1991 ERMENSTAN CUMHURYET - (1991)

Ermenistan Cumhuriyetinin genel zellii

Caractristique nrale de le Rpublique dArmnie

armenian on web 16.09.2011 Ardaes S./Hocasaryan http://team-aow.discuforum.info/t9213-1991-ERMEN%C4%B0STAN-CUMHUR%C4%B0YET%C4%B0--%D5%80%D4%B1%D5%85%D4%B1%D5%8D%D5%8F%D4%B1%D5%86%D4.htm http://www.scribd.com/doc/65715871

Daha nce Sovyetler Birliine bal bir cumhuriyet iken Eyll 1991de bamszln iln etmitir. lk bamsz Ermeni Cumhuriyeti, Birinci Dnya Sava sonunda kuruldu (1)). Ancak ksa mrl oldu.

zet
ERMENISTAN : - Konumu - Bayra - Armas - Milli mar - Corafyas - Iklim - Ekonomiye genel bak - Bitki ve hayvan eitleri - Resmi dili ve Eitimi - Dini - Bayram ve Anma Gnleri - Blgeleri - Demografisi - Spor - Devlet yaps - Ermenistan Cumhuriyeti Silahl Kuvvetleri - Partiler - Media ve TV - Temsilcilikler, rgt ve Kurulular - Sonu

Konumu

Ulus: Ermeni lke ad: Ermenistan Cumhuriyeti Ksa ekli: Ermenistan Ermenice ad: Hayasdani Hanrabedutyun ( - ) Ermenice ksa ekli: Hayasdan () Eski ad: Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ngilizce: Armenia Fransizca: Armnie Eski ad: Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ynetim biimi: Bakanlk Tipi Cumhuriyet. Bakent: Yerevan Lisan: Ermenice (Dou) Bamszlk gn: 21 Eyll 1991 Milli bayram: Bamszlk gn, 21 Eyll (1991) Anayasa: 5 Temmuz 1995 Para birimi: TRAM (). Internet balants: .am Telefon kodu: +374 Ermenistan, Asyann Gney Kafkasya blgesinde bulunan denize kys olmayan bir lkedir. Coraf olarak Asya'da bulunmasna ramen, kltrel, tarihsel ve siyas ynden Avrupa'nn bir parasi olarak kabul edilmektedir (2). Karadeniz ve Hazar Denizin arasnda bulunarak, Kuzeyinde Grcistan 164 km, dousunda Azerbaycan 566 km, gneyinde ran 35 km ve batsnda Trkiye 268 km ve Ermeni topra olan ancak Azerbaycann igal altndaki otonom Nahievan () (3)blgesi 221 km ile snr paylamaktadr. Byk Ermenistan ( - Byk Hayk)(300.000 km2) yzyllarca krall olan, daha sonrada TrkSelukler ve Trk-Osmanllar tarafndan igal altnda kalan Ermeni topraklar imdiki toplam alan 29.743 km2. Snrlar: toplam: 1,254 km.

Bayra

Ermenistann ulusal resm bayra Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti (EDC) bayra olup dikdrtgen, 1:2 oraninda, renkli: krmz (), mavi () ve turuncu ( (4)) eit genilikli yatay eritten oluur. Ermenistan bayranda bulunan renklerinin anlam ise yle anlatlr: Krmz, Ermenistann dalk topraklarn, Ermeni insannn bu topraklarda tutunma mcadelesini ve, Ermeni inancnn idamesini, Ermenistann kurtulu ve hrriyetini; mavi, Ermeni halknn bar dolu gkler altnda yaama arzusunu; turuncu, Ermeni halknn yaratc ve alkan doasn simgeler.

Armas

1918 Ermenistan'i ve 1991 Ermenistan'i armalar

Ermenistan devletinin armasnn ( ) ortasndaki kalkan zerinde, drt Ermeni kraliyet (5) seeresi armas ve onlarn ortasnda da Incildeki Ararat da ve tepesindeki Nuhun gemisi bulunmaktadr. Kalkann her iki ucunda ruhu, g, cesareti tasvir eden kartal ve aslan bulunmaktadr. Aadan ykselen kl, Ermeni milletinin zgrlk ve bamszlk, ty ve baak ise yaratc yetenek ve barseverliini sembolize etmektedir. Devlet armas 19 Nisan 1992de Ermenistan st Kurulu ve15 Haziran 2006da Millet Meclisi tarafndan kabul edilmitir. Yapmclar ressam Hagop Grcoyan ( ) ve mimar Aleksandr Damanyandr ( ). Ulusal mar ( ) olarak Mer Hayrenik (anlam: Anavatanmz = ) kabul edilmitir (1 Temmuz 1991, EDC ulusal marna ufak deiiklikler getirilerek). Sz yazar air Mikayel Nalbandyan, bestecisi Parse Ganayandr. (6)

Milli Mar

Ermenice

Transcription

Franszca tercmesi (7)

Birinci drtlk , , , : Mer hayrenik, Azat Ankakh,Vor aprel eh tareh tar,Yoor vortike ard kanchum ehAzat, Ankakh Hayastan. Notre patrie, libre et indpendante,Qui a vcu de sicle en sicle,Ses enfants l'appellent aujourd'hui,Armnie libre et indpendante.

Ikinci drtlk , , , : Aha, yeghpayr, kez mi drosh,Vor im dzerkov gortsetsi,Gishernere yes koon cheghah,Artasukov lvatsi. Voici, frre, un drapeau pour toi,Que j'ai fait de mes mainsLes nuits o je ne dormais pas,Je l'ai lav de mes larmes.

nc drtlk , , , : Nayir nran yerek guynov,Nvirakan mer nshan,Togh poghpoghi t shnamu dem,Togh misht pandsah Hayastan.

Regarde-le, tricolore,Notre symbole sacr,Qu'il flamboie face l'ennemi,Que l'Armnie soit toujours glorieuse.

Drdnc drtlk , : Amenayn tegh mah e mi eh,Mard mi angam pit merni,Bayts yerani ovr yur azgiAzatutyan ke zohvi. La mort est partout la mme,Chacun ne meurt qu'une fois,Mais bienheureux est celuiQui est sacrifi pour sa nation.

Ermenistann ulusal bayrak ile ilgili szler Ermenistann ulusal mar Mer Hayrenikde de geer. Marn ikinci ve nc ktalar tamamen bayrak ile ilgilidir: te karde bir bayrak sana;Ellerim ile yaptm!Gecelerce uyumadan,Gzyalarm ile ykadm!Bak una ite renk!Bu bizim ulu simgemiz.Bayramz dmana kar parldasn,Ermenistan her daim muzaffer olsun!.

Corafyas

Ermenistan dalk bir blgede yer almtr. Kk ormanlara ve hzl akan nehirlere sahiptir. Araz (Araks , , , - Eraskh) nehri blgesinde verimli topraklar vardr. Ermenistann toplam alan 29.743 km2dir (5,6 % sulak arazi). Topraklar dalk, yksek rakml ve engebelidir; topraklarn 76,5 % 1000-2500 metreyi aan ykseltilerden oluur. lkenin en yksek da, 4090 metre rakm olan Arakadz Dadr ( - Alagz Da 4090 m); en dk rakm ise 400 metre ykseklikte olan Debed Nehrinde ( )bulunmaktadr. Yksek dalar (8), glleri ve kaplcalar lkenin gurur duyduu doal gzellikleri arasnda. Ermenistann en byk gl Sevan Gldr ( ). Genelde byk gller deniz adlandrlmaktadr. Deniz seviyesinden ykseklii 1898 mdir. Sevan Gl eskiden Keama, Geama veya Gearkuyants denizi ( ) olarak adlandrlmaktayd. Yzlm 1253.8 m2, suyu tatldr ve 29 nehir sularn bu nehre boaltmaktadrlar. Balk retimi youndur ve tann Iana tsug, kearkuni ( , ) burada bulunmaktadr. Glde bir ada ve zerinde ise tannm manastr bulunmaktadr. Dier gller ise Arpi () yzlm 22 km2, deniz seviyesinden ykseklii 2025 m; Agna () yzlm 0,53 km2, deniz seviyesinden ykseklii 3030 m; Sev ( ) 2 km2, deniz seviyesinden ykseklii 2666 mdir. Cumhuriyet snrlar iinde 9480 nehir ve rmak bulunmaktadr. Sulanan arazi: 2,860 km (2003 verileri). Araks Ermenistann en nemli nehridir. Uzunluu 1072 km olan bu nehrin 200 kmsi imdiki Ermenistan-

Trkiye snrn oluturur. Bingl ( )den doan bu nehir, tarihte Ermeni platosunda ( ) Byk Hayk, Ayrarat, Syunik, Artsa, Paydagaran, Vaspuragana ( , , , , , ) su baladndan Araks Ana ( )olarak da adlandrlr. Araks nehri yannda Adev () nehri de uzunluu bakmndan nmelidir. 133 km olan bu nehir Pamuk Dalar ( )nda doar ve lkenin kuzey-dousunu dolaarak Trkiyenin ynn deitirmek istedii (9) Kur, Kura ( ) nehrine boalr. Tavu Blgesi ( )nde nemli balklk merkezi bulunmaktadr. (10) Dier nehirler arasnda Auryan (186 km), Tebed (176 kmsinin 152 kmsi), Vorodan (178 kmsinin 119 kmsi), Hraztan (141 km), Asdev (133 kmsinin 99 kmsi), Arpan ve KasaI , , , , , , sayabiliriz. (11)

Iklim

lkenin iklimi ktasal da iklimidir, yazlar scak ve kurak, klar ise souk oluyor. Is derecesi genellikle rakma gre deiiyor. Ermenistann dalar, Karadeniz ve Akdenizin iklimsel etkilerini engelliyor, ve bylece mevsimsel eitlilik oluuyor. Ermeni Platosunda k ortas ortalama s 0C (Ocak aynda 6,8C), yaz ortas ortalama s 25 Ci ayor (Temmuz aynda +17,1C ). lkenin ortalama ya oran, Aras Vadisinde senede 250 milimetre, en yksek rakmlarda ise 800 milimetre.

Ekonomiye genel bak

Eski Sovyet rejiminde Ermenistan kendini sanayi sektrnde gelitirmi, dier Sovyet cumhuriyetlerine makineler, tekstil ve dier imalar rnleri tedarik etmekteydi. Sovyetlerin dalmasyla Ermenistan kk apl tarm sektrne ynelmitir. Balca ihra rnleri: ilenmi ve ham elmas, makine, metal rnleri, gda.

Maden kaynaklar
Ermenistan bakr (Kukark, Syunik , ), demir, boksit, molibden, altn, alminyum, kurun, ve inkoca zengindir. Byk ponza, mermer, df, perlit, kira ta, granit, bazalt ve tuz yataklar (bilhassa Gop da) bulunmaktadr. uar ve ermanis kmr ocaklar tannmtr.

Bitki ve hayvan eitleri

Ermenistan bitkisel ve hayvan eitleri bakmndan olduka zengindir Tarm rnleri: Meyve (nar, incir, zm ve zellikle kays Armenica olarak isimlendirilmitir), sebzeler, iftlik hayvanlar (koyun, kei, inek, eek, at (12) , , , , ), yabani hayvanlar (kurt, tilki, ay, tavan, yabani domuz, geyik , , , , ( ), ). Gnmzde artk Ermenistan gneyinde fil, aslan (, ) gibi hayvanlara rastlanamamaktadr. Karasal iklim nedeniyle orman alanlar (12,4 %) bakmndan fakirdir. Tarmsal alan, Yerevann dousunda, Ararat ovasnda merkezlenmitir. Ermenistan, Arap Asya ve Avrupa levhalarnn yneldii blgede bulunmaktadr, ve bundan dolay tarihi boyunca birok byk deprem lkede yer almtr. lkede yer alan en son nemli sarsnt, 25.000 kiinin

lmne ve Sbidag ehrin neredeyse tamamen yklmasna sebep olan 1988 Sbidag Depremidir.

Resmi dil ve Eitim

Resmi dili Ermenicedir ve Hint-Avrupa dillerine aittir; kendine has bir alfabeye sahip. Ermenistanda en ok konuulan dil Ermenice; asl lkede konuulan Ermenice tr Dou Ermenicesidir. Sovyet dnemi boyunca Ermenistandaki okullarn retim dilleri Ermenice ve Rusa idi, ve bylece neredeyse btn kent nfusu ve ky nfusunun ou en az birazck Rusa konuabiliyor. Gnmzde ise lkenin en ok konuulan ikinci dil hl daha Rusadr ;ngilizce gibi Bat Avrupa dilleri pek bilinmiyor. Aznlklar tarafndan konuulan diller Krte, Sryanice, Pontus Rumcas. Ermenistanda eitim, yasal olarak bir insan hakkdr ve temel eitim arttr. Devlet orta-eitim okullarnda da eitim cretsizdir. (13) Ermenistandaki okuryazarlk oran %99,4 (erkek oran %99,7, kadn oran %99,2).

Din

Emiadzin

Ermenistan, Hristiyanl kabul eden en eski topluluklardandr; anayasal olarak laik, sekler bir lke olmasna ramen vicdan ve din zgrl kanunen desteklenmektedir (dier yasalara aykr deil ise). 301 ylnda Ermenistan, Hristyanl devletin dini olarak uygulayan dnyann ilk lkesi (14) olmasyla

birlikte Hristiyanlk, zellikle Ermeni Apostolik Kilisesi ( ) Ermenistandaki en yaygn dindir (nfusun %94 Ermeni Apostoliktir). Nfusun geri kalanna ait en byk dinler, dier Hristiyan tarikatlar (Katolisizm, Rus Ortodoks v.s.), Yezidilik ve slamdr. Bugn tamamiyle Trkiye snrlar iinde bulunan Ararat da Ermeniler iin byk din deer tar.

Bayram ve Anma Gnleri (15)

Ermenistan'da hem din hem de resm bayram kutlanlmaktadr. Din bayramlarn bazlarnn tarihleri her sene deiir.

Tarih

Ermenice ismi

Trke ismi

Ayrntlar

1 Ocak 6 Ocak 7 Ocak MartNisan 24 Nisan 1 Mays 28 Mays 1 Haziran 5 Temmuz 21 Eyll 7 Aralk

(Amanor) (Surb Dznund) (Merelots) Surp Zadig

Ylba Noel lleri anma gn Paskalya

Gelenek (31 Aralk, 1, 2 Ocak (allmaz) Din bayram (3, 4, 5, 6 Ocak (allmaz Din bayram (allmaz) ??

Ermeni Soykrm anma Resm anma gn (allmaz) (Eerni zoheri hiataki or) gn alma gn i bayram Resm bayram (allmaz) Resm bayram;Ermenistan Demokratik Cumhuriyet Cumhuriyeti'nin kuruluunu kutlanr Bayram (Hanrapetutyun or) (almaz) ocuk bayram Anma gn, allr (Yeraaneri iravunkneri badbanutyan or) Anayasa Gn Resm bayram (almaz) (Sahmanadrutyan or) Resm bayram; Halk oylamas sonucu Bamszlk (Ankautyan or) 1991'de Ermenistan'n Sovyetler Gn Birlii'nden bamszl kutlanr (almaz) Spitak Depremi Resm anma gn; 1988 Spitak Depremi. anma gn (Yergraarji zoheri hiadaki or)

Blgeler

Ermenistan on bir tane blgeye (marz; oul., marzer) blndrlmektedir. Ancak lkenin bakenti Yerevan, hem ehir hem de marz olarak saylmaktadr. Her marz, devlet hkmeti tarafndan idare edilmektedir; her marzn valisi hkmet tarafndan seilir, ve bu valiler, hkmetin blgesel politikasn yerine getirmeleri ve cumhuriyete ait yrtme organlarnn blgesel ilerini dzenlemeleri gerekmektedir. Cumhuriyette 953 ky ve 48 ehir bulunmakdadir. 2009 saylarna gre baz balca ehirler ve nfuslar: (16)

Blge

Merkezi

Yzlm Nfus

1. Arakadzodn Adarag 2. Ararad 3. Armavir 5. Godayk 6. Lori 7. irag 8. Syunik 9. Tavu 11. Yerevan Adarag Armavir Hraztan Vanatsor Gmr Gaban Ievan -

2,753 km 141,0 2,096 km 277,6 1,242 km 282,6 5,348 km 240,9 2,089 km 278,8 3,789 km 281,7 2,681 km 281,3 4,506 km 152,9 2,704 km 134,1 227 km 1,111,3

4. Kearkunik Kavar

10. Vayots Tsor Yeeknatsor 2,308 km 55,8

Demografi (17)

Ocak 2009 itibaryla Ermenistann toplam nfusu 3.238.000 kii civarndadr ; 1.164.600 krsal alanda (35,9 %), 2.073.400 ise kentlerde yaamaktadr (64,1 %). Her 100 kadna 87,3 erkek bulunmaktadr. Nfusunun 96 %sini Ermeniler tekil eder. Nfusun byme oran ise yaklak %0,2dir. lkenin bakenti Yerevan, toplam nfusunun %34,3 ile nfus bakmndan hem lkenin en byk ehri hem de en byk marzdr. Ermenistann nfus younluu, km2 bana 109 kii, ve Yerevan, km2 bana 4.480 kii ile yine de lkenin en byk nfus younluuna sahip olan marzdr. Ya ortalamas : 0-14 ya : 18,6 % (319 100 erkek, 282 100 kadn) 15-64 ya : 71 % (1 115 500 erkek, 1 183 200 kadn) + 65 ya : 10,4 % (133 700 erkek, 204 400 kadn) Yaam Haddi : 73,8 Erkeklerde : 70,4 ya Kadnlarda : 76,9 ya Doum : 12,7 lm : 8,5 ocuk lm : 10,8 (24,97 erkek, 14,77 kz) Dourganlk : 1,36 Ermenistanda son nfus saymna gre Yezidi (40.620 kii), Rus (14.660 kii), Sryani (3.409 kii), Ukrain (1.633 kii), Krt (1.519 kii), Yunan (1.176 kii) ve dier toplumlar (Ukranyal, Yahudi vs. , 4.640 geri kalan kii) da var. Ermenistan dnya apnda ok byk bir Ermeni diasporasnn desteine sahip: Rusya Federasyonu (1,5 milyon), Kanada ve ABD (1.2 milyon), Afrika (900.000), Suriye (665 000), Lbnan (235.000), Avrupa Birlii (zellikle Fransa) (700.000) ve Amerika'da Latin (200 000).

Spor

Hrant ahinyan -

Basketbol, voleybol ve hokey gibi sporlar Ermenistan'da poplerdir, fakat Ermenistan'daki en popler spor futboldur. Ermenistan Sper Ligi ve Ermenistan Mill Futbol Takm'n dzenleyen Ermenistan Futbol Federasyonu 1992'de kuruldu ve ayn seneden beri Avrupa Futbol Federasyonlar Birlii (UEFA) yesidir. Mamfih, bu yana kadar Ermeni takm ne FIFA Dnya Kupas ne de UEFA Kupas iin kalifiye olabilmitir. Bunun dnda satran ( )da ok poplerdir ve satran dalnda Ermenistan ok daha baarldr, 1927 ylnda kurulmu 1992 ylnda ise FIDE ( ) ye ye olmutur. Garri Kasparov, Levon Aronian, Tigran Petrosian, Rafael Vaganian ve Vladimir Akopian gibi birok mehur Ermeni asll satran oyuncular vardr. 1996'da yaplan 32. Satran Olimpiyat Yerevan'da sunuldu. Erkeklerde Ermenistan 2006 ylnda Torino'daki 37. Satran Olimpiyat'nda ve iki yl sonra 2008de Dresden'de kazanarak dnya ampiyonu oldu. 1992, 2002 ve 2004 yllarnda bronz, takm olarak 1997, 2001 ve 2005 yllarnda nclk kazandlar. 1999 lnda ise Avrupa ampiyonu olmulardr. 1995 ylnda da Yerevan takm Avrupa kupasn kazanmlardr. Kadnlarda ise 2003 ylnda Avrupa ampiyonu, 2006 ylnda ise Yerevann Miga takm ile Avrupa kupas sahibi olmulardr. Ermenistann 26 GM ( ), 22 M ( ) ve 8 FIDE ustas ( ) vardr.(18) Ermenistan Mill Olimpiyat Komitesi 1990 ylnda kuruldu ve 1993'te Uluslararas Olimpiyat Komitesi tarafndan tannd. 1992'den nce Ermeniler, 1912 Yaz Olimpiyatlar'nda Trkiye'yi temsil ederek ilk defa katldlar; Ermenistan sonra Sovyetler Birlii'nin bir paras olunca Sovyetler Birlii'ni temsil ederek katlrlard ve Hrant ahinyan, Helsinki'deki 1952 Yaz Olimpiyatlar'nda altn madalya kazanan ilk Ermeni oldu. Ermenistan'n Sovyetler Birlii'nden bamszln kazandktan sonra 1992 Yaz Olimpiyatlar'nda tek lke olarak deil, 11 tane dier eski SSCB cumhuriyeti ile Birleik Takm yesi olarak katld; bu takmda be tane Ermeni atlet vard ve bunlarn drt tanesi madalya kazand ( tanesi altn, bir tanesi gm). Ermenistan, ancak 1994 K Olimpiyatlar'na bamsz bir lke olarak ilk defa katld.(19) Olimpiyat ampiyonlar ( ) Hrant ahinyan ( ) (1923-1996) - Helsinki 1952 jimnastik (), Alber Azaryan ( ) (d.1929) Melburn 1956 ve Roma 1960 - jimnastik (), Vladimir Yenkiparyan ( ) (d.1932) - Melburn 1956 boks(, Igor Novigov ( ) (d.1929) - Melburn, 1956. Ve Roma 1964 Faina Melnig ( ) (d.1945) Melburn, 1972 atletizm () Yuri Vartanyan ( ) (d.1956) - Moskova 1980 - halter (), Eduard Azaryan ( ) (d.1958) - Moskova 1980 jimnastik(), Oksen Mirzoyan ( ) (d.1961) - Seul 1988 halter (), Levon ulfalakyan ( ) (d.1964) - Seul 1988 greko-romen gre ( ), Israyel Milidosyan ( ) (d.1968) - Barselona 1992 halter (), Mnatsagan Isgantaryan ( ) (d.1967) - Barselona 1992 - greko-romen gre ( ), Hraya Bedigyan ( ) (d.1960) - Barselona 1992 - atclk (), Armen Nazaryan ( ) (.1974) - Atlanta 1996 - greko-romen gre ( ) Dnya ampiyonlar ( ) Nan Munyan ( ) (boks) - 1993 (greko-romen gre) - 1993 (greko-romen gre) - 1991, 1994 (serbest gre ( )) - 1995, 1997, 1998 (greko-romen gre) - 2001 (serbest gre ( )) - 2002 (halter) - 2009

 . (halter) - 2010 Her iki senede bir Pan-Ermeni Oyunlar Erivan'da yer almaktadr. Pan-Ermeni Oyunlar, amac basketbol, voleybol ve yzme gibi eitli spor dallarnda 68 ehirden Ermeni diasporas takmlar ve Ermenistan'daki Ermenileri biraraya getiren bir spor turnuvasdr.

Devlet yaps

Millet Meclisi Binas

Ermenistan Cumhuriyeti Ulusal Meclisi egemen, demokratik, sosyal, hukuk devleti olduunu, devlet gcnn kontrol ve dengeler ilkesine dayal, yasama, yrtme ve yarg makamlarnn, Anayasa ve kanunlara uygun olarak icra eder. Ermenistan Mill Meclisi, Ermenistan Cumhuriyetinin yasama organdr, milletvekilleri ye says 131dir. Cumhurbakan , Cumhuriyetin ve devletin bakandr. Cumhurbakan, Anayasann uygulanmasn, faaliyetlerini, yasama, yrtme ve yarg makamlarn takip eder. Cumhuriyetin bamszlnn, toprak btnlnn ve gvenliinin salar. Cumhurbakan be yllk bir dnem iin Ermenistan Cumhuriyeti vatandalar tarafndan seilir (20) Yrtme organ, Hkmet - , ) Yrtme organ, Hkmet tarafndan icra edilir. Hkmet Babakan ve bakanlardan kurulur. Millet vekillerinin ounluunun gvenini kazanm kii Cumhurbakan tarafndan Babakan seilir ve onun nerisi olan Millet Meclisindeki vekillerin dalmn onaylar. Gnmzde (8 Eyll 2011) grev alan bakanlklar. (21) Yasama organ - En yksek yasama organ Millet Meclisidir ve 131 milletvekilinden oluur ; be yllk bir sre iin genel seimler yoluyla seilir. 25 Mays 2007 tarihinde drdnc topmantsn yapan Ulusal Meclis seimlerinde 131 yesinden 90 orantl 41i ise ounluk sistemiyle seilmilerdir.

Ermenistan Cumhuriyeti Silahl Kuvvetleri

(22)

Ermenistan Cumhuriyeti ordusu, Silahl Kuvvetleri, 28 Ocak 1992 ylnda kurulmutur. Ordu, dnem itibariyle 125.000 asker ve 560,000 yedek asker oluur. Nfusun askerlik yanda bulunan (18-49) erkek says 722,836 kadn says ise 795,084dr. Ordunun btesi 600 milyon $dr. su bte baka. Ordu gleri balca birime ayrlr : kara kuvvetleri, hava savunma birlikleri ve hava kuvvetleri. Ermenistan Silahl Kuvvetleri Yksek Komutan cumhurbakandr. Savunma Bakan Seyran Ohanyan, Silahl Kuvvetler Genel Kurmay Bakan GeneralAlbay Yuri Khachaturov dur. Ermenistan Cumhuriyetinde erkeklerin silah altna arlmas mecburidir. Silah altna alnma ya 18 yadr. Askerlie ar iki sene iin ilkbahar ve sonbahar dnemlerinde yaplr.

Partiler
Balcalar Ermenistandaki balca siyasi partiler - Ermenistan Cumhuriyet Partisi (Hayasdani Hanrabedagan Gusagtsutyun ; muhafazakr). - Zengin Ermenistan (Parkavac Hayasdani Gusagtsutyun ; muhafazakrlk). - Ermeni Devrimci Federasyonu (Hay Heapohagan Tanagtsutyun ; sosyalist, milliyeti). - Yasa Yolu (Orinats Yergir ; merkeziyet). - Miras (Jarankutyun [b@ [/b]; merkeziyet). - Birleik Emek Partisi (Miavorvats Ahadankayin Gusagtsutyun ; sosyal demokrat). - Ulusal Cephe (Azkayin Miapanutyun ; muhafazakr). - Yeni Zaman (Nor Jamanagner ; muhafazakr). Dierleri - Tm Ermenistan Emek Partisi (sosyal democrat) - Ermenistan Komnist Partisi (Hayasdani Gomunisdagan Gusagtsutyun ; komnist) - Ermenistan Muhafazakar Partisi (Bahbanoagan Gusagtsutyun ; muhafazakr). - Demokratik Liberal Parti (Ramgavar Azadagan Gusagtsutyun ; libera). - Ermenistan Demokratik Partisi (Hayastani Demokratakan Kusaktsutyu , muhafazakr) - Yasa ve Cephe (Iravunk yev Miabanutyun , muhafazakr) - Gl Anavatan (Hzor Hayrenik , milliyeti) - Yeni lke (Nor Yerkir ) - Birleik Ermeni Ulusal Hareketi (Hayots Hamazgayin arjum milliyeti) - Ermenistan Halk Partisi (Hayastani Joghovrdakan Kusaktsutyun , sosyalist) - Sosyal Demokrat Hnak Partisi (Sostsyal Demokrat Hnagyan Gusagtsutyun ; sosyalist). - Ermenistan Birleik Komnist Partisi (Hayasdani Miatsyal Gomunisdagan Gusagtsutyun komnist).

Media ve TV
Ermenistanda hkmet, ulusal televizyon ve radyolar zerinde denetim yetkisine sahip. ki kamu televizyonu dnda 40 kadar da zel televizyon yayn yapyor. H 1 balca ermeni kanaldr. 1955de tasarlanp 1956da yayna balamtr. Yayn yapt balca lkeler: Avrupa, Rusya, Avustralya ve ABD. Ikinci byk kanal Armenia TV zeldir ve 1999 ylnda yayna balamtr. Avrupa, Amerika ve Asya lkelerinde yayn yapmaktadr. Horizon TV, haber programn 24/24 zerinde srdrmektedir. CNN ve Euronewsun ermenice yayn saatleri vardr. ou Yerevandan yayn yapan tematik TV kanallar (mzik, otomobil, haber ) vardr. lkede tm yazl, grsel ve sesli basn kurulularnn Adalet Bakanlnca tescil edilmesi gerekiyor. Ermenistann bamszl, milletleraras ilikilere dahil olmas, onun dnya siyasetini belirleyen lkeler tarafndan da tannmas ve dnya birliinin eit haklara sahip yesi olarak her ynl diplomatik ilikilere girmesi iin elverili imkan salyor.

Temsilcilikler, rgt ve Kurulular

Ermenistanda 30 tane bykelilik bulunmaktadr, ve yurtdnda Ermenistann 36 tane d temsilcilii var. Bir eski Sovyetler Birlii cumhuriyeti olmas nedeniyle Ermenistan Cumhuriyeti bir Bamsz Devletler Topluluu (CIS), Birlemi milletler (2 Mart 1992), Avrupa Konseyi (CE, 25 Ocak 2001), Karadeniz Ekonomik birlii (BSEC), Dnya Ticaret rgt ve yaklak krk tane dier uluslararas rgtn bir yesi veya gzlemcisidir. ye olduu uluslararas rgt ve kurulular: CCC (Gmrk birlii Konseyi), EAPC (Avrupa Atlantik Ortaklk Konseyi), EBRD (Avrupa Yatrm ve Kalknma Bankas), ECE (Birlemi Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarm ve Gda rgt), IAEA (Uluslararas Atom Enerjisi Ajans), IBRD (Uluslararas mar ve Kalknma Bankas), ICAO (Uluslararas Sivil Havaclk rgt), ICRM (Uluslararas Kzlha ve Kzlay Hareketi), IDA (Uluslararas Kalknma Birlii), IFAD (Uluslararas Tarmsal Kalknma Fonu), IFC (Uluslararas Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararas Kzlha ve Kzlay Topluluklar Federasyonu), ILO (Uluslaras alma rgt), IMF (Uluslararas Para Fonu),Intelsat, Interpol (Uluslararas Polis Tekilat), IOC (Uluslararas Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararas Gmen Tekilat), ISO (Uluslararas Standartlar rgt), ITU (Uluslararas Haberleme Birlii), NAM (gzlemci), OPCW (Kimyasal Silahlar Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Gvenlik ve birlii rgt), PFP (Bar iin Ortaklk), UN (Birlemi Milletler), UNCTAD (Birlemi Milletler Ticaret ve Kalknma Konferans), UNESCO (Eitim-Bilim ve Kltr rgt), UNIDO (Endstriyel Kalknma rgt), UPU (Dnya Posta Birlii), WFTU (Dnya i Sendikalar Federasyonu), WHO (Dnya Salk rgt), WIPO (Dnya Fikri Mlkiyet Tekilat), WMO (Dnya Meteoroloji rgt), WToO (Dnya Turizm rgt), WTrO (Dnya Ticaret rgt). Sonu Sonu olarak burada, Ermenistan Bamszlk Bildirgesinin 11. maddesine bakmak yerinde olacaktr. Bu madde yledir: Ermenistan Cumhuriyeti, Osmanl Trkiyesi ve Bat Ermenistanda gerekletirilen 1915 soykrmnn uluslararas dzeyde tannmas abalarn destekleyecektir. Bu maddede nemli iki husus gze arpmaktadr. Bunlardan birincisi soykrm kavram aka dile getirilmi ve Ermeni soykrmnn uluslararas toplum tarafndan tannmas iin aba gsterilecei vurgulanmtr. kinci husus ise Bat Ermenistan blgesinden bahsedilmi olmasdr. Bildirgedeki bu madde ile Ermenistan, soykrm konusunu tarihsel bir gerek olarak kabul ettiini ve Bat Ermenistanin var olduunu vugulamaktadr.

armenian on web 16.09.2011 A. S./H. http://team-aow.discuforum.info/t9213-1991-ERMEN%C4%B0STAN-CUMHUR%C4%B0YET%C4%B0--%D5%80%D4%B1%D5%85%D4%B1%D5%8D%D5%8F%D4%B1%D5%86%D4.htm http://www.scribd.com/doc/65715871

Kaynaka
- Ermeni Meselesi Ansiklopedisi, Yerevan, 1996. - Ermenistan Anayasas, 1995. - Ermenistan Cumhuriyeti Hkmeti Veb sitesi.

- Ermenistan Cumhuriyeti Dileri Bakanl Veb sitesi. - Ermenistan Cumhuriyeti Devlet Bakanl Veb sitesi. - Ermenistan Savunma Bakanl resmi veb sitesi. - Kk Ermeni Ansiklopedisi, III. Cilt, Yerevan, 1999. - Anahide Ter Minassian, 1918-1920 La Rpublique d'Armnie, ditions complexe, Bruxelles, 2006 - , General characteristic of the Republic of Armenia, ARMENIA IN FIGURES-2009 - Pan Armenian Games "Fourth Pan-Armenian Games to kick off this August" (ngilizce). Panorama.am (26 Temmuz 2007). - Krikorian, Onnik (31 Austos 2007). "Pan-Armenian Games seek ethnic unity amidst division" (ngilizce). EurasiaNet.

Dip notlar
1 - 28 Mays 1918 / 2 Aralk 1920 - Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti . Bkz. Anahit Ter Minassian 2 - BKZ. National Geographic Style Manual, Larousse, Atlas universel, Carl Waldman et Catherine Mason Encyclopedia of European peoples, Hans Juergen-Zahorka How Armenia Could Approach the European Union, EUROPE AND ARMENIA Inside Europe 3 - 1918 Mondros Atekesi'nden sonra 1 ci Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti topraklarna dahildi. Bkz. Razmik Panossian, The Armenians: From Kings and Priests to Merchants and Commissars, Hurst & Co., Londres, 2006, s.245. 1921 ylnda Ermenistan'n Sovyet idaresine girmesinden sonra Stalin ve Lenin Kemalistlerle imzalad anlama ile Azerbeycan'a bagl Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyet adn ald. Bkz. a.g.e. s. 249. 4 = kays rengi ( = kays) 5 - Ardaesyanlar, Araguniler, Bagraduniler ve Rubenyanlar -Kilikia (, , - ). 6 - Deitirilmesi iin 2006 ylnda balayan tartmalar, 2008'da bu konuda alacak bir yarima karar ile son buldu. 7 - globe-netter.com 8 - Balca yksek tepeler: Gabudur () - 3.906 ; Ajdahan () - 3.598 ; Sbidakasar () 3.555 ; Ianasar () - 3.552 ; Vartenis () - 3.522 vs 9 - : : , : ` .- , : : : , ,- : , ` , : , : 06.07.2010, Aysor.am http://www.aysor.am/am/news/2010/07/06/turkey-kura 10 Bkz. , lragir.am http://tesankyun.am/2011/04/---/ 11 Bkz. http://www.armstat.am/file/article/marz_09_1.pdf 12 Ermenistanda evvel zamanlarda at yetitiricilii ile tannmt. Akemenyallar devrinde Ermenistan, Pers hkmranlarna ylda 20 bin at vergi vermekle ykmlyd. Bkz. Findarmenia.com http://www.findarmenia.com/arm/history/1/2/5 13 - Ermenistan Anayasas'nn 39. maddesi 14 - Aziz Kirkor Aydnlatc (. ) sayesinde MS 301'te , Byk Trdat III Ermenistan Krall dneminde devlet dini olarak Hristiyanlk benimsenmitir. 15 - Londra'daki Ermenistan Bykelilii. http://www.armenianembassy.org.uk/visit-armenia.htm 16 - General characteristic of the Republic of Armenia, ARMENIA IN FIGURES-2009, s.14 17 - CIA World Factbook, Armenia : People 18 - Klein,Mike (25 Kasm 2008). Armenians repeat their success|; http://www.chessfed.am/index.php?Page=Federation&Lang=1 http://armnoc.am/olympic-champions-of-armenia.html 19 - Musayelyan, Suren (15 Aralk 2006). Ambassadors in Sport: Independent Armenia far below the glory of the Soviet times on the pitch, mat (ngilizce). ArmeniaNow.com; http://www.minsportyouth.am/index.php?Olimpic/arm; http://www.tert.am/am/news/2010/09/24/tigranmartirosyan 20 - http://www.president.am/library/armenia/arm/?armenia=2 21 - http://www.gov.am/am/structure/ 22 - http://www.mil.am/