngang mt l, t hu i nhau, y l cp th nht. Cp th hai th ba n th mt trm cng lm nh th. Li t ng d ca cp th hai gip vi ng d ca cp th nht, ng d kia ngoi ng d ny, ng d ny trong
- 83 -
K thut qun s i Vit
ng d kia, ly anh st trn to bng ngn tay ng sut hai ng vi nhau, ch u d c l ngang lm cht, l t xuyn sang hu, l hu xuyn sang t. T cp th nht n cp mt trm u lm nh th. Lc qun dinh th cp th nht xui, cp th hai lt ngc, cp th ba lt xui cp th t lt ngc, mt cp xui mt cp ngc, c th m . n lc dng th theo th t y m b xung nc, trm vn qun cng sang sng c c. PHP LM VOI VI NI SNG. Phm binh c c giu c phc. Cho nn ngi tr tng trong khi thy chin, lm php voi vi ni sng ph gic d nh tr bn tay. Xt vi du khng ch c nc, m nc li khc vi, c nhn lm trn voi vi l bi c y. Trn voi nh trn nhn, hnh ch nht. Voi th an bng trc, vi ngng tr ln. Li ly vi tm nha trm cng giy du sn kh bi vo thn voi 7, 8 ln, rt k. Ri ly 1.000 cn vi tn lm bt, np vo bng voi, vi v c lm nt nt li. Chn voi th buc to vo. Xong ri buc hai voi lm mt, hoc 30 voi, hoc 50 voi i khi dng. Phm thy gic em thy binh n xm lc ta, ta lp tc em voi vi t trn b, trn thuyn, dng c nh gic, trong c c vit li phn gin. Xong ri ta nh nhau vi gic. Gic thy c c li phn gin, tranh n cp ly. Ta sai ngay qun un nhng voi vi y xung nc, tho b ci nt vi voi ra, nc vo bng voi, vi v nc khc nhau ha lm sng d, hi c xng ln, gic hong ht ri lon, qun ta tha th nh ngay, tt l ph tan c gic. PHP T THY LI DI NC. Phm tr tng dng binh, php phc a li c, cn thut phc thy li di nc th cha thy c. Cho nn t ra php ny, hoc d gic vo ch bin h sng ngi him tr m nh, h chng thnh cng hay sao? Php lm: Trc ht sai th mc lm hai ci hm g, mi ci cao 5 thc, di 6 thc, ngang 1 thc 5 tc, chia lm nm tng, ri hp li lm mt cng tt. Tng trn dng di thau nh v mnh tre rn lm my pht ng, trn my y treo dao st nh hnh l vi, di my la cng thuc sng, ngi v cc th t. Tng th hai 12 sng gang, mi khu di 5 tc, hnh nh ng tre; u bng gang mng. Li lm nt st 5 phn vn trn c. Khi lng sng nhi thuc xong ri, ly nt st lp kn cho kn ming sng li. Li xuyn l nh t ngi. Lm th xong ri, bn t ngang tng th hai. Ri li nhi thuc sng vo khong cc sng tin cho ngi thuc thu vo. n tng th ba cng th. Cn tng th t li dng
- 84 -
K thut qun s i Vit
hai ci bu gang, trong cha thuc sng nh cch lm ha cu, ngoi bu ly rm cng nha trm bao li, ri ly dy st m buc cho cht. n tng th nm th cha cc th giy bi v bng phng hi nc. Li dng dy thau, ly du nu cho rt mm ri em buc vo chnh gia my. Li xuyn l nh cc tng lun dy thau xung di y hm. Khi dng hm th t my tr xung xu lin c bn tng ngi thuc i qua sut c. Lm nh th xong, dng mt ci ng nh i 2 tc ngang 3 phn tip vo bn ngoi y hm, khin dy thau nh qua ng y th xung, buc mt hn st. Ch di ng y ly vi sn bc li cho kn. Li ly m c heo cng m ri c bi vo. Li ly anh st to ng mc cho cc tng gip nhau. Li dng dy st vung bn si bao c trn di hm y; li dng dy my m qun. Ngoi dy st v b hm u sn en v bao bng vi trng cng giy Vnhth pht nha trm, khin nc khng thm vo c. Ri sau li dng dy tm lm ai hm, buc hn st vo hm cho khi ng y lm ri my . y hm li buc hai si dy gai to, u hai si li hp lm mt i dng. Li eo bong bng to bn gc y hm, liu khi t trong nc th na chm na ni l tt. Lm nh th xong ri, bn n ca bin, cm hai ct g rn lm ch cho hm ta, cch mt nc mt thc ri, khng cho h ra. Bn em hm y t xung nc ta vo hai ct. Li cm bn ci ct g ngn lm gi, ri em hm trn bn ci y. Trc hm cm hai cy cng, u c bnh xe nh kiu rng rc. Ngoi cy y li cm mt ci ct to c thp hn ct c bnh xe 2 thc, u ct lm bng, t mt hn to nng nghn trm cn. Bn ly hai u dy hp lm mt y hm t trn bnh xe v buc vo hn ln lm my. Hai bn b sng u lm nh th. Ri sau ly dy gai nh buc bn t bn hu chng ngang qua sng v buc vo my . Lm nh th xong ri mi ct ci dy tm lm ai hm, t t th nhng hn st ra m bung xung y nc th t nhin yn n, khng s chy chch i ch khc. Nu thuyn gic cht n, mi cho ng vo dy nh chng ngang sng, dy ng th hn ln ln xung, ri xung y nc th cc hm thy li ni ln mt nc, m hn st v dy thau chm xung, my la trong hm pht ng th ngi thuc chy xung cc tng, th la bng ln, st tung ra m gic b chy ht. Chnh lMun khonh thn long ngm y nc, my on qun gic cht trong sng Li dn rng: Hm thy li ny cc tng di di l nh t dy thau, buc hn st, cng l vic mc cc tng bng inh ln v cc vic khc lm xong ri, mi lm my tng trn, nht thit khng c lay
- 85 -
K thut qun s i Vit
ng, s my ri sm th tn thng qun lnh. Ngi tr tng nn lm cho cn thn, v ng tit lu php diu y. Bi thuc np sng nh trong thy li: Dim tiu 10 lng, Lu hong 1 lng 5 phn, Than du 5 ng cn. Bi thuc np vo hai bu trong thy li: Dim tiu 10 lng, Lu hong 5 ng cn, Than en 5 ng cn, ng thanh 2 ng 3 phn, Thch chu sa 8 phn, Thch tn 6 phn, Nao sa 8 phn. Bi thuc ngi: Dim tiu 6 lng, Lu hong 5 phn, Than du 1 ng cn. 3. THIN B CHIN PHP THN C P LY TM. Phm ngi nh gii ng trn chn tng tri, ngi gi gii giu di chn tng t. Nu n ch ng rng ng xa, vi vng cha c thnh ly, th gi lm sao c? Chng g bng hy lm ly tm m thi. Cch lm: Bn b u dng g to lm ct, cm bn ngoi, mi ct cao hn 10 thc, cch nhau 1 thc, li t cy ngang khong gia cho chc, ri dng cy chui t bn ngoi, lp lp ni nhau, san st lin nhau, cao hn 10 thc, dy hn 1 thc ri, nh hnh ci ly. Li ly dy my buc li cho chc. l ly trong. Li ly st tre ng t xp lin nhau cao bng cy chui lm ly gia. Li ly g di nhn 10 cy xu lin cc cy chui st nhau nh ngn tay, mi mt cy chui cao 11 thc 5 tc, tr 1 thc 5 tc khng k, cn 10 thc th mi thc xu cy g di y lm nh hnh bc tng. Li sai qun lnh khai rnh ngoi cc st t su 1 thc 5 tc, rng 1 thc, ri em nhng cy chui y trng xung, nh hnh ci thnh lm ly ngoi. Li ly ao gm chng anh cm ln trn cy chui. Li dng sng g, ha cu, t lin trn lu trong bng st t. Ri mi sai qun lnh ct lt tun gi phng ha chin ha cng. Ly
- 86 -
K thut qun s i Vit
tm lm nh th, du gic dng sng ln dy st n nh cng khng ph c. PHP XE SNG BN LIN. Ti hi thy rng: Phm c th ly t thng nhiu, ly yu ch mnh, ly nh ch ln, mi gi l nh gii. Nu ng ch ng di ni rng, chin k gn, m gic em qun trm vn cht ni y ni ko n, ta th qun t th yu, vi vng cha c phng b v t phc dng k th lm th no? Thy ni: Phm qun gic t xa xng pha gi sng m n, th hn nhc mt. Ta em ngay php xe sng m ch th d nh tr bn tay, c s g u. - Ti ni: Xin c nghe i lc php y. Thy ni: Xe y c su bnh, t trc n sau cng 7 thc, ngang 10 thc, gia lt vn, trc xe dng vng 20 ci ct ngn, mi ct cao 1 thc 5 tc, lm hnh ch thp. Li chia ngang mt xe lm hai ngn, mi ngn mi ct, sau mi ct t mt ci gh cao 1 thc 3 tc. Xong ri sai th c 2 hm st, hnh nh ci qut, mi hm dy 3 phn, di 4 thc, rng 1 thc, chia lm hai phn np v y; trn np chnh gia c mt l trn to hn 1 tc, liu sao tng np trn y vo tng y di m gip nhau chnh gia th tt. Mt trc hm gia ch np y gip nhau c 10 l vung, mi l 1 tc 3 phn, liu na l phn np cng na l phn y hp li thnh mt l th kho. Li c cho mi hm 10 ci sng st vung, mi sng di 4 thc, to 1 tc 2 phn, hnh vung lng trn. Trc mt hm, mi l x mt sng thng n mt sau ca hm. Liu t cc sng y cho l pht ha lin nhau mt hng mi c. Li ly st nh anh nht vo ch gia sng n sng kia gip nhau, khin nhng ming st cng cc sng bng nhau th tt. Ri sau em hai hm st y t ln trn hai gh, mi sng gc ming vo trn ct ch thp. Np thuc n, mi sng mt liu thuc 2 vin n st, np xong li nht thuc sng vo ch l pht ha ca cc sng. em hm y kn li, y xe tin thng n trc mt qun gic, ly dy la t l trn np chy thng vo trong l, l ha ca sng chy sut vo trong lng sng th t nhin sng n tung n ra. Xem cch lm xem ny mt xe 20 sng bn, ch ng rng bt qu 10 xe th du gic c trm vn qun, bn mt pht cng cht ht. Kim-trai xt: Hai php trn ny thc c hiu nghim. Trc tin cng ti l Kt qun cng u i Quang-thiu L Chiu tn theo qun vua i nh ngy cha l Trn Thng Lng-sn. Tng truyn rng lc y
- 87 -
K thut qun s i Vit
gic m qun th ph dng cm vi trm ko n liu cht nh m qun ca ng u l con em thnh th khng y 500 ngi. ng bn sai t tng s trn ngc qun lnh xem ngi no nh trng ngc th cho qu xung t mt vai vc sng st, mt ngi thin x ng km bn mt vai vc gio di, du binh th cm dao ngn ng gip y, by thnh mt trn trn i. Lc qun gic n th b gio di ngn tr, khng xng vo c, qun thin x u bn sng ra, qun gic cht ht. y tuy l vic ngy xa, m cng vi hai php trn ny ngam ngm ging nhau, nn bin vo y ghi hiu nghim v khen ti ng bin. PHP XE GM PH GIC. Phm tr tng hnh binh, ct vn dng mt lng, khng tit lu, cho nn tin th nh gi, dng th nh ni, ai ng n l b v, phm n l b chy, i n u cng v ch. Nh gic trong thnh cy cao him, hay l ch ng di cy sc mnh tin ln m ta khng ph c, th ta dng xe gm nh. Cch lm: Xe c bn bnh, trc sau to u 8 thc, ngang 6 thc, khong gia lt vn, hai bn dng hai ct cao 6 thc 5 tc, u ct lm hnh ch thp. Li ly g trn lm ng, ng knh 1 thc, gc ngang ln u hai ct, ly anh st ng vo cho cht. Li ly cy g rn di 7 thc cm vo trong ng v ly 1 si dy da tht cht vo ci g rn trong ng nh hnh ci dy khoan. Li di hai l bn ci ng lun hai u dy ra cho th xung di, ly hai ci g buc ngang nh hnh ch inh. Li ly hai bnh xe dy 4 tc, mt to 1 thc, lp ngang vo hai u ci g rn, dng anh st ng li cho cht. Chung quanh bnh xe u cm ao gm, mi gm di 1 thc 5 tc, dng dy st buc li tht cht. Li o t ch my trong xuyn ngang ra ngoi 3 thc, ly da tru che li, ngoi da tru li dng mt ng cao 3 thc ri, li dng mt ci g rn cm thng vo trong ng, li ly dy da tht li nh trn. Li di mt l bn ng, em u dy tha lun ra, li cho xuyn qua da tru vo n ng ngang trong my, u dy thng xung cng lm hnh ch thp. trn ci g rn ca ng ngoi, li t bng 1 bnh xe mt to 1 thc, ly anh st ng vo, bn bn cng cm ao gm nh trc. Liu mi gm bnh xe ngang cch da tru 8 tc th kho. Sau xe li c mt cy g th ra tin y xe ln. Trn xe che bng da tru nh mi nh tn n. Khi dng th trc sai mt ngi ngi my trong, ngoi ci ng my ngang, trong ci da tru, cm ci u dy ca ng my thng m ko cho xoay. Li sai mt
- 88 -
K thut qun s i Vit
ngi ng sau xe, trn vn lt ly hai tay ko hai u dy cho chuyn ng, mt tin mt li, mt thun mt nghch, nh cch xay la. Nh th th nhng ao gm hai bn v mt trc ma ri ln, gic khng dm n gn. Ta tin n di thnh, hoc dng ha cng m t, hoc dng thang my tro ln, u c nh , lo g thnh gic khng ph ni, hung ng khng tr ht. y l php diu xe gm. PHP GI TN DI T. Phm nh nhau vi gic ch ng bng ni rng, c nhn by thnh th trn, l l thng, cha phi l diu. Nay c mt cch gi l gi tn di t, rt l thn k. Php l y lm sao? Ly tre cng lm cn, khng c nhiu t. Xin ly mt cn m ni. Trn dng mt ng tre, trn th thng ming, di th mt, di mt khot mt l chch ci u cn tre vo, xong ri, trong ng np tn thuc c cho y, mi cn tre u lm nh th, hoc 50 ci hay 80 ci cng c. By gi mi o mt ci ao nh hnh ci qut, su nng rng hp th liu cho va, em cc cn tre cm hng ch nht trong ao; y ao li dng mt cy g di nh lm my, ln u cc cn tre, un cc cn tre u cong nh hnh cung khin cc ng tn u chiu chch ln tri. trn my y trng mt ct g, u ct c bnh xe. Xong ri ly dy gai buc vo gia cy ngang my, dn dy vo bnh xe u ct nh php rng rc v ko ra ng sau. Cch hn 30 bc, li o mt ci l trn, t tm vn lm my nh php thin la p tri, em cc u dy y buc vo gia ci my vn, ri lp bng trn mt t i. Ri em qun khiu chin, gi cch thua chy, qun gic ui theo th xo vo ch vn my, vn sp th dy gai ko, dy gai ko th my trong ao u rt m cc cn tre u bt ln, tn thuc c trong cc ng u bn tung ln, qun gic u cht. Cho nn Bo th ni rng Chinh phu ha thnh mo nang (b gi thi ri) l th y. PHP NG TN GIU HNH. Mt hm ti hi bn rng: Trc Nga-long c php bn mt pht mi tn, y l lin n. Nay ly tr khn ca chng ta m bn th mt pht n c th bn c mi tn khng? Bn ti tr li rng: Tr khn ca c nhn ta u dm b. Nhng thnh nhn c ni: Ngi ngu ngh nghn iu hn cng c mt iu c.
- 89 -
K thut qun s i Vit
Nay ti ngi yn m ngh c mt php diu gi l ng tn giu hnh. Php y mt n cng c th bn mt pht vi chc tn. Ti xin c bit i lc php y. Bn ni: Php ny nn dng tre ni lm mt ci ng di 5 thc 5 tc, trn u ng lm ming, di ng mt, di mt li tha hn 2 tc. Li o t ch mt tr xung cch 1 tc di ngang mt l. Li o t l y tr xung 1 tc, na trn vy, na di ct hai bn i, ch ct th ng hai ci anh thau nh hnh ch nh. Xong ri, bn lm mt ci n to tht khe, trc ly dy n buc vo u cnh bn t ca n, dy d th lun qua l ngang di ng tn, ri em dy buc sang cnh bn hu ca n. Xong ri, lm mt ci gi g nh hnh ch tnh, gia gi dng mt ci ct cao 1 thc 1 tc, c bn bnh xe tin xoay chuyn m bn. Lc dng th em n y ln u ct gia ci gi, ly dy my buc cho chc, ri sau cho ngi ko dy n ging ln, m em hai anh thau ng sau ng tn cm vo my n, xong ri np tn thuc c vo ng y cho y ng, mi tn th ra ngoi ming ng 1 tc lm c. Li di my n buc mt si dy gai gi ly dng. Lc dng th sai ngi ko ci dy gai, dy gai ng th my n bt ln m dy n ng tn u pht, cc tn trong ng u nhn sc bn ca ng tn m bn tung ra bn mt, qun gic chng sao cho ni! PHP THUC TIN CHU I Bi thuc T s ng c n: o nhn 4 lng, Cam tho 1 cn, trng 4 lng, Bc h 4 lng, Hnh nhn 1 cn (nu chn b v v u nhn), Tiu hi 4 lng sao chn, Phc linh 4 lng, Ct cnh 3 lng. Cc v trn ny tn nh trn cho u, mi ln dng mt nhm ngm trong ming, gp cc l cy c nh l thng l bch ly nh ngm cho ha ra nc m nut vi thuc ny th nhan sc nh c, kh lc khng km, thc l thuc tin.
- 90 -
K thut qun s i Vit
Bi thuc Thn tin sung phc n: Ht vng en 1 cn, u en 1 cn, Long ct 5 ng cn, u 1 ng cn, To hng 1 cn, Xch thch chi 5 ng cn, Phng phong 5 ng cn. Cc v trn ny tn nh ra, luyn mt lm hon to bng vin n, ly chu sa lm o, mi ln dng mt vin, ung nc l tng xung, c mt ngy khng i, thc l bi thuc l. Li mt bi na: To hng 1 cn, Vng en 1 cn, Nhn sm 1 cn. u tn nh, luyn mt, vin to bng vin n. Kim-trai ni: Hai bi thuc trn ny kh v bnh ha, u l n b, chm chc dn lm mt bi thuc cng tt. PHP THANG HAI TNG. Phm dng binh ln ni qua sng, vt ni nguy him, u cn chun b y . Nh gic trong tri thnh cao vi trng th dng cch g tro vo thnh? Cch lm: Lm hai tng thang, tng th nht di 30 thc ngang 4 thc, tng th hai cng di 30 thc, ngang 3 thc 5 tc. Trc t thang tng th hai vo trong thang tng th nht, u thang dng g rn lm then ngang ni hai thang lm mt, di thang tng th hai ng mc st. Khi mun ln thnh em hai thang gip lm mt bc ln thnh, tro ln thang tng th nht, ln n u thang th em thang tng th hai vt ln trn thnh, em mc st u thang mc vo u thnh, qun lnh bm vo m ln. Th l ln c thnh. PHP SNG BN NI.
- 91 -
K thut qun s i Vit
Phm ngi nh gii c th ly t m ch nhiu, ly yu m ch mnh. V nh ch ng bng ni rng, qun gic trm vn nh sng cun bin si m n, th nn dng sng my ma bn, gic tt tan gy. Cch lm: Trc ht lm ba khu sng to, mi khu trc ly g nh b lm mt b to 2 thc di 6 thc lm ci ct sng. Li ly g rn to 2 thc di 5 thc 5 tc, trn bng di nhn, t vo sau ci ct lm y sng. Li ly rm tru, phn voi trn vo t gan tru, luyn thnh bn bc ngoi ct sng v y sng dy 3 tc. Li ly da tru bao kn ngoi t, ly dy gai buc li cho cht. Li ly t luyn nh trc p vo bn ngoi da tru, dy 2 tc. Li ly thanh tre t thng ngoi ln t, ghp lin cho kn, ngoi ly dy st m buc. Xong ri, mi ly ci ct ra. Li ly di st di l, cho ng st nh vo lm l ngi. Ba khu sng u lm nh th. Xong ri, sai th lm n dy st, mi vin n ng knh 1 thc5 tc 5 phn, ca lm hai mnh, mi mnh c b rut st i bng ci chn, chnh gia di mt l, ly dy st m buc, t chng sang hu, hu chng sang t, ri em dy st vn li thnh mt khi vo trong lng hai mnh, sao cho hai mnh hp li thnh mt hn n th tt. By gi mi ly thuc sng np vo di y sng, li ly n dy st np vo trn thuc sng. Ba khu sng u lm nh th. Li nh khu sng gia, nn ly ng gang trn np vo trn n dy st. Php lm ng gang c bn hng. Ci ng m ln di 2 thc, to 1 thc 8 tc, dy 1 phn; ng m nh di 1 thc 8 phn, to 1 thc 7 tc, dy 1 phn; ng con ln di 1 thc 5 tc, to 1 thc 6 tc, dy 1 phn; ng con nh di 1 thc 4 tc, to 1 thc 5 tc, dy 1 phn. Bn ng, u c np trn c, di c y bng. Trc em ng con nh nhi thuc sng vo, xoy np trn c, np vo trong ng con ln; li nhi thuc sng vo trong ng con ln ngoi ng con nh, cng xoy np trn c li; li np ng con ln vo trong ng m nh, cng np thuc sng v xoy np nh trc; li em ng m nh np vo trong ng m ln, cng np thuc sng v xoy np li. Xong tt c ri li ly di st di mt l t ngoi ng m ln thng sut vo cc ng con, lm l ngi, li ly dy ngi thuc lun vo, ci u tha ca ngi thuc qun vo quanh mnh ng m ln. Li ly dy gai buc 3, 4 ln. Li ly b chui ti buc vo ngoi da gai, ri em ui ngi thuc xuyn ra ngoi ch dn ha chuyn vo, ri np vo trong lng sng trn n dy st. Li ly vi giy bc mt bao n nh ln trn cc ng st. y l cch lm khu sng gia. Cn hai khu sng bn t
- 92 -
K thut qun s i Vit
bn hu th nn dng tn st di 2 thc, ly dy da nh buc thnh mt b vo trn n dy st. Xong ri th ngoi ba khu sng y dng hai ct hai bn t hu, mi ct cao qu thn khu sng 1 thc, u mi ct di ngang mt l rng 2 tc, t hu i nhau. Li ly hai mnh g gip li lm mt to 1 tc hn, ci vo l hai u ct trn ba khu sng, gia hai mnh g gip nhau li ghp ba ming g nh, ngay vo ba l pht ha ca ba khu sng th tt. Mi u mnh g li buc mt si dy to, ri sau ly ba si dy gai buc vo ming g nh, ui dy hp li lm mt. Khi mun bn th rt dy y xung, t nhin c ba khu sng u n. Gic du c php tng hnh n th cng tr thnh ngi di sui vng m thi. 4. THIN GI TRI PHP MY GI TRI. Phm php gi rt kh, cho nn c nhn dng cc th rng si, bn chng, ha tin, ha cng phng b. Nhng cc php y du hay m cng dng cng kh, cho nn Lc-kh tin sinh ch ra php my giu la gi thnh lu, gic c qun trm vn, bc thang cao m tro ln cng u tht nt xng tan, cn lo g n c thnh na. Cch lm: Bn mt ly, trn u ly bn ngoi tn cng dng lin hai ct nh di 5 tc, cch nhau hn 30 thc, li dng g rn di hn 30 thc, rng 1 thc, bn gc u c vng st. Trc em vng st ca hai gc vn y treo ln ct ngn trn ly, cn hai gc m ngoi th b xung. Li dng mt ci ct trong ly, cao hn lu 3 thc, u ct t bnh xe lm thn rng rc. Li ly dy my buc vng st hai gc bn ngoi ca tm vn, dy gc bn t chng sang gc bn hu, dy gc bn hu chng sang gc bn t. Xong ri, li dng mt dy buc vo gia dy hai gc dt vo trong ly ln trn ci rng rc u ct cao, u dy buc cht vo di chn ct. Ri em to t chng cht trn tm vn. Bn mt ly u lm nh th. Nu qun gic bc thang my tro thnh m ln, hay l n o ly ph thnh, th ta lp tc ct t ci dy chn ct, tm vn nghing ra m xung c. Li sai qun o mt hc vung vc 4 thc bn trong ch gn ly, xong ri, li ly da ln rng sng phi kh lm gi cho lnh nm trong hc y nghe xem gic c o hang di t hay khng. Php ny thc l thn diu.
- 93 -
K thut qun s i Vit
PHP N THN GI TRI. i tng trc ht phi bo trng thn mnh. Nu khng nh th, thng hoc k gian ln vo c m lm hi th Nh nc cy vo u, x tc da vo u? Cho nn lm tng ngy th nghim lnh nh Chu -phu, m th phng gian nh Trnh t, m cn lm s lo s ngay ngy nm np, h dm ng k cy mnh m coi thng tnh mnh u! Cho nn Lc-kh tin sinh ch ra php t my n gi tri. Gi s Kinh Kha sng li, Nhip Chnh phc sinh, cng ch lm ngi di sui vng m thi, cn cy g v dao gm mi nhn na! Cch lm: Dng mt ci n ln, xoi rnh t ba tn, di n chnh gia li lm mt l trn to hn 1 tc. Li dng mt ct g ca tri, gn ch h mn, u ct dng mt ct st trn ng vo 5 phn, cao hn u ct 2 tc. Ri em l trn di n lng vo ct st y, tin xoay chuyn. u n lm mt ci vng thau. Li ly hai si dy t nh, mt si ging buc vng thau vo ci bo ca bn t, mt si ging buc vo bo ca bn hu, tm tht li nh cch tht gii o. Li di ng sau n mt l chch, ly g nh cm vo, na di n na trn n, lm my n. Li ly mt ming g u di my n y tm ci vo bn ct my. Ri sau ging dy n t vo trn my, bn trn t ba tn i dng. Nu k gian v xng vo, ng phi dy t, n t xoay chuyn, ri ci g , dy n bt ln, tn n bn ra. PHP DY TIN TRI GIC. Phm m trong dinh phi c cch phng gian; cch no nn lm trc? Nn dng dy tin tri gic. Cch lm: Trc dng hai ci ct ln hai bn ca tng, hai bn ct treo hai ci n , bc n tm cc th dim tiu lu hong. Li ly dy my chng ngang hai ct, ct bn t buc sang bn hu, ct bn hu buc sang bn t. Li ly hai ming g rn ci vo trn dy my, liu cch ct mi bn 3 thc, hai bn u th. Li sai hai ngi khe vn hai ming g vi mi ln rt cht. Treo chung ng u hai ming g y. Li ly hai si dy gai buc hai ming g y ko ra ngoi ca, lm php my ng nh php bnh inh. Xong ri, li ly mt thanh g rn cm ngang vo u hai ming g. Li ly mt si dy da tru buc vo gia thanh g ngang y treo xung lm mt ci vng to, liu chng ci my pht ng va ng vo
- 94 -
K thut qun s i Vit
gia vng y th kho. Li o l trong vng y lm my pht ha, trong my c ngi thuc ngm thng n n hai bn, i dng. Nu c k gian v bc vo vng y, ng vo my th hai ming g chuyn ngc, chung ng ku vang ln, n bt sng ln, k gian s b tri ngay. Kim-trai xt: Php ny lm nh php bnh inh. Nhng php bnh inh tht truyn, khng th hiu c. C ti ngh: nn em hai dy gai buc hai ming g ko ra ngoi ca hp lm mt dy, u dy th xung buc vo ming g ngang nh di 2 tc nh ch inh, li o l di t, ly vn di hng t trn ming l, ly g nh buc u dy t xung di l hng ca vn. Li ly gch chn bn tm vn y, ly t ct ri bng trn mt. Dy da tru th dng vng st trn ng knh 5 phn buc vo u dy, li mt u lun vo vng st ri mi em buc vo g ngang trn my. Ci u dy buc vng st cn tha r xung, nn dn chy vng quanh lm vng trn to, chy bn ngoi quanh ci l t my. PHP N KHE PHNG GIAN. Phm tr tng lp dinh ng tri tt phi chun b trc phng k gian t. Nh trong ca dinh nn lm mt ci n khe, sai th xoi ba lng bn c ba tn. Ri sau dng gi g cao 3 thc, t n ln trn, buc li cho cht. ng sau li dng mt ci ct cao 2 thc 5 tc, u ct lm bnh xe nh rng rc. Li trc ci gi g cch hn 10 bc o mt l su 1 thc hn, trn nh di to, mt l y lm my t mt tm vn trn trn, ri t ct cho bng, khng l ra. Lm nh th xong ri, bn ging dy n ln my, t ba tn n thn, mi tn tm thuc c. Li ly mt si dy gai nh buc my n, em dy y gc ln bnh xe, ri ko ra trc n, buc vo tm vn trn. Nu trong m ti thch khch ca gic ln n, chn xo lm vo tm vn trn trn ming l, vn y rt vo trong l th si dy ng, tn u bn ra, trng l cht. Bi thuc c tm tn. Nha cy thu ct (tc gi l nha cy cng), ban miu, t thch ( nam chm), in c (tc gi l khoai di). Cc v trn gi ring ra tr c vo trong ng tre, ri em tn n b vo ng tre ngm 3 thng 10 ngy.
- 95 -
K thut qun s i Vit
PHP LI TRI YM TRI. Trc ti tng hi thy rng: Binh php c ni Ngi nh gii trc gi lm yu, sau t l mnh, khin ngi n m khng ngi khin mnh n l ngha th no? Thy ni: Ly nhn m i nhc, gi l ng binh, tha thng m nh, gi l kiu binh. ng binh th c, kiu binh th thua. Cho nn ta trc gi lm yu l mun lm cho gic kiu, sau t sc mnh l hon ton nm s thng v ta. Ti ni: K y lm th no? Thy ni: Ly li m nh h, gi l d gic, ly k m nh p, gi l t k. Ly qun gic tham li m ch vi mu t k, khc g n d nh nhau vi h d, khng c l r rng lm, cn phi ni g. V nh qun gic mi n, khiu chin ta, ta nn yn qun khng ng, i khi nhu kh ca gic hi suy, ri ta ra qun giao chin, gi cch thua m chy, b c tri sch. Qun gic tt ui theo tranh cp ly tri, khi gic hn kiu, ta li ra qun khiu chin, lm cho n tc, i n lc nh ng say, ta li t t m lui, gic tt cho ta l nht, ri chy sut vo tri thin la. Ta nh ph gic d nh ly trong ti. Ti li hi: Php thin la th no? Thy ni: Php lm, trc ly dy gai an lm li to, bn mt u c mnh tre lm np, bn gc u c vng st, mi vng ng knh 2 tc. Li do bn bn li y, chia trn t lm bn gc, mi gc ng hai ci cc, mi cc cao 2 thc, cch nhau 1 thc, u cc c sut mt l trn to 2 tc 5 phn, 2 l hai cc i nhau; bn gc u th. Li dng g di o lm bn ci ct neo, mi ci di 8 thc, ci neo mt u dng ct st to 1 tc 9 phn ng thng vo, mt u di ngang mt l to 2 tc. Li c mt thanh g rn di 1 thc 6 tc, to 1 tc 9 phn. Bn gc u lm nh th. n khi dng, trc ht em ci neo y qung gia hai ci cc, ly thanh g rn cm vo nh hnh chng xay. Li ly cn g u neo cm vo vng st bn mt li, ging li ln cao. Li dng bn ci cy nng, nng bn ci neo ln. Xong ri li ly bn si dy buc vo chn ci cy nng ko ra. Xong ri, li ly mt mnh vn vung 2 thc, bn gc vn y di hai l, li sai ngi o chnh gia mt ci h vung su 2 thc, trn nh di to, em mnh vn vung y t ln trn h, ri ko dy y buc vo l bn gc vn vung y. Trn li treo cc th ao, thng, tn, , ngoi li lm sn nh st nh kiu nh tri. Nh gic n y, qun gic tham li, khng ng tranh nhau cp tri, xo vo vn vung sp xung, dy git cy nng bn mt xung, m li sp chp ht.
- 96 -
K thut qun s i Vit
PHP CH INH GI THY TRI. Phm khi thy chin, dng chin thuyn kt lm thy tri, ban m ng phi c cch phng gian, nu khng phng gian th khng phi l tr tng. Mun phng gian phi lm php t chung. Cch lm: gia sng dng hai ci ct cao 4 thc, cch nhau 10 thc, u ct gc mt ci g ngang lm ch inh, hai ct u th. Hai bn ci g ngang ca mi ct treo hai ci thanh la ng. l php ct ch inh ngang sng. Li i t hai ct y ra ngoi 10 thc, bn t bn hu cng dng hai ct ch inh, cng treo thanh la nh trc (Cng thanh la ngang sng v hai bn t hu l 8 ci). Trc mi thanh la dng mt cn tre cao va n chnh gia thanh la, di mi cn tre trong y nc u ng cc ngn, u cc lm bng. Ri buc dy gai vo mi u cnh tre, u dy li buc vo ci g ngang. Li em cn tre ko xung un thnh hnh cung, t trn u cc bng, ly ln; tm cc u th. Mi hn li buc bng dy gai, u cc dy gai y hp lm mt, li dng mt si dy gai di 100 bc hay 50 bc buc vo hn , ko ra bn ngoi m chng ngang sng. Nu c thuyn gic ban m ln vo thy tri, mi cho ng vo dy chng ngang sng th cc hn u cc u ri xung m cn tre u p vo thanh la ku vang ln th ta bit ngay. l php t ch inh gi thy tri. PHP LM C XEM HNG GI. Gi l hiu lnh ca tri, cho nn bit xem gi th iu hay bit trc v iu khng hay cng bit trc. Nh sp hng binh m khng bit xem hng gi th bit u lnh d m lm theo hay trnh i. Mun xem hng gi th trc lm c xem gi. Cch lm: Ngoi ca tri, dng mt ci ct cao vi mi thc, trn u ct t mt ci bnh xe cng mt con diu bng g, c ci c nh nh hnh u ct bum. Li ly 10 cn lng ui g kt lm mt si dy di bng ci ct, buc vo sau ui diu g, u dy th xung; li ly lng ngan kt lm mt bp nh hnh hoa cc; li ly mt si dy gai nh bng si dy lng y buc vo u m diu g; u dy th xung buc mt hn st, xem hng gi. Nu c gi th con diu g chuyn ng theo m dy lng bay ln. Mun bit hng gi th dng mt si dy t nh buc vo
- 97 -
K thut qun s i Vit
di bp lng hoa cc ca dy lng, buc qua sang gp ci dy c hn st m diu. Ri dng a bn c kim ch nam t di ci dy ngang y th bit hng gi bn phng tm mt.
III. Qun c
PHP DY QUN NH GIC. Phm ngy thng c thc, tt c qun c; nh gic xm lng, cng c k sch. Nu khng c k sch th trong lc vi vng lm sao c th ng bin c. Ct yu c 15 php: Mt l qua ch him phng nguy; hai l xt np phc; ba l phng nc c; bn l qua cu phi cn thn; nm l dng la chng la; su l ly nhn i nhc; by l ly nhc ch nhn; tm l nhc nhn p i; chn l h trng thanh th; mi l trnh ch thc nh ch h; mi mt l ly h lm thc; mi hai l ly thc lm h; mi ba l phng gian xt bin; mi bn l chn t lp dinh; mi lm l cn thn thin thi. iu th nht. V nh ln vo ci gic, gp ch ng bng ni rng th nn kt trn. Nu gp ni sng him tr, th sai ngay qun kiu k du binh i trc. Nu thy g cao rm rp, ni hang gp ghnh, th tin qun t t tin chm i hu qun, khng c cch tuyt gin on. y l yu lc qua him phng nguy. iu th hai. Nu nh ng ci d tin; cng sai du binh ln ch ni g cao, t hu tin hu xem xt k cng, nu thy ch no chim chc bay ln, vn chn chy lon, hoc cy c khng gi m ng v bi t m tri, di ch y hn c phc binh, th du binh quay v bo cho ch tng, dng xe kt trn m ng li, i xem th gic lm sao. y l yu lc xt np phc. iu th ba. Nh mi vo cho t l, nc sui cng nn cn thn. Nu mnh cha quen thy th, khng nn ung nc l mt; s qun gic trn dng b thuc c vo nc l hai; nc l mnh cha r tnh khng nn ung l ba; ma h nng nc, khi c nghi ngt, nc t trn cao chy ung, hoc sc en m nhiu hoa, hoc sc m nhiu cht phn, hoc c m mi chua mn, cng khng nn ung l bn; hoc ma ng ma l, di ni nhiu khe v mch nc phun ra, l cy c ngm nt thnh c,
- 98 -
K thut qun s i Vit
cng khng nn ung l nm; hoc t y sng ni c nhiu rn c c c, cng khng nn ung l su. Nu bt c d phi ung, th sai qun chn ch t vng, o xung 3 thc, ly mt hn t v hng hong, chu sa, mi th 1 lng, bch phn 1 ng cn, cam tho 3 ng cn, mui mt t, u tn nh ra b vo nc quy u, mi ngi ung lt d mt chn, ri th sau tha h ung nc cng khng trng c. y l yu lc phng nc c. iu th t. Vo su ci gic, gn n ng xung yu, cht thy t mi, trn t c kh nh chy, th di ch y ng c tr ngy g, phi d xt k lng, ri mi nn i. Nu i qua cu cng ca gic, th trc ly nng m cht ln th ri mi nn i, khng cn thn nh th thi s xy ra tai nn sp . y l yu lc qua cu. iu th nm. Ha cng khng cn phi i mt trng phm vo cc sao C Tt Dc Chn cng c; nu gic di gi ta u gi cng c th dng c. Nu ta di gi, gic u gi phng la xung, th ta cng phng la ngay, la ca gic n ni, la ca ta tt, ta nn nhm ch t en (ch t chy) m trnh, gic dng ha cng cng khng lm g c. y l iu ct yu ly la chng la. iu th su. Xut chin phi xt a hnh, cho nn ngi nh gii tt trc chim a li, by thnh th trn i ra qun. Binh php ni Ngi gii nh khin ngi n m khng b ngi khin n, l ngha th y. Nu qun gic mi n, c trng cha nghim, binh m cha chnh, th chia qun m nh gp. Cho nn Binh php ni nh nh nc sng v, nh nh sm ng vang, cng l ngha y. Nu nh ng trc c g cao rng ni, th qun ta chim ngay ly lm a li, nu c giao chin th ly y lm ch phc binh, nu c cp bch th ly y lm qun tip vin, tin yn i ngi nga ca ta. y l yu lc ly nhn i nhc. iu th by. Nu qun gic trc chim c a li, hoc ni rng g ng, hoc ng bng ni rng, m qun ta mi n, vi vng cha yn, ch giao chin ngay. Tc chia qun lm dng binh, nghi binh, l k thay i nhau ra nh, chng qun gic, i n khi ngy gn ti, gic mi mt i kht, qun mun nh m tng do d, tng mun nh m qun dng dng, by gi ta mi gp sai du binh tin thng ln ch kn bn ni m phao tin l nh tri gic hoc i cp lng gic, th th tnh gic cng ng vc, lng qun bi ri, th trn ri ren. By gi ta em sng v tn la,
- 99 -
K thut qun s i Vit
n khe, cung cng m nh, nh t nh hu, nh trc nh sau, khin cho qun gic u ui khng cu c nhau. y l yu lc ly nhc ch nhn. iu th tm. Hai bn by trn nh nhau, qun gic khe mnh, mt tin mt lui, lm k thay i nhau ra vo quy qun ta, m qun ta th mi nhc i kht, khng th nh c, th th ta chia qun ngay lm ba i: i th nht lm dng binh, mt thun mt nghch, va nh va gi, chng qun gic. i th hai lm nghi binh, nghim chnh c x, ching trng nh lun, h v qun trc. i th ba th t ni nm cm, bp mi ngy mt thm v cha lng c dng gp, ngy m ct lt. Th l qun gic ct lt nhau ta cng ct lt nhau. Nh th th du gic nh m nh ngy qun ta cng khng mi mt. y l yu lc nhc nhn p i. iu th chn. Tri gic lin lc di rng, m binh nga c t, th l gic h trng thanh th. Ta nn xut k bt m nh p, hoc i n m m cp tri gic; gp sai qun gi ng xung yu phng n n chp mnh. y l yu lc h trng thanh th. iu th mi. Hai trn tng ng, th nh nm sng nhau, th ta dm gic m nh trc l c. Cho nn ngi gii nh nh vo lc khng ng, nh vo ch khng phng, hoc ct lng ca ch, hoc chn vin ca n, hoc n ng sang sng m nh, hoc i n mt mi tn lon m nh, hoc chn ngun ly nc, hoc chn c bn ng ng, u do mt lng liu nh m thi. Cho nn Tn t ni Ngi gii nh ng trn chn tng tri, trnh ch thc nh ch h, l ngha th y. iu mi mt. Qun ta mi thng, th gic hi suy, m c tin gi thi ng c x, th m y nn phng gic cp tri. Nn gp sai du binh i trc phc chn ng gic v, ri sai tinh binh mai phc ch kn hai bn ng. Cn trong tri th gi lm th yu, hoc c x ri lon, hng ng ba bi, gic t cho l ta kiu m khng phng b, c xng vo khng ng g. By gi ta pht hiu lnh mt ting, qun phc u ni dy, qun gic tt b tri ht. y l yu lc ly h lm thc. iu th mi hai. Qun gic ng tri lu ngy, cht mt hm bp nu thm nhiu, tt l gic sp b tri m trn, cho nn gi thm bp nu
- 100 -
K thut qun s i Vit
nh la ta. Ta lp tc sai du binh mai phc ch ng him yu, i gic qua m nh, th no cng c. y l yu lc ly thc lm h. iu mi ba. Qun gian bin tr nhiu mi, cn phi xem xt, phm t tc gian di, lm cho lng qun sinh bin, tt l trong c c mu. Hoc dng vn t ch nho, hoc ly cy c lm im tin, hoc dng ngn ng m th d, hoc dng ting chim mung, cc c mu y l ng s. Nn dng mt vi ngi tm phc, cho ln vo trong qun gic gi lm b ng m thm thnh h thc, th bit c bin. y l yu lc phng gian xt bin. iu mi bn. Chn t ng dinh, cn phi cn thn, cho nn ngi tr tng ng n ng dinh tt chn a li. Nh trc c thy o, vn ti lu thng, bn t c ni cao, bn hu c ng bng, th c th ng qun c. Nu l ch sng h ngi khe, bn mt quanh co, th khng nn ng tri, s qun gic ct t ng i th tin lui khng thng. Cho nn ngi tr tng hnh binh, khng hng vo g cao, khng n dng nc, ng trc c nc khng tin, ng sau c khe khng lui, hoc bi sng bn t lin sang g bn hu, hoc mt bn g ni mt bn sng h, t y u nn king k. y l yu lc chn t ng dinh. iu mi lm. Nu lp tri, v ma xun h khng nn ng gn ch cy c rm rp, s gic tin nh ha cng. V ma thu ng khng nn ng gn ch ni cao khe sui, s gic tha th nm nc m chp qun ta. Vic hnh binh cng nn cn thn. y l yu lc cn thn thin thi. PHP GI THNH CHNG GIC. Phm binh l hung kh. Thnh nhn ni Lm s th lo ngh, hay mu mi thnh cng. Phm lc ngy thng, hiu lnh nghim minh, qun c tp thuc, th n lc lm s, khng n hoang mang lung cung, m lc gi thnh khng n ni hng vic. Cho nn ngi tr tng lp dinh ng tri, trc ht phi nghim hiu lnh. Nh tri no c gic nh vo th tri y trc ni hiu trng cc tri khc cng ni hiu trng, lm thanh th m ng xa; tri no khng c gic th chnh b binh m ng cu. iu y thnh l ri. Trong lc vi vng, c nhanh nh tr bn tay, nu khng chun b th mt chc mt lt, dinh tri khng phi ca mnh ri. Cho nn dinh no c gic n trc th dng ngay ha phong, ha pho, ha tin m chng. Nu qun gic n st di thnh th dng mc st mc bay m nm, ci g cng phi chun b trc. Nu gic em rm c lp ho th ta em tn
- 101 -
K thut qun s i Vit
la qu la m bn t nhng rm c v kh gii bng g ca gic. Gic bc thang my leo ln thnh, th ta em g nm xung, bn xung, t l nu chy st m rt xung, hoc ly vi bt gim nng m vung xung. hoc ng ct, thuc c m vi xung. Nu qun gic nh kin leo thnh, th dng i st rng si m nh. Nu gic tay bm vo tng m leo, th dng ci i lin m nh, hoc ly ba m cht tay gic. Nu gic dng xe hc m ph thnh th ta dng vng st, vng g, du ri m chng. Nu gic dng thang bu vo thnh m ln, th ta dng chng nng m chng. Nu gic dng la g m c thnh th ta dng xa trc, di st, uc ui n m ph. Nu gic bn sng n th ta cng mn vi m ch. Nu gic dng a o m n nh, th ta dng php nghe di t, o ging m n, dng ha cu, pho tch lch v binh kh tp m hi. Nu gic ln lu cao m xung thnh th ta dng ha thng ha tin m t, hay l dng ng thuc c m ti. Nu gic dng ha cng m t thnh th ta dng ti nc, ng t m nm xung, v dng chi gai gip bn m ch. Nu gic t ca thnh th ta dng ct t m gip. Nu gic ph n tng t th ta dng n tng g m chng. Nu gic nh ph ca thnh th ta dng xe sng xe gm m chng. Cc phng trn ny, ci g cng r rng y , y l php ca c nhn, mt bn nh mt bn gi. Nhng tha th khc nhau, xa nay khc li cho nn ngi tr tng lm c ng bin, mu nhim l trong lng, cng khng nn kh kh cu n. Tn t ni ngi gii gi giu di chn ln t, li y thc l diu vy.
Trn trng cm n
- yevon (lichsuvn.info) cho ton bi ni chung, c bit l phn Qun phc, Gip tr. - nhinho (gamevn.com) cho phn Qun i i Vit v cc cuc chin - sukhoi27v (vndefence.info) cho phn Thy qun i Vit - Cc trang lichsuvn.info, quansuvn.net, vndefence.info, wikipedia.org, baomoi.com, baodatviet.vn, wikipedia.org cho phn t liu. - Cc quyn sch Binh th yu lc, H trng khu c, Qun Thy trong lch s chng ngoi xm cho rt nhiu th thng tin lin quan.
- 102 -

Ki Thuat Quan Su Dai Viet - Final

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ki Thuat Quan Su Dai Viet - Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

A. Qun i i Vit v cc cuc chin:

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

B. S lc v t chc, phin ch qun i

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

C. Qun phc, gip tr:

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

== > c gip da.

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

5. Gip tng thi L:

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

6. Gip tng Trnh Nguyn Ci ny li hao hao k binh Mn Thanh:

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

Nh Trn: ci khin g di y di 1 met y.

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

Nh Nguyn: tht ra m trong hnh ny ch l nh nhc thi

K thut qun s i Vit

Tng hp bi zDragonFlyz www.hoangsa.org www.gamevn.com

- Nn t phng bnh nh:

K thut qun s i Vit