c su tm bi Din n M&A Vit nam v Trung tm o to u t & kinh doanh CMAC

Thng v M&A: Kem nh rng P/S

By gi, mi khi ni n nhn hiu kem nh rng P/S hay bt git Viso, rt nhiu ngi tiu dng Vit Nam vn nhm tng l cc thng hiu Vit. Trn thc t, kem nh rng P/S v bt git Viso hin u l cc nhn hiu trc thuc tp on a quc gia kinh doanh hng tiu dng ni ting th gii Unilever. Vy ti sao li c s nhm ln ?

Kem nh rng PS v bt git VISO Ai l ca ai? Ngc li lch s, chng ta c th bit rng, nhn hiu kem nh rng P/S c pht trin t nm 1975 bi Cng ty ha phm P/S trc thuc S Cng nghip Thnh ph H Ch Minh v mt giai on rt di, khng di 20 nm (1975 1995) P/S xc lp c v th dn u v sn phm chm sc rng ming trn th trng Vit Nam v chim c lng tin yu ca ng o ngi tiu dng Vit. Bi th m trong tm tr cc th h ngi Vit Nam thi , P/S l mt nim t ho ca hng tiu dng Vit, l mt du n kh c th phai m. Chnh v vy, d tri qua mt thi gian di hn 30 nm k t khi kem nh rng P/S c chuyn nhng cho tp on Unilever nm 1995, du n vn ng li trong lng rt nhiu ngi tiu dng Vit Nam. Unilever thm nhp th trng Vit Nam Unilever l mt tp on sn xut hng tiu dng a nhn hiu ca Anh v H Lan. Khi Unilever thm nhp th trng Vit Nam nm 1995, hng xc tin m phn c chuyn nhng quyn s hu nhn hiu kem nh rng P/S ca Cng ty Ha phm P/S trc thuc S Cng nghip Thnh ph H Ch Minh.

www.maf.vn

c su tm bi Din n M&A Vit nam v Trung tm o to u t & kinh doanh CMAC P/S nguyn l loi kem nh rng ra i t nm 1975 v vo thi im kem nh rng P/S cng vi kem nh rng D Lan l 2 nhn hiu thun Vit ang chim lnh hn 95% th phn kem nh rng c nc, trong P/S l trn 65% v D Lan l 30% th phn, cn li l mt vi nhn hiu ca Trung Quc. thuyt phc Cng ty Ha phm P/S chuyn nhng nhn hiu kem nh rng P/S, Unilever a ra phng n s thnh lp mt lin doanh gia hai bn cng tip tc khai thc nhn hiu P/S sau khi vic chuyn nhng quyn s hu nhn hiu c thc hin. Tnh ton mt cch l thuyt, nu giao dch thnh cng, Cng ty Ha phm P/S s va c c ngun thu t vic bn nhn hiu xc tin cc mc tiu u t khc, va tip tc c chia li nhun qua doanh nghip lin doanh trong iu kin nhn hiu c qun l chuyn nghip hn di quyn s hu ca Unilever. V mt php l, c th chuyn nhng nhn hiu P/S, cn phi x l kh nng xung t quyn gia thng hiu Ha phm P/S ca i tc Vit Nam vi nhn hiu P/S s thuc quyn s hu ca Unilever. Do Cng ty Ha phm P/S khng tin i tn doanh nghip nn phng n cui cng c chn la c tin hnh tun t qua cc bc sau y : Cng ty Ha phm P/S t b chc nng sn xut kem nh rng. Cng ty Ha phm P/S chuyn nhng nhn hiu P/S cho tp on Unilever. Hai bn xc tin thnh lp doanh nghip lin doanh P/S ELISA. Cng ty Ha phm P/S nhn gia cng v hp kem nh rng cho lin doanh.

Vi thng v chuyn nhng nhn hiu ny, Cng ty ha phm P/S thu c 5 triu USD mt con s khng nh i vi doanh nghip VitNamvo thi im . Tuy nhin khi cng ngh pht trin, v kem nh rng c chuyn sang sn xut bng nguyn liu nha thay v nguyn liu nhm nh trc , Cng ty Ha phm P/S khng sc u t dy chuyn sn xut mi tip tc gia cng cho lin doanh. V th, n nay, lin doanh P/S ELISA tr thnh doanh nghip 100% vn nc ngoi trong khi Cng ty Ha phm P/S nh mt hon ton v th cnh tranh ban u ca mnh v sn phm chm sc rng ming.

BI CNH KINH T X HI T cui thp nin 1980s, Vit Nam bt u thc hin chnh sch i mi, chuyn t nn kinh t k hoch ha tp trung sang nn kinh t th trng c nh hng x hi ch ngha, tm bin php khuyn khch v thu ht u t nc ngoi to thm ng lc mi cho nn kinh t. Trong iu kin cc chnh sch qun l kinh t v php lut ca Vit Nam cn ang lin tc thay i hon thin, cc ri ro php l trong mi trng u t c nh gi l cao. Nhiu nh u t nc ngoi xem vic thnh lp cc lin doanh vi cc i tc s ti l phng n u tin. Cc i tc s ti c nhm n thng l cc doanh nghip nh nc cp trung ng hoc a phng ang c th phn ng k sau mt thi gian di c u tin pht trin. Mt

www.maf.vn

c su tm bi Din n M&A Vit nam v Trung tm o to u t & kinh doanh CMAC khc, cc cn b qun l doanh nghip vo thi im cng l cc vin chc nh nc, c mi quan h cht ch v am hiu rt r phng thc ng x ca chnh quyn cc cp. Cng ty ha phm P/S trc thuc S cng nghip Thnh ph H Ch Minh l mt i tc hi cc iu kin nh th.

V mua bn thng hiu PS Xt bi ton chi ph, nu Unilever thng lng c vi Cng ty ha phm P/S trong vic chuyn nhng nhn hiu kem nh rng P/S th hng ch mt vi triu la M nhng i li, hng c c hi s hu trn 65% th phn kem nh rng m nhn hiu P/S thit lp c. Cn nu mua mt nhn hiu khc, Unilever s phi i u trc tip vi P/S i th nng k nht trn th trng sn phm chm sc rng ming ca Vit Nam lc by gi. Trn thc t, theo s liu tnh ton khng chnh thc ca mt s hng kinh doanh hng tiu dng ln trn th gii, vo thi im , trung bnh chim c 1% th phn phi tn trn di 2 triu la M cho chi ph tip th. Nh vy, vi thng v ny, Unilever nghim nhin c c 65% th phn kem nh rng ti Vit Nam vi mt mc gi qu r. Thm na, thng v ny cn gip hng s hu dy chuyn sn xut, nhn lc v h thng phn phi sn c ca P/S m khng phi tn km cc chi ph iu tra, nghin cu th trng, tm hiu vn ha tuyn dng nhn s v.v trong giai on u thm nhp th trng mi y kh khn, ngoi ra cn nhn c s h tr c lc t i tc lin doanh l Cng ty ha phm P/S. Bn thn Unilever c lch s pht trin thng qua cc cuc thn tnh, mua bn din ra trn phm vi ton cu. Nhng tn tui ln trn th gii nh Liptons (M v Canada), Brooke Bond (Anh), Pepsodent (M), Bachelors (Anh), Chesebrough-Ponds (M) ln lt ri vo tay Unilever. iu chng t Unilever vn dng chin lc M &A (mua bn sp nhp) iu luyn n mc no. Trong thng v kem nh rng P/S, nu nh hng ch lin doanh n thun vi Cng ty ha phm P/S th hng s mt chi ph li-xng hng nm cho i tc ng thi t l li nhun lin doanh phi chia cho i tc cng cao hn. Cn vi vic mua li nhn hiu P/S th Unilever li nm c v th l ngi cp li-xng cho lin doanh ng thi gim c t l li nhun chia cho Cng ty ha phm P/S. Tuy nhin, vn cha phi l li ch ln nht. Vi vic thuyt phc c Cng ty ha phmVP/S chuyn nhng nhn hiu kem nh rng P/S cho mnh v t b chc nng sn xut kem nh rng, Unilever hin nhin loi b c i th nng k nht trn th trng Vit Nam v sn phm chm sc rng ming thi im v ung dung chim lnh th trng bng ni lc sn c ca nhn hiu P/S cng nh uy tn v chin lc kinh doanh tm c quc t ca bn thn tp on. V pha Cng ty Ha phm P/S: Vo thi im nhng nm 90, hu ht cc doanh nghip Vit Nam cha thc c gi tr v tm quan trng ca thng hiu/nhn hiu, cng cha c cch thc nh gi y nhn hiu sn phm ca mnh. V th, khi nhn c li ngh ca pha Unilever chuyn nhng nhn hiu P/S vi gi 5 triu USD, hn l Cng ty ha phm P/S nhn nhn y l mt ngun thu ln gip doanh nghip c thm vn xc tin cc mc tiu u t khc, cng vi li ha ca

www.maf.vn

c su tm bi Din n M&A Vit nam v Trung tm o to u t & kinh doanh CMAC Unilever rng Cng ty ha phm P/S s tip tc c chia li nhun qua vic thnh lp lin doanh P/S ELISA v hng li t vic gia cng v hp kem nh rng cho lin doanh ny. Cng ty ha phm P/S hn cng nhn thy v th nh b ca mnh nu i u trc tip vi mt tp on a quc gia hng u th gii. Chnh v vy theo suy tnh ca Cng ty, nu chuyn nhng nhn hiu kem nh rng P/S cho Unilever th trc mt Cng ty s c hng li ngay t gi chuyn nhng v sau nhn hiu P/S s c qun l chuyn nghip hn bi mt tp on a quc gia v v th P/S s c c hi pht trin tt hn, nng cao gi tr ti th trng Vit Nam v c c hi vn ra th trng th gii. Nu nh lin doanh P/S ELISA tip tc c duy tr th Cng ty s cn c hng li ch lu di t vic chia li nhun v gia cng v hp kem nh rng P/S cho lin doanh. Vi nhng tnh ton v mt l thuyt nh th th i vi Cng ty ha phm P/S, vic chuyn nhng nhn hiu kem nh rng P/S cho tp on Unilever l hp l v c li, c cho Cng ty cng nh cho tng lai ca nhn hiu P/S.

V mua bn thng hiu PS Sau khi Unilever thnh cng trong vic thuyt phc Cng ty ha phm P/S nhng li nhn hiu kem nh rng P/S cho mnh th thng v t c kt qu theo ng ca Unilever:

Cng ty Ha phm P/S t b chc nng sn xut kem nh rng v chuyn nhng nhn hiu P/S cho Tp on Unilever i li tp on ny thnh lp doanh nghip lin doanh P/S ELISA tip nhn nhn hiu P/S. Vic sn xut, tiu th kem nh rng s do lin doanh m nhim, Cng ty Ha phm P/S ch nhn gia cng v hp kem nh rng cho lin doanh. Sau ny, khi cng ngh pht trin, vic sn xut v ng kem nh rng bng nguyn liu nhm b khai t, thay vo l nguyn liu nha c s dng. Cng ty Ha phm P/S khng sc u t dy chuyn sn xut mi tip tc gia cng cho lin doanh, nn nh phi t b cuc chi v hin nay Lin doanh P/S ELISA chuyn i thnh doanh nghip 100% vn nc ngoi. C th ni, vi thng v ny, Unilever thnh cng ng nh k hoch d tnh ca hng v vi xut pht im t nhn hiu P/S, hin nay Unilever tr thnh mt trong cc tp on hng u ti Vit Nam v sn xut v phn phi hng tiu dng vi a dng cc nhn hng t thc phm n ha m phm. Cn v pha doanh nghip Vit Nam, vi vic lin doanh P/S ELISA chuyn i thnh doanh nghip 100% vn nc ngoi, Cng ty ha m phm P/S nh mt hon ton v th cnh tranh ban u ca mnh.

Qua y, chng ta c th rt ra mt s bi hc su sc sau y: 1. Trc ht, li th thng mi (hnh nh, mc nhn bit, uy tn ca sn phm) ca nhn hiu P/S th hin qua knh phn phi m Cng ty Ha phm P/S thit lp trong

www.maf.vn

c su tm bi Din n M&A Vit nam v Trung tm o to u t & kinh doanh CMAC mt thi gian di c chuyn nhng hon ton theo cng nhn hiu P/S v khng c xem xt nh gi mt cch y . 2. Th hai, vic Cng ty Ha phm P/S rt khi th trng kem nh rng ng ngha vi vic Unilever gt bt c mt i th cnh tranh s ti kh mnh. 3. Cui cng, Cng ty khng tnh c tng lai doanh nghip lin doanh s chuyn hn v tay Unilever v nh th hin nhin Cng ty khng lng n vic nh mt v th ca mnh sau thng v chuyn nhng ny. Cng ty ha phm P/S khng ng rng vic chuyn nhng ni trn li l nhp cu cho cc sn phm ha m phm m Unilever ang s hu xm nhp th trng Vit Nam, cnh tranh trc tip vi cc sn phm ha m phm khc m Cng ty ang kinh doanh. Chuyn nhng nhn hiu l chia s th phn, nhng vic chuyn nhng ny rt c th nh hng bt li n nhng phn khc th trung khc l vic m mt doanh nghip khi chuyn nhng phi tnh n. Thng v Unilever mua li nhn hiu kem nh rng P/S ca Vit Nam ch l mt trong s nhng thng v M&A trn th trng Vit Nam k t khi m ca n nay. Sch lc mua bn sp nhp l mt sch lc hiu qu c rt nhiu tp on nc ngoi s dng pht trin nhn hiu v thn tnh i tc khi tham gia kinh doanh quc t. Bi hc t nhn hiu P/S tuy xy ra cch y kh xa trn 30 nm nhng l bi hc cha bao gi c i vi doanh nghip Vit Nam. Trn thc t hin nay, cc doanh nghip Vit Nam hiu c phn no tm quan trng ca thng hiu v bc u c thc xy dng, bo v v pht trin thng hiu trong qu trnh khng nh v th ca mnh trn thng trng. Tuy nhin thc v nhn thc vn cha thc s hon thin. Ngay c nhiu doanh nghip ni ting nc ngoi vn khng th trnh c nguy c b thn tnh trc cc i th mnh hn th hin nhin doanh nghip Vit Nam cng phi thc v lng trc nguy c . Bi hc t P/S phn no gip cc doanh nghip Vit Nam nhn thc c gi tr thng hiu m mnh ang s hu v cn phi c cch thc nh gi y gi tr nu ri vo tnh hung b mua li ny. Hn th na, ng trc nguy c khng d trnh khi , doanh nghip Vit Nam cng cn phi tm ra c hng i ring khng nh mt hn v th m mnh dy cng xy dng. Trn y l mt s nhn nh m bi phn tch mun hng ti. Cng l hoi nim ca mt ngi tiu dng yu hng Vit v mong mun ngy cng c nhiu thng hiu Vit xc lp v gi vng c v th ca mnh khng ch th trng ni a m c trn trng quc t.

www.maf.vn