Hidrocentralet bjn shndrrimin e energjis potenciale t rnis s ujit n energjin mekanike me an t turbins hidrulike dhe pastaj gjeneratori shndrron

energjin mekanike n at elektrike. Ka dy lloje t hidrocentraleve:

1. Hidrocentralet rrjedhse, n t cilat uji vazhdimisht rrjdh dh t cilat kan nj rezervuar t ujit t
limituar.

2. Hidrocentralet akumuluese, n t cilat uji shfrytzohet nga liqeni akumulues.[2]

Penda ndrtohet mesprmes lumit duke formuar rezervuarin e eprm dhe rrjedhjen e pasme t ujit (bjefi i poshtm). Diferenca n mes te nivelit t ujit n rezervuar dhe rrjedhjs s pasme t ujit posht pends quhet lartsia (rnia). Ndrtesa e centralit ndrtohet n pend. Ndrtesa e centrals ka turbinn e ujit, gjeneratorin dhe portn kontrolluese. Gjeneratori dhe turbina jan t lidhur n mes veti n nj bosht vertical. Rnia e ujit prodhon rrjedhje t shpejt t ujit npr turbin gjenerator, dhe gjeneratori prodhon energjin elektrike. Energjia e fituar nga hidrocentrali sht e barabart me prodhimin e lartsis (H) dhe sasis s ujit (Q) sipas shprehjs: P=9.81*Q*H* (kW) Ku jan: Q-sasia e elektricitetit (m3/s), H-lartsia (rnia) e ujit (m) -koeficienti I shfrytzimit t gjeneratorit dhe turbins. Uji i cili shkarkohet nga turbine vazhdon rrjedhjen m tej n rezervuarin e pasm i cili sht posht pends, q shpesh sht vazhdimi I lumit. Porta kontrolluese bn rregullimin e rrjedhjs s ujit npr turbin. N rast t prmbytjeve, ather do te happen kanalet e shkarkimit dhe uji i teprt do t derdhet, ose do t happen portat pr largimin e ujit n fund t pends. N t dy rastet bhet rrjedhja e ujit t teprt n rezervuarin e pasm, dhe eliminohet mbingarkesa e pends. [redakto]Hidrocentrali

me rnie t ult

Turbina e Kapllanit.[3]

N ndrtesn e centralit sht i vendosur i vendosur gjeneratori me bosht vertical. Turbina e Kapllanit me bosht vertical sht si nj helik e madhe me 4-10 fleta. Uji hyn n turbin npr port dhe shprndahet n form spirale prreth turbins. Rrjedhja e ujit rregullohet me portn derz dhe me rregullimin e nivelit. Shpejtsia e ujit n turbin sht 300-900 m/s. Uji shkarkohet nga turbine npr tubn pr shkarkim me nj brryl dhe shpejtsia e ujit zvoglohet n 30-60 m/s. Hidrogjeneratori sht makin me pole t theksuar. Zakonisht makina ka 20-72 pole. Kto pole furnizohen me rrym t vazhduar dhe

prodhojn fush magnetike q indukon tension n gjenerator. Shpejtsia e bushtit sht 100-300 rrot/min. Konstruksioni i poleve sht nga llamarina e elikut me mbshtjellat e rryms s vazhduar t cilat gjenden nga pecjellsit standard t bakrit. Statori sht llamarina e elikut me lugje. Korniza e ngjitur e elikut mbrthen brthamn e elikut. N lugjet e statorit jan2 t vendosura mbshtjellat trefazore, t cilat jan t izoluara me lesh xhami. Makinat e mdha kan sistemin e frenimit i cili ndrpren shpejt makinn kur duhet t nxjerret nga puna. [redakto]Hidrocentrali

me rnie t mesme dhe t lart

Hidrocentrali q prdor rnie t ujit t mesme.[4]

Edhe hidrocentralet me rnie t mesme kan konstruksionin t njejt sikurse hidrocentralet me rnie t ult, mirpo n ato prdoret turbine e Francisit, e cila ka aranzhim tjetr t fletve. Rnia e lart prdoret si shtytje pr turbin. Rina e lart prodhon shtypje t lart t ujit e cila shndrrohet n shpejtsi t madhe te rrymimit t ujit e cila v n lvizje turbinn. Turbina m rnie t lart kan fuqi m t vogl se 100 MW.

N termocentrale si lnd djegse prdoret thngjilli, vajguri ose gazi natyror. N fillim si lnd djegse sht prdorur vajguri por me rritjen e konsumimit t benzins pr automobila por me rritjen e mimit kjo doli nga prdorimi, kurse sot prdorim t madh ka gazi natyror sepse prodhimi i dioksidit t sulfurit, shirave acidike dhe trajtimi i hiriPjest prbrse t nj termocentrali jan:

1. Depo e thngjillit
2. Kalldaja 3. Trubina

4. Gjeneratori dhe sistemi elektrik t nuk shfaqin problem dhe pr ambientin sht shum m mir.[1]

JORI PUPLA 12-7