1- Her fitneye den azarlanmaz. 2- Mert insanlar dtklerinde kaldrn.

Onlardan tkezleyen hi kimse yoktur ki, Allahn eli onun elinde olup onu kaldrmasn. 3- Zanna gvenerek hkm vermek, adaletten deildir. 4- Adalet, hakk gzetmek, iyilik ltuftur. 5- Kendisinin hakkn yerine getirmeyenin hakkn yerine getiren kimse, ona ibadet etmi olur. 6- Vefaszlara vefa gstermek, Allahn yannda vefaszlktr. Vefaszlara vefaszlk yapmak, Allahn yannda vefadr. 7- Husumette ar giden kii gnah ilemi olur. Husumeti gerei gibi yapmayan zulme uram olur. Husumet yapan, Allahtan saknamaz. 8- Ftrata uygun hareket eden insanlarn dier insanlarla olan ilikilerinde sergiledikleri esiz rahatlk ve bu tutumlarndan tr bir ksm insanlar tarafndan takdirden te bir imrenmeyle karlamalar ftratlarnn henz bozulmam olduunun delilini tekil etmesi; dier bir ksm insanlarn ise ekememezlik kskanlk ve hasetlerinden tr eytan yoldan karan ilk byk gnah kibirin ve gururun kaynan oluturan adeta hakk savunmay savunan kiiden dolay kabul etmeye yanamayarak inkar etme yolunu semeleriyle iine dtkleri halin eytannkiyle benzerlik tekil ediyor olmasnn akbetlerinin de ayn olaca endiesini kuvvetlendiriyor olmas. 9- Mazlumun zalime kar gn, zalimin mazluma kar gnnden daha iddetlidir. 10- Elbisesini, hayann giydirdii kimsenin aybn insanlar grmez. 11- Kim zekada basiret sahibi olursa, ona hikmet grnr. Kime hikmet grnrse ibreti bilir. Kim ibreti bilirse sanki ilklerin arasnda olur. 12- nsanlar, kendilerine holanmadklar eylerle konuan kimse hakknda bilmediklerini sylerler. 13- Her insann deeri, iyi yaptdr. 14- Kim kendisiyle Allah arasndaki eyi dzene koyarsa, Allah da onunla insanlar arasndaki eyi dzene koyar. Kim ahretinin iini dzene koyarsa, Allah onun dnya ilerini dzene koyar. Kim kendi nefsine nasihat ederse Allah onu korur. 15- Hibir memleket, seni dierlerinden daha ok hak ediyor deildir. Memleketlerin hayrls seni tayandr. 16- Bedenler usand gibi kalpler de usanr. Onlar iin hikmetlerin ilgi ekici ynlerini arayn. 17- lmin en d dilde duran, en yksei ise uzuvlarda ve temel organlarda tezahr edendir. 18- nsanlarn peygamberlere en yakn olan, onlarn getirdiini en iyi bilendir. 19- lmi nakledenler ok, kavrayanlar azdr. 20- Sadece entrikacnn (otorite sahibine) yaklatrld, gnahkrn zarif sayld, hakk gzetenin zayf kabul edildii bir zaman gelecek. Bu zamanda sadakay zarar, akraba ziyaretini baa kakma, ibadeti insanlara kar kibirlenme vesilesi sayarlar. Bu srada otorite kadnlara danmak, ocuklar grevlendirmek ve hadmlarn ii ekip evirmesiyle yrr. 21- nsanlar, dnyalarn dzeltmek amacyla dinleri konusunda hibir ey terk etmezler ki Allah, daha zararl olann kapsn am olmasn. 22- Mnezzeh olan Allahn emrini ancak kandrmayanlar, - yapmack hareket etmeyenleramelleri geersiz olanlara benzemeyenler ve arzulara uymayanlar yerine getirir. 23- Akldan daha yararl bir mal, kendini beenmilikten daha ssz bir yalnzlk, planlama gibi akl, takva gibi asalet, ahlak gzellii gibi dost, edep gibi miras, baar gibi lider, salih amel gibi ticaret, sevap gibi kazan, phe karsnda durma gibi takva, haramdan uzaklama gibi zht,

tefekkr gibi ilim, farzlar yerine getirme gibi ibadet, haya ve sabr gibi iman, tevazu gibi asalet, ilim gibi eref ve danmadan daha salam yardmlama yoktur. 24- Frsat karmak, yutulamayan lokmadr. 25- slam teslimiyettir; teslimiyet yakindir; yakin tasdiktir; tasdik ikrardr; ikrar yerine getirmedir; yerine getirme Salih ameldir. 26- Yaratcnn senin yanndaki bykl, yaratlan gznde kltr. 27- Yardm, skntya gre gelir. 28- Muhabbet gstermek, akln yarsdr. 29- znt, yalln yarsdr. 30- Allahm, evet! Yeryz, ister ak ve mehur olarak, ister gizli ve bilinmeyen bir ekilde Allahn hccetlerinin ve apak delillerinin iptal olmamas iin, Allah iin bir hcceti ayakta tutandan bo kalmaz. Ka kiiler? Neredeler? Allaha yemin olsun ki, onlar sayca en az olanlar, Allah katnda en byk deere sahip olanlardr. Onu denk olanlara emanet edinceye kadar Allah onlarla hccetini ve ak delillerini korur. lim, onlarla basiretin hakikatine hcum eder. Onlar, yakin ruhla temasta bulundular; bolluk iinde yaayanlarn zor bulduklarn kolay buldular. Cahillerin tiksindikleriyle samimi oldular. Ruhlar yksek yere asl bedenlerle, dnya ile arkada oldular. Bunlar, Allahn yeryzndeki halifeleri ve dinine aranlardr. Ah, ah! Onlar grmeyi ne kadar arzuluyorum! 31- nsanlar eittir. Rabbani bir alim; kurtulu yolunda renen; her barann peinden giden, her rzgarla eilen, ilmin nuruyla aydnlanmayan ve salam temele dayanmayan ayak takm yn. 32- Kii, dilinin altnda gizlidir. 33- Kendi deerini bilmeyen kii helak olur 34- Bir topluluun yaptndan raz olan kii o fiili onlarla birlikte yapan gibidir. Batla giren her insan iin iki gnah vardr: Batl yapmann gnah ve ondan raz olma gnah. 35- Kim nefsini itham edilecek konumlara koyarsa, onun hakknda kt zanda bulunan ayplamasn. 36- Kendini beenmek, kemalin artmasna engel olur. 37- Gnah terk etmek, tvbeyi istemekten kolaydr. 38- Liderliinin arac, gsn geniliidir. 39- Zararly, iyilik yapann sevabyla kov. 40- Gevek davranmann meyvesi, pimanlktr; kararlnn meyvesi, esenliktir. 41- Biri dalalet olmadan iki dava ihtilaf etmez. 42- Kalplerin ehveti, ilerlemesi ve geri ekilmesi vardr. Onlara ehvetleri ve ilerlemeleri tarafndan gidin. Kalp, zorlanrsa kr olur. 43- Nimetlerin zevalini dnerek onlar iin ar bir istek gstermeden, rekabette ly amamal. 44- Kim nefsini hesaba ekerse kazanl olur. Kim ona kar gafil olursa zarar eder. Kim korkarsa emniyette olur. bret alan grr; gren anlar; anlayan bilir. 45- Kendini beenmek, aklla nefsin ayplar arasna giren bir rtdr. 46- Hallerin deiiminde, insanlarn cevherlerini bilmek vardr. 47- Arkadan kskanl, dostluun hastalndandr. 48- Asil kiinin en onurlu davranlarndan biri, bilmedii eye dikkat etmemesidir. 49- Susmann okluuyla, heybet olur. nsafla, insann sevenleri oalr. yilikte bulunmakla, deerler artar. Tevazuyla nimet tamamlanr. Erzak yklenmekle eref vacip olur. Adil

uygulamayla muhalif olan kahredilir. Sefihe kar yumuak huylulukla onun aleyhine yardmclar artar. 50- Kskanlarn, bedenlerin saln umursamamalarna hayret. 51- man, kalp ile bilmek, dil ile ikrar ve uzuvlarla amel etmektir. 52- Bazlar, mkafat isteyerek Allaha ibadet eder; bu, tccarn ibadetidir. Bazlar, korkarak Allaha ibadet eder; bu, klelerin ibadetidir. Bazlar, krederek Allaha ibadet eder; bu, hrlerin ibadetidir. 53- Allahn her nimette bir hakk vardr. O hakk deyene, Allah nimetini artrr. Hakkn edasnda kusurlu olan, nimetinin zevaliyle tehlikeye girmitir. 54- Kudret artarsa, ehvet azalr. 55- Amellerin en stn, nefsini onun iin zorladndr. 56- Allah iman, irkten temizlemek iin; namaz, kibirden uzak olmak iin; zekat, rzka sebep olmas iin orucu, insanlarn samimiyetini snamak iin; hacc, din ehlini birbirlerine yaklatrmak iin; cihad, slama kudret iin; iyilii emretmeyi, halkn maslahat iin; ktl nehyetmeyi, sefihleri engellemek iin; akraba ziyaretini, saynn oalmas iin; ksas, kan dklmemesi iin; had cezalarnn yerine getirilmesini, kutsallarn yceltilmesi iin; iki iilmesini terk etmeyi, doruluu yceltmek iin; selam, korkulardan gven iinde olmak iin; emaneti, mmete nizam vermesi iin; itaati, imameti yceltmek iin farz klmtr. 57- Ayaklarm bu kayganlklardan kurtulsayd baz eyleri deitirirdim. 58- Allahn kendisi iin takdir ettiinin onu bulacandan emin olan ve bu ekilde davranan; menfaat elde etmede insanlarn en rahatdr. Bunu terk eden ve bundan phe duyan, zarardan dolay insanlarn en meguldr. Nice nimet verilenler vardr ki, nimetlerle kandrlmtr. Nice belaya maruz kalanlar vardr ki, imtihan onun lehine yaplmtr. Ey fayda talep eden! krn artr; dnyay talepte acele etme ve rzknn snrnda dur. 59- Allah bir kulunu rezil etmek isterse onu ilimden mahrum eder. 60- Gemite bir din kardeim vard. Dnyann gznde kk olmas, onu gzmde bytyordu. Karnnn hkmranlndan kurtulmutu; bulamad eyi arzulamyor; bulduunda ise ok yemiyordu. Zamannn ounda suskundu. Konutuu zaman konuanlar geer ve soranlarn susuzluunu giderirdi. Zayft ve zayf saylan biriydi. Ciddilik geldii zaman ormanlarn aslan ve vadilerin ylanyd. Yerine getirmeden bir delili aklamazd. Benzerinde zr bulduu bir eyde, mazaretini dinlemeden kimseyi ayplamazd. yilemeden bir hastalktan ikayet etmezdi. Sylediini yapar; yapmadn sylemezdi. Konuma da malup edilse de susma da malup edilemezdi. Dinlemeye konumaktan daha istekliydi. Aniden nne iki i ksa, arzuya hangisinin yakn olduuna bakar ve ona muhalefet ederdi. Bu huylara yapn! Onlardan ayrlmayn; onlar iin birbirinizle yarn. Eer bunu yapmazsanz biliniz ki, az almak ou terketmekten daha hayrldr 61- Allahn yannda her musibetin ardndan gelen bir bedeli vardr. Musibetler karsnda sabredersen, kader zerine akar; sen ise mkafatlanrsn. Matem tutarsan, kader zerine akar; sen ise gnah ilemi olursun. 62- Kulun nazarnda Allahn elindeki, kendisinin elindekinden daha gvenilir olmadka onun iman doru olmaz. 63- Ta geldii yere gnderin. er, ancak erle defedilir. 64- Rakiplerini neyle yendin? Nefsine kar bana yardm etmeyen hibir adamla karlamadm ki. 65- Gnahn kendisine galip geldii kii galip olmaz. Ktlkle galip gelen, gerekte maluptur.

66- Allah iin yapmanz gereken en az ey, Ona kar gnah ilemek iin nimetlerinden yardm almamanzdr. 67- Mmin, neesi yznde ve znts kalbinde, gs en geni, nefsi en hakir olandr. Byklenmeyi kerih grr; hretten nefret eder. znts uzun, endiesi uzak, suskunluu ok, vakti doludur. ok kreden, ok sabredendir. Dncesi bilinmeyen, ihtiyacn gstermekte cimri, tabiat kolay, huyu yumuaktr. Nefsi sert tatan daha sert, kendisi kleden daha hakirdir. 68- Gnahlarn en kts, sahibinin kmsediidir. 69- Kendi aybna bakan kii, bakasnn aybyla ilgilenmez. Allahn verdii rzka raz olan, kard eylere zlmez. syan klcn eken kii o klla ldrlr. lerin sebeplerini hazrlamadan onlara girien, telef olur. Denizin derinliklerine hzla atlan boulur. Ktlk yerlerine giren, itham altnda kalr. ok konuan, ok hata yapar. ok hata yapann hayas azalr. Hayas azalann takvas azalr. Takvas azalann kalbi lr. Kalbi len, cehenneme girer. nsanlarn ayplarna bakp onlar yadsyan, sonra da o ayplar kendisi iin kabul eden kii bizzat ahmaktr. Kanaat, tkenmeyen bir maldr. Kim lm ok hatrlarsa dnyadan nemsiz olana da raz olur. Sznn amelinden olduunu bilen kiinin, kendisini ilgilendiren eyler dnda sz azalr. 70- Onurunu korumak isteyen, haksz yere mnakaay braksn. 71- slamdan daha yksek eref, takvadan daha kuvvetli bir g, takvadan daha korunakl bir snak, tvbeden daha baarl bir efaati, kanaatten daha zengin bir hazine, aza rzadan daha abuk fakirlii gideren bir mal yoktur. Kim yetecek kadaryla yetinirse rahata kavuur ve refahta yer edinir. Tamah, bitikinliin anahtar, yorgunluun vesilesidir. Hrs, kibir ve haset, gnahlara atlmann sebepleridir. Ktlk, ayplarn toplaycsdr. 72- Bilmediini syleme. Hatta btn bildiklerini de syleme. Allah, kyamet gnnde sana kar delil olarak kullanmak iin btn organlarna ykmllkler yklemitir. 73- Cennet dndaki her nimet hakirdir; Cehennem dndaki her felaket afiyettir. 74- Kim hakla greirse hak onu ykar. 75- Kalp, gzn kitabdr. 76- Takva, ahlakn badr. 77- Bakas iin kt grdnden kanmak, nefsini terbiye olarak yeter! 78- Balanma en ykseklerin derecesidir ve alt anlama gelen bir isimdir. Birincisi, geen iin pimanlk; ikincisi, ona ebediyen dnmeyi terk etmek zere azim; ncs, Allahla przsz, zerinde sorumluluk olmadan karlancaya kadar yaratlmlara haklarn vermen; drdncs, kaybettiin zerindeki her farzn hakkn demeyi amalaman; beincisi, haramla elde edilmi mal zerine yeeren eti, deriyi kemie yaptrncaya ve kemikle deri arasnda yeni et ortaya kncaya kadar hznlerle eritmeyi amalaman; altncs, vcuda masiyetin tatlln tattrdn gibi itaatin acsn tattrman. O zaman, Allahtan balanma dileyebilirsin. 79- Kim gizlisini slah ederse, Allah onun an islah eder. Kim dini iin alrsa, Allah dnyasnn ii iin ona yeter. Kim kendisiyle Allah arasndakini gzel yaparsa Allah, onunla insanlar arasndakini gzel yapar. 80- htiyacn bir mmine arz eden, onu Allaha arz etmi olur. htiyacn bir kafire arz eden sanki Allah ikayet etmi olur. 81- Allahn dostlar, insanlar dnyann zahirine bakarken batnna bakan ve insanlar dnyaya ait eylerle megul olurken ahirete ait eylerle megul olan kimselerdir.

82- Dnyadan, kendilerini ldrmesini korktuklar eyleri ldrrler. Ondan, yaknda onlar terk edeceini rendikleri eyleri terk ederler. Bakalarnn dnyadan oaltmay dndkleri eylerin nemsiz, elde ettikleri eylerin geici olduunu grrler. nsanlarn bar yaptklarna dman, dmanlk yaptklaryla baran kimselerdir. Kitap onlarla bilinir; onlar da onunla bilinirler. Allahn kitab onlarla ayakta durur; onlarda onunla ayakta dururlar. Umduklarnn stnde umulacak bir ey ve korktuklarndan daha ok korkulacak bir ey grmezler. 83- Kiiyi dene; ondan sonra nefret et. 84- nsanlara ayn lde gvenmek bir eksiklik ve cahilliktir. nk aslen insan cahil yaratlmtr. Sonradan retilmitir. Ve Allah daha ok gvenilmeye layktr. nsanlar ne kendi nefsinden stn tut ne de onlar alalt; herkesi tanyana kadar onlar hakknda ar bir yorumdan sakn. Tandktan sonra kaldrabilecekse doruyu yzne sylersin, kaldramayacaksa ya dolayl yoldan bir misalle ya da sayp sevdii bir kii araclyla anlatlmas en uygun olan yoldur. 85- Allah, bir kul iin kr kapsn ap, artrma kapsn kapatmaz. Bir kul iin dua kapsn ap, isteini yerine getirme kapsn kapatmaz. Bir kul iin tvbe kapsn ap balama kapsn kapatmaz. 86- Bir kii de saf bir haslet olursa, o hasletin kardelerini de bekleyin. 87- Kendisi iin nefsi kymetli olan kimseye, ehvetleri nemsiz olur. 88- aka yapan hi kimse yoktur ki, aklndan bir ey pskrmesin. 89- Sana rabet edenden uzaklaman hayrdan nasibini esiltir. Senden uzaklaana rabet etmen nefsin zilletidir. 90- iir gzeldir, ama toplumdaki herkesi ayn kategoriye koymak ve onlarn ayn pistte kotuklarn farzederek genel yorum ve yarglarda bulunmak doru olmasa gerektir. 91- ki tamahkar doymaz; ilim isteyen ve dnyay isteyen. 92- man, sana zarar verdii halde doruluu, yarar salayan yalana tercih etmen; sznde amelinden daha fazlasnn olmamas ve bakasndan sz ederken Allahtan saknmandr. 93- Gybet, acizin abasdr. 94- Benden dolay-Hz.Ali(kv)- iki kii helak olur: Ar seven ve ar buz eden. Allaha yemin ederim ki, bir kelime gizlemedim; bir defa dahi yalan sylemedim. Bu gn ve bu makam bana bildirilmiti. Ben Allahn beyatn bozanlarn zerindeki hccetine ve onlar hakknda bildiine razym.mrme yemin ederim ki, hakka muhalefet edenlerle, mnafklk ve gizleme gibi gnahlar ileyenlerle savamakta tereddt gstermem. Eer yz evirirlerse, klcmn keskin tarafn onlara vereceim. Ben, Rabbimden kesin inan zerinde ve dinimde phe olmayan bir insanm. Allah, kii iin doruluk lisann, insanlar arasnda bakalarna miras olarak brakt maldan daha hayrl klar. 95- Tevhid, Onun hakknda vehimde bulunmaman; adalet, Onu itham etmemendir. 96- Allah yolunda ehit olan MCAHT, gnah ilemeye gc yettii halde kanan kimseden daha byk mkafat sahibi deilidir. ffetli kii, neredeyse Meleklerden bir melek olacakt. 97- Mmin , kardeinden mahup olursa ondan ayrlr. 98- Dinin esas, Allah bilmektir. Onu bilmenin kemali, Onu tasdik etmektir. Onu tasdik etmenin kemali, Onu birlemektir. Onu birlemenin kemali, Ona ihlas ile balanmaktr. Ona ihlas ile balanmann kemali, her sfatn mevsufun gayr olduuna ve her mevsufun sfatn gayr olduuna ehadet ederek Onun iin sfatlar reddetmektir.

99- Vefa, doruluun ikizidir. Ondan daha korunakl bir snak bilmiyorum. Dnn nasl olacan bilen kimseyi madur etmez. yle bir zamana ulatk ki, bu zamanda yaayanlarn ou ihaneti aklllk kabul ediyor. 100Allahm! Benden daha iyi bildiin eyler iin beni bala.Ayn hatay tekrar edersem , beni yine bala. Allahm! Kendi kendime yapmaya sz verip de yapamadklarm iin beni bala. Allahm! Sana dilimle yaklatm, ancak kalbimin muhalefet ettii eyler iin beni bala. Allahm! Benim iin baklarn iaretlerini, szlerin dkln, kalbin ehvetlerini ve dilin srmelerini bala. 101Nefisleriniz iin ruhsat aramayn. Ruhsatlar, sizi onda zalimler yapar. ki yzllk yapmayn; iki yzllk sizinle musibete hcum eder. Allahn kullar! nsanlarn, nefsine en iyi nasihat edeni, onlarn Rabbine en itaatkardr. Onlarn nefsini en aldatan, Rabbine en asi olandr. Aldatlm olan, nefsini aldatandr. Gpta edilecek durumda olan, dini salim olandr. Mutlu olan, bakalaryla t alandr; mutsuz olan ise, arzusuyla aldatlandr. 102Ey Allahn kullar! Allahn kullarndan Kendisine en sevgili olan, Allahn nefsine kar yardm ettii, hzn giyen ve korkuyla rtnen kiidir. Hidayet kandili kalbini aydnlatr. Bana gelecek olan lm iin ikramn hazrlar. Uzak olan nefsine yaklatrr; zor olan, ona kolay gelir. Baktnda grr; zikredip arttrr. Tatl sudan ierek susuzluunu giderir. Hedefine ulamak ona kolay olur. lk iiinde, bir daha imeye gerek kalmayacak ekilde suya kanar. Salam ve dz bir yol tutar. ehvetlerin elbiselerini karmtr. Biri hari, btn endieleri terk etmitir. Krlk sfatndan ve heva ehliyle beraber olmaktan km; hidayet kaplarnn anahtarlarndan ve mahvolmu kaplarn kilitlerinden olmutur. Yolunu grm; gidecei yolu tutmu; alametini bilmi; okyanuslar amtr. Kulplarndan, en salamna, iplerden de en dayankl olanna tutunmutur. Gne aydnl gibi kesin bilgiye sahiptir. Nefsini, kendisine ulaan her eyi yerine getirmek ve her feri aslna irca etmek suretiyle tm ilerinde Mnezzeh olan Allahn emrine amade etmitir. Karanlklarn , iinden klmaz ilerin kefedeni, mphemlerin anahtar, glkleri defeden, llerin rehberidir. Konutuunda anlatr; sustuunda gvende olur. Allah a samimiyetle kendini adam; Allah da onu semitir. O, dininin madenlerinden ve yerinin temel direklerindendir. Kendisini adaletle ykml tutmutur. Onun ilk adaleti, arzuyu nefsine yasaklamasdr. Hakk tavsif edip onunla amel eder. Hayr iin ulaamad bir hedef ve ynelmedii, yararl olmas muhtemel bir yer brakmaz. Dizginlerini Kurann eline vermitir; Kuran onun komutan ve nderidir. Ykn zd yerde zer; konaklad yere konaklar.