Professional Documents
Culture Documents
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
HYRJA E EDITORIT ...................................................................................................................................................................................................8 HYRJA E PRKTHYESIT............................................................................................................................................................................................ 11 SHT MREKULLIA ...............................................................................................................................................................................................12 IBRAHIMI NUK U DOGJ ...........................................................................................................................................................................................15 MAGJISTART U PRULN PSE?............................................................................................................................................................................17 MUNDSIA E ALL-LLAHUT.......................................................................................................................................................................................20 KUR SHKAQET PENGOHEN......................................................................................................................................................................................22 MREKULLI, POR, E PAKUSHTZUAR ........................................................................................................................................................................25 KURANI.................................................................................................................................................................................................................27 MREKULLI E VAZHDUESHME................................................................................................................................................................................... 27 SI MUND T NDRYSHON.........................................................................................................................................................................................30 MREKULLIA E KURANIT.........................................................................................................................................................................................30 ZOTI I LINDJES DHE PERENDIMIT........................................................................................................................................................................... 32 SA E RUAJM KURANIN DHE.................................................................................................................................................................................35 SA E PRAKTIKOJM AT..........................................................................................................................................................................................35 KURANI PRCAKTOI...............................................................................................................................................................................................39 PREJARDHJEN E DITURIS NJERZORE.....................................................................................................................................................................39 KURANI PROGRAM JETE .........................................................................................................................................................................................41 MREKULLIT GRAMATIKORE T KURANIT...............................................................................................................................................................43
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
I THAN .................................................................................................................................................................................................................47 MAGJISTAR DHE SHPIFS......................................................................................................................................................................................47 KUPTIM KAN SHKRONJAT..................................................................................................................................................................................53 N KURAN ............................................................................................................................................................................................................53 MJESHTRIA E KRIJUESIT.........................................................................................................................................................................................54 RETORIKA...............................................................................................................................................................................................................57 N KURANI KERIM................................................................................................................................................................................................57 NDRYSHIMI I DURIMIT ...........................................................................................................................................................................................59 (SABRIT).................................................................................................................................................................................................................59 PRSHKRIMI ............................................................................................................................................................................................................61 I VET QENIES NJERZORE .....................................................................................................................................................................................61 AI M USHQEN.......................................................................................................................................................................................................63 DHE M JEP PR T PIR.......................................................................................................................................................................................63 PSE NDODHIN NDRYSHIMET ...................................................................................................................................................................................66 E DIN E KUPTOJN...............................................................................................................................................................................................67 JU FURNIZOJM.....................................................................................................................................................................................................70 DHE I FURNIZOJM................................................................................................................................................................................................70 TI JE I PLOTFUQISHM........................................................................................................................................................................................... 73 DMTUES I VETES...................................................................................................................................................................................................75
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
DHE KEQBRS ......................................................................................................................................................................................................75 DRITA DHE TERRI ................................................................................................................................................................................................... 77 THNJET SE KURANI.............................................................................................................................................................................................79 KA KUNDRTHNIE ................................................................................................................................................................................................79 KRIJIMI I QIEJVE DHE TOKS.................................................................................................................................................................................80 HOLLSIT E KRIJIMIT............................................................................................................................................................................................84 DASHURIA DHE MIRSIA.........................................................................................................................................................................................85 VEOHET NNA PSE............................................................................................................................................................................................88 ERDHI URDHRI I ALL-LLAHUT...............................................................................................................................................................................90 DHE MOS NXITONI.................................................................................................................................................................................................90 A E PA MUHAMEDI A.S...........................................................................................................................................................................................92 KUSH JAN GNJESHTAR......................................................................................................................................................................................95 PYETJA E CILA NUK ...............................................................................................................................................................................................97 SHT PR TU DITUR ............................................................................................................................................................................................97 KURANI............................................................................................................................................................................................................... 102 DHE LIGJET E NATYRS........................................................................................................................................................................................ 102 KURANI DHE....................................................................................................................................................................................................... 104 TEORIT SHKENCORE............................................................................................................................................................................................ 104 PSE U LA PA SHPJEGIM ........................................................................................................................................................................................ 106
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
TOKN . . . E SHTRUAM ...................................................................................................................................................................................... 108 PARAPRIN NATA APO DITA.................................................................................................................................................................................. 109 RROTULLIMI I TOKS ..............................................................................................................................................................................................111 DHE KODRAT ..........................................................................................................................................................................................................111 PSE DUHET T FLASIM........................................................................................................................................................................................... 114 PR EMBRIONIN .................................................................................................................................................................................................... 114 N VETET TUAJA ................................................................................................................................................................................................... 115 NDIESHMRIA DHE LKURA...................................................................................................................................................................................118 FOSHNJA E EPRUVETS ........................................................................................................................................................................................ 120 KURANI................................................................................................................................................................................................................124 SHPALUES I SEKRETEVE.........................................................................................................................................................................................124 BETOHEN RREJSHM ............................................................................................................................................................................................ 128 ZHVESHJA E NJ T ARDHMEJE............................................................................................................................................................................ 131 SFIDOI ARMIQT E ALL-LLAHUT.............................................................................................................................................................................134 SFIDOI JO ARABT.................................................................................................................................................................................................135 KURANI TREGON ..................................................................................................................................................................................................138 PR T HUMBURIT.................................................................................................................................................................................................138 KUR CENOJM PA ARGUMENTE .............................................................................................................................................................................143 FEMOHUESIT .........................................................................................................................................................................................................144
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
VRTETOJN KURANIN.........................................................................................................................................................................................144 KRIJIMI I NJERIUT ................................................................................................................................................................................................146 NJERIU N BARK...................................................................................................................................................................................................149 T NNS..............................................................................................................................................................................................................149 MREKULLIA - VAZHDON ........................................................................................................................................................................................ 151 SUBHANE ALL-LLAH ..............................................................................................................................................................................................156 UN KAM FUQI POR............................................................................................................................................................................................. 158 EDHE AI KA FUQI ................................................................................................................................................................................................ 158 MUNDSIA DHE DITURIA ...................................................................................................................................................................................... 160 MBI SHQISAT E NDGJIMIT....................................................................................................................................................................................163 DHE T PAMURIT...................................................................................................................................................................................................163 MBI MUNDSIN ...................................................................................................................................................................................................164 E T PAMURIT .......................................................................................................................................................................................................164 DITURIA NJERZORE..............................................................................................................................................................................................166 KA NA OFROI SHKENCA.......................................................................................................................................................................................167 AJRI ..................................................................................................................................................................................................................... 168 UJI........................................................................................................................................................................................................................169 USHQIMI ...............................................................................................................................................................................................................169
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
HYRJA E EDITORIT
Lavdi, i qoft All-llahut i Cili i shpalli robit t Tij (kt) Libr dhe n t nuk la asnj shtrembrim. Ai e bri udhrrfyes q tju jap vrejtje njerzve rreth ndshkimit t rnd t ardhur prej Tij, dhe tu jap sihariq besimtarve, t cilt bjn vepra t mira, se pr ta do t ket shprblim t mir. Falja dhe prshndetja t jet mbi lajmtarin e sihariqit dhe kshilltarin ton, Zotriun e thirrjeve dhe imamin e pejgamberve. Dshmoj dhe deklaroj se nuk ka Hyjni tjetr prve All-llahut t vetm, Sundimi dhe Lavdia i takojn vetm Atij, para duarve t Tij sht mirsia dhe Ai sht i Gjithmundshm. Dshmoj dhe deklaroj se Muhammedi sht robi dhe i drguari i Tij besnik dhe premtues i drejt, i cili informoi pr at q iu sht reveluar dhe i cili e plotsoi premtimin, kshilloi njerzimin dhe sakrifikoi do gj pr hir t ksaj rrugeje t fes derisa i erdhi bindja. I nderuari vlla musliman! Libri q keni para jush sht bazuar n shkenc, n frymn e Zotit dhe n rregullat e fes. Mendjet stagnojn ngase para vetes s tyre kan argumentet e All-llahut. Kto argumente dalin nga Kurani i cili sht libr q prmban mrekullit e Zotit, sfidoi renegatt e ksaj feje duke ju prgjigjur atyre rrjedhshm duke ja prezentuar shenjtrin dhe madhshtin e Tij dhe,
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 8
Ky libr mund t llogaritet edhe si ndriues i imanit pr kt koh. I nderuari dhe shum i respektuari dijetar dhe mendimtar i thirjes islamike, Hoxh dhe imam Muhammed Mutevel-li el Sharavi! Me ju u zbardh historia jon edhe m tepr. Ju jeni nj reformator ndr muslimant q spjeguat me mjeshtri t rall shtjen e imanit dhe mnyrn e t besuarit si dhe u prballt me sulmet e armikut t fes duke qndruar i pa lkundur. Kontributet, sinqeriteti juaj, njohurit tuaja, i ndihmuan muslimant dhe i ndihmuan thirjes islamike, kundr sulmuesve, supozimeve t ndryshme, trillimeve t orientalistve dhe perndimorve. Mbase sht libri i par m voluminoz i ktij lloji i cili prfshiu problemet e kohs dhe e dha shklqimin e vet shikuar nga kndi islam. Prizmi nga i cili ai vshtron, mbshtetet n Kuran dhe sunnete t pejgamberit. El Sharaviu, q nga agimi arriti ta mbush zemrn e tij me urtsi dhe m pas ti rrezatoj gjoksi rrym inspirimi, q do problemi tia jep hakun e vet t duhur. Dhnia e hakut mbshtetej n njohurit e tij, derisa ai shpalosi dhe zbuloi sekretet e saj duke argumentuar ato. Largoi njollosjet nga realja dhe i mbshtolli ato me ndriques, kto nuk mund t mbshtilleshin nga njerz frikacak dhe dualist. Edhe pse ishin probleme t llojllojshme, libri megjithat, prfshiu tema q kishin qllime t shumta, t cilat ai arriti ti prkufizoj ato duke mos u zgjruar dhe larguar. Kjo pa dyshim sht merit e Imam el Sharaviut me dhuntit dhe rrezatimet ideore t tij q dalin nga kultura e nj dijetari t madh. Ai paraqitej her n mjeksi, si p.sh. foshjen e epruvets, ndjenjat, lkurn, jetn e fetusit n mitr t nns, dhe her n gjeografi, si p.sh. forma e toks, rrotullimi i saj, pastaj malet, ndryshimi i nats me ditn, vrshimet dhe trmetet etj. Krahas ksaj, ai paraqiti edhe disa shtje t imanit, si vdekjen, ringjalljen, melaiket dhe sekretet, si dhe realitetet shkencore t cilat ishin sinjalizuar n Kuranin Kerim.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 9
Saher q lexohet ky libr, t jep shpres pr pastrimin e mendjes dhe e shikon ekzistencn me nj realizm t plot. Msojm se ka pas bots s pafund si dhe pr t pa dukshmen. Zbulon kuptimet t cilat ishin t pa zbuluara pr ne, ose vet ishim t mbyllur para tyre. All-llahu me urtsin e Tij ndau riskun (furnizimin) nga ezeli (prjetshmria). El Sharaviu mori flamurin e ktij risku t urtsis, inspirimit dhe menuris t thell, si dhe mundsin pr zbatimin e tij deri n zemrat dhe mendjet e njerzve. E gjith kjo ishte nga mirsit e All-llahut i cili ia jep kujt t doj. Un jam munduar q kij libri tia jap t gjitha meritat q i takojn. Shembulli im sht si shembulli i atij q mundohet t kaloj oqeanin me duar t mbyllura e t prangosura dhe tua largoj etjen t tjerve, duke qen ai vet pa dyshim korektues i mirfillt fetar prej t cilit prfitojn specialistt dhe profesionalistt, dijetart dhe jo dijetart. Ky libr t cilin e keni n dor, sht i pari nga seria e librave t cilat do t dalin me emrin e Allllahut nga shtypi. Librat do t jen me t njejtn prmbajtje prderisa kemi t bjm me Kurani Kerimin, i prfshir me mendime, t cilat do t ndriten nga el Sharaviu, njlloj si n kt libr t mrekullueshm. E lus All-llahun pr ndihm dhe lehtsimin e rrugs pr ti nxjerr edhe pjest tjera t cilat jan t t njejts natyr, duke krkuar nga All-llahu i Lartsuar pr falje t gabimeve dhe t na prfshij t gjith ne nn hijen e Rahmetit t Tij dhe t na bj prej shrbtorve t Librit t Tij. Kairo, Ramazan 1408 ( Maj 1988 ) Abdullah Haxhaxh
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
10
HYRJA E PRKTHYESIT
Kisha marr detyrn e Imamit n xhamin e Brukselit. Pas stabilizimit t plot fillova menjher ta prkthej kt libr q ia kisha kushtzuar vetes derisa isha student n Kairo. Fillova ta nxjerr prkthimin n dorshkrim duke filluar m 20 korrik 1990 dhe e prfundova pjesn e par m 12 shtator 1990. Menjher fillova edhe pjesn e dyt, t po ktij libri, e kshtu me radh. Duke punuar vazhdimisht n punt e imamit dhe njkohsisht t prkthimit t ktij libri, pas nj viti mu dha rasti t filloj pun n Shqipri. Jetn time e kam ndrtuar n baz t prgjegjsis sime m t madhe, aty ku mund t kontribuoj m tepr. Gjykova se sht m e rndsishme ta ndihmojm Shqiprin dhe pa mdyshje shkova atje. N Shqipri qndrova tet vjet. N fillim isha koordinator i katr shoqatave arabe, pas dy vjetve mora prsipr sektorin e bonjakve pran Komitetit t Bots Islamike deri n vitin 1996. Duke par se situata n Kosov po keqsohet vazhdimisht, hapa nj Fondacion bamirs n Tiran t cilin e emrova Kosova. Ky fondacion e dha kontributin e vet modest gjat lufts n Kosov. Tani mund t them se angazhimi im n Shqipri dhe problemet m elementare t jets n Shqipri, nuk m dhan as edhe nj mundsi t vetme ta rishkruaj kt prkthim. Vrtet ktij libri i kam hyr n hak dhe shfytzoj rastin t falnderoj All-llahun i Cili m mundsoi q ktu n Kosov ta rishkruaj n kompjuter dhe ta dorzoj n shtypshkronj. Kisha ndrmend t filloj posa erdha ktu, mirpo, problemet rreth shfrytzimit t rrjetit t rryms n Kosovn e pas lufts, m penguan disa her dhe tani m n fund ia dola ta rishkruaj.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
11
Imam el Sharavi, All-llahu e mshiroft, ishte nj dijetar i pa shembullt n botn islame. Ai ishte shrbyes i madh i muslimanve. Ligjeratat e tij ishin pr t gjitha shtresat. At e kuptonin t gjith, si dijetart ashtu edhe njerzit m t thjesht. Ai vazhdimisht ligjronte npr xhamit e Kairos dhe ishte i afrt me t gjith. Meq ishte shum i krkuar n mbar shoqrin islame ai nuk kishte shum koh t merrej me shkrime. Shum nga librat e tij jan shfrytzuar pr xhirime televizive, sepse stili i tij sht shum komunikativ me t gjith. Un zgjodha ta prkthej kt libr pr t vetmn arsye, sepse ky libr u mundson muslimanve t ktushm q ta kuptojn Kuranin m mir e m leht, si dhe ti jap kurajo intelegjencis shqiptare, pr ta kuptuar Kuranin. Ata nuk i kishin njohurit elementare t fes dhe vshtir e kishin ta kuptonin Kuranin t prkthyer n gjuhn shqipe, ngase, aty ka shum gabime n prkthim. Jam munduar q tia lehtsoj lexuesit ton edhe m tepr kt libr duke futur disa fusnota dhe duke e treguar numrin e sureve dhe ajetin e temave pr t cilat flet Kurani. Lus All-llahun t m mundsoj q ti prkthej sa m par edhe pjest e mbetura t ktij libri. Maj 2001 Prishtin, Muhamed Jusufi-Kajolli
SHT MREKULLIA
Kurani sht fjala e All-llahut e zbritur tek i drguari i Tij, prijsit ton Muhammedit a.s. adhurohet me leximin e tij, Ai sfidon mbar njerzimin dhe xhindt si dhe do gj q gjendet n botra.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
12
All-llahu nuk i sfidoi melekt sepse ato nuk jan t lira n vepra, ato veprojn ashtu si urdhrohen. Kurani sfidon secilin q e ndjen veten t fort dhe q posedon lirin e zgjedhjes, prderisa egzistojn alternativat e mundshme. Kta jan ata q All-llahu i dalloi me fuqi mendore, menuri dhe mundsi t zgjedhjes. Para se t flasim pr mrekullin e Kuranit sht e domosdoshme s pari t prcaktojm se sht mrekullia? Mrekullia sht prishje e proceseve natyrore ose ligjeve t gjithsis t ciln All-llahu i Lartmadhruar ia ka dhuruar t drguarit t Tij si dhe shpalos programin (rrugn) hyjnor. Me t, Ai i prforcon pejgambert, pr ti bindur njerzit se ata jan t drguarit e Tij, t cilt kan prkrahje nga qielli dhe ndihmohen nga qielli, si dhe tu tregoj se kur qielli t ndihmon dhe t prkrah aty stagnojn t gjitha ligjet njerzore, sepse ato jan t pa afta dhe nuk mund t veprojn Nse ndonj person deklaron se sht i drguar i All-llahut ai ka ardhur t na informoj pr rrugn e Tij. A duhet besuar atij, apo duhet krkuar nga ai argument pr at ka deklaron. Pra, sht e domosdoshme q do i drguar i All-llahut t ket me vete mrekullin pr t vrtetuar besnikrin, prcjelljen dhe informacionin e All-llahut t Lartmadhruar. Mrekullit e All-llahut dallohen dukshm nga ato t tjerat, ato jan t qarta dhe bindse, sepse ato s pari mposhtin ata t cilt e prgnjeshtrojn drgesn e Tij dhe ata q krkojn sfid. Nuk do t quhet sfid nse nuk sht krkuar nga populli. Pr shembull, nse marrim kampionin botror n ngritjen e peshs dhe e fusim n gar me t nj njeri t rndomt, ktu nuk do t kemi mposhtje sepse nuk jemi prezentuar me kudrshtar t kalibrit t tij, i cili vrtet do t mundohej ta mposht at. Nse
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
13
marrim dy peshngritsit m t mirt n bot dhe i fusim n gar, ather ktu do t kemi mposhtje dhe vetm ather do t dallohet fituesi . Shembulli tjetr, nse marrim nj njeri i cili ka studiuar medicinn dhe e drgojm n nj vend ku nuk ka mjek dhe e fusim n gar, ather vetvetiu nnkuptohet se nuk do t kemi mposhtje, ktu nuk kemi ndonj efekt t fort n thirrjen e njerzimit pr mposhtje. Mposhtja duhet t jet prezent tek ata popuj t cilt posedojn dhunti, prndryshe All-llahu nuk do ta mposht nj popull prderisa nuk posedon dhunti dhe nuk e njohin At, e aq m tepr kur ata nuk kan t paktn ndonj inspirim. Prandaj, All-llahu i dhuron do t drguari t Tij mrekullin sipas dhuntive ose talenteve q i ka ai popull. Mrekullia nuk ka pr qllim vetm prishjen e ligjeve dhe mposhtjen e popujve, por, rrethanat i sjellin shkaqet e ksaj sfide. Nse dshiron All-llahu ta sfidoj nj popull, at mund ta bj edhe n mnyra dhe n rethana t tjera. Ai mund edhe ti pengoj rrethanat dhe t pamundsoj realizimin e asaj vepre. Kt q u tha m lart do ta ilustroj me nj shembull: Mosdjegia e Ibrahimit a.s. si dhe shptimi i Musait a.s. konsiderohen mrekulli meq All-llahu xh.sh.solli shkaqet e pastaj ato i pengoi. Mrekullia e Ibrahimit a.s. ishte me qllim q ta mposht popullin i cili adhuronte putat (zotrat, idhujt). Ata putet i konsideronin t shenjt dhe u binin n sexhde (prkuleshin). Vendimi gjyqsor i tyre ishte q ta djegin Ibrahimin a.s. Ata e konsideronin kt (djegien e Ibrahimit a.s.) si shenj hakmarrje ndaj zotrave t tyre. Hakmarrje e cila do ti gzonte putat (idhujt) e tyre. Ky vendim i tyre konsiderohej se do t shrbej si shembull (ndshkim) pr mbar njerzimin, pr t gjith ata q nuk i respektojn putat e tyre.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
14
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
15
Mrekullia e Ibrahimit nuk qndron n at q ai ti shptonte zjarrit, sepse po t ishte dshira e Allllahut q ai ti shptoj zjarrit, at nuk do ta kapnin fare, ose do t binte shi. Por, jo, asnjra nga kto nuk ndodhi. All-llahu dshiroi q zjarri t jet prplot prush dhe Ibrahimi a.s. t hidhet n t, n prani t publikut, e q pastaj All-llahu t pengoj proesin e rregullave t diegies. Ne tham: O zjarr, bhu i ftoht dhe shptues pr Ibrahimin.1 Vullneti i All-llahut pamundsoi dhe pengoi vetit djegse t zjarrit. Zott e tyre t cilt i kishte shkatruar Ibrahimi a.s qndronin para zjarrit dhe po knaqeshin n shenj hakmarrjeje n pranin e publikut. T gjith prezentuesit dshmuan se ata u mposhtn, kurse Ibrahimi a.s doli prej aty pa asnj dm. N kt mnyr ndodhi edhe me Musan a.s. kur All-llahu xh.sh. e urdhroi nnn e Musaut q ta hedh n lum djalin pr ta shptuar. Pr shptimin e nj foshnje, me siguri q mendimi i fundit do t ishte q ate ta hedhin n lum. Ky ishte inspirimi i All-llahut q ai t hidhet n lum. Fmia i posalindur t hidhet n lum, do t ket shum m shum rreziqe se n fardo vendi tjetr. Do tishte e mundur t prmbyset nga valt sado t vogla dhe t mbytej, ose t sulmohej nga ndonj shpend grabitqar dhe, ai nuk do t kishte mundsi t mbrohej. Mund ti kanosej ndonj rrezik tjetr q mund leht fare leht t psonte. Domethn hedhja n lum do t ishte nj nga vendimet e fundit t prindrve (nns s tij) pr shptimin e tij. Kishte mundsi t largohej nga Egjipti dhe t migronte me t. E mundur do t ishte q ta fshihte ate n nj vend t sigurt. Por i gjith ky rrezik ndodhi n saje t inspirimit t All-llahut i Cili e urdhroi, q Musan ta hedh n lum, ku rreziku i vdekjes ishte m i madh se shptimi i tij. Rreziku pr mbytjen e Musaut ishte
1
shum i madh, qoft me fundosje, qoft me rrmbim nga shpendt ose errat e forta. E ma pranoi t gjitha kto rreziqe, thujase kjo ishte e vetmja rrug e cila do t ishte rrug shptimi pr Musan a.s. Vrtet kjo ishte e vetmja rrug sepse kjo ishte dshira e All-llahut e kur Ai sht veprues, stagnojn t gjitha arsyet, bhet ajo e papritura, pra q edhe hedhja n lum t jet shptim, siguri dhe qetsim.
Ata ishin t part q besuan, pak koh m par ata ishin kundrshtart m t mdhenj t mrekullis, ata ishin q sfiduan mrekullin e All-llahut. Kur vrejtn se n mnyr u mposhtn, ran n sexhde. Shtrohet pyetja, a thua, e vetmja arsye ishte sepse ata kishin nj pjes t njohjes t magjis n tok? Vrtet All-llahut i friksohen nga robrit e tij dijetart! Kur e pan mrekullin, ata u magjepsn dhe u ndjen krenar se jan pran ksaj ndodhie, e cila ishte vetm vepr e All-llahut t Lartsuar. N moment ata i harruan t gjitha premtimet e Faraonit, harruan arin dhe argjendin dhe iu drejtuan bots tjetr e cila i priste ata. Harruan se faraoni do ti dnoj rnd. Ai ishte nj mizor i pa shembullt n bot. Pranuan do gj pasi u vrtetua se ishte mrekulli e All-llahut dhe ran n sexhde. Kta ishin magjistart m t mir q kishte Faraoni i cili ishte zotuar se me ata ai do ta mundte Zotin e Musait dhe Harunit. Por, ndodhi e pa pritura pr Faraonin, sepse kta t part ran n sexhde. Kjo sht madhshtia e mrekullis. Ata kishin premtimet m t mirat nga Faraoni. Atyre u mjaftonte q ta kundrshtonin n nj apo mnyr tjetr Musan dhe do gj do t ishte si m par me Faraonin, sepse kta ishin kshilltart e tij m t besueshm dhe faraoni do ta prdorte forcn pr momentin dhe do ti asgjsonin rebeluesit. Por, ndodhi ajo q m s paku e priste Faraoni. Fytyrat e tyre ndryshuan dhe ashtu t hutuar para mrekullis ran n sexhde. I braktisn t gjitha t mirat e Faraonit si dhe haruan dnimet e tij kur pan shenjat e All-llahut. I njejt sht rasti edhe me Isan i cili erdhi tek populli i vet me mrekullin e njohur pr at popull. Mjeksia, ishte dhuntia dhe fusha n t ciln shquhej ai popull. Ndrsa ky me mrekullin vet shronte t verbrit, t lebrosurit e m von edhe i ngjallte t vdekurit me emrin e All-llahut
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 18
xh.sh.. Pra, Isai sfidoi popullin e vet n at fush n t ciln ata ishin m t fuqishm. I tejkaloi ata me ngjalljen e t vdekurve n emr t All-llahut. Mposhtja ishte nga i njejti lloj, nga e njejta dhunti. Ata kishin njohuri t mirfillta n kto lmi. Po ashtu ishte edhe me Muhamedin s.a.v.s. N kohn e tij arabt ishin t njohur si letrart m t mir. Retorika e letrsis s tyre ishte n kulm dhe mrekullia e tij ishte e po atij lloji. Mrekullia e Kuranit i mposhti ata. I than magjistar, injorant, i mendur etj. Pr kt mrekulli do t flasim m tepr duke e shpjeguar gjrsisht n kapitujt e ardhshm. Mrekullia e Kuranit nuk sht vetm n aspektin gjuhsor. Por, kjo mrekulli sht sfiduese e mbar njerzimit dhe xhindve deri n shkatrrimin e bots. Kurani sht rrezatues i zbulimeve t reja ndr gjeneratat. Ai prtrihet dhe sjell risi gjithmon. Nuk do t thot se mrekullia duhet t shikohet si dika alogjike dhe kundr proceseve natyrore, e cila sfidon t tjert dhe kushtzon me mosmposhtjen e tij nga kushdo qoft ai. Ndodh q mrekullia ti prish traditat edhe ather kur nuk sht kushtzuar nga dikush. Me kt rast, Allllahu xh.sh. nuk krkon nga ata q t bjn nj gj t till, por, kjo ndodh pr arsye se All-llahu dshiron ti tregoj njerzimit pr forcn dh madhshtin e Tij, ashtu q ata t mos i binden do sendi. Ai duhet t besoj dhe t kthehet drejt rrugs s All-llahut t Lartsuar, i cili i pengon dhe i prish t gjitha shkaqet. All-llahu ka mundsi pr do gj, sht i Gjithfuqishm, fuqia e Tij nuk ka pr ne rregulla dhe as kufij.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
19
MUNDSIA E ALL-LLAHUT
Kurani paraqet mrekullin pr ti demostruar mundsit e Fuqis Apsolute. Ai n kaptinn Merjem tregon vargun e thjesht t kushteve q lidhen shkak pas shkaku pr krijimin e njeriut. Kto kushte sigurojn t qenurit e llojit. Pr t vazhduar lloji ose trashgimia, kushti sht q t ket lidhje direkte ndrmjet gjinive t kundrta, pra ndrmjet mashkullit dhe femrs. Q t arrihet deri te pllenimi, mashkulli duhet t jet i aft dhe femra duhet t jet pa t meta. Vullneti i All-llahut ishte t na tregoj fuqin e Tij absolute e cila sht pa rregulla dhe pa kufij. Kjo u b me qllim q njeriu mos t mendoj se pasardhsit ndrlidhen ngusht shkak pas shkaku. Pr tu krijuar njeriu ekzistojn katr mnyra t cilat na u treguan nga All-llahu xh.sh. Bashkimi i mashkullit dhe femrs nuk sht gjithnj kusht pr t br trashigimtar, por, kusht sht q aty t jet dshira e All-llahut, i Cili mund t krijoj njeriun pa ekzistencn e qenies njerzore, pra nga hii. Ai krijoi njeriun nga mashkulli pa femr, krijoi nga mashkulli dhe nga femra si dhe krijoi nga femra pa mashkull. Kshtu, n kt mnyr, do t plotsohen katr llojet e krijimit. Ta thjeshtzojm kt : All-llahu krijoi Ademin nga hii, pra pa mashkull dhe pa femr, ai ishte pa bab dhe pa nn, ai u krijua nga All-llahu i Lartsuar I fryu nga shpirti i Tij Krijoi Havn nga mashkulli pa femr, ky sht versioni m i sakt. Krijoi mbar njerzimin nga mashkulli dhe femra . Krijoi Isan a.s. nga femra pa mashkull.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 20
Mbar njerzimi erdhi nga njeriu mashkull, si dhe u krijua Isai a.s. nga femra e cila nuk kishte kurfar kontakti me mashkull. Kshtu u plotsuan katr llojet e krijimit. Loza e do krijimi sht n kompetencat e All-llahut t Lartsuar, nse dshiron Ai t krijohet ndokush me shkak, ather mundson bashkimin e mashkullit me femrn. Ai krijoi, pa ekzistencn e tyre, krijoi Ademin nga dshira e Tij. Krijoi Havn nga Ademi me dshirn e Tij, pastaj krijoi nga femra pa mashkull Isaun a.s., vetm e vetm q t plotsohen katr llojet e krijimit. Duhet t jemi t vmendshm kur themi se Allllahu i Madhruar krijoi njeriun nga hii, se krijoi femrn nga mashkulli, se krijoi mashkullin nga femra pa kontaktuar me mashkullin, se krijoi njerzin mbar nga mashkulli dhe femra, mrekulli kto t cilat i prshkruhen All-llahut shkak pas shkaku sipas dshirs s Tij, sepse Ai n Kuran thot knd dshiron Ai e le impotent. Nga kjo nnkuptohet se krijimi i destinohet dshirs s All-llahut t Lartsuar, e n asnj mnyr bashkimit t dy gjinive. Vetm i All-llahut sht pushteti i qiejve dhe i toks. Ai krijon ka t doj. Ai i fal vetm femra atij q do dhe i fal vetm meshkuj atij q do, ose u fal ift, meshkuj e femra. Por, at q do, Ai e le pa fmij. Ai sht i Dijshm dhe i Fuqishm.3 Poenta nuk sht q aty t ekzistoj shkaku, por, sht dshira e All-llahut. Pr t qen e suksesshme nj gj, duhet t egzistoj dshira e All-llahut. Kur Ai nuk dshiron t veproj, Ai nuk do t veproj. E ather kur Ai dshiron t lej mangut dika, kt e bn pa ndojn rregull ose imponim t veant dhe pa ndonj kufizim. Ai sht absolut n fuqin e Tij hyjnore.
3
Allahu n Kuran i prgjigjet asaj: E mashkulli nuk sht sikur femra!? Me kt, iu b t kuptoj se femra t ciln e lindi ajo, sht m e vlefshme se mashkulli t cilin e mendonte dhe se femra e ka vendin m t lart n shoqri se sa e mendonte ajo. Andaj, kursesi mos thuaj se All-llahu m dha femr e nuk m dha mashkull. All-llahu sht krijues, Ai e di se kjo femr do t jet e nj veorie tjetr. Pas vdekjes s babait t Merjemes farefisi krkoi q njri nga familjart e saj t jet kujdestar i saj. Fjala, dikush t kujdeset pr te do t thot se kujdestari i vrtet i saj nuk ishte i gjall. Pr vajzn e posalindur do t kujdesej Zekerija. Me fjaln, se pr t do t kujdeset Zekerija, nnkuptojm se ai ishte lajmtar (pejgamber) i All-llahut dhe ai do tia plotsonte asaj t gjitha konditat e jetess. Sa her q Zekerija hynte n faltore (ku edhe jetonte ajo), ai aty gjente ushqim. Nga fjala, se sa her q hynte Zekerija n faltore, ose m sakt n vendin ku ajo binte n sexhde, ai gjente ushqim, kuptojm se ai kujdesej pr t. Por, ushqimin ai e kthente prap, sepse aty gjente gjithmon ushqim. Ushqimi i vinte nga All-llahu i Lartmadhruar. Kt e argumentojm me pyetjet q Zekerija ia shtronte asaj: prej nga ty ky ushqim? I thoshte: ky sht nga All-llahu 5 Q nga fmijria e saj, ajo filloi t kuptoj se rregullat e All-llahut t Lartsuar nuk jan si tonat. Ai t ushqen andej nga nuk ta merr mendja. Ktu duhet t ndalemi pak. All-llahu i Lartsuar i kishte premtuar Merjemes se ajo do t jet nj femr e rndsishme dhe se do t jet e kshilluar nga All-llahu, e pastaj e la n mbikqyrje t Zekerijas. Gjat kohs q pasoi, e ushtroi ate duke e bindur se secila gj e ka shkakun e vet, me
5
prjashtim t disa ndodhive t cilat nuk kan shkak, ose nse Ai do q ti pengoj shkaqet. Allahu filloi ta prgatis Merjemen, duke i drguar asaj ushqimin i cili nuk ishte i njohur m par n ruzullin toksor. Perimet asaj i vinin koh pas kohe. E gjith kjo ishte paraprgatitje pr nj t ardhme t afrt, e cila sinjalizonte se All-llahu bn at ka Ai dshiron. Paraprgatitje tjetr pr Merjemen ishte ather kur Zekerija e luti All-llahun q ti fal djal, mu n at vend ku i vinte ushqimi Merjemes. All-llahu i dha sihariqin Zekerijas pr lindjen e djalit. N ato momente kur atij iu aprovua lutja, ju kujtua se sht plak dhe i vjetr, kurse gruan e kishte sterile. Duket se edhe ky nuk e dgjoi mir aprovimin e lutjes s tij, andaj iu drejtua All-llahut duke i thn se si mund t ket fmij kur nuk i plotson rregullat njerzore. Ather All-llahu i thot : Kshtu thot Zoti yt, ajo pr mua sht e leht, Un t krijova ty m par ather kur ti nuk ishe fare. Nse Ai e krijoi Zekerijan duke mos qen fare, Ai sht n gjendje ti jap fmij, duke mos i prfillur rregullat njerzore. Kjo ishte nj nga shembujt e tjer pr Merjemen, se kur All-llahu dshiron dika, e bn kt pa ndonj shkak. Fjala, aty e luti Zekerija, pra n vendin e sexhdes ku biente Merjemja, sht vrtetim tjetr i cili do t prforcoj zemrn e saj, ather kur do t vij dita e premtuar. Ajo ishte dshmitare se lutjet plotsohen pa ndonj shkak t njohur t rregullave t krijimit. Zekerija ishte i moshuar, e po ashtu edhe gruaja e tij ishte e moshuar bile edhe sterile. Ajo edhe aty u bind se All-llahu ka t gjitha mundsit q ti fal djal. E gjith kjo ishte paraprgatitje pr Merjemen e cila do t lindte mashkull pa patur kontakt seksual. Edhe pse t gjitha kto prgatitje ia servoi All-llahu asaj, kur i erdhi lajmi ose m mir t themi kur i erdhi Xhebraili dhe e lajmroi, ajo u friksua dhe psoi tronditje andaj tha :
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
24
Si do t kem un djal, kur mua nuk m sht afruar njeri (pr martes) dhe nuk isha amorale. Edhe pse ajo kishte prjetuar t gjitha ato paraprgatitje, si ishin ushqimi dhe fmija e Zekerijas, ajo prapseprap u trondit kur e pa Xhebrailin. Pr ta qetsuar Merjemen, Xhebraili i tha : Kshtu ka thn Zoti yt, kjo pr mua sht e leht , dhe pr ta br at (Isan) argument pr njerzin All-llahu sikur donte ti thot Merjemes, se pas t gjitha ktyre paraprgatitjeve q ti servova, ti pa ndonj shkak po befasohesh me at se po ngjet me ty. E Un t kisha thn e Ushqej at t cilin dua, prej andej nga nuk ia merr mendja Ishe pra dshmitare, se All-llahu ka dshiron ta bj nuk mund ta pengoj askush dhe se kur All`llahu dshiron t pengoj dika do ta pengoj. Andaj, edhe pas t gjitha ktyre dshmive po befasohesh n Zotin tnd !?
faraonit dhe nuk kishte nga t shkonte, para tyre ishte ushtria e cila do ti masakronte kurse mbrapa tyre ishte deti. Ky ishte nj vlersim q e jepte logjika e njeriut. N kt situat, Musai ngriti duart dhe shtjen ia la All-llahut t Lartsuar. Populli i tmerruar buiste, nuk kishte shpres t vepronte ose t bnte dika, t ikte, nuk kishte se ku t shkonte. I vetmi z q dgjohej pas hutis q e kishte kapluar at popull ishte thnia- u masakruam. N at moment Musai a.s. tha: Jo, kurrsesi. Me t vrtet me mua sht Zoti im dhe Ai do t m udhzoj 6 Kshtu q shtja u transferua nga logjika njerzore n mundsin e All-llahut xh.sh. Pra, nga regullat dhe mundsit njerzore, t cilat jan t kufizuara, n ato t All-llahut q jan t pa kufizuara. Kur shtja kalon n mundsin e All-llahut aty nuk thuhet se si ndodhi, por, mjafton t shprehet dshira e All-llahut e ajo t bhet. Ai sht i pa krahasueshm. Ai nuk i ngjason askujt. Prandaj, nuk duhet t habitemi n ndryshimet q i shohim, prderisa nuk kemi shembull me se ta krahasojm, por duhet ti nnshtrohemi Atij. Kur All-llahu i tha Musait: Godite detin me shkopin tnd! e ai u nda Sipas regullave tona, nse e godasim detin ai nuk do t ndahet, por, ktu kemi t bjm me nj veprim tjetr i cili nuk sht i bazuar n ligjet tona. Mrekullia sht dy llojesh :
Ajo q dhurohet pr ti sfiduar popujt e tjer dhe pr ti bindur njerzit duke i prfituar zemrat e tyre. Kjo sht nj udhzim nga i Plotfiqishmi, i cili i drgoi pejgambert pr ta shpjeguar programin e Tij t parapar pr njerzimin. Ajo e cila dhurohet tek t drguarit e Tij pr t demonstruar forcn, duke mos patur pr qllim sfidn. Kjo bhet pr arsye t ndryshme t momentit, mjafton q Ai t urdhroj dhe ajo bhet. Urdhri vjen nga i Gjithfuqishmi, kurse mnyra e veprimit t Tij sht e pakrahasuar.
hap detin, por, edhe sikur t ndodhte kjo, nuk do ta kishte efektin e mrekullis, sepse mrekullia mbetet mrekulli. Por, n nj gj jam i bindur. Asnj njeri nuk mundet q me nj goditje ta ndaj detin. Dikush mund t thot se Isai a.s. i shronte t lebrosurit, t zgjebosurit etj. Edhe tani ne i shrojm kto smundje. Mirpo, mrekullia mbetet mrekulli, n vet faktin se nuk do t mundet askush ti shroj kto smundje vetm me nj t prekur ose duke shenjzuar, prveq Isait a.s. Dikush mund t konstatoj, se sot brenda nj dite mund t shkohet disa her nga Mekka n Jerusalem. Por, edhe ktyre u themi se nuk mund t shkohet n mnyrn si shkoi Muhammedi s.a.v.s. pa aeroplan, duke mos e llogaritur shkuarjen e tij n qiellin e shtat. Sado t ndryshojn format e jets, mrekullia mbetet mrekulli n mnyrn e vet. Ajo do t konsiderohet mrekulli n vet llojin e shfaqjes s saj. Nuk ka dituri njerzore, dhe as q do ket, q ta zbuloj kt lloj t mrekullis, ajo do t mbetet mrekulli. Nga ajo q kemi dgjuar pr mrekullit e mparme, konstatojm se vrtet jan vepra t Allllahut, ngase veprat e All-llahut mbarojn menjher pasi q ato t shfaqen, p.sh. hapja e detit dhe kthimi n gjendjen e mparshme, pasi t shfrytzohet ajo koh. Zjarri ndryshoi cilsin e vet pr nj moment, pr Ibrahimin a.s. dhe, m pas u kthye n gjendjen e mparshme. Kurse mrekullia e Muhammedit s.a.v.s. sht nj nga cilsit e All-llahut, e ajo sht t folurit e Tij dhe kjo do t mbetet gjithmon, kjo cilsi do t vazhdoj s ekzistuari deri n pafundsi . T drguarit e All-llahut dallohen sipas prkrahjes s tyre me mrekulli ose veoheshin me ndonj shenj. Ato dallohen nga mrekullit e njerzve, ngase All-llahu iu mundsoi q vepra e tyre ti gjasoj mrekullis s kohs s vet. All-llahu bn q i dobti t bhet i fort, t pa mposhturin e
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
28
bn t mposhtet, ate q sht i pa aft e aftson, p.sh. mrekullia e betejs me elefant 7. All-llahu bri q shpendt e quajtur Ebabil, t sulmojn ushtrin dhe elefantt me guralec dhe ti shkatrrojn. Nj krijes kaq e vogl t jet vdekjeprurse kundrejt elefantve, ishte e pa besueshme. Por, ja q kjo ishte nj mrekulli e All-llahut, q i tronditi edhe ata njerz t cilt nuk e kishin par kt mrekulli, por vetm e kishin dgjuar. Tani kemi disa shkenctar q thon se ato shpez kishin me vete disa mikrobe q ishin vdekjeprurse pr ushtrin dhe elefantt. Kjo thnie e ktyre dijetarve nuk ka baz shkencore dhe kohore. Ata dshirojn t krijojn amulli n popull, me qllim q t ulet madhshtia e mrekullis. Nj gj sht e qart, mrekullia mbetet mrekulli. Mrekullia nuk i nnshtrohet rregullave t logjiks s njeriut. Ajo, duhet t tregohet ashtu si ishte dhe si u prcoll nga Kurani. Kjo ngjarje ndodhi n vitin e lindjes s Muhammedit s.a.v.s. Kurani na e prshkruan ngjarjen pas 40 viteve. Sikur t mos ishte ashtu si e prshkruan Kurani, ather do ta prgnjeshtronin jobesimtart e kohs, t cilt e kishin prjetuar ngjarjen dhe ishin dshmitar t gjall. Ata e vrtetuan at ndodhi. Kjo ngjarje na vrteton madhshtin e mrekullis, s bashku me forcn dhe dshirn e All-llahut. Atij q Ai dshiron tia jap mrekullin, i jep fuqi dhe mundsi. U jep forc zogjve pr ti mundur elafantat edhe pse kjo gj sht n kundrshtim t plot me logjikn njerzore. I mundsoi Musait q ti mund magjistart, si dhe ti jep forc pr ta ndar detin. Poashtu, i mundsoi edhe Isait ti shroj t smurit, si dhe ti ngjall t vdekurit. T gjitha kto ishin me emrin e All-llahut. Mrekullia e Zotit ndryshon dukshm nga mrekullit (magjit) e njerzve. Nse nj njeriu t dobt i thuhet q t bart nj pesh t ciln nuk mund ta bart, tjetri nuk mund tia jap fuqin e vet atij, por, do ta bart peshn n vend t tij.
7
Beteja e zhvilluar n mes ushtris s perandorit Ebrehe dhe shtpis s All-llahut n tok (Qabes). Kjo betej ndodhi n vitin e lindjes s Muhammedit s.av.s.
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 29
Sado q t ec prpara shkenca, njeriu nuk mund ti jap fuqi t jashtzakonshme tjetrit, por, ai mundet vetm ta ndihmoj nga jasht. I vetmi q mundet t bj kt, sht All-llahu i Lartsuar. T dobtin Ai e bn t fort, sepse Ai sht absolut. Gjithmon kur e vren se nj i dobt e mund te fortin, dije se kjo sht dhurat e All-llahut. N rastin kur Ibrahimi a.s. krkoi nga All-llahu q ta bind se si i ngjall t vdekurit, All-llahu i tha: A nuk m beson !?. Jo por t m qetsohet zemra, ia ktheu Ibrahimi a.s. Ather, All-llahu i tha merre nj shpend dhe coptoje at dhe pjest e tyre shprndaji npr skajet e qytetit. Ather kur para tij erdhi do pjes e trupit t shpendit dhe t njjtat u ngjitn, shpendi u kthye n gjendjen e mparme. Pra, Ibrahimi a.s. u lut pr kt, pra, All-llahu dshiroi dhe urdhroi dhe ajo u b n ast. Mrekullia e All-llahut dallon shum nga mrekullit e njerzimit dhe ate do ta shohim n temat tjera t ardhshme.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
30
Ky libr nuk ndryshon, ky sht burimi kryesor i fes pr t gjitha gjeneratat. Nga kjo kuptohet se Kurani sht furnizues i mbar njerzimit. N t kundrtn, Kurani do t humb efektin e vet po t ishte ushqyes vetm pr nj gjenerate. Ai sht i pa shterrur dhe prodhon gjithmon. Ai do ti jep nj gjenerate at ka nuk i ka dhn tjetrs dhe udia ndodh t jet n t njejtin ajet 8. Pr shembull, nj gjenerat zbulon se nj ajet ka domethnie t ciln nuk e kishte zbuluar kush m par, e m pastaj vjen nj gjenerat tjetr e cila e kupton m ndryshe dhe m hollsisht po at ajet. Pr t qen edhe m t sakt n at q e themi, duhet q Kuranin ta ndajm n dy drejtime. Ajetet q kan t bjn me adhurimin dhe ajetet q i prkasin t drejts islame. Kto ajete nuk ndryshojn. Pr shmbull, aty ku All-llahu urdhron t veprohet ose t mos veprohet, ose se nj gj sht hallall e nj tjetr sht haram, kjo nuk mund t ndryshohet ndr t gjitha gjeneratat q pasojn. Ato mbeten ashtu si na ka msuar Muhammedi s.a.v.s. Shembull pr kt jan pes koht e namazit, pr t cilat nuk diskutohet pr ndryshim. Pastaj, nuk ndryshojn: Dshmia q nuk ka Hyjni tjetr prve All-llahut, zekati, hallalli dhe harami, kurorzimi, kurorzimi, si dhe t gjitha rregullat legjislative t qarta nga Kurani dhe t shpjeguara nga Muhammedi s.a.v.s. Nuk mund t thot dikush se namazet jan katr e jo pes. Sado q t mundohen t argumentoj kt, kjo do t jet e papranuar dhe as q do t pranohet q t diskutohet pr kt, me ata q mundohen t argumentojn nj gj t till. Vepro ose mos vepro, jan shtje q nuk ndryshojn. Kto jan vepra t cilat zbatohen me urdhr. Nse e kryen urdhrin, shpton, e nse nuk e kryen at vepr dnohesh. Kto jan rregulla t cilat i ka
8
prcaktuar vet All-llahu, se si duhet ta adhurojm Ate. Vet Ai na ka treguar rrugn se si t veprojm. Ajete q kan t bjn me krijimin dhe shkencn Kto jan ajete t cilat n kohn e zbritjes s Kuranit, njerzit nuk ishin n gjendje ti kuptonin plotsisht. Pr shembull, thnia se globi toksor sht n forme elipsoide. Kjo ishte nj nga vrtetsit e Kuranit q e kishte theksuar n fillim t revelats. Nj nga thniet e Kuranit rreth sferave ajrore t toks. Pastaj, thniet rreth shkencs s embriologjis, rotacionit dhe revolucionit t toks. Rreth kohs, si dhe shum e shum thnie t tjera nga t vrtetat e gjithsis, t cilat u shkruajtn n Kuran. Ajetet e tilla Muhammedi s.a.v.s. nuk i shpjegoi me qllim, kto i la t kuptohen me kalimin e kohs. Vrejm se Kurani sht vet mrekullia, q i ofron njeriut aq sa t mund t kuptoj prej tij. Kjo ishte nj nga mrekullit e Kuranit. Ai paraprin dhe paralajmron do gj q ka kuptim. Kur All-llahu do q tia zbuloj njeriut ndonj nga sekretet e gjithsis, do t shohim se ai zbulim sht i po t njejtit kuptim n ajetin Kuranor.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
32
(Un jam) Zot i lindjes dhe perendimit, (Un jam) Zot i dy lindjeve dhe Zot i dy perndimeve, (Un jam) Zot i shum lindjeve dhe shum perndimeve T fillojm nga ajeti par. Do t shohim se ky ajet n kohn e zbritjes s tij, sht kuptuar si ana e lindjes dhe ana e perndimit t diellit. N kohn kur All-llahu ishte i lindjes dhe i perendimit, nuk kishte kurfar kundrshtimi. T shohim tani versetin e dyt.I dy lindjeve dhe dy perendimeve. Nse tham se lindja presupozon ann e lindjes s diellit, ather thnia e dy lindjeve nnkuptonte Lindjen si trsi q sht ana e lindjes dhe vendi i lindjes s diellit. sht e njjt sikur t thuash kjo sht ana e lindjes e kjo ana e perendimit dhe shenjzon me dor, por, nse ke pr qllim t thuash lindjen dhe perndimin e diellit, do ta prcaktosh saktsisht lindjen dhe perendimin e diellit. Kurse ajeti, I shum lindjeve dhe shum perndimeve, sht kuptuar se do shtet e ka lindjen dhe perendimin e vet. Kshtu ishte spjeguar n kohn e zbritjes s Kuranit, All-llahu sht Zot i t gjitha lindjeve dhe perndimeve. Sot shohim se kto komentime kan ndryshuar. Zoti i lindjes dhe perendimit kuptohet si nj trsi. Allahu i Lartsuar e ka bashkangjitur fjaln lindje me fjaln perndim, q do t thot se aty ku sht lindja sht edhe perndimi. Kshtu prejudikon kuptimi i toks s rrumbullakt. Ai tha : ...Zot i lindjes dhe perendimit, e nuk tha se Un jam Zot i lindjes dhe Zot i perndimit, ose t All-llahut jan lindja dhe perendimi. N kohn e zbritjes s Kuranit kto ishin dy an t kundrta mes veti, t pranuara n parim sipas shikimit t syrit. Por, thnia: Zot i lindjes dhe perndimit, sot nnkupton se lindja dhe perndimi jan t nj kohe, t nj momenti. N kohn kur n nj qytet lind dielli, n t njejtn koh ai perndon n nj qytet tjetr. T shohim tani ajetin tjetr :
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 33
(Un jam) Zot i dy lindjeve dhe Zot i dy perndimeve Pse Ai tani ktu veoi lindjen dhe perndimin. Nse shikojm rruzullin toksor, do t shohim se gjysma e saj sht e ndritur dhe gjysma tjetr e errt. Pra, pjesa e ndritur ka lindjen dhe perendimin, kurse pjesa tjetr sht n errsir t plot. Pasi t rrotullohet toka, do t shohim se pjesa e ndritur sht errsuar e pjesa e errt sht ndritur. Konstatojm se rruzulli toksor, n trsin e vet, ka dy lindje dhe dy perndime. Pra, ajeti Zot i dy lindjeve dhe Zot i dy perndimeve, na e prkujton gjysmn e toks s ndritur, q ka lindje dhe perendim, dhe gjysmn tjetr t errt, q nuk ka as lindje e as perndim. Pasi t rrotullohet toka, kemi edhe nj lindje dhe nj perndim t gjysms s saj, q nuk kishte lindje dhe perndim. Kshtu, bhen dy lindje dhe dy perndime. Ajeti: (Un jam) Zot i shum lindjeve dhe shum perndimeve Sikur t mos prparonte shkenca, ne nuk do t ndryshonim kuptimin e ktij ajeti. Por, nj rast, u befasova kur n nj nga arkivat e vjetra lexova thnjen e nj poeti ku thoshte: Oj koh n ty jan t gjitha kohrat, q na bn t kuptojm se koha i bashkangjitet vendit ku ajo edhe ndodhet. Pr shmbull, n kohn kur un fali namazin e dreks, n nj vend tjetr ka njerz q falin ikindin, n nj vend t tret falin akshamin, n t katrtin falin jacin, e n t pestin falin sabahun, q do t thot se n t njejtn koh, thirret ezani i dreks, ikindis, akshamit, jacis dhe sabahut. Allahu prmendet n do koh, n do moment dhe n t gjitha namazet e kohs. Me prparimin e njerzimit, u b e mundur q m saktsisht t spjegohet ky ajet. I njjti ishte frymzues edhe n kohn e zbritjes, e sot shohim se si po na inspiron edhe neve. Mbase, ky ajet do ti inspiroj edhe pasardhsit tan, n nj mnyr tjetr pas zbulimeve t reja.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 34
Kjo pra sht mrekullia e Kuranit, i cili sht inspirues i t gjitha gjeneratave. I jep secilit aq sa mund ta kuptoj, duke mos qen n kundrshtim me realitetin n t cilin ai jeton. All-llahu nuk ndeshet me realitetin e gjithsis, Ai sht frymzues i prhershm. Shkenca nuk do t prplaset me Kuranin kurr, sepse All-llahu sht veprues. Ai sht edhe krijues edhe protagonist i fjals. Kjo ishte nj nga veorit e Kuranit i cili dallon nga librat tjera qiellore (t shenjta). Kjo do t jet tema t ciln do t shpjegojm m hollsisht n t ardhmen.
ndryshonin thniet, duke i shtuar nga vetvetja, dhe thonin se kto ishin fjalt e All-llahut. Kto ndryshime, ata i bnin pr shkak t prfitimeve t tyre t astit. Prderisa ata ishin t obliguar q ti msojn prmendsh ato libra, ata nuk e mbajtn fjaln. Ata futn n kto libra thnie nga vetvetja, kshtuq tradhtuan veten dhe psoi devijimi i tyre. Por, kur All-llahu zbriti Kuranin, n nj nga ajetet e Tij tha : Vrtet ne e zbritm Kuranin dhe ne do ta ruajm at (nga ndryshimet q mund t psoj ky libr). Kshtu tha, sepse vet Kurani sht mrekulli, dhe prderisa sht mrekulli, pa tjetr kjo prbamajtje duhet t qndroj e pandryshuar, prndryshe do t humb t qenurit e tij mrekulli. S dyti, sepse All-llahu i kishte provuar m par njerzit me t msuarit e tyre prmendsh n librat e mparshme. Nuk qen n gjendje ta ruajn dhe psoi devijimi. Ktu vrejm nj gj shum t rndsishme, na qartsohet neve se mrekullia e Kuranit sht edhe n vet prkujdesin e drejtprdrejt dhe nn mbrojtjen e All-llahut t Lartsuar. Ruajtja e Kuranit bazohet n dy drejtime: Mnyra e praktikimit t Kuranit dhe shkrimit t tij, Mnyra e msimit prmendsh Msojm se praktika dhe shkrimi i tij gjat shekujve ishte i dobt, kurse sa i prket t nxnit prmendsh n do shekull sa vinte e rritej n mnyr t furishme numri i atyre q msonin prmendsh. Sot Kuranin e kemi n do zyr, npr shtpi, npr vetura, me nj fjal, e kemi n
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 36
do vend. Shum nga ata q nuk e besojn, at e shkruajn me lloj lloj zbukurime, p.sh. gjermani e ka shtypur Kuranin n nj flet t vetme dhe e ka zbukuruar at, edhe pse ky person nuk e ka lexuar fare Kuranin n jetn e tij. Shohim japonezin i cili bn vepra arti n t, poqse e pyet pse nuk e bn kt me librat e tjera ai do t prgjigjet se nuk e di. Do ti prgjigjemi ne, ata jan t magjepsur me t. Sepse tani All-llahu sht mbrojtsi i Kuranit, e jo si n librat tjera t shenjta. I gjith ky kujdes rrjedh nga All-llahu e jo vepra e njeriut. Ti kur e sheh kt Kuran npr shtpi npr vetura ose gjetk dhe e pyet zotin e shtpis ose veturs se a e studion ose e lexon kt Kuran? A e kryen namazin sipas regullit? Do t prgjigjet, jo. Ather po e pyete pse e ruan Kuranin n shtpi ose vetur? Nuk di t prgjigjet ose do t thot e ruaj pr bereqet. Neglizhenca jon ndaj msimit prmendsh t Kuranit sht br karakteristik e kohs son dhe duke mos patur shum nga ata q e nxen Kuranin prmendsh bn q te shtohet tirazhi i tij ndr njerz qofshin ata edhe jo musliman. Nga kjo konstatojm se All-llahu do t na e bj t qart se Ai sht mbrojtsi i Kuranit, Ai e bn kt q t mos psoj ndryshime. Si dhe konstatimi tjetr sht se sado t zvoglohet numri i hafizave 9 do t rritet tirazhi i Kuranit n bot sepse njerzit jan ngarkuar n praktikimin e tij kurse All-llahu n ruajtjen e tij. Tani t shohim pikn e dyt t rndsis s Kuranit t qenurit e tij mshir pr njerzin. Kjo sht nj nga mrekullit e tij. All-llahu i Lartsuar drgonte pejgamber npr vende dhe shoqri t ndryshme. Ajo bhej pr ti plotsuar nevojat e tyre si dhe pr ti udhzuar n rrugn e Tij. Secili popull paraqiste nevojat sipas karakteristikave t jets s tyre. Kjo e bnte t nevojshme drgimin e pejgamberve pr t plotsuar krkesat e tyre, por, ka ndodhur q All-llahu t drgoj
9
nganjher n t njejtn koh m tepr se nj, ose dy t drguar (pejgamber) pr ti plotsuar nevojat e shumta t tyre. psh Ibrahimin a.s dhe Lutin a.s. i ka drguar n t njejtn koh pr t vetmen arsye se popujt n at koh ishin t shkputur dhe nuk e njihnin njri tjetrin. Ka ndodhur q nj popull t jetoj dhe t zhduket pa patur njohuri populli tjetr i t njejts koh por n vend tjetr. Ather nuk ishte prparimi i kohs son dhe lidhjet ndrmjet tyre kan qen t rralla. Ashtu si ishin t ndar edhe problemet i kishin t ndryshme. Kishte nga ata q nuk ishin besnik, kishte nga ata q besonin idhujt si dhe kishte nga ata q ishin shkatrrimtar. Me prparimin e shkencs bota u b nj shoqri. Nse ndodh dika n Amerik do ta ndgjosh at pr disa sekonda n Egjipt. Po ashtu nse ndodh dika n Japoni do ta dgjosh pr disa minuta n Evrop. Pra, ndrlidhja bri q t njihemi m mir, m shpejt dhe m leht. Kjo bri q t jemi m t afrt ndrmjet vete. Duke qen se ndrlidhja u shpeshtua dhe u lehtsua edhe nevojat u bn t njejta. U arrit q nse nj vend (shtet) ankohet do t vrejm se ankesa ka arritur shum shpejt n shtetet e tjera. Kjo t detyron t krkohet dhe t gjendet nj shrues. psh. thirrja n mosbesim dhe n komunizm lshoi far n mbar botn, nuk la vend pa u shtrir. Sistemi monetar dhe kamata sht shtrir n mbar botn. Ngrnja e pasuris pa t drejt dhe vjedhja jan n shum shtete t bots. Nga kjo konstatojm se nevojat jan br t njejta dhe kto nevoja krkojn ilain e njejt. Islami sht fe universale, smundja e njejt krkon ilain e njejt, pra, edhe kjo sht nj nga mrekullit e Kurani Kerimit. All-llahu i Lartmadhruar ia ofroi njerzimit ilain unikal para se t paraqitet nevoja (smundja) e prbashkt dhe me kt All-llahu i parapriu shkencs njerzore.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
38
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
39
edhe pse sht shtetas tjetr. Po ashtu sikur t kisha drguar nj arab n nj vend ku nuk ka arab ai m von nuk do t dinte t fliste arabishten. Pra, njeriu ate ka dgjon ate do ta flas. Nuk ka dobi nga shprehja e fjals prderisa ajo nuk ka kuptim dhe shpjegohet. Njeriu nuk e emrton nj send q sekziston. Psh. Ti nuk do t ishe n gjendje ta emrtoje gotn nse ajo nuk do t ekzistonte m par, se prndryshe fjala e shqiptuar nuk do t kishte kuptim. T kthehemi tani tek mrekullia e Kuranit. Kurani sht fjal e All-llahut, kurse fjala shte baza e civilizimit, kurse baza e dituris sht reveluar nga All-llahu tek njeriu. All-llahu n Kurani Kerim thot: Dhe ia msovi Ademit t gjith emrat Tham q kur duam ta msojm foshnjen t flas, fillojm tia msojm emrat e nuk fillojm tia msojm ndodhit, por, fillojm duke i thn ky sht laps, kjo sht fletore, ky sht luani, kjo sht got, kjo sht rrug, kjo sht drit, kjo sht errsir etj. Pra, fmijs s pari ia msojm emrat, e kur fillon ti msoj, ai sht n gjendje edhe t flas. Bile, ne ato ia msojm nga natyrshmeria. Fmija nuk mson vetm n shkoll. Si fmija i shkolluar, si ai i pa shkolluar do ti msoj emrat. Nna e mson fmin t cilin nuk e drgon n shkoll kurse msuesi e mson fmin i cili shkon n shkoll, por, q t dy pr t kuptuar duhet ti msojn s pari emrat, e pastaj do t shohim se i shkolluari dhe ai i pa shkolluari e shprehin nj fjal q ka t njejtin kuptim. Q t dy do ta kuptojn fjaln rrug ose got. Ktu nuk kemi dallim n mes t shkolluarit dhe t pa shkolluarit sepse kta jan fillestar. Kjo sht baza e par q All-llahu ia msoi Ademit a.s. e kjo pastaj u b shtyll e mbar njerzimit. Q ather dhe tani shohim se baza e dituris si n shtetet e zhvilluara ashtu edhe n shtetet e pazhvilluara, jan emrat. N
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 40
veanti, shtetet e zhvilluara mundohen q sa m par tua msojn fmijve emrtimet duke menduar se kjo sht baza themelore e kuptimit t jetess. Ata vizatojn figura n mnyr q fmijt t aftsohen t kuptojn emrat para se t msojn shkronjat, dhe m pas t jen n gjendje t kuptojn do gj.
arrinim n nj prparim shum t madh dhe t vrtet. Pra, ajo q krkohet nga ne sht t hulumtohet, pastaj edhe t studiohet. Ai q sht i till, sht besimtar dhe e ndien Madhrin e All-llahut, do t arrij shum. E para sht t mbjellim, pastaj t ndrtojm, pastaj t zbulojm shenjat e All-llahut. Nse nuk i prmbushim t gjitha kto dhe nuk punojm, ather nuk duhet t habitemi q popujt e tjer do t na e kalojne n prparim. Nse ne nuk e zbatojm programin e All-llahut, do t na mundin t tjert. Ky sht ligj ose proces jete i programuar nga All-llahu pr t gjith. Nuk sht e barabart sikur ai q punon dhe sikur ai q nuk punon. Nuk do t ekzistonte e bukura dhe e shmtuara, nse nuk dallohen dhe trajtohen sipas puns s atij q sht i zellshm dhe s atij q sht prtac. Ai q nuk e punon arn, nuk do t ket sa ai i cili e lvron ate, pastaj e mbjell, pastaj e ujit, pastaj e prashit e n fund e mbledh. Nuk do t trajtohen t barabart personat q dallohen n pun, njri punon n ndrtimin e qytetit e tjetri vshtron anash, dhe nuk prpiqet t punoj, kta nuk do ta ken t njejtin rezultat si dhe t njejtn ndrr. E bukura sht rezultat i puns dhe kjo sht ajo q potencohet n Kuran pr kt bot dhe botn tjetr. Tani mund t themi se sollm disa nga mrekullit e Kuranit t cilat dallohen nga ato t pejgamberve t tjer. Kurani gjithnj sht ushqyes, ai i jep nj gjenerate at q nuk ia ka dhn gjenerats tjetr. Kurani sht universal, ai nuk sht i kufizuar dhe nuk favorizon ndonj popull. Ai afron zgjidhje pr problemet esenciale t gjithsis. Ai sht i qart dhe prplot prputhshmri dhe harmoni t plot me trurin e njeriut si n kohn kur ai zbriti ashtu edhe me t gjitha gjeneratat t tjera q e pasuan. Kurani i jep njohuri do gjenerate aq sa sht e gatshme ta pranoj ajo. Kurani dallon nga mrekullit tjera sepse ky Kuran sht nn mbrojtjen e All-llahut kurse librat t tjer nuk ishin nn mbrojtjen e Tij. Ato ishin ln n vet kujdesin e njeriut, t cilt i ndryshuan si
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 42
Kapitulli
dhe i devijuan ato. Kurse, Kurani sht n kujdesin e All-llahut i cili nuk lejon t zvendsohet ndonj shkronj, e lre m t ndryshohet ndonj fjali. Kurani sht fjal e All-llahut i cili shpalljen e filloi me Ademin a.s. e ai sht dituria baz pr mbar njerzimin.
alegori dhe retorik t pashembullt, dhe do t mbetet mrekulli. Retorika e Kuranit do t ket cilsi t cilat do t plotsohen me t. Retorika sht t prshkruhet gjendja ose ndodhia me fjal, vet ndodhia sht protagoniste. N kt lloj prshkrimi Kurani sht i mahnitshm, n t jan mrekullit t shumta. Problemet e njerzve jan t ndryshme dhe t shumllojshme. Kur t vendos njeriu t prshkruaj nj njeri q nuk e njeh, ai me siguri nuk do t dij ta prshkruaj mir. Nuk do t jet prshkrimi i njejt, kur nj njeri do ta prshkruaj kryetarin e shtetit ose te bj prshkrimin e nj komandanti, me prshkrimin e ndonj puntori ose t ndonj shrbtori t tij. Stili i tij do t jet i ndryshm,sikur t prshkruaj gruan e tij dhe fmijt t tij, do t ndryshoj pr secilin q shkruan, bile do t ndryshoj sikur t shkruan edhe pr t njejtin person. Ndryshimet jan aty, kur gjat prshkrimit t personit, ndodh t jet i nervozuar, dhe po pr t njejtin, nse shkruan m von, do t shohim se ka dallime t mdha n prshkrim, sepse hern e dyt ka shkruar kur ishte i qet. Prshkrimi i njeriut n gjendje t nervozuar ka mnyrn e vet t prshkrimit si dhe prshkrimi i njeriut n gjendje t gzuar ka mnyrn e vet t prshkrimit. Kurani kur prshkruan nj gj sht i njejt pr t gjith, si pr t pasurin ashtu edhe pr t varfrin, si pr t mrziturin ashtu edhe pr t gzuarin. Ai i prshkruan t gjitha gjendjet e tyre. Njeriu i mrzitur, kur dgjon Kuranin do t mallet, do t bindet se sht si pr t pasurin ashtu edhe pr t varfrin, si pr t mrziturin ashtu edhe pr t gzueshmin. Ai sht prshkrues i t gjithave dhe i prshkruan t gjitha gjendjet e tyre. Njeriu i mrzitur kur t dgjoj Kuranin do t lodhet, i qetsuari kur t ndgjon Kuranin hyn n bredin e tij dhe i shtohet gzimi. Nse n t njejtn koh e dgjon Kuranin kryetari i shtetit, komandantt, intelektualt, t civilizuarit ose shrbtort, t gjith kta, t cilt nuk jan t nj klase dhe nuk jan t barabart n t kuptuar edhe pse sht nj ligjrues pr ta, t gjith kta do ta kuptojn at. I sheh ata n namaz,
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
44
bashkohen n xhami, ulen s bashku gjat leximit t Kuranit, rrnqethen zemrat e tyre edhe pse ndryshojn pr nga mentaliteti, pozita e tyre sociale,shndetsia etj. Nga kjo konstatojm se mrekullia e par sht retorika e Kuranit. Ai sht i kuptueshm pr t gjith, edhe pse njerzit jan t ndryshm dhe t shumllojshm, rrjedhin nga shum kombe dhe shum kultura, nga shum gjuh dhe rrethe t ndryshme. Ata kur e dgjojn apo lexojn, rrnqethen. E tr kjo ndikon n ndrgjegjen dhe shpirtin e tyre. Sikur ta pyesim dik se far sht e pazakonshme n Kuran, n t shumtn e rastit nuk do t dijn t japin ndonj prgjigje t shndosh. Secili do t jap prgjigje t ndryshme, gj q vrteton se mrekullia e Kuranit ka arritur n zemrat e tyre. Ata do t hamenden, sepse nuk do t jen n gjendje t prshkruajn cilsit e t Prsosurit. Shihet qart se Kurani i ka prekur thell ndjenjat e njerzve, andaj, nga kjo mund t konkludohet se kjo vepr nuk mund t bhen nga ai i cili nuk i njeh n thelb ndjenjat e njerzve. Sikur t jemi ata t cilt do ta kuptojm kt, do ta kuptonim edhe stilin e Kuranit. Mirpo, ne vazhdojm t hulumtojm rreth ajeteve t Kuranit, t cilat kan nj retorik t till. Pra, nuk do t mund t gjejm prgjigje t shndosh. All-llahu sht Ai q i ligjron qenies njerzore. Ai sht Krijuesi i tyre. T gjitha kto krijesa do t ndikohen nga fjala e All-llahut dhe do t rrnqethen nga e njjta fjal, pa ndonj dallim nga dallimet e bots ose nga dallimet t cilat kan lindur nga vet njeriu. Kjo, pr ata q mohonin All-llahun ishte frik, pr shkak se kur dgjonin Kuranin, edhe pse ishin mohues, ata rrnqetheshin si dhe besimtart. Me kalimin e kohs, kjo ndikoi aq shum tek ata, saq nj dit Velid ibn Mugire, kur dgjoi Kuranin tha: N t ka knaqsi dhe melodi, ata q e lartsojn ndikohen kurse ata t cilt e nnmojn jan t rrmbyer. Ai sht fitues e nuk sht asnjher humbs.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
45
Kurani ndikonte edhe tek jobesimtart. Kshtu ndodhi edhe me Omerin r.a. kur ai hyri n shtpin e dhndrit t tij, pasi u njoftua se motra dhe dhndri kishin pranuar islamin, filloi t bj sherr. Kur Omeri r.a. dgjoi disa nga ajetet e Kuranit, filloi t qetsohet dhe u prgatit pr ta pranuar islamin. Mund t shtrohet pyetja: A thua ka e shtyri at t bj kt? Ajo q e shtyri ishte vet fjala e All-llahut e cila prshkruajti gjendjen shpirtrore. Ai ishte n ate gjendje t rnd dhe jo i vetdijshm, saq filloi t bj sherr. Kur ju prshkruajt gjendja tjetr, pra gjendja e besimtarve q jan n knaqsi t plot dhe t afrt me All-llahun, ai filloi t qetsohet dhe t pranoj t dgjoj edhe m tepr nga jeta e besimtarve. Ktu filloi ti hapet gjoksi, dhe zemra ti mbushet me besim. Ishin fjal nga njri, aty ishin dy gjendje shum t kundrta mes veti, ajo q po dgjonin ishin fjalt e All-llahut, Ai sht i Gjithdijshm pr secilin sepse sht Krijuesi i tyre. Ishin fjalt e Tij q i prshtateshin t dy gjendjeve, i prshkruari sadoq ta ndryshonte kt gjendje, ajo do t ishte i njjti fjalim. Kshtu pra kemi n vet qenien e njeriut disa t fshehura, t cilat nuk i di kush tjetr prpos Allllahut. Ai e prshkruan njeriun sipas gjendjes q e ka. Kto fshehtsi q gjenden n brendin e njeriut do t ngacmohen me rnqethje ose me harmoni, ose me t dyja s bashku, duke mos e kuptuar ai at fshehtsi.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
46
Kur vrejtn se nuk kan argumente t forta kundr ksaj thnie, e ndrruan mendimin dhe i than se sht trillues, shpifs. U themi n momentin kur e kuptuan se ishte trillues ose shpifs pse nuk e prdornin t njejtn arm kundr tij, duke qen se ju or mohues jeni m t shkatht pr intriga dhe shpifje. Muhammedi s.a.v.s. nuk kishte dhunti n oratori sepse ai nuk dinte shkrim dhe lexim e as nuk e njihte letrsin fare, ai ishte analfabet dhe si t shkruante poezi, kurse ata ishin mjeshtr t letrsis dhe retoriks. Ata ishin n dijeni t plot se Muhammedi m par nuk kishte shkruar ose cituar donj poezi kurse n ann tjetr shum nga ata ishin shum t njohur n poezi, ata kishin dituri q nuk e kishte Muhammedi s.a.v.s. ather si mund ai tju bj shpifje duke qen se ai u b letrari m i mir!? Pra, shpifni edhe ju si ai, prdorni t gjitha forcat s bashku dhe bjeni q ai t hesht. Por dshira e All-llahut ishte q atyre tua mbyll gojn me kt mrekulli duke ju thn: Dhe nuk sht fjal e ndonj poeti, mirpo pak jan ata q e besojn. Dhe nuk sht fjal e ndonj fallxhiu mirpo pak nga ju do t prkujtoni Citimi i Kuranit sht shum i qart n krahasim me poezit, secili njeri e kupton at, por, duke qen ju se i thoni atij poezi vrtetoni mohimin tuaj ndaj All-llahut. Ju jeni ata q e njihni shum mir poezin dhe jeni t bindur se Kurani nuk sht poezi dhe kur ju e injoroni Kuranin nuk e injoroni nga injoranca juaj, por at e bni ngase doni ta mohoni ekzistencn e All-llahut, dhe nuk doni ta besoni ate. Pastaj, thnia e All-llahut:dhe nuk sht fjal e ndonj fallxhiu, ktu Allllahu e ka prdorur shprehjen prkujtoni. Thnja e tyre, ai sht fallxhi, nnkupton se ai prdor fjal me rim. Ai edhe do t ishte ngatruar, sepse fallxhiu nuk do t ishte n gjendje ti prshkruaj t gjitha detajet me nj precizitet kaq t lart, si dhe nuk do t kishte mrekulli. Sikur t ishte i till, Kurani do t humbte vlern e tij gjat kohs dhe do t harronte ate q e kishte
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 48
thn dikur para disa vitesh, dhe do t citonte fjal t kundrta me ato t mhershmet. Pr kt shkak, All-llahu iu prgjigj atyre me thnjen: prkujtoni q sht edhe dallim n mes gojtarit dhe poezis. E para presupozon mrekullin n vet brendin e qenies njerore, kurse e dyta presupozon, se koha e gjat, bn q edhe fallxhiu t haroj at q ka thn. Njkohsisht, vet qenia njerzore sht krijes q harron pas nj kohe, prandaj sht prdorur thnja prkujtoni, e nuk e ka prdorur thnjen po mohoni ose pabesimtar. sht prdorur n gjendjen e par, e ajo ishte thnia poezi, sepse poezia i ka regullat e veta t njohura. T shohim tani nj nga mrekullit tjera. Kur t citohet ndonj nga fjalit e nj gojtari, pastaj dgjojm ndonj shkrimtar i cili paraqet strofa nga poezit e tij, do ta ndiesh veten nganjher se shkrimtari ose cituesi po kalon nga gojtaria n poezi. Ti do t kalosh nga natyra e vet fjals n fjal t tjera kshtu q e l poezin dhe kthehesh n gojtari, gjithashtu do ta kuptosh se ke kaluar nga nj fjal n tjetrn. T shohim tani thnien e ibn Zejdunit, i cili konsiderohej nga m t mirt e asaj kohe. Q me ditn e nesrme, do prfundim ka librin e vet, lavdia sht pr All-llahun pr shum mundsit e shumta t Tij, nga i Cili nuk jep llogari pr veprat e Tij. Nse do vepr quhet nj Veprat e Tija dalngadal do t bhen njmij . Ktu do t gjejm se gjat fjalimit sht kaluar nga gojtaria n poezi me nj harmoni t rrall por megjithate shifet dallimi. Le t shohim tani nj citim t fjalve t All-llahut:
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
49
Vrtet, besimtart e devotshm do t jan npr xhennete me (prplot) fontana. (Do tu thuhet) hyni n to paqsisht duke qen t sigurt. Dhe, Ne e eleminuam nga zemrat e tyre fardo keqbrje e (kshtu ata do t bhen) vllezr, (t gzueshm do t rrin) ball pr pall njri tjetrit npr fronet e xhennetit. Aty nuk do ti prek lodhja dhe kurr nuk do t dalin prej aty (xhennetit).(O pejgamber) njoftoi robrit e Mi se vrtet Un jam mkatfals dhe Mshirues. Dhe vrtet (njoftoi) se edhe ndshkimi Im sht i dhembshm. Dhe njoftoi rreth musafirve t Ibrahimit. Kur ata hyn tek ai e i than: Selam (e prshndetn), iu tha: (Ibrahimi), ne nga ju kemi frik. 10 Gjat citimit t ktyr ajeteve nuk e ndjen veten se ke kaluar nga gojtaria n poezi si dhe anasjelltas pa e ditur at, por ti kalove nga gojtaria n nj gj t sistemuar, pastaj nga ajo e sistemuara n gojtari (Sikur t lexohet Kurani n arabishtet do ta ndiesh kt vrejtje, kjo nuk mund t hetohet n prkthim, shnim i prkthysit). Por pa asnj dyshim, kt nuk do t mund askush ta thot kur t citohet fjalia: Njohtoi robrit e Mi se vrtet Un jam mkatfals dhe Mshirues, dhe vrtet (njoftoi) se ndshkimi Im sht i dhembshm. Shohim veprime t cilat krkojn t jen subjekte te veprave. Disa vargje nga poezia, dhe pas gjith ksaj un nuk e ndjeva t kisha kaluar nga gojtaria n poezi, kurse un kalova pastaj nga fjala e sistemuar n ate fjal t gojtaris. (Jusufit) Ajo i tha: dil para tyre (grave)! Dhe kur ato e pan, e madhruan at (bukuria e tij i mahniti). Ato i pren duart dhe than: All-llahut i qofshim fal far njeriu qenka! Vrtet ky
10
nuk sht tjetr, vese nj engjll fisnik. Ajo u tha: Ja pra, ky sht ai pr t cilin m qortuat mua. Un ve e detyrova at (pr ta shfrytzuar n marrdhnie seksuale) por ai u ruajt dhe nuk gaboi. Po sikur t mos e bn ate q un do ta urdhroi 11 Thnia e All-llahut xh.sh. Ja pra, ky sht ai pr t cilin m qortuat (n gramatikn arabe) sht vepr e krkuar pr subjekt, A mos e ndjeve veten q kalove n oratori? Po ashtu edhe thnia e All-llahut xh.sh. Dhe kush dshiron le t besoj si dhe kush dshiron le t mos besoj jan subjekte, si dhe thnia e All-llahut xh.sh. Dhe All-llahu cilin t dshiroj e udhzon n rrug t vrtet. N t gjitha kto ajete nuk e ndien veten se ke kaluar nga poezia n oratori, sepse ktu nuk kemi fjali t cilat na befasojn. Kurani pra, sht nj regull i veant m vehte, i cili rrjedh nga All-llahu i Lartsuar, nuk mund ti thuash oratori, as poezi, e as rim. Retorika e Kuranit bazohet n vet ngjarjen e cila prshkruhet nga t gjitha pozicionet. Retorika e tij sht n transformimin e fjalis, nga poezia n oratori, dhe anasjelltas, duke mos e ndier at transformim. Retorika e tij sht pikrisht aty n lvizjen e njerzimit. Rretorika e tij sht pikrisht aty, sepse All-llahu ftoi dhe i sfidoi t gjith maestrot e retoriks, dhe jo vetm maestrot e qenies njerzore, por edhe t atyre t qenies s xhinve duke ju thn q ta prshkruajn si t Tijn qoft edhe nj sure (kaptin) t vetme. Pasi q u munduan nj koh shum t gjat dhe nuk ia arritn ta bjn, kjo nuk i ndaloi q t mos jen kundrshtar edhe m tutje. Ata nuk ia doln sepse ftesa dhe sfida e All-llahut ishte shum larg tyre, dhe ata nuk qen n gjendje ta bjn at. Nuk ju ngeli gj tjetr por vetm ta fyejn, dhe ta prbuzin ate. Kurani na tregon se si i thonin atij (Muhammedit s.a.v.s.).
11
E than: Prse nuk i zbriti ky Kuran nj njeriu t madh prej dy qyteteve t mdha? Ktu aludonin pr Persin. Xhelozia dhe mllefi q mbizotronte tek ata i bnte q mos t prballen me Kuranin dhe trthorazi thonin, si sht e mundur q kto vargje kaq t bukura ti zbresin Muhammedit s.a.v.s. Pr shkak t xhelozis dhe mllefit ndaj tij, ata mohonin t vrtetn, dhe vazhdonin t qndronin n idhujtari. Na sht e qart se ata q jetojn n idhujtari, dshirojn q sa m gjat t vazhdojn drejtimin e tyre, sepse jeta e till i bnte t fort, dhe i bnte t knaqur. Prandaj preferonin kt lloj jete, dhe luteshin q sa m shum t zgjas pr t mos e prishur qetsin edhe pse e dinin se rruga e tij, ishte rruga e vrtet. Por ja q mbrendia e tyre bnte pyetje q dilnin nga ata. Kshtu thot All-llahu pr ta O All-llah, nse ky (Kurani) sht i vrtet, dhe sht prej Teje, ather lsho nga qielli gur mbi ne Pra, irealiteti ishte ajo q i bnte ata krenar. Sikur t ndodhte q instiktet ta orientonin kah e vrteta, ai nuk do t preferonte, nuk do t knaqej me kt. Ai krkon nga All-llahu q tiu lshoj gur nga qielli. Pra, edhe nse bindet me realitetin, ai nuk do ta prqafoj at, ai do t vazhdoj ta urrej at Kuran. Nse do t ndryshoj n mentalitet, ai mendon se do ta humbase famn ose forcn. Kjo e shtyn dhe e detyron at q t vazhdoj si m par, i knaqur me irealen, sepse irealja i mundson atij t jet zotri. Vazhdon All-llahu t na tregoj se thon mohuesit: Dhe ata thon: Vrtet, nse e ndjekim kt t vrtetn s bashku me ty, ne do t rrmbehemi nga vendi yn
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
52
Ajo ka u intereson atyre, nuk sht ajo se ata e mohojn t vrtetn dhe realen, por brengosse pr ta sht fama t ciln e kishin fituar nga idhujtaria (jo e vrteta). Po e pranuam, ather do t pasojn migrimet dhe rrmbimet nga vendi yn. Dshtimi i tyre nga ftesa, dhe sfida q ua bri Kurani atyre, bri q mos ta pranojn at nga inati.
fjal t vetme sepse nuk i dinte shkronjat. Nse nj analfabet e pyesim se sht kjo, do t thot se sht got, por kur ti krkohet atij t shkruaj fjaln got, ai nuk do t jet n gjendje ta bj at sepse sht analfabet. Ja pra shohim se nj nga sfidat q All-llahu ua bn mohuesve, sht se q ky person po shqipton fjal t cilat i kndon n Kuran dhe thot : Elif, Lam, mim, kaf, ha, ja, ajn, sad, (shkronja t alfabetit arab sikur t thuash a, l, m, k, h, j, s,) Paraqitje e mrekullueshme nga Muhammedi, profet i cili sht analfabet, nuk i njeh emrtimet e ktyre shkronjave, por, ja q sjell emra me kto shkronja duke ju treguar se kto nuk jan fjalt e tij. Ai thoshte t vrtetn, ai q nuk dinte shkrim dhe lexim gjat tr jets s tij, do ta kishte t pamundur t shkruaj n kt stil. Shqiptimi i fjalve t tilla, duhej t kish patur autor t cilt njihnin shkrimin dhe leximin. Pika e dyt pason n vazhdim.
MJESHTRIA E KRIJUESIT
Pika e dyt, ka t bj me prdorimin e shkronjave q sillnin mrekullit, ishin shkronja t njjta si dhe t atyre q ata i prdornin. Kurani solli mrekullit dhe i sfidonte. Kjo ndodhi prshkak se duhej t tregohej Mjeshtria e Krijuesit. Ajo nuk duhej t paraqitej me ndonj materie tjetr, aty nuk do t kishte krahasim. Nse t intereson t dish se kush sht m i miri n robaqepsi tekstil, mos i provo ata duke ju dhn atyre materiale t ndryshme, njrit ti japsh stofin e mndafsht, tjetrit stofin e pambukt, t tretit stofin e leshit. Kshtu nuk do ta dish se cili nga kta sht m i
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
54
miri, sepse rrobaqepsi q qep mndafsh t duket m i mir, sepse, vet materiali e bn at m t dukshm. Mjeshtria do t tregohej n prdorimin e materialit t njjt. Le tua japin secilit stofin e mndafshit, t pambukut ose t leshit, ashtuq elementet e prodhimit ti ken nga materiali i njjt. T jen t barabart dhe t mos ket ndrhyrje tjetr, q t provohet mjeshtria e tyre. Dshira e All-llahut t lartsuar ishte q mrekullia dhe retorika e Kuranit mos t jet n at q nuk ishte e njohur pr njerzimin. All-llahu prdori shkronjat e njjta, t cilat i prdornin edhe njerzit, ato ishin nga i njejti lloj i shkronjave q i prdornin njerzit. Shkronjat jan shkronja, fjalt q po shqiptohen jan fjal t njjta t cilat edhe ju i prdorni. Fjal t cilat jan n gjendje ti shqiptojn alfabetart dhe analfabetart, kurse ato q dgjoheshin ishin n gjendje ti citojn vetm alfabetart. Pas gjith ksaj All-llahu i sfidoi ata, iu tha shkronjat jan po kto shkronja, fjalit jan po t njjtat fjali. Por, ajo q i detyroi t heshtnin ishte vet All-llahu i Lartsuar. Nuk qen n gjendje t sjellin nj Kuran t ngjashm. Ktu u vrtetua se krijuesi i ktyre fjalve nuk qenka i llojit njeri. Kjo ishte nj sfid e madhe, ishte nj dallim shum i madh n mes fuqis s All-llahut me at t njeriut. Kur flitet pr retorikn, dihet se arabt jan t njohur n letrsi, retorik dhe fonetik. Retorika sht t prmblidhen fjalt q i prshtaten ndodhis, pr t ciln flitet, duke i respektuar regullat dhe duke mos ndryshuar ndodhin. Ktu rregullat kan pr qllim t mos teprohen shkronjat n radhitje. P.sh. kur t thuash bari (q ka pr qllim barin) ose bari (q ka pr qllim bariun), fjalt duhet t lidhen ashtu sa mos t humbet theksi. Nuk duhet t kundrshtohen me rregullat e gjuhs
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 55
si dhe nuk duhet t tingllojn keq. Kur t plotsohen kto kondita, formulohet fjalia e cila do t jet n harmoni t plot me fjalt e tjera. T gjitha kto u jan nnshtruar rregullave t gjuhs, aty nuk pranohen supozimet. Kur sht shkruar rreth definicionit t retoriks, sht thn se ajo e prshkruan ndodhin ashtu si sht, me nj prshkrim t sakt dhe me nj gramatik t prsosur, me fjali t kuptueshme, t kapshme pr njeriun, prshkrim q e pranon logjika e njeriut. Shihet se retorika tek njerzimi ka vlern e vet dhe sht ekuivalente me diturin e atij q prshkruan. Nga kjo msojm se ai q merret me retorik duhet t jet shum i ditur. Dituria jon sht e kufizuar pr ta prshkruar ndodhin, ndrsa dituria e All-llahut sht e pa kufi, dhe se retorika e Kuranit sht mrekulli e cila e prshkruan gjendjen njerzore n trsi. Mrekulli e cila prshkruan njerzimin duke ia ngacmuar edhe ato instikte t cilat jan t pa njohura pr ne deri m tani. T thurrura nga shkronjat e njjta dhe fjalit q i prdorin analfabetart dhe alfabetart. All-llahu bri ftes dhe sfidoi njerzimin ta bj nj sure(kaptin) t vetme, t ngjashme. Pastaj, bri ftes dhe sfidoi njerzit dhe xhint, sepse edhe xhint e kan lirin e t menduarit sikurse edhe vet njerzit q t garonin me mrekullin e Tij, n shkronja dhe emra, sepse reveluesi ishte Muhammedi s.a.v.s. i pa arsimuar, analfabet. Mrekullia e Kuranit nuk prfundon me kaq, por ajo shtrihet edhe n prmbajtjet e fjalis e cila sht shum precize, dhe nga kjo mrekulli, njerzit mbesin t fascionuar.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
56
mbshtjells atmosferik, Zoti ia mbshtolli toks, dhe banort e ksaj toke i prdorn veorit e ktij mbshtellsi n mnyr q tani kemi zbulime shkencore. Vrtet, nse hyjm n aeroplan, ai do t ngritet lart, s bashku me ty rreth 10 mij metra mbi siprfaqen e toks. Edhe pse ti qndron kaq sipr mbi siprfaqe, ti nuk thua se jam jasht toks. Por, do t thuash se po fluturoj npr tok. Shtrohet pyetja: kur njeriu realisht dhe nga pikpamja shkencore, largohet nga toka, dhe vrtet del nga ky mbshtjells atmosferik i toks? Nse je brenda ktij mbshtjellsi ti e konsideron veten n tok e jo jasht toks. Mirpo, nse e kalon kt mbshtjells, do t llogaritesh se je jasht toks. Mbshtjellsi i toks, sht nj pjes prbrse e toks, me t plotsohet, dhe s bashku bjn rrotullimin. T kthehemi te ajeti i All-llahut. Pse pra All-llahu nuk e prdori shprehjen mbi por npr? Sepse, ti realisht ecn npr tok e jo mbi tok. Kt realitet n kohn e zbritjes s Kuranit nuk e kan ditur. Por ja, ai q na tregoi kt sht All-llahu i cili i di t gjitha sekretet e kozmosit. Ai e di se njeriu ecn npr tok, ai ec sipr saj por, ai nuk ecn mbi tok. Ai ecn n mes toks dhe mbshtjellsit t saj q sht pjes prbrse e saj, n mes pjess s gazt dhe t ngurt. Kshtu pra, sht thnie shum precize, dhe ajo thnie varet vetm n nj shkronj t Kuranit. Kjo sht nj nga mrekullit e Kuranit, vetm n nj shkronj.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
58
N ajetin e par i Lartsuari thot: Dhe prballo me durim do fatkeqsi q del para teje. Ajo q mund ta godas njeriun, ndodh t dnohet ose t mos dnohet. Nse smurem kjo nuk konsiderohet dnim, nse m ndodh ndonj aksident duke qen n rrug e sipr, edhe kjo nuk konsiderohet dnim. E sikur gjat ecjes sime npr rrug, dikush m godet qllimisht, ather konsiderojm se ktu ka dnim. Durimi (Sabri) pra na qenka dy llojesh: Durimi shpirtror, n t ciln nuk ka dnim, llogaritet i leht sepse nuk ka kush t hidhrohet tjertr. Nuk kam asgj n dor pr tu hakmar ndaj goditjes q psova. Ajo q m ndodhi ishte kada (caktim) i All-llahut, para meje nuk ka gj tjetr vese t duroj. Ky lloj durimi nuk do shum forc pr ta prballuar njeriu, sepse nuk ka kurfar dnimi q t mund t hakmerret pr at q i ndodhi. Durimi i dyt ka nevoj pr nj lkur pak sa m t trash. Ka nevoj pr nj dshir m t fuqishme. Ky lloj durimi konsiderohet t ket dnim dhe mund t hakmerrem. N kt rast sht n dorn time t jam hakmarrs ose fals. Kur All-llahu flet pr nj nga llojet e durimit, Ai ia jep at q e meriton vet ai lloj i qenies njerzore. Kur Ai flet pr durimin, n t ciln nuk ka dnim, thot : Dhe prballo me durim do fatkeqsi q del para teje, Me t vrtet, (durimi) sht nj vepr prej veprave m t zgjedhura. Kur Ai flet pr durimin n t ciln ka dnim, mund t hakmerrem dhe bhem nervoz. Nse nuk hakmerem, i Lartsuari thot:
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 60
Ky gjesti i tij sht virtyt i lart Shkronja lam sht prforcues i llojit t durimit. Pr at q ka nevoj pr nj lkur t trash ose vendosmri m t madhe n vete. N rastin e par kur nuk kishte nevoj t hakmerret nga ajo q u godit, sht durimi nga veprat e zgjedhura. Kurse n rastin e dyt kur ai ka mundsi t hakmerret dhe ta dnoj, i preferon atij t jet durimtar, sepse ky lloj durimi sht gjest i tij, dhe sht virtyt i lart. Ktu nnkuptohet falja, ai q fal, sepse ktu sht br nj vepr q edhe mund t hakmerret. Aty kishte mundsi dnimi, por ja q njeriu ia fali. Kshtu q Lami ishte i domosdoshm pr ta prforcuar kuptimin, dhe n t njejtn koh t bj dallimin n mes durimit t ajetit t par dhe durimit t ajetit t dyt. Kshtuq bindemi se nj shkronj n Kuran bn mrekullin.
Politeistat vinin nga t gjitha ant n Mek, sepse ajo sillte prfitime. N kohn kur politeistat u ndaluan t futen n Qabe, muslimant ishin pakic n krahasim me botn. Ndalimi i futjes n Qabe dhe prezentimi i tyre n Mek do t kishte humbje materiale. Instinkti ekonomik n mbrendin e njeriut po dridhej, i rnqethej trupi, por, mos t harojm se All-llahu sht Ai i cili krijoi qenien njerzore, Ai e di kt. N momentin kur zbriti ky ajet, le t mos i cungojm n kt prshkrim edhe thnjet vepro ose mos vepro ose llojet e urdhresave ose rrugn e programit pr jetn, por madhshtia e gjith ksaj sht n mshirn e All-llahut. Ajeti prshkruan pasionet dhe instinktet njerzore t cilat ngacmojn dhe ndikojn n sfern e ekonomis, dhe kur i Lartsuari thot : Vrtet, politeistat jan t ndyr (n mendje). Dhe mos t afrohen n Qabe pas ktij viti 14 M pas, n t njjtin ajet i drejtohet instinktit ekonomik.I flet ktij instinkti para se t bhej pyetja nga cilido qoft q e vlersonte kt si dm t madh ekonomik, dhe me kt vshtirsohej jeta, duke thn: Dhe nse i friksoheni skamjes, All-llahu n dasht, do tju pasuroj nga mirsit e Tija I njjti ajet i jep nj prkujdesje ndaj instinktit ekonomik, ngase ai do t frikohet dhe do t ngushtohet pas urdhrit, t veprojn e t mos friksohen nga varfria sepse i Lartsuari sht m i pasuri dhe m dorgjr dhe Ai do ti pasuroj nga mirsit e Tij.
14
Ky instinkt ekonomik q jeton n brendin njerzore sikur po trbohet edhe sot. N shum sfera t jets s prditshme ai friksohet. Kur All-llahu t thot bje kt, ose mos u merr me at, ai spontanisht do t pyes vetveten, e prfitimet q i kam nga kjo?! Nga do ta kompenzoj at ? Ktu All-llahu t thot: Kupto se Un do ta kompenzoj at sipas mnyrs Sime. Prderisa risku sht n Mbretrin Time, ather Un do tua lehtsoj at nse dshiroj. Ti mos u frikso nga varfria, se riskun tnd nuk do ta merr kush tjetr prpos teje.
15
T ndalemi pak ktu, pse Ibrahimi a.s nuk tha, se Ai i cili m krijoi mua dhe Ai do t m prudh; por tha: I cili m krijoi mua dhe Ai do t m prudh sepse, krijimi nuk ka nevoj pr vrtetsi, prforcues(n gramatik prkth.). Njeriu sado t rritet, qoft edhe sundues i bots, ai nuk do t thot se sht n gjendje t krijoj njeri. Nse gjendet nj i till, ather do t krkohet q ta bj at, e ai me siguri nuk do t jet i aft ti prgjigjet krkess. Pra, Krijuesi nuk ka rival dhe pr At nuk ka nevoj pr prforcues n fjali. Kurse, prudhs jan me mijra n bot t cilt ftojn njerzimin n prudhje. Kemi nga ata q programet e tyre ia bashkangjesin fes, disa t tjer paraqesin programe kundr fes. Sido q t jet, t gjith ftojn njerzimin me programet e tyre n prudhje. Secili program i tyre ka mnyrn e trajtimit t tij, dhe thot, se kjo sht prudhje. Nga gjith kjo ishte e domosdoshme q t saktsohet prudhja. Ktu Ibrahimi a.s. e saktson prudhjen me kt prforcues duke u shprehur, se Ai sht All-llahu, dhe e vrteta sht n kt rrug. Ky premr vetor i cili prforcoi prudhjen, ishte i domosdoshm. N fjalin e par, nuk kishte nevoj pr kt premr vetor, sepse krijimi sht nj nga cilsit e All-llahut. Ai nuk ka rival n t, kurse, tek t tjetrat ka nevoj dhe ishte i domosdoshm premri vetor Ai, pastaj kemi thnjen: Dhe Ai i cili m ushqen mua dhe m jep pr t pir 16 Njeriu duhet t fitoj pr tu ushqyer dhe pr t pir. Ka shum thnie pr riskun (furnizim). Pr arsye t ktyre shum thnieve, All-llahu xh.sh. tha, dhe Ai i cili m ushqen dhe m jep pr t pir. N nj ajet tjetr thot :
Kuran, sure 26 el Shuara, ajeti 79
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 64
16
Dhe kur t smurem un, Ai m shron 17 Kur ne jemi nn prkujdesjen dhe kurimin e mjekut, harrojm plotsisht dshirn e All-llahut. Tani kemi rastin t shohim fjalin q nuk sht futur premri vetor Ai. Thot i Lartsuari: Dhe i Cili m bn t vdes pastaj m ringjall 18 Ktu nuk sht premri, Ai m bn t vdes pastaj Ai m ringjall. Kjo sht ngase All-llahu nuk ka rival n marrje dhe dhnie t shpirtit. Kshtu q pr Veten e Tij, premri vetor sht i pa baz, nuk i prshtatet fjalis. Shohim, se si All-llahu i Lartsuar, dikund e prdor e dikund tjetr nuk e prdor premrin vetor. Kjo tregon se Kurani sht shum preciz dhe ka prshkrim t shkurtr dhe t qart, ngase vendi e krkon ashtu. T prdoreshin ose jo kta premra vetor, nuk do t kishin ndonj rndsi t veant ndr njerz. Nuk do t ishin gabime t cilat do t vreheshin, por ja q kto jan fjal t All-llahut e Ai nuk lejon ti gjendet edhe nj gabim i vetm.
17 18
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
66
pusi, ose tia sjell ndonj njeri tjetr. Kt kuptim e ka eska, edhe pse uji sht nga All-llahu, sht i bollshm nga mundsit e All-llahut t Lartsuar. Fjala e All-llahut Seka Dhe Zoti i tyre do tu jap t pijn pije t pastrta Kjo sht n xhennet. Aty nuk ka kurrfar ngarkese. Nse ndjen etje, ujin e ke para gojs tnde. N xhennet nuk ka ngatrresa, ngarkesa, kurrfar mundimi e as kurrfar pune. N xhennet ajo q nevoitet dhe i kujtohet do ta ket para vetes. All-llahu i Lartsuar, e ka dalluar me nj shkronj fjalin e cila e ka t njejtin kuptim, dhe sht nga e njejta materje, por fjala e par ka t bj me xhennetin, kurse e dyta me kt bot.
E DIN E KUPTOJN
Gjat leximit t Kuranit shohim, se i Lartsuari ka prdorur shprehje identike, nuk e ka prdorur t njejtn shprehje. Gjat leximit ose dgjimit t ajetit, mendon se do t pasoj ajo shprehje dhe vazhdon t jesh n pritje t asaj shprehje, por jo, ajo nuk ndodh. All-llahu thot : Po sikur edhe t part e tyre t ishin nga ata q nuk dinin asgj dhe as q ishin t prudhur Si dhe thnia e All-llahut xh.sh. : Po sikur edhe t part e tyre t ishin nga ata q nuk kuptonin asgj dhe as q ishin t prudhur
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 67
Pse t ndryshoj n fjal, duke qen, se t diturit dhe kuptimi kan nj kuptim. Themi se ktu kemi nj dallim shum t madh, n prdorimin e fjals, t dini dhe t kuptoni. Ti shohim kto dy ajete se si fillojn fjalin dhe si ato plotsohet. Dhe kur u thuhet atyre, ndiqni at q All-llahu e ka zbritur (Kuranin), ata than, Jo, ne do ta ndjekim at rrug t ciln e ndiqnin t part tan. Po sikur edhe ata t part e tyre t ishin nga ata q nuk kuptonin asgj dhe as q ishin t prudhurr. Shembulli i mosbesimtarve sht si shembulli i atij q thret at q nuk dgjon gj pos thirrjes e britms. Ata jan t shurdhr, memec dhe t verbr, prandaj nuk kuptojn 19 Dhe kur u thuhet atyre, ejani tek ajo q e zbriti All-llahu dhe tek pejgamberi, ata than: Na mjafton neve ajo q e kemi gjetur tek t part tan. Po sikur edhe t part e tyre t ishin nga ata q nuk dinin asgj dhe as q ishin t prudhur. O ju besimtar! Keni kujdes ndaj vetvetes. Nuk do tju dmtoj juve askush prej t humburve nse prudheni. Tek All-llahu do t ktheheni ju t gjith, ather Ai do tju informoj rreth asaj q bni ju 20 Orientalistt thon se ktu kemi t bjm vetm me sinonim e asgj tjetr. Dija, kuptimi, kuptimi dhe dija jan nj. I ditur sht ai i cili mson ose mund ta dij dijen, thon sinonim! tu themi ktyre orientalistve? Do t thosha se nuk e kuptojn retorikn e Kuranit. All-llahu nuk i prdor dy fjal pr t njejtn gj ose kuptim. do fjal e ka kuptimin e vet dhe sht prshkruar me nj precizitet t madh. Kur All-llahu xh .sh. thot (la Jeakilun nuk kuptojn) ka kuptim se ata nuk
19 20
Kuran, sure 2 el Bekare, ajeti 170-171 Kuran, sure 5 el Maide ajeti 104-105
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 68
kuptojn asgj, ata nuk kan mendje (kok)pr ta kuptuar, ata nuk paramendojn shtjet e ksaj gjithsie. Ata nuk i prdorin mendjet e tyre. Sikur ti prdorin do t kuptonin dhe do t shpresonin se kan arritur tek njohja se All-llahu sht krijues. Ky precizitet kaq i madh i ksaj gjithsie nuk do t ishte rastsisht por krijues i ksaj sht All-llahu, kaq pr sa i prket fjals kuptojn. Nga kjo nnkuptohet se ishin mohuar shtjet e fes dhe t vasionit. Por kur All-llahu xh.sh. thot (La Jealemune-nuk din) thujase iu ka ndaluar atyre t menduarit ose diturin. Kjo kuptohet kshtu, sikur t isha nj hulumtues i ktij kozmosi do t shpresoja n t, me nj menuri pr t ditur sht prreth meje dhe do t mendoja n kok derisa t arrija n nj rezultat. Ky sht njeri i cili mendon kurse thnja e All-llahut (la jealemune nuk din) Ai do t thot: Ata jan pran mos prceptimit t drejt t kozmosit, ata nuk po i kuptojn shenjat t cilat i kan dhe, ata nuk po kuptojn se ka dije jashta dijes s tyre. Pra ai i cili nuk di nuk ka se si t prceptoj ai nuk ka koncept dhe, nuk do t mendoj n shenjat e gjithsis. Kurse, ai i cili nuk di nuk mund t mendoj me mendjen e vet. Nuk do t dij ate ka din t tjert, ai nuk ka njohuri. Nuk ka dituri nga rezultatet e dituris s tjetrit. Dija sht m prfshirse se dituria. Dituria mund t jet dituri e tjetrit e shkruar ose xhiruar. Un do t jam n cilsin e marrsit t asaj diturie, e lexoj ate pastaj msoj ka dinin t tjert. Kjo na ngjet ne do dit. Kur ne lexojm nj libr marrim dije nga mendimi i tjetrit. Kur ne shkojm n universitet msojm ate q e kan msuar profesort dhe dijetart e mdhenj. Un nuk e di gravitacionin ose regullat e astronomis, sepse nuk kam punuar me dijen time n to. Por e msova nga dijetart e astronomis po ashtu edhe gravitacionin e msova nga ata mendimtar q kan menduar pr t, e un e morra t gatshme nga ata. Kur All-llahu thot ata nuk kuptojn , n ajetin e par dmth.ata nuk kuptojn duke prdorur mendjet e tyre sepse ata than Ne do t ndjekim at rrug t ciln e ndoqn t part
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 69
tan Prandaj All-llahu i ktheu prgjigjen atyre, Po sikur edhe t part e tyre t ishin nga ata q nuk kuptonin asgj dhe as q ishin t prudhur. T tillt i cilsoi Zoti: Ata jan t shurdhr, memec dhe t verbr, prandaj nuk kuptojn. Ata nuk dgjojn, nuk shohin dhe nuk flasin me shenjat e All-llahut ky sht shkaku pse ata nuk kuptojn. Shkaku se ata nuk din sht prgjigje ndaj mohuesve t fes, t cilt than ata: Na mjafton neve kshtu si i kemi gjetur t part tan. Kta kshtu duan t tregojn se ne nuk duam asgj dhe as dituri, neve na mjafton ajo dituri e t parve tan, e All-llahu u prgjigjet atyre: Po sikur edhe t part e tyre ishin nga ata q nuk dinin asgj dhe as q ishin t prudhur. Sepse ata nuk e msuan dijen me kokn e tyre si dhe e refuzuan dijen e cila ju vinte nga t tjert. Ky pra , sht dallimi n mes fjals nuk dijn dhe nuk kuptojn.
cila nuk thellohet aspak do t mendoj se ajetet edhe pse kan nj ndryshim t vogl ato jan t ngjajshme dhe kan nj kuptim. Kemi t bjm me fjali t nj radhitjeje, e nj kuptimi por ndryshimi qndron n t shprehurit, dallimi gjendet n nj fjal e cila vrteton mrekullin e Kuranit. Kurani sht shum preciz dhe nuk ka rastsi n te por, shprehjet jan t zgjedhura. T shohim kuptimin e tyre q shum nga njerzit nuk i analizojn ndryshimet. Varrimi i vajzave pr s gjalli ishte nj realitet i natyrshm n kohn e injorancs. Me ardhjen e Islamit filloi t ndryshoj mentaliteti njerzor n prgjithsi. All-llahu i Lartsuar thot: dhe mos i mbytni fmijt tuaj (nga frika) prej varfris Jemi Ne q ju ushqejm juve dhe ata 21 Ky ishte nj ajet pr varfrin dhe mbytjen e fmijve, tani t shohim ajetin tjetr : Dhe mos i mbytni fmijt tuaj nga frika e varfris . Jemi Ne q i ushqejm ata dhe juve 22 Ajeti i par ishte Jemi Ne q ju ushqejm juve dhe ata, kurse ajeti dyt sht Jemi Ne q i ushqejm ata dhe juve . Do t pyesim ku sht dallimi? Ajeti i par thot: mos i mbytni fmijt tuaj nga varfria. Varfria vrtet ekzistonte. Fjala el imlak n arabishte nnkupton varfrin ekzistuese prandaj All-llahu i Lartsuar tha jemi Ne ata q ju furnizojm juve dhe ata, sepse varfria ishte prezente. N kso kohrash njeriu sht shum i preokupuar me gjetjen e furnizimit. Logjikisht gjendja e till t on
21 22
t mendosh, se njeriu, s pari do t mendoj t gjej ushqim pr vete, e pastaj pr fmijt. Prioritet pr mashkullin sht q t kujdeset pr vete dhe gruan e tij. Prandaj, All-llahu prioritet i dha fjals juve kundrejt fjals ata, : Jemi Ne q ju furnizojm juve dhe ata, All-llahu s pari i siguroi prindrit, sepse ishin t preokupuar n t, e pastaj i siguron edhe pr fmijt e tyre, duke ju thn, se ti je i varfr dhe i preokupuar pr riskun tnd dhe frikohesh, se mos po lindin fmij, e ti nuk ke se me ka t kujdesesh pr ta, kurse, Un t them ty se, Un Jam Ai q furnizoj, ti ke riskun tnd e ata t vetin, nuk mirret asgj nga risku yt. Ajeti i dyt sht: Dhe mos i mbytni fmijt tuaj nga frika e varfris. Jemi Ne q i ushqejm ata dhe juve. N kt rast, njeriu nuk sht i preokupuar me gjetjen e riskut, ai nuk friksohet nga risku, ai ka pasuri t mjaftueshme, por frika e tij sht nse i lind fmija, mos po varfrohet. Ky njeri e paramendon kt fmij se po ndikon n pjesn e riskut t tij. Logjika e tij e detyron at t mendoj, se risku i tij, do t paksohet, kurse pr fmijn do t mjaftonte. Kjo e detyron kt njeri t mos ket fmij. Pra, risku qenka shkak, q ky t vepron ashtu. Mendon se fmija po merr pjesn e tij, dhe kshtu do t keqsohet gjendja e tij materiale, prandaj, All-llahu i Lartsuar thot: Jemi Ne q i furnizojm ata dhe juve. Ajeti i par kishte t bj me frikn e riskut q nuk i mjaftonte nj ifti, kurse, ifti tjetr kishte jet t mir, por kishte frik n varfrin me ardhjen e fmijve n at familje. Ky ndryshim i fjalve n t dy ajetet ishte i domosdoshm, sepse kemi t bjm me prshkruesin e fjalive m t prsosura. Pse All-llahu tha Jemi Ne q ju ushqejm juve dhe ata si dhe Jemi Ne q i ushqejm ata dhe juve, e pse nuk tha: Ne ju ushqejm juve t gjithve. Qllimi sht, sepse All-llahu dshiroi t na tregoj, se secili njeri e ka ushqimin e vet t pa mvarur nga tjetri. Kt risk, t cilin e ka veuar
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 72
All-llahu pr nj njeri, nuk mund tia merr tjetri. Pra, fmija nuk ia merr riskun babait si dhe as babai nuk merr riskun e fmijs. Le t jet e qart, se rrisku nuk ndahet n mes prindrve dhe fmijve, dhe me mbytjen e fmijs nuk shtohet risku asnjher.
TI JE I PLOTFUQISHM
T shohim ajetin Kuranor: O Isa, biri i Merjemes, a ti u the njerzve: M merrni mua dhe nnn time si dy zotra, pos All-llahut?! (Isau) tha: Lartmadhri, nuk kisha pse ta them nj gj q skam t drejt. Po ta kisha thn kt, Ti do ta dije. Ti e di ka n mua, mirpo un nuk e di ka n Ty. Pa dyshim, Vetm Ti i di fshehtsit (e s padukshmes) 23 M pas thot Isau i biri Merjemes : Nse i dnon Ti, ata jan robrit e Tu; po nse i fal ata, Ti me t vrtet, je i Plotfuqishm dhe i Urt. Pra Isau i biri i Merjemes po i thot: Nse i dnon Ti, ata jan robrit e Tu. Kjo sht nj theks i veant, ne t gjith jemi robrit e All-llahut t bindur dshirs dhe caktimit t Tij. Pastaj vazhdon Isau a.s. ti thot: Po nse i fal ata, kjo sht ajo q secili njeri e ndrron
23
mshirn dhe faljen e All-llahut t Lartsuar. Por ktu thot edhe: Po nse i fal ata, Ti me t vrtet je i Plotfuqishm dhe i Urt. Pse nuk i tha Ti je Fals dhe Mshirues, ktu sht pr tu falur. Pse ti thuhet i Plotfuqishm n vend se ti thuhet Ti je Fals. Disa edhe mund t thon se prmbajtja nuk i prshtatet. Do t ishte prmbajtje e prshtatshme sikur t ishte Ti, je Fals dhe Mshirues. Sikur t ishte kshtu, mund t themi se nuk do t kuptohej mrekullia e Kuranit. Thnia e t birit t Merjemes: Po nse i fal ata, prmban n vete t njejtin kuptim Ti je Fals, se sikur t mos ishte Fals si do t Falte. Kurse tek shprehja. Po nse i fal ata, Ti, me t vrtet, je i Plotfuqishm dhe i Urt, pse u prdorn: i Plotfuqishm dhe i Urt. A sht prfunduar fjalia duke mos e patur t qart mendja e njeriut? Fjalia sht prfunduar n mnyr m t prsosur, duke u krkuar Falja. Ai e lut All-llahun pr ti falur ata duke i thn, Po nse i fal ata Ti me t vrtet je i Plotfuqishm. Pra, All-llahu sht Ai i cili nuk merret n pyetje nga askush pr ti dhn llogari askujt. Askush nuk do ti thot Allllahut pse kta i fale prderisa kan gabuar, pr arsye se, Ai sht i Plotfuqishm, nuk i jep askujt llogari, nuk ka asgj mbi forcn e Tij. O Zoti yn, nse dshira Jote sht pr ti falur, at e bn nga mshira Jote, dhe Ti je i Plotfuqishm dhe mshirues. Ai mundet, sepse sht i Plotfuqishm dhe mund ta bj at pa pyetur asknd. Urtsia e Tij rrjedh nga plotsimi i prkryer i cilsis s Tij t Urt. Nga kjo shohim se fjala sht vn me nj Urtsi t madhe n t krkuarit falje. Krkes e teprt e faljes. O Zot, fali ata, sepse Ti je i Plotfuqishm, nuk t merr n pyetje askush dhe askush nuk t dnon. Kshtu, ne prqndrohemi n dy shtje: sepse, Ti je Fals dhe Mshirues sikurse q Je i Plotfuqishm dhe i Urt. Fals q fal njerzit q bjn gabime. Je i Plotfuqishm ngase mund
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
74
t falsh at q dshiron, pa ndonj kusht dhe pa i dhn llogari askujt, askush nuk t pengon dhe askush nuk t pyet. Ti ke mundsi t fal sado dhe sidoqofshin ata.
Kuran sure 3 Ali Umran, ajeti 135 Kuran, sure 4 el Nisa , ajeti 110
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 75
Ai i cili bn vepr t keqe ose t shmtuar e, bn at pr nj moment t shpejt sa pr t realizuar qllimin. Qenie e dobt, i vlon gjaku dhe i nntshrohet momentit t paraqitur. Njeriu q pi alkool, plotsoi dshirn pr ta shijuar at. Njeriu zinaqar 26 realizon nj dshir t momentit, pr ta shuar epshin. Njeriu hajdut, realizoi dshirn e tij t momentit pr tu knaqur me nj pasuri. Ky sht njeriu i cili bn vepr t keqe ose t shmtuar. Njeriu i cili dmton veten sht njeri krejtsisht tjetr. Ai e bn gabimin dhe nuk merr msim nga ai gabim. Ate nuk e ngacmoi momenti, sepse ai sht duke vazhduar t dmtoj veten e nuk ka se si ti shptoj ahiretit (dnimit n botn tjetr). Dikush edhe e ndjek fen pr kt bot, dikush edhe e ndjek pr t tjert. Ai q e ndjek fen n kt bot, ai krkon knaqsit e momentit. Kurse ai q ndjek fen pr t tretin, ai nuk knaqet n kt dhe at bot. Ky sht ai q e dmton veten. Si sht e mundur q njeriu ta dmtoj veten. Njeriu i cili dshmon rrejshm pr ti knaqur t tjert, nuk prfiton pr vete asgj, bile e dmton veten. Dshmia e rreme sht ta bsh nj mkat me t ciln nuk ke kurrfar dobie n kt bot, por nse fiton nga ajo dshmi e rreme, ather realizon dika nga dobit e ksaj bote. Ai q dmton veten sht ai i cili i knaq t tjert. Nga ky lloj njerzish kemi shum n bot. Ai i cili e akuzon tjetrin me nj akuz t pa baz, ai nuk prfiton asgj vetm se ka br nj mkat, e me kt, ai e dmton veten. Ndodh q njeriu bn deklarat t rreme me shkrim ose me goj, ose pa krkuar kush nga ai, flet me hamendje, gj q ate e dmton shum. Mund q edhe t dnohet pas deklarats s tij me burgim, ose persekutim, ose spiunon dhe akuzon me nj t pa qen nga hakmarja ndaj tjetrit etj. T gjith kta kan dmtuar veten, sespse ata kan br mkat n kt
26
bot, dmtues t vetes t cilt nuk prosperojn ktu, n kt bot, e lre m n ahiret 27. Mbase kjo vepr e tyre q i dmtoi ata, do t bj q t dnohen n xhehennem sepse ajo e shtyri t bjn mkat dhe n t njejtn koh, nuk prfituan absolutisht asgj n kt bot dhe botn tjetr. Ky sht dallimi n mes t dy fjalive. Nuk jan sinonime por precizitet i rrall n prshkrim.
shkaktojn prplasje. Ndodh t ket vrasje, vjedhje ose paragjykime t ndryshme si dhe shum shkaqe t cilat shkaktojn prplasjet n do vend. Nga kto errsira, secili terr ndryshon nga tjetri. Njri presupozon dika, kurse tjetri e refuzon. Njri ka ambicje pr t realizuar dika, kurse tjetri paraqet ambicjet e veta. Secili njeri dshiron t marr at q nuk e meriton. Secili njeri flet at q mendon se sht e vrtet dhe e drejt sipas tij. Dikush thot, se komunizmi sht rruga e vetme, tjetri mendon kapitalizmin, nj tjetr thot, socializmi e kshtu me radh. T gjitha kto thnie, prapa vetes mbajn ambicjet njerzore, me t ciln njerzit mendojn se do tia arrijn qllimit. T bhen t dallueshm, disi t veant n kt rruzull toksor. Lejojn t ken pasuri t pa ligjshme, kurse t tjerve ua ndalojn gjrat, t cilat All-llahu ua ka dhn atyre si: pasuria, pozita n shoqri, ose qeverisje etj. Kshtu pra, paskemi shum errsira, secili njeri ka t menduarit e vet. Pa dyshim, All-llahu ekziston dhe Ky sht i vetmi q e dha dritn pr t mundur njeriu t jetoj nj jet t qet dhe t plqyeshme. Kt program t jets e ka skicuar i Lartsuari n Kuran. Nse largohemi nga ky program i All-llahut, ather do t hasim n errsira. Pra sht All-llahu, Ai i cili na nxjerr nga errsira n nj drit, ajo drit sht drita e All-llahut, ajo sht rruga e vetme dhe e vrtet. Kur All-llahu e prdor fjaln errsira, ka pr qllim pasionet e mendjeve t njerzve e ato jan t ndryshme dhe t shumllojshme. Kur Ai thot drit, Ai ka pr qllim programin e Tij, rrugn ose fen e Tij. Nse na paraplqen, nuk kundrshtojm, aty nuk kemi ka t kritikojm sepse sht nj e mir e prbashkt, dshira e secilit sht e bukura dhe punt do t jen t mira pr secilin. Aty nuk mund t ket kritik, kritikat i prkasin ideologjive njerzore. Kjo ishte dika rreth mosprdorimit t fjals: dritat nga ana e All-llahut, dhe prdorimi i fjals errsirat nga ana e Tij.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 78
Kto jan disa nga shembujt shum t thjesht. Kurani sht prplot mrekullira dhe prshkrime precize t prkryera. Nse shohim ndonj ndryshim n ajet, nuk do t thot se jan prdorur sinonimet. Aty nuk ka shprehje q nuk aludon n nj precizitet t lart. Nuk ka fjal t kot e cila do tia ndryshoj temn, por, nj thnie e qllimt dhe uditrisht precize n prshkrim. Precizitet n retorik, edhe pse, orientalistat ia mveshin pa t drejt Kuranit, kinse ka shum mospajtime n t. Derisa mendojn ashtu, i arsyetojn thnjiet e tyre, duke thn se sht e natyrshme t ket gabime n t, pasi Kurani sht libr i Muhammedit s.a.v.s. Me kalimin e kohs ata edhe e ndrrojn mendimin e tyre, dhe e lavdrojn at. Kjo sht natyra e njeriut, her lavdron e her kritikon duke thn, se Kurani ka shum kundrthnie. Kjo do t jet tema ime n kapitullin tjetr t ktij libri, do t prqndrohem n kto kundrthnie.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
79
sishmja sht se Kurani sht fjal e All-llahut. Etiketimi dhe njollosja e tij nga orientalistt, se aty ka kundrthnie ose gjra q kundrshtohen njra me tjetrn, jan t pa baza. All-llahu i Lartsuar sht i pagabueshm. Ai nuk harron, n t nuk ka kundrthnie ashtu si kan njerzit. Nse dikush e etiketon Kuranin me ndonj kundrthnie, qllimi tij sht q t mohoj madhshtin e Tij dhe mrekullin e tij, duke filluar me etiketimin e par, se Kurani sht libr i Muhammedit s.a.v.s. e jo i Zotit xh.sh. sht pr tu habitur, sht shum interesante se mrekullia e Kuranit ju del prpara atyre q duan ta njollosin at.Ata nesr do t jen dshmitar t saj, duke u munduar ta luftojn at. Ata e qartsojn edhe m tepr mrekullin, paraqesin nj gj q ishte e fshehur dhe e pa njohur pr ne. Ata n t vrtet kan dhan nj kontribut me ato supozime, sepse jan paraqitur t tjer pr tiu kundrvn thnieve t tyre. Ka ndodh q gjat studimit t tyre, ta kuptojn, se vrtet Kurani sht libr mrekulli, i zbritur Muhammdi s.a.v.s. T fillojm nga fillimi. Orientalistt thon, se Kurani sht fjal njeriu. A sht e vrtet kjo? Do t fillojm t polemizojm tem pas teme, mbase do t ishte m mir t ishte nj libr i veant.
orientalistt pr kt. Ata orvaten t tallen me Kuranin, duke thn se n shum kaptina sht prmendur q toka dhe qiejt jan br pr gjasht dit, kurse n kaptinn Fusilet, ditt e krijimit jan tet. Kjo sht nga harresa dhe mjegullit e njeriut ( thon ata). Me thniet si m lart, ata sikur duan t konstatojn, se Muhamedi s.a.v.s.sht autor i Kuranit. Ky pra sht qllimi i tyre. T shohim tani se far thot Kurani n kaptirn el Earaf: Vrtet Zoti juaj sht All-llahu i cili krijoi qiejt dhe tokn pr gjasht dit. N kaptirn Junus thot: Vrtet Zoti juaj sht All-llahu i cili krijoi qiejt dhe tokn n gjasht dit. Kurse n kaptirn el-Furkan thot: Ai i cili krijoi qiejt dhe tokn dhe gjith at ka ka n mes tyre pr gjasht dit. T gjitha kto ajete, thon se qiejt dhe toka jan krijuar pr gjasht dit. Shihet qart se ktu nuk ka asnj kundrshtim, andaj nuk ka se pse t debatojm lidhur me kt. Nse kthehemi prap n kaptinn Fusilet, ku All-llahu xh.sh. e shkoqiti krijimin e qiejve dhe toks, dhe thot: Thuaj: A e mohoni At Zot, i cili e krijoi tokn pr dy dit, e ju i prshkruani Atij shok, kurse Ai sht Zot i botrave. Ai ka vendosur n t (tok) male t forta dhe e bri t bekuar, dhe banort e saj i furnizoi me risk t caktuar kjo gjithka u b pr katr dit. Ky (fakt) mjafton pr pyetsit. Mandej Ai iu drejtua qiellit kur ai ishte vetm nj tymtaj (mjegullir) dhe i tha atij (qiellit) dhe toks: Ejani t bindur, me dshir ose pa te. Ata than: Po vim t bindura dhe me dshir. Mandej, krijoi shtat qiejt n dy dit dhe secilit qiell i dha pastaj detyrat e veta.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
81
Nse i numrojm ditt n ajetet, shohim se All-llahu i Lartsuar krijoi tokn pr dy dit. Pastaj, pr katr dit, sipr saj vendosi ma let dhe caktoi furnizimin dhe rzkun pr banort e saj n prgjithsi, pr t vazhduar pastaj n qiell. Pr kt, i Lartsuari thot: Mandej krijoi shtat qiejt n dy dit dhe secilit qiell i dha pastaj detyrat e veta Ditt e krijimit n kaptinn Fusilet jan tet. Kshtu, dy dit jan pr krijimin e toks, katr dit pr caktimin e riskut dhe bekimin e vendit. Pra, ditt e krijimit jan gjasht, e m pastaj kemi edhe dy dit tjera, t cilat ia ka kushtuar qiejve,q do t thot s gjithsejt jan tet dit. Orientalistt thon se Kurani n vete ka kundrthnie. N Kuran, hasim se diku thuhet q ditt e krijimit t toks dhe qiejve jan gjasht, e diku, ditt e krijimit jan tet. Orientalistt e prmbyllin rastin, duke thn se ktu kemi t bjm me njeri i cili harron si t gjith njerzit tjer. Nse tregohemi m t vmendshm gjat leximit t ajeteve t prmendura, do t shohim se fillimi ndryshon prej ajeteve t m parme. All-llahu xh.sh. thot: Thuaj: A e mohoni At Zot, i cili e krijoi tokn pr dy dit, e ju i prshkruani Atij shok, kurse Ai sht Zot i botrave. Ajeti fillon duke na e prshkruar, se si mohuesit i bjn All-llahut shok (partner), dhe shfrytzojn rastin q t debatojn. Q n fillim shohim se ky ajet paralajmron mrekullin, sepse iu ka dhn rast mohuesve t gjejn dika q mendojn se sht gabim n Kuran. Kta, si entuziast q jan, shfrytzojn nga rasti q t propagandojn kundr fes s All-llahut, dhe t bindur se do t jen t suksesshm, citojn ajetet e lartprmendura. Ata, sikur q jan debatues, jan edhe luftues t fes. Ata, e kan mohuar All-llahun xh.sh., e tani prpiqen q edhe t tjert ti bindin kundr fes,
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
82
ngase All-llahu ju thot: e ju e bni At me partner, si dhe thnia: A e mohoni At Zot, i cili e krijoi tokn pr dy dit. All-llahu iu prgjigjet atyre sikur te ken debatuar q ather. Edhepse ky debat filloi pas shum shekujve, dshira e tyre ishte q t mbjellin dyshim n mesin e besimtarve, andaj edhe zgjodhn pikrisht kto ajete. Ne u themi atyre: Ai i cili i kundrvihet ktyre ajeteve, ose sht i detyruar, ose sht injorant ndaj argumenteve t All-llahut. All-llahu i Lartsuar thot: A e mohoni At Zot, i cili e krijoi tokn pr dy dit, e ju e bni At me Partner . Pastaj thot: Ai ka vendosur n t (tok) male t forta dhe e bri t bekuar dhe banort e saj i furnizoi me risk t caktuar. Ktu All-llahu flet rreth plotsimit gjat krijimit t toks. Ai na jep mnyrn m t hollsishme t krijimit, duke thn se vndosi malet e forta n tok. Caktoi riskun n tok dhe e begatoi at pr katr dit. Prderisa fjala ishte pr plotsimin e t njejts gj q e filloi, pra pr tokn, All-llahu nuk e kaprceu vazhdimin e fjalis edhe pr qiejt. Ai na shpjegon se si u krijua toka. Pra, All-llahu thot: Un krijova tokn pr dy dit pastaj e mbarova ate, pasi i plotsova t gjitha pr katr dit, q nnkupton se koha pr krijimin e toks sht katr e jo gjasht dit. T marrim nj shembull pr t qen m t kuptueshm. T supozojm se do t udhtoni me tren nga Prishtina pr n Prizren. Gjat ksaj rruge, treni do t ndalet edhe n qytetin e Gjakovs. T paramendojm se treni pas nj ore do t ndaloj n Gjakov dhe do t prfundoj n Prizren pas dy or e gjysm. A nnkupton kjo se largsia e Prishtins nga Prizreni sht tre or e gjysm? Jo, kurrsesi. Largsia n mes ktyre dy qyteteve sht ashtu si thash n fillim, kurse ora e cila u
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
83
paramendua tek un ishte ora e cila sht brenda dy orve e gjysm. Kjo sht ashtu, sepse Gjakova sht n mes Prishtins dhe Prizrenit. All-llahu kur na flet pr krijimin e toks, Ai na thot se krijova tokn pr dy dit dhe ate e plotsova me vndosjen e maleve t forta, e begatova at dhe e caktova furnizimin, t gjitha kto pr katr dit. Fjala, t gjitha kto pr katr dit, sht koha pr t ciln All-llahu e ka krijuar dhe e ka plotsuar tokn. Pra, dy dit pr krijimin e toks dhe dy dit pr plotsimin e krijimit t toks.
HOLLSIT E KRIJIMIT
All-llahu i Lartsuar, nuk ka dhn hollsi t tjera mbi fazat e krijimit, prpos atyre n kaptirn Fusilet, e cila tregon se Ai s pari krijoi tokn pr dy dit, pastaj ate e plotsoi duke ia dhn gjallrin me vendosjen e maleve dhe caktimin e furnizimit, dhe e begatoi at edhe pr dy dit tjera. Kjo ishte periudha e krijimit t toks, pra pr katr dit. Pas prfundimit t krijimit t toks, Ai krijoi qiellin. Mandej Ai iu drejtua qiellit kur ajo ishte vetm nj tymtaj (mjegullir- pluhur) Ishte etap e re pasi plotsoi tokn pr katr dit. Krijimi i qiellit i mori edhe dy dit, kshtu q krijimi n trsi, u b pr gjasht dit nga ditt e All-llahut:
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
84
Dhe vrtet nj dit te Zoti yt sht sa njmij vjet sipas llogaris suaj 28 Kshtu, shohim se kudrthniet n Kuran, jan vetm nj iluzion. Orientalistt donin t shfrytzonin rastin, q me hollsit rreth krijimit t toks ta destabilizojn botn islame, duke u munduar t fusin iluzionet dhe shpifjet e tyre. Alllahu ishte i ditur pr sjelljet dhe iluzionet e tyre, andaj, i parapriu ajeteve duke ju thn: A ju doni ta mohoni At Zot, i cili e krijoi tokn pr dy dit, e ju e bni At me partner, kurse Ai sht Zot i botrave Kshtu e filloi ajetin All-llahu, duke iu sygjeruar njkohsisht, atyre t cilt do t krkojn debat me T, dhe t cilt qllimin pr ta sulmuar rrugn e All-llahut, e kishin t bazuar n hamendjet e tyre.
Pastaj, n nj ajet tjetr thot: Dhe nse ata (prindrit e tu) grinden me ty q t m prshkruash Mua shok, pr t ciln ti ske dije, ather mos i respekto ata, mirpo sillu mir me ta (prindrit) ndaj shtjeve t ksaj bote 30 Orientalistt edhe ktu mundohen t futin huti ndr muslimant duke thn, se Kurani diku krkon q prindrit t respektohen e diku t mos respektohen, ashtu si vrejtm n ajetet e siprshnuara. Themi se nuk ka kurrfar kundrthnie n mes ajeteve. Ata nuk e kan kuptuar precizitetin e fjalve dhe prshkrimin e ajeteve Kuranore. Le t shpjegojm kto m hollsisht. Njeriu i bn nj t mir si atij q ia do zemra, po ashtu dhe atij q nuk e do. Ndodh q t takoj n rrug nj njeri t cilin nuk e njeh fare, dhe ngaq gjendet n nj pozit tepr t vshtir e ndihmon at, duke mos pritur asnj kompensim prej tij, por e ndihmon sepse n saje t asaj ndihme ai mund t shkoj deri n shtpi, ose mund t ushqehet n saje t t hollave q i jep. Ai e bn kt t mir duke shpresuar se All-llahu do ta shprblej, megjithse at ndihm q ia dha, at nuk e lidh asgj me at njeri. Ksaj i thuhet mirsi kurse, dshira e ka vendin e saj n zemr. Ti nuk dshiron asgj tjetr prve at q do. Nuk mendon t jetosh ose t qndrosh prvese me at q e do. Mirsia nuk e dridhron zemrn, kurse dshira e dridhron at shum thell. Zemra dhe dshira jetojn me personin, kurse zemra me mirsin
29 30
nuk jetojn s bashku. Nse zemra sht n njeriun pabesimtar dhe ai sht pabesimtar. Zoti nuk ti jep dy zemra n gjoks. Bazohemi n thnien e All-llahut: ,, All-llahu nuk ia ka dhn ndonj njeriu dy zemra n gjoksin e tij 31 Bamirsia sht nj nga veprat e plqyera t All-llahut xh.sh. Ti kthehemi ajetit t All-llahut: Ti sdo t gjesh popull, t cilt besojn All-llahun dhe Ditn e fundit, ti duan ata, t cilt e kundrshtojn All-llahun dhe Pejgamberin e Tij All-llahu xh.sh ktu prdori fjaln dshir. Kjo fjal e ngacmon zemrn. Nuk do t gjesh njeri besimtar i cili do njerin t dshiron ta luftoj All-llahun dhe Pejgamberin e Tij, sikur ata t ishin prindrit ose fmijt e tyre. Dashuria sht brenda n zemr, ajo rjedh nga brendia e shpirtit njerzor. M pas All-llahu pr sa i prket prindrve kshillon besimtart q t qndrojn afr prindrve edhe pse prindrit nuk mundohen t bhen besimtar. Nuk duhet t qndrojm larg tyre n prfundimin e jets s tyre. Kta jan t dobt n pleqrin e tyre, ishin ata q u solln me mirsjellje ndaj nesh dhe na edukuan. Na urdhron All-llahu, q ne t jemi shum t kujdeshm me ta, si dhe ta shprehim dashurin ndaj tyre nse jan besimtar. Po nse ata tentojn q t fusin politeizmin n zemrat tona, ose tentojn q ne ta shoqrojm All-llahun e Lartsuar, krkohet nga ne q mos ti respektojm. Kjo nuk do t thot t sillemi keq me ta, por prkundrazi na kshillon, q t jemi t shoqrueshm me ta, dhe t vazhdojm me mirsi. Kjo sht nga edukata e Kuranit.
31
Bjm at q plqen All-llahu i Lartsuar. E bjm kt nga plqimi i s bukurs, por, zemra nuk i dashuron. Mirsia vlen pr t dashurit, si dhe pr t pa dashurit. Dashuria i takon vetm asaj q e do. Ti ju bn mir, por ajo mirsi nuk rrjedh nga zemra jote, sepse ata gjithnj tentojn, q ti ta shoqrosh All-llahun, pra jan kundr parimeve tua. Mirsia jote vazhdon, ngase me kt mirsi je i plqyer te All-llahu xh.sh. Ai gjithnj sht Mirbrs edhe me ata q e mkatojn. At q na e ndalon ne, sht q mirsin e dikujt, mos tia kthejm me t keqe. Mirsia dallon shum nga dashuria. Zemra sht me All-llahun, ktu nuk hyn pabesimtari, si edhe ai i cili tenton q ti bhet shok Atij. Paraqitja ime me mirsjellje ndaj prindrve t mi, sht nga urdhrat e All-llahut pr ta, nga mshira e tyre ashtu si m edukuan dhe m rritn kur un isha i vogl. Polemika rreth besimit nuk paraqitet n mes fmijve dhe prindrve prvese n moshn e pas adoleshencs ose burrris. Kur vjen kjo koh, ata do t jen n kohn e pleqris dhe obligohem q ti respektoj, pr tia kthyer mirsin e tyre kur isha i vogl dhe pr ta dgjuar fjaln t ciln e plqen All-llahut xh.sh.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
88
Dhe Ne, e kshilluam njeriun t sillet mir ndaj prindrve t vet, ngase nna e tij e barti at me mundim, dhe e lindi me dhembje, dhe shtatzania dhe gjidhnja e tij zgjat tridhjet muaj dhe kur arrin moshn e burrris, dhe bhet dyzet vjear, thot: O Zoti im, m mundso t t Falendroj Ty pr t mirn Tnde q m dhurove mua dhe prindrve t mi 32 Kurse n kaptinn Llukman thot i Lartsuari : Dhe Ne, e kemi porositur njeriun pr prindrit e vet, t sillet mir ,-se nna e tij e ka mbajtur n dm t shndetit t saj, period pas periode, kurse nga gjiri e ndan brenda dy vjetve. T jesh mirnjohs ndaj Meje dhe prindrve t tu. Tek Un do t ktheheni . 33 Shohim se i Lartsuari, i kshilloi t sillen mir me prindrit, m pas e veoi nnn. Ktu disa nga orientalistt pyesin, pse All-llahu porosit vetm pr nnn, pse n ajetin e par si n fillim ashtu edhe n fund t ktij ajeti prmendi nnn dhe babn, kurse n t dytin prmendi prindrit por porosin n fund t ajetit e dha pr nnn. Cilin po e porosit All-llahu xh.sh.? Po e porosit foshnjen i cili nuk kupton asgj dhe nuk di t lexoj Kuran, a mund t dij foshnja pr kt periudh, Ather kujt po i drejtohet Kurani? Nse i drejtohet foshnjes,do t thot, po i drejtohet njeriut i cili nuk kupton. Nse i drejtohet njeriut i cili sht rritur. Ai po i drejtohet njeriut i cili nuk mban mend dhe nuk e di at periudh. Ju themi atyre, se ata nuk i kuptojn kto ajete. All-llahu i Lartsuar e veoi nnn pr arsye se ishte nj koh e cila nuk ishte e njohur pr t, dhe nuk e prceptoi at. P.sh. Kur foshnja sht e
32 33
vogl nna prkujdeset pr t. Ajo zgjohet natn pr ta ushqyer, ajo e bart n bark, pastaj e lind, dhe kur ai t rritet, kush i gjindet pran? Babai sht ai i cili ia realizon dshirat. Kur ka nevoj pr lodra ose roba ose para, ai i drejtohet babait. T mirat e babait i ka n kujtes, kurse t mirat e nns i ka t pa njohura. Prandaj, All-llahu e porosit m tepr pr nnn, se sa baban. Kjo ndodh pr at, sepse fmia mendon, se babai sht m i mir se nna, pr arsye, se babai ia plotson dshirat. Rallher ndodh q ta kuptoj lodhjen e nns. Prandaj fmia mundohet ti jet mirnjohs babait. Pr kt arsye porosit e All-llahut ishin pr nnn. Muhammedi s.a.v.s. tha: tri her Nna, nna, nna, pastaj tha babai. Ather kuptim ka kjo porosi e All-llahut, kur ai nuk e parakujton at koh. Ai kurrsesi nuk kujtohet. Qllimi i ksaj porosie sht, q njeriu t sheh me kujdes t veant, se si rriten t tjert, si lodhen, nnat e tjera si kujdesen gjat dits dhe nats, si vuajn, etj. Kur ai ta shoh kt, do t kuptoj, se edhe ai ishte si kta fmij t tjer. Duhet ta ndjej edhe ai kt, pastaj t mundohet tia kthej t mirat asaj. Qllimi i All-llahut ishte, vetm tia prkujtoj duke e porositur pr lodhjet e nns dhe pastaj babait pr lodhjet e babait. E veon nnn, ngase ajo sht kujdesur n heshtje t thell saq ajo kujdesje pr fmin sht e pa qart.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
90
themi atyre: Kur ju flisni pr All-llahun duhet t keni parasysh se jeni duke biseduar me At q nuk i ngjan askujt, sht i vetm dhe i pa shembullt. Ti ke fuqi, por edhe All-llahu ka fuqi. Por shtrohet pyetja, a barazohet fuqia jote me at t All-llahut. Ti jeton n nj vnd q numrohet koha, kurse pr At koha nuk ekziston. Fjala erdhi te All-llahu, te dituria e All-llahut kuptohet se ka ardhur sepse kur Ai thot bhu, ajo bhet. Nga dituria e t Lartsuarit reflektohet ose prfundon n diturin e bindjes. Gjrat tani lvizin nga dituria e All-llahut n diturin e njeriut. E gjith kjo realizohet me fjaln: Bhu. Kur All-llahu i Lartsuar do q diturin e Vet, ta kaloj n diturin e njeriut, Ai vetm thot, ,,Bhu q d.t.th. se urdhri Tij zbatohet aty pr aty! Tek All-llahu sht dituria e kataklizms. Ajo ve sht paracaktuar, nuk ka kurrfar force q mund ta ndaloj at ndodhi. Ajo do t vij, pr t nuk ka dyshim. Mos e krkoni prshpejtimin e saj, dhe mos prshpejtimin e shprehjes bhu duke qen se ju po shpejtoni. Pse prshpejton njeriu? Besimtari i vrtet, nse i friksohet ndokujt, ajo sht vetm Dita e Ringjalles, Dita e Gjykimit, dhe m s shumti i frikohet Drejtsis s All-llahut i Cili nuk le t vogl e t madhe pa e llogaritur: Dhe e gjejn at q kan vepruar para vetes 34 E vogla sht para t madhes. Nse nuk ka ln pa i shnuar t voglat, ather ka do t bhet me t mdhat. Besimtari i vrtet i frikohet ksaj dite, aq, sa do t jet bsimtar i fort. Ai dridhet nga ajo dit. Kurse mohuesit e All-llahut, nga injoranca e ksaj dite, nuk e ndiejn dhe nuk e
34
kuptojn fjaln Ahiret, 35 e as ka d.t.th. Dita e Llogaris, e ky person nxiton, dshiron q ajo dit t vij sa m par, edhe pse nuk e di se sht ajo dit dhe ka e pret. E dini pse All-llahu e tha Vet, se Dita e fundit sht caktuar dhe kjo sht vendim i prer: U vendos ky urdhr dhe ju mos nxitoni. Ju mos shpejtoni q kjo dit t vij. Ju nuk mund ta merrni me mend, se far sht ajo dit. Kjo nga All-llahu sht thn, dhe u b, ktu nuk kemi kundrthnie gjat prdorimit t fjalive n kohn e kaluar dhe t ardhmen. Kur i Lartsuari thot: Erdhi urdhri i All-llahut, dmth. Kjo ka t bj me dijen e All-llahut, prandaj e kaluara dhe e ardhmja nuk kan ndonj domethnie t veant, kurse pr dijen time, pr mendjen time kjo sht nj koh q do t vij dhe kjo i prket t s ardhmes. Kur All-llahu thot: bhu dhe i fryen Surit, a do t mund njeri ta pengoje at urdhr? Nuk ka forc mbi forcn e Zotit. Cila forc mund ta pengoj thnien e tij Erdhi urdhri i All-llahut. Ti nuk siguron nevojat e s nesrmes, dhe ti nuk mund ta pengosh Ate. Pra fjala erdhi sht nj gj e kryer, por sht e fshehur pr ne dhe pr kt tha: Dhe mos nxitoni .
A E PA MUHAMEDI A.S.
T shohim pikn tjetr. All-llahu ia prshkruan kaptinn e elefantve Muhammedit s.a.v.s.
35
Ahiret, jeta e amshueshme (sipas islamit njeriu kalon tre jet derisa t arrij n ditn e Ahiretit).
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 92
A nuk e sheh (aludohet n shikimin mendor) se bri Zoti yt me Poseduesit (ushtrin) e elefantve. Disa nga orientalistt thon, se ktu kemi t bjm m nj t kaluar. Ajo ngjarje kishte ndodhur diku n kohn e lindjes s Muhammedit s.a.v.s., kurse n Kuran thuhet, a nuk e sheh d.t.th. ktu kemi t bjm me nj mashtrim, sepse ai nuk e ka par ngjarjen. Sikur ti thuhej, a nuk e ke ditur, do t ishte e mundur, sepse dikush i ka treguar pr at ndodhi. Ajo ka u shptoi atyre sht, se ata nuk e dijn, se kjo sht nj nga shtjt e besimit. At q All-llahu i Lartsuar ia thot nj njeriu besimtar, sht nj e vrtet e padyshimt. Kurani sht nj libr me t cilin bhet adhurim dhe ai nuk ndryshon dhe kur All-llahu thot: A nuk e sheh d.t.th. se ky shikim vazhdon pr secilin besimtar. Shikimi ktu ka t bj me nj mrekulli t madhe. All-llahu dshiron ti bind mendjet tona ashtu, si u bindn ata kur e pan. Kjo ishte nj prej mrekullive t mdha, dhe ktu dshira e All-llahut sht t tregoj, se ka br q i dobti t bhet i fort. Kt nuk e bn dot kush prve All-llahut. Un mund ta punsoj ndonj njeri t dobt pr t bart pesha t randa, sepse mund ta ndihmoj at, por, asesi nuk mundem ta shndrroj t dobtin n t fort. T bhet aq i fuqishm, sa t mund ta bart at pesh. Por All-llahu e bn kt, jep forc t dobtit, q ai pastaj t bhet nga m t fuqishmit n bot, dhe ti mund t gjitha perandorit. Kush do ta bnte kt, me nj njeri i cili ishte nga m t dobtit? Kjo ishte njra nga mrekullit e All-llahut xh.sh. Ajo q ndodhi n luftn me elefantat ishte, se aty u mund nj nga ushtrit m t forta t kohs, ajo u mund nga disa shpend t quajtur Ebabil, t cilt kishin me vete nga tre gur, nj n sqep, e dy n kmb. Kshtu e mposhtn kt ushtri elefantash q ishte nga ushtrit m t fuqishme. Sikur un ti tregoj dikujt,
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 93
se nj tuf shpendsh shkatrruan nj ushtri m t fuqishme n bot, do t talleshin me mua, sepse kjo nuk sht e logjikshme. Si mund t ndodh kjo, All-llahu ktu prdori nj nga krijesat m t dobta, shkatrimin e ushtris m t fort. Kjo ishte nj mrekulli q nuk mund ta bj askush, prve All-llahut. Disa musliman, kan filluar t luhaten n kt mrekulli nga thniet, dhe analizat e shumta t orientalistve, q jan br pr kt ndodhi. Disa supozojn se ajo q e mundi ushtrin e Ebrehes (komandantit t ksaj ushtrie) ishin mikrobet q u drguan nga Zoti, ksaj ushtrie. Un nuk pajtohem me kt mendim. Kjo ndodhi n vitin kur u lind Muhammedi s.a.v.s. Kjo ngjarje u tregua fill pas shpalljes s Muhammedit s.a.v.s. pra pas dyzet e sa vjetsh. Atkoh kishte njerz t cilt e kishin par me sy at ndodhi, e ata n at koh mund t ishin t moshs 55 vjeare e m tepr. At koh kur sht treguar kjo ngjarje, shum nga ata mezi kishin pritur q ta prgnjshtronin Muhammedin s.a.v.s. dhe ta shpallnin intrigues, dhe do t thonin, se kjo nuk ishte e vrtet, q aty t ken ardhur shpend. Se nuk sht mundur nj ushtri e till. Por asnj nga ata q ishin gjall dhe q e kishin par, nuk e kundrshtoi thnien e All-llahut. Ajo ngjarje pra, kishte ndodhur ashtu, si e prshkruajti All-llahu i Lartsuar. Kjo nuk ka nevoj pr koment, sepse All-llahu sht i Plotfuqishm dhe kjo pr besimtart nuk diskutohet. Kjo ndodhi kur lidhet me shtjen e besimit gjithmon t jep t kuptosh, se ajo po ndodh tani, sht para nesh. Ne kt e vrtetojm edhe sot, sa e sa t dobtve u ndihmon All-llahu dhe i mundin t fortit. Dhe sa t fort i turpron All-llahu dhe i bn t prfundojn n duart e t dobtit. Pr besimtarin, Fjala e All-llahut sht fjal bindse dhe e vrtet, sikur at e sheh duke ndodhur, dhe pr kt shkak All-llahu i Lartsuar tha: A nuk e sheh, e nuk i tha a e pe, ose a e dite, por i tha, A nuk e sheh, pra n kohn e tashme t vazhdueshme dhe do t ndodhin ngjarje t tilla gjat shekujve deri n ditn e fundit. Ishte nj ngjarje e vrtet All-llahu i ndihmon t dobtit kundrejt mizorve. Kjo sht nj nga shtjt e mdha t besimit, detyrimisht zemra duhet ta shoh nse je besimtar.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 94
Ta shohsh me bindje, A nuk e sheh, ky sht besim. Kjo sht nj nga Urtsit e fjals A nuk e sheh. Kjo bn q besimtari ta ndiej veten t fort n forcn dhe mundsit e All-llahut n t gjitha ato ngjarje q ndodhin rreth t vrtets, dhe t pavrtets, deri n ditn e fundit .
36
gnjeshtra nuk ka baz me realitetin. A nnkupton kjo se hipokritt nuk e thon realitetin, ktu kemi t bjm me kundrthnie. Kshtu supozojn orientalistt. T shohim t komentojm ajetin. Ata, pra hipokritt, thon: Ne dshmojm, se vrtet ti je Pejgamber i All-llahut. Dhe All-llahu e di se ti, me t vrtet, je pejgamber i Tij Ather pse ata quhen gnjeshtar, a mos gnjeshtra sht n fjaln: Vrtet, ti je i drguar i Allllahut? Jo, asesi, Muhammedi vrtet ishte i till. Gnjeshtra nuk ka t bj me thnien vrtet, ti je i drguar i All-llahut, por ka t bj me fjaln ne dshmojm, ata thonin ne dshmojm se Muhammedi sht i drguar i All-llahut. Gnjeshtra sht e qart, dhe ajo bie tek fjala dshmojm. Dshmia pr ne sht e vlefshme, kur at q ke n zemr e shpreh me goj. All-llahu e dinte mir se kishte n zemrat e tyre, at t ciln e thonin me goj, nuk e shprehnin edhe me zemr. Thnja e tyre se: ne dshmojm, ishte gnjeshtr. Gnjenin sepse ata n realitet nuk dshmonin, sepse nuk e besonin q Muhammedi ishte i drguar i All-llahut. Ata kishin ardhur me hipokrizi, gnjeshtra qndron pikrisht aty se ata thonin po dshmojm, jo se e pranonin t vrtetn, por sepse shtireshin si t till, e n fakt ishin hipokrit. Q Muhammedi s.a.v.s. sht i drguar nuk ka dyshim, por gnjeshtra sht n fjaln dshmojm, prandaj All-llahu ju thot: Dhe All-llahu e di, se ti me t vrtet je i drguari i Tij Ktu ka nj dallim n mes dshmitarit dhe atij pr t cilin dshmohet. Ka dallim n mes dshmis s gnjyer dhe dshmis s vrtet reale. Pr at q dshmohet, nuk ka dyshim, ajo sht e vrtet, por dshmia e hipokritve ishte e rreme. Kshtu q shihet shum qart se sa preciz sht Kurani.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 96
msuar. Me siguri arsimtari ia di t metat nxnsit, e pyet at me qllim, q nxnsi t jet vet dshmitar i mosdijes s pyetjes t parashtruar nga arsimtari. Ai nuk sht n gjendje t debatoj, bile as t thot u kujtova tani, sepse ai nuk ka lexuar asnj fjali rreth asaj pyetje. Pyetjet e provimeve nuk i harton Ministria e Arsimit, sepse ata nuk e dijn at q nxnsit e dijn. Testimi i nxnsit sht dshmi e rezultatit t tyre nse sht i shklqyer, i dobt ose nxnsi ssht prgjigjur fare. Kshtu pra Kurani thot: at dit nuk do t pyetet rreth mkateve t tij as njeriu e as xhini Ndalohet pyetja pr t ofruar njohuri, All-llahu e di mir pr mkatet e tyre. Ai i di, prandaj ai nuk sht i nevojshm pr pyetje q t dij, nuk ka nevoj, sepse e di nga ata, sepse Ai sht m i ditur se ata dhe pr at, nuk ka pse t pyet. Pyetsi sht m i ditur se i pyeturi e nuk nevoitet pyetje pr t ditur dhe pr kt arsye tha: at dit nuk do t pyetet rreth mkateve t tij, as njeri e as xhini Kurse n ajetin e dyt: Mandej, aty ndalni ata, sepse do t pyeten. Ju do t pyeteni sepse do t vrtetoni realitetin e ndodhis s dhnies s llogaris. E jo t thoni, se kt All-llahu nuk e ditka. Tani sht koha e llogaris, pr t dshmuar pr veten tuaj! Ky sht komenti i ajetit t par dhe t dyt. Ku sht ajo kundrthnie q supozojn orientalistt n Kuran. All-llahu i Lartsuar flet pr mohuesit e Zotit dhe gnjeshtart, dhe thot: Dhe do t thon: Vaj pr ne, kjo qenka dita e gjykimit! (All-llahu do t thot) Kjo sht dita e ndarjes (Dita e Gjykimit) q ju e prgnjeshtronit. Ne do tu themi (engjujve) tuboni ata, t cilt
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 98
ishin mizor, si dhe bashkmendimtart e tyre, edhe ata t cilt adhuroheshin prej tyre, prve All-llahut, dhe shpini ata drejt Xhehennemit. Mandej, aty ndalni ata, sepse do t pyeten 39 shtja ktu nuk sht pr t ditur, por shtja sht pr ata q do t mirren n pyetje, e q do t jen dshmitar pr veten e tyre. Kjo ishte ajo q ju e prgnjeshtronit. Kjo ishte ajo q ju e adhuronit, me prjashtimin e All-llahut. Tani pra erdhi koha e dhnies llogari pr t qen dshmitar pr vetveten tuaj n Ditn e Gjykimit. Kudo q ishit, adhuronit gjithka, me prjashtim t All-llahut. Do t pyeteni cilin e adhuronit tjetr prve All-llahut. Pastaj do tu thot All-llahu: (At dit do t pyeten) keni q nuk po ndihmoheni ndrmjet vete. Pse nuk po ju ndihmon askush, pse tani nuk po ju ndihmojn ata q ju i adhuronit. Ktu nuk pyeten pr t msuar, por, pr t qen dshmitar t vetes s tyre, sepse bartnin barrn e tjetrkujt. T shohim tani ajetet tjera t cilat jan n shnjestr t supozimeve t orientalistve. Thot i Lartsuar Askush nuk do ta barrt barrn e askujt 40 N nj vend tjetr thot: Askush nuk do ta barrt barrn e askujt 41
Kuran, sure 37 el Saffat, ajeti 20-24 Kuran, sure 6 el Enan 164 41 Kuran, sure 35 Fatir 18
39 40
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
99
N nj vend tjetr thot: Askush nuk do ta barrt barrn e askujt 42 Pastaj n kaptirn el Ankebut thot: Por ata, me siguri do t bartin barrn e vet, e me at, edhe bar t tjera 43 Si sht e mundur kjo? Nga caktimet e Zotit ishte q Askush nuk do ta bart barrn e askujt . Diku tjetr thot: Por ata, me siguri do t bartin barrn e vet, e me ate t veten barr t tjera. A nuk sht kjo kundrthnie, kjo sht nj nga harresa dhe moskujtimet e thna m par t Muhammedit. Ata dshirojn q kshtu t jet, por, pr fat t keq t tyre, ata harrojn se Kurani sht mrekulli dhe shum preciz. Iu themi atyre: Askush nuk do ta bart barrn e askujt. Kjo do t thot se do njeri sht prgjegjs pr mkatin e vet. Por kemi nga ata q do t bartin me barn e vet edhe barn e t tjerve. Kush jan kta? Kta do t jen ata persona t humbur, t cilt jan munduar ti largojn edhe t tjert nga rruga e All-llahut. Barts n ajetin e par sht ai barts i t humburit. Nse un jam i humbur dhe tjetri i humbur, secili nga ne e bart barn e vet pr vete. Secili sht barts i humbjes s vet. Po kush sht ai i cili bart edhe barn e tjetrit. Ai person i cili sht i humbur pr vete por nuk knaqet me ate q ka n vete dhe ndikon q edhe t tjert t humbin. Ndikon tek njeriu besimtar dhe mundohet q tia prish besimin dhe ndikimi i tij bhet shkaktar q mund q ta bind ate q ai ta mohoj All-llahun, kta persona quhen t
42 43
humbur. Kta nuk kan vetm barrn e tyre por kan pjes edhe nga bara e atyre q ndikuan n humbjen e tyre. Kjo vrtetohet n ajetin e All-llahut n kaptirn en Nahl: N mnyr q ditn e gjykimit t bartin tr barn e vet, por edhe nj pjes t bars s atyre, t cilt i kan mashtruar pa dije 44 Pra, ata q ndikojn ti mashtrojn t tjert dhe vazhdojn t propagandojn n jobesim dhe ateizm do t bartin edhe nj pjes t dnimit t atyre q ndikuan n mashtrim. Supozojm se un, takoj nj njeri i cili nuk pi pije alkoholike dhe mundohem n do mnyr q ta bindi ate q ai t pi alkohol dhe ai bie n grackn time. Ai do t ket dnim sepse gaboi q e theu urdhrin e All-llahut pr ndalim t alkoholit, kshtu q ajet i par thot: Askush nuk do ta bart barn e askujt ka pr qllim t humburin. Kurse ajeti tjetr thot: Por ata, me siguri do t bartin barrn e vet, e me ate t veten barr t tjera. Kjo ka pr qllim, ata q ndikuan n mashtrim dhe dshiruan ti humbin edhe t tjert. Kta do t bartin edhe nj pjes t dnimit t atyre q i mashtruan dhe u drejtuan drejt rrugs s mkateve dhe gabimeve. Kto ishin disa nga kundrthniet e orientalistve t cilt ia mveshin Kuranit duke thn se Ai sht shkruar nga njeriu, kurse pr ne, ata na shrbyen q t vrtetojm se aty nuk ka kundrthnie, por aty sht mrekullia e Kuranit t Madhruar. Kurr nuk do t hasim n kundrthnie n Kuran, por, gjithmon do t shohim se aty sht nj precizitet dhe retorik e pa imagjinuar.Vrejm se fjalia dhe kuptimi jan n harmoni t plot ato, nuk largohen njra nga tjetra dhe n t njejtn koh nuk japin t njejtin kuptim pr t njjtn gjendje. Disa t humburve
44
dhe disa orientalistve nuk u mjaftoi kjo. Ata nuk u knaqen vetm me kundrshtimin e kundrthnieve por thon se kemi kundrthnie t ligjeve t natyrs nga ana e Kuranit. Kjo sht nj shpifje e madhe e tyre dhe kjo do t jet pjesa tjetr e asaj q do t flasim.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
102
Nuk ndodh t ndeshet, sepse ai q e tha sht vet Krijuesi i natyrs. Duke u bazuar n kt, themi se nuk sht e mundur q njeriu t jet m i ditur se Ai, i cili e krijoi kt natyr. Motivi i tyre sht shum i qart. Ata mundohen ta njollosin Kuranin dhe t fusin n t t pa qena, si edhe shpifje t ndryshme. Por, n kt pjes t librit, polemika jon me ta, ka pr qllim q t sqaroj at q pohojn ata. Para se t futemi n tem, duhet t jet e qart pr t gjith se Kurani i Madhruar sht libr universal. Ai vazhdimisht jep risi pr do gjenerat dhe kjo e bn ate t Madhruar. Sikur mos t ishte Kurani libr universal q sjell risi t vazhdueshme, atij pr nj koh t shkurtr do ti humbej vlera. Shihet qart se Kurani sht i pa shterrur,ushqen do gjenerat aq sa ajo gjenerat sht n gjendje t marr prej tij. Kshtu e ushqen do gjenerat duke ia dhn ate q nuk ia dha gjenerats s m parme. Tani po kuptojm se pse Muhammedi s.a.v.s. nuk i shpjegoi t gjitha ajetet, por, vetm ato q kishin t bjn me urdhresat, bje kt ose mos e bj kt, pra ato gjrat t cilat kishin karakter t shptimit ose t ndshkimit. Ndrkaq nuk u shpjeguan ajetet q kishin t bjn me zbulimet e kohs s ardhshme. Duket qart, se ato nuk u shpjeguan, sepse n at koh, njerzit nuk ishin n gjendje q shkenctarisht t kuptonin ajetet Kuranore dhe realitetin e universit. Kurani jep aq, sa mundet ta kuptoj ai q e lexon, dhe t knaqet me kuptim e tij. Shkuan vite ose shekuj t tr derisa u kuptuan disa t dhna t Kuranit.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
103
45
Duhet t kemi kujdes n shkronjn (S in) n fjaln (Senurihim do tu bjm t mundur ). Ky sin jep kuptimin e nj t ardhme. Sa her t lexohet Kurani, e ardhmja sht e pa definuar nga gjenerata n gjenerat, deri n Ditn e Kijametit. Kjo t jep vizion t qart, se shenjat e All-llahut, nuk kan t mbaruar, ato do t zbulohen ndr gjenerata. Por kjo nuk do t thot q ne ta marrim barrn t ciln nuk jemi n gjendje ta bartim. Ne duhet ta trajtojm Kuranin, si libr i cili na kshillon pr njohurit e bots. Kurani nuk na mson sekretet se si t arrijm deri te shkencat e prsosura teknike, ose astronomia, shkenca elekronike etj. N Kuran, pas sures s par, pra Hapjes s Kuranit, me rradh vjen suretul Bekare e cila fillon me fjalt: Elif, Lam, Mim, Ky sht nj libr n t cilin nuk ka kurrfar dyshimi, sht udhzues pr t devotshmit Pra, Kurani sht libr udhzimi. All-llahu na dhuroi ajete t shumta t cilat do t na shrbejn pr prgjigje ndaj sulmuesve t Kuranit, deri n Ditn e Kijametit. Ajete t shumta q gjenden n Kuran, jan zbuluar ose jan t njohura pr ne. Ajetet t cilat nuk jan t zbuluara, dhe jan ende t pa qarta pr ne, na shrbejn pr tu thn sulmuesve t Kuranit, t cilt thon se perndoi koha e besimit, se tani jemi n kohn e shkencs. E kta sulmues do t krijojn dika q nesr do tu thon njerzimit se ky sht Zot. Ky sht produkt i dituris son dhe krijimtari e jona. Mos i adhuroni krijesat e ta largoni Krijuesin. Kjo na detyron q shkencn ta prdorim pr ta vrtetuar Kuranin, sepse Kurani sht argument i padiskutueshm pr vrtetsin ose jo vrtetsin e shkencs. Nj shkenc e cila sht n kundrshtim me Kuranin e Madhruar sht gnjeshtr dhe e pa pranuar. Kurani sht Fjala e All-llahut, prmes tij adhurohet deri n Ditn e Kijametit. Nuk ndryshon dhe nuk zvendsohet. sht e rrezikshme lidhja e Kuranit me teorit shkencore, shpeshher teorit shkencore jan jo t sakta dhe t pavrteta. Ne jemi larg shpjegimeve t tyre, pasiq ato
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 105
mund edhe t vrtetohen se ishin teori t pa sakta. Prandaj kto nuk ndryshojn ose nuk zvendsojn asgj nga fjala e All-llahut xh.sh. Pr kt arsye sygjeroj t gjith dijetarve, t mos shpejtojn n vrtetsin e fardo zbulimi shkencor, dhe t krahasoj kt zbulim shkencor me Kuranin, prderisa t mos jan t bindur dhe t ken bindje t plot pr vrtetsin e tij. Do t jemi shkaktar pr nj gabim t pafalshm ndaj njollosjes s Kuranit, kur t vrteohet pasaktsia e atij zbulimi.
PSE U LA PA SHPJEGIM
Shtrohet pyetja, pse nuk u shpjeguan ajetet shkencore pr bashkkohsit e zbritjes s Kuranit, ose t paktn t shrbente pr gjeneratat e ardhshme. Dihet se t vrtetat e universit pr t cilat sht sinjalizuar n Kuran nga ana e All-llahut xh.sh. kan t bjn me proceset m t mdha t kozmosit. Ato jan n shrbim t njeriut, qofshin ato n dijen e njeriut ose jo. Dielli, rrotullimi toks, gravitacioni i toks, nata dhe dita, si dhe procese t tjera natyrore, e n ann tjetr shkenca e embriologjis si dhe gjithka q sht rreth njeriut, edhe kto kan t bjn me regullat e proceseve natyrore. Rregullat e krijimit jan n shfrytzim t njeriut, i njohm ato ose jo. Miliona njerz nuk dijn asgj pr gravitacionin e toks, mirpo ata i shfrytzojn kto rregulla. Miliona njerz nuk din asgj pr rregullat e natyrs, pr precizitetin dhe balansin, mirpo, ata i shfrytzojn kto rregulla. Miliona njerz nuk din asgj pr jetn e fetusit n mitrn e nns por, ajo nuk i pengon ata t mos lindin fmij.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
106
T gjitha kto, si dhe t tjera, nuk u shpjeguan nga All-llahu, sepse ato ishin n shfrytzim t njeriut. Nuk kishte nevoj t shpjegoheshin, ishin ata n dijeni t plot pr to ose jo. Kjo sht mrekulli e Kuranit, ju jep njohuri aq sa do ta kuptojn at. Kto ajete u shpjeguan dhe do t shjegohen ndr gjenerata, do t shpjegohet aq sa do ta kuptoj njerzimi n kohn n t ciln jeton. T kthehemi pak tek orientalistt. Kta supozojn se rregullat e gjithsis jan n kundrshtim me Kuranin. Kurse ne u themi se asnj zbulim shkencor, q sht zbuluar deri sot, nuk sht n kundrshtim me Kuranin. Kurani nuk mund t prplaset me shkencn. Kto ndeshje t supozuara, nganjher mund t ndodhin pr arsye t keqinterpretimit t Kuranit, ose nga ndonj zbulim shkencor i rrejshm, q bhet vetm e vetm pr ta njollosur Kuranin. Ashtu si thash, po e prsris edhe njher, ne nuk duam q ta provojm vrtetsin e Kuranit prmes shkencs, por, e themi t kundrtn, e cila sht e vlefshe, shkenca duhet t vrtetohet me Kuran. T shihet nse zbulimi i supozuar sht n kundrshim me Kuranin. Kurani sht m i prsosur se do shkenc n bot. Shkenca sht dituri e njeriut, kurse Kurani, sht dituri e All-llahut t Lartsuar. Duhet t jet e qart se un kurr nuk mundohem ta vrtetoj Kuranin me shkencn toksore, por, m duhet tju them atyre q njollosin Kuranin, se nuk ka kundrshtim n mes Kuranit dhe zbulimeve shkencore nse ato jan t vrtetuara saktsisht.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
107
TOKN . . . E SHTRUAM
T shohim tani vrtetsit dhe realitet e Kuranit. T shohim nse kemi t bjm me keqinterpretime, apo prplasje n mes s vrtets shkencore dhe asaj Kuranore!? Disa nga dijetart prmendin se All-llahu xh.sh. n Librin e Tij thot: Ndrsa tokn e kemi shtruar 46 Fjala med ka kuptimin, shtruarje, d.m.th e kemi shtruar. Tokn e shohim t shtruar para nesh. Nuk ka kurrfar prplasje n mes Kuranit dhe asaj q shohim para nesh. Por kur u zbulua se toka sht e rrumbullakt, u ngritn disa dijetar fetar dhe kundrshtuan kt zbulim ngase mendonin se sht n prplasje me Kuranin. U themi se ishte keqinterpretim nga disa komentator t Kuranit. All-llahu i Lartmadhruar, n Kuran na kishte dhn argumentin se toka sht e rrumbullakt. Ai na informoi se toka dhe krijimi i saj sht n form topthi. T polemizojm rreth ksaj. Prmendm se n Kuran thuhet: Ndrsa tokn e kemi shtruar. All-llahu nuk tha se toka sht e rrafsht, gj q nnkupton se ngado q t sillesh, toka sht e rrafsht. Nse gjendesh n nj piknisje, sheh se toka para teje sht e rrafsht. Po u ngjite m n veri, pra, n polin e veriut, sheh se toka sht e rafsht. Nse shkon n Evrop, Amerik, Azi, ose n Afrik, toka para teje sht e rrafsht. Toka sht e rrafsht n fardoqoft kndi t rruzullit toksor, e kjo nuk do t mund t ndodhte nse toka nuk do t ishte e rumbullakt. Sikur toka t ishte n form cilindri,
46
katrori, trekndshi, gjashtkndshi, ose n fardo forme tjetr gjeometrike, do t arrinim vetm n nj skaj t saj. Prderisa nuk kemi arritur asnjher n nj nga skajet e saj, nnkuptohet se toka nuk ka form tjetr prpos forms s rrumbullakt. Mrekullin e Kuranit, un e shoh n thnien: Ndrsa tokn e kemi shtruar. Edhe kjo sht nj nga vrtetimet e All-llahut pr formn e rumbullakt t toks. Ktu sht shfrytzuar thnia q do t kuptohet nga t gjith n kohn e zbritjes s Kuranit, dhe n t njjtn koh, nuk bie ndesh me shkencn. E gjith kjo, ndodh n dy fjal t vetme, jepet lajmi ose sekreti i toks n kto dy fjal t vetme. Pra, kjo nuk mund t bhet nga dituria e njeriut. All-llahu na ka sinjalizuar pr formn e toks edhe n katr fjal t cilat ishin n kohn e krijimit.
tani pak para disa vitesh, kurse Kurani e ka sinjalizuar q para katrmbdhjet shekujsh. dhe as nata ssht para dits. Ktu, All-llahu pr qllim kishte t eliminonte nj realitet t gabuar. Arabt thonin se nata sht para dits. Tek arabt dita fillonte pasi t perndoj dielli. Kshtuq, muaji Ramazan vrtetohej pasi t perendoj dielli n fund t muajit Shaban, Bajrami vrtetohej n perendimin e dits s fundit t muajit Ramazan. Nse arabt thonin se nata sht para dits kjo nnkuptonte se dita nuk sht para nats. Ktu kemi t bjm me dy t vrteta. Nata sht para dits, si dhe dita nuk sht para nats. Allllahu kt e la pa e kundrshtuar, sepse ishte nj e vrtet. Ai ju tha atyre se thnja juaj sht e vrtet, por, ktu shtoi edhe thnien: edhe nata ssht para dits. Pra, dita ssht para nats dhe as nata ssht para dits. Kjo jep t kuptohet, se nata dhe dita ishin prezente n t njjtn koh, e kjo nuk mund t ndodh nse toka nuk sht e rrumbullakt. Ky nuk sht kuptimi i fundit i ktij ajeti. All-llahu xh.sh. dshiroi ta prmirsoj kt realitet, dhe e bri t qart se nata dhe dita ekzistojn n t njjtn koh n rruzullin toksor. Me kt na sinjalizoi pr realitetin e krijimit t toks. Sikur All-llahu ta krijonte tokn n form t rrafsht n momentin kur ajo u krijua, dielli do t ishte prezent, dhe ather do t thonim se dita sht para nats, sepse nata erdhi m pastaj. Por, All-llahu na thot se as dita dhe as nata, nuk e parakuptojn njra tjetrn sepse jan t krijuara n nj koh. Kjo sht argument se toka sht krijuar n formn e rumbullakt. Forma e vetme sht kjo e cila e vrteton se nata dhe dita jan krijuar (u gjendn) n t njejtn koh. Kjo e vrtet u vrtetua ather kur mendja e njeriut u angazhua dhe filloi t hulumtoj thell n kuptimet e ajeteve Kuranore. Kshtuq, shohim se All-llahu xh.sh. na ka sinjalizuar, edhe me
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 110
kt shembull, q ne t kuptojm se toka sht n form t rrumbullakt, edhe at vetm me pak fjal.
shprehjes - si ret, sht sinonim i lvizjes t kodrave me ndihmn e dikujt tjetr. Nse kodrat jan t pa lvizshme, ather kush i lviz ato, nse nuk lvizen nga vetvetja? Kush sht ai q i v n lvizje? Kjo sht toka, e cila me lvizjen(rrotullimin e saj), i lviz edhe kodrat. Me siguri q edhe toka lviz dhe rrotullohet, sepse prndryshe, si do t lviznin kodrat duke qen ato t rrnjosura thell n tok. Pra kodrat e rrnjosura thell, i prkasin nj vendi q sht n lvizje. Ashtu sikur ret q jan t varura nga era, edhe kodrat jan t varura nga toka, ngase ato jan t rrnjosura n tok. N kt mnyr, All-llahu i Lartsuar na shpjegoi n formn m t prsosur, lvizjen e toks dhe rotacionin e saj. Ne kemi llogaritur se kodrat jan t palvizshme por del se ato qenkan n lvizje t vazhdueshme, prderisa toka lviz. Fjala: Mendoni se jan t palvizshme, ka nevoj pr nj shpjegim m t gjr, sepse kjo na vrteton nj tjetr realitet shkencor. Nse qndron n nj trup q sht n lvizje, por nuk ka kurrfar dridhje n ate trup, nuk e ndjen at lvizje. Do ta ndiesh at lvizje, nse e krahason at trup me nj trup tjetr, i cili nuk sht n lvizje. Nse vshtrojm nga dritarja e aeroplanit me t cilin fluturojm, ather e ndiejm lvizjen e aeroplanit dhe atyre q jan aty. Por, nse mbyllim dritaret dhe koha t jet e qet, si dhe aeroplani t fluturoj pa dridhje, ne nuk do ta ndiejm lvizjen e aeroplanit. Pse nuk do ta ndiejm? Kjo ndodh pr arsye se do gj prreth nesh, sht e pa lvizshme dhe ne nuk e ndiejm at lvizje. Karriket dhe do gj prreth teje, sht e palvizshme. Kjo vlen edhe pr qndrimin ton n vetur ose tren, nuk kemi tronditje dhe do gj sht e qet dhe nse i kemi mbyllur dritaret nuk do ta ndiejm lvizjen e mjetit dhe lvizjen ton. Por nse e hapim dritaren dhe vshtrojm nj objekt t palvizshm do t vrejm lvizjet tona me mjetin ku qndrojm vet.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
112
Me kt All-llahu xh.sh. dshiroi t na tregoj se ne nuk jemi n gjendje ta kuptojm lvizjen e kodrave, sepse toka sht stabile dhe qndrimi yn sht stabil, dhe qndrimi prreth nesh sht stabil, dhe ne llogarisim se do gj sht e palvizshme, sepse nuk imagjinohet ajo lvizje prderisa nuk kemi mjet tjetr t palvizshm para nesh q t krahasohet. Por ne ju themi, kto kodra lvizin, dhe kto nuk lvizin nga vetja e tyre q t shkojn nga nj vend n nj vend tjetr mbi tok, por, ato prcjellin tokn gjat rotacionit t saj, e ti mos u habit sepse ajo sht nga Vepra e All-llahut i Cili do gj e prsosi, e po u bazove n kt, ather do t bindesh. Dikush thot se ky cilsim i prket Dits s Kijametit, por ne u themi atyre se kjo nuk ka t bj me ate, sepse atje nuk ka parallogaritje, por, atje sht bindja. All-llahu thot: prandaj Ta hoqm mbulesn, e sot shikimi yt sht i mpreht. 48 Si dhe thnia e t Lartsuarit pr kodrat n Ditn e Kijametit: Dhe do t pyesin ty pr kodrat, dhe thuaju: Zoti im do ti bj ato hi e pluhur 49 Si sht e mundur q ato ti bn hi e pluhur dhe ato t parallogariten se jan t rrnjosura, thot i Lartsuari xh.sh.: Ditn kur toka do t zvendsohet me nj tok tjetr dhe qiellrat 50
Kuran, sure 50 Kaf , ajeti 22 Kuran, sure 20 Ta Ha, ajeti 105 50 Kuran, sure 14 Ibrahim, ajeti 48
48 49
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
113
N Ditn e Kijametit do gj do t jet e qart dhe sheshazi, sepse nuk ka kodra, e gjitha do t jet hi e pluhur. Do t shohim xhennetin dhe xhehennemin, si dhe do ta shohim All-llahun, pra llogaritja i prket ksaj bote kurse bindja n bots tjetr.
t pa vrteta, ather si mund t vazhdoj besimi n Zot? Pse Muhammedi t merret m kto sekrete, t cilat do ta rrezikojn fen. Askush nuk krkoi nga ai t na tregoj kto sekrete, dhe askush nuk e sfidoi at. Jo, jo, kjo ndodh ngase Krijues sht All-llahu. Ai tregoi kto vrtetsi para se t zbulohen nga shkenctart, e m pas shkenca ti vrtetoi saktsit e ktyre thnieve t Kuranit. Ishte kjo njra nga sfidat e All-llahut xh.sh.
N VETET TUAJA
Nj nga pikat shum interesante t cilat i shqyrtoi Kurani, sht edhe trupi i njeriut dhe shkenca organike. Shohim se All-llahu n Kuran i prmend shqisat e t dgjuarit, gjithnj para shqisave t t pamurit. Kur njeriu humb t pamurit, ather themi se ka humbur do gj. Nuk sheh, sht n terr t plot, e nse nuk sheh, ska dyshim se sht humbur plotsisht. Por nse i ndodh q t humb t ndgjuarit, e jo edhe t pamurit, themi se kjo do t ishte m e leht. Kur All-llahu e prmend t dgjuarit dhe t pamurit, gjithmon i jep prparsi t dgjuarit! Ktu kemi t bjm m mrekulli t All-llahut. All-llahu e lartsoi shqisn e t dgjuarit, para asaj t t pamurit, sepse shqisa e dgjimit sht ajo e para e cila e merr detyrn nga organet e njeriut n kt bot. Kt detyr dhe prparsi do ta ket edhe n ahiret. Nj nga arsyet sht se kjo shqis nuk fle kurr. Pra, ky organ sht ai i cili i pari e merr detyrn n kt bot. Foshnja e posalindur dgjon por nuk sheh. Nga kjo themi se rndsia e ktij organi sht q nga dita e par
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 115
e jets s tij. Nse n afrsi t nj foshnje t sapolindur fjaloset, dhe prdoren fjal bezdisse, i sapolinduri do t reagoj duke qar. Nse t sapolindurve ia afrojm duart afr syve, ata nuk e ndiejn veten t rrezikuar. Kjo sht e para. N kohn kur njeriu sht duke fjetur, duket t jet do gj n qetsi, me prjashtim t t dgjuarit t tij. Nse dshirojm q ta zgjojm njeriun nga gjumi, edhe sikur tia afrojm dorn afr syve, ai nuk do t reagoj. Por, nse ai dgjon ndonj bubullim, do t zgjohet shpejt dhe i trishtuar. Kjo ishte e dyta. Kurse e treta sht ajo q t dgjuarit sht organ ndrmjetsues n mes njeriut dhe bots. N momentin kur dshira e All-llahut ishte q personat e shpells t flejn me qindra vjet tha: Dhe iu mshuam n vesht e tyre (duke qen ata) n shpell (ku ata qndruan) vite t tra, 52 Nse prishet organi i dgjimit, qenka e mundur q t flihet me qindra vite pa ndonj shqetsim. Meqense lvizjet dhe bubullimat gjat dits pengojn njeriun t flej n gjum t thell, kjo nuk ndodh gjat nats, ngase sht qetsi. D.m.th se veshi e merr detyrn i pari dhe ai nuk fle, nuk hamendet, si dhe qenka ndrmjetsues ndrmjet njeriut dhe bots. sht organ i cili dgjon ftesn pr n ahiret. Kto do t ishin disa nga shkaqet, se pse All-llahu e lartsoi t dgjuarit para organeve tjera. Kemi edhe nj gj tjetr t ciln e vrejm n Kuran. All-llahu kur flet pr dgjimin, gjithmon e thekson at n njjs, kurse t pamurit gjithmon n shums. All-llahu thot:
52
Dhe ju nuk do t mund t fshihni (mkatet e juaja) sepse pr ju do t dshmoj ndgjimi juaj dhe t pamurat e juaja 53 A thua pse fjala -dgjimi juaj, sht n njjs, kurse fjala- t pamurat, sht n shums? Pse nuk u tha: dgjimet dhe t pamurit tuaj? Shikuar logjikisht, do t ishte m n rregull, sikur t ishin q t dyja n njjs ose shums. I Lartsuari me kt deshi t na tregoj precizitetin e Kurani Kerimit. T pamurit sht shqis e cila sundohet nga vet dshira e njeriut. sht n dshirn time t shoh ose mos t shoh dika. E kthej kokn, ose s paku shikimin e syve, nse dua q t injoroj dik, respektivisht t mos e shoh. Kurse t dgjuarit sht e kundrta e t pamurit. Nuk mund ta injorosh ose t mos dgjosh, ktu nuk ka dua ose nuk dua. Nse je n nj dhom ku ka dhjet persona, sikur t flasin t gjith, tek veshi yt do t arrijn t gjitha zrat, deshe apo nuk deshe t dgjosh. Pra do t mund t largosh shikimin tnd nga dikush q nuk do ta shohsh, por, nuk mundesh q t mos e dgjosh ate q nuk dshiron ta dgjosh, dhe t sillesh sikur nuk e ke dgjuar. Me dshir apo pa dshir, ti nuk ia ndalon vetes mosndgjimin. Pra, t pamurit prfshin shumsin. Un shoh nj gj, ti sheh at, si dhe i treti e sheh at. Njeriu edhe mund t mbyll syt e mos t shohe asgj, por, kjo nuk vlen pr shqisn e t dgjuarit. T gjith, prderisa jemi n nj dhom, do t dgjojm fjalimin. T pamurit sht i ndryshm, kurse t dgjuarit sht unik. Secili ka sy dhe sheh aty ku ai dshiron, por, secili nga ne ka vesh dhe q t gjith jemi unik n at ka dshirojm dhe ka nuk dshirojm t dgjojm. Ktu nuk prdoret thnia - dgjimet. Vesht jan m t preferuar tek All-llahu, pr dallim nga syt, sepse ato nuk flejn. Ato t cilt nuk flejn, jan m t priviligjuara n krijim, se sa ato q flejn. Vesht q nga krijimi i tyre nuk
53
flejn, ato veprojn q nga sekonda e par e jets s tyre. Kurse organet e tjera t trupit, do t fillojn s funksionuari pas disa ditsh, e ka prej tyre q fillojn edhe pas disa vitesh. Veshi nuk flen. Gjat gjumit pushojn t gjitha organet e trupit me prjashtim t t dgjuarit. Me t dgjuar nj z zgjohesh, por, sikur t kesh probleme me shqisat e t dgjuarit, ose t mos dgjosh fare, ather fardo zhurme nuk t zgjon nga gjumi, sepse organi i thirrjes sht i prishur. Po e njjta vegl, pra veshi, do t jet ai q do ta merr ftesn ather kur t fryj Suri. 55 Pr t funksionuar syri, ka nevoj pr drit e cila do t bn prthyerjen e objektit derisa t hyj n sy e t shihet. Nse sht terr, ather nuk mund t shikohet. Kurse veshi e kryen funksionin e vet ditn dhe natn, n drit dhe n terr, n gjum ose zgjuar. Ai nuk fle kurr dhe nuk ndalon. Pr kt arsye All-llahu i dha prioritet t t dgjuarit, para t t pamurit.
55
Suri, mjet me t ciln do t fryej nj er e cila do t shkatrron gjithka q sht krijuar (fillimi i kataklizms)
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 118
jo si nj zbulim shkencor n lmin e mjeksis. Ai vetm e tregon nj realitet. Kur ai flet pr mnyrn e dnimeve t pabesimtarve me zjarr i Lartsuari thot: Sa her q tu piqen lkurat e tyre do tua ndrrojm me lkur tjetr me qllim q ta shijojn vuajtjen 56 Urtsia e ktij ajeti sht mu tek ndrimi i lkurs e ajo bhet pr ta shijuar dnimin. Sipas Kuranit vendi i ndijimit t dnimit qenka lkura. Tani t shohim se na thot shkenca. sht vrtetuar se t gjith nervat e ndjeshmris jan t vendosura menjher pas shtress s lkurs. Kto nerva pasi ta ndjejn rrezikun dhe dhimbjn e sinjalizojn trurin. Ato jan posht lkurs pikrisht ashtu si tha All-llahu n Kuran do tua ndrrojm me lkur tjetr me qllim q ta shijojn vuajtjen Nga All-llahu sht dhn informacioni pr nj realitet natyror pr, ndjeshmrin dhe vendosjen e nervave t njeriut menjher pas lkurs. Pr ta ndier vazhdimisht njeriu dhembjen e zjarrit Allllahu do tia ndrroj lkurn sepse, kur lkura t digjet e humb ndjenjn e dhembjeve ose vuajtjeve dhe kshtu lkura e re do t ndiej dhembje. Tani kur shkenctart na thon se nervat arrin deri te lkura u themi atyre se ato q jan t rndsis s veant na i ka treguar All-llahu para shum shekujve. Shihet qart se llojet e mrekullis n Kuran jan t ndryshme dhe se ato sinjalizohen me shembuj shum t thjesht. N temat tjera tham se All-llahu na thot: Ecni npr tok e nuk tha
56
ecni mbi tok, kshtu vrtetuam mrekullin se njeriu vrtet ecn tok n mes mbshtjellsit atmosferik dhe siprfaqes toksore. Ashtu si u sqarua preciziteti i ajetit Zoti i shum lindjeve dhe shum perendimeve Q t gjitha kto konsiderohen mrekulli t Kuranit. Mrekullit e Kuranit nuk mbarojn me kaq. Ato vazhdojn dhe do t vazhdojnTani t shohim disa t tjera.
FOSHNJA E EPRUVETS
Para se t prfundojm me kt diskutim, e shoh t arsyeshme t flas rreth t vrtets shkencore, por kjo nuk sht realitet shkencor. Disa njerz thon se tani shkenctart kan arritur t prcaktojn llojin e embrionit e t thon se fetusi sht mashull ose femr. Disa shkojn aq larg saq thon se shkenca do ta krijoj foshnjen n epruvet. Kjo sht n kundrshtim me ato pes sekretet. dhe Ai e di se ka n mitra 57 Ne u themi atyre q mbshteten n kto pohime. Kush ju ka thn se fjala ka ka n mitr nnkupton vetm t qenurit mashkull ose femr. Fjala ka ka kuptimin e karakterit t njeriut t ardhshm, nse do t jet fatlum ose fatkeq, i gjat ose i shkurtr, i bardh ose i zi, jeta ,furnizimi, exheli, emri do gj pr krijesn q do t vij n kt bot. All-llahu e informoi Zekerijan pr fmiun e tij para mbarsimit. E lajmroi pr emrin e foshjes s tij, ishte nj emr q nuk i emronin
57
fmijt m par dhe e lajmroi pr ardhmrin e tij t m vonshme i cili do t jet zotni, i ndershm, lajmtar dhe prej t mirve. do gj ndodhi para se ky fmij t jet n mitr t gruas s Zekirjas. Kjo ndodhi derisa ai ishte n mihrab t faltores ku ai po lutej pr fmij. i Lartmadhruari thot: Aty e luti Zekerijahu Zotin e tij, i tha: O Zoti im, falm prej Vetes Tnde pasardhs t mir, vrtet Ti dgjon lutjet (e lutsit)! E thirrn melaiket, prderisa ai lutej n kmb n mihrab, vrtet All-llahu t prgzon me Jahjan i cili do t verifikohet me fjaln prej All-llahut dhe do t jet zotri i dlir dhe nj profet prej t drejtve. Ai tha: O Zot im, si do t kem un fmij kur jam i shtyr n mosh madje edhe gruaja ime sht shterpe? Ai (All-llahu) tha, ashtu All-llahu bn far t do. 58 Sihariqi i erdhi pr pasardhsin e tij duke mos qen gjall ai fare, as edhe n mitr t nns s tij. Por ka sht edhe m e uditshme, Zekirjahu nuk besonte edhe vet sepse ishte i moshuar dhe gruan e kishte shterpe. Pas t gjitha atyre pengesave pr t patur fmij m pare, ai prgzohet me fmij bile, iu prcaktua edhe emri. Ai sht Jahja, do t jet i dlir, i drguar e bamirs. Ky ishte nj shpjegim rreth fjals ka e si munden q disa ta shpjegojn dhe zvendsojn kt fjal vetm me t qenurit mashkull ose femr. Fjala ka, prmban do gj para se fmija t lind, ku do t vdes, ardhmrin e tij, me ciln do t martohet, me ka do t furnizohet, do t jet fatlum ose fatzi, i gjat ose i shkurtr dhe do gj q do ti ndodh atij. Fjala ka, prmban do shkronj t jets s tij t ciln do ta prjetoj. Si
58
do t jetoj dhe ku do t migroj. Pra dituria e All-llahut t Lartsuar rreth fjals ka, sht dituri e pa kufi e si mund q dikush ta prkufizoj n t qenurit e foshjes mashull ose femr, prderisa All-llahu nuk e ka prcaktuar, por tha: ka n mitra . Vrtetsia rreth mashkullores dhe femrores nuk sht vrtetsi shkencore ngaq gruaja nuk e di ka do t lind, mashkull ose femr. Ndodh nganjher t thot do t lindi mashkull ose nganjher thot do t lindi femr, kjo nuk do t thot se e gjeti fshehtsin. Nganjher thot se do t lindi mashkull dhe ashtu ndodh, ndodh t thot do t lindi femr dhe ashtu ndodh. Kjo nuk do t thot se e dinte dhe e kishe parashikuar. do parashikim prmban n vehte 50 % t realitetit. Aty shanset jan 50% mashkull dhe 50%femr. Sikur t kishte mbi 20 lloje t gjinive njerzore ather do t thonim se vrtet po e qllojn ate q e parashikojn n mnyr shkencore. Parashikimi ose prdallimi shpeshher ndodh t dihet edhe nga njerz t pa shkoll fare. Grave shtatzana shpeshher u thon se do t lindni mashkull dhe vrtet ashtu ndodh. Kjo a nnkupton se vrtet e ka ditur ka n mitr. sht nj shtje q qllohet nga shum por, disa t tjer pas analizave t tyre shkencore thon se u zbulua nj nga pes fshehtsirat e Zotit, kjo nuk sht aspak e vrtet. Fjala ka n mitr ka prmbajtje shum m kuptimgjr se dituria njerzore q prej ditve t sotme e deri n Ditn e Gjykimit. Tani t shkoqisim ate t foshjes s epruvets. sht nj pik shum e diskutuar kohve t fundit. Kur dshiron t krijosh dika e n veanti njeriun s pari duhet t grumbullosh materialin e pataj ta konstrukosh ate. Nse e mer materialin ose organin e gatshm t cil ne dhuroi All-llahu ather ktij nuk i thuhet fmij i epruvets. More prej krijimit t All-llahut nga mashkulli pastaj sajove nj rrug tjetr pr ta plotsuar dshirn e All-llahut n ate t ciln e ka krijuar All-llahu tek femra. Kshtu nuk sht br asnj e veant sepse sht ndaluar vetm procesi i shtatzanis. U
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 122
zgjodh nj rrug tjetr me materien e gjall dhe mitrn e femrs dhe foshnja u zhvillua po me t krijuarat e All-llahut t Lartsuar. Si mund t thuhet se kjo sht foshje artificiale ose e epruvets?! Nuk ke krijuar asgj, All-llahu t ka mundsuar t shrosh sterilt me ate q Ai ka krijuar pr t vazhduar jeta njerzore, ti kshtu nuk ke krijuar asgj. Nse vrtet ke mudsi t krijosh njeriun artificial ather s pari formo materien ose spermn e gjall. E un them se kjo nuk mund t bhet dhe do tentim pr kt do t jet dshtim. Kemi theksuar shum her se Kurani nuk sht Libr shkencor i cili zbulon disa nga krijesat e tija n gjithsi por, Kurani ka zbritur si sfidues. Ai prderisa sht mrekulli n vete prban sfida. Kurani sfidoi arabt n lmin e retoriks por, islami sht fe universale. Ai edhe pse sfidoi popujt e kohs s zbritjes ai vazhdon ti sfidoj t gjitha gjeneratat q pasuan dhe do t pasojn, prndryshe nuk do t quhej mrekulli e vazhdueshme. Kurani sht n gjendje t zbuloj enigmat e sekreteve botrore. Ai zbuloi enigmat n t kaluarn dhe, tani po zbulon enigmat. Ky do t shpalos sekretet n t ardhmen si dhe zbuloj enigmat e vet qenies njerzore. Ai zbuloi enigmat e gjrave t cilat nuk ishin t njohura gjer n ditt tona. Kurani vazhdon t sfidoj dhe askush nuk i prballet ksaj sfide dhe pr kto sfida do t flasim n pjesn tjetr.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
123
ske qen t na msoj se All-llahu e ka informouar t drguarin e Tij rreth sekreteve t s kaluars. All-llahu xh.sh. thot: Dhe ti nuk ke qen n ann e perndimorve t malit Tur, kur e ngarkuam Musaun me detyrn e t drguarit 59 Dhe ti ske qen me ata kur ata i gjuanin shigjetat e tyre (pr short) se cili prej tyre do t jet kujdestari i Merjems 60 Dmth. Ti o Muhammed nuk ishe aty por All-llahu sht ai q po t informon dhe t shpalos perden e kohs s kaluar. All-llahu xh.sh. n suren 28 el Kasas ajeti 44-46 thot: Dhe ti nuk ke qen n ann e perndimorve t malit Tur, kur e ngarkuam Musaun me detyrn e t drguarit dhe ti nuk banoje midis njerzve t Medjenit, q tu recitoje ajetet Tona Dhe ti nuk ke qen (me Musaun) pran malit Tur, kur Ne e kemi thirur ate, por kto (tregimet tona) jan mshir e Zotit tnd
59 60
Kshtu shohim se Kurani i shpalosi Muhammedit s.a.v.s.perden e kohs s kaluar n t shumtn e rasteve. Kjo ndodhi pr t na informuar neve me lajme t vrteta nga ndodhit e pejgamberve t mparshm dhe pr ti prmirsuar ndryshimet dhe devijimet rreth ngjarjeve n librat e shenjta t futura nga priftrinj a prijsit e tyre fetar. Vet prmirsimi i ndodhive t cilat ishin shtrembruar nga librat e shenjta t mhershme, konsiderohen mrekulli. Gjith ato ndodhi kishin t bnin me nj koh shum m t hershme nga zbritja e Kuranit. Me kt pra Muhammedi s.a.v.s. i sfidoi t gjith prijsit e ifutve dhe krishterve. Ai apelon duke ju thn atyre, kjo sht nga All-llahu qoft ajo n Tevrat ose Ingjil, kt e keni ndryshuar n Tevrat dhe kt e keni devijuar n Inxhil. Ata nuk qen n gjendje ti prgjigjen ksaj sfide t tij. Kjo sht nj nga llojet dhe mnyrat e sfidave t Kuranit nga periudha kohore e s kaluars. Ai tregoi sekretet m precize t feve qiellore dhe i prmirsoi ato. Sqaroi se cila sht devijuar e cila sht fshehur dhe njkohsisht krkoi nga ata q nse munden le ta prgnjeshtrojn ate, nse kan fakte. Kshtu ju tha All-llahu Ai ishte Isau i biri Merjemes, Thnje e vrtet pr t ciln manipulojn 61. All-llahu shpalosi edhe perden e kohs pr Muhammedin s.a.v.s. Ai i shpalosi atij nj nga gjrat m delikate dhe shum precize t vet qenies njerzore. Para se t filloj t flas rreth ksaj teme ju v n dijeni se Kurani sht fjal e All-llahut dhe leximi i tij sht adhurim, ai sht i pa zvendsuar dhe i pa ndryshuar dhe askush nuk do tia dal ta ndryshoj apo devijoj ate. Ky sht argumenti i vetm i gjall q dshmon vrtetsin e
61
Muhammedit s.a.v.s. Sikur q edhe nj thnje e vetme e cila sht thn n Kuran t jet e pasakt, kjo do t nnkuptonte shkatrimin e fes islame. Pasi u sqarua rreziku rreth Kuranit themi se, po ky Kuran thot: dhe n vetvete thon: prse All-llahu nuk na ndshkon neve 62 kuptojm nga kjo? Kjo nnkupton dshir pr sfid. Kurani nuk ju thot atyre se e hapa perden e kohs s kaluar, Un ju kisha parainformuar pr ngjarjet e t parve. Asesi nuk iu thot se do ta hap perden e vendit. Ju ka paralajmruar pr sa u ndodhi atyre n nj nga fshatrat e ju nuk i kishit par. Por ju thot: Do ta hapi perden e vet qenies njerzore dhe do tju paralajmroj pr ka keni n qeniet tuaja dhe keni n zemrat tuaja dhe ka prshprisni n vete duke i prplitur buzt. Ju mjaftonte atyre q ta prgnjeshtrojn Muhammedin duke i thn se kjo q ju thoni nuk sht e vrtet, kjo nuk ka ndodhur me ne. Sikur mos t thonin nga mbrendia e tyre kjo do t ishte argumenti m i fort i tyre pr ta prgnjeshtruar Muhammedin s.a.v.s. dhe t thonin se kjo ssht e vrtet. Me shpalimin e perdes s vendit Kurani deprtoi n brendin e vet qenies njerzore. N brendi t cila qenieve? N brendit e atyre q mohojn Zotin, ateistve t cilve ju konvenon shkatrimi i Islamit i cili nuk zvendsohet dhe as nuk ndryshohet. Ai iu drejtohet atyre duke tht: Sure 58 el Muxhadele, ajeti 8
62
A nuk i sheh ata, t cilt u ndaluan t bjn biseda t fshehta, se si, prsri, kthehen kah ajo ndales, dhe bisedojn rreth asaj q sht mkat, urrejtje dhe mosbindje ndaj Pejgamberit? Dhe kur vijn tek ti, t prshndesin me ato fjal t cilat All-llahu nuk t prshndet ty, dhe n vete thon: Prse All-llahu nuk na ndshkon neve pr kt q po flasim? Mjaft sht pr ta xhehennemi t cilt do t hidhen, dhe (ai, xhehennemi) sa vend i shmtuar q sht. Kjo sht ajo q do t ndodh me ateistat, a mund t paramendohet ndonj sfid m e madhe se kjo rreth shpalosjes s perdes s vendit (regjionit). Kjo sht nj sfid e cila i tejkalon t gjitha mundsit e do zbulimi njerzor, q sht arritur nprmjet shkenss deri m ditt e sotme, n mposhtjen e perdes s vendit, gjegjsisht regjionit.
BETOHEN RREJSHM
Sfida doli sheshazi ngase pabesimtart kishin sekretet e tyre dhe ishin shum t kujdesshm. Njeriu i cili sht i fshehur dhe ka sekretet e veta duke qen se sht pabesimtar, vjen dhe betohet para teje duke pohuar vrtetsin e dikaje. Ndrkaq n mbrendin e tij konsiderohet si e pa vrtet. Duke qen se sht i kujdesshm para mass ai mundohet t jet binds n at q pohon dhe prdor betimin. Ktu All-llahu i Lartsuar me an t Kuranit e shpalos t qenurit e ktij lloj njeriu, dhe nxjerr n pah ate dshir t sfids s tyre duke ju thn:
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
128
dhe ata do t prbetohen n All-llahun (duke thn):sikur t kishim mundsi do t dilnim me ju, ata shkatrrojn vetet e tyre kurse All-llahu e din se ata jan gnjeshtar. 63 Prbetohen para jush q ju t jeni t knaqur me ta. Por sado q ju t plqeni me ta, vrtet Allllahu nuk paraplqen popullin ngatrrestar. 64 Gjithashtu thot: dhe betohen rrejshm duke qen t vetdishm. 65 All-llahu xh.sh. duke dashur t zbuloj t qenurit e gnjeshtrave t tyre ndaj fes thot: Dhe sikur t dshirojm Ne, do t tregonim ty pr ata si dhe do ti njihje ata nga (shenjat) fytyrat e tyre. Dhe ti do ti njihje ata me an t mnyrs s t folurit t tyre 66 Kshtu All-llahu i thot pejgamberit t Tij pr hipokritt, ti do ti njohsh ata nga mnyra e t folurit. Ishte i dukshm cinizmi tyre gjate shqiptimit t Kuranit. Kjo mnyr ishte alternative. Ata kishin kompetenca t vepronin ose t pengonin veprimet e tyre t mtutjeshme. All-llahu kur i zbriti kto ajete veprimet e tyre ishin t pa prfunduara. Ata habiteshin me mnyrn e ajeteve para se t vendosnin t vepronin pr ta kryer at. Ata kishin koh pr zgjidhje, alternativa ishte e hapur pr ta, ata kishin koh pr ta ndaluar veten. Por ata vazhdonin t vepronin ashtu si kishte
Kuran, sure 9 el Toube, ajeti 42 Kuran, sure 9 el Toube, ajeti 96 65 Kuran, sure 58 el Muxhadele, ajeti 14 66 Kuran, sure 47 Muhammed, ajeti 30
63 64
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
129
paralajmruar All-llahu n Kuranin e madhruar, duke mos qen n gjendje t ndryshonin kursin e tyre, bile, All-llahu na tregon brendsin e t menduarit t tyre edhe pse ata nuk kishin folur asgj nga t menduarit e tyre. Sekreti sht dy llojesh: Sekreti n mes meje dhe teje dhe t ciln sekret nuk e di askush prve un dhe ti, si shok ose si aleat. Sekreti n zemrn time t ciln nuk e di askush tjetr prve meje n bot. All-llahu kt lloj sekreti t dyt t tyre e prhapi dhe parainformoi. N kt gjendje un si i akuzuar kisha mundsi ta prgnjeshtroj at thnje. Askush nuk e dinte kt sekret prve meje. Por ndodhi? Un stepem i hutuar nga thnjet e Kuranit se si paralajmroi ate ka kisha n brendi. At nuk ia kisha treguar askujt, pra si mos t jam n gjendje ta prgnjeshtroj ate edhe pse disponoja argumente t them se sht gnjeshtr e kulluar. Hipokritt e cilsuar nga Kurani kishin ardhur pr t prgnjeshtruar por kur All-llahu zbuloi sekretet e tyre u stepen dhe nuk qen n gjendje ta prgnjeshtrojn ate. Pr udi, All-llahu thot se ata do t thon dhe do t veprojn kshtu. Do t, jan bashkim shenjash t cilat tregojn kohn e ardhme, tregojn pr nj vepr q do t vij. Pas gjith ksaj ata nuk qen n gjendje ta ndalojn veten nga ajo q e paralajmroi All-llahu i Lartsuar se ata do t thon nj gj t till. Sikur ta ndalonin veten, t heshtnin, sikur t vepronin kundr thnies s paralajmruar nga All-llahu do t ishte shkatrruar feja, nuk do t kishim fe t vrtet t All-llahut. Shihet se Kurani foli pr pabesimtart, e hapi perden e qenies s tyre, nxori kishin n zemr dhe i turproi para njerzimit. Paralajmroi gnjeshtrat e tyre e prhapi botrisht hipokrizin e tyre. Sikur t mos ishte ashtu ata do t thonin: ne nuk jemi gnjeshtar por, ne jemi t drejt,
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 130
kurse pr at se thot Muhammedi se i shpallet nga All-llahu sht e pa sakt. Por ja, ajo q ndodhi ishte pikrisht ashtu si tha All-llahu, ata u magjepsn kur ndgjuan at sekret t tyre dhe nuk qen n gjendje t prgjigjen. Ata u stepen nga ato thnie t All-llahut sepse u turpruan para mass mbar. Ata nuk kishin se ka t thonin, prpos ti ulnin kokat pas asaj q u shpall. Sikur Kurani mos tishte nga All-llahu, nuk do t dihej brendia e t menduarit t tyre, q sht nj nga sekretet m t mdha t bots, gj q deri sot as shkenca nuk ka arritur ta zbuloj. Por ja pra, Kurani i sfidon edhe n kt mnyre duke ju thn, se Kurani sht libr, e leximi tij sht adhurim deri n ditn e Gjykimit. sht libr q nuk mund t zvendsohet, madje t ndyshohet nj shkronj e vetme. sht libr i cili e zbulon brendin e njeriut, i turpron ata pabesimtar kan nga sekretet e tyre. Ai nuk friksohet nga sekretet e tyre, edhe pse ata betohen rrejshm, n emr t All-llahut q tu besoj njerzimi. Kurani i zhveshi t gjith kta. Vall pretendoni n nj mrekulli m t madhe se kjo?!
ZHVESHJA E NJ T ARDHMEJE
Kurani shpalosi perden e ardhmris. Duhet q kjo tem t shpjegohet n disa etapa. N etapn: koha koherente, qllimi ishte q bashkohanikt e shpalljes, qofshin besimtar ose pabesimtar t njiheshin me vrtetsin e Kuranit. N etapn: koha e ardhme e largt, qllimi ishte t provohej vrtetsia e Kuranit n t gjitha kohrat q do t pasojn pas shpalljes.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 131
Ky pra, sht libri i vrtet i All-llahut. Sfida ktu ishte dy llojesh pr nj t ardhme t afrt, si dhe pr gjeneratat e m vona. Dshiroj tju paralajmroj pr nj gj shum t nevojshme, pr prdorimin e shkronjs Sin q ka kuptim(do t) n Kuran. Si dihet nga gramatika arabe, SIN nuk shfrytzohet ndryshe por vese kur tregon ngjarjet e kohs s ardhme. Kurani sht i mbrojtur nga do shtrembrim dhe leximi tij sht adhurim. Ai do t vazhdoj t jet i mbrojtur deri n Ditn e Gjykimit. Kjo nnkupton se ai nuk pranon ndryshime, zvendsime ose mohime nga kushdo qoft. Ai lexohet ashtu si ka zbritur. Paralajmrimet e ngjarjeve n Kuran jan pjes e besimit. Kjo edhe mund ta dmtoj fen, q n brendsi t saj, ather kur vrtetohet se ajo q sht paralajmruar me Kuran, nuk sht e vrtet. Autori i Kuranit sht i padyshimt dhe i bindur, se nj paralajmrim i till do t ndodh n nj t ardhme. Cili nga njerzit mund t na bind se mund t ndodh pas nj ore, ose mund t thuhet pr paralajmrimet e disa ditve, ose viteve. Pa dyshim prgjigja do t ishte askush. Forca e njeriut pr ndrtimin e ngjarjeve sht e kufizuar. Pengues pr t sht koha, sht vendi. Nse pohoj, se do ta ndrtoj pas nj viti nj ndrtes n kt vend, un nuk mund tju siguroj, se do t jetoj vet pas nj ore. Nuk mund t gjykoj nse do t ekzistoj atje ose jo. Ndodh q urbanistika ka planifikuar t ndrtoj nj spital, treg, ose autostrad. Un pra, nuk mund t garantoj ato ka mund t ndodhin pas nj t ardhme t kufizuar. Ai i cili mund t jet binds pr kt, sht ai i cili e disponon at forc. Vetm ai sht i cili do t jet binds, se kjo mund t ndodh pas nj kohe t paracaktuar. Ai i cili do t mund ta bj kt, sht vetm All-llahu i Lartsuar, sikur ato ngjarje ti prkasin edhe pas mijra vitesh. Ajo sht mbi forcn e mbar njerzimit. Nse Kurani ka paralajmruar, se nj gj do t ndodh pas disa vitesh, e ajo nuk ndodhi si tha, por ndodhi pas mijra vitesh, nuk llogaritet i shenjt. Por, at q pohon i
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 132
Lartsuari, Ai sht plotbinds, dhe ajo domosdo do t ndodh ashtu si Ai pohon. T shohim thnien e t Lartsuarit : Grupi do t psoj disfat duke u kthyer pas. 67 Kjo sure ka zbritur n Mekk, kur muslimant ishin fare pak, dhe t dobt. Omeri i biri Khatabit tha: cili sht ai grup i cili do t mundet, kur ne mezi mbajm vetveten. Kshtu paralajmroi Kurani, se islami do t ngadhnjej n Mekk. Kto grupe, t cilt do t bashkohen n luftimin e islamit n Mekk, do t psojn disfat, dhe do t ikin mbrapa. Paralajmrimi ndodhi pikrisht ather, kur muslimant ishin pakic dhe t dobt. Nuk ishin n gjendje t mbrojn as veten e tyre. Atyre u paraqitet nj ngjarje e cila ishte bindse, sepse ai q e thoshte, e do ta realizonte at, ishte All-llahu. M von shohim udin. Velid ibn Mugire, armiku i prbetuar i islamit, ishte i njohur pr arrogancn dhe urrejtjet e tij. Kurani thot, ky njeri sht megaloman dhe egoist. Ne do ta dmkosim n turinin e tij 68 Ai do t vritet nga goditjet n hund. Kurani prcakton vendin e goditjeve. Dhe vrtet, n luftn e Bedrit, u gjet i vrar dhe prudi, goditjet i kishte marr n hund (turinj). Cili sht, ai q mund t tregoj goditjet dhe prcaktimet e tyre. Cili sht ai, q mund t garantoj, se far do t ndodh pas edhe nj ore t vetme.
67 68
paku mundej t deklarohej si hipokrit, por u paralajmrua si qafir. Mrekullia e Kuranit pikrisht ktu qndron, paralajmron pr at q do t ndodh. Sfidoi njeriun i cili kishte mundsi alternative, mjaftonte t deklarohej. Por, ai q tha ishte i bindur se ajo do t ndodh, ashtu si ka thn Ai. Kjo tani po kuptohet pse ndodhi? Sepse ai sht Kuran i cili di se koka e ebu Lehebit nuk e pranon nj gj t till dhe nuk sht n gjendje ta prgnjshtroj Kuranin. A krkohet nj mrekulli m e madhe se kjo.
SFIDOI JO ARABT
Tani t shohim se kemi n Kuran, pr arabt dhe jo arabt n at gjenerat dhe t gjitha gjeneratat tjera pas tyre. T shohim se thot Kurani pr rregullat e All-llahut dhe proceset e tij n koh t cilat ishin inekzistente pr njerzimin n at koh si dhe pas tyre. Kemi shum shembuj por n pamundsi ti theksojm t trat, do t prqndrohemi n mrekullit e Kuranit pr jo arabt. Romakt dhe Perst ishin dy popuj q sundonin botn, ishin dy superfuqit e kohs. Romakt besonin n Zot, kurse perst ishin politeist dhe ateist. M afr zemrs s besimtarve kuptohet, se cilt ishin n at koh. Perst ishin t pa fe dhe kta ishin m afr zemrs s ateistve. U ndez nj luft n mes ktyre dy superfuqive. U shkatrruan romakt dhe fituan perst. Ishte gzim i madh, sepse ngadhnyen ateistt kundrejt teistve. Ishte dshpruese humbja e nj grupi t teistve. All-llahu ua lehtsoi humbjen atyre, duke ju thn nprmjet Librit t Vet, i cili sht i mbrojtur nga do
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 135
shtrembrim, nuk mund t zvendsohet dhe t ndryshohet Fjala e Tij, leximi i tij konsiderohet adhurim, e Ai thot: N emr t All-llahut Mshiruesit t prgjithshm dhe Mshirplotit. Elif, Lam, Mim. U mposhtn romakt. N tokn m t afrt, dhe ata, pas disfats s tyre do t triumfojn prsri. Brenda disa vitesh. shtja sht n All-llahun q nga para ashtu edhe nga prapa, dhe ather besimtart do t gzohen. Me ndihmn e All-llahut do t ndihmohen ata q dshiron, sepse Ai sht i Plotfuqishm dhe Mshirplot. 71 Kurani shkon edhe m tutje duke sfiduar : All-llahu premtoi e All-llahu nuk e thyen premtimin por, shumica e njerzve nuk e din 72. sht ky premtim. A mundet q Muhammedi s.a.v.s. t paralajmroj pr rezultatin e nj beteje, e cila do t ndodh n mes romakve dhe persianve, dhe at pas disa vitesh. A sht n gjendje nj komandant t paralajmroj rezultatin e nj beteje luftarake, qoft edhe pas nj ore t vetme. E mendon ti kur t jepet rezultati i betejes, e cila do t ndodh pas disa vitesh dhe at n mes dy superfuqive t kohs dhe prcakton fitoren e romakve. A ishte n gjendje Muhammedi s.a.v.s. t siguroj ekzistencn e tij, si dhe t dshmoj kt betej pas disa vitesh. Kjo iu komunikua Ebu Bekrit r.a. ai vuri bast pr vrtetsin e ksaj beteje se do t ndodh, meqense Kurani sht parainformues. Kjo u b nj shtje besimi, bile shum madhore. Ja pra ky sht Kurani, fjal e All-llahut, baz e gjith imanit. Informon pr nj vrtetsi q do t ndodh dhe at, pr jo arabt,
71 72
dhe pr brenda nj kohe t shkurtr. Mohuesit e fes deklaroheshin, se ajo q thot Kurani, sht gnjeshtr, kurse besimtart ishin stoik n vrtetsin e saj. Kshtu vun bast dy persona. A mund t mendohet se ka kishte pr t ngjar sikur mos t ndodhte ajo betej n mes romakve dhe persve, ose sikur t ndodhte beteja dhe prap t shkatrroheshin romakt. A do t kishte njeri q t besonte edhe m tutje Kuranin, ose fen e re. Sikur t ishte Muhammedi autori i Kuranit, pse i duhej t rrezikonte veten dhe rrugn e tij. Askush nuk krkonte shpjegime dhe gjra t tilla, a sht normale t rrezikohet feja e re e tij, pr gjra q nuk krkoheshin. Askush nuk e sfidoi at pr gjra t tilla. Por jo, thnsi sht All-llahu dhe zbatuesi sht All-llahu xh.sh. Ja pra, ishte e sigurt, se kjo ngjarje do t ndodh, t bindur n kt, sepse Ai qndron mbi kohn dhe vendin. Ai nuk ka kurrfar pengese, dhe Ai sht arkitekti dhe zbatuesi i projektit. Kshtu q vrtet ndodhi lufta dhe fituan romakt ashtu si paralajmroi Kurani. Kshtu sfidoi Kurani pabesimtart dhe jo muslimant n kohn e revelats 73 s tij. Ai nuk i sfidoi vetm arabt, por ai sfidoi t gjith si pabesimtart ashtu edhe besimtart arab dhe jo arab. Ju paralajmroi, se kjo ngjarje do t ndodh pas shtat ose tet vjitesh. Sfidoi ata mbase do t mbushen mend dhe do t besojn! Nse konsiderojm, se kemi mbaruar me kt, ather themi se Kurani i sfidoi arabt dhe jo arabt gjat kohs s revelimit t tij. Por ne tham, se Kurani sht transcendental dhe nuk prkufizohet me kohn dhe vendin. Ai do t vazhdoj t egzistoj gjer n ditn e kiametit. Si sht e mundur t sfidoj gjeneratat e mtejme? Me siguri q Kurani, do t ket mrekullin n vazhdimsi. I ofron t dhna nj gjenerate ka nuk ia ka dhn gjenerats s m parshme.
73
Kurani kishte dhe ka gjra, t cilat sikur t interpretoheshin n at koh, do t ishin t pakapshme. Kto t dhna, jan interpretuar n kohn e duhur. Ai ka sfiduar dhe sfidon gjeneratat edhe n ditt e sotme dhe ditt e ardhshme deri n ditn e Gjykimit.
Rastsis
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 138
qofshin edhe t gjeneratave tona, bile ai ju ofron shrbim. Rreth vrtetsis s imanit, (besimit) kohrat thujase nuk ndryshojn, nga koha e zbritjes ose shpalljes. Qllimi i mohuesve dhe i t humburve sht, q ata t vazhdojn ta shpallin inekzistimin e All-llahut dhe kt fe. Por ja q Kurani edhe pas 14 shekujsh shrben n vrtetsimin e ekzistencs s All-llahut. Q edhe sot besohet, se ky Kuran sht fjal e All-llahut, i reveluar n Muhammedin s.a.v.s. dhe kjo do t jet tema jon. All-llahu thot: Porse shumica e njerzve nuk e din Si dhe thnia: Ata kan dije siprfaqsore nga jeta e (prditshme) ksaj bote, por ata pr ahiretin jan injorant fare. 75 Msuesi mund t m jep njohuri t prcipta nga jeta jon e prditshme, por ai gjithsesi sht injorat ndaj ahiretit. Sado t jet i ditur, ai di vetm pr kt bot. Dituria sht dy llojesh: Lloji i cili jep mundsi hulumtimi, sipas dshirs tnde, pa kufi dhe pa rregulla dhe, Nuk t jepet mundsia e hulumtimit, sepse nuk di fare pr t. Lloji i dyt sht forma urdhrore, ku t thuhet; bje kt dhe mos e bj kt, afrohu tek un pr kaq dhe largohu pr kaq. Kto nuk jan rezultat i yti, sepse i Adhuruari i ofron robit pr sa ta Lartsojn Ate. Polemika rreth nj problemi, duhet t jet n mes t barabartve ose t afrt n
75
pamje. Kush nga ne posedon mendje t afrt me All-llahun e Lartsuar? Kuptohet askush. Prandaj ne e marrim si shenj t urdhrimit, bje ose mos e bj at. Lloji i par ishte mundsia e hulumtimit n mrekullit e All-llahut n kozmos. Nga un krkohet q t hulumtoj dhe t shpresoj derisa t arrij n rezultate, me t cilat do t kemi dobi. Pr ta prkufizuar kt tem shohim se Kurani na thot: A nuk e shikon se All-llahu lshon uj prej qielli (res) dhe Ne nga ai nxjerrim frute me ngjyra t llojllojshme, dhe ka male me rrug t bardha, t kuqe dhe korb t zeza, si dhe ngjyra t ndryshme. Si dhe nga njerzit dhe gjallesa e kafsh gjithashtu t ngjyrave t ndryshme 76 Kshtu vrejm, se All-llahu na ka treguar edhe pr materiet organike dhe inorganike, pr florn dhe faunn, si dhe pr njerzit. Pas gjith ksaj, po n t njjtin ajet thot: vrtet All-llahut, nga robrit e Tij, ia kan frikn dijetart Cilt dijetart ia kan frikn? Ata t cilt mirren me studimin e krijesave t All-llahut si jan: krijimet organike dhe inorganike apo florn dhe faunn. Pr kt arsye, All-llahu i Lartsuar bri llojllojshmri nga nj lloj i vetm, sepse sikur t ishte nj lloj i vetm nuk do t kishte kundrshtime. Thnja e All-llahut, fruta me ngjyra t llojlloshme , ishte e domosdoshme q t vshtrojm dhe t pyesim pse ngjyra t llojllojshme, cilat jan marrdhniet ndrmjet ngjyrave dhe natyrs, psh. kur ushqehet bima ekziston. Nga studimet q jan br bima ushqehet nga rrnjt
76
adventive 77 . T ndalemi vetm pak. Kto rrnj adventive a dallohen? Por a mund kush ti dalloj ato? Marrim nj en dhe fusim n t lng t dendur, ashtuq ky lng t ket elemente t ndryshme, e m pas ti sjellim kto rrnj dhe ti fusim n kt en. Pas pak kohe do t shohim se niveli ujit sht ngritur m lart se vet ena. Shtrohet pyetja, a mund t dallohet se far lloi t lngut ka thithur secila rrnj. Apo secila rrnj ka thithur t gjitha llojet e lngut ashtu t dendur. Por bimt nuk jan kshtu, nse mbjellim kungullin afr pishs, rezulltati do t jet njra e mbl kurse tjetra e idht, edhepse q t dy ushqehen nga i njejti ushqim, burim i t njjtit lloj n tok, dhe q t dyja ishin pran njri tjetrit. Nnkuptojm se ktu kemi t bjm me paraplqim t shijes s ushqimit, kshtu konstatojm se kemi t bjm m nj veori t zgjedhjes. Zgjedhje, q do t thot, t paraplqesh mes alternativave t cilat t ofrohen, ka do t thot se e merr nj nga ato q t plqejn dhe e le tjetrn. Pr kt arsye All-llahu i Lartsuar thot: ujiten nga uji i njjt, mirpo, (frutin e disave)e paraplqejn pr ta ngrn m shum nga disa t tjerat. Edhe n kt ka shum shenja pr njerzit e ditur. 78 Por, cilsia e rrnjve t holla vepron me t gjitha lngjet pa dallim. Nga kjo nnkuptojm se cilsia sht tjetr gj, kurse zgjedhja e bims pr t thithur llojin pr ushqim t tyre, sht dika krejtsisht tjetr. Rrnja thith at pr t ciln ka nevoj dhe t ciln ajo e dshiron. Tani t shohim pr materiet inorganike.
77 78
ka male me rrug t bardha e t kuqe si dhe ngjyra t ndryshme q jan t korbit dhe t zeza 79. Me kt merret shkenca e inorganiks dhe organiks. Kjo shkenc tani prmban libra t shumta, ajo mirret edhe me njeriun si dhe t gjitha llojet ekzistuese dhe pas t gjitha ktyre m n fund Kurani ju thot: vrtet nga robrit e Tij, All-llahut, ia kan frikn vetm dijetart Cilt dijetar? Ja pra n t gjitha kto shkenca. Fjala dijetar nnkupton t gjith ata t cilt hulumtojn n krijesat e All-llahut. Qofshin ata t organiks, inorganiks, t flors ose fauns. Mendja e mpreht mund t arrij n kto njohuri duke prdorur vrejtjet dhe analizat. Argument pr kt sht ajo se, gjat historis, sht paraqitur gjithnj mundsia pr zbulim, dhe ajo q sht zbuluar i ka shrbyer njeriut. E pra ky sht rezultat i njeriut i cili ka qen studiues i mir dhe preciz, e jo si ata t cilt kan kaluar npr t sikur shumica e njerzve. Dituria e ka vendin n laborator, n vrojtime, studime dhe n eksperimente.
79
Shkenca do t detyrohet t sjell materien n trsi, pastaj at materie ta fus n nj laborator m masiv, dhe t sjell realitetin e ktij masiviteti. A nuk sht kjo e vrtet. Kjo argumentohet me at se krahas asaj se kemi qendra rivale pr eksperimente, ato nuk ndryshojn n teorit shkencore, ato ndryshojn n drejtim, frymzim dhe teori. Nuk mund t thuhet se ekziston elektricitet amerikan dhe elektricitet rus, si dhe nuk mund t thuhet se ekziston kimi gjermane e as kimi angleze. Shkenca e kimis, n do shtet t bots i nnshtrohet eksperimentit masiv, i cili nuk ka frymzim n t. Pas gjith ksaj, n fund do t kemi vetm nj rezultat qoft ai i laboratoreve amerikane, angleze, ruse ose fardo laboratori tjetr n bot. Polemika fillon pikrisht aty se kemi ndrhyrje t rrymave dhe teorive t ndryshme. Nse shohim rrymat, frymzimet vetjake dhe teorit e ndryshme, do t shohim se jan t kundrta, nuk jan t ndryshme. Frymzimet personale ndrhyjn ktu dhe shkatrrojn do mundsi shkencore dhe e humbin realitetin.
t materies s dheut n balt, balt e fort e zez dhe balt e pjekur. Kto ishin etapat t cilat jan zhvilluar gjat procesit t krijimit t trupit t njeriut nga dheu deri para dhnies s shpirtit. Un nuk i kam marr ata pr dshmitar me rastin e krijimit t qiejve dhe toks, e as me rastin e krijimit t tyre dhe nuk kisha nevoj pr mbshtetje nga t paudht..(Sure 18 el kehf, ajeti 51) kuptim ka fjala t paudht ose t humburit? Ajo q na sht afruar nga All-llahu sht e vrtet, kurse njeriu sht ai i cili dshiron t m humb dhe sht ai i cili m ofron paudhsin. Fjala e All-llahut : dhe nuk kisha nevoj pr mbshtetje nga t paudht Nga kjo kuptojm, se n momentin e krijimit t njeriut, nuk ka krkuar ndihm, kshillim ose sqarim nga kta t paudh. Sikur kjo t kishte ndodhur, ato do t mund tu tregonin mnyrn e krijimit t toks dhe qiellit, dhe mnyrn se si jemi krijuar, ather do t kishit arsye pr t besuar, por kjo nuk ka ndodhur, dhe gjith ka ata ju shpjegojn mbi kt, jan gjepura, t pavrteta, e kjo t shpie n errsir dhe paudhsi. Kjo sht nj mrekulli prej mrekullirave t Allllahut, kurse kta t paudh do t mundohen gjithnj tju hipnotizojn me iracionalitete pr mnyrn e krijimit. Ju mos u besoni, sepse ata nuk jan dshmitar t kohs, ata n at koh, as q kan ekzistuar. Sikur t ndodhte q kta t paudh, mos t orvateshin n paudhsit e tyre, do t thonim se Kurani ssht libr i All-llahut, sepse do t pyetnin, ku jan ata t paudh. Sikur ata t paudh t orvateshin n teori t tjera, me prejashtim t krijimit t kozmosit dhe njeriut, prap kishim pr t thn, se Kurani sht i pasakt, sepse do t arsyetoheshim me thnien, vrtet t paudh, por ata nuk kundrshtojn me paudhsin e tyre, krijimin e kozmosit dhe njeriut. Prderisa kta t paudh japin teorit e tyre mbi krijimin e kozmosit, si dhe pyetjen, se a sht materia para shpirtit ose shpirti para materies, ose ligji i koinidencs, ose teoria e Darvinit e tjera,
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 145
nga kto fjal vretojn thniet e Kuranit pr ta. Thujase kta persona t cilt teorizuan i shrbyen thirrjes islamike me vetdashje, sepse kta me mohimin e tyre vrtetuan saktsin e Kuranit dhe ajetet e tia. A ka mrekulli m t madhe se kjo. Duke u orvatur ta kundrshtojn Kuranin e madhruar, ata i bn shrbim Kuranit duke qen n vetdije t plot ata, se All-llahu ekziston dhe Kurani sht libr i Tij. Ata mohojn Kuranin duke pohuar se ky qenka nj libr i thjesht, i vjetruar, dhe tani nuk i shrben kohs por n realitet ky libr para shum shekujsh i tregoi njerzimit, se do t vijn persona t humbur, dhe ata do t shkruajn gjepura, duke ju udhzuar n errsir. Kurse un i mohoj thniet e tyre, edhe pas nj ose shum shekujsh tjer, ata jan t paudh. dhe se thniet e tyre jan jo t vrteta. Duke qen se kta doln me teorit e tyre pr ta shkatrruar programin e All-llahut, kta persona vetm vrtetuan ajetet e All-llahut t shpallura para 14 shekujsh. Ai na paralajmroi pr kohn dhe orvatjet tuaja pr ta orientuar njerzimin dhe pr ta shprbr Kuranin. A vreni se mohuesit e fes na shrbejn n vrtetsin e besimit ton t jemi edhe m t prpikt.
KRIJIMI I NJERIUT
Pa dyshim se krijuesi i njeriut dhe kozmosit sht All-llahu xh.sh. Vrtet, kjo sht nj nga t panjohurat tona pr mnyrn e krijimit. Prderisa All-llahu na ekspozoi kt sekret, Ai edhe na ndrioi rrugn e mendjes son n at mnyr si e ndiejm dhe e dshmojm. Kjo mnyr sht e prafrt me kt sekret pr t ciln flitet. All-llahu na krijoi nga dheu, pastaj nga balta, pastaj nga balta e kalbzuar, pastaj nga balta e fort e pjekur dhe n fund na dhuroi shpirtin.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 146
Nse marrim dheun dhe i shtojm ujin, kjo bhet balt. E nse e lm t vyshken elementet e balts, ather kjo do t bhet balt e kalbzuar. Nse e lm t thahet, kjo do t bhet balt e pjekur. Kto pra ishin etapat e krijimit t trupit t njeriut, njeriut t balts dhe toks. Shtrohet pyetja, cilat jan elementet e jetess s njeriut? Prgjigja sht, dheu dhe balta, nga shtresa pjellore e toks, e cila jep t gjitha elementet e jets t ciln ne e prjetojm. Ajo q e zhvillon materien nga e cila u krijuam, sht nga i njjti lloj i materies. Ajo sht balta. Nga analizat e eksperimentuesve, del n pah se trupi i njeriut prbhet nga 16 elemente. Kto elemente jan oksigjeni dhe t tjerat nga coftinat, t njjtat elemente t cilat gjenden n tokn humusore (pjellore) t toks. Elementet e balts pjellore, qenkan t njjtat elemente t trupit t njeriut, nga i cili u krijua. Kjo ishte mrekullia e par dhe kjo del nga vet eksperimenti i cili nuk kishte prqllim vretsin e Kuranit ose goditjen e tij, por, ishte nj hulumtim shkencor pr tokn. Argument pr mnyrn e krijimit ton nga All-llahu pr ne sht vdekja. Vdekja sht e kundrta e jets, nga kjo jet q e jetojm. E kundrta e do gjje sht ajo q vjen nga formulimi i fundit. Nse duam t ndrtojm nj pallat, fillojm nga kati i par, e nse duam ta prishim at, fillojm nga kati i fundit. Nse arrij n nj vend dhe dua q t kthehem nga ai vend, ather do t kthehesha nga pika e fundit ku kam arritur. Hapi i kthimit do t m jep shenj t kthimit. Ne nuk dinim asgj nga krijimi i jets, ngase nuk ishim prezent n at moment. Por ne e dshmojm jetn do dit, kurse vdekja sht e kundrta e jets. Pra, edhe kjo duhet t jet ajo e kundrta e ndrtimit t fundit. E para q ndodh n vdekje sht dalja e shpirtit, pra, ajo e fundit q ka hyr n trup. Pastaj fillojn radhazi ato q jan theksuar n ndrtimin e trupit. Shtangia e trupit ose ajo q tham balt e forte si e pjekur, pastaj ky trup kalbet dhe bhet mbeturin, kjo ishte balta e
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 147
kalbzuar, m pas avullohet uji nga trupi dhe n fund shndrrohet balta n dhe. Pra, etapat e zhdukjes t cilat i shohim do dit, na tregojn t kundrtn e mnyrs s krijimit. Ktu kemi saktsi n krijim dhe saktsi n mnyrn e krijimit, ashtu si sht e qart e kundrta e jets pr ne e cila quhet vdekje. All-llahu i Madhruar thot: dhe i kam fry atij nga shpirti Im 81 Fjala nefkh kuptohet si frymmarrje, q nnkupton nj qenie e cila ka dal nga fryma e atij q ka fryer n t, kshtu edhe filloi jeta. Si prfundon jeta? Prgjigja sht, nga dalja e ksaj qenie (frummarrjeje). Nse dyshon pr nj njeri, se a sht ndar nga kjo bot prfundimisht, mjafton q dikush t thot se nuk merr frym dhe kjo do t jet bindse pr ty. Futja e jets n trup, sht hyrja e ksaj fryme (shpirti), ashtu si tha All-llahu: dhe i kam fry atij nga shpirti Im, dhe dalja nga kjo, sht dalja e ksaj fryme q n fund t prmbyllet ashtu si e paralajmroi All-llahu xh.sh.
81
Kuran, sure 23 el Muminun, ajeti 13,14 (prkthimi i ktij ajeti sht marr nga libri Udhrfyesi i shkurtr i islamit botim i Gjurma me prkthys Tomor Kastrati.
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 149
zvendsohet. Ajo q sht theksuar n Kuran, do t mbetet deri n ditn e fundit. Kur Kurani na tregon dika, ai sikur krkon ti sfidoj shkencat dhe shkenctart, deri n ditn e kataklizms. Atyre sikur dshiron tu thot: Ja, tani para jush sht zhvillimi i embrionit n barkun e nns, kurse Un ju kam prmendur etapat n hollsi, kt nuk e ka shkruar askush m par, para revelats s Kuranit. Por, kjo nuk u njoh ndr njerzit edhe pas disa shekujsh. Un e regjistrova kt, pr arsye, se kur t vij koha q tu mundsoj q ti njihni kto etapa, do t vrtetoheni se autori i Kuranit sht All-llahu xh.sh., ngase askush nga njerzit nuk mund ti thot kto fjal, kurse All-llahu e garanton vrtetsin e ksaj ndr gjenerata dhe m von. Ai e heq perden e zbulimit, pr ta par njerzit at t ciln nuk e kan ditur. A nuk sht ky All-llahu, Ai i cili garanton at, q njeriu nuk mund t garantoj pr t, asnj njeri sado i ditur t jet ai? Si mund t garantoj njeriu, se pas nj viti, ose dhjet e qindra vite, nuk do t psoj ndryshime dhe do t kundrshtohet. Kush e vrteton mos saktsin e tij. Sikur fjala mos tishte pr All-llahun dhe sikur mos tishte fjala pr nj bindje t plot, t thell, Kurani thujase iu ka dhn armt pr shkatrimin e vet. Mjaftonte q njeriu t thoshte, u vrtetua shkenctarisht, se etapat e theksuara n Kuran, nuk jan t vrteta. Do t mjaftonte kjo ta shkatrronte fen q nga themeli, sepse Kurani ju kishte dhn mohuesve t fes armn m t fort. Ai q e ka zbuluar embriologjin sht i bindur n vrtetsin e Kuranit, ashtu si sht i bindur, se sado q t zbulojn gjra t reja shkenctart, ata nuk do t munden ta prgnjshtrojn kt ajet. Pas hulumtimeve t gjata n kt shkenc, sht vrtetuar pr vrtetsin e Kuranit q e ka thn para 14 shekujsh, dhe kjo nuk kundrshtohet pr asnj imtsir, edhe pse kjo ka qen nj e panjohur, shtje pr t ciln nuk ka folur asnj njeri m par. Kurani ktu na tregoi imtsisht dhe prcaktoi etapat e zhvillimit embrional, dhe m von,
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 150
shkenca vrtetoi thnjet e Tij. Konstatojm se ai q tregoi kt sht All-llahu, dhe vetm Ai sht bindsi i vetm, i plot.
MREKULLIA - VAZHDON
Koha e revelimit t Kuranit ishte dika m shum se mrekulli, sfidoi arabt n retorikn e tyre. Kurani shpaloi tre sekretet: Shpaloi domethnien e kohs s kaluar, pastaj na tregoi hollsirat e historis s pejgamberve, na tregoi ngjarjet e disa popujve t mparshm dhe i sfidoi t gjith kta. Shpaloi domethniet e regjionit, na transmetoi rreth mendimeve t tyre t brendshme, t pa thna nga ata, dhe nuk qen n gjendje ta prgnjshtrojn at pr t ciln kishin planifikuar. Ai shpaloi edhe perdet e kohs s ardhshme t afrt, e cila do t ndodh pas disa muajve, pas disa vitesh duke i sfiduar ata. Ai ka treguar edhe paralajmrimet e Kuranit. Kurani shpaloi edhe perdet e ardhmris s largt pr tju dhn gjeneratave t tjera mrekullit e tija, pr ta besuar at, pr ti rn n sexhde paralajmruesit t ktij libri, e ai sht All-llahu xh.sh. Kurani pr ne konsiderohet se ka zbritur dikur, dhe sikur ai mos ti kishte kto mrekulli, do t dilnin nga feja edhe kta besimtar q jan, e lere m ta pranojn t tjer. Pr kt arsye them se Kurani n kohn e revelimit t tij, ishte m shum se mrekulli, kurse pr ne sht kurajues i vazhdueshm, pr t mos e humbur besimin. Kshtu edhe vazhdon mrekullia. Kurani n
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 151
prgjithsi sjell prfundimin e teorive dhe at n piedestalin e proceseve t universit. Besimtart n at koh e kan lexuar, por nuk kan vrejtur se ku synonin kto ajete, dhe nuk kan qen n gjendje ta vrtetojn at shkencrisht. Por, gjeneratat e tjera duke e lexuar at, i kan kuptuar mrekullit e tij. Kto gjenerata vrtetojn kto fjal, nuk ishte e mundur t gjitha kto parathnie t shkruheshin para mijra vjetsh. Nuk shpjegohet ndryshe, por prvese t thuhet se autori i Kuranit sht All-llahu xh.sh. dhe Ai sht krijuesi universit. Pr at se a paralajmroi Kurani ndryshime n ligjshmri, prgjigja sht decide. Ligji i fes, respektivisht pjesa ku thuhet, vepro ose mos vepro, ka zbritur i plot dhe nuk plotsohet. N t nuk ka zvendsim e as paqartsira. Programi i All-llahut sht i prkryer. sht komentuar n hadithet Kudsije 83dhe hadithet tjera t pejgamberit. 84 Ky program sht shpjeguar n trsi n kohn e vet Muhammedit s.a.v.s., ashtu q u b e qart pr t gjith njerzit q dshironin ta adhuronin All-llahun dhe ata t cilt jetonin n prputhshmri t plot me ligjet e All-llahut xh.sh.. Vepro dhe mos vepro, jan shum t qarta dhe ato u shpjeguan n at koh, gjithashtu hallalli dhe harami, u bn t qarta saq nuk mbeti asnj dyshim n to. Kurse ajetet e kozmosit vrejm se nuk jan shpjeguar plotsisht n kohn e Pejgamberit s.a.v.s., ngase nuk ishte e domosdoshme. Shtrohet pyetja pse? Sepse kjo sht dhuntia e risive t ardhmris pr do gjenerat. Kto jan ajetet t cilat i shpjeguam. All-llahu xh.sh.i sfidoi arabt n letrsin e gjuhs, krkoi nga ata q t bjn nj Kuran t till, ose s paku nj kaptin t vetmen. Jo, arabt nuk i
Hadithe kudsije jan fjal t Allllahut xh.sh.t transmetuara nga Muhammedi a.s.v.s.,ato nuk jan Kuran e as fjal t Pejgamberit por shpjegojn m hollsisht fen. 84 Hadithe t pejgamberit jan t gjitha thniet, veprimet, plqimet dhe tradita e Muhammedit s.a.v.s.
83
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
152
sfidoi n gjuh, por atyre ju krkoi q ta mposhtin at n dituri nse munden. Kjo sfid sht e vlefshme absolutisht deri n prfundimin e ksaj bote. Kurani ju ka thn, ju t gjith nuk jeni n gjendje t krijoni deri n ditn e fundit asnj gj. Ai mos vall krkoi nga ata t krijojn megagalaktika apo planete t veanta, ose t paktn nj tok si tokn tone? T krijojn njeriun? Jo, nuk krkoi asnj nga kto, por All-llahu xh.sh. e sfidon mbar njerzimin t krijojn s paku nj miz. All-llahu i Madhrishm thot: O ju njerz, Po ju jap nj shembull dhe dgjojeni at (vmendshm). Ata, t cilt ju i adhuroni n vend t All-llahut, nuk mund t krijojn as edhe nj miz edhe sikur t mblidhen q t gjith pr t. Dhe nse miza ju rrmben dika ata smund ta shptojn ate. sht dobsuar lutsi dhe i luturi. 85 N kt mnyr All-llahu e sfidoi mbar njerzimin deri n Ditn e Kijametit q ata t krijojn qoft edhe nj miz. Diturin q do ta adhuroni ju pa njohjen e All-llahut, dhe at q do t besoni prej ksaj diturie, dhe t gjith ata q jan mbrapa saj, nuk jan n gjendje t krijojn nj miz edhe sikur t tubohen t gjith. All-llahu ju tha: Ata, t cilt ju i adhuroni n vend t All-llahut nuk mund t krijojn as edhe nj miz edhe sikur t mblidhen q t gjith pr t, pastaj ju tha: sht dobsuar lutsi dhe i luturi.
85
Pastaj shtoi edhe : Ata skan mundsit (konceptin e vrtet t atributeve) t All-llahut n mundsit e vrteta t Tij 86, sht pr tu uditur se njeriu tani ka arritur n hn, n mars, dhe do t zbulohen edhe planete t tjera, por, nuk sht n gjendje t krijoj nj miz. Pr kt arsye, All-llahu tha: sht dobsuar lutsi dhe i luturi, si edhe: Ata skan mundsit (konceptin e vrtet t atributeve) t All-llahut n mundsit e vrteta t Tij Nuk krahasohet mundsia e All-llahut, ajo sht mbi t gjitha kufizimet dhe perceptimet tona q mund t lindin n psikikn ton. Ju nuk jeni n gjendje asesi ta njihni at mundsi, Ai ju sfidoi edhe me jetn tuaj n vazhdimsi. do gj q u krijua nga uji sht e gjall. All-llahu xh.sh. thot: A e shihni ujin t cilin e pini. Mos vall, ju e zbritni at nga ret apo Ne jemi ata q e zbresim. 87 N nj vend tjetr thot : Lshojm shiun Pra, All-llahu sht Ai i cili i lshon shirat t cilat vazhdimisht i heqin etjen tr bots. Njerzit, shpezt, kafsht, bujqsia dhe do gj q sht e gjall. Pra, sht ky uj i cili vazhdimisht i mungon njeriut dhe gjallesave tjera. Njeriu edhe pse e di fare mir prej cilave elemente sht prbrja e ujit, ai sht i pa aft t bj nj lum. Tani kemi nj numr shum t madh dijetarsh
86 87
t cilt shohin se bota ka disa shkrettira t cilat jan t etura pr pika uji. All-llahu e sfidoi njerzimin q t shptoj nga vdekja. All-llahu thot: Kudo q t jeni do tju gjej vdekja, edhe sikur t jeni edhe n kshtjella t fortifikuara 88 Ktu kemi nj sfid nga All-llahu. Sadoq t prparoj shkenca, ajo nuk mund t na shptoj nga vdekja. Shum nga fiziologt thon se shkaktari kryesor i vdekjes jan bakteriet, smundjet etj. Mir, ne atyre mund tju themi: ndrtoni pra nj kshtjell t fortifikuar mir dhe vendosni nj njeri aty, pastaj largojani t gjitha rreziqet t cilat mund ta shpiejn deri te vdekja. Njeriu i vendosur aty t mos t luftoj, t mos shkoj n vende ku mund ti ligsohet shndeti. T mos thith ajr t ndyt, ushqimi t jet shum i pastr, t pij uj n t cilin nuk ka as edhe nj bakterie t vetme, ti mundsohet nj klim shum e pastr. Me fjal tjera, tja mundsojm q t jet sa m larg atyre shkaqeve t parapara, t cilat e shkaktojn vdekjen. Pas t gjitha ktyre q tham, a mund t garantoj njeriu pavdekshmrin?! Prgjigja me siguri do tishte negative. I vetmi q jep jet dhe merr jet, sht All-llahu. Shkaqet ktu nuk veprojn, por, sht dshira e All-llahut ajo q vepron. All-llahu sfidoi njerzimin n Kuran me pes sekrete.
88
Vrtet, vetm tek All-llahu sht dija e Kijametit, dhe Ai lshon shiun, dhe Ai e di ka ka n mitr, dhe asnj njeri nuk e di se ka do t fitoj (bj) nesr, dhe askush nuk e di se n cilin vend do t vdes 89 All-llahu xh.sh. sfidoi n kto sekrete. E sfidoi mbar njerzimin, ashtu si i sfidoi arabt n letrsi, i sfidoi njerzit mbar n shum gjra. Ai ju tha: nuk mund t arrini ktu dhe nuk mund ta bni kt, nuk mund t veproni kt dhe nuk mund t krijoni kt. Kto jan sfida t All-llahut pr mbar njerzimin dhe pr seciln gjenerat, pra, jan t vlefshme edhe pr ditt tona dhe ditt q pasojn. Prderisa ende vazhdon dhe prderisa jemi t bindur se jemi t pa aft para mundsis s All-llahut xh.sh., pse ather t mos prfillen dy fjalt: Subhane All-llah, (i Lartsuar sht All-llahu). Askush nuk i gjason Atij. Kjo sht edhe tema e pjess tjetr.
SUBHANE ALL-LLAH
Marrdhniet e njeriut me Zotin jan t shumnumrta. Ato ndryshojn n vet natyrn e lidhshmris, ngase ka gjra q jan sekrete pr t. Njeriu kur sht zgjuar p.sh. n jetn e tij t prditshme sheh aq sa ia jep ajo koh t shoh gjra t prditshmris, ose aq sa ia mundsojn kornizat materialiste kundrejt gjrave q nuk i njeh fare. Njeriu duke qen zgjuar, i nnshtrohet
89
plotsisht mendjes. Kur sht n gjum atij i ndryshon situata. Duke qen n gjum, ai mund t shoh gjra t cilat nuk i ka par duke qen zgjuar. Shikon gjra q nuk merren me mend. Ndodh t shikoj veten duke fluturuar, ose npr vende t cilat nuk i ka par kurr n jetn e tij t prditshme. Mund t shikoj veten duke biseduar me njerz t ndryshm, t cilt kan ndruar jet m hert, t flas me ta pr ndonj problem shkencor, ose shikon gjra t uditshme t cilat mendja nuk i pranon n logjikn e tij, ose nuk jan t zanatit t tij. Por, fakti q t habit, sht se ajo ndrr edhe mund t prfundoj e prmbyllur. Nuk sht syri ai q shikon, por kt e bn shpirti. Shpirti ka shqis t veant t t pamurit. Ai mund ti shikoj ata q jan ndar nga kjo bot, t bisedoj me ata. Njeriu duke qen n gjum, sht n nj bot tjetr q nuk i prket bots s cils e jeton duke qen i zgjuar. Shpirti i tij takohet me nnn, babain ose t tjer t cilt jan ndar prej vitesh. Pra, ai sheh njerz dhe gjra t cilat nuk i ka njohur me logjikn e ksaj bote. Shtrohet pyetja: kush e trheq at t shoh gjra, kur ai sht sy mbyllur, gjra t cilat nuk i sheh duke qen zgjuar, dhe kush e bn ate t shoh gjra t cilat asnjher n jet nuk i ka par, e n momentin kur t zgjohet ti humbasin t gjitha ato? Si ta shpjegojm kt dukuri!? Themi, ktu jemi n nj gjendje n t cilin mendja ndalet, sepse ato ndryshojn nga logjika, jemi t pa prgjigje, prandaj kto i fusim n adresn Subhane All-llah oft i lartsuar All-llahu, Atij nuk i gjason askush. Ne nuk i njohim ligjet dhe rregullat e shpirtit pa prezencn e trupit, po ne gjithashtu nuk i njohim rregullat e shpirtit pasi t ndahemi (vdesim). Kto t gjitha pr ne jan sekrete, mendja sht e cekt pr kto. Pr kt arsye kto i adresojm n Subhane All-llah, Atij nuk i gjason askush.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
157
Ta shpjegojm kt term. Nse them se filani e grushtoi filanin, me tr fuqin q e kishte, a ndjej un gj? Prgjigja do t ishte, jo. Nuk do t m interesonte aq shum ajo, dhe un nuk do ta ndjeja dhembjen. Do t m interesonte nse kjo do t ndodh tek un, ather do ta ndjeja dhembjen dhe forcn e tij, nse ishte i fort ose jo. Nse them se nj foshnje m grushtoi me gjith forcn q kishte, nuk do t ishte interesante, krahasuar me nj boksier botror, i cili do t m grushtonte me gjith forcn. Ktu ka dallim t dukshm. I pari m qlloi dhe nuk ndjeva grushtimin e tij, kurse i dyti pr pak m mbyti. Shikuar pr nga veprimi, q t dy e prdorn gjith forcn q kishin pr t m grushtuar. Pra, vepra ktu bazohet n vepruesin. Grushtin e foshnjs as q e ndieva kurse boksieri mundej edhe t mi thyente brinjt.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
158
sht si mundsia jote. Ktu fillon edhe forma e krahasimit edhe pse n realitet nuk duhet t ket kurrfar krahasimi. All-llahu me mundsit, forcn, etj cilsohet me Subhane All-llah, Atij nuk i ngjason askush. Kshtu q un nuk duhet tia mvesh vetes sime dhe t kuptuarit njerzor, ato q i thot All-llahu xh.sh. pr veten e Vet. Kur ta parafytyroj forcn e All-llahut, nuk duhet ta krahasoj me forcn time. Por un them Subhane All-llah. Atij nuk i gjason askush. Kur parafytyroj hakmarrjen e All-llahut, un At nuk e krahasoj me format e hakmarrjeve t mia. Por un e fus n shprehjen Subhane All-llah, Atij nuk i ngjason askush. Brenda ksaj shprehje Subhane All-llah, Atij nuk i ngjason askush do t gjejm dhe do t mundemi t arrijm n gjurmt e shum gjrave. Ti nuk mund t paramendosh se ka mund t shohsh kur t lajmron All-llahu pr gjrat t cilat ti nuk i shikon. Ather kur t lajmron All-llahu pr ato gjsende t cilat nuk i shikon, do ti fussh ato n shprehjen Subhane All-llah, Atij nuk i ngjason askush. Pr arsye se je magjepsur ndrmjet shikimit tnd dhe shikimit t All-llahut xh.sh. Allllahu thot: I Lartsuar sht Ai i Cili e oi (shetiti) robin e tij 90Kush e kaloi ate? All-llahu xh.sh. e oi at n xhamin e Aksas 91. Nuk mund t them se kjo situat shpjegohet me rregullat tona t kohs dhe vendit, t cilat ne i njohim dhe t cilat jemi msuar ti shohim ose ti paramendojm. Ato nuk krahasohen sepse All-llahut nuk i ngjason askush sepse kto regulla nuk i prkasin veprs s njeriut. Rregulla tona nuk kan t bjn me All-llahun xh.sh. Kto rregulla vlejn pr ne kurse pr All-llahun jan t pa vler. Vendi dhe koha q t dyja nuk ekzistojn pr All-llahun xh.sh.. Ai nuk sht si ne. Ai i cili udhtoi me Muhammedin s.a.v.s. n kt rast sht All-llahu i
90 91
Kuran, sure 17 el Isra, ajeti 1 Kjo xhami gjendet n Jerusalem, sht xhamia ose faltorja e dyt n ruzullin toksor.
www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 159
Lartsuar. Kshtu q, disa nga shokt e Muhammedit pyetnin se si mundet t shkoj Muhammedi n xhamin e Aksas dhe t ngjitet n qiell e pastaj t kthehet mbrenda nats? Ju themi se Muhammedi s.a.v.s nuk tha kshtu por ai udhtoi me T, pra me All-llahun xh.sh. All-llahu nuk sht si ne, e as nuk sht si ndonj krijes tjetr. Ai sht i Vetm dhe i pashoq. T gjitha regullat dhe ligjet tona q i njohim ne, nuk vlejn dhe nuk prputhen me All-llahun. Nuk krahasohet koha, vendi, dhe mundsia jon, me t Tijn. Ktu kemi t bjm me veprn e All-llahut, e Ai nuk sht i krahasueshm me askend. Edhe pse kemi nevoj ti prngjajm, dhe t orvatemi ti shpjegojm disi veprimet e Tija, ne e bjm kt duke patur parasysh se Ai nuk prngjan me askend. Kur themi Subhane All-llah, ne e lartsojm At n superlativ, duke e dalluar nga t gjitha ngjasimet e mundshme. Pra, gjithmon kur ne shqiptojm shprehjen Subhane All-llah, duhet ta marrim se ajo sht vetm vepr e Tij. Mnyra se si mundi Ai ta bj, askush nuk sht n gjendje t arrij ta shpjegoj, sepse Ai sht i Vetm dhe nuk sht i krahasueshm me askend.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
160
Ashtu si kemi theksuar m hert, All-llahu sht i but me robrit e tij. Ai na dha shenja t cilat e afrojn mendjen e njeriut pr ato gjra q nuk i njeh kjo mendje. Bn q ato ti afrohen shum afr parafytyrimit t tij. Kshtuq Ai bri q t hyj qet n zemrat tona dhe t na jap imanin dhe t jemi n gjendje tju prgjigjemi t humburve. Bile edhe ti kundrshtojm kta t humbur. Besimtari gjithmon sht i but, dhe zemra e tij sht plot shpres, sepse ai beson n mundsit e All-llahut q jan t pa kufi. Ai beson se All-llahu e ka caktuar fitoren pr besimtart ashtu si e ka caktuar edhe shptimin pr ta. Ai beson se All-llahu i ndihmon besimtart. Kjo sht nj fuqi e hatashme, sht n gjendje t t mbroj, qoft edhe sikur tr bota t jet kundra teje. Kemi njerz t cilt mundohen t tregojn dika dhe polemizojn rreth shpirtit. Dikush edhe kundrshton rrept duke thn se un nuk i besoj ato gjra q nuk i shoh. Ai vazhdon t polemizoj n kt mnyr derisa kur i thuhet nse sht ai vet dshmitar i krijimit, ose a je dshmitar i melaqeve dhe xhineve, ai do t prgjigjet: as ti nuk je dshmitar. Ktu do t prgjigjemi: All-llahu na ka dhn mjaft argumente n kt bot mbi mundsit e mendjes son, mbi mundsit e t pamurit, mbi mundsit e t dgjuarit ton, q nga krijimi i ksaj toke, si dhe ka ka n t. Ai nxori nga dituria e Vet e prkryer, dhe i dha dituris t pa prkryer t njeriut. T gjith kt e bri pr ti treguar njeriut se ka gjra t cilat jan mbi mundsit e t menduarit t tij, mbi mundsit e pamurit dhe t dgjuarit. Le t diskutojm pr kto tre tema tani. Ajo q sht mbi mundsit e mendjes ekziston q nga ezeli 92, kjo i sht mundsuar mendjes son, brenda ktyre viteve t fundit. Psh fluturimi i njeriut me aeroplan. Kjo ishte mbi mundsit e mendjes s njeriut n t kaluarn. Sikur dikush ti thoshte
92
n at koh njerzimit, se ka fluturuar me aeroplan npr qiell t hapur, me siguri do ta llogarsinin pr t mendur, ose se sht qafir, ose edhe do ta mbytnin. Para njqind vjetsh, po tju thoje njerzve se ke biseduar me miliona njerz n t njejtn koh, nuk do t besonte askush, sepse kjo ishte mbi mundsit e njeriut. Mirpo, sot mund t shkosh n aeroport, t fluturosh me aeroplan ku t duash, t flassh n TV dhe t t dgjoj e tr bota. Si ndodhi kjo? A mos vall njeriu zbuloi nj mbshtjells atmosferik t ri t toks dhe iu mundsua fluturimi. A mos vall ai fluturoi rreth bots dhe vndosi valt fluturuese. Kuptohet se nuk ndodhi as njra e as tjetra, por, ky mbshtjells ishte q kur e krijoi All-llahu xh.sh. kt planet dhe ka ka n te. Kur ta parafytyroj forcn e All-llahut, nuk duhet ta krahasoj me forcn time. Kto val jan q prej krijimit t kozmosit, por, ajo q ndodhi sht se All-llahu xh.sh. mundsoi q gjrat t kalojn nga irealja e dikurshme e trurit i njeriut, n reale pra, n mendje t njeriut. Bile, thn m sakt, kto njohuri doln nga dituria e pakufizuar n diturin e kufizuar, me thnien bhu. Pastaj u b e mundur q, njeriu t fluturoj n hapsir, ta dgjoj e tr bota kur flet, si dhe t tjera q do ti realizoj njeriu me mundsit e All-llahut. Ky sht nj argument i cili vrteton mundsin mbi njerzore q sht prezent dhe ekziston. Mendja e njeriut nuk sht kufiri m i lart i dituris dhe njohjes n kt planet. Sado t prparojm gjat kohs All-llahu do t na jap dituri, t cilat jan mbi njerzore e do ti vndos n mendjen njerzore, derisa t mundohet njeriu t arrij tek Ai, dhe derisa t besoj se ajo q sht mbi mundsin e njeriut ekziston. do gj sht relative dhe ekziston, edhepse sht e panjohur pr ne.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
162
Kshtu arritm t kuptojm se kemi gjra t cilat jan mbi mundsit e mendjes dhe ekzistojn si dhe ato q jan mbi mundsin e t dgjuarit.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
164
Sikur t jesh n nj dhom ku sht televizori, edhe pse n mure nuk ka fotografi, kur e ndez televizorin, dhoma bhet me fotografi. Bile, ndodh ta shikosh para teje njeriun q ec n satelitin natyror t hns. A mundet syri i rndomt t shoh njeriun duke ecur n hn. Prgjigja do t ishte po, nse i prdor mundsit e All-llahut n univers. Shkenca po i prdor mundsit e Allllahut n gjithsi t cilt po transmetojn fotografi nga nj vend n nj vend tjetr. Nuk krijoi shkenca shtresa t atmosfers pr t tranmetuar fotografit. Ato nuk mund ti krijoj kurr, por, ato i zbulojm me fjaln bhu. All-llahu sht i Gjithfuqishm, sepse e gjith kjo ishte n diturin e Tij, dhe kto vetm sa i nxorri pr diturin e kufizuar, pr njeriun. Pse u b e gjith kjo? Me siguri pr tu njohur me diturin bindse dhe t vrtetohet, se edhe ajo q ssht n logjikn e tij ekziston, dhe ajo q sht mbi mundsin e t pamurit t tij ekziston. Q kur All-llahu xh.sh. tregon sekretet, ajo sht mbi mundsin e logjiks, ndgjimit dhe t pamurit, t jet i bindur, se ajo ekziston dhe at q e thot All-llahu, sht realitet dhe e vrtet. Pra, ajo q sht mbi mundsin e njeriut po ekzistoka me nj diferenc shum t madhe. Ky sht nj dallim mes t krijuarit dhe krijuesit. Dshira e All-llahut ishte q kjo shtje ti prket imanit. shtjet si ato sekretet, jan tema pr t humburit, t cilt orvaten ti humbin t tjert derisa t largohen nga rruga e All-llahut. Bri q logjika njerzore t transferohet nga mundsia e All-llahut prej gjenerate n gjenerat, ajo q ishte e pamundur logjikisht, t bhet e mundur, pr ti bindur se ajo q sht mbi logjikn ekziston. Bri q veshi, me mundsit e All-llahut, t transmetoj ato q ishin mbi mundsin e tij t thjeshta. Bri q syri t mund t shoh ato ka nuk kishte ndrruar ti shihte m par. Ishte me mundsit e All-llahut, tia jep njeriut t gjitha kto dituri q n momentin e krijimit, por ja q, at nuk e dshiroi. All-llahu xh.sh. do gj q i jepte njeriut ia jepte pr ta vrtetuar njeriu forcn e All-llahut, pr tu bindur se n gjithsi ka sekrete, si dhe ka dika q sht mbi mundsin njerzore.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 165
DITURIA NJERZORE
Dituria njerzore sfidohet me dy gjra: Dituria materialiste e cila i nnshtrohet plotsisht eksperimenteve. Ktu nuk futet dhuntia e njeriut. Kjo sht nj shkenc e cila mbshtetet vetm n materie. Kjo dituri mund t kontrollohet me analiza dhe bazohet n eksperimente, dhe n t nuk ka dhunti t njeriut. Edhe kjo sht nj dije t ciln ia shpalli All-llahu logjiks njerzore. Dhe krkoi nga ai q t mundohet n t. All-llahu ju premtoi atyre t cilt hulumtojn dhe bjn eksperimente, se do tu mundsoj zbulimin e ajeteve 93 t All-llahut. Dituria tjetr, sht ajo dituri q futen idet. E kundrta e t pars, ktu nuk ka laborator. Ktu nuk mund t kemi eksperimente. Kjo dituri bazohet n teorit filozofike dhe politike. do gj nuk mund t hyj n laborator. N kt dituri hyjn mendime t ndryshme, dhe ka grshetime, dhe kto grshetime do t vazhdojn deri n ditn e kataklizms, ngase kjo dituri nuk bazohet n materializm t plot por n t, futen idet njerzore. T part vazhdojn t arrijn qllimet e tyre. Nse arrijn n nj qllim t caktuar, prej ktyre ka dobi mbar njerzimi. Dijetari i cili vazhdon t veproj n laboratorin e tij, pr t zbuluar ndonj risi, ai punon dit e nat derisa t arrij n at zbulim. Kur ai zbulon, ka dobi mbar njerzimi. P.sh. Zbulimi i elekricitetit, zbulimi i radios, i televizionit, telefonit e t tjera. Kto jan vepra t
93
cilat jan hulumtuar dhe studijuar nga shum njerz, dhe kur ata arritn n rezultate, prfitoi mbar njerzimi. T dytt jan ata t cilt mbshteten n ide. Ktu prfiton vetm ai i cili merret me to, kurse t tjert e ndiejn at. Ai e fut shkencn sipas ides s tij, dhe e bazon n, at t ciln e paraplqen vet. Pra, ideologt e teorive filozofike ose politike nuk ndiejn ashtu si e ndien nnshtruesi, pasuesi ose zbatuesi i atyre ideve.
KA NA OFROI SHKENCA
ka i ofroi shkenca njerzimit. T debatojm rreth ktij realiteti t eksperimenteve shkencore. Parimet baz t jetess njerzore nuk ndryshojn. Ato nuk zvendsohen por, ato mbeten ashtu si i krijoi All-llahu. Shkenca nuk mund t ndrhyj dhe t zvendsoj gj n kto. At q mund ta bj shkenca, sht t ngrej standartin jetsor t njerzimit, t ndikoj n lehtsimin dhe zbutjen e jetess. Ajo nuk na jep bazn jetike t njeriut. Duke qen n dijen e All-llahut, se njeriu terorizon njeriun, ai kt mundsi nuk ia dha njeriut, at e mbajti pr Vete. Njeriut i dha mundsi aq, sa t mos jet n gjendje t shkatroj at duke i prdorur proceset natyrore t jetess. Ta spjegojm kt pik edhe m. Elementet kryesore t jetess jan: planeti i toks dhe yjet. N sistemin kozmik, njeriu nuk mund t ndrhyj. Me diturin q ka njeriu nuk mund t ndrtoj nj planet tjetr, nj diell , nj yll, nj qiell etj. Kto jan kreatur e All-llahut. Shkenca nse arrin t zbuloj ajetet (krijesat) n t, do t konsideroj pr t arritura drastike. Por shkenca, nuk mund t
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 167
krijoj asgj, ose t zvendsoj n t. Ne tani jemi n kohn e shkencs, dhe kjo sht nj realitet shum i rndsishm dhe askush nuk e mohon kt. Tani t shohim elementet baz t jets n tok. Qielli, uji, ushqimi. Tre elementet kryesore t jets s njeriut n tok. Nga natyra e tij, njeriu nuk mund t jetoj pa ajr m tepr se pak minuta. Kjo sht nj nga ato gjra q All-llahu nuk ia dha njeriut t zotroj dhe t ket kompentenca n t. Dshira e All-llahut ishte q ajri t jet n liri t plot pr njerzimin. Askush nuk mundet tia ndaloj nj grup njerzish kt liri.
AJRI
Ajri sht i nnshtruar drejtsis s All-llahu xh.sh. Ajri mbetet i barabart pr t gjith. Si pr t pasurit ashtu edhe pr t varfrit. Si pr t bukurit, ashtu edhe pr t shmtuarit. Ktu nuk sundon askush n bot. Q t gjith marrin frym, dhe at lirshm, dhe n t njejtn mnyr. Ju arrin ajri me lehtsi, kudo q t ndodhen,n dhoma t mbyllura, n rrug, n vetur, ose n fardo vendi t bots, i lejuar pr t gjith njsoj. Kjo sht drejtsia e All-llahut t Lartsuar dhe ktu nuk ka ndrhyrje t njeriut n t.
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
168
UJI
Edhe uji sht nj faktor jetik i prditshm pr njeriun. Njeriu nuk mund t jetoj pa t, prve disa dit. Shohim se mundsit pr deponimin e ujit jan t vogla. Mundsit pr ta ndaluar ujin gjithashtu jan t pakta dhe t kufizuara, edhe pse aty sht mundsia. Ktu mund t hyn terrorizmi njerzor, por me nj prkufizim t vogl duke e marr parasysh rndsin e ujit pr jetesn e njeriut.
USHQIMI
Dihet se mundsia pr deponimin dhe ndalimin e ushqimit sht m e madhe. Por, mundsia e arritjes s ushqimit sht m e vogl. Njeriu mund t jetoj vetm disa dit pa ushqim, por n t njejtn koh ai mund t gjej at aq sa ta mbaj shpirtin. Kshtu q mbetet s jetuari me lehtsi. Prqindja e ushqimit t krkuar pr mbajtjen e shpirtit sht e vogl, ashtu si thot Muhammedi s.a.v.s. me disa kafshata mbahet shpirti, ose me nj sasi t kufizuar t ushqimit. Sado q ti shtohet oreksi njeriut pr ushqim, aq m tepr prish trupin dhe bhet shndetlig. Kto ishin tre elementet e jetess s njeriut. Gjja pa t cilin nuk mund t jetoj njeriu sht ajri, pr kt sht mbikqyrs i drejt All-llahu. Ai bri q ajri t arrij tek njerzimi pa ndonj en ose aparatur. Elementi tjetr jetik pr njeriun ishte edhe uji, pa t njeriu nuk mund t jetoj, prve disa dit. Uji sht i bollshm pr njerzimin. E treta ishte ushqimi n t cilin njeriu ka nj
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 169
zotrim m t madh, por mundsit e njeriut t jetoj pa t jan m t mdha. Ktu shihet drejtsia qiellore n shprndarjen e elementeve baz t jetess. El Hamdulillah Lus All-llahun t jet i knaqur me drejtimin ton dhe krkoj udhzim pr rrugn e vrtet. S shpejti pran duarve tuaja edhe libri i dyt nga gjithsej nnt libra pr ta prbyllur kt libr t mrekullueshm
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
170