PRAGAZ LNG TANK SAHASI EKPMAN VE KURULUM ZELLKLER

1. LNG Tank ve Ekipmanlar : LNG depolanmas iin kullanlan silindirik, perlit+vakum izolasyonlu tanklar, mteri ihtiyalarna gre dikey ya da yatay olarak, pragaz tarafndan AD2000 ve EN13458 standardna uygun imal ettirilmektedir. pragazn LNG tanklar 97/23/CEE sabit basnl kaplar direktifi dorultusunda CE iareti tamaktadr. Yine tank zerindeki vana v.b. ekipmanlar da tamamen ithal kreyojenik zelliklere sahip olup CE iaretlidir. - Tank : Tasarm Kodu : EN 13458-2 ve AD 2000 Tasarm Scakl : -196 C / + 50 C Malzeme : Paslanmaz elik SA 240 Tip 304L Maksimum alma basnc : 5 barg Tasarm basnc : 6 barg Test Basnc : 10.1 barg - D tank : Tasarm Kodu : EN 13458-2 ve AD 2000 Tasarm Scakl : -10 C / + 50 C Malzeme : Karbon elik EN 10025-2 S235JR veya edeeri Tasarm basnc : -1 barg pragaz standart olarak, 14m dik, 22m-dik/yatay, 32m-dik/yatay ve 62 m dik LNG tank seeneklerinin yansra mteri ihtiyacna gre farkl kapasite ve tipte (dik/yatay) tanklar da teklif edebilmektedir. Sz konusu LNG tanklar PRAGAZ tarafndan ARITA ve ISISAN gibi konusunda yetkin basnl kap imalats firmalara yaptrlmaktadr. 2. LNG Tesisatlar : LNG tank sahasnda yer alan vana, emniyet valfi, boru, fittings v.b. ekipmanlar kreyojenik artlarda alacak uygun malzemeden imal edilmitir. Tesisat montajlar srasnda sertifikal argon kaynaklar kullanlmakta, sahada yaplan tm paslanmaz boru kaynaklar radyografik kontrolden geerek kayt altna alnmaktadr. Tesisat azot gaz ile test edilmekte, herhangi bir problemle karlalmad takdirde sistem LNG ile devreye alnmaktadr. Sz konusu tank sahas LNG tesisatlarnn imalat, montaj, test ve devreye alnmas PRAGAZ n ykmllndedir.

3. - Zaman Program : Mteri, pragaz ve Doal gaz dahili tesisat yapmc Firmas arasndaki egdm ve hedef birlikteliini salayacak olan i-zaman program mterinin de gr alndktan sonra hazrlanarak taraflara bildirilir. Bylece LNG tesisinin istenilen sre iinde, aksaklk yaanmadan kurulmas iin en nemli adm olan planlama adm sahada henz almalar baalamadan mteri ve mteahhit ile paylalr.
Tesis Bilgileri
Tesisin Yeri Tank Kapasitesi - Tank No Tank Tipi malat Buharlatrc Kapasitesi Riva Delta 14m Dikey Issan 2x300 Nm/h

Mteahhit Bilgileri
LNG Tesisat Doalgaz Tesisat Mavir Elektrik Tesisat Radyografik Kontrol San - Teknik San - Teknik Palme Ekol Mh. Palme

No

CLUB-N

-ZAMAN PROGRAMI

Sorumlu

KASIM - 2005
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 3 4 5 6

ARALIK - 2005
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

LNG Tesis leri PR. GTI PR. GTI GTI GTI PR. PR. PR. PR. PR. GTI PR. PR. PR.

A.1 Tesis aplikasyonu ve proje teslimi A.2 Hafriyat ve kontrollu dolgu zemin iyiletirme A.3 Topraklama tesisat alt yaps (bakr kazklar) A.4 Grobeton, temel kalb, demir, beton dkm A.5 Tank temel betonunun prizlenmesi A.6 Tank sahas kvet betonun kalp ve beton ileri A.7 Tank ve buharlatrclarn Antalya'ya sevki A.8 Tankn ve buharlatrclarn yerine montaj A.9 LNG tesisat montaj A.10 LNG tesisi elektrik tesisat montajlar A.11 LNG tesisat radyografik kontrol (varsa tamirat) A.12 Kvet st tel rg ve giri kaplarnn montaj A.13 LNG-LPG Tesisleri ve Yangn Eitimi A.14 Tanka LNG alnmas

B C

Doalgaz Tesisat Montaj leri Dier ler

C.1 Tank ankraj, ankraj ablonu ve szge teslimi C.2 Yangn sndrc tedarii C.3 Hidrant hatt ve hidrant kulesi yaplmas C.4 Paratoner sisteminin kurulmas

PR. GTI GTI GTI 12-Ara-2005

DOALGAZ'A GE ve DEVREYE ALMA

4. LNG Tank Temel naat Projeleri ve Statik Hesaplar : pragaz LNG tank temel inaat tip projelerini yetkin bir statik brosuna yaptrm olup, temel inaat projeleri hazrlanrken 1. deprem blgesi ve Z4 zemin snf dikkate alnmtr. Temel uygulama projeleri ile birlikte statik hesaplarnn bir kopyas istenildiinde mteriye verilmektedir. Z4 zemin snfna karlk gelen 1 kg/cm zemin emniyet gerilmesinin altndaki mteri lokasyonlarnda, projeler zerlerinde gerekli tadilatlar yaplarak mteriye teslim edilmektedir. Sz konusu proje ve statik hesaplarn yaptrlmas ve mteriye teslim edilmesi PRAGAZn ykmllndedir. 5. LNG Tank Ankraj Bulon ve ablonu : LNG tanknn temel ankrajnda kullanlan, tank hacmi ve tipine gre hesaplanm ap ve adetlerdeki ankraj bulonlar ve somunlar, ankrajlarn temel iindeki yerleimini salayacak ankraj ablonu ile birlikte mteriye teslim edilmektedir. Temel betonu dklmesi ncesi ankraj yerleimi ve temel betonu demir donats, yetkili pragaz personeli tarafndan kontrol edildikten sonra temel betonunun dklmesi nerilmektedir. Sz konusu ankraj bulonlar, somunlar ve ankraj ablonlarnn tedarii ve mteriye teslimi PRAGAZn ykmllndedir.

6. Topraklama Tesisat : LNG tank ve buharlatrclar topraklanmaldr. Ayrca LNG tankeri topraklama pensesi ve tank sahas kaplarnn yannda yer alacak topraklama tutamaklar iin de topraklama tesisat kurulmaldr. Bu amala hafriyat sonras temel betonu kalp yapm ncesi, pragaz yetkililerine haber verilmelidir. pragazn yetkilendiridii elektrik tesisats tank sahasnda gerekli bakr kazk akma ve bakr tel ile ilikleme ilemlerini yaparak, tank ve buharlatrclara balanacak bakr topraklama tellerini hazrlayacaktr. Beton atlmas srasnda bu tellerin beton iinde kalmamasna zellikle dikkat edilmelidir. Sz konusu topraklama tesisat iin gerekli malzemelerin tedarii ve uygulamann yaptrlmas PRAGAZn ykmllndedir. 7. LNG Tank Sahas Kvet Betonu, Sifonlu Rogar, Tel rg : NFPA-59A (Standard for the Production, Storage and Handling of LNG) standard gerei LNG tank ve tesisatnn evresinde, en az LNG tank hacmi kadar bir beton havuz (kvet) ina etmek gerekmektedir. Bu havuzda en az bir adet sifonlu rogar ile drenaj salanmaldr. Beton havuzdaki sifonlu rogardaki su, olas LNG kaanda (likit faz) donacak ve tka vazifesi grerek LNGnin drenaj kanalna gitmesine engel olacaktr. Bylece LNG kaa snrlandrlm bir alanda kontrol altna alnm olacaktr. Beton kvet zerine, kvet betonu ile beraber toplam ykseklii en az 180 cm olacak ekilde tel rg tesis edilmeli ve bu sahaya giri k iin en az iki adet darya alan kap yaplmaldr. Tel rg zerine gerekli uyar levhalar aslmaldr. Sz konusu sifonlu rogarn ve Uyar Levhalarnn tedarii ve mteriye teslimi PRAGAZn ykmllndedir.

8. LNG Tank Likit k Hatlar Acil Kapatma Vanalar : NFPA-59Aya gre LNG tank zerindeki likit klar uzaktan kumanda edilebilen acil kapatma vanalar (ESD) ile tesis edilmelidir. Tank zerindeki pnmatik kontrollu kreyojenik vanalar ama kapatma ilemi iin basnl hava kullanlmaktadr. Basnl hava mini hava kompresr (bakmszyasz) tarafndan salanmaktadr. Sz konusu acil kapatma vanalarnn ve bu vanalar altracak mini kompresrn temini ve tesisi PRAGAZn ykmllndedir.

9. Gaz Kaa Alglama Sistemi : LNG tank sahasnda ve zellikle tank vana gurubunda oluabilecek herhangi bir gaz kaan alglayacak kaak sensr vana mahali zerine yerletirilmitir. Kumanda panosu araclyla alarm verecek olan gaz kaa alglama sistemi, yine NFPA-59A standard gerei sistemde kurulmas gereken vazgeilmez bir emniyet ve gvenlik gesidir. Sz konusu gaz kaa alglama sisteminin temini ve montaj PRAGAZn ykmllndedir. 10. Gaz Scakl Takip ve Kontrol Sistemi : NFPA-59Aya gre LNG tank sahasnda bulunan buharlatrclarn knda yer alan bir PT100 scaklk transmiteri araclyla, likit halden gaz haline geen doalgazn scakl srekli olarak takip ve kontrol edilmelidir. Gaz scaklnn -10Ca dmesi durumunda sistem nce alarm vermekte, scakln -18Ca dmesi durumunda ise doalgaz d ve i tesisatta yer alan ekipmanlarn zarar grmemesi iin tank kndaki likit vanalar otomatik olarak kapatlmaktadr. Hava scaklnn -20Cn altna dme ihtimali olan mteri tesilerinde, ex-proof (patlama korumal) doalgaz stclar kullanlarak gaz scakl uygun seviyeye karlr. Sz konusu gaz scakl takip ve kontrol sistemi ile gaz stcs temini ve montaj PRAGAZn ykmllndedir.

Gaz Scakl

Ana Kumanda Panosu i

11. Deprem zleme Sistemi : LNG tesisi kumanda panosu iinde yer alan bir deprem sensr ile mteri lokasyonunda olabilecek herhangi bir yer sarsntsnn byklne bal olarak sistem alarm vermekte ve ardndan depremin byklnn artmas halinde LNG tank kndaki likit vanalar kapatlmaktadr. Sz konusu deprem ykmllndedir. izleme sisteminin

Deprem Sensr

Ana Kumanda Panosu i temini ve montaj PRAGAZn

12. LNG Tesisi Ana Kumanda Panosu ve Paralel kaz Panosu : Scaklk, gaz kaa alglama, deprem izleme sistemlerinden gelen ikazlar sesli ve kl alarma eviren ve tank kndaki likit vanalarnn otomatik olarak kapanmasn salayan LNG Tesisi Ana Kumanda panosudur. Ayrca pano zerinden de vanalar manuel olarak alp kapatlabilir ya da acil stop butonu araclyla vanalar kapatlp alarm verilebilir. Bu panonun zerindeki ikazlarn aynsn bulunduran paralel ikaz panosu mterinin talebi dorultusunda gvenlik binas v.b. bir noktaya konulmaktadr. Sz konusu panolarn ykmllndedir. 13. Ex-Proof Aydnlatma : LNG tank sahas ii tehlikeli blge olduundan, bu saha iindeki elektrikli cihaz ve ekipmanlarn ex-proof (patlama korumal) zellikte olmas gereklidir. Bu nedenle LNG tesis sahasnn aydnlatlmas iin kullanlacak armatr de ex-proof nitelikte olmaldr. Aydnlatma LNG Tesisi Ana Kumanda panosu zerinden alp kapatlr. Sz konusu ex-proof aydnlatma sisteminin kurularak devreye alnmas PRAGAZn ykmllndedir. 14. Kazan Dairesi Gaz Kaa Alarm Sistemi : Doalgazn kullanm noktasndaki (kazan dairesi, mutfak v.b.) kaaklarn alglayp, kullanclar sesli ve kl olarak uyaran sistemdir. Sz konusu gaz kaa alglama ve alarm sisteminin kurularak devreye alnmas PRAGAZn ykmllndedir. temini ve montaj PRAGAZn

15. Kokulandrma Sistemi : LNG kokusuz bir yakttr. Ancak kullanm noktalarndaki kaaklara karn kokulandrlmas gerekmektedir. LNG tank iindeki ok dk scaklklar nedeniyle herhangi bir kokulandrc kimyasal maddenin LNG iine katlmas mmkn deildir. Bu nedenle LNG sv halden gaz hale getikten sonra THT (Tetrahidrotiofen) denilen zel bir kimyasal madde ile kokulandlr. Sz konusu kokulandrc THTnin muhafaza edildii paslanmaz tp, balant elemanlarnn tedarik ve montaj ile THTnin ikmali PRAGAZn ykmllndedir.

16. LNG-Telemetri Sistemi : LNG tedariinde u an iin lkemizde tek bir tedarik kaynann bulunmas nedeniyle mterilerin LNG kesintisi yaamadan faaliyetlerini srdrebilmeleri ancak etkin bir mteri stok takibi ile salanabilir. Bu amala pragaz kurduu her mteri tesisinde, tank iindeki LNG miktarn her gn dzenli olarak LNG lojistik birimine aktaran LNG-Telemetri sistemini kurmutur. Sistem her gn ayn saatte mteri tankndaki LNG miktarn istenirse mterinin belirleyecei herhangi bir cep numarasna SMS olarak iletebilmektedir. LNG-Telemetri sistemi sayesinde mteriye zaman ve igc kazanm salanmtr. Sz konusu LNG-Telemetri sisteminin kurulumu ve devreye alnmas PRAGAZn ykmllndedir.

17. Alt ve st Basn Alarmlar : LNG sistemindeki en kritik noktalardan biri, tank basncnn istenilen iletme basn aralnda tutulmasdr. Normal koullarda tank basnc, reglatr ve tank buharlatrc araclyla 2-3 bar aralnda sabit kalmaktadr. Ancak tketimdeki dalgalanmalar ya da durular srasnda tank basncnn ykselmesi beklenebilir. te bu nedenle tank basncnn 4.5 bara kadar ykseldiinde LNG tesisi ana kumanada panosu ve paralel pano zerindeki yksek basn alarm devreye girerek, tank likit faz yerine gaz faznn kullanma sokulmasn mteri operatrne ikaz eder. Gaz faz kullanmna geilen tankta basn yava yava azalr. Bu durumda basn 2 bara dtnde sistem tekrar operatre ikaz verir ve gaz faz kullanmndan normal koullardaki likit kullanma geilir. Bylece tankn basnc srekli kontrol altnda tutularak, tank basncnn tasarm basncnn stne kmasna, tank emniyet valflerinin devreye girmesine ve dolaysyla gaz kaybna engel olunur. Sz konusu tank basn takip sisteminin kurulmas PRAGAZn ykmllndedir. 18. LNG Tanker Filosu : pragaz ADR mevzuatna (Tehlikeli Maddelerin Karayollar le Tanmas) ve Tanabilir Basnl Ekipmanlar Direktifine uygun, (pi) iareti tayan LNG tanker tanklarna sahiptir. 25m, 28m, 45m ve 50m gibi deiik kapasitede LNG tankerleri ile pragaz mterilerin tank sahas eriebilirlik problemlerini en aza indirgeyecek esnek bir tanker ikmal olana sunmaktadr. Keza devreye alnan sayal ve pompal tankerler ile ksa srede, dk miktardaki LNG teslimatlar da artk mmkn olmaktadr.

19. 7/24 Teknik Destek Garantisi ve Yllk Periyodik Bakm : pragaz lke genelindeki, mevcut 12 adet dkmegaz blge tekilatnda yer alan 25 adet teknik destek personeli ve toplam 70 adet saha personeli ile LNG sat ve datm hizmeti vermektedir. Ayrca 12 blgede toplam 18 adet yetkili servis ile mteri taleplerini en ksa srede giderecek alt yapya da sahiptir. 7 gn 24 saat mterilerine cevap verecek cretsiz tketici danma hatt araclyla mterilerden gelecek her trl ikayet, neri ve talebi deerlendirmekte ve en ksa zamanda yantlamaktadr Ayrca LNG Tesisleri pragaz tarafndan yllk olarak periyodik bakma tabi tutulmakta ve mteriler periyodik bakm hakknda her yl bilgilendirilmektedir.